Western University Research Journal of Humanities and ... · Aircraft Acceptance Test Team 2) ความรับผิดฐานพาอาว ุธปืนตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา

วารสารวจยมหาวทยาลยเวสเทรน มนษยศาสตรและสงคมศาสตร Western University Research Journal of Humanities and Social Science

ปท 4 ฉบบท 2 เดอน พฤษภาคม–สงหาคม 2561 | Vol4,No.2 May-August 2018: ISSN 2465-3578

เจาของ : มหาวทยาลยเวสเทรน วตถประสงค :

1. เพอเผยแพรผลงานวจยและผลงานวชาการทมคณภาพของนกศกษาระดบบณฑตศกษา อาจารย และนกวจยทตองการเผยแพรผลงานวจยและผลงานวชาการทงภายในและภายนอก

2. เปนสอกลางในการน าเสนอความกาวหนาทางการวจยของนสต อาจารย นกวจย ตลอดจนผทรงคณวฒ และนกวชาการภายนอกไดสรางสรรคและเผยแพรผลงานวชาการ

3. เพอเปนการสงเสรมและพฒนางานวชาการของคณาจารยในมหาวทยาลยใหมความกาวหนา และน าไปสการเพมพนต าแหนงทางวชาการ ขอบเขตของวารสาร

1. วารสารวจยมหาวทยาลยเวสเทรน มงเนนเปนสอกลางในการสรางองคความรและเผยแพรบทความวชาการและผลงานวจยทมคณภาพ และเปนประโยชนตอวงวชาการ ในสาขาตางๆ เชน เศรษฐศาสตร / บรหารธรกจและการจดการ รฐศาสตร/รฐประศาสนศาสตร นตศาสตร ศกษาศาสตร ประชากรศาสตร ศลปศาสตร นเทศศาสตร ภาษาศาสตร สหวทยาการดานสงคมศาสตรและมนษยศาตร และสาขาอนๆ ทเกยวของ เปนตน

2. เนอหาสวนใดสวนหนงหรอทงหมดของบทความวชาการหรอบทความวจยทสงมาขอตพมพจะตองไมอยในระหวางการ ขอตพมพหรอเคยไดรบการตพมพเผยแพรมากอนในวารสารอนๆทงในประเทศและตางประเทศ

3. การสงบทความวชาการและบทความวจยนน สามารถสงโดยตรงไปทกองบรรณาธการวารสารผานระบบ online Submission ทเวปไซต บทความทง 2 ประเภท ซงบทความทสงมานนจะถกสงใหผทรงคณวฒ ในสาขาวชาทเกยวของ ท าการประเมนแบบ Double-Blinded Review กอนทจะพจารณาจดพมพในขนตอไป

4. การรบบทความของวารสารวจยมหาวทยาลยเวสเทรน มนษยศาสตรและสงคมศาสตรจะเปนบทความ ทมงเนนสรางองคความร แนวคด ทฤษฏใหมๆ ชวยขยายองคความรในแงมมตางๆเพอใหผอานสามารถเขาใจ และน าไปประยกตใชในวงวชาการทกวาง และมประโยชนตอสงคมโดยรวม ทปรกษา รองศาสตราจารย ดร.จรศกด จยะจนทน อธการบดมหาวทยาลยเวสเทรน บรรณาธการ ผชวยศาสตราจารย ดร.กฤษฎา ตนเปาว มหาวทยาลยเวสเทรน ผชวยบรรณาธการ รองศาสตราจารย ดร.กญญามน กาญจนาทวกล มหาวทยาลยเวสเทรน



กองบรรณาธการ ศาสตราจารย ดร.อนนต เกตวงศ มหาวทยาลยเวสเทรน รองศาสตราจารย ดร.เชาว โรจนแสง มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช รองศาสตราจารย ดร.อภนนท จนตะน มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย รองศาสตราจารย ดร.เดชา พวงดาวเรอง มหาวทยาลยเอเชยอาคเนย ผชวยศาสตราจารย ดร.สมาล รามนฎ มหาวทยาลยเอเชยอาคเนย ผชวยศาสตราจารย พนฤด สวรรณพนธ มหาวทยาลยเซนจอนหน ดร.วลาสน ยนตวกย มหาวทยาลยกรงเทพ ดร.รวงทอง ถาพนธ มหาวทยาลยเจาพระยา ดร.กตตกร ดาวพเศษ มหาวทยาลยอสสมชญ คณะกรรมการกลนกรองบทความ (PEER REVIEW COMMITTEE) ศาสตราจารย ดร.บญทน ดอกไธสง มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย ศาสตราจารยกตตคณ ดร.สเทพ เชาวลต สถาบนพฒนาทรพยากรมนษย

และการจดการ รองศาสตราจารย ดร.ชตมา มสกานนท มหาวทยาลยเวสเทรน รองศาสตราจารย ดร.ธนากร ธนาธารชโชต มหาวทยาลยปทมธาน รองศาสตราจารย ธนโรจน หลอธนะไพศาล มหาวทยาลยเวสเทรน รองศาสตราจารย ดร.ปรชา วหคโต มหาวทยาลยเวสเทรน รองศาสตราจารย ดร.สรย จนทะโมล มหาวทยาลยเวสเทรน รองศาสตราจารย ดวงเดอน เทศวานช มหาวทยาลยราชภฎพระนคร รองศาสตราจารย ดร. เพญศร ฉรนง มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล

รตนโกสนทร รองศาสตราจารย ดร.ศรดา สมพอง มหาวทยาลยเวสเทรน ผชวยศาสตราจารย ดร.พเศษ ชยดเรก มหาวทยาลยนานาชาตแสตมฟอรด ผชวยศาสตราจารย ดร.จกรพนธ กตตนรรตน มหาวทยาลยราชภฏพระนคร ผชวยศาสตราจารย ดร.ชาญชย บญชาพฒนาศกดา มหาวทยาลยชนวตร ผชวยศาสตราจารย ดร.นตยา สนเธาว มหาวทยาลยนานาชาตแสตมฟอรด ผชวยศาสตราจารย ดร.สตเทพ ศรพพฒนกล มหาวทยาลยเกษตรศาสตร ผชวยศาสตราจารย ดร.สบพงศ สขสม มหาวทยาลยเวสเทรน ผชวยศาสตราจารย ดร.สอาด บรรเจดฤทธ มหาวทยาลยนานาชาตแสตมฟอรด ผชวยศาสตราจารย ดร.วราสรร วสวรสว มหาวทยาลยเวสเทรน หมอมหลวง ดร.สรสร วรวรรณ ณ อยธยา สถาบนปญญาภวฒน พลตร ดร.สทธเดช วงศปรชญา วทยาลยปองกนราชอาณาจกร



ดร.อภเทพ แซโคว มหาวทยาลยนานาชาตแสตมฟอรด ดร.แสงแข บญศร สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร ดร.นพฐพนธ สนทเหลอ สถาบนเทคโนโลยสวรรณภม ดร.ธนากร ศรสขใส มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร ดร.พเซษฐ โสภาพงษ มหาวทยาลยศรปทม ดร.รชฎา ฤาแรง มหาวทยาลยเวสเทรน ดร.วลลภา ศรทองพมพ มหาวทยาลยนานาชาตแสตมฟอรด ดร.ศนสนย เทพปญญา มหาวทยาลยกรงเทพ Asst.Prof.Dr.James Lancaster มหาวทยาลยนานาชาตแสตมฟอรด คณะกรรมการบรหารวารสารวจยมหาวทยาลยเวสเทรน มนษยศาสตรและสงคมศาสตร อาจารยวรรณพร พทธภมพทกษ ผอ านวยการส านกวจยและบรการวชาการ อาจารยณฐนนท ทองทรพย กรรมการ อาจารยวรยาภรณ ทองสข กรรมการ ก าหนดการตพมพเผยแพร : วารสารวจยมหาวทยาลยเวสเทรน มนษยศาสตรและสงคมศาสตร พมพเผยแพร 3 ฉบบตอป ฉบบท 1 เดอนมกราคม-เมษายน ฉบบท 2 เดอนพฤษภาคม-สงหาคม และฉบบท 3 เดอนกนยายน-ธนวาคม

บทความทกเรองทตพมพไดจะตองผานการพจารณาจากผทรงคณวฒภายนอกมหาวทยาลย จ านวน 2 ทาน ทศนะและขอคดเหนของบทความในวารสารฉบบนเปนของผเขยนแตละทาน ไมถอเปนทศนะและความรบผดชอบของบรรณาธการ



บทบรรณาธการ

วารสารวจยมหาวทยาลยเวสเทรน มนษยศาสตรและสงคมศาสตร ฉบบน เปนฉบบประจาปท 4

ฉบบท 2 ประจาป 2561 เนอหาประกอบดวยบทความวจยจานวน 13 เรอง 1) ผลสมฤทธในการแสวงหาพยานหลกฐานทางนตวทยาศาสตร ในบรบทการทางานของพนกงานสอบสวน 2) การจดการทรพยากรมนษยและสวสดการภายหลงการเปลยนสถานะ เปนมหาวทยาลยในกากบของรฐ: กรณศกษามหาวทยาลยขอนแกน 3) การบรหารจดการตลาดนายอนยค: ตลาดนาขวญ-เรยม 4) การพฒนาชดการสอน เรองการประดษฐของใชจากวสดในทองถนสาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 5) การพฒนารปแบบการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน ในเขตภาคตะวนออก 6) การวเคราะหอตถภาคในบทคดยอของบทความวจยซงเขยน โดยชาวเอเชยและไมใชชาวเอเชย 7) กลไกทางกฎหมายในการควบคมพนทการผลตกระแสไฟฟาจากโซลารฟารม 8) แนวทางการพฒนาศกยภาพบคลากรเกยวกบธรกจโลจสตกส กรณศกษา จงหวดหนองคาย 9) การตดตามประเมนผลประสทธภาพและสมรรถนะขององคกรปกครองสวนทองถน 10) แนวทางการจดสวนประสมการตลาดของสถาบนอดมศกษาเอกชนในประเทศไทย 11) คณคาผลตภณฑ คณคาการบรการ คณคาบคลากร และคณคาภาพลกษณ ทมผลตอความพงพอใจในการเลอกซอเครองดมสมนไพรเพอสขภาพ 12) Paradigm Shift in Public Administration 13) การจดการความรในองคกรของเรอนจากลางนครพนม และบทความวชาการจานวน 5 เรอง ไดแก 1) Efficiency Airlines Management Strategy Method of Aviation Business Success: case study: - Aircraft Acceptance Test Team 2) ความรบผดฐานพาอาวธปนตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา ๓๗๑ 3) การใช e-Learning โดย LMS (Learning Management System) ประเภทซอฟตแวรโอเพนซอรซ (Open Source Software) : เทยบเคยงแนวปฏบตการดาเนนการหลกสตรระดบปรญญาในระบบการศกษาทางไกล 4) Multi-Disciplinary Review of Literature on Gender Stereotypes in Politics and Media Discourse 5) กระบวนการจดการความรของรฐสภาไทย และผสนใจทวไปทจะสามารถนาไปประยกตใชตามบรบท

กองบรรณาธการวารสารวจย มหาวทยาลยเวสเทรน มนษยศาสตรและสงคมศาสตร หวงเปนอยางยงวา วารสารฉบบนจะเปนประโยชนสาหรบผอานทกทาน และขอขอบคณผทรงคณวฒทกทานทรวมใหขอคดและพฒนาบทความจนเปนฉบบสมบรณเพอเผยแพร รวมทงขอขอบคณทกทานทสงบทความวชาการและบทความวจยมาเพอลงตพมพเผยแพรในวารสารฉบบน ผชวยศาสตราจารย ดร.กฤษฎา ตนเปาว บรรณาธการ



สารบญ

บทความวจย หนา ผลสมฤทธในการแสวงหาพยานหลกฐานทางนตวทยาศาสตร 1 ในบรบทการทางานของพนกงานสอบสวน The Achievement in Forensic Evidence for Traffic Accident Investigation in the Work Context of Thai Police

โกสนทร หนเธาว และศภชย ศภลกษณนาร

การจดการทรพยากรมนษยและสวสดการภายหลงการเปลยนสถานะ 16 เปนมหาวทยาลยในกากบของรฐ: กรณศกษามหาวทยาลยขอนแกน Human Resource and Welfare Management after Becoming an Autonomous University: A Case Study of Khon Kaen University

เจยระไน นล และเพญณ แนรอท การบรหารจดการตลาดนายอนยค: ตลาดนาขวญ-เรยม 28 The Floating Retro-style Market Management: Khwan-Riam Floating Market

ตรเนตร ตนตระกล

การพฒนาชดการสอน เรองการประดษฐของใชจากวสดในทองถน 37 สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 THE DEVELOPMENT INSTRUCTIONAL PACKAGE THE INVENTION OF MATERIALS FOR PRATHOMSUKSA FOUR

นภา พกพานก และรวงทอง ถาพนธ การพฒนารปแบบการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชน 47 สงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน ในเขตภาคตะวนออก DEVELOPMENT EDUCATION MANAGEMENT MODEL OF EFFECTIVENESS IN PRIVATE SECONDRY SCHOOLS UNDER OFFICE OF PRIVATE EDUCATION COMMISSION IN EASTERN REGION รตรตน คลองแคลว และสถาพร พฤฑฒกล



สารบญ

หนา การวเคราะหอตถภาคในบทคดยอของบทความวจยซงเขยน 63 โดยชาวเอเชยและไมใชชาวเอเชย Move Analysis of Research Article Abstracts Written by Asian Writers and Non-Asian Writers

รกษพงศ อตรสข และอรอษา พมพสวสด กลไกทางกฎหมายในการควบคมพนทการผลตกระแสไฟฟาจากโซลารฟารม 75 Legal Mechanisms to Control the Area of Electricity Generated from Solar Farms

รฐชฎา ฤาแรง, เกรยงไกร กาญจนคหา และคณะ แนวทางการพฒนาศกยภาพบคลากรเกยวกบธรกจโลจสตกส 90 กรณศกษา จงหวดหนองคาย Ways to Improve the Staff Potentiality on the Logistics Business at NongKhai Province

ละอองดาว ภสารอง และศวช ศรโภคางกล

การตดตามประเมนผลประสทธภาพและสมรรถนะขององคกรปกครองสวนทองถน 101 Project Monitoring and Evaluation Performance and Efficiency of Local Government Organization ศรดา สมพอง แนวทางการจดสวนประสมการตลาดของสถาบนอดมศกษาเอกชนในประเทศไทย 109 Marketing Mix of Private Higher Education in Thailand สรน วองวไลรตน



สารบญ หนา คณคาผลตภณฑ คณคาการบรการ คณคาบคลากร และคณคาภาพลกษณ 121 ทมผลตอความพงพอใจในการเลอกซอเครองดมสมนไพรเพอสขภาพ Product Benefit Services Benefit Personal Benefit and Image Benefit Affecting on Satisfaction in Healthy Herbal Drinks สทธภทร อศววชยโรจน Paradigm Shift in Public Administration 129

Anongwichaya Saribudha การจดการความรในองคกรของเรอนจากลางนครพนม 145 MANAGEMENT NAKHON PHANOM CENTRAL PRISON อทตยา พงคชยดา และศวช ศรโภคางกล บทความวชาการ Efficiency Airlines Management Strategy Method of Aviation 157 Business Success: case study: - Aircraft Acceptance Test Team

Chusak Rungsit, Suttha Sanpetpanich, Rungkaew Katekaew, Chantarat Vorapanya

ความรบผดฐานพาอาวธปนตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา ๓๗๑ 166 Liability Of Armed In Public Under Criminal Code Section ๓๗๑

ณฐวฒ ปฐมสทธาภรกษ การใช e-Learning โดย LMS (Learning Management System) 179 ประเภทซอฟตแวรโอเพนซอรซ (Open Source Software) : เทยบเคยงแนวปฏบตการดาเนนการหลกสตรระดบปรญญาในระบบการศกษาทางไกล Using e-Learning by LMS (Learning Management System). Open Source Software: A Comparative Study of A Degree Program In Distance Learning นพฐพนธ สนทเหลอ



Multi-Disciplinary Review of Literature on Gender 193 Stereotypes in Politics and Media Discourse

Lanchukorn Sriwimon กระบวนการจดการความรของรฐสภาไทย 206 Knowledge Management Process of Thai Parliament

เอกพร รกความสข บทปรทศน นโยบายการปฏรปการศกษาไทยของรฐบาล คสช. 220

สบพงศ สขสม



ษยศาสตรและสงคมศาสตรumanities and Social Sciencee

ผลสมฤทธในการแสวงหาพยานหลกฐานทางนตวทยาศาสตร ในบรบทการทางานของพนกงานสอบสวน

The Achievement in Forensic Evidence for Traffic Accident Investigation in the Work Context of Thai Police.

โกสนทร หนเธาว1 ศภชย ศภลกษณนาร2

บทคดยอ งานวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาผลสมฤทธในการแสวงหาพยานหลกฐานทางนตวทยาศาสตรในคดจราจรในบรบทการทางานของพนกงานสอบสวนใชระเบยบวธวจยเชงคณภาพเปนวธการหลกในการตอบคาถามวจยนโดยการรวบรวมความรจากพนทวจยในเขตรบผดชอบของตารวจภธรภาค 1 ผใหขอมลหลกคอพนกงานสอบสวนในสงกดตารวจภธรภาค 1 ทมประสบการณ ในการทาคดจราจรทมคนตายจานวน 60 คน และเจาหนาทนกวทยาศาสตรพสจนหลกฐานจานวน 7 คน ใชเทคนคการเกบขอมลดวยวธการสนทนากลม การสมภาษณเชงลกและการศกษา คนควาเอกสารสานวนคดจราจรจานวน 400 สานวน ใชวธการวเคราะหขอมลเชงเนอหาผลการวจย พบวาผลสมฤทธในการแสวงหาพยานหลกฐานทางนตวทยาศาสตรคดจราจรของพนกงานสอบสวนอยในระดบปานกลางคอนไปทางระดบตาเนองมาจากขาดปจจยสนบสนนและไมไดรบการฝกอบรมพฒนาอยางเปนระบบและตอเนองในบรบทของการสบสวนคดจราจร

คาสาคญ : ผลสมฤทธ, พนกงานสอบสวน, พยานหลกฐานทางนตวทยาศาสตร, คดจราจร

Abstract

The purpose of this study was to examines the achievement in forensic evidence for traffic accident investigation in the work context of Thai Police.This study employed data collection methods including focus group discussion, in-depth interviews and documentary research. Focus group and interview data were obtained from a total of 67 key informants, consisting of 60 police investigators and 7 forensic scientists in the Provincial Police Region 1 Headquarters. The documentary research derived from the analysis of 400 road crash investigation cases. Content analysis was adopted for data interpretation.Research findings a low rate of achievement in road accident investigation which indeed needs to concern about risky driving behavior, vehicles, road and environmental factors.This research puts forward the need to change the police’s work context by law rectification , work support, and road crash investigation training in terms of professionalism. This is the way to deliver justice and reduce the rate of road accidents, fatality and injuries.

1 นกศกษาหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต หลกสตรนตวทยาศาสตรและงานยตธรรม มหาวทยาลยศลปากร 2 อาจารยทปรกษาวทยานพนธ มหาวทยาลยศลปากร




Keywords: achievement, police investigators, forensic evidence, road crash cases บทนา

เมอป พ.ศ. 2553 ทประชมสมชชาใหญแหงสหประชาชาตไดมมตท 64/255 ใหประเทศสมาชกดาเนนการ ลดอตราการตายของประชากรจากอบตเหตทางถนน (อบถ.)ในแตละประเทศลงใหไดครงหนงภายในระยะเวลา 10 ปนบแตป พ.ศ. 2554 – 2563 (ค.ศ.2011 - 2020) และประกาศใหเปนทศวรรษแหงการดาเนนการเพอความ ปลอดภยทางถนนเพอเปนการตอบสนองตอปญหา อบถ.ทเพมมากขนและทาใหประชากรโลกตายเปนจานวนมาก ประมาณ 5 ลานคนในรอบทศวรรษ อกทงยงไดเรยกรองใหมการกากบตดตามความกาวหนาของการดาเนนการ ในแตละประเทศสมาชกอยางสมาเสมอเพอใหสามารถบรรลเปาหมายทกาหนดไวในแผนดาเนนการดวย (WHO, 2015) ประเทศไทยเปนประเทศหนงทมภาวะวกฤตในเรองความปลอดภยของการจราจรบนทองถนนดงจะเหนไดจากสถต อบถ.ทวประเทศของสานกงานตารวจแหงชาตนบแตป พ.ศ.2554 – 2558 ตลอดระยะเวลา 5 ปทผานมา ประเทศไทยยงไมประสบความสาเรจในการลดปญหาอบตเหตทางถนนและอตราการตายจากอบตเหตทางถนน อยางไดผลชดเจนมากนก(ศนยเทคโนโลยสารสนเทศกลาง, สถตคดจราจร,เขาถงเมอวนท 19ตลาคม 2559, (เขาถงไดจาก http://pitc.police.go.th/2014/) ผวจยมแนวความคดในการวจยโดยตองการศกษาขนตอนการสอบสวนคดจราจรของตารวจในประเดนทเกยวของกบการไดมาซงขอมลทจาเปนของปจจยสาเหตของการเกด อบถ.4 องคประกอบอนไดแก พฤตกรรมการขบข สภาพรถ สภาพถนน และสภาพแวดลอมโดยมความคาดหวงวาการมขอมลเกยวกบปจจยสาเหตทชดเจนเฉพาะเจาะจงในระดบพนทในความรบผดชอบของแตละสถานตารวจนนจะทาใหสามารถใชขอม ลดงกลาวในการคดวางแผนแกไขและปองกนไดตรงสาเหตอนจะสงผลสาเรจตามเปาหมายสาคญ คอการลดอตราคนบาดเจบและตายรวมทงความเสยหายทางทรพยสนจากอบตเหตทางถนนลงใหไดมากทสดอยางมประสทธภาพแทจรงมากกวาการดาเนนการโดยปราศจากขอมลเชงสาเหตท ถกตอง แมนยา ชดเจน ในบรบทของการทางานของพนกงานสอบสวนในคดจราจรนนพยานหลกฐานทางนตวทยาศาสตรในคดจราจร มบทบาทสาคญทสดและมผลตอการสอบสวนทถกตองแมนยาแทจรงมากกวาพยานบคคล เพราะบคคลทเปนพยาน มกมผลประโยชนรวมหรอมอคตเกยวของกบผขบขรถฝายใดฝายหนงของรถคกรณในคดจราจรเสมอ หรออกกรณ หนงคอพยานทอยในรถทเกดเหตมกไดรบบาดเจบหรอตายจากอบตเหตทางถนนทาใหไมสามารถใหปากคาทเปน ประโยชนแกคดในฐานะทเปนพยานได

ดวยเหตนผวจยจงมความสนใจทจะศกษาผลสมฤทธในการแสวงหาพยานหลกฐานทางนตวทยาศาสตรคดจราจรในบรบทการทางานของพนกงานสอบสวนโดยคาดหวงวาองคความรทเกดขนจากงานวจยชนนนาจะเปน ประโยชนตอการพฒนางานสอบสวนคดจราจรอนจะนาไปสการอานวยความยตธรรมทมากขนและทสาคญคอ เพมประสทธภาพในการลดสถตอบตเหตทางถนน ลดจานวนคนบาดเจบ - คนตาย และลดจานวนความเสยหาย ทางทรพยสนจากอบตเหตทางถนนของประเทศในทายทสด




วตถประสงค เพอศกษาผลสมฤทธในการแสวงหาพยานหลกฐานทางนตวทยาศาสตรคดจราจรในบรบทการทางานของพนกงานสอบสวน ระเบยบวธวจย ผวจยใชระเบยบวธวจยเชงคณภาพเปนวธการสาคญในการคนหาองคความรเกยวกบผลสมฤทธในการแสวงหาพยานหลกฐานทางนตวทยาศาสตรคดจราจรในบรบทการทางานของพนกงานสอบสวนโดยมหลกการทสาคญดงน 1. พนทวจย และผใหขอมลหลก พนทในความรบผดชอบของตารวจภธรภาค 1 ประกอบไปดวย 8 จงหวด คอ สมทรปราการ นนทบร อยธยา สระบร สงหบร อางทอง ลพบร และชยนาท ผใหขอมลหลกคอ พนกงานสอบสวนซงทาการคดเลอกโดยพจารณาจาก คณสมบตดานการมความรความสามารถและประสบการณในคดจราจรในแตละตารวจภธรจงหวดในสงกดตารวจภธรภาค 1 และใชเทคนค snow ball จากพนกงานสอบสวนทมชอเสยงและไดรบการยอมรบจากประชาคมพนกงานสอบสวน ตารวจภธรภาค 1 2. ระยะเวลา ตงแตวนท 1 กนยายน 2559 ถงวนท 31 ตลาคม 2560 3. วธการ และเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล 3.1. วธการเกบรวบรวมขอมล ผวจยดาเนนการเกบรวบรวมขอมลตามลาดบขนตอน ดงน 3.1.1พจารณาประเมนผลสมฤทธในการแสวงหาพยานหลกฐานทางนตวทยาศาสตรคดจราจรจากสานวนการสอบสวนคดจราจรทมคนตายของของพนกงานสอบสวนจานวนทงสน 400 ฉบบโดยผวจยเปนผตรวจประเมนตาม หลกเกณฑทกาหนดไว ดงน 1) ประเมนจากเอกสาร 3 ประเภทคอ บนทกการตรวจสถานทเกดเหต บนทกคาใหการพยานผกลาวหา (พนกงานสอบสวน) และรายงานการสอบสวน 2) พจารณาใหคะแนนจากความครบถวนของการลงขอมลจากการตรวจสถานทเกดเหตเพอแสวงหาพยานหลกฐานทางนตวทยาศาสตรทครบถวนทง 4 ปจจยสาเหตทเสยงอนตรายไดแก 1) สภาพและพฤตกรรมคนขบข 2) สภาพรถ 3) สภาพถนน และ 4) สภาพแวดลอมโดยกาหนดใหการตรวจสถานทเกดเหตของพนกงานสอบสวนทครบถวนทกปจจยสาเหตของ อบถ.ซงปรากฏหลกฐานในเอกสารแตละประเภทมคาคะแนนเตมเทากบ 4 คะแนน หากขาดหลกฐานการแสวงหาปจจยสาเหตใด ไมวาจะมปจจยสาเหตจรงครบถวนหรอไมกตาม กจะไมมคาคะแนนใหเพราะพนกงานสอบสวนสามารถระบผลการแสวงหาพยานหลกฐานในปจจยสาเหตทไมมวา “ไมพบ”ไดอยแลว ดงนน เอกสาร 3 ประเภทในสานวนการสอบสวนคดจราจรแตละสานวนจงมคาคะแนนเตมเทากบ 12 คะแนน และมคะแนนตาสดเทากบ 0 คะแนน




3.1.2 การสมภาษณแบบเจาะลก (in – depth interview) ผใหขอมลหลกจานวนทงสน 34 คน ประกอบดวย 1) พนกงานสอบสวน ตาแหนงผกากบการฝายสอบสวน จานวนทงสน 3 คน 2) พนกงานสอบสวน ตาแหนงรองผกากบการฝายสอบสวน จานวนทงสน 9 คน 3) พนกงานสอบสวน ตาแหนงรองสารวตร และสารวตร จานวนทงสน 18 คน 4) เจาหนาทนกวทยาศาสตร ศนยพสจนหลกฐาน จานวน 4 คน 3.1.3 การสนทนากลม (focus group discussion) ผใหขอมลหลกจานวน 7 กลม ไดแก พนกงานสอบสวน จานวนทงสน 30 คน ประกอบดวย กลมรองผกากบการจานวน 3 กลม กลมละ 7 คน กลมสารวตร จานวน 2 กลม กลมละ 3 คน กลมรองสารวตร จานวน 1 กลม กลมละ 3 คน กลมเจาหนาทนกวทยาศาสตรพสจนหลกฐาน จานวน 1 กลม กลมละ 3 คน เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลในสวนนประกอบดวยแนวคาถามเพอใชในการสมภาษณแบบมโครงสราง ดงน 1) ขอมลดานประชากรไดแก หนวยงานทปฏบตงาน อายการทางานในตาแหนงพนกงานสอบสวน ประสบการณงานสอบสวนคดจราจรทมคนตาย สถาบนการศกษาทสาเรจการศกษาขนสงสด และ วฒการศกษา ชนสงสด 2) กระบวนการและขนตอนในการแสวงหาพยานหลกฐานทางนตวทยาศาสตรคดจราจร 3) แหลงความรทไดมาจากการแสวงหาและแลกเปลยนความร ความคดเหนเพอใชในการทางาน สอบสวนคดจราจรทมคนตาย 4) ประสบการณ การรบร และความคดเหนทมตอปจจยการสนบสนนปจจยดานตางๆในการทางานสอบสวน คดจราจรจากหนวยงานตางๆ รวมทงกฎหมายและระเบยบตางๆทเกยวของ 5) กระบวนการ และขนตอนในการทาสานวนคดจราจร รวมทงประสบการณ ปญหา อปสรรค และ ความคดเหนตางๆทเกยวของ 6) กระบวนการทางานรวมกนระหวางพนกงานสอบสวนกบตารวจฝายอนๆ และผบงคบ บญชาในประเดนทเกยวของ กบการสอบสวนคดจราจร ตลอดจนการแกไขปองกน อบถ. 3.1.4 การวเคราะหขอมล ผวจยทาการตรวจสอบคณภาพและความสมบรณของขอมลดวยวธตรวจสอบขอมล เชงเนอหาแบบสามเสา (tri angulation) เมอผานขนตอนการตรวจสอบคณภาพของขอมลเรยบรอยแลวจงทาการสงเคราะห และวเคราะหขอมลเชงเนอหา (content analysis) ตามประเดนทคนพบจากขอมลภาคสนามรวมกบการศกษาคนควาเอกสารทเกยวของ จากนนนาเสนอขอมลใชวธการเรยบเรยงขอมลเพอตอบคาถามวจยและวตถประสงคทกาหนดไว ผลการศกษา ผวจยจดแบงผลการวจยออกเปน 2 ประเดนคอ 1. ผลสมฤทธในการแสวงหาพยานหลกฐาน ทางนตวทยาศาสตรคดจราจร และ 2. บรบทการทางานของพนกงานสอบสวนในการแสวงหาพยานหลกฐาน ทางนตวทยาศาสตรคดจราจร โดยมรายละเอยดดงน 1. ผลสมฤทธในการแสวงหาพยานหลกฐานทางนตวทยาศาสตรคดจราจร




ผลสมฤทธในการแสวงหาพยานหลกฐานทางนตวทยาศาสตรคดจราจรของพนกงานสอบสวนจานวน 400 สานวนคดอยในระดบปานกลาง (คาเฉลย 4.15) เหนอระดบตาเพยงเลกนอย และเมอพจารณาในรายดานพบวา 1.1 ดานพฤตกรรมเสยงอนตรายอยในระดบปานกลาง(คาเฉลย 1.93)และเมอพจารณาความถพบวา พนกงานสอบสวนสวนใหญคดเปนรอยละ 62.25 มผลสมฤทธอยในระดบ 3 คะแนน 1.2. ดานสภาพรถทเสยงอนตรายอยในระดบควรปรบปรง (คาเฉลย .04) และเมอพจารณาความถพบวาพนกงานสอบสวนสวนใหญคดเปนรอยละ 97 มผลสมฤทธอยระดบ 0 คะแนน 1.3. ดานสภาพถนนทเสยงอนตรายอยในระดบตา (คาเฉลย 1.10) และเมอพจารณาความถพบวา พนกงานสอบสวนสวนใหญคดเปนรอยละ 35.5 มผลสมฤทธอยระดบ 0 คะแนน 1.4. ดานสภาพแวดลอมทเสยงอนตรายอยในระดบตา (คาเฉลย 1.08) และเมอพจารณาความถพบวาพนกงานสอบสวนสวนใหญคดเปนรอยละ 36.5 มผลสมฤทธอยระดบ 0 คะแนน จะเหนไดวาเมอพจารณาผลสมฤทธในการแสวงหาพยานหลกฐานทางนตวทยาศาสตรคดจราจรในกรอบแนวความคดการวเคราะหปจจยสาเหตของการเกดอบถ.ทง 4 องคประกอบจะพบวาพนกงานสอบสวนมความจาเปน ตองไดรบการสงเสรมสนบสนนและพฒนาการทางานดานการแสวงหาพยานหลกฐานทางนตวทยาศาสตรคดจราจรใหมากยงขน ทงนผลการศกษาวจยในประเดนตอไปจะแสดงใหเหนถงประเดนทจาเปนตองสงเสรม สนบสนนและพฒนาในบรบทการทางานของพนกงานสอบสวนในคดจราจร 2. บรบทการทางานของพนกงานสอบสวนในการแสวงหาพยานหลกฐานทางนตวทยาศาสตรคดจราจร

2.1 ปจจยสนบสนนการทางานในคดจราจร พนกงานสอบสวนตองรวบรวมพยานหลกฐานทกชนดเทาทสามารถจะทาไดตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญานนพบวาพนกงานสอบสวนมอปสรรคและปญหาอยอกในหลายประเดนในกระบวนการทาสานวนการสอบสวนจนเสรจสนกระบวนการเพอทจะทราบขอเทจจรงและพฤตการณตางๆอนเกยวกบการเกดอบตเหตทางถนนเพอใหรตวผกระทาผดในการขบรถประมาท หรอสวนของความบรสทธของผตองหาวามมากหรอนอยอยางไร นบตงแตการตรวจสถานทเกดเหตอบตเหตทางถนน การสอบสวนคด การทาสานวนการสอบสวน และการสรป ความเหนทางคดวาเหนควรสงฟอง ไมฟองหรองดการสอบสวนของพนกงานสอบสวนในกรณไมรตวผกระทาผดซงลวน มผลกระทบตอผลสมฤทธ ความรวดเรว และเปนธรรมในการสอบสวนคดจราจรของพนกงานสอบสวนทงสน กรณการตรวจสถานทเกดเหต อบถ.นนเปนขนตอนแรกทพนกงานสอบสวนมความเหนวามปญหามากทสด ซงไดแก 1) การขาดแคลนอปกรณเครองมอทสนบสนนใหพนกงานสอบสวนใชในการตรวจสถานทเกดเหตและแสวงหาพยานหลกฐานทางนตวทยาศาสตรทกชนดเทาทสามารถทาไดโดยมยานพาหนะพรอมพนกงานขบรถทสามารถบรรทกอปกรณเครองมอในการปฏบตงานและการปองกนสถานทเกดเหตใหปลอดภยจากการทาลายหรอเสอมสภาพของรองรอยพยานหลกฐานและการเกดอบตเหตซาจากการชนของรถคนอน




2) การขาดแคลนผชวยพนกงานสอบสวนทรวมชวยปฏบตงานหลายอยางในบรเวณสถานทเกดเหต ไดแก การตดตงเครองหมาย หรอสญญาณไฟจราจรรอบสถานทเกดเหต การวดระยะหางของถนนและพยานวตถทสาคญ การถายภาพรองรอยและพยานหลกฐานตางๆในบรเวณสถานทเกดเหต การเกบรวบรวมพยานวตถเพอเปนพยานหลกฐาน และสงตรวจพสจนเปรยบเทยบ การซกถามชอและทอยของพยานบคคล การเคลอนยายสงกดขวาง ในสถานทเกดเหตออกจากถนน เปนตน 3) ความรวมมอสนบสนนการตรวจสถานทเกดเหตทสาคญหรอทพนกงานสอบสวนรองขอดวยความ จาเปนจากเจาหนาทกองพสจนหลกฐานตารวจนอย และลาชาเนองจากปญหาดานกาลงพลของกองพสจน หลกฐานตารวจมไมเพยงพอกบจานวนสถานตารวจในพนทรบผดชอบ รวมทงฝายผเชยวชาญอนๆ เชน การจดไฟสองสวางทมากพอตอการปฏบตงานของทกฝายในบรเวณสถานทเกดเหต การตดถางชนสวนของรถ เพอชวยชวตผบาดเจบ การตรวจชนสตรพลกศพของแพทยในสถานทเกดเหต เปนตน 4) ไมมคาสงสานกงานตารวจแหงชาตเรองการกาหนดอานาจหนาทของตาแหนงในสถานตารวจ ของงานจราจรทชดเจนแนนอนในการปฏบตงานรวมกนกบพนกงานสอบสวนในการจดการสถานทเกดเหตจราจร ซงแตกตางกบงานปองกนปราบปรามทระบไวอยางชดแจง เชน ใหหวหนางานจราจรปฏบตหนาท ดงน 4.1) ปฏบตงานรวมกบงานปองกนปราบปรามในการควบคมความสงบเรยบรอย กรณมเหตพเศษตางๆ เชน การจดงานตามประเพณ และอนๆ 4.2) ปฏบตงานรวมกบงานปองกนปราบปรามเพอทาการตรวจคนจบกม เปนตน นอกเหนอจากปจจยสนบสนนในการทางานดงกลาวขางตนแลวนน พนกงานสอบสวนจาเปนตองไดรบการสงเสรม และพฒนาความร ความสามารถอยางเปนระบบและตอเนองอกดวยเพอสงเสรมใหผลสมฤทธใน การแสวงหาพยานหลกฐานทางนตวทยาศาสตรในคดจราจรพฒนามากยงขน โกสนทร(2560) ทาการศกษาวจยเรองสมรรถนะในการสอบสวนคดจราจรของตารวจไทยพบวา ความรในการแสวงหาพยานหลกฐานทางนตวทยาศาสตรคดจราจรของพนกงานสอบสวนโดยทวไปอยในระดบปานกลางและตาทกหวขอของการวดสมรรถนะในการแสวงหาพยานหลกฐานทางนตวทยาศาสตรคดจราจร ทประกอบดวย 1) ความสามารถในการประเมนสถานทเกดเหตและสถานการณเบองตนกอนตรวจทเกดเหต 2) ความสามารถในการวนจฉยลกษณะและสาเหตการชนของรถ 3) ความสามารถในการปองกนสถานทเกดเหตเพอใหเจาหนาทสามารถปฏบตงานในบรเวณทเกดเหต ไดอยางปลอดภย 4) ความสามารถในการรกษาสถานทเกดเหตใหอยในสภาพเดมมากทสด 5) ความสามารถในการถายภาพเพอแสดงใหเหนและเขาใจสอดคลองกบแนววนจฉยเบองตน 6) ความสามารถในการคดเลอกและบรรจพยานวตถในพาชนะทเหมาะสมเพอนาสงผเชยวชาญตรวจพสจน




ยกเวนหวขอ 2 ความสามารถในการวนจฉยลกษณะและสาเหตการชนของรถคกรณทอยในระดบด เพยงหวขอเดยวแตเมอพจารณาความถของพนกงานสอบสวนสวนใหญทมสมรรถนะในการแสวงหาพยานหลกฐานทางนตวทยาศาสตรคดจราจรในหวขอนแลวกลบอยในระดบปานกลางอกเชนเดมถงรอยละ 38.5 ความรในการแสวงหาพยานหลกฐานทางนตวทยาศาสตรของพนกงานสอบสวนเกดขนจากประสบการณในการทางานรวมกบผบงคบบญชา รนพ และ เพอนรวมงาน รวมถงการศกษาคนควาดวยตนเองจากตารา และแนวคาพพากษา ฎกาตางๆ โดยพนกงานสอบสวนใหความเหนวา การสงเสรม สนบสนนการศกษา อบรมทเปนทางการ เปนระบบและตอเนองมความจาเปนตอการพฒนาความรในการแสวงหาพยานหลกฐานทางนตวทยาศาสตรคดจราจรเพอใหการทางานพนกงานสอบสวนเปนไปอยางมออาชพ อานวยความยตธรรมและ สามารถเกบรวบรวมขอมล ไดอยางมประสทธภาพจนนาไปสการใชประโยชนจากขอมล อบถ.เพอการแกไขและปองกน อบถ. ลดจานวนคนตายและคนบาดเจบจาก อบถ.ลงไดในทสด 2.2 ความจาเปนในการปรบปรงกฎหมายและระเบยบทเกยวของ กฎหมายพระราชบญญตการจราจรทางบก พ.ศ.2522 ระเบยบการตารวจเกยวกบคดวาดวยการสอบสวนคดจราจรและคาสงสานกงานตารวจแหงชาตอนๆทเกยวของกบการสอบสวนคดจราจรยงมจดบกพรองทไมชวยสนบสนนพนกงานสอบสวนในการสอบสวนคดจราจรไดอยางมประสทธภาพ รวดเรว และยตธรรมตอทกฝายทเกยวของในคดบางสวนทสาคญเทาทควร รวมตลอดจนกระบวนการลดสถต อบถ.สถตคนบาดเจบ และตายจาก อบถ.ในสวนของงานตารวจในภาพรวมทงประเทศ ซงไดแก

2.2.1พระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ.2522 กลาวคอเหตผลในการประกาศใชพระราชบญญตฉบบน

พระราชบญญตฉบบนประกอบดวย 5 เหตผล คอ 1) การคมนาคม และขนสงทางบกไดเจรญกาวหนาขยายตวไปทวประเทศ และเชอมโยงไปยงประเทศใกลเคยง 2) จานวนยานพาหนะในทองถนนและทางหลวงไดทวจานวนขนเปนลาดบ 3) การเขาเปนภาคในอนสญญาวาดวย การจราจรทางถนนและพธสารวาดวยเครองหมายและสญญาณ 4) พระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ.2437 ฉบบเดมใชมานานมากกวา 40 ปไมเหมาะสมกบสภาพการ จราจรและจานวนยานพาหนะทเพมขนในขณะนน 5) เพอความปลอดภยแกชวต รางกาย และทรพยสนของประชาชน ซงเหตผลเรองความปลอดภยแกชวต รางกาย และทรพยสนของประชาชนจาก อบถ.นนไดมการบญญต เปนเนอหาในมาตราสวนใหญเกอบทงหมดอยแลว เพอใหการใชรถใชถนนไมเกดอบตเหตและสภาพการจราจร ไมตดขดซงเปนลกษณะของการปองกน โดยสนนษฐานวาคนใชรถใชถนนทกคนหรอสวนใหญจะปฏบตตามกฎหมายน และมบทบญญตในลกษณะ 19 เรองบทกาหนดโทษ สาหรบระวางโทษคนทฝาฝนหรอไมปฏบตตามกฎหมาย ในมาตราตางๆดวยการปรบเปนเงน จาคก และยด สงพกใช หรอเพกถอนใบอนญาตขบข ฟองเรยกคาเสยหาย และใชวธการปกครองตางๆอกดวย ทงน




เพอใหคนใชรถใชถนนเกดความเกรงกลวไมกลากระทาผด แตในความ เปนจรงแลว คนใชรถใชถนนในประเทศไทยยงมวนยจราจรนอยและมคนฝาฝนหรอไมปฏบตตามกฎหมายนอย เปนจานวนมากจนเปนเหตใหเกดอบตเหตทางถนน และมสถตคนตายในอตราทสงมากตดอนดบตนของประเทศ ทงหมดในโลกในปจจบน ซงเปนระยะเวลานานเกอบ40ปเชนกนทกฎหมายฉบบนไดมการแกไขปรบปรงครงใหญ แตกยงมเพยงมาตราเดยวใน 163มาตราของพระราชบญญตฉบบนทบญญตเกยวกบเรองอบตเหตทางถนน ในลกษณะท 9 มาตรา 78 ซงกาหนดไวดงน :- ผใดขบรถหรอควบคมสตวในทางซงกอใหเกดความเสยหายแกบคคลหรอทรพยสนของผอนไมวาจะเปนความผดของผขบข หรอผขหรอควบคมสตวหรอไมกตาม ตองหยดรถ หรอสตว และใหความชวยเหลอตามสมควร และพรอมทงแสดงตวและแจงเหตตอพนกงานเจาหนาททใกลเคยงทนท กบตองแจงชอตว ชอสกล และทอยของตน และหมายเลขทะเบยนรถแกผไดรบความเสยหายดวย ในกรณทผขบขหรอผขหรอควบคมสตวหลบหนไปหรอไมแสดงตวตอพนกงานเจาหนาท ณ สถานทเกดเหต ใหสนนษฐานวาเปนผกระทาความผด และใหพนกงานเจาหนาทมอานาจยดรถคนทผขบขหลบหน หรอไมแสดงตนวาเปนผขบข จนกวาคดถงทสดหรอไดตวผขบข ถาเจาของหรอผครอบครองไมแสดงตวตอพนกงานเจาหนาทภายในหกเดอนนบแตวนเกดเหต ใหถอวารถนนเปนทรพยสนซงไดใชในการกระทาความผดหรอเกยวกบการกระทาความผดและใหตกเปนของรฐ เหตผลทแสดงใหเหนถงความไมเหมาะสมและสอดคลองกบสถานการณดานความปลอดภยแกชวต รางกาย และทรพยสนของประชาชน คอ 1) การควบคมสตวในทางในปจจบนมนอยมาก หรอไมมเลยในถนนทใชสญจรตามปกตทไมใชชนบทหางไกล 2) กาหนดใหคนขบขแตฝายเดยวปฏบต เมอขบรถชนคน หรอทรพยสนของผอนในเรองการหยดรถ ใหความชวยเหลอตามสมควร แสดงตว และแจงเหตตอตารวจ ซงปฏบตหนาททใกลเคยงและคกรณ เปนตน แตไมไดกาหนดบทบาทหนาทอนของผขบขและผโดยสารรถทเกดอบตเหตทางถนนทจาเปนเรงดวน หรอใหฝายอนรวมดาเนนการเพอสนบสนนการปองกนเหตอบตเหตทางถนนนมใหเปนสงกดขวางบนถนนทอาจเปนสาเหตทาใหเกด อบถ.ซาเลย เชน การแสดงเครองหมาย หรอสญญาณจราจรใหคนขบรถคนอนเหนเพอชะลอความเรว หลกเลยงสถานทเกดเหตหรอเพมความระมดระวงมากขนในระยะใกลทเกดเหต รวมทงการกาหนดหนาทของตารวจ ใหรบเขาชวยเหลอคนบาดเจบ ปองกนสถานทเกดเหตใหปลอดภยและตรวจหาสาเหตการเกด อบถ.เพอใชเปน แนวทางปองกนแลวรบจดการจราจรใหคนสภาพปกตโดยเรวตอไป เปนตน 2.2.2 ระเบยบการตารวจเกยวกบคด วาดวยการสอบสวนคดจราจร กลาวคอ 2.2.2.1 คดจราจรเปนคดทประมวลระเบยบการตารวจเกยวกบคดกาหนดใหพนกงานสอบสวนทาแผนท สงเขปแสดงสถานทเกดเหตประกอบการสอบสวนแนบสานวนเสมอทกคด และหากตองการความแนนอนยงขน ในการพสจนลกษณะการชน และสาเหตการชนในคดตองใหเจาหนาทวทยาการตารวจกองพสจนหลกฐาน หรอนตเวชของโรงพยาบาลเขาชวยเหลอดวยในการตรวจสถานทเกดเหตทกขนตอนการปฏบตตาม ลกษณะท 18 บทท 3 ขอ 498, 499 ดงน




ขอ 498 เมอมเหตเกยวกบความผดในการขบรถเกดขน ใหพนกงานสอบสวนรบไปสบสวนสอบสวน ยงสถานทเกดเหตทนท เพอหาพยานหลกฐานและทาแผนทเกดเหตไวประกอบคดแลวจดการเคลอนยายรถ ทชนกบสงอนใดอยาใหกดขวางการจราจร ขอ 499 ใหวดถนนและทาแผนทสงเขปทเกดเหต โดยการชสถานทและทางเดนรถของทกฝายทเกยวของ พรอมดวยพยานผประสบเหต (ถาม) แลวจดบนทกไว แมตางฝายจะชไมตรงกนกใหบนทกไปตามนนไวประกอบ สานวนการสอบสวน ใหทกฝายทเกยวของลงนามรบรองไวในแผนทสงเขปพรอมดวยพนกงานสอบสวนผทาแผนท สงเขปดวย หากชไมตรงกนผดกนอยางใด ใหหมายเหตไวในแผนทใหชดเจน ในกรณทไมไดตวผกระทาผด ใหผเสยหายหรอพยานทรเหนลงนามรบรองไวในแผนทสงเขปดวยเชนเดยวกน การตรวจสถานทเกดเหตเพอทาแผนทสงเขปน ใหตรวจดและวดโดยละเอยด เชน รถชนกนตรงไหน และรถฝายใดไปหยดเลยสถานทชน อยในลกษณะใด หางจากทชนกนเทาใด ถากรณชนบคคล ผถกชนกระเดนไปทางทศใด หางไกลจดชนแรกเทาใด ฯลฯ เปนตน หรอพบเหตอนๆ ซงจะเปนประโยชน ตอการพจารณาคดกใหบนทกการตรวจ หรอสามารถใสไวในแผนทสงเขปไดดวยกยงด แตในสภาพอดตถงปจจบน เจาหนาทกองพสจนหลกฐานและชนสตรพลกศพมจานวนนอยมาก กลาวคอ ภายในแตละตารวจภธรจงหวดมชดเวรปฏบตงานอยเพยง 1 ชด ตอสถานตารวจภธรภายในตารวจภธรจงหวดจานวน 10 -25 แหง รวมทงยงตองรบผดชอบรวมตรวจทเกดเหตในคดอาญาตางๆทเกดขนกบพนกงานสอบสวนในทก ประเภทคดทไมใชคดจราจรเพยงประเภทเดยวอกดวย พนกงานสอบสวนทตองไปตรวจทเกดเหตเองกมปจจยสนบสนนไมเพยงพอนบแตพาหนะในการเดนทาง ไปสถานทเกดเหต เจาหนาทผชวยปฏบตงาน และอปกรณเครองมอในการตรวจสถานทเกดเหตรวมทงการรวม ตรวจสถานทเกดเหตของเจาหนาทกองพสจนหลกฐาน ในขณะทพนกงานสอบสวนจาเปนจะตองรบดาเนนการ ตรวจสถานทเกดเหตใหเสรจสนโดยเรวอยางครบถวนและมประสทธภาพ เนองจากการจราจรตดขดจากสงกดขวาง ในสถานทเกดเหต และเสยงอนตรายทจะเกด อบถ.ซาในทเกดเหตเดมดวยนน พนกงานสอบสวนไมสามารถ ดาเนนการทกอยางใหมประสทธภาพดในทกคด จงเปนเหตใหพนกงานสอบสวนมสมรรถนะในการแสวงหา พยานหลกฐานทางนตวทยาศาสตรไมเพยงพอทจะทราบปจจยสาเหตการเกด อบถ.ไดอยางครบถวน และถกตอง ในการวนจฉยสดสวนของปจจยสาเหตดานความประมาทของผขบข สภาพรถ สภาพถนน และสภาพแวดลอม ทมผลตอการเกด อบถ.เพอใหศาลพจารณาลงโทษผกระทาผดไดอยางยตธรรมตอทกฝายทเกยวของได 2.2.2.2 ระเบยบการตารวจเกยวกบคดกาหนดใหพนกงานสอบสวนรบเดนทางไปตรวจสถานทเกดเหต และสอบสวนคดจราจรทเกดขนในเขตพนทรบผดชอบของสถานตารวจซงเปนทางสาธารณะทประชาชนใชใน การจราจรทวประเทศ ซงทาใหพนกงานสอบสวนทราบพฤตการณหรอลกษณะการเกด อบถ. ปจจยสาเหต และขอมลของรถ คนขบขหรอคนโดยสาร ของรถทเกดอบตเหตทางถนนมากทสดโดยบนทกอยในสานวน การสอบสวนคดจราจร ทจะตองสงใหพนกงานอยการดาเนนการตอไปตามกระบวนการยตธรรม แตไมมระเบยบ หรอคาสงใดทใหพนกงานสอบสวนจะตองสงขอมลรายละเอยดของอบตเหตทางถนนในคดจราจรใหฝายจราจรเพอนาไปพจารณาใชประโยชนในการแกไขและปองกนอบตเหตทางถนนและลดสถตคนบาดเจบและตายจากอบตเหต ทางถนนตาม




หนาทและความรบผดชอบแตอยางใด โดยเฉพาะอยางยงเรองปจจยสาเหตการเกดอบตเหตทางถนน ทเปนขอมลอนสาคญยงในการใชประโยชนเพอวางแผนการแกไขและปองกนอบตเหตทางถนนทนาจะไดผลมากทสด 2.2.3 คาสงสานกงานตารวจแหงชาตท 537 / 2555 เรอง การกาหนดอานาจหนาทของตาแหนงในสถาน ตารวจ กลาวคอ 2.2.3.1 ภายในสถานตารวจกาหนดใหมการแบงงานงานออกเปน 5 งาน ไดแก งานอานวยการ งานปองกนปราบปราม งานจราจร งานสบสวนและงานสอบสวน ซงมขาราชการตารวจเฉพาะทางปฏบตงาน ในตาแหนงระดบตางๆโดยมการเรยกชอตาแหนงตรงตามชอของงาน เชน สารวตรปองกนปราบปราม สารวตรจราจร สารวตรสบสวน เปนตน เพอเปนการแบงลกษณะงานในสถานตารวจใหขาราชการตารวจผปฏบตงานตามชอตาแหนง ดงกลาวโดยมอานาจหนาทและความรบผดชอบทแตกตางกนไปอยางครอบคลมครบถวนในการรกษาความสงบ เรยบรอยในสงคมของตารวจ แตปรากฏวาในเขตพนทเกอบทงประเทศทไมนบรวมกรงเทพมหานครและอาเภอเมองหรออาเภอใหญทสาคญของทกจงหวด สานกงานตารวจแหงชาตยงไมไดกาหนดอานาจหนาทของตาแหนงสารวตรจราจรในสถานตารวจ แตกาหนดโอนฝากใหเปนอานาจหนาททเพมขนแกสารวตรปองกนปราบปรามแทน ดวยการพจารณาเหตผล ความจาเปนเรองปญหาการจราจรตดขดบนถนนในเขตพนทเมองหรอชมชนหนาแนนเปนหลกเพยงประเดนเดยว ซงผวจยพบวาหนาทและความรบผดชอบหลกสาคญของงานจราจรในสถานตารวจคอ การอานวยความสะดวก และความปลอดภยบนถนนในเขตพนทรบผดชอบดวย ซงสอดคลองกบเจตนารมณของการออกกฎหมาย พระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ.2522 ทมงดานความสะดวกของสภาพการจราจร และความปลอดภยในชวต รางกายและทรพยสนของประชาชนในการใชรถใชถนนเปนสาคญ ดงนน เมอพจารณาถงภาระงานจราจรทโอนเพมใหฝายปองกนปราบปรามทมความรบผดชอบ เรองอาชญากรรมทวทงเขตพนท ซงเปนภาระงานทหนกและยากทจะประสบความสาเรจไดงายแลวจงเปนการยาก ทฝายปองกนปราบปรามซงเชยวชาญงานอาชญากรรมจะปฏบตงานจราจรไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล โดยเฉพาะอยางยงการปองกนชวตและทรพยสนของประชาชนคนใชรถใชถนนจากปญหาอบตเหตจราจรไปพรอมกบภาระงานดานปองกนปราบปรามอาชญากรรม

นอกจากปญหาเรองภาระงานทมากเกนและมลกษณะงานทแตกตางกนอยางมากแลว ยงมปญหาเรอง ความขาดแคลน กาลงพลผปฏบตงานจราจรอกดวย เนองจาก ฝายปองกนปราบปราม ยอมจดแบงกาลงพล ใหแกงานฝายปองกนปราบปราม ซงเปนงานหลกตามอานาจหนาทและชอเรยกโดยตรงใหพอเพยง และไมเกด ความเสยหายตอความสาเรจในงานของตนเปนอนดบแรกกอน ในขณะทงานจราจรเปนงานฝากจงไดรบการจดสรร กาลงพลผปฏบตงานจานวนนอย ซงมผลตอเนองโดยตรงตอความสาเรจในการลดสถตอบตเหตทางถนน และปองกน ชวต และทรพยสนของประชาชนจากอบตเหตทางถนนอยางมประสทธภาพในภาพรวมทงประเทศจากอดตจนถงปจจบนและอนาคต หากยงไมมการปรบปรงแกไขโครงสรางและกระบวนการปองกนอบตเหตทางถนนของประเทศในทกสวนโดยเฉพาะสวนของงานตารวจทนบเปนกระบวนการแรกของการแกไขปองกนอบตเหตทางถนน และลดสถตคนบาดเจบและตายจากอบตเหตทางถนนของประเทศลงใหไดนอยทสด




2.2.3.2 กรณเขตพนทกรงเทพมหานคร และอาเภอเมองหรออาเภอใหญทสาคญของจงหวด คาสงสานกงานตารวจแหงชาตท 537/2555 เรองการกาหนดอานาจหนาทของตาแหนงในสถานตารวจในงานจราจรกาหนดใหรองผกากบการจราจรหรอ สารวตรจราจรเปนหวหนางานจราจร รวมทงเขตพนทอนนอกเขตกรงเทพมหานคร หรอนอกอาเภอเมอง หรอ อาเภอใหญของจงหวดทไมไดกาหนดตาแหนงใหม รองผกากบการจราจรหรอ สารวตรจราจรและใหฝายปองกนปราบปรามปฏบตงานเปนหวหนาจราจรแทนนนมหนาท ดงน เปนหวหนาผปฏบตงานจราจร รบผดชอบเกยวกบการปฏบตงานดานจราจร วางแผน อานวยการ สงการ ควบคม ดแล ตรวจสอบ ตดตาม และประเมนผลงานดานการควบคมจราจร จดการ และบงคบใชกฎหมายเกยวกบการจราจร รวมทงงานจราจรตามโครงการพระราชดาร และงานทมลกษณะเกยวของหรอเปนสวนประกอบของงานน เพอปองกนไมใหเกดปญหาดานการจราจร ตลอดจนพนททมการจราจรตอเนองกน โดยจาแนกออกเปนงานตางๆดงน 1) งานควบคม ดแล ใหคาปรกษาแนะนา ตลอดจนการปรบปรงแกไขการปฏบตงาน ของผใตบงคบบญชาในงานจราจร 2) งานวางแผนจดการและควบคมการจราจร ตลอดจนจดทาแผนทจราจรของพนทรบผดชอบ และของพนททมการจราจรตอเนองกน 3) งานศกษาเกบรวบรวมสถตขอมลเกยวกบการจราจร และ นาวทยาการตางๆ มาใชในงานจราจร 4) งานใหความรและการศกษาอบรมผปฏบตหนาทจราจร 5) งานสอดสอง ตรวจตรา แนะนา ใหประชาชนผใชรถใชถนนปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ คาสง ขอบงคบเกยวกบการจราจร 6) งานเกบรวบรวมขอมล ขาวสาร หรอขอเทจจรงทเปนประโยชนตอการจดและการควบคมการจราจร ซงจะเหนไดวากาหนดเพยงเพอปองกนไมใหเกดปญหาดานการจราจรเทานน ไมไดกาหนดความรบผดชอบเกยวกบการปฏบตงานจราจรดานความปลอดภยแกชวต รางกายและทรพยสนของประชาชนคนใชรถใชถนนตามเจตนารมณของพระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ.2522 แตอยางใดจงทาให ฝายจราจรไมเกบรวบรวมสถตขอมลอบตเหตทางถนนจากพนกงานสอบสวนเพอศกษาแกไขและปองกน อบตเหตทางถนน และลดสถตคนบาดเจบและตายจากอบตเหตทางถนนของประชาชนทเปนความเสยหาย รายแรงยงของประเทศ 2.2.3.3 ในหนาทสวนของตาแหนงหวหนาสถานตารวจซงคาสงสานกงานตารวจแหงชาตดงกลาว กาหนดใหมหนาทรบผดชอบในการวางแผน อานวยการ สงการ ควบคม กากบ ดแล ปกครองบงคบบญชา ตรวจสอบตดตามและประเมนผล ตลอดจนการฝกอบรมในทกงานของสถานตารวจเพอพฒนาการบรหาร การปองกนปราบปรามอาชญากรรม บรการทางสงคม ชมชนและมวลชนสมพนธ งานพเศษ งานความมนคง และงานอนๆ ดวยนน มงเนนภยจากอาชญากรรมแตเพยงประการเดยวโดยไมไดระบถงภยจากอบตเหตจราจรบนทองถนนททาใหประชาชน ทงประเทศไดรบบาดเจบ หรอตาย และไดรบความเสยหายทางทรพยสนเปนจานวนมากตอปทมความสญเสยมากกวาภยอาชญากรรมแตอยางใดอกดวย




2.2.4 คาสงสานกงานตารวจแหงชาตท 419/2556 เรองการอานวยความยตธรรมในคดอาญา การทาสานวนการสอบสวนและมาตรการควบคม ตรวจสอบ เรงรดการสอบสวนคดอาญา กลาวคอ พนกงานสอบสวนเปนขาราชการตารวจทมอานาจหนาท และปฏบตตามกฎหมายวธพจารณา ความอาญาและระเบยบการตารวจเกยวกบคด รวมทงคาสง ตร.ท 419/2556 ขางตนซงออกเมอวนท 1 กรกฎาคม 2556 นนไดมการปรบปรงเปลยนแปลงการดาเนนงานของพนกงานสอบสวนในการสอบสวนคดจราจรซงเปน กระบวนการแรกของการปองกน อบถ.ใหมประสทธภาพ จงจาเปนตองแกไขปรบปรงกฎหมายระเบยบการตารวจ เกยวกบคด และคาสงสานกงานตารวจแหงชาตทเกยวกบการสอบสวนเปนหลกสาคญกอนเปนอนดบแรก ซงคาสงหนงทสาคญทมสวนทาใหพนกงานสอบสวนตรวจสถานทเกดเหต อบถ.และสบสวนสอบสวนปจจยสาเหต การเกด อบถ.ไดไมครอบคลมทกปจจย ไดแก พฤตกรรมการขบข สภาพรถ สภาพถนน และสภาพแวดลอมนน กคอ การออกแบบพมพทใชในการทาสานวนการสอบสวนคดทเปนสวนของบนทกการตรวจสถานทเกดเหตคดจราจร ทยงไมครบถวนตามหลกวชาการ หรอ แบบท ส.56 -14 ซงมการกาหนดหวขอของผลการตรวจสถานทเกดเหต ใหพนกงานสอบสวนกรอกขอมลจานวน 13 ขอ โดยเฉพาะอยางยง ในสวนขอท 8 เรอง สถานทเกดเหตทยงกาหนด หวขอยอยในสวนของปจจยสาเหตทเปนไปไดของการเกด อบถ.โดยทวไปตามหลกวชาการไมครบถวนโดยเพยง กาหนด ใหระบผลการตรวจสถานทเกดเหตเฉพาะหวขอยอยเรองสภาพถนนทเกดเหตเทานน ไมมการระบหวขอ ทเหลอไดแก พฤตกรรมการขบขของคนขบข สภาพรถและสภาพแวดลอมในอก 3 ปจจยสาเหตแตอยางใด จงทาให พนกงานสอบสวนไมใสใจหรอละเลยการแสวงหาพยานหลกฐานทเกยวของของปจจยสาเหตทขาดหายไปดงกลาวโดยปรยาย เพราะไมมหวขอใหกรอกผลการตรวจสถานทเกดเหตทอาจพบวาเปนปจจยสาเหตสวนหนงททาใหเกด อบถ. ในแบบพมพดงกลาว ทงททกปจจยสาเหตอาจเปนไปไดทจะมสวนรวมททาใหเกด อบถ.ในแตคดไดทงสน ซงหากในแตละคดจราจรทมหลายปจจยสาเหตทาใหเกด อบถ. นอกจากเรองของสภาพถนน ไดแก สภาพและพฤตกรรมของคนขบข สภาพรถ และสภาพแวดลอมแลว พนกงานสอบสวนกจะละเลยการแสวงหา พยานหลกฐานทางนตวทยาศาสตรในแตละปจจยสาเหตเหลานนเพราะไมมหวขอทบงคบใหตองกรอกขอมลซงเปน เหตผลใหพนกงานสอบสวนวนจฉยและสรปผลการสอบสวนไดไมถกตองตรงตามความเปนจรงทงหมดอยางครบถวน ซงไมยตธรรมตอผกระทาผดทถกพจารณาวาการเกดเหต อบถ.ในคดเปนเพราะความประมาทของคนขบขแตเพยง ปจจยสาเหตเดยวเทานนซงจะมผลตอเนองไปถงการพจารณาพพากษาลงโทษของศาลทไมเหมาะสมเปนธรรมตอการกระทาผดของผตองหาอกดวย นอกจากนยงพบวา การสงตอขอมลเกยวกบสาเหตของอบตเหตทางถนนไปยงหนวยงานตารวจฝายจราจร และหนวยงานอนๆทเกยวของยงไมเปนไปอยางเปนระบบ ไมไดวางอยบนหลกการและระเบยบปฏบตของสานกงาน ตารวจแหงชาต ดวยเหตทกลาวมาดงความรจากขอคนพบในผลงานวจยชนนจงเปนขอมลเชงประจกษทยนยนใหเหนอยางชดเจนวาการแสวงหาพยานหลกฐานทางนตวทยาศาสตรคดจราจรในปจจบนไมสามารถนาไปสแนวทางในการแกไขและปองกน อบถ. การลดจานวนคนตายและบาดเจบจาก อบถ.ไดและจาเปนตองไดรบการแกไข ปรบปรงโดยเรว




อภปรายผล คนไทยตายจากอบตเหตทางถนนสงตดอนดบโลก คอ สถานการณทสะทอนใหเหนถงความจาเปน ในการคนหาองคความรใหม ในการแกไขและปองกนปญหาอบตเหตทางถนน(อบถ.) ทเกดขน เพราะนอกเหนอจากการทาใหเกดความสญเสยตอชวตและทรพยสนของคนไทยจานวนมากแลวนน ยงทาใหภาพลกษณของประเทศ ทมตอประชาคมโลกไมดอกดวย พนกงานสอบสวนนบวาเปนกลมตารวจทมบทบาทสาคญอยางมากในการแกไขและปองกนอบตเหตทางถนนทเปนปญหาสาคญของประเทศอยในขณะน เนองจากขนตอนการสอบสวนคดจราจรทาใหทราบขอมล ของอบตเหตทางถนนทมความละเอยด โดยเฉพาะอยางยงสาเหตของการเกดอบตเหตในระดบพนท และสงผลให การวเคราะหสาเหตและแนวทางแกไขปองกน ในระดบอาเภอ จงหวดและระดบชาตเปนไปอยางมประสทธภาพสงสด ผลงานวจยพบวา ผลสมฤทธในการแสวงหาพยานหลกฐานในคดจราจรของพนกงานสอบสวนไทยยงไมอยในเกณฑทเหมาะสมทงนเนองมาจากบรบทในการทางานของพนกงานสอบสวนขาดแคลนปจจยสนบสนนในการทางานทสาคญในการพฒนาประสทธภาพการทางาน รวมถงการไมไดรบการฝกอบรมเพอพฒนาความร ความสามารถ อยางเปนระบบและตอเนองอนสงผลกระทบใหขาดความเปนมออาชพทมความร ความสามารถทเชยวชาญ ในสหรฐอเมรกามหนวยงานทใชชอวา The National Center for Statistics and Analysis (NCSA) เปนแหลงขอมลสบสวนอบตเหตเชงลกใหแก National Highway Traffic Safety Administration (NHTSA) โดยทาการสบสวน อบถ.ในชอวา Special Crash Investigations (SCI)ตงแตป ค.ศ. 1972 เปนตนมา ขอมลท จดเกบโดยโครงการนเปนขอมลเชงลกทมความละเอยดมากทสดมตงแตขอมลพนฐานในรายงานปกตของตารวจและบรษทประกนไปจนถงขอมลทครอบคลมจากการรายงานพเศษโดนทมสบสวน อบถ.โดยแตละปจะมการเกบรวบรวม ขอมลองคประกอบรถ คนทอยในตวรถ (car occupant) ถนนและระบบความปลอดภยจานวนหลายรอยรายจาก อบถ.แตละรายทเลอกมาเพอทาการศกษา(NHTSA, 2015) การเกบขอมลแบงออกเปน 3 ขนตอนหลก ไดแก การสบสวนทเกดเหต การตรวจสอบรถและ การสมภาษณ เหยอจากอบตเหต การสบสวนทเกดเหตคอการเกบขอมล อาทเชน รอยการไถล และขอมลอนๆทเกยวของเพอ บนทกจดปะทะ การเคลอนไหวในเหตการณชน (crash dynamics) และตาแหนงทรถหยด ผเชยวชาญจะทาการ ตรวจสอบรถโดยระบตาแหนงรถทเกยวของ ถายภาพ ตรวจวดรถ และระบจดทคนนงรถสมผสกบภายในตวรถ เพอนามาวเคราะหการเคลอนไหว ความเสยหาย การเคลอนไหวรางกายของคนนงรถ และระบบความปลอดภย ขอมลทเกดเหตและรถถกเสรมดวยการสมภาษณเหยออบตเหต และตวแทน (surrogate) หรอพยานบคคลอนๆ จากนนขอมลการสบสวนจะถกเสรมอกขนดวยบนทกของเจาหนาท เชน รายงานตารวจซงใหรายละเอยดการชน และเวชระเบยนซงใหขอมลระดบการบาดเจบ เสวก (2556) ไดสรปไววา ในประเทศสหรฐอเมรกานนใหความสาคญกบพยานวตถ พยานผเชยวชาญ และหลกนตวทยาศาสตรเปนอยางมาก โดยเฉพาะคด อบถ.ไดมการกาหนดระเบยบวธการตรวจ สถานทเกดเหต ในระบบสากล แยกหนาทการตรวจสถานทเกดเหต การถายภาพ การสเกตซภาพ การบนทกและเกบรกษาวตถพยาน การคนหาพยานหลกฐาน ตลอดจนพยานผเชยวชาญ




นอกจากนยงนาระเบยบวธการถายภาพสถานทเกดเหต การอานแปลรองรอยของทเกดเหตทเกดจากรถยนต และมไดเกดจากรถยนตมาใชในการพสจน ขอเทจจรงถงสาเหตของการเกด อบถ. โดยนาเอาพยานผเชยวชาญเปนผอธบายใหความเหนตอศาลในลกษณะ ของพยานวตถ นอกจากนน ยงมการนาหลกนตวทยาศาสตรทางเทคโนโลยคอมพวเตอรและทางวศวกรรมยานยนตมาใช ประกอบในการคนหาและอธบายถงสาเหตของการเกดอบตเหต ซงหลกเกณฑดงกลาวประเทศไทยยงมไดนา มาใชปฏบตในคดจราจรแตอยางใด สาหรบกฎหมายของประเทศไทย พบวา พระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ.2522 และประมวลกฎหมาย วธพจารณาความอาญาไมไดบญญตถงวธการรวบรวมพยานหลกฐานคดจราจรไวเปนการเฉพาะ แมจะนาประมวล ระเบยบการตารวจเกยวกบคดลกษะท 1 บทท 2 การสบสวนและตรวจสถานทเกดเหต ลกษณะ 8 บทท 9 การทาแผนทและการถายรปสถานทเกดเหตรวมทงเอาระเบยบมาตรฐานงานดานการตรวจพสจนหลกฐานของสานกงานนตวทยาศาสตรตารวจ สานกงานตารวจแหงชาต พ.ศ.2548 เกยวกบการตรวจสถานทเกดเหตมาปรบใชในคดจราจรแลวกตาม การรบฟงพยานหลกฐานของศาลตามแนววนจฉยของศาลฎกา ศาลจะรบฟงพยานวตถ พยานผเชยวชาญและหลกนตวทยาศาสตรนอยมาก สาเหตประการหนงเกดจากการรวบรวมพยานหลกฐานในชน พนกงานสอบสวนยงไมไดนาพยานผเชยวชาญและหลกนตวทยาศาสตรเขาสสานวนการสอบสวนใหเพยงพอ คงนาแต พยานบคคลหรอพยานแวดลอมมาเขาสสานวนการสอบสวนเปนผลใหการรวบรวมพยานหลกฐานของพนกงานสอบสวนในคดจราจรไดพยานหลกฐานไมครบถวนสมบรณในการนามาพสจนขอเทจจรงในคด รวมถงไมสามารถ นาขอมลสาเหตแหงการเกด อบถ.ไปใชประโยชนในการปองกนและแกไข อบถ.อยางยงยนได ดงจะเหนวาความ กาวหนาในการพฒนาประสทธผลแหงการปองกนและแกไข อบถ.ในประเทศไทยนนอยในระดบตากวาทควรจะเปน ในประเทศสหรฐอเมรกามการเขยนไวในกฎหมายจราจรวา ในอนาคตจะลดจานวน อบถ.การเสยชวต การบาดเจบ และทรพยสนเสยหาย รวมถงจะควบคมและออกกฎหมายควบคมจราจรอยางไร และหากดาเนนการ รฐบาลจะตองจดหางบประมาณลวงหนา แตในกฎหมายพระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ.2522 ไมมกาหนดไว แตอยางใด พระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ.2522 เปนเพยงระเบยบการควบคมการขบขรถยนตและการปฏบต ของคนเดนขามถนน แตยงไมไดครอบคลมถงการตรวจสอบสาเหตของ อบถ. การคนหาพยานวตถ การนาเอาพยาน ผเชยวชาญและหลกนตวทยาศาสตรมารวมสบสวนดวย หากพนกงานสอบสวนไมรองขอแตกตางจากประเทศ สหรฐอเมรกาซงกาหนดเปนระเบยบไววาคดจราจรเจาหนาทตองนาพยานผเชยวชาญเขารวมการสอบสวนเสมอ ในประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 131/1 กาหนดใหพนกงานสอบสวนจะใชหลกฐาน ในทางนตวทยาศาสตร เพอการพสจนบคคล วตถ หรอเอกสารทางวทยาศาสตร เฉพาะกรณจาเปนแตใน สหรฐอเมรกา ผเชยวชาญจะเปนผดาเนนการทกคดรวมกบพนกงานสอบสวน จะเหนไดวา พนกงานสอบสวนเปนผมความสาคญในคดจราจรเปนอยางมากและเปนผทควรจะไดรบการพฒนาสงเสรมใหมความร ความเชยวชาญในการพจารณาสาเหตของการเกด อบถ.ไดอยางลกซงและเชอถอได มความรความสามารถในการรวบรวมพยานหลกฐานตางๆในคดจราจรมความตระหนกถงความสาคญและประโยชนของพยานผเชยวชาญและหลกนตวทยาศาสตรในการ




นามาใชประโยชนในคดจราจรใหมากทสดเนองจากพยานผเชยวชาญ และหลกนตวทยาศาสตรมนาหนกและเหตผลในการรบฟงเปนพยานหลกฐานมากกวาพยานบคคล สามารถพสจนขอเทจจรงในคดเปนทยตได

เอกสารอางอง โกสนทร หนเธาว. (2560). สมรรถนะในการสอบสวนคดจราจรของตารวจไทย. วทยานพนธ

ปรญญาดษฏบณฑต. สาขาวชานตวทยาศาสตรและงานยตธรรม บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

ฝายวชาการสตรไพศาล. (2555). พระราชบญญต จราจรทางบก. (พมพครงท 2). กรงเทพฯ. สตรไพศาล. ศนยเทคโนโลยสารสนเทศกลาง. สถตคดจราจร. คนเมอวนท 19 ตลาคม 2559, จาก http://pitc.police.go.th/2014/) เสวก มณกต. (2556). พยานหลกฐานนตวทยาศาสตรในคดอบตเหตจราจรทางบก. กรงเทพฯ.

กรงสยาม พบลซซง. NHTSA. (2015). Special Crash Investigations (SCI). Accessed November 23. Available

from http://www.nhtsa.gov/SCI WHO. 2013. Global Health Observatory (GHO). Retrieved October 20 2016, from

http://gamapserver.who.int/gho/interactive_charts/road_safety/road_traffic_deaths2/atlas.html)

WHO. 2015.Global status report on road safety 2015.Retrieved October 10,2016 fromhttp://www.who.int/violence_injury_prevention/road_safety_status/2015/en/)



ศาสตรและสงคมศาสตร umanities and Social Scienceeeeeeeeeeeeee

การจดการทรพยากรมนษยและสวสดการภายหลงการเปลยนสถานะ เปนมหาวทยาลยในกากบของรฐ: กรณศกษามหาวทยาลยขอนแกน

Human Resource and Welfare Management after Becoming an Autonomous University: A Case Study of Khon Kaen University

เจยระไน นล1 เพญณ แนรอท2

บทคดยอ

การศกษาครงนเปนการศกษาสภาพปญหาและอปสรรค ของสภาพการจดการดานสวสดการ และเปรยบเทยบความพงพอใจตอสภาพการจดการดานสวสดการของบคลากรสายสนบสนนภายหลงการเปลยนสถานะเปนมหาวทยาลยในกากบของรฐ ของบคลากรสายสนบสนนมหาวทยาลยขอนแกน รวมไปถงการจดทาขอเสนอแนะในการพฒนาการจดสวสดการของบคลากรสายสนบสนน ภายหลงการเปลยนสถานะเปนมหาวทยาลยในกากบของรฐ ของบคลากรสายสนบสนน มหาวทยาลยขอนแกน กลมตวอยางทใชในการวจยครงน คอ 1) บคลากรสายสนบสนน มหาวทยาลยขอนแกน 368 คน และ 2) ผทรงคณวฒทเชยวชาญดานสวสดการพนกงานมหาวทยาลยจากมหาวทยาลยขอนแกน เกบขอมลโดยการใชแบสอบถามและสมภาษณแบบเชงลก สถตทใชไดแก คาความถ คารอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ในการทดสอบสมมตฐาน ใชการทดสอบคาท และใชคาสถตการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว โดยกาหนดระดบนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 ผลการวจยพบวา บคลากรสายสนบสนนสวนใหญมความพงพอใจตอสภาพการจดการสวสดการภายหลงการเปลยนสถานะเปนมหาวทยาลยในกากบของรฐ ของมหาวทยาลยขอนแกน โดยภาพรวมและทกดานรายดาน อยในระดบปานกลาง โดยเรยงคาเฉลยจากมากไปนอยไดคอดานสขภาพอนามย ดานสงแวดลอมในการทางาน ดานนนทนาการ ดานความมนคง ดานการศกษา และดานครอบครว ตามลาดบ นอกจากนน จากขอมลการสมภาษณ พบวา สภาพการจดการดานสวสดการภายหลงการเปลยนสถานะเปนมหาวทยาลยในกากบของรฐแลวนน พนกงานของมหาวทยาลยขอนแกน รวมถงกลมขาราชการเดมยงคงไดรบสวสดการในทกดานคงเดมเหมอนมหาวทยาลยของรฐ และแนวทางในจดการสวสดการของบคลากรสายสนบสนนภายหลงการเปลยนสถานะเปนมหาวทยาลยในกากบของรฐของมหาวทยาลยขอนแกนม 3 ดาน ไดแก 1) สรางความมนคง และโอกาสความกาวหนาใหแกบ คลากรฝายสนบสนนทกหนวยงาน ทกระดบ 2) มงเนน ใสใจปญหาดานสขภาพรางกาย และจตใจแกบคลากรสายสนบสนน และ 3) ใหความสาคญกบครอบครวของบคลากรฝายสนบสนน

คาสาคญ : สภาพการจดการดานสวสดการ, มหาวทยาลยในกากบของรฐ, มหาวทยาลยขอนแกน

Abstract This study aims to find out about current problems and obstacles towards human

resources and welfare management of supporting staff and to compare the satisfaction of the resources and welfare management after becoming an autonomous university. And to provide suggestions for welfare development of supporting staff after KKU becoming and autonomous university. The research samples were 1) 386 supporting staff at KKU and 2) KKU Welfare experts.

1 นกศกษาหลกสตรรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการปกครองทองถน วทยาลยการปกครองทองถน มหาวทยาลยขอนแกน 2 รองศาสตราจารย สาขาวชาการปกครองทองถน วทยาลยการปกครองทองถน มหาวทยาลยขอนแกน




The data were collected by using questionnaires and in-depth interview. The obtained data were analyzed for frequency, percentage, means and standard deviation the t-test and were used for and One-Way ANOVA testing the hypothesis, The results showed that most supporting staff generally satisfied with the human resources and welfare management after becoming an autonomous university at medium level having mean scores ranging from high to low as wellness, working environment, leisure, stability, education, and families, respectively. Moreover, the interview results revealed that after becoming an autonomous university, both KKU government employees and officials still received the same resources and welfare management like when it was a government university. and to provide suggestions for welfare development of supporting staff after KKU becoming an autonomous university. Furthermore, there were 3 strategic approaches of managing welfare of the KKU supporting staff after KKU becoming an autonomous university; 1) to provide stability and promotion opportunities to the KKU supporting staff in all sectors at all levels, 2) to focus and take care of physical and mental conditions of the KKU supporting staff, and 3) to place importance on families of the KKU supporting staff.

