CRC/GC/2003/3หนา 1

สหประชาชาต CRC

อนสญญาวาดวยสทธเดกเอกสารเผยแพรทวไปCRC/GC/2003/317 มนาคม 2546

ตนฉบบ ภาษาองกฤษ

คณะกรรมการสทธเดกแหงสหประชาชาตการประชมสมยท 3213 – 31 มกราคม 2546

คำาแนะนำาทวไปหมายเลข 3 (ป พ.ศ.2546)เอชไอว/เอดสและสทธเดก

I. คำานำา 1

1. เอชไอว/เอดสไดเปลยนแปลงโลกทเดก ๆ อาศยอยอยางสนเชง เดกนบลานคนตดเชอเอชไอว/เอดส และตาย อกทงยงมเดกอกมากทไดรบผลกระทบอนเนองมาจากการทเอชไอว/เอดสแพรระบาดในครอบครวและชมชน โรคนสงผลกระทบตอชวตความเปนอยในชวตประจำาวนของเดก ๆ ทมอายนอยและทำาใหเดกตองตกเปนเหยอและดอยโอกาสเพมสงขนโดยเฉพาะ

1 ในวาระท 17 (พ.ศ.2541) คณะกรรมการวาดวยสทธเดกแหงสหประชาชาตไดจดใหมการอภปรายในประเดนเรองเอชไอว/เอดส และสทธเดกขน ซงจากการอภปรายไดมขอเสนอแนะแนวปฏบตในหลายขอ รวมทงการอำานวยการใหรฐภาค มสวนรวมในประเดนเอชไอว/เอดสทเกยวของกบสทธเดก ประเดนสทธมนษยชนซงเกยวของกบเอชไอว/เอดส ไดมการอภปรายในการประชมครงท 8 วาดวยบคคลทเปนประธานในหนวยงานดานสทธสญญาสทธมนษยชนในป พ.ศ.2540 และประเดนนไดมการยกมาดำาเนนการโดยคณะกรรมการวาดวยสทธทางเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม และคณะกรรมการวาดวยการขจดการเลอกปฏบตตตอสตรในทกรปแบบ ในทศทางทคลายคลงกน เรองเอชไอว/เอดส

ไดมการอภปรายทกป โดยคณะกรรมาธการดานสทธมนษยชนมากกวาทศวรรษ โครงการเอชไอว/เอดสแหงสหประชาชาต (UNAIDS) และกองทนเพอเดกแหงสหประชาชาต (UNICEF) ไดเนนถงสทธเดกทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในทกแงมมของการทำางานขององคกร การรณรงคเรองโรคเอดสในป พ.ศ.2540 ไดเนนถงการ สรางสรรคโลกใหมใหเดกไรเอดส และในป “ ” 2541 ดวยการเนน คนรนใหม รอยใจ รวมพลง หยดยงเอดส โครงการโรคเอดสและสำานกงาน“ ”

ขาหลวงใหญเพอสทธมนษยชนแหงสหประชาชาต ไดจดพมพคมอระหวางประเทศ เรองเอชไอว/เอดสกบสทธมนษยชน (พ.ศ.2541) และฉบบแกไข 6 (พ.ศ.2545) เพอสงเสรมและพทกษสทธมนษยชนในบรบทของเอชไอว/เอดสในระดบการเมองระหวางประเทศ สทธทเกยวกบเอชไอว/เอดสไดรบการยอมรบในปฏญญาพนธะสญญาเกยวกบเอชไอว/เอดส (DECLARATION OF COMMITMENT ON HIV/AIDS) ทรบราง ณ วาระพเศษของสมชชาทประชมใหญแหงสหประชาชาต โลกทเหมาะสมกบเดก (A WORLD FIT CHILDREN) และรบราง ณ วาระพเศษของสมชชาทประชมใหญแหงสหประชาชาตในประเดนเดก และในเอกสารทงทางภมภาคและนานาชาตอน ๆ

CRC/GC/2003/3หนา 2

เดกทอยในสภาวะทยากลำาบาก เอชไอว/เอดสมใชปญหาของบางประเทศหากเปนปญหาของโลกน ดงนน ในการจดการปญหานทสงผลกระทบตอเดก จงมความจำาเปนทตองไดรบความรวมมอกนจากทกประเทศในทกขนตอน ของการพฒนา

2. ในระยะเรมแรกเดก ๆ อาจจะไดรบการพจารณาวาไดรบผลกระทบเพยงเลกนอยจากเอชไอว/เอดส แตอยางไรกตาม ประชาคมนานาชาตตางพบวาเดกไดรบผลกระทบอยางหนกและเปนหวใจของปญหาตามโครงการรวมมอ ดานเอชไอว/เอดสแหงสหประชาชาต (UNAIDS) แนวโนมสวนใหญเปนทนาตกใจในหลายสวนของโลก การตดเชอใหม เกดในกลมเยาวชนอายระหวาง 15 ถง 24 ป ในบางครงอาจจะพบผตดเชออายนอยกวาน อกทง เรมมการตดเชอ เพมสงขนเรอย ๆ ในหมผหญงรวมถงเดกผหญง ในหลายภมภาคของโลก ผหญงทไดรบเชอสวนใหญไมรวาตนตดเชอ อกทง อาจจะไมทราบถงการตดเชอของลก ๆ

ของตน ซงเปนผลใหรฐทงหลายเรมมการลงทะเบยนอตราการตายของ เดกแรกเกด เดกวยรนเองกเปนกลมเสยงตอเอชไอว/เอดส เพราะประสบการณการมเพศสมพนธครงแรกอาจเกดในสภาพทวยรนเองไมสามารถเขาถงขอมลและคำาแนะนำาทถกตอง เดกทเสพยากถอเปนกลมทมความเสยงสง

3. แตอยางไรกตาม เดกถอเปนกลมเสยงจากสภาพแวดลอมในชวตของเดก โดยเฉพาะอยางยง (ก) เดกทตดเชอเอชไอว (ข) เดกทตดเชอเพราะขาดการดแลจากพอแม หรอคร และ/หรอเพราะครอบครวของเดก หรอชมชนของเดกไมรถงผลลพธของโรครายและ (ค) เดกทมแนวโนมตอการตดเชอหรอไดรบผลกระทบ

II. จดประสงคของคำาแนะนำาทวไปฉบบน

4. จดประสงคของคำาแนะนำาทวไปฉบบน คอ(ก) เพอชแนะเพมเตมและเสรมสรางความเขาใจดานสทธมนษยชนของเดกทงหมดในบรบทของเอชไอว/เอดส(ข) เพอสงเสรมการทำาใหเกดขนจรงของสทธมนษยชนของเดก ในบรบทของ

เอชไอว/เอดสตามทไดรบประกนไวในอนสญญาวาดวยสทธเดก(ค) เพอระบมาตรการและการปฏบตงานทสมฤทธผล ในการเพมระดบการ

ดำาเนนงานโดยรฐในเรองสทธทเกยวของ กบการปองกนเชอเอชไอว/เอดส ความชวยเหลอดแล และพทกษเดกทตดเชอ หรอไดรบผลกระทบจากโรค

(ง) เพอมสวนกำาหนดและสงเสรมแผนปฏบตการทางยทธศาสตรทมงเนนเดก รวมทงกฎหมาย โครงการตอสกบ การแพรกระจาย และบรรเทาผลกระทบของเอชไอว/เอดสทงในระดบชาตและระดบนานาชาต

III. มมมองของอนสญญาตอเอชไอว/เอดส: วถทางทใชฐานคดดานสทธเดกแบบองครวม

5. ประเดนปญหาเดก และเอชไอว/เอดส ถกมองวาเปนปญหาดานการแพทยหรอปญหาสขภาพเปนหลก ถงแมวา ในความเปนจรงปญหานจะเกยวพนถงหลายประเดนปญหา ในทนสทธในการมสขภาพทด (มาตรา 24 ของอนสญญา) ถอเปนหลกสำาคญ แตเอชไอว/เอดสมผลกระทบอยางมากตอ

