WSPÓŁPRACA PRZEDSZKOLA

Z RODZICAMI I ŚRODOWISKIEM LOKALNYM

2

WSTĘP

Na obecnym etapie rozwoju kultury i społeczeństwa ani rodzina, ani przedszkole nie mogą

spełnić swych funkcji bez ścisłego współdziałania, to znaczy bez systematycznej i

zorganizowanej współpracy. Jednym z bardzo ważnych czynników jest stworzenie

właściwego klimatu sprzyjającego efektywnemu współdziałaniu rodziców i nauczycieli oraz

współpracy ze środowiskiem lokalnym. Należy zwrócić uwagę na fakt, iż zaangażowanie w

tworzenie klimatu zaufania, wyzwalania twórczych inicjatyw powinno być obustronne.

Zarówno rodzice, jak i nauczyciele obowiązani są być dawcami pomysłów oraz aktywnymi

odtwórcami.

W dobie reformowania oświaty wzrasta świadomość bezdyskusyjnej konieczności

współpracy: dom - przedszkole, rodzice – nauczyciele.

Funkcje przedszkola wobec dziecka wywierają skutki, które swoim zasięgiem obejmują

rodzinę i środowisko lokalne, a przez to zaznaczają się w społeczeństwie. Inicjatywa i

współdziałanie przedszkola z rodziną i innymi lokalnymi instytucjami składa się na jego

funkcję środowiskową. Spełniając tę funkcję przedszkole niejednokrotnie przyczynia się do

integracji środowiska wokół spraw dziecka, a także zacieśnia więzi dzieci z ich najbliższym

otoczeniem społecznym i rodziną. Bardzo ważnym zagadnieniem jest identyfikacja

społeczności lokalnej z placówką oświatową .Poprzez udział w uroczystościach i imprezach

okolicznościowych wytwarza się specyficzna więź co powoduje, że przedszkole traktowane

jest jako integralny element środowiska.

Partnerska, właściwie zorganizowana współpraca, dobra wola wszystkich stron,

urozmaicane kontakty sprawią, że placówka przedszkolna stanie się „ przedszkolem

otwartych drzwi”.

3

FORMY WSPÓŁPRACY PRZEDSZKOLA Z RODZICAMI

Ostatnio coraz głośniej mówi się o tym, że w procesie wychowania i edukacji dzieci w

przedszkolu muszą również brać udział rodzice. Aby tak się stało, powinna istnieć faktyczna i

efektywna praca między nauczycielami wychowującymi dzieci przez kilka lat oraz rodzicami

odpowiedzialnymi za dzieci przez całe ich niedorosłe życie. Nie ulega wątpliwości, że bardzo

celowe i pożądane jest współdziałanie ze środowiskiem rodzinnym, jak i to, aby rodzice

orientowali się w zadaniach i celach wychowania przedszkolnego. Do przedszkola, a w

praktyce do dyrektora i nauczycieli należy takie organizowanie pracy placówki, aby było ono

w zgodzie z prawem rodziców do stanowienia opieki nad dzieckiem oraz jednocześnie, żeby

możliwa była realizacja merytorycznego oraz wychowawczego programu pracy nauczycieli z

dziećmi. Bardzo trudno te zadania koordynować. Wymaga to: dobrej woli, otwartości,

szacunku i sympatii, prawdy i uczciwości, umiejętności, dyskrecji. W procesie budowania

głębszego kontaktu z rodzicami konieczne jest wykonanie kilku kroków: diagnozy

wzajemnych relacji wraz z analizą czynników blokujących, uzgodnienie oczekiwań, ustalenie

jasnych reguł współpracy, opracowanie wspólnej pracy nad przekraczaniem trudności i

podnoszeniem umiejętności1..

Przedszkole stanowi małą społeczność, należy, zatem zadbać o poznanie się członków tej

społeczności. Podstawą dobrych relacji są codzienne kontakty między nauczycielami i

rodzicami oraz kontakty między samymi rodzicami. Pierwsze kontakty zaczynają się w

momencie, gdy rodzice zjawiają się w przedszkolu po kartę przyjęcia dziecka. Często ten

pierwszy kontakt zdecyduje o powodzeniu dalszej współpracy, dlatego nie wolno go

przeoczyć. Atmosfera, z jaką spotykają się rodzice, przychylność i otwartość kompetentnego

i zorganizowanego personelu zaowocują pozytywnym nastawieniem do placówki. Podstawą

dobrej współpracy przedszkola z rodzicami jest dostrzeżenie w nich przyjaciół i

współpartnerów w wychowaniu dziecka. Rodzina i przedszkole to dwa środowiska, które w

szczególny sposób oddziałują na dziecko. Skuteczność tego oddziaływania uwarunkowana

jest wzajemnym i ścisłym współdziałaniem.

A efektami dobrej współpracy z rodzicami będzie:

- pozyskanie informacji o dziecku,

- bliższe poznanie rodziców,

- zdobycie wzajemnego zaufania,

- zainteresowanie się rodziców problemami przedszkola,

- pomoc rodziców na rzecz przedszkola.

4

Rodzice mogą być aktywnym ogniwem w pracy placówki, zależy to od nauczycieli, czy

potrafią włączyć rodziców w całokształt działań przedszkola, uwzględnić ich potrzeby,

sugestie, zaspokoić oczekiwania. Angażując się w pracę przedszkola rodzice mogą pełnić

następujące role:

- decydentów- ucząc się nowych umiejętności edukacyjnych i społecznych w środowisku

przedszkolnym,

- osób pomocnych nauczycielowi i decydentowi placówki,

- osób wspomagających przedszkole w czynnościach porządkowo- organizacyjnych.