Keywords: Welfare management, an autonomous university, Khon Kean University

บทนา การศกษาเปนปจจยสาคญในการพฒนาคนใหมคณภาพและประสทธภาพ โดยมหาวทยาลย

เปนสถาบนสงคมทมบทบาทสาคญอยางยงตอการพฒนาประเทศชาตใหเจรญกาวหนา มบทบาทหลกในการผลตบณฑตทรพยากรบคคลชนสงใหกบประเทศปละ 2-3 แสนคน (สมชาย พทธเสน, 2553 ;สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา, 2559) โดยภารกจทสาคญของมหาวทยาลย 4 ประการ คอ การสอน การวจย การบรการทางวชาการ และการทะนบารงศลปวฒนธรรม ซงการบรหารงานใหครบถวนตามภารกจทง 4 ประการนนตองอาศยการบรหารจดการทมประสทธภาพ ทผานมาการบรหารงานของมหาวทยาลยยงประสบกบอปสรรคหลายประการทสาคญคอสถานภาพของการเปนหนวยงานของรฐ ตองปฏบตตามกฎระเบยบเชนเดยวกบสวนราชการทวไป ขาดความเปนอสระในการดาเนนงานดานตาง ๆ (ชนนทร จกรภพโยธน, 2554) เปนผลใหไมมประสทธภาพ ขาดความคลองตว เชน การบรหารการเงนและงบประมาณ การบรหารงานวชาการ และการบรหารงานบคคล เปนตน (สมตร สวรรณ, วรฉตร สปญโญ, ทศนย จนตยะ, วรงคศร แสงบรรจง, และเฟองอรณ ปรดดลก, 2552) ดงนนมหาวทยาลยของรฐในประเทศไทยกถอวาเปนหนวยงานราชการหนงทตองมการปฏรประบบการบรหารราชการเพอใหสอดคลองกบเปาหมายในแตละดาน จงมการปรบรปแบบการบรหารจดการมหาวทยาลยใหมประสทธภาพและประสทธผลในดานตาง ๆ เพอใหเกดความรวดเรว และมความยดหยนในการบรหารจดการทางดานนโยบายและการบรหารงานงบประมาณ โดยเนนการปรบปรงทางดานคณภาพ บทบาท ภารกจ และการปรบโครงสรางขนาดขององคการใหเหมาะสมมากขน ซงมหาวทยาลยในประเทศไทยไดมการปรบเปลยนระบบการบรหารมหาวทยาลยแบบระบบราชการมาเปนการบรหารมหาวทยาลยในกากบของรฐ(มะดาโอะ สหลง, 2557) จนกระทงในปจจบนในประเทศไทยมสถาบนอดมศกษาในกากบ 23 แหง ทไมไดขนอยกบระบบราชการหรอไมอยในสายการบงคบบญชาของสานกงานคณะกรรมการอดมศกษา




อยางไรกตามการปรบเปลยนระบบการบรหารมหาวทยาลยแบบระบบราชการมาเปนการบรหารมหาวทยาลยในกากบของรฐ กวา 20 ปทผานมานนสามารถแกไขปญหาเกยวกบระบบการบรหารงานภาครฐไปได แตยงมปญหาอน ๆ ตามมาจากการสมภาษณวจตร ศรสอาน ไดกลาวถงปญหาอปสรรคของการออกนอกระบบของมหาวทยาลยในประเทศไทยวามอปสรรคสาคญคอ การสรางความเขาใจและการปรบเปลยนพฤตกรรมการทางานของบคลากรสายสนบสนนมาเปนการบรหารแบบเอกชนแตยงเปนของรฐทไมแสวงหากาไร ความเขาใจและสนบสนนจากรฐบาลและประชาชนมทงเหนวาเปนหนวยงานเอกชนหรอหนวยงานของรฐ ถาไมใชทงสองอยางกมกจะเนนการพงตนเอง หาเงนเอง ทจะมองวาเปนบรการของรฐ เพยงแตมวธการทตางจากมหาวทยาลยทเปนสวนราชการ ตองใชเวลามากพอสมควร อปสรรคสาคญอยทการไดรบการปฏบตจากรฐเปนราชการมากเกนไป (รชฎาพร วสทธากร, 2553) นอกจากนนยงมผลกระทบจากการบรหารจดการคอความไมโปรงใส ธรรมาภบาลของผบรหารมหาวทยาลย ปญหาอกอยางทจะเกดขนตามมาคอ งบประมาณในการจายคาตอบแทนของทงอาจารย และบคลากรสายสนบสนน รวมถงบคลากรสายสนบสนนทยอมหวงความกาวหนาทางหนาทการงานในการรบเลอนตาแหนงเปนระดบชานาญการหรอระดบชานาญการพเศษ ปญหาดงกลาวไดเกดขนแลวในมหาวทยาลยทไดออกนอกระบบไปกอนหนานคอ สวนกลางมแนวโนมทจะผลกภาระความรบผดชอบดานคาใชจายตรงนไปใหแตละคณะดแล ซงคณะทสามารถหารายไดมากจากการบรการวชาการหรอการจดฝกอบรมรวมทงการเปดหลกสตรภาคพเศษตางๆ ยอมไมตดขดกบเงอนไขดงกลาวทาใหเกดปญหาเกยวกบความไมเทาเทยมของการหารายไดของแตละคณะเนองจากบางคณะเปนทตองการของผเรยน อกประเดนทเปนปญหาคอเรองผลประโยชนทบซอน และขอบเขตทางดานอานาจของผบรหารระดบสงทเกยวของกบผลประโยชนจานวนมหาศาล ซงถาหากไดผบรหารทไมมธรรมาภบาลยอมมผลตอการพฒนาของมหาวทยาลย (ศวช พงษเพยจนทร, 2558 ออนไลน) โดยผลกระทบทผวจยใหความสนใจมากทสดประการหนงคอ ดานทรพยากรบคคล ซงเปนทรพยากรทสาคญในการขบเคลอนมหาวทยาลยใหกาวหนา โดยจากการปรบเปลยนระบบการบรหารมหาวทยาลยแบบระบบราชการมาเปนการบรหารมหาวทยาลยในกากบของรฐสงผลใหมหาวทยาลยตองมการปรบรปแบบการบรหารหลาย ๆ ดาน โดยเฉพาะการบรหารทางดานทรพยากรบคคล ในเรองสวสดการ ระเบยบในการทางานตาง ๆ มแนวโนมทจะเปลยนเปนรปแบบเอกชนมากขน (มะดาโอะ สหลง, 2557) ผวจยไดตระหนกถงปญหาดงกลาว

มหาวทยาลยขอนแกนไดเปนอกมหาวทยาลยทไดเปลยนแปลงสถานภาพจากมหาวทยาลยของรฐมาเปนมหาวทยาลยในกากบของรฐ ในวนท 16 กรกฎาคม 2558 ตามพระราชบญญตมหาวทยาลยขอนแกน พ.ศ. 2558 ทาใหสงผลตอการเปลยนแปลงการบรหารจดการตาง ๆ ภายในมหาวทยาลย โดยเฉพาะการบรหารงานบคคลทบคลากรสายสนบสนนทเคยมสถานภาพเปนขาราชการบางสวนไดเปลยนสถานภาพเปนพนกงานมหาวทยาลยซงมผลตอการเปลยนการจายคาตอบแทน และสวสดการตาง ๆ ทเคยไดรบสวสดการในฐานะขาราชการมาเปนแบบขาร าชการบานาญ และไดรบสวสดการของพนกงานมหาวทยาลยแทน มสวนจะทาใหบคลากรสายสนบสนนทเคยมสถานะเปนขาราชการเกดความไมพอใจในการทางาน ขาดแรงจงใจในการทางานและมผลกระทบตอประสทธภาพในการทางานไดในทสด (มหาวทยาลยขอนแกน, 2559)




การเปลยนแปลงสภาพจากมหาวทยาลยของรฐมาเปนมหาวทยาลยในกากบมการปรบเปลยนอยางกวางขวางในหลายสถาบนแตองคความรดานการจดการทรพยากรมนษยและสวสดการยงไมมความชดเจนเพยงพอ มหาวทยาลยขอนแกนเปนสถาบนทพงมการปรบเปลยนในชวงเวลา 2 ป ดงนนเพอใหการบรหารจดการดานสวสดการมประสทธภาพสงสดผวจยจงไดทาการศกษาเรองความพงพอใจตอสภาพการจดการดานสวสดการของบคลากรสายสนบสนนภายหลงการเปลยนสถานะเปนมหาวทยาลยในกากบของรฐ:กรณศกษามหาวทยาลยขอนแกน เพอใหสภามหาวทยาลย รวมถงผบรหารมหาวทยาลยขอนแกน ตลอดจนผทเกยวของอน ๆ สามารถนาเอาผลการศกษาทไดไปปรบปรงแผนงานเกยวกบการจดสวสดการของบคลากรสายสนบสนน และรปแบบการบรหารจดการเพอสรางความพงพอใจในการทางานแกบคลากรสายสนบสนนของมหาวทยาลยปฏบตงานและเปนการเพมประสทธภาพในการปฏบตงานของบคลากรสายสนบสนนของมหาวทยาลยตอไปในอนาคต วตถประสงคการวจย 1. เพอศกษาความพงพอใจตอสภาพการจดการดานสวสดการของบคลากรสายสนบสนนภายหลงการเปลยนสถานะเปนมหาวทยาลยในกากบของรฐ ของบคลากรสายสนบสนนมหาวทยาลยขอนแกน

2. เพอศกษาเปรยบเทยบความพงพอใจตอสภาพการจดการดานสวสดการของบคลากรสายสนบสนนภายหลงการเปลยนสถานะเปนมหาวทยาลยในกากบของรฐ ของบคลากรสายสนบสนน มหาวทยาลยขอนแกนจาแนกตามปจจยสวนบคคล

3. เพอศกษาสภาพปญหาและอปสรรคการจดการสวสดการของบคลากรสายสนบสนน ภายหลงการเปลยนสถานะเปนมหาวทยาลยในกากบของรฐ ของมหาวทยาลยขอนแกน 4. เพอศกษาจดทาขอเสนอแนะในการพฒนาการจดสวสดการของบคลากรสายสนบสนน ภายหลงการเปลยนสถานะเปนมหาวทยาลยในกากบของรฐ ของบคลากรสายสนบสนน มหาวทยาลยขอนแกน

วธการดาเนนการวจย การวจยนใชวธการวจยแบบผสมผสานระหวางเชงปรมาณ และเชงคณภาพ ศกษาตงแตเดอนกนยายนพ.ศ. 2559 – พฤษภาคม พ.ศ. 2560 โดยทาการเกบรวบรวมขอมลในชวงเดอนกมภาพนธ พ.ศ. 2560โดยทาการวจยเชงปรมาณ โดยใชแบบสอบถามดวยวธการเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling) โดยเลอกบคลากรสายสนบสนนทงแบบจางประจา และจางชวคราวของมหาวทยาลยขอนแกน จานวน 368 คน และสมตวอยางแบบชนภม (Stratified Random Sampling) ไดแก 1) สานกงานอธการบด จานวน 242 คน 2) สานกงานบรการวชาการ จานวน 18 คน 3) สานกบรหารและพฒนาวชาการ จานวน 26 คน 4) สานกหอสมด จานวน 47 คน และ 5) สานกเทคโนโลยสารสนเทศ จานวน 35 คน และทาการวจยเชงคณภาพดวยการสมภาษณเชงลกกลมผทรงคณวฒทเชยวชาญดานสวสดการพนกงานมหาวทยาลยจากมหาวทยาลยขอนแกน จานวน 5 คน ซงเครองมอทใชในการวจยมกระบวนการสรางเครองมอทงแบบสอบถามและแบบ




สมภาษณอยางเปนระบบผานการทดสอบคณภาพเครองมอทงความเทยง (Reliability) และความตรง(Validity) จากกลม pretest และกลมผเชยวชาญ ผลการวจย ขอมลเกยวกบคณลกษณะสวนบคคลของบคลากรสายสนบสนนมหาวทยาลยขอนแกน จากผตอบแบบสอบถาม จานวน 368 คนพบวา สวนใหญเปนเพศหญงสถานภาพสมรสอายระหวาง 25 - 35 ป มการศกษาระดบปรญญาตรมรายไดเฉลยตอเดอนระหวาง 25,001 บาท - 35,000 บาท กวากงหนงมตาแหนงงานเปนสายสนบสนนแบบจางประจาในสานกงานอธการบดซงมระยะเวลาในการปฏบตงานทมหาวทยาลยขอนแกน 11 ป ขนไป โดยผลการวจยสามารถสรปไดตามวตถประสงคดงน 1. ความพงพอใจตอสภาพการจดการดานสวสดการของบคลากรสายสนบสนนภายหลงการเปลยนสถานะเปนมหาวทยาลยในกากบของรฐ ของบคลากรสายสนบสนนมหาวทยาลยขอนแกน จากการศกษาพบวาบคลากรสายสนบสนนทตอบแบบสอบถามสวนใหญมความพงพอใจตอสภาพการจดการสวสดการภายหลงการเปลยนสถานะเปนมหาวทยาลยในกากบของรฐ ของมหาวทยาลยขอนแกน โดยภาพรวม อยในระดบปานกลาง ( = 2.92) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา บคลากรสายสนบสนนมความพงพอใจอยในระดบปานกลางทกดานโดยสามารถเรยงลาดบคาเฉลยจากมากไปหานอยไดดงนดานสขภาพอนามย ( = 3.09) รองลงมาคอดานสงแวดลอมในการทางาน ( = 3.07) ดานนนทนาการ ( = 2.89) ดานความมนคง ( = 2.86) ดานการศกษา ( = 2.80) และดานครอบครว ( = 2.67) ตามลาดบ (ตารางท 1) เมอศกษาในรายละเอยดจะพบวา บคลากรสายสนบสนนทตอบแบบสอบถามมคาเฉลยความพงพอใจตอสภาพการจดการสวสดการมากทสด 3 อนดบแรก คอ 1. ระเบยบการลาปวย ( = 3.41) 2. เงอนไขในการกาหนดชวโมงการทางาน ( = 3.34) และ 3. ความสะอาดและเปนระเบยบของสถานททางาน( = 3.32) ตามลาดบ สวนคาเฉลยความพงพอใจตอสภาพการจดการสวสดการนอยทสด 3 อนดบสดทาย คอ 1. สวสดการดานการเพมพนความรโดยการศกษาดวยตนเอง เชน การเปนสมาชกวารสาร การซอหนงสอ ( = 2.62) 2. การตรวจสขภาพประจาป ( = 2.42) และ 3. สวสดการบานพกมหาวทยาลย ขอนแกน ( = 2.37) ตามลาดบ




ตารางท 1 คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของความพงพอใจตอสภาพการจดการสวสดการ ดานภาพรวม ของบคลากรสายสนบสนน ภายหลงการเปลยนสถานะเปนมหาวทยาลยในกากบของรฐ ของมหาวทยาลยขอนแกน (n = 368)

จากการสมภาษณผทรงคณวฒในมหาวทยาลยขอนแกนทเกยวของกบการจดสวสดการพนกงานมหาวทยาลยขอนแกน พบวา สภาพการจดการดานสวสดการของบคลากรสายสนบสนนภายห ล งการ เป ล ยนสถานะ เป นมหา วทยาล ย ในก าก บของร ฐ แล วน น พน ก ง านของมหาวทยาลยขอนแกน รวมถงกลมขาราชการเดมยงคงไดรบสวสดการในทกดานคงเดมเหมอนมหาวทยาลยของรฐ อยางไรกตามยงคงมขอจากดหลาย ๆ ดานทยงคงตองปรบปรงการบรหารจดการ ไมวาจะเปนสวสดการบานพกมหาวทยาลย เงอนไขในการไดรบโอกาสในการไปดงานการลาศกษาตอ การไดรบการอบรมระยะสน และระยะยาว ทมขนตอนทยงยากซบซอน และในดานนนทนาการ อาท การไปทศนศกษางานเลยงประจาป ยงไมตอบสนองความตองการเทาทควร 2. เปรยบเทยบความพงพอใจตอสภาพการจดการดานสวสดการของบคลากรสายสนบสนน ภายหลงการเปลยนสถานะเปนมหาวทยาลยในกากบของรฐ ของบคลากรสายสนบสนน มหาวทยาลยขอนแกน จาแนกตามปจจยสวนบคคล จากการทดสอบสมมตฐาน พบวา บคลากรสายสนบสนนมหาวทยาลยขอนแกน ทมเพศ อาย รายไดเฉลยตอเดอน ตาแหนงงาน ระยะเวลาในการปฏบตงานท มหาวทยาลยขอนแกน และหนวยงานทปฏบตงาน ตางกนมความพงพอใจตอสภาพการจดการดานสวสดการของบคลากรสายสนบสนน ภายหลงการเปลยนสถานะเปนมหาวทยาลยในกากบของรฐ แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

รายละเอยด S.D. ระดบความพง

พอใจ อนดบท

1. ดานสขภาพอนามย 3.09 0.71 ปานกลาง 1 2. ดานความมนคง 2.86 0.88 ปานกลาง 4 3. ดานการศกษา 2.80 0.81 ปานกลาง 5 4. ดานนนทนาการ 2.89 0.79 ปานกลาง 3 5. ดานสงแวดลอมในการทางาน 3.07 0.77 ปานกลาง 2 6. ดานครอบครว 2.67 0.91 ปานกลาง 6

เฉลย 2.92 0.68 ปานกลาง -




ตารางท 2 เปรยบเทยบความพงพอใจตอสภาพการจดการดานสวสดการของบคลากรสายสนบสนน ภายหลงการเปลยนสถานะเปนมหาวทยาลยในกากบของรฐ ของบคลากรสายสนบสนน มหาวทยาลยขอนแกน จาแนกตามปจจยสวนบคคล ปจจยสวนบคคล ความพงพอใจตอสภาพการจดการสวสดการภายหลงการเปลยนสถานะ

เปนมหาวทยาลยในกากบของรฐ ดาน

สขภาพอนามย

ดานความมนคง

ดานการศกษ

า

ดานนนทนาการ

ดานสงแวดลอมในการทางาน

ดานครอบ ครว

ภาพรวม

1. เพศ .654 .447 .000* .169 .112 .010* .035* 2. อาย .000* .000* .000* .148 .000* .000* .000* 3.ระดบการศกษาสงสด .051 .110 .052 .420 .319 .041 .057 4.รายไดเฉลยตอเดอน .000* .000* .000* .000* .000* .000* .000* 5.สถานภาพ .015* .237 .486 .916 .116 .604 .152 6.ตาแหนงงาน .001* .000* .001* .002* .136 .001* .000* 7.ระยะเวลาในการปฏบตงานท มหาวทยาลยขอนแกน .001* .000* .001* .018* .005* .000* .000* 8. หนวยงานทปฏบตงาน .000* .000* .000* .001* .001* .000* .000* *p < .05

3. สภาพปญหาและอปสรรคการจดการสวสดการของบคลากรสายสนบสนน ภายหลงการเปลยนสถานะเปนมหาวทยาลยในกากบของรฐ ของมหาวทยาลยขอนแกน

จากการศกษาพบวาบคลากรสายสนบสนนทตอบแบบสอบถามสวนใหญมความคดเหนตอสภาพปญหาและอปสรรคการจดการสวสดการภายหลงการเปลยนสถานะเปนมหาวทยาลยในกากบของรฐ ของมหาวทยาลยขอนแกน โดยภาพรวม อยในระดบปานกลาง ( = 2.85) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา บคลากรสายสนบสนนมความคดเหนตอสภาพปญหาและอปสรรคอยในระดบปานกลางทกดานโดยสามารถเรยงลาดบคาเฉลยจากมากไปหานอยไดดง นดานความมนคง ( = 2.94) รองลงมาคอดานนนทนาการ ( = 2.93) ดานการศกษา ( = 2.83) ดานสขภาพอนามย ( = 2.80)

ดานครอบครว ( = 2.80)และดานสงแวดลอมในการทางาน ( = 2.77) ตามลาดบ (ตารางท 3) เมอศกษาในรายละเอยดจะพบวา บคลากรสายสนบสนนทตอบแบบสอบถามมความ

คดเหนวาการจดการสวสดการทมสภาพปญหาและอปสรรคมากทสด 3 อนดบแรก คอ 1. เงอนไข




อตราสวนของเงนสะสม เงนสมทบ และสทธประโยชนทไดรบจากกองทนสารองเลยงชพสาหรบบคลากร ( = 3.02) 2. การจดกจกรรมเพอสงคมของหนวยงาน ( = 3.00) และ 3. สวสดการเงนกเพอเคหะสงเคราะห ( = 2.99) สวนความคดเหนวาการจดการสวสดการทมสภาพปญหาและอปสรรคนอยทสด 3 อนดบสดทาย คอ 1. เงอนไขในการกาหนดชวโมงการทางาน ( = 2.69) 2.เงอนไขในการลาศกษาตอ ( =

2.68) และ 3. ระเบยบการลาไปชวยเหลอภรยาทคลอดบตร ( = 2.68) ตามลาดบ ตารางท 3 คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของสภาพปญหาและอปสรรคการจดการสวสดการดานภาพรวม ของบคลากรสายสนบสนน ภายหลงการเปลยนสถานะเปนมหาวทยาลยในกากบของรฐ ของมหาวทยาลยขอนแกน (n = 368)

จากการสมภาษณ ผทรงคณวฒในมหาวทยาลยขอนแกนทเกยวของกบการจดสวสดการพนกงานมหาวทยาลยขอนแกน พบวา ผใหการสมภาษณคดวาสวสดการของมหาวทยาลยใหแกพนกงานมหาวทยาลยนนมความเหมาะสมดแลว อยางไรกตามจากการสมภาษณสรปไดวามขอเสนอแนะในการพฒนาการจดการดานสวสดการมหาวทยาลยขอนแกน และการจดสวสดการของบคลากรสายสนบสนน ภายหลงการเปลยนสถานะเปนมหาวทยาลยในกากบของรฐ สรปไดดงน 1. มหาวทยาลยขอนแกนควรจดสวสดการใหเกดความเทาเทยมกนระหวางพนกงานแตละระดบ เนองจากทกตาแหนงนนถกหกเงนบางสวนจากเงนเดอนในระดบเดยวกน 2. ควรจดสวสดการใหเปนรปธรรม อยางชดเจน ในแงของเงนสนบสนนหรอสงอานวยความสะดวก 3. มหาวทยาลยควรการเปลยนแปลงกฎระเบยบเพอเออตอการจดสวสดการใหบคลากรภายใตบรบทของมหาวทยาลยในกากบ

รายละเอยด S.D. ระดบความพงพอใจ อนดบท

1. ดานสขภาพอนามย 2.80 0.82 ปานกลาง 4 2. ดานความมนคง 2.94 1.00 ปานกลาง 1 3. ดานการศกษา 2.83 0.97 ปานกลาง 3 4. ดานนนทนาการ 2.93 0.98 ปานกลาง 2 5. ดานสงแวดลอมในการทางาน 2.77 0.97 ปานกลาง 6 6. ดานครอบครว 2.80 0.99 ปานกลาง 5

เฉลย 2.85 0.84 ปานกลาง -




สรปผลและอภปรายผลการวจย จากการศกษาพบวาบคลากรสายสนบสนนทตอบแบบสอบถามสวนใหญมความพงพอใจตอ

สภาพการจดการสวสดการภายหลงการเปลยนสถานะเปนมหาวทยาลยในกากบของรฐ ของมหาวทยาลยขอนแกน โดยภาพรวม อย ในระดบปานกลาง โดยผวจยมองวาเนองจากมหาวทยาลยขอนแกนเปนองคการหนงทจดสวสดการใหแกพนกงานไดดในระดบหนงเพอใหพนกงานมหาวทยาลยมขวญและกาลงใจในการปฏบตงาน อาท กองทนประกนสงคมกองทนสารองเลยงชพสวสดการบานพกมหาวทยาลยขอนแกน การสนบสนนทางวชาการ วนลาตาง ๆ ฯลฯ ซง ทาใหบคลากรสายสนบสนนมความพงพอใจในระดบปานกลาง ซงจากขอเสนอแนะจะพอเหนไดวาเหตผลทบคลากรสายสนบสนนไมพอใจสงนนเกยวกบหลกเกณฑ กฎระเบยบ ตาง ๆ ในการขอใชสวสดการตาง ๆ อาท กองทนสารองเลยงชพกสามารถมเฉพาะบคลากรมหาวทยาลยขอนแกนแบบจางประจา ทาใหกลมบคลากรทจางชวคราวไมสามารถรบสทธประโยชนหลายๆ อยางได โดยณฏฐพนธ เขจรนนทน (2547) ไดเสนอหลกการจดสวสดการไวอยางนาสนใจ มหาวทยาลยขอนแกนจงควรทจะปรบปรงสวสดการเพอตอบสนองความตองการการจดสวสดการตองพยายามใหสอดคลองกบความตองการของพนกงานเพอใหพนกงานสามารถนาสงทไดรบไปใชใหเกดประโยชนอยางเตมทเมอบคคลไดรบการตอบสนองในสงทตองการกจะเกดความพอใจและความรสกผกพนกบองคการโดยมลธรา อนธกลชย (2551) ไดกลาวเสรมวาการจดสวสดการทดนนเปนการเพมพนขวญและกาลงใจในการปฏบตงานทาใหสามารถปฏบตงานไดเตมทตามความรความสามารถเพอใหเกดประโยชนสงสดตอหนวยงานโดยผลการศกษาทพบมความสอดคลองกบการศกษาของวรรณา เจตนเสน (2557) ทพบวา พนกงานมหาวทยาลยในกากบของรฐทตอบแบบสอบถามมความพงพอใจทมตอสวสดการโดยรวมมคาเฉลยอยในระดบปานกลาง

บคลากรสายสนบสนนทตอบแบบสอบถามสวนใหญมความคดเหนตอสภาพปญหาและอปสรรคการจดการสวสดการภายหลงการเปลยนสถานะเปนมหาวทยาลยในกากบของรฐ ของมหาวทยาลยขอนแกน โดยภาพรวม อย ในระดบปานกลาง อย างท ไดกล าวไปแล วว ามหาวทยาลยขอนแกนเปนองคการทจดสวสดการใหแกพนกงานไดดในระดบหนงเพอใหพนกงานมหาวทยาลยมขวญและกาลงใจในการปฏบตงาน อาท กองทนประกนสงคมกองทนสารองเลยงชพสวสดการบานพกมหาวทยาลยขอนแกน การสนบสนนทางวชาการ วนลาตางๆ ฯลฯ ซงทาใหบคลากรสายสนบสนนมความคดเหนตอสภาพปญหาและอปสรรคในระดบปานกลางแตอยางไรกดจากการทมหาวทยาลยขอนแกนเปลยนสถานะเปนมหาวทยาลยในกากบของรฐกทาใหเกดการเปลยนสถานะของพนกงานจากการเปนพนกงานรฐ ทเคยไดรบสวสดการตามระบบราชการซงครอบคลมการรกษาพยาบาลทงตวพนกงานและครอบครว รวมถงการใหสทธประโยชนแกครอบครวโดยเฉพาะ บดา มารดา คสมรส และบตรมากกวาสวสดการของพนกงานมหาวทยาลยขอนแกน จงทาใหบคลากรไมพอใจนก รวมถงกฎ ระเบยบหลกเกณฑตาง ๆ ของสวสดการทมขนตอนยงยาก ซบซอน อาท กองทนสารองเลยงชพสาหรบบคลากร การขอลาเพอศกษาตอ สวสดการเงนกเพอเคหะสงเคราะห ฯลฯ ทมตงเกณฑคณสมบตผมสทธรบประโยชนไวมากไมครอบคลมแกบคลากรทกสวน จงทาใหบคลากรมความคดเหนตอสภาพปญหาและอปสรรค ในระดบปานกลาง ไมเปนไปตามหลกการจดสวสดการของ ณฏฐพนธ เขจรนนทน (2547) ทวาตอบสนองความตองการการจดสวสดการตองพยายามให




สอดคลองกบความตองการของพนกงานเพอใหพนกงานสามารถนาสงทไดรบไปใชใหเกดประโยชนอยางเตมทเมอบคคลไดรบการตอบสนองในสงทตองการกจะเกดความพอใจและความรสกผกพนกบองคการและควรเพมการมสวนรวมการจดสวสดการทมประสทธภาพควรเปดโอกาสใหสมาชกมสวนรวมในการกาหนดแนวทางทางการดาเนนงานเสนอความคดในการปรบปรงและแกไขระบบสวสดการ เดมเพอใหบคลากรสายสนบสนนเกดความเขาใจการยอมรบและไดรบประโยชนสงสดโดยผลการศกษามความสอดคลองกบผลการศกษาของชนนทร จกรภพโยธน (2554)พบวาขาราชการและพนกงานมหาวทยาลยของมหาวทยาลยในกากบของรฐ มความคดเหนดานการบรหารงานบคคลของมหาวทยาลย ในระดบปานกลาง

จากผลการวเคราะหขอมลทงเชงปรมาณและเชงคณภาพการวจยในครงนทาใหไดแนวทางในจดการสวสดการของบคลากรสายสนบสนนภายหลงการเปลยนสถานะเปนมหาวทยาลยในกากบของรฐของมหาวทยาลยขอนแกน 3 ดานซงประกอบดวย

1. สรางความมนคง และโอกาสความกาวหนาใหแกบคลากรฝายสนบสนนทกหนวยงาน ทกระดบ 2. มงเนน ใสใจปญหาดานสขภาพรางกาย และจตใจแกบคลากรสายสนบสนน 3. ใหความสาคญกบครอบครวของบคลากรฝายสนบสนน จากผลวจยครงนผวจยมขอเสนอแนะในการพฒนาจดสวสดการของบคลากรสการปฏบตสามารถนาเสนอเปนประเดนม 5 ประเดนดงน ขอเสนอแนะท 1 สรางความมนคง และโอกาสความกาวหนาใหแกบคลากรฝายสนบสนนทกหนวยงาน ทกระดบ มขอเสนอแนะดงตอไปน 1. สนบสนนสวสดการสายสนบสนนใหเทาเทยมกบสายผสอนในทก ๆ ดาน ควรเพมสวสดการดานตาง ๆ ของบคลากรสายสนบสนนโดยเฉพาะในกลมลกจางชวคราว ใหมากขนและเหมาะสมเพอเปนการสรางขวญกาลงใจในการทางานใหกบบคลากรสงผลใหการทางานของบคลากรมประสทธภาพและงานมประสทธผล องคการกจะพฒนาเจรญกาวหนาตอไป 2. สรางความกาวหนาในการทางานใหแกกลมลกจางไมประจา ดวยการบรรจลกจางชวคราว ลกจางโครงการ ลกจางโครงการพเศษ ทมอายการจางมากกวา 3 ป เปนพนกงานประจาเพอใหไดรบสวสดการตางๆ และจงใจใหทางานในมหาวทยาลยขอนแกนตอไป 3. ปรบปรงเงอนไขเกยวกบกองทนสารองเลยงชพ อาท การใหสามารถลาออกไดกอนอาย 60 ป โดยสามารถไดรบเงนชดเชย การขยายนโยบายเพอชวยเหลอบคลากรกลมจางงานชวคราวใหไดรบสทธประโยชน และควรเปนอตราเพมตามวงเงนทแตละคนจายเพม 4. ควรชวยเหลอบคลากรสายสนบสนนทางดานการลดดอกเบย และคดอตราดอกเบยตาผานทางสหกรณออมทรพยมหาวทยาลยขอนแกน

5. พฒนาศกยภาพการทางานโดยการจดการฝกอบรมใหแกบคลากรเพอเพมพนความรตามสายอาชพอยางนอยปละ สองครง 6. สงเสรมการศกษาดงานตางประเทศสาหรบบคลากรสายสนบสนนทมความสามารถ หรอผลการทางานด เพอเปนการเพมศกยภาพ แลกเปลยนวฒนธรรมการทางานดานสงแวดลอมมาปรบปรงพฒนางานใหมคณภาพทดขนและทนสมยตอเหตการณบานเมอง และรวมถงเพอเปนการสรางขวญกาลงใจในการทางาน




7. ลดหลกเกณฑ ขอจากดตาง ๆ เกยวกบการจดสมมนาประจาป งานเลยงสงสรรคและการจดกจกรรมเพอสงคมของหนวยงานใหมความสะดวกคลองตว

8. สงเสรมการลาศกษาตอของบคลากรโดยเฉพาะสายสนบสนนใหเปนรปธรรมและชดเจนมากขน ขอเสนอแนะท 2 มงเนน ใสใจปญหาดานสขภาพรางกาย และจตใจแกบคลากรสาย

สนบสนนมขอเสนอแนะดงตอไปน 1. ควรจดใหมสวสดการดานการตรวจสขภาพแบบละเอยด อาท การตรวจเลอด ตรวจโรครายแรง ฯลฯ ฟรทก ๆ ปเพอใหบคลากรไมมความกงวลตอปญหาสขภาพสามารถทางานไดอยางเตมท 2. มหาวทยาลยควรเปนฝายสนบสนน ชวยเหลอบคลากรในการเสนอความตองการ ตอกองทนประกนสงคมวาควรมสทธประโยชนตาง ๆ ใหแกผประกนตนเพมมากขนจายมากกวาในปจจบน และจายเงนชดเชยตามจรง 3. ควรมสวสดการดานการรกษาพยาบาล ทนอกเหนอจากประกนสงคมใหแกบคลากรทกระดบ ซงเพอเปนการควบคมคาใชจายผวจยเหนวามหาวทยาลยควรทาประกนสขภาพใหแกบคลากร ขอเสนอแนะท 3 ใหความสาคญกบครอบครวของบคลากรฝายสนบสนนมขอเสนอแนะดงตอไปน 1. สงเสรมการดแลสทธทางดานทพกอาศยใหแกบคลากรทเดอดรอนทางดานทอยอาศยจรงๆ รวมถงการจากดเฉพาะบคลากรและครอบครวในการพกอาศยเทานน ไมใหมอบสทธการพกอาศยใหแกผอน 2. มการเพมจานวนทพกอาศย เชน บานพก แฟลต ฯลฯ ใหเพยงพอกบจานวนบคลากร 3. สวสดการทพกอาศย ควรมการกาหนดระยะเวลาในการอยอาศยได เพอกระตนใหบคลากรมทอยเปนของตนเองและชวยใหบคลากรทเขามาใหมหรอมรายไดนอยไดเขาพกไดเรวขน 4. มการเกบคาธรรมเนยมทพกอาศยเขามหาวทยาลยเพอใหยตธรรมแกผทไมไดพกอาศย 5. มนโยบายใหแกบตรของบคลากรใหไดเขาศกษาทโรงเรยนสาธต รวมถงการสนบสนนคาใชจายบางสวน 6. บคลากรสายสนบสนนสามารถเบกคาการศกษาบตรไดเทากบอตราระเบยบราชการ หรอมหาวทยาลยควรใหกยมเงนเพอการศกษาบตรในอตราดอกเบยทตา จากผลการวจยครงนผวจยมขอเสนอแนะในการวจยครงตอไปดงน 1. นอกจากประเดนทางดานสวสดการแลวยงมหลาย ๆ ประเดนทนาสนใจภายหลงการเปลยนสถานะเปนมหาวทยาลยในกากบของรฐ จงควรมการศกษาความคดเหนจากบคลากรสายสนบสนน ผบรหารมหาวทยาลยและขาราชการในประเดนตาง ๆ เชนอตราการลาออก ความมอสระคลองตวในการบรหารงานรวมทงปญหาและอปสรรคตาง ๆ ทเกยวของนอกจากนนควรศกษาถงระบบหรอรปแบบการนางบประมาณทงหมดมาใชในการจดระบบเงนเดอนและสวสดการเพมเตมใหกบบคลากร 2. ในการศกษาครงนไดมบคลากรไดเสนอแนะเพมเตมทนอกเหนอไปจากการจดสวสดการ โดยเฉพาะทางดานการเพมคาตอบแทน เงนเดอนใหมความเหมาะสมกบคาครองชพ รวมถงความกาวหนาในการตาแหนงงาน และการปรบพนกงานชวคราวเปนพนกงานมหาวทยาลย ผวจยจง




เสนอใหมการศกษาเรอง แนวทางในการจดการทรพยากรบคคลของมหาวทยาลยขอนแกน ภายหลงการเปลยนสถานะเปนมหาวทยาลยในกากบของรฐ โดยเนนทความตองการของบคลากรเปนหลก

เอกสารอางอง ชนนทร จกรภพโยธน. (2554). ความคดเหนของบคลากรดานการบรหารงานบคคลของ

มหาวทยาลยในกากบของรฐและพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคกร : กรณศกษามหาวทยาลยมหดล วทยาเขตศาลายา. วทยานพนธปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต, สาขารฐประศาสนศาสตร, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยมหดล.

มหาวทยาลยขอนแกน. (2559). รายงานประจาป 2558. คนเมอ 5 มกราคม 2560, จากhttp://plan.kku.ac.th/pln2013/files/KKU%20Report%202015.pdf.

มะดาโอะ สหลง. (2557). การศกษาความสมพนธระหวางการปฏบตการทางดานทรพยากรมนษย ปจจยดานความพงพอใจในงานและความผกพนตอองคการของพนกงานมหาวทยาลยในกากบของรฐ. พฒนาเทคนคศกษา. ปท 27, ฉบบท 92 (ต.ค.-ธ.ค. 57), หนา 55-61.

รชฎาพร วสทธากร. (2553). บทสมภาษณวจตร ศรสอาน: 20 ป ของมหาวทยาลยในกากบของรฐในมมมองของอธการบดผกอตง.วารสารเทคโนโลยสรนาร: สงคมศาสตร ปท 4, ฉบบท 2 (ธนวาคม 2553): 91-100.

ศวช พงษเพยจนทร. (2558).ออกนอกระบบเพอเปนมหาวทยาลยในกากบของรฐ โอกาส หรอ ความเสยง?.คนเมอ 5 ตลาคม 2559, จาก http://www.manager.co.th/Daily/ ViewNews.aspx?NewsID=9580000113711.

สมชาย พทธเสน. (2553).กลยทธการบรหารมหาวทยาลยในกากบของรฐในทศวรรษหนา : กรณศกษามหาวทยาลยบรพา.วทยานพนธปรญญาปรชญาดษฎบณฑต, สาขาวชาการบรหารการศกษา, มหาวทยาลยบรพา.

สมตร สวรรณ, วรฉตร สปญโญ, ทศนย จนตยะ, วรงคศร แสงบรรจง, และเฟองอรณ ปรดดลก. (2552).การจดระบบเงนเดอนและสวสดการเพอการพฒนาองคกรสมหาวทยาลยในกากบของรฐ: บทสะทอนจากพนกงานมหาวทยาลย.รายงานการวจยภาควชาการพฒนาทรพยากรมนษยและชมชน, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา. (2559). จานวนผสาเรจการศกษา ป 2554-2558 จาแนกตามกลมสาขาวชา 8 กลม (8 GROUP ISCED).คนเมอ 5 ตลาคม 2559, จาก http://www.info.mua.go.th/information/show_all_statdata_table.php? data_show=3.




การบรหารจดการตลาดนายอนยค: ตลาดนาขวญ-เรยม The Floating Retro-style Market

Management: Khwan-Riam Floating Market

ตรเนตร ตนตระกล1

บทคดยอ การวจยในครงนมวตถประสงคเพอศกษาลกษณะประชากร นกทองเทยวทสงผลตอการตดสนใจมา

ทองเทยวตลาดนายอนยค: ตลาดนาขวญ-เรยมและเพอศกษาปจจยการบรหารจดการตลาดนายอนยค : ตลาดนาขวญ-เรยมทสงผลตอการตดสนใจมาทองเทยว กลมตวอยางทใชในการวจยครงนจานวน 100 คน เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลใชแบบสอบถาม สถตทใชในการวเคราะหขอมล ประกอบดวย คาสถตรอยละ คาเฉลยเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และสถตทใชในการทดสอบสมมตฐานใชสถต t-test และใชวธการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว (One Way ANOVA) การหาคาสมประสทธสหสมพนธ (Correlation Coefficient) การวเคราะหดวยสถตถดถอยพหคณ (Multiple Hierarchy Regression Analysis) การทานายความสมพนธระหวางตวแปรอสระและตวแปรตามในการวจยครงน ผลการวจยพบวา 1) ปจจยสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม ในการวจยครงน พบวากลมตวอยางทตอบแบบสอบถามสวนใหญ เปนเพศชาย จานวน 67 คน คดเปนรอยละ 67.0 มอาย 30-40 ป จานวน 40 คน คดเปนรอยละ 40.0 มสถานภาพสมรส จานวน 50 คน คดเปนรอยละ 50.0 มระดบการศกษาอนปรญญาหรอเทยบเทา จานวน 36 คน คดเปนรอยละ 36.0 ประกอบอาชพขาราชการ/รฐวสาหกจ จานวน 33 คน คดเปนรอยละ 33.0 กลมตวอยางทตอบแบบสอบถามสวนใหญ มรายไดเฉลยตอเดอน 20,001 – 30,000 บาท จานวน 34 คน คดเปนรอยละ 34.0 และมการวางแผนคาใชจายการทองเทยว 1,001-2,000 บาท จานวน 43 คน คดเปนรอยละ 43.0 2) ปจจยทสงผลตอการตดสนใจมาทองเทยวตลาดนาขวญ-เรยม พบวา ปจจยดานสถานท/แหลงทองเทยว ในภาพรวมอยในระดบเหนดวยมากทสด ( = 4.23) ปจจยดานบรการการทองเทยว ในภาพรวมอยในระดบเหนดวยมาก ( = 4.16) ปจจยดานประชาสมพนธ ในภาพรวมอยในระดบเหนดวยมากทสด ( = 4.30) และการตดสนใจมาทองเทยวตลาดนาขวญ-เรยม ในภาพรวมอยในระดบเหนดวยมากทสด ( = 4.34) 3) ปจจยทมความสมพนธตอการตดสนใจมาทองเทยวตลาดนาขวญ -เรยม พบวา ปจจยสวนบคคลของประชาชนตอการตดสนใจมาทองเทยวตลาดนาขวญ-เรยม โดยรวมไมแตกตางกน โดยปจจยดานสถานท/แหลงทองเทยว มความสมพนธในทางบวกในระดบสง ( r = . 843) ปจจยดานบรการการทองเทยว ความสมพนธในทางบวกในระดบสง ( r = . 445) ปจจยดานประชาสมพนธ มความสมพนธในทางบวกในระดบกลาง ( r = .685***) และการตดสนใจมาทองเทยวตลาดนาขวญ-เรยม มความสมพนธในทางบวกในระดบสง ( r = . 843) โดยคามคา (R2=0.84, R2

Adjusted=0.83, Sr2=3.34, F=23.52, p<0.001) และในเรองการมสวนรวมของประชาชนโดยมคา (R2=

0.80.7, R2adjusted= 0.651, F=465.3, p< 0.001) และคา คา Chi-square ( 2) = 4.737, df = 459, p = .000,

CFI =.774, GFI = .723, AGFI = .682, RMSEA = .094

คาสาคญ : ตลาดนายอนยค, การบรหารจดการ, ตลาดนาขวญ-เรยม

Abstract The objective of this research is for study population characters of the tourist group that

influence to retro market visiting: Khwan-Riam Float Market’s decision making and for study

1 อาจารยประจาหลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต มหาวทยาลยเวสเทรน




management factors of the retro market: Khwan-Riam Float Market that effect to the retro market visiting. This sample size is 100 persons. The instrument of this study is the questionnaires. The statistic is included Mean, Standard Deviation and hypothesis testing used the t-test, One Way ANOVA, Correlation Coefficient and Multiple Hierarchy Regression Analysis. This research founded that 1) Personal factors of respondents are men 67 persons as a 67%, age between 30 – 40 years old are 40%, married are 50%, diploma education degree are 36%, public servant and state enterprise’s employees 33 persons as 33%, biggest group of respondents have income between 20,001 – 30,000 Baht are 34 persons as 34%, and who have travel’s expense plan between 1,001 – 2,000 Baht are 43 persons as 43%. 2) The influenced factors to retro market visiting: Khwan-Riam Float Market’s decision making that study’s result are location/travel

place’s factor has maximum value of agreement ( = 4.23), traveling service’s factor has high

value of agreement ( = 4.16), public relation place’s factor has maximum value of agreement (= 4.30), Khwan-Riam Float Market’s decision making factor has maximum value of agreement (= 4.34). 3) The related factors to Khwan-Riam Float Market’s decision making factor founded

that Personal factors of Khwan-Riam Float Market’s decision making overall are not different, location/travel place’s factor has high positive relation value (r = .843), traveling service’s factor has medium value of positive relation (r = .445), public relation place’s factor has medium value of agreement (r = .685***) and Khwan-Riam Float Market’s decision making factor has high positive relation value ( r = . 843) that value are (R2=0.84, R2

Adjusted=0.83, Sr2=3.34, F=23.52, p<0.001) and

people’s participation are (R2= 0.80.7, R2adjusted= 0.651, F=465.3, p< 0.001) and Chi-square ( 2)

value = 4.737, df = 459, p = .000, CFI =.774, GFI = .723, AGFI = .682, RMSEA = .094

Keywords : Floating Retro-style Market, Management, Khwan-Riam Floating Market บทนา

กระแสการทองเทยวแบบ NostalgiaTourism (การทองเทยวแบบโหยหาอดต) คอปรากฎการณทางสงคมวฒนธรรมการทองเทยวแบบโหยหาอดต ทนบเปนความสาเรจดานการตลาดทดงความสนใจนกทองเทยวทจนตนาการรวมกนถงยคสมยใดสมยหนงในอดตทเปนชวงแหงความสข ความเจรญรงเรองหรอสวยงามทสดดานใดดานหนง Nostalgia Tourism เปนกระแสการทองเทยวทประสบความสาเรจมาแลวทวโลกรวมทงประเทศไทยกมไดยกเวน จากผลการศกษาของ University

College London, 2007 (อางใน เมลดา ธนตนนท, 2560) พบวา 90% ของนกทองเทยวชาวองกฤษเลอกทจะทองเทยวในสถานท ทเกยวพนเชอมโยงกบประสบการณหวานชนในอดตของตนเอง มากกวาทจะเลอกทองเทยวในสถานทแปลกใหมทไมเคยไปมากอน ปรากฏการณ Nostalgia

Tourism นมใชเกดขนในสงคมใดสงคมหนง แตกาลงเปนกระแสการทองเทยวในระดบสากลทมอตราการเจรญเตบโตเพมสง ขนในทก ๆ ป ซงเมอมองสารวจยอนกลบ ไปประมาณ 10 ปทผานมา อาจกลาวไดวา Nostalgia Tourism ของไทย ทโดดเดนทสดคอ การเกดขนของตลาดยอนยค (Retro

Market) ในรปแบบตาง ๆ นบตงแตตลาดสามชก จงหวดสพรรณบรเปนตนมา ตลาดยอนยคทเหน




ภาพชดเจน และประสบความสาเรจทสดคอ เชยงคาน และในทสดปรากฏการณน กไดยกระดบไปสการออกแบบกอสราง Retro Market ขนใหมโดยทไมจาเปนจะตองยดโยงอยกบพนทตลาดเกาอกตอไป เชน ตลาดนา 4 ภาค (พทยา) เมอ พ.ศ. 2551, เพลนวาน เมอ พ.ศ. 2552, ตลาดนาหวหนสามพนนาม พ.ศ. 2554, และ Cicada หวหน พ.ศ. 2554

การตลาดยอนยค (Retro Market) นอกจากเปนการสรางภาพลกษณและการเสนอความแปลกใหมดานการทองเทยวแกคนชนกลางสวนใหญในเมองแลว ยงตอบสนองความสะดวกสบายในการเดนทาง กการจบจายใชสอย และองคประกอบของพนท ทจดวางสญลกษณในอดต เชน แผนเสยง ปายโฆษณายอนยค เครองไฟฟาโบราณเสอผายอนยค ทงนเปนไปเพอเปาหมายในการทาเปนฉากสาหรบถายภาพโดยเฉพาะสามารถตอบสนองความตองการของนกทองเทยวทนยมใชสอโซเชยลมเดย เออตอการสงภาพเหลานสสาธารณะไดอยางรวดเรว

ตลาดนา (Floating Market) นบเปนการตลาดยอนยครปแบบหนงทประสบความสาเรจดานการทองเทยว เพราะวถชวตของคนไทยผกพนมากบสายนานบจากสมยอยธยาเรอยมาทผคนอาศยอยบรเวณรมนาลวนใชลานาในการดารงชวตประจาวนรวมทงการประกอบอาชพ ใชเปนททซอขายแลกเปลยนผลตผลทางการเกษตร สนคาและสงของเครองใช เปนสถานทนดพบในทองนาทเรยกวา “ตลาดนา” เสนหของตลาดนาจงสะทอนใหเหนถงวถชวตผคนทพงพงสายนาในการดารงชพ สะทอนถงวถชวต วฒนธรรมประเพณดงเดมของชมชนในทองถนตาง ๆ ตราบจนปจจบนทกระแสการตลาดยอนยค ทาใหนกทองเทยวปรารถนาทจะเหนภาพความสวยงามสงบรมเยนทเปนไปในอดต และตองการเขาไปเปนสวนหนงในภาพนน ตลาดนายอนยคจงเปนทมาในการบรหารจดการและใชกลยทธเพอตอบสนองความตองการของนกทองเทยวทนอกจากจะไดความประทบใจดานสถานทแลว ยงเปนทจบจายซออาหารและสนคาทมเอกลกษณของกาลเวลาจวบจนถงยคปจจบน ตลาดนา”ขวญ-เรยม” เปนตลาดนายอนยคทเกดขนหลงวกฤตการณนาทวมใหญในกรงเทพมหานคร พ.ศ.2554 (การเปดตวตลาดนา เปนตลาดนาทสรางขนมาเพอยอนรอยวฒนธรรมและวถชวตของผคนรมคลองแสนแสบในพนทกรงเทพฯ ฝงตะวนออก โดยตงอยระหวางวดบาเพญเหนอและวดบางเพงใต มคลองแสนแสบขวางกน การใชชอตลาดนาขวญ-เรยม เปนการนากลยทธการเลาเรองราว (Story Telling) เพอกระตนความรสกและสรางความทรงจากบนกทองเทยว จากชออนมทมาจากความประทบใจในนยายรกเรองแผลเกาของ ไม เมองเดม ผสรางตานานรก ไอขวญและอเรยมแหงคลองแสนแสบ จากอมตะนยายสการสรางเปนภาพยนตจนประสบความสาเรจทงในประเทศและตางประเทศ “แผลเกา” ไดรบเลอกเปน 1 ใน 360 ภาพยนตรคลาสสคของโลกจากประเทศองกฤษเมอ พ.ศ.2541 (www.kwan-

riamfloatingmarket.com) ทาใหคนไทยยคนนจดจาความรกทจบดวยโศกนาฏกรรมของขวญกบเรยมจวบจนปจจบน

นอกจากใชอมตนยายนาไปสชอตลาดนาเพอเปนจดขายแลว ตลาดนาขวญ -เรยมยงใชการตลาดแบบ Retro Market ดวยการนาสถาปตยกรรมแบบไทยทนาเรอมาสรางเชอมโยงวฒนธรรมระหวางผคนสองฝงคลอง โดยจาลองสะพานเรอกระดกงทเปรยบเสมอนเรอทยงสรางไมเสรจเพอใช




เปนสะพานใหนกทองเทยวไดเดนขามไปมาระหวางวดบาเพญเหนอและวดบางเพงใต สะพานเรอนบเปนจดขายทสรางขนและประสบความสาเรจอยางนาประทบใจ เพราะนอกจากการใชชอ “สะพานสต” ทนกทองเทยวตองระมดระวงในการเดนขามสะพานทเปนขนบนไดทไมเสมอกนแลว ยงตอบสนองความตองการถายภาพของนกทองเทยวทนยมถายภาพกบสถานทแปลกใหม ดวยกลองสมารทโฟนและสงผานสสงคมออนไลนไดแบบเรยลไทม(real time)

กลยทธการดงความประทบใจรวมกนของนกทองเทยวในการมาเทยวตลาดนาขวญ -เรยม นอกจากการใชชอตวละครสาคญแลว ยงนาบทละครมาจาลองสถานทและเหตการณ ใหนกทองเทยวทมความเชอในความรกของขวญ-เรยม มาขอและบนบานสงทปรารถนากบ ศาลขวญ เรยม โดยมลานกวางเพอใชเปนท “ราแกบน”เมอประสบความสาเรจตามทขอไว นอกจากนนยงมรปปน ขวญ-เรยมนงบนหลงควายตลอดจนการเปดเพลง “ขวญของเรยม” ใหนกทองเทยวไดเพลดเพลนไปกบบรรยากาศการทองเทยวประกอบการถายรป นบเปนกลยทธการตลาดทประสบความสาเรจทแตกตางจากตลาดนาอน ๆ ทมอยใจกลางกรงเทพมหานคร

อยางไรกตาม การเปนสถานททองเทยวทประสบความสาเรจ มนกทองเทยวหลงไหลมาใชบรการเปนเวลานานหลายป สงทตามมาคอผลกระทบทเกดจากการใชทรพยากร ทงทรพยากรทางธรรมชาต ชมชนและสภาพแวดลอม ขณะทการบรหารกจการยงตองใหความสาคญกบลกคาเพราะในการทาธรกจทกประเภทลกคาถอวาเปนสงสาคญทสด เพราะถาไมมลกคากไมรวาจะทาธรกจไปเพออะไร (ตรเนตร ตนตระกล, 2559) การบรหารจดการตลาดนา จงตองมกระบวนการการบรหารจดการทอาศยการประสานงานรวมกนระหวางผทเกยวของทกฝาย คอฝายผบรหารตลาด ผใหบรการ ผใชบรการและชมชนรอบพนทเพอลดปญหาและผลกระทบทเกดจากการทองเทยว

จากประเดนความสาเรจของตลาดนาขวญ -เ รยม ทาใหผวจยสนใจศกษาลกษณะประชากรศาสตร ของนกทองเทยวทมาทองเทยวตลาดนาขวญ-เรยม และวธการบรหารจดการของตลาดนาขวญ-เรยมทเปนปจจยสงผลตอการตดสนใจมาทองเทยวตลาดนาขวญ-เรยม เพอนาไปเปนขอเสนอแนะ และเปนแนวทางการบรหารจดการสถานททองเทยวเชงการตลาดยอนยค (Retro

Market) หรอตลาดนา (Floating Market) อน ๆ ทบรหารโดยองคกรภาคเอกชนและภาครฐ ใหเกดประโยชนแกนกทองเทยว และชมชนใหประสบความสาเรจอยางยงยน วตถประสงคการวจย

เพอศกษาลกษณะประชากร (Demographics) นกทองเทยวทสงผลตอการตดสนใจมาทองเทยวตลาดนายอนยค: ตลาดนาขวญ-เรยมและเพอศกษาปจจยการบรหารจดการตลาดนายอนยค: ตลาดนาขวญ-เรยมทสงผลตอการตดสนใจมาทองเทยวตลาดนาขวญ-เรยม




การออกแบบวเคราะหขอมล (analysis design) งานวจยครงนใชการวเคราะหขอมลเชงปรมาณ (quantitative data analysis) เปนการวเคราะหโดยใชสถตเขาชวย ประกอบดวยการเลอกใชสถตเชงบรรยาย (descriptive statistics) และการเลอกใชสถตเชงสรปอางอง (inferential statistics)

วธการวจย

ศกษาสภาพปญหาการบรหารจดการตลาดนา จากเอกสาร ตารา ขอมล สถต งานวจยจากหนวยงและวรรณกรรมทเกยวของกบ คณลกษณะประชากรศาสตรและการบรหารจดการตลาดนา เพอใชเปนขอมลประกอบการทาวจย และการดาเนนการวจยดวยการวเคราะหเอกสารและงานวจยทเกยวของเพอกาหนดกรอบแนวคด การสราง และพฒนาเครองมอเพอนาไปทดลองใช ปรบปรงเครองมอและนาไปเกบขอมลจากกลมตวอยาง นาขอมลทไดมาตรวจสอบความถกตอง วเคราะหขอมลและแปลผล เพอตรวจสอบความถกตอง ความเหมาะสม ความเปนไปไดและการนาไปใชประโยชนในการบรหารจดการตลาดนายอนยค สรปผลการวจย

1. ปจจยสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม ในการวจยครงน พบวากลมตวอยางทตอบแบบสอบถามสวนใหญ เปนเพศชาย จานวน 67 คน คดเปนรอยละ 67.0 มอาย 30-40 ป จานวน 40 คน คดเปนรอยละ 40.0 มสถานภาพสมรส จานวน 50 คน คดเปนรอยละ 50.0 มระดบการศกษาอนปรญญาหรอเทยบเทา จานวน 36 คน คดเปนรอยละ 36.0 ประกอบอาชพขาราชการ/รฐวสาหกจ จานวน 33 คน คดเปนรอยละ 33.0 กลมตวอยางทตอบแบบสอบถามสวนใหญ มรายไดเฉลยตอเดอน 20,001 – 30,000 บาท จานวน 34 คน คดเปนรอยละ 34.0 และมการวางแผนคาใชจายการทองเทยว 1,001-2,000 บาท จานวน 43 คน คดเปนรอยละ 43.0

2. ปจจยทสงผลตอการตดสนใจมาทองเทยวตลาดนาขวญ-เรยม พบวา ปจจยดานสถานท/แหลงทองเทยวในภาพรวมอยในระดบเหนดวยมากทสด ( = 4.23) ปจจยดานบรการการทองเทยว ในภาพรวมอยในระดบเหนดวยมาก ( = 4.16) ปจจยดานประชาสมพนธ ในภาพรวมอยในระดบเหนดวยมากทสด ( = 4.30) และการตดสนใจมาทองเทยวตลาดนาขวญ-เรยม ในภาพรวมอยในระดบเหนดวยมากทสด ( = 4.34) 3. ปจจยทมความสมพนธตอการตดสนใจมาทองเทยวตลาดนาขวญ-เรยม พบวา ปจจยสวนบคคลของประชาชนตอการตดสนใจมาทองเทยวตลาดนาขวญ -เรยม โดยรวมไมแตกตางกน โดยปจจยดานสถานท/แหลงทองเทยว มความสมพนธในทางบวกในระดบสง ( r = . 843) ปจจยดานบรการการทองเทยว ความสมพนธในทางบวกในระดบสง ( r = . 445) ปจจยดานประชาสมพนธ มความสมพนธในทางบวกในระดบกลาง ( r = .685***) และการตดสนใจมาทองเทยวตลาดนาขวญ-เรยม มความสมพนธในทางบวกในระดบสง ( r = . 843) โดยคามคา (R2=0.84, R2

Adjusted=0.83, Sr2=3.34, F=23.52, p<0.001) และในเรองการมสวนรวมของประชาชนโดยมคา (R2= 0.80.7,




R2adjusted= 0.651, F=465.3, p< 0.001) และคา คา Chi-square ( 2) = 4.737, df = 459, p =

.000, CFI =.774, GFI = .723, AGFI = .682, RMSEA = .094

อภปรายผลการวจย จากผลการศกษาวจยเรอง “ การบรหารจดการตลาดนายอนยค: ตลาดนาขวญ-เรยม” “โดยสามารถอภปรายผลจากการวจยไดดงตอไปน

เพอศกษา“ การบรหารจดการตลาดนายอนยค: ตลาดนาขวญ-เรยม” โดยสรปวา ปจจยดานสถานท/แหลงทองเทยว พบวา กลมตวอยางทตอบแบบสอบถามมความเหนตอ“ การบรหารจดการตลาดนายอนยค: ตลาดนาขวญ-เรยม” ในภาพรวมอยในระดบเหนดวยมากทสด ( = 4.23) เมอพจารณาในแตละรายขอ พบวา สภาพแวดลอมและบรรยากาศทเปนธรรมชาตมคาเฉลยสงทสด อยในระดบเหนดวยมากทสด ( = 4.39) รองลงมาคอ การใหบรการเรอพายพาเทยวชมวถชวตรมนา อยในระดบเหนดวยมากทสด ( = 4.34) และเมอพจารณาในแตละรายขอพบวาอยในระดบเหนดวยมากทกขอ และปจจยดานบรการการทองเทยว พบวา กลมตวอยางทตอบแบบสอบถาม มความเหนตอ“ การบรหารจดการตลาดนายอนยค: ตลาดนาขวญ-เรยม” ในภาพรวมอยในระดบเหนดวยมาก (

= 4.16) เมอพจารณาในแตละรายขอ พบวา สามารถเดนในตลาดและจดเยยมชมตาง ๆ ไดสะดวก มคาเฉลยสงทสด อยในระดบเหนดวยมากทสด ( = 4.46) รองลงมาคอ ความปลอดภยในการทองเทยวทางนา อยในระดบเหนดวยมากทสด ( = 4.25) และเมอพจารณาในแตละรายขอพบวาอยในระดบเหนดวยมากทกขอและ ปจจยดานประชาสมพนธ พบวา กลมตวอยางทตอบแบบสอบถาม มความเหนตอ“ การบรหารจดการตลาดนายอนยค: ตลาดนาขวญ-เรยม” ในภาพรวมอยในระดบเหนดวยมากทสด ( = 4.30) เมอพจารณาในแตละรายขอ พบวา ใชชอเสยงของตานานรก ขวญเรยมเปนจดขาย มคาเฉลยสงทสด อยในระดบเหนดวยมากทสด ( = 4.80) รองลงมาคอการมศนยใหบรการขอมลขาวสารแกนกทองเทยว ( = 4.72) และเมอพจารณาในแตละรายขอพบวาอยในระดบเหนดวยมากทกขอ และการตดสนใจมาทองเทยวตลาดนาขวญ-เรยม พบวา กลมตวอยางทตอบแบบสอบถาม มความเหนตอ“ การบรหารจดการตลาดนายอนยค: ตลาดนาขวญ-เรยม” ในภาพรวมอยในระดบเหนดวยมากทสด ( = 4.34) เมอพจารณาในแตละรายขอ พบวา ตลาดนาขวญ-เรยม เปนตลาดนาทมสนคาราคาถกกวาทอน ๆมคาเฉลยสงทสด อยในระดบเหนดวยมากทสด ( = 4.89) รองลงมาคอ ตลาดนาขวญ-เรยม เปนตลาดนาแหงแรกทนกถงเมอตองการพกผอนในวนหยด ( = 4.79) และเมอพจารณาในแตละรายขอพบวาอยในระดบเหนดวยมากทกขอ ซงสอดคลองกบการศกษาของชายะ มณฑนาจาร (2557) ทศกษาปจจยการบรหารจดการทมผลตอการตดสนใจของนกทองเทยวชาวในการเลอกมาเทยวในจงหวดพระนครศรอยธยา พบวาจากผตอบแบบสอบถามจานวน 400 ชดมความคดเหนเกยวกบปจจยการบรหารจดการ (ดานสถานททองเทยว) อยในระดบเหนดวยมาก โดยอนดบแรกคอ คาเขาชมสถานททองเทยวในสถานทตาง ๆ มความเหมาะสม รองลงมาสถานททองเทยว มความสวยงาม โดดเดนและแตกตางจากแหลงทองเทยว อน ๆ อนดบสดทายคอ รสกประทบใจและพอใจเปนอยางมาก สวนดานการบรการการทองเทยว อยในระดบมาก




โดยอนดบแรกคอ สถานททองเทยว มเจาหนาทคอยอานวยความสะดวกตอความตองการอยางเตมท รองลงมาสถานททองเทยวมรานอาหารเพยงพอตอความตองการของทาน และอนดบสดทายคอคาใชจายในกจกรรมดานการทองเทยวมความเหมาะสมกบการใชบรการ สาหรบดานการประชาสมพนธการทองเทยวอยในระดบมาก โดยอนดบแรกคอ สามารถไดรบขอมลของสถานททองเทยวจากหลากหลายชองทาง รองลงมาไดรบขอมลของสถานททองเทยวจากการทองเทยวเทยวแหงประเทศไทย มความชดเจนและเหมาะสม และอนดบสดทายคอไดรบขอมลขาวสารของสถานททองเทยวอยางสมาเสมอ ถกตอง และเหมาะสม นอกจากนยงสอดคลองกบงานวจยของรตนากร จฑามณ และคณะ (2546) ผลการศกษาการจดการตลาดนาวดลาพญา จงหวดนครปฐม พบวานกทองเทยวมความพงพอใจในการทองเทยวในตลาดนาวดลาพญา เพราะตลาดนาวดลาพญา ยงคงสภาพความเปนตลาดนาโบราณและมสภาพแวดลอมทเปนธรรมชาต อากาศบรสทธ มสนคาใหเลอกซอหลากหลายประเภท ตลาดนาวดลาพญามการจดกจกรรมไวรองรบนกทองเทยวหลายรปแบบและยงเปดโอกาสใหนกทองเทยวและคนในชมชนไดมสวนรวมในดานกจกรรมตาง ๆ และคนในทองถน ใหการตอนรบนกทองเทยว มอธยาศยทด ตลาดนาวดลาพญาไดมการพฒนารปแบบการจดการตลาดอยางตอเนอง เพอรองรบกบจานวนนกทองเทยว มการใหความรโดยการจดการอบรมใหกบคนในทองถนและพอคาแมคาใหมจตสานกในการใหบรการแกนกทองเทยว เพอศกษาการตดสนใจมาทองเทยวตลาดนาขวญ-เรยม กรงเทพมหานครของนกทองเทยว โดยคาสหสมพนธระหวางตวแปรความสมพนธการบรหารจดการตลาดนายอนยค กรงเทพมหานครมความสมพนธในทางบวกในระดบสง ( r = . 845) รองลงมาปจจยดานการประชาสมพนธ มความสมพนธในทางบวกในระดบปานกลาง ( r = .685) ปจจยดานบรการการทองเทยว มความสมพนธในทางบวกในระดบนอย ( r = .445**) และการตดสนใจมาทองเทยวตลาดนาขวญ-เรยม มความสมพนธในทางบวกในระดบสง( r = .843**) มระดบนยสาคญทางสถตท 0.05 ซงยอมรบสมมตฐานทตงไวแสดงวา มความสมพนธทสงผลตอการตดสนใจมาทองเทยวตลาดนาขวญ-เรยม กรงเทพมหานครของผตอบแบบสอบถาม และการวเคราะหถดถอยเชงพหตวแปรคาสมประสทธเสนทาง (Path Coefficient) โดยอาศยเทคนคการวเคราะหการถดถอยพหคณ ซงทาการหาคาสมประสทธถดถอยมาตรฐาน (Standard Regression

Coefficient : ) ซงเปนคาสมประสทธเสนทาง และการตรวจสอบความสอดคลองของแบบจาลองความสมพนธตามสมมตฐานกบขอมลเชงประจกษ พหเชงชนพบวาตวแปรซงเปนปจจยศกษาสามารถรวมกนทานายการบรหารจดการตลาดนายอนยค กรงเทพมหานคร (R2=0.84, R2

Adjusted=0.83, Sr2=3.34, F=23.52, p<0.001) โดยมคา (R2= 0.80.7, R2

adjusted= 0.651, F=465.3, p< 0.001)

และคา คา Chi-square ( 2) = 4.737, df = 459, p = .000, CFI =.774, GFI = .723, AGFI = .682, RMSEA = .094, SRMR โดยสอดคลองกบการศกษาของอราวรรณ สขเกษม (2552) ศกษาวจยเรองปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการตดสนใจทองเทยวตลาดนา จดมงหมายในการศกษา เพอศกษาปจจยสวนบคคลทมผลตอพฤตกรรมและปจจยดานตาง ๆ ทางการตลาดทมอทธพลตอการตดสนใจทองเทยวตลาดนา กลมตวอยางคอนกทองเทยวทมาเทยวตลาดนา จานวนทงสน 400 คน ผลการศกษาพบวานกทองเทยวใหความสาคญกบกจกรรมการทองเทยวมากทสด การรจกตลาดนา สวนใหญรจากเพอน สงจงใจในการทองเทยวสวนใหญเปนแหลงทองเทยวตามธรรมชาต ลกษณะการ




เดนทางสวนบคคล สวนใหญเดนทางไปกบเพอนๆ ดานปจจยดานการตลาด พบวานกทองเทยวใหความสาคญกบปจจยดานการตลาดรายดานทงหกดานทมผลตอการตดสนใจทองเทยวตลาดนาตามลาดบมากทสด คอ ดานสถานท ดานราคา ดานประชาสมพนธ ดานการบรการ ดานวฒนธรรมและภมศาสตร และดานชองทางการจดจาหนาย และสอดคลองกบงานวจยของ ปารฉตร องจะนล (2554) ท ศกษาเรองพฤตกรรมนกทองเทยวชาวไทยตอการทองเทยวเชงอนรกษ ในรปแบบตลาดเกาในดานพฤตกรรมและแรงจงใจทมอทธพลตอการเดนทางทองเทยวพบวาวตถประสงคในการทองเทยวเพอพกผอน/เทยวชมตลาด สาหรบแรงจงใจทางกายภาพทมอทธพลตอการเดนทางมาทองเทยวคอ เปนแหลงทองเทยวแบบตลาดเกาโบราณยอนยค และมแรงจงใจเพอเดนทางจากสภาพความเปนอยเดม แรงจงใจในระดบมากคอความพงพอใจดานบคคลผใหบรการและความพงพอใจดานสงแวดลอม สอดคลองกบงานวจยของพรทพย บญเทยงธรรม (2555) ทศกษาปจจยทมอทธพลตอการตดสนใจทองเทยว ความคาดหวงและความพงพอใจของนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางมาเทยวตลาดนาเขตตลงชน โดยศกษาจากนกทองเทยวชาวไทยทเดนมาเขามาทองเทยวตลาดนาตลงชน จานวน 400 คน พบวานกทองเทยวสวนใหญเปนเพศหญง มชวงอายตากวา 25 ป สถานะภาพโสด มระดบการศกษาในระดบปรญญาตร สวนใหญรายไดตากวา 10,000 บาท สวนใหญเปนผทเคยเดนทางมาทองเทยวตลาดนาตลงชนแลว สวนใหญเดนทางมากบญาตหรอบคคลในครอบครวและใชวธการขบรถสวนตวมาเอง นอกจากนพบวา บคคลทมสวนสาคญตอการตดสนใจเดนทางมาเทยวตลาดนาในเขตตลงชนมากทสดคอ ญาตหรอบคคลในครอบครว และจะทราบขอมลการทองเทยวจากคาแนะนาของเพอน เพอนรวมงาน หรอบคคลในครอบครวมากทสดผลการศกษาความคดเหนของนกทอง เทยวทมตอตลาดนาเขตตลงชน พบวาปจจยทนกทองเทยวใหความสาคญตอการตดสนใจเดนทางมาทองเทยวตลาดนาเขตตลงชนมากทสดคอ ปจจยดานสงอานวยความสะดวก รองลงมาคอปจจยดานราคาสนคาและบรการ ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ดานความตองการสวนบคคล ดานวฒนธรรมและวถชวต ดานสถานทและการเขาถงแหลงธรรมชาต และดานการสงเสรมการตลาดตามลาดบงานวจยนไดขอสรปเปน 4 ประเดน คอ 1) ดานการพฒนาทรพยากรแหลงทองเทยว ควรมการดแลรกษาและพฒนาทรพยากรการทองเทยวทมอยในพนทตลาดนาเขตตลงชนอยางเหมาะสม 2) ดานการบรหารจดการ ควรมการกาหนดหนาทความรบผดชอบของผมสวนเกยวของอยางชดเจนในการบรหารจดการดานตาง ๆ 3) ดานการมสวนรวมของผมสวนเกยวของ ควรมการสรางการรบรไปยงผมสวนเกยวของทกภาคสวนในเรองการพฒนาการทองเทยวแบบมสวนรวมโดยแทจรง 4) ดานกจกรรมและการเรยนร ควรมการกาหนดกจกรรมการทองเทยวทสนบสนนใหเกดการเรยนรและสรางความเขาใจอนดระหวางชมชนกบผมาเยอน

เอกสารอางอง ฉตยาพร เสมอใจ. (2545). การตลาดธรกจบรการ. พมพครงท 1, กรงเทพฯ, เอกเปอรเนท.

ชายะ มณฑนาจาร. (2557). ปจจยการบรหารจดการทมผลตอการตดสนใจของนกทองเทยวชาวไทย ในการเลอกมาเทยว ในจงหวดพระนครศรอยธยา. ปรญญารฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเวสเทรน.




ตลาดนาขวญเรยม. สบคนเมอวนท 9 กรกฎาคม 2561. แหลงทมาจาก: http://www.kwan-

riamfloatingmarket.com

ตรเนตร ตนตระกล. (2559). เอกสารประกอบการสอน วชาการพฒนาทรพยากรมนษย. กาญจนบร: มหาวทยาลยเวสเทรน.

ปารฉตร องจะนล. (2554). พฤตกรรมนกทองเทยวชาวไทยตอการทองเทยวเชงอนรกษในรปแบบตลาดเกา กรณศกษาตลาดคลองสวน 100 ป จงหวดสมทรปราการ. วทยานพนธปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต, มหาวทยาลยขอนแกน.

พรทพย บญเทยงธรรม. (2555). การศกษาปจจยทมอทธพลตอการตดสนใจทองเทยว ความคาดหวงและ ความพงพอใจของนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางมาเทยวตลาดนาในเขตตลงชน จงหวดกรงเทพมหานคร. วทยานพนธ ศลปศาสตรมหาบณฑต, มหาวทยาลยธรกจบณฑตย.

เมลดา ธนตนนท. (2560). การศกษาแรงจงใจและความพงพอใจของนกทองเทยวชาวไทยทมาเทยวบานบางเขน. วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต, มหาวทยาลยกรงเทพ.

รตนากร จฑามณ และคณะ. (2546). การศกษาการจดการตลาดนาวดลาพญา จงหวดนครปฐม.การคนควาอสระ ศลปศาสตรบณฑต สาขาอตสาหกรรมทองเทยว, สถาบนราชภฏนครปฐม.

อราวรรณ สขเกษม. (2552). ปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการตดสนใจทองเทยวตลาดนา. วทยานพนธปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาบรหารธรกจ บณฑตวทยาลย,

มหาวทยาลยนเรศวร.



ยศาสตรและสงคมศาสตร umanities and Social Scienceeeeeeeeeeeeeeeee

การพฒนาชดการสอน เรองการประดษฐของใชจากวสดในทองถน สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4

THE DEVELOPMENT OF INSTRUCTIONAL PACKAGE BY USING LOCAL MATERIALS FOR FOUR GRADES STUDENTS

นภา พกพานก1 รวงทอง ถาพนธ 2

บทคดยอ

การวจยครงน มวตถประสงคเพอสรางและหาประสทธภาพของชดการสอนเรอง การประดษฐของใชจากวสดในทองถน สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 และเพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนเพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน ระหวางกอนและหลงการใชชดการสอนเรองการประดษฐของใชจากวสดในทองถน กลมตวอยางทใชในการวจยครงน ไดแก นกเรยนชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยนบานทาขน ตาบลโพธทอง อาเภอปางศลาทอง จงหวดกาแพงเพชร ทกาลงเรยนอยในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2559 จานวน 30 คน โดยการสมอยางายดวยวธการจบฉลากซงใชหองเรยนเปนหนวยสม เครองมอทใชในการวจยประกอบดวย ชดการสอน จานวน 5 เลม แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน จานวน 30 ขอ ทมคาความเชอมน เทากบ 0.87 และแบบทดสอบภาคปฏบต ทมคาความเชอมน เทากบ 0.89 การวเคราะหขอมลทางสถตโดยใชคาเฉลย ( X ) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน S.D และการทดสอบคาท (t-test แบบ Dependent sample) ผลการวจยพบวา 1) ผลการสรางและหาประสทธภาพของชดการสอน เรองการประดษฐของใชจากวสดในทองถน สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ทสรางขนมประสทธภาพ 82.30/ 82.40 ซงเปนไปตามเกณฑ 80/80 2) ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน พบวา ผลการสอบกอนเรยน มคะแนนเฉลย เทากบ 12.00 หลงจากการจดกจกรรมการเรยนการสอนดวยชดการสอน เรองประดษฐของใชจากวสดในทองถน เสรจสนพบวานกเรยนม คะแนนสอบหลงเรยน เทากบ 24.36 จากคะแนนเตม 45 คะแนน เมอทาการทดสอบคาท พบวา หลงการเรยนดวยชดการสอนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

คาสาคญ : ผลสมฤทธทางการเรยน, ชดการสอน

Abstract

This research objectives were to find out the effectiveness of instructional package on the invention from local materials for grade 4 students and to compare leaning achievement between before and after using instructional package. The samples used in this study were 30 achievement tests for grade 4 students at Ban Tha Khuen School, Pho Thong Sub-district, Pang Sila Thong District Kamphaeng Phet,

1 นกศกษาหลกสตรศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลยเจาพระยา

2 อาจารยประจา มหาวทยาลยเจาพระยา




the second semester of academic year 2016, by simple random sampling method by using 5 teaching sets and 30 achievement tests, which reliability equals to 0.87 and practical exam which reliability equals to 0.89. Analysis of statistics by using mean (x), standard deviation and t-test dependent sample. The researcher conducted the experiment to develop the instructional package with the sample. It lasts 5 weeks, 2 hours a week, a total of 10 hours. The findings were as follows: 1) The results of building and finding out sets of instructional media of appliance invention by using local materials for four grades students. The efficiency of the research is 82.30/82.40,which equals to accurate criteria about 80/80. 2) The results of the comparison of student achievement showed that the results of the pre-test. There was an average score of 12.00 after the instructional activity, with a set of teaching materials, the use of local materials. Finished found that students have. The post-test scores were 24.36 from the 45-point scale. The posttest scores were higher than before the study at the .01 level.

Keywords: learning achievement, Instructors package บทนา

กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลยเปนกลมสาระทชวยพฒนาใหผเรยน มความร ความเขาใจ มทกษะพนฐานทจาเปนตอการดารงชวต และรเทาทนการเปลยนแปลง สามารถนาความรเกยวกบการดารงชวตการอาชพ และเทคโนโลยมาใชประโยชนในการทางานอยางมความคดสรางสรรค และแขงขนในสงคมไทยและสากล เหนแนวทางในการประกอบอาชพรกการทางาน และมเจตคตทดตอการทางาน สามารถดารงชวตอยในสงคมไดอยางพอเพยง และมความสข (กระทรวงศกษาธการ, 2551) ดงนนการจดการเรยนการสอนกลมการงานอาชพและเทคโนโลย เปนการสอนทตองฝกทกษะและขนตอนกระบวนการทางานใหกบนกเรยน จาเปนตองสอนดวยการกระทาจรงมากกวาการบอก การบรรยาย หรอการอานอยางเดยวสาหรบการจดการเรยนการสอนเปนเครองมอทจะนานกเรยนไปสจดหมายทกาหนดไวได ครมความจาเปนตองพฒนา นวตกรรมการเรยนการสอน การพฒนา คอ การทาใหเกดการเปลยนแปลงจากสภาพหนงไปสอกสภาพหนงทดกวาเดมอยางเปนระบบ หรอการทาใหดขนกวาสภาพเดมทเปนอยอยางเปน

ชดการสอนเปนนวตกรรมการเรยนการสอนเพอยกระดบผลสมฤทธทางการเรยนเพราะเปนนวตกรรมท มการจดลาดบเนอหาสาระเปนขนตอนยอย ๆ จากงายไปหายาก ชดการสอนจะชวยสรางแรงจงใจในการเรยนและแรงเสรมใหเกดการเรยนรอยางตอเนอง ( สวทย จนทะมา , 2549) ชดการสอน เปนระบบการนาสอประสมทสอดคลองกบเนอหาวชา และประสบการณของแตละหนวยมาชวยในการเปลยนแปลงพฤตกรรมการเรยนร ใหเปนไปอยางมประสทธภาพมากยงขน ชดการสอนนยมจดไวในกลองหรอซอง แยกเปนหมวดๆ ภายในชดการสอนจะประกอบ ดวยคมอการสอนใชชดการสอน สอการสอนทสอดคลองกบเนอหาและประสบการณ (ชยยงค พรหมวงศ ,2551) ชวยใหผเรยน




ประสบผลสาเรจในการเรยนและมทกษะในการทางาน ดงงานวจยของ สรพร วยสวรรณ (2547) ไดพฒนาชดการสอนกลมการงานและพนฐานอาชพ งานประดษฐใบตองชนประถมศกษาปท 4 พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนโดยใชชดการสอนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.5 และผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทไดรบการสอนโดยชดการสอนสงกวานกเรยนท ไดรบการสอนตามแผนการสอนปกต อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.5 นอกจากน โยธนกนทะหลา (2548) ไดศกษาประสทธภาพของชดการสอน หนวยสงแวดลอมในทองถนสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 พบวาผลสมฤทธหลงเรยนสงกวากอนเรยน และสมพงษ สภาสจ (2548) ไดศกษาผลการใชชดการสอน เรองการประดษฐของชารวยกลมสาระการงานอาชพและเทคโนโลย สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ทพบวา นกเรยนทเรยนดวยชดการสอนมประสทธภาพสงกวาเกณฑมาตรฐานทตงไว การเปรยบเทยบผลสมฤทธกอนเรยนและหลงเรยนพบวาหลงเรยนมคะแนนสงกวา จากผลการวจยขางตน แสดงใหเหนวาการจดกจกรรมการเรยนการสอนโดยใชชดการสอน เปนการใชนวตกรรมทางการศกษาทมประโยชนและมคณคา ทชวยถายทอดเนอหาทสลบซบซอนและมนามธรรมสง โดยชวยเราความสนใจในการเรยนฝกการตดสนใจ แสวงหาความรดวยตนเอง มความรบผดชอบเรยนรตลอดเวลา ผเรยนเปนอสระจากอารมณและบคลกภาพของคร) และชดการสอนเปนนวตกรรมมลกษณะเปนสอประสม มคณคาเปนเครองมอทชวยครผสอนในการถายทอดความรดานเนอหาทมลกษณะเปนนามธรรม ชวยใหผเรยนกบผสอนมโอกาสปฏบตกจกรรมรวมกน เปนกจกรรมการเรยนการสอนทตอบสนองความแตกตางระหวางบคคล โดยเนนใหผเรยนไดลงมอปฏบตกจกรรมดวยตนเอง เปนกลม หรอรายบคคลกไดตามความสามารถ อกทงชดการสอนเปนสงทชวยตอบสนองความตองการ ในการทากจกรรมการเรยนการสอน และยดผเรยนเปนศนยกลาง พรอมทงชวยเราความสนใจ และเปดโอกาสใหนกเรยนไดแสดงออกตลอดจนชวยลดภาระและสรางความพรอมความมนใจแกผใชเปนอยางด เพราะชดการสอนไดผลตและจดไวอยางเปนระบบมสอและอปกรณสาเรจรปคมอการใชสามารถนาไปใชไดทนท

จากแนวคดทวาเมอนกเรยนเรยนดวยชดการสอนทมประสทธภาพจะชวยใหนกเรยนประสบผลสาเรจในการเรยนและมความกาวหนาในการเรยนร ผวจยจงมความสนใจทจะสรางชดการสอนเรอง การประดษฐของใชจากวสดในทองถน ชนประถมศกษาปท 4 ทมสอการเรยนการสอนอยางหลากหลาย เพอสรางประสบการณตรงในการทากจกรรม ผเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนทดขน รและเขาใจขนตอนในการทางานประดษฐสามารถนาไปใชในชวตประจาวนและมความพงพอใจตอการเรยนร ในปจจบนพบวาปญหาจากการจดกจกรรมการเรยนร ผเรยนไมเขาใจขนตอนในการประดษฐ ปฏบตงานไมทนตามขนตอน จงทาใหผเรยนเบอหนายในกจกรรมงานประดษฐ และทาใหผลสมฤทธทางการเรยนตา ซงปญหาดงกลาวนาจะเกดจากกจกรรมสวนใหญทผเรยนไดเรยนร มกเกดจากครผสอนเปนผวางแผนกจกรรม ผเรยนเปนผปฏบตกจกรรมตามแผนหรอกจกรรมทครวางไว ซงสวนใหญจะเปนการสอนแบบทองตาราเรยน ทาตามอยางคร ครขาดการพฒนาสอการสอนทหลากหลาย ครมไมเพยงพอ ผเรยนขาดโอกาสในการฝกทกษะตางๆ ในการเรยนดวยตนเอง ขาดความรบผดชอบตองานและผเรยนมความสามารถในการเรยนรทแตกตางกน(ชยยงค พรหมวงศ,2551)




ดงนนจากแนวคดทวาเมอนกเรยนเรยนดวยชดการสอนทมประสทธภาพจะชวยใหนกเรยนประสบผลสาเรจในการเรยนและมความกาวหนาในการเรยนร ผวจยจงมความสนใจทจะสรางชดการสอน เรอง การประดษฐของใชจากวสดในทองถน ชนประถมศกษาปท 4 ทมสอการเรยนการสอนอยางหลากหลาย เพอสรางประสบการณตรงในการทากจกรรม ผเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนทดขน รและเขาใจขนตอนในการทางานประดษฐสามารถนาไปใชในชวตประจาวนและมความพงพอใจตอการเรยนร วตถประสงคของการวจย

1. เพอสรางและหาประสทธภาพชดการสอน เรอง การประดษฐของใชจากวสดในทองถน สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ตามเกณฑ80/80

2. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน ระหวางกอนและหลงการใชชดการสอน เรองการประดษฐของใชจากวสดในทองถนสาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4

สมมตฐานของการวจย นกเรยนทเรยนโดยใชชดการสอนเรองการประดษฐของใชจากเศษวสดในทองถนสาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 มผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน กรอบแนวคดในการวจย

ตวแปรตน ตวแปรตาม วธการวจย ในการดาเนนการวจยผวจยดาเนนการวจยดงน ประชากรและกลมตวอยาง ประชากร ไดแก นกเรยนทกาลงศกษาอยในระดบชนประถมศกษาปท 4 ปการศกษา 2559 ของโรงเรยนบานทาขน ตาบลโพธทอง อาเภอปางศลาทอง จงหวดกาแพงเพชร สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาการศกษาประถมศกษากาแพงเพชรเขต 2 จานวน 2 หองเรยน 60 คน

กลมตวอยาง ไดแก นกเรยนทกาลงศกษาอยในระดบชนประถมศกษาปท 4 ปการศกษา 2559 ของโรงเรยนบานทาขน ตาบลโพธทอง อาเภอปางศลาทอง จงหวดกาแพงเพชร สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาการศกษาประถมศกษากาแพงเพชรเขต 2 จานวน 1 หองเรยน 30 คน โดยการสมอยางงาย (Simple Random Sampling) ดวยวธจบฉลาก ซงใชหองเรยนเปนหนวยสม

ผลสมฤทธทางการเรยน

การจดกจกรรมการเรยนรดวยชดการสอน

เรอง การประดษฐของใชจากวสดในทองถน




เครองมอทใชในการวจย ในการวจยครงนผวจยใชเครองมอสาหรบการดาเนนการวจยดงน 1. ชดการสอน เรอง การประดษฐของใชจากวสดในทองถน ประกอบไปดวย 5 ชด ซงผานการตรวจสอบคณภาพดวยการประเมนความเหมาะสมของชดการสอน จากผเชยวชาญจานวน 5 คน ดวยแบบประเมนทผวจยสรางขนมลกษณะเปนมาตรประมาณคา 5 ระดบ โดยประเมนตามองคประกอบของชดการสอน ซงพบวาชดการสอนมความเหมาะสมอยในระดบมากทสด และทดลองหาประสทธภาพ 3 ครง จากกลมตวอยางในโรงเรยนทไมใชกลมตวอยางจรง ครงท 1ทาการทดลองหาประสทธภาพกบกลมเลก 1:1 จานวน 3 คน โดยคดเลอกเดกเกง ปานกลาง และเดกออน ครงท 2 ทาการทดลองหาประสทธภาพกบกลมกลาง จานวน 10 คน และครงท 3 ทดลองหาประสทธภาพกบนกเรยนจานวน 30 คน พบวาชดการสอนมประสทธ ภาพตามเกณฑ 80/80 2. แบบทดสอบวดผลส มฤทธ ทา งการ เ รยน เปนแบบทดสอบชนด เล อกตอบ 4 ตวเลอก จานวน 30 ขอ และแบบทดสอบภาคปฏบต 1 ขอ โดยแบบทดสอบชนดเลอกตอบผานการตรวจสอบคณภาพของแบบทดสอบโดยการ IOC ซงมคาระหวาง 0.60-1.00 ตรวจสอบคาอานาจจาแนก คาความยากงาย และ คาความเชอมนตามแบบ KR-20 ซงพบวาแบบทดสอบมคาความยากงายอยระหวาง 0.34-0.76 คาอานาจจาแนกอยระหวาง 0.33–0.78 และคาความเชอมน เทากบ 0.87 และหาคาความเชอมนของแบบทดสอบภาคปฏบต (สมประสทธอลฟาของครอนบรค) มคาความเชอมนเทากบ 0.89 3. แบบประเมนทกษะความสามารถทมลกษณะเปน มาตราสวนประมาณคา 5 ระดบโดยผานการตรวจสอบจากผเชยวชาญ แบบแผนการทดลอง ผวจยไดดาเนนการตามแบบแผนการทดลอง One Group Pre-test Post-test Design ดงน

X

T1 หมายถง การทดสอบกอนเรยน X หมายถง การจดกจกรรมการเรยนรโดยใชชดการสอน T2 หมายถง การทดสอบหลงเรยน

การดาเนนการทดลอง 1. นาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนร เร อง การประดษฐของใชจากวสดใน

ทองถนสาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ทผวจยสรางขนจานวน 30 ขอ ใหนกเรยนทากอนเรยนโดยใชเวลาในการทดสอบ 40 นาท 2. ดาเนนการทดลองใชชดการสอน เรอง การประดษฐของใชจากวสดในทองถน ชนประถมศกษาปท 4 โดยจดการเรยนการสอนตามแผนการจดการเรยนรทกาหนดไวกบนกเรยนชน




ประถมศกษาปท 4 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2559 โรงเรยนบานทาขน สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาแพงเพชรเขต 2 เปนเวลา 5 สปดาห ๆ ละ 2 ชวโมง รวม 10 ชวโมง 3. หลงจากเรยนรครบทกเนอหาในชดการสอน เรองการประดษฐของใชจากวสดในทองถน ชนประถมศกษาปท 4 ผวจยทดสอบหลงเรยนซงใชแบบทดสอบชดเดมโดยการสลบขอและสลบคาตอบ 4. รวบรวมขอมลทงหมดมาวเคราะหหาคารอยละ (Percentage) คาเฉลย (Mean) และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) การวเคราะหขอมล 1. วเคราะหหาคาเฉลยและคาสวนเบยงเบนมาตรฐานของความเหมาะสมของชดการสอนทประเมนโดยผเชยวชาญ 2. วเคราะหหาคารอยละของประสทธภาพกระบวนการ และคาประสทธภาพของผลลพธ ของชดการการสอนแตละชด 3. วเคราะหหาคาอานาจจาแนก คาความยากงาย และคาความเชอมนของแบบทดสอบดวยโปแกรมสาเรจรป 4. วเคราะหเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนและหลงเรยนดวยชดการสอน เรองการประดษฐของใชจากวสดในทองถนสาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4

สถตทใชในการวจย สถตพนฐาน ไดแก -คาเฉลย ( ) -คารอยละ (%) -คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน(S.D.) สถตทดสอบ -การทดสอบคาท (t-test Dependent Sample) สรปผลการวจย 1. ผลการสรางและหาประสทธภาพของชดการสอน เรองการประดษฐของใชจากวสดในทองถนสาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 พบวา 1.1 ผลการสรางและพฒนาชดการสอนทมประสทธภาพตามเกณฑ มจานวน 5 ชดประกอบดวย ชดท 1 การประดษฐกระทงลอยกลบกหลาบ ชดท 2 การประดษฐกรอบรปตงโตะจากกระดาษลง ชดท 3 การประดษฐโมบายกระดาษส ชดท 4 การประดษฐถาดใบตอง ชดท 5 การประดษฐทใสดนสอ จากแกนกระดาษทชช




โดยในแตละชด เปนชดการสอนทมลกษณะเปนกลมกจกรรม สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 มองคประกอบคอ สวนท 1 คมอคร ประกอบดวย คาชแจงสาหรบครผสอนแผนการจดการเรยนร สวนท 2 คมอนกเรยนประกอบดวย คาชแจงในการใช แบบทดสอบกอนเรยน ใบความร ใบงาน แบบฝกหดประจาหนวยการเรยน บตรเฉลยแบบฝกหด แบบทดสอบหลงเรยนบตรเฉลยแบบทดสอบกอนเรยน/หลงเรยและสออปกรณ 1.2 ผลการประเมนความเหมาะสมของชดการสอนเรองการประดษฐของใชจากวสดในทองถนสาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 จากการประเมนความเหมาะสมขอชดการสอน เรองการประดษฐของใชจากวสดในทองถนสาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 โดยผเชยวชาญจานวน 5 คน พบผลประเมนความเหมาะสม ปรากฏดงตารางท 1 ตารางท 1 ความเหมาะสมของเรองการประดษฐของใชจากวสดในทองถนสาหรบนกเรยน ชนประถมศกษาปท 4

รายการประเมน X S.D. ระดบความเหมาะสม คาชแจงในการใชชดการสอน 5.00 0.00 มากทสด ดานเนอหา 4.96 0.16 มากทสด ดานแบบทดสอบ 4.90 0.28 มากทสด ดานภาษาทใช 4.95 0.20 มากทสด ดานวสดอปกรณ(สอ) 4.86 0.23 มากทสด ดานแผนการจดการเรยนร 4.88 0.23 มากทสด

เฉลยรวม 4.93 0.05 มากทสด

จากตารางท 1 พบวาความเหมาะสมของชดการสอนมคาเฉลยอยในระดบมากทสด(4.93) เพอพจารณาเปนรายดานพบวาดานทมคาเฉลยสงสดไดแก ดานคาชแจงในการใชชดการสอน (5.00) รองลงมาไดแกดานเนอหา(4.96) และดานทมคาเฉลยและดานทมคาเฉลยตาทสดไดแก ดานวสด อปกรณ (4.86) 1.3 ผลการหาประสทธภาพอดการสอนปรากฏตามตารางท 2 ดงน



ศาสตรและสงคมศาสตร manities and Social Science

ตารางท 2 คาประสทธภาพของชดการสอน เรองการประดษฐของใชจากวสดในทองถนสาหรบ นกเรยนชนประถมศกษาปท 4

รอยละของคะแนนเฉลยในการทาแบบฝกหดระหวางการใชชดการสอน รอยละคะแนนทดสอบหลงเรยน

ชดท 1 8.27

ชดท 2 83.00

ชดท 3 82.30

ชดท 4 82.00

ชดท 5 81.30

82.40

รวมเฉลยรอยละ 82.30 E1/E2 = 82.30

จากตารางท 2 พบวาประสทธภาพของชดการสอนเรอง การประดษฐของใชจากวสดในทองถนสาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 เปนไปตามเกณฑ 80/80 2. ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน ระหวางกอนเรยนและหลงเรยนของนกเรยน โดยการใชชดการสอน เรอง การประดษฐของใชจากวสดในทองถน ชนประถมศกษาปท 4

ตารางท 3 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 กอนและหลงเรยนดวยชดการสอนเรองการประดษฐของใชจากวสดในทองถน สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4

การทดลอง จานวนนกเรยน

คะแนนเตม

ผลสมฤทธทางการเรยน

t P-value

S.D.

กอนเรยน 30 45 12.00 2.13 43.95** 0.0000 หลงเรยน 30 45 24.36 2.17

จากตารางท 3 พบวาผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ทเรยนโดยใชชดการสอน เรอง การประดษฐของใชจากวสดในทองถนสาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 มคะแนนเฉลยกอนเรยน เทากบ 12.00 คะแนน และหลงเรยนเทากบ 24.36 และเมอเปรยบเทยบระหวางคะแนนกอนเรยนและหลงเรยนพบวา คะแนนสอบหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 สรปและอภปรายผลการวจย 1) ผลการสรางและหาประสทธภาพชดการสอน เรองการประดษฐของใชจากวสดในทองถน สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 พบวามประสทธภาพระหวาง 82.30/82.40 ซงสงกวาเกณฑมาตรฐานทกาหนดไวกาหนดใหมประสทธภาพระหวาง 80/80 ทงนเนองจากการทผเรยนไดเรยนรดวยการใชชดการสอนเรองการประดษฐของใชจากวสดในทองถนสาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ไดคะแนนสงกวาเกณฑ ทงนเปนเพราะวา ผเรยนไดฝกปฏบตจรงดวยตนเองการเรยนเกดความเขาใจทงายขน สอดคลองกบงานวจยของโยธน กนทะหลา (2548) ไดศกษา




ประสทธภาพของชดการสอน หนวยส งแวดลอมในทองถน สาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 พบวาชดการสอนมประสทธภาพตามเกณฑผลสมฤทธหลงเรยนสงกวากอนเรยน สงวน แกวกงพาน (2548) ไดศกษาและสรางชดการเรยนร เรอง การทาปลาสม พบวา ประสทธภาพและคาดชนประสทธผลอยในเกณฑทกาหนด และสมพงษ สภาสจ (2548) ไดศกษาผลการใชชดการสอน เรองการประดษฐของชารวยกลมสาระการงานอาชพและเทคโนโลย สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ทพบวา นกเรยนทเรยนดวยชดการสอนมประสทธภาพสงกวาเกณฑมาตรฐานทตงไว การเปรยบเทยบผลสมฤทธกอนเรยนและหลงเรยนพบวาหลงเรยนมคะแนนสงกวา 2) ผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวาคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 อาจเนองมาจากชดการสอนเรองการประดษฐของใชจากวสดในทองถน สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 มความนาสนใจโดยมการนาเสนอเนอหาจากงายไปหายาก มการใชขอความและรปภาพเหมาะสมกบวย ทาใหนกเรยนรสกมใจจดจอกบการเรยนไมมความเบอหนายการเรยนโดยใชชดการ สอดคลองกบงานวจยของ สรพร วยสวรรณ (2547) ไดพฒนาชดการสอนกลมการงานและพนฐานอาชพ งานประดษฐใบตอง ชนประถมศกษาปท 4 พบวา ชดการสอนทสรางขนมประสทธภาพเปนไปตามเกณฑ ผลสมฤทธทางการเรยนโดยใชชดการสอนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.5 และผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทไดรบการสอนโดยชดการสอนสงกวานกเรยนทไดรบการสอนตามแผนการสอนปกต อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.5

ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะในการนาผลการวจยไปใช 1. ผลการพฒนาครงนจะเหนวาการจดการเรยนรโดยใชชดการสอน สามารถพฒนาการจดการเรยนรซงครสามารถนาไปปรบใชกบการจดการเรยนรไดตามความเหมาะสมของเนอหา 2. ครผสอน ควรนาเอารปแบบการสอนโดยใชชดการสอน มาปรบใชในการจดกจกรรมการเรยนการสอน เพอสนองตอความตองการของเดกนกเรยน 3. การนาชดการสอนไปใช ผสอนควรคานงถงสภาพพนฐานการเรยนรของผเรยนเปนสาคญ ซงครผสอนควรปรบบรบทของการเรยนรใหเหมาะกบผเรยน 4. ครผสอนตองคอยสงเกตพฤตกรรมนกเรยนเปนรายบคคล เพราะนกเรยนแตละคนจะมศกยภาพในการเรยนรทแตกตางกน ดงนนครควรมวธเสรมแรงทหลากหลาย และเหมาะสมเพอเปนการกระตนใหนกเรยนไดเกดความสนใจ

ขอเสนอแนะในการทาวจยครงตอไป 1. ควรมการพฒนาชดการสอนในเนอหาสาระอน ๆ ใชชดการสอนใชกบกลมสาระอน ในการจดกจกรรมการเรยนร เพอพฒนาการจดกจกรรมการเรยนการสอนใหมประสทธภาพมากยงขน 2. ควรมการศกษาเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทสอนโดยใชชดการสอนกบนวตกรรมอนๆ เพอหาวธทสามารถตอบสนองความตองการของนกเรยนไดอยางแทจรง เอกสารอางอง




กระทรวงศกษาธการ. (2551). แนวทางการวดและประเมนผลในชนเรยนกลมสาระการเรยนรการ งานอาชพและเทคโนโลย ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551.

กรงเทพฯ.สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต. ชยยงค พรหมวงศ. (2551). “กระบวนการสนนเวทนาการและระบบสอการสอน”, ใน เอกสาร การสอนชดวชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา หนวยท 1-4. นนทบร : มหาวทยาลย สโขทยธรรมธราช. โยธน กนทะหลา. (2548). การศกษาประสทธภาพของชดการสอนหนวยสงแวดลอมในทองถน

สาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 อาเภอวงชน จงหวดแพร. วทยานพนธปรญญาหาบณฑต (หลกสตรและการสอน). อตรดตถ : มหาวทยาลยราชภฎอตรดตถ

สงวน แกวกงพาน. (2548). การสรางชดการเรยนร เรอง การทาปลาสม กลมสาระการงานอาชพ และเทคโนโลย ชวงชนท 3. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต (การประถมศกษา).

ขอนแกน : มหาวทยาลยขอนแกน. สมพงษ สภาสจ. (2548). ผลการใชชดการสอนเรองการประดษฐของชารวยกลมสาระการงาน อาชพและเทคโนโลย สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6. วทยานพนธปรญญา มหาบณฑต (หลกสตรและการสอน). นครสวรรค : มหาวทยาลยราชภฎนครสวรรค. สรพร วยสวรรณ. (2547). การพฒนาชดการสอน กลมการงานและพนฐานอาชพงานประดษฐ ใบตองชนประถมศกษาปท 4. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต (หลกสตรและการสอน). นครสวรรค : มหาวทยาลยราชภฎนครสวรรค. อมพร เองเจรญ. (2542). ชดการสอนเรอง “การจดตกแตงบานและบรเวณบาน” กลมการงาน และพนฐานอาชพ ชนประถมศกษาปท 6. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต (เทคโนโลยและ สอสารการศกษา). นนทบร : มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

วารสารวจยมหาวทยาลยเวสเทรน มนษยศาสตรและสงคมศาสตร

Western University Research Journal of Humanities and Social Science


น มนษยศาสตรและสงคมศาสตรumanities and Social Sciencee

การพฒนารปแบบการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชน สงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน ในเขตภาคตะวนออก

DEVELOPMENT EDUCATION MANAGEMENT MODEL OF EFFECTIVENESS IN PRIVATE SECONDRY SCHOOLS UNDER OFFICE

OF PRIVATE EDUCATIONCOMMISSION IN EASTERN REGION.