CRC/GC/2003/3หนา 3

ชวตของเดกทกคน และสงผลกระทบตอสทธของเดก ๆ ดวย สทธพลเมอง การเมอง เศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม สทธทไดรบ การระบในอนสญญา ซงถอเปนหลกการทวไป เชน สทธทจะไมถกการเลอกปฏบต (ขอ 2) สทธทจะไดรบการคำานงถง ประโยชนสงสดของเดกเปนลำาดบแรก (ขอ 3) สทธในการมชวตอยรอด และพฒนา (ขอ 6) และสทธทจะไดรบความเคารพ ในการแสดงความคดเหน (ขอ 12)

6. มาตรการอนพอเพยงในการจดการกบปญหาเอชไอว/เอดส จะเกดขนไดหากสทธเดกและวยรนไดรบการพจารณา สทธทเกยวของทสดในการน นอกจากสทธทไดระบในยอหนา 5 ขางบนแลว ยงมสทธดงตอไปน:สทธในการเขาถงขอมล และวตถอนเปนไปเพอสงเสรมสวสดภาพดานสงคม จตวญญาณ ศลธรรม และสขภาพจต (ขอ 17) สทธในการไดรบการดแลสขภาพเชงปองกน การใหความรเรองเพศศกษา และความรและบรการวางแผนครอบครว (ขอ 24 (ฉ)) สทธทจะไดรบมาตรฐานของการดำารงชวตทเพยงพอ (ขอ 27) สทธในความเปนสวนตว (ขอ 16) สทธทเดกจะไมถกแยกจาก บดามารดา (ขอ 9) สทธทเดกจะไดรบการคมครองจากความรนแรง (ขอ 19) สทธทเดกจะไดรบการคมครองและ ความชวยเหลอพเศษทจดใหโดยรฐ (ขอ 20) สทธของเดกพการ (ขอ 23) สทธในการเขาถงการบรการทางสาธารณสข (ขอ 24) สทธทางดานประกนสงคม รวมทงการประกนภยทางสงคม (ขอ 26) สทธของเดกในการไดรบการศกษาและ สนทนาการการพกผอน (ขอ 28 และ 31) สทธในการไดรบการคมครองจากการแสวงประโยชนทางเศรษฐกจ ทางเพศ และการทารณ และจากการใชสงเสพตดทผดกฎหมาย (ขอ 32 ขอ 33 ขอ 34 และขอ 36) สทธในการไดรบการคมครองจากการลกพาตว การขาย และการลกลอบคาเดก รวมทงการทรมาน หรอถกปฏบต หรอลงโทษทโหดรายไรมนษยธรรม หรอตำาชา (ขอ 35 และ 37) สทธในการไดรบการฟนฟทงทางรางกายและจตใจ และการกลบคนสสงคมของเดก (ขอ 39) เดกตองเผชญภยความทาทายทหนกหนวงดวยเหตของโรครายในการเขาถงสทธทกลาวขาง

ตน อนสญญาโดยเฉพาะหลกการทวไป สหลกการ จะมงถงวธการดำาเนนงานในทกดานทจะสามารถสรางกรอบของความพยายามรวมกน เพอลดผลกระทบของโรครายตอชวตเดก ดวยวถทางในการมงเนนสทธเดกแบบองครวม โดยเรยกรองใหมการใชอนสญญาเปนเครองมอใหเกดผลลพธสงสด ในการจดการปญหาทหลากหลาย ซงเกยวกบการปองกนรกษาและดแล

ก. สทธในการไมถกเลอกปฏบต (ขอ 2)

7. การเลอกปฏบตทำาใหเกดการเพมความเสยงใหกบเดกตดเชอเอชไอว/เอดส ซงสงผลกระทบอยางสาหสตอชวตของเดก ทตดเชอเอชไอว/เอดส หรอไดรบผลกระทบจากโรคเอดส พอแมของเดกผหญงและเดกชายทมเชอเอดส มกจะเปนเหยอของ การตตราบาป หรอเลอกปฏบต เนองจากถกสนนฐานวาตดเชอเชนเดยวกน ผลลพธของการเลอกปฏบต คอ การทเดกถกปฏเสธ การเขาถงขอมลการศกษา (ดคำาแนะนำาทวไปหมายเลข 1 ของคณะกรรมการวาดวยสทธเดกแหงสหประชาชาต จดประสงคของการศกษา) การบรการทางสาธารณสข การบรการดแลทางสงคม หรอชวตชมชน ในกรณรายแรง การเลอกปฏบตตอเดกทตดเชอเอชไอว/เอดสสงผลใหเดก ๆ ถกครอบครว ชมชน และ/หรอสงคมทอดทง การเลอกปฏบตยงทำาใหเอชไอว/เอดส ทเดกไดรบรกลามโดยทำาใหเดกบางกลม เชน เดกทอยในดนแดนหางไกล หรอทองถนชนบทททซงการบรการตาง ๆ มกเขาไมถง และทำาใหเดกเสยงตอการตดเชอ เดกเหลานจงเสมอนถกกระทำาใหเปนเหยอสองเทา

8. ความกงวลเปนพเศษ คอ การเลอกปฏบตทางเพศ ซงรวมความคดอคตดานลบตอกจกรรมทางเพศของเดกหญง ซงการเขาถงมาตรการเชงปองกนและการบรการอน ๆ มกถกจำากด ความกงวลนนรวมถงการเลอกปฏบตจากรสนยมทางเพศ ในการออกแบบยทธศาสตรทเกยวของดานเอชไอว/เอดส และในการรกษาพนธะหนาทตามอนสญญา รฐภาคควรพจารณาอยางถถวนในเรองบรรทดฐานเหลาน

CRC/GC/2003/3หนา 4

จะมผลตอความเสยงของเดกหญงและเดกชายตอเอชไอว/เอดส รฐภาคควรยอมรบอยางยงวาการเลอกปฏบตในบรบทของเอชไอว/เอดสมกจะสงผลกระทบตอเดกหญงมากกวาเดกชาย

9. การเลอกปฏบตทงหมดทกลาวขางตน ถอเปนการละเมดสทธเดกภายใตอนสญญา ขอ 2 ซงกำาหนดใหรฐภาคตองรบประกนวาสทธทระบในอนสญญานน จะไมถกเลอกปฏบตไมวารปแบบใด โดยไมคำานงถงเชอชาตของเดก พอแมเดก“ หรอผปกครองเดก สผว เพศ ภาษา ศาสนา ความคดเหนทางการเมอง หรอทางอน เชอชาต ชาตพนธ หรอสงคม ทรพยสน ความทพพลภาพ การเกด หรอสถานะอน คณะกรรมการตความคำาวา สถานะอน ๆ ภายใตขอ ” “ ” 2 ของอนสญญา มความหมายรวมถงสภาพของเอชไอว/เอดสของเดกหรอพอแมของเดก กฎหมาย นโยบาย ยทธศาสตร และการปฏบตควรจดการทกรปแบบของการเลอกปฏบต ซงทำาใหโรคระบาดสงผลกระทบเพมสงขน ยทธศาสตรควรเปนไปเพอสงเสรมการศกษา และโครงการฝกอบรมทออกแบบอยางชดเจน เพอเปลยนทศนคตทเลอกปฏบตและ ตราบาปทมคนตดเอชไอว/เอดส

ข. ประโยชนสงสดของเดก (ขอ 3)

10. นโยบายและโครงการเพอการปองกน ดแลและรกษาเอชไอว/เอดสมกถกออกแบบโดยมไดใหความสำาคญกบหลกการประโยชนสงสดของเดกเปนหลกสำาคญในการพจารณา ขอ 3 วรรค 1 ของอนสญญาระบวา ในการกระทำาทงปวง“ ทเกยวกบเดก ไมวาจะกระทำาโดยสถาบนสงคมสงเคราะหของรฐ หรอเอกชน ศาลยตธรรม หนวยงานฝายบรหารหรอองคกรนตบญญต ผลประโยชนสงสดของเดกเปนสงทตองคำานงถงเปนอนดบแรก หนาททตดมากบสทธนถอเปน”รากฐานในการชแนะแนวทางการทำางานของรฐภาคในกรณเอชไอว/เอดส ในการตอบสนองกบการแพรระบาดของ เชอควรคำานงและใหความสำาคญกบเดกเปนศนยกลาง อกทงยทธศาสตรควรไดรบการปรบใหตรงตอความตองการของเดกและสทธเดก