- nauczycieli własnych dzieci2.

Budowanie dobrych relacji uwzględniających potrzeby obu stron nie jest procesem łatwym,

ani szybkim, jednak przez wypracowanie bliskich i stałych form kontaktu korzyści mogą

czerpać obydwie strony.

Nauczyciele:

- więcej wiedzą o dziecku łatwiej się im pracuje,

- czują się bezpieczniej wiedzą że ich praca znajduje zrozumienie,

- w trudnych sytuacjach mogą liczyć na współpracę z rodzicami,

- mają możliwość korekty działań wychowawczych,

- czują się docenieni, traktowani jak partnerzy,

- są śmielsi w proszeniu o pomoc i dzielenie się trudnościami.

Rodzice:

- mają więcej informacji o dziecku, lepiej je poznają,

- czują się bezpiecznie wiedząc, że w każdym momencie spotkają się ze zrozumieniem

nauczyciela,

- czują się ważnymi partnerami w wychowaniu,

- mają możliwość zwiększenia kompetencji wychowawczych w sytuacjach kryzysowych,

mogą sprawniej udzielić pomocy dziecku.

Zaangażowanie rodziców w życie placówki nie tylko łączy ich z przedszkolem, ale i ze

sobą. Siła tkwi zawsze w zespole. Kontakt nauczycieli z rodzicami umożliwia wspólne

formułowanie celów przedszkola i określanie zadań do wykonania. Wspólne ustalanie celów

służy ujednolicaniu oczekiwań. Oczekiwania rodziców zmieniają się, tak jak i rodzice się

zmieniają. Ważne jest opracowanie i stosowanie form współpracy. Dobór określonych form

organizacyjnych zależny jest od treści, jakie nauczyciel zamierza przekazać lub uzyskać oraz

od konkretnego celu, który chce przez daną formę osiągnąć.

5

W każdej placówce przedszkolnej, jednym z wymaganych obecnie dokumentów w grupie,

jest tzw. Plan współpracy z rodzicami. Takowy plan sporządzają nauczycielki w każdej

grupie wiekowej i zgodnie z jego wytycznymi prowadzą całoroczną współpracę ze

środowiskiem rodzinnym przedszkolaków.

Oto przykładowy plan współpracy.

Cele współpracy z rodzicami:

Aktywizacja rodziców do uczestnictwa w „ życiu grupy i przedszkola”.

1. Poznanie oczekiwań rodziców względem placówki i nauczycielki oddziału.

2. Zainteresowanie rodziców osiągnięciami edukacyjno-wychowawczymi dzieci.

3. Obustronne wsparcie Rodzic- Nauczyciel- Rodzic, w oddziaływaniach edukacyjno-

wychowawczych oraz niesienie pomocy rodzicom w realizacji zadań opiekuńczo-

wychowawczych.

4. Promocja placówki w środowisku lokalnym.

5. Poszukiwanie sponsorów, ofiarodawców i partnerów.

6. Nawiązanie przyjacielskich stosunków z członkami rodzin przedszkolaków.

Formy współpracy:

1. Spotkania:

o informacyjne

o organizacyjne

o informacyjno-integracyjne

2. Uroczystości przedszkolne.

3. Rozmowy indywidualne.

4. Warsztaty.

5. Konsultacje.

6. Imprezy okolicznościowe ( terenowe, kiermasze, wycieczki).

7. Zajęcia otwarte.

8. Ekspozycje.

9. Gazetka przedszkolna .

10. Biesiadowanie.

11. Inne.

6

I. Zebrania z rodzicami.

1. Zebranie organizacyjne.

2. Spotkanie informacyjno-szkoleniowe.

3. Spotkanie informacyjno-integracyjne.

4. Spotkanie integracyjno-warsztatowe.

5. Spotkanie informacyjne- podsumowujące pracę z dziećmi.

II. Zajęcia otwarte dla rodziców.

III. Pedagogizacja rodziców.

- Prelekcje

- Fiszki informacyjne

- Broszurki dla rodziców

- Tablice dla rodziców

- Ksero ciekawych artykułów

- Przedruki z Internetu

- Rozmowy i konsultacje z nauczycielem

IV. Ekspozycje prac dzieci.

- Tablice pod salą

- Korytarz

- Szatnia

- Kiermasze świąteczne

- Sala zajęć

- Wystawy w środowisku lokalnym

- Galerie Internetowe

V. Uroczystości przedszkolne o charakterze rodzinnym.

- Pasowanie na przedszkolaka

- Pożegnanie lata

- Wieczorek wigilijny

- Dzień Babci i Dziadka

- Dzień Rodziny

- Dzień Dziecka

- Festyn rodzinny

- Pożegnanie 6 – latków

7

VI. Angażowanie rodziców w prace na rzecz grupy i przedszkola.

- pomoc w zagospodarowywaniu kącików przedszkolnych,

- dostarczanie materiałów potrzebnych do zajęć,

- pomoc w szykowaniu stroi dla dzieci na uroczystości przedszkolne, bale i inne imprezy,

- sponsoring,

- darowizny na rzecz grupy i przedszkola,

- drobne prace naprawcze na rzecz grupy i przedszkola,

- włączanie się rodziców w zbiórki, akcje charytatywne i przedsięwzięcia,

- przygotowywanie słodkiego poczęstunku dla dzieci,

- spotkania dzieci z przedstawicielami ciekawych zawodów, spośród rodziców,

- wideo-filmowanie uroczystości przedszkolnych,

- i inne.