รตรตน คลองแคลว1 สถาพร พฤฑฒกล2

บทคดยอ การศกษาครงนเปนการวจยแบบผสมผสานโดยมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาสภาพการจดการศกษาการบรหารจดการของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออก และ 2) สรางและพฒนารปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออก ขนตอนการวจยประกอบดวย 3 ขนตอน 1) การศกษาระดบประสทธผล และตวแปรทสงผลตอตอประสทธผลของโรงเรยนโดยใชวธการสมภาษณ ผบรหารโรงเรยนเอกชนจานวน 5 คน 2)การสรางรปแบบความสมพนธเชงสาเหตของปจจยทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยน โดยใชแบบสอบถามผบรหารโรงเรยน จานวน 580 คนซงไดมาจากการสมตวอยางแบบหลายขนตอนและวเคราะหความสอดคลองของรปแบบดวยโปรแกรมสาเรจรป 3)การพฒนารปแบบความสมพนธเชงสาเหตทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยน โดยใชการวธสนทนากลม ของผเชยวชาญจานวน 12 คนซงไดมาจากการเลอกแบบเจาะจง สถตทใชในการวเคราะหขอมล คอ ความถ รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนม าตรฐาน และคาสมประสทธความสมพนธ การวเคราะหองคประกอบเชงยนยนโดยใชโปรแกรมสาเรจรป ผลการวจยพบวา 1) ประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออก พบวา โดยรวมและรายดานอยในระดบมาก 2) รปแบบความสมพนธเชงสาเหตของปจจยทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกด สานกงานคณะกรรมการการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออก มความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ โดยมChi-square = 562.16, df =192, คา CMIN/DF = 2.92, คา NFI = 0.95, คา GFI = 0.93, คา RMSEA = 0.05, คา RMR = 0.30 โดยตวแปร ปจจยผนาทางวชาการ ปจจยการประกนคณภาพภายใน ปจจยการบรหารทรพยากรมนษย และปจจยบรรยากาศโรงเรยน สามารถอธบายความแปรปรวนของการจดการศกษาทมประสทธผลไดรอยละ 78 3) รปแบบความสมพนธเชงสาเหตของปจจยทสงผลตอการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออก ทพฒนาขน ประกอบดวย ปจจยภาวะผนาทางวชาการ ปจจยบรรยากาศโรงเรยน ปจจยการบรหารจดการคณภาพ ปจจยการบรหารทรพยากรมนษย และปจจยการประกนคณภาพภายใน

คาสาคญ : การพฒนารปแบบ, ประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชน, ภาคตะวนออก

Abstract The purposes of this mixed-methods research were 1) to study conditions of education management and administration of private secondary schools under the Office of Private

1 สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยบรพา 2 อาจารยทปรกษาวทยานพนธ ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยบรพา





Education Commission in the eastern region of Thailand and 2) to develop a causal relationship model of factors influencing the effectiveness of education management of private secondary schools under the Office of Private Education Commission in the eastern region of Thailand. The research consisted of three steps. The first step is studying levels of achievement and factors that influenced the efficacy of schools by interview five private school administrators. The second step is developing a causal relationship model of factors influencing efficiency of school administration by using a questionnaire to collect data from 580 school administrators derived from stratified samplings. A statistical package was used to analyze the congruency of the model. In the third step, the model was further developed by the focus-group approach with 12 experts selected by purposive sampling. The statistical analyses used were frequency, percentage, mean, standard deviation, Pearson-correlation efficiency values, and confirmatory factor analyses by a statistical package, The results revealed the followings: First, effectiveness of private secondary school management in the eastern region was in good condition both overall and in each aspect. Second, the causal relationship model of factors influencing education management of private secondary schools in the eastern region of Thailand was consistent with the empirical data with the Chi-square = 562.16, df =192, CMIN/DF = 2.92, NFI = 0.95, GFI = 0.93, RMSEA = 0.05, RMR = 0.30. Academic leadership, internal quality assurance, human resource management, and school atmosphere were the factors that could account for 78% of the variances in the effective education management.Third, the developed causal relationship model of factors for effective education management of private secondary schools in the eastern region of Thailand consisted of factors such as academic leadership, school atmosphere, quality management, human resource management, and internal quality assurance.

Keywords: DEVELOPMENT EDUCATION MANAGEMENT MODEL, EFFECTIVENESS IN PRIVATE SECONDARY SCHOOLS, EASTERN REGION

บทนา การจดการศกษาของเอกชนในปจจบนมสถานภาพอยในระดบทแตกตางกนมาก ทงความแตกตางในแงคานยม ดานคณภาพ ดานการบรหารจดการ ยงมโรงเรยนเอกชนอกเปนจานวนมากทขาดการพฒนาโรงเรยนใหมคณภาพ ทงนอาจเนองมาจากไมรแนวทางในการพฒนา ตลอดจนไมทราบนโยบายทชดเจนในการมอบหมายใหภาคเอกชนเขามาแบงเบาภาระของรฐบาล ทาใหภาพลกษณโดยรวมของโรงเรยนเอกชนเปนไปในทางเสอมเสย ผปกครองขาดความศรทธา และในขณะเดยวกนรฐบาลกขาดความมนใจในการมอบหมายใหเอกชนมารวมรบผดชอบในการแบงเบาภาระการจดการศกษาของชาต (สานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน, 2542, หนา 1-2) การบรหารการศกษาในปจจบนจงมองคประกอบทสาคญหลายอยาง ทจะชวยใหองคการนนอยไดโดยมความเจรญกาวหนาและบรรลเปาประสงคทวางไว องคประกอบทสาคญ คอ บคคลททาหนาทเปนผนา หวหนาหรอผบงคบบญชาของหนวยงานนนในการทจะรวมพลงเพอทาใหหนวยงานบรรลเปาประสงค (เสรมศกด วศาลาภรณ, 2546, หนา 1-2) และจากการศกษางานวจยทเกยวของกบการจดการศกษาทมประสทธผล พบวา ภาวะผนาทางวชาการมความสมพนธและมอทธพลตอการ





จดการศกษาทมประสทธผล (รงสรรค อวนวจตร ,2554) สวนดานบคลากรครของโรงเรยนเอกชน พบวา มการลาออกเปนจานวนมาก ดงนนครและบคลากรทางการศกษา ซงถอเปนทรพยากรมนษยทสาคญขององคการทางการศกษา เนองจากเปนองคประกอบของการขบเคลอนการบรหารงานวชาการของสถานศกษาขนพนฐาน (ดาราวรรณ สขคนธรกษ และประเสรฐ อนทรรกษ , 2557, หนา 235-238) โรงเรยนเอกชนจงตองมนโยบายและการปฏบตทเกยวกบบคคลในการทางานโดยเฉพาะในเรองการสรรหา การฝกอบรม การประเมนผลการปฏบตงาน การใหรางวล ความปลอดภยในการทางาน จรยธรรมและความยตธรรมตอพนกงาน (Dessler, 2009, p.2) ทงนการจดการศกษาทมประสทธผล จะตองวดคณภาพของโรงเรยน ดวยวธวดแบบหลายมตทงในมตของเปาหมาย กระบวนการดาเนนงานและผลผลต กระบวนการดาเนนงานอยางเปนระบบเพอกากบตดตามใหแนใจวาโรงเรยนมคณภาพหรอทเรยกวา การประกนคณภาพการศกษา (Segors & Dochy, 1996 , pp. 115-137) และทสาคญทขาดไมได คอ ปจจยทเกยวของกบการบรหารจดการ อนเปนปจจยเชงสาเหตทสงผลตอคณภาพการศกษาในเกอบทกดานโดยเฉพาะ การสรางบรรยากาศและวฒนธรรมองคกร ซง เปนปจจยทสงผลตอคณภาพการศกษา เสาวนย บญธรรม (2558, หนา 98) จากทมาและความสาคญของปญหาดงกลาวขางตน ผวจยจงมความตองการและสนใจในการศกษาวจยเรอง การพฒนารปแบบการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออก ทงนผลทคาดวาจะไดรบจากการศกษา หนวยงานดานการศกษาท เกยวของเชน กระทรวงศกษาธการ สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน หรอโรงเรยนเอกชน สามารถนาผลทไดจากการศกษาวจยและขอคนพบตางๆ ไปใชเปนแนวทางในการบรหารจดการในดานการบรหารทรพยากรมนษย ดานภาวะผนา ดานรปแบบการบรหาร ดานบรรยากาศโรงเรยน และดานการประกนคณภาพการศกษา เพอพฒนาสถานศกษาใหเปนสถานศกษาทมคณภาพ และมาตรฐานและสงผลโดยตรงตอการพฒนาผเรยนใหเปนผทมความร ทกษะ เหมาะสมตามศกยภาพและสอดคลองกบเปาหมายของการศกษาของชาตตอไป

วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออก 2. เพอสรางรปแบบ ความสมพนธเชงสาเหต ของปจจยทสงผลตอการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออก 3. เพอพฒนารปแบบความสมพนธเชงสาเหต ของปจจยทสงผลตอการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออก





กรอบแนวคดในการทาวจย การศกษาวจยครงน ผวจยไดศกษาแนวคดและทฤษฎทเกยวของดงน 1) การจดการศกษาทมประสทธผล มองคประกอบ 5 ดาน 2) ปจจยภาวะผนาทางวชาการ ตวแปรนผวจย ศกษาโดยวธการสงเคราะหจากแนวคดของนกวชาการ มองคประกอบ 5 ดาน 3) ปจจยการบรหารจดการคณภาพ ตวแปรนผ วจย ศกษาจากการสง เคราะหจากเอกสาร และงานวจยท เกยวขอ ง มองคประกอบ 4 ดาน 4) ปจจยการบรหารทรพยากรมนษยตวแปรนผวจย ศกษาโดยใชกรอบแนวคดของ กญญามน อนหวาง และสพจน อนหวาง (2556, หนา 2) มองคประกอบ 4 ดาน 5) ปจจยการประกนคณภาพภายในของสถานศกษา ตวแปรนผวจย ศกษาโดยใชกรอบแนวคดของ กฎกระทรวง พ.ศ.2553 มองคประกอบ 5 ดาน และ6) ปจจยบรรยากาศโรงเรยน ตวแปรนศกษาโดยใชกรอบแนวคดของ Halppin & Croft (1963, p. 180) มองคประกอบ 5 ดาน ดงภาพท 1

ภาพท 1 กรอบแนวคดการวจย วธการวจย ในการศกษาวจยเรองการพฒนารปแบบจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออกผวจยไดศกษาตามกระบวนการวจยตาม แนวคด ทฤษฎ รวมทงผลงานวจยทเกยวของ จงกาหนดลาดบขนตอน ไดดงน





ขนตอนท 1 การศกษาเชงคณภาพ ขนตอนนมวตถประสงคเพอดาเนนการศกษาปจจยทสงผลตอประสทธผลของ การบรหารจดการของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออก กลมเปาหมาย 1.1 การศกษาเชงคณภาพ ในการศกษาปจจยทสงผลตอประสทธผลของ การบรหาร จดการของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออก โดยวธการสมภาษณเชงลก กลมเปาหมาย เพอสรางกรอบแนวคด ในการศกษารปแบบความสมพนธเชงสาเหตของปจจยทสงผลตอการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออก โดยกาหนดกลมเปาหมาย แบบเจาะจงจากผเชยวชาญ ดานการบรหารสถานศกษาเอกชน และการบรหารการศกษาเอกชนจานวน 5 คน ขนตอนท 2 การศกษาเชงปรมาณ ขนตอนนมวตถประสงคเพอดาเนนการสรางรปแบบความสมพนธเชงสาเหตของปจจยทสงผลตอการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออก การวจยครงน ไดศกษากบประชากรและกลมตวอยาง ดงน 2.1 ประชากรไดแก ผบรหารโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออก ปการศกษา 2559 จาก 121 โรงเรยน จานวน 605 คน 2.2 กลมตวอยาง ทใชในการวจยครงน ผวจยไดกาหนดกลมตวอยาง โดยอตราสวนของตวแปรตอกลมตวอยาง 1:20 ไดกลมตวอยาง จานวน 580 คน (Linderman ; Merenda & Gold, 1980, p. 163) เมอพจารณาจากจานวนตวแปร และสดสวนจะไดจานวนกลมตวอยาง 580 คน และใชวธการแบงชน(Stratified Random Sampling) ตามสดสวนของผบรหารในแตละจงหวด ขนตอนท 3 การศกษาเชงคณภาพ ขนตอนนมวตถประสงคเพอดาเนนการ พฒนารปแบบการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออก โดยใชวธการแสดงความคดเหนจากผเชยวชาญ (Focus Group) กลมเปาหมาย 3.1 การศกษาเชงคณภาพ เพอตอบคาถามวตถประสงคขอท 3 โดยความเหนของผเชยวชาญ (Focus Group) เพอแสดงความเหนตอรปแบบความสมพนธเชงสาเหตของปจจยทสงผลตอการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกดสานกงาน คณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออกจาก ผวจยใชวธการกาหนดกลมเปาหมาย แบบเจาะจง จากผเชยวชาญ ดานการบรหารการศกษาและผบรหารสถานศกษามธยมศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออก จานวน 12 คน





เครองมอทใชในการวจย 1. เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลเชงคณภาพ ในการศกษาปจจยทสงผลตอประสทธผลของ การบรหารจดการโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออก ผวจยใชการสมภาษณเชงลก ( In-depth Interview) โดยใชวธการจดบนทก การจดทารายการตรวจสอบ (Check List) และเครองบนทกเสยง 2. เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลในการวจยเชงปรมาณ เพอสรางรปแบบความสมพนธเชงสาเหตของปจจยทสงผลตอการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยน มธยมศกษาเอกชนสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออก เปนแบบสอบถามเพอใชวดตวแปรทศกษาแบงเปน 2 ตอน มดงน ตอนท 1 เปนคาถามเกยวกบประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชน มลกษณะเปนแบบสอบถามประมาณคา 5 ระดบ โดยมระดบความเหน/ปฏบต จากระดบมากทสดถงนอยทสดจานวน 14 ขอ ตอนท 2 เปนขอคาถามเกยวกบปจจยทสงผลตอการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชน ครอบคลม 5 ตวแปร คอ ภาวะผนาทางวชาการ การบรหารจดการคณภาพ การบรหารทรพยากรมนษย บรรยากาศโรงเรยน และการประกนคณภาพภายใน การสรางและตรวจสอบคณภาพของเครองมอ เครองมอท ใช ในการวจยคร ง น ผ วจยมขนตอนการสรางแบบสมภาษณ และแบบสอบถาม รวมถงการตรวจสอบคณภาพเครองมอดงน 1. การศกษาเชงคณภาพ เพอตอบคาถามวตถประสงคขอท 1 โดยการสมภาษณเชงลกเพอศกษาประสทธผลของโรงเรยน และปจจยทสงผลตอการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออก จากผเชยวชาญ ดานการบรหารสถานศกษา และบรหารการศกษาของเอกชน 2. การศกษาเชงปรมาณ เพอสรางรปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทมผลตอการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออก โดยตรวจสอบความสอดคลองของขอคาถาม โดยใชการพจารณาคาดชนความสอดคลอง ( Index of Item Objective Congruence : IOC) นาเครองมอไปทดลองใช (Try Out) กบโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออก ทไมใชกลมตวอยาง จานวน 50 คน ภายหลงการทดลองใช นาไปหาคณภาพรายขอ ผลการทดลองใชเครองมอพบวา 1) แบบวดการจดการศกษาทมประสทธผล มคาอานาจจาแนก อยระหวาง 0.17 – 0.77 มคาความเชอมนเทากบ 0.89 2) แบบวดภาวะผนาทางวชาการ มคาอานาจจาแนก อยระหวาง 0.40 – 0.67 มคาความเชอมนเทากบ 0.83 3)แบบวดการบรหารจดการคณภาพ มคาอานาจจาแนก อยระหวาง 0.35 – 0.74 มคาความเทยงเทากบ 0.88 4)แบบวดการบรหารทรพยากรมนษย มคาอานาจจาแนก อยระหวาง 0.63 – 0.84 มคาความเชอมนเทากบ 0.89 5)แบบวดการประกนคณภาพภายใน มคาอานาจจาแนก อยระหวาง 0.51 – 0.73 มคาความเชอมนเทากบ 0.91 6) แบบวดบรรยากาศโรงเรยน มคาอานาจจาแนก อยระหวาง 0.07 – 0.57 มคาความเชอมนเทากบ 0.84





3. การศกษาเชงคณภาพ ในการพฒนารปแบบการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออก โดยการแสดงความเหนของผเชยวชาญ (Focus Group) จากดานบรหารสถานศกษา และการบรหารการศกษาเอกชนเพอพฒนาและยนยนรปแบบการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออกจาก เครองมอทใช คอแบบสรปผล และเครองบนทกเสยง การวเคราะหขอมล

การวเคราะหขอมลในการวจยในครงน ผวจยดาเนนการดงน 1. การวเคราะหขอมลพนฐานโดยใชคาความถ คารอยละ 2. การวเคราะหปจจยทมอทธพลตอการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชน เพอหาคาเฉลย และคาความเบยงเบนมาตรฐาน ทงโดยรวม และรายดาน 3. การวเคราะหหาคานาหนกองคประกอบของตวแปรแฝงตามโมเดล การจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนโดยการ วเคราะหองคประกอบเชงยนยน 4. การวเคราะหโมเดลความสมพนธเชงสาเหตการจดการศกษาท มประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชน (Causal Relationship Model) ผลการวเคราะหจะแสดงถงตวแปรตนทมอทธพลตอตวแปรตามอยางมนยสาคญทางสถต จากนนจงทาการตรวจสอบความกลมกลนของโมเดลกบโมเดลทไดจากขอมลเชงประจกษ หากโมเดลทงสองไมกลมกลนกนจะทาการปรบโมเดลตามคาแนะนาของโปรแกรมวเคราะห 5. การตรวจสอบรปแบบการพฒนาการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออก ม 2 ขนตอนดงน 1. การแสดงความเหน และตรวจสอบรปแบบความสมพนธเชงสาเหตทสงผลตอการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชน สงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออกทไดจากการศกษาเชงปรมาณมขนตอนดงตอไปน 1.1 นาขอมลทไดจากการวจยเชงปรมาณ ตามโมเดลความสมพนธเชงสาเหตของปจจยทสงผลตอประสทธผล ในการจดการศกษา ของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออก หลงจากการวเคราะหขอมลเชงปรมาณ เพอตรวจสอบรปแบบการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออก จากผเชยวชาญ โดยการแสดงความคดเหน 1.2 ประเมนความเหมาะสมของรปแบบเพอตรวจสอบและยนยนรปแบบการพฒนาการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออก โดยการแสดงความเหนของผเชยวชาญ (Focus Group) จานวน 12 คน





ผล/สรปผลการวจย จากผลการวเคราะหขอมลในการวจยครงน ผวจยไดนาเสนอผลการวจยเปน 5 ตอน ดงน ตอนท 1 ผลการวเคราะหขอมลเชงคณภาพ ดวยวธการสมภาษณเชงลก (In-depth Interview) ในการสรางกรอบแนวคดในการวจย ไดผลดงน 1. การจดการศกษาทมประสทธผล ของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชน คอ การปรบปร งรปแบบของการบรหารจดการศกษา โดยมตวแบบในการจดการศกษา การพฒนานวตกรรมการเรยนการสอนใหสอดคลองกบความตองการของทองถน และ ผลจากการบรหารจดการโดยใชทรพยากรจากภายในและภายนอกโรงเรยน ทสงผลใหสามารถบรรลเปาหมายดานการบรหารจดการโรงเรยน โดยอาศยความรวมมอจากผบรหารโรงเรยน ครในโรงเรยน มภาคภมใจในการเปนสมาชกของโรงเรยน มความมงมนในการทางาน ตลอดจนมสวนรวมทาโรงเรยนบรรลเปาหมายทตงไว รวมถงผมสวนเกยวของทกฝาย ซงพจารณาไดจาก นกเรยนเปนคนด มคณธรรมนาความร โดยสามารถอานออกเขยนได มทกษะชวตทกษะอาชพ และนกเรยนตองสาเรจการศกษาในระดบชนสงสดของสถานศกษาตามเกณฑทตงไว 2. ปจจยภาวะผนาทางวชาการ คอ พฤตกรรม การเปนแกนนาของผบรหารโรงเรยน ในเชงวชาการ ในการนาความร แนวคด วธการ ตลอดจนเทคโนโลย ๆ ตาง ๆ ทมประสทธภาพ มาใชในการบรหารจดการ ใหเกดประโยชนสงสด แกคณะครและนกเรยน โดยการกาหนดนโยบายและเปาหมายทชดเจน พฒนาหลกสตรการพฒนาคร มการนเทศการจดกจกรรมการเรยนการสอนใหบรรลตามวตถประสงคทไดตงไวจดบรรยากาศและสงแวดลอมภายในโรงเรยนอยางเปนระเบยบและปลอดภย และเออตอการเรยนรของนกเรยน ตลอดจนการสงเสรมบคลากรใหพฒนาตนเองดานวชาการ เพอสรางสรรคงานทางดานวชาการ อนนาไปสประกาศเกยรตคณดเดนดานวชาการ 3. ปจจยการบรหารจดการคณภาพ คอวธการปฏบตงานทมแนวคดเชงกลยทธในการดาเนนงานขององคกรครอบคลมทกสวนขององคกร เปาหมายสงสด คอการสรางความเปนเลศใหกบองคกรโดยใชเทคโนโลยสารสนเทศ ตลอดจนการสรางความพงพอใจใหแกผปกครอง และผมสวนเกยวของทกฝาย ดาเนนการอยางมคณธรรมจรยธรรม มงเนนทคณภาพการจดการศกษา ตลอดจนปรบปรงคณภาพการศกษาอยางตอเนอง 4. ปจจยการบรหารทรพยากร คอ ภาระงานของผบรหารในการบรหารจดการ บคลากรในองคกร ซงบคลากรในองคกรถอวาเปนทรพยากรมนษยทผบรหารตองใชทงศาสตรและศลป ในการบรหารจดการบคลากรในความรบผดชอบโดยการใหความเอาใจใสบคลากรทกคนในองคกร เสาะแสวงหาบคลากรโดยมหลกเกณฑทชดเจนเพอใหใหไดคนด มความร มความสามารถเหมาะสมกบงาน เพอจดคนใหตรงกบงาน เหมาะสมกบความร ความสามารถและทาทายบคลากรใหอยากทางาน ไดหลงจากนนจะตองดาเนนการ พฒนาทรพยากรบคคล โดยการฝกอบรม มจดมงหมายเพอพฒนาใหบคลากรมความรความสามารถ ทศนคต และมประสบการณเพมขน ผลทเกดตามมากคอบคลากรมความพงพอใจในการทางาน เพอรกษาบคลากรใหอยกบโรงเรยนใหนานทสด 5. ปจจยการประกนคณภาพภายใน คอ การบรหารจดการเพอทจะไดทราบขดความสามารถในการจดการศกษาของสถานศกษาวาบรรลตามเปาหมาย หรอมาตรฐานการศกษาของสถานศกษาหรอไม สามารถนาผลการประเมนไปแกไขขอบกพรองไดทนท เพอการพฒนาอยาง





ตอเนอง โดยใชกระบวนการการกาหนดมาตรฐานการศกษาของสถานศกษา การจดทาแผนพฒนาการจดการศกษาของสถานศกษาทมงคณภาพตามมาตรฐานการศกษาของสถานศกษา จดกระบวนการเรยนรตามหลกสตรสถานศกษา และการจดกระบวนการเรยนร เสรมหลกสตรสถานศกษา มกระบวนการกาหนดผรบผดชอบในการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาของสถานศกษา ทงระดบบคคล และระดบสถานศกษา เพอครอบคลมหมายถง การประเมนการปฏบตงานและคณภาพการศกษาตามมาตรฐานการศกษาของสถานศกษา และจดทารายงาน การรวบรวมขอมลสารสนเทศ การเขยนรายงานเสนอผมสวนเกยวของทกฝาย เพอการพฒนาอยางตอเนอง 6. ปจจยบรรยากาศโรงเรยน คอ ตวแปรสภาพแวดลอมแบบตาง ๆ เมอนามารวมกนแลวมผลกระทบตอระดบของการทางานหรอการปฏบตงานของผดาเนนงานภายในโรงเรยน ซงภายใตสภาพแวดลอมดงกลาวน มการรบรทางตรง และทางออม โดยบรรยากาศจะเปนแรงกดดนทสาคญทจะมอทธพลตอพฤตกรรมในการปฏบตงานของพนกงานในโรงเรยน ตอนท 2 ผลการวเคราะหคาสถตพนฐานจากแบบสอบถาม การพฒนารปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกด สานกงานคณะกรรมการการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออก พบวา ดานการจดการศกษาทมประสทธผล ตวแปร ทมคาเฉลยมากทสด คอ นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงโดยมคาเฉลย 4.64 ดาน ภาวะผนาทางวชาการ ตวแปรทมคาเฉลยมากทสดคอ การจดการเรยนการสอน โดยมคาเฉลย 4.59 ดานการบรหารจดการคณภาพ ตวแปรทมคาเฉลยมากทสดคอ ความพงพอใจของลกคา ดานการบรหารทรพยากรมนษย ตวแปรทมคาเฉลยมากทสดคอ การพฒนา โดยมคาเฉลย 4.51 ดานการประกนคณภาพภายใน ตวแปร ทมคาเฉลยมากทสด คอการจดทารายงานประจาปโดยมคาเฉลย 4.66 ดานบรรยากาศโรงเรยน ตวแปร ทมคาเฉลยมากทสด คอบรรยากาศแบบเปด โดยมคาเฉลย 4.40 นอกจากน ผลการวเคราะหคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน พบวา สวนใหญอยในเกณฑทเหมาะสม คอมคา นอยกวา 1 สาหรบคาความเบ (Skewness) พบวาเปนคาทเบมาทางซาย ดงนนกลมตวอยางจะตอบในลกษณะ ปานกลางคอนไปทางมากเปนสวนใหญ สาหรบคาความโดง (Kurtosis) พบวา สวนมากอยในเกณฑ คอมคานอยกวา 1 แสดงวาไมมขอมลทตอบแตกตางออกไปอยางสนเชง ขอมลทตอบสวนใหญจะเกาะกลมกนและไมมการกระจายทแตกตางกนมากเกนไป ตอนท 3 ผลการตรวจสอบความเทยงตรงของโมเดลการวด 1. การวเคราะหนาหนกองคประกอบเชงยนยนเพอตรวจสอบความตรงของโมเดลการวดตวแปรแฝงของ รปแบบการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกด สานกงานคณะกรรมการการสงเสรมการศกษาเอกชน ในเขตภาคตะวนออก มดงน





ภาพท 2 การวเคราะหปจจยเชงยนยนตวแปรแฝงการจดการศกษา

ทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชน

ภาพท 3 การวเคราะหปจจยเชงยนยนตวแปรแฝง ภาวะผนาทางวชาการ

ภาพท 4 การวเคราะหปจจยเชงยนยน ตวแปรแฝง การบรหารจดการคณภาพ

ภาพท 5 การวเคราะหปจจยเชงยนยน ตวแปรแฝง การบรหารทรพยากรมนษย





ภาพท 6 การวเคราะหปจจยเชงยนยน ตวแปรแฝง การประกนคณภาพภายใน

ภาพท 7 การวเคราะหปจจยเชงยนยน ตวแปรแฝง ปจจยบรรยากาศโรงเรยน ตอนท 4 ผลการวเคราะห รปแบบการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกด สานกงานคณะกรรมการการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออก 1. โมเดลความสมพนธเชงสาเหต ของปจจยทสงผลตอการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกด สานกงานคณะกรรมการการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออก ดงภาพท 8

Chi-Square = 562.16, 2/ 2/ df = 2.92 , P-value = 0.00, CFI = 0.96 GFI=0.93,NFI=0.95 RMSEA = 0.05,RMR=0.03

ภาพท 8 โมเดลการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในภาคตะวนออก





ตอนท 5 ผลการพฒนารปแบบการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในภาคตะวนออก การพฒนารปแบบการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในภาคตะวนออกทคนพบจากโมเดลการวจย ดวยวธแสดงความคดเหนของผเชยวชาญ (Focus Group) จานวน 12 คน จากการคดเลอกแบบเจาะจง จากผเชยวชาญ ดานการบรหารการศกษาและผบรหารสถานศกษามธยมศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออก แลวจงทาการสงเคราะหผลจากการ แสดงความคดเหนและประเมนรปแบบ ความสมพนธเชงสาเหตของปจจยทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในภาคตะวนออก พบวา โมเดลการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในภาคตะวนออก จะประกอบไปดวย ปจจยดงน 1. ภาวะผนาทางวชาการ 2. บรรยากาศโรงเรยน 3. การบรหารจดการคณภาพ4. การประกนคณภาพภายใน และ 5. การบรหารทรพยากรมนษย อภปรายผลการวจย จากการวจยเรอง การพฒนารปแบบการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกด สานกงานคณะกรรมการการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออกผวจยจะแยกเปน 3 สวน ตามวตถประสงคของการวจย ดงน 1. การศกษาสภาพการจดการศกษา พบวา ประสทธผลโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออก ทงในภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก ประสทธผลของการจดการศกษาโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออกนน มงเนนไปทตวของนกเรยนโดยตรงไมวาจะเปนเรองผลสมฤทธของการเรยน คณลกษณะของเดก ทตอง เกง ด มสข ตามทโรงเรยนคาดหวงไว เพอเปนปจจยหลกในเรองคณภาพและมาตรฐานของโรงเรยนทสามารถนาไปใชในการแขงขนกบสถานศกษาอน ๆ ได สอดคลองกบ อดพล เปยทอง (2555) ผลการศกษาวจยพบวา 1) มการกาหนดเปาหมายเกยวกบผลสมฤทธทางการเรยนเปนเปาหมายหลก บคลากรครสามารถทางานไดอยางราบรนและสาเรจผล สงทผลกดนใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงขน ผปกครองมความพงพอใจในพฤตกรรมการสอน และการปฏบตงานของบคลากรคร 2. การสรางรปแบบการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออก พบวา ภาวะผนาทางวชาการ มอทธพลไปยงการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยน บรรยากาศโรงเรยน การบรหารจดการคณภาพ และการประกนคณภาพภายใน ทเปนเชนนอาจเปนเพราะวา ผนาเปนผทมอทธพลตอปจจยตาง ๆ ทจะนาความสาเรจไปสโรงเรยน ดวยวธการกาหนดแนวทางการปฏบตงานตาง ๆ ในโรงเรยน อนจะนาไปสการขบเคลอนคณภาพการศกษาในโรงเรยน ทงนผนาตองมกระบวนการใช อทธพลโดยทไมจาเปนตองสงการ และมจดมงหมายเพอชกนาใหผเกยวของทกฝายเขามามสวนรวมในการพฒนาองคการอยางมคณภาพจนสามารถสงผลใหบรรลเปาหมายและวตถประสงคทไดรวมกนกาหนดไว สอดคลองกบ Bovee et al. (1993, p. 468) ไดใหความคดเหนวา ภาวะผนา หมายถง ความสามารถในการทจะกระตนและใชอทธพลตอผอนเพอใหบรรลเปาหมาย





ขององคการ ตองอาศยกระบวนการ ประกอบดวย 3 ขนตอน คอ 1) ขนใชอานาจหนาทเพอใหกลมทางานหรอมการปฏบตตามเปาหมายขององคการ 2) ขนกระตนสมาชกขององคการใหทางานจนบรรลเปาหมาย และ 3) ขนสงอทธพลตอพลวตร หรอความเปลยนแปลงของกลมหรอตอวฒนธรรมองคการ การบรหารจดการคณภาพ มอทธพลไปยงการบรหารทรพยากรมนษย ทเปนเชนนเปนเพราะวา การบรหารจดการคณภาพ เปนรปแบบและวธการปฏบตงานเชงกลยทธของผบรหารทมงใหความสาคญตอคณภาพ และมาตรฐานการผลต จนเกดการยอมรบของผมสวนเกยวของทกฝาย ดงนนผบรหารจะตองใชการมสวนรวมของบคลากรในองคการเพอนามาสคณภาพและมาตรฐาน ซงการทางานนนจะตองตงอยบนพนฐานของวฒนธรรมองคการทมเปาหมายเดยวกนในการทจะบรรลประสทธผล สอดคลองกบ Hradesky (1996, p. 6-8) ทกลาววา การบรหารจดการคณภาพ คอการสรางแนวคดพนฐานของใหกบพนกงานทกคนการกาหนดแนวทางการนาไปปฏบตการปลกฝงใหเปนวฒนธรรมองคกรการสรางระบบการยอมรบและการใหรางวล การพฒนาภาวะผนาและการสรางทมงานการพฒนาทกษะการจดการการสรางวทยากรภายในทงหมด ภายใตเงอนไขทสาคญคอการสนบสนนและการเอาใจใสจากผบรหารระดบสงและการกาหนดเปาหมาย ไวในเปาหมายองคกรดวย การบรหารทรพยากรมนษยมอทธพลไปยงการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนทงนอาจเปนเพราะวา การบรหารทรพยากรมนษยเปนกระบวนการของการพฒนาเพอเพมผลตภาพและผลกาไรในทกมต ทงนตองประกอบไปดวยการวางแผนและการสนบสนนอยางชาญฉลาดจากผนา เพอจดใหมการเรยนรทงรปแบบทเปนทางการและไมเปนทางการ เพอรวมกนผลกดนและสรางความมประสทธภาพในงานซงสงตาง ๆ เหลานเปนภาระงานของผบรหารในการบรหารจดการบคลากรในความรบผดชอบโดยการใหความเอาใจใสบคลากรทกคนในองคกร เพอความมประสทธภาพและประสทธผลในองคการ สอดคลองกบ Smith (1980) ทกลาววา การพฒนาทรพยากรมนษย ประกอบดวยโครงการและกจกรรมตาง ๆ ทไดจดใหมขนทงทางตรงและทางออม เพอเพมผลตภาพและผลกาไร ของบคคลและองคการ การประกนคณภาพภายในมอทธพลไปยงการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยน ทงนอาจเปนเพราะวา การประกนคณภาพการศกษามความเกยวของกบจดมงหมายหรอเปาหมายของโรงเรยน ในการดาเนนงานอยางมประสทธภาพและมประสทธผลจนสามารถบรรลจดมงหมายทกาหนดไว สอดคลองกบงานวจยของ ลกขณา วไลพนธ (2545) พบวา การเตรยมโรงเรยนเอกชนประเภทสามญเพอการประกนคณภาพทางการศกษามปจจย ดานประสทธภาพในการจดการการศกษา และการจดกระบวนการเรยนรทเนนผเรยนเปนสาคญ บรรยากาศโรงเรยนมอทธพลเชงลบไปยงการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกด สานกงานคณะกรรมการการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออก ทเปนเชนนอาจเปนเพราะวา บรรยากาศโรงเรยนจะอทธพลตอพฤตกรรมในการปฏบตงานของบคลากรในโรงเรยน พฤตกรรมนเปนปฏสมพนธระหวาง คร นกเรยน ผบรหาร และบคลากรในสถานศกษา สงผลตอแรงจงใจในการทางาน และการปฏบตงานทเตมตามศกยภาพ สงตาง ๆ เหลานสงผลใหบคคลมพฤตกรรมการทางานทเนนไปทการบรรลวตถประสงคและเปาหมายขององคการ ซงบรรยากาศทดของสถานศกษาจะทาใหเกดผลผลตตรงตามวตถประสงคขององคการ ในทางตรงกน





ขามถาบรรยากาศการทางานไมดประสทธผลของงานกไมเกด สอดคลองกบ Ivancevich & Donnelly (1979, p. 525) ) ทกลาวไววา บรรยากาศองคการเกดจากพฤตกรรมของบคคลในองคการในระดบบคคล ระดบกลม การจงใจ และภาวะผนา รวมทงโครงสรางองคการ และกระบวนการบรหารขององคการ และบรรยากาศองคการทเกดขนจะสะทอนไปสผลการปฏบตงานขององคการ 3. รปแบบการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาเอกชนสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนในเขตภาคตะวนออก มดงน ปจจยภาวะผนาทางวชาการ หรอคณลกษณะผนาซง เปนการนาองคกรเนองจาก ผบรหารโรงเรยนตองมพฤตกรรมเปนแกนนาในเชงวชาการ นาความร แนวคด วธการ ตลอดจนเทคโนโลย ตาง ๆ มาใชในการบรหารจดการใหเกดประโยชนสงสด กาหนดนโยบาย และเปาหมายทชดเจน สอดคลองกบ Hoy & Miskel (1991)กลาววา ภาวะผนาทางวชาการของผบรหารมความสาคญในการจดการศกษาทมประสทธผลของโรงเรยนผบรหารทประสบผลสาเรจ และสรางความเปนเลศทางวชาการ และดานตาง ๆ จะตองแสดงพฤตกรรมผนาทางวชาการใหเปนทปรากฏชดเจนผบรหารสถานศกษาจงเปนบคคลสาคญในการนามาซงการจดการศกษาทมประสทธผล ปจจยบรรยากาศโรงเรยน เปนการปฏสมพนธกบพนกงาน เนองจาก การปฏสมพนธกบพนกงานเปนสถานการณการปฏสมพนธทางสงคม ระหวางผบรหารและบคลากรในองคการซงองคการแตละองคการ หรอโรงเรยนนน จะประกอบไปดวย คนทมทศนคต คานยมปทสถาน และความรสกของคนทางานแตกตางกน ซงจะสงผลตอแรงจงใจในการปฏบตงาน สอดคลองกบ Hoy & Miskel (1991)กลาววา ในองคการแตละองคการหรอโรงเรยนนน จะประกอบไปดวยสถานการณของโรงเรยน ไดแก ขนาดของโรงเรยน การสนบสนนทางสงคมของคร แรงจงใจในการปฏบตงานของคร บรรยากาศโรงเรยน และสถานะทางเศรษฐกจทางสงคมภายนอก ในขณะท Fox (1973) กลาววา บรรยากาศทดของสถานศกษาจะทาใหผลผลตในการทางานบรรลไปสจดหมายทสาคญ ปจจยการบรหารจดการคณภาพ เนองจากโรงเรยนตองรกษาคณภาพมาตรฐานอนเปนปจจยสาคญทจะนาไปสความมประสทธผลซงจะชวยใหโรงเรยนนนอยไดโดยไมลมเลกกจการ มความเจรญกาวหนา สอดคลองกบ เสรมศกด วศาลาภรณ (2546) ไดกลาววา การบรหารการศกษาในปจจบนมสวนประกอบทสาคญหลายอยางขององคการ หรอหนวยงานทจะชวยใหองคการนนอยไดโดยไมลมมความเจรญกาวหนาและบรรลเปาประสงคทวางไว ปจจยการบรหารทรพยากรมนษย เนองจากการบรหารบคลากรเปนภาระงานหลกของผบรหารโรงเรยน ซงบคลากรในโรงเรยนถอวาเปนทรพยากรมนษยทมคาในการจดการศกษาในโรงเรยน ผบรหารตองใชทงศาสตรและศลปในการบรหารจดการบคลากร ใชวธในการเสาะแสวงหาบคลากรอยางหลากหลายวธ และมหลกเกณฑทชดเจนเพอใหไดคนด มความรความสามารถ เหมาะสมกบงานและตาแหนงหนาท สอดคลองกบ Harvey & Bowin (1996) ไดใหความหมายของการบรหารทรพยากรมนษยไววา คอ การบรหารกจการทดาเนนการเพอดงดด (attract) พฒนา (develop) และธารงรกษา (maintain) กาลงคนใหปฏบตงานไดผลสง (high performing workforce) รวมไปถงการมงไปสความเปนเลศขององคการ (corporate excellence) โดยผสมผสานความตองการความเจรญรงเรองและการพฒนาของบคคลตามเปาหมายขององคการ





ปจจยการประกนคณภาพภายใน ปจจยนจะเกยวเนองกบคณภาพและมาตรฐานการศกษาของโรงเรยน เนองจาก คณภาพและมาตรฐานการศกษา เปนสวนหนงททางโรงเรยนตองดาเนนการเพอพฒนาการศกษาอยางตอเนองโรงเรยนจาตองจดกจกรรมการเรยนการสอนทกอใหเกดความมนใจวากระบวนการผลตนกเรยนใหมคณภาพนนทกสวนตองดาเนนไปอยางมความสมพนธเกยวเนองกน โดยมการวางแผนการทางานและดาเนนกจกรรมตางๆ อยางเปนระบบ เพอใหนกเรยนมคณภาพตรงตามมาตรฐานการศกษา และตรงตามความตองการของผรบบรการหรอผมสวนเกยวของจนเกดความพงพอใจ สอดคลองกบ Segors & Dochy (1996) ทกลาววา โรงเรยนทมคณภาพ หมายถงโรงเรยนทมจดมงหมายหรอมเปาหมายของโรงเรยนอยางชดเจนและดาเนนงานอยางมประสทธภาพและมประสทธผลจนสามารถบรรลจดมงหมายทกาหนดไว ขอเสนอแนะ ในการวจยครงตอไปควรทาวจยครอบคลมถงโรงเรยนประถมศกษาเอกชน หรอสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานเพอยนยนขอคนพบ หรอหาขอแตกตางจากการทาวจยในครงนโดยใชการวเคราะห multi-group เพอตรวจสอบความไมแปรเปลยนของโมเดล (invariance) เอกสารอางอง กญญามน อนหวาง และสพจน อนหวาง. (2556). การจดการทรพยากรมนษย. มหาวทยาลย พษณโลก จากด. ดาราวรรณ สขคนธรกษ และประเสรฐ อนทรรกษ. (2557). ยทธศาสตรการขบเคลอนการ

บรหารงานวชาการของสถานศกษาขนพนฐานสประชาคมอาเซยน. วารสารวชาการ Veridian E- Journal ปท 7 ฉบบท 1 เดอนมกราคม – เมษายน 2557.

รงสรรค อวนวจตร. (2554). รปแบบความสมพนธเชงสาเหตประสทธผลของโรงเรยนประถมศกษา ขนาดเลก.วทยานพนธ, ปรชญาดษฎบณฑต, สาขาวชาการจดการ, มหาวทยาลยครสเตยน.

ลกขณา วไลพนธ. (2545). การเตรยมโรงเรยนเอกชนประเภทสามญศกษาใน กรงเทพมหานครเพอประกนคณภาพการศกษา. วทยานพนธ มหาบณฑต สาขาบรหารการศกษา,

ภาควชาการศกษา,มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. สานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน.(2542).เอกสารประกอบการอบรมเรองนโยบายและ

แนวทางดาเนนงาน เรองการประกนคณภาพและการรบรองมาตรฐานคณภาพการศกษาโรงเรยนเอกชน. กรงเทพฯ: โรงพมพการศาสนา กรมศาสนา.

เสรมศกด วศาลาภรณ. (2546). พฤตกรรมผนาทางการศกษา. กรงเทพมหานคร : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. เสาวนย บญธรรม. (2558). ความสมพนธระหวางบรรยากาศองคการกบประสทธผลของโรงเรยน

สงกด สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครราชสมา เขต 1. วทยานพนธ





ครศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชาการบรหารการศกษา, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา.

อดพล เปยทอง. (2555). การวเคราะหสงเคราะหปจจยทางการบรหารทสงผลตอประสทธผล การปฏบตงานของบคลากรครในโรงเรยนการศกษาขนพนฐานเอกชนในเขตปรมณฑลกรงเทพมหานคร. วทยานพนธดษฎบณฑต, สาขาวชาบรหารการศกษาและผนาการเปลยนแปลง, คณะศกษาศาสตร, มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย.

Bovee, C. L. et al. (1993). Management. New York: McGraw-Hill. Dessler, G. (1986). Organization theory integrating structure and behavior (2nd

ed.). Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice-Hall. Fox, Robert S. (1973). School climate improvement : A challenge to the school administrator. Englewood ; Colorado : Phi Delta Kappa. Halpin, A.W. & Crofts, D.B. (1963). The Organizational Climate of school Chicago : Midwest Administrantion Center. University of Chicago. Harvey D. & Bowin, R.B. (1996). Human Resource Management: An Experiential

Approach. London: Prentice-Hall International, Inc. Hoy, W. K., & Miskel, C. G. (1991). Educational administration: Theory research and practice (4th ed.). Singapore: McGraw-Hill. Hradesky, J. L. (1995). Total Management Handbook. New York : McGraw – Hill Ivancevich, J.M., Donnelly, J.H., Gibson, J. L., & Ivancevich, J.M. (1979).

Management: principles and functions. Homewood, IL, BPI/Irwin Linderman, R. H., Merenda, P. F., & Gold, R. Z.(1980).Introduction to bivariate and multivariate analysis. Glenview, Illinois: Scott Foreman and Company Segers, MSR., & Dochy, F.J.R.C. (1996). Quality assurance in higher education:

Theoretical considerations and empirical evidence. Studies in Educational Evaluation, 22(2), 115-37.

Smith, R.H. (1980). Management: Making organizations perform. New York: Macmillan.




Move Analysis of Research Article Abstracts Written by Asian Writers and Non-Asian Writers

Rakpong Uttarasook1 On-Usa Phimsawat2

Abstract This study aimed to investigate the structural organization of research article abstract written by Asian writers and Non-Asian writers and in the IAFOR journals. The 40 research article abstracts were randomly collected from IAFOR journals published during 2012-2016. The samples were divided into two groups; 20 research article abstracts written by Asian writers and 20 research article abstracts written by non-Asian writers. Hyland’s (2000) five-move model was used as the analytical framework for the analysis rhetorical structure in abstracts. The overall findings indicated that the moves employed by Asian and Non-Asian writers were slightly different. Findings also showed that the function of the Introduction, Purpose, Method, and Product moves were conventional, while the Conclusion move was as optional move in both groups. The results revealed that the most preferred move sequences of abstracts used by Asian writers were I-P-M-Pr-C (30%), I-P-M-Pr (15%), P-M-Pr (15%), and P-M-Pr-C (10%), respectively. In the non-Asian writers, the most preferred move sequences were I-P-M-Pr-C (20%), I-P-M-Pr (15%), P-M-Pr-C (10%), and I-P (10%), respectively. Finally, the move reversal and move repetition were found in the abstracts among the Asian and Non-Asian writers. Hopefully, the findings of the present study could contribute greatly to pedagogical implications for inexperienced writers in order to write higher quality article abstracts.

Keywords: move, move analysis, research article abstracts, Asian, non-Asian Introduction Over the last decade, numerous academics worldwide acknowledge the research article (RA) as “the main channel of scientific or scholarly communication” (Holmes, 1997, p. 322). Besides, researchers are a key method of introducing novel scientific knowledge into the wider scientific world (Soler, 2007). Furthermore, the number of research studies and research articles is growing at present, with all

1 Graduate Student, Master Degree of Arts in English for Communication, Burapha University 2 Lecturer, Department of Western Languages, Faculty of Humanities and Social Sciences, Burapha University




research articles for educational purposes being written in academic English, so as to be accepted and to gain recognition on the international stage. In the competitive academic world, research article abstracts (RAAs) play an important role in promoting the dissertations, research studies, and journal articles. RAAs are also the first parts of the research articles to be read by readers; likewise, an abstract is usually a very brief summary of the RA (Loŕes, 2004). It is often provided to help the reader quickly scan the paper’s purpose (Salager–Meyer, 1992). Essentially, an abstract always appears at the beginning of a manuscript, acting as the point-of-entry for any given scientific paper or patent application (Day, 1988). As numerous researchers have mentioned, the abstract usually is the first part that comes to the reader’s attention and the only part that is read more receptively because it summarizes the overall focus of a piece of work ( Day, 1988; Harvey & Horsella, 1988; Lock, 1988; Swales, 1990; Squires, 1991; Hartley, 2000; Cross & Oppenheim, 2006) and also “gives readers an adequate view of whether particular papers are worth requesting for further attention” (Salager–Meyer, 1992; p. 94). In several cases, RAAs provide the basis for acceptance or rejection of given research at international discussion level such as at conferences (Loŕes, 2004), the abstracts can be defined as a standard gateway into the research literature for the scientific community; an abstract is also the gateway to judge whether the dissertations, research studies, or research journals are to be of further interest or not (Hartley, Sydes & Burton, 1996). Thus, writing a really good and clear abstract has become even more significant than it was in the last decade. In point of fact, most researchers are not native English speakers. Therefore, writing their work in English causes them huge difficulty and is a great challenge, also presenting the researchers with linguistic and cultural difficulties. According to Chen and Kompf (2012) stated that “the main difference between Western thought and Eastern traditional thought are different styles of reasoning: the Westerner emphasizes logical reasoning, in contrast to the Easterner who is inclined to dialectical reasoning” (p. 3). Moreover, researchers have revealed that the cultural differences between communication in Eastern cultures as opposed to Western cultures (Kim, Pan, et al., 1998; Cho, Kwon, et al., 1999). In recent years, research studies and research articles are increasing in number; the significance of abstracts should become the strongest part. Further, RAAs in various fields such as linguistics, applied linguistics, medicine, biology, science and engineering, or education, have been investigated widely. Besides, Ozturk (2007)




stated that the investigation of interdisciplinary variation might be profitably conducted. There have been studies of disciplinary variation in RAAs in different disciplines. In spite of the fact that researchers are interested in the investigation of the rhetorical organization of RAAs in various disciplines, there have been very few studies conducted concerning comparisons of the structural organization of the writers’ styles. In Thailand, only the study of Pasavoravate (2011) proposed to analyze the structural organization of thesis and dissertation abstracts in linguistics written by students in Thailand and students in England. Interestingly, across disciplinary variations, this present study attempts to find the move structures that characterize RAAs written by Asian writers and non-Asian writers. This reason, the goal of this current study attempts to find the move structures that characterize RAAs in the International Academic Forum’s journals (IAFOR) journals published during 2012-2016. Objectives of the Study 1) To investigate the move structures employed in RAAs written by Asian writers and non-Asian writers in the IAFOR journals. 2) To compare and contrast the move structures employed in RAAs written by Asian writers and non-Asian writers in the IAFOR journals. Methodology

This study is designed as qualitative research. The population of the present study consisted of 120 research article abstracts from the IAFOR Journals (55 written by Asian writers and 65 written by non-Asian writers). The sample was be compiled randomly from IAFOR Journals published during 2012-2016. This study was to analyze RAAs from four of the IAFOR Journals: Asian Studies (2 journal articles, 2 volumes), Cultural Studies (3 journal articles, 2 volumes), Education (8 journal articles, 4 volumes), and Language Learning (2 journal articles, 2 volumes). According to Srisa-ard’s (2002) formula, if the members of the population number between 100 and 999, a suitable range for the number of sample members must be between 15 to 30 percent of the entire population. In order to get better samples, this study was obtained 30% of 120 RAAs. Thus, the sample size of this study was 40 RAAs as the goal for this study. The samples were divided into two groups: the Asian writers (N=20) and the non-Asian writers (N=20).




The Framework of Move Analysis Table 1 The Framework for Research Article Abstract Analysis

Hyland’s (2000, p.67) five-move model

Function

Introduction (I)

Establishes the context of the paper and motivates the research or discussion.

Purpose (P)

Indicates purpose, thesis or hypothesis, outlines the intention behind the paper.

Method (M)

Provides information on design, procedures, assumptions, approaches, data, etc.

Product (Pr)

States main findings or results, the argument, or what was accomplished.

Conclusion (C)

Interprets or extends results beyond the scope of the paper, draws inferences, points to applications or wider implications.

According to Hyland’s (2000) five-move model covered the disciplines of

sciences and social sciences; moreover, this model can completely reflect the main contents of a research article. Thus, Hyland’s model is better suited to the purpose of the present study to investigate the structural organization abstracts written by Asian writers and non-Asian writers.

Analysis Procedures The common procedures were applied and some procedures as follows were added. First, calculated the average number of words and sentences and then identified the types of sentences of each abstract. Second, read each research article abstract in order to get the feel of the overall organization and looked for the common function or semantic themes. Third, identified the rhetorical moves on the framework proposed by Hyland (2000). Then, compared and contrasted the findings of the rhetorical organization of the abstracts written by the Asian and non-Asian writers. Next, to ensure the reliability and validity of this study, the analyzed data were rechecked by two university professors who are very experienced in the English language. Lastly, reported the analyzed data approved by the English specialist(s), and recorded the frequency of the rhetorical moves and move patterns in each abstract.




Results The results of the quantitative analysis of the 40 abstracts regarding length and sentence count showed that each group of texts presents noticeable variability in terms of the length and the number of sentences in RAAs used by Asian and non-Asian writers. Table 2 The Number of Words and Sentences in Research Article Abstracts

Writers

Sentence Types

Sentences Words Simple Compound Complex

Compound

Complex

Asian 58 5 94 10 167 4022

Average 8 201

Non-Asian 43 7 70 16 136 3669

Average 7 183

Move Frequency

The table below presents the frequency and percentage in the RAAs from the two groups: Asian writers and non-Asian writers. Table 3 The frequency of the occurrences of moves in abstracts

Writers

Moves

Asian

(N=20)

Non-Asian

(N=20)

The total of

move occurrences

(N=40)

Introduction 14 (70%) 15 (75%) 29 (72.50%) Purpose 20 (100%) 19 (95%) 39 (97.50%) Method 20 (100%) 15 (75%) 35 (87.50%) Product 19 (95%) 18 (90%) 37 (92.50%)

Conclusion 11 (55%) 11 (55%) 22 (55%)




Move patterns The results from these analyses showed the similarities and differences between the move structures written by Asian and non-Asian writers. The findings also indicated the disciplinary variation in the move pattern.

Table 4 The summary of type and frequency of move structures

Move Structures Asian Writers (N=20)

Non-Asian Writers (N=20)

I-P-M-Pr-C 6 (30%) 4 (20%) I-P-M-Pr 3 (15%) 3 (15%) I-P-M-C 1 (5%) 0 (0%)

P-M-Pr-C 2 (10%) 2 (10%) I-P-Pr 0 (0%) 1 (5%) P-M-Pr 3 (15%) 1 (5%) P-Pr-C 0 (0%) 1 (5%)

I-P 0 (0%) 2 (10%) P-I-M-Pr 2 (10%) 1 (5%) Others 3 (15%) 5 (25%) Total 20 20

The most preferable structural moves for abstracts in both groups are the

four structural moves. Mostly, the RAAs analyzed in this study were in the typical order beginning with Introduction move, Purpose move, Method move, Product move, and end with Conclusion move. In terms of other findings, Results revealed that not all of the abstracts followed the organization pattern of I-P-M-Pr-C. The pattern of P-I-M-Pr was also found in abstracts among the two groups–Asian writers (10%) and Non-Asian writers (5%). Moreover, there were also variations in varieties of move patterns. In the results, the repetition of moves was found in abstracts of the Asian writers (15%) and non-Asian writers (25%).

Discussion According to Kanoksilapatham’s (2005) criteria, moves are classified into three

categories. First move is optional if a move occurs less than 60%. Second move is conventional if a move occurs more than 60%. Lastly, if a move occurs 100%, this move is obligatory. The characteristics of each move in the abstracts explicitly




present a clearer picture of the move structures, all of which can be elaborated as follows. Introduction Move (I) In this study, the Introduction move was categorized as a conventional move in both groups. It occurred at a rate of 70% in the Asian corpus and 75% in the non-Asian corpus. The findings in this study differ from those of Li (2011) and Suntara (2013). In particular, as Hyland (2000) pointed out, the Introduction move establishes the context of the paper and motivates the research or discussion. Similarly, Santos (1996) pointed out that the Introduction move motivates the readers to attend to the research by setting some background information or topic details and citing the previous studies. It can be concluded that the function of the Introduction move is promotional. This phenomenon may be explained by the fact that beginning with an Introduction move could help the reader to understand the rationale of the study. Examples of Introduction moves are presented as follows:

1) Problem-based Learning (PBL) is an alternate method of instruction that incorporates basic elements of cognitive learning theory. Colleges of pharmacy use PBL to aid anticipated learning outcomes and practice competencies for pharmacy students. (Asian No. 1) 2) Examples of gender socialization, gender roles, and sex stereotypes are used to discern the inequality in teaching students of different genders and sexes. (Non-Asian No. 3)

Purpose Move (P) Hyland (2000) defined the Purpose move as a way of indicating the purpose, thesis or hypothesis, and outlining the intention behind the paper. The frequency of occurrence of the Purpose move was measured at 100% and 95% in the Asian corpus and the non-Asian corpus, respectively. It was clear that the Purpose move was an obligatory move in Asian writers and conventional move in non-Asian writers. The findings that emerge from this study are similar to those in previous studies (Weissberg & Buker, 1990; Bhatia, 1993; Santos, 1996). The findings suggested that this is a move to describe and present the purpose of the study. It can be said that this move is purposive in nature. Examples of Purpose moves are presented as follows:

1) The objective of this research and development was to develop an effective blended instructional model via weblog to enhance English summary writing ability of Thai undergraduate students. (Asian No. 2) 2) The aim of this case study was to highlight coaching in the process of change using a real life information technology and operational change




project in an institution. (Non-Asian No. 8)

Method Move (M) If the Method move is used, this move describes the method of the study such as design, procedures, approaches, tools, or population. The findings of the present study found that the Method move was a conventional move among the writers from both groups. There were 100% (obligatory) and 75% (conventional) occurrences of Method moves in the Asian writers and the non-Asian writer, respectively. Additionally, the Method move provides information on design, procedures, assumptions, approaches, data, etc. (Hyland, 2000). Moreover, the previous studies by Bhatia (1993) and Santos (1996) found the use of the Method move to describe the methodology used in the study. Examples of Method moves are shown in the following excerpts:

1) A survey methodology was adopted for the current research with purposive sampling to select 50 research participants and a questionnaire was used for data collection using an attitudinal scale. (Asian No. 8) 2) It also includes data collected via surveys and interviews that helps to shed light on underlying issues of racism and discontent in Japanese and Nigerian populations within Japan, and concludes with a description of a new approach to one of the most common intercultural communication exercises called the E.A.D. (Evaluate, Analyze, Describe). (Non-Asian No. 7)

Product Move (Pr) The high frequency of occurrence of the Product move was 95% and 90% in the Asian corpus and the non-Asian corpus, respectively. This move is to provide the major findings of the study to the readers. The function of the Product move is to present the main findings or results, the argument, or what was accomplished (Hyland, 2000). Based on the results from the studies of Weissberg and Buker (1990), Bhatia (1993), and Santos (1996), the Product move presents important findings of the study to the readers. Examples of Product moves are presented as follows:

1) Results of T-test for the first research question showed statistically significant differences between the comparison and the experimental groups. However, the results of the T-test for the second research question were statistically non-significant. (Asian No. 13) 2) The results showed that students engaged in interaction about




language form, and that by seeking help from their peers and from online dictionaries they were able to increase the accuracy of their language. There is evidence of self-correction, hypothesis testing and metalinguistic talk in the data. Collaborative proofreading was particularly successful in improving L2 accuracy. (Non-Asian No.14)

Conclusion Move (C) The Conclusion move was categorized as an optional move in both groups. This move is to discuss the significance of the study by drawing conclusions or giving recommendations to the readers. In this study, the frequency of occurrence of the Conclusion move was 55% in the Asian corpus and also in the non-Asian corpus. Hyland (2000) defined the Conclusion move functions as to interpret or extend the results beyond scope of the paper, to draw inferences, and to point to applications or wider implications. Likewise, Santos (1996) said that this move is to discuss the significance of the study by drawing conclusions or giving recommendations to the readers. From the findings of this study, the Conclusion move (55%) was an optional move in both the Asian corpus and the non-Asian corpus. The findings from this might relate to the studies of Pasavoravate (2011) and Suntara (2013). Examples of Conclusion moves are illustrated in the following excerpts:

1) Thus, this study shall try to provide an answer regarding to what extent online social networks can facilitate second language acquisition. (Asian No. 7) 2) …and the conclusions of this study highlight both the importance of using more interactive educational strategies in the classroom and the need for training on digital ethics issues in teacher studies. (Non-Asian No. 4) Based on the analysis, similarities and differences regarding both the move

occurrence and the move-ordering patterns were found. These are the factors related to the nature of abstracts, samples in this study; the format template of the RAAs, the writers, the fields of the RAs, and the small sample size of the study might be the limitations of the study.

Conclusion The findings further seem to confirm the five-move model proposed by Hyland (2000). As the results of this study show, Hyland’s model (I-P-M-Pr-C) is more powerful and could be applied to research article abstracts written by Asian and non-Asian writers in fields of Asian Studies, Cultural Studies, Education, and Language




Learning. Moreover, the results have an important implication particularly for postgraduate students and novice researchers who need to realize the significance of applying Hyland’s (2000) five-move model in their abstract writing since the model captures the important information that should be made available in those abstracts. To achieve this, they could be taught the typical rhetorical structures of research article abstracts to help them to recognize the functions of each move and how the moves are used in research article abstract writing.

Contribution to knowledge It is anticipated that the findings of this study could contribute greatly in the following areas. Firstly, the findings of this study can provide writing style guidance on the rhetorical structures in RAAs employed by Asian and non-Asian writers. Thus, the findings could add to the literature in the field of stylistic and rhetorical analysis. It is helpful to make novice writers generate their own writing styles when writing their article abstracts. In addition, explicit style training on rhetorical structures helps writers in order to achieve greater awareness of abstract writing. Secondly, this study is to compare the similarities and differences among the move structures of research article abstracts written by Asian and non-Asian writers, and thus it can contribute to the field of Global Englishes. The findings could elicit the characteristics of the rhetorical variations in RAAs written by the two groups. Moreover, it can show some similarities and differences between Asian writers and non-Asian writers. The findings may capture the trends in writing research article abstracts among Asian writers and non-Asian writers. Lastly, the findings from this study could be helpful in the field of English Language Teaching (ELT) and English for Specific Purposes (ESP). It was designed as a useful tool to help the researchers to read and write article abstracts. The findings will also play an important role in helping readers to decide or judge whether the abstracts of research articles are good for gaining attention; moreover, this points out that rhetorical organization is essential for language usage in any specific purpose. As for the results from this present study, they could add to academic reading and writing courses for educators to guide them in structuring research article papers.

Recommendations for further studies This present study attempted to investigate the move structures employed in research article abstracts written by Asian writers and non-Asian writers in the IAFOR Journals. Here are some recommendations for future research along these lines.




1. Further studies could be done on the lexico-grammatical such as tenses, verbs, subordinators and coordinators, or the passive and active voice, which are used in the study to give more insight into the functional language used in research article abstracts as a genre. 2. Further studies should be done on the analysis of readability and vocabulary used in article abstracts. Moreover, it is very interesting to analysis of metadiscourse markers in the abstracts. 3. Further studies should be done on the analysis of other sections in research article such as introduction, literature review, methodology, or conclusion and discussion in order to see, which move pattern is employed in each section and see the relationship between sections. 4. Additionally, it is very interesting to study the use of move pattern in different text genres, for example move analysis of speech scripts from the president or move analysis of business letters.

References Bhatia, V. K. (1993). Analysing genre: Language use in professional settings. New York: Longman. Chen. S. & Kompf, M. (Eds). (2012). Chinese Scholars on Western Ideas about

Thinking, Leadership, Reform and Development in Education. Ontario, Canada: Brock University Press.

Cho, B., Kwon, U., Gentry, J.W., Jun, S. & Kropp, F. (1999) Cultural values reflected in theme and execution: a comparative study of US and Korean television commercials. Journal of Advertising, 28, 59–73. Cross, C., & Oppenheim, C. (2006). A genre analysis of scientific abstracts. Journal of Documentation, 62(4), 428-446. Day, R. A. (1988). How to write and publish a scientific paper. Cambridge: Cambridge University Press. Hartley, J., Sydes, M., & Burton, A. (1996). “Obtaining information accurately and quickly: Are structured abstracts more efficient?”. Journal of Information Science, 22(5), 349-356. Hartley, J. (2000). Clarifying the abstracts of systematic literature reviews. Bull Med Libr Assoc, 88(4), 332-337. Harvey, A., & Horsella, M. (1988). Exploring and exploiting the structure of computational abstracts. The ESP specialist, 9, 229-247. Holmes, R. (1997). Genre analysis and the social sciences: An investigation of the structure of research article Discussion sections in three disciplines. English




for Specific Purposes. 16(4): 321-337. Hyland, K. (2000). Disciplinary discourses: Social interactions in academic writing. London: Longman. Kanoksilapatham, B. (2005). Rhetorical structure of biochemistry research articles. English for Specific Purposes, 24(3), 269-292. Kim, D., Pan, Y. & Part, H. (1998). High- versus low-context culture: a comparison of Chinese, Korean, and American cultures. Psychology and Marketing, 15, 507–521. Li, Y. (2011). A Genre Analysis of English and Chinese Research Article Abstracts in Linguistics and Chemistry. Unpublished master’s thesis, San Diego State

University, CA. Lock, S. (1988). Structured abstracts: Now required for all papers reporting clinical trials. British Medical Journal, 297, 156. Loes, R. (2004). On RA abstracts: from rhetorical structure to thematic organization. English for Specific Purposes, 23(3), 28030-2. Ozturk, I. (2007). The textual organisation of research article introductions in applied linguistics: Variability within a single discipline. English for Specific Purposes, 26(1), 25-38. Pasavoravate, Y. (2011). Genre Analysis of Thesis and Dissertation Abstracts in Linguistics Written by Students in Thailand and Students in England. (Unpublished doctoral dissertation). Chulalongkorn University, Thailand. Salager–Meyer, F. (1992). A text-type and move analysis study of verb tense and modality distribution in medical English abstracts. English for Specific Purposes, 11(2), 93-113. Santos, M. (1996). The textual organization of research paper abstracts in applied linguistics. Text, 16 (4) : 481-499. Soler, V. (2007). Writing titles in science: an exploratory study. English for Specific Purposes, 26, 90-102. Squires, B. P. (1991). Abstracts: The need for improvement. CMAJ, 144(4), 421. Srisa-ard, B. (2002). An Introduction to Research. 7th Printing. Bangkok: Suwiriyasan. Suntara, W. (2013). Rhetorical Variations in Research Article Abstracts and Introductions in Linguistics and Applied Linguistics. (Unpublished doctoral dissertation). Suranaree University of Technology, Thailand. Swales, J. M. (1990). Genre analysis: English in academic and research settings. Cambridge: Cambridge University Press. Weissberg, R., & Buker, S. (1990). Writing up research: experimental research report writing for students of English. NJ: Englewood Cliffs.



าสตรและสงคมศาสตร manities and Social Science

กลไกทางกฎหมายในการควบคมพนทการผลตกระแสไฟฟาจากโซลารฟารม Legal Mechanisms to Control the Area of Electricity Generated from Solar Farms

รฐชฎา ฤาแรง1 เกรยงไกร กาญจนคหา2 ธน ไมแกว3 ทองดา เสนาะพน4 บญมาก กญหาสาย5 ณฐภณ อนชน6

บทคดยอ

งานวจยนมวตถประสงคทจะศกษาเกยวกบกลไกทางกฎหมายในการควบคมพนทการผลตกระแสไฟฟาจากโซลารฟารม โดยศกษาแนวคดทฤษฎ ปญหาขอเทจจรงและขอกฎหมาย และศกษากฎหมายผงเมองเกยวกบการควบคมพนทการผลตกระแสไฟฟาจากโซลารฟารม จากการศกษาพบวา ในเรองของการควบคมพนทการผลตกระแสไฟฟาจากโซลารฟารมนนมกฎหมายหลกทเกยวของคอ พระราชบญญตผงเมอง พ.ศ.2518 แตพระราชบญญตฉบบดงกลาว มชองวางคอ ผงเมองรวมยงไมประกาศใชครบทกจงหวด จงทาใหผประกอบกจการบางแหงอาศยชวงเวลาน ยนขอประกอบกจการโซลารฟารมในเขตพนทสเขยวได และแผนของแตละจงหวดกไมเปนมาตรฐานเดยวกนคอ บางจงหวดอนญาตใหประกอบกจการโซลารฟารมในพนทสเขยวได แตจงหวดใกลกนกลบไมอนญาตใหประกอบกจการโซลารฟารม และเรองการกาหนดคาเชาทดนเพอประกอบกจการโซลารฟารมนนไมมกฎหมายกาหนดอตราคาเชาขนสงไวดงเชนการเชาทเพอทาการเกษตรกรรม และการเชาท สปก. จงทาใหมปญหาผใหเชาทดนอาจถกนายทนซงมฐานะทางเศรษฐกจดกวาเอารดเอาเปรยบซงตองทนจายอมถง 25 ป ตามสญญาเชาทดน ดงนน จงตองมการแกไขพระราชบญญตการผงเมอง พ.ศ.2518 ใหมการกาหนดสเขตพนทการใชประโยชนทดนดานกจการพลงงานทดแทนเพอผลตกระแสไฟฟาเพมขนมาอกหนงเขต รฐตองเรงดาเนนการจดทาแผนผงเมองรวม เพอประกาศเปนกฎกระทรวงควบคมพนทการใชประโยชนทดนใหครอบคลมทกจงหวดโดยเรว และรฐตองออกประกาศ ระเบยบ หรอคาสง กาหนดอตราคาเชาทดนในการประกอบกจการโซล ารฟารม โดยกาหนดราคาคาเชาทดนเพอเปนมาตรฐานเดยวกน

คาสาคญ : โซลารฟารม, กฎหมายผงเมอง

Abstract Electricity from solar farms To study theoretical concepts. Facts and legal issues Study

of town planning law on controlling the area of electricity production from solar farms. According to studies, it has been found that In terms of controlling the area of

electricity produced by solar farms, the main law is: The Urban Planning Act, 1975, but the Act. There is a gap. The city has not yet announced all provinces. This makes some entrepreneurs rely on this time. Apply for Solar Farm Businesses in Green Areas And the plan of each province is

1อาจารยประจาหลกสตรนตศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเวสเทรน 2อาจารยประจาหลกสตรนตศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเวสเทรน 3 อาจารยประจาหลกสตรนตศาสตรบณฑต มหาวทยาลยเวสเทรน 4 อาจารยประจาหลกสตรนตศาสตรบณฑต มหาวทยาลยเวสเทรน 5 อาจารยประจาคณะนตศาสตร มหาวทยาลยเวสเทรน 6 อาจารยประจาคณะนตศาสตร มหาวทยาลยเวสเทรน




not the same standard. Some provinces allow the operation of electricity from solar energy in green areas. But the provinces are not allowed to operate solar electricity. The lease of land for solar farms is not subject to the law of high rental rates, such as rent for agriculture. As a result, the landlord may be subjected to capitalism which has a better economic status than exploitation, which has to endure for 25 years.

Therefore, it is proposed that the Town Planning Act BE 2518 be amended to define the color of the land use area for renewable energy to generate electricity. The state must accelerate the implementation of a consolidated city plan. To announce a land use control regulation covering all provinces soon. And the state must issue a notice, regulation or order setting the rate of land rent for the operation of solar farms. The rent is set to the same standard. Keywords : Solar Farm, Town Planning Law

บทนา ปจจบนมการสงเสรมการใชพลงงานทดแทนมากขน เนองจากเปนพลงงานสะอาดทชวย

รกษาสงแวดลอม และลดการพงพาพลงงานจากประเทศเพอนบาน โดยเฉพาะพลงงานแสงอาทตยทผลตจากโซลารฟารม แตเนองจากการผลตกระแสไฟฟาจากโซลารฟารมแตละแหงใชพนทจานวนมาก เพราะกวาจะไดพลงงานแสงอาทตย 1 MW ตองใชพนทตงแผงโซลารเซลล 15 ไร (กรมโยธาธการและผงเมอง.2560:ออนไลน) ดงนน โซลารฟารม 1 แหงตองใชพนทไมนอยกวา 10 ไร ถงจะคมกบการลงทน ดงนน หากไมมการควบคมการกอตงโซลารฟารมกจะทาใหเกดปญหา ดงน

1.1.1 ปญหาขอเทจจรง 1. ปญหาการกอสรางโซลารฟารมรกลาพนทสเขยวทาใหเสยประโยชนพนทในการเพาะปลก

ประเทศไทยนนขนชอเรองผลผลตทางการเกษตรกรรมทถอวาเปนอาหารของโลกเลย เชน ขาว ขาวโพด นามะพราว ผก ผลไมตางๆ และอนๆ จะสงเกตไดวาพชเหลานสามารถปลกไดท ประเทศไทยทงหมด และไทยยงมสดสวนการสงออกพชเหลานจานวนมาก การเกษตรถอวาเปนจดแขงของประเทศไทย เชน ดงนนในการจดทาผงเมองจงมการแบงเขตพนทออกเปน 10 โซนส โดยกาหนดใหเขตพนทสเขยวเปนทดนชนบทประเภทชนบทและเกษตรกรรม ทเหมาะสมกบการเพาะปลกมากกวา เชน พนทในจงหวดสพรรณบร จงหวดพระนครศรอยธยา จงหวดอางทองซงเปนพนทเหมาะแกการทาการเกษตรและปลกขาว เนองจากดนมความอดมสมบรณและมระบบชลประทานทด ในบางปสามารถปลกขาวนาปลงไดถง 3 รอบ แตปจจบนเรมมการถมทนาทไรหลายแหง แหงละเปนรอย ๆ ไร ทาใหเปนการลดพนทเกษตรกรรมลง ซงหากไมควบคมใหดประชาชนอาจไดรบผลกระทบ คอ ตองซอพช ผก ผลไมหรออาหารทแพงขนได อกทงในกรณทมการเชาทของเกษตรกรเพอตดตงโซลารฟารมกตองมมาตรการควบคมทด เพราะการเชาพนทแตละครงใชเวลาถง 25 ป ตามอายการใชงานของแผงเซลลแสงอาทตย และตามสญญาของการไฟฟา ดงนนหากในอนาคตมการตดถนนหรอมการสรางคลองชลประทานผานทดนนน จะทาใหเกษตรกรเสยประโยชนเปนอยางมาก เพราะหากเทยบคาเช าทดนกบการทาเกษตรกรในแตละปแลวรายไดในการปลกพช ผก จาหนายนาจะมราคาทดกวา และจาก




การศกษาของคณะกรรมาธการปฏรปพลงงานพบวา ในชวงทผานมาแมในหลายรฐบาลจะไดมการสงเสรมใหมการผลตไฟฟาดวยแสงอาทตยบางแลว แตสวนใหญเปนการสงเสรมใหเกดโครงการขนาดใหญทเรยกวาการผลตไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตยแบบตดตงบนพนดน (Solar Farm) มากกวา ซงเปนการลงทนโดยธรกจขนาดใหญ และเปนธรกจขนาดใหญจากตางประเทศจานวนไมนอย ขณะทการสงเสรมใหประชาชนระดบครวเรอนหรออาคารขนาดเลก และอาคารขนาดกลางมสวนรวมในการผลตไฟฟาดวยพลงงานแสงอาทตยกลบมนอยมาก อกทงเมอขายไฟฟาใหกบการไฟฟากจะไดราคาตอหนวยถง 5.66 บาท แพงกวาทการไฟฟาเรยกเกบกบประชาชน หนวยละ 3.83 บาท ซงจะเหนไดวาสวนตางตรงนผไดรบประโยชนกจะเปนนายทนเจาของโซลารฟารมขนาดใหญ และผทเสยประโยชนกจะเปนประชาชนนนเอง

2. ปญหาการกาหนดคาเชาทดนเพอประกอบกจการโซลารฟารม การเชาพนทเพอประกอบกจการโซลารฟารมนน เปนสญญาเชาระยะยาวทใชเวลาอยางนอย 25 ป และเจาของพนทสวนมากกคอ ชาวนา ชาวไร หรอเกษตรกรทวไปทไมรกฎหมายหรออตราคาเชาทดน เมอเวลามผมาตดตอขอเชาทเพอทาโซลารฟารม จงอาจคดคาเชาในราคาเทากบการเชาทเพอทานาทาไรปกต ซงเปนการเสยเปรยบตอนายทนเปนอยางมาก เพราะคาตอบแทนทเจาของกจการโซลารฟารมจะไดรบนนมากกวาการขายสนคาเกษตรหลายเทาตว อกทงเงนอดหนนทรฐจายใหในสวนทเกนจากคาไฟทเกบไดนน เจาของทผใหเชากยงมสวนในการจายใหกบการไฟฟาดวยนนเอง

1.1.2 ปญหาขอกฎหมาย 1. ปญหาการใชพระราชบญญตการผงเมอง พ.ศ.2518 ควบคมพนทตดตงโซลารฟารม ปจจบนไมมกฎหมายเฉพาะควบคมพนทการผลตกระแสไฟฟาจากโซลารฟารม จงใช

กฎหมายทวไปทใชบงคบในการควบคมการใชประโยชนทดน คอ พระราชบญญตการผงเมอง พ.ศ.2518 แตพระราชบญญตฉบบดงกลาว กมปญหาในเรองของการจดผงเมองรวมทยงประกาศใชไมครบทกจงหวด จงเปนชองวางใหผประกอบการอาศยชวงเวลาทยงไมมประกาศควบคมพนท เรงดาเนนการกอสรางโซลารฟารมในพนทสเขยว ซงเปนพนทชนบทและเกษตรกรรม นอกจากนยงมกรณการอนญาตให พนทส เขยวซงเปนพนทชนบทและเกษตรกรรมสามารถตงโรงงานผลตกระแสไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตยได เชน จงหวดอางทอง เมองอางทอง (ปรบปรงครงท 2) จงหวดอทยธาน ชมชนหนองฉาง (ผงใหม) ชมชนหนองขาหยาง (ผงใหม) ชมชนหนองสระ (ผงใหม) จงหวดสงหบร ชมชนบางระจน (ผงใหม) (กรมโยธาธการและผงเมอง.2560:ออนไลน) นอกจากนยงมการยกเวนการใชบงคบกฎกระทรวงใหใชบงคบผงเมองรวม ตามคาสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต มาตรา 44 ในสวนของโครงการผลตไฟฟาพลงงานแสงอาทตย สาหรบตดตงบนดนของสวนราชการและสหกรณการเกษตร (โซลารฟารมสวนราชการ) 600 เมกะ (โพสตทเด,2559 : ออนไลน)

ดงนนในการศกษาน ผวจยจงมงศกษาแนวคดทฤษฎเกยวกบมาตรการทางกฎหมายในการควบคมพนทการผลตกระแสไฟฟาจากโซลารฟารม โดยศกษาแนวคด ทฤษฎทเกยวของ ศกษากฎหมายพลงงานทดแทนของสหพนธสาธารณรฐเยอรมน สหรฐอเมรกา ญปน เพอมาเปรยบเทยบกบของประเทศไทย ศกษาปญหาขอเทจจรงทเกดขนในประเทศไทย และปญหาขอกฎหมาย เพอเสนอแนะแนวทางแกไขกฎหมายใหมความเหมาะสมกบการนามาปรบใชอยางมประสทธภาพมากทสด




2. ไมมกฎหมายกาหนดอตราคาเชาขนสงไว ตางจากการเชาทดนเพอทาการเกษตรทไดรบการคมครองตามพระราชบญญตการเชาทดนเพอเกษตรกรรม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2559 มาตรา 8/2 ทใหคณะกรรมการเชาทดนเพอเกษตรกรรมอาเภอ มอานาจหนาท ดงตอไปน (2) พจารณาคารองขอทบทวนการกาหนดอตราคาเชาขนสง ผลผลตขนสงของผลตผลเกษตรกรรมซงเปนพชหลกทนยมปลกในพนท และกาหนดเวลาทผใหเชาอาจเรยกเกบคาเชาในแตละปตามความเหมาะสมแหงทองทตามมาตรา 13 วรรคสาม และการเชาท สกป. คณะกรรมการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรมยงไดมการกาหนดอตราคาเชาทดนไรละ 35,000 บาท ตอป หากผประกอบกจการโซลารฟารมจะเชาทดน สปก. กตองจายตามราคาทกาหนด แตในกรณทไมใชท สปก. กไมมกฎหมายคมครองจงทาใหมปญหาการคดคาเชาทไมยตธรรมได วตถประสงคของการวจย

1. เพอศกษาแนวคดทฤษฎเกยวกบกลไกทางกฎหมายในการควบคมพนทการผลตกระแสไฟฟาจากโซลารฟารมของประเทศไทย ของตางประเทศ มาตรการทางกฎหมาย และผลงานวจยทเกยวของ

2. เพอศกษาปญหาขอเทจจรงและขอกฎหมายเกยวกบกลไกทางกฎหมายในการควบคมพนทกอสรางกจการโซลารฟารมของประเทศไทย

3. เพอเสนอแนะแนวทางปรบปรงแกไขกฎหมายทเกยวของตอไป




กรอบแนวคดในการทาวจย กรอบแนวคดในการทาวจย

ภาพประกอบท 1 กรอบแนวคดทใชในการวจย (Conceptual Framework)

บคคลทเกยวของ 1. นกวชาการดานกฎหมายผงเมอง 2. วศวกรไฟฟาผชานาญการดานการผลตไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตย 3. ตวแทนองคกรปกครองสวนทองถน 4. ผประกอบกจการโซลารฟารม

แนวคดทฤษฎและผลงานวจยทเกยวของ

1. แนวคดและหลกการพ น ฐ า น ข อ ง ก า ร ค ม ค ร อ งสงแวดลอม 2. แนวคดเกยวกบหลกการพฒนาทยงยน 3. แนวคดเกยวกบการขอใบอนญาตประกอบกจการไฟฟาแบบตดตงบนพนดน (โซลารฟารม) 4. แนวคดเกยวกบเรองผงเมองรวม 5. แนวคดเกยวกบการเชาอสงหารมทรพย 6. งานวจยทเกยวของ

ปญหาขอเทจจรง 1. ปญหาการกอสรางโซลารฟารมรกลาพนทสเขยวทาใหเสยประโยชนพนทในการเพาะปลก 2. ปญหาการกาหนดคาเชาทดนเพอประกอบกจการโซลารฟารม

ปญหาขอกฎหมาย 1. ปญหาการใชพระราชบญญตการผงเมอง พ.ศ.2518 ควบคมพนทตดตงโซลารฟารม 2. ไมมกฎหมายกาหนดอตราคาเชาขนสงไว

กฎหมายทเกยวของ กฎหมายระหวางประเทศ 1. อนสญญาสหประชาชาตวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ 2. พธสารเกยวโต กฎหมายประเทศไทย 1. ประมวลกฎหมายแพงและพาณชยเรองการเชาอสงหารมทรพย 2. พรบ.ประกอบกจการ พลงงาน พ.ศ.2550 ระเบยบ ประกาศ ทออกตาม พรบ.น 2. พรบ.การผงเมอง พ.ศ.2518 3. พรบ.การเชาทดนเพอเกษตรกรรม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2559 4.ระเบยบคณะกรรมการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม

งานวจยเรองกลไกทางกฎหมายในกาควบคมพนทการผลตกระแสไฟฟาจากโซลารฟาร




วธการวจย ประชากรและกลมตวอยาง เครองมอทใชในการวจยในครงน เปนแบบสมภาษณเชงลก ( In-Depth Interview) ทผวจย

สรางขนโดยศกษาแนวคดทฤษฎและงานวจยทเกยวของ ครอบคลมเนอหาตามวตถประสงคและกรอบแนวคดของการวจย ในการสมภาษณกลมเปาหมายใชวธการสมตวอยางโดยไมใชความนาจะเปน (Nonprobability sampling) และเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive sampling) เปนการเลอกกลมตวอยาง พจารณาจากการตดสนใจของผวจย และกลมเปาหมายทเลอกในการสมภาษณหาขอมลใหเปนไปตามวตถประสงคของการวจย คอบคลากรผทมความชานาญและประสบการณในเรอง ผงเมอง และการประกอบกจการโซลารฟารม

1. นกวชาการดานกฎหมายผงเมอง 2. วศวกรไฟฟาผชานาญการดานการผลตไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตย 3. ตวแทนองคกรปกครองสวนทองถน 4. ผประกอบกจการโซลารฟารม

วธการเกบขอมล

สบคนขอมลจากบทความจากวารสารหรอนตยาสารทากฎหมาย เอกสารประกอบการสมมนา ขอมลจากเวบไซตทางอนเตอรเนตทงของประเทศไทยและของตางประเทศ เกยวกบการผลตกระแสไฟฟาจากโซลารฟารมและกฎหมายผงเมอง ประกอบกบการสมภาษณเชงลก ( In-Depth Interview) เพอเปนขอมลในการวเคราะหปญหา สรปและขอเสนอแนะ

แนวคดทฤษฎทเกยวของ

1. หลกการปองกนลวงหนา (Precautionary Principle: PP) เปนมาตรการของกฎหมายสงแวดลอมทมเหตผลมาจากความเชอวาการปองกนปญหาในความเสยหายตอสงแวดลอมเปนสงทพงกระทาควบคไปกบการแกไขปญหาดงกลาว ดงปรากฏในปฏญญากรงรโอวาดวยสงแวดลอมและการพฒนา ค.ศ.1992 ทไดกลาวถงหลกการปองกนไวในขอบทท 15 วารฐพงกาหนดมาตรการในการปองกนปญหาดานสงแวดลอมอยางมประสทธภาพ

หลกการปองกนลวงหนา เปนมาตรการเพอหลกเลยงอนตรายอนอาจจะเกดขนและสรางความเสยหายตอสงแวดลอมได โดยทเปนทยอมรบกนโดยทวไปแลววาในการจดการสงแวดลอมทดนนจะตองดาเนนการควบคกนไปทงมาตรการในการปองกนและในการแกไขปญหา ทงน เนองจากวาสงแวดลอมทไดรบความเสยหายไปแลวนน เปนการยากทจะแกไขใหกลบคนดงเดมหรอใกลเคยงกบสภาพเดมได เนองจากตองใชเวลาและทรพยากรตาง ๆ เปนจานวนมาก หลกการปองกนลวงหนานไดถกกาหนดไวในอนสญญาหลายฉบบและไดพฒนาไปสหลกเกณฑตาง ๆ ของกฎหมายภายในประเทศ เชน การกาหนดมาตรฐานคณภาพสงแวดลอม การประเมนผลกระทบสงแวดลอม (EIA) และการจดทาแผนและนโยบายดานสงแวดลอมของชาต เปนตน

ในการกาหนดมาตรการเพอการคมครองสงแวดลอมของโครงการสงแวดลอมแหงสหประชาชาต ไดนาหลกเรองการปองกนไวลวงหนามาใช โดยเรยกรองใหนานาประเทศเลอกใช




กรรมวธในการผลตทจะไมเปนการทาลายสงแวดลอม หรอทจะสงผลกระทบตอสงแวดลอมใหนอยทสด ซงไดแก การเลอกใชวตถดบทเหมาะสม รวมทงการใชเทคโนโลยทมประสทธภาพไมทาลายสงแวดลอม เปนตน (อดมศกด สทธพงษ. 2556 : 49-50)

หลกการปองกนไวลวงหนาน ไดถกนามาบญญตไวในกฎหมายไทยทเกยวของกบสงแวดลอมหลายฉบบทสาคญ ไดแก รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 มาตรา 67 วรรคสองบญญตวา การดาเนนโครงการหรอกจกรรมทอาจกอใหเกดผลกระทบตอชมชนอยางรนแรงทงทางดานคณภาพสงแวดลอม ทรพยากรธรรมชาต และสขภาพ จะกระทามไดเวนแตจะไดศกษาและประเมนผลกระทบตอคณภาพสงแวดลอมและสขภาพของประชาชนในชมชนและจดใหมกระบวนการรบฟงความคดเหนของประชาชนและผมสวนไดเสยกอนรวมทงไดใหองคการอสระซงประกอบดวยผแทนองคการเอกชนดานสงแวดลอมและสขภาพ และผแทนสถาบนอดมศกษาทจดการศกษาดานสงแวดลอมหรอทรพยากรธรรมชาตหรอดานสขภาพ ใหความเหนประกอบกอนมการดาเนนการดงกลาว และในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560 มาตรา 58 กาหนดวา “การดาเนนการใดของรฐหรอทรฐจะอนญาตใหผ ใดดาเนนการ ถาการนนอาจมผลกระทบตอทรพยากรธรรมชาต คณภาพสงแวดลอม สขภาพ อนามย คณภาพชวต หรอสวนไดเสยสาคญอนใดของประชาชนหรอชมชนหรอสงแวดลอมอยางรนแรง รฐตองดาเนนการใหมการศกษาและประเมนผลกระทบตอคณภาพสงแวดลอมและสขภาพของประชาชนหรอชมชน และจดใหมการรบฟงความคดเหนของผมสวนไดเสยและประชาชนและชมชนทเกยวของกอน เพอนามาประกอบการพจารณาดาเนนการหรออนญาตตามทกฎหมายบญญต

บคคลและชมชนยอมมสทธไดรบขอมล คาชแจง และเหตผลจากหนวยงานของรฐกอนการดาเนนการหรออนญาตตามวรรคหนง” นอกจากนยงไดบญญตไวในพระราชบญญตสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอมแหงชาต พ.ศ.2535 เรองการกาหนดมาตรฐานคณภาพสงแวดลอม การจดใหมการประเมนผลโครงการหรอกจกรรมทอาจกอใหเกดผลกระทบตอชมชนอยางรนแรงทงทางดานคณภาพสงแวดลอม ทรพยากรธรรมชาต และสขภาพ จะตองจดใหมการประเมนผลกระทบตอคณภาพสงแวดลอมและสขภาพของประชาชนในชมชนเสยกอนมการดาเนนการดงกลาว และการจดทาแผนและนโยบายดานสงแวดลอมของชาต เปนตน

2. แนวคดเกยวกบหลกการพฒนาทยงยน (Sustainable Development Principle) การจดการสงแวดลอมภายใตหลกการของปฏญญากรงสตอรคโฮม 1972 ม 26 หลกการ

ซง Kiss A. and Shelton D. (1993) และ United Nations Environment Programme. (1972) แยกองคประกอบของแนวคดการพฒนาอยางยงยน 13 หลกการ ทสาคญเกยวกบสงแวดลอมม 2 หลกการ คอ

หลกการท 1 มนษยมสทธพนฐานในเสรภาพ ความเสมอภาค และมสภาวะความเปนอยทพอเพยงในคณภาพสงแวดลอมทยอมใหชวตอยไดอยางภาคภมและด และมนษยมความมงมนทจะมความรบผดชอบในการปองกนและปรบปรงสงแวดลอมสาหรบชนยคปจจบนและอนาคต ในการน จะตองขจดนโยบายสงเสรมหรอทาใหมอยเปนเวลายาวนานในเรองการแบงแยกผว การเลอกปฏบต อาณานคม และรปแบบอน ๆ ของการกดข และการครอบงาของตางชาต

หลกการท 10 ในการพฒนาอยางยงยนจาเปนตองมระบบการเมองการปกครองทให




หลกประกน และคานงถงบทบาทของทองถนและการมสวนรวมของประชาชน จากหลกการท 10 การจดการสงแวดลอม จะทาไดดทสดกดวยการมสวนรวมของ

ประชาชนทเกยวของทกคน ในระดบประเทศทกคนจะเขาถงขอมลสงแวดลอมทจดทาโดยหนวยงานของรฐ ประกอบดวยขอมลดานวตถอนตรายและกจกรรมทดาเนนการในชมชนไดตามความเหมาะสม และเปดโอกาสใหประชาชนมสวนรวมในกระบวนการตดสนใจ รฐจะอานวยความสะดวกและจงใจใหประชาชนตนตว และมสวนรวมดวยการจดทาขอมลไวอยางกวางขวาง การเขาถงขอมลอยางมประสทธภาพในกระบวนการทางศาลและฝายบรหาร อนประกอบดวยการแกไขและเยยวยาเปนสงทรฐจะตองจดให (สนย มลลกมาลย,พราวพรรณราย มลลกมาลย.2555:26)

3. แนวคดเกยวกบการขอใบอนญาตประกอบกจการไฟฟาแบบตดตงบนพนดน (โซลารฟารม)