ค. สทธทจะมชวตอยรอด และพฒนา (ขอ 6)

11. เดก ๆ มสทธทจะมชวตของพวกเขา โดยไมควรถกพรากตามอำาเภอใจ อกทงเดกมสทธทจะไดรบประโยชนจากนโยบายเศรษฐกจและสงคมทจะทำาใหเดกอยรอดจนถงวยผใหญ และไดรบการพฒนาเกดขนจรงไดนน จำาตองเนนถง

ความจำาเปนทจะใหความสนใจอยางมากตอเรองเพศ พฤตกรรมและการใชชวตของเดก ถงแมวาสงเหลานเดกจะไมไดทำาตามการปฏบตตามประเพณทเปนอนตราย อาทเชน การแตงงานเรว และ/หรอการบงคบใหแตงงาน ซงถอเปน การละเมดสทธเดกและทำาใหเดกเสยงตอการตดเชอเอชไอว/เอดส รวมทงการปฏบตเหลานมกจะขดกบการเขาถงการศกษา และขอมล โครงการปองกนทไดผล คอ โครงการทตระหนกถงความจรงทเกดขนในชวตวยรน ทมการพดถงเรองเพศเพอสรางหลกประกนวามการเขาถงขอมลทเหมาะสม ทกษะชวต และมาตรการปองกน

ง. สทธทจะแสดงความคดเหนและความคดเหนไดรบการพจารณา (ขอ 12)

12. เดกเปนผมสทธ อกทงมสทธในการมสวนรวมตามศกยภาพ และตามทสามารถพฒนาเพมสงขนไดตามวย ในการสรางเสรมความตระหนกร โดยการพดถงผลกระทบจากเอชไอว/เอดสทเดกไดรบในชวตของเดก และการพฒนานโยบายและโครงการดานเอชไอว/เอดส การเขาแทรกแซงเพอยตปญหาใหประโยชนตอเดกอยางมาก เมอเดกไดมสวนรวมอยางขนแขง

CRC/GC/2003/3หนา 5

ทจะประเมนความตองการพยายามคดหาทางออก กำาหนดยทธศาสตร และปฏบตงานตามแผนทวางไว แทนทจะถกมองวาเปนปญหาหรอประเดนทตองไดรบการแกไข ในการน การมสวนรวมของเดกในฐานะผใหการศกษาเพอน ๆ ภายในและภายนอกโรงเรยน การไดรบการสงเสรม รฐ องคการนานาชาต และองคกรสาธารณะประโยชน ควรทจะมสวนชวยและทำาใหสภาพแวดลอมตาง ๆ เออตอการบรรลความคดรเรมสรางสรรคของเดก ๆ อกทง องคกรเหลานควรจะเขารวมทงในระดบชมชนและระดบชาต ถงการกำาหนดแนวคด ออกแบบ ดำาเนนการปฏบตการ ประสานงาน ตดตามผล และตรวจสอบนโยบายและโครงการทางเอชไอว/เอดส ความหลากหลายของวธการนาจะเปนสงจำาเปนทจะประกนการเขามสวนรวมของเดกจาก ทกภาคสวนของสงคม รวมทงกลไกทชวยสนบสนนเดกใหแสดงความคดเหนของเดกตามสมควรจากอาย และความเปนผใหญของเดก (ขอ 12 วรรค 1) ในโอกาสท

เหมาะสม การมสวนรวมของเดกทตดเชอเอชไอว/เอดสในการสรางความตระหนกร การแบงปนประสบการณกบเพอน ๆ และคนอน ๆ เปนจดสำาคญสำาหรบการปองกนทมประสทธผล และลดการเลอกปฏบตและการตตราบาป รฐภาคตองรบรองวาเดกทเขารวมมความพยายามในการสรางความตระหนกรนทำาอยางสมครใจ หลงจากไดมการปรกษาหารอ และเดกเหลานไดรบความชวยเหลอทางสงคมและทางกฎหมาย เพอทเดกเหลานสามารถใชชวตไดอยางปกตในระหวางและหลงการเขามสวนรวม

จ. อปสรรค

13. ประสบการณไดแสดงใหเหนวา มอปสรรคมากมายขดขวางการปองกน การจดบรการดานการดแลและการชวยเหลอชมชนในเรองเอชไอว/เอดสใหเกดผลสมฤทธ อปสรรคเหลานมกเปนเรองวฒนธรรม โครงสราง และการเงนเปนหลก การปฏเสธวามปญหาเอชไอว/เอดสเกดขน และการใหความคดผด ๆ เหลานตอเดก ๆ คนอน เปนเพยงสวนหนงของปญหาทอาจจะขดขวางไมใหเกดความมงมนของฝายการเมองและปจเจกบคคลในการดำาเนนการเพอใหโครงการสำาเรจ

14. ในดานการเงน เทคนค และทรพยากรมนษย คณะกรรมการมการตระหนกดวาทรพยากรเหลานอาจจะไมพรอมหรอสรางขนไดอยางทนทวงท แตอยางไรกตาม สำาหรบอปสรรคเหลาน คณะกรรมการมความประสงคทจะเตอนรฐภาค ถงพนธะหนาททระบในขอ 4 และตองการชแนะเพมเตมวา ขอจำากดทางทรพยากรเหลานไมควรเปนสงทรฐภาคจะเปนเหตผลขออางความลมเหลวของรฐในการดำาเนนมาตรการทางเทคนค และเงนทนใด ๆ ทจำาเปน ทายทสดคณะกรรมการมความประสงคทจะเนนถงบทบาทสำาคญของความรวมมอระดบนานาชาต

IV. การปองกน ดแล รกษา และความชวยเหลอ

15. คณะกรรมการมความประสงคทจะเนนวา การปองกน ดแล รกษา และความชวยเหลอตางเปนสวนประกอบทสงเสรมกนและกน และสรางความตอเนองตอการตอบสนองทไดประสทธผลตอเอชไอว/เอดส

ก. ขอมลในการปองกนและสรางความตระหนกรเรองเอชไอว/เอดส

16. สอดคลองกบพนธะหนาทของรฐภาคทมตอสทธในการเขาถงดานสาธารณสข บรการ และขอมล (ขอ 24 ขอ13 และขอ 17) เดก ๆ ควรจะมสทธในการไดรบขอมลไดอยางพอเพยงในการปองกน ดแลเอชไอว/เอดส จากแหลงขอมล

อยางเปนทางการ (ยกตวอยางเชน จากโอกาสทางการศกษา และสอ ซงเนนกลมเปาหมายเดกเปนหลก) รวมถงแหลงขอมลทไมเปนทางการ ยกตวอยางเชน แหลงขอมลทมกลมเปาหมายเปนเดกขางถนน เดกในสถานรบเลยงหรอกกกน เดกทมความเปนอยทยากลำาบาก รฐภาคจะตองตระหนกวาเดกตองไดรบขอมลทเกยวของ เหมาะสมและทนตอสถานการณ ซงขอมลเหลาน ควรทจะคำานงถงระดบความเขาใจทไมเทากนของเดก ซงไดรบการออกแบบใหเหมาะสมกบระดบอายและ

CRC/GC/2003/3หนา 6

ศกยภาพของเดก เพอทจะทำาใหเดกสามารถจดการไดอยางเชงบวกและดวยความรบผดชอบตอเรองทางเพศของพวกเขา ซงจะชวยปกปองเดกจากการตดเชอเอชไอว คณะกรรมการมจดประสงคทจะเนนวาการปองกนเชอเอชไอว/เอดส จะสมฤทธผลเมอรฐยตการตดตอหรอยกเลกการออกอากาศ การปดบงขอมล หรอการตความขอมลทเกยวของกบสขภาพแบบผด ๆ อยางเจตนา ซงหมายรวมถง การศกษาและใหขอมลเรองเพศ ซงหากรฐยตการกระทำาเหลาน จะเปน การดำาเนนการทสอดคลองกบพนธะทมตอการรบรองสทธในการมชวตอยรอดและพฒนาการของเดก (ขอ 6) รฐภาคตองรบประกนวาเดกมความสามารถทจะไดรบความร และทกษะทจะคมครองพวกเขาและผอน เมอเดกเรมม การแสดงออกถงความสนใจทางเพศ