Przedszkole współpracuje z rodzicami w sposób celowy i planowy. Plan współpracy z

rodzicami zawsze jest dostosowany do aktualnych potrzeb, zawiera jednak pewne elementy

ramowe, które można sprecyzować w postaci następujących zadań:

1. Bliższe poznawanie dzieci, ich przyzwyczajeń, upodobań:

- rozmowy indywidualne z rodzicami z inicjatywy nauczyciela i rodzica,

- rozmowy indywidualne na zaproszenie dyrektora, nauczycielki,

2. Pozyskiwanie rodziców do współdziałania z przedszkolem:

- prowadzenie kącika dla rodziców (aktualne gazetki na tematy wychowawcze, prezentacja

nauczanych treści - wiersze, piosenki, opowiadania, zapoznanie z tematami kompleksowymi),

- ekspozycja prac plastycznych i wszelkich wytworów twórczości dziecięcej,

- zajęcia otwarte dla rodziców połączone z dyskusją,

- spotkania ze specjalistami różnych dziedzin w celu wzbogacania wiedzy pedagogicznej i

zdobywania wiedzy na temat rozwoju i zdrowia dziecka.

3. Zainteresowanie rodziców uroczystościami przedszkolnymi:

- przygotowanie strojów dla dzieci,

- organizacja atrakcji dla dzieci (prezentów na choinkę, ogniska z okazji Dnia Dziecka,

pomoc w wycieczkach).

4. Pedagogizacja rodziców w celu ujednolicenia wychowania dzieci w domu i w przedszkolu:

- prowadzenie zebrań z rodzicami (tematy dotyczące ogólnych założeń planu pracy

przedszkola, planu pracy z rodzicami, warunków prawidłowego rozwoju dzieci, ich zdrowia

fizycznego i psychicznego, organizacji uroczystości i imprez przedszkolnych, spotkań ze

8

specjalistami różnych dziedzin - poszerzanie wiedzy pedagogicznej rodziców).

5. Doskonalenie bazy materialnej przedszkola:

- możliwości i formy pomocy rodziców dla przedszkola (naprawa sprzętu, prace porządkowe i

remontowe przy modernizacji bazy lokalowej).

6. Organizacja pracy Rady Rodziców:

- pomoc Rady Pedagogicznej w opracowaniu wytycznych planu pracy Rady Rodziców,

planowanie wydatków ze składek na Radę Rodziców, opracowanie sprawozdań rodziców z

działalności.

Udział rodziców w życiu przedszkola jest czymś naturalnym. Przedszkole pragnie zapewnić

rodzicom możliwość udziału w kształtowaniu, wzbogacaniu i uatrakcyjnianiu rzeczywistości

przedszkolnej. To dzięki wsparciu i współpracy rodziców możliwe jest urzeczywistnienie

wielu z marzeń. Nauczycielki wciąż poszukają nowych form współpracy, nowych rozwiązań

tak, by kontakty z domem rodzinnym wychowanków polegały nie tylko na wymianie

informacji, ale również na okazjonalnych uroczystościach i współdziałaniu.

9

PARTNERSKA WSPÓŁPRACA Z RODZICAMI

„Efektywna praca zespołowa nie powstaje

w cudowny sposób. Tworzy ją postawa

uczestników zespołu skłonna do

współpracy”3

D. Carnegie

Dzisiaj rodzice przestali już być biernymi konsumentami usług oświatowych.

Chcą czynnie uczestniczyć w życiu przedszkola, angażują się w przygotowanie uroczystości i

imprez przedszkolnych, masowo w nich uczestnicząc. Pozwala to rodzicom poczuć się

współorganizatorami życia przedszkolnego oraz jego współgospodarzami.

Spotkania tego typu integrują dzieci, rodziców oraz pracowników, dają wiele radości i

zadowolenia. Są także okazją do prezentowania umiejętności i wiadomości zdobytych przez

dzieci w przedszkolu.

Dlatego też współpraca z rodziną dziecka jest priorytetem działalności wychowawczej

Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom rodziców organizuje się różnorodne uroczystości i

imprezy przedszkolne. Uroczystości przedszkolne są jedną z wielu form pracy

wychowawczo-dydaktycznej prowadzonej w przedszkolu. Organizowane z inicjatywy

nauczycieli, bardzo często z udziałem rodziców. Sam udział rodziców w uroczystościach to

wspólne przeżycia z występu dziecka jak pisze K. Kotłowski. „ Do serca rodziców trafia się

niezawodnie za pośrednictwem ich dzieci...”4.

Przykładem może być zorganizowane takich uroczystości i imprez jak:

Pożegnanie Lata Na przełomie września i października organizowanie festynu rodzinny ,,Pożegnanie lata –

Powitanie Jesieni”. Zasadniczym celem tych spotkań jest integracja grupy, rodziców, wspólna

zabawa na powietrzu, rozwijanie zainteresowań sportowych, oraz promowanie przedszkola w

środowisku lokalnym. Rodzice, bliżsi i dalsi krewni dziecka bardzo chętnie biorą udział w

proponowanych zabawach, wszelkiego rodzaju konkursach grach ruchowych. W przerwach

między konkursami, zabawami odbywać się może degustacja upieczonych przez mamy ciast i

ciasteczek oraz wesoła zabawa przy muzyce zespołu muzycznego. Na zakończenie imprezy

wybór Miss i Mistera Jesieni.

10

Święto Pieczonego Ziemniaka:

Może odbyć się w zaprzyjaźnionym gospodarstwie rolnym. Dzieci mają możliwość

obserwacji i uczestniczenia w wykopkach ziemniaków. Na zakończenie wybór

ziemniaczanego króla i królowej oraz świty królewskiej. Świta królewska zostaje wybrana w

drodze konkursu – zgaduj - zgadula na tematy ziemniaczane. Przykładowe pytania to: gdzie

rosną ziemniaki, kiedy rolnicy sadzą ziemniaki, co otrzymujemy z ziemniaków, jak nazywa się

szkodnik ziemniaczany? Na zakończenie imprezy dzieci biorą udział w puszczaniu latawców,

przygotowanych wcześniej w domu wraz z rodzicami. Impreza kończy się degustacją

wcześniej upieczonych w ognisku ziemniaków.