1. โครงการรบซอไฟฟาจากโซลารฟารม (Solar Farm) จากมตคณะกรรมการนโยบายพลงงานแหงชาต ครงท 2/2557 (ครงท 147) ม

สาระสาคญเกยวกบโครงการผลตไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตยแบบตดตงบนพนดนคอ มเปาหมายรบซอกระแสไฟฟา รวม 2,000 เมกะวตต ตอมาเมอวนท 22 ตลาคม 2557 คณะกรรมการนโยบายพลงงานแหงชาต (กพช.) ไดมมตใหเพมปรมาณ การรบซอไฟฟาอก 800 เมกะวตต โดยโครงการสวนทสายสงรองรบไมได ใหยนขอเปลยนจดจาหนายไฟฟาจากพนททเสนอไวเดมได ปจจบนมโครงการทขายไฟฟาแลว 294 โครงการ กาลงการผลตตดตง 1,322 เมกะวตต มโครงการทยนเสนอขายยงไมไดพจารณาตอบรบซอรวม 178 โครงการ กาลงการผลตตดตง 1,013.37 เมกะวตตสงสด และผานการพจารณาใหสามารถตอบรบซอไดจากคณะกรรมการบรหารมาตรการสงเสรมการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนแลว 25 โครงการ รวม 138.35 เมกะวตตสงสด และอก 153 โครงการ รวม 875.02 เมกะวตตสงสด ทตดปญหาสายสงรองรบไมไดและตองเปลยนพนทตงภายในวนท 31 มนาคม 2558 โดยตองขายไฟฟาเขาระบบเชงพาณชยภายในสนเดอนธนวาคม 2558 (กรมพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน. 2557)

2. การตดตงแผงเซลลแสงอาทตยของโซลารฟารมในประเทศไทย ปจจบนโรงไฟฟาพลงงานแสงอาทตยในประเทศไทย ทงขนาดใหญและขนาดเลก จะมการ

เลอกเทคโนโลยในการตดตงแผงเซลลอาทตยทแตกตางกนไป ขนอยกบเงนลงทนของแตละบรษท ทนยมใชกนอยเวลานจะมอย 2 ประเภท ไดแก การตดตงแบบอยกบท (Fixed system) ซงเปนการตดตงแผงแบบระบตาแหนงชดเจน โดยใชการคานวณจากขอมลเฉลยของระดบความเขมของแสงในแตละพนท เพอกาหนดองศาของการตดตงแผงเพอรบแสงอาทตยไดอยางมประสทธภาพทสดและการตดตงแบบหมนตามดวงอาทตย (Tracking system)

อยางไรกตาม การตดตงแผงเซลลแสงอาทตยแบบอยกบทน ทาใหไดรบคาพลงงานจากแสงอาทตยไดดเพยงบางชวงเวลาหรอประมาณ 5-6 ชวโมงตอวน เนองจากดวงอาทตยมการเคลอนทอยตลอดจาก ทศตะวนออกไปสทศตะวนตก แผงเซลลแสงอาทตยทตดตงอยกบท จะไดรบพลงงานแสงอาทตยไดเตมทในเวลาเทยงวนเทานน จงทาใหประสทธภาพการใชงานของแผงเซลลแสงอาทตยไมเตมศกยภาพเทาทควร แตขอดของการตดตงแผงเซลลแสงอาทตยแบบนจะมตนทนในการตดตงไมสงมากนกและการดแลรกษางาย (เอกโก กรป. 2551 : ออนไลน)




4. แนวคดเกยวกบการเชาทดนสานกงานการปฏรปทดนเพอการเกษตร (ส.ป.ก.) ทดน ส.ป.ก. คอ ทดนบรเวณทไดประกาศใหเปนเขตปฏรปทดน ซงจะอยภายใตการดแลของ

สานกงานการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม กระทรวงเกษตรและสหกรณ โดยไมสามารถนามาออกเอกสารสทธตามประมวลกฎหมายทดนได หรอจะเรยกกนงายๆ กคอ ทดน ส.ป.ก. เปนทดนททางภาครฐยกใหเกษตรกรเพอใชเปนทดนในการทามาหากนดานการเกษตร (สานกงานการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม,2559 : ออนไลน)

ส.ป.ก. ไดดาเนนการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรมมาตงแตป พ.ศ. 2518 โดยอาศยอานาจตาม พระราชบญญตการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม พ.ศ. 2518 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2519 และ (ฉบบท 3) พ.ศ. 2532 โดยการนาทดนของรฐ และทดนทจดซอจากเอกชนนามาจดใหกบเกษตรกรผไมมทดนทากนเปนของตนเอง หรอมทดนเลกนอยไมเพยงพอแกการครองชพ ไดเขาทาประโยชน เชา หรอเชาซอ โดยในการจดทดนดงกลาว คณะกรรมการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม (คปก.) ไดออกระเบยบ หลกเกณฑ วธการ และเงอนไขในการคดเลอกเกษตรกร ตามระเบยบ คปก. วาดวยหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขในการคดเลอกเกษตรกร ซงจะมสทธไดรบทดนจากการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม พ.ศ. 2535 แกไขเพมเตม (ฉบบท 3) พ.ศ. 2538 และกาหนดใหการคดเลอกเกษตรกรในเขตปฏรปทดนในแตละทองท อยในอานาจการพจารณาของคณะกรรมการปฏรปทดนจงหวด นอกจากนตามมาตรา 30 กาหนดให ส.ป.ก. มอานาจจดทดนใหสถาบนเกษตรกร โดยจดใหเชาไดตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขท คณะกรรมการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม (คปก.) กาหนด ตามจานวนทดนท คปก. เหนสมควร ทงน โดยคานงถงประเภท และลกษณะการดาเนนงานของสถาบนเกษตรกรนนๆ พระราชบญญตการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม พ.ศ. 2518 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2519 และ (ฉบบท 3) พ.ศ. 2532 มาตรา 30 กาหนดให ส.ป.ก. มอานาจจดทดนใหเกษตรกร หรอสถาบนเกษตรกรได ตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไข ทคณะกรรมการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรมกาหนด ตามขนาดการถอครองในทดน ดงน

1. จานวนทดนไมเกน 50 ไร สาหรบเกษตรกร และบคคลในครอบรวเดยวกน เพอใชประกอบเกษตรกรรม

2. จานวนทดนไมเกน 100 ไร สาหรบเกษตรกร และบคคลในครอบรวเดยวกน เพอใชประกอบเกษตรกรรม ประเภทเลยงสตวใหญ ตามท รฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณประกาศ

3. จานวนตามทคณะกรรมการฯ เหนสมควรสาหรบสถาบนเกษตรกร 4. ถาเปนทดนของรฐ และมเกษตรกรถอครองอยแลวเกนจานวนทกาหนด กอน

เวลาทคณะกรรมการฯ กาหนด (พ.ศ. 2524) จดใหตามจานวนทเกษตรกรถอครองได แตเมอรวมกนแลวตองไมเกน 100 ไร (มาตรา 30 วรรคสาม) สรปผลการวจย

การจากดพนทในการผลตกระแสไฟฟาจากการตดตงบนพนดน หรอโซลารฟารม เปนการศกษาในมตดานการควบคม ถอวาเปนหลกการปองกนลวงหนา (Precautionary Principle: PP) ทมความสาคญมาก เพราะกวาจะไดพลงงานแสงอาทตย 1 MW ตองใชพนทตงแผงโซลารเซลลถง 15




ไร ดงนน โซลารฟารมแตละแหงตองมพนทในการกอสรางไมนอยกวา 10 ไร จงจะคมทน อกทงการเชาทดนเพอประกอบกจการโซลารฟารมกเปนการเชาระยะยาวทมเวลาถง 25 ป ตามสญญาของการไฟฟากบผยนใบขออนญาตขายไฟฟาใหแกการไฟฟาฝายผลต หรอ PEA และจากการศกษาพบวาเรองการควบคมพนทประกอบกจการโซลารฟารมมปญหาทสาคญ 2 ประการ คอ

ประการท 1 การกอสรางโซลารฟารมรกลาพนทสเขยวทาใหเสยประโยชนพนทในการเพาะปลก คอ โดยปกตแลวการขออนญาตจาหนายไฟฟาจะตองมการตรวจสอบการใชทดนตามผงเมองรวม ทสานกงานโยธาธการและผงเมอง ในจงหวดทจะทาการกอสรางโซลารฟารม ซงตามพระราชบญญตการผงเมอง พ.ศ.2518 มาตรา 26 จงหวดแตละจงหวดจดทาผงเมองรวมแลวเสนอตอคณะรฐมนตรเพอประกาศกฎกระทรวงในราชกจจานเบกษา โดยกฎกระทรวงนมเวลาใชบงคบ 5 ป ในระหวาง 5 ปนถากรมโยธาธการและผงเมองหรอเจาพนกงานทองถนเหนสมควร จะแกไขปรบปรงผงเมองรวมใหมเพอใหเหมาะสมกบสภาพการณและสงแวดลอมทเปลยนแปลงไป หรอเพอประโยชนแหงรฐกสามารถทาไดและเมอจะครบ 5 ป ถาเหนวาไมมการเปลยนแปลงในสวนสาคญ ของพนท กทาการประชมเพอรบฟงความคดเหนของประชาชนในทองท ถาไมมผใดคดคานกขอขยายระยะเวลาอก 5 ป ได การจดผงเมองรวมจะแบงโซนพนท ออกเปน 10 โซนส ไดแก

ทมา : http://www.poolprop.com/Article.aspx

1. เขตสเหลอง เปนทดนประเภททอยอาศยหนาแนนนอย 2. เขตสสม เปนทดนประเภททอยอาศยหนาแนนปานกลาง 3. เขตสนาตาล เปนทดนประเภททอยอาศยหนามาก 4. เขตสแดง เปนทดนประเภทพาณชยกรรม 5. เขตสมวง เปนทดนประเภทอตสาหกรรม




6. เขตสเมดมะปราง เปนทดนประเภทคลงสนคา 7. เขตสขาวมกรอบและเสนทแยงมมสเขยว เปนทดนประเภทอนรกษชนบทและ

เกษตรกรรม 8. เขตสเขยว เปนทดนชนบทประเภทชนบทและเกษตรกรรม 9. เขตสนาตาลออน เปนทดนประเภทอนรกษเพอสงเสรมศลปวฒนธรรมไทย 10. เขตสนาเงน เปนทดนประเภทสถาบนราชการ การสาธารณปโภคและสาธารณ

ประการ มาตรา 27 กาหนดเอาไววาในเขตทไดมกฎกระทรวงใหใชบงคบผงเมองรวมแลว หามบคคล

ใดใชประโยชนทดนผดไปจากทไดกาหนดไวในผงเมองรวม หรอปฏบตการใด ๆ ซงขดกบขอกาหนดของผงเมองรวมนน ถาพจารณาตามกฎหมายแลวจะเหนไดวา การขออนญาตกอสรางโซลารฟารมไมนาจะมปญหาขดกบกฎหมายผงเมอง เพราะแตละพนทกไดมการกาหนดโซนไวแลววาใหใชประโยชนอยางไรไดบาง เชน เขตพนทสเขยวซงเปนทดนชนบท ประเภทชนบทและเกษตรกรรม กจะไมสามารถกอสรางโซลารฟารมได แตทาไมยงพบเหนการกอสรางโซลารฟารมในเขตพนทสเขยว นนเปนขณะนกรมโยธาธการและการผงเมองกาลงดาเนนการแกไขการจดทาผงเมองรวม 73 จงหวด ซงเรมดาเนนการมาตงแตป พ.ศ.2545 จนถง พ.ศ.2547 ไดดาเนนการจดทาผงเมองแลวเสรจพรอมออกประกาศผงเมองรวมไป 27 จงหวด อก 8 จงหวด อยในขนตอนการจดทาตามกฎหมายและอก 35 จงหวด ตอมาในป พ.ศ.2560 มผงเมองรวมจงหวดไดปรบปรง 45 จงหวด เตรยมเขาสขนตอนตามกฎหมาย 42 จงหวด เรมดาเนนการป 2560 จานวน 13 จงหวด มแพร อางทอง หนองคาย อตรดตถ เชยงราย ชยภม ระนอง ตรง ตาก พทลง ชมพร แมฮองสอน และพงงา เรมดาเนนการในปน 13 จงหวด มพจตร เพชรบรณ สโขทย ปตตาน พระนครศรอยธยา สพรรณบร กาฬสนธ บงกาฬ บรรมย มหาสารคาม รอยเอด ศรสะเกษ และอานาจเจรญ และป 2562 ม 2 จงหวด คอ ชยนาท และสกลนคร (ประชาชาตธรกจ.2561:ออนไลน) ดงนนผประกอบการกอาศยชองวางตอนทยงไมมกฎกระทรวงใหใชบงคบผงเมองรวมในบางพนท เรงดาเนนการกอสรางโซลารฟารมในพนทอนรกษชนบทและเกษตรกรรมนนเอง

อกปญหาทพบคอ ทจรงแลวกจกรรมอตสาหกรรมเพอผลตกระแสไฟฟา สามารถจดอยในพนทสมวงคอ เปนทดนประเภทอตสาหกรรมได แตการจดผงเมองรวมของจงหวดทประกาศบงคบใชแลว และอกหลายผงเมองทรอประกาศใชบงคบกลบพบวามหลายพนทไดระบวาพนทสเขยว ซงเปนพนทชนบทและเกษตรกรรมสามารถผลตไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตยได เชน ผงเมองรวมจงหวดอางทอง แกไขครงท 2 จงหวดอทยธาน กกาหนดใหผงชมชน 3 ชมชน ซงเปนพนทชนบทและเกษตรกรรมสามารถผลตไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตยได คอ ชมชนหนองฉาง ผงใหม ชมชนหนองขาหยาง ผงใหม ชมชนหนองสระ (กรมโยธาธการและผงเมอง. 2558 : ออนไลน) นอกจากนยงมปญหาพนทสเดยวกนแตแผนของแตละจงหวดกลบมมาตรฐานในการใชพนทแตกตางกน เชน รางผงเมองรวมจงหวดรอยเอดไมใหมโรงไฟฟาในทชมชน แตในพนทชนบทและเกษตรกรรม และพนทอนรกษชนบทและเกษตรกรรมมได ขณะทรางผงเมองรวมจงหวดสรนทรซงอยตดกน หามไมใหมโรงไฟฟาในพนชนบทและเกษตรกรรม และพนทอนรกษชนบทและเกษตรกรรม และรางผงเมองรวมจงหวดชมพรอนญาตใหมโรงไฟฟาไดทงในพนทชมชน พนทชนบทและเกษตรกรรม และพนทอนรกษ




ชนบทและเกษตรกรรมสรปคอทจงหวดชมพรสามารถสรางโซลารฟารมไดทง 3 พนทเลย ปญหาประการสดทาย คอ ในบญชทายกฎกระทรวงใหใชบงคบผงเมองรวม ฉบบราง ยงมการแกไขในลาดบท 88 โดยอนญาตใหโรงงานผลตพลงงานไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตย สามารถใชประโยชนในทดนชนบทและเกษตรกรรมได หมายความวาถาดตามขอ 88 น แผนของจงหวดตาง ๆ กจะอนญาตใหสรางโซลารฟารมในพนทสเขยว ซงเปนพนทชนบทเกษตรกรรมได และในรฐบาลของคณะรกษาความสงบแหงชาตกมการใชอานาจตามมาตรา 44 ในการสงใหพนทสเขยวบางพนทสามารถตงโรงไฟฟาทผลตจากโซลารฟารมไดอกดวย จงทาใหมความสบสนในเรองของพนททจะประกอบกจการโซลารฟารมได และจากคาสงหรอขอยกเวนของกฎหมายตางๆ เหลานเองททาให มการประกอบกจการโซลารฟารมในพนทสเขยว ซงเปนทดนประเภทชนบทและเกษตรกรรม ทเหมาะสมกบการทาเกษตรมากกวา

อนทจรงแลวเจตนารมณในการนาพลงงานแสงอาทตยมาผลตกระแสไฟฟาไวใช เพราะเปนพลงงานสะอาดและไมเปนมลพษตอสงแวดลอมนน หากเปรยบเทยบกบประเทศทมการผลตกระแสไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตยอนดบทหนงถงอนดบทสามของโลกจะพบวา ในประเทศสหพนธณรฐเยอรมน มสดสวนการตดตงโซลารรฟทอปทรอยละ 98 สดสวนการตดตงโซลารฟารม รอยละ 2 ประเทศสหรฐอเมรกา มสดสวนการตดตงโซลารรฟทอปทรอยละ 90 สดสวนการตดตงโซลารฟารม รอยละ 10 และประเทศญปนมสดสวนการตดตงโซลารรฟทอปทรอยละ 80 สดสวนการตดตงโซลารฟารม รอยละ 20 ประเทศไทยทมสดสวนการตดตงโซลารรฟทอปเพยงรอยละ 6 แตมสดสวนการตดตงโซลารฟารมถงรอยละ 94 จากสดสวนการตดตงโซลารเซลเพอผลตกระแสไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตยของตางประเทศนน จะเนนทการตดตงโซลารรฟทอป มากกวาการผลตไฟฟาจากโซลารฟารม ซงประเดนนกเปนทอนมาณไดวา ในตางประเทศนนมแนวคดทสนบสนนการผลตกระแสไฟฟาจากโซลารรฟทอปมากกวาโซลารฟารม ซงตางจากประเทศไทยท มการตดตงโซลารรฟทอปเพยงรอยละ 6 และมการตดตงโซลารฟารมถงรอยละ 94 ดงนน ในตางประเทศจงไมมปญหาในการประกอบธรกจโซลารฟารมในพนทสเขยว

ประการท 2 การกาหนดคาเชาทดนเพอประกอบกจการโซลารฟารม การเชาทดนเพอประกอบกจการโซลารฟารมตองทาสญญากนอยางนอย 25 ป ดงนน หากม

การทาสญญาทเสยเปรยบกนเปนอยางมากในเรองของคาเชาทดน ผใหเชากจะตองทนหรอสญเสยผลประโยชนทจะไดรบเปนระยะยาวนานถง 25 ป อนเปนการไมยตธรรมแกผใหเชา แตในเรองของการเชาทเพอประกอบกจการโซลารฟารมนน ไมมกฎหมายกาหนดอตราคาเชาขนสงไว ซงหากเปรยบเทยบกบการเชาทเพอทาการเกษตรกรรม จะเหนไดวาในเรองนมกฎหมายกาหนดอตราคา เชาขนสงไว คอ พระราชบญญตการเชาทดนเพอเกษตรกรรม พ.ศ.2524 กาหนดไวในมาตรา 8 (1) ใหคณะกรรมการเชาทดนเพอเกษตรกรรมจงหวดมอานาจวางระเบยบการกาหนดอตราคาเชาขนสงสาหรบเปนแนวปฏบตของคณะกรรมการเชาทดนเพอเกษตรกรรมตาบล ตามหลกเกณฑและวธการทกระทรวงเกษตรและสหกรณและกระทรวงมหาดไทยรวมกนกาหนด ตอมาไดมการแกไขกฎหมายดงกลาว โดยพระราชบญญตการเชาทดนเพอเกษตรกรรม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2559 ไดมการกาหนดเกยวกบการกาหนดอตราคาเชาขนสงไวใน มาตรา 8/2 ให คณะกรรมการเชาทดนเพอเกษตรกรรมอาเภอ มอานาจหนาท ดงตอไปน (2) พจารณาคารองขอทบทวนการกาหนดอตราคาเชาขนสง




ผลผลตขนสงของผลตผลเกษตรกรรมซงเปนพชหลกทนยมปลกในพนท และกาหนดเวลาทผใหเชาอาจเรยกเกบคาเชาในแตละปตามความเหมาะสมแหงทองทตามมาตรา 13 วรรคสาม ทใหอานาจคณะกรรมการเชาทดนเพอเกษตรกรรมตาบล พจารณาวนจฉยขอพพาทเกยวกบการเรยกเกบคาเชา การชาระคาเชา ระยะเวลาของการเชาตลอดจนขอพพาทอน หรอคาเสยหายอนเกดจากการเชาตามคารองขอของผเชาหรอผใหเชา และออกคาสงใด ๆ ใหผเชาหรอผใหเชาปฏบตหรอมใหปฏบตการใดเพอใหเกดผลตามคาวนจฉย และเมอวนจฉยหรอออกคาสงใด ๆ แลว ใหรายงาน คณะกรรมการเชาทดนเพอเกษตรกรรมอาเภอทราบ นอกจากน การเชาท สปก. คณะกรรมการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรมยงไดมการกาหนดอตราคาเชาทดนไรละ 35,000 บาท ตอป และในป พ.ศ.2560 ไดมการยกรางระเบยบคณะกรรมการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม วาดวยการกาหนดหลกเกณฑ วธการ เงอนไขในการใชและการกาหนดคาตอบแทนการใชประโยชนทดนใหเกดประโยชนสงสดแกเกษตรกรและประโยชนสาธารณะของประเทศ พ.ศ. ... เพอเสนอตอรฐบาล ในป 2560 เพอกาหนดอตราการจดเกบคาใชทดนเพอทาธรกจ พลงงาน เหมองแร ปโตรเลยม โดย ส.ป.ก.จะเกบเงนคา เชาทดนเพอกจการดงกลาวเบองตนไรละ 40,000 บาท ตอป และใหปรบเพมทกป เฉลย 3 ป จะปรบขนประมาณ 4,000 บาทตอไร และปท 30 จะบวกอกรอยละ 9 ของราคา 3 ปสดทาย แตในเรองการเชาทเพอประกอบกจการโซลารฟารมนน ไมมกฎหมายควบคม หรอต งคณะกรรมการใดขนมาเพอกาหนดอตราคาเชาขนสงไว ดงการเชาทเพอทาการเกษตรกรรม และการเชาท สปก. เพอทาธรกจพลงงาน กรณถาเชาท สปก.เพอประกอบกจการโซลารฟารม กตองเปนไปตามระเบยบกาหนดคาเชาทดนของคณะกรรมการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม แตถาไมใชทดน สปก. กจะไมมเกณฑในการคดคาเชาทดนเพอประกอบกจการโซลารฟารม ดงนนจงทาใหมปญหาวาเมอมกลมทนมาขอตดตอเจาของทดนซงสวนมากกเปนเกษตรกร ชาวนา ชาวไร ชาวสวน หรอชาวบานธรรมดา กอาจจะคดคาเชาในราคาคาเชาททานา ทาไร ทาสวนทวไป คอคดไรละไมกพนบาทตอป โดยสวนมากจะคดไรละ 1,000 บาทตอป ทาใหเสยเปรยบตอกลมนายทน เพราะในสญญาอาจจะกาหนดวาใหคดราคา 1,000 บาท จนครบ 25 ป ซงไมเปนการยตธรรมตอเจาของทดน ดวยการขายไฟฟาใหกบการไฟฟานน ผขายจะไดรบคาตอบแทนทมากกวาเปนหลายเทา แตจากการศกษาผวจยพบวา ในกรณการเชาทดนเพอทาโซลารฟารมนนสวนมาก จะเสนอในราคาไรละ 10,000 บาท ตอป ซงถอวาเปนราคาทสงกวาการเชาทเพอทาเกษตรกรรม แตถาเทยบกบการเชาท สปก. แลวจะพบวายงนอยมาก เพราะเชาท สปก. จะไดคาเชาไรละ 35,000 บาท ตอป และจะสงเกตไดวาการเชาท สปก. นน มระเบยบกาหนดอตราทชดเจน ดงนน หากผประกอบกจการโซลารฟารมจะเชาทท สปก. เพอทาโรงไฟฟาพลงงานแสดงอาทตยกตองจายไรละ 35,000 บาท ตอป แมเจาของทดนจะรหรอไมรหลกเกณฑตามระเบยบกาหนดคาเชาทดนของคณะกรรมการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม กจะไดรบการคมครองตามกฎหมายฉบบนอยแลวนนเอง แตสาหรบทดนทไมใชท สปก. กจะไมไดรบการคมครอง ดงนน ผใหเชากตองหรอเจาของทดนกตองจดการความเสยงดวยตวเอง ตดสนใจชงนาหนกเอาเองวาจะตองใหเชาเทาไหรถงจะคม ตกลงใหมการปรบคาเชาทก 5 ป หรอ 10 ปดหรอไม เปนตน อภปรายผล




จากผลการวจยนปรากฏวา ในเรองของการควบคมพนทการผลตกระแสไฟฟาแบบตดตงบนพนดน หรอโซลารฟารมนนมกฎหมายหลกทเกยวของคอ พระราชบญญตผงเมอง พ.ศ.2518 แตพระราชบญญตฉบบดงกลาว มชองวางเรองระยะเวลาการประกาศพนทควบคมตามผงเมองรวม คอ ผงเมองรวมยงไมประกาศใชครบทกจงหวดบางจงหวดมการประกาศใชผงเมองรวมแลว แตบ างจงหวดยงไมมการประกาศใชผงเมองรวม จงทาใหผประกอบกจการบางแหงอาศยชวงเวลาน ยนขอประกอบกจการโซลารฟารมในเขตพนทสเขยวได และแผนของแตละจงหวดกไมเปนมาตรฐานเดยวกนคอ บางจงหวดอนญาตใหประกอบกจการไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตยในพนทส เขยวได แตจงหวดใกลกนกลบไมอนญาตใหประกอบกจการไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตย จงอาจทาใหเกดความสบสนในการตรวจสอบการใชทดนตามผงเมองรวมของเจาพนกงานได การผลตกระแสไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตยเพอใชหรอขายนน หากดจากตางประเทศทมการผลตกระแสไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตยมากทสดอนดบหนงถงสามของโลก คอประเทศสหพนธณรฐเยอรมน ประเทศสหรฐอเมรกา และประเทศญปนนน จะเนนการผลตกระแสไฟฟาแบบตดตงบนหลงคา หรอโซลารรฟทอปมากกวา โซลารฟารม ดงนนจงทาใหประเทศเหลานไมมปญหาเรองการประกอบกจการโซลารฟารมในเขตพนทสเขยวหรอพนทเกษตรกรรมเหมอนเชนของประเทศไทย ดงนน หากมการแกไขพระราชบญญตการผงเมอง พ.ศ.2518 ใหมการกาหนดสเขตพนทการใชประโยชนทดนดานกจการพลงงานทดแทนเพอผลตกระแสไฟฟาเพมขนมาอกหนงเขต กจะมความชด เจนมากขนมาเขตใดสามารถประกอบกจการโซลารฟารมไดหรอไม และกาหนดใหชดเจนวาในเขตพนทสเขยวไมอนญาตใหประกอบกจการโซลารฟารม เพอเปนการอนรกษพนทไวทาการเพาะปลกเพอหลอเลยงชวตคนไทยใหมอาหารการกนทสมบรณสบไป

เรองการกาหนดคาเชาทดนเพอประกอบกจการโซลารฟารม ทไมม กฎ ระเบยบ คาสง หรอขอบงคบใดกาหนดเกยวกบคาเชาทดนเพอประกอบกจการโซลารฟารม ซงตางจากการเชาทดนเพอทาการเกษตรกรรม และการเชาท สปก. เพอประกอบกจการพลงงานทมกฎหมายควบคมเรองของการกาหนดคาเชาขนสง หรอกาหนดราคาคาเชาทดนตอไรไว จงทาใหเกดปญหาในการคดราคาคาเชาทดนของผใหเชาวาจะคดในอตราไรละเทาใด ตองคดคาเชาตามความกาวหนาอยางไรถงจะไมเสยเปรยบนายทนมากนก แตหากมระเบยบออกมากาหนดคาเชาทดนเพอประกอบกจการโซลารฟารมเหมอนกรณการเชาท สปก. ผใหเชากจะไดรบการคมครองจากกฎหมายแมไมรราคาคาเชาตามทกฎหมายกาหนด แตอยางไรผเชากตองเสนอราคาตามทระเบยบกาหนด เพราะมเชนนนแลวการเชาอาจจะเปนโมฆะกอใหเกดความเสยหายตอกจการของผเชาได

ขอเสนอแนะทางกฎหมาย 1. ตองมการแกไขพระราชบญญตการผงเมอง พ.ศ.2518 ใหมการกาหนดสเขตพนทการใช

ประโยชนทดนดานกจการพลงงานทดแทนเพอผลตกระแสไฟฟาเพมขนมาอกหนงเขต เพราะการผลตกระแสไฟฟาจากพลงงานทดแทนบางประเภทตองใชพนทมาก เชน กจการโซลารฟารม จงไมควรจะอนญาตใหดาเนนการในพนทสเขยวได เพราะจะลดพนทในการทาการเกษตรและทาใหสนคาเกษตรซงเปนหนงในปจจยสมราคาทแพงขนและกอนทจะมการแกไขกฎหมายดงกลาว

2. รฐตองเรงดาเนนการจดทาแผนผงเมองรวม เพอประกาศเปนกฎกระทรวงควบคมพนทการใชประโยชนทดนใหครอบคลมทกจงหวดโดยเรว เพราะปจจบนกจการโซลารฟารมมการขยายตว




เปนอยางมาก ดงนนความตองการใชพนทจงมากตามไปดวย หากรฐไมเรงดาเนนการประกาศควบคมพนท กอาจจะมการใชประโยชนในชวงนเขาไปดาเนนกจการโซลารฟารมในพนทเกษตรได

3. รฐตองออกประกาศ ระเบยบ หรอคาสง กาหนดอตราคาเชาทดนในการประกอบกจการโซลารฟารม โดยกาหนดราคาคาเชาทดนใหเปนมาตรฐานเดยวกน เพอเปนการปองกนและคมครองผใหเชาทมสถานะทางเศรษฐกจดอยกวาผเชาไมใหถกเอาเปรยบในการทาสญญา เพราะเปนสญญาระยะยาวถง 25 ป ดงนนเพอความยตธรรม รฐในฐานะทเปนตวกลางจงตองออกกฎหมายทมความเหมาะสมและยตธรรมกบทงสองฝายมาบงคบใชในกรณน

เอกสารอางอง กรมพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน. (2557). สรปผลการศกษาผลกระทบของนโยบายการ

เปลยนแปลงสภาพภมอากาศโลกตอภาคพลงงานของประเทศไทย.กรงเทพมหานคร : สานกวจยคนควาพลงงาน (สวค.) กนมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน (พพ.)

กรมโยธาธการและผงเมอง.(2560). ผงเมองกบโรงไฟฟาพลงงานทดแทน. สบคนเมอวนท 12 ธนวาคม 2559 จากwww.thairenewableenergy.com/.../departmenttofpublicworkandtow.

ประชาชาตธรกจ.(2561).(ออนไลน) มณฑล สดประเสรฐ มอวางผงเมองสไทยแลนด 4.0. (ออนไลน). แหลงทมา https://www.prachachat.net/property/news-102195.

โพสตทเด. (2559). เวนผงเมองโซลารฟาร. สบคนเมอวนท 6 มกราคม 2560 จาก https://www.posttoday.com/biz/gov/421104.

สนย มลลกมาลย,พราวพรรณราย มลลกมาลย. (2555). แนวทางการสงเสรมการมสวนรวมของประชาชนในการเพมพนทสเขยวในชมชนเมองเพอลดภาวะโลกรอน. คณะนตศาสตร. กรงเทพมหานคร : สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

สานกงานการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม. (2559).(ออนไลน). การจดทดนเพอเกษตรกรรม. สบคนเมอวนท 10 มกราคม 2560 จาก https://www.alro.go.th/alro_th /ewt_news.php?nid=1378 &filename=index.

อดมศกด สนธพงษ. (2556). มาตรการทางกฎหมายเพอการอนรกษและใชประโยชนในทรพยากรชายฝงทะเลอยางยงยน. กรงเทพมหานคร : วารสารนกบรหารปท 33 ฉบบท 1 (มกราคม-มนาคม 2556).

เอกโก กรป. (2551). เทคโนโลยเซลลแสงอาทตยในปจจบน. สบคนเมอวนท 12 ธนวาคม 2559.จาก www.egco.com/th/energy_knowledge_solar3.asp




แนวทางการพฒนาศกยภาพบคลากรเกยวกบธรกจโลจสตกส กรณศกษา จงหวดหนองคาย

Ways to Improve the Staff Potentiality on the Logistics Business at NongKhai Province

ละอองดาว ภสารอง1 ศวช ศรโภคางกล2

บทคดยอ การศกษาเรอง แนวทางการพฒนาศกยภาพบคลากรเกยวกบธรกจโลจสตกส กรณศกษา จงหวดหนองคายมวตถประสงคเพอศกษาความตองการพฒนาบคลากรเกยวกบธรกจโลจสตกส ปจจยทเกยวของกบการพฒนาศกยภาพบคลากรโลจสตกสและศกษาแนวทางการพฒนาศกยภาพบคลากรเกยวกบธรกจโลจสตกสในจงหวดหนองคาย ซงใชการเกบรวบรวมขอมลภาคสนาม โดยใชแบบสมภาษณ ผลการศกษาพบวา ความตองการพฒนาบคลากรเกยวกบธรกจโลจสตกสในจงหวดหนองคาย พบวามความตองการพฒนาบคลากรเกยวกบโลจสตกส ดานการพฒนาบคลากรดานกฎระเบยบ พธศลกากร ดานพสด การจดซอจดจาง การจดเกบสนคาคงคลง การเคลอนยายสนคา ความรทกษะภาษา โดยเฉพาะการเขยนและอานภาษาตางประเทศ ดานปจจยทเกยวของกบการพฒนาศกยภาพบคลากรโลจสตกสในจงหวดหนองคาย แบงปจจยทเกยวของกบการพฒนาศกยภาพโลจสตกส คอ การสนบสนนของหนวยงานของรฐ และนโยบายการผลตบคลากรดานโลจสตกสของหนวยงานการศกษา การแขงขนทางเศรษฐกจ ความตองการของลกคาและผรบบรการดานโลจสตกส และความรวมมอกบหนวยงานภาครฐในการพฒนาศกยภาพของบคลากรเกยวกบโลจสตกส รองลงมาคอปจจยดานพธศลกากรของแตละประเทศ และความรวมมอกบหนวยงานเอกชนในการพฒนาศกยภาพของบคลากร ดานแนวทางการพฒนาศกยภาพบคลากรเกยวกบธรกจโลจสตกส สามารถสรปเปน 3 สวน คอ 1. แนวโนมความตองการพฒนาทกษะความรความสามารถของผปฏบตหนาทโลจสตกสพบวา ควรพฒนาบคลากรในด าน กฎหมาย ระเบยบ พธศลกากร หากขนตอนพธศลกากรมความลาชาหรอผดพลาด จะทาใหการขนสงสนคามความลาชามากขน ซ งทาใหโอกาสทางธรกจจะลดนอยลงไปดวย ดานความรและทกษะในดาน ดานพสด การจดซอจดจาง การจดเกบสนคาคงคลง การเคลอนยายสนคา เพอประกอบการวเคราะหเพอลดตนทนดานโลจสตกส และดานความรทกษะภาษาเปนสงหนงทผปฏบตหนาทดานโลจสตกสตองการ โดยเฉพาะการเขยนและอานภาษาตางประเทศ 2. การสรางความรวมมอระหวางหนวยงานเอกชน ในการพฒนาบคลากรโลจสตกส เพอเพมศกยภาพในการแขงขนระดบสากล มากกวาการแขงขนในระดบจงหวด ควรมการตดตามการสงเสรมความรวมมอของหนวยงานเอกชนจากหนวยงานภาครฐอยางตอเนองดวย 3. ขอเสนอแนะการพฒนาบคลากรโลจสตกสในอนาคต พบวา การสรางศนยสารสนเทศเพอพฒนาบคลากรดานโลจสตกส เพอใหบคลากรดานโลจสตกสสามารถศกษาหาความร และการพฒนาเพอใหบคลากรมความรความสามารถดานไอท หรอเทคโนโลยสารสนเทศ เพอจดสรางเทคโนโลย นวตกรรมขององคกร เพอใหบคลากรในองคกรสามารถปฏบตงานไดเตมศกยภาพ และสามารถคนหาแนวคดใหม ๆเพอประยกตใชกบการปฏบตหนาทตอไป

คาสาคญ : แนวทางการพฒนา, ศกยภาพบคลากร, ธรกจโลจสตกส, จงหวดหนองคาย

Abstract The purposes of the study were 1) to investigate the need of the improvement of the

staff potentiality on the logistics business, 2) to study the related factors of the improvement of

1 นกศกษาปรญญาโท สาขารฐประศาสนศาสตร วทยาลย (การปกครองทองถน)การปกครองทองถน มหาวทยาลยขอนแกน 2 ผชวยศาสตราจารย กลมวจยการบรหารกจการทองถน วทยาลยการปกครองทองถน มหาวทยาลยขอนแกน




the staff potentiality on the logistics business, and 3) to ways to improve the staff potentiality on the logistics business at NongKhai province. The collected data were the interview forms. The results of the study found that the needs of the staff were about rules improvement, customs, packages, purchasing, recruitment, inventory, moving goods, and language skill (Reading and writing). Refer to the related factors of the improvement of the staff potentiality on the logistics business, the were some factors related to improve the logistics potentiality; the support from the government organizations, the policy of producing the logistics staff of the education departments, the economy competition, the customers’ need. Moreover, there were factors on the customs and the corporation of the private organizations. Thirdly, ways toimprove the staff potentiality on the logistics business included 3 parts; 1) tends to develop skills and ability of staff were about law, system, and custom which these skills could not be avoid and ignore because these ability would decrease the business opportunities, and also help decreasing the cost, and language ability was also necessary for the staff, 2) the operation of the private organization should be followed up continuously, and 3) the further suggestions were supporting to have the information technology center in order to improve the staff on the technology skills, to prepare the technology and revolution for the staff sufficiently, and to find the advanced techniques for working.

Keywords: Ways to Improve, Staff Potentiality, Logistics Business, NongKhai Province บทนา

โลจสตกส ไดสรางปรากฏการณและมบทบาทตอธรกจอยางมากมาย ในฐานะทโลจสตกสชวยสนบสนน การสรางคณคา(Value Creation) ใหกบบรษท และชวยในการปรบปรงความสามารถในการสรางผลกาไร (Profitability) แตมมมองโลจสตกสไมไดแคการขนสงหรอการจดการคลงสนคาอกตอไป โดยขอบเขตของแนวคด ไดขยายผลออกไปทวทงวงจรชวตของผลตภณฑ (Product Life Cycle) (สานกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม, 2557) สาหรบประเทศไทย ผใหบรการโลจสตกสไทยจะตองเผชญกบการแขงขนททวความรนแรงมากขน และถาไมปรบตวกอาจจะสงผลกระทบตอการดาเนนธรกจในอนาคตอยางหลกเลยงไมได(วรวฒนมณสวรรณ,2557) ดงนน ปจจยทสาคญของการผลกดนใหธรกจมความแขงเกรง และศกยภาพดานการแขงกนระหวางประเทศ เพอการขบเคลอนเศรษฐกจระดบประเทศ นนคอ การยกระดบพฒนาบคลากร ในการยกระดบพฒนาคณภาพบคลากรดานโลจสตกส อนจะเปนการเพมดกร ความสามารถในการแขงขนของธรกจโลจสตกสและซพพลายเชนของธรกจดวยนน ทผานมายงพบปญหาบคลากรดานโลจสตกส ดงน (สทธชย ฝรงทอง, 2553) 1.บคลากรดานโลจสตกสยงไมเพยงพอตอความตองการของธรกจโลจสตกสทงในเชงปรมาณ และคณภาพ เนองจากขาดความเชอมโยงทางดานวชาการเนนประสบการณในการทางานมากวาวชาการ ทาใหผเรยนไดรบเพยงวฒการศกษา แตขาดความลมลกทางวชาการตอการนามาแกไข




ปญหาในการทางานโลจสตกสและซพพลายเชนนอกจากนหลกสตรการเรยนการสอนและการฝกอบรมดานโลจสตกสในบางหลกสตรไมสามารถนาไปประยกตกบการปฏบตงานจรงได 2. การพฒนาบคลากรของบรษท/ธรกจในระยะทผานมาเนนดานปรมาณเปนหลก(จานวนครงทเขาฝกอบรม) แตยงขาดความมงเนนดานคณภาพในการวดความรความสามารถอยางจรงจงและเปนรปธรรม 3. ผประกอบการไมสามารถนาองคความร และเทคโนโลยทเกยวของมาประยกตใชในการเพมประสทธภาพระบบโลจสตกสของสถานประกอบการได 4. สถานประกอบการยงไมใหความสาคญกบการพฒนาบคลากรอยางจรงจง เนองจากมองวาเปนการลงทนทไมคมคา อกทงยงไมมการสรางแรงจงใจใหกบบคลากรโลจสตกสในการปรบเงนเดอนใหทดเทยมเทากบบคลากรดานอนๆ จงหวดหนองคาย ทเปนเมองชายแดนและเปนประตสเมองเวยงจนทนเมองหลวงของ สปป. ลาว โดยผานสะพานมตรภาพไทย-ลาว แหงท 1 ในการเชอมโยงกบประเทศเพอนบาน ศกยภาพทสาคญของจงหวดหนองคาย นอกจากเปนเมองทตงอยใกลกบศนยกลางแหงการบรหาร สปป.ลาว (นครหลวงเวยงจนทน) แลวยงเปนศนยกลางการเชอมโยงเศรษฐกจของภมภาคตามแนวระเบยงเศรษฐกจเหนอ-ใต (North Southern Economic Corridor : NSEC) และแนวระเบยงทางเศรษฐกจตะวนออก (Eastern Economic Corridor: EEC) ของกรอบความรวมมอทางเศรษฐกจอนภาคแมนาโขง (Greater Mekong Sub-region: GMS) อกดวย (เรวด แกวมณ,2556) การเลงเหนถงความสาคญในการพฒนาธรกจโลจสตกสนน จาเปนตองเรมตนจากกระบวนการ ซงกระบวนการดงกลาว ผประกอบการและบคลากรนบวามบทบาทสาคญยง และถอเปนปจจยสาคญในการพฒนาธรกจโลจสตกส (มหาวทยาลยนเรศวร ,2558) แตยงไมเพยงพอตอการพฒนาระบบธรกจใหมศกยภาพรองรบการขยายตวของเศรษฐกจในปจจบนกลาวโดยสรป การจดการโลจสตกสมความสาคญอยางยงตอการพฒนาภาคธรกจในระดบจลภาค และสงผลกระทบตอการพฒนาเศรษฐกจในระดบมหภาค หรอระบบเศรษฐกจระดบภมภาคหรอประเทศ ซงจะสงผลอนเปนประโยชนตอทองถนโดยตรง เพราะนอกจากจะเปนการเพมพนพฒนาศกยภาพเศรษฐกจระดบทองถนแลวยงเปนการสรางรายได และพฒนาขดความสามารถของธรกจในทองถนอกดวย โดยเฉพาะพนทจงหวดหนองคาย ทไดรบการกาหนดใหดาเนนการจดตงเปนเขตเศรษฐกจพเศษ ระยะท 1 (5+1) ตามกรอบยทธศาสตรการพฒนาโครงสรางพนฐานดานคมนาคมขนสงของไทย พ.ศ.2558 – 2565 ดวยเหตผลดงกลาว จงจาเปนอยางยงทจะตองมการพฒนาเพมศกยภาพองคความรทกษะบคลากร และองคกรใหกาวทนยคกระแสโลกาภวตน ดงนน ผวจยจงตองการศกษาวา แนวทางการพฒนาศกยภาพบคลากรเกยวกบธรกจโลจสตกสในจงหวดหนองคายมลกษณะอยางไร ทงในระดบภาครฐ ภาคธรกจ และหนวยงานการศกษา เพอศกษาความตองการพฒนาบคลากรเกยวกบโลจสตกส สารวจปจจยทเกยวของในการพฒนาศกยภาพบคลากรโลจตกสรวมถงศกษา ปญหา อปสรรค และแนวทางการพฒนาศกยภาพบคลากรเกยวกบธรกจโลจสตกสในจงหวดหนองคาย เพอนาขอมลทไดไปใชประกอบการวางมาตรฐาน วางแผนในการพฒนาธรกจโลจสตกสและประสานความรวมมอในภาครฐและผประกอบการในการใหขอมล เกยวกบการพฒนาบคลากรทตรงตามความตองการ




เพอการพฒนาบคลากรดานธรกจโลจสตกสอยางมประสทธภาพยงขนไป อกทงยงเปนการสรางความตระหนกถงการพฒนาความรความสามารถของผประกอบการและผปฏบตหนาทในธรกจโลจสตกสทกภาคสวน วตถประสงค 1. เพอศกษาความตองการพฒนาบคลากรเกยวกบธรกจโลจสตกสในจงหวดหนองคาย 2. เพอศกษาปจจยทเกยวของกบการพฒนาศกยภาพบคลากรโลจสตกสในจงหวดหนองคาย

3. เพอศกษาแนวทางการพฒนาศกยภาพบคลากรเกยวกบธรกจโลจสตกสในจงหวดหนองคาย ขอบเขตงานวจย 1. ขอบเขตดานพนท ผวจยไดกาหนดขอบเขตดานพนท ไดแก พนทในเขตจงหวดหนองคาย 2. ขอบเขตดานเนอหา ในการศกษาครงน ผศกษาไดมงเนนศกษาเรองความตองการพฒนาบคลากร ปจจยและแนวทางทเกยวของกบการพฒนาบคลากรโลจสตกส

3. ขอบเขตดานเวลา การศกษาครงน ไดกาหนดขอบเขตระยะเวลาในการศกษา คอ 1 มถนายน พ.ศ. 2560 – 30

ธนวาคม พ.ศ. 2560 กรอบแนวคดในการวจย

การพฒนาศกยภาพบคลากร ความสาคญของการพฒนาศกยภาพบคลากร

การพฒนาศกยภาพบคลากรเกยวกบธรกจโลจสตกส

จงหวดหนองคาย

จงหวดชายแดน สปป. ลาว

ความตองการการพฒนาบคลากร

ปจจยทเกยวของกบการพฒนาบคลากรบคลากร

แนวการพฒนาบคลากร




ผวจยไดไดเลงเหนถงความสาคญในการวจยครงนโดยใหความสาคญในการพฒนาบคลากรธรกจโลจสตกส ซงผวจยมองวาการใหความสาคญกบการพฒนาบคลากรนนเปนปจจยหลกในการพฒนาองคการไปสความเปนเลศเพราะบคลากรหรอคนคอผทจะรเรมความคดใหมๆและเปนผทควบคมกากบตดตามการทางานไดเปนอยางดทสด จากนนผวจยไดสารวจความตองการการพฒนาบคลากรทางดานธรกจโลจสตกสเขตพนทจงหวดหนองคายเพอทราบถงระดบความตองการในการพฒนา โดยศกษาการทางานทเปนอยเดมเทยบกบปญหาการทางานทพบ จะทราบถงระดบความตองการในการพฒนาอยางชดเจน หลกจากนนผวจยจะศกษาปจจยทเกยวของกบการพฒนาศกยภาพของบคลากรโลจสตกสเพอนาปจจยทไดมาวเคราะหหาแนวทางในการพฒนาศกยภาพของบคลากรจากประชากรกลมตวอยาง เพอนามาประกอบการวเคราะหขอมล และสรปผลหาแนวทางการพฒนาศกยภาพบคลากรโลจสตกสทเหมาะสมตอเขตพนทจงหวดหนองคายตอไป ผวจยจะนาขอมลและแนวทางในการพฒนาบคลากรทไดไปใชประกอบการวางมาตรฐานและวางแผนในการพฒนาธรกจโลจสตกส ประสานความรวมมอในภาครฐและผประกอบการ ในการใหขอมลเกยวกบการพฒนาบคคลากรทตรงตามความตองการของธรกจโลจสตกส เพอใหเกดประสทธภาพ พรอมทงสรางความตระหนกถงความรความสามารถของผประกอบการและผปฏบตหนาทในธรกจโลจสตกสศกษาปญหาของบคลากรโลจสตกส และปจจยทเกยวของกบการพฒนาศกยภาพบคลากรโลจสตกสในเขตพนทจงหวดหนองคาย รวมถงศกษาความตองการการพฒนาของบคลากรโลจสตกส ระเบยบวธวจย 1. วธการศกษาและการเกบรวบรวมขอมล การวจยครงนเปนการวจบเชงคณภาพโดยมงเนนการเกบรวบรวมขอมลการสมภาษณเชงลกเปนหลก ประกอบกบการสงเกตอยางไมมสวนรวมและการศกษาเอกสารทเกยวของ เพอใหไดขอมลทครบถวนสมบรณตามวตถประสงคการศกษาทกาหนดไว 2. พนทดาเนนการศกษาและกลมผใหขอมลสาคญ การศกษาครงน ผวจยเลอกพนทดาเนนการศกษา คอจงหวดหนองคายเปนกรณศกษา เนองจากพนทในเขตจงหวดหนองคายมความพรอมในการขยายตวของระบบโลจสตกส เปนจงหวดทไดขนเปนพนทเศรษฐกจพเศษและมเขตพนทการคาตดกบประเทศเพอนบานคอ สปป.ลาว และเปนจดเชอมตอไปยงประเทศตางๆ 3. ประชากร ในการวจยครงนไดระบขอบเขตดานประชากรดงน 1) เจาหนาทดานศลการกรจงหวดหนองคาย และ/หรอผปฏบตหนาททเกยวของ 2) ผประกอบการธรกจโลจสตกซจงหวดหนองคาย จานวน 16 ราย จากบรษทประกอบการธรกจโลจสตกซทไดรบการจดทะเบยนอนญาตประกอบกจการขนสงสนคาขามแดนไทย – สปป.ลาว จากกรมขนสงทางบก จานวน 31 ราย (ขอมลเดอนกมภาพนธ พ.ศ. 2556) (กรมการขนสงทางบก,2556) 3) ผปฏบตหนาทในธรกจโลจสตกซจงหวดหนองคาย จานวน 8 คน จากบรษท 16 ราย ซงผทาการศกษาพจารณาจากรายงานแผนปฏบตการพฒนากาลงคนดานโลจสตกส ของ สศช. สามารถแบงไดตามลกษณะภารกจ (มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร)




4) บคลากรเกยวกบหนวยงานการศกษาในจงหวดหนองคาย - ตวแทนอาจารยผสอนทเกยวกบดานโลจสตกส จานวน 2 คน - ตวแทนนกเรยน/นกศกษา ดานโลจสตกส จานวน 5 คน

5) การสรางเครองมอวจย การสรางเครองมอวจยแบงออกได 4 ขนตอน ดงน - ศกษาลกษณะ รปแบบ หลกการ ทฤษฏ แนวคด และงานวจยทเกยวของเพอนามาใชเปนแนวทางในการสรางแบบสอบถามใหครอบคลมวตถประสงคของงานวจย - แบบสมภาษณเชงลก โดยแบงการสมภาษณออเปน 4 กลม ดงทไดกลาวมาขางตน - การสงเกต การใชการสงเกตในงานวจยครงน ผวจยใชการดพฤตกรรมและกระบวนการทางานภายนอกแบบหางๆ เพอสรปในภาพรวมประกอบกบเครองมอการทใชขางตนทชแจงรายละเอยดในการใชเครองมอมาแลวนนเพอนาไปสรปในขนตอนสดทายของการทาวจยในครงน ผลการศกษา 1. ความตองการพฒนาบคลากรเกยวกบธรกจโลจสตกสในจงหวดหนองคาย ดานความตองการพฒนาบคลากรเกยวกบโลจสตกสในจงหวดหนองคาย พบวา การพฒนาบคลากรดานกฎหมาย ระเบยบ พธศลกากร เปนเรองทมความจาเปนอยางยง ในการดาเนนการธรกจโลจสตกสนน ความรเรองกฎหมายและพธศลกากร เปนเรองสาคญอยางยง เพราะการดาเนนการเอกสารใชเวลาในการดาเนนการดานพรมแดนไทย และลาว ไมตากวา 1 ชวโมง 30 นาท โดยประมาณ หากเกดความผดพลาดในเอกสาร หรอขนตอนการดาเนนการ ยงทาใหเกดความลาชาในการขนสงดงขอมลจากการสมภาษณเจาหนาทดานศลกากรและผประกอบการโลจสตกส กลาววา “...เราตองการคนทรเรองระเบยบขอบงคบ ตดตอกบหนวยงานราชการไดเลย เพราะตอนนปญหาอยทพอตดตอกบราชการ กชะงก อยากไดคนทมความรวดเรวใจการทางานตรงน...” “...คนทรกฎหมาย เพราะถาทาอะไรผดไป หรอเอกสารไมครบกกลบมาเดนเรองใหม นนกหมายความวา เราตองเสยเวลาแลว...” “...เทาทเหนวาเปนความตองการอนดบตนๆ คอ บคลากรทางกฎหมายของแตละบรษท เปนเรองทสาคญมาก บางบรษทเจาของบรษทตองไดมาดาเนนเรองพธศลกากรเองเลย...” ความรและทกษะในดาน ดานพสด การจดซอจดจาง การจดเกบสนคาคงคลง การเคลอนยายสนคา เปนสงทผปฏบตหนาทดานโลจสตกส และผประกอบกจการดานโลจสตกสตองร เพอประกอบการปฏบตหนาท โดยเฉพาะผประกอบการซงตองนาความรทกษะดานน ประกอบการวเคราะหเพอลดตนทนดานโลจสตกส และเพมศกยภาพในการแขงขนในระดบตางๆตอไปดงขอมลจากการสมภาษณเจาหนาทผปฏบตหนาทดานโลจสตกส ผประกอบการโลจสตกส และบคลากรของหนวยงานการศกษาทเกยวของ กลาววา “...การจดซอจดจางกสาคญ มนเปนเรองปลกยอยทบางครงเราคดวาไมสาคญ แตมนจาเปนในการทางาน เพราะเราตองใชเพอการวเคราะหตนทน โดยเฉพาะเจาของกจการตองรเรองนเยอะ...”




“...การประเมนความคมคาถอเปนเรองปจจยหลกในการทาธรกจ โดยเฉพาะโลจสตกส เพราะตองลดตนทนตรงน ถอเปนวตถประสงคของโลจสตกสเลย เพราะฉะนน กอนอนเราตองรเรองความคมคากอน ตองวเคราะหความคมคาเปน ความรเรองตนทน ไดแก สนคาคงคลง การเคลอนยายสนคา การจดเกบ การพสด การจดซอ นกศกษานกเรยนโลจสตกสตองรดวย มนคอทกษะความร...” “...ทกษะพนฐานการทางานโลจสตกสทงหมดเลย ไมไดใชทกอยางกจรง แตกควรรบาง เชนการจดซอ การเกบสนคา ในการบรหารงานถอเปนเรองอนดบตนๆทตองรและสาคญ...” ความรทกษะภาษาเปนสงหนงทผปฏบตหนาทดานโลจสตกสตองการ โดยเฉพาะการเขยนและอานภาษาตางประเทศ เพอจดทาเอกสารประกอบการดาเนนธรกจโลจสตกส เพราะการดาเนนธรกจโลจสตกสเปนการดาเนนการโดยทมชาวตางชาตเขารวมดวยในกระบวนการ โดยเฉพาะธรกจโลจสตกสระหวางประเทศหรอการคาชายแดนดงขอมลจากการสมภาษณเจาหนาทผปฏบตหนาทดานโลจสตกส กลาววา “...ภาษาสาคญไมนอยเลยนะคะ เราเขยนเอกสารเปนภาษาไทย คนทนน(ชาวลาว) ไมเขาใจ พอคนทนน(ชาวลาว) เขยนเอกสารมา เรากไมเขาใจ ขนาดภาษาพดบางทยงสอความกนไมตรงกนเลย หนองคายพดอยาง คนลาวพดอยาง เขาใจไปคนละอยาง ยงพวกฝรงยงไมตองพดถงเลย พดกนพอได แตการเขยนเอกสารบางทเรากไมเขาใจวาสออะไร...” 2. ปจจยทเกยวของกบการพฒนาศกยภาพบคลากรโลจสตกสในจงหวดหนองคาย ปจจยทสงผลตอการพฒนาบคลากรดานโลจสตกส โดยแบงปจจยทเกยวของกบการพฒนาศกยภาพโลจสตกส ออกเปน 5 ปจจย ไดแก 1) การสนบสนนของหนวยงานของรฐและการผลตบคลากรของหนวยงานการศกษา ในยทธศาสตรการพฒนาระบบโลจสตกสของไทย พ.ศ. 2556-2560 ไดระบแนวทางการพฒนาบคลากรดานโลจสตกส ไวในยทธศาสตรท 6 ปรบปรงระบบการพฒนาและการจดการกาลงคน โดยมกลยทธหลก 3 ประการ ไดแก 1.การสนบสนนการปรบปรงการเรยนการสอนใหสอดคลองความตองการของภาคธรกจ และแนวโนมการใหบรการจดการทเปนมตรกบสงแวดลอม 2. การพฒนาบคลากรทางธรกจสาหรบการคาชายแดนเพอใหมความรและทกษะในการดาเนนธรกจ-การคา ทสอดคลองกบการคาชายแดนในอนภมภาคลมแมนาโขง(GMS)และอาเซยน และ 3. ผลกดนใหมการพฒนาและยกระดบมาตรฐานวชาชพใหกบบคลากรในสาขาโลจสตกส นอกจากน สานกงานเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ในฐานะหนวยงานผจดทาแผนยทธศาตรพฒนาโลจสตกสของไทย ไดระบวา แนวโนมการขยายตวของธรกจโลจสตกสในประเทศไทยมการขยายตวอยางตอเนอง เพอรองรบเศรษฐกจและการขยายของภมภาคตางๆทจะกาวสความเปนตวเมอง ทงนหนวยงานภาครฐไดมการสนบสนนในการพฒนาบคลากรโลจสตกส ทงในการผลตบคลากรดานโลจสตกสเขาสตลาดแรงงาน และกลมผทกาลงปฏบตงานอยแลว เชน โครงการอบรมพฒนาตางๆ ซงหนวยงานทางการศกษาทาการรวมมอกบกรมศลกากร เพอทาการจดอบรมแกผประกอบการ หรอผปฏบตหนาทโลจสตกส เชน โครงการพฒนาผประกอบการโลจสตกสของกลมจงหวด เพอรองรบประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) เปนตน




การจดทาโครงการอบรมนน หนวยงานภาครฐไดสารวจความตองการพฒนาปญหาอปสรรคในการปฏบตหนาทของผประกอบการ และผปฏบตหนาทโลจสตกส เพอนามาเปนขอมลในการจดการฝกอบรม ใหมวตถประสงคตรงกบความตองการของกลมเปาหมาย ในการพฒนาการปฏบตหนาท และการดาเนนงานธรกจโลจสตกสใหมคณภาพมากทสด นอกจากน หนวยงานภาครฐโดยเฉพาะสถานศกษายงเปนผสนบสนนในการผลตบคลากรทมความรความสามารถตรงกบความตองการของตลาดโลจสตกสอกดวย โดยการสนบสนนการผลตบคลากรโลจสตกสของสถานศกษานน จะเรมจากการวเคราะหประเมนตลาดแรงงานของโลจสตกส การผลตบคลากรทมคณภาพและตรงตามความตองการของตลาดจากนนหนวยงานของสถานศกษาจะประสานความรวมมอกบผประกอบกจการ เพอสงเสรมการผลตบคลากรโลจสตกส 2) พธศลกากรของแตละประเทศ ดานกฎระเบยบการขนสงสนคา หรอพธศลกากรทสงผลตอการพฒนาบคลากรดานโลจสตกสมไมมากนก เนองจากเปนรปแบบทตองกระทาในการปฏบตหนาทประจาอยแลว และมรแบบทตายตว ชดเจน ระบไวในระเบยบเปนลายลกษณอกษรชดเจนอยแลว 3) การแขงขนทางเศรษฐกจ การแขงขนทางเศรษฐกจสงผลโดยตรงตอการพฒนาบคลากรโลจสตกส กลาวคอ เมอมการเปดตลาดอาเซยน และมการสงเสรมการคาชายแดน หรอการคาระหวางประเทศ ตลาดธรกจโลจสตกสมการขยายตว ซงสงผลใหธรกจโลจสตกสมการแขงขนกนมากขน ผประกอบการตางวเคราะหตนทนเพอลดตนทนในการขนสงสนคา รวมถงการจดเกบสนคาดวย ดงนน การพฒนาธรกจของตนเองใหมศกยภาพเพอแขงขนในตลาดได ผประกอบกจการจงตองสนบสนนใหบคลากรของตนเองเพมพนทกษะความสามารถของตนเพอการปฏบตงานทมประสทธภาพมากขน นอกจากการใหความรกบบคลากรผปฏบตหนาทดานโลจสตกสในหนวยงานแลว ผประกอบการยงตองหาความรเพอเพมพนความรความสามารถ และทกษะของตนเอง โดยเฉพาะในปจจบนทมการแขงขนของผประกอบการหลายราย และมเทคโนโลยททนสมย ผประกอบการและบคลากรโลจตกสจงตองตนตวทจะเรยนรสงใหมสมอทงน หนวยงานภาครฐไดใหความสาคญกบการพฒนาผประกอบการ บคลากรผปฏบตหนาทดานโลจสตกส และการพฒนาแรงงานทมคกยภาพทเหมาะสมตอความตองการของตลาด เพอใหสามารถปฏบตหนาทไดอยางมประสทธภาพ และสงผลใหธรกจโลจสตกสมความสามารถแขงขนกบตลาดสากลไดดงการใหสมภาษณของผประกอบการกจการโลจสตกสและบคลากรหนวยงานทางการศกษาทกลาววา “...การแขงขนมสวนใหเราพฒนาตวเองมาก พฒนาธรกจ พฒนาคนของเรา เพอจะสามารถแขงกบบรษทหรอ หจก. ยงการแขงขนสงมากเทาไหร เรายงพฒนาตวเองมากเทานน เหมอนเปนการบบใหเราดขน ใหเราพฒนางานของเรา เพอลดตนทนใหนอยลงมากทสด...” “...ตงแตเปดตลาดอาเซยน หนวยงานตางๆหนมาใหความสาคญกบโลจสตกสมาก ยงมโครงการ GMS ในภมภาคลมนาโขง ทาใหการพฒนาธรกจโลจสตกสกาวกระโดดมากขน...” “...การแขงขนทางเศรษฐกจเปนปจจยทสาคญมากททาใหเกดการพฒนาธรกจไมวาจะเปนธรกจประเภทใด ถาไมมการแขงขน องคกรตางๆกจะไมมความกระตอรอรนในการพฒนาตวเองหรอก...”




4) ความตองการของลกคาและผรบบรการดานโลจสตกส ดานความตองการของลกคาและผรบบรการดานโลจสตกสเปนปจจยทสงผลโดยตรงตอการพฒนาบคลากรในธรกจโลจสตกส เพราะการดาเนนธรกจโลจสตกสนน มวตถประสงคหลกเพอสนองตอบความตองการของลกคา เมอลกคามการตอบรบการใหบรการ ผประกอบการและบคลากรผปฏบตหนาทตองนาขอมลผลตอบรบของลกคามาว เคราะห ประเมนเพอหาแนวทางการพฒนาบคลากรของหนวยงานของตน ใหสามารถตอบสนองความตองการของลกคาไดมากทสดดงการใหสมภาษณของผประกอบการและผปฏบตหนาทดานโลจสตกสทกลาววา “...เหตผลหลกในการพฒนาธรกจ หลกสาคญกเพอสนองความตองการลกคาน ละ พอเราสนองตอบความตองการลกคาได เรากมศกยภาพในการแขงขนระดบประเทศได...” “...ลกคาเปนสวนหนงทจะนาวาเราจะพฒนาอะไรในปนนๆ ปกตเราจะมแบบประเมนทาเปนรายป หรอวาสอบถามปากเปลากบลกคา เชน Feedback การใหบรการเราเปนอยางไร มปญหาดานการขนสงอะไรไหม จากนนเรากนามาประเมนวาเราตองการพฒนาอะไร...” 5) ความรวมมอกบหนวยงานภาครฐ และหนวยงานเอกชน ในการพฒนาศกยภาพของบคลากรเกยวกบโลจสตกส หนวยงานภาครฐไดมบทบาทในการสนบสนนสงเสรมการพฒนาความร ทกษะ ความสามารถของบคลากรดานโลจสตกส เปนหนวยงานหลกในการเปนแกนนาเพอพฒนาบคลากร และเรมตนสรางเครอขายธรกจโลจสตกสในจงหวด โดยหนวยงานทเปนหนวยงานภาครฐทมภารกจในการพฒนาศกยภาพบคลากรดานโลจสตกส ไดแก หนวยงานทางการศกษา กรมศลกากร สานกงานแรงงานจงหวดหนองคาย สานกงานพาณชยจงหวดหนองคาย เปนตน ซงทาการจดการฝกอบรมเพอเพมพนทกษะความร ความสามารถอยเสมอ รวมถงการสารวจปญหา และการสารวจตลาดโลจสตกสถงทกษะ ความรของแรงงาน ทตลาดโลจสตกสตองการ โดยหนวยงานภาครฐจะสงเจาหนาทเพอทาการสารวจเปนประจา นอกจากน หนวยงานภาครฐยงไดจดโครงการตางๆนอกเหนอการจดฝกอบรมเพอเปนการพฒนาคณภาพมาตรฐานของการประกอบกจการโลจสตกส เชน มอบโลประกาศเกยรตคณแกผประกอบธรกจใหบรการโลจสตกส ทไดรบการรบรองมาตรฐาน ISO จากสานกงานพาณชยจงหวดหนองคาย เปนตน หนวยงานภาคเอกชนมบทบาทในการพฒนาศกยภาพบคลากรเกยวกบโลจสตกส จากการสรางเครอขายภาคเอกชนของหนวยงานภาครฐเพอการสนบสนนการพฒนาบคลากรดานโลจสตกส ทาใหเกดเครอขายธรกจโลจสตกสในจงหวดหนองคาย และเกดการประสานความรวมมอของผ เชยวชาญในองคกรภาคเอกชน เพอพฒนาบคลากรดานโลจสตกส 3. แนวทางการพฒนาศกยภาพบคลากรเกยวกบธรกจโลจสตกสในจงหวดหนองคาย จากการเกบรวมรวมขอมลในขางตน สามารถสรปแนวทางการพฒนาบคลากรดานโลจสตกส ออกเปน 3 สวน ดงน 1) แนวโนมความตองการพฒนาทกษะความรความสามารถของผปฏบตหนาทโลจสตกส พบวา แนวโนมการพฒนาบคลากรโลจสตกส ควรพฒนาบคลากรในดาน กฎหมาย ระเบยบ พธศลกากร เปนเรองทมความสาคญ หากขนตอนพธศลกากรมความลาชา จะทาใหการขนสงสนคาม




ความลาชามากขน ซงทาใหโอกาสทางธรกจจะลดนอยลงไปดวย ความรและทกษะในดาน ดานพสด การจดซอจดจาง การจดเกบสนคาคงคลง การเคลอนยายสนคา เพอประกอบการวเคราะหเพอลดตนทนดานโลจสตกส และเพมศกยภาพในการแขงขนในระดบตางๆตอไปความรทกษะภาษาเปนสงหนงทผปฏบตหนาทดานโลจสตกสตองการ โดยเฉพาะการเขยนและอานภาษาตางประเทศ เพอจดทาเอกสารประกอบการดาเนนธรกจโลจสตกส 2) การสรางความรวมมอระหวางหนวยงานเอกชน ในการพฒนาบคลากรโลจสตกส การปลกฝงคานยม การทาธรกจแบบ win winการผนกกาลงเพอเพมศกยภาพในการแขงขนระดบสากล มากกวาการแขงขนในระดบจงหวด นอกจากน การตดตามการสงเสรมความรวมมอของหนวยงานเอกชนจากหนวยงานภาครฐ และการสงเสรมความรวมมอ ผานโครงการตางๆ ของหนวยงานภาครฐ ยงสามารถสงเสรมการตนตว และเสรมสรางมตรภาพไดอยางด การสงเสรมใหองคกรเอกชนปรกษาเพอหาแนวทางการแกปญหา และวางแผนการพฒนาธรกจโลจสตกสในจงหวดเพอการพฒนาศกยภาพสการแขงขนในตลาดสากล 3) ขอเสนอแนะการพฒนาบคลากรโลจสตกสในอนาคต พบวา การสรางศนยสารสนเทศเพอพฒนาบคลากรดานโลจสตกส เพอใหบคลากรดานโลจสตกสสามารถศกษาหาความรไดโดยไมจากดเวลา และการพฒนาบคลากรดานไอท หรอเทคโนโลยสารสนเทศ เพอจดสรางเทคโนโลย นวตกรรมขององคกร ใหบคลากรในองคกรสามารถปฏบตงานไดเตมศกยภาพ และสามารถคนหาแนวคดใหมๆ เพอประยกตใชกบการปฏบตหนาท ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะดานนโยบาย การพฒนาบคลากรดานโลจสตกส ควรมการประสานความรวมมอระวางหนวยงานภาครฐ เอกชน และหนวยงานทางการศกษา ไมเพยงแตระบไวในแผน กลยทธเทานน แตเปนการระบแนวทางการปฏบต การจดตงระบบสารสนเทศเพอการพฒนาบคลากรดานโลจสตกส เพราะความร และนวตกรรม มการพฒนาอยางตอเนอง การพฒนาตนเองขององคกรธรกจจาเปนตองอาศยขอมลดานเทคโนโลย และนวตกรรมเพอประกอบการพฒนา 2. ขอเสนอแนะในการบรหาร ปจจบน ธรกจโลจสตกสขยายตวอยางมาก ประกอบกบการไดรบการสนบสนนจากหนวยงานภาครฐ และการสนบสนนตางๆจากนโยบายภาครฐ เพอรองรบอาเซยน นบวาเปนโอกาสสาคญในการพฒนาธรกจโลจสตกสใหสามารถแขงขนในตลาดสากลได ทงน การเพมขดความสามารถในการแขงขนระดบสากลไดนน เบองตนทตองพฒนาคอทรพยากรมนษยขององคกร หรอบคลากรทปฏบตหนาทในองคกร เพอรองรบการพฒนาศกยภาพขององคกรใหมขดความสามารถเพยงพอตอการแขงขนในระดบสากล 3. ขอเสนอแนะทางวชาการ ในการศกษาครงนมงเนนการศกษาเพอพฒนาบคลากรดานโลจสตกสเทานน ดงนน ในการจดทาการศกษาวชาการ ควรมการจดทาแนวคดการดาเนนงานโลจสตสภายใตเทคโนโลย นวตกรรม




และ GREEN LOGISTICS เพอเปนการวเคราะหแนวทางการดาเนนงานโลจสตกสสมยใหมทมประสทธภาพยงขน

เอกสารอางอง กรมการขนสงทางบก. คมอประกอบธรกจขนสงสนคาทางถนนในสาธารณรฐประชาธปไตย

ประชาชนลาว: โครงการพฒนาศกยภาพผประกอบการขนสงสนคาเชงรกเพอรองรบ การเปดการคาเสรประชาคมเศรษฐกจอาเซยน.กระทรวงคมนาคม. 2556.

มหาวทยาลยนเรศวร. แนะนาโครงการพฒนาผประกอบการโลจสตกสของกลมจงหวด เพอรองรบ ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน(AEC). คนจาก slsc.nu.ac.th. คนเมอ 22 มถนายน 2560. มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร .มาตรฐานอาชพ โลจสตกส .คนจากhttp://tpqi- net.tpqi.go.th/tpqi_sa/tpqi-admin/file/LOG_info.pdf. คนเมอ 28 เม.ย. 2560. เรวด แกวมณ. (2556). แนวโนมการคาสดใส โอกาสของภาคอตสาหกรรมภายใตยคาเงนบาทผน

ผวน.คนจาก http://www.oie.go.th. คนเมอ มนาคม 2560. วรวฒน มณสวรรณ.การจดการกรนโลจสตกสกบศกยภาพของผใหบรการโลจสตกสไทย.การ

จดการและนวตกรรมสาขาการจดการโลจสตกส.วารสารวจยและพฒนา มจธ. ปท 37 ฉบบท 2 (เม.ย.-ม.ย. 2557) หนา 215-226. 2557.

สานกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม. การจดทาเนอหาองคความร SMEs ภายใตงานพฒนาศนยขอมล SMEs Knowledge Centerป 2557.คนจาก www.sme.go.th/.../องคความร%20SMEs%20Knowledge%20Center/03%20กลมธ... คนเมอ 8 สงหาคม 2560.

สทธชย ฝรงทอง.มองอนาคตตลาดแรงงานโลจสตกส. คนจาก http://www.unigang.com/ Article/6467เมอ 3 ธนวาคม พ.ศ. 2553 คนเมอ 28 เม.ย.2560.

สทธชย ฝรงทอง. ธรกจโลจสตกสเรงสรางคนพนธใหมภายใตบรบทอาเซยน.คนจาก http://www.busandtruckmedia.com/page.php?a=10&n=126&cno=2714 คนเมอ 28 เม.ย. 2560.



ยศาสตรและสงคมศาสตร umanities and Social Sciencee

การตดตามประเมนผลประสทธภาพและสมรรถนะขององคกรปกครองสวนทองถน Project Monitoring and Evaluation Performance and Efficiency of Local

Government Organizations.

ศรดา สมพอง1

บทคดยอ

วตถประสงคของบทความชนนมดงตอไปน เพอนาเสนอ เพอประเมนประสทธภาพและสมรรถนะของ องคกรปกครองสวนทองถน สาหรบใชเปนขอมลประกอบการตดสนใจในการกาหนดนโยบายและพฒนางานการกระจายอานาจในการตดตามประเมนผลประสทธภาพและสมรรถนะในการดาเนนงานตามภารกจทไดรบการถายโอนขององคกรปกครองสวนทองถน จานวน 4 ดาน 8 ภารกจ สามารถสรปผลการประเมนตามตวชวดของภารกจทองคกรปกครองสวนทองถนดาเนนการในแตละประเภทได ดงน

ผลการประเมนประสทธภาพและสมรรถนะขององคการบรหารสวนจงหวด จานวน 2 ภารกจ 6 ตวชวด ปรากฏวา ทงในปงบประมาณ พ.ศ. 2552 และ 2553 มจานวนตวชวดทงหมดปละ 6 ตว บรรลเปาหมาย 3 ตว คดเปนรอยละ 50 เทากน ถอวาองคการบรหารสวนจงหวด มประสทธภาพและสมรรถนะอยในระดบพอใช โดยภารกจดานการกอสรางและบารงรกษาถนนยงตองมการปรบปรง สวนภารกจดานการปองกนและบรรเทาสาธารณภยนนสามารถดาเนนการไดอยางดเยยม

ผลการประเมนประสทธภาพและสมรรถนะของเทศบาล จานวน 8 ภารกจ 18 ตวชวดปรากฏวา ในปงบประมาณ พ.ศ. 2552 และ 2553 มจานวนตวชวดทงหมดปละ 18 ตว โดยในป 2552 บรรลเปาหมาย 11 ตว คดเปนรอยละ 61.11 ถอวา เทศบาล มประสทธภาพและสมรรถนะอยในระดบปานกลาง เชนเดยวกบป 2553 ทบรรลเปาหมาย 12 ตว คดเปนรอยละ 66.67 ถอวาเทศบาลมประสทธภาพและสมรรถนะอยในระดบปานกลาง

ผลการประเมนประสทธภาพและสมรรถนะขององคการบรหารสวนตาบล จานวน 7 ภารกจ 16 ตวชวด ปรากฏวา ในปงบประมาณ พ.ศ. 2552 และ 2553 มจานวนตวชวดทงหมดปละ 16 ตว โดยในป 2552 บรรลเปาหมาย 9 ตว คดเปนรอยละ 56.25 ถอวาองคการบรหารสวนตาบล มประสทธภาพและสมรรถนะอยในระดบพอใช เชนเดยวกบป 2553 ทบรรลเปาหมาย 8 ตว คดเปน รอยละ 50.00 ถอวาองคการบรหารสวนตาบล มประสทธภาพและสมรรถนะอยในระดบปานกลาง

คาสาคญ : ประเมนผล ประสทธภาพ สมรรถนะ องคกรปกครองสวนทองถน

Abstract

The purpose of this article is to present to evaluate the Performance and Effectiveness of Local Administration Organization To be used as decision-making information in policy formulation and decentralization work in monitoring, evaluating Performance and Effectiveness in the mission of transferring of local government organizations. Summarize the results of the evaluation according to the indicators of the tasks that Local Administration Organization carry out in each category.

1 รองศาสตราจารย ดร. หลกสตรบรหารธรกจดษฏบณฑต สาขารฐประศาสนศาสตร บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเวสเทรน




The results of the evaluation of the Performance and Effectiveness of the Provincial Administration Organization in 2 missions. 6 Indicators showed that in the fiscal year 2009 and 2010, the total number of indicators was 6 per year, reaching 3 goals, representing 50% The provincial administration. Efficiency and performance at fair level. Road construction and maintenance tasks also need to be improved. The mission of disaster prevention and mitigation works very well.

The results of the eight performance evaluation and performance of the municipality. 18 indicators showed that in the fiscal year 2009 and 2010, the total number of indicators 18 per year, in 2009 reached 11 goals accounted for 61.11 percent. The municipality has efficiency and performance at a moderate level. Similarly to 2010, 12 targets were achieved, representing 66.67%. Municipalities have efficiency and performance at a moderate level.

The results of the evaluation of the Performance and Effectiveness of the Tambon Administrative Organization were as follows: 16 indicators showed that in the fiscal year 2009 and 2010, the total number of indicators was 16 units per year. 56.25 is considered by the district administration. Efficiency and performance are at a fair level. As of 2010, 8 targets accounted for 50.00 percent. Efficiency and performance were at a moderate level.

Key words: Performance Effectiveness Evaluation, Local Administration Organization

บทนา พระราชบญญตกาหนดแผนและขนตอนการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน

พ.ศ. 2542 มาตรา 12 (14) ไดกาหนดใหคณะกรรมการการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครอง สวนทองถน (กกถ.) มหนาทเสนอรายงานเกยวกบการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน (องคกรปกครองสวนทองถน) ตอคณะรฐมนตรอยางนอยปละหนงครง และมาตรา 15 ไดกาหนดใหสานกงานคณะกรรมการ การกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน (สกถ.) สานกงานปลดสานกนายกรฐมนตร (สปน.) มหนาทรวบรวมขอมล ศกษาวเคราะห รวมทงตดตามและประเมนผลการปฏบตงานเกยวกบการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน สกถ. ไดดาเนนการจดทาระบบการตดตามผลความกาวหนาการถายโอนภารกจท องคกรปกครองสวนทองถน ดาเนนการในปงบประมาณ พ.ศ . 2552 และ พ.ศ . 2553 จานวน 4 ดาน 8 ภารกจ ตามทคณะอนกรรมการดานการตดตามและประเมนผลกาหนด และ องคกรปกครองสวนทองถน ไดกรอกขอมลเขาในระบบดงกลาวเรยบรอยแลว แตระบบดงกลาวยงเปนเพยงการบนทก จดเกบขอมล และสรางระบบฐานขอมลเบองตน ยงไมสามารถประมวลผลเชงวเคราะหเปรยบเทยบได กกถ. ไดมประกาศลงวนท 20 กมภาพนธ 2555 เรอง การจดสรรเงนอดหนนทวไป เพอสนบสนนการกระจายอานาจใหแก องคกรปกครองสวนทองถน ปงบประมาณ พ.ศ. 2555 ใหแก สกถ. สปน. เพอเปน




คาใชจายในการดาเนนงานการตดตามและประเมนผลการกระจายอานาจใหแก องคกรปกครองสวนทองถน ดงนน เพอเปนการตอยอดและใชประโยชนจากฐานขอมลดงกลาวอยางครบวงจร สมควรดาเนนการประเมนผลประสทธภาพและสมรรถนะของ องคกรปกครองสวนทองถน โดยการเปรยบเทยบผลความกาวหนาการถายโอนภารกจท องคกรปกครองสวนทองถน ดาเนนการในปงบประมาณ พ.ศ. 2552 และ พ.ศ. 2553 ซงผลจากการประเมนดงกลาวสามารถใชเปนขอมลประกอบการตดสนใจในการกาหนดนโยบายการกระจายอานาจของผบรหารอนจะสงผลให สกถ. รบทราบถงประสทธภาพการดาเนนงานของ องคกรปกครองสวนทองถน ตลอดจนสามารถผลกดนใหเกดการจดบรการสาธารณะและการบรหารจดการของ องคกรปกครองสวนทองถน ทมประสทธภาพและประชาชนมคณภาพชวตทดขน

วตถประสงค เพอประเมนประสทธภาพและสมรรถนะของ องคกรปกครองสวนทองถน สาหรบใชเปนขอมลประกอบการตดสนใจในการกาหนดนโยบายและพฒนางานการกระจายอานาจ

วธการดาเนนงาน การนจะทาการศกษาและวเคราะห เพอประเมนประสทธภาพและสมรรถนะการดาเนนงาน

ในภารกจท องคกรปกครองสวนทองถน ไดรบการถายโอน จานวน 4 ดาน 8 ภารกจ โดยการนาขอมลในระบบการตดตามผลความกาวหนาการถายโอนภารกจ ท องคกรปกครองสวนทองถน ดาเนนการในปงบประมาณ พ.ศ. 2552 และ พ.ศ. 2553 มาวเคราะหเปรยบเทยบ ซงมขอบเขตการดาเนนงาน ดงน

1. กาหนดตวชวดประสทธภาพและสมรรถนะการดาเนนงานของ องคกรปกครองสวนทองถน

ตวชวดเชงปรมาณ ตวชวดทถกกาหนดขนเพอใชในการวดสงทนบไดจานวนเหมาะสาหรบสงทจบตองไดมความชดเจน เชน รอยละของระยะถนนทไดรบการถายโอนและมการบารงรกษา ,รอยละของพนททาการเกษตรทไดรบการถายโอนมสภาพใชงานไดตลอดทงป , รอยละของการบารงรกษาระบบประปาหมบานทมการถายโอน เปนตน

ตวชวดเชงปรมาณ ทใชวดสงทเปนนามธรรม เชน ความพงพอใจประเมนพฤตกรรมความพงพอใจในการดาเนนงานของ องคกรปกครองสวนทองถน ในการสงเสรมและพฒนาผสงอาย และศนยพฒนาเดกเลก ฯลฯ

2. นาขอมลในระบบการตดตามผลความกาวหนาการถายโอนภารกจท องคกรปกครองสวนทองถน ดาเนนการในปงบประมาณ พ.ศ. 2552 และ พ.ศ. 2553 มาวเคราะหเปรยบเทยบเพอประเมนประสทธภาพและสมรรถนะของ องคกรปกครองสวนทองถน

3. ศกษา พฒนา และปรบปรงระบบการตดตามผลความกาวหนาการถายโอนภารกจ ท องคกรปกครองสวนทองถน ดาเนนการในปงบประมาณ พ.ศ. 2552 และ พ.ศ. 2553 เพอให องคกรปกครองสวนทองถน สามารถกรอกขอมลผลความกาวหนา การถายโอนภารกจท องคกร




ปกครองสวนทองถน ดาเนนการในปงบประมาณ พ.ศ. 2554 และ พ.ศ. 2555 เพอใชเปนขอมลในการตดตามผลตอไป

สรปผลการวจย 1. ผลการประเมนประสทธภาพและสมรรถนะขององคการบรหารสวนจงหวด จานวน

2 ภารกจ 6 ตวชวด ปรากฏวา ทงในปงบประมาณ พ.ศ. 2552 และ 2553 มจานวนตวชวดทงหมดปละ 6 ตว บรรลเปาหมาย 3 ตว คดเปนรอยละ 50 เทากน ถอวาองคการบรหารสวนจงหวด มประสทธภาพและสมรรถนะอยในระดบพอใช โดยภารกจดานการกอสรางและบารงรกษาถนนยงตองมการปรบปรง สวนภารกจดานการปองกนและบรรเทาสาธารณภยนนสามารถดาเนนการไดอยาง ดเยยม

2. ผลการประเมนประสทธภาพและสมรรถนะของเทศบาล จานวน 8 ภารกจ 18 ตวชวดปรากฏวา ในปงบประมาณ พ.ศ. 2552 และ 2553 มจานวนตวชวดทงหมดปละ 18 ตว โดยในป 2552 บรรลเปาหมาย 11 ตว คดเปนรอยละ 61.11 ถอวา เทศบาล มประสทธภาพและสมรรถนะอยในระดบปานกลาง เชนเดยวกบป 2553 ทบรรลเปาหมาย 12 ตว คดเปนรอยละ 66.67 ถอวาเทศบาลมประสทธภาพและสมรรถนะอยในระดบปานกลาง โดยภารกจดานแหลงนาเพอการเกษตร และระบบประปาหมบาน เทศบาลยงตองมการปรบปรง เนองจากยงไมบรรลเปาหมาย สวนภารกจดานศนยพฒนาเดกเลก การสงเสรมและพฒนาผสงอาย งานสาธารณสขมลฐาน และการปองกนและบรรเทาสาธารณภยนนสามารถดาเนนการไดอยางดเยยม

3. ผลการประเมนประสทธภาพและสมรรถนะขององคการบรหารสวนตาบล จานวน 7 ภารกจ 16 ตวชวด ปรากฏวา ในปงบประมาณ พ.ศ. 2552 และ 2553 มจานวนตวชวดทงหมดปละ 16 ตว โดยในป 2552 บรรลเปาหมาย 9 ตว คดเปนรอยละ 56.25 ถอวาองคการบรหารสวนตาบล มประสทธภาพและสมรรถนะอยในระดบพอใช เชนเดยวกบป 2553 ทบรรลเปาหมาย 8 ตว คดเปน รอยละ 50.00 ถอวาองคการบรหารสวนตาบล มประสทธภาพและสมรรถนะอยในระดบปานกลาง โดยภารกจดานการกอสรางและบารงรกษาถนน แหลงนาเพอการเกษตร และระบบประปาหมบาน องคการบรหารสวนตาบลยงตองมการปรบปรง เนองจากยงไมบรรลเปาหมาย สวนภารกจดานศนยพฒนาเดกเลก การสงเสรมและพฒนาผสงอาย งานสาธารณสขมลฐานและการปองกน และบรรเทาสาธารณภย สามารถดาเนนการไดอยางดเยยม

ขอเสนอแนะและแนวทางการแกไข 1. การพฒนาระบบ การใชงานระบบการตดตามประเมนประสทธภาพและสมรรถนะของ

องคกรปกครองสวนทองถน ไดแก ระบบการบนทกขอมล ปญหาของระบบฯ เดม การบนทกขอมลในระบบฯ เดมนน ผกรอกขอมลสามารถบนทกขอมลไดและจะปรากฏใหเหนในหนาจอของระบบวามการบนทกขอมลไดจรง แตหลงจากการบนทกขอมลแลว หากผกรอกขอมลออกจากระบบและกลบเขามาสระบบอกครง ขอมลทเคยกรอกลงไปนนจะไมแสดงใหเหน จงทาใหเกดปญหาความไมเขาใจในตวระบบของผกรอกขอมล เนองจากระบบเดมเมอมการบนทกขอมลใหมระบบจะไมสามารถบนทกขอมลลงไปไดอกจงทาใหผกรอกขอมลตองกรอกขอมลใหมอยเรอยๆ การพฒนาระบบเพอแกไข




ปญหา การพฒนาระบบเพอแกไขปญหาขางตน เนองจากปญหาทผกรอกขอมลกดบนทกแลวขอมลบนทกเขาระบบบาง ไมไดบนทกเขาระบบบาง จงไดพฒนาระบบใหมและปรบปรงใหดขน โดยผใชเขามาบนทกขอมลครงแรก และออกจากระบบไป และมาเขาระบบใหม กยงเหนขอมลทบนทกอยในระบบของทกๆปงบประมาณ และระบบการรายงานผล ปญหาของระบบฯ เดม การรายงานผล และนาขอมลออกจากระบบของระบบฯ เดมนน สามารถเรยกดขอมลไดอยางเดยว ไมสามารถนาออกมาเปนรายงานในรปแบบของตาราง excel เพอทจะนาไปประมวลผลในสวนอนไดอก และยงไมสามารถแยกเปรยบเทยบขอมลเปนปงบประมาณได การพฒนาระบบเพอแกไขปญหา การพฒนาระบบใหม ไดมการสรางหนาระบบรายงานผล มาเพอใหมการเปรยบเทยบขอมลตามปงบประมาณตามทผดแลระบบตองการ และเมอประมวลผลเปรยบเทยบเสรจแลว สามารถนาขอมลทเปรยบเทยบนน นาออกมาเปนรายงานในรปของตาราง excel ได เพอผดแลจะนาไปใชประมวลผลไดอกตอไป อกทง จะมเกณฑระบในระบบวา หนวยงานนนบรรลเปาหมาย/ ไมบรรลเปาหมาย/ ไมไดกรอกขอมล ซงในระบบจะแสดงออกตามสเพอใหผดแลระบบ หรอผทจะนาขอมลไปใชสามารถสงเกตเหนไดอยางชดเจน

2. การดาเนนงานตามภารกจทไดรบการถายโอนขององคกรปกครองสวนทองถน ไดแก องคการบรหารสวนจงหวด (อบจ.) ยงคงมปญหาในการดาเนนภารกจดานการกอสรางและบารงรกษาถนน ซงตองมการปรบปรง โดย อบจ. ควรมปรบปรงภารกจและการบารงรกษาเสนทางใหอยในสภาพดมความสะดวกปลอดภยไดมาตรฐาน เนองจากประสทธภาพยงหางจากเปาหมายทกาหนดไว ขณะเดยวกนควรปรบปรงภารกจการบารงรกษาถนนทไดรบการถายโอนใหมประสทธภาพมากขนดวย ในการบารงรกษาถนนนนควรมการบารงปกต (ทกป) การบารงตามกาหนดระยะเวลาเพราะในการบารงรกษาถนนนน ยงไมบรรลเปาหมายทกาหนดไวเชนกน ดานงบประมาณ ควรมการจดสรรงบประมาณและบรรจลงในแผนสามปของ อบจ.ในการบารงรกษาถนนตามการบารงปกต (ทกป) การบารงตามกาหนดระยะเวลาดวย และดานบคลากร ควรพฒนาตนเองใหสามารถดาเนนการภารกจทไดรบถายโอนและจดอบรมความรใหแกบคลากรของ องคกรปกครองสวนทองถน ในภารกจทตองใชความรความสามารถเฉพาะดานใน องคกรปกครองสวนทองถน ทไมม ผทมความรดานนนๆดวย เทศบาล ประสบปญหาในการดาเนนภารกจการบารงรกษาแหลงนาเพอการเกษตร ระบบประปาหมบาน รวมถงภารกจบาบดนาเสย โดยเทศบาลควรมการปรบปรงภารกจการบารงรกษาแหลงนาเพอการเกษตร (เทศบาลตาบล) ระบบประปาหมบาน รวมถงภารกจบาบดนาเสย เนองจากยงไมบรรลเปาหมายทกาหนดไว ดานงบประมาณ แหลงนาเพอการเกษตร (เทศบาลตาบล) ปจจบนเกดการจดสรรงบประมาณในการบารงรกษาของแหลงนาเพอการเกษตรนนเอง ระบบประปาหมบาน (เทศบาลตาบล) ปจจบนมการบรหารงานแบบใหประชาชนเปนคณะกรรมการบรหารกจการประปาและดาเนนการบรหารเองทงหมด จงทาใหเกดปญหาทางดานงบประมาณและหางบประมาณมาสนบสนนไดยาก เมอจะตองมการซอมแซมวสด อปกรณประปาหรอการขยายระบบประปา เนองจากเจาหนาทของทองถนไมไดเขามาดแลนนเอง ระบบบาบดนาเสย (เทศบาลนคร และเทศบาลเมอง) ขาดงบประมาณในการบรหารจดการและการบารงรกษา จงทาใหเกดปญหาของระบบบาบดนาเสยทสงกลนเหมน และมขอรองเรยนจากประชาชนเปนจานวนมาก ควรมการจดสรรงบประมาณเพอฟนฟเครองจกรและอปกรณเพอใหสามารถใชงานไดอยางมประสทธภาพ และดานบคลากร ควรกาหนด




ทศทางในการพฒนาบคลากรภายในองคกร เชน เจาหนาททกระดบ เพอพฒนาความรความสามารถในภารกจของตนเองดวย และองคการบรหารสวนตาบล (อบต.) มปญหาในการดาเนนภารกจดานการกอสรางและบารงรกษาถนน แหลงนาเพอการเกษตร และระบบประปาหมบาน โดย อบต. ควรมการปรบปรงภารกจการบารงรกษาถนนคอนกรตทไดรบการถายโอนใหมประสทธภาพมากขน เนองจากยงหางจากเปาหมายทกาหนดไว ขณะเดยวกนกควรปรบปรภารกจการบารงรกษาถนนลาดยางรวมถงถนนลกรงทไดรบการถายโอนใหมประสทธภาพมากขนดวย เนองจากยงไมบรรลเปาหมายทกาหนดไว และ อบต.ตองมการปรบปรงภารกจการบารงรกษาแหลงนาเพอการเกษตร ระบบประปาหมบานดวย เนองจากยงไมบรรลเปาหมายทกาหนดไวเชนกน ดานงบประมาณ แหลงนาเพอการเกษตร ปจจบน อบต. เกดปญหาดานการจดเกบเอกสารเกยวกบการจดเกบขอมลของทองถนและหนวยงานทรบผดชอบทไมตรงกนจงทาใหเกดปญหาทางดานการจดสรรงบประมาณในการบารงรกษาของแหลงนาเพอการเกษตร ระบบประปาหมบาน ปจจบน อบต. มการบรหารงานแบบใหประชาชนเปนคณะกรรมการบรหารกจการประปาและดาเนนการบรหารเองทงหมด จงทาใหเกดปญหาทางดานงบประมาณและหางบประมาณมาสนบสนนไดยาก เมอจะตองมการซอมแซมวสด อปกรณประปาหรอการขยายระบบประปา เนองจากเจาหนาทของทองถนไมไดเขามาดแลเตมทและประชาชนไมเหนความสาคญในเรองของคณภาพนาประปาทผลตไดทาใหคณภาพนาไมไดมาตรฐาน และดานบคลากร ควรกาหนดทศทางในการพฒนาบคลากรภายในองคกร เชน เจาหนาททกระดบ เพอพฒนาความรความสามารถในภารกจของตนเองเชนกน

3. ระบบการตดตามผลความกาวหนาการถายโอนภารกจท องคกรปกครองสวนทองถน ดาเนนการในปงบประมาณ พ.ศ. 2552 และ พ.ศ. 2553 เนองจากในการกรอกขอมลครงทผานมาน มการใหเขาทางชอเวบไซตของหนวยงานซงบางครงเขาไดบางไมไดบาง ทาใหผใชตองมาเขาเ วบไซตสารองในการเขาระบบ จงทาใหเกดความสบสนวาจะตองกรอกทเวบไซตใดกนแน จงเสนอใหในกรณทมการกรอกขอมลนนเครอง Server ขององคกรทมอยควรทจะพรอมรองรบการเขาใชงานของในกรณทเขาใชงานพรอมกน และตองสามารถเขาถงเวบไซตไดตลอดเวลาในช วงทมการบนทกขอมล เนองจากการลงขอมลในครงนมทงระบบเกาและระบบใหม จงทาใหผใชสบสนในการกรอกขอมล ขอนทมงานพฒนาไดแกไขปรบปรงใหหนารปแบบการกรอกในแตละปเหมอนกน ซงตงแตปงบประมาณ พ.ศ. 2553 จะเปนรปแบบเดยวกน ผใชงานยงไมเขาใจวา สงทตวเองจะตองบนทกขอมลลงไปนนมอะไรบาง ของปอะไรบาง และตองกรอกขอมลลงไปอยางไร ปญหาทมอยทกครง คอ เขาเวบไซตไมได หรอ นาชอเวบไปคนใน Google ทาใหเจอขอมลมากเกนเปนไปไดวาเวบนนไมใชเวบทกรอกขอมล ณ ปจจบน ในกรณทมปญหาบางครงผใชงานบางทาน ยงไมมทกษะในการเขาใชงานเวบไซตโดยทวไป ทาใหบางกรณทโทรตดตอกนมปญหาอยบาง และในกรณทมปญหาทางทมงานจะสงขอมลไปทางอเมล เจาหนาทบางทานยงไมอเมลและ ไมมทกษะในการใชงานอเมล แตปญหาตรงนผ ใชงานบางทาน อาจจะใหสงอเมลไปยงเจาหนาททานอนทมอเมลอยเพอเปดอานขอมล




เอกสารอางอง

___________. (2544). ทฤษฎองคการ. (พมพครงท 4). กรงเทพฯ: บรรณกจ 1991. กนตา เพมผล. (2551). การพฒนาประสทธภาพในการปฏบตงาน. กรงเทพฯ: ศรการพมพ. คฑาวธ พรหมายน. (2545). ประสทธภาพในการปฏบตงานของขาราชการตารวจ กองตรวจคนเขา

เมอง : ศกษาเฉพาะกรณขาราชการตารวจฝาย 1 ฝาย 2 . วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต (รฐศาสตร), มหาวทยาลยรามคาแหง.