17. วธการทมประโยชนทจะใหขอความรณรงคปองกนโรคเอดสเขาถงทงเดกหญงและเดกชาย คอ การพดคยกบชมชน ครอบครว และการใหคำาปรกษาจากเพอนสเพอน อกทงการใหการศกษาทกษะวชาชพภายในโรงเรยน รวมทงทกษะในการสอสารพดคยดานเพศ และการดำารงชพตามสขอนามย แตอยางไรกตาม วธการทแตกตางไปกอาจจะจำาเปนเพอการเขาถงกลมเดกทตางออกไป รฐภาคตองพยายามทจดการกบความเหลอมลำาทางเพศ เนองจากความเหลอมลำานจะสงผลกระทบตอการเขาถงขอความรณรงคเพอปองกนของเดก รวมทงการประกนวาเดกจะไดรบขอความรณรงคเพอปองกน ถงแมวาเดกจะตองเผชญกบขอจำากดดานภาษา ศาสนา ความพการหรอปจจยอน ๆ ของการเลอกปฏบต

ความสนใจพเศษควรจะอยทการเพมความตระหนกรในหมประชากรทเขาถงไดยาก ในการนบทบาทของสอสารมวลชนและ/หรอการบอกเลา เพอใหเดกมการเขาถงขอมลและวตถตามทไดระบใน ขอ 17 ของอนสญญาซงถอวาการใหขอมลทเหมาะสม ลดการตตราบาป และการเลอกปฏบตสำาคญ รฐภาคควรสนบสนนการตดตามประเมนผลอยางสมำาเสมอตอโครงการรณรงค เพอความตระหนกรในเรองเชอเอชไอว เพอทจะทำาใหแนใจถงประสทธผลในการใหขอมลการลดความไมร การตตราบาป และการถายทอดเชอในกลมเดกดวยกนรวมถงวนรนดวย

ข. บทบาทของการศกษา

18. การศกษาทมความสำาคญอยางมากในการใหขอมลแกเดกในเรองเอชไอว/เอดส ซงชวยเพมความตระหนกร และเพมความเขาใจของโรคและการปองกน การมทศนคตในแงลบตอเหยอเอชไอว/เอดสไดดขน (ดคำาแนะนำาทวไปหมายเลข 1 คณะกรรมการ) ยงไปกวานน การศกษาสามารถและควรเสรมสรางใหเดกปกปองตวเองจากความเสยงในการตดเชอเอชไอว/เอดส ในทนคณะกรรมการมจดประสงคทจะเตอนรฐภาคถงพนธะหนาททจะรบประกนวาเดกทกคน จะไดรบการศกษาในระดบประถมศกษา ไมวาเดกเลกนนจะไดรบการตดเชอเปนเดกกำาพรา หรอแมกระทงไดรบผลกระทบจากเชอเอชไอว/เอดส ในหลายชมชนทเชอเอชไอว/เอดสแพรระบาดในวงกวาง เดกทครอบครวไดรบผลกระทบโดยเฉพาะอยางยงเดกผหญงยากทจะสามารถเรยนหนงสอตอได และการทครจำานวนมากและบคลากรของโรงเรยนเสยชวตจากเอชไอว/เอดสนนเปนการจำากด และคกคามความสามารถทเดกจะเขาถงการศกษา รฐภาคตองสามารถทจะรบประกนไดวา เดกทไดรบผลกระทบจากเอชไอว/เอดสสามารถเรยนหนงสอได อกทง รบประกนวามการทดแทนครทปวยจากโรค เพอทเดกจะสามารถเรยนหนงสอไดอยางสมำาเสมอ และสทธการเขาถงการศกษา (ขอ 28) ของเดกทกคนทอยในชมชนจะไดรบการเคารพ

19. รฐภาคตองพยายามทกวถทางทจะรบประกนวาโรงเรยนเปนทปลอดภยสำาหรบเดก ซงมความปลอดภยและไมทำาใหเดกเสยงตอการตดเชอเอชไอว/เอดส ตามขอ 34 ของอนสญญา รฐภาคอยภายใตพนธะหนาททจะดำาเนนมาตรการทเหมาะสม เพอทจะปองกน นอกเหนอจากสงอน การชกจงหรอการบงคบฝนใจเดกใหเขารวมกจกรรมทางเพศโดยผดกฎหมาย

CRC/GC/2003/3หนา 7

ค. การใหบรการทางสาธารณสขทใสใจและเขาใจเดกและวยรน

20. คณะกรรมการมความกงวลวา การบรการทางสาธารณสขโดยทวไป จะยงไมพอเพยงทจะตอบสนองตอความตองการของเดกอายตำากวา 18 ป โดยเฉพาะวยรน คณะกรรมการไดระบในหลายโอกาสวา เดกมกจะตองการทจะไดรบการบรการทเปนมตร และใหความเอาใจใส ใหบรการทในหลายดาน รวมทงใหขอมลซงเปนไปตามความตองการของเดก อกทงใหโอกาสเดกในการมสวนรวมในการตดสนใจทมผลกระทบตอสขภาพอนามยของเดกเอง การบรการทางสาธารณสขเหลาน ควรเปนการบรการทเดกเขาถงได มความสามารถในการจายได เปนความลบและปราศจากอคต รวมทงไมกำาหนดใหมการยนยอมจากพอแม และไมเลอกปฏบตในบรบทของเอชไอว/เอดสและการคำานงถงศกยภาพ ทสามารถพฒนาไดของเดก รฐภาคควรสนบสนนใหมการรบรองวาการบรการทางสาธารณสขจะจางพนกงานทไดรบการฝกอบรมทางดานสาธารณสขทเคารพสทธความเปนสวนตวของเดก (ขอ 16) และการไมเลอกปฏบตทจะใหขอมล ทเกยวกบเอชไอว/เอดส ใหคำาปรกษาและทดสอบอยางสมครใจ ความรถงสภาพของเอชไอว/เอดส การใหบรการทางสาธารณสขและทางเพศอยางเปนความลบ การคมกำาเนดอยางประหยดและไมเสยคาใชจายใด ๆ วธการและ การบรการอน ๆ รวมทงการดแลและรกษาเอชไอว/เอดสเมอจำาเปน รวมทงการปองกนและรกษาปญหาทางสขภาพ อนเกยวกบเอชไอว/เอดส เชน โรควณโรค และโอกาสตดเชออน ๆ

21. ในบางประเทศ ถงแมวามการบรการทางสาธารณสขทเปนมตรตอเดกและวยรนในดานเอชไอว/เอดส เดกพการ เดกชนพนเมองทเปนชนกลมนอย เดกทอยในชนบท เดกยากจน หรอเดกดอยโอกาสในสงคมจะไมไดรบการเขาถงอยางพอเพยง ในประเทศอน ๆ ทระบบสาธารณสขโดยทวไปนนจำากด เดกทตดเชอเอชไอวมกจะถกปฏเสธการเขารบการรกษาพยาบาลขนพนฐานเปนประจำา รฐภาคจำาเปนตองรบประกนวามการใหบรการเหลานอยางเตมประสทธภาพเทาทเปนไปไดตอเดกทกคนทอยในเขตแดนของตนโดยไมมการเลอกปฏบต และคำานงถง

บรบทความแตกตางทางเพศ อาย สงคม เศรษฐกจ วฒนธรรม และการเมองทแวดลอมเดก

ฅ. การใหคำาปรกษาและทดสอบเชอเอชไอว

22. การเขาถงการใหคำาปรกษาและทดสอบเชอเอชไอวอยางสมครใจและเปนความลบนน จะตองคำานงถงศกยภาพทพฒนาไดของเดก ซงถอเปนรากฐานดานสทธและสขภาพของเดก การบรการเหลานถอเปนเรองสำาคญทเดกจะสามารถลดความเสยงตอการตดเชอหรอแพรเชอเอชไอว รวมทงการเขาถงการดแลเฉพาะทางดานเชอเอชไอว การรกษาและความชวยเหลอและการวางแผนอนาคตของเดก สอดคลองตอพนธะหนาททรฐม ตามขอ 24 ของอนสญญา ทเปนไปเพอรบประกนวาไมมเดกคนใดจะมไดรบสทธในการเขาถงการบรการทางสาธารณสขทจำาเปน รฐภาคควรทจะรบประกนการเขาถงการใหคำาปรกษาและทดสอบเชอเอชไอวเปนไปอยางสมครใจและเปนความลบ