Pasowanie na Przedszkolaka:

Co roku w listopadzie najmłodsze dzieci placówki przeżywają pierwszą poważną uroczystość

przedszkolną. Rodzice angażują się w przygotowanie dekoracji sali, słodkiego poczęstunku.

Dzieci przedstawiają program artystyczny, a pani dyrektor dokonuje uroczystego pasowania

na przedszkolaka.

Dzieci wypowiadając magiczne słowa przysięgi obiecują godnie reprezentować przedszkole.

Wieczór Andrzejkowy:

Każdego roku 30 listopada w atmosferze wróżb i czarów zarówno dzieci, jak i rodzice mogą

wesoło spędzić czas.

Widząc uśmiechnięte, szczęśliwe rodziny nauczycielki mają głęboką satysfakcję, że to,co

robią ,choć na chwilę odrywa rodziców od trosk i problemów dnia codziennego.

Wieczór wigilijny- Jasełka

W okresie przedświątecznym tuż przed wigilią Bożego Narodzenia organizowanie spotkania

wigilijnego rodziców i dzieci. Spotkania te umożliwiają dzieciom i ich rodzinom wspólne

przeżycie miłych chwil w przedświątecznej atmosferze, przekazanie sobie wzajemnych

życzeń i światełka pokoju. Rodzice mają także możliwość obserwacji dzieci – ich

umiejętności odgrywania ról w jasełkowym przedstawieniu. Dzieci przygotowują spektakl w

bożonarodzeniowej scenerii w atmosferze wzajemnej życzliwości i radości.

Degustacja potraw wigilijnych przygotowanych przez rodziców i panie kucharki (smażone

pierogi z pieczarkami i czerwony barszcz) przy pięknie nakrytym, świątecznym stole sprawia,

że tego rodzaju uroczystości na długo pozostają w pamięci, a dzieci uczą się wzajemnej

tolerancji, mają poczucie głębokiej więzi z rodzicami, rówieśnikami i pracownikami

przedszkola. Wspólne śpiewanie kolęd uatrakcyjnia tę podniosłą uroczystość.

11

Dzień Babci i Dziadka

Odbywa się w miłej, rodzinnej atmosferze i przy słodkim poczęstunku. Zwykle na tę

uroczystość tłumnie przybywają nie tylko dziadkowie dzieci, ale również rodzice.

Program artystyczny często wzrusza dziadków do łez.

Każdego roku przy słodkim poczęstunku przygotowanym przez mamy i w rytm znanych

melodii dzieci spędzają miłe chwile ze swoimi dziadkami. A uwieńczeniem życzeń- zdrowia,

pomyślności, radości z każdego dnia, uśmiechu, na co dzień jest wręczenie dziadkom

własnoręcznie wykonanej laurki, upominków.

Majówka rodzinna z okazji Dnia Mamy i Taty

Odbyć się może na przedszkolnym placu. Celem jest chęć sprawienia przez dzieci

przyjemności swoim najbliższym, okazania im miłości, przywiązania i uznania .Dzieci

przygotowują występy - są to prawdziwe koncerty piosenek w pięknych galowych strojach,

zabawne historyjki zaczerpnięte z życia codziennego. W te dni także sale zmienić się mogą w

galerię, w której rodzice mogą zobaczyć swoje portrety .Okres poprzedzający te dni sprzyja

indywidualnej pracy z dziećmi. Każde bowiem z nich przygotowuje w tajemnicy „prezent”,

który ma wręczyć swoim najdroższym. Dzieci mają wtedy okazję zaprezentować się w

specjalnym programie przygotowanym na tę okoliczność oraz wręczyć rodzicom

samodzielnie przygotowane upominki. Na koniec zaproponować możemy wspólne konkursy,

quizy i wszelkiego rodzaju konkurencje sportowe, a także słodka degustacja i griil.

„Bawimy się i tworzymy” – małe formy teatralne

Rodzice wspólnie z kadrą pedagogiczną przygotować mogą przedstawienia teatralne,

które zaprezentowane zostanie z okazji Dnia Dziecka. Rodzice szyją stroje, stają się aktorami,

przygotowują dekoracje cieszą się wspólnie z końcowych efektów ciężkiej pracy, która

zabiera im mnóstwo wolnego, cennego czasu. Takie przedstawienia na długo pozostają w

pamięci nie tylko dzieci.

Pożegnanie straszaków

Uroczystość kończąca pewien etap w życiu każdego przedszkolaka upływa w podniosłej

atmosferze. Towarzyszy jej wówczas wiele emocji, wzruszeń. Wspomina się zabawne chwile

z udziałem przedszkolaków. Program artystyczny, jaki dzieci najczęściej przygotowują

sprawia, że rodzice wzruszają się. Zdają sobie wówczas sprawę, że kończy się beztroskie

dzieciństwo ich dzieci, a wkrótce zaczną się poważne obowiązki. Rodzice mają możliwość

obejrzenia kronik przedszkolnych i odszukania zdjęć swoich pociech. Towarzyszy temu wiele

radości.