คณพศ สทธเลศ. (2555). การศกษาความสมพนธระหวางองคประกอบดานจรยธรรม ในการทางานกบประสทธภาพการบรหารงานขององคการบรหารสวนตาบล ในจงหวดสมทรปราการ. กรงเทพฯ: ศนยคณธรรม มหาวทยาลยมหดล.

ควรคด ชโลธรรงษ. (2542). ประสทธภาพในการปฏบตงานของคณะกรรมการสขาภบาล จงหวดอบลราชธาน /ควรคด ชโลธรรงษ. กรงเทพฯ: สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

ชลนศา พรหมเผอก. (2554). การกาหนดสมรรถนะ เพอพฒนาประสทธภาพการปฏบตงาน ของบคลากรศนยนวตกรรมและการจดการความร . การคนควาแบบอสระ วทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการจดการความร วทยาลยศลปะ สอ และเทคโนโลย มหาวทยาลยเชยงใหม.

ชตมา มวงมณ. (2554). ประสทธภาพในการปฏบตงานของงานการเจาหนาทเทศบาลตาบลนาปา อาเภอเมองชลบร จงหวดชลบร. วทยานพนธรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา รฐประศาสนศาสตร บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ.

ทศพร ทรงเกยรต. (2554). แรงจงใจทมผลตอประสทธภาพการทางานดานภมสารสนเทศ ของพนกงานการไฟฟาสวนภมภาคเขต 3 (ภาคเหนอ). การศกษาคนควาอสระ บรหารธรกจมหาบณฑต. ปทมธาน: มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร.

ทพาวด เมฆสวรรค. (2538). การสงเสรมประสทธภาพในระบบราชการ. กรงเทพฯ: สานกงาน ก.พ. (2544). การบรหารมงผลสมฤทธ (พมพครงท 4). กรงเทพฯ: กราฟค

ธงชย สนตวงษ. (2526). การบรหารงานบคคล. กรงเทพมหานคร: ไทยวฒนาพานช. ธนากร กรตสธน. (2555). การเพมประสทธภาพการดาเนนงานการสงเสรมการผลตสนคาเกษตร

ปลอดภยและไดมาตรฐาน. ขอเสนอแนวความคดเพอพฒนางานใหมประสทธภาพ . สานกงานเกษตรอาเภอศรสาโรง สานกงานเกษตรจงหวดสโขทย กรมสงเสรมการเกษตร.

ธานนทร สทธกญชร. (2543). ประสทธภาพในการปฏบตงานของพนกงาน : ศกษาเฉพาะกรณ ฝายการพนกงาน บรษทการบนไทย จากด (มหาชน) ธานนทร สทธกญชร . กรงเทพฯ: มหาวทยาลยรามคาแหง

นงรก อยคง. (2553). ประสทธภาพการบรหารงานการคลงขององคกรปกครองสวนทองถน กรณศกษาองคกรปกครองสวนทองถนในเขตอาเภอครมาศ จงหวดสโขทย. วทยานพนธรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขาวชารฐประศาสนศาสตร บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยพษณโลก.




เนตรทราย กาญจนอดมการ. (2552). ความสมพนธระหวางแรงจงใจกบประสทธภาพ ในการปฏบตงานของเจาหนาทกองอานวยการปองกนและบรรเทาสาธารณภย สานกปองกนและบรรเทาสาธารณภย กรงเทพมหานคร. ภาคนพนธ ศลปศาสตมหาบณฑต (พฒนาสงคม). กรงเทพฯ: สถาบนบณฑพฒนาบรหารศาสตร.

ปรยาพร วงศอนตรโรจน. (2544). จตวทยาการบรหารงานบคคล. กรงเทพมหานคร: พมพด. มทรยา เอยมพนจ. (2555). ประสทธภาพในการปฏบตงาน ของพนกงานเทศบาลตาบลแพรกษา

อาเภอเมอง จงหวดสมทรปราการ. การคนควาแบบอสระ รฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยรามคาแหง.

กรมบญชกลาง.(2556). มาตรการเรงรดตดตามการใชจายเงนปงบประมาณ. กระทรวงการคลง. ระเบยบวาดวยการบรหารงบประมาณ พ.ศ. 2548 และทแกไขเพมเตมจนถงปจจบน (ฉบบท 5) พ.ศ.

2555. สานกกฎหมายและระเบยบ, สานกงบประมาณ. ระพ แกวเจรญ และฑตยา สวรรณะชฎ. (2510). การแบงเวลาปฏบตราชการของขาราชการพล

เรอนในระดบบรหารอาวโส. กรงเทพมหานคร: โรงพมพสานก นายกรฐมนตร. สถต คาลาเลยง. (2544). ประสทธภาพในการปฏบตงานของชางอากาศ: ศกษาเฉพาะกรณกอง

การปนทหารเรอ.วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต (รฐศาสตร) , มหาวทยาลยรามคาแหง.

สมพงษ เกษมสน. (2519). การบรหารงานบคคลแผนใหม. กรงเทพมหานคร: ไทยวฒนาพานช. สมยศ นาวการ. (2538). การบรหาร: Management. (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: ดอกหญา. โสฬส ปญจะวสทธ. (2541). ปจจย ทมผลตอความสาเรจของการบรหารกจการประปาหมบาน :

ศกษาเฉพาะกรณประปาหมบานขนาดใหญ ซงจดสรางโดยกรมอนามยในเขตจงหวดอบลราชธาน /โสฬส ปญจะวสทธ. กรงเทพฯ: คณะพฒนาสงคม สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

อนรกษ สนตโชค. (2553). ปจจยทมผลตอประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงาน กรณศกษา หจก.ซสเทม ทรานสปอรต แอนด บวซเนส. การศกษาคนควาอสระ ปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร.

Aguinis Herman, (2009). Performance Management, 2nd Edition, Pearson Education, New Delhi.

Aziz A, (1993). Performance Appraisal:Accounting and QuantitativeApproaches.Pointer. Bandura A, (1997) Self Efficacy: The Exercise of Control. Freeman, New York. Bernardin H.J, (1984). Beatty R.W, Performance Apparaisal: Assessing Human

Behavior at Work .Kent Pub., Boston. Bhatia S.K, (2007). Performance Management: Concepts, Practices and Strategies for

Organisation Success,Deep & Deep, New Delhi. Cardy R.L, (1994) Dobbins G.H, Performance Appraisal: Alternative Perspective,

Cincinnati, South Western




แนวทางการจดสวนประสมการตลาดของสถาบนอดมศกษาเอกชนในประเทศไทย Marketing Mix of Private Higher Education in Thailand

สรน วองวไลรตน1

บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาปจจยสวนประสมการตลาดในสถาบนอดมศกษาเอกชน ในประเทศไทย 2) ศกษาคณภาพบรการของสถาบนอดมศกษาเอกชนในมมมองของนกศกษา และ 3) เพอเสนอแนวทางการจดสวนประสมการตลาดของสถาบนอดมศกษาเอกชนในประเทศไทย ใชระเบยบวธวจยแบบผสานวธ (Mixed Method Research) โดยใชการผสมผสานระหวางการวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) และการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) ประชากรทใชในการศกษาครงนไดแก นกศกษาสถาบนอดมศกษาเอกชนจานวน 384 คน และผเชยวชาญทางดานการตลาด 6 ทาน เพอใหขอเสนอในการจดทากลยทธการจดสวนประสมการตลาดของสถาบนอดมศกษาเอกชนในประเทศไทย การวเคราะหขอมลพนฐานใชโปรแกรมสาเรจ และการวเคราะหเนอหา ผลการวจยสรปวา แนวทางการจดสวนประสมทางการตลาดของสถาบนอดมศกษาเอกชน สถาบนตองใหความสาคญกบสวนประสมการตลาดทกตว โดยตอง 1) ออกออกแบบหลกสตรใหมความนาสนใจการจดหลกสตรการสอน ทมความทนสมย โดดเดนมเอกลกษณเฉพาะของสถาบน 2) คาใชจายในการเรยน สถาบนอดมศกษาเอกชนตองกาหนดราคาคาใชจายใหสอดคลองกบ ตาแหนงผลตภณฑของสถาบน 3) สถานทตงตองจดการคมนาคมทสะดวกไวบรการนกศกษาใหมความสะดวกสบายในการเดนทาง และชองทางในการใหความร ตองเพมชองทางการใหความรโดยอาจใชสอออนไลนเพมชองทางการใหความร 4) การสอสารทางการตลาด ตองประยกตใชใหเหมาะสมกบบรบทของแตละสถาบนเปนสาคญ 5) อาจารยผสอน ตองเปนผทมความรความสามารถ มบคลกภาพทด 6) ลกษณะทางกายภาพของสถาบน ตองมอาคารททนสมย เพยงพอกบความตองการ อปกรณการเรยนการสอนทมความพรอมสาหรบการใชงานอยในสภาพทใชงานไดจรง 7) กระบวนการในการใหบรการแบงออกเปน 2 สวนคอ สวนท 1 กระบวนการในการจดการเรยนการสอนทเกยวเนองจากอาจารยผสอน สวนท 2 กระบวนการในการใหบรการของเจาหนาทในสถาบน บคลากรของสถาบนดงนนผใหบรการตองม Service mind

คาสาคญ : สถาบนอดมศกษาเอกชน, สวนประสมการตลาด

Abstract The purposes of the research seemed to (1) investigate the marketing mix factors of

private higher education institutions in Thailand, (2) explore the quality of service of private higher education institutions on the students' viewpoints, and (3) offer the marketing mix factors of private higher education institutions in Thailand. The research seemed to be mixed methods research; that is, being mixed between quantitative research and qualitative research. The participants of the research were 384 students of private higher education institutions and 6 experts in the field of marketing for giving advices of the strategies of the marketing mix factors of private higher education institutions in Thailand. The collected data were analyzed by SPSS (Statistics Package for the Social Sciences) and content analysis. For the marketing mix factors of private higher education institutions in Thailand, it can be said that the institutions should give precedence to all the marketing mixes as follows; (1) The institutions should design the

1 ประธานหลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต วทยาลยนอรทเทรน




curriculums to be interesting, modern, outstanding and unique. (2) The institutions should fix the price for education in conformity with the product placement of institutions. (3) The institutions should provide transport services to the students, and prepare more online channels for the students to search for knowledge. (4) Marketing communication should be appropriately applied to content of each institution. (5) The teachers must be skilled and good-looking. (6) In terms of the physical characteristics of institutions, the buildings should be modern, and they should provide enough rooms for the students. In addition, the institutions should sufficiently provide usable teaching and learning materials. (7) The service process can be divided into 2 parts; that is, (1) the process of managing teaching and learning by the teachers and (2) the process of serving by the support staff. From this reason, the facilitators in 2 parts must focus on service mind.

Keywords : Private Higher Education Institution, Marketing Mix บทนา

ปจจบนสถาบนอดมศกษาในประเทศไทยกาลงประสบกบสภาพการแขงขนทสงเนองจากวกฤตการณทางเศรษฐกจ อนมสาเหตหลายประการคอ

1) การเปลยนสถานะมหาวทยาลยของรฐเปนสถาบนอดมศกษาในกากบของรฐหรอนอกระบบสงผลใหเกดปรากฏการณทสาคญขนในธรกจสถาบนอดมศกษาคอ สถาบนการศกษาของภาครฐบาลตองการเพมจานวนนกศกษา โดยมการเปดรบสมครนกศกษาจานวนมากขนและเปดหลกสตรพเศษเพมขน เปดสอนหลกสตรนอกเวลาราชการ แตคดคาเรยนเทากบมหาวทยาลยเอกชน ดงนนการแขงขนในตลาดอดมศกษา จงมความรนแรงมากขนเนองจากเดมมเพยงมหาวทยาลยเอกชนทแขงขนกนเอง แตในปจจบนมคแขงขนทเปนมหาวทยาลยในกากบของรฐทมชอเสยงเปนทรจกกลายมาเปนผแยงชงสวนแบงทางการตลาดเพมขน (นด หนไพโรจน และ ณปตยา บรรจงจตร, 2552, หนา 78)

2) สถานการณการแขงขนทเขมขนของสถาบนอดมศกษาเอกชนทปรากฏใหเหนเดนชดคอ การใชงบประมาณในการโฆษณาประชาสมพนธทเตบโตอยางกาวกระโดดโดยสถาบนอดมศกษาเอกชน ทท าตลาดอยางเขมขนและตอเนองมอย 9แหง คอ ไดแก มหาวทยาลยกร ง เทพ มหาวทยาลยอสสมชญ มหาวทยาลยหอการคา มหาวทยาลยธรกจบณฑต มหาวทยาลยศรปทม มหาวทยาลยเกษมบณฑต มหาวทยาลยสยาม มหาวทยาลยรตนบณฑต และมหาวทยาลยรงสต หากแตวนน มหาวทยาลยของรฐเองเรมทาการประชาสมพนธการตลาด และเพมงบประมาณสอโฆษณาดวย โดยดชนทชวดความรนแรงในการแขงขนทพนฐานสดคอ ตวเลขงบประมาณการซอสอโฆษณาของมหาวทยาลยเอกชนตางๆ ทเตบโตแบบกาวกระโดด ในอดตป 2544 มหาวทยาลยเอกชนทโฆษณาใชงบซอสอโฆษณาปละ 20-25 ลานบาท ตอมา ป 2549 ใชงบสงสดปละ 30-35 ลานบาท สาหรบปจจบนงบประมาณซอสอ 40-45 ลานบาท จงกลาวไดวาการแขงขนเพอแยงชงการรบร (Brand Awareness) การสรางภาพลกษณสถาบน (Corporate Image) และสวนแบงการตลาด




(Market Share) ของสถาบนการศกษาระดบอดมศกษา ไดกาวเขาสจดทมการแขงขนทรนแรงทสดในประวตศาสตรแลว (ผศ.สมเกยรต รงเรองวรยะ, 2555)

3) การลดจานวนลงของประชากร จะสงผลใหตลาดอดมศกษามจานวนผเรยนทลดลงตามมาดวย จากขอมลของสานกงานสถตแหงชาต พบวา ประเทศไทยมจานวนประชากรเพมขนอยางตอเนอง แตเปนการเพมในอตราทลดลงโดยโครงสรางประชากรวยเดกมจานวนลดลง จากรอยละ 21.6 ในป 2550 เปนรอยละ 17.2 ในป 2580 อตราการเกดมแนวโนมลดลงตอเนองจากอตราการเกดทลดลงอาจสงผลกระทบตอสถาบนการศกษาไดในอนาคต เพราะโรงเรยนและมหาวทยาลยตองอาศยนกเรยนนกศกษาในจานวนทมากพอในการดาเนนกจการ โดยสถาบนการศกษาทจะไดรบผลกระทบเปนอนดบแรกคอ โรงเรยนระดบการศกษาขนพนฐาน ตอมาจะเปนมหาวทยาลย ประเทศไทยนนมประชากรครบ 50 ลานคน เมอป 2527 และ 60 ลานคน ในอก 12 ปตอมา (ป2539) ตอจากนนไดมการคาดประมาณวาจะมประชากร 70 ลานคน ในอก 23 ปขางหนาคอ ป 2562 จะเหนไดวาการเพมขน ของประชากรไทยเปนการเพมในอตราทลดลงอยางเหนไดชด จนทาใหปจจบนประชากรไทยมอตราเจรญพนธโดยรวมลดลงตากวาระดบทดแทนถงประมาณ 1.8 คน หรอกลาวไดวาสตร 1 คนจะมบตรนอยกวา 2 คน สงผลใหประชากรวยเดก (0-14 ป) จะลดลงจากรอยละ 36.9 ในป 2527 เหลอเพยงรอยละ 20.0 ในป 2562 (สานกงานสถตแหงชาต, ออนไลน)รายละเอยดตามตารางท 1.2 ตารางท 1.2 โครงสรางประชากรไทย พ.ศ.2527-2562

โครงสราง ประชากร ป (พ.ศ.) 2527 2539 2544 2545 2546 2562

จานวนประชากร 50,637 60,003 62,914 63,430 63,959 70,213 รวม 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 วยเดก 36.9 27.4 25.2 24.9 24.5 20.0 วยทางาน 57.4 64.4 65.5 65.7 65.9 65.3 วยสงอาย 5.7 8.2 9.3 9.4 9.6 14.7 จานวนปทแตกตาง 12 ป 23 ป

ทมา : คาดประมาณประชากรของประเทศไทย พ.ศ.2533-2563 : สานกงานสถตแหงชาต จากผลกระทบดงกลาวขางตน ทสงผลตอการดาเนนธรกจการศกษาระดบอดมศกษาใน

ประเทศไทยตองประสบกบภาวการณแขงขนทสงจานวนคแขงขนทมมากขน ในอนาคตตลาดกลมเปาหมายจะมขนาดลดลง สถาบนอดมศกษาเอกชนจงจาเปนตองปรบตวใหสามารถดารงอยไดตอไป ผบรหารและนกการตลาดของแตละสถาบนจงจาเปนตองคนหาแนวทางเพอรบมอกบสถานการณทเปลยนแปลงในปจจบนและทกาลงจะเกดขนในอนาคต

จากสภาพการแขงขนทรนแรงขางตนนน ผวจยเหนวาสถาบนอดมศกษาเอกชนตองหนมาใหความสาคญการใชกลยทธทางการตลาดมาใชเพอสรางความไดเปรยบทางการแขงขนใหกบสถาบนอดมศกษาเอกชน โดยศกษาถงการใชสวนประสมทางการตลาดในมมมองของนกศกษาทเปน




ผใชบรการและไดรบประสบการณตรงจากการจดการเรยนการสอนของสถาบนทมอบใหกบผเรยน ทงเรองของ หลกสตรการสอน ราคาคาใชจายในการลงทะเบยน ทาเลทตงของสถาบนการสอสารทางการตลาด การจดสภาพแวดลอม กระบวนการในการจดการเรยนการสอนและชอเสยงของสถาบน ซงทงหมดทกลาวมาเปนการจดสวนประสมทางการตลาด ซงเปนสาเหตททาใหนกศกษาผรบบรการเกดความพงพอใจการศกษาดงกลาวสามารถสะทอนให เหนถงประเดนสาคญทจะทาใหสถาบนอดมศกษาเอกชนนาไปประยกตใชในการกาหนดกลยทธทางการตลาดของสถาบนอดมศกษาเอกชน และใชเปนแนวทางในการดาเนนงานสาหรบธรกจการศกษาประเภทสถาบนอดมศกษาเอกชนในประเทศไทยใหดาเนนงานอยางมประสทธภาพ และดารงอยไดอยางยงยน เพอเปนการชวยแบงเบาภาระการจดการศกษาของชาตใหกบรฐบาลตอไป วตถประสงค 1. เพอศกษาปจจยสวนประสมการตลาดในสถาบนอดมศกษาเอกชนในประเทศไทย 2. เพอศกษาคณภาพบรการของสถาบนอดมศกษาเอกชนในมมมองของนกศกษา 3. เพอแนวทางการจดสวนประสมการตลาดของสถาบนอดมศกษาเอกชนในประเทศไทย วธดาเนนการวจย

1. ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรในการวจยครงน คอ นกศกษาระดบปรญญาตรของสถาบนอดมศกษาเอกชน ในประเทศไทย จานวน 75 แหง รวมประชากรนกศกษาปรญญาตรในสถาบนอดมศกษาเอกชน จานวน 170,194 คน (รายงานประจาป 2558, สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา) กล มต วอย างท ใช ในการวจ ยคร งน ค อ นกศกษาระดบปรญญาตรช นปท 1 ของสถาบนอดมศกษาเอกชนทง 75 แหง ในประเทศไทย ไดสถาบนอดมศกษาเอกชน จานวน 6 แหง โดยการจบฉลากตวแทนแตละภาค 6 ภาค ไดกลมตวอยางจากการเปดตารางจานวนตารางของเครจซและมอรแกน (Krejcie & Morgan)ทระดบความเชอมนท 95% ไดกลมตวอยางจานวน 384 คน และคานวนสดสวนจานวนตวแทนแตละภาค 2. เครองมอทใชในการเกบขอมลวจย

ประกอบดวยแบบสอบถาม และ แบบสอบสมภาษณ ดงน 1) แบบสอบถามสาหรบนกศกษาทศกษาอยในสถาบนอดมศกษาเอกชนในประเทศไทยประกอบดวย 3 สวนคอ ส วนท 1 ขอมลสวนบคคล ขอมลความคดเหนดานการจดสวนประสมการตลาดบรการ และ ความพงพอใจในคณภาพการใหบรการของสถาบนอดมศกษาเอกชน 2) แบบสมภาษณผ เชยวชาญดานการตลาดของสถาบนอดมศกษาเอกชนในประเทศ ประกอบ ดวยขอเสนอแนะในการจดสวนประสมการตลาดของสถาบนอดมศกษาเอกชน 3) การวเคราะหขอมล โดยการวเคราะหคาความถ คาเฉลย และการวเคราะหเนอหาจากการสมภาษณ




ผลการวจย 1. ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม การวจยครงน รวบรวมขอมลไดจากนกศกษาของสถาบนอดมศกษาในประเทศไทยทง 6 ภมภาค (ตามเกณฑการแบงของสานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา) จานวนรวมทงสน 384 ราย ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศ หญงรอยละ 59.5 ศกษาในมหาวทยาลยรงสต รจกสถาบนทตนศกษาอยกอนทจะเขาศกษานอยกวา 3 ป บดามอาชพอสระสวนตว สวนมารดาประกอบอาชพแมบาน รายไดของครอบครวตอเดอนประมาณ 20,001-40,000 บาท 2.ปจจยทางสวนประสมทางการตลาดของสถาบนอดมศกษาเอกชน

ตารางท1 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานของขอมลโดยรวม (n= 384) ตวแปรสงเกตได คาเฉลย

Mean สวนเบยงเบนมาตรฐาน ระดบ

Product 4.01 .629 มาก Price 3.64 .671 มาก Place 3.54 .760 มาก Promotion 3.72 .599 มาก People 4.11 .613 มาก Physical 4.06 .770 มาก Process 3.67 .710 มาก รวม 3.82 .503 มาก

โดยภาพรวมการจดสวนประสมทางการตลาดของสถาบนอดมศกษาเอกชนอยในระดบเหน

ดวยมากมคาเฉลย 3.82 และเมอพจารณาเปนรายขอพบวา สถาบนอดมศกษาเอกชนไดจดสวนประสมทางการตลาดเพอใหบรการแกนกศกษาอยในระดบเหนดวยมากทกรายการตามลาดบดงน คณลกษณะอาจารยผสอน (People) ทมคณลกษณะในระดบเหนดวยมาก มคาเฉลย 4.11 การจดลกษณะทางกายภาพสงอานวยความสะดวก (Physical evident) มคาเฉลย 4.06 หลกสตรการสอนมคาเฉลย 4.01 การสงเสรมการตลาดมคาเฉลย 3.72 กระบวนการใหบรการมคาเฉลย 3.72 คาใชจายในการเรยน มคาเฉลย 3.64 และ สถานทตงและชองทางในการใหความรมคาเฉลย 3.54




ตวแปรสงเกตได คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน

ระดบ

Reliability 3.70 .760 มาก Assurance 3.90 .711 มาก Tangible 3.80 .755 มาก Empathy 3.76 .799 มาก Responsiveness 3.71 .838 มาก

รวม 3.77 .641 มาก

คณภาพบรการในมมมองของนกศกษาไดรบจากสถาบนอดมศกษาเอกชน พบวา โดย

ภาพรวมคณภาพบรการของสถาบนอดมศกษาเอกชนอยในระดบเหนดมากมคาเฉลย 3.84 และเมอพจารณาเปนรายขอพบวา นกศกษาเหนวาสถาบนอดศกษามคณภาพบรการทดมาก คอมความความมนใจในบรการ (Assurance) มคาเฉลย 3.90 มอปกรณสงอานวยความสะดวกไวพรอมใหบรการ (Tangible) มคาเฉลย 3.80 มความเอาใจใสนกศกษา (Empathy) มคาเฉลย 3.76 และมการตอบสนองในการใหบรการอยางรวดเรว (Responsiveness) มคาเฉลย 3.71 ตามลาดบ เมอผวจยไดผลการวจยในสวนขอมลเชงปรมาณทสอบถามถงสวนประสมการตลาดทนกศกษาเลอกเขามาศกษาตอในสถาบนอดมศกษาเอกชน และ คณภาพการใหบรการของสถาบนอดมศกษาเอกชนแลว จงนาผลการวจ ยไปนาเสนอตอ ผ เชยวชาญทางการตลาดสถาบนอดมศกษาเอกชน 6 ทาน โดยผวจยไดสมภาษณผเชยวชาญ เพอขอขอเสนอแนะการจดสวนประสมการตลาดของสถาบนอดมศกษาเอกชนในประเทศไทยสามารถสรปผลการวจยไดดงน 1) หลกสตรการสอน ตองออกแบบหลกสตรใหมความนาสนใจการจดหลกสตรการสอน ทมความทนสมย โดดเดนมเอกลกษณเฉพาะของสถาบน สอดคลองกบทศทางการเตบโตของอตสาหกรรมในปจจบน และอนาคต มหาวทยาลยในตางจงหวดตองกลบไปสเรองเดมทตนถนด ตองมความเปนเอกลกษณเฉพาะ และมความเชยวชาญเฉพาะดาน 2) คาใชจายในการเรยน เปนสงทมความเชอมโยงกบสามสงคอรายรบของสถาบน การรบรของผเรยน และภาพลกษณของสถาบนซงราคาคาใชจายในการเรยนนนจะมเชอมโยงกบลกษณะทางกายภาพของสถาบนทจดไวดวย หากสถาบนเกบคาใชจายในการเรยนสง อปกรณการเรยน อาคารสถานท สงอานวยความสะดวกตางๆ ทสถาบนจดไวตองด มคณภาพ ผเรยนจะรสกวาทคาใชจายสงเพราะเขานาเงนไปพฒนาการเรยนการสอน จดอาคารสถานท หากเปรยบคาใชจายในการเรยน เปรยบไดกบราคาสนคาทขายในหางสรรพสนคา กบ ราคาสนคาทจาหนายในตลาดนด ถาคาใชจายในการเรยนสงกเหมอนซอของในหางทมราคาสง แตมความมนใจในคณภาพ แตถาคาใชจายตากเหมอนซอของทตลาดนด สนคาราคาประหยดแตอาจมคณภาพไมสงนก ดงนนสถาบนอดมศกษาเอกชนตองกาหนดราคาคาใชจายใหสอดคลองกบ ตาแหนงผลตภณฑของสถาบนดวย




3) สถานทตงและชองทางในการใหความร สถานทตงตองจดการคมนาคมทสะดวกไวบรการนกศกษาใหมความสะดวกสบายในการเดนทาง อาจมการจดตงศนยของสถาบนกระจายไปยงจดตาง ๆ นอกจากนชองทางในการใหความรนนอาจใชสอออนไลนเพมชองทางการใหความรเปนชองทางเสรมเทานน แตการเรยนโดยตรงกบอาจารยผสอนในหองเรยนจะดกวา เพราะปจจบนหลกสตรการเรยนการสอนกจะมภาคปฏบตอยดวยจะทาใหนกศกษามความมนใจในการจดการเรยนการสอนมากข น สวนชองทางการใหความรของสถาบนจะชวยสงเสรมใหสถาบนดเปนมออาชพมากขน มความทนสมยในการจดการเรยนการสอนมากขน และยงเปนการอานวยความสะดวกใหกบผเรยนเพมมากขนดวย 4) การสอสารทางการตลาด ไมมโมเดลทตายตวตองประยกตใชใหเหมาะสมกบบรบทของแตละสถาบนเปนสาคญ และสถาบนจาเปนตองใหความสาคญกบการสอสารทางการตลาด เพอใหเกดการตระหนกร ควรตองมการเลอกใชสอทหลากหลาย เหมาะสมกบกลมเปาหมาย ใชทงการโฆษณาผานสอตาง ๆ การจดกจรรมทางตรง และ การประชาสมพนธ รวมถงการจดการสงเสรมงานขายดวย กจกรรมการสอสารทางการตลาดของสถาบนอดมศกษานนมความหลากหลายมากขน ทางสถาบนตองเลอกใชใหเหมาะสมกบกลมเปาหมาย งบประมาณ นโยบายของสถาบน ซงกลยทธหลกๆ ทสถาบนอดมศกษานยมใชกนในปจจบน คอ การจดโครงการแนะแนวเพอการศกษาใหกบกลมนกเรยนในระดบชนมธยมศกษาตอนปลายซงใหเขาถงกลมเปาหมายไดด อกทงยงทาใหเกดความใกลชด เกดความไววางใจ นอกจากนยงมการจดกจกรรมการจดตวพเศษเพอสอบเขามหาวทยาลย การจดทาโครงการ Open house ใหนกเรยนเขาเยยมชมสถาบน การจดคอรสพเศษใหทดลองเรยนฟร การจดอบรมใหความรเรองในหลกสตรสนๆ เพอใหนกเรยนไดสมผสกบคณะทตนเองสนใจ เชน จดสอนโปรแกรมคอมพวเตอร การทาอาหาร การทาผม การออกแบบเสอผา การฝกตดตอภาพยนตร เปนตน นอกจากนการจดเขาไปสรางความสมพนธ อนดกบครแนะแนวของทางโรงเรยนมธยมยงถอเปนอกเครองมอหนงทมความนาสนใจ 5) อาจารยผสอน ตองคดเลอกอาจารยผสอนทมความรความสามารถ มบคลกภาพทด โดยผสอนตองมลกษณะทมความเปนคร มทกษะในการสอสาร ถายทอดความร และตองเปนผท มความเชยวชาญโดยตรงเฉพาะดานดวย นอกจากนอาจารยตองมการพฒนาอยางตอเนอง สมาเสมอ ตองจดกระบวนการในการพฒนาอาจารยอยางตอเนอง เชน การใหทนการศกษาตอ อบรม สมมนา เปนตน 6) ลกษณะทางกายภาพของสถาบน การจดลกษณะทางกายภาพของสถาบนมความสาคญมากสาหรบมหาวทยาลยเอกชน ตองมอาคารททนสมย เพยงพอกบความตองการ อปกรณการเรยนการสอนทมความพรอมสาหรบการใชงานอยในสภาพทใชงานไดจรง ทนสมย และเพยงพอตอความตองการ เชน สอนคอมพวเตอรกราฟฟคตองมคอมพวเตอร หนงเครองตอคน มโปรแกรมในเคร องพรอมใชงานทกเครอง และตองเปนเวอรชนททนสมยดวย เปนตน 7) กระบวนการในการใหบรการ กระบวนการในการใหบรการของมหาวทยาลยเอกชนนนแบงออกเปน 2 สวนคอ สวนท 1 กระบวนการในการจดการเรยนการสอนทเกยวเนองจากอาจารยผสอน ซงเปนเรองของกระบวนการในการสอนตองจดใหสอดคลองกบหลกสตรสวนท 2 กระบวนการในการใหบรการของเจาหนาทในสถาบนในจดตาง ๆ กระบวนการใหบรการของบคลากรของ ทกสวนของสถาบนมความสาคญเนองจากทกสวนมความเกยวของกบ บคลากรของสถาบนดงนนผใหบรการตองม Service mind ตองทาใหทกคนตระหนกในหนาท และเหนวาตนเองเปนสวนหนงของสถาบน




ตองทาใหพนกงานทใหบรการมใจรกบรการ ตระหนกถงหนาทพรอมทจะใหบรการ โดยสถาบนตองดและพนกงานในองคกรเปนอยางด เชน การใหจดสวสดการ การเพมเงนเดอน การเลอนตาแหนง เพอจงใจใหทางานทดใหสถาบน การจดสวนประสมการตลาดของสถาบนอดมศกษาเอกชน ผเชยวชาญใหขอเสนอแนะวา การสรางประสบการณทดใหกบนกศกษาเปนเรองทสถาบนตองใหความสาคญเปนอยางยงเนองจาก นกศกษาคอ ลกคาหลกของสถาบน ทเปนผรบประสบการณตรงจากสถาบน หากลกคาเหลานไดรบประสบการณทด หรอไดรบบรการทมคณภาพจากสถาบนลกคากลมนจะเกดความประทบใจจะเกดการบอกตอใหกบคนทรจก เพอน ญาต พนอง สาหรบสถาบนการศกษานน คณภาพถอเปนหวใจสาคญของสถาบนการศกษา ดงนนกลยทธการตลาดทสาคญสาหรบสถาบนอดมศกษาเอกชน คอ การบรหารประสบการณของผเรยนใหผเรยนประทบใจ และภาคภมใจในสถาบน อภปรายผล 1. การอภปรายผลในสวนของตวแปรสวนประสมทางการตลาด จากผลการวเคราะหขอมลชใหเหนวา สวนประสมทางการตลาดทง 7 คอ 1) หลกสตรการสอน 2) คาใชจายในการเรยน 3) สถานทตงและชองทาง การใหความร 4)อาจารยผสอน 5) ลกษณะทางกายภาพ 6) การสอสารทางการตลาด 7) กระบวนการ สวนประสมทางการตลาดของสถาบนอดมศกษา สอดคลองกบงานวจยของ Youl Ha (2011) และ Yoo, Donthu and Lee (2000) Kim and Hyun (2011) และ Rong and Emine (2012) ทวาตวแปรสวนประสมทางการตลาดทมความสาคญในอนดบแรกคอ กระบวนการจดการเรยนการสอน ดงนน สถาบนอดมศกษาเอกชนจะตองออกแบบกระบวนการในการใหบรการใหดในทกฝายทใหบรการกบนกศกษาทด เชน ฝายทะเบยนใหบรการทสะดวกรวดเรว ถกตองแมนยา ฝายกจการนกศกษามสโมสรนกศกษาทเขมแขง และมชมรมใหเลอกหลากหลายตามทตองการ มระบบอาจารยทปรกษาดแลนกศกษาอยางใกลชด และมเวลาใหคาปรกษาตามทตองการ ฝายการเงนออกหลกฐานไดอยางถกตอง ชดเจน และ รวดเรว หองสมดมระบบการยมใหบรการ ปด-เปด กาหนดเวลาในการ คนหนงสอทสะดวกรวดเรว-อยางเหมาะสม ผเรยนจะเรยนรจากประสบการณทาง คณภาพการใหบรการของสถาบนอดมศกษาเอกชนโดยประสบการณทผเรยนไดรบนนเปนสงทสถาบนเปนผสงม ตรงทไดรบอบประสบการณใหกบผเรยน ซงผเรยนจะเกดการรบรและเรยนรจากประสบการณทางตรง ณ จดสมผสบรการ )Touch of points) (Ryder ,2007) สวนประสมทางการตลาดทาหนาทเปนตวกระตนใหเกดการรบรและเรยนรผานประสาทสมผสทง สอดคลองกบทฤษฎ 5Dual state theory ทวามนษยไดรบสงกระตนทางอารมณจาก ประสาทสมผสทง ซงไปเชอมโยงกบสมองและรางกายใหเกด ๆตามมา แลวเกดอารมณตาง 5และไดเรยนรสง แลวเกบไวเปนความทรงจา พรอมทงเชอมโยงกบสถานการณปจจบน การตอบสนองประสบกา ท เกดขนท เรยกวารณท เกบไวในความทรงจา และจะประเมนและตดสนวาเปนประสบการณทดหรอไมด )Shaw, 2007, p.28) ประสบการณทนกศกษาไดรบนนจะเกดการประเมนถงประสบการณทไดรบกบสงคาดหวงไว หากสงทคาดหวงนอยกวาประสบการณทไดรบแสดงวาบรการนนไมมคณภาพ หากประสบการทไดรบสงกวาสงทคาดหวงไวลกคาจะเกดความพงพอใจ




ซงเปนตวบงชใหเหนวาบรการนนมคณภาพทาใหลกคาไดรบประสบการทด อนทรแกว สพรรณ ), 2549) จากผลการวจยชใหเหนวาการสรางประสบการณทดใหนกศกษาคอ การสรางบรการใหตวตน สมผสไดดวยการจดลกษณะทางกายภาพ รองลงมาคอ การตอบสนองอยางรวดเรวของผใหบรการ เนองจากประสบการณทลกคาไดรบม ) รปธรรม ประเภทคอ 2Physical) คอสามารถตรวจสอบวดไดเปนรปธรรม เชน การแตงตวเจาหนาท การตกแตงอาคารสถานท บรรยากาศสวนอกตวคอ Emotion เชน ความใสใจ ไมตรจตร ชวยเหลอดแล เหนอกเหนใจ อบอนจรงใจ รสกปลอดภย สดใส แปลกใหม ซงประสบการณดานอารมณทผเรยนไดรบมพนฐานมาจากการสรางประสบการณทเปนรปธรรมจบตองได เชน บรรยากาศทเปนมตรเกดมาจากการพดจาทกทาย รอยยมบนใบหนาพนกงานตอนรบ ถามสารทกขสกดบ มความรวดเรวในการใหบรการเดชเกรยงไกร ชศกด) , 2547) ดงนนผบรหารของสถาบนตองสรางคณภาพบรการของสถาบนดวยการออกแบบ สรางขนตอนในการใหบรการใหมคณภาพสมาเสมอ และตรงใจตามความตองการของลกคาท เรยกวา SERQUAL หรอ Service Quality เพอลดชองวางในการบรการ ซงม มตคอ 5Reliability คอ การทาใหลกคาเกดความไววางใจในบรการดวยการรกษาสญญา รกษาคาพด และทาในสงทไดใหสญญาไวกบผ เรยน Assurance คอการรบประกนวาผเรยนจะไดรบบรการทเปนมาตรฐานและปลอดภยโดยอาจารยผสอนเปนผมความรความสามารถ สภาพ และมจรยธรรมในการบรการ Tangibles คอ สถาบนสามารถจดการองคประกอบการบรการทเหมาะสมไมวาจะเปนลกษณะรปรางของอาคารสงปลกสราง สงอานวยความสะดวก อปกรณเครองมอและพนกงาน สงทจบตองได จะตองทาใหผเรยนรสกสะดวกสบายกบการใชบรการ Empathy คอ บรการทเอาใจใสลกคา ดแลลกคา เขาใจปญหา ของผเรยน เพราะผเรยนแตละคนมความตองการทแตกตางกน กลาวคอ การบรการจงตองเปนบรการทสอดคลองกบความตองการของผเรยนแตละคน Responsiveness คอ การบรการทดตองรวดเรวทนใจ การใหบรการจงตองแขงขนกนในเรองความเรวและเวลา ดงนนการทผใหบรการในสวนของการสนบสนนการสอนทกฝายตองใหบรการอยางรวดเรวจะทาใหเกดการบรการทมประสทธภาพและผเรยนเกดความพงพอใจ พงศสถาพร สมวงศ ), 2546; วทยา ดานธารงกล, 2545;ชยสมพล ชาวประเสรฐ ,2548) โดยสรปหากตองการใหบรการของสถาบนเปนสถาบนทมคณภาพตองทาใหผเรยนไดรบประสบการทดดวยการสรางคณภาพบรการใน มตขางตน 5ซงเมอผเรยนไดรบประสบการณทดแลวจากประสบการณตรง )Direct Experience) ทไดรบ ณ จดสมผสกบการบรการ ความพงพอใจจะเกดขนในใจของผบรโภคไดกตอเมอไดรบประสบการณทด สอดคลองกบ Biedenbach and Marell ) 2010 (, Xu and Chan ) 2010ทกลาวไววาสถาบนจงตองสรางประสบการณให (ผเรยนเกดความประทบใจ และสอดคลองกบชลรตน บรรณเกยรตกล )2544ผรบบรการจะเกด ทกลาววา () ความประทบใจเมอไดรบประสบการณตรงทมคณภาพDirect Experience) ดงนนสรปไดวา การจดสวนประสมทางการตลาดของสถาบนอดมศกษาเอกชน ตงสรางความประทบใจใหกบผเรยนทงทางตรง และทางออม สงสาคญทสดของการสรางประสบการณทด คอเนนท การสรางสงทจบตองได และการตอบสนองอยางรวดเรวของผใหบรการ




2.ขอเสนอแนะการจดสวนประสมการตลาดของสถาบนอดมศกษาเอกชน จากผลการสมภาษณผเชยวชาญ พบวา ผเชยวชาญทง 6 ทาน มความเหนสอดคลองกบ Perreault and Macarthy (2002) วาสวนประสมทางการตลาดหรอสงกระตนทางการตลาดเปนตวแปรสาคญทสามารถควบคมได และธรกจยงนาสวนประสมทางการตลาดมาสรางกลยทธเพอใหมความสมพนธสอดคลองกบลกคากลมเปาหมายได (Perreault and Macarthy,2002) จากผลการวจยผเชยวชาญมความเหนทสอดคลองกนวา การจดหลกสตรการสอนเปนสงสาคญทสด ในการจดสวนประสมทางการตลาดของสถาบนอดมศกษาเอกชน ซงขดแยงกบผลการวจยททาการสารวจปจจยสวนประสมการตลาดในมมมองของนกศกษาวาตวแปรทมอทธพลมากท สดคอ กระบวนการในการใหบรการ รองลงมาเปนลกษณะทางกายภาพของสถาบนตามความเหนผเชยวชาญเหนวา หลกสตรการสอนเปนจดเรมตนของการใหบรการซงหลกสตรทออกแบบมาด มการจดการเรยนการสอนทงภาคทฤษฎและภาคปฎบต มการวดประเมนผล จดหลกสตรทครอบคลมเนอหาวชา มหนวยกตทเหมาะสม และมการปรบปรงหลกสตรทตอเนองเปนประเดนสาคญในการจดการเรยนการสอนของสถาบนอดมศกษาเอกชน ในขณะทผลการศกษาชใหเหนวากระบวนการใหบรการ รองลงมาเปนลกษณะทางกายภาพ เปนประเดนทนาสนใจมากกวา ในขณะทการจดหลกสตรการสอนมคาอทธพลนอยทสด ในบรรดา สวนประสมทางการตลาด ทง 8 ตว ผลการวจยนแสดงใหเหนถงปรากฏการณในการจดทากลยทธสวนประสมทางการตลาดวา ใหเนนนาหนกความสาคญท กระบวนการในการใหบรการ และลกษณะทางกายภาพของสถาบน ในทางกลบกน หลกสตรการสอน เปนสงทนกศกษาใหความสาคญนอยทสด ดงนนในงานวจยนสรปขอคนพบไดวา หากตองการจดทาสวนประสมการการตลาดของสถาบนอดมศกษาเอกชนใหมงเนนท กระบวนการในการใหบรการ คอ สถาบนตองเนนใหเจาหนาททใหบรการม Service Mind พรอมทจะใหบรการนกศกษาในทกจดบรการ ตงแตกระบวนการของการจดการ การลงทะเบยน การสอน การเรยน สงคมและกจกรรมกฬา วธการสอนและระบบ การประเมนเปนสงทนกศกษาสนใจและสะทอนใหเหนวาเปนสถาบนทมระบบ การจดการทมคณภาพมากสอดคลองกบ Flip (2012) ลกษณะทางกายภาพของสถาบน ลกษณะทางกายภาพสรางความประทบใจในครงแรกทเหนได สอดคลองกบ Platis and Baban (2010) ทกลาววา สถาบนการศกษาจาเปนตองมอาคารททนสมย อปกรณการเรยนการสอนทมความพรอมสาหรบการใชงานอยในสภาพทใชงานไดจรง เพยงพอตอความตองการ ชวยใหสถาบนสรางสงทสามารถสมผสไดทสถาบนนาเสนอ และมความสมพนธกบการสรางสภาพแวดลอม อปกรณเครองใช อปกรณเทคนค ตาราเรยน ซงทงหมดเปนตวททาใหนกศกษารบรไดถงความแตกตางระหวางสถาบนอน ใชเปนสงสนบสนน การสอน และกระบวนการเรยน อนดบ 3 คอ สถานทตงและชองทางในการใหความร ตองจดการคมนาคมทสะดวกไวบรการนกศกษาใหมความสะดวกสบายในการเดนทาง อาจมการจดตงศนยของสถาบนกระจายไปยงจดตาง ๆ นอกจากนชองทางในการใหความรนนอาจใชสอออนไลนเพมชองทางการใหความรเปนชองทางเสรมเทานน สอดคลองกบ Kotler and Fox (1995) ทกลาววาระบบการสงมอบการศกษา เปนการออกแบบบรการ และทาใหเขาถงบรการไดงายตลอดเวลาดวยชองทางในการเรยนการสอน (อางถงใน Flip, 2012) โดยรปแบบการเรยนการสอนผาน E-learning ซงมการพฒนาใชกนในสถาบนอดมศกษานานาชาต สามารถสรางสวนแบงตลาดไดมากขนได คาใชจายในการศกษา เชน คาใชจายอนๆ ท




ตองใชจายใน การเรยนดวยตองกาหนดใหเหมาะสมตองกาหนดราคาใหเหมาะสม โดยนโยบายราคาจะตองพจารณากลมเปาหมายกบผลกระทบกบภาพลกษณของสถาบน ดงนนหากนโยบายราคาสงตองจดอาคารเรยน อปกรณการเรยน อปกรณอานวยความสะดวกใหเพยงพอพรอมใชงานจนทาใหผเรยนรสกวาคมคากบคาใชจายทเสยไป ทาใหผเรยนรสกวาคมคากบคาใชจายทเสยไป ซงจะเชอมโยงกบลกษณะทางกายภาพดวย การสงเสรมการตลาด สอดคลองกบ Flip ( 2012) ใหเนนการประชาสมพนธมากกวาการการโฆษณา และใชสอสารทเหมาะสมใหเขาถงกลมเปาหมาย อาจารยผสอน ตองคดเลอกอาจารยผสอนทมความรความสามารถ มบคลกภาพทด มทกษะในการสอสาร ถายทอดความร มความเชยวชาญโดยตรงเฉพาะดาน และตองมกระบวนการในการพฒนาอาจารยอยางตอเนอง เชน การจดการอบรม การศกษาตอสอคลองกบ Flip (2012) ทกลาววา ผสอนเปนผใหบรการในกระบวนการสงมอบความร ทกษะของอาจารยผสอน และความเชยวชาญ สงผลตอความพงพอใจของนกศกษาในหลกสตรการสอน การสอสารและการสนทนากบนกศกษา ทกษะความเชยวชาญ ความสามารถในการอธบาย และเปนคณภาพพนฐานทดของอาจารยผสอนจงเปนสงสาคญยงอนดบสดทายคอ หลกสตรการสอน สอดคลองกบ (Rizvi and Khan,2010) ทกลาววาตองออกแบบหลกสตรใหมความนาสนใจ มสมพนธกบความตองการของผซอ เปนหลกและตองเปนหลกสตรทมคณภาพ สามารถทาใหผเรยนมความรความสามารถในการทางานได จะสงผลใหสถาบนมชอเสยงได ขอเสนอแนะในการทาวจยครงตอไป เนองจากงานวจยนเปนงานวจยทมขอจากดเรอง เวลา ทาใหการวจยครงนผวจย มงศกษาเฉพาะกลมเปาหมายทเปนนกศกษาในสถาบนอดมศกษาสถาบนอดมศกษาเอกชน ซงผลการวจยจะมองเหนในมมองของนกศกษาเทานน ในการทาวจยครงตอไปควรศกษาผมสวนไดสวนเสยอนๆ เชน ผปกครอง ผประกอบการทใชบณฑตและบคคลทวไป เอกสารอางอง ด หนไพโรจน และ ณปตยา บรรจงจตร. (2552). การประสานสมพนธดานการอดมศกษา.

วารสารวชาการสมาคมสถาบนอดมศกษาเอกชนแหงประเทศไทย , ปท 5 ฉบบท 1 พฤษภาคม 2552.กรงเทพมหานคร : โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย

สมเกยรต รงเรองวรยะ. (2555) ภาพรวมตลาดอดมศกษา. ใน เอกสารสรปภาพรวมตลาดอดมศกษา. กรงเทพฯ:มหาวทยาลยรงสต

สานกงานคณะกรรมการอดมศกา. (2552). รายงานประจาป 2552 สกอ. กรงเทพฯ:สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

สพรรณ อนทรแกว. (2549). การตลาดธรกจบรการเฉพาะอยาง. กรงเทพฯ:ธนาเพลส. ชศกด เดชเกรยงไกรกล , นทศน คณะวรรณ และธรพล แซงตง . (2546) กลยทธบรหาร

ประสบการณสรางแฟนพนธแท. กรงเทพฯ : อมรทนรพรนตงแอนดพบลชชง สมวงค พงษสถาพร. (2546). Service Marketing. กรงเทพฯ:ซเอดยเคชน วทยา ดานดารงกล. (2545) บรการบานใจ. กรงเทพฯ:มตชน




ชยสมพล ชาวประเสรฐ. (2548). การตลาดบรการ. (พมพครงท 5). กรงเทพฯ:ซเอดยเคชน ชรรตน บรรณเกยรตกล. (2544). การวดคณคาตราสนคาในธรกจการบรการ. วทยานพนธ นศ.ม., จฬาลงกรณมหาวทยาลย, กรงเทพฯ สานกงานสถตแหงชาต.(2559). กระทรวงเทคโนโลยเทคโนโลยและการสอสาร. สบคนเมอ 12

มนาคม 2559, เขาถงโดย : http://service.nso.go.th/nso/data/02/popworld.html Bieden. bach , G. and Marell, A. (2010). The impact of customer experience on brand equity in a business –to-business service setting. Macmillan Publishers Ltd. 1350-231IX. Brand Management. Vol. 17. 6. 446-458

Filip, A. (2012). Marketing theory applicability in higher education. Procedia-Social and Behavioral Sciences. 4(46), 912-916

Ivy, J. (2008) . A new higher education marketing mix : the 7 P’s for MBA marketing. International Journal of Education Management, vol. 22 Issue: 4

Kim, J. H. and Hyun, Y. I. (2011). A Model to investigate the influence of marketing- Mix efforts and corporate image on brand equity in the IT Software sector.Industrial Marketing Management. 424-438. marketing.Journal of Business Research, 61(2008) 75-82.

Kotler, P. and Fox, K.F.a. (1995). Marketing for educational instritutions Platis, M. and Baban E.G. (2010). The roie of marketing in the education’s process.

Bucharest:faculty of Business and Administration University of Bucharest. Ryder, L. (2007). Customer experience. Journal of management. Vol15. No.2.

pp.85-88 Rizvi, A.A.A. and Khan, M.N. (2010). The uniqueness of educational marketing. Journal of Economics and Engineering, 5(4), 39-43

Rong and Emine. (2012). How brand awareness relates to Marketing out come, brand equity, and the marketing mix. Journal of Business Research. Vol 65 Issue1.pp.92-99

Shaw, O. (2007). The DNA of customer experience how emotional drive value . Great British : Creative print & design (Wales)

Xu, J. B and Chan, A. (2010). A conceptual Framework of hotel experience and customer-based brand equity. Internationally journal of contemporary Hospitallity Management, Vol.22 No.2,2010 pp.174-193

Yoo, Donthu and Lee. (2000). An Examination of Selected Marketing Mix Elements and Brand Equity. Journal of the Academy of Marketing Science. Vol 28, No. 2. page 195-211




คณคาผลตภณฑ คณคาการบรการ คณคาบคลากร และคณคาภาพลกษณ ทมผลตอความพงพอใจในการเลอกซอเครองดมสมนไพรเพอสขภาพ

Product Benefit Services Benefit Personal Benefit and Image Benefit Affecting on Satisfaction in Healthy Herbal Drinks

สทธภทร อศววชยโรจน1

บทคดยอ บทความนมวตถประสงคเพอศกษาอทธพลคณคาผลตภณฑ คณคาการบรการ คณคา

บคลากร และคณคาภาพลกษณ ตอความพงพอใจในการเลอกซอเครองดมสมนไพรเพอสขภาพ และใชการวเคราะหการถดถอยเชงพห วเคราะหขอมลทไดจากแบบสอบถาม โดยไดทาการสารวจกลมตวอยางจานวน 400 คน ในเขตกรงเทพมหานคร ดวยวธการสมตวอยางแบบหลายขนตอน จากผลการศกษาพบวา คณคาผลตภณฑ และคณคาดานบคลากร มผลตอความพงพอใจของผบรโภคโดยรวม ในการเลอกซอเครองดมสมนไพรเพอสขภาพอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

คาสาคญ : คณคาผลตภณฑ คณคาการบรการ คณคาบคลากร คณคาภาพลกษณ

Abstract

The objective for this research is to examine Product Benefit, Services Benefit, Personal Benefit and Image Benefit Affecting on Satisfaction in Healthy Herbal Drinks. The study employed multiple regression to analyse the data collected from questionnaire. The sampling group of this research consisted of Thai consumer who lives in Bangkok, 400 sets of questionnaires, with confidence level of 0.95, were being distributed to the sampling group by multistage random sampling method. The study indicated that Product Benefit and Personal Benefit had influenced on consumer satisfaction with statistical significance of 0.05.

Keywords: Product Benefit, Services Benefit, Personal Benefit, Image Benefit บทนา

กระแสความนยมในการบรโภคเครองดมสมนไพรเพอสขภาพกาลงเปนทนยมเปนอยางมาก ในยคปจจบน สงผลตอทศนคตตอการรบรสนคาของผบรโภคทหนมาสนใจในผลตภณฑเครองดม สมนไพรจากธรรมชาต ทาใหธรกจเครองดมเพอสขภาพมการเตบโตและมการขยายตวอยางตอเนอง ทงน มลคาตลาดเครองดมของไทยในป 2559 มมลคา 230,000 ลานบาท พบวา ตลาดเครองดมสมนไพรคดเปนรอยละ 4.7 (ศนยวจยกสกรไทย 2559) ซงมมลคาหลายพนลานบาท และมการเตบโต

1 อาจารยประจา คณะบรหารธรกจและเทคโนโลย มหาวทยาลยนานาชาตแสตมฟอรด




ทเพมสงขนอยางตอเนอง ทงนเนองจากคณประโยชนของสมนไพรไทยทเปนเอกลกษณ และมคณคาทแตกตางจากเครองดมในรปแบบอนทมงเนนเพยงแครสชาต และการดบกระหายเทานน แตเครองดมสมนไพรธรรมชาตไดมงเนน เรองคณประโยชนและการรกษาดแลสขภาพควบคกนไปดวย จงเปนอกทางเลอกหนงสาหรบผบรโภคทหวงใยในสขภาพ

อยางไรกด การเตบโตทเพมมากขนนามาซงคแขงขนในอตสาหกรรมทมการแขงขนกนอยางรนแรง ทงผประกอบการหนาใหมและผประกอบการเดม ตางมงเนนเขามาชวงชง สวนแบงทางการตลาดในธรกจดงกลาวเพมมากยงขน สงผลใหผประกอบการธรกจในอตสาหกรรมดงกลาว จาเปนตองมการพฒนาทางดานคณคาผลตภณฑ คณคาการบรการ คณคาบคลากร และคณคาภาพลกษณใหมความแตกตางและโดดเดนจากคแขงขน เพอทจะดงดดกลมลกคาใหมและรกษาฐานลกคาเดมในการซอผลตภณฑ

ดงนน บทความนจงทาการศกษา คณคาผลตภณฑ คณคาการบรการ คณคาบคลากร และคณคาภาพลกษณ ทมผลตอความพงพอใจในการเลอกซอเครองดมสมนไพรเพอสขภาพ ผลการศกษาทไดเปนขอมลสาคญสาหรบประกอบการตดสนใจเพอการพฒนาคณคาผลตภณฑ คณคาการบรการ คณคาบคลากร และคณคาภาพลกษณ ใหสอดคลองกบความตองการของผบรโภคในการซอผลตภณฑ และนามาซงประสทธภาพในการวางกลยทธสาหรบพฒนาสงดงดดใจ เพอใหผบรโภคเกดความพงพอใจสงสด นอกจากน ยงเปนประโยชนตอการวางแผน เพอเพมขดความสามารถในการแขงขนในอตสาหกรรมเครองดมสมนไพรเพอสขภาพ วตถประสงคของการวจย

งานวจยนมวตถประสงคการวจย กลาวคอ 1. เพอศกษาการรบรของผบรโภคดาน คณคาผลตภณฑ คณคาการบรการ คณคาบคลากร

และคณคาภาพลกษณ ตอเครองดมสมนไพรเพอสขภาพ 2. เพอศกษาอทธพล คณคาผลตภณฑ คณคาการบรการ คณคาบคลากร และคณคา

ภาพลกษณ ตอความพงพอใจในการเลอกซอเครองดมสมนไพรเพอสขภาพ กรอบแนวความคดในการวจย

คณคาการรบรของผบรโภคไดถกนามาศกษาและวจยกนอยางกวางขวาง ทงในรปของการศกษาทางดานผลประโยชนทางดานจตวทยาทลกคาไดรบจากตลาด การรบรทางดานคณภาพของสนคาหรอบรการผานการกาหนดราคา รวมไปถงผลรวมของอรรถประโยชน จากผลตภณฑหรอบรการใดบรการหนง ซงเกดขนจากความแตกตางจากของผลตภณฑหรอบรการนนๆ (Sweeney and Soutar, 2001; Wu, et al. 2014; Zeithaml, 1988)

โดยนกวชาการทางดานการบรหารจดการธรกจและการตลาดไดทาการศกษาและ มการจาแนกความแตกตางของผลตภณฑออกมาทง 4 ดานอนกอใหเกดผลประโยชนผลตภณฑรวม ในสายตาของผบรโภคอนไดแก คณคาผลตภณฑ (Product Benefit) คณคาบรการ (Services Benefit) คณคาบคลากร (Personal Benefit) และคณคาภาพลกษณ (Image Benefit) โดยเรยกคณคาเหลานวาคณคาผลตภณฑรวมในสายตาลกคา และไดรบการยอมรบและถกพฒนาตอมาโดยนามาใชอยาง




กวางขวางในการเปนเครองมอวดการรบรคณคาในมมมองของผบรโภค ซงแนวคดและทฤษฎดงกลาว ถอไดวาเปนการสรางคณคาใหกบองคกร โดยถอเปนการวางระบบและกระบวนการในการดาเนนงานและการบรหารเพอสรางคณคาและสงมอบใหกบลกคาใหเกดขนไปในทศทางเดยวกน เพอเปนกลยทธในการสรางความสมพนธอนยาวนานอนกอใหเกดความพงพอใจ และความจงรกภกดในตวสนคาหรอบรการตามมา (Brady & Cronin, 2001; Lee, 2009; Park & Kim 2008; Patterson & Spreng, 1997)

นอกจากน Rust, Lemon & Zeithaml (2004) ไดทาการศกษาคณคาการรบรของผบรโภค พบวา ความคมคาและความจงรกภกดมผลตอปรมาณการซอสนคาของผบรโภค สอดคลองกบงานวจย ของ Steenkamp & Geyskens (2006) ทไดศกษาคณคาทผบรโภครบรดานความคมคา พบวา ปจจย ทางดานความคมคามความสาคญมากตอความตงใจซอสนคาของผบรโภค ผานมลคาผลตภณฑ ซงสะทอนใหเหนถงความตงใจในการบรโภคของลกคาวามความสมพนธตอการรบรและความเชอใจในทศทางบวกตอความพงพอใจ

ความพงพอใจ (Satisfactions) จากการศกษาทผานมา ไดมการศกษาความพงพอใจการเลอกซอสนคาและบรการผานการรบรในหลายมต ทงทางดานการรบรผลประโยชนทลกคาไดรบกบสงทลกคาคาดหวง ความพงพอใจผานการรบบรการ ความพงพอใจกบตราสนคา ทงน จากงานวจยทผานมาพบวา ระดบความพงพอใจขนอยกบ ทศนคต ประสบการณในอดตและการเรยนรของผบรโภค

จากการศกษาในงานวจยทผานมาทงทางดานวชาการและทางดานธรกจ พบวา คณคาทไดรบโดยพจารณาจากเกณฑทง 4 มตและ ความพงพอใจมความสมพนธกนอยางมนยสาคญ ทางสถตและถกนามาใชอยางกวางขวางในงานวจยทางสายสงคมศาสตรถงการศกษาการรบร ผานความความพงพอใจของผบรโภค

ดงนนกรอบแนวความคดในงานวจยนไดเหนความสาคญของความพงพอใจผานการเรยนร ถงพฤตกรรมของผบรโภคในการรบรคณคา โดยผานเกณฑทง 4 มต (Brady & Cronin, 2001; Lee, 2009; Park & Kim 2008; Patterson & Spreng, 1997) ไดแก คณคาผลตภณฑ (Product Benefit) คณคาบรการ (Services Benefit) คณคาบคลากร (Personal Benefit) และคณคาภาพลกษณ (Image Benefit) โดยทาการศกษาผลของการรบรคณคาทไดรบทมตอ ความพงพอใจ ในการเลอกซอเครองดมสมนไพรเพอสขภาพ สาหรบเปนแนวทางใหผประกอบการ ในการพฒนากลยทธทางการตลาดใหสอดคลองกบความพงพอใจของผบรโภค




กรอบแนวคดในการวจย

ตวแปรอสระ ตวแปรตาม

วธดาเนนการวจย ประชากรในงานวจยน คอผบรโภคในเขตกรงเทพมหานคร ขนาดของกลมตวอยาง ตามแนวคดของ Yamane ยอมรบความคลาดเคลอนไมเกน 5% ทระดบความเชอมน 95% ซงจะไดจานวนตวอยางทงสน 400 ตวอยาง การเลอกกลมตวอยางในงานวจยดงกลาว ไดใชวธการ สมตวอยางแบบหลายขนตอน โดยขนตอนแรก เลอกกลมตวอยางจากเขตในกรงเทพมหานคร ในการเกบขอมล 10 เขตจากทงหมด 50 เขต โดยการสารวจกลมเปาหมาย ดวยการจบฉลากและใชแบบสอบถาม 40 ชดในแตละเขต ขนตอนตอมา กลมเปาหมายถกคดเลอกในการแจกแบบสอบถามใหผทเคยดมเครองดมสมนไพรเพอสขภาพ เพอใหไดผลลพธทถกตอง เครองมอวจย

แบบสอบถามไดถกพฒนาตามวตถประสงคและกรอบแนวคดในการวจย โดยใชคาถามปลายเปดในการวดคาตวแปร ใชมาตรวดลเครท 5 ระดบ (Rating Scale 1 = นอยทสด และ 5 = มากทสด) เกยวกบ คณคาผลตภณฑ (Product Benefit) คณคาบรการ (Services Benefit) คณคาบคลากร (Personal Benefit) และคณคาภาพลกษณ (Image Benefit) และสวนทเกยวกบความพงพอใจโดยรวม

การตรวจสอบความตรงและความเทยง ผวจยสงแบบสอบถามใหผเชยวชาญจานวน 3 ทานเพอตรวจสอบความตรงของเนอหา และไดทาการปรบปรงเนอหาตามทผเชยวชาญใหคาแนะนา และทาการแจกแบบสอบถามจานวน 50 ชด ในการทดสอบความเทยงตรงงานวจยดงกลาวใชคาสมประสทธอลฟาของครอนบาช โดยการตรวจสอบพบวา ตวแปรเรองการรบรคณคาทไดรบตอการใชบรการรานอาหารนนมคา สมประสทธอลฟาของครอนบาช ระหวาง 0.80-0.91 ซงเปนคาทสงมาก แสดงถงเครองมอมคาความ เทยงเพยงพอตอการวจย (Hair et al., 1998)

คณคาผลตภณฑ

คณคาบรการ

คณคาบคลากร

คณคาภาพลกษณ

ความพงพอใจในการเลอกซอ เครองดมสมนไพรเพอสขภาพ




ตารางท 1: คาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค

ปจจย คาสมประสทธแอลฟา ของครอนบาค

ระดบความเชอมน

กลมทดลอง (n=50) 1. คณคาผลตภณฑ (Product Benefit) 0.901 สงมาก 2. คณคาบรการ (Services Benefit) 0.923 สงมาก 3. คณคาบคลากร (Personal Benefit) 0.825 สงมาก 4. คณคาภาพลกษณ (Image Benefit) 0.869 สงมาก

ผลการวจย ผลการวเคราะหระดบความคดเหนของแตละตวแปรดวยคาเฉลย พบวา กลมตวอยางเหนดวยทง 4 ปจจย โดยใหความสาคญ คณคาผลตภณฑ มคาเฉลยเทากบ 4.01 และคาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.636 ความสาคญ

คณคาบรการ มคาเฉลยเทากบ 3.64 และคาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.855 ความสาคญดานคณคาบคลากร มคาเฉลยเทากบ 2.95 และคาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 1.081 ความสาคญดานคณคาภาพลกษณ มคาเฉลย

เทากบ 3.73 และคาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.889 โดยเกณฑดาน คณคาผลตภณฑเปนสงทผบรโภค ใหความสาคญมากทสด รองลงมาไดแก คณคาภาพลกษณ และ คณคาบรการตามลาดบ

ตารางท 2: ระดบความคดเหนของการรบรทมตอการบรการรานอาหาร

ตวแปร คาเฉลย (Mean)

คาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation )

คณคาผลตภณฑ คณคาบรการ คณคาบคลากร คณคาภาพลกษณ

4.01 3.64 2.95 3.73

0.636 0.855 1.081 0.889

การวเคราะหคาอทธพลของการ คณคาผลตภณฑ คณคาการบรการ คณคาบคลากร และคณคา

ภาพลกษณทไดรบทมผลตอความพงพอใจในการเลอกซอเครองดมสมนไพรเพอสขภาพ การวเคราะหสวนนจะใหตวแปรอสระ (Independent Variable) คอ การรบร ในมมมองของลกคา โดยพจารณาจากมต 4 รปแบบ ไดแก เกยวกบ คณคาผลตภณฑ (Product Benefit) คณคาบรการ (Services Benefit) คณคาบคลากร (Personal Benefit) และ คณคาภาพลกษณ (Image Benefit) สวนตวแปรตาม (Dependent Variable) คอความพงพอใจในการเลอกซอเครองดมสมนไพรเพอสขภาพ




ผลการวเคราะหการถดถอยพหปจจยการรบรคณคาทไดรบทมผลตอความพงพอใจ พบวา การรบรคณคาของ เครองดมสมนไพรเพอสขภาพ มความสมพนธเชงเสนตรงกบความพงพอใจ ในการเลอกซอเครองดมสมนไพรเพอสขภาพ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 คา Variance Inflation Factor (VIF) มคาไมเกน 10 สวนคา Tolerance ไมนอยกวา 0.20 สามารถสรปไดวา ไมเกดตวแปรในลกษณะ Multicollinearity จงคานวณหาคาสมประสทธสหสมพนธพห คานาหนกความสาคญของตวพยากรณ ในรปคะแนนมาตรฐานและคะแนนดบดงแสดงในตารางท 3 ตารางท 3: ผลการวเคราะหดวยสมการถดถอยพห คานาหนกความสาคญของการพยากรณปจจย ดานการรบรคณคา ทไดรบทมผลตอความพงพอใจโดยรวมจากการ เลอกซอเครองดมสมนไพรเพอสขภาพ

ตวแปร b Std. Error Beta คา t Sig Tolerance VIF

คาคงท .412 .364 1.130 .000* 1. คณคาผลตภณฑ

.619 .098 .326 6.316 .000* .775 1.291

2. คณคาบรการ

.081 .087 .057 .927 .354 .541 1.849

3. คณคาบคลากร

.163 .060 .146 2.709 .007* .710 1.409

4. คณคาภาพลกษณ

.018 .077 .013 .229 .819 .637 1.570

R= .432, R Square= .430, F= 22.624, sig = .000 การวเคราะหผลการวจยใชการวเคราะหการถดถอยพหโดยพจารณาจากคาสมประสทธ การถดถอยของตวแปรอสระ คาทแสดงอทธพลของตวแปรอสระทงหมดทมตอตวแปรตามทระดบนย สาคญ 0.05 จากผลการวเคราะหการถดถอยพบวา การรบรทางดานคณคาผลตภณฑมผลตอ ความพงพอใจโดยรวมอยางมนยสาคญท 0.05 (t=6.316) และ คณคาบคลากรมผลตอความพงพอใจ โดยรวมอยางมนยสาคญท 0.05 (t=2.709) โดยการรบรคณคาดานอาหาร (B = .326) มผลตอความพงพอใจโดยรวมสงกวา การรบรดานราคา (B = .146) คา F จากผลทปรากฏในตารางแสดงถงผลกระทบของตวแปรตนทมตอตวแปรตามเทากบ 22.624 ในขณะทคา p เทากบ 0.000 แสดงใหเหนวาระดบความพงพอใจโดยรวมกบ การรบรคณคาทง 4 ดานของผบรโภคมความสมพนธเชงเสนตรงกนอยางนอย 1 ดาน นอกจากน การรบรคณคา ของเครองดมสมนไพรเพอสขภาพของผบรโภคสามารถพยากรณความพงพอใจโดยรวมได รอยละ 43 ดงปรากฏในตาราง สวนทเหลอเปนอทธพลจากปจจยอนทไมไดนามาศกษา




สรปและอภปรายผล จากขอมลในงานวจยพบวา ผบรโภคมระดบความคดเหนของการรบรคณคา ทง 4 มตในระดบทหลากหลายตอ คณคาผลตภณฑ คณคาบรการ คณคาบคลากร และ คณคาภาพลกษณ โดยใหความสาคญดาน คณคาผลตภณฑสงทสด ทงน เนองจาก ผบร โภคใหความสาคญทางดานคณประโยชนในตวผลตภณฑทงทางดาน รสชาต และคณคาทางสมนไพรในการรกษาและชวยบารงสขภาพใหรางกาย

นอกจากน ผลลพธแสดงใหเหนวา คณคาผลตภณฑ คณคาบคลากร มอทธผลในทศทางบวกตอความพงพอใจในเครองดมสมนไพรเพอสขภาพของผบรโภค โดยปจจยดานคณคาผลตภณฑเปนเกณฑทผบรโภคใชในการตดสนใจทงน เนองจากรสชาตและคณประโยขนของเครองดมสมนไพรเปนสงทผบรโภครบรและสงเกตไดงายทสดและเปนรปธรรม (Tangible) จงทาใหเปนเกณฑในการตดสนใจหลกในการเลอกซอสนคาดงกลาว ซงสอดคลองกบงานวจยของ Danziger & Sloman (2015) วาคณคาผลตภณฑเปนสงสาคญ โดยเนนในเรอง คณประโยชน ความนาดงดดเปนสงสาคญในการประเมนความพงพอใจของลกคาในตวสนคาหรอบรการ นอกจากนคณคาบคลากร ผบรโภคใหความสาคญทางดานพนกงาน ซงสะทอนถงการใหขอมลตอผลตภณฑทพนกงานมความชานาญการ อกทงยงสนบสนนงานวจยของ Chen et. Al (2017) วาผบรโภคใหความสาคญตอคณคาของบคลากรในการแนะนาสนคาหรอใหบรการ ซงสงผลในทศทางบวกตอการตดสนใจซอผลตภณฑ ขอเสนอแนะ

1. ขอเสนอแนะเชงนโยบาย คอ ผประกอบการเครองดมสมนไพรเพอสขภาพควรพฒนากลยทธทางการตลาดใหมความเหมาะสมกบความตองการของผบรโภค และควรจะทาใหผบรโภครบรถงคณคาทดของผลตภณฑ เนองจากจะสงผลกระทบตอความพงพอใจในการตดสนใจซอสนคาดงกลาว โดยเฉพาะอยางยงทางดานคณคาผลตภณฑทควรคานงถงคณประโยชนตอสขภาพและรสชาตใหมความเหมาะสม อกทงสามารถสะทอนใหเหนถงความคมคากบเงนทจาย ทจะสงผลใหผบรโภคเกดความพงพอใจ เพอกอใหเกดการกลบมาใชบรการซา

2. ขอเสนอแนะในการทาวจยครงตอไป อาจจะศกษาวจยเชงคณภาพ เชน การสมภาษณผบรโภคในเชงลก (In-depth Interview) เพอใหไดขอมลทมความชดเจน และสามารถอธบายถงเหตผล ของการรบรของผบรโภคทมตอความพงพอใจในมตเชงลก และผลกระทบทอาจเกยวเนองกบความพงพอใจในดานอน เชน การกลบมาใชบรการซา หรอ การบอกตอใหผอนทราบ เอกสารอางอง ศนยวจยกสกรไทย. (2559). ตลาดเครองดมพรอมดมป 2559 หดตวเชงมลคาตามภาวะกาลงซอ

แตปรมาณยงขยายตว. สบคนจาก https://www.kasikornresearch.com Brady, M.K. and Cronin, J.J. (2001). Some new thoughts on conceptualizing

perceived service quality: a hierarchical approach. Journal of Marketing, 65 (3), 34-49.




Chen, Y. M., Liu, H. H., and Chiu, Y. C. (2017). Customer benefits and value creation in streaming services marketing: a managerial cognitive capability approach. Psychology & Marketing, 34(12), 1101-1108.

Danziger, S., and Sloman, S. (2015). When Is More Better and When Is It Worse? Causal Reasoning Drives Preference Between Single and Dual Benefit Products. ACR Asia-Pacific Advances.

Hair, J., Anderson, R., Tatham, R., and Black, W. (1998). Multivariate Data Analysis, 5th ed., Prentice Hall, Upper Saddle River, NJ.

Lee, M. C. (2009). Factors influencing the adoption of internet banking: An integration of TAM and TPB with perceived risk and perceived benefit. Electronic commerce research and applications, 8(3), 130-141.

Park, C., and Kim, Y. (2008). The effect of information satisfaction and relational benefit on consumer’s online shopping site commitment. Web Technologies for Commerce and Services Online, 1, 149.

Patterson, P.G. and Spreng, R.A. (1997). Modeling the relationship between perceived value, satisfaction and repurchase intentions in a business-to-business services context: an empirical examination. International Journal of Service Industry Management, 8 (5), 414-34.

Rust, R. T., Lemon, K. N., and Zeithaml, V. A. (2004). Return on marketing: Using cutomer equity to focus marketing strategy. Journal of Marketing, 68(1), 109- 127.

Steenkamp, J. B. E. M., and Geyskens, I. (2006). How country characteristics affect

the perceived value of web sites. Journal of Marketing, 70(3), 136-150. Sweeney, J.C. and Soutar, G.N., 2001. Consumer perceived value: The development

of a multiple item scale. Journal of retailing, 77(2), pp.203-220. Wu, L. Y., Chen, K. Y., Chen, P. Y., and Cheng, S. L. (2014). Perceived value,

transaction cost, and repurchase-intention in online shopping: A relational exchange perspective. Journal of Business Research, 67(1), 2768-2776.

Zeithaml, V. A. (1988). Consumer perceptions of price, quality, and value: A means-end model and synthesis of evidence. Journal of Marketing, 52 (July), 2–22




Paradigm Shift in Public Administration

Anongwichaya Saributra

Abstract The concept of New Public Management (NPM) is the main principle which focuses on reducing the size of the organization is streamlined for fast and efficient quality management, Organizations to adapt quickly to changes. Development of modern service by using technology, management focuses on achievement and work for the benefit of the service is the goal, Create and develop mechanisms personnel management standards, An atmosphere of work involved, Oriented administration that is transparent, responsibility And accountability. During 1998-2000, in response to the Asian Financial Crisis, the Thai cabinet approved the management reform plan proposed by the Office of Civil Service Commission (OCSC) to transform public administration in Thailand employing a results-based model. The changes that occur in public administration today influenced by the NPM concept. Government agencies Changes must be made in many ways, roles, organizational form, management system, budget system, human resources management system, culture, and regulations to be modern. And in line with the intense, dynamic and highly dynamic environmental context. This article aims to provide an insight into the NPM principles and the reform of the Thai bureaucratic system in accordance with NPM principles.

Keywords: Paradigm Shift, Public Administration

Introduction A new paradigm for public management, called “New Public Management” (hereafter NPM), has emerged since the 1980s. The term NPM came into use at the beginning of the 1990s to describe public sector reforms in the UK and New Zealand, as a conceptual device invented for the purposes of structuring discussion of changes in the organization and management of government. The principles of NPM are in general characterized by an emphasis on output controls, the disaggregation of traditional bureaucratic organizations and the decentralizationof management authority, the introduction of market and quasimarket mechanisms, and customer-oriented services (Hood, 1991: 4-5; OECD, 1995: 8, 15). In the UK, for example, increased pressures forced the government to cope with economic problems, including high rates of unemployment and inflation, and with longstanding criticism of the quality and efficiency of public services.Prime




Minister Thatcher, who had a clear idea of what she wanted to do, was deeply committed to promoting change in government. The NPM movement gained in popularity and in the early 1990s NPM was adopted by the Clinton Administration in the United States, which, despite the buoyant state of its economy, had experienced problems in the civil service similar to those seen in the UK. Under the slogan of “reinventing government” (Osborne and Gaebler, 1992), the adoption of NPM took shape in Vice President Al Gore’s 1993 “National Performance Review.” In the light of problems such as accumulated debt (at least until the mid1990s in the case of many OECD countries) and drastic external environmental change characterized by the OECD (1995: 21) as “deregulation and internationalization,” the role of the public sector was being severely questioned and pressure for management change in the public sector was strengthening. The OECD, the World Bank, and the International Monetary Fund (IMF) have been keen advocates of NPM reforms around the world, and NPM has been expanding to more countries. During 1998-2000, in response to the Asian Financial Crisis, the Thai cabinet approved the management reform plan proposed by the Office of Civil Service Commission (OCSC) to transform public administration in Thailand employing a results-based model. The government also claimed that the model was in line with the concepts of the New Public Management. The government introduced and started implementing a master plan, which focuses on five areas: roles and functions, budget, personnel, law and culture (OCSC, 2001b). In 2001, Thaksin Shinnawatra was elected Prime Minister. His government has not only followed the public sector reform agenda from the former government, but has given added emphasis to the implementation of the NPM approach in the public sector. The government moreover has brought into use information technology and encouraged citizens to participate in government activities. Principles of NPM NPM is an umbrella term (Metcalfe, 1998: 1) which encompasses a wide range of meanings, including organization and management design, the application of new institutional economics to public management, and a pattern of policy choices (Barzelay, 2002: 15). There has been debate over the precise nature of NPM (Dunleavy and Hood, 1994: 9; Hood, 1995b: 94), but the guiding principles of NPM have basically been agreed among scholars. According to Hood (1991: 4-5; 1995b: 96), they can be summarized in the following seven doctrines:




(1) An emphasis on hands-on professional management skills for active, visible, discretionary control of organizations (freedom to manage); (2) explicit standards and measures of performance through clarification of goals, targets, and indicators of success; (3) a shift from the use of input controls and bureaucratic procedures to rules relying on output controls measured by quantitative performance indicators; (4) a shift from unified management systems to disaggregation or decentralization of units in the public sector; (5) an introduction of greater competition in the public sector so as to lower costs and achievement of higher standards through term contracts, etc.; (6) a stress on private-sector-style management practices, such as the use of shortterm labor contracts, the development of corporate plans, performance agreements, and mission statements; (7) A stress on cost-cutting, efficiency, parsimony in resource use, and “doing more with less.” (Emphases as in original by Hood, 1991: 4-5) Examining the NPM principles with regard to management, the first principle refers to “hands on management” and the “freedom to manage,” suggesting that visible top managers should control public organizations more actively by wielding discretionary power (Hood, 1991: 4). The emphasis is moved away from policy skills and personnel management rules towards active management, and away from relatively anonymous bureaucrats to visible managers at the top of public sector organizations (Hood, 1995b: 96-97). Clear assignment of responsibility is required from the point of view of accountability, rather than diffusion of power (Hood, 1991: 4; 1995b: 96). In addition, NPM applies proven private sector management tools to the public sector, with flexibility regarding the hiring of staff and their compensation, as described in the sixth principle. Just like top executives in private sector organizations, top executives in the public sector must possess professional management skills and are, ideally, given the freedom to exercise flexibility in organizational management and in the hiring and compensation of staff. As a counterpart to the discretion and flexibility allowed, the output-orientation described in the third principle requires organizations and staff to work to performance targets; this breaks up traditional input controls and rule-governed process-orientation. Resource allocation and rewards are linked to measured performance (Hood, 1991: 4), in order that transparency and accountability may be




strengthened. Performance evaluation of programs or policies, as discussed later, is one public sector reform that is based on this principle. Before NPM, outputs had of course been crucial for citizens as public service receivers, and also for governments in their capacity as the providers who were required to generate the optimal effects from their policies. However, inputs and processes had been stressed much more than outputs, because of the difficulty of measuring public service outputs objectively and because of the necessity for democratic control of the processes whereby public money is utilized. The change to output-orientation based on NPM implies an abolition or lessening of traditional strict input controls and process-orientation; on the other hand, accountability for outputs is strengthened through the requirement for clear statements of goals, targets and indicators of success, and performance measurement based on pre-determined standards/indicators of achievement—“management by objective”—as described in Hood’s second principle. Although James Wilson (1989: 25-26) defined traditional bureaucracy as having overarching goals, NPM requires the precise definition of goals, targets, and indicators of performance measurement. Hood’s fourth principle of disaggregation/decentralization breaks up traditional monolithic bureaucratic units into separately managed corporatized flat units (Hood, 1991: 5; Hood, 1995b: 95; Pollitt, 1995: 134). Agencification, which separates the policy implementation function from the policy-making function, is one public sector reform that is based on the NPM principle of disaggregation/ decentralization, as discussed later. The purposes of decentralization are the creation of manageable units and the delegation of authority, enabling quick and flexible decision making which reflects citizens’ demands. Peters and Waterman (1982: xvi) insisted that excellence came from “small, competitive bands of pragmatic bureaucracy-beaters”—units that share an intensity about what they do based on love of their product and a desire to serve the customer. In addition, decentralization is effective in terms of responding to citizen’s demands and preferences, which may vary within a country from region to region. Decentralization, described as “separating the function of providing public services from that of purchasing them” (Pollitt, 1995: 134), is further characterized as separating functions into “quasi-contractual or quasi-market forms” (Dunleavy and Hood, 1994: 9).The quasicontractual form represents a tool for defining the relationship between the purchaser of services (policy-maker) and the provider of them(policy implementation organization), while the quasi market form denotes the modified market in which only a single provider of public services exists.




Introducing greater competition, Hood’s fifth principle, refers to increased competition in the provision of services, both between public sector organizations and between public sector organizations and the private sector (Hood, 1995b: 97; Kaboolian, 1998: 190). Traditionally organized and managed public services tend to be monopolies and are indefinitely assigned to particular service providers. NPM, however, aims to introduce a more competitive style into the public sector and to establish “internal markets” (Walsh, 1995: 26-27, 138-139), as well as to loosen the inefficient monopoly franchise through the use of multiple competing providers and term contracts which set out the performance required of service providers. This concept of competition can also be applied to human resource management, such as the hiring of staff on term contracts. Introducing competition can help achieve parsimony in resource use, as mentioned in the last principle on Hood’s list, and also improve the quality of public services, which is essential from the point of view of responsiveness to the citizen’s demands. As Dunleavy and Hood (1994: 9) demonstrate, opening up competition to multiple providers allows citizens (as customers or users) more scope to “exit” from one provider to another, just as in a commercial market, rather than forcing them to rely on “voice” options as a means of expressing how public service provision affects them. Although it is not clearly indicated in Hood’s list (1991: 4-5; 1995b: 96) (although it is premised), NPM definitely encompasses the principle of customer-orientation, or what Pollitt (1995: 134) calls “customer responsiveness.” Traditional public administration regards citizens as service receivers who are unilaterally given limited choices by government, whereas NPM regards citizens as customers who have multiple choices, similar to the alternatives available in any market. The NPM principle of customer-orientation involves an increasing emphasis on improving the quality of services, setting standards for quality, and responding to customers’ priorities. In summary, new public management (NPM) is a management technique and practice that is derived from the private sector, is increasingly seen as a global phenomenon. NPM reforms shift the emphasis from traditional public administration to public management. Key elements include various forms of decentralizing management within public services (e.g., the creation of autonomous agencies and devolution of budgets and financial control), increasing use of markets and competition in the provision of public services (e.g., contracting out and other market-type mechanisms), and increasing emphasis on performance, outputs and customer orientation.




Thai Government Policy on NPM Reform Initiatives 1. Results Based Management (RBM) In the past, governmental management practices emphasised inputs, and resources for implementation such as officials’ salaries and expenditures. Moreover, the government paid much attention to procedures rather than results in each project and its normal operations. In 1998, the Public Sector Management Reform Plan was introduced in line with the NPM approach. This brought about a change of governmental management practices to a focus on fulfilment of goals rather than the careful observation of procedures (Lane, 1993). There was a shift in focus of management systems and management effort from inputs and processes to outputs and outcome. Moreover, there was accompanying movement towards more measurement of performance, manifesting itself in the appearance of batteries of performance indicators and standards (Pollitt, 2001). In NPM, performance management and evaluation are seen to help public officials and analysts assess achievements against key targets and to create results-based accountability mechanisms (Ospina, Grau and Zaltsman, 2004). In pursuing its commitment to the NPM paradigm, the Thai public sector introduced a Results Based Management (RBM) approach. The United Nations (2004) defines RBM as a management strategy which ensures that processes, outputs and services of each project contribute to the achievement of clearly stated and expected accomplishments or objectives. It is focused on achieving results and improving performance, integrating lessons learned into management decisions and monitoring of and reporting on performance. This can be seen as a continuing endorsement of RBM by UNDP which in four years earlier (UNDP, 2000) had contended that a RMB approach is oriented to improving management effectiveness and accountability by defining realistic expected results, monitoring progress toward the achievement of those expected results, integrating lesson learned into management decision and reporting on performance. Results Based Management or Results-Oriented Management introduced into the Thai public sector claimed to be focused on the responsibility of the government towards its citizens. The approach requires the government to clarify its budgetary expenditure and provide some guidelines on efficient use of that budget. RBM encourages the government to establish clear missions and objectives for each project, as well as establishing Key Performance Indicators (KPIs) to measure their achievement. As a




part of RBM, performance management was introduced into the Thai public sector (OCSC, 2006b) and is regarded as a particularly important part of the managerial reform programme as Hughes (2003: 157) notes that agencies in many parts of government are now expected to develop performance indicators, that is, some way of measuring the progress the organisation has made towards achieving declared objectives. In the Thai application of this, the OPDC (2006b) contended that all the KPIs for the government should demonstrate five characteristics. They should be specific, measurable, attainable, realistic, and timely. For example, the Results Based Management (RBM) application of small schools under Ratchaburi Primary Educational Service Area office, the results showed that 1) The critical success factors of Results Based Management of small schools as a whole and as individual were at a high level, ranking with arithmetic mean from the highest to the lowest were; strategic planning, the administration and human resources development, participation, management Information system for monitoring the performance, the climate of learning in organization, build up the motivation, supporting of the external connection, organizing, and leadership. 2) The school effectiveness as a whole and as individual were at a high level, ranking with arithmetic mean from the highest to the lowest were; frequent monitoring of student progress, positive home-school relations, high time on task, a safe and orderly environment, a climate of high expectations, a clear school mission, and instructional leadership. 3) The critical success factors of Results Based Management in the climate of Learning in organization, the administration and human resources development, organizing, and strategic planning affecting the effectiveness of small schools was significantly at the .01 level. 2. Performance Agreements A performance agreement is considered as a major component of performance measurement, and aims at fostering a clear ‘line of sight’ between the performance of individual government officials and the achievement of organisational goals (GAO cited in O’Donnell and Turner, 2005: 618). The US General Accounting Office (GAO) contends that: Performance agreements offer a range of advantages for public sector agencies that include reinforcing a focus on delivering results as part of day-to-day activities, promoting cooperation across the organisation and facilitating continuous improvements in program delivery (GAO cited in O’Donnell and Turner, 2005: 618).