23. คณะกรรมการมจดประสงคทเนนวา เนองจากเจาหนาทของรฐภาค คอ การรบประกนวาเดกจะไดรบการพทกษ ดงนน รฐภาคงดเวนการบงคบการทดสอบเชอเอชไอว/เอดสในเดกในทกกรณ อกทงตองคมครองเดกจากการ ถกกระทำาดงกลาว ถงแมวาศกยภาพทพฒนาไดของเดกจะเปนเครองตดสนวาจะตองมการใหความยนยอมหรอไม จากเดก หรอจากพอแม หรอผปกครอง ในทกกรณตองสอดคลองกบสทธทจะไดรบขอมลภายใตขอ 13 และ 17 ของอนสญญา รฐภาคตองใหการรบรองวากอนทมการทดสอบเพอขอมลทางการแพทย หรออน ๆ สำาหรบเดกทใหการรกษาอยหรอดวยเหตผลประการอน ๆ ผใหบรการทางสาธารณสขตองใหขอมลเกยวกบความเสยงและผลประโยชนอยางเพยงพอเพอใหเกดการตดสนใจทสมเหตสมผล

CRC/GC/2003/3หนา 8

24. รฐภาคตองรกษาใหผลการทดสอบเชอเอชไอวเปนความลบ ตามพนธะหนาททรฐตองคมครองความเปนสวนตวของเดก (ขอ 16) รวมไปถงสวสดการ

ทางสงคม สขภาพ และขอมลเรองสถานการณเชอเอชไอวของเดก ไมอาจถกเปดเผยถงบคคลทสาม รวมทงพอแมโดยปราศจากความยนยอมของเดก

ฆ. การถายทอดเชอจากแมสลก

25. การถายทอดเชอเอชไอวจากแมสลก (Mother - to - Child trans mission : MTCT) ถอเปนการตดเชอสวนใหญในเดกทารกและเดกเลก เดกทารกและเดกเลกจะสามารถตดเชอเอชไอวไดในระหวางตงครรภ ชวงคลอด และตลอดการใหนมบตร รฐภาคไดรบการเรยกรองใหรบรองวามการดำาเนนยทธศาสตรตามทหนวยงานของสหประชาชาตไดแนะนำาในการปองกนการตดเชอเอชไอวในเดกทารกและเดกเลก สงเหลานรวมถง : (ก) การปองกนการตดเชอเอชไอวเบองตน ในกลมคนทจะเปนพอแมในอนาคต (ข) การปองกนการตงครรภโดยไมตงใจในผหญงทตดเชอ (ค) การปองกนการถายทอดของเชอเอชไอวจากผหญงทตดเชอสทารก และ (ง) การใหการดแล รกษา และชวยเหลอผหญงทตดเชอเอชไอว รวมถงลกทารกและครอบครวของผหญงเหลานน

26. การปองกนการถายทอดเชอเอชไอวจากแมสลก (MTCT) รฐภาคตองดำาเนนการอยางเปนขนตอน รวมถงการใหยา ทจำาเปน เชน ยาตานไวรส การคลอดบตรและการดแลหลงคลอด และใหมบรการใหการปรกษา การทดสอบเชอเอชไอวโดยสมครใจแกผหญงทตงครรภและคสมรส คณะกรรมการรบรถงการทใชยาตานไวรสในผหญงตงครรภ และ/หรอระหวางคลอด และในบางสวนตอเดกทารกสงผลใหลดความเสยงในการถายทอดเชอจากแมสลก อยางไรกตาม รฐภาค ควรใหความชวยเหลอแมและเดก รวมทงใหคำาปรกษาเกยวกบทางเลอกในการใหนมบตร รฐภาคไดรบการยำาเตอนวา การใหคำาปรกษาตอแมทตดเชอเอชไอวควรทจะมการใหขอมลเกยวกบความเสยง และผลประโยชนในแตละทางเลอกของการใหนมบตร รวมทงใหคำาชแนะในการเลอกทางเลอกทเหมาะสมกบสถานการณของแมมากทสด การตดตามชวยเหลอกเปนสงจำาเปน เพอใหมการปฏบตตามทางเลอกทเลอกแลวอยางปลอดภยทสดเทาทเปนไปได

27. แมในประชากรทมความเสยงตอการตดเชอเอชไอวสง แตเดกทารกสวนใหญเกดจากแมทไมไดตดเชอเอชไอว สำาหรบเดกทเกดจากแมทไมตดเชอเอชไอว หรอแมทยงไมรถงสถานะการตดเชอของตน คณะกรรมการมจดประสงคทจะเนนยำาตาม ขอ 6 และ 24 ของอนสญญา วาการใหนมลกดวยดวยนมแม ถอเปนทางเลอกในการเลยงดบตรทดทสดจากหลกฐานทมอย พบวาการใหนมทารกจากแมท

ตดเชอเอชวเพมความเสยงของการถายทอดเชอเอชไอวได 10 – 20 เปอรเซนต แตกระนน การขาดนมแมจะทำาใหเดกมความเสยงจากการขาดสารอาหาร หรอขาดการตดเชออน นอกเหนอจากเชอเอชไอวเพมสงขน หนวยงานขององคกรสหประชาชาตมคำาแนะนำาวา ควรหลกเลยงการใหนมแมจากแมทตดเชอเอชไอว และควรใชการใหอาหารททดแทนนมแมได โดยมราคาไมแพง มความเปนไปได เปนทยอมรบ เหมาะสม และปลอดภย หากไมเปนเชนนนแลว การใหนมแมควรอยในชวงเดอนแรกของอายทารกและยตอยางรวดเรวเทาทเปนไปได

ง. การรกษาและการพยาบาล

28. พนธะหนาทของรฐภาคภายใตอนสญญาครอบคลมไปถงการรบประกนวาเดกจะสามารถเขาถงการรกษาและการดแลอยางครบวงจรและเทาเทยมกนโดยยงยน ซงรวมถงยาทเกยวของกบเอชไอวทจำาเปน สนคา และบรการบนพนฐานของการไมเลอกปฏบต เปนททราบโดยทวกนถงการรกษาและการดแลอยางครบวงจรนน รวมถงยาตาน และยาอน

CRC/GC/2003/3หนา 9

โภชนาการทด ความชวยเหลอดานสงคม จตใจ และจตเวช รวมถงการพยาบาลในครอบครว ชมชน และทบาน ในเรองน รฐภาคควรเจรจากบภาคเภสชอตสาหกรรม เพอใหยาทจำาเปนมจำาหนายในทองถนในราคาตำาเทาทจะเปนไปได ยงไปกวานน รฐภาคไดมการเรยกรองใหมการรบรอง สนบสนน ชวยเหลอ และอำานวยความสะดวกในชมชน มสวนรวมในการ ใหการรกษาพยาบาล และการใหความชวยเหลอดานเอชไอว/เอดสอยางครบวงจร ในขณะเดยวกนรฐกสามารถปฏบตตามพนธะหนาทภายใตอนสญญาได รฐภาคควรใหความสนใจการจดการกบปจจยตาง ๆ ในสงคมทเปนอปสรรคในการรกษา ดแล และความชวยเหลอตอเดกทกคนอยางเทาเทยมกน