12

Wycieczka na zakończenie roku szkolnego

Nauczycielki organizują wspólną wycieczkę. Rodzice nie tylko przygotowują prowiant, ale

także pomagają w opiece nad dziećmi w trakcie wycieczki. Mogą zobaczyć, jak wygląda

praca w grupie przedszkolnej, jak zachowują się dzieci wśród rówieśników, co je cieszy, a co

nudzi i czy warto organizować takie wyjazdy. Bardzo przeżywają reakcję swoich dzieci,

utrwalają je filmując i robiąc zdjęcia.. Wszyscy czują się znakomicie, sprawia to nie tylko

wspaniała przyroda, ale przede wszystkim ciepła i miła atmosfera.

Oczywiście obok zbiorowych form współpracy istotne znaczenie mają:

ROZMOWA INDYWIDUALNA

Kontakt bezpośredni odbywa się zanim dziecko zostanie zapisane do placówki, są to tzw. „dni

otwarte” organizowane w miesiącach letnich od marca do maja. Podczas takich dni rodzice

maja możliwość odwiedzania pracującej grupy przedszkolnej i włączenie swojego dziecka do

działań grupowych. Oczywiście takie dni otwarte odbywają się w ściśle określonym dniu.

Inną formą są rozmowy indywidualne przy okazji przyprowadzania i odbierania dziecka z

przedszkola. Duży niepokój rodziców budzi brak możliwości porozumienia się z

nauczycielami przedszkola danej grupy, do której chodzi dziecko( może to być związane z

reorganizacją pracy placówki-wydłużeniem czasu pracy przedszkola lub chorobą

nauczyciela). Dlatego ważne jest, aby rodzic mógł zwrócić się ze swoimi problemami do

innego nauczyciela z ufnością, że przekazana informacja dotrze do nauczyciela swojego

dziecka.

W atmosferze schodzenia się i rozchodzenia dzieci nie powinno się prowadzić dłuższych,

poważniejszych rozmów. Należy przestrzegać zasady, że w obecności maluchów nie należy

mówić o sprawach drażliwych dotyczących rodziców czy ich samych. Przekazując drażliwe

informacje o dziecku powinniśmy rozpoczynać od omówienia mocnych stron wychowanka a

potem komunikować o zaistniałych trudnych sytuacjach wychowawczych czy dydaktycznych.

Jeżeli nie pozwala nam na to czas możemy przekazywać informacje w formie korespondencji

w „ zeszycie korespondencji pilnej z rodzicami”. Taka korespondencja oparta na wzajemnej

życzliwości, może stać się zaczątkiem pedagogizacji rodziców i ujednolicenia wpływów

wychowawczych. Niekiedy doraźne rozmowy popołudniowe i poranne nie wystarczają,

czasem potrzebne są rozmowy dłuższe. Dlatego w ramach współpracy indywidualnej z

rodzicami wprowadzane są one w określone dni miesiąca, w godzinach popołudniowych.

KĄCIK DLA RODZICÓW

Forma ta służy informowaniu rodziców o planowanych działaniach dydaktycznych i

wychowawczych w grupie na cały miesiąc. Informacje zawierają teksty wierszy i piosenek,

13

których uczą się dzieci. Przekazywane są wiadomości dla rodziców o spotkaniach, zebraniach

i zajęciach otwartych.

W kąciku dla rodziców znajdują się takie informacje jak:

- regulamin przedszkola

- misja przedszkola

- jadłospis

- wystawy prac dzieci

ZAJĘCIA OTWARTE

Zajęcia otwarte to także sposób indywidualnego zbliżania rodziców do problemów

wychowania w przedszkolu. Odbywają się one w ustalone dni i godziny na ogół raz na dwa

miesiące Bardzo ważne są zajęcia podczas których rodzice mogą uczestniczyć w nich.

Aktywnemu włączeniu się rodziców do zajęć sprzyjają metody: Ruchu Rozwijającego W.

Sherborn’e, La Bana, K. Orffa, Pedagogiki zabawy, dramy. Rodzice podczas wspólnych

zabaw i zajęć z dziećmi maja możliwość obserwowania swojego dziecka na tle grupy

rówieśniczej.

ZAJĘCIA WARSZTATOWE

Częstą formą proponowaną przez nauczyciela są zajęcia warsztatowe. Służą samopoznaniu

rodziców i dzieci, rozwojowi poprawnej komunikacji w relacjach rodzice-dziecko, budowaniu

pozytywnej samooceny dzieci i rodziców, poznawaniu reguł rządzących kolejnymi etapami

rozwoju, wzbudzaniu szacunku dla potrzeb i uczuć dziecka, akceptacji dla trudności i

ograniczeń. Zajęcia obfitują w różnorakie aktywności powiązane z ruchem, muzyką,

śpiewem, tańcem, rysunkiem itp. W formach organizacyjnych przeplata się praca w parach,

zespołach, grupie z działaniami indywidualnymi. Takie spotkania służą wzmacnianiu

pozytywnych relacji w grupie. Dochodzi do spontanicznych interakcji, wymiany doświadczeń

między rodzicami.

ZEBRANIA OGÓLNE

Zebrania te służą załatwieniu spraw dotyczących wszystkich rodziców i z reguły zwołuje się

je na początku roku szkolnego. Wtedy to dyrektor przedszkola dokonuje prezentacji

wszystkich członków rady pedagogicznej , informuje zebranych o planach wychowawczych i

organizacyjnych placówki, o przewidywanych imprezach, przedstawia wszelkie problemy

których rozwiązanie wymaga współdziałania rodziców. Współpracy z rodzicami lepiej służą

zebrania kameralne, w niewielkim i znanym gronie .Na zebraniach ogólnych wybiera się

Radę Rodziców. Zaprasza się logopedę, psychologa z Poradni Psychologiczno-

Pedagogicznej, którzy wygłaszają prelekcje na tematy szczególnie interesujące rodziców.