Performance agreements can be considered as a useful tool to bring about a results and evaluation-oriented thinking and management in the public sector because it encourages all parties involved to specify performance goals. Performance agreements generally commence with the most senior management level, and are cascaded down through various levels of public servants. These agreements help to ensure that public servants’ performance targets are aligned with the objectives of their organisations (O’Donnell and Turner, 2005). In relation to Thai public sector reform, the government has introduced a performance agreement system within all government agencies. The government claimed that the performance agreement is a mechanism to enforce administrative liability for each agency in terms of its decisions and actions. Top executives are forced to take full responsibility and work as professionals. This should increase the effectiveness, efficiency, quality of service, and transparency (OPDC, 2005b). At the first stage of developing performance agreements, every ministry is expected to create its own evaluation form and KPIs in order to evaluate its performance. After that, each ministry is expected to forward the evaluation form as well as performance indicators to the OPDC for approval. The evaluation form and performance indicators of each ministry must be certified by the cabinet. The Prime Minister and the responsible minister sign the agreement. The Minister signs another agreement with the Permanent Secretary of the ministry relating to the latter’s goals. After that, other agreements will be signed by the Deputy Permanent Secretary, and Director Generals of each organisation within the ministry. When the agreements have been signed by those key persons, the performance of the remaining public servants is evaluated and monitored in every level of the ministry. Each performance agreement consists of two pages which describe names and information of key persons, the period of the agreement (normally one year), and details of the agreement. Every performance agreement uses the same standard form for all personnel in the ministry (Ministry of Culture, 2005b). In order to evaluate its performance, each organization in a ministry is expected to provide a quarterly self-assessment report (SAR) to the OPDC which acts as the representative of the government for evaluating the performance of ministries and their component organizations. However, such to the discretion of internal evaluation of each ministry is insufficient. Thus, this task has to be outsourced to third party companies (OPDC, 2005b). Study examples, the procedure and consequences of the performance of a public relations management tool: A case study in the Thai Ministry of Justice. The




data analysis revealed that the implementation of the performance agreement (PA) was successful in terms of documents but it did not reflect achievement in the goals of line agencies because: 1) the developed indicators in the PA did not correspond to the organization's goals, which was the result of the centralization of authority to determine the assessment framework of the central agency and the lack of participation from line agencies; 2) the PA framework is “one size fit all”; and 3) the tools of PA were not used in accordance with the principles, leading to a decrease in the cooperation in the agency, unfair allocation of incentives, as well as forgery of documents and setting the goals too low in order to guarantee achievement. 3. Utilizing Information and Communications Technology to Increase the Efficiency of the Public Sector By the late 1990s, rapid changes in technology started to affect governmental organizations. E-Government is becoming the preferred tool to provide seamless government service for customers and other government agencies. It is becoming the next wave of technology applications in the public sector as e-Business or e-Commerce in the private sector is maturing. In relation to the Thai public sector, Prime Minister Thaksin remarked that: I would like to see this government as a so called e-Government, a government that utilizes electronic systems, utilize the internet mostly in order for rendering services to citizens more quickly and efficiently and which will lead to the amendment of some laws and regulations (Quoted from "PM Thaksin meets the folks" on-air FM 92.5, Dated June 16, 2001). The public sector reform policy has promoted the use of high-tech tools in government agencies. The government has incorporated improved information technology into its operations, to provide better services to the public, improve service functions within each ministry, incorporate the service functions between ministries, train its employees and introduce new tools to support government goals. Many government agencies have introduced remote access services to their customers, for example, websites, business registration services, electronic data interchange in customs services, and income tax return filing services (OPDC, 2005a). In 2000, ASEAN countries endorsed the e-ASEAN initiatives to promote the potential of information technology in order to strengthen their competitiveness in the world economy. E-Government is one of the five key areas1 that ASEAN countries have committed to implement. On 3 July 2000, the cabinet considered the issue of e-ASEAN initiatives, and determined that Thailand should focus on the first e-ASEAN initiative to develop e-Thailand in order to facilitate the rapid development of IT




infrastructure. The e-Government is an important element which the government believes will lead to promotion of good governance and at the same time will create transparency throughout the whole process of public services delivery. E-Government is also a part of the RBM approach since it helps to improve and enhance efficiency and effectiveness of public services (Ivergard, Hunt, and Rodsutti, 2003). In 2001, the Thai government established various committees to align their e-Government practices with the ASEAN (1999) agreement which led to the e-ASEAN initiative. The main objectives of the project are higher quality service to the public, more efficiency and good governance in public sector management, and better coordination among governmental services. Thai ministries have now set up websites for public services. Inefficient administrative processes (red tape) have been reduced by e-Delivery of some services for individual citizens such as personal tax payments, and bill payments for utilities. There are also services that assist the business sector such as on-line search and company name registration, patent search, and e-Procurement. The public can also complain, comment or give feedback to ministries through on-line polls and web boards. All ministry websites are also designed for internal used by civil servants. They can avail themselves of various functions such as web mail, social web boards, complaint web boards or access to ministries’ intranet (Tubtimhin, 2002). In relation to the e-Government in Thailand, the Chairman of the E-Government committee, Suvit Khunketti contended that: I think everyone has heard about the word e-government which actually is not a new word but a re-definition of the word for a clearer picture. In Thailand we have done a lot of things towards e-government for quite sometime, for instance, computer training for middle level officers, specifying minimum requirements of IT equipments for government agencies, conducting an IT Master Plan of ministries, departments and provinces, even with the ongoing initiative of conducting courses for IT vision of the future among the executives in the public sector etc., which are all leading to e-government development in Thailand as a 1Five areas of e-ASEAN initiative are 1) the establishment of information infrastructure 2) the growth of e-commerce 3) the establishment of a free-trade area for products, services, and investments 4) the development of e-society and 5) the establishment of e-Government. whole (Quoted from Opening Speech for the 2nd training course "IT Vision for top level executives" Civil Service Commission Training Centre, Nothaburi, Dated 27 August 2001).




The OPDC plays important roles in promoting, supporting, and coordinating implementation of e-Government initiatives consistent with government policy. The OPDC has studied ways of establishing the overall framework of e-Government system development in accordance with the State Administration Act (Volume 5) of 2002 and the Royal Decree on Good Governance of 2003. The OPDC also coordinated and supported government agencies during their implementation of both information technology and communications technology systems. These are intended to develop human resources, and to improve work processes for better quality services to the public and information sharing among organizations (OPDC, 2005a). For example, studying the situation and the problem of e-Government development in Thailand. The results revealed that the current situations of the development of electronic government in Thailand would be: 1) policy and direction for development of e-Government; 2) the importance of elements for development of e-Government; 3) the development of e-Government services relating to the national development strategies; 4) the development level of e-Government services; 5) transparency; 6) the study of need assessment of citizens; 7) citizen participation in e-Government; and 8) the evaluation of e-Government development. The results also showed that the problems that need to be urgent improved would be: 1) policy and direction for development of e-Government; 2) leadership; 3) infrastructure for information and communications technology; 4) financial support from the government; 5) integration and exchange of information among government agencies; 6) laws and regulations; 7) government officers; and 8) the use of electronic government services. 4. Mini-Modern Public Management Program (E-Learning) The cabinet on 30 September 2003 approved the principles and descriptions of guidelines and incentive schemes to promote good governance (GG) and RBM. The OPDC then implemented a public relations program to disseminated criteria and guidelines for GG and RBM for every government agency. Furthermore, the OPDC established the MiniModern Public Management program through the electronic medium as a learning tool for individuals who are interested in self-development. Training skills and self-e-Learning have been provided via a self-study program for the development of public servants. The participants on the program can access new information such as lessons which potentially could increase the efficiency of their work practices and thus increase and improve their outputs. The project comprises ten subjects in practical management. The contents for each subject have been




developed by experienced and well-known lecturers. Officials and interested persons can register for this program on line at (http://www.mmpm4u.com (OCSC, 2005a)). The OPDC designed the content of the program in accordance with the public sector reform by emphasizing the creation of materials for understanding the new public sector management reforms, administrative practices to increase work efficiency, and current public policy. The program consisted of ten modules which included an introduction to modern public management, public policy, strategic management and performance management, organizational structure and behavior, human capital management, process redesign and information technology, accounting and financial management, public law, intergovernmental relations, and current issues in Thai public policy management (OPDC, 2004). In addition, the OPDC has designed a website with the following features: Learners and instructors can get in touch at all times via email, web board and instant message (chat) for two hours a week. - Instructors will assign exercises. - The program is free of charge. The OPDC officially announced the project to the public on 30 July 2004. Interested persons (both public and private) could apply for the online courses at (http://www.Mmmp 4u.com from 1 August 2003). It was estimated that each module would take approximately one month to complete, and there was no formal assessment for the program. However, for participants who want to take their study further, the OPDC has invited academic institutions such as the Continuing Education Centre of Chulalongkorn University, the National Institute of Development Administration, and Thammasat University, to design a continuing education curriculum for graduates of the Mini-MPA. A certificate is given to a continuing education learner for participating in the program:

- Interested persons should submit their education records verified by the MiniMPA program to apply for continuing study with an institute that has collaborated with the OPDC. The curriculum content is designed by the institute as a training course or a short course consistent with the Mini-NPM, as specified by the OPDC.

- Interested persons need to take classes at the institute as required in the curriculum, and pass the evaluation criteria.

- After passing the required assessment, the learner will receive a certificate from that institute. For example, the Office of the Public Education Commission has organized e-learning system mini MPM program since 2004 by the Office of the Commission to improve the curriculum and content. Electronic media both academic and organizational development knowledge. And the media in the form of audio and




video are constantly updated. The service is available in the form of wireless multimedia (M-learning), which can be learned through mobile phones and tablets. Currently, there are nearly 40,000 students from the public and private sectors. The Office of the Public Education has provided 24-hour teaching and learning services, as well as a variety of communication services. Hotline E-mail and telephone. Students can use these channels to exchange their academic and examinations. Ask technical questions as well. 5. Open Government and Public Participation The Thai public service has been typically centralized, rule-driven and distant from the population it is supposed to serve. However, one strand of NPM looks to the participation of citizens as a way to guarantee or improve the delivery and quality of government services. For example, Manning (2001: 302) contends that: Broad NPM programs could draw on public concern about the standards to be expected from the government in general — including, but not restricted to, concern about quality of local public services such as health or education. One of the ideas that powered NPM was not just that the consumer could be motivated to complain about a local service — they could also feel that it was worthwhile getting heated about a national service. In relation to the Thai public sector, Sections 58, 59, 60, 76 and 79 of the 1997 Thai Constitution and Section 3/1 of the State Administration Act of 2002 (Volume 5) which comprise the Royal Decree on Good Governance (2003) place emphasis on transparency and accountability, and increased opportunities for the public to engage in policy formulation, to participate in the affairs of government, as well as to monitor its performance at all levels. An open government is new to Thai society, which is mainly used to centralized management and policy implementation exclusively conducted by state officials (OPDC, 2005a). To promote public participation, it was necessary that the government empower citizens to provide their feedback and consultation. For example, Digital Government Development Agency (Public Organi zation): DGA has launched a new application service center. All in the Government Application Center: GAC on July 15, 2014. GAC is an application service center of the government, with more than 100 apps from every departmental service to help facilitate search. And serve more people through the Smart Device, such as smartphones and tablets. IMPORTANT: All apps within the GAC are official apps provided by the government, respectful the information is useful to the public. In summary, the NPM concept, especially in the OECD countries, such as the United Kingdom, the United States, Australia, New Zealand, has focused on improving the




state management system. So reform the bureaucracy. It is a mission of the government of the country. Including Thailand develop a bureaucracy as a modern bureaucracy.Management system focused on achievement, standardized measurement,use marketing mechanisms, opportunity to compete for the private sector in investment, transparency, and services that respond to the needs of the people. For example, 1) Results Based Management (RBM) 2) Performance Agreements 3) Utilizing Information and Communications Technology to Increase the Efficiency of the Public Sector 4) Mini-Modern Public Management Program (E-Learning) 5) Open Government and Public Participation and others Reference Barzelay, M. (2002). The New Public Management: Improving Research and Policy Dialogue. Berkeley: University of California Press Dunleavy, P. & Hood, C. (1994). From old public administration to new public management. Public Money and Management, 14(3), 9-16. Hood, Christopher (1991) A Public Management for All Seasons. Public administration,

Vol.69, pp. 3-19. Hood, Christopher (1994) Explaining Economic Policy Reversals. Buckingham: Open University Press Hood, Christopher (1995a) Contemporary Public Management: A New Global

Paradigm?” Public administration, Vol.10, No. 2, pp. 104-117. Hood, Christopher. (1995b). “The New Public Management in the 1980s: Variations on

a Theme,“ Accounting Organizations and Society. Vol. 20, No. 2/3, pp. 93-109. Hood, Christopher & Michael, Jackson (1991). Administrative Argument. Brookfield, VT:

Dartmouth Publishing. Hughes, E. O. & Teicher, J. (2004). Institutional requirements for new public

management in developing countries. Paper presented to Eighth International Research Symposium on Public Management. Budapest, 31 March – 2 April.

Ivergard, T., Hunt. B. & Rodsutti, M. C. (2003). E-learning and e-government in the Thai public sector. Paper presented to the International Ergonomics Association, Fifteenth Trienial Congress, Seoul, August.

James Wilson. (1989). Bureaucracy: What Government Agencies Do and Why they Do it. New York: Basic Books.

Kaboolian, L. (1998). The New Public Management: Challenging the Boundaries of the Management vs. Administration Debate. Public Administration Review, 58 (3): 189– 193.




Lane, J. E. (1993). The Public Sector: Concepts, Models and Approaches. London: Sage. Manning, N. (2001). The Legacy of the New Public Management in Developing

Countries. International Review of Administrative Sciences, 67, pp. 297-312. OCSC. (1993). The Success of the Civil Service Reform and Development. Bangkok:

Office of the Civil Service Commission. OCSC. (1999a). Public Sector Reform. Bangkok: Office of the Civil Service Commission. OCSC. (1999b). Regulations of the Office of the Prime Minister on Good

Governance. B.E. 2542. Bangkok: Office of the Civil Service Commission. OCSC. (2000). Public Sector Management Reform Plan. Bangkok: Office of the Civil

Service Commission. OCSC. (2001a). Organizational Structure and Administrative System. Bangkok: Office

of the Civil Service Commission. OCSC. (2001b). Public Sector Management Reform Plan. Bangkok: Office of the Civil Service Commission. OCSC. (2001c). White Paper: The Next Step of Public Service Reform. Bangkok: Office of the Civil Service Commission. OCSC. (2002). Public Organizational Restructure Principles. Bangkok: Office of the Civil Service Commission. (Original in Thai) OCSC. (2003a). Public Personnel Rightsizing. Bangkok: Office of the Civil Service Commission. (Original in Thai) OCSC. (2003b). Public Personnel Rightsizing Strategies. Bangkok: Teeranusorn. (Original in Thai) OCSC. (2004). Cabinet Submission: The Clean and Transparent Project. Bangkok: Office of the Civil Service Commission. (original in Thai) OCSC. (2005a). Biannual Report (January 2003-September 2004): Biannual Report of the Public Sector Development Commission and the Office of the Public Sector Development Commission (OPDC). Bangkok: Office of the Civil Service Commission. OCSC. (2005b). Civil Service Personnel 2005. Bangkok: Office of the Civil Service Commission. OCSC. (2006a). Government Counter Service. Retrieved 22 December 2005, from http://www.ocsc.go.th/ocscnew3/document.asp?pages=1 OCSC. (2006b). Results Based Management. Retrieved 5 January, 2006, from http://www.rbm.ocsc.go.th/frontend/qa/qa_detail.asp?page=1#9 OECD (1994b). The OECD Jobs Study, Paris. OECD (1996a), Macroeconomic policies and structural reform, Paris OECD (1996b), Ageing in OECD countries: a critical policy challenge. Social Policy




Studies No. 20, Paris. OECD (1996c), Economic Survey: Korea, Paris. OECD (1997), Chapter 1: The Economy – Wide Effects of Regulatory Reform. The

OECD OECD. (1995). Detailed review paper on biodegradability testing. OECD Environmental Monograph No. 98. Paris. 260 p. OECD (1995a), OECD Ministerial Communiqu´e, SG/PRESS(95)41, Paris. OECD (1995b), Future Global Capital Shortages: Real Threat or Pure Fiction? Paris. OECD (1995c). The New World Trading System, Paris. OPDC. (2003). Public Sector Reform Strategic Plan 2003-2008. Bangkok: Office of the Public Sector Development Commission. OPDC. (2004). Mini-Modern Public Management. Retrieved 25 March 2006, from http://www.mmpm4u.com/index.html OPDC. (2004). Public Culture and Values Reform Strategies (2004-2007). Bangkok: Office of the Public Sector Development Commission. (Original in Thai) OPDC. (2005a). Biannual Report (January 2003- September 2004). Bangkok: Office of the Public Sector Development Commission. OPDC. (2005b). Performance Agreement Explanation. Bangkok: Office of the Public Sector Development Commission. (Original in Thai) OPDC. (2006). Mini Modern Public Management. Retrieved 9 January 2006, from http://www.mmpm4u.com/index.html Osborne David and Gaebler Ted. (1992). Reinventing Government. M.A. Addison-

Wesley Publishing Company. Ospina, Grau and Zaltsman. (2004) Performance evaluation, public management

improvement and democratic accountability: some lessons from Latin America. Public Management Review, v. 6, n. 2, p. 229-251, 2004.

Pollitt, C. (1995). Justification by works or by faith? Evaluating the new public management. Evaluation, 1(2), 133-154. Pollitt, C. (2001). Clarifying convergence: Striking similarities and durable differences in public management reform. Public Management, 2(2), 191-199. Tubtimhin, J. (2002). E-Government in Thailand. Bangkok: Ministry of Science,

Technology and Environment. Walsh, Kieron (1995) Public Services and Market Mechanisms: Competition,

Contracting and the New Public Management, London: Macmillan.




การจดการความรในองคกรของเรอนจากลางนครพนม MANAGEMENT NAKHON PHANOM CENTRAL PRISON

อทตยา พงคชยดา 1 ศวช ศรโภคางกล2

บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงค คอ 1. ศกษาการขบเคลอนนโยบายการจดการความร 2. ศกษาปญหาและ

อปสรรคในการดาเนนการจดการความร และ3. ศกษาขอเสนอแนะแนวทางในการพฒนาการจดการความรในองคกรของเรอนจากลางจงหวดนครพนม ผวจยใชวธการสมภาษณเชงลก โดยเลอกผใหขอมลสาคญแบบเจาะจง แลวจาแนกออกเปน 2 กลม คอ 1. ผบงคบบญชา หรอขาราชการฝายบรหาร จานวน 11 คน และ2. กลมขาราชการ และพนกงานผปฏบตงานในสวนของสานกงาน จานวน 14 คน รวมทง 2 กลม 25 คน และใชวธการศกษาเอกสารเพมเตม ทงน เครองมอทใชในการเกบขอมล ประกอบดวย แนวคาถามแบบสมภาษณกงโครงสราง และเครองมอสาหรบบนทกขอมลภาคสนาม ผลการศกษา พบวา การขบเคลอนนโยบายการจดการความรในองคการของเรอนจากลางนครพนมในปจจบนจาแนกไดอก 4 ดาน 1 กลมมาตรการ คอ 1) ดานผตองขง 2) ดานญาตผตองขง 3) ดานเจาหนาทเรอนจา และการปฏบตตอผตองขง 4) ดานสถานท และ5) มาตรการการตรวจคน ในสวนปญหาและแนวทางในการแกไขปญหานน ประกอบไปดวย 14 ประการ และขอเสนอแนะแนวทางในการพฒนาการจดการความรตามหลกวชากระบวนการจดการความร 7 ประการ คอ 1) การบงชความร 2) การสรางและแสวงหาความร 3) การจดความรใหเปนระบบ 4) การประมวลและกลนกรองความร 5) การเขาถงความร กระบวนการเขาถงความร6) การแบงปนแลกเปลยนความร และ7) การเรยนร

คาสาคญ : การจดการความร หรอ KM, การขบเคลอนนโยบายการจดการความร, ปญหาและอปสรรคของการ จดการความร, ขอเสนอแนะและแนวทาง

Abstract The purposes of this research were as follows: 1) to study the knowledge management policy readiness 2) to explore the problems and obstacles of knowledge management actuation. 3) to determine the proposal of knowledge management development of Nakhon Phanom Central Prison. The researchers collected data by in-depth interview and find out the additional documents. The participants were 25, divided into two groups: commander or administrative section and office staffs. The instruments used in the study were semi-structured interview and fieldwork data collection. The findings revealed that there was 4 parts and 1 section to stimulate knowledge management policy of Nakhon Phanom Central Prison: 1) The prisoners 2) Prisoner's relatives 3) Prison officers 4) Facility and 5) Examination There were 14 problems and corrective ways, 7 suggestions of academic knowledge management: 1) Knowledge Identification 2) Knowledge Creation and Acquisition 3) Knowledge Organization 4) knowledge Codification andRefinement 5) Knowledge Access 6) Knowledge Sharing 7) Learning

Keywords: Knowledge Management or KM, Knowledge Management Policy Readiness, Problems and obstacles of knowledge management, Suggestions and process

1 นกศกษาปรญญาโท สาขารฐประศาสนศาสตร (การปกครองทองถน) วทยาลยการปกครองทองถน มหาวทยาลยขอนแกน 2 ผชวยศาสตราจารย กลมวจยการบรหารกจการทองถน วทยาลยการปกครองทองถน มหาวทยาลยขอนแกน




บทนา สงคมโลกในยคปจจบนเขาสการเปนสงคมสารสนเทศ (Information Society) หรอ สงคมแหงการเรยนร (knowledge Society) ซงไมวาจะเปนขอมลขาวสารสอความรตาง ๆ นนเปนทรพยากรทมคณคาทสามารถนามาเพมประสทธภาพในการทางานภายในองคกรได ความรนนสามารถเปลยนแปลง พฒนา และสามารถสรางขนใหมไดตลอดเวลา (นทธ จตสวาง, 2555) เพราะองคกรตาง ๆ สามารถใชความรนนมาเปนทนในการพฒนา และอาจสรางผลผลตททาใหเกดคณคา และประโยชนแกองคกรตอไปได การพฒนาองคกรแหงการเรยนรเปนสงสาคญสาหรบการสรางความสามารถในการแขงขนอยางยงยนไมใชการมองเพยงแคเรองความอยรอดขององคกรเทานน แตองคกรตางตองคานงถงการแขงขนกนดวยความร นวตกรรม และภมปญญากบองคกรอนดวยเชานกน ทงนการจดการความร คอ เครองมอ เทคนค กลยทธการรวบรวมความรทมอยางกระจดกระจายจากทงในตวบคคล เอกสาร และสอสารสนเทศตาง ๆ นนมาจดระบบใหสามารถเขาถงความรนนไดงาย พฒนาใหเกดผร และยงสามารถนาไปความรนนไปใชเพอเพมประสทธภาพในการปฏบตงานใหมากขนดวย การพฒนาองคกรสการเปนองคกรแหงการเรยนรน จาเปนตองมการบรหารจดการความรซงถอเปนทรพยากรทมคณคาในองคกรอยางเปนระบบเพอสงเสรมใหบคลากรเรยนรไดจรง และมความตอเนอง อยางไรกตาม การบรหารจดการความรมความซบซอนมากเพราะเปนกระบวนการทตองดาเนนการตอภายหลงจากทบคลากรมความรความชานาญแลวองคกรจะตองหาเทคนคการจดเกบความรเฉพาะไวกบองคกรอยางมระบบเพอทจะนาออกมาประยกตใชไดอยางมประสทธภาพ สาหรบประเทศไทยนนเปนเรองทาทายสาหรบผบรหารทจะหาวธการในการดงความร และการกระตนใหบคลากรถายทอดความรออกมาจากตวบคคลใหเพอนรวมงาน อปสรรคทมกพบอยเสมอของการบรหารจดการความร คอ พฤตกรรม การหวงความรและวฒนธรรม การไมยอมรบในตวบคคล เปนตน ซงการถายทอดความรบางประเภทนนการฝกอบรมอาจจะไมใชวธทดทสด หากองคกรสามารถหาแนวทางในการแกไขจดออนไดการบรหารจดการความรสองคกรแหงการเรยนรนาจะประสบความสาเรจไดไมยาก (ดนย เทยนพฒ, 2550) ในสวนของภาคราชการนน ไดมการวางกรอบแนวทางการบรหารราชการแผนดนไวอยางชดเจน ซงรวมถงการประกาศใชพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ.2546 เปนเรองของการกาหนดขอบเขต แบบแผนวธปฏบต โดยเฉพาะมาตรา 11 ไดกาหนดเปนหลกการวาสวนราชการตองมหนาทในการพฒนาความรเพอใหมลกษณะเปนองคการแหงการเรยนรอยางสมาเสมอ พรอมทง สรางการมสวนรวมในหมราชการใหเกดการแลกเปลยนความรซงกนและกน โดยตองรบรขอมลขาวสารและสามารถประมวลผลความรในดานตาง ๆ เพอนามาประยกตใชในการปฏบตราชการไดอยางถกตอง รวดเรวและเหมาะสมกบสถานการณ รวมทง ตองสงเสรมและพฒนาความรความสามารถ สรางวสยทศนและปรบเปลยนทศนคตของขาราชการในสงกดใหเปนบคลากรทมประสทธภาพ และมการเรยนรรวมกน (ทพวรรณ หลอสวรรณรตน, 2549) ตอมาในป 2549 สานกงาน ก.พ.ร. จงจดจางสถาบนเพมผลผลตแหงชาต ใหจดวางระบบในเรองของการจดการความร




จากทไดกลาวมาในขางตน การบรหารองคกรในภาคราชการกไดมการใหความสาคญในการพฒนาความรในองคกรมงสการเกดองคกรแหงการเรยนรอยางตอเนอง โดยสามารถประมวลผลและจดระบบความรทมประสทธภาพในการนามาประยกตใชในการปฏบตราชการไดอยางถกตอง รวดเรวและเหมาะสมทนตอสถานการณ (สานกงาน ก.พ.ร. และสถาบนเพมผลผลตแหงชาต, 2548)

กรมราชทณฑทเปนหนวยงานในสงกดกระทรวงยตธรรม ซงเปนองคกรททาหนาทควบคมผตองขง และแกไข ฟนฟ บาบดพฤตนสยของผตองขงอยางมประสทธภาพ โดยมวสยทศนทมงจะคนคนด สสงคม ทงสองหนวยงานดงกลาวไดใหความสาคญกบการจดการความรในองคกรเปนอยางมาก มการจดทาฐานขอมล คมอ ความรและขอมลสารสนเทศตาง ๆ เผยแพรทางเวบไซตซงถอวางายตอการเขาถงและเปนประโยชนตอการสบคนขอมลความรทตองการเปนอยางมาก (กระทรวงยตธรรม, 2556) อยางไรกตาม เรอนจากลางจงหวดนครพนมเปนองคการทมหนาทควบคมผตองขงมกาหนดโทษ ไมเกน 20 ป ทงชายและหญง โดยมวสยทศน คอ ระบบควบคมด มการศกษา พฒนาพฤตนสย เพอคนคนดสสงคม และมการจดการระบบขอมลทถกตอง เหมาะสม ไดมาตรฐานและมพนธกจขององคกรดงน คอ 1. ควบคมผตองขงอยางมออาชพ 2. แกไขฟนฟพฒนาพฤตนสยผตองขงใหเปนพลเมองทด สามารถอยรมกบสงคมภายนอกไดอยางปกตสขภายหลงพนโทษ 3. บรหารจดการขอมลใหไดมาตรฐานตามระบบมาตรฐานภาครฐ (P.S.O1101 = ระบบขอมล)

เรอนจากลางนครพนมเปนองคกรหนงของภาครฐทตงอยภายในทองถน มหนาทบรการสาธารณะทงดานการบรการแกประชาชนผเขารบบรการ ผตองขง และการบรการดานการศกษาการเรยนรแกทงผตองขงเพอเปนการพฒนาศกยภาพในดานการงานอาชพ เพอเปนประโยชนแกตวผตองขงในการประกอบอาชพเมอพนโทษสการคนคนด กลบคนสสงคม บคลากรเพอเปนบคลากรทมประสทธภาพในการใหบรการแกสาธารณะคอ ผตองขงและประชาชนทเขารบบรการ ฉะนน บคลากรทปฏบตหนาทจงจาเปนทตองมการใสใจในดานการพฒนาการเรยนรของตนเอง เพอนามาประยกตใชในการปฏบตงานออกมาไดอยางเตมประสทธภาพ ลดความผดพลาดในการปฏบต งาน เพอใหประชาชนไดรบการบรการทด มคณภาพ และในอกดานหนงการพฒนาความรในการปฏบตงานยงเปนปจจยหนงในตวชวดทจะเลอนขนเงนเดอนหรอตาแหนงในหนาทการงานอกดวย และในดานของผทสนใจดานการเรยนรของเรอนจากลางนครพนม จะเกดประโยชนในการเขาถงขอมลไดอยางสะดวก รวดเรวจากการจดการระบบความรทด ในแงขององคกรจะเกดประโยชนในการแกปญหาการขาดแคลนทกษะมากขน เนองจากขาดความพรอมดานการเตรยมพรอม ซงการทในองคกรมกเกดความผดพลาดซา ๆ ซงการจดการความรในองคกรจะเปนการสงเสรมใหบคลากรเกดการเรยนรทเพมขนเกดการแลกเปลยนเรยนร เกอหนนทางดานความรแกกน การคนหาขอมลไดโดยงายจากทงผเชยวชาญ เอกสารตาง ๆ และการมฐานขอมล คลงความร ททนสมย พรอมใชและสามารถเขาถงไดโดยสะดวก

ในการสารวจขอมลในเบองตนผวจยพบวา เรองการจดการความรในองคกรของภาครฐไดมการใหความสาคญ และมนโยบายการจดการความรในองคกรของสานกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.) ในการนามาปฏบตในองคกร ซงในหนวยงานภาครฐจะตองนามาเปนแนวทาง




ในการนาไปปฏบต แตในดานของการนามาปฏบตจรงมกจกรรมการจดการความรในองคกรทยงไมชดเจนเทาใดนก

ดงนนผวจยจงมความตองการศกษาโดยการนาหลกการเรองการจดการความรในองคกรมาใชในการศกษาวจยเพอใหทราบการขบเคลอนตามแนวนโยบายการจดการความรในองคกรของเรอนจากลางนครพนม เพอศกษาปรากฏการณวาปจจบนมการจดการความรในองคกรเปนเชนไร สถานการณปญหาและอปสรรคในการจดการความรในองคกร เพอนาสงทจะศกษามาเปนแนวทางและขอเสนอในการพฒนาการจดการความรในองคกร ซงหากสามารถนาการจดการความรในองคกรดงกลาวมาจดเปนระบบเปนรปธรรมและเหมาะสมแลว ยอมสามารถทจะนามาเปนแนวทางในพฒนาองคการตอไป และสงผลในทางปฏบตงานของบคลากรมประสทธภาพมากยงขนและนาไปสการบรรลผลสมฤทธสงสดตามเปาหมายหลกขององคกรตอไป รวมถงประชาชนกไดรบประโยชนจากการไดรบบรการอยางเตมประสทธภาพจากเรอนจากลางนครพนมดวยเชนกน

กรอบแนวคดในการวจย ผวจยไดทาการศกษาการจดการความรในองคกรของเรอนจากลางนครพนม โดยจะศกษา

แนวคดการบรหารองคกร แนวคดการพฒนาทรพยากรมนษย และแนวคดการจดการความรในองคกร เพอนามาเปนแนวทางในศกษาดาเนนงานการขบเคลอนนโยบายการจดการความรในปจจบน ศกษาถงปญหาและอปสรรคในการดาเนนการจดการความรของเรอนจากลางนครพนม และนาผลจากการศกษาขางตนมาวเคราะห เพอสงเคราะหเปนแนวทางในการวางแผนพฒนาการจดการความรในองคกรของเรอนจากลางนครพนมตอไป ผลการวจย/สรปผลการวจย เรอนจากลางจงหวดนครพนม ตงอย เลขท 300 หม 3 บานกดขาวปน ถนนชยางกร ตาบลขามเฒา อาเภอเมอง จงหวดนครพนม บนเนอท 1,229 ไร 3 งาน 95 ตารางวา มเนอทภายในเรอนจา จานวน 39 ไร 1งาน 45 ตารางวา ทศเหนอ ตดกบบานหนองเซา ทศใต ตดกบสถานทดลองพชสวนจงหวดนครพนม ทศตะวนออก ตดกบวทยาลยเกษตรและเทคโนโลยนครพนม และทศตะวนตก ตดกบบานนาหลวง โดยแบงพนทภายในออกเปนแดน 8 แดนดวยกน คอ แดนวยหนม แดนแรกรบ แดนความมนคงสง แดนหญง แดนสถานพยาบาล แดนการศกษา แดนเกษตร และแดนสทกรรม ซงในการศกษาวจยครงน ผวจยไดทาการวเคราะหจาแนกผลการวจยออกเปน 3 สวนดวยกน ดงน 1. การขบเคลอนนโยบายการจดการความรในองคการของเรอนจากลางนครพนมในปจจบน เปนการศกษาถงวธการดาเนนการเกยวกบการจดการความรของเรอนจากลางจงหวดนครพนม ซงจาแนกไดอก 4 ดาน 1 กลมมาตรการ คอ 1) ดานผตองขง พบวา การจดการความรในเรองทเกยวกบผตองขงนนมการดาเนนการตาง ๆ อาท การจดทาโครงการจดทาทนอนมาตรฐานสาหรบผตองขงงานควบคมแดนวยหนม งานควบคมแดน 2 งานควบคมแดน 3 และงานควบคมแดนหญง ตลอดจน สทธในกระบวนการขอพบตวหรอของทนายผตองขง กมขนตอนตาง ๆ คอ -ยนคารองกบเจาหนาทหองทนายความ




(ตองนาหลกฐานการเปนทนายความพรอมบตรประจาตว แสดงตอเจาหนาททกครง) - หองทนายความเปดเวลา 08.00 – 16.00 น. เวนวนหยดราชการ และวนหยดนกขตฤกษ หามนาญาตเขาพบผตองขงในหองทนายความ แตอยางไรกตาม การบรหารจดการความร ในดานนยงเปนการดาเนนการทมงเนนภาคปฏบตและไมมการบณทกองคความรทเกดขนจากการปฏบตงาน

2) ดานญาตผตองขง มการจดการความรท เปนระบบ เปนหมวดหมมากขน เนองจากเปนสวนทตองใหบรการแกผมาตดตอราชการ หรอญาตผตองขงทมาเยยมผตองขง โดยมขนขนตอนการเยยมผตองขงตามรายละเอยดโดยสรป คอ - กรอกรายละเอยดตาง ๆ ใหครบถวนลงในแบบฟอรมใบเยยมญาต - รอฟงรายชอและเขาเยยม - เจาหนาทหองเยยมจะตรวจคนญาตกอนเขาเยยมตามระเบยบ - เมอเยยมเสรจแลว ใหไปรบใบฝากเงน และฝากสงของกบเจาหนาท เพอนาไปซอสงของจากรานสงเคราะหของเรอนจาฯ และใหฝากเงนทชองฝากเงน แลวนาสงของฝากทชองฝากสงของ โดยมกาหนดวนและเวลาเยยม คอ - วนจนทร – ศกร เวนวนเสาร - อาทตย และวนหยดนกขตฤกษ - ผตองขงออกรบการเยยมญาตไดคนละ 1 ครง/วน ครงละประมาณ 20 นาท และเวลาเยยม - ผตองขงชาย ภาคเชาเวลา 09.00 - 11.30 น. ภาคบายเวลา 12.30 - 15.00 น. - ผตองขงหญง เวลา 11.30 - 12.30 น. ซงขนตอนตาง ๆ เหลานจะถกตดประกาศไวอยางชดเจน และถกบณทกไวเพอการสบคนไดตลอดเวลา 3) ดานเจาหนาทเรอนจา และการปฏบตตอผตองขง ประกอบไปดวยฝายตาง ๆ คอ 3.1) ฝายควบคมและรกษาการณ มหนาทดานการความคมและรกษาความสงบเรยบรอยทงถายในและภายนอกเรอนจา โดยดาเนนการภายใตมาตรการตาง ๆ คอ การควบคมผตองขง มาตรการรบตวผตองขงเขาใหม มาตรการควบคมผตองขงไปกลบศาล มาตรการควบคมผตองขงรายสาคญ และการซกซอมแผนปองกนและระงบเหตรายภายในเรอนจา เปนตน 3.2) ฝายบรหารทวไป มหนาทเกยวกบงานทวไปของเรอนจา เชน งานธรการ งานการเจาหนาท การเงนงบประมาณ งานพสด แผนงาน/โครงการ และมาตรการอน ๆ 3.3) ฝายฝกวชาชพ เปนการดาเนนการดานการใหความร อาชพสจรตและการดารงชวตในสงคม ผานโครงการตาง ๆ อาท โครงการฝกวชาชพดานเกษตรกรรมการปลกพชผกสวนครว โครงการฝกวชาชพดานชางไม, ชางปน โครงการฝกวชาชพผตองขง บรการเสรมสวย โครงการฝกวชาชพผตองขงดานบรการซกรด โครงการรบจางแรงงานผตองขงถกแหอวน โครงการรบจางแรงงานผตองขงสกรนผา โครงการรบจางแรงงานผตองขงประกอบดอกไมประดษฐ โครงการฝกวชาชพผตองขงทอผา โครงการฝกวชาชพผตองขงดานเกษตรกรรมการปลกยางพารา และโครงการฝกวชาชพดานเกษตรกรรมการเลยงสตว เปนตน 3.4) ฝายทณฑปฏบต มหนาทเกยวกบงานทะเบยนประวตผตองขง จาแนกลกษณะผตองขง อาท งานรบตวผตองขงเขาใหม ปลอยตวผตองขง ยายผตองขงไปเรอนจาและทณฑสถานอน รบหมายศาล คดสาเนาคาพพากษา งานเตรยมความพรอมกอนปลอย และการเลอนชนนกโทษเดดขาด 3.5) ฝายการศกษาและพฒนาจตใจ มหนาทดานการใหการศกษาประสานงานดานการศกษา และการฝกอบรมดานจใจตาง ๆ เชน ดาเนนงานดานการจดการศกษา สายสามญ ทกระดบชน ประกอบดวย ผไมรหนงสอ ประถมศกษา มธยมศกษา อาชวศกษา และสงเสรมใหผตองขง ไดรบการศกษาระดบอดมศกษา (มสธ.) ธรรมศกษา วชาชพระยะสน ดาเนนการอบรมจตใจผานโครงการราชธรรม ราชทณฑ โครงการฝกอบรมยวกาชาดนอกโรงเรยนแกผตองขง การเรยนการสอนธรรมศกษาชนตร โท เอก การฝกอบรมจตตภาวนา การเชญ




บคคลภายนอกเขามามสวนในการแกไขพฒนาพฤตนสยผตองขงให กลบตนเปนพลเมองด 3.6) ฝายสวสดการ หนาทความรบผดชอบในการปฏบตหนาทเกยวกบสวสดการของผตองขง และดาเนนการตามโครงการทเกยวของ หรอรบมอบหมาย ตลอดจนสวสดการแกเจาหนาทเรอนจา โดยดาเนนการผานหนวยตาง ๆ เชน รานสงเคราะหผตองขง งานเยยมญาต งานเงนฝากผตองขง งานสทกรรม 4) ดานสถานท ภายในเรอนจามเนอท จานวน 39 ไร 3 งาน การควบคมจดแบงเปนแดนตาง ๆ เชน แดนวยหนม แดน 2 แดน 3 แดนสทกรรม แดนเกษตร แดนฝายการศกษาและพฒนาจตใจ และแดนสถานพยาบาล เปนตน ตลอดจนปกระเบองบรเวณประตเรอนจา ปลกไมดอกไมประดบตามแดนตาง ๆ ถนนทางเดน ทาปายบอกทาง เนนความสะอาดสวยงาม โดยมอาคารสถานท ดงน 4.1) อาคารเรอนนอนผตองขง 4.2) หองควบคมระบบเสรมความมนคงเรอนจากลางนครพน4.3) สถานพยาบาล 4.4) หองสมดเฉลมพระเกยรตเรอนจากลางนครพนม และ4.5) รานสงเคราะหผตองขง เรอนจากลางนครพนม 5) มาตรการการตรวจคน ประกอบไปดวย 5 มาตรการ คอ 5.1) ตรวจคนยานพาหนะเขา ออกเรอนจา 5.2) ตรวจคนเจาหนาท และบคคลภายนอก 5.3) ตรวจคนผตองขงออกทางานภายนอกเรอนจา 5.4) ตรวจคนตวและสงของผตองขงทออกและกลบจากศาล และ 5.5) ตรวจคนตวผตองขงและสงของผตองขงทออกเยยมญาต 2. ปญหาและแนวทางในการแกไขปญหาในดาเนนการจดการความรองคกรของเรอนจากลางนครพนม ในสวนนผวจยไดศกษาถงปญหาและอปสรรคทเกดขนตอการดาเนนงานดานการจดการความรของเรอนจากลางนครพนม ตลอดจนแนวทางในการแกไขปญหาตาง ๆ ทงทไดรบแกไขปญหาแลว และยงไมไดรบการแกไข ดงน 2.1 ปญหาในดาเนนการจดการความรองคกรของเรอนจากลางนครพนม ปญหาทเกดขนกบการดาเนนการจดการความรในองคกรของเรอนจากลางนครพนมมอยดวยกน 14 ประการ ดงน 1) ปญหาดานความชดเจนของนโยบายการจดการความรภายในองคกรทยงไมมความชดเจนมากพอ สงผลใหขาดความจรงจงในการดาเนนการดานการจดการความร สะทอนจากคากลาวของ ธรณ ภนากลม ทวา (สมภาษณ, 15 กนยายน 2560) “ในสวนของเรอนจาเรานนยงไมมนโยบายขนมาชดเจน ดงนน กจะขนอยกบแตละฝายวา จะจดใหมไหม เชน ฝายสวสดการ ทมการประชมฝาย” 2) ปญหาเกยวกบการปฏบตงานของหวหนางาน หรอผบรหาร จะมลกษณะเปนผนาดานนโยบายซงไมไดเปนผนาดานการปฏบตไปดวย สงผลใหผปฏบตงานขาดความรความเขาใจในรายละเอยดของการปฏบตงาน กลาวคอ บคลากรทเนนการปฏบต ไมสนใจพฒนาองคความรดานวชาการเทาทควร 3) ปญหาดานความตองการพฒนาตนเองของบคลากร อาท หนวยงานอนจดทาการอบรม สมมนาขน และไดสงหนงสอเชญชวนใหบคลากรของเรอนจาไปเขารบการอบรม แตกไมมบคลากรทานใดสนใจเขารบการอบรม




4) ปญหาดานงบประมาณ สบเนองจากปญหาดานความตองการของบคลากร เหตผลหลกทสงผลใหบคลากรไมสนใจเขารบการอบรม เนองจาก การเขารบการอบรมเหลานนตองมคาใชจายซงเรอนจาไมมคาใชจายเพยงพอ 5) ปญหาดานการแลกเปลยนเรยนรงานระหวางฝาย เนองจากแตละฝายแตละงานจะมหนาทงานทเปนงานเฉพาะทเปนของตนเอง สงผลใหบคลากรเหลานนไมไดเรยนรงานของฝายอนเลย และผบรหารกไมมนโยบายในการสงเสรมใหมการเรยนรงานของฝายอ นนอกเหนอจากงานทตนเองทาอยเทาทควร ยกเวนงานควบคมผตองขงททกฝายตองไดเขาเวรยาม และงานดานการอภยโทษทฝายอนอยากเรยนรงานดานการอภยโทษกสามารถเขาไปสมผสและเรยนรงานได 6) ปญหาดานวฒนธรรมองคกร วฒนธรรมในเรองของการปดกนตวเองในการเรยนรงานทไมใชหนาทโดยตรง และหนวยงานทไมไดเลงเหนความสาคญของการสงเสรมใหมการเรยนรงานทนอกเหนอจากหนาท ขาดการปรบตวของเจาหนาท โดยเฉพาะขอมลเชงลกบางอยางเจาหนาทกยงไมสามารถปฏบตได เนองจากขาดความสามารถดานการใชเทคโนโลย 7) ปญหาเรองวสยทศนในการทางานทคบแคบของหนวยงาน อาท การไปศกษาดงานของเรอนจา กจะไปดงานทเรอนจาอนเทานน สงผลใหบคลากรของหนวยงานกาวไมทนโลกปจจบน กาวไมทนองคาพยพของความรทหมนไปทกวน สงผลใหหนวยงานดลาหลงลงทกวน 8) ปญหาทนโยบายถกกาหนดขนจากผบรหารระดบบน หรอสวนกลาง หรอทเรยกกนวา Top-Down ไมใช bottom-up ซงไมเขาใจปญหาในเชงปฏบตเทาทควร สะทอนจากคากลาวของ ธรณ ภนากลม (สมภาษณ, 15 กนยายน 2560) ทกลาววา “เรอนจาเหมอนกน แตสภาพพนท สงแวดลอมตางกน ดงนนแนวนโยบายควรทจะตางกน ซงปญหาของเรอนจานนถาไมมนโยบายจาเบองบนการแกไขปญหาเหลานนมกจะสาเรจยาก ซงเปนระบบราชการ Top-Down” 9) ปญหาขาดแคลนเจาหนาทดานวชาชพ ทปจจบนนนยงไมมเจาหนาทเฉพาะดาน เชน เจาหนาทการเงนและบญช ทใชบคลากรทเรอนจามอยในปจจบนมาประยกตใชกบงาน ซงยงไมตรงกบสายงานเหลานน และปญหาดานความจาเพาะของงานทเนนการแกไขปญหาเฉพาะหนา ดงคากลาวของ รพยศ อมไสว (สมภาษณ, 15 กนยายน 2560) ทวา“ควรทจะมการจดแบงความถนดของบคลากรของเจาหนาท เชนนกสงคมสงเคราะหกควรจะตองทางานดานสงคมสงเคราะหเปนหลก แตในปจจบนนกสงคมสงเคราะหยงมหนาทหลายอยาง เชน งานดานสงคมสงเคราะห งานบรหารงานควบคม เปนตน” 10) ปญหาดานการนาความรไปสการปฏบต การอบรมจากหนวยงานแม และหนวยงานทเกยวของ นนไมสามารถนาความรเหลานนกลบมาใชไดโดยตรงเนองจากความรเหลานนยงเปนความรเชงวชาการ 11) ปญหาดานบคคล เนองจากเจาหนาทขาดความเอาใจใสในงาน ไมใหความรวมมอ และการมสวนรวมเทานควร ตลอดจนขาดการเอาใจใสในงานดานการพฒนางานในหนาท บคลากรทไมยอมศกษาเรองของกฎระเบยบ ดงคากลาวของ อจฉรยวด ซมซาบ (สมภาษณ , 15 กนยายน 2560) ทวา “ปญหาของการดาเนนการดาเนนการทเนนปารปฏบตงานตามระบบ




ราชการมากกวาการคดรเรมแนวคดใหม ๆ กลาวคอ เปนการดาเนนการตามภารกจหนาทใหลลวงไปวน ๆ เทานน”

12) ปญหาการไมใหความสาคญตอปญหาเลกนอย สบเนองจากการประชมหารอกนในทประชมใหญซงจะสงผลใหอาจจะไมไดรบการแกไขปญหาเนองจากปญหาบางประการเปนปญหาทไมมผลกระทบตองานเทาทควร จงทาใหถกละเลยปลอยผานไป ดงคากลาวของเจาหนาททานหนงทกลาววา “ผบรหารๆไมใหความสาคญในเรองน ควรจะตองใหความสาคญในเรองน เชน กรณการเกษยณของเจาหนาทบางทาน กเกษยณไปเปลาๆไมไดมการบนทกประสบการณตางไวใหกบรนนองเลย ซงผมคดวาในเรองเหลาน สาหรบคนทจะออกไป หรอยายกแลวแตจะตองมาการบนทกประสบการณในการปฏบตงานไว เหมอนแตกอนประวตเรอนจาน ตอนนนผตรวจกระทรวงอยากไดประวตเรอนจา ผมกตองไปตามหาลงหลายๆคนไปคยกบเขา แลวกสงไปใหกระทรวง แตปจจบนมนกหายไปแลว (เสยดาย)”

13) ปญหาเรองการแสวงหาความรเพมเตมจากภายนอก ซงจะปฏเสธไมไดเลยวาโลกในปจจบนนนแหลงความรทใหญทสดอยในรปแบบของระบบออนไลน แตเจาหนาทไมสามารถเขาถงแหลงความรเหลานนไดเนองจากระเบยบการรกษาความปรอดภย และการควบคมผตองขงไมอนญาตใหเจาหนาทเหลานนใชงานอนเทอเนต 14) ปญหาในการจดเกบขอมลการจดการความร เนองจากไมมหนวยงานหลกทาหนาทในเรองนโดยตรง และยงเปนนามธรรมอย สงผลใหองคความรตาง ๆ นนกระจดกระจายอยตามฝายตาง ๆ สะทอนจากคากลาวของ รพยศ อมไสว, รฐศกด บญประคอง และเอนก วงคชมภ (สมภาษณ, 15 กนยายน 2560) ทกลาววา “ณ ปจจบนยงไมมหนวยงานทรบผดชอบโดยตรงในเรองของการจดการองคความรอยางเปนระบบภายในองคกร และการจดการความรทยงไมเปนรปธรรม ยงไมชดเจนเทาทควร” 2.2 แนวทางในการแกไขปญหาในดาเนนการจดการความรองคกรของเรอนจากลางนครพนม จากทผวจยไดทาการศกษาไปแลวในหวขอขางตนถงปญหาของการจดการความรในเรอนจากลางจงหวดนครพนมนนทาใหทราบถงปญหาทเกดขน 14 ประการดวยกน ผวจยจงไดดาเนนการศกษาถงวธการแกปญหาทเกดขนซงประกอบไปดวย 14 ประการเชนกน ดงน 1) ปญหาดานความชดเจนของนโยบายการจดการความรภายในองคกรนน ผบรหารหรอหวหนางานตองมนโยบายทชดเจนในเรองการดาเนนงานดานการจดการความรในองคกร โดยเฉพาะการจดใหมผรบผดชอบในเรองน 2) ปญหาเกยวกบนโยบายของหวหนางาน หรอผบรหาร ปญหาเกยวกบการปฏบตงานของหวหนางาน หรอผบรหาร ควรมมาตรการดานการประเมนผลงานและการใหรางวลเพอเปนแรงจงใจแกพลกงานผปฏบตดปฏบตชอบกควรจะทางเลอกทดทในเรองน กระนนกตาม ผบรหารกควรสละเวลาลงมาดาเนนงานรวมดวยในระดบทบอยกวาเดม 3) ปญหาดานความตองการพฒนาตนเองของบคลากร สามารถแกไขปญหาไดดวยการสงเสรมแรงจงใจดวยหนาทการงานทมผลตอการประเมนขนเงนเดอน และการยกยองเชดชความรความสามารถ




4) ปญหาดานงบประมาณ วธการในการแกปญหานนคงตองอาศยการบรหารจดการงบประมาณทไดรบมาอยางเปนระบสมดลในทก ๆ ดาน เพอใชสนบสนนในการพฒนาบคลากรภายในองคกร 5) ปญหาดานการแลกเปลยนเรยนรงานระหวางฝาย หนวยงานไดดาเนนการแกไขปญหาและเตรยมความพรอมการรบมอในสวนนบางพอสมวร กลาวคอ หนวยงานยงไมมนโยบายในการใหเจาหนาทหมนเวยนงานเรยนรงานระหวางฝาย แตกระนนกตาม ยงมการสงเจาหนาทใหไปเรยนงานหรอชวยงานในฝายอนอยเปนครงคราว 6) ปญหาดานวฒนธรรมองคกร หนวยงานควรจะมกระบวนการสงเสรมแรงจงใจในการพฒนาตนเองและองคกรใหมากกวาเดม 7) ปญหาเรองวสยทศนในการทางานทคบแคบของหนวยงาน ดงนน การแกไขปญหาดานวสยทศนนนหนวยงานควรสรางมการศกษาดงานทหนวยงานทตางออกไปในบางครง 8) ปญหาทนโยบายถกกาหนดขนจากผบรหารระดบบน หรอสวนกลาง แตอยางไรกตาม หากการกาหนดนโยบายตางเหลานนไดรบการพจารณากลนกรองและการรวบรวมขอมลอยางครบถวนสมบรณจากทก ๆ ฝาย การกาหนดนโยบายจากสวนกลางนนกจะตอบปญหาระดบพนทได 9) ปญหาขาดแคลนเจาหนาทดานวชาชพ สามารถแกปญหาโดยวธการทางการบรหารทรพยากรบคคลตงแตการสรรหา พฒนา รกษาไว และใชประโยชน 10) ปญหาดานการนาความรไปสการปฏบต ควรจะดาเนนการใหมการทางานเปนทมเพอกระตนใหเกดการรวมกนหรอการทางานเปนทมในแกไขปญหาและการนาความรเหลานนมาปรบใชประโยชนไดมากขน 11) การแกไขปญหาดานบคคล เจาหนาทขาดความเอาใจใสในงาน ไมใหความรวมมอ และการมสวนรวมเทานควร ตลอดจนขาดการเอาใจใสในงานดานการพฒนางานในหนาทบคลากรทไมยอมศกษาเรองของกฎระเบยบนน กสามารถแกไขไดดวยการสรางแรงกระตน สงเสรมแรงจงใจ และการใหการยกยองเชดชเชนกน 12) ปญหาการใหความสาคญตอปญหาเลกนอย ซงปญหาเหลานควรไมถกละเลยจากบคคลผมอานาจดงกลาว 13) ปญหาเรองการแสวงหาความรเพมเตมจากภายนอก ซงหนวยงานไดแกไขปญหาโดยการจดใหมมมเรยนรซงสามารถแกปญหานไดพอสมควร 14) ปญหาในการจดเกบขอมลการจดการความร ซงหากปญหาทเกยวพนธกนในเรองของหนวยงานหลกททาหนาทหลกในการจดการความร ปญหาในสวนนกจะสามารถแกไขไปไดโดยอตโนมต 3. ขอเสนอแนะแนวทางในการพฒนาการจดการความร เพอขบเคลอนนโยบายดานการพฒนาองคกรไปเปนองคกรแหงการเรยนร จากการศกษาถงการดาเนนการขบเคลอนนโยบายดานการจดการความร พรอมทงปญหาอปสรรคทเกดขน และแนวทางในการแกไขปญหาตาง ๆ นาไปสการสรางขอเสนอแนะในการพฒนาการจดการความร เพอขบเคลอนนโยบายดานการพฒนาองคกรไปเปนองคกรแหงการเรยนร ตามหลกวชากระบวนการจดการความร 7 ประการ ดงน




1) การบงชความร จากการศกษากระบวนการดาเนนการขบเคลอนนโยบายดานการจดการความรนนของเรอนจากลางนครพนมดงทไดกลาวมาแลวในขางตน พบวา มการบงชความรในรปแบบตาง ๆ เชน ความรทอยในรปแบบของความรฝงลก กลาวคอ ความรทไดปฏบตกนเปนประจาสมาเสมอ อาท การเขาเวรยาม กระบวนการแรกรบเขา มาตรการตรวจคน การปลอยตว และการจดการรานสวสดการ อยางไรกตาม เจาหนาทเรอนจากลางจงหวดนครพนมควนมการระบเกยวกบการความรทจาเปนตอองคกร และความรทจาเปนตองานเพอเปนแนวทางในการปฏบตของเจาพนกงาน

2) การสรางและแสวงหาความร จากทไดกลาวมาในหวขอปญหา และอปสรรคแลวนน พบวา เรอนจากลางนครพนมมเพยงการรกษาความรเดม แตยงขาดการรวบรวมความรใหม และไมมการกรองความรทไมใชออกไป จากการทไปศกษาดงานในหลายทของเรอนจากไมไดชวยใหเกดองคความรใหม ๆ เทาทควร ดงนน เรอนจาควรนาเอาขอมล สารสนเทศและความรทมอยภายในและภายนอกองคกร มากลนกรองและนามาสรางคณคา เชน การสอนงาน การฝกอบรม การสมมนา การประชม การแสดงผลงาน ระบบพเลยง การเรยนรจากประสบการณตรงและการลงมอปฏบต 3) การจดความรใหเปนระบบ เรอนจาตองสงเสรมพลกดนการสรางสรรคความรใหเกดขนในแตละบคคล โดยผานการกระตน การหยงรและเขาใจเรองใดเรองหนงอยางลกซง จดระบบองคความรอยางเปนหมวดหม 3.1) เรอนจากลางนครพนมนนมการจดการความรใหเปนระบบ เชน การบรหารจดการภายในเรอนจาโดยการแบงแยกออกเปนแดนตาง ๆ อยางชดเจน คอ แดนวยหนม แดนแรกรบ แดนความมนคงสง แดนหญง แดนสถานพยาบาล แดนการศกษา แดนเกษตร และแดนสทกรรม 3.2) ควรจดใหมการจดการความรโดยการวเคราะหคดแยกความรเปนกลมประเดนใหงายตอการเขาถงอยางมขนตอน และบนทกลงในระบบสารสนเทศในเร องของระบบสวสดการเปนตน

3.3) มการจาแนกอาคารสถานทออกเปนสดสวน กลาวคอ อาคารเรอนนอนผตองขง หองควบคมระบบเสรมความมนคงเรอนจากลางนครพนม สถานพยาบาล หองสมดเฉลมพระเกยรตเรอนจากลางนครพนม และรานสงเคราะหผตองขง เรอนจากลางนครพนม

4) การประมวลและกลนกรองความร จากการศกษาพบวา ความรทเกดขนในเรอนจากลางนครพนมเปนความรทเกดจากการถายทอดจากพสนอง เปนรปแบบการปฏบตทอยในรปแบบของการสบทอดตอ ๆ กนมา ซงผปฏบตหรอเจาหนาททปฏบตงานอยกจะนาความรทไดรบมาเหลานนไปปฏบตตามทไดรบการแนะนาโดยไมผานการประมวลผลและกลนกรองความรนน ๆ กอน ตลอดจนความรทไดรบจากการเขารบการฝกอบรมตาง ๆ มกจะไมถกนามาประมวลผล กลนกรอง บนทก เปนองคความรอยางเปนระบบ ทาใหความรเหลานนไมมรปแบบทเปนมาตรฐาน ขาดความนาเชอถอ ความถกตอง และความสมบรณ ตลอดจนเกดความซาซอนในบางประเดน ดงนน เจาหนาบคลากรตองเอาใจใสและใหความสาคญตองานมากกวาทเปนอย

5) การเขาถงความร กระบวนการเขาถงความรนนจากการศกษาพบวา กระบวนการในการเขาถงความรของพนกงานเจาหนาทบคลากรในเรอนจากลางจงหวดนครพนมนนไมดเทาทควร




เนองจากกฎระเบยบทตองยดถออยางเครงครดของกรมราชทณฑ อยางไรกตามเรอนจากลางจงหวดนครพนมกไดสงเสรมใหมชองทางในการเขาถงโดยการจดใหมมมเรยนรขนภายในอาคารเจาหนาทของเรอนจา แตกระนนกตาม กระบวนการเขาถงความรตาง ๆ นนกยงไมเปนทนยมจากบคลากรเจาหนาทเทาทควร

6) การแบงปนแลกเปลยนความร ในดานการแบงปนความรของบคลากรภายในเรอนจานครพนมนน มการแบงปนแลกเปลยนความรในรปแบบการถายถอดผานการสอนงาน การดาเนนงานใหเหน การพดคยแลกเปลยนอยเปนประจา โดยการประชมทงกลมใหญและกลมยอย แตอยางไรกตามยงขาดการบนทกในฐานขอมล สงผลใหยากตอการเขาถงความรเหลานนของบคคลภายนอกหรอบคลากรรนนอง หรอผปฏบตงานใหม

7) การเรยนร จากทไดกลาววา การแสวงหาความรงานของเรอนจากลางจงหวดนครพนมนนมอยบาง แตกไมมการผลกดนใหเกดองคความร สงผลตอการดาเนนงานทขาดเรยนร ดงนน การผลกดน การสงเสรมแรงจงใจ การใหประโยชน และการยกยองชมเชย กลวนเปนแนวทางทจะสามารถนามาปรบใชประโยชนได

อภปรายผล ในการศกษาครงนเปนการศกษาการการจดการความรทเนนศกษาถงรปแบบทถกกาหนดมา

จากสวนกลางหรอกรมราชทณฑ ซงจะเปนแบบมาตรฐานทกาหนดใหกบเรอนจาทวประเทศ โดยทการจดการองคความรนนไมไดรบความสนใจและไมมการนาปฏบตเทาทควร กลาวคอ ในกระบวนการจดการความรทง 7 กระบวนการนน เรอนจากลางจงหวดนครพนมมการปฏบตไดดพอสมควรเฉพาะในเรองการบงชความร (มการจาแนกอาคารสถานทออกเปนสดสวน กลาวคอ อาคารเรอนนอนผตองขง หองควบคมระบบเสรมความมนคงเรอนจากลางนครพนม สถานพยาบาล หองสมดเฉลมพระเกยรตเรอนจากลางนครพนม และรานสงเคราะหผตองขง เรอนจากลางนครพนม) และการแบงปนแลกเปลยนความร ในดานการแบงปนความรของบคลากรภายในเรอนจานครพนมนน มการแบงปนแลกเปลยนความรในรปแบบการถายถอดผานการสอนงาน การดาเนนงานใหเหน การพดคยแลกเปลยนอยเปนประจา โดยการประชมทงกลมใหญและกลมยอย ซง แตกตางกบ กรบเพชร โสภาพ (2552) ทไดกลาวถง การนาเสนอรปแบบการจดการความรในสถานศกษา: กรณศกษาโรงเรยนบานหนองยางหวยสะแบก อาเภอเลงนกทา จงหวดยโสธร ทวา สภาพและความตองการในการจดการความรในสถานศกษาของโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา อาเภอเลงนกทา จงหวดยโสธร มการจดการความรตามขนตอน 7 ขนตอน คอ 1) การบงชความร 2) การสรางและแสวงหาความร 3) การจดการความรใหเปนระบบ 4) การประมวลและกลนกรองความร 5) การเขาถงความร 6) การแลกเปลยน 7) การเรยนร

ขอเสนอแนะ ผวจยมความประสงคเสนอแนะใหประชาชนพลเมอง นสตนกศกษา คณาจารย ผคนควาวจย

ทก ๆ ทานทสนใจศกษาวจยเกยวกบการจดการความรในครงตอไป สามารถศกษาวจยในประเดน การเปรยบเทยบประโยชนทไดรบระหวางหนวยงานทดาเนนงานโครงการตาง ๆ ในการสงเสรม




สนบสนนการจดการความรในเรอนจาอน ๆ กบการจดการความรของเรอนจากลางจงหวดนครพนม ศกษาผลประโยชนทประชาชน ชมชน ผมารบบรการ และผมสวนเกยวของไดรบจากการดาเนนงานเกยวกบการจดการความรของเรอนจากลางจงหวดนครพนม และเพอใหไดรปแบบทสมบรณยงขนเรอนจาตองนาแนวคดวงจรเดมง (Deming Cycl)เพอใหเกด ปรบปรงอยางตอเนองดวยหรอไมใชในวางแผนกอนดาเนนการจดการความรการ

เอกสารอางอง กระทรวงยตธรรม, (2556). ภารกจ/หนาท กระทรวงยตธรรม. คนเมอ 27 กนยายน 2557.

จาก http://www.moj.go.th/view/13 กรชเพชร โสภาพ. 2552. การนาเสนอรปแบบการจดการความรในสถานศกษา : กรณศกษา โรงเรยนบานหนองยางหวยสะแบก อาเภอเลงนกทา จงหวดยโสธร. วทยานพนธปรญญา มหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฎอบลราชธาน. อบลราชธาน. ดนย เทยนพฒ. (2550). เจาะกนKM ในเมองไทย. คนเมอ 27 กนยายน 2557. จาก, http://www.bloggang.com/viewdiary.php?id=dnt&month=08- 2006&date=05&group=34&gblog=7 ทพวรรณ หลอสวรรณรตน. (2549). องคการแหงความร:จากแนวคดสการปฏบต. (พมพครงท 3). กรงเทพฯ: รตนไตร. นทธ จตสวาง. (2555). การบรหารการเปลยนแปลง:กรณของงานราชทณฑ. คนเมอ 27 กนยายน 2557). จาก, https://www.gotoknow.org/posts/442713 สานกงาน ก.พ.ร. และสถาบนเพมผลผลตแหงชาต. (2548). คมอการจดทาแผนการจดการความร. คนเมอ 29 กนยายน 2557. จาก, www.opdc.go.th/oldweb/thai/frame_kpi_49/ handbook_2549.doc สมภาษณ ธรณ ภนากลม. (15 กนยายน 2560) นกทณฑวทยาชานาญการ หวหนาฝายสวสดการ. สมภาษณ รพยศ อมไสว. (15 กนยายน 2560). นกทณฑวทยาชานาญการ หวหนางานควบคมแดน สถานพยาบาลรกษาการหวหนาฝายควบคมผตองขง. สมภาษณ. รฐศกด บญประคอง. (15 กนยายน 2560). เจาพนกงานราชทณฑชานาญงาน หวหนางานเยยมญาต. สมภาษณ. เอนก วงคชมภ. (15 กนยายน 2560). เจาพนกงานราชทณฑชานาญงาน หวหนางานจาแนกลกษณะ ผตองขง. สมภาษณ. อจฉรยวด ซมซาบ. (15 กนยายน 2560). นกสงคมสงเคราะหชานาญการ หวหนางานสงคม สงเคราะห. สมภาษณ.



ยศาสตรและสงคมศาสตร umanities and Social Scienceeeeeeeeeeeeeeee

Efficiency Airlines Management Strategy Method of Aviation Business Success: case study: - Aircraft Acceptance Test Team

Chusak Rungsit1 Suttha Sanpetpanich

2 Rungkaew Katekaew

3 Chantarat Vorapanya

4

Abstract The objective of this article was to propose Efficiency Airlines Management

Strategy Method of Aviation learning for Business Success: case study: Aircraft Acceptance Test Team. An Induction article based on the modification from the STANAG3910/EFEX resource components (PBA.pro-STANAG) and database components (PBA.pro-STANAG-DBM) are available for the PBA.pro™ data bus test and analysis tool to support single or multiple STANAG3910/EFEX modules with BC, multi RT simulation, bus monitoring/recording and physical replay functionality.

Keywords: Airlines Management Strategic planning Business Success Introduction Airlines management is many more concerning businesses and organizations are the function that coordinates the efforts of people to accomplish goals. That is including crew resource management for airline business. It involves using technology to organize automate and synchronize in many functions concern. Man is very important in term of flying management. (Bolton, Ruth N (1998). A Dynamic Model of the duration relationship, Shaw, Robert, Computer Aided marketing and selling (1991). There are many obstacles that affect to the management of the flight crew personnel. They are aircrafts, aviators, finance, air industries, air traffic control and meteorological and so on. Many airliners had confronted and suffered a lot if their aircraft park on ground instead of flying due to operational personal (pilot) refuse to fly. To prevent any lost due to these factors, the management operational personal must learn more about the general knowledge of aerodynamics, and meteorology. For instance; aircraft unable to fly due to lack of spare parts, some pilots miss flight or airman immediately report sick before flying, bad weather condition, air traffic control hold the aircraft due to the congestion runway, VVIP movement, bomb warning. 1 Lecturer Bachelor of Business Administration Department of Aviation Business Management Stamford International University

2 Lecturer Bachelor of Business Administration Department of Aviation Business Management Stamford International University






There are at least six obstacles affects the airline businesses: 1) Air impact to the strategy of the airline management, aviation theory

2) Developing management Theories, flight personnel conceptual 3) Flight Crew Member (Operation Personnel) 4) Barrier Types of Aircraft 5) Air law Influence Aviation Communication and Meteorology 6) Aeronautical use for the Airline Management Strategy Air Impact to the Strategy of the Airline Management, Aviation theory Obstacle is the barrier to offend the flying procedure. There are weather condition, engines failure, cabin defect, Pilot sick before flight operation, bomb warning, passengers not show but loaded check baggage. Many curious wise men in the old days looked up to the clear sky and questions about how come birds can fly. Unfortunately, world was still flat at that ancient concept and those men needed to journey to the end of sphere. To fulfill this need they thought about if they were the flying birds.

Bad weather condition (Meteorology) Airlines will get Meteorology Report to the Airport (METAR) and will consider for holding the Aircraft to wait until more clear sky and safe enough to fly. According to the severe bad weather might ruin the aircrafts no matter how big of them.

Some pilot sick before flight Flight crew personnel may get immediately sick before flight. The flight crew movement of operational personnel will call stand by duty pilot (same ranking) for substitution flying at once. It will affect to the flight delay departure.

Bomb warning This over expectation bomb warning might report from ground or on air during flight. The duty inflight personnel must dismiss the flight and immediately evacuate both passengers and crew.

Passengers no-go but loaded checked baggage If the airline found that, no-go passengers or passengers refuse to fly; their baggage has to be off loaded at once. (www.IATA.or.gr)

Engine failure and technical problem and cabin defecting The technical problem and engine failure or even cabin defecting May cause discomfort to the passengers are the most importance cases that hold the aircraft for




maintenance. The changing of the aircraft might be done to keep on time schedule. Consideration of the operational personnel team must be done.

Operation Personnel and Aviation Theory (Reilly Burke p50-56; 2005) Pilot: Aviator or Pilot in Command and co-pilot Cabin Attendant: Air Hostess and Air Steward Ground staff: Passenger Facilitator Ground Services

Aerodynamic and Personal Practices Officers There are the laws of Aerodynamic or physics law to let us study that any object can lifted up from the surface. An Airplane can fly due to the power of four forces and lift up to the sky and control direction by a pilot.

Four Forces Acting on the Airplane in Flight (Reilly Burke p50-56; 2005) Lift: Force for lifting Airplane up to the sky Weight: Force for pulling down Airplane from the sky (gravity) Thrust: Force for pushing Airplane forward to the sky Drag: Force for pulling Airplane backward against Thrust

When the Aircraft in flight mode moves by the four forces as shown. It is the primary task of a pilot to control these forces so as to direct the airplane’s speed and flight path in a safe and flight path in safe and efficient manner. To do this the pilot must understand these forces and their effect. Among the aerodynamic forces acting on an airplane during flight, four are basic because they act upon the airplane during maneuvers. While in steady-state flight, the attitude, direction, and speed of the airplane will remain constant until one or more of the basic forces chances in magnitude. In uncelebrated flight [steady flight] the opposing forces are in equilibrium. Lift and thrust are considered as positive forces, while weight and drag are considered as negative forces, and sum of the opposing forces is zero. In other words, lift equals weight and thrust equals drag. When pressure is applied to the airplane controls, one or more of basic forces changes in magnitude and becomes greater than the opposing forces, causing the airplane to the airplane to accelerate or move in the direction of applied force. For example, if power is applied (increasing thrust) and altitude is maintained, the airplane will accelerate. (Stanton, N.A, Harvey, C, Plant, K.L.and Bolton, L., 2013vol.56 (4) pp.459-461) As speed increases, drag increases, until a point is reached where drag againt equals thrust, and the airplane will continue in steady flight at a higher speed. As




another example, if power is applied while in level flight, and a climb attitude is established, the force of lift would increase during the time back elevator pressure is applied; but after a study-state climb is established, the force of lift would be approximately equal to the force of weight. The airplane does not climb and, because lift is greater than in level flight, but because thrust is greater than drag, and because a component of thrust is developed which acts upward, perpendicular to the flight path. Airplane designers make an effort to increase the performance of the airplane by increasing the efficiency of the desirable forces of lift and thrust while reducing, as much as possible, the undesirable forces of weight and weight and drag. Nonetheless, compromise must be made to satisfy the function and desired performance of airplane. (Stanton, N.A, Harvey, C, Plant, K.L. and Bolton, L., 2013vol.56(4) pp.600-611) Aircraft Effective Operator and its Accessories

Cockpit Cockpit or Flight deck is the area near the front of the aircraft, from which the pilot controls the aircraft. Most modern cockpit is enclosed, except some small aircraft. (Wikipedia) Cockpit of an aircraft contains flight instruments on an instruments panel, and the controls that enable the pilot to fly the aircraft. In most airlines, a door separates the cockpit from passenger’s compartment. After the September11, 2001 attacks, all major airlines fortified their cockpits against access by hijackers.

Flight instruments In modern electronic cockpit, the electronics flight instruments usually regarded as essentials are MCP, PFD, ND, EICAS, FMS/CDU and back up instruments. MCP: Mode Control Panel, usually a long narrow panel located centrally in front of the pilot, may be used to control heading, speed, altitude, vertical speed, vertical navigation, and lateral navigation.it may also be used to engage or disengage both the autopilot and alto throttle. The panel as an area is usually referred to as the “glare shield panel” MCP is a Boeing designation [that has been informally adopted as generic name for the unit/panel] for the unit that allow for the selection and parameter setting of the different auto flight functions, the same unit on an Aircraft is referred to as referred to as the Flight Control Unit PFD: Primary Flight Display usually located in prominent position, either centrally or on either side of the cockpit.it will in most cases include a




digitized presentation of the of the attitude indicator, air speed and altitude indicators and vertical speed indicator. It will in many cases include some form of heading indicator and ILS/VOR deviation indicators. In many cases an indicator of engaged and armed auto flight system modes will be present along with some form of indication of the selected values for altitude, speed, vertical speed and heading. It may be pilot selectable to swap with the ND ND: Navigation Display, which may be adjacent to the PFD, shows the current route and information on the next waypoint, current wind speed and wind direction. It may be pilot selectable to swap with the PFD. EICAS/ECAM: Engine Indication and Crew Alerting System for (Boeing) or Electronic Centralized Aircraft Monitor (for Airbus) will allow the pilot to monitor the following information. FMS: Flight Management System/control unit may be used by the pilot to enter and check for the following information: Flight plan, speed control, navigation control, and so on. Back up instruments: In a less prominent part of the cockpit, in case of failure of the other instruments, there will be a set of back up instruments, showing basic flight information such as speed, altitude, heading, and aircraft attitude. Cabin: Aircraft cabin is the section of an aircraft in which passengers ‘travel. At cruising altitudes of modern commercial aircraft the surrounding atmosphere is too thin for passengers and crew to breathe without an oxygen mask, so cabins are pressurized a higher pressure than ambient pressure at low altitude. In commercial air travel particularly in airliners, cabins may be divided into several parts. These can include travel class sections in medium and large aircraft. Areas for flight attendants, the galley and stowage for inflight service. Seats are mostly arranged in rows and alleys. The higher the travel class, the more space is provided. Cabins of the different travel classes are often divided by curtains, sometimes called classes’ dividers through some airlines will not utilize a curtain between Business and First class. Passengers are not usually allowed to visit higher travel class cabins in commercial flights. Engines: during takeoff, each engine develops a pulling force [thrust]. This thrust accelerates the aircraft to a speed so high that the lift of wing exceeds the weight of the aircraft. In cruise, considerably less thrust is required to maintain the flying speed by overcoming the resistance of air. (FOM of Thai airways international co.,ltd.) A rotating compressor at the forward end of engine compresses




the air flowing through the engine. Fuel is injected into the compressed airstream. Once ignited by a spark plug during engine start, the injected fuel continues burning, with high energy exhaust gases travelling aft through the engine driving a turbine, which in turn drives the engine in the same manner as the water rushing out of a garden hose creating the pushing force felt when holding the hose. The exhaust gases thus develop the thrust. In modern jet engines, only a smaller part of the airflow runs through the engine as described above. After passing the first stage, which is called the fan, most of the air is routed outside the basic engine. The fan works much like a propeller and provides the greater part of thrust. After landing, the exhaust gas can be reversed to forward direction. This helps the wheel brakes in stopping the aircraft and is especially effective at high speeds and very useful on e.g even slippery runway. Some aircraft cabins contain passenger entertainment systems. Short haul cabins tend to have no or shared screens whereas long haul flights often contain personal screens which allow passengers to choose what to watch on their personal screen. Travel classes: Travel class is the quality of accommodation on public transport. The accommodation could be a seat or a cabin for example. Higher travel classes are designed to be more comfortable and are typically more expensive. (Stanton,N.A,Harvey,C,Plant,K.L.and Bolton,L.,2013 vol.56(4) pp.590-611) Seat: is an accommodation seat on an airliner in which passengers are accommodated for the duration of the journey. Such seats are usually arranged in rows running across the airplane’s fuselage. A diagram of such seats in an aircraft is called an aircraft seat map. Seat map: is a diagram of the seat layout inside a passenger aircraft. They are often published by airlines for information purposes, and are of use to passengers for selection of their seats at booking or check-in.it is indicated the basic seating layout, the numbering and lettering of the seats, the location of the emergency exits, lavatories, galleys, bulkheads and wings. Emergency Exits: is the exit for combining both the use of regular and special evacuation exits. It also provides an alternative if the route to the regular exit is blocked by fire, etc. Lavatory: is a small room on an aircraft with a toilet and sink. In the history smaller aircraft such as fighter were fitted with devices known as relief tubes only for urination. These devices were awkward to use and could become frozen and blocked in the intense cold in high altitude. But now high technology




present aircraft are installing vacuum toilet which are more comfortable to passengers. Galley: is the compartment of a ship, train or train or aircraft where is cooked and prepared. It can also refer to a land-based kitchen on a naval base or particular formed household kitchen. Aviation kitchen called galley. These are two main sizes of trolley in use with the airlines around the world, called the “ATLAS” and “KSSU”sizes.ATLAS is by far the most common size with approximately 80% of airlines using it, Remaining uses of KSSU include KLM and Cathay Pacific. (Stanton,N.A,Harvey,C,Plant,K.L.and Bolton,L.,2013vol.56 (4) pp.590-611)

Aerospace Industry Technologies The Federal Aviation Administration (FAA) and the National Aeronautics and Space Administration (NASA) have researched the ergonomic aspects of cockpit design and have conducted investigation of airlines industry incidents. Cockpit design disciplines include Cognitive Science, Neuroscience, Human Computer Interaction, Human Factors Engineering, Anthropometry and Ergonomics. (Stanton,N.A,Harvey, C,Plant,K.L.and Bolton,L.,2013 vol.56(4) pp.590-611) Aircraft designs have adopted the fully digital “glass cockpit”, In such designs, instruments and gauges, including indications map display, use a user interface markup language known as ARINC661. This standard defines the interface between an independent the cockpit display system, generally produced by a single manufacturer, and avionics equipment and user applications, it is required to support by means of displays and controls, often made by different manufacturers. The separation between the overall display system, and the applications driving it, allows for considerable specialization and independent. (refer;-Stanton,N.A,Harvey,C,Plant,K.L.Bolton,L.,2013vol. 56(4)pp.590-611) Personnel Management Theories, Flight Personnel Conceptual The airlines business is running by the several duties and job assignment to many functions. Those functions are managed by men. The teams try their best to work and establish the airlines concerning jobs. These are the main concept of dissertation problem which concerning many confusing things but can be managed by human. Many theorists had studied a lot about the resultant of these theories. Management theories have developed from different approaches. Weihrich and Koonz (1993:32-33) highlight the emergence of management thought by means of categorization on major contributions to management: scientific management, modern operational – management theories, behavioral science, systems theories,




and emergence of modern management thought and recent contributors to management. The new invention in machinery induced the factory based productivity which called for studies to improve mass productivity. After an era of overemphasis on productivity, management theorists started to respond to the call for attention to human relations and motivation. Developing technology in term of air transportation and communication enable business diversification and multinational business. These theories explained us to understand about the different of human manner such as need and want, determination and calculation, test and inspection etc. The developing management of human are being done to the machines (aircraft). Aircraft ownership might seem like a dream target for the average operation personnel, but those who have gone through it know how that buying an aircraft can be a real nightmare, these are a few tips to help you navigate your way through the aircraft buying process. (Refer to;-Management aviation theory.about.com /od/pilot/Sarina Houston)

Development of Management Theories Management Theories has developed from different approaches. Weihrich and Koonz (1993:32-33) highlight the emergence of management thought by means of categorization on major contributions to management: scientific management, modern operational – management theories, behavioral science, systems theories, and emergence of modern management thought and recent contributors to management. The new invention in machinery induced the factory-based productivity which called for studying to improve mass productivity. After an era of overemphasis on productivity, management theorists started to respond to the call for attention to human relations and motivation. Developing technology in term of transportation and communication enable business diversification and multinational business. In the competitive global arena, theorists introduced contingency theory and strategic management to enhance competitive advantages. They proposed contingency theory and systems theory to interact with the environment. When information technology is so much developed as it is today, theorists propose network integration as a means of survival of business and performance as well as quality improvement. The development of management theories rests upon the contribution theorists from various fields over the years. In the discussion of motivation theories, Gibson, et al,(2000:140)categorize motivation theories into content theories and




process theories and propose a graphic comparison of four content theories of motivation (fig 3.1). They consist of Maslow’s need hierarchy, Herzberg’s two-factor theory, and McClelland’s hierarchical needs. Of all the content theories, Gibson, et al. (2000:140) contend that Herzberg’ work is the most criticized. However, it is surprising that Herzberg’s theory has withstood the test of time. The two-factor theory is not only regularly cited among academicians but remains popular with managers who attempt to increase motivation in their corporations using Herzberg’s motivation factors. Herzberg (1966).Quoted in Gibson, et al., 2000: 134) presented hygiene and motivation factors and posited that hygiene factors (extrinsic factors) consist of non-motivation factors which consist of wages, salaries and benefits, job security, working conditions, supervision, relationship with other workers, relationship with supervisors, and organizational policies while motivation factors (intrinsic motivation factors) consist of the work itself, work autonomy, advancement, and achievement. References Garcia-Bernardo, Sheridan Dodds, F. Johnson (2016). "Quantitative patterns in

drone wars" (PDF). Science direct. Hill, J., & Rogers, A. (2014). The rise of the drones: From The Great War to Gaza.

Vancouver Island University Arts & Humanities Colloquium Series. Rogers, A., & Hill, J. (2014). Unmanned: Drone warfare and global security.

Between the Lines. ISBN 9781771131544 The Ghost Pattern (2015). by Leslie Wolfe features also UAVs assisting in military

operations. http://www.topgear.com/car-news/big-reads/how-drones-are-making-rallying-more-

exciting



ศาสตรและสงคมศาสตร umanities and Social Sciencee

ความรบผดฐานพาอาวธปนตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา ๓๗๑

Liability of armed in public under Criminal Code Section ๓๗๑

ณฐวฒ ปฐมสทธาภรกษ1

บทคดยอ

การดารงชวตอยของมนษยในสงคมเมองปจจบนนน คงเปนเรองยากทจะหลกเลยงตอการเผชญหนากบอาชญากรรมทงหลายทเตบโตไปพรอมกบความเจรญกาวหนาของสงคม จงมคากลาววาสงคมใด เมองใดมความเจรญทนนยอมมอาชญากรรมเสมอ จากปญหาดงกลาวถอเปนสาเหตหนงทประชาชนตองปกปองชวต รางกาย ทรพยสน สทธและเสรภาพของตนใหปลอดภยจากอาชญากรรมนน การพกพาอาวธปนจงเปนอกทางเลอกหนงทมประชาชนบางสวนเลอกทจะพกพาอาวธปนไปดวยเมอตองเดนทางออกจากเคหสถานไปยงสถานทตางๆ เนองจากคดวาหากรอเจาหนาทมาชวยเหลอคงไมทนกาล ดงนการพาอาวธปน ทจะตองรบผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๗๑ จะตองเปนการพาอาวธไปในเมอง หมบานหรอทางสาธารณสถาน โดยเปดเผยหรอโดยไมมเหตสมควรหรอพาไปในชมชนทไดจดใหมขนเพอนมสการ การรนเรงหรอการอนใดตองระวางโทษปรบไมเกนหนงพนบาท และใหศาลมอานาจสงรบอาวธปนนนได ผเขยนจงนาเสนอบทความทพจารณาถงความรบผดตามประมวลกฎหมายอาญากรณการพาอาวธปนออกนอกเคหสถาน ทฤษฎตางๆและกฎหมายอนทเกยวของ เนองจากมหลายๆกรณทผทพาอาวธปนออกนอกเคหสถานเชอวาการกระทาดงกลาวไมเปนความผด เชน การพาอาวธปนไปในในเมองโดยทอาวธปนนนไมมกระสนปน หรอเปนปนเกาชารดทสภาพไมพรอมใชงานแลวเหตใดจงตองรบผดทางอาญาเนองจากอาวธปนดงกลาวไมสามารถใชงานยงไดอยางเชนอาวธปน หรอมกรณใดทสามารถพกพาอาวธออกนอกเคหสถานไดโดยไมตองรบผดทางอาญา

คาสาคญ : ความรบผด,อาวธปน,ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา๓๗๑

Abstract

Nowadays, it seems to be difficult for people who are living their life in the modern city to avoid crime confrontation, which is rising along with social development. There is a saying that “despite increases in material prosperity have crime rates also increased”. According to such problem, it could be a reason for people to protect their life, body, property, right, and liberty from such crime. Carrying a firearm in public is one option for some people when they are travelling from their dwelling place to other places due to the thoughts of unable to wait for public officer’s assistance to provide help in time. However, liability of carrying firearm, which is subject to Criminal Code Section 371, the person must go armed in town, village, or public way openly without justifiable grounds, or is armed amongst a public 1 อาจารยประจาหลกสตรนตศาสตรบณฑต มหาวทยาลยเอเชยอาคเนย




gathering for religious purposes, recreational purposes or any other purposes shall be liable to a fine not exceeding one thousand Baht. In this respect, the court shall be empowered to confiscate such weapon.

The writer would like to present the article which is considered about carrying a firearm out of dwelling place liability according to the Criminal Code, theories, and related laws, as there are several cases that the individual who goes armed out of his dwelling place believes that such action is not guilty. For example, going armed in town without the bullet, or such firearm is old, broken, and not ready for shooting. Why does he have to be liable for criminal liability if such firearm could not be used as a firearm or is there any action of going armed out of dwelling place without criminal liability?