จ. การมสวนรวมของเดกในการวจย

29. สอดคลองกบขอ 24 ของอนสญญา รฐภาคตองรบประกนวาโครงการวจยดานเอชไอว/เอดส ระบถงการศกษาในเชงลกทสงเสรม การปองกน การดแล การรกษา และลดผลกระทบในเดกอยางมประสทธภาพ รฐภาคตองไมเพยงแตรบประกนวา เดกจะไมถกใชในการทดลองจนกวาจะมการทดลองการใชยานน ๆ ในผใหญอยางถถวน ความเปนหวงดานจรรยาบรรณและดานสทธเพมสงขนเกยวกบการวจยทางชวการแพทย ดานเอชไอว/เอดส การดำาเนนการดาน เอชไอว/เอดส การวจยเอชไอว/เอดสในเชงสงคม วฒนธรรม และพฤตกรรม เดกถกใชในโครงการวจยทถกออกแบบ อยางไมเหมาะสมหรอไมจำาเปน โดยไมสามารถแสดงความคดเหนหรอหากสามารถแสดงความคดเหนได กเปนไปอยางเลกนอย ไมวาจะเปนการปฏเสธหรอแสดงความยนยอมตอการเขารวมโครงการของเดก การทเดกมศกยภาพทสามารถพฒนาได จงควรมการสอบถามถงความยนยอมของเดก ความยนยอมนอาจจะถามไดจากพอแมหรอผปกครองหากจำาเปน อยางไรกตาม ในทกกรณของความยนยอมจะตองมาจากการเปดเผยขอมลทงดานความเสยงและดานประโยชนของโครงการวจยตอเดก รฐภาคไดรบการเตอนทจะรบรองสทธความเปนสวนตวของเดก ตามพนธะหนาทขอ 16 ของอนสญญา จะไมถกละเมดอยางมไดเจตนาตลอดกระบวนการวจยและขอมลสวนตวของเดกทมการเขาถงในระหวางระยะเวลาการวจยนน จะไมถกใชในจดประสงคอนใด นอกเหนอจากความยนยอมทไดใหไวไมวากรณใด ๆ รฐภาคตองพยายามในทกกรณ เพอทจะเปนหลกประกนวาเดกตามแตศกยภาพของเขา พอแม และ/หรอผปกครองของเขา ไดเขารวมในการตดสนใจดานลำาดบความสำาคญของการวจย และสนบสนนการมสภาพแวดลอมทเอออำานวยกบการเขารวมการวจยของเดก

V. ความเสยงและความจำาเปนทตองการความคมครองพเศษทางสงคมของเดก

30. ความเสยงของเดกตอเชอเอชไอว/เอดสนน เกดจากปจจยดานการเมอง เศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และดานอน ๆ ซงไดตดสนแนวโนมทเดกจะถกทอดทงโดยไมไดรบความชวยเหลออยางเพยงพอ ทจะจดการกบผลกระทบของเชอไอว/เอดสทมตอครอบครว ชมชน การเปดเผยความเสยงของการตดเชอภายใตการวจยทไมเหมาะสม หรอการไมไดรบการเขาถงการรกษา การดแลและความชวยเหลอ เมอเกดการตดเชอเอชไอว ความเสยงตอเชอเอชไอวนนรนแรงฉบพลนตอเดกทอยในคายผลภย หรอคายผทพลดถนในประเทศ เดกท

ถกคมขง เดกทอยในสถานพนจหรอสถานรบเลยง รวมถงเดกทยากจนอยางมาก เดกทอยในสภาวะสรบความขดแยงทางอาวธ ทหารเดก เดกทถกแสวงหาผลประโยชนทางเศรษฐกจและทางเพศ เดกพการ เดกอพยพ เดกชนกลมนอย เดกพนเมอง เดกเรรอน อยางไรกตาม เดกทกคนสามารถถกตกเปนเหยอเองไดจากสถานการณสงแวดลอมของเดกเอง แมในชวงเวลาททรพยากรมจำากด คณะกรรมการมความประสงคทจะระบวาสทธของกลมเสยงในสงคมนตองไดรบความคมครองและมาตรการตาง ๆ สามารถมผลใชไดโดยใชทรพยากรไมมาก การลดความเสยงตอเชอเอชไอว/เอดสนน เดก ครอบครวของเดก และชมชน ตองไดรบขอมลเกยวกบโรคน เพอพวกเขาจะสามารถเลอกตดสนใจทางเลอกของพวกเขา การดำาเนนการ หรอนโยบายทสงผลกระทบตอพวกเขาในดานเอชไอว/เอดส

CRC/GC/2003/3หนา 10

ก. เดกทไดรบผลกระทบหรอเปนกำาพราจากเอชไอว/เอดส

31. ควรจะใหความสนใจพเศษตอเดกกำาพราเนองมาจากโรคเอดสและเดกทครอบครวไดรบผลกระทบ รวมถงเดกทเปนหวหนาครอบครว เนองดวยจะมผลกระทบทางความเสยงตอการตดเชอเอชไอว สำาหรบเดกทครอบครวไดรบผลกระทบทางความเสยงตอการตดเชอเอชไอว สำาหรบเดกทครอบครวไดรบผลกระทบจากเชอเอชไอว/เอดส การตตราบาป และการแบงแยกทางสงคมทเดกเหลานไดประสบ จะยงทำาใหเกดการละเลยหรอละเมดสทธเดก โดยเฉพาะการเลอกปฏบตทเกดจากการลดหรอการขาดการเขาถงการศกษา การบรการทางสาธารณสขและสงคม คณะกรรมการมจดประสงคทจะเนนถงความจำาเปนในการใหความคมครองดานกฎหมาย เศรษฐกจ และสงคม ตอเดกทไดรบผลกระทบนน เพอทจะรบประกนการเขาถงการบรการทางการศกษา มรดก ทอยอาศย และบรการทางสาธารณสขและสงคม รวมทงเปนการทำาใหเดกรสกปลอดภยทจะเปดเผยสถานะของเอชไอว/เอดสของตวพวกเขาเอง หรอของคนในครอบครวเมอเดกเหนสมควร ในการนรฐภาคไดรบการเตอนวามาตรการเหลานสำาคญมากตอสทธเดก และถอเปนการใหทกษะความชวยเหลอทจำาเปนในการลดความเสยงทเดกจะกลายเปนผตดเชอ

32. คณะกรรมการมจดประสงคทจะเนนถงนยสำาคญตอหลกฐานทใชระบตวบคคลสำาหรบเดกทไดรบผลกระทบตอ เชอเอชไอว/เอดส เนองจากสงนจะใชเปนการใหหลกประกนทกฎหมายจะใชคมครองตวบคคลนน รวมทงสทธของ บคคลนน โดยเฉพาะในเรองมรดก การศกษา สาธารณสข และการใหบรการทางสงคมอน ๆ รวมถงการลดความเสยง ของเดกตอการถกทารณ และแสวงหาผลประโยชน หากเดกถกแยกจากพอแม เนองจากพอแมเจบปวยหรอตาย ในการน การลงทะเบยนการเกด ถอวามความสำาคญในการรบรองสทธเดก และจำาเปนในการลดความเสยงตอผลกระทบของเชอเอชไอว/เอดส ในชวตของเดกทไดรบผลกระทบ รฐภาคจงควรไดรบการเตอนถงพนธะหนาทตามขอ 7 ของอนสญญา เพอทจะรบประกนวามระบบในการลงทะเบยนเดกทกคนหลงคลอดหรอในทนททคลอด

33. ผลกระทบของเชอเอชไอว/เอดสตอเดกกำาพรา มกจะเรมจากความเจบปวยและการตายของพอแม หรอของแม ผลกระทบนมกจะมาจากการตตราบาปและการเลอกปฏบต ในการนรฐภาคไดรบการเตอนเปนพเศษทจะรบประกนทงกฎหมายและการดำาเนนการทางกฎหมายทจะชวยเหลอเรองสทธดานมรดกและทรพยสนของเดกกำาพรา โดยใหความสนใจเปนพเศษตอการเลอกปฏบตทางเพศทอาจแทรกแซงสทธเดก ตามพนธะหนาทตามขอ 27 ของอนสญญา รฐภาคตองชวยเหลอและสรางความเขมแขงตามศกยภาพของครอบครวและชมชนของเดกกำาพราจากเอชไอว/เอดส เพอทเดกจะไดรบความเปนอยทพอเพยงตามมาตรฐาน เพอการพฒนาดานรางกาย จตใจ จตวญญาณ ศลธรรม เศรษฐกจ และสงคม รวมทงการเขาถงการดแลทางดานจตวทยาทางสงคมเมอจำาเปน