14

RADA RODZICÓW

Po rozpoczęciu pracy z grupą przedszkolną wybierani są na wspólnym zebraniu

przedstawiciele- reprezentanci rodziców. Rada Rodziców spotyka się nie tylko z

nauczycielem , ale cyklicznie organizowane są spotkania z dyrektorem przedszkola, na

których omawia się osiągnięcia placówki, sytuację finansową , bieżące potrzeby. Rada

Rodziców czynnie włącza się w organizowanie wycieczek, imprez okolicznościowych,

dochodowych na rzecz placówki.

SKRZYNKA PYTAŃ

Przeznaczona jest dla rodziców , którzy nie mają odwagi lub czasu na bezpośrednią

rozmowę. Z tymi rodzicami należy się umówić, co do sposobu korzystania ze skrzynki

(anonimowe pytania i wskazówki dla konkretnego nauczyciela lub przedszkola ogólnie).

Żadne pytanie lub wniosek nie są zlekceważone.

Różnorodność prowadzonych form, zajęć, ofert skierowanych do dzieci i rodziców wpływa

pozytywnie na podniesienie jakości pracy przedszkola.

15

PRZEDSZKOLE A ŚRODOWISKO LOKALNE

Co rozumiemy pod pojęciem środowiska. W naukach społecznych definicje środowiska

biorą pod uwagę człowieka i otaczającą rzeczywistość. W. Okoń jest zdania, że środowisko to

całość procesów ekologicznych, ekonomicznych, politycznych, społecznych, kulturowo –

oświatowych i instytucjonalnych w ich wzajemnych związkach i zależnościach5. W tym

rozumieniu środowisko jest przestrzenią, w której społeczeństwo realizuje różne formy

działalności tworząc w ten sposób warunki własnego życia oraz zaspakajania naturalnych

potrzeb. Autorzy amerykańscy przytaczają bardziej rozszerzoną definicję środowiska

lokalnego. Uważają, że „ społeczność lokalna to zorganizowany sposób życia ludzi na

określonej przestrzeni, ceniącej wspólny dorobek historyczny, uczestniczący w zbiorowym

życiu […] i zdolnej do zbiorowego działania w rozwiązywaniu problemów dotyczących

interesu publicznego”6. Odnosząc środowisko do przedszkola jako instytucji społecznej

zatrzymajmy się na środowisku lokalnym, w którym funkcjonuje przedszkole.

Współdziałanie placówki oświatowej ze społecznością lokalną ma na celu jej

uspołecznienie, rozumiane jako wpływ władz administracyjnych na rzecz podporządkowania

jej oddziaływaniom samorządowych sił, co prowadzi do tworzenia własnego mikrosystemu

dydaktyczno - wychowawczego odpowiadającego oczekiwaniom społecznym.

Współpraca ze środowiskiem lokalnym w znacznym stopniu podnosi jakość pracy

przedszkola, wzbogaca wiedzę, umiejętności i doświadczenia dzieci w różnych dziedzinach, a

także przygotowuje je do prawidłowego funkcjonowania w społeczeństwie, min. do pełnienia

roli ucznia.

" Dobre przedszkole" powinno się starać odpowiadać na potrzeby społeczne. Musi jednak te

potrzeby znać i rozumieć. Tu niezbędna okazuje się łączność ze środowiskiem lokalnym,

znajomość lokalnej specyfiki kulturowej i społeczno – gospodarczej, różnego rodzaju

problemów. Najlepiej, jeżeli przedszkole podąża nieco dalej i trafnie przewiduje przyszłe

potrzeby społeczne. Wychowankowie mają być przecież przygotowani do życia w

przyszłości. Przedszkole musi być instytucją służebną wobec społeczności lokalnej, powinno

być otwarte na potrzeby środowiska, w którym funkcjonuje. Działania powinny być

ukierunkowane na współpracę ze wszystkimi podmiotami wychowującymi, szczególnie tymi

najbliższymi dziecku ( rodzina, rówieśnicy ), jak i dalszymi ( szkoła, instytucje samorządowe,

organizacje poza samorządowe ) tylko wtedy przedszkole spełni swoją wszechstronną

społeczno – wychowawczą rolę7. Istnieje wiele różnorodnych możliwości promowania

placówki przedszkolnej. Trzeba tylko pomyśleć i umieć to zrealizować czyli ciągłe

16

poszukiwać nowych innowacyjnych form działania, nowych pomysłów, nowych rozwiązań.

Oto kilka zasad, którymi powinien kierować się menadżer oświaty:

Zasada 1. Dbanie o dobrą opinię przedszkola w środowisku lokalnym.

Zasada 2. Przedszkole musi się czymś wyróżniać w środowisku na tle innych placówek

oświatowych.

Zasada 3. Wykorzystanie naturalnych cech przedszkola.

.Zasada 4. Wykorzystanie lokalnych mediów, aby o placówce mówiło się nie tylko dobrze,

ale również wyczerpująco i często.

Zasada 5. Wszyscy pracownicy placówki, muszą odnosić się do dzieci, rodziców i innych

osób, które przychodzą do przedszkola, zawsze życzliwie i z kulturą.

Zasada 6. Szczególnie ważna jest postawa pracowników „ pierwszego kontaktu”.

Zasada7. Bardzo ważna jest również estetyka całego otoczenia ,ogrodu i wygląd zewnętrzny

budynku.

Zasada 8. Upowszechnianie informacji o placówce.

Zasada 9. Formy promocji trzeba wciąż zmieniać, dostosować do nowych powstających

potrzeb, do nowej sytuacji8.

W dzisiejszych trudnych czasach funkcjonowania przedszkoli, każda placówka powinna

wypracować swój własny model promocji w środowisku. Obrana przez przedszkole forma

promocji placówki jest zależna od możliwości finansowych, warunków lokalowych, specyfiki

środowiska, w którym funkcjonuje. Metodą prób i błędów wypracowuje się własne,

najbardziej skuteczne sposoby promocji przedszkola. Przedszkole nie może funkcjonować w

sposób wyobcowany z całokształtu procesów i zjawisk społecznych, lecz musi stanowić

integralny składnik życia społecznego. Zaś relacja przedszkole - środowisko lokalne musi być

wzajemnie stymulowana w swej działalności. Oczywistym staje się fakt że łatwiej realizować

zadania oświatowe, gdy się ma licznych, odgrywających znaczną rolę sojuszników,

współpracują ku obustronnej korzyści.

- zaspakajanie potrzeb rozwojowych dziecka, stwarzanie atmosfery radości, warunków do

zabawy i innych form aktywności dziecięcej, kierowanie rozwojem psychofizycznym i

poznawanie dzieci, sprawowanie opieki na ich zdrowiem, bezpieczeństwem, wprowadzenie w

życie społeczne, rozwijanie procesów poznawczych, sprawności manualnych i technicznych,

przygotowanie dziecka do szkoły - kształtowanie dojrzałości fizycznej, emocjonalno -

społecznej i umysłowej odbywa się, dzięki współpracy ze środowiskiem rodzinnym i różnymi

instytucjami,

- zabezpieczenie środków dydaktycznych do realizacji treści programowych (zabawki,

17

pomoce dydaktyczne, przybory) uzupełniane są w miarę posiadanych środków, przy dużej

pomocy ze strony rodziców, władz samorządowych i sponsorów,

- dbałość o zdrowie i bezpieczeństwo, przestrzeganie terminów badań, kalendarza szczepień

realizowane są we współpracy z miejscowym Ośrodkiem Zdrowia,

- wykrywanie zaburzeń i opóźnień w rozwoju intelektualnym i psychomotorycznym

wychowanków następuje przy współpracy z Poradnią Psychologiczną Pedagogiczną ,

- współpraca z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej w zakresie pomocy materialnej i

finansowej dzieciom z rodzin o najniższych dochodach (refundacją kosztów żywienia i opłat),

- współpraca z rodzicami poprzez diagnozowanie środowiska rodzinnego, prowadzenie

pedagogizacji rodziców, (zajęcia otwarte dla rodziców, prelekcje, spotkania z lekarzem,

psychologiem, pedagogiem, pielęgniarką, specjalistami innych dziedzin) w zależności od

potrzeb, kontakty indywidualne z rodzicami, doradztwo indywidualne, udzielanie pomocy

rodzicom dzieci, które wykazują zaburzenia i wady rozwojowe, mikrodefekty funkcji

pozaintelektualnych,

- współpraca ze środowiskiem poprzez organizacje imprez okolicznościowych (Choinka

Noworoczna, Dzień Babci i Dziadka, Dzień Matki, pożegnanie sześciolatków).

-współpraca z władzami gminy w zakresie spraw materialnych, bazowych i organizacyjnych

placówki,

- współpraca z Komendą Policji polegająca na organizowaniu spotkań z policjantami w

przedszkolu, wycieczki do komisariatu, kontrola pojazdów przed wyjazdami dzieci,

-współpraca z Ochotniczą Strażą Pożarna- udział w pokazach organizowanych na terenie

przedszkola lub remizy,

- współpraca z lokalnymi firmami i zakładami pracy poprzez pozyskiwanie sponsorów na

potrzeby przedszkola, odwiedzanie ich z życzeniami z okazji świąt, zapraszanie

przedstawicieli na uroczystości przedszkolne,

- współpraca z Urzędem Miasta i Gminy- przygotowywanie programów artystycznych z

okazji różnorodnych uroczystości np. lecie pożycia par małżeńskich, obchodach Święta

Niepodległości, uczestnictwo władz miasta i radnych na uroczystościach organizowanych w

przedszkolu, udział w konkursach ogłaszanych przez U M i G, publikowanie na stronie

internetowej gminy,

- współpraca z Miejską Biblioteką – udział przedszkolaków w zajęciach bibliotecznych,

w ogłaszanych konkursach, czytanie bajek przez bibliotekarkę w przedszkolu,

- współpraca z Domem Społecznym, odwiedzanie podopiecznych z montażem słowno-

muzycznym z okazji np. świąt, Dnia Chorego, Dnia Babci i Dziadka, Dnia Matki i Ojca,

18

- współpraca z Zespołem Szkół, wspólne wystawianie jasełek, udział przedszkolaków we

wspólnej akcji „ Sprzątanie Świata”, w imprezie środowiskowej Polagra, udział w

konkursach, przedstawieniach organizowanych przez uczniów Koła Ekologicznego,

zwiedzanie szkoły przez 6- latków .

W celu kreowania pozytywnego wizerunku przedszkola w środowisku i podtrzymywania

pozytywnego image, placówka i jej wychowankowie aktywnie uczestniczą w różnych

spotkaniach, imprezach, uroczystościach, festynach rodzinnych odbywających się w

środowisku lokalnym często z udziałem władz samorządowych. Na to zagadnienie szczególną

uwagę zwróciła D. Elsner w swojej pozycji mówiącej, iż swój „ produkt” – ofertę

edukacyjną- umieć dobrze „ sprzedać”. Do tego właśnie potrzebna jest umiejętność

zaprezentowania swojej placówki, jej wizerunku na forum środowiska9.