Keywords: Liability, Armed, Criminal Code Section ๓๗๑ บทนา การพกพาอาวธปนเปนอกทางเลอกหนงทมประชาชนบางสวนเลอกทจะพกพาอาวธปนไปดวยเมอตองเดนทางออกจากเคหสถานไปยงสถานทตางๆ สาเหตหนงทประชาชนตองปกปองชวต รางกาย ทรพยสน สทธและเสรภาพของตนใหปลอดภยจากอาชญากรรม เนองจากคดวาหากรอเจาหนาทมาชวยเหลอคงไมทนกาล และคงเปนเรองยากทจะหลกเลยงตอการเผชญหนากบอาชญากรรมทงหลายทเตบโตไปพรอมกบความเจรญกาวหนาของสงคมพจารณาถงความรบผดตามประมวลกฎหมายอาญา กรณการพาอาวธปนออกนอกเคหสถาน เนองจากมหลายๆกรณทผทพาอาวธปนออกนอกเคหสถานเชอวาการกระทาดงกลาวไมเปนความผด เชน การพาอาวธปนไปในในเมองโดยทอาวธปนนนไมมกระสนปน หรอเปนปนเกาชารดทสภาพไมพรอมใชงานแลวเหตใดจงตองรบผดทางอาญาเนองจากอาวธปนดงกลาวไมสามารถใชงานยงไดอยางเชนอาวธปน หรอมกรณใดทสามารถพกพาอาวธออกนอกเคหสถานไดโดยไมตองรบผดทางอาญา เดมกฎหมายลกษณะอาญา บญญตเกยวกบการมอาวธปนตดตวไวในมาตรา ๓๓๕(๒) และมาตรา ๓๓๕(๓) มาตรา ๓๓๕(๒) แกไขโดยพระราชบญญตแกไขเปลยนแปลงกฎหมายลกษณอาญา มาตรา๓๓๕ ขอ ๒ บญญตวา “ผใดถออาวธ ซงอาจทาใหเปนทหวาดเสยวแกสาธารณชน หรอมสาตราวธพาไปในถนนทางหลวงหรอทประชมชนสาธารณสถานตางๆโดยมนมไดรบอนญาตจากเจาพนกงานอนชอบดวยกฎหมายใหพาไปได ทานวามนกระทาผด ตองระวางโทษชน๑ แลใหรบสาตราวธนนเสยดวย แตความในขอน หาไดหมายหามถงการทถออาวธปนไมประจไปเพอประโยชนในการยงสตวอนชอบดวยกฎหมายนนดวยไม” และมาตรา๓๓๕(๓) บญญตวา “ผใดมสาตราวธไมวาอยางใดใด เขาไปในทประชมชนเวลามงานนกขตฤกษ ทานวามนมความผด ตองระวางชนโทษ๑ และใหรบอาวธปนนนเสยดวย” จากบทบญญต มาตรา ๓๓๕(๒) อนญาตใหผมอาวธปนพาอาวธปนไปในถนนทางหลวงหรอทประชมชนสาธารณสถานตางๆไมตองรบผดตามมาตรานหากไดรบอนญาตจากเจาพนกงานโดยชอบดวยกฎหมายใหพาไปได แตถาถออาวธปนซงอาจทาใหเปนทหวาดเสยวแกสาธารณชนกตองรบ




ผดไดแมไดรบอนญาตเจาพนกงานอนชอบดวยกฎหมายกตามแตในมาตรา ๓๓๕(๓) กฎหมายไมไดบญญตยกเวนไวดง ๓๓๕(๒) ทใหเจาพนกงานอนชอบดวยกฎหมายอนญาตได กลาวคอ แมไดรบอนญาตในใหมอาวธปนตดตวไปกมความผดหากพาอาวธปนนนไปในทประชมชนเวลามงานนกขตฤกษ ตอมาเมอมการใชประมวลกฎหมายอาญาแทนกฎหมายลกษณะอาญาทยกเลกไป บทบญญตดงกลาวทงสองไดมการยกเลกไปและมการบญญตเรองนในประมวลกฎหมายอาญา ภาค ๓ ลหโทษ มาตรา ๓๗๑ บญญตวา “ผใดพาอาวธไปในเมอง หมบานหรอทางสาธารณ โดยเปดเผยหรอโดยไมมเหตสมควร หรอพาไปในชมชนทไดจดใหมขนเพอนมสการ การรนเรง หรอการอนใด ตองระวางโทษปรบไมเกนหนงพนบาทและใหศาลมอานาจสงใหรบอาวธนน” ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๗๑ สามารถแยกประเดนการกระทาความผดไว ๒ กรณ กลาวคอ

(๑) การพาอาวธไปเมอง หมบานหรอทางสาธารณะโดยเปดเผยหรอโดยไมมเหตอนสมควร และ (๒) การพาอาวธไปในชมนมชนทไดจดใหมขนเพอนมสการ การรนเรงหรอการอนใด ซงเมอพจารณากฎหมายทง ๒ ฉบบแลวสงทประมวลกฎหมายอาญาบญญตไวในมาตรา

๓๗๑ แตกตางจากกฎหมายลกษณะอาญา มาตรา ๓๓๕(๒)และ๓๓๕(๓) คอ ประเดนแรก การอนญาตใหผมอาวธปนพาอาวธปนไปในถนนทางหลวงหรอทประชมชนสาธารณสถานตางๆไมตองรบผดตามมาตรานหากไดรบอนญาตจากเจาพนกงานโดยชอบดวยกฎหมายแตในมาตรา ๓๗๑ ไมไดบญญตใหอานาจเจาพนกงานไว ประเดนทสอง มาตรา ๓๓๕(๒) บญญต “ผใดถออาวธ ซงอาจทาใหเปนทหวาดเสยว”แตในประมวลกฎหมายอาญามาตรา ๓๗๑ ไดใชคาวา “ผใดพาอาวธโดยเปดเผยหรอโดยไมมเหตอนสมควร” แตขอความดงกลาวไปปรากฏในพระราชบญญตอาวธปนฯพ.ศ.๒๔๙๐ มาตรา๒๒ บญญตใหเจาพนกงานมอานาจออกใบอนญาตมอาวธปนตดตวไปไดสาหรบ ผมใบอนญาตใหมและใชอาวธปน หากผไดรบใบอนญาตมอาวธปนตดตวไปไดแสดงตนเปนทหวาดเสยวตอประชาชน ผออกใบอนญาตจะสงพกใชใบอนญาตทออกใหโดยมกาหนดระยะเวลา หรอจะสงเพกถอนเสยกได ซงผเขยนเขาใจวาเมอมการ บญญตกฎหมายอาวธปน พ.ศ.๒๔๙๐ ไดนาอาวธ “ปน” ออกมาตางหากจากคาวา อาวธ เดม ทไมไดจากดเฉพาะอาวธปนเทานน จงนาความในมาตราดงกลาวมาบญญตไวในมาตรา ๘ ทว และมาตรา ๒๒ และในสวนของมาตรา ๓๗๑ กใชคาวา “อาวธ” โดยไมไดจากดเฉพาะอาวธปน เทานน ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๗๑ บญญตวา “ผใดพาอาวธไปในเมอง หมบานหรอทางสาธารณ โดยเปดเผยหรอโดยไมมเหตสมควร หรอพาไปในชมชนทไดจดใหมขนเพอนมสการ การรนเรง หรอการอนใด ตองระวางโทษปรบไมเกนหนงพนบาทและใหศาลมอานาจสงใหรบอาวธนน” โดยคาวา อาวธ นนมการบญญตนยามอยใน ประมวลกฎหมายอาญา ภาค ๑ บทบญญตทวไป ลกษณะ ๑ บทบญญตทใชแกความผดทวไป หมวด ๑ บทนยาม มาตรา๑ (๕) “อาวธ” หมายความรวมถงสงซงไมเปนอาวธโดยสภาพ แตซงไดใชหรอเจตนาจะใชประทษรายรางกายถงอนตรายสาหสอยางอาวธ จากบทบญญตดงกลาวลกษณะประเภทของอาวธ สามารถแบงได ๒ ประเภท๑ กลาวคอ




(๑) อาวธโดยสภาพ ไดแกสงทสรางขนเพอใชในการประหตประหารโดยเฉพาะ เชนปน มด ดาบ หอก แหลน หลาว ระเบด สนบมอเปนอาวธ (คาพพากษาศาลฎกาท ๖๔๐/๒๔๙๒) อาวธปนแมไมมลกโมและแกนลกโม ไมสามารถใชยงไดเปนอาวธโดยสภาพ

คาพพากษาศาลฎกาท ๑๔๙๙/๒๕๒๓ อาวธปนแมจะไมมลกโมและแกนลกโมปน ไมสามารถใชยงได กเปนอาวธโดยสภาพตามความหมายของประมวลกฎหมายอาญามาตรา ๑(๕)เมอจาเลยพาไปในทางสาธารณะโดยไมมเหตสมควรยอมเปนความผดตามมาตรา ๓๗๑ และตามพระราชบญญตอาวธปนฯ พ.ศ.๒๔๙๐ มาตรา ๘ ทว มไดจากดเฉพาะวาอาวธปนนนจะตองสามารถใชยงไดจงจะเปนความผด เมออาวธปนของกลางทจาเลยพกพาตดตวไปเปนอาวธปนตามความหมายของกฎหมายกตองดวยเงอนไขทบญญตเปนความผดแลวแมไมอาจใชยงไดกถอวาจาเลยกระทาผดตอกฎหมายดงกลาวแลว (๒) กรณทไมใชอาวธโดยสภาพ เชน ไมยาว ๕ฟต โคนโต ๑๐ นว ตอนกลางและตอนปลายโต ๘ นวครง ทใชตผเสยหายถกกะโหลกศรษะแตก (คาพพากษาศาลฎกาท๓๖/๒๕๐๓) เหลกขดชารฟหรอสว ทจาเลยชกออกมาขจะทารายในการปลนเปนอาวธ(คาพพากษาศาลฎกาท ๒๐๐๙/๒๕๒๒) มดคตเตอรแมจะไมเปนอาวธโดยสภาพแตจะเอามาใชขมขผเสยหายทกครง จงเปนอาวธโดยเจตนาจะใช (คาพพากษาศาลฎกาท ๑๔๐๐/๒๕๓๘) จะพบไดวาคาวา “อาวธ” ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๗๑ นนจะมความหมายเปน ๒ ลกษณะคอเปนอาวธโดยสภาพ และไมใชอาวธโดยสภาพแตซงไดใชหรอเจตนาจะใชประทษรายรางกายถงอนตรายสาหสอยางอาวธ โดยอาวธตามบทบญญตนไมไดจากดเฉพาะอาวธปนเทานน ซงถาพจารณาตามพระราชบญญตอาวธปน เครองกระสนปน วตถระเบด ดอกไมเพลงและสงเทยมอาวธปน พ.ศ.๒๔๙๐ มาตรา ๘ ทว๒ วรรคหนงบญญตวา “หามมใหผใดพาอาวธปน ตดตวไปในเมอง หมบาน หรอทางสาธารณะโดยไมไดรบอนญาตใหมอาวธปนตดตว เวนแตเปนกรณทตองมตดตวเมอมเหตจาเปนและเรงดวนตามสมควรแกพฤตการณและวรรคสอง บญญตวา “ไมวากรณใด หามมใหพาอาวธปนไปโดยปรยาย หรอพาไปในชมนมชนทไดจดใหมขนเพอนมสการ การรนเรง การมหรสพ หรอการอนใด...” มการบญญตคาวา “อาวธปน” ไวเปนการเฉพาะและมการบญญตกาหนดนยามความหมายไวในมาตรา ๔ (๑) “อาวธปน”๓ หมายความรวมตลอดถงอาวธทกชนดซงใชสงเครองกระสนโดยวธระเบดหรอกาลงดนของแกสหรออดลมหรอเครองกลไกอยางใด ซงตองอาศยอานาจของพลงงาน และสวนหนงสวนใดของอาวธนนๆ ซงรฐมนตรเหนวาสาคญและไดระบไวใน กฏกระทรวง ดงน กรณความรบผดทางอาญาตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา ๓๗๑ สาหรบผใดทพาอาวธปนไปในเมอง หมบานหรอทางสาธารณสถาน โดยเปดเผยหรอโดยไมมเหตสมควร หรอพาไปในชมชนทไดจดใหมขนเพอนมสการการรนเรง ซงมอตราโทษปรบไมเกนหนงพนบาทและใหศาลมอานาจสงใหรบอาวธนน และมาตรา ๘ ทว ตามกฎหมายอาวธปน เครองกระสนปนวตถระเบด ดอกไมเพลงและสงเทยมอาวธปน ลกษณะกรรมของการกระทาทงสองมาตราคอ การพาอาวธหรออาวธปนไปในเมอง หมบานหรอทางสาธารณะ ถอเปนกรรมเดยวกนในกรณของการพาอาวธปนไปในทตางๆ จงเปนกรรมเดยวผดกฎหมายหลายบท ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา๙๐ ลงโทษตาม




กฎหมายอาวธปน เครองกระสนปน วตถระเบด ดอกไมเพลงและสงเทยมอาวธปน มาตรา ๘ทวประกอบมาตรา ๗๒ทว๔ ซงเปนบทหนกกวา กลาวคอ ตองระวางโทษจาคกไมเกนหาปหรอปรบไมเกนหนงหมนบาท หรอทงจาทงปรบ และถาผนนฝาฝนมาตรา ๘ ทววรรคสองดวย ตองระวางโทษจาคกตงแตหกเดอนถงหาป และปรบตงแตหนงพนบาทถงหนงหมนบาท คาพพากษาศาลฎกาท ๑๙๐๓/๒๕๒๐ พระราชบญญตอาวธปนฯ พ.ศ.๒๔๙๐ มาตรา ๔(๑) ซงแกไขเพมเตมโดยฉบบท ๓ พ.ศ.๒๕๐๑ มาตรา ๓ บญญตวา "อาวธปนหมายความรวมตลอดถงอาวธทกชนดซงใชสงเครองกระสนปนโดยวธระเบดหรอกาลงดนของแกสหรออดลม หรอเครองกลไกอยางใดซงตองอาศยอานาจของพลงงานและสวนหนงสวนใดของอาวธปนนนๆ ซงรฐมนตรเหนวาสาคญและไดระบไวในกฎกระทรวง" มไดบญญตวาอาวธปนจะตองใชยงไดจงจะเปนอาวธปนและแมสวนหนงสวนใดทรฐมนตรเหนวาสาคญและไดระบไวในกฎกระทรวงกถอวาเปนอาวธปนดวย ดงนน การทจาเลยมปนพกสนออโตเมตก ชนดประกอบขนเองขนาด .๒๒ ไวในความครอบครองโดยมไดรบอนญาตจากนายทะเบยนทองท แมปนดงกลาวไมอาจใชยงทาอนตรายแกชวตและวตถไดจาเลยกมความผดตามพระราชบญญตอาวธปนฯ พ.ศ.๒๔๙๐มาตรา ๗ และปนดงกลาวเปนอาวธโดยสภาพ เมอจาเลยพาไปในเมองและทางสาธารณะ โดยไมมเหตอนสมควร จงมความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๗๑ ดวย (วนจฉยโดยมตทประชมใหญครงท ๔/๒๕๒๐) ถามการลงโทษผกระทาความผดตาม พระราชบญญตอาวธปนฯ พ.ศ.๒๔๙๐ ซงเปนบทหนกกวาประมวลกฎหมายอาญาอาญามาตรา ๓๗๑ แตพระราชบญญตอาวธปนฯ พ.ศ.๒๔๙๐ มไดมการบญญตโทษใหรบอาวธปนได ศาลจะนาบทลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา๓๗๑ ไปรบอาวธปนไมได คาพพากษาศาลฎกาท ๓๔๐๕/๒๕๒๗ จาเลยคนหนงขบขรถจกรยานยนตโดยมจาเลยอก ๒ คนนงซอนทายนาอาวธปน และกระสนปนเขามาในตลาดซง เปนเมองและทางสาธารณะเทานน จงถอไมไดวารถจกรยานยนตของกลางเปนทรพยสนซงจาเลยไดใชหรอมไวเพอใชในการกระทาความผดตาม พระราชบญญตอาวธปนฯ และ ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๗๑ ทศาลจะสงรบจาเลยมความผดตาม พระราชบญญตอาวธปนฯ และประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๗๑ แตใหลงโทษตาม พระราชบญญต อาวธปนฯ ซงเปนกฎหมายบททมโทษหนกทสดศาลจะอาศย ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๗๑ มาเพอรบอาวธปนไมได ในเมอเปนอาวธปนทเจาของไดรบอนญาตจากนายทะเบยนทองทใหม จงมใชทรพยสนทจะตองรบ คาพพากษาศาลฎกาท ๒๑๔๕/๒๕๓๘ เมอศาลลงโทษจาเลยตามพระราชบญญตอาวธปนฯ มาตรา ๘ ทววรรคสอง,มาตรา๗๒ทววรรคสอง ซงเปนบททมโทษหนกทสดและเปนกรรมเดยวกบความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา๓๗๑แลวกจะอาศยประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๗๑ มาสงรบอาวธปนของกลางไมไดจาเลยไดรบอนญาตใหมและใชอาวธปนดงกลาวไดโดยชอบเมอความผดตามพระราชบญญตอาวธปนฯทลงโทษจาเลยไมไดบญญตเรองรบทรพยไวศาลกรบอาวธปนของกลางไมได การไดรบอนญาตใหมอาวธปนกบการมอาวธปนพาตดตวไปในเมอง หมบานหรอทางสาธารณะ นนเปนคนละกรณกน หมายถงการไดรบอนญาตใหมอาวธปนนนเปนไปตามพระราชบญญตอาวธปนฯ พ.ศ.๒๔๙๐ มาตรา ๗ บญญตวา “หามมใหผใดทา ซอ มใช สง หรอนาเขา




ซงอาวธปนหรอเครองกระสนปน เวนแตจะไดรบใบอนญาตจากนายทะเบยนทองท”ซงผไดรบอนญาตตามมาตราน มกรรมสทธในการครอบครองไวภายในเคหสถาน เพอปองกนชวตและทรพยสนเทานน ไมสามารถพาอาวธปนไปไหนทใดไดตามอาเภอใจไม หากแตตองไดรบอนญาต ตามมาตรา ๒๒ อกชนหนงกอนถงจะสามารถพาอาวธปนตดตวไปในเมอง หมบานหรอทางสาธารณะ เวนแตเมอมเหตจาเปนและเรงดวนตามตามสมควรแกพฤตการณ การขอใบอนญาตตามพระราชบญญต อาวธปนฯ พ.ศ.๒๔๙๐ มาตรา ๒๒ บญญตวา “ใหเจาพนกงานตอไปน มอานาจออกใบอนญาตใหแกบคคลทไดรบใบอนญาตใหมและใชอาวธปนมอาวธปนตดตวไปไดตามความทบญญตไวในพระราชบญญตน

(๑) อธบดกรมตารวจ สาหรบในเขตกรงเทพมหานคร และทวราชอาณาจกร (๒) ผวาราชการจงหวด เฉพาะภายในเขตจงหวดของตน และเฉพาะผทมถนทอยในเขตจงหวดนน เพอรกษาความสงบเรยบรอยของประชาชนหรอถาผรบใบอนญาตแสดงตนใหเปนท

หวาดเสยวตอประชาชนผออกใบอนญาตจะสงพกใชใบอนญาตทออกใหตามมาตรานโดยมกาหนดระยะเวลา หรอจะสงเพกถอนเสยกไดแตเมอผมอาวธปนไดรบอนญาตจากเจาพนกงานตามมาตรา ๒๒ หาใชจะพาจะพกไปโดยเปดเผยหรอทใดๆกหาไดไม เพราะมาตรา ๘ ทววรรคสอง บญญตวา “ไมวากรณใด หามมใหพาอาวธปนไปโดยเปดเผย หรอพาไปในชมชนทไดจดใหมขน เพอนมสการ การรนเรง การมหรสพ หรอการอนใด” จากบทบญญตดงกลาวสามารถแบงไดสองกรณ กลาวคอ กรณท ๑ เปนการพาอาวธปนไปโดยเปดเผย หมายถงการพกพาในลกษณะเปดเผยใหคนทวไปเหนได ซงกฎหมายหามเนองจากอาวธปนเปนอาวธโดยสภาพมลกษณะรายแรงหากพาไปโดยเปดเผยกเปนทหวาดกลวของประชาชนโดยทวไป กรณท ๒ เปนการพาอาวธปนไปในชมชนทไดจดใหมขน เพอนมสการการรนเรงการมหรสพ หรอการอนใด ไมวาจะเปนการพาไปลกษณะโดยเปดเผยหรอไมกตาม ซงกฎหมายเปนการหามพาอาวธปนไปโดยพจารณาสถานทมชมชนในงานพธการตางๆ เนองจากอาวธปนและเครองกระสนปนไมใชวาจะมแตการนาไปใชในทางทเปนโทษเทานนยงมสวนทนามาใชในทางทเปนคณอยดวย ในพระราชบญญตอาวธปนฯ พ.ศ.๒๔๙๐ จงไมไดมแตหลกเกณฑอนเปนมาตรการเพอควบคมบงคบและกากบดแลอยางเครงครดเทานน คงมบางสวนทกาหนดไวในลกษณะเปนการผอนคลายความจากดครดเครงของมาตรการดงกลาวดวย๕ ดวยการบญญตเปนขอยกเวนความรบผดฐานพาอาวธปนตดตว ตามพระราชบญญตอาวธปนฯพ.ศ.๒๔๙๐

โดยแยกเปน ๒ กรณ ๑.กรณมเหตจาเปนและเรงดวนตามสมควรแกพฤตการณตามพฤตการณตามมาตรา ๘ ทววรรคหนงตอนทายบญญตวา “...เวนแตเปนกรณทตองมตดตว เมอมเหตจาเปนและเรงดวนตามสมควรแกพฤตการณ” ดงนการพาอาวธปนตดตวไปในเมอง หมบาน หรอทางสาธารณะโดยไมไดรบใบอนญาตใหมอาวธปนตดตว หากมเหตจาเปนและเรงดวนตามสมควรแกพฤตการณผทพาอาวธตดตวไปในเมอง หมบาน หรอทางสาธารณะโดยไมไดรบใบอนญาตใหมอาวธปนตดตวกจะไมตองรบผดตามพระราชบญญตอาวธปนฯพ.ศ.๒๔๙๐ มาตรา ๘ ทววรรคหนงประกอบมาตรา ๗๒ ทววรรคสอง๖ คาพพากษาศาลฎกาท ๕๗๕๘/๒๕๓๗ ผตายกบพวกถอสงของคลายอาวธปนเดนเขามาหาจาเลยในเขตนากงของจาเลยในเวลาคาคน จาเลยรองหามใหวางสงของดงกลาว แลวผตายกบพวกกลบจโจมเขามาใกลประมาณ 2-3 เมตรยอมมเหตใหจาเลยอยในภาวะเขาใจไดวาผตายกบพวกจะเขา




มาทารายและถอไดวาเปนภยนตรายทใกลจะถง จาเลยใชอาวธปนของกลางยงไปทางผตายกบพวกในภาวะและพฤตการณดงกลาวถอไดวาเปนการปองกนสทธของตนโดยชอบดวยกฎหมายและพอสมควรแกเหต จาเลยนาอาวธปนของกลางซงจาเลยไดรบอนญาตจากนายทะเบยนใหมไวในครอบครองตดตวไปเฝานากงของจาเลย ถอไมไดวาจาเลยพาอาวธปนของกลางไปโดยไมมเหตอนสมควร แตถอวาเปนการพาไปโดยมเหตจาเปนและเรงดวนตามสมควรแกพฤตการณไมเปนความผดตามพระราชบญญตอาวธปนฯ มาตรา ๘ ทว,มาตรา ๗๒ ทว วรรคสอง

คาพพากษาศาลฎกาท ๖๘๐๒/๒๕๔๕ การทจาเลยนาอาวธปนของกลางทนายดาบตารวจ อ. ใชในการปฏบตหนาทราชการตดตวไปโดยมงประสงคจะนาไปมอบใหนายดาบตารวจ อ. ใชในการดแลรกษาความสงบเรยบรอยในงานกฐน ยงถอไมไดวาจาเลยมอาวธปนของกลางไวในครอบครองเพราะจาเลยมไดเจตนาจะยดไวอยางเปนเจาของ ทงการทจาเลยนาอาวธปนตดตวไปเพอมอบใหนายดาบตารวจ อ. ซงเปนเจาพนกงานตารวจไวใชในการปฏบตหนาทถอไดวามเหตจาเปนและเรงดวนตามสมควรแกพฤตการณทจะพาอาวธปนของกลางไปได แมจาเลยจะนาอาวธปนตดตวไปทบานทเกดเหตก เปนการกระทาตอ เน องกนจ า เลยจ ง ไมมความผดฐานมอาวธปนและพาอาวธปน ตามพระราชบญญตอาวธปนฯ มาตรา ๘ ทว,มาตรา๗๒ ทว วรรคสอง ,มาตรา ๗๒ วรรคสาม

ขอเทจจรงทงสองกรณตามคาพพากษาดงกลาวขางตนถอเปนเหตจาเปนและเรงดวนตามสมควรแกพฤตการณทจะพาอาวธปนของกลางออกนอกเคหสถานได โดยไมตองรบผดตามพระราชบญญตอาวธปนฯพ.ศ.2490 กรณทไมถอวามเหตจาเปนและเรงดวนตามสมควรแกพฤตการณ

คาพพากษาศาลฎกาท ๓๐๒๗/๒๕๒๖ จาเลยเกบปนและเงน ๗๐,๐๐๐ บาท ไวในลนชกรถ เมอจาเลยนงรถไปดวย ถอไดวาจาเลยพาอาวธปนตดตวไป และการทจาเลยขบรถไปสงผเสยหายกบพวกแลวพากนไปนงดมสราและเบยร โดยทงเงนไวในรถซงจอดอยหางจากจาเลยประมาณ ๕-๖ วา แสดงวาจาเลยมไดหวงใยเกยวกบความปลอดภยของทรพยสน การทจาเลยพาอาวธปนตดตวไปจงถอไมไดวามเหตจาเปนและเรงดวนตามสมควรแกพฤตการณ จาเลยมความผดตามประมวลกฎหมายอาญา ฐานพาอาวธปนไปในทางสาธารณะตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๗๑ และพระราชบญญตอาวธปนฯ พ.ศ.๒๔๙๐ มาตรา ๘ ทว, มาตรา ๗๒ ทว ใหลงโทษและรบของกลาง

คาพพากษาศาลฎกาท ๑๐๕๓/๒๕๒๙ จาเลยพาอาวธปนไปทหนาโรงงานของบรษททเกดเหตโดยไมไดรบใบอนญาตจากเจาพนกงานใหมอาวธปนตดตวเนองจากนางก.พานางสาวน.ไปพบบดามารดาของจาเลยทบานจาเลยเพอเจรจาในการทจะสขอนางสาวน.เปนภรรยา จาเลยนางก.และนางสาวน. จะกลบบานเปนเวลาดกมากแลวจาเลยจงนงรถไปสงบคคล ทงสองทบรษทการทจาเลยพาอาวธปนไปดงกลาวถอไมไดวาเปนกรณทมเหตจาเปนและเรงดวนตามสมควรแกพฤตการณเพราะไมแนวาจะมเหตรายเกดขนแตเปนกรณทสมควรรอการลงโทษจาเลย จาเลยมความผดฐานพาอาวธปนไปในทางสาธารณะตาม พระราชบญญต อาวธปน เครองกระสนปน วตถระเบดดอกไมเพลง และสงเทยมอาวธปน พ.ศ. ๒๔๙๐ มาตรา ๘ ทววรรคแรก,มาตรา๗๒ ทววรรคสอง ซงแกไขใหม ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๗๑ อกขอหาหนงใหลงโทษตามพระราชบญญตอาวธปนฯ ซงเปนบทหนก

คาพพากษาศาลฎกาท ๑๘๗/๒๕๓๐มอาวธปนไมมทะเบยนไวในครอบครองโดยไมไดรบอนญาตและพกพาอาวธปนนนไปในทางสาธารณะ ยอมเปนการกระทาทผดกฎหมายจะอางวา




รเทาไมถงการณไมได จาเลยขบรถยนตบรรทกใบยาไปสงโรงบมโดยวางอาวธปนไวใตเบาะนงหนารถ อางวาเพอปองกนทรพยสนดงน กรณถอไมไดวามเหตจาเปนและเรงดวนตามสมควรแกพฤตการณจาเลยมความผดตามพระราชบญญตอาวธปนฯ มาตรา ๗, ๘ ทว, ๗๒, ๗๒ ทว ประมวลกฎหมายอาญาอาญามาตรา ๙๑, ๓๗๑ ใหรบของกลาง คาพพากษาศาลฎกาท ๕๒๕๘/๒๕๓๘ การทจาเลยพาอาวธปนของกลางซงเปนอาวธปนทจาเลยไมไดรบอนญาตใหมไวในครอบครองตดตวไปสบหาภรยาทไปกบผเสยหายในทางชสาวโดยยงไมทราบแนชดวาผเสยหายและภรยาอย ณ ทใด และผเสยหายจะลวงเกนภรยาในทางชสาวจรงหรอไมพฤตการณเชนนจงยงไมมเหตสมควรทจะนาอาวธปนของกลางตดตวไป จาเลยจงมความผดฐานพาอาวธปนตดตวไปในเมองหมบาน และทางสาธารณะตามพระราชบญญตอาวธปนฯ พ .ศ .๒๔๙๐ มาตรา ๘ ทว วรรคหนง, ๗๒ ทว วรรคสอง

คาพพากษาศาลฎกาท ๑๑๘๕/๒๕๔๓ กอนทจาเลยท ๑ จะใชอาวธปนยงผตายในการววาทนน จาเลยท ๑ ไมพอใจทผตายเรงเครองรถจกรยานยนตสงเสยงดง จงไปนาอาวธปนจากบานแมยายแลวยงปนขนฟา ๑ นด จากนนกพกอาวธไวกบตนเองเพอรอทจะตอสกบฝายผตาย การพาอาวธปนและยงปนของจาเลยท ๑จงไมใชกรณมเหตจาเปนเรงดวนตามสมควร รบผดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา ๓๗๑, ๓๗๖ พระราชบญญตอาวธปนเครองกระสนปนฯพ.ศ.๒๔๙๐ มาตรา ๗, ๘ ทว, ๗๒, ๗๒ ทว ใหรบของกลาง

คาพพากษาศาลฎกาท ๑๔๓๗/๒๕๔๖ แมถวฝกยาวทจาเลยปลกไวจะเคยถกคนรายลกไป จาเลยสามารถแจงความตอเจาพนกงานเพอใหสบสวนหาตวคนรายได แตจาเลยกหาดาเนนการไม จาเลยกลบพาอาวธปนจากบานซงอยหางจากแปลงนาทปลกถวฝกยาวประมาณ ๒ กโลเมตร ตดตวมาเพอรดนาและเฝาถวฝกยาว ทง ๆ ทขณะนนไมมเหตการณอะไรเกดขน การกระทาของจาเลยจงมใชกรณมเหตจาเปนและเรงดวนตามสมควรแกพฤตการณ จงมความผดฐานพาอาวธปนตดตวไปในเมอง หมบาน หรอทางสาธารณะโดยไมไดรบใบอนญาต จาเลยมความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๗๑ พระราชบญญตอาวธปนฯพ.ศ. ๒๔๙๐ มาตรา ๘ ทว วรรคหนง, ๗๒ ทว วรรคสอง อกกระทงหนง เปนความผดกรรมเดยวผดตอกฎหมายหลายบท ใหลงโทษตามพระราชบญญตอาวธปนฯ ซงเปนกฎหมายบททมโทษหนกทสดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๙๐

จากคาพพากษาทผานมาในกรณทไมถอวามเหตจาเปนและเรงดวนตามสมควรแกพฤตการณ ทงในกรณทผกระทาความผดไมไดรบใบอนญาตจากเจาพนกงานใหมอาวธปนตดตวแตไดนาอาวธปนตดตวไปมแนวคดทจะปองกนทรพยสนของตน ปองกนสทธของตนซงเกดจากการคาดคะเนเหตการณในอนาคตเพราะไมแนวาจะมเหตรายเกดขน หรอการววาทกบคกรณอกฝายหนงโดยพาอาวธปนตดไปในรถยนต หรอพกพาตดตวไปไมสามารถนามาอางเพอยกเวนความรบผดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา ๓๗๑ พระราชบญญตอาวธปนฯพ.ศ. ๒๔๙๐ มาตรา ๘ทว วรรคหนง สาหรบมาตรา ๘ ทว วรรคสองนนแมผนนจะมใบอนญาตมอาวธปนตดตวไปไดทไดรบอนญาตจากเจาพนกงานตามพระราชบญญตอาวธปนฯ พ.ศ.๒๔๙๐ มาตรา ๒๒ กไมสามารถพาอาวธปนไปโดยเปดเผย หรอพาไปในชมนมชนทไดจดใหมขน เพอนมสการ การรนเรง การมหรสพ หรอการอนใดได เวนแตจะเปนไปตามหลกเกณฑทมาตรา ๘ ทววรรคสาม ยกเวนตาม




(๑) เจาพนกงานผมหนาทรกษาความสงบเรยบรอยของประชาชน ทหารและตารวจ ซงอยในระหวาง การปฏบตหนาท

(๒) ขาราชการ พนกงาน หรอลกจางของหนวยราชการหรอรฐวสาหกจตามมาตรา ๕ วรรคหนง (๑)

(ข) หรอ (ค) ซงอยในระหวางการปฏบตหนาทเพอการปองกนประเทศหรอรกษาความสงบเรยบรอย ของประชาชนหรอรกษาทรพยสนอนสาคญของรฐ

(๓) ประชาชนผไดรบมอบใหมและใชตามมาตรา๕ วรรคหนง (๑) (ง) ซงอยในระหวางการชวยเหลอราชการและมเหตจาเปนตองม และใชอาวธปนในการนน โดยขอยกเวนทง ๓ กรณตามมาตรา ๘ ทววรรคสาม ทาใหผพาอาวธปนตดตวไปไมตองรบผดตามทบญญตไวในมาตรา ๘ ทววรรคหนงและวรรสอง แตหากผนนพาอาวธปนทไมมทะเบยน หรออาวธปนของบคคลอนทไดรบอนญาตใหมและใช ผนนกมความผดตามมาตรา ๗ ฐานมอาวธปนและกระสนปนโดยไมไดรบอนญาตจากนายทะเบยนทองท

คาพพากษาศาลฎกาท ๒๐๒๔-๒๐๒๖/๒๕๓๑ จาเลยไดรบใบอนญาตใหมและใชปนพกสนออโตเมตกขนาด.๔๕ ใบอนญาตใหมและใชอาวธปนดงกลาวจงใชไดแตเฉพาะอาวธปนกระบอก ทระบไวในใบอนญาตนนเทานน จะนาไปใชกบอาวธปนกระบอกอนไมได จาเลยจงไมอาจทจะมอาวธปนกระบอกอนและกระสนปนซงมใชสาหรบใชกบอาวธปนทจาเลยไดรบอนญาตใหมและใชไวในความครอบครองได แมผอนจะลมอาวธปนไวในรถของจาเลย จาเลยกควรจะครอบครองอาวธปนนนเพยงเพอไมใหหายเทานน แตจาเลยกลบพกอาวธปนดงกลาวไวกบตวซงแสดงใหเหนไดวาจาเลยมอาวธปนนนเพอใชมไดมไวในความครอบครองเพอไมใหหาย จาเลยจงมความผดฐานมอาวธปนและกระสนปนไวในความครอบครองโดยไมไดรบอนญาต ทจาเลยอางวาปฏบตหนาทราชการตามคาสงของผบงคบบญชานนไมเปนขอยกเวนใหจาเลยมอาวธปนและเครองกระสนปนไวในครอบครองโดยไมไดรบอนญาตจากนายทะเบยนทองทซงเปนบทบญญตของกฎหมายได แมการปฏบตหนาทราชการตามคาสงนน มความจาเปนทจะตองใชอาวธปนดงทจาเลยอางกตาม

จาเลยซงเปนตารวจพกพาอาวธปนกระบอกทไมไดรบใบอนญาตใหมตดตวเนองจากการปฏบตหนาทราชการตามคาสงของผบงคบบญชา และถกจบกมในระหวางการปฏบตหนาท การกระทาของจาเลยจงไมเปนความผดฐานพาอาวธปนตามพระราชบญญตอาวธปนฯลฯ พ.ศ.๒๔๙๐ มาตรา ๘(ทว) วรรคสาม (๑)

การพกพาอาวธปนในลกษณะทไมสามารถหยบฉวยขนมาใชงานไดทนทและการนาอาวธ

เคลอนทไป คาพพากษาศาลฎกาท ๒๔๕๖/๒๕๔๗ วนเวลาเกดเหตตามฟอง เจาพนกงานตารวจจบจาเลยและตรวจคนพบอาวธปนและเครองกระสนปนของกลางอยในชองเกบของดานนอกของรถยนตโดยสารทจาเลยเปนผขบ โดยมสงของปดไวและหอดวยผาสขาว ความผดฐานมอาวธปนไมมทะเบยนและเครองกระสนปนไวในครอบครองโดยไมไดรบใบอนญาต เหนวา คดนเจาพนกงานตารวจตรวจคนพบอาวธปนและกระสนปนของกลางอยในชองเกบของดานนอกของรถยนตโดยสารทจาเลยเปนผ




ขบ โดยมสงของปดไวและหอดวยผาสขาว เมอจาเลยเปนผขบรถยนตโดยสารคนทคนพบอาวธปนของกลาง การทจาเลยจะลงจากรถยนตโดยสารมาหยบฉวยอาวธปนมาใชทนททนใดนนยอมเปนไปไดยาก จงมอาจถอไดวาเปนการพาตดตวทงเจาพนกงานตรวจคนพบอาวธปนและเครองกระสนปนของกลางขณะทรถยนตโดยสารทจาเลยขบจอดอยขางสถานบรการนามนเพยว ซงจาเลยนาสบวา วนเกดเหตขณะทจาเลยจอดรถรอรบพนกงานในตอนเยนบรเวณหลงสถานบรการนามนเพยว เวลาประมาณ ๘ นาฬกา นายวนยนาอาวธปนของกลางมาฝากไวแลว จะมารบคนตอนเยน การกระทาของจาเลยจงไมเปนความผดตามพระราชบญญตอาวธปนฯ มาตรา 8 ทว วรรคหนง, 72 ทว วรรคสอง และประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 371 จากคาพพากษาฎกาดงกลาวกรณการพกพาอาวธปนในรถจะไมมความผดตามพระราชบญญตอาวธปนฯ มาตรา 8 ทว วรรคหนง ทบญญตวา “หามมใหผใดพาอาวธปนตดตวไปในเมอง หมบาน หรอทางสาธารณะโดยไมไดรบใบอนญาตใหมอาวธปนตดตว ...” จะตองเปนการพกพาอาวธปนในลกษณะทไมสามารถหยบฉวยขนมาใชงานไดทนท เชน มการแยกเกบกระสนปนกบตวอาวธปนคนละทซงไมสามารถนามาบรรจกระสนไดโดยงาย หรอเกบไวในกลองเกบปนและลอกกญแจไว หรอนาไปไวชองใสของดานนอกรถยนตโดยสารตามขอเทจจรงในคดน สาหรบความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๗๑ บญญตวา “ผใดพาอาวธไปในเมอง หมบาน หรอทางสาธารณสถาน เปดเผยหรอโดยไมมเหตสมควร หรอพาไปในชมชนทไดจดใหมขนเพอนมสการ การรนเรงหรอการอนใด..” ซงตามมาตราน ใชคาวา “พาอาวธไป” แตตามพระราชบญญตอาวธปนฯมาตรา ๘ ทว วรรคหนง ใชคาวา “พาอาวธปนตดตวไป” เปนการเพมขอความททาใหความหมายแคบลงไป ซงขอเทจจรงในคดนจาเลยจอดรถรอรบพนกงานในตอนเยนบรเวณหลงสถานบรการนามนเพยว เวลาประมาณ ๘ นาฬกา นายวนยนาอาวธปนของกลางมาฝากไวแลวจะมารบคนตอนเยน และเมอโจทกไมมพยานมานาสบใหเหนวาจาเลยพาอาวธปนของกลางไปในเมอง หมบาน หรอทางสาธารณะ การกระทาของจาเลยจงไมมความผด ดงกลาวเพราะการกระทาความผดฐานพาอาวธปน ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๗๑ ตองไดความวาจาเลยไดนาอาวธปนเคลอนทไปในเมอง หมบานหรอทางสาธารณสถาน กลาวคอ ตองมการนาอาวธปนเคลอนทไปในขณะกระทาความผด ปนทไมสามารถใชงานยงทาอนตรายแกชวตและวตถได เปนอาวธปนตามพระราชบญญตอาวธปนฯและเปนอาวธโดยสภาพ(คาพพากษาฎกาท ๑๙๐๓/๑๕๒๐)อาวธปนแมจะไมมลกโมและแกนลกโมปน ไมสามารถใชยงได กเปนอาวธโดยสภาพ (คาพพากษาศาลฎกาท ๑๔๙๙/๒๕๒๓) จากคาพพากษาขางตนดงกลาว คาวา “อาวธ”กรณทเปนอาวธปนทบคคลจะตองรบโทษตามประมวลกฎหมายอาญามาตร ๓๗๑ จงไมจาเปนตองเปนอาวธปนทสามารถยงไดเทานน ดงนเปนเรองนาสนใจวาความผดอาญาดงกลาว กรณอาวธปนทไมสามารถใชงานไดอยางอาวธปนเหตใดจงตองรบผด สามารถอยในเรองของการพยายามกระทาความผด ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๘๐ หรอ การพยายามกระทาความผดทเปนไปไมไดโดยแนแทหรอไม ตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา ๘๑ มแนวความคดพนฐานอะไรอยเบองหลง ในทางตารากฎหมายเยอรมน๗ รปแบบหนงของการแบงความผดอาญาทเปนการทารายและความผดอาญาทเปนการกออนตราย(Verletzungs - und Gefaehrdungsdelikte) จดแบงระหวางความผดอาญาทเปนการทารายและความผดอาญาทเปนการกออนตราย อยตรงทวากรรม




ของการกระทาของแตละองคประกอบความผด (das Handlungsobjekt des Tatbestandes) นนไดรบความเสยหายหรอเปนเพยงแตนาจะไดรบอนตรายเทานน ในกรณความผดอาญาทเปนการทารายจะเปนความผดสาเรจกตอเมอกรรมของการกระทาไดรบความเสยหายอยางแทจรง เชน ในความผดฐานฆาบคคลอน ตองมความตายเกดขน ในความผดฐานทาใหเสยทรพย ทรพยตองถกทาใหเสยหาย เปนตน กรณความผดอาญาทเปนการกออนตราย แบงได ๒ ประเภทกลาวคอ ความผดอาญาทเปนกออนตรายอยางลอยๆ และความผดอาญาทเปนการกออนตรายอยางประจกษ ในกรณความผดอาญาทเปนการกออนตรายอยางประจกษ จะเปนความผดสาเรจกตอเมอ มความนาจะเปนอนตรายเกดขนอยางแทจรงตอกรรมของการกระทา การทผลไมเกดขนนนเปนแตเพยงแตความบงเอญเทานน เชน ในความผดฐานทอดทงเดก ตามมาตรา๒๒๑ ตามประมวลกฎหมายอาญาเยอรมน ในทางตรงกนขามในกรณของความผดอาญาทเปนการกออนตรายอยางลอยๆนน การจะเปนความผดสาเรจไมจาตองมความนาจะเปนอนตรายเกดขนอยางแทจรงอยางในกรณของความผดอาญาทเปนการกออนตรายอยางประจกษ แตพจารณาวาจากการกระทาวาการกระทาครบองคประกอบความผดนน จะมลกษณะทเปนอนตรายโดยทวๆไป โดยไมจาเปนตองมผลของความนาจะเปนอนตรายเกดขนอยางในกรณของความผดอาญาทเปนการกออนตรายอยางประจกษ เชน ในความผดฐานวางเพลงเผาทรพย ตามมาตรา ๓๐๖ ประมวลกฎหมายอาญาเยอรมน ศาลจงไมตองวนจฉยวามผลของอนตรายเกดขนจรงหรอไม ทงนเพราะวาขอทแสดงใหเหนถงความเปนอนตรายจะถกกาหนดไวในกฎหมาย การวนจฉยความรบผดในทางอาญาจงพจารณาจากการกระทาทครบองคประกอบความผดเทานน๘ ความผดอาญาทเปนการกออนตรายอยางลอยๆ โดยทวไปแลวจะพบอยในความผดประเภททเปนการละเมดตอระเบยบ เชนในกฎหมายจราจร ในกฎหมายเกยวกบยาและยาเสพตด เปนตน

ซงเปนความผดทรฐเปนผเสยหาย ความผดอนตรายทเปนการกออนตรายอยางลอยๆ จ งไมไดเปนการบญญตขนเพอจะลงโทษตอการกอใหเกดความเสยหายทเหนไดอยางประจกษ แตบญญตขนเพอทจะกอใหเกดความมนคง ความสงบเรยบรอยของสงคม ดงนนความผดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา ๓๗๑ จากแนวคาพพากษาศาลฎกาทผานมา ศาลฎกาเหนวาเปนความผดอาญาทเปนการกออนตรายอยางลอยๆ เพราะพจารณาแตเพยงวาการกระทาของจาเลยครบตามองคประกอบความผดหรอไมเทานน โดยไมคานงถงวาผลทนาจะเปนอนตรายเกดขนไดหรอไม บทสรป ความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๗๑ บญญตวา “ผใดพาอาวธไปในเมอง หมบานหรอทางสาธารณะ โดยเปดเผยหรอโดยไมมเหตสมควร หรอพาไปในชมชนทไดจดใหมขนเพอนมสการ การรนเรง หรอการอนใด ตองระวางโทษปรบไมเกนหนงหมนบาทและใหศาลมอานาจสงใหรบอาวธนน” เปนความผดบญญตไวในภาค ๓ ลหโทษ ซงมลกษณะพเศษ คอ มระวางโทษจาคกไมเกนหนงเดอน หรอปรบไมเกนหนงหมนบาท หรอทงจาทงปรบ แมจะไดกระทาความผดตามทบญญตไวโดยไมมเจตนา กตองรบโทษ ซงแตกตางจากการกระทาผดอาญาอนๆ ทตองรบโทษ เมอกระทาโดยเจตนาเทานน โดยรฐเทานนเปนผเสยหาย ซงการพาอาวธปนไปในเมอง หมบานหรอทางสาธารณะ แมอาวธปนนนจะไมสามารถใชงานยงทาอนตรายแกชวตและวตถได หรอไมสามารถใชงานไดเพราะ




อาวธปนไมมลกโมและแกนลกโม หากพาไปในทางสาธารณะโดยไมมเหตสมควรผพาอาวธปนไปตองรบผดตามมาตรา ๓๗๑ อย และหากพกพาตดตวไปรบผดตามพระราชบญญตอาวธปนฯพ.ศ.๒๔๙๐ มาตรา๘ทว เหตเพราะมไดจากดเฉพาะวาอาวธปนนนจะตองสามารถใชยงไดจงจะเปนความผด เมออาวธปนทพกพาตดตวไปเปนอาวธปนตามความหมายของกฎหมายกตองดวยเงอนไขทบญญตเปนความผดแลวแมไมอาจยงได เพราะตามความคาดคดของบคคลธรรมดาหากไมลวงรมากอนยอมนกวาอาวธปนโดยสภาพเปนอาวธทสามารถประทษรายแกรางกายถงสาหส แมอาวธปนนนจะไมอาจยงได คนรายกสามารถนาไปใชประกอบอาชญากรรมกอกวนความสงบสขของประชาชนทวไปได ซงผเขยนมองวากรณการพาอาวธปนไปในเมอง หมบานหรอทางสาธารณะของคนทวไปทตองการไปปกปองสทธของตนเองทงดานรางกายและทรพยสนนนยงขาด ความเขาใจในการพาอาวธปนออกไปนอกเคหสถานซงอาจคดวาสามารถพาไปไดโดยการซกซอนไวทลบ กระเปาลบซงบคคลท วไปไมสามารถมองเหนไดหรอแยกระหวางตวปนกบกระสน โดยการทผใดพาปนไปโดยกระทาความผดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา ๓๗๑ แมอาวธปนจะมทะเบยนโดยไดรบอนญาตใหมไวในความครอบครองกด ศาลกยงมอานาจรบได ซงการพาอาวธปนไปในเมอง หมบานหรอทางสาธารณะถงแมจะปกปดโดยไมเปดเผยใหคนทวไปเหนกยงตองรบผดอยจะไมตองรบผดกตอเมอมเหตสมควร เชน การยายภมลาเนาและนาปนไปเกบในกระเปาเอกสารมกญแจลอค ๒ ดาน ทงวางอยทเบาะหลง(คาพพากษาฎกาท๓๙๔๕/๒๕๔๐) หรออยางกรณการพาอาวธไปทดาดฟาของแฟลต ชน ๕ เปนบรเวณของแฟลตซงใชเปนทอยอาศยนนดวย การทจาเลยพาอาวธปนอยบนดาดฟาของแฟลต ชน๕ จงเปนการพาอาวธปนในบรเวณทอยอาศยของตน การกระทาของจาเลยจงไมเปนความผดฐานพาอาวธไปในเมอง(คาพพากษาฎกาท ๓๖๐๖/๒๕๒๕)

ขอเสนอแนะ ผเขยนเหนวาตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๗๑ ยงขาดความชดเจนในถอยคาอย ทาใหศาลตองตความในประเดนดงกลาว ซงเหนวาควรบญญตเพมเตมในประเดนดงน ๑. บญญตเพมเตมในประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๗๑ วรรคหนง คาวา “ออกนอกเคหสถาน”ในบทบญญตกฎหมายดงกลาวและคาวาเคหสถานกมการนยามอยใน มาตรา๑ (๔) แลว เปนการปรบบทบญญตกฎหมายใหสอดคลองกบขอเทจจรงและเกดความชดเจนยงขนประกอบกบเรองของความสงบเรยบรอยของสงคม เนองจากมคาพพากษาฎกาบางเรองทมการพจารณาคาวา “เคหสถาน” ในความรบผดของผพาอาวธปนโดยไมไดกลาวถงการพาไปในเมอง หมบานหรอทางสาธารณะ โดยเปดเผยหรอโดยไมมเหตสมควร หรอพาไปในชมชนทไดจดใหมขนเพอนมสการ การรนเรง หรอการอนใด ๒. ตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา ๓๗๑ จากเดมมวรรคเดยว บญญตเพมเตมเปนวรรคสองและกรณคาวา “อาวธ” เนองจากมหลายคดทอาวธปนเปนอาวธทไมสามารถใชยงทาอนตรายแกชวตและวตถไดหรอกรณทไมใชอาวธโดยสภาพ เชน มดคตเตอรซงเปนเครองเขยนและไมเปนอาวธโดยสภาพแตผกระทาความผดมเจตนาจะใชเปนอาวธ ทงเพอความชดเจนในการพจารณาถงความรบผดของการพาอาวธตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา๓๗๑และทาใหงายสะดวกและเปนประโยชน




ตอประชาชนทวไปในการรบรขอมลฐานความผดดงกลาว ดงนบทบญญต ทผเขยนเหนควรแกไขเพมเตมใหมเปน มาตรา ๓๗๑ “ผใดพาอาวธออกนอกเคหสถาน พาไปในเมองหมบานหรอทางสาธารณะ โดยเปดเผยหรอโดยไมมเหตสมควร หรอพาไปในชมชนทไดจดใหมขนเพอนมสการ การรนเรง หรอการอนใด...” ความในวรรคหนงใหหมายความรวมถง อาวธปนทไมอาจยงทาอนตรายแกชวตหรอวตถไดหรอกรณทไมใชอาวธโดยสภาพแตผนนมเจตนาจะใชเปนอาวธ

เอกสารอางอง คาสงคณะกรรมการปฏรปการปกครองของแผนดน ฉบบท ๔๔ ลงวนท ๒๑ ตลาคม พ.ศ๒๕๑๙

ทวเกยรต มนะกนษฐ. ประมวลกฎหมายอาญา ฉบบอางอง. พมพครงท ๑๔, (บรษท สานกพมพวญชน.หนา๒๗).

พระราชบญญต. (๒๕๐๑). อาวธปน เครองกระสนปน วตถระเบด ดอกไมเพลงและสงเทยมอาวธปน (ฉบบท๓)

สรารกษ สวรรณเสร และอาคม ศรยาภย. กฎหมายและคดอาวธปน (ฉบบปรบปรงครงท ๒). หางหนสวนจากดแสงจนทรการพมพ, หนา๑๐๓.

สรสทธ แสงวโรจนพฒน. ความผดอาญาทเปนการกออนตรายตามกฎหมายอาญาเยอรมน. ดลพาห ปท ๔๑ เลมท ๓. น.๑๓๗-๑๔๙ กนยายน-ตลาคม ๒๕๓๗

สรสทธ แสงวโรจนพฒน. วเคราะหคาพพากษาศาลฎกาดวยหลกกฎหมายอาญาเยอรมน . กรงเทพฯ: หางหนสวนจากดเจรญรฐการพมพ ๒๕๕๘. น.๒๐๓.




การใช e-Learning โดยระบบการจดการเรยนร (Learning Management System) ประเภทซอฟตแวรโอเพนซอรซ : เทยบเคยงแนวปฏบตการดาเนนการหลกสตร

ระดบปรญญาในระบบการศกษาทางไกล Using e-Learning by LMS (Learning Management System). Open Source

Software: A comparative study of a degree program in distance learning

นพฐพนธ สนทเหลอ1

บทคดยอ การใชงานอเลรนนงเพอรองรบการเปลยนทางสงคมของผเรยน โดยใชโครงสรางพนฐานอนเทอรเนตและความสามารถของโปรแกรมระบบการจดการเรยนร(Learning Management System) ประเภทซอฟตแวรโอเพนซอรซเพอลดคาใชจาย และสถาบนการศกษาสามารถเขาถงไดโดยงาย ไมมคาใชจาย คาตดตง คาลขสทธ โดยไมตองใชบคลากรทมความรดานเทคโนโลย ซงผสอนสามารถดาเนนการใชงานไดดวยตนเอง โดยใชงานผานเวบไซต ของโปรแกรมทแนะนาประกอบดวย Moodle, Edmodo และ Schoology หรอโปรแกรมอนๆทมความสามารถอกเปนจานวนมาก สาหรบการเลอกใชงานอเลรนนงผเขยนไดเทยบเคยงกบเกณฑการดาเนนการหลกสตรระดบปรญญาในระบบการศกษาทางไกล ป พ.ศ. พ 2548 .ศ .มดงน 1) การจดการโฮมเพจ(Home page) 2) เนอหารายวชา (Content Presentation) 3) แหลงขอมลการเรยนร (Learning Resources)4 ) แหลงสบคนภายนอก (External Resources) 5) หองปฏบตการ E-Laboratory 6) ศนยสอโสตทศน(Media Center)7 ) การประเมนผล (Assessment)8 ) ปายประกาศ (Web board) 9 ) หองสนทนา (Chat Room) 10) การสอสารทาง E-mail 11) คาถามพบบอย (Frequently Asked Questions) 12) ขอมลสวนบคคล (Personal Profile) ซงโปรแกรมดงกลาวสามารถดาเนนการทสอดคลองกบเกณฑไดเปนอยางด

คาสาคญ : ระบบการจดการเรยนร ,อเลรนนง ,โอเพนซอรซ

Abstract

Using e-learning to support social change of student learning. Utilizing the Internet infrastructure and the ability to use an open source software application program. And institutions are easily accessible. There are no costly license installments without the need for skilled technicians. The instructor manage independently by using vis website. Recommended programs include Moodle, Edmodo and Schoology, or many other capable programs. For the selection of

1 ดร. คณะบรหารธรกจ สถาบนเทคโนโลยแหงสวรรณภม




eLearning applications, the author compares the criteria for implementing a degree program in distance education in 2005 as follows: 1) Management home page 2) Content Presentation 3) Learning Resources 4) External Resources 5) E-Laboratory 6) Audiovisual 7) Assessment 8) Web board 9) Chat room 10) E-mail communication 11) Frequently Asked Questions 12) Personal Profile The program can perform well on all issues of the criteria.

Keywords : e-Learning,Learning Management system,Open source บทนา

LMS (Learning Management System) เปนระบบการจดการเรยนการสอน โดยใชโปรแกรม คอมพวเตอผานระบบเครอขายอนเทอรเนต ทาหนาทบรหารจดการเรยนการสอนประกอบดวยฟงกชนการทางานทอานวยความสะดวกใหแกผ สอน ผเรยน ผดแลระบบ โดยผสอนสามารถนาเนอหาและสอการสอน แบบทดสอบ การมอบหมายงาน และการวดประเมนผล เขาสระบบไดโดยสะดวก เพอใหผเรยนเกดการเรยนรและนาไปสผลการเรยนรทดขน นอกจากนการใชงานอเลรนนงจะรองรบพระราชบญญตอดมศกษาซงเปนเครองมอสาคญในการขบเคลอนการศกษาเพอการพฒนาชาตอยางยงยนทสรางสงคมการเรยนรตลอดชวต และแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท12 (พ.ศ.2560-2564 ) บนพนฐานปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง และ พนฐานทางสงคมทเปลยนแปลงเขาสสงคมประชาคมอาเซยนทตองมงสคณภาพอดมศกษาระดบนานาชาต (สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา, 2556) ทงน สถาบนอดมศกษามภารกจหลกสาคญ 4 ประการ ไดแก 1.งานสอนวชาการ 2. งานวจยและนามาใชในการเรยนการสอน 3.งานบรการวชาการแกสงคม 4.งานทานบารงศลปวฒนธรรม ซงตองกระจายโอกาสการเรยนร เพอสรางพลเมองดสสงคม แตจากสภาพการเปลยนแปลงทางสงคมยคดจตอล และการแขงขนทสงมาก ทาใหสถาบนอดมศกษาประสบปญหาตางๆ อาท จานวนนกศกษาทลดนอยลง จานวนผลงานวชาการ จานวนงบประมาณ การสนบสนนของสถาบนตางๆมนอยลง ทาใหสงผลตอการพฒนานกศกษาในดานตางๆ (จนทรศน ภตอรยวฒน, 2551) นอกจากนในปจจบนผเรยนมพฤตกรรมการศกษาหาความรจากแหลงขอมลทางอนเทอรเนตมากขน ซงทาใหสถาบนการศกษาตองปรบตวโดยใชความสามารถดานเทคโนโลยและภาษาตางประเทศ (เกรยงศกด เจรญวงศศกด , 2559: ออนไลน)

การใชเทคโนโลยทางการศกษาโดยเฉพาะอยางยงการใชเทคโนโลยอนเทอรเนตเปนเครองมอในการจดการศกษาทสอดคลองกบนโยบายดานการศกษาชาต จากแผนการศกษาแหงชาต ป พ.ศ.2560 – 2579 ยทธศาสตรท 4 : การสรางโอกาส ความเสมอภาค และความเทาเทยมทางการศกษา โดยมเปาหมายขอหนงทสาคญ คอการเพมโอกาสทางการศกษาผานเทคโนโลยดจทลเพอการศกษาสาหรบ คนทกชวงวย โดยมตวชวดทสาคญ คอ มระบบเครอขายเทคโนโลย ดจทลเพอการศกษาททนสมย สนองตอบความตองการของผ เร ยนและผ ใชบรการอยางทวถงอยาง มประสทธภาพ ใหสถาบนอดมศกษาพฒนาการเรยน การสอน อาท การพฒนาหลกสตรแบบบรณาการทงในและนอกชนเรยนบนเครอขายอนเทอรเนตโดยใชซอฟแวรประยกตเฉพาะซงเปนเครองมอในการ




บรหารจดรายวชา (กระทรวงศกษาธการ , 2560) การจดการศกษา โดยเลอกใชระบบอเลรนนงผานระบบเครอขายอนเทอรเนต ของโปรแกรมประเภท โอเพนซอรสซอฟตแวร (Open Source Software) ทใหอสระในการนาไปใช แจกจาย และปรบปรงแกไข เปดเผย ซอรสโคด ตอสาธารณชนไดโดยไมมคาใชจาย จงเปนอกทางเลอกทนาสนใจ เพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาวเพอใหเกดประโยชนสงสดตอผเรยนและประหยดคาใชจาย ประโยชนของอเลรนนง สาหรบประเทศไทยเรมดาเนนการใชอเลรนนงในป พ.ศ.2538 โดยกระทรวงศกษาไดมการรบรองระบบการศกษาทางไกลผานอนเทอรเนตเรมตนตงแตตนป พ .ศ. 2549 ปจจบนอเลรนนงมอตราการเตบโตอยางรวดเรว ทงนระบบอเลรนนงทเขามามบทบาทสาคญในงานการศกษา (สชาดา สามสวสด, 2555) ซงเปนสวนหนงของยทธศาสตรในระยะยาวดานการศกษา ทงการเรยนการสอนผานอเลรนนงแบบผสมผสานในชนเรยนหรอเปดหลกสตรอเลรนนงทงหมด (ศรศกด จามรมาน, 2550) นโยบายภาครฐไดมการพฒนาการใชงานเทคโนโลยสารสนเทศทางการศกษาการตงสถาบนหลกสตรและนวตกรรมการเรยนร(องคการมหาชน) การตงสถาบนเทคโนโลยเพอการศกษา(องคการมหาชน) สการเรยนการสอนยคใหมเพอรองรบการใชอเลรนนงอยางเตมรปแบบ องคประกอบของระบบอเลร ถนอมพร เลาหจรสแสง (2545: 3-4) และ ศรศกด จามรมาน (2550 : 6-7) ไดแบงองคประกอบทสาคญ 4 สวน สรปไดดงน

1) เนอหาของบทเรยน องคประกอบของเนอหาทสาคญประกอบดวย คาประกาศ คาแนะนาการเรยน วธการตดตอผสอน รายละเอยดเกยวกบโปรแกรมทจาเปน เนอหารายวชา

2) ระบบบรหารการเรยน เปนสวนทบรหารจดการตงแตผเรยนเรมเขาสระบบ โดยทาหนาทเปนศนยกลางในการบรหารจดการการเรยน 3) การตดตอสอสาร เปนเครองมอหรอชองทางในการตดตอสอสารแลกเปลยนความเหนระหวางผเรยนและอาจารยผสอน 4) การสอบ/วดผลการเรยนระบบการวดผลการเรยนการสอนออนไลนและการแจงผลการทดสอบ

การใชอเลรนนงมประโยชนตอผเรยนหลายประการ(ถนอมพร เลาหจรสแสง, 2545: 23-26) เชน

1) สาหรบผรยนสามารถศกษาไดดวยตวเองทบานหรอขณะมเวลาวาง 2) ผเรยนสามารถเขาถงเนอหาตางๆ ทสอดคลองกนได กอนเขาหองเรยน 3) ผเรยนสามารถศกษาหาความรตางๆ ไดไมมสนสด 4) ผเรยนสามารถศกษาไดไมจากดจานวนครง 5) ผเรยนสามารถทราบผลการเรยนรไดโดยทนท 6) สามารถสอสารตอบโตกนไดระหวางผเรยนกบผสอน 7) ประสทธภาพการเรยนรของผเรยนเพมขนถงรอยละ 30 มากกวาการเรยนรโดยการฟง

บรรยาย นอกจากนยงทาใหผเรยนสามารถเรยนรไดรวดเรวขนถงรอยละ 60 ของการเรยนรแบบเดม




จากการศกษาเปรยบเทยบผลการเรยนรทสงกวาการสอนแบบปกต (สามมต สขบรรจง, 2554) นอกจากนสออเลรนนงยงมประโยชนตอผสอนไดแก

1) การจดทาสอนาสนใจ และแกไขไดในเวลารวดเรว 2) การจดเกบอยางเปนระบบ การนาเสนอ

สอผานชองทางตางๆทงแบบออนไลนและออฟไลน 3) การทาแบบวดประเมนผลททาไดหลา

แบบ และสามารถกาหนด วนท เวลา และจานวนครงการทดสอบ มระบบการแจงผลการทดสอบทนท

4) การทาประวตผเรยน มการแจงเตอน ตดตามการสงงาน และแจงคะแนนรายคนได 5) การเชคชอ และแสดงขอมลการเรยนรของผเรยนไดรายคน 6) สามารถตดตอสอสารกบผเรยน และตดตามพฤตกรรมการเรยนของผเรยนไดโดยละเอยด 8) สามารถแสดงขอมล วน เวลา และระยะเวลาทใชในแตละกจกรรมการเรยนได 9) สรางสงคมการเรยนร แลกเปลยนขอมลขาวสาร วชาการกบสถาบนอนๆ ได 10) การเพมประสทธผลการสอน

ระบบอเลรนนงชวยใหรองรบผเรยนไดไม จากด ไมขนกบระยะเวลา และสถานทเรยน สามารถ ตอบสนองตอผเรยนไดทกสาขาอาชพ ทกชวงอาย สอดคลองกบสภาวะของสงคมทเปดกวางทกประเทศ การเรยนการสอนโดยใชสออเลกทรอนกสจงเปนแนวทางในการพฒนาการเรยนการสอนทพฒนาทรพยากรมนษยไดอยางมประสทธภาพ แตปจจบนพบวาผสอนยงสนใจใชงานระบบอเลรนนงไมมาก ทงนอาจเปนผลมาจากปจจยตางๆทเกยวของ ปจจยทเกยวของกบการใชงาน e-Learning

การยอมรบการใชงานอเลรนนงมาจากตวแปรทเกยวของ ดงน การรบรประโยชนซงเปนพฤตกรรมการแสดงออกของอาจารยทรบรถงประโยชนทไดรบจากการใชงานอเลรนนงในเรองการเรยนการสอนใหมประสทธภาพดขน จากผลการศกษาพบวาตวแปรการรบรประโยชนสงผลทางตรงตอการยอมรบการใชงาน อเลรนนง (Yang-Ming Cheng , 2012 ;Ya-Ching Lee, 2006; Shintaro Okazaki and Luiz Miguel Renda dos Santos ,2012) และการรบรความงายซงหมายถงความรสกวาอเลรนนงใชงานไดโดยงายโดยไมตองรบคาแนะนาหรอศกษาจากสอใดๆมากนก มอทธพลทางตรงเชงบวกตอการยอมรบการใชงานอเลรนนงเชนกน (Heather Holden and Roy Rada, 2011) นอกจากน Sean B. Eom (2011) ศกษาความสมพนธเชงสาเหตของตวแปรระบบอเลรนนงพบวาความสามารถดานคอมพวเตอรซงหมายถง พฤตกรรมทแสดงออกถงความสามารถในการใชงานคอมพวเตอรและอปกรณทเกยวของ ระบบอนเทอรเนต ทสงผลทางตรงตอผลสมฤทธในการใช ระบบอเลรนนงสอดคลองกบ Jung-Yu Lai (2009) ศกษาความสมพนธเชงสาเหตของตวแปรทมผลตอการใชงานระบบสารสนเทศเพอการเรยนร พบวา ตวแปรความสามารถในการใชคอมพวเตอรมอทธพลทางตรงเชงบวกตอการยอมรบการใชอเลรนนง เชนกน




จากการผลการศกษาของ Hassan M. Selim Ahmed (2010) ไดศกษาปจจยทสงผลตอการยอมรบระบบการศกษาแบบไฮบรดอเล ร นนง พบวา การสนบสนนทางเทคนคจากองคกรนวตกรรมทสมาชกมความสามารถในใชงานพฒนา อเลรนนงในดานการเรยนการสอน และการไดรบการจดการทรพยากรตางๆ เพอสงเสรมและสนบสนนการใชงานอเลรนนง และผลการศกษาของ Young Ju Joo, Kyu Yon Lim and Su Yeong Park (2011) ศกษาความสมพนธเชงสาเหตการใชคอรสแวรการอบรม ผลการศกษาทสอดคลองกนพบวา การสนบสนนภายในจากองคการเชงนวตกรรม สงผลทางตรงตอการใชงานคอรสแวรอเลรนนง ดงนนการศกษาผลการวจยพบวาการยอมรบการใชงานอเลรน มาจาก การรบรประโยชน การรบรความงายและ ความสามารถดานคอมพวเตอรของผใชงานอเลรนนง ความสามารถของ e-Learning บน LMS ของซอฟตแวรโอเพนซอรซ

จากประกาศคณะกรรมการการอดมศกษา เรองดาเนนการหลกสตรระดบปรญญา ในระบบการศกษาทางไกล ในการสอนผานเครอขายอเลกทรอนกส สถาบนอดมศกษาตองแสดงถงความ พรอม เพอสนบสนนการจดการศกษาทางไกล โดยพฒนาระบบการจดสอนทางอเลกทรอนกส (Learning Management System-LMS) และพฒนาระบบจดการเนอหา (Content Management System-CMS) ทมประสทธภาพระบบการจดการสอนทางอเลกทรอนกส ตองม องคประกอบ (1) โฮมเพจ (Homepage) (2) การนาเสนอเนอหาสาระ (Content Presentation) (3) แหลงทรพยากร (Learning Resources) (4) แหลงสบคนความรเสรมจากภายนอก (External Resources) (5) หองปฏบตการ ทางอเลกทรอนกส(E-Laboratory) (6) ศนยสอโสตทศน (AV Center) (7) การประเมน (Assessment) (8) ปายประกาศ (Web board) (9)หองสนทนา (Chat room) (10) การสอสารทาง ไปรษณยอเลกทรอนกส (E-mail Address) (11) คาถามพบบอย (Frequently Asked Questions) และ (12) ขอมลสวนบคคล (Personal Profile) (คณะกรรมการการอดมศกษา,2558: ออนไลน) และขอกาหนดเพมเตมเกยวกบการเรยนการสอนผานอเลรนนง ดงน 1) มความสอดคลองกบพนธกจ และแผนยทธศาสตร 2) สนบสนน การใหคาปรกษา การเขาถงสอ เอกสารการสอน 3) ประสบการณ การอบรม สมมนาผสอน 4) มคณะกรรมกากบดแล 5) มปฏสมพนธระหวางผสอนและนกศกษาแบบสองทาง ดงนนเพอใหสอดคลองกบขอกาหนดขางตนการพจารณาเลอกพฒนาระบบอเลรนนง ซงในปจจบนมจานวนมาก จาก Open Source Software และ Freeware ซงซอฟแวรทง 2 ประเภทนไมตองเสย คาใชจายเรองลขสทธ (ตองใชงานภายใตขอกาหนดทไดรบ) โดยแนะนาจากโปรแกรมการจดการเรยนการสอน (LMS : Learning Management System) อาทMoodle,Schoology (http://www.schoology.com) Edmodo (http://www.edmodo.com) และโปรแกรม Skype สาหรบการตดตอแบบ 2 ทาง

สาหรบการเทยบเคยงความสามารถของโปรแกรมการเรยนการสอน(LMS) กบ เกณฑการศกษาทางไกล โดยสามารถแบงประเดนใชงานตางๆ ไดดงน

1.1 เกณฑ : การจดการโฮมเพจ ความสามารถของโปรแกรม :




การจดการหนาหลก แสดงขอมลรายการตางในรายวชาอาท ชอวชา รายละเอยดวชา ขอมลผสอน เมนหลก สอและเอกสารการสอนตางๆ แหลงขอมลภายนอกคลงขอมล ตารางเหตการณนดหมาย การมอบหมายงาน การวดผล การตดตอผสอน การเขาเรยน กระทแสดงประเดนสาคญการแชทพดคยในกลม การกาหนดกลมยอย ซงซอฟแวรอเลรนนง (LMS) สามารถดาเนนไดอยางครบถวน

รปท 1 : แสดงขอมลทวไปในสวนโฮมเพจ (Moodle Cloud)

รปท 2 : แสดงขอมลทวไปในสวนโฮมเพจ (schoology)




1.2 เกณฑ : เนอหารายวชา (Content Presentation) ความสามารถของโปรแกรม : การนาเสนอขอมลเนอหาในรายวชาสามารถทาไดหลาย

รปแบบ และเปนซอฟแวรทมความสามารถสง ทาใหการนาเสนอเนอหาการเรยนร สนกไมนาเบอ อกทงสามารถรองรบเนอหาจานวนรายวชาไดเปนจานวนมาก ชนดขอมลทหลากหลาย และไฟลขอมลขนาดใหญได

1.3 เกณฑ : แหลงขอมลการเรยนร (Learning Resources) ความสามารถของโปรแกรม : มฟงกชนทเปดใหผสอนความสามารถรวบรวมขอมลจากแหลงตางๆ อาท เวบไซต เอกสารทใชในการเรยนการสอน ผลงานวจย สอการสอน โดยสามารถรองรบขอมลชนดตาง ผานซอฟแวรทเกยวของ อาท

OpenOffice : โปรแกรมจดการงานเอกสาร LibreOffice : โปรแกรมจดการงานเอกสาร VLC Media Player : โปรแกรมใชดภาพยนตร ภาพเคลอนไหว Picasa : โปรแกรมแกไข ปรบแตงรปภาพ PDFCreator : โปรแกรมแปลงเอกสารเปนไฟลสกล 7-zip : โปรแกรมอดบบไฟลใหมขนาดเลกลง Super : โปรแกรมสาหรบแปลงไฟลชนดหนงไปเปนอกชนดหนง (Convert) Gimp : โปรแกรมสาหรบแตงภาพ เปนโปรแกรมแตงภาพเชนเดยวกบ Photoshop NVU : โปรแกรมทาขอมลกานาเสนอในรปของเวบไซต Avidemux Video Editor : โปรแกรมแปลง format video เปน GUI XnView : โปรแกรมเปดและแปลงรปภาพ FreeMind Mind mapping software : เปนโปรแกรมสาหรบสรางแผนภาพ Mind map Democracy Player : โปรแกรม รบวดโอ พอดแคสต รองรบวดโอไฟลเกอบทกแพลตฟอรม Google Sketchup : โปรแกรมสรางชนงานกราฟก 3 มต Dia : โปรแกรมวาดไออะแกรม Express Web Gallery Maker : โปรแกรมทชวยสรางแกลอรรปภาพแสดงบนเวบ Audacity :โปรแกรมบนทกเสยง ปรบแตงเสยง Blender :โปรแกรมงาน 3D modeling, Flash Slide Show Maker : โปรแกรมสราง Slide จากภาพ แหลงทมา : http://www.pawoot.com/node/153/ , http://www2.nectec.or.th/pub/review-software/edutrainment/gimp.html)




รปท 3 : แสดงขอมลเนอหารายวชา (Edmodo)

1.4 เกณฑ : แหลงสบคนภายนอก (External Resources) ความสามารถของโปรแกรม : ผสอนสามารถอพโหลด หรอ สรางลงกขอมลการเชอมตอ

กบภายนอกผานเมนการใชงานของโปรแกรม เพอเสรมองคความรใหกบผเรยนได (Learning Resources)

รปท 4 : แสดงแหลงขอมลในการเรยนการสอน(Schoology)




1.5 เกณฑ : หองปฏบตการ E-Laboratory ความสามารถของโปรแกรม : หองปฏบตการทางอเลกทรอนกส ผสอนสามารถใช

โปรแกรมจาลองการปฏบตการเพอใหนกศกษาทดลองผานทางอนเทอรเนตได โปรแกรมจาลองการเลนหน โปรแกรมจาลองดานเครอขายคอมพวเตอร หรออนๆ

1.6 เกณฑ : ศนยสอโสตทศน เปนศนยรวมอปกรณตางๆ ทใชการเรยนการสอนทางเครอขาย สถาบนการศกษาตองม

อปกรณดานฮารดแวร ทรองรบการใชงานอเลรนนง ซงสวนหนงเปนอปกรณทใชงานทวไป หรอมอยเดมแลว

1.7 เกณฑ : การประเมนผล (Assessment) ความสามารถของโปรแกรม : สาหรบความสามารถของโปรแกรมการจดการเรยนการสอน

ผานทางเครอขาย (LMS-Learning Management System) สามารถชวยผสอนในการจดทาแบบทดสอบไดหลายแบบ มความรวดเรจ สามารถกาหนดเงอนไขการเขาใชแบบทดสอบตางๆไดหลากหลาย และแจงผลการทดสอบไดทนท หลงดาเนนการเสรจ อาทเชน

1. การสรางแบบทดสอบแบบคลงคาถาม 2. คาถามปรนย (Multiple Choice estion) 3. คาถามอตนย (Short Answer question) 4. คาถามจบค (Matching question) 5. คาถามถก/ผด (True/False question) 6. คาถามแบบเตมคาตอบดวยตวเลข (Numerical question) 7. คาถามใหอธบาย (Description question) 8. คาถามเรยงความ (Essay question) 9. คาถามถก/ผด (True/False question) 10. คาถามแบบเตมคาตอบดวยตวเลข (Numerical question) 11. คาถามใหอธบาย (Description question) 12. คาถามเรยงความ (Essay question)




รปท 5 : แสดงการสรางแบบทดสอบ(Schoology) 1.8 เกณฑ : ปายประกาศ (Web board) ความสามารถของโปรแกรม : การประกาศแจง ขาว อาท การสอนเพม กาหนดการเพมลด รายวชา การนดพบนกศกษา หรอ ขอมลขาวสารตางๆ แกผเรยน สามารถทาไดโดยงาย จากโปรแกรม LMS ทวไป ตวอยาง ขาวประกาศ

รปท 6 : แสดงการขาวประกาศ(Edmodo)




1.9 เกณฑ : หองสนทนา (Chat Room) ความสามารถของโปรแกรม : การพดคยทางเครอขายในหองสนทนาระหวางผสอนและผเรยน หรอ ระหวางผเรยนดวยกน เพอตอบคาถามหรอแลกเปลยนประเดนการเรยนร

รปท 7 : แสดงแลกเปลยนสนทนา(Schoology) 1.10 เกณฑ : การสอสารทาง E-mail Address ความสามารถของโปรแกรม : หากผเรยนตองการตดตอผสอนสวนตว สามารถกรพทไดจาก E-mail Address หรอตดตอในลกษณะขอความผานโปรแกรม LMS ไดเชนกน ซงการใชงานจะคลายกบการสง E-mail 1.11 เกณฑ : คาถามพบบอย (Frequently Asked Questions) ความสามารถของโปรแกรม : โปรแกรมมฟงกชนการตอบคาถามทผเรยนถามบอยๆ เชน จากการเรยนการสอน หรอประเดนการเรมตนเขาใชโปรแกรม LMS ประเดนปญหาการมอบหมายงาน 1.12 เกณฑ : ขอมลสวนบคคล (Personal Profile) ความสามารถของโปรแกรม : การแกไขขอมลสวนทงของผสอนและผเรยน อาท ชอ สกล ชอผใชงาน รหสผาน อเมล โดยสามารถกระทาไดจากโปรแกรม LMS ทวไป




รปท 8 : แสดงการแกไขขอมลสวนบคคล(Edmodo)

1.13 เกณฑ : การตดตอสอสาร 2 ทาง ผสอนและผเรยนสามารถตดตอสอสารแบบ 2 ทางไดตลอดเวลา โดยใชเครอขายอนเทอรเนตผานทางโปรแกรมทใชสอสาร ซงในปจจบนมหลายโปรแกรม อาท Skype ,Facebook ,TOSAKUN MEETING บทสรป

จาก แนวทางการใชงานอเลรนนงใหสอดคลองตามขอกาหนด ของกระทรวงศกษาธการ เรอง แนวปฏบตการขอเปดและดาเนนการหลกสตรระดบปรญญา ในระบบการศกษาทางไกล พ.ศ.2548 มดงน 1) การจดการโฮมเพจ 2) เนอหารายวชา (Content Presentation) 3) แหลงขอมลการเรยนร(Learning Resources) 4) แหลงสบคนภายนอก (External Resources) 5) หองปฏบตการ E-Laboratory 6) ศนยสอโสตทศน 7) การประเมนผล (Assessment) 8) ปายประกาศ (Web board) 9) หองสนทนา (Chat Room) 10) การสอสารทาง E-mail Address 11) คาถามพบบอย (Frequently Asked Questions) 12) ขอมลสวนบคคล (Personal Profile) ทงนผขยนไดรวบรวมการใชงาน Open Source Software และ Freeware ทไมมคาใชจายเรองลขสทธ โปรแกรม Moodle ,Edmodo และ Schoology รวมกบการโปรแกรม Skype ในการตดตอระหวางผสอนและผเรยนแบบ 2 ทาง โดยสามารถรองรบการทางานประเดนทสาคญตางๆ ไดเปนอยางด อกทงชวยเพมประสทธผลการสอน โดยสามารถใชงานไดทนทผานทางเครอขายอนเทอรเนต ดงนนจะชวยใหผสอนทกระดบชนมการใชงานอเลรนนงไดมากขน ทาใหเพมประสทธผลการเรยนรใหกบผเรยน ชวยเพมประสทธภาพการทางานของผสอน นาไปสการพฒนาระบบการศกษาของประเทศตอไป




เอกสารอางอง เกรยงศกด เจรญวงศกด. (2556). แนวโนมการศกษาไทยในครงทศวรรษหนา. [ออนไลน], from

http://www.kriengsak.com/node/77.(2556). พฒนาการอดมศกษาใหรองรบ E-learning. [ออนไลน], เขาถงเมอ 20 พฤษภาคม, 2556, from

http://www.kriengsak.com/node/772. คณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต . การจดทาแผนพฒนา เศรษฐกจและสงคม

แหงชาต ฉบบท 12 (พศ. 2560-2564) [ออนไลน]. เขาถงเมอ 7 มกราคม 2560, from www.nesdb.go.th .

จนทรศม ภตอรยวฒน. (2551). ภาวะผนาของคณบดทสงผลตอประสทธผลการบรหารงานวชาการในสถาบนอดมศกษาเอกชน. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ถนอมพร เลาหจรสแสง. (2545). หลกการออกแบบและการสรางเวบเพอการเรยนการสอน. กรงเทพมหานคร: อรณการพมพ.

นพฐพนธ สนทเหลอ.(2558). การพฒนารปแบบความสมพนธเชงสาเหตขององคการนวตกรรม ทมอทธพลตอการยอมรบการใชงานอเลรนนง ผานความสามารถดานคอมพวเตอร การรบรประโยชน และการรบรความงายของอาจารยสงกดมหาวทยาลยเอกชน ในเขตกรงเทพมหานคร. วทยานพนธปรญญาปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษาและภาวะผนา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเซนตจอหน.

วจตร ศรสอาน. (2529). การศกษาทางไกล. นนทบร : มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. ศรศกด จามรมาน. (2550). อเลรนนงกบการพฒนาและการฝกอบรมบคลากรในองคกร.

เอกสารประกอบการบรรยายในโครงการฝกอบรมผบรหารเทคโนโลยสารสนเทศระดบสง (CIO) รนท 20. กรงเทพมหานคร: ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต.

สามมต สขบรรจง. (2554). การพฒนาบทเรยน E-Learning รายวชา การแสดงและสอ. รายงานการวจยสาขาวชาภาพยนตรและสอดจตอล วทยาลยนวตกรรมสอสารสงคม มหาวทยาลยศรนรนทรวโรฒ.

สงหะ ฉวสข และ สนนทา วงศจตรภทร (2555, มกราคม-มถนายน). ทฤษฎการยอมรบการใชเทคโนโลยสารสนเทศ. KMITL Information Technology Journal. {ออนไลน], from http://journal.it.kmitl.ac.th.

สานกงานคณะกรรมการอดมศกษา .ประกาศกระทรวงศกษาธการการขอเปดและดาเนนการหลกสตรปรญญาในระบบการศกษาทางไกล พ.ศ. 2548 [ออนไลน].เขาถงเมอ 15 ธนวาคม 2560, from http://www.mua.go.th/users/he-commission/law.php.

Allan H. K. Yuen, & Will W. K. Ma. (2008). Exploring teacher acceptance of e-learning technology. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 36(3), 229-243.




Chun-Mei CHOU, His-Chi HSIAO, Chien-Hua SHEN, & Su-Chang CHEN. (2010). Analysis of Factors in Technological and Vocation School Teachers’perceived Organozational Innovative Climate And Continues Use Of e-teaching: Using Computer self-efficacy as an intervening . TOJET: The Turkish Online Journal of Educational Technology, 9(4).220.

Gist, M., Schwoerer, C., & Rosen, B. (1989). Effect of alternative training methods on self-efficacy and performance in computer software training. Journal of Applied Psyschology, 74, 884-891.

Heather Holden, & Roy Rada. (2011). Understanding the Influence of Perceived Usability and Technology Self-Efficacy on Teachers’ Technology Acceptance. Journal of Research on Technology in Education, 43(4), 343–367.

Shintaro Okazaki, & Luiz Miguel Renda dos Santos. (2012). Understanding E-Learning Adoption in Brazil Major Determinants and Gender Effects. IRR ODL The international Review of Research in Open distance learning.

Ursula Paola Torres Maldonado, Gohar Feroz Khan, Junghoon Moon, & Jae Jeung Rho (2010). E-learning motivation and educational portal acceptance in developing countries. Online Information Review, 35(1), 66-85. doi: 10.1108/14684521111113597.

Ya-Ching Lee. (2006). An empirical investigation into factors influencing the adoption of an e-learning system. Online Information Review, Vol. 30 Iss: 5, pp.517-541.

Yung-Ming Cheng. (2012). Antecedents and consequences of e-learning acceptance Blackwell Publishing Ltd. Information Systems Journal, (21), 269–299 doi: 10.1111/j.1365-2575.2010.00356.x



Multi-Disciplinary Review of Literature on Gender Stereotypes in Politics and Media Discourse

Lanchukorn Sriwimon 1

Abstract Language and gender studies in media discourse work with diverse theoretical

standpoints and are generally bound by a concern of a reproduction of ideology in language use. The purpose of this paper is to give an overview of the theoretical framework underlying gender, politics and media discourse studies. Related literature informing the conceptual framework for the studies covers the topics of stereotypes and gender stereotypes have been discussed. It also reviews multi-disciplinary of literature on gender stereotypes in politics, previous studies on gender stereotypes in politics in media, theories of language and gender, and a brief review of Critical Discourse Analysis as a conceptual framework for investigating gender stereotypes in politics in media. This paper is hoped to provide a solid understanding and settle the theoretical bases upon which the novice researchers in this area might find it fruitful. Keywords: Language and Society; Language and Gender; Gender Stereotypes in

Politics; Media Discourse Introduction Language and Society: Language and Gender

Language and society has become an area of interest among scholars in Sociolinguistics, a sub-field in Humanities and Social Sciences. Sociolinguistics is the study of the relationship between language and society. The field is interested in, among many aspects, identification of the social functions of language and the way they are used to convey social meanings. One of the most current and popular subjects in this field is ‘language and gender’.

Mid 70s’s wave of Western women’s movements marks the emergence of the notion language and gender. The interest in ‘language and gender’ existed long before this term was used in its present scholarly sense and has become a popular

1 Lecturer, Department of Western Languages, Faculty of Humanities and Social Sciences, Thaksin University

193



topic in this late era. Language and gender theory is not static as it has developed over decades.

Talbot (2010, p. 15) summarizes the two views on the relationship between language and gender that make an object of investigation to scholars in the field. The first one is called the ‘weak’ view, stating that “language simply reflects society, so that social divisions on gender grounds are reflected in patterns of language use”, and the ‘strong’ view which proposes that “language does not just reflect gender divisions; it actually creates them”.

The Study of Language and Gender, and Discourse

1. The Early Phase The early works which can be classified as the ‘weak’ view projected male-

female differences in the discourse style or ‘linguistic sex differentiation’ (Talbot, 2010). Jespersen (1922), for example, observed and wrote a book on the differences in the language use. He focused especially on lexical variations of men and women. The topics related to the differences between women and men’s language especially on speech was of a particular interest of sociolinguists from this point on. Some other influential early works documented gender differences in language used during and following the period are, for example, Orton’s (1962); Labov’s (1966); Trudgill’s (1972); Brown & Levinson’s (1987); Fortune & Fortune’s (1987). They examined the differences between men and women’s speech styles, phonetics and phonological variables, and lexicogrammatical patterns.

Studies such as Lakoff’s (1975), Zimmerman & West’s (1975), Spender (1980), Gilligan (1982), and West & Zimmerman’s (1983), oriented towards the theme of ‘sexist language’ under the assumption that it could affect both thought and behaviour (Sunderland 2006). Lakoff (1975), for example, examined women’s language features such as ‘empty’ adjectives, tag questions, rising intonation in statement contexts, use of hedges, hypercorrect grammar, super-politeness, and asking more questions. She claimed that those are the indications of women’s proper qualities to show being refined, having no authority, being uncertain and being powerless. Zimmerman & West’s (1975) and West & Zimmerman’s (1983) projects found that men were likely to interrupt women more than the other way around.

Some other scholars working in the language and gender shifted the focus beyond different speech styles into language, gender and society. Nilsen (1977), for example, examines masculine and feminine terms in dictionaries. Richards (1979)

194



investigates collections of proverb and metaphor and find that they are often oppressive linguistics force conveying sexist attitudes and distain towards women. These studies are among hundreds of study which shed light on the connection between sexism language and society which give the rise to feminism studies during the 70-80s.

2. The Current Phase Then came a major development in western philosophy called ‘linguistic

turn’, a paradigm shift in philosophy and other humanities to language in use and its functions in societies (Sunderland, 2006). The study on language and gender is no longer merely on sounds, words, or sentences, but to language in use and the context in which the language is used, or discourse analysis (Cameron, 1998). Language use has become the target of feminist’s movements and feminist scholars because it can reveal evidence of how the society functions and how individuals and groups construct their identities and cultures (Mills &Mullany, 2011). The focus has gradually changed to the functions of language in producing and reproducing the social structure, which is the current phase of the study on language and gender.

Following the ‘linguistic turn’, the sociolinguistic trend on language and gender, studies have drawn on theoretical frameworks and methodological approaches from various disciplines. In the current phase, language and gender has become a multidisciplinary field in which different theoretical and methodological approaches are used for investigating how social practice produces and reproduces gender ideologies (Holmes & Marra, 2010). That is, scholars have examined not only how men and women are treated differently through language use, but also how men and women are spoken and written about in spoken and written texts (Cameron, 2003).

Identifying Stereotypes and Gender Stereotypes

‘Stereotypes’ is a product from stereotyping which is the psychological or cognitive process evaluating and characterizing people into groups (McGarty et al. 2002, Heilman 2012). Stereotypes can be both positive and negative. The world is complex, but people have limited capabilities to gather of the full information about everything. For that reason, to reduce the amount of processing processes, people simply use stereotypes as an “information shortcut” (Aalberg & Jenssen, 2007, p. 19) to simplify, make sense, and make a quick judgment of individuals or the social world. As the stereotypes are oversimplifications, limiting and leaving little or no room for individual differences, they are said to aid to misunderstandings rather than

195



understandings and bring about the distorted mental structures that leads people to make serious errors (McGarty et al., 2002).

Stereotypes may also originate from the incentive to maintain the status quo that provides advantages to one’s own group (Heatherton et al., 2003). As a consequence, stereotypes will lead to ‘prejudice’, a negative or unfair preconceived notion of individual or group of people based on stereotypical judgment of the group they belong without considering or relying on individual qualifications or behavior (Eagly & Carli, 2003). The examples of stereotypes can be, for example, age stereotypes, stereotypes of black people, and gender stereotypes.

Gender is a matter of culture: it refers to the social classification into ‘masculine’ and ‘feminine’” (Oakley, 1985, p.16). Ignoring the individual differences, women are stereotypically characterized as a weaker gender attributed with the qualities of nurturance and emotional expressiveness which is incongruent with leadership roles. Men are characterized, for example, as stronger gender attributed with ‘agency’ which has come to denote achievement-orientation, inclination to take charge, autonomy and rationality. That is they are viewed as active, strong, critical, conscious, extraverted, and open (William & Best, 1982, 1990; William et al. 2000). Meanwhile, women are characterized with communality attributes and viewed as passive, weak, nurturing, adaptive, emotionally sensitive (Heilman, 2012). These gender stereotypes appear to have negative affects toward women as they can “promote negative expectations about a woman’s performance by creating a perceived ‘lack of fit’ between the attributives women are thought to possess and the attributes thought necessary for success in traditional male position (Heilman, 1983, 2001 cited in Heilman, 2012).

As opposed to men, the society expects women to be communal, nurturing, and gentle. Although the normative male attributes; for example, task-orientated leadership style and other associates qualities, are considered prerequisites for many occupations, women trying to perform the same agentic behaviors will be negatively evaluated for violating gender prescription of feminine niceness (Rudman, 1998). Thus, gender stereotypes are found to be biased against women by affecting performance expectations. These stereotypes, as a consequence, appear to be a double-blind and rather have negative affects toward women especially those who strive for leadership posts. This is also the case for women striving for political positions.

196



Multi-Disciplinary Review of Literature on Gender Stereotypes in Politics Political position has been one of male gender-typed jobs in which all over

the world men outnumber of women in parliaments (Inter-Parliamentary Union, 2014: World Economic Forum, 2014). Studies have found that although the numbers of women in educational attainment and workforce participation have increased, the number of women in the highest levels of political leadership is still very low (Pew Research Center, 2008).

Social Psychologists and related scholars have been interested in investigating if candidate’s gender favoritism affects voting behavior, but results are still inconclusive. Some studies have found that candidates’ genders do not directly affect voting behavior (Matland, 1994) and are not a central part of candidate evaluations (Dolan, 2014). While some other studies have cast doubt on these findings and argued that the role of gender stereotypes does play in voters’ consideration of female candidates by guiding the amounts and types of information that voters search for during a campaign (Ditonto et al., 2014).

Electoral studies are interested in the issue of gender quota system. This system or implementation has been adopted in many countries with the optimism to help increasing women’s descriptive representation particularly in national legislatures. Nonetheless, it is debatable whether the law enforcement is effective in increasing women’s participation in politic (Hassim, 2010; Kang, 2013). Electoral studies focusing on the effect of gender quotas on women involvement in political activity report that, in Italy for example, gender quota is able to break down gender stereotypes (De Paola et al., 2010). Similarly, in India, it is found that a gender quota can also help eliminating negative stereotypes and prejudices against female politicians as they find that exposure a female leader could reduce and erase prejudices toward female politicians (Beaman et al., 2009). Even after the quota system is withdrawn, it is found that it has created a positive effect in eradicating prejudice against women by allowing parties can learn that women can also win the elections (Bhavnani, 2009).

Conversely, a study from Esteve-Volate & Begues (2012) reveals that in some other countries, where gender quota in candidate list is mandated for every political party, it still fails to enhance or equal number of women in parliaments or legislative offices. The main part of the reasons behind the low representation of women in legislative positions results, for example, from the ballot designs. Parties’ disguise their bias in strategically nominating female incumbents to poorer positions on the ballot provides small chances for those candidates of getting elected.

197



In line with this concern, political leadership studies have found that the societal and contextual factors also affect women in political leadership. Hence, it is important to evaluate: political graft (the use of a politician’s authority for personal gain), the gender gap in political empowerment, public spending on education, the economic variability of the country, political freedom, and cultural variables like orientations towards performance, collectivism and power distance in addition to quota system (Bulloch et al., 2012).

As can be inferred from those related studies on gender stereotypes and politics, the issue of gender equality is important for reforming the social structure. Prejudice can presumably still be a principal cause of women rarity in the political leadership positions and gender equality promotion is yet to reach its goal.

Throughout the world, the gender gap in the political segment is wide and the effectiveness of the affirmative system of gender quota to increase the amount of women politicians and leaders still remains controversial and varies from country to country. In the meantime, scholars in the political communication field argue that traditional gender roles and gender stereotypes perceived by voters possibly work against female candidates. It is possible that those unfair beliefs and judgments will be used to “fill in the blanks whenever voters lack information, either because no information was provided or because the information was ignored or forgotten” (Aalberg & Jenssen, 2007, p. 19). Thus the ‘information’ about candidates that voters gain, mainly through media channel, appears to be one of the factors that can help resisting or, otherwise, or generating gender stereotypes related to female politicians.

The Role of Media in Sustaining Status Quo

Male-dominated social structure carries with it the myth that women are ill-suited and not fit in with leadership positions, including political positions. That men are the benchmark normative politician (Dalton, 2015) has become the status quo in both political and media institution.

Gender inequality has long existed in any given society system. If we take gender inequality in the public sphere, such as politics, as one of the social problems we cannot blame the media exclusively for being the source or this problem. However, the media play a variety of important roles in the construction of our everyday world. They report current events around the world, provide framework for interpretation, mobilize citizens in various matters, produce and reproduce dominant culture, and entertain their audiences (Llanos & Nina, 2011). Thus, it is not an

198



overstatement to say that “we live in a media-saturated world” (Matheson, 2005, p. ix).