34. การคมครองและการดแลเดกกำาพราทดทสด คอ การพยายามทจะใหพนองอยดวยกนและอยในความดแลของญาตหรอสมาชกในครอบครว การทครอบครวใหญไดรบความชวยเหลอจากชมชนรอบขางนาจะทำาใหเดกไดรบผลกระทบนอยทสด ดงนน จงเปนทางเลอกทดทสดทจะดแลเดกกำาพรา เมอไมมทางเลอกอนทสามารถกระทำาได กควรชวยเหลอมากทสดเทาทเปนไปได เพอใหเดกยงอยในระบบโครงสรางครอบครวทยงมอย ซงทางเลอกนอาจไมมความพรอม เนองจากเปนครอบครวใหญไดรบผลกระทบจากเชอเอชไอว/เอดส ในกรณน รฐภาคควรจดเตรยมทางเลอกทมความเปนไปได คอ การดแลแบบครอบครว (ตวอยางเชน ครอบครวอปถมภ)

CRC/GC/2003/3หนา 11

รฐภาคควรสนบสนนใหมความชวยเหลอดานการเงน เมอมความจำาเปนตอเดกทเปนหวหนาครอบครว รฐภาคตองใหหลกประกนวายทธศาสตรมการกำาหนดใหชมชนมความสำาคญในลำาดบแรก ในการตอบสนองกบปญหาเอชไอว/เอดส และยทธศาสตรเหลานควรถกออกแบบใหชวยชมชนในการตดสนวา ทำาอยางไรจงจะชวยเหลอเดกกำาพราทอยในชมชนได

35. ถงแมการดแลในสถานรบเลยงเดกจะมผลกระทบทเปนอนตรายตอการพฒนาการของเดก รฐภาคเองสามารถพจารณาใชการเลยงดแบบนเปนการชวคราว เพอการดแลเดกกำาพราจากเอชไอว/เอดสเมอการดแลแบบครอบครวภายในชมชนของเดกเองไมสามารถเปนไปได ในความคดของคณะกรรมการเองนน รปแบบการใหการดแลในสถานรบเลยงเดกควรเปนมาตรการสดทาย และควรเปนมาตรการทใหความคมครองสทธเดกและปกปองเดกจากการถกทารณ และ การแสวงหาผลประโยชน ในการพยายามใหความคมครองและความชวยเหลอเปนพเศษ เพอพทกษสทธเดกภายในสงแวดลอมนใหเปนไปตามขอ 3 ขอ 20 และขอ 25 ของอนสญญา ควรมมาตรการทเขมงวดเพอทจะมนใจไดวา สถานรบเลยงเดกเหลานไดรบการดแลตามมาตรฐานทกำาหนดเปนพเศษทเปนไปตามการคมครองทางกฎหมาย รฐภาคไดรบการเตอนวาระยะเวลาทเดกอยในสถานรบเลยงเดกนน ควรมการจำากดระยะเวลา อกทงควรมการพฒนาโครงการทจะชวยเหลอเดกทอยในสถานรบเลยงเดกเหลาน ไมวาเดกจะตดเชอหรอไดรบผลกระทบจากเอชไอว/เอดสหรอไม เพอทเดก ๆ จะไดกลบสชมชนของพวกเขาไดสำาเรจ

ข. เหยอของการแสวงหาผลประโยชนทางเพศและทางเศรษฐกจ

36. เดกหญงและเดกชายทมไดรบความชวยเหลอในการอยรอดและพฒนา โดยเฉพาะเดกกำาพราจากโรคเอดส ซงอาจจะถกแสวงหาผลประโยชนทางเพศและทางเศรษฐกจในหลายทาง รวมถงการใหบรการทางเพศ หรอการทำางานทเสยงอนตรายเพอแลกกบเงน เพอความอยรอด จนเจอพอแมทปวยหรอกำาลง

จะตาย นอง ๆ ทมอายนอยกวา หรอเพอจายคาเลาเรยน เดก ๆ ทตดเชอหรอไดรบผลกระทบโดยตรงจากเชอเอชไอว/เอดสอาจจะไดรบโอกาส ประกอบกบสถานะเอชไอว/เอดสของเดกและพอแมของเดกเอง ตามสทธเดกระบในขอ 32 ขอ 34 ขอ 35 และขอ 36 ของอนสญญา และเพอการลดความเสยงของเดกตอเอชไอว/เอดส รฐภาคมหนาทคมครองเดกจากทกรปแบบของการแสวงหาผลประโยชนทางเศรษฐกจและทางเพศ รวมถงรบประกนวาเดกจะไมเปนเหยอในเครอขายการคาประเวณ เดกจะไดรบความคมครองจากการทำางานทมผลลบ หรอแทรกแซงการพฒนาทางดานการศกษา ดานสขภาพ ทงทางรางกาย จตใจ จตวญญาณ ศลธรรม และสงคม รฐภาคเองตองใชมาตรการทแขงกราวในการคมครองเดกจากการแสวงหาผลประโยชนทางเพศและทางเศรษฐกจ จากการคามนษยและการขายเดก ตามสทธทไดระบในขอ 39 รวมทงสรางโอกาสใหเดกทถกกระทำาดงกลาว ไดรบความชวยเหลอและการดแลจากทางภาครฐ และองคกรสาธารณประโยชนทเกยวของกบประเดนปญหาน

ค. เหยอของความรนแรงและการทารณกรรม

37. เดกอาจตองเผชญกบการใชความรนแรงและการทารณในหลายรปแบบ ซงจะเพมความเสยงใหเดกกลายมาเปน ผตดเชอเอชไอว/เอดส และอาจกลายเปนเหยอของการใชความรนแรงอนเนองมาจากการทเดกตดเชอ หรอไดรบผลกระทบจากเชอเอชไอว/เอดส ความรนแรง รวมทงการขมขน และรปแบบทางการทารณทางเพศอนสามารถเกดขนไดในครอบครว หรอสถานการณการอปถมภเดก หรอจากผมอำานาจเกยวของกบเดก ซงหมายรวมถง คร และพนกงานในสถาบนททำางานเกยวกบเดก เชน เรอนจำา สถาบนตาง ๆ ทเกยวของกบสขภาพจต และความพการดานอน ๆ

CRC/GC/2003/3หนา 12

ในการพยายามทจะพทกษสทธเดกตาม ขอ 19 ของอนสญญา รฐภาคมหนาททจะคมครองเดกจากการใชความรนแรงและการทารณทกรปแบบไมวาทบาน ทโรงเรยน หรอในสถาบน และในชมชน

38. โครงการตองปรบตามสภาพแวดลอมทเดก ๆ อาศยอย เพอเดก ๆ จะสามารถรบรและรายงานการกระทำาทารณและเพอความสามารถของเดกแตละคนและความเปนตวเองของเดก คณะกรรมการมการพจารณาเหนวาความสมพนธระหวางเอชไอว/เอดส และการใชความรนแรง หรอการทารณเดก ๆ ทไดรบจากสภาวะสงคราม ความขดแขงทางอาวธนน ตองไดรบความสนใจเปนพเศษ มาตรการทจะปองกนการใชความรนแรง และความทารณในสถานการณเหลานมความจำาเปนอยางมาก รฐภาคตองรบรองวามการรวมประเดกปญหาเอชไอว/เอดสและสทธเดก ในการจดการชวยเหลอเดก ทงเดกหญงและเดกชายทถกใชเปนบคลากรทางการทหารหรอเพอการอน เพอเปนแรงงานทำางานบาน หรอใหบรการทางเพศ รวมถงเดกในคายผพลดถนในประเทศหรอคายผลภย ในความพยายามปฏบตตามพนธะหนาทของรฐภาคตามขอ 38 และ 39 ของอนสญญา การรณรงคใหขอมล รวมทงการใหคำาปรกษาเดก และกลไกสำาหรบการปองกน และการตรวจจบการใชความรนแรง และการทารณแตเนน ๆ ตองมอยในระบบของภมภาคทมความขดแยงและปญหาภยพบตและตองเปนสวนหนงของการตอบสนองของประเทศและชมชนตอเอชไอว/เอดส

การใชสารเสพตด

39. การใชสารเสพตด รวมทงแอลกอฮอลและยาเสพตด อาจจะลดความสามารถของเดกในการควบคมพฤตกรรม ทางเพศของตน ซงจะนำาไปสการเพมความเสยงในการตดเชอเอชไอว/เอดส การฉดยาทใชอปกรณการฉดทมไดฆาเชอโรคจะยงทำาใหเพมความเสยงตอการถายทอดเชอเอชไอว/เอดส คณะกรรมการระบถงความจำาเปนทจะตองมความเขาใจ ทเพมมากขนในพฤตกรรมการใชสารเสพตดในกลมเดก รวมทงผลกระทบทละเลยและละเมดสทธเดกอนเกดจากพฤตกรรมเหลานในประเทศสวนใหญ เดก ๆ เองในทางปฏบตยงไมไดรบประโยชนจากโครงการปองกนเอชไอว/เอดส อนเกยวกบการใชสารเสพตดและการถายทอดเชอ ซงถงแมวาจะมโครงการเหลานมกมงเปาหมายไปทผใหญ คณะกรรมการถายทอดเชอเอชไอว/เอดสทจำาเปนตองคำานงถงความเปราะบางและวถชวตของเดก รวมถงเยาวชนดวยบรบทของการปองกนเอชไอว/เอดส สอดคลองกบสทธเดกตามขอ 33 และ 24 ของอนสญญา รฐภาคจำาเปนตองรบประกนการดำาเนนงานของโครงการ ซงมจดมงหมายทจะลดปจจยและทำาใหเดกตองเผชญกบการใชสารเสพตด รวมถงโครงการทใหการรกษาและชวยเหลอเดกทยงใชสารเสพตดอย

VI. ขอเสนอแนะ

40. คณะกรรมการยนยนขอเสนอแนะ ซงเกดจากการอภปรายโดยทวไปเกยวกบเดกทอยในโลกกบเอชไอว/เอดส (CRC/C/80) และเรยกรองใหรฐภาค:

ก. รบรางและดำาเนนการทางนโยบายระดบประเทศ และทองถนในเรองทเกยวของกบเอชไอว/เอดส รวมทงแผนปฏบตการ ยทธศาสตร และโครงการทมประสทธภาพทยดเดกเปนศนยกลาง มรากฐานแนวคดดานสทธ ตามสทธเดกทระบไวภายใตอนสญญา รวมทงคำานงถงขอเสนอแนะทกลาวไปแลวขางตนในคำาแนะนำาทวไปน และทไดมมตรบราง ณ สมชชาใหญวาระพเศษเกยวกบเดกในป 2545 (THE UNITED NATIONS GENERAL ASSEMBLY SPECIAL SEEION ON CHILDREN 2002)

CRC/GC/2003/3หนา 13

ข. จดทรพยากรดานงบประมาณ เทคนค และบคลากรมากเทาทเปนไปได เพอสนบสนนการดำาเนนงานในระดบประเทศและชมชน (ขอ 4) และภายใตความรวมมอระหวางประเทศตามโอกาสอนสมควร (ดยอหนาท 41 ขางลาง)

ค. ตรวจสอบกฎหมายทมอยและออกกฎหมายใหม เพอทจะปฏบตตามขอ 2 ของอนสญญาใหสมบรณ และโดยเฉพาะเพอหามการเลอกปฏบตดวยเหตของสภาพเอชไอว/เอดสทเปนจรงหรอทคดวาเปน อนเปนไปเพอประกนการเขาถงการบรการทเกยวของกบเดกทกคน โดยมงความสนใจใหกบสทธความเปนสวนตวและเปนความลบของเดก อกทงขอเสนอแนะอน ๆ ทคณะกรรมการใหความเหนไวในยอหนาทไดกลาวไปแลวเกยวกบกฎหมาย

ง. เพอรวมแผนปฏบตการ ยทธศาสตร นโยบาย และโครงการในการดำาเนนกลไกระดบชาต ซงมหนาทรบผดชอบการตดตามผล และประสานงานดานสทธเดก และพจารณาถงการจดตงกระบวนการตรวจสอบซงรบผดชอบโดยตรงตอการรองเรยนเรองการละเลยหรอละเมดสทธเดกทเกยวของกบเอชไอว/เอดส ไม

วาสงน จะหมายถงการจดตงหนวยงานใหมทางนตบญญตหรอการปกครอง หรอเพมขอบเขตการทำางานของหนวยงานระดบชาตทมอยแลว

จ. ประเมนการเกบขอมลและการประเมนผลทเกยวกบเอชไอว/เอดส เพอทจะรบรองวาขอมลเหลานครอบคลมเดกทไดรบการใหคำานยามในอนสญญานน ไดรบรองวาขอมลเหลานครอบคลมเดกทไดรบการใหคำานยามในอนสญญานนไดรบการจำาแนกตามอาย และเพศ ซงควรจำาแนกกลมอายละหาปและรวมเดกทอยในกลมเสยงและเดกทตองการความคมครองเปนพเศษ

ฉ. ระบรวมในกระบวนการรายงานตามมาตราขอ 44 ของอนสญญา ขอมลของนโยบายประกาศและโครงการระดบชาตเรองเอชไอว/เอดส และหากเปนไปไดงบประมาณทรพยากรทจดสรรในระดบชาต ภมภาค และทองถน รวมถงการแจกแจงถงสดสวนของงบประมาณ วาเปนไปเพอการปองกน ดแล วจย หรอเพอลดผลกระทบ ควรใหความสนใจเปนพเศษ ขอบเขตของโครงการและนโยบายเหลานทควรตระหนกถงเดก (ในมมมองทเดกมศกยภาพทสามารถพฒนาได) และสทธเดก และในขอบเขตทเกยวของกบกฎหมาย นโยบาย และการดำาเนนงานสทธเดกทเกยวกบ เอชไอว/เอดส ซงความสนใจเปนพเศษควรมงไปทการเลอกปฏบตตอเดกบนพนฐานของสถานะเอชไอว/เอดสทเปนอย รวมถงการทเดกเปนเดกกำาพรา หรอการทเดกมพอแมทตดเชอเอชไอว/เอดส คณะกรรมการไดเรยกรองใหรฐภาคระบรายละเอยดในรายงานถงความสำาคญทรฐควรตองเรงดำาเนนการภายในขอบเขตการควบคมของตนทเกยวของกบเดกกบเอชไอว/เอดส รวมทงรางกจกรรมของโครงการทรฐมความประสงคจะทำาใหหาปขางหนา เพอทจะจดการกบปญหาทรฐระบแผนนจะทำาใหกจกรรมไดรบการประเมนอยางตอเนอง

41. เพอทจะสงเสรมความรวมมอระหวางประเทศ รฐภาคเรยกรองใหองคการทนเพอเดกแหงสหประชาชาต องคการอนามยโลก กองทนประชากรแหงสหประชาชาต UNAIDS และองคกรหนวยงานระหวางประเทศตาง ๆ ใหความชวยเหลออยางเปนระบบในระดบชาต เพอทจะรบประกนวาสทธเดกในบรบทของเอชไอว/เอดส และดำาเนนการอยางตอเนองจะทำางานกบคณะกรรมการ เพอปรบปรงสทธเดกในบรบทเอชไอว/เอดส ยงไปกวานน คณะกรรมการเรยกรองใหรฐภาคใหความรวมมอในการพฒนา เพอใหยทธศาสตรดานเอชไอว/เอดสทไดออกแบบไวคำานงถงสทธเดกอยางเตมท

CRC/GC/2003/3หนา 14

42. องคการสาธารณะประโยชน รวมทงกลมชมชน และภาคประชาสงคมอน ๆ อาทเชน กลมเยาวชน องคกรทางศาสนา องคการผหญง และผนำาดงเดม รวมถงผนำาทางศาสนาและวฒนธรรมตางมบทบาททสำาคญทจะตานเอชไอว/เอดส รฐภาครบการเรยกรองใหรบประกนวาสงแวดลอมเปนไปเพอสงเสรมการมสวนรวมของกลมภาคสงคมอน ๆ รวมถงการอำานวยความสะดวกในการรวมมอ และประสานงานในกลมผปฏบตงานตาง ๆ และทำาใหมนใจไดวากลมเหลานไดรบความชวยเหลอทตองการเพอทจะทำาใหทำางานไดอยางมประสทธภาพโดยไมมอปสรรค (ในทน รฐภาคไดรบการสนบสนนใหสงเสรมการมสวนรวมของคนทตดเชอเอชไอว/เอดส โดยเฉพาะกลมเดก ในการใหบรการปองกน ดแล รกษา และใหบรการชวยเหลอทเกยวกบเอชไอว/เอดส