Przedszkole jest miejscem dobrych relacji międzyludzkich, w którym dziecko czerpie

radość z zabawy i nauki. Jednak dwa podstawowe środowiska wychowawcze mające

decydujący wpływ na wielostronny rozwój młodego pokolenia. to rodzina i przedszkole.

Wpływ ten jest tym korzystniejszy, im częściej nauczyciele i rodzice nawiązują ze sobą

bliskie kontakty i skłonni są do wzajemnego współdziałania lub współpracy. Współpraca ta

może przyczynić się do tworzenia lepszych warunków rozwoju dzieci. A o to przecież chodzi

wszystkim zainteresowanym jakością edukacji.

Współdziałanie nauczycieli, rodziców i środowiska lokalnego jest ważnym czynnikiem

prawidłowego funkcjonowania przedszkola. Aby ta współpraca przynosiła jak najlepsze

efekty ważne jest sprecyzowanie celów i określenie form współpracy, wzajemnej życzliwości

i szacunku, zaufania, partnerstwa, ponieważ nie jest to bez znaczenia dla powodzenia

współpracy. Zasady te powinny być priorytetem we współpracy dla wszystkich nauczycieli, a

na pewno przyczynią się do:

1. Wzmocnienia relacji interpersonalnych pomiędzy rodzicami a wszystkimi pracownikami

przedszkola – stworzenia miłej i przyjaznej atmosfery.

2. Intensyfikacji współpracy z rodzicami i ich aktywnego udziału w życiu przedszkola.

3. Zadowolenia dzieci rodziców i nauczycieli wynikające z relacji wszystkich działań

19

placówki w atmosferze zaufania i dobrej współpracy.

4. Stworzenie partnerskich relacji między rodzicami a nauczycielami w zakresie

odpowiedzialności za proces wychowawczy dzieci.

5. Znajomości oczekiwań rodziców wobec przedszkola i uwzględnianie ich

przez nauczycieli w planowaniu pracy wychowawczo – dydaktycznej i opiekuńczej.

6. Osiągania lepszych efektów wychowawczych dzięki ujednoliceniu metod pedagogicznych

w domu i w przedszkolu.

7. Pozytywnej opinii rodziców o pracy przedszkola – popularyzacja działań i osiągnięć

placówki.

8. Wykreowania i wzmocnienia wizerunku przedszkola w oczach dziecka, rodziców,

społeczności lokalnej.

9. Aprobaty i wsparcia władz lokalnych, zakładów pracy w podejmowanych działaniach.

W przedstawionej placówce współpraca z rodzicami i środowiskiem lokalnym rozwinięta

jest na bardzo wysokim poziomie. Przejawia się ona w różnorodnych formach, które

stwarzają niezastąpione możliwości oddziaływania na dziecko, rodzinę i otoczenie społeczne

wychowanków. Przedszkole otwarte jest na potrzeby dzieci, rodziców, środowiska, w którym

funkcjonuje. Cieszy się dobrą opinią w środowisku gdyż dominuje w nim troska o dobro

dziecka. Podejmowana współpraca ze środowiskiem lokalnym w znacznym stopniu podnosi

jakość pracy przedszkola, wzbogaca wiedzę, umiejętności, doświadczenia dzieci w różnych

dziedzinach, a także przygotowuje je do prawidłowego funkcjonowania w społeczeństwie.

Spełnienie wzajemnych oczekiwań staje się kluczem do sukcesu we wzajemnej współpracy.

Opracowała mgr Dorota Antkowiak

20

Przypisy [1] Dąbrowska, R., Dom – przedszkole, poszukiwanie form współpracy.,Wychowanie w

Przedszkolu, nr7/2000, s.37.

[2] Sawicka, A., Współpraca przedszkola z rodzicami. Warszawa, Wyd. WSiP 1996, s.48.

[3] Przedszkole przychylne rodzicom. Oprac. Motyl, M. [dostęp:12 styczeń2009], dostępny w

Wychowanie.pl: http//www.wychowanie.pl/artykuly.php?id-artykulu-127& on=sub4.

[4] Kozłowski, K., O pedagogice kształcenia rodziców. Warszawa, Wyd.WSiP 1989.

[5] Okoń,W., Nowy słownik pedagogiczny. Warszawa, Wyd. Żak 1996,s.282.

[6] Cook, A.,Cook, E.F.,A Socjological Approach to Education , New York, Toronto, London

1960,s.26.

[7] Dobosz, M., Promocja przedszkola w środowisku., Wychowanie w Przedszkolu,

nr 5/2005,s.23.

[8] tamże, s.24.

[9] Elsner,D., Jak planować rozwój placówki oświatowej, Wyd. Mentor 2001,s.48.

21

Bibliografia 1. Cook, A.,Cook, E.F.,A Socjological Approach to Education , New York, Toronto, London

1960.

2. Dąbrowska, R., Dom – przedszkole, poszukiwanie form współpracy., Wychowanie w

Przedszkolu, nr7/2000.

3. Dobosz, M., Promocja przedszkola w środowisku .,Wychowanie w Przedszkolu, nr 5/2005.

4. Elsner,D., Jak planować rozwój placówki oświatowej,Wyd. Mentor 2001.

5. Kozłowski, K., O pedagogice kształcenia rodziców. Warszawa, Wyd. WSiP 1989.

6. Okoń,W., Nowy słownik pedagogiczny. Warszawa, Wyd. Żak 1996.

7. Przedszkole przychylne rodzicom. Oprac. Motyl, M. [dostęp:12 styczeń2009], dostępny w

Wychowanie.pl: http//www.wychowanie.pl/artykuly.php?id-artykulu-127& on=sub4.

8. Sawicka, A., Współpraca przedszkola z rodzicami. Warszawa, Wyd. WSiP 1996.