Media have an authoritative power as it “structures knowledge and social practices” (Fairclough, 1992, p. 3) in societies. Media, especially news media, have been found to be a formidable in reinforcing gender stereotypes. They are criticized for aggravating and perpetuating the status quo and undermining useful efforts to effect constructive social change (Baran & Davis, 2009). Studies on election coverage monitoring have found that, during the electoral phase, the way female politicians’ campaigns are covered by the media has become one of the challenges they have to face that may limit their progress towards power (Llanos, 2011).

Theories Underpinning Previous Studies on Gender Stereotypes in Politics in Media

Issues of gender, politics and the media are complexly intertwined, and also appear to be as of interest in many related fields. Researchers interested in media coverage of gender politics work with different approaches that underpinned by various theories. The overarching research question on stereotypes, prejudices or gender disparities in media can be approached in various ways. Some prominent theories are, for example, Symbolic annihilation, Framing theory, Political Communication theory, and Discourse and Critical Discourse Analysis. Some prominent theories and some examples of the study are briefly discussed in the next sections.

1. Symbolic annihilation The theoretical concept of Symbolic annihilation (Tuchman, 1978) is extensively employed in the field of Media Studies. It is referred to as “the media’s condemnation, trivialization and omission of women” in media (Fountaine & McGregor, 2002, p.1). It aims to describe the miss- and under-representation of women in media. Investigating the visibility and invisibility of women in media, interested researchers focus on the quantity of the coverage, for example, whether or not when women’s political power has increased, their media representation improves (e.g. Tuchman (1978); Tuchman (1979); Gidengil & Everitt (1999); Fountaine & McGregor (2002).

2. Framing theory From Symbolic annihilation theory, a subtler theory introduced by Goffman,

(1974), Framing theory, emerged. The basis of this theory is that the media emphasize certain features or particular details of events and downplay or completely leave out others they consider as less newsworthy or notable. Working

199



under the paradigm of content analysis, but instead of focusing mainly on the quantity of the media coverage of women and female politicians, researchers started to investigate the perspective being presented, or more specifically, how female politicians are framed in the media(e.g. Norris,1997; Gidengil & Everitt, 2003; Campus, 2013; Woodall et al.,2010; Richardson et al.,2013). Studies have found that although female politicians may receive as much as media coverage of male politicians, the types of the coverage are somewhat questionable, focusing and emphasizing on issues that disadvantage female candidates (Hinojosa, 2010).

3. Political Communication Studies underpinning Political Communication theory (e.g. Matland, 1994;

Pennock, 2006; Aalberg & Jenssen, 2007; Bligh et al., 2012) have explored, for example whether the genders of politicians influenced the way the electorates evaluated various aspects of the qualities of the candidates’ communication skills (e.g. Aalberg & Jenssen, 2007) and if voters used gender schemata in evaluating a political candidate when they had incomplete information related to the candidate (e.g. Matland, 1994). Aalberg and Jenssen’s (2007) study found that the male politicians were believed to be more knowledgeable, trustworthy and convincing than the female counterparts even though they performed the same speech verbatim. In a similar manner, Matland (1994) found that the candidate’s gender affected the perception of a candidate’s abilities. Hence, the two studies concluded the presence of gender stereotypes and gender schemata were used to evaluate political candidates.

4. Discourse and Critical Discourse Analysis (DA & CDA) Discourse and Critical Discourse Analysis (DA & CDA) related to stereotypes of

female politicians in media lie in, for example, the fact that the language used in press and other kinds of media reflects gender asymmetry in societies. It involves investigation of, for instance, naming and referential features used to refer to female politicians and to describe them in comparison with their male counterparts (e.g. Barnes & Larrivée, 2011; O’Grady, 2011). One study (Gidengil & Everitt, 2000) found that reported speeches of both female and male politicians were mediated by masculine norms of political reporting. The importance of language in generating the taken-for-granted claims about women and femininity (e.g. Bulawka, 2013) is also a highlight for DA and CDA studies of gender stereotypes in politics and media.

Conclusion

200



In sum, from the review of the previous studies, by investigating various kinds of media texts, scholars have found that although women have recently gradually established a strong presence in the political leadership and the number of women running for election around the world is increasing, the reinforcements of media on the gender stereotypes or traditional gender roles (that tend to marginalize women politicians) have not changed. The relationship between media and women in politics warrants further discussion. Furthermore, the available research on representation of female politicians and political leaders in media is limited. A small number of studies are mainly focused on particular women, particularly from the Western world. A good number of approaches have been employed in inquiring into the gender stereotypes in politics in media but they are mostly content analysis-based. And more specifically, very little research has been conducted on how stereotypes of female politicians are linguistically distributed through media texts. For these reasons, conducting analyses on how media represent a female politician and how gender stereotypes are linguistically generated in media would help contribute in the field of Sociolinguistics in the area of language and gender, specifically on language, gender and politics in media discourse. References Aalberg, T., & Jenssen, A. T. (2007). Gender stereotyping of political candidates.

Nordicom Review, 28 (1),17-32. Baran, J. S. & Davis, K. D. (2009). Mass Communication Theory: Foundation,

Ferment, and Future, 5th ed., Boston: Wadsworth Cengage Learning. Barnes, J. & Larrivée, P. (2011). Arlette Laguiller: Does the Mainstay of the French

Political Far-left Enjoy Linguistic Parity with Her Male Counterparts? Journal of Pragmatics, 43 (10), 2501-2508.

Beaman, L. R., Chattopadhyay, R., Dufflo, E., Pande, R. & Topalova, P. (2009). “Powerful Women: Does Exposure Reduce Prejudice?”, Quarterly Journal of Economics, 124(4), 1497-1540.

Bhavnani, R. R. (2009). Do Electoral Quotas Work after They are Withdrawn? Evidence from Natural Experiment in India, American Political Review, 103(1), 23-35.

Bligh, M. C., Schlehofer, M.M., Casad, B. J. & Gaffney, A. M. (2012). Competent Enough, but Would You Vote for Her? Gender Stereotypes and Media Influences on Perceptions of Women Politicians, Journal of Applied Social Psychology, 42(3), 560-597.

Brown, P. and Levinson, S. (1987). Universals in Language Usage: Politeness

201



Phenomenon, in Questions and Politeness: Strategies in Social Interaction, Goody, E. N. (Ed.), Cambridge: Cambridge University Press, 56-311.

Bulawka, H. M. (2013). Gender Lenses in the Media Portrayals of Female Politicians: A Feminist Critical Discourse Study, in Violent and Vulnerable Performances. Challenging the Gender Boundaries of Masculinities and Femininities, Kis, K. & Ranjitsingh, A. N., Oxford: Inter-Disciplinary Press,121-153.

Bulloch, A., Kroeck, G., Kundu, S., Newhouse, W. & Lowe, K. B. (2012). Women’s Political Leadership Participation around the World: An Institutional Analysis, The Leadership Quarterly, 23(3), 398-411.

Cameron, D. (1998). Gender, Language, and Discourse: A Review Essay, Signs: Journal of Women in Culture and Society, 23(4), 945-973.

Campus, D. (2013). Women Political Leaders and the Media, New York: Palgrave Macmillan, New York

Cejka, M. A. & Eagly, A. H. (1999). Gender-stereotypic Images of Occupations Correspond to the Sex Segregation of Employment. Personality and Social Psychology Bulletin, (25)4, 413-423.

Dalton, M. (2015). Women and Politics in Contemporary Japan, London: Routledge.

Ditonto, T. M., Hamilton, A. J. & Redlawsk, D. P. (2014). Gender Stereotypes, Information Search, and Voting Behaviour in Political Campaigns, Political Behavior, 36(2), 335-358.

Dolan, K. (2014). Gender Stereotypes, Candidates Evaluations, and Voting for Women Candidates: What Really Matters?, Political Research Quarterly, 67(1), 96-107.

Eagly A. H. and Carli, L. L. (2003). The Female Leadership Advantage: An Evaluation of the Evidence, The Leadership Quarterly, 14(6), 807-834.

Esteve-Volart, B. & Bagues, M. (2012). Are Women Pawns in the Political Game?

Evidence from the Elections to the Spanish Senate, Journal of Public Economics, 96(3), 387-399.

Fairclough, N. (1992). Language and Power, London: Longman, London. Fortune, D. & Fortune, G. (1987). Karaja Literary Acquisition and Sociocultural Effects

on Rapidly Changing Culture, Journal of Multilingual and Multicultural Development, 8(6), 469-490.

Fountaine, S. and McGregor, J. (2002). Reconstructing Gender for the 21st Century: News Media Framing of Political Women in New Zealand, Retrieved June 24, 2017 http://

202



womenleadership.massey.ac.nz/massey/fms//Colleges/College%20of%20Business/NZCWL/pdfs/JMcGregorSFountainePaper.pdf.

Gidengil, E. and Everitt, J. (1999). Metaphors and Misrepresentation Gendered Mediation in News Coverage of the 1993 Canadian Leaders’ Debates, The Harvard International Journal of Press/Politics, 4(1), 48-65.

Gidengil, E. and Everitt, J. (2003), Talking Tough: Gender and Reported Speech in Campaign News Coverage, Political Communication, 20(3), 209-232.

Gilligan, C. (1982). In a Different Voice: Psychological Theory and Women’s Development. Cambridge: Harvard University Press.

Goffman, E. (1974). Frame Analysis: An Essay on the Organization of Experience. New York: Harper & Row.

Hassim, S. (2010). Perverse Consequences? The Impact of Quotas for Women on Democratization in Africa, in Political Representation, Shapiro, I., Stokes, S. C., Wood, J. E. & Kirshner, A. (Eds.), Cambridge: Cambridge University Press, 211-235.

Heatherton, F. T., Kleck, E. R., Hebl, R. M. & Hull, G. J. (Eds.) (2003). The Social Psychology of Stigma. New York: The Guilford Place.

Heilman, M. E. (1983). Sex Bias in Work Settings: The Lack of Fit Model, Research in Organizational Behavior, 5, 269-298.

Heilman, M. E. (2001). Description and Prescription: How Gender Stereotypes Prevent Women’s Ascent up the Organization Ladder, Journal of Social Issues, 57(4), 657-674.

Heilman, M. E. (2012). Gender Stereotypes and Workplace Bias, Research in Organization Behaviour, 32,113-135.

Hinojosa, M. (2010). She’s Not My Type of Blonde: Media Coverage of Irene Sáez’s Presidential Bid, in Cracking the Highest Glass Ceiling: A Global Comparison of Women's Campaigns for Executive Office. Rainbow, M. (Ed), California: Praeger, 31-48.

Holmes, J. & Marra, M. (2010). Current Trends in Femininity, Feminism and Gendered Discourse, in Femininity, Feminism and Gendered Discourse: A Selected and Edited Collection of Papers from the Fifth International Language and Gender Association Conference (IGALA5), Holmes, J. & Marra, M. (Eds.), Newcastle Upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing,1-20.

Inter-Parliamentary Union (2014). Women in National Parliament, Retrieved December 20, 2016 http://www.ipu.org/wmn-e/world.htm.

Jespersen, O. (1922). Language: Its Nature, Development and Origin, London :

203



George Allen & Unwind. Kang, A. (2013). The Effect of Gender Quota Laws on the Election of Women:

Lessons from Niger, Women’s Studies International Forum, 41(2), 94-102. Labov, W. (1966). The Social Stratification of English in New York City,

Washington, DC.: Center for Applied Linguistics, Lakoff, R. (1975). Language and Woman’s Place, Language in Society, 2(1), 45-80. Llanos, B. (2011). Unseeing Eyes: Media Coverage and Gender in Latin American

Elections, Retrieved May 25, 2017 http://ella.practicalaction. org/ knowledge-spotlight/spotlight-on-publications-women-in-politics-in-latin-america/#sthash.2zgT9zAu.dpuf.

Llanos, B. and Nina, J. (2011). Election Coverage from a Gender Perspective: A Media Monitoring Manual. Stockholm : UN Women.

Matheson, D. (2005). Media Discourses: Analysing Media Texts, Maidenhead: Open University Press.

Matland, R. E. (1994). Putting Scandinavian Equality to the Test: An Experiment Evaluation of Gender Stereotypes of Political Candidates in a Sample of Norwegian Voters, British Journal of Political Science, 24(2), 273-292.

McGarty, C., Yzerbyt, Y. V. & Spears, R. (2002). Stereotypes as Explanations: The Formation of Meaningful Beliefs about Social Groups, Cambridge: Cambridge University press.

Mills, S.and Mullany, L. (2011). Language, Gender and Feminism: Theory, Methodology and Practice, London: Routledge.

Nilsen, A. P. (1977). Sexism in the Language of Marriage. in Sexism and Language, Nilsen A.P., Bosmajian, H., Gershuny, H. L. & Stanley, J. P. (Eds.), Urbana: National Council of Teachers of English, 131-140.

Norris, P. (1997). World Leaders Worldwide: A Splash of Color in the photo Op, in Women, Media and Politics, Norris, P. (Ed.), New York: Oxford University Press, 149-165.

Oakley, A. (1985). Sex, Gender and Society, Hampshire: Gower. Orton, H. (1962). Survey of English Dialects: An Introduction, Leeds: Edward

Arnold, Pew Research Center (2008). Men and Women: Who is the better leader? A

Paradox in Public Attitudes. Retrieved March 22, 2016 http://www.pewsocialtrends.org/2008/08/25/ men-or-women-whos-the-better-leader/.

Richards, G. (1979). Sea without a Shore: 1,706 Proverbs on Women and Marriage,

204



Unpublished Paper, Stratford: Northeast London Polytechnic, Richardson, K., Parry K. & Corner, J. (2013). Political Culture and Media Genre:

Beyond the News, New York: Palgrave Macmillan, 1-73. Rudman, L. A. (1998). Self-promotion as a Risk Factor for Women: The Costs and

Benefits of Counter Stereotypical Impression Management, Journal of Personality and Social Psychology, (74)3,629-645.

Spender, D. (1980). Man Mad Language, London: Routledge, 1-250. Sunderland, J. (2006). Language and Gender: An Advanced Resource Book,

London: Routledge. 1-222. Talbot, M. (2010). Language and Gender, 2nd ed., Cambridge: Polity, 15-39. Trudgill, P. (1972). Sex, covert prestige and linguistic change in the urban British

English of Norwich, Language and Society,1, 179-195. Tuchman, G. (1978). Introduction: The Symbolic Annihilation Theory of Women by

the Mass Media, in Heart and Home: Images of Women in the Mass Media,Tuchman, G., Daniels, A. K. & Benet, J. (Eds.), New York: Oxford University Press, 3-38.

Tuchman, G. (1979). Women’s Depictions by Mass Media, Signs: Journal of Women in Culture and Society, 4 (3), 528-542.

West, C. & Zimmerman, D. (1983). Small Insults: A Study of Interruptions in Cross-sex Conversations between Unacquainted Persons, in Language, Gender and Society, Throne, B., Henry, N. & Kramarae, C. (Eds.), Newbury, MA: Newbury House,103-118.

Woodall,G. S., Fridkin, K. L., & Carle, J. (2010). “Sarah Palin: “Beauty is Beastly?” An Exploratory Content Analysis of Media Coverage, in Cracking the Highest Glass Ceiling: A Global Comparison of Women's Campaigns for Executive Office. Rainbow, M. (Ed), California: Praeger, 91-111.

Zimmerman, D. & West, C. (1975). “Sex Role, Interruption and Silences in Conversation”, in Language and Sex: Differences and Dominance, Thorne, B. &

Henry, N. (Eds.), Mass: Newbury House, 105-139.

205



กระบวนการจดการความรของรฐสภาไทย

Knowledge Management Process of Thai Parliament

เอกพร รกความสข1

บทคดยอ

การปฏรปการบรหารรฐสภาจากการพฒนาฐานความรของรฐสภา เปนการปรบตวของรฐสภาตามแนวคดการจดการภาครฐแนวใหม ซงรฐสภาจะตองกาหนดแนวทางใหมในการจดการความรของรฐสภา เพอปรบใหรฐสภาเปนองคการแหงการเรยนร และเปนเรองทสามารถดาเนนการได แตตองมการกาหนดนโยบายทชดเจนจากฝายบรหารรฐสภาโดยตรง การพฒนาฐานความร จะเกดขนโดยขาราชการรฐสภาจะปฏบตตามและไมมการตอตานแนวคดน โดยการเนนกระบวนการดานการเรยนร ดานองคการ ดานคน ดานความรและดานเทคโนโลย เพอใหรฐสภาไทยเปนองคการแหงการเรยนรทเปนระบบอยางแทจรง

คาสาคญ : การจดการความร, รฐสภาไทย

Abstract

From knowledge-based development, reformation of National Assembly's administration is an adaptation of National Assembly, according to the concept of the New Public Management. National Assembly must appoint new guidance in order to manage the knowledge for changing National Assembly into practical Learning Organization. However, the policy formation from the government administration must be explicit so that Knowledge-based development will be abided by the officer of the National Assembly without any opposition or resistance. By emphasizing the learning process of organization perspective, people perspective, and technology perspective in order that National Assembly is genuinely the practical Learning Organization.

Keywords: Knowledge Management Process, Thai Parliament บทนา การยกระดบความสามารถขององคการภาครฐเพอรองรบความเปลยนแปลงทเกดขนอยางรวดเรว เปนเรองทเกยวของกบการพฒนาใหเปน “องคการแหงการเรยนร” (Learning Organization)

1 รองศาสตราจารย ดร.ประจาหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขารฐประศาสนศาสตร มหาวทยาลยเวสเทรน

206



โดยองคการภาครฐทประสบความสาเรจในการสรางความสามารถเรยนรได จะสามารถตอบสนองความตองการของประชาชนและทางานไดบรรลเปาหมายทกาหนด การศกษาในเรองนมผลงานอนเปนทรจกโดย ปเตอร เอม เซงก (Peter M. Senge) ซงไดเขยนหนงสอชอเรองวา “The fifth discipline” เปนการเสนอแนวคดในการเปนองคการแหงการเรยนรโดยชใหเหนวา การเรยนรเปนเรองทชวยใหองคการสามารถทาสงใดสงหนงทไมเคยไดทามากอนได ตลอดจนเปนการพฒนาไปสการสรางสงใหมๆ ใหเกดขน มแนวทางในการพฒนาการเรยนรขององคการเพอนาไปสการเปน “องคการแหงการเรยนร” ดวยหลก 5 ประการ กลาวคอ

1. การคดอยางเปนระบบ (Systematic thinking) เปนการมองภาพและความสมพนธในเรองทเกยวของกบองคการโดยภาพรวม มการวเคราะหแนวโนมและพลงในการเปลยนแปลงอยางเปนระบบ เชน

มองสรรพสงในลกษณะทสมพนธกนและเปนกระบวนการ ไมใชมองแบบแยกสวนหรอการมองอยางหยดนง จะทาใหเกดการอธบายปรากฏการณในลกษณะเปนเสนตรง (linear) ซงไมสอดคลองกบความเปนจรง

หลกเลยงการตาหน (moving beyond blame) เมอองคการมปญหาในการทางานเกดขนคนสวนมากจะตาหนคนอนและสภาพแวดลอมภายนอก การคดอยางเปนระบบเปนเรองทมงตรวจสอบตวเองและสาเหตของปญหา ทาความเขาใจและหาทางออกทสรางสรรค

เนนในสงทจะทาใหเกดผลมากโดยไมใชแรงมากนก (focusingon areas of high leverage) เปนเรองการเนนการกระทาทเลกๆ แตมเปาหมายชดเจนสามารถสงผลการปรบปรงไดอยางกวางขวางและยงยนไดถามการกระทาทตรงจด เพอเปลยนแปลงโดยใชแรงนอย แตสามารถสรางผลผลตทสาคญและดารงอยไดนาน

หลกเลยงการแกปญหาทอาการของปญหาเพยงอยางเดยว (symptomatic solutions) การคดแบบเสนตรง (linear thinking) ทเกดขนในองคการสวนใหญมกจะเนนการแกไขทอาการไมใชสาเหต ซงจะทาใหแกปญหาไดชวคราวเทานน และอาจทาใหปญหายงหนกหนวงไปกวาเดมอก

2. ความสามารถของบคคล (Personal mastery) เปนระดบความสามารถของบคคลในการพฒนาตนเอง ไมใชเปนเรองคณสมบตเฉพาะตวบคคล แตเปนเรองของกระบวนการในการมงเนนวสยทศนของตนเองอยางตอเนอง “a process of continually focusing and refocusing on what on truly wants on one’s vision” การจะสรางความมงมนในตนเองขนมาได ตองสรางใหเกดเปนวนย (discipline) องคการแหงการเรยนรจะเกดขนไมไดเลยหากไมมการเรยนรในระดบบคคล องคการแหงการเรยนรจงตองประกอบดวยคนทมความมงมนในการพฒนาตนเอง ซงจดเปนคนทมทกษะความสามารถพเศษ สามารถสรางวสยทศนสวนบคคล (personal vision) รวมทงพยายามจะกาวจากสภาพปจจบนไปสวสยทศนทใฝฝนได คนทมความมงมนในการพฒนาตนเองจะมการพฒนาทงดานรางกาย สตปญญาและจตใจ มพนธะผกพน (commitment) ทแนวแน

207



3. รปแบบทางความคด (Mental models) เปนเรอง ความคดอานขององคการทมอทธพลและสงผลตอความเขาใจของบคคล เราจะพบอยเสมอวาความคดทดทสดมกไมไดรบการนาไปปฏบต เหตผลประการหนงเปนเพราะความคดเหลานนขดแยงกบตวแบบในใจหรอความคดความเชอทมอยเดม ดงนน การสรางองคการแหงการเรยนรควรปลกฝงความคดรเรมและสรางความคดใหมใหเกดขน เชน

การสรางความสมดลระหวางการซกถามและการแสวงหาการสนบสนน (balancing inquiry and advocacy) ทกษะในการซกถามเปนการทาความเขาใจความเหนของคนอน และการเปดโอกาสใหมการซกถามเกยวกบความเหน รวมทงขอมลและหลกเหตผลของความเหนเหลานน เพอจะชวยทาใหเกดการเปลยนแปลงความเหนหรอความเชอนนได

การจาแนกความแตกตางระหวางทฤษฎท เ ชอและทฤษฎทนาไปใชจรงออกจากกน (distinguishing espoused from theory in use) โดยปกตคนมกจะคดวาตนมความเชอมนในหลกการใดหลกการหนง แตบอยครงทการกระทากลบเปนสงตรงกนขาม เชน การประกาศตอคนทวไปวาจะยดมนในความซอสตย แตในทางปฏบตกลบใชทกวถทางเพอใหประโยชนเกดแกตนมากทสด ดงนน หากสามารถแยกสงทตนเองพดหรอเชอกบสงทตนเองปฏบตจรงออกจากกนได จะทาใหเกดการเรยนรทแทจรงได

การตระหนกและการแกปญหาเกยวกบการปกปองตนเอง (recognizing and defusing defensive routines) ปกตคนจะสรางกลไกการปกปองตนเอง (defensive routines) ขนตงแตยงเดก เพอตอบสนองกบแรงกดดนทเกดขนทโรงเรยนหรอทบาน ในองคการทมการทางานมากขนยอมทาใหเกดความกงวลใจแกผปฏบตงาน มการปองกนตนเองมากขนดวย อนเปนอปสรรคทสาคญยงตอการเปดเผยตวแบบในใจและทาใหการเรยนรลดลง จงตองมการตระหนกและกลาเปดเผยความคดและความรสกของตนออกมาเพอแกปญหาดงกลาว

4. การแบงปนวสยทศน (Building shared vision) เปนเรองการแสดงภาพจากมมมองของบคคลทตางกน โดยตองการสรางวสยทศนรวมกนขององคการ โดยการอาศยทกษะดงตอไปน

การสงเสรมแตละคนใหสรางวสยทศนสนบคคลขนมากอน (personal vision) วสยทศนสวนบคคลนจะสะทอนถงผลกระโยชนสวนตวของแตละคน ซงรวมถงความสมพนธทเกยวของกบครอบครว องคการ ชมชน และโลกดวย

การสอสารและการขอการสนบสนน เปนการขอความเหนจากทกคนในองคการในการสรางวสยทศนรวมกน เพอสรางพนธะผกพนใหเกดขน

การสรางวสยทศนเปนกระบวนการตอเนอง กระบวนการสรางวสยทศนจะไมมวนสนสดโดยตองอาศยหลายฝายรวมกน เพราะวสยทศนทกาหนดโดยผบรหารเพยงฝายเดยว จะเขยนเปนขอความอยางเปนทางการและขาดความมชวตชวาและผปฏบตมกจะไมเขาใจความหมายอยางแทจรง

208



การรวมวสยทศนภายนอกและภายใน (blending extrinsic and intrinsic visions) องคการจาเปนตองสรางวสยทศนภายในและวสยทศนภายนอกควบคกน เพอใหทกคนในองคการเหนภาพตางๆ ทงจากภายในองคการและภาพภายนอกองคการวาเปนอยางไร

การแยกความแตกตางระหวางวสยทศนดานบวกและดานลบ (positive and negative visions) แหลงทมาของวสยทศนม 2 แหลง คอ ความกลว (fear) และแรงบนดาลใจ (aspiration) ความกลวจะเปนสงทผลกดนใหเกดวสยทศนดานลบ ซงอาจเกดขนเมอมภยคกคามตอองคการ จงทาใหคนรวมตวกนได อยางไรกตามวสยทศนดานลบจะทาใหเกดการเปลยนแปลงในระยะสนเทานน สวนแรงบนดาลใจจะเปนสงททาใหเกดวสยทศนดานบวก และทาใหเกดการเรยนรและการเตบโตแบบไมสนสด

5. การเรยนรของทม (Team learning) เปนกระบวนการผนกกาลงของคนในองคการเพอใหมงหนาไปในทศทางเดยวกน (alignment) และเปนกระบวนการพฒนาขดความสามารถของคนในองคการตามทตองการอยางแทจรง การเรยบรของทมประกอบดวยการเรยนรวธทจะทาใหคนแตละคนสามารถใชศกยภาพทมอยอยางเตมท การดาเนนงานทประสานกนเปนอยางด และมความไววางใจกนในการทางาน ตลอดจนสนบสนนทมอนทมความสมพนธกนดวย

จะเหนไดวา การเปนองคการแหงการเรยนร เปนเรองทองคการสามารถปรบตวใหเกดขนโดยการเปลยนพฤตกรรมขององคการในดานตางๆ จากความรใหมทไดรบ องคการแหงการเรยนรเปนรปแบบหนงทชวยใหองคการสามารถแกไขปญหาตางๆ ขององคการไดอยางเปนระบบ สงทเกดขนจากการพฒนาใหเปนองคการแหงการเรยนรเปนเรองของการนาความคดใหมๆ การถายทอดประสบการณของคนในองคการ การใชความสามารถและทกษะในการทางาน เพอทาใหองคการมความสามารถในการรบมอกบความเปลยนแปลงตางๆ ทเกดขน

ในการศกษาภาพรวมขององคการแหงการเรยนรนน เราอาจจดประเภทขององคการแหงการเรยนรจากสงทองคการมพนฐานและแสดงออกมา มความเหนของนกวชาการเชน มชเชล อ. แมคกล และ จอหน ดบเบลย สโลคม (Michael E. McGill and John W. Slocum, 1993) ไดแบงลกษณะขององคการแหงการเรยนร ออกเปน 4 ประเภท กลาวคอ

องคการทรบร (knowing organization) เปนองคการประเภททเกาแกทสด มการเรยนรแบบวงจรเดยว สามารถประสบความสาเรจไดตราบใดทตลาดมความคงทและเจรญเตบโตอยางเตมท (mature) กลาวคอ องคการทรบรนจะประสบความสาเรจตราบเทาทไมตองมการเรยนรในระดบทสงขน เพราะการเรยนรทแทจรงจะทาใหผบรหารตองยกเลกการควบคม รวมทงการคาดการณทแนนอน และประสทธภาพ ตลอดจนตองมการเปดองคการสาหรบการตรวจสอบ

องคการทเขาใจ (understanding organization) องคการประเภทนมวฒนธรรมองคการทแขงแกรงเพอใชชนาพฤตกรรมการดาเนนงานขององคการ

209



องคการทคดได (thinking organization) ทงองคการทเขาใจและองคการทคดไดจดเปนองคการทมการเรยนรในระดบปานกลาง สาหรบองคการทคดไดจะมองธรกจในลกษณะทเปนปญหาทตอเนอง ผบรหารจะตองพยายามวเคราะหปญหา เกบขอมล และแกปญหา

องคการแหงการเรยนร (learning organization) ในขณะทองคการสามประเภทแรกมการปรบตวสาหรบการเปลยนแปลงภายใตกรอบคานยมหรอโครงสรางเดมทมอย แตสาหรบองคการแหงเรยนรจะมการเรยนรแบบสองวงจร มความสามารถในการเปลยนแปลงตนเอง และการเรยนรจากการเปลยนแปลงจะถอเปนสวนสวนหนงของวฒนธรรมองคการ

นอกจากน การสรางองคการใหเปนองคการแหงการเรยนรนน เปนเรองของการทาใหองคการมบรรยากาศของการเรยนรรายบคคลและกลม มวธการเรยนรทเปนพลวต มการสอนคนของตนเองใหมกระบวนการคดวเคราะหเพอชวยใหเขาใจในสรรพสง สามารถเรยนร จดการ และใชความรเปนเครองมอไปสความสาเรจควบคไปกบการใชเทคโนโลยททนสมย ซงมแนวคดของ ไมเคล เจ มาคอวดต (Michael J . Marquardt, 1996) ไดอธบายเรองนไวในหนงสอ เรอง “Building the Learning Organization” โดยมมมมองวา การสรางองคการเพอเปนองคการแหงการเรยนร จะตองกาหนดทาใหองคการมปจจยในการดาเนนการอย 5 เรอง กลาวคอ

พลวตแหงการเรยนร (Learning Dynamics) ไมวาจะเปนการเรยนร เปนบคคล เปนทมหรอเรยนรทวทงองคการ

การปรบเปลยนองคการ (Organization Transformation) คอ การทองคการ กาหนดวสยทศน วฒนธรรม กลยทธและโครงสรางทเออตอการมงสองคการแหงการเรยนร

การเพมอานาจใหคนทางาน ( People Empowerment) โดยผนาตองสรางบทบาทเปนทง ครและพเลยง เพอพฒนาทกคนในองคการใหมความสามารถพรอมทจะรบภาระความรบผดชอบและมอานาจในการสรางความร

การจดองคการแหงการเรยนร (Knowledge Management) โดยนาสงทเรยนร มาจดเกบและใชประโยชนในองคการ

การนาเทคโนโลยมาประยกตใชงาน (Technology Application) เพอชวยจด การและสงเสรมการเรยนร

ปจจยสาคญทงหาเรองดงกลาวมาน เปนตวแบบขององคการแหงการเรยนรในเชงระบบ ซงสามารถเขยนแผนภาพดงปรากฏตามภาพท 1 กลาวคอ

210



ภาพท 1 ตวแบบขององคการแหงการเรยนรในเชงระบบ

จากภาพท 1 จะเหนไดวา การสรางองคการแหงการเรยนรเปนความสมพนธของระบบยอยตางๆ ขององคการทมการเรยนรอยางเชอมโยงกน เปนระบบของการสรางความรในประเดนของความสมพนธทมอยขององคการ เปนการเรยนรแบบปรบตวขององคการเพอพฒนาความสามารถขององคการในการแกไขปญหาใหมๆ ทเกดขนจากความเปลยนแปลง โดยเฉพาะอยางยงในยคขอมลขาวสารทองคการตองแขงขนกบความรวดเรวของเทคโนโลยสารสนเทศ เปนการจดการความรเพอใหเกดประโยชนในการทางานขององคการ นบวา แนวคดเรอง “องคการแหงการเรยนร” เปนเรองทชวยใหองคการภาครฐ

สาหรบบทความน เปนการศกษาเกยวกบเรอง “องคการแหงการเรยนร”โดยนาขอคนพบจากการวจยเรอง “บทบาทของคณะกรรมาธการกจการสภาในการพฒนาฐานความรของรฐสภา” มาเปนแนวทางในการวเคราะหเกยวกบกระบวนการในการจดการพฒนาฐานความรของรฐสภาเพอการสรางองคการแหงการเรยนรใหเกดขนกบรฐสภาของประเทศไทย ความสาคญของเรองททาการศกษา บทความนไดนาปรากฏการณทเกดขนจากการบรหารองคการฝายนตบญญตทเกยวของกบการพฒนาฐานความรเพอสนบสนนกระบวนการของฝายนตบญญต ซงเปนการปรบเปลยนแนวทางในการบรหารองคการภาครฐเชนเดยวกบการดาเนนการของฝายบรหาร ทงนมทมาจากในชวงเวลาทประเทศไทยมวกฤตทางการเมองในป พ.ศ. 2535 และวกฤตทางเศรษฐกจในป พ.ศ. 2540 สงผลใหมการปฏรประบบราชการในป พ.ศ. 2545 โดยเปนการปรบตวของการบรหารภาครฐในเรองตางๆ มการนาแนวคด “การจดการภาครฐแนวใหม” (New Public Management) มาใชในการบรหาร

การเรยนร

องคการ

คน

เทคโนโลย

ความร

211



ภาครฐของไทย ซงมรากฐานจากแนวคดการจดการนยม (managerialism) และแนวคดเศรษฐศาสตรสถาบนแนวใหม (new institutional economics) ทเนนการปรบปรงประสทธภาพการทางานของหนวยงานภาครฐ (efficiency drive) การลดขนาดและการกระจายอานาจของหนวยงานภาครฐ (downsizing and decentralization) การมงสความเปนเลศของหนวยงานภาครฐ (in search of excellence) และการใหความสาคญตอการบรการประชาชน (public service orientation) นบวาเปนแนวคดทสงผลตอการปรบปรงแนวทางในการบรหารองคการภาครฐของประเทศไทย แนวคด “การจดการภาครฐแนวใหม” ไดกระตนใหระบบราชการของประเทศไทยกาหนดวสยทศน ยทธศาสตรของหนวยงานภาครฐ แผนปฏบตงาน ตลอดจนการประเมนผลปฏบตงาน ซงเกยวของกบการสรางฐานความรของหนวยงานภาครฐ ดงนน ในการจดการขอมลตางๆ ของหนวยงานภาครฐ จะตองมความถกตองและสามารถเชอมโยงกบหนวยงานตางๆ ทเกยวของไดเปนอยางด มการนาแนวคดเรอง “องคการแหงการเรยนร” เขามาปรบฐานความรของหนวยงานภาครฐ เพอใหองคการภาครฐของประเทศไทยสามารถปรบตวใหสอดคลองกบสภาพความเปลยนแปลงทเกดขนจากการปฏรประบบราชการ โดยแตละหนวยงานของภาครฐมกระบวนการเรยนรรวมกน พฒนาฐานความรเพอรองรบการปฏบตงาน เปนการจดการความรเพอประโยชนในการทางานตางๆ ตามแนวทางของแนวคด “การจดการภาครฐแนวใหม” เพอมงสการปรบปรงคณภาพการทางานของหนวยงานภาครฐ สาหรบการบรหารงานภาครฐในสวนของสถาบนนตบญญตนน มการปรบตวตามกระแสการปฏรประบบราชการทเกดขน ดงมตวอยางจากการทฝายบรหารไดมอบหมายใหหนวยงานภาครฐจดทาแผนนตบญญต เพอตรวจสอบการเสนอรางกฎหมายของหนวยงานภาครฐตางๆ เมอรวบรวมรางกฎหมายของทกหนวยงานภาครฐแลว จะเหนวา มรางกฎหมายทรอการเสนอตอคณะรฐมนตรและนาเขาสการะบวนการพจารณาของรฐสภาเปนจานวนมาก ดงนน ปรมาณของรางกฎหมายทมการรวบรวมในครงน ถอวาเปนปจจยนาเขา (input) ของกระบวนการนตบญญต และเหนไดชดเจนวา รางกฎหมายทกฉบบทมการจดเตรยมน จะเปน “งานของฝายนตบญญต” ทตองดาเนนการตามระบบรฐสภา ฝายนตบญญตจะตองเตรยมพรอมในการพจารณารางกฎหมายตางๆ ทเสนอโดยฝายบรหารโดยเฉพาะอยางยงในดานขอมล เพอใหการพจารณากฎหมายมความถกตองและมความสมบรณจากความพรอมของฐานความรทฝายนตบญญตมอย สงผลให “ปจจยนาออก” (output) จากกระบวนการนตบญญตเปน “พระราชบญญต” ทสามารถบงคบใชเปนกฎหมายได เมอเปนเชนน การปรบตวขององคการของฝายนตบญญตเพอการเปน “องคการแหงการเรยนร” ยอมเปนเรองทควรทาเพอใหรฐสภามความพรอมดานขอมลขาวสารตางๆ สามารถสนบสนนการพจารณารางกฎหมายในทกเรองทมการเสนอเขาสกระบวนการนตบญญต และเปนการพฒนาฐานความรของรฐสภาในภาพรวมเพอความถกตองของกระบวนการรบรางกฎหมายทฝายบรหารเสนอใหรฐสภาพจารณา หากมเหตขดของใดๆ ในกระบวนการพจารณากฎหมาย โดยเฉพาะอยางยงในเรองขอมลสาคญทควรม ยอมสงผลใหเกดความลาชา กระทบตอการทางานของฝายนตบญญตเกยวของกบการผานรางกฎหมายเปนพระราชบญญต

212



ผลการศกษา การวจยเรอง “บทบาทของคณะกรรมาธการกจการสภาในการพฒนาฐานความรของรฐสภา” ครงน เปนการวจยเชงคณภาพ (qualitative research) มวตถประสงค 3 ประการ คอ ประการแรก เพอศกษาเกยวกบสภาพการทางานของรฐสภาในการพฒนาฐานความร และความเปลยนแปลงในประเดนแนวความคด ตลอดจนกลไกการปฏบตของรฐสภา ประการทสอง เพอศกษาถงปญหาและอปสรรคของคณะกรรมาธการกจการสภาผแทนราษฎร ในการพฒนาฐานความรของรฐสภา และประการสดทาย เพอเสนอแนวทางในการพฒนาฐานความรของรฐสภาทนาไปสรปแบบของการปฏรปการบรหารรฐสภาตอไปในอนาคต สามารถสรปผลการวจยโดยมขอคนพบ กลาวคอ 1. คณะกรรมาธการกจการสภาผแทนราษฎรมบทบาทเฉพาะในการเสนอแนวคดเพอใหเกดการพฒนาฐานความรของรฐสภา สวนความสาเรจในเรองนขนอยกบฝายบรหารของรฐสภาทจะตองดาเนนการ ซงคณะกรรมาธการกจการสภาผแทนราษฎรไดใชชองทางในการเสนอเรองใหประธานรฐสภาพจารณา และมคาสงแตงตงคณะกรรมการเพอพฒนาฐานความรของรฐสภาชดตางๆ เปนวธการทชวยใหเกดการทางานรวมกนของสานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและสานกงานเลขาธการวฒสภา จงจะสามารถทางานเพอการพฒนาฐานความรของรฐสภาได 2. ความเปลยนแปลงของการบรหารภาครฐทเกดขนโดยฝายบรหาร สงผลใหรฐสภาจาเปนตองปรบตวในการทางานดานนตบญญต เพอเพมขดความสามารถในการพจารณารางพระราชบญญต ในขณะทรฐสภามปญหาในการจดโครงสรางการทางานและขาดกลไกรองรบความเปลยนแปลงดงกลาว การพฒนาฐานความรทเกยวกบกระบวนการนตบญญตจะชวยใหรฐสภาสามารถปรบตวในการทางานไดสอดคลองกบการทางานของฝายบรหารได 3. การปฏรปการบรหารรฐสภาจากการพฒนาฐานความรของรฐสภา เปนการปรบตวของรฐสภาตามแนวคดการจดการภาครฐแนวใหม ซงรฐสภาจะตองกาหนดแนวทางใหมในการจดการความรของรฐสภา เพอปรบใหรฐสภาเปนองคการแหงการเรยนร และเปนเรองทสามารถดาเนนการได แตตองมการกาหนดนโยบายทชดเจนจากฝายบรหารรฐสภาโดยตรง การพฒนาฐานความรจะเกดขนโดยขาราชการรฐสภาจะปฏบตตามและไมมการตอตานแนวคดน บทเรยนทไดรบจากการศกษา ในการศกษาครงน มการนาผลงานของคณะกรรมาธการกจการสภา สภาผแทนราษฎรมาพจารณาในเรองทเกยวของกบการพฒนาฐานความรของรฐสภา ซงชใหเหนถงกระบวนการจดการความรของรฐสภาผานหนวยงานตางๆ ของรฐสภา มการนาผลการดาเนนงานของรฐสภาเรอง “รฐสภาสาร” และการจดการ “หองสมดรฐสภา” มาพจารณาถงสภาพการทางานทเปนอย นาแนวคดเรองของ “องคการแหงการเรยนร” มาพจารณา โดยเนนเรองของกระบวนการในการจดการความรเพอทาใหรฐสภาของไทยเปนองคการแหงการเรยนร นบวา มขอคนพบทสะทอนถงสภาพทเปนอยของรฐสภาไทยทอาศยโครงสรางการบรหารตามลาดบชนการบงคบบญชาเปนหลกในการจดการฐานความร การนาความสามารถของขาราชการในสงกดของรฐสภามาสรางความรใหมขนอยกบผบรหารของรฐสภาเปนหลก สงผลตอความพรอมในการเปนองคการแหงการเรยนร

เพอความชดเจนในประเดนตางๆ ทเกยวของกบการศกษาในครงน ผเขยนขอกาหนดประเดนในการเรยนรรวมกนเกยวกบองคการแหงการเรยนรของรฐสภาไทยรวม 3 เรอง กลาวคอ

213



1. การพฒนาวารสารของรฐสภา จะเหนไดวา การพฒนาฐานความรของรฐสภาไดเรมตนจากการศกษากระบวนการจดทา “รฐสภาสาร” ซงเปนหนงสอเลมแรกของรฐสภาฉบบรายเดอน โดยเรมตนผลตครงแรกเมอป พ.ศ. 2495 และผลตตอเนองถงปจจบนโดยมอายของวารสารกวา 65 ป นบวาเปนแหลงขอมลสาคญของรฐสภา ซงมบทความดานความรเกยวกบระบบรฐสภา ความรเกยวกบกฎหมาย ความรทวไปในการบรหารภาครฐของประเทศไทย สรปรายงานการประชมรฐสภา บทความทางวชาการในวงงานรฐสภา ตลอดจนการบนทกเหตการณและเรองราวสาคญทเกดขนดานการเมองการปกครองของประเทศไทย วารสารรฐสภาจงเปนแหลงขอมลสาคญทบคคลในวงงานของรฐสภาสามารถเรยนรเกยวกบการทางานของรฐสภาไทยไดเปนอยางด จากการเกบขอมลของงานวจยพบวา หนงสอรฐสภาสารออกไมตรงเวลา ลาชากวากาหนดมากโดยมปญหาจากการพมพและขาดแคลนบทความทนาเสนอในการจดทาวารสารของแตละเดอน มความพยายามในการแกปญหาเรองนในระดบเจาหนาทผดแลการจดทาวารสาร แตตองขอความเหนชอบจากผบรหารในการสงการและขอความรวมมอจากหนวยงานตางๆ ทเ กยวของ ซงคณะกรรมาธการกจการสภาผแทนราษฎรไดใหการสนบสนนการจดทารฐสภาสารโดยเสนอปรบปรงรฐสภาสารจากสภาพปญหาทเปนอย ตลอดจนขอใหมการจดทารฐสภาสารตามขอเสนอของหนวยงานทเกยวของและตามแนวทางทมการประชม ตอมา ประธานรฐสภามคาสงแตงตงคณะกรรมการปรบปรงรฐสภาสาร นบวาเปนความเปลยนแปลงสาคญของกระบวนการจดการความรของรฐสภา โดยอาศยคาสงของประธานรฐสภาเพอใหทกหนวยงานในสงกดของรฐสภาใหความรวมมอในการจดทารฐสภาสาร ตอมาเมอคณะกรรมการปรบปรงหนงสอรฐสภาสารไดนาเสนอแนวคดตางๆในการปรบปรงรฐสภาสารแลว เจาหนาทของรฐสภาทมสวนเกยวของในการจดทารฐสภาสารไดดาเนนการปรบปรงรฐสภาสารตามความเหนของทประชม โดยปรบเปลยนรปแบบการพมพ เปนระบบสสทงเลม มการกาหนดอตราคาสมาชกรายปๆ ละ 500 บาท (12 เลม) ราคาจาหนายเลมละ 50 บาท กาหนดออกเดอนละ 1 ฉบบ และสามารถออกไดตรงกาหนดเวลา ซงเปนเรองใหมทเกดขนจากการทางานรวมกนของคณะกรรมาธการกจการสภาผแทนราษฎรกบขาราชการรฐสภาทเกยวของ โดยมเปาหมายสาคญในการพฒนาฐานความรของรฐสภาใหพรอมในการทางาน และเปนกระบวนการพฒนาผานการเรยนรของทมทรวมกนคดและชวยกนทาตามเปาหมายทเหนพองตองกน มความรวมมอทด ตลอดจนการคดอยางเปนระบบเพอแกไขปญหาทเกดขนกบวารสารรฐสภา 2. การพฒนาหอสมดรฐสภา มขอเสนอในการยกเครองระบบหองสมดรฐสภาใหเปนศนยกลางของการจดการความรดานนตบญญต คณะกรรมาธการกจการสภาผแทนราษฎรไดผลกดนเรองนโดยตอเนองและเสนอใหประธานรฐสภาปฏรประบบการบรหารหองสมดรฐสภา โดยนาผลการศกษาเรอง “การจดตงหอสมดรฐสภาแหงชาต” เสนอประธานรฐสภาเพอแตงตงคณะกรรมการระดบรฐสภาขนมาดแลเรองนโดยตรง และจากการทางานของคณะกรรมการชดน มขอเสนอในการพฒนาระบบบรหารหอสมดรฐสภา กลาวคอ

หอสมดรฐสภาแหงชาตควรเปน “หองสมดตนแบบ” เปนศนยรวมขององคความรทกสาขาวชา เพยบพรอมสมบรณดวยการใหบรการทรพยากรสารนเทศทครบถวน มการใชเทคโนโลยททนสมยในการบรหารและจดเกบอยางครบวงจร มฐานขอมลและระบบเครอขายทไดมาตรฐานสากล

214



หอสมดรฐสภาแหงชาตควรเปนแหลงอางองขอมลทางวชาการทสาคญและมความถกตองนาเชอถอในระดบสงของประเทศ โดยเฉพาะอยางยงขอมลดานนตบญญตและการเมองการปกครอง

หอสมดรฐสภาแหงชาตควรเปนผนาในการจดการความร เปนตวแทนของประเทศในกจการของสมาพนธหรอสมาคมทเกยวของกบการพฒนาฐานความรและการพฒนาสารนเทศทางวชาการ ซงนบเปนภารกจใหมของหองสมดในยคสงคมฐานความร ทตองมงเนนพฒนาศกยภาพในการรวบรวม การจดการองคความร และเผยแพรความร โดยอาศยเทคโนโลยททนสมยเปนสวนชวยสนบสนน

หอสมดรฐสภาแหงชาตควรเปนผนาดานการอนรกษและเกบรวบรวมประวตศาสตรการเมองการปกครองของประเทศ ทงในรปแบบจดหมายเหตรฐสภา คาบอกเลา วสดอปกรณ และภาพประวตศาสตรตาง ๆ ในฐานะหนวยงานนตบญญตเพยงหนวยงานเดยวในการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยเปนประมขของประเทศ

หอสมดรฐสภาแหงชาตควรเปนศนยกลางแลกเปลยนความคดเหนดานกฎหมายและการเมองการปกครอง และเปนสะพานของขอมลในการแสดงความคดเหนของประชาชนไปสระบบการทางานของรฐสภาในสวนตางๆ

หอสมดรฐสภาแหงชาต ควรเปนตนแบบของการพฒนาหองสมดดจทล (Digital Library) ทสมบรณแบบ มความพรอมสมบรณของขอมลสารนเทศ ทงในรปแบบ Print & Non-Print และสามารถบรการดวยเทคโนโลยททนสมยไดตลอด 24 ชวโมง และเปนตวแทนประจาประเทศไทยในการกากบดแลการออกเลขมาตรฐานใหกบทรพยากรสารนเทศทเปนรปแบบดจทล (DOI Register - Digital Object Identifier)

หอสมดรฐสภาแหงชาต ควรเปนศนยขอมลนตบญญต (National Legislative Information Center) ดวยการพฒนาและสรางเครอขายขอมลขาวสารดานนตบญญตและการเมองการปกครองระหวางสถาบนทเกยวของ เชนเดยวกบหอสมดรฐสภาของประเทศทใหความสาคญกบการพฒนาฐานความรและประชาชนใหการยอมรบ มความเชอมนในการทางานของหอสมดรฐสภา

หอสมดรฐสภาแหงชาต ควรเปนสถานทสาคญของรฐสภา มลกษณะเหมาะสมกบความเปนหอสมดรฐสภาแหงชาตตามมาตรฐานสากล และเปนภาพลกษณทงดงามในการสรางความเชอมนของประชาชนตอการปกครองในระบบรฐสภา ความเหนทงแปดประการของคณะกรรมการจดตงหอสมดรฐสภาแหงชาตน เปนเรองทสะทอนภาพความคาดหวงของขาราชการรฐสภาทกฝายทไดแสดงความคดเหนในการประชม เปนเปาหมายทมพลงและเปนแรงขบเคลอนในการทางานรวมกนของขาราชการรฐสภา โดยมลกษณะของพลวตแหงการเรยนร (Learning Dynamics) มการปรบเปลยนองคการ (Organization Transformation) มการมอบอานาจใหผปฏบตงาน (Empowerment) มการกระบวนการในการจดการความร เพอสงผลใหรฐสภาเปนองคการแหงการเรยนร ตลอดจนเปนการสรางองคความรเกยวกบการบรหารฐานขอมลซงเปนองคความรสาคญทเกยวของกบหอสมดรฐสภาแหงชาต 3. การนาเทคโนโลยมาประยกตในการพฒนาฐานความรของรฐสภา ในฐานะทรฐสภามหนาทในการพจารณารางกฎหมายของฝายบรหารนน จะตองมการปรบเปลยนระบบในการพจารณา

215



ขอมลทเกยวของกบการพจารณากฎหมาย มขอเสนอใหสรางระบบการพจารณารางกฎหมายดวยการใชเทคโนโลย (Technology Application) เพอใหขาราชการรฐสภาสามารถเขาถงขอมลของฝายบรหารและสามารถเชอมตอขอมลเปนกระบวนการตงแตเรมตนพจารณารางกฎหมาย จนกระทงมการพจารณาใหความเหนชอบรางกฎหมายและประกาศใชเปนพระราชบญญต มความเหนของขาราชการรฐสภาในการปรบฐานความรในดานการพจารณากฎหมายของรฐสภาโดยจดทาฐานขอมลดวยระบบคอมพวเตอรและใชซอฟแวรทชวยในการวเคราะหขอมลในการพจารณารางกฎหมาย นอกจากน มขอเสนอใหคณะกรรมาธการกจการสภาผแทนราษฎรไดใหความเหนชอบ “ระเบยบการเสนอรางกฎหมายเขาสสภาผแทนราษฎร” โดยมหลกการใหรางกฎหมายใดๆ ทฝายบรหารเสนอเขาสวาระการพจารณาของสภาผแทนราษฎร ตองมขอมลทมรายละเอยดมากพอประกอบการพจารณาของสมาชกสภาผแทนราษฎร ซงตองจดใหมเอกสารประกอบกลาวคอ มคาชแจงตามหลกเกณฑในการตรวจสอบความจาเปนในการตราพระราชบญญต, จดทาสรปสาระสาคญของหลกการในการรางพระราชบญญต และจดทาตารางเปรยบเทยบ พรอมดวยเหตผลของการใหมกฎหมายการปรบปรง นบวา เปนกระบวนการจดการความรทเกยวของกบการพจารณารางกฎหมายททกฝายไดเรยนรจากประสบการณในการทางานดานนตบญญต นอกจากน คณะกรรมาธการกจการสภาผแทนราษฎรมความเหนใหยกฐานะหนวยงานดานกฎหมายของรฐสภาเปน “สานกงานคณะกรรมการกฎหมายรฐสภา (กฤษฎกานตบญญต)” เพอเพมขดความสามารถของรฐสภาในการทางานดานนตบญญต รองรบความเปลยนแปลงทฝายบรหารเตรยมการจดทาแผนนตบญญตในการเสนอรางกฎหมายใหรฐสภาพจารณา ถอวา เปนขอเสนอในการปรบโครงสรางของฝายนตบญญตจากการพฒนาความรของรฐสภาทสงผลตอคณภาพของการปฏบตงาน จากความเหนทวเคราะหมาทงสามประเดนขางตนน แสดงใหเหนถงภาพรวมของการปฏบตหนาทของคณะกรรมาธการกจการสภาผแทนราษฎร เปนการเสนอแนวคดในการพฒนาฐานความรของรฐสภาทสงผลใหมการเปลยนแปลงเกยวกบการจดการความรของรฐสภา ซงสานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและสานกงานเลขาธการวฒสภาไดรบแนวคดดงกลาวของคณะกรรมาธการกจการสภาผแทนราษฎรจากคาสงของประธานรฐสภา มการแตงตงคณะกรรมการรฐสภาเพอทางานรวมกน ถอวา เปนนโยบายของประธานรฐสภาทมาจากการเสนอของคณะกรรมาธการกจการสภาผแทนราษฎร และการปฏบตหนาทของขาราชการรฐสภาเปนไปตามนโยบายของสานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและสานกงานเลขาธการวฒสภาทไดรบคาสงจากประธานรฐสภาเชนกน อยางไรกตาม กระบวนการจดการความรของรฐสภา จะตองเรมตนจาก “คน” ใน “องคการ” และมการพลวตความรทมอยใหเปนระบบ ซงขาราชการรฐสภาจะตองมความตองการทจะจดการความรทมอยอนเปนความรแบบฝงลก (Tacit Knowledge) ขาราชการเปนผมประสบการณในการทางานและมความชานาญในงานดานนตบญญต ขณะทรฐสภาจะตองสรางกระบวนการในการพฒนาใหเกดความรรวมกนของขาราชการรฐสภาทเรยกวา “ความรทชดแจง” (Explicit Knowledge) รฐสภาในฐานะองคการทตองมปฏสมพนธกบสภาพแวดลอมทกาลงเปลยนแปลงอยางรวดเรว จะตองมความพรอมในการรบมอกบเรองใหมๆ ดวยการปรบตวในกระบวนการจดการความรเพอเปน “องคการแหงการเรยนร” ซงสามารถอธบายไดจากภาพท 2 กลาวคอ

216



สภาพแวดลอม สภาพแวดลอม สภาพแวดลอม สภาพแวดลอม

ภาพท 2 รฐสภาในฐานะองคการแหงการเรยนร

จากภาพท 2 ทเสนอมาน แสดงใหเหนถงกระบวนการปฏบตงานของรฐสภาในการสรางและพฒนาฐานความรเพอเปน “องคการแหงการเรยนร” เปนการพฒนาฐานความรของรฐสภาผานกลไกของระบบรฐสภาทประกอบดวยสานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและสานกงานเลขาธการวฒสภา โดยประธานรฐสภาจะเปนผกาหนดทศทางของรฐสภาในการสรางใหรฐสภาเปนองคการแหงการเรยนร ดงทปรากฏจากบทบาทของคณะกรรมาธการกจการสภาผแทนราษฎรซงไดผลกดนในเรองอยางตอเนอง เปนการกระตนใหขาราชการรฐสภานาความรแบบฝงลก (Tacit Knowledge) มาสรางผลงานของรฐสภา ไมวาจะเปนการปรบปรงรฐสภาสาร, การจดตงหอสมดรฐสภาแหงชาต หรอการเตรยมแผนในการรองรบการเสนอรางกฎหมายของรฐบาลจากแผนนตบญญต ซงกอใหเกดเปนความรทชดแจง (Explicit Knowledge) ของรฐสภา นอกจากน เมอพจารณาจากแนวความคดของ “ไมเคล เจ มาคอวดต” ในการสรางองคการแหงการเรยนรของรฐสภาไทย จะเหนไดวา การดาเนนการของหนวยงานตางๆ ของรฐสภาในการ

แนวคดการจดการ ภาครฐแนวใหม

การปฏรประบบราชการ

รฐสภา

องคการแหงการเรยนร

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

ประธานรฐสภา คณะกรรมการขาราชการรฐสภา

สานกงานเลขาธการ สภาผแทนราษฎร

สานกงานเลขาธการวฒสภา

217



พฒนารฐสภาสาร, หอสมดรฐสภาแหงชาตหรอการสรางระบบการพจารณารางกฎหมาย เปนตวอยางของ “พลวตแหงการเรยนร” (learning dynamics) โดยการประชมแลกเปลยนความคดเหนของทมงานและถายทอดความรในลกษณะของการเรยนรทวทงองคการ มการปรบเปลยนองคการ (organization transformation) ดวยการกาหนดแนวทางใหมในการจดการฐานขอมลของรฐสภา มแนวคดในการปรบโครงสรางทเออตอการทางานเพอมงสการเปนองคการแหงการเรยนร นอกจากน ประธานรฐสภาในฐานะทเปนผนาขององคการไดสนบสนนการทางานของขาราชการรฐสภา โดยการเพมอานาจใหขาราชการรฐสภาสามารถสรางความรใหแกรฐสภาดวยการตงคณะกรรมการระดบรฐสภาทมอานาจในการประสานงานทกหนวยงานของรฐสภา ( people empowerment) สาหรบการจดการความรของรฐสภานน (knowledge management) เปนกระบวนการทหนวยงานในสงกดรฐสภาไดนาสงทเรยนรรวมกน มาจดเกบและใชประโยชนในองคการ ดงจะเหนจากการแกไขปญหาในการผลตรฐสภาสาร มความรวมมอทขาราชการรฐสภาไดผลตและจดหาบทความทางวชาการในจานวนทพอเพยงกบการจดทาวารสารในแตละเดอน มการศกษาถงสภาพปญหาและอปสรรคของการจดพมพรฐสภาสารรวมกน มการถายทอดความรในการผลตรฐสภาสาร สงผลใหการจดทารฐสภาสารมประสทธภาพเพมขน สามารถออกตรงเวลา ซงมการนาเทคโนโลยมาประยกตใชงานเพอจดทารฐสภาสาร (technology application) แสดงถงการสงเสรมการเรยนรของขาราชการและหนวยงานในสงกดรฐสภาเกยวกบความรในการผลตรฐสภาสาร โดยสรปแลว จะเหนไดวา การพฒนาฐานความรของรฐสภาเพอสรางองคการแหงการเรยนร ขนอยกบความรวมมอของขาราชการรฐสภาและหนวยงานในสงกดของรฐสภาทกฝาย เปนการกาหนดความสมพนธระหวาง “คน”, “องคการ”, “ความร” และ “เทคโนโลย” เพอพฒนาและเรยนรเรองตางๆ ในการพฒนาฐานความรของรฐสภา สงผลใหมการปรบแนวทางในการจดการความร มการกาหนดกระบวนการตางๆ เพอการสรางความรใหมขององคการ มการปรบโครงสรางในการบรหารงานของหนวยงานตางๆ ทเกยวของกบการจดการความรของรฐสภา ถอวาเปนการปฏรปการบรหารรฐสภาจากการพฒนาฐานความรของรฐสภา เพอปรบใหรฐสภาเปนองคการแหงการเรยนร และเปนเรองทสามารถดาเนนการได มการเนนกระบวนการดานการเรยนร ดานองคการ ดานคน ดานความรและดานเทคโนโลย เปนภาพรวมของการเรยนรของรฐสภาไทยเพอไปสการเปนองคการแหงการเรยนร เอกสารอางอง ทศพร ศรสมพนธ. (2549). ความรเบองตนเกยวกบการบรหารราชการแนวใหม. พมพครงท 2

กรงเทพมหานคร : สานกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ. เอกพร รกความสข. (2550). รายงานวจยเรอง บทบาทของคณะกรรมาธการกจการสภา

ผแทนราษฎรในการพฒนาฐานความรของรฐสภา. กรงเทพมหานคร : คณะกรรมาธการกจการสภา สภาผแทนราษฎร.

Bateman, Thomas S. and Snell, Scott A. (2007). Management Leading & Collaborating in a Competitive World. (Eighth Edition). New York : McGraw-Hill/Irwin.

218



Daft, Richard L. (2001). Organization Theory and Design. Seventh Edition. Ohio: South-Western College Publishing.

Easterby-Smith, Mark and Lyles, Marjorie A. (2011). Handbook of Organizational Learning and Knowledge Management. Second Edition. UK: John Wiley&Sons.

Evan, William M. (1993). Organization Theory: Research and Design. New York: Macmillan Publishing Company.

Jaffee, David. (2001). Oraganization Theory : Tension and Change. Singapore: McGraw-Hill International Edition.

Lewis, Pamela S., Goodman. Stephen H. and Fandt, Patricia M. (2001). Management Challenges in the 21 st Century. Third Edition. U.S.A.: South-Western College Publishing.

Lussier, Robert N. (2006). Management Fundamentals. Third Edition. U.S.A.: Thomson South-Western.

Marquardt, M. J. (1996). Building the Learning Organization: A system approach to quantum improvement and global success. New York: McGraw-Hill.

Plunkett, Warren R., Allner, Raymond F. and Allen, Gemmy S. (2008). Management : Meeting and Exceeding Customer Expectations. Ninth Edition. Canada : Thomson South-Western.

Robbins, Stephen P. (1990). Organization theory: Structure designs and applications. Third Edition Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.

Robbins, Stephen P. and Coulter, Mary. (2007). Management. Ninth Edition. Upper Saddle River, N.J.: Pearson Education, Inc;

Scott, W. Richard. (1998). Organizations: Rational, Natural, and Open Systems. Fourth Edition. Upper Saddle River, N.J. : Prentice Hall ,Inc;

Senge, Peter M. (1990). The fifth discipline: The art and practice of the learning organization. London: Century Press.

Shafritz, J. M., & Ott, J. S. (2005). Classics of organization theory. fifth edition. Belmont, CA: Wadsworth/Thomson Learning.

Shafritz, Jay M., Ott, J. Steven. And Yong Suk Jang. (2011). Classic of Readings in Oraganization Theory. (Seventh Edition). Canada: Wadsworth Cengage Learning.

Tsoukas, Haridimos and Knudsen, Christian. (2003). The Oxford Handbook of Organization Theory: Meta-theoretical Perspectives. Oxford : Oxford University Press.

Williams, Chuck R. (2007). Principles of Management. Fifth Edition. U.S.A.: South-Western Cengage Learning.

219



บทความปรทศน นโยบายปฏรปการศกษาไทยของรฐบาล คสช.

ผชวยศาสตราจารย ดร.สบพงศ สขสม

บทนา สบเนองมาจากการรวมตวกนอยางเปนทางการของกลมประเทศประชาคมอาเซยนทง 10 ประเทศ เมอปลายป 2558 ในสภาวะของโลกทไรพรมแดนนน ไดมการนาเสนอขาวการจดอนดบทาสถตตวเลขวาใครอยในอนดบใดในแตละดาน ความนาสนใจของการนาเสนอแตละประเดนนนดานการศกษาของไทยทตกเปนขาววาอยในอนดบท 8 ของอาเซยน จะเทจจรงอยางไรยงไมมใครออกมายนยนตวเลขดงกลาว แตเมอกระแสขาวในโลกออนไลนถกประโคมออกมาเชนนเปนระยะๆ แนนอนทสดยอมสรางความเจบปวดใหกบคนในแวดวงการศกษาไทยทงประเทศโดยเฉพาะอยางยงผนาประเทศในยค คสช.ทกาลงถกจบตามองจากฝายการเมองทถกเวนวรรคไปจากการยดอานาจของคณะ คสช.บทความนมงประเดนสาคญไปทการปฏรปการศกษาไทย ซงคาดวานาจะเปนการตอบรบของรฐบาลตอเสยงเรยกรองของสงคม และเพอพฒนาปรบปรงรรวทางการศกษาทหมกหมมมานานจนเกดปรากฏการณเปนขาวอยในสงคมออนไลนทงทางบวกและลบเปนระยะๆตลอดเวลา

สาระสาคญ กระแสขาวในแวดวงการศกษาไดประกาศในราชกจจานเบกษาเมอวนท 27 กรกฎาคม 2561ถงการจดตงสานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพ(องคการมหาชน) (ฉบบท 3) พ.ศ.2561 โดยใหเหตผลในการประกาศใชพระราชกฤษฎกาฉบบน เพอแกไขเพมเตมอานาจหนาทของสานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา(องคการมหาชน) หรอ สมศ.และบทบญญตตางๆ ในพระราชกฤษฎกาจดตงสานกงานรบรองมาตราฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน)พ.ศ.2543ใหสอดคลองกบบทบญญต ในพระราชบญญตองคการมหาชน พ .ศ .2542 ซ งแก ไขเพมเตมโดยพระราชบญญตองคการมหาชน(ฉบบท 2)พ.ศ.2549 เพอใหการบรหารงานและการปฏบตภารกจ ของ สมศ.มประสทธภาพและประสทธผลยงขน โดยมสาระสาคญทนาสนใจ เชนการยกเลกมาตรา 14 โดยใหมคณะกรรมการคณะหนงเรยกวา “คณะกรรมการสานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา”การจดตง สมศ.เปนองคการมหาชนเพอรบรองมาตรฐาน การประเมนและการประกนคณภาพทางการศกษา ประกอบดวย (1)ประธานกรรมการ ซงคณะรฐมนตรแตงตงจากผทรงคณวฒทมความรความเชยวชาญ และประสบการณสงในดานการบรหาร มนษยศาสตร สงคมศาสตร หรอวทยาศาสตรและเทคโนโลย (2) กรรมการโดยตาแหนงจานวนสามคน ไดแก ประธานกรรมการการศกษาขนพนฐาน ประธานกรรมการอาชวศกษา และประธานกรรมการอดมศกษา (3) กรรมการผทรงคณวฒ จานวนกไมเกนหกคน ซงคณะรฐมนตรแตงตงจากผมความร ความเชยวชาญและประสบการณเปนทประจกษในดานการบรหาร มนษยศาสตร สงคมศาสตร หรอ วทยาศาสตรและเทคโนโลย โดยใหผอานวยการเปนกรรมการและเลขานการโดยตาแหนง การจดตงองคการมหาชน สมศ.ขนมาเพอรบรองมาตรฐาน และประเมนคณภาพการศกษาดงทกลาวมาขางตนนนกเพอใหบรรลเปาหมายนโยบายการปฏรปการศกษาของชาตนนเอง แตเปาหมาย

220



ดงกลาวนจะบรรลถงวตถประสงคหรอไมเพยงใดนน หากเราหนมาพจารณาถงบทบาทของรฐบาล คสช.ภายใตการนาของ พลเอกประยทธ จนทรโอชา และจะพบวา นโยบายปฏรปการศกษาของรฐบาลชดน ไดผานกระบวนการพจารณาตามขอเสนอของสมาชกสภาปฏรปดานการศกษา (สปช) หนงในแมนาหาสาย คอ (1) กาหนดวสยทศน เพอยกระดบคณภาพการศกษาไทยใหดขน มประสทธภาพ ลดความเลอมลา ผลตและพฒนาคนใหสอดคลองกบความตองการเพอรองรบการพฒนาประเทศ (2) การกาหนดยทธศาสตร ภายใตการกากบของกระทรวงศกษาธการ มจดเนน 6 ดาน ประกอบดวย 1).หลกสตรและกระบวนการเรยนร 2).การผลตและการพฒนาคร 3).การทดสอบการประเมน การประกนคณภาพและพฒนามาตรฐานการศกษา 4).ผลต พฒนากาลงคนและงานวจยทสอดคลองกบการพฒนาประเทศ 5). ICTเพอการศกษา 6).การบรหารจดการ เมอพจารณาถงความตงใจของรฐบาล คสช.ภายใตการนาของพลเอกประยทธ จนทรโอชา ถงแมวาจะเปนรฐบาลทมทมาจากการยดอานาจกจรงแตแนวนโยบายการบรหารการศกษากยงถอไดวาใชหลกประชาธปไตยในการดาเนนการเปนยอมรบได เพยงแตมสงสาคญทจะตองคอยตดตามกคอการนานโยบายไปปฏบต วามความเปนไปไดมากนอยเพยงใด หวกระบวนสาคญคอกระทรวงศกษาธการภายใตการนาของรฐมนตรวาการ เปนผมบทบาทสาคญแตงตง คณะกรรมการองคการมหาชน คอ สมศ.ซงทาหนาทเปนผประเมน ชวดถงมาตรฐานคณภาพทางการศกษา และขณะเดยวกนเปนผมสวนกาหนดนโยบาย และวางยทธศาตรสาคญทง 6 ดาน การจดกระบวนทพเพอทาศกในการปฏรปการศกษาครงนนบวาเปนงานชางททาทายความรความสามารถของคนในรฐบาลอยไมนอย ดานหนงการทางานเพอลางภาพลบของบคลากรทางการศกษาทปรากฎเปนขาวออกมาแทบทกวน เชนขาวการประกาศปฏญญามหาสารคาม กรณ”ครเบยวหน” ถอเปนการขดหลมฝง”ศกดศร”แมพมพไทย หรอแมกระทงการละเมดสทธเสรภาพสวนบคคลในกจกรรมรบนองในรวมหาวทยาลยนามาซงความสญเสยตามมาอยเปนประจาและตกเปนขาวอยเนองๆ นนกแสดงใหเหนวาปญหาดงกลาวนยงคงอยในแวดวงการศกษาทไมอาจจะแกไขใหหมดสนไปได จงมคาถามตามมาวาเรองหนสนของครกด เรองการละเมดสทธรบนองใหมรนแรงกด ผบรหารระดบสงของสถานศกษามความรความเขาใจและถายทอดลงไปยงผทจะตองนาไปปฏบตใหบงเกดผลในทางปฏบตไดมากนอยเพยงใด ทงๆท เลขาธการคณะกรรมการการอดมศกษา (กกอ.)ไดใหนโยบายการรบนองใหมในสถาบนอดมศกษาไวชดเจนวา 1.การจดกจกรมจะตองสรางสรรค 2.เคารพสทธ เสรภาพและความเสมอภาค 3.ไมกระทบตอการเรยนการสอน 4.อยภายใตการกากบดแลของผบรหาร คณาจารย และ 5.ไมจดกจกรรมนอกสถานท

บทสรป นอกจากปญหาทางดานการศกษาดงทกลาวมาขางตนแลว ในภาวเศรษฐกจทซบเซาอยางตอเนองตดตอกนตลอดระยะเวลาของรฐบาลชดนเขามาบรหารประเทศ ไมอาจจะปฏเสธไดวาในยามทเกดภาวเศรษฐกจตกตา ธรกจทางการศกษากมอาจหลดพนไปจากผลของวฏจกรเศรษฐกจทตกตานไดเชนเดยวกน นนกหมายถงความดารงอยของสถานศกษาทตองอาศยปจจยการผลตเชนเดยวกบการผลตสนคาและบรการอน จะมความแตกตางกคอผลตผลของธรกจคอตวสนคา แตผลตผลของการศกษาคอ “คน” กระบวนการการผลตจา เ ปนตองใช งบประมาณเชนเดยวกน ขาวการปดตวลงของสถาบนการศกษา การขายสถาบนการศกษา การลดปจจยการผลตทางการศกษาลง เหลานลวนแตมผลมาจากภาวเศรษฐกจทงสน ดงนนนโยบายปฏรการศกษาภายใตรฐบาล คสช.จงมความทาทายฝมอ

221



ความรความสามารถของผบรหารระดบชาต และระดบสถาบนการศกษาทงภาครฐและภาคเอกชน เพอใหคณภาพชวต และการเขาถงการศกษาของประชาชนทงประเทศอยางมประสทธภาพและประสทธผลยอมจะเปนตวชวดทสาคญถงความสาเรจของนโยบายการปฏรปการศกษาในยคน

เอกสารอางอง ขาวสานกงานรฐมนตรกระทรวงศกษาธการ ศธ.360องศา มตชน:ประชาชน/การศกษา-ศาสนา-

วฒนธรรม วนท องคารท 24 กรกฎาคม 2561 ปท 41 ฉบบท 14744 หนา 21(บน) revention/road_safety_status/2015/en/)

พระราชกฤษฎกาจดตงสานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการ มหาชน) (ฉบบท 3) พ.ศ.2561 หนาท 93 เลม 135 ตอนท 53 ก.ราชกจจานเบกษา 27 กรกฎาคม 2561

222


ปท 4 ฉบบท 1 เดอนมกราคม–เมษายน 2561 | Vol4,No.1 January- April 2018: ISSN 2465-3578

ค าแนะน าการสงรายงานวจยหรอบทความวชาการ เพอลงตพมพในวารสารวจยมหาวทยาลยเวสเทรน มนษยศาสตรและสงคมศาสตร

วารสารวจยมหาวทยาลยเวสเทรน มนษยศาสตรและสงคมศาสตร เปนวารสารระดบชาตซงมวตถประสงค เพอเผยแพรและถายทอดผลงานวจยและผลงานวชาการทงภายในและภายนอกมหาวทยาลย ขอมลเบองตนของวารสาร

1. วารสารวจยมหาวทยาลยเวสเทรน มนษยศาสตรและสงคมศาสตร เปนวารสารราย 4 เดอน (3ฉบบ/ป) โดยมก าหนดออก ดงน ฉบบท 1 เดอนมกราคม-เมษายน ฉบบท 2 เดอนพฤษภาคม-สงหาคม ฉบบท 3 เดอนกนยายน-ธนวาคม

2. วารสารวจยมหาวทยาลยเวสเทรน มนษยศาสตรและสงคมศาสตร จดพมพเพอเปนแหลงตพมพเผยแพร และแลกเปลยนความรวชาการ ส าหรบคณาจารย นกวชาการ ตลอดจนนสต นกศกษา นโยบายพจารณากลนกรองบทความ

1. วารสารวจยมหาวทยาลยเวสเทรน มนษยศาสตรและสงคมศาสตร รบพจารณาบทความวชาการ (Academic Article) บทความวจย (Research Article) ทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ ภายใตเงอนไขวาจะตองไมเคยตพมพเผยแพรในวารสาร เอกสารการประชม หรอสงพมพใดมากอน และไมอยในระหวางการพจารณารอตพมพในวารสารอน

2. ขอบเขตของวารสารวจยมหาวทยาลยเวสเทรน มนษยศาสตรและสงคมศาสตรจะครอบคลมเนอหา ดานบรหารธรกจ ดานการจดการอตสาหกรรม ดานเทคโนโลยสารสนเทศ ดานรฐประศาสนศาส ตร ดานนตศาสตร ดานบรหารการศกษา ดานจตวทยาและดานอนๆทเกยวของทางมนษยศาสตรและสงคมศาสตร

3. บทความทไดรบการตพมพตองผานการกลนกรองจากผทรงคณวฒในสาขาทเกยวของ (Peer Review) กระบวนการพจารณากลนกรองบทความ

บทความทจะไดรบการพจารณาตพมพจะตองผานกระบวนการพจารณาจากกองบรรณาธการและผทรงคณวฒในสาขาวชาทเกยวของ (Peer Review) ดงน

1. กองบรรณาธการจะแจงใหผเขยนทราบเมอกองบรรณาธการไดรบบทความเรยบรอยสมบรณ 2. กองบรรณาธการจะตรวจสอบบทความวาอยในขอบเขตเนอหาวารสารหรอไม รวมถงคณภาพงาน

วชาการ และประโยชนทงในเชงทฤษฎและปฏบต 3. ในกรณทกองบรรณาธการพจารณาเหนควรรบบทความไวพจารณาตพมพ กองบรรณาธการ

จะด าเนนการสงบทความเพอกลนกรองตอไป โดยจะสงใหผทรงคณวฒในสาขาวชาทเกยวของ จ านวน 2 ทานประเมนคณภาพของบทความวาอยในเกณฑทเหมาะสมจะลงตพมพหรอไม โดยกระบวนการกลนกรองน ทงจากผทรงคณวฒ และผเขยนจะไมทราบขอมลของกนและกน (Double-Blind Peer Review)

4. เมอผทรงคณวฒประเมนคณภาพบทความแลว กองบรรณาธการจะตดสนใจโดยองตาม ขอเสนอแนะของผทรงคณวฒ วาบทความนนๆควรน าลงตพมพ หรอควรจะสงใหผเขยนแกไขกอนสงใหผทรงคณวฒประเมนอกครงหนงหรอปฏเสธการตพมพ

223



1. ขอก าหนดตนฉบบ 1.1การจดพมพตนฉบบ ผลงานทเสนอพจารณาตพมพควรมความยาวประมาณ 10-15 หนากระดาษ

A4 บทความภาษาไทยพมพดวย Font THSarabun PSK ขนาดตวอกษร 16 Point บทความภาษาองกฤษ พมพดวย ดวย Font THSarabun PSK ขนาดตวอกษร 16 Point

ขอก าหนดในการเตรยมตนฉบบบทความ ขนาดกระดาษ A 4

กรอบของขอความ ในแตละหนาใหมขอบเขตดงน จากขอบบนของกระดาษ 1.5 น ว ขอบลาง 1.0 นว ขอบซาย 1.5 นว ขอบขวา 1.0 นว หมายเลขหนา ใหใสไวในต าแหนงดานขวาตงแตตนจนจบบทความ

ระยะหางระหวางบรรทด หนงชวงบรรทดของเครองคอมพวเตอร 8 point ตวอกษร การจดพมพตนฉบบ ผลงานทเสนอพจารณาตพมพควรมความยาวประมาณ 10 -20

หนากระดาษ A4 บทความภาษาไทยพมพดวย Font TH Sarabun PSK ขนาดตวอกษร 16 Point บทความภาษาองกฤษ พมพดวย ดวย Font TH Sarabun PSK ขนาดตวอกษร 16 Point และพมพตามทก าหนดดงน

ขนาดกระดาษแยกเปนคอลมนเดยว

รายการ ลกษณะตวอกษร รปแบบการพมพ ขนาดตวอกษร ชอเรอง/ชอบทความ (Title) ภาษาไทย ภาษาอ งกฤษ

(ตวอกษรพมพใหญ) ก าหนดตรงกลาง, ตวหนา ขนาด point,

ชอผเขยน (ทกคน)

ตวหนา ก าหนดตรงกลาง (ไมตองระบต าแหนงการพมพหรอค าน าหนาชอ)

ขนาด 14 point

ชอหนวยงานของผเขยน ตวปกต ดานลางการอางอง ขนาด 14 point ชอบทคดยอ ภาษาไทย/ภาษาองกฤษ

ตวหนา ก าหนดกงกลาง ตวหนา ขนาด 16 point

ขอความบทคดยอภาษาไทย ตวธรรมดา ยอหนา 0.5 นว ขนาด 14 point ค าส าคญ (Keywords) ใชตวอกษรภาษาไทย หรอ ภาษาองกฤษ

ตวหนา ส าหรบหวขอ

ตวปกต ส าหรบเนอหา

*ประมาณ 4-5 ค า

ก าหนดชดชอบซาย ขนาด 14 point

เนอหาบทความ

หวขอใหญ หวขอรอง

เนอหา

ตวหนา

ตวหนา

ตวปกต

ก าหนดชดซาย

ยอหนา 0.5 นว

-

ขนาด 16 point ขนาด 16 point ขนาด 16 point

ขอความในภาพและตาราง ตวปกต - ขนาด 14 point ขอความอางอง (ดานลาง) ปกต - ขนาด 14 point

224



2. สวนประกอบของบทความ 1. บทความวชาการ หวขอและเนอหาควรชประเดนทตองการน าเสนอใหชดเจนและมล าดบ เนอหาทเหมาะสม

เพอใหผอานสามารถเขาใจไดชดเจน รวมถงมการใชทฤษฎวเคราะหและเสนอแนะประเดนอยางสมบรณ โดยควรมองคประกอบดงตอไปน (สามารถมหวขอหรอองคประกอบทแตกตาง)

1.1 ชอเรอง (Title) 1.2 บทคดยอ (Abstract) สรปเนอหาของบทความใหไดใจความชดเจน และควรมทง

ภาษาไทยและภาษาองกฤษ โดยเขยนเปนภาษาไทยกอน ใหมจ านวนค าควรอยระหวาง 200-300 ค าควรเปนบทคดยอทสน ใชค าไดกระชบและใหสาระส าคญตรงประเดน

1.3 ค าส าคญ (Keywords) ระบค าทเปนค าส าคญของเนอหาเหมาะสมส าหรบน าไปใช เปนค าคนในระบบฐานขอมลทง

1.4 บทน า (Introduction) เปนสวนแนะน าและปพนเรองเพอใหผอานทราบขอมลเบองตนของเนอหารวมทงระบ ถงขอบเขตเนอหาของบทความ

1.5 เนอหา (Body of Text) เปนสวนหลกของเนอหาบทความ มการแบงประเดนออกเปนยอยๆและมการจดเรยงล าดบเปนหวขอตามรายละเอยดของเนอหา

1.6 สรป(Conclusion) เปนการสรปเนอหาในบทความทงหมดออกมาอยางชดเจน และกระชบโดยมการสรป ปดทายเนอหาทเราไดน าเสนอไปแลววามผลด หรอผลเสยอยางไร

1.7 เอกสารอางอง (Reference) เขยนบรรณานกรมในรปแบบAPA (American Psychological Association)

2. บทความวจย ควรมการน าเสนอผลการวจยทไดรบอยางเปนระบบ โดยควรมองคประกอบดงตอไปน 21. ชอเรอง (Title) ชอควรมทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ โดยพมพชอเรองเปนภาษาไทยและ

ตามดวยชอภาษาองกฤษในบรรทดตอมา 2.2 ชอผเขยนและหนวยงานสงกด ใหระบชอนามสกลของผเขยนทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ

ไมตองระบต าแหนงหรอค าน าหนาชอแตใหระบงานประจ าและหนวยงานสงกดทเชงอรรถ 2.3 บทคดยอ (Abstract) ควรมทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ โดยเขยนเปนภาษาไทยกอน

ความยาวไมเกน 15 บรรทด (การเขยนบทคดยอ คอการสรปสาระส าคญของเรองโดยเฉพาะวตถประสงค วธการ และผลการวจย)

2.4 ค าส าคญ (Keyword) ระบค าทเปนค าส าคญของเนอหาเหมาะสมส าหรบน าไปใชเปนค าคนในระบบฐานขอมล

2.5 บทน า (Introduction) เปนการอธบายถงทมาและความส าคญของปญหา และเหตผลทน าไปสการวจยมขอมลทางวชาการสนบสนนหรอโตแยง รวมถงแนวคดและทฤษฎทเกยวของ

2.6 วตถประสงค (Research Objectives) ระบถงวตถประสงคและเปาหมายของการวจย 2.7 วธการวจย (Research Methodology) อธบายถงกระบวนการด าเนนการวจย

อยางละเอยดและชดเจน 2.8 ผลการวจย (Results) เสนอผลการวจยทตรงประเดนตามล าดบขนของการวจย

225



การใชตารางหรอแผนภมไมควรเกน 5 ตารางหรอแผนภมโดยมการแปลความหมายและวเคราะหผลทคนพบอยางชดเจน

2.9 อภปรายผลการวจย (Discussion) ผสมผสานเปรยบเทยบและตความผลการวจย ใหเขากบหลกทฤษฎ แนวคด และงานวจยทเกยวของ รวมทงเชอมโยงผลการวจยใหสอดคลองกบประเดนปญหาการวจย

2.10 สรป (Conclusion) สรปสาระส าคญของผลการวจย และใหขอเสนอแนะทจะน า ผลการวจยนนไปใชประโยชน

2.11 เอกสารอาง อง (Reference) เขยนบรรณานกรมในรปแบบของ APA (American Psychological Association)

3. การเขยนเอกสารอางอง วารสารวจยมหาวทยาลยเวสเทรน มนษยศาสตรและสงคมศาสตร ใชรปแบบการองของ APA

(American Psychological Association) 3.1 การอางองในเนอหา (In text citation)

ใชรปแบบการอางองแบบ นาม-ป (Author-Year Format) ภาษาไทย (ชอ-นามสกลผแตง, ปทพมพ, เลขหนา) ภาษาองกฤษ (นามสกล, ป ค.ศ.)

3.2 อางองในเนอหาจากสอสงพมพ (หนงสอ ต ารา เอกสาร) กรณผแตงคนเดยว การอางองใหระบ ชอ-นามสกล ผแตง (ภาษาไทย) หรอนามสกลผแตง (ภาษาองกฤษ) ตามดวย

เครองหมาย (,) ปทพมพ เครองหมาย (,) ตามดวยหมายเลขหนาเอกสารทอางองใสไวในวงเลบทายของความทอางอง เชน

(ประเวศ วะส, 2546, หนา 64) กรณทสรปเนอหามาหมดทงเลม ไมเฉพาะสวนใดสวนหนงไมตองระบเลขหนา เชน (ประเวศ วะส, 2546) กรณทผแตงใชฐานนดรศกด บรรดาศกด สมณศกด น าหนาใหคงไวเหมอนทปรากฏในหนา

หนงสอ เชน (พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว, 2540) กรณผแตงมยศทางทหาร ต ารวจ ต าแหนงทางวชาการ ค าเรยกทางวชาชพไมตองใส

เชน ศาสตราจารยกลพล แสงจนทร เปน (กลพล แสงจนทร, 2540) การอางองเอกสารหลายเรอง แตผแตงคนเดยวกน ใหเขยนชอผแตงครงเดยว แลวเรยงปท

พมพจากนอยไปหามาก เชน

226



(กลพล แสงจนทร, 2544; 2545) กรณผแตง 2 คน กรณผแตง 2 คน ใหเขยนชอผแตงคนท 1 ตามดวยเครองหมาย (,) เวนวรรคหนง ตามดวย

“และ” ไมเวนวรรค ตามดวยผแตงคนท 2 เชน (จนตนา ลาภเจรญ, และประไพ จนด. (2550). กรณชาวตางประเทศใหเขยนชอสกล ตามดวยเครองหมายจลภาค (,) เวนหนงวรรคตามดวย

ตวอกษรชอตน ชอกลาง (ถาม) และเครองหมายมหพภาค (.) ตามดวยเครองหมาย “&” และเวนหนงวรรค ตามดวยชอสกลคนท 2 แลวใสเครองหมายจลภาค (.) ตามดวยอกษรยอชอตนแลวใสจด

เชน (William, R., & Sales, B. D., (2008) กรณผแตง 3-6 คน ชาวไทยใชชอ ชอสกล คนเครองหมายจลภาค (,) และเวนวรรคหนาผแตงทกคน และใชค าวา

“และ” โดยไมเวนวรรค หนาผแตงคนสดทาย เชน (กลพล แสงจนทร, เกยรตขจร เจรญยง, และสมหญง ใจซอ. (2544). กรณชาวตางประเทศใหเขยนชอสกล ตามดวยเครองหมายจลภาค (,) คนผแตงทกคน เวนหนง

วรรคตามดวยตวอกษรชอตน ชอกลาง (ถาม) และใชเครองหมาย “&” และเวนหนงวรรค หนาผแตงคนสดทายแลวใสเครองหมายจลภาค (.) ตามดวยอกษรยอชอตนแลวใสจด

เชน Salmon, M., Earman, J., Wilson, R. T., McGarry, D. D., & Hopman, D. (2009). กรณผแตงเปนสถาบน ใหลงรายการดวยหนวยงานระดบสงกอน และตามดวยหนวยงานระดบรอง ลงมา เชน (มหาวทยาลยเวสเทรน, บณฑตวทยาลย, 2544) เอกสารไมปรากฏชอผแตง ใหลงชอแลวตามดวยปทพมพ และเลขหนา เชน (การคาการลงทน, 2544, หนา 16) กรณไมใชผเขยน แตเปน ผรวบรวม เรยบเรยง ผแปล หรอบรรณาธการ ใหลงรายการดวยชอ ตามดวยเครองหมายจลภาค (,) และบอกตอทายวาเปน “ผรวบรวม”

“ผเรยง” “บรรณาธการ” หรอ “ผแปล”

227



เชน (ดวงแกว มนใจ, บรรณาธการ, 2546) (Shah & Ratcliffe, editor, 2003) อางองในเนอหาจากโสตทศนวสด ใหลงรายการชอผรบผดชอบหรอผผลต ตามดวยเครองหมายจลภาค (,) ปทผลต ตามดวย

เครองหมายมหพภาคค (:) และลกษณะของโสตทศนวสด เชน (ส านกงานพลงงานปรมาณเพอสนต, 2544: CD-ROM) การอางองในเนอหา จากระบบสารสนเทศออนไลน (WWW.) ใหลงรายการชอผรบผดชอบ หรอหนวยงานทรบผดชอบตามดวยเครองหมายจลภาค (,) ปทคน

ขอมล เชน (มหาวทยาลยเวสเทรน, 2547) (western university, 2005)

4. การเขยนบรรณานกรม 4.1 หนงสอ

ชอ ชอสกล. (ปพมพ). ชอหนงสอ (ครงทพมพ). สถานทพมพ: ส านกพมพ. 4.2 บทความวารสาร

ชอ ชอสกล. (ปทพมพ). ชอบทความ. ชอวารสาร. ปท. หนาแรก-หนาสดทายทอางถง -วารสารสบคนจากฐานขอมลไทย ชอ ชอสกล. (ปทพมพ). ชอบทความ. ชอวารสาร, ปท, หนาแรก-หนาสดทาย, คนเมอ วน

เดอน ป, จาก URL หรอ ชอฐานขอมล 4.3 รายงานการประชม

ชอผแตง. (ปทประชม). ชอเรอง. วน เดอน พ.ศ.(หนา). สถานทพมพ: ส านกพมพ. 4.4. วทยานพนธ

ชอผแตง. (ปทพมพ). ชอวทยานพนธ. ระดบวทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขา คณะ ชอมหาวทยาลย, เมองทตงมหาวทยาลย

4.5 บรรณานกรมจากเวบไซต ชอผแตงหรอหนวยงานเจาของเวบไซต. (ปทเผยแพรขอมล). ชอเรอง. คนเมอ วนท เดอน ป

พ.ศ.,จาก htt://www. 4.6 บทความในนตยสาร หรอ หนงสอพมพ

ชอผแตงหรอชอคอลมน. (วน เดอน ป). ชอบทความ. ชอนตยสารหรอ หนงสอพมพ, ปท, หนา. กรณภาษาองกฤษ จะใชวา ป,เดอน วน (year, month day) และ p. หรอ pp.

228



4.7 การเขยนบรรณานกรมแผนพบ ชอผแตงหรอหนวยงานทผลต. (ป). ชอเรอง. [แผนพบ]. สถานทพมพ: ผแตงหรอหนวยงานท

ผลต. 4.8 อางองจากการสมภาษณ

ชอผใหสมภาษณ. (ป/เดอน/วน). ต าแหนง. สมภาษณ. การสงตนฉบบ

ผเขยนสงไฟลตนฉบบบทความ(Microsoft Word) และแบบฟอรมน าเสนอบทความเพอพจารณา ตพมพในชองทางของวารสารระบบออนไลน (Online Submission) เทานน

กองบรรณาธการจะพจารณาบทความเบองตน เกยวกบความถกตองของรปแบบทวไป ถาไมผานการพจารณา จะสงกลบไปแกไข ถาผานจะเขาสการพจารณาของผประเมนจากภายนอกเมอผลการประเมนผานหรอไมผานหรอมการแกไขจะแจงผลใหผเขยนทราบ

229

Documents

Western University Research Journal of Humanities and ... · Aircraft Acceptance Test Team 2) ความรับผิดฐานพาอาว ุธปืนตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา