WYDZIAŁ PEDAGOGIKI, PSYCHOLOGII I SOCJOLOGII Al. Wojska Polskiego 69

65-762 Zielona Góra sekretariat@wpps.uz.zgora.pl

www.wpps.uz.zgora.pl tel.: +48 68 328-32-36 fax: +48 68 328-32-36

Rady Wydziału, z dnia 25 kwietnia 2017

ZAGADNIENIA NA EGZAMINY DYPLOMOWE

obowiązujące na Wydziale Pedagogiki, Psychologii i Socjologii Uniwersytetu

Zielonogórskiego

w roku akademickim 2016/17

Wykaz kierunków i specjalności

Studia I stopnia: 2

Kierunek: Pedagogika 2

Specjalność: Animacja kultury z profilem artystycznym fotografia/taniec 2

Specjalność: Edukacja elementarna (zagadnienia ogólne) 3

Specjalność: Edukacja elementarna i terapia pedagogiczna 5

Specjalność: Edukacja elementarna i wczesna edukacja artystyczna 6

Specjalność: Edukacja elementarna i wczesne nauczanie języka obcego 7

Specjalność: Pedagogika opiekuńczo-wychowawcza i profilaktyka 8

Specjalność Resocjalizacja z poradnictwem specjalistycznym 10

Kierunek: Praca socjalna 11

Studia II stopnia 12

Kierunek: Pedagogika 12

Specjalność: Animacja kultury z profilem artystycznym - teatr 12

Specjalność: Edukacja elementarna - zagadnienia ogólne. 13

Specjalność: Pedagogika opiekuńczo-wychowawcza i profilaktyka 16

Specjalność: Pomoc społeczna i socjoterapia 17

Specjalność: Resocjalizacja z poradnictwem specjalistycznym 18

Metodologia (dla wszystkich specjalności) 19

2

Studia I stopnia:

Kierunek: Pedagogika

Specjalność: Animacja kultury z profilem artystycznym fotografia/taniec

1. Taniec, teatr, film, fotografia, jako dziedziny kultury symbolicznej.

2. Dziedziny kultury symbolicznej upowszechniane przez szkołę oraz przez mass media.

3. Edukacja kulturalna dzieci i młodzieży, jako społeczny mechanizm wprowadzania w

kulturę.

4. Kultura popularna i elitarna, wysoka i niska, oficjalna (głównego nurtu) i alternatywna

(subkultury) oraz kontrkultura.

5. Dziedziny kultury preferowane przez młodzież.

6. Aktywność kulturalna, uczestnictwo w kulturze różnych kategorii społecznych.

7. Globalizacja i lokalność przestrzeniami upowszechniania kultury i animacji kultury.

8. Upowszechnianie kultury, animacja kultury, działalność kulturalna, edukacja kulturalna –

zakresy znaczeniowe oraz różnice i podobieństwa cech konstytutywnych.

9. Społeczne i przestrzenne układy kultury.

10. Kultura i jej komponenty w ujęciu szerokim i wąskim w różnej perspektywie

dyscyplinowej.

11. Wychowawcze funkcje uczestnictwa w kulturze, animacji kultury, upowszechniania

kultury.

12. Ekspresyjne formy aktywności kulturalnej i ich funkcje.

13. Pedagogiczne, psychologiczne, estetyczne i socjologiczne koncepcje twórczości.

14. Amatorstwo, jako przejaw aktywności kulturalnej: zakres znaczeniowy, typologia,

koncepcje pracy z amatorem i kryteria oceny amatorstwa.

15. Role społeczne i zawodowe pracowników i animatorów kultury.

16. Formy i metody działalności kulturalnej i animacyjnej.

17. Specyficzne techniki i strategie animacji społeczno-kulturalnej różnych grup społecznych

i zbiorowości terytorialnych.

18. Projekt, jako metoda animacji oraz programowania i planowania działalności kulturalnej.

19. Model optymalizacyjny i kryterium efektywności w wyprowadzaniu zasad pracy

animacyjnej i działalności kulturalno-oświatowej. Filozoficzne i pedagogiczne źródła

animacji kultury.

20. Diagnozowanie potrzeb społeczno-kulturalnych społeczności lokalnej.

21. Wielodziedzinowe instytucje kultury oraz inne pozaformalne układy społeczne w

strategiach działania animacyjnego.

UWAGA! Na egzaminie licencjackim obowiązuje studentów także znajomość teorii i

literatury stanowiących podstawę własnego projektu animacyjnego.

3

Specjalność: Edukacja elementarna (zagadnienia ogólne)

1. Cele kształcenia w edukacji wczesnoszkolnej.

2. Pierwszy szkolny etap w edukacji to ważny okres w życiu dziecka. Uzasadnij tę tezę.

3. Ocena strategii w kształceniu wczesnoszkolnym. Uzasadnij ich wartość ze względu na

wiek dziecka.

4. Teoria kształcenia wielostronnego.

5. Idea integracji w edukacji wczesnoszkolnej.

6. Zasady nauczania odnoszące się do edukacji wczesnoszkolnej.

7. Aktywność ucznia w procesie kształcenia. Pojęcie, źródła, formy aktywności w edukacji w

klasach początkowych.

8. Problematyka indywidualizacji kształcenia w edukacji wczesnoszkolnej.

9. Zabawa w edukacji wczesnoszkolnej - psychologiczne podstawy, rodzaje i cechy zabaw.

10. Aktywność twórcza dziecka.

11. Ocenianie, ocena i samoocena w edukacji wczesnoszkolnej.

12. Potrzeby psychiczne dziecka. Pojęcie, klasyfikacja. Konsekwencje z nich wynikające dla

pracy nauczyciela.

13. Zadanie domowe w kształceniu wczesnoszkolnym. Cele, wartości, krytyka, przemiany.

14. Podmiotowość w myśleniu nauczyciela. Działania sprzyjające rozwijaniu podmiotowości

ucznia.

15. Wychowanie rozwijające. Możliwości związane z okresem edukacji wczesnoszkolnej.

16. Edukacja przedszkolna, wychowanie, kształcenie, nauczanie, uczenie się.

17. Tworzenie środowiska wychowawczego w przedszkolu.

18. Aktywność dziecka w wieku przedszkolnym. Sposoby jej rozbudzania.

19. Rola nauczyciela w procesie wychowania przedszkolnego.

20. Nabywanie umiejętności samoobsługowych - etapy, środki, formy, metody, rola

nauczyciela.

21. Potrzeba ruchu w życiu dziecka.

22. Rodzaje zajęć ruchowych stosowane w przedszkolach. Ich wartości i odnieś to do

wyposażenia placówek.

23. Możliwości uspołeczniania dziecka w przedszkolu.

24. Znaczenie strategii wspólnego działania w nabywaniu przez dzieci form zachowań

społecznych i norm moralnych.

25. Gotowość dziecka sześcioletniego do nauki czytania i pisania.

26. Sposoby rozwijania u dzieci umiejętności praktycznych z matematyki.

27. Miejsce gier i zabaw dydaktycznych w uczeniu się czytania, pisania i matematyki.

28. Kategoria samodzielności w edukacji wczesnoszkolnej.

29. Rozwijanie zainteresowań literackich u dzieci w wieku wczesnoszkolnym.

30. Rola nauczyciela w rozwijaniu aktywności badawczej ucznia.

31. Współpraca nauczyciela i rodziców w szkole.

32. Podręczniki w edukacji wczesnoszkolnej - ocena współczesnych podręczników.

33. Metody aktywizujące w pracy z dziećmi.

4

34. Negocjowanie i rozwiązywanie konfliktów w grupie przedszkolnej.

35. Metody nauki czytania.

36. Rola literatury beletrystycznej - pomoc czy zagrożenie.

5

Specjalność: Edukacja elementarna i terapia pedagogiczna

1. Zakresy znaczeniowe terminów: dysleksja rozwojowa, dysleksja, dysgrafia, dysortografia,

dyskalkulia, specyficzne trudności w uczeniu się, terapia pedagogiczna, zajęcia

korekcyjno-kompensacyjne, zajęcia reedukacyjne, zajęcia wyrównawcze.

2. Dokumenty prawne gwarantujące uczniom ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się

i trudnościami rozwojowymi pomoc psychologiczno-pedagogiczną.

3. Koncepcje etiologiczne specyficznych trudności w uczeniu się.

4. System opieki terapeutycznej w Polsce dla uczniów ze specyficznymi trudnościami w

uczeniu się.

5. Symptomy ryzyka specyficznych trudności w uczeniu się u dzieci w wieku przedszkolnym.

6. Symptomy ryzyka specyficznych trudności w uczeniu się u uczniów w wieku

wczesnoszkolnym.

7. Symptomy specyficznych trudności w uczeniu się w zakresie w zależności od rodzaju

zaburzonej funkcji.

8. Symptomy ryzyka dysleksji w zakresie czytania i pisania.

9. Klasyfikacja i charakterystyka dyskalkulii rozwojowej, symptomy, diagnozowanie

dyskalkulii.

10. Narzędzia do diagnozy specyficznych trudności w uczeniu się.

11. Metody terapii stosowane w pracy z dziećmi ze specyficznymi trudnościami w uczeniu

się.

12. Metody wspomagające terapię pedagogiczną.

13. Zasady terapii pedagogicznej.

14. Cechy dobrego terapeuty.

15. Sławne osoby z trudnościami szkolnymi.

6

Specjalność: Edukacja elementarna i wczesna edukacja artystyczna

1. Dokonaj próby wyjaśnienia związku pomiędzy pracą wychowawczo-dydaktyczną

nauczyciela edukacji elementarnej, a pracą artystyczną.

2. Wymień kompetencje nauczyciela w zakresie edukacji artystycznej.

3. Wyjaśnij dlaczego edukacja artystyczna jest ważnym elementem w rozwoju dziecka.

4. Na czym polega specyfika pracy umuzykalniającej dzieci?

5. Możliwości wykorzystania artystycznych środków wyrazu w pracy z dziećmi.

6. Omów metody pracy artystycznej.

7. Wybrane techniki plastyczne jako inspiracja do zabawy i twórczej ekspresji dziecka.

8. Omów formy teatralne w edukacji dziecka.

9. Na czym polega wychowanie do sztuki i przez sztukę?

10. Wymień podstawowe wyznaczniki uzdolnień plastycznych dzieci.

11. Metodyczne aspekty tańców dla dzieci.

12. Muzykowanie jako forma integracji społecznej.

13. Na czym polegają warsztaty artystyczne dla dzieci?

14. Uroczystości w edukacji elementarnej - ich specyfika i znaczenie.

15. Jak zdiagnozować kompetencje artystyczne dzieci?

7

Specjalność: Edukacja elementarna i wczesne nauczanie języka obcego

1. Argumenty za wczesnym nauczaniem języka obcego.

2. Zasady edukacji językowej dzieci.

3. Immersja w nauczaniu – uczeniu się języków obcych.

4. Metody nauczania języków obcych w edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej.

5. Aktywizowanie dzieci w procesie nauczania uczenia się języka obcego.

6. Znaczenie literatury dziecięcej w edukacji językowej w przedszkolu i klasach I-III.

7. Wartość gier i zabaw w nauczaniu języków obcych dzieci.

8. Formy i techniki teatralne we wczesnej edukacji językowej.

9. Możliwości wykorzystania muzyki, plastyki, dramy w procesie nauczania – uczenia się

języków obcych we wczesnej edukacji.

10. Dwujęzyczna edukacja – definicja, założenia.

11. Trudności związane z nauczaniem – uczeniem się języka obcego w edukacji

przedszkolnej i wczesnoszkolnej.

12. Nauczanie języków obcych w edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej – stan, regulacje

MEN, możliwe rozwiązania.

13. Kompetencje nauczyciela języków obcych w przedszkolu i szkole.

14. Nowe technologie w nauczaniu języków obcych.

8

Specjalność: Pedagogika opiekuńczo-wychowawcza i profilaktyka

1. Przemiany polskich rodzin.

2. Postawy wychowawcze rodziców.

3. Funkcje rodziny.

4. Więź rodzinna i jej znaczenie w kształtowaniu osobowości dziecka.

5. Rodzina z dzieckiem niepełnosprawnym.

6. Placówki rodzinne, socjalizacyjne i interwencyjne w systemie zastępczej opieki nad

dzieckiem.

7. Placówki uzupełniające i wspierające rodzinę w realizacji funkcji opiekuńczo –

wychowawczych.

8. Opiekuńcze i wychowawcze funkcje szkoły. Współpraca nauczyciel – wychowawca -

rodzic (bariery, formy).

9. System opieki nad dzieckiem – zasadnicze kierunki reformy, trudności z wdrażaniem

zmian.

10. Zasady prowadzenia zajęć wychowawczych w grupach dzieci i młodzieży na wybrane

tematy (integracja grupy, twórcze myślenie, komunikacja, agresja, asertywność).

11. Świetlica szkolna i środowiskowa jako forma opieki i wychowania dzieci i młodzieży w

Polsce.

12. Profilaktyka społeczna – istota, pojęcia, cele. Zalety i słabości profilaktyki szkolnej.

13. Zastosowanie strategii profilaktycznych w podejmowanych działaniach profilaktycznych

w ramach Szkolnego Programu Profilaktyki.

14. Działanie profilaktyczne I, II – rzędowe w wybranych formach niedostosowania

społecznego dzieci i młodzieży (np. agresja, uzależnienie od alkoholu, narkomania, sekty,

subkultury destrukcyjne, zapobieganie samobójstwom).

15. Niedostosowanie społeczne – pojęcie, rodzaje i uwarunkowania. Zasady pracy z

osobami niedostosowanymi społecznie. Rola rodziny i szkoły w zapobieganiu

niedostosowaniu społecznemu.

16. Programy standaryzowane w profilaktyce szkolnej. Etapy konstruowania szkolnego

programu profilaktyki wg Z. Gasia.

17. Istota podejścia systemowego w profilaktyce szkolnej.

18. Specyfika, formy i metody organizacji zajęć profilaktycznych w środowisku lokalnym.

19. Różnorodność rozumienia pojęcia opieki.

20. Pożądane cechy i dyspozycje opiekuna – wychowawcy.

21. Opieka, a inne typy działalności ludzkiej (opieka – pomoc, opieka – wychowanie).

22. Zjawisko sieroctwa dzieci – pojęcie, typy, przyczyny, skutki i dynamika zjawiska.

23. Rodzinna opieka zastępcza. Jej rodzaje, właściwości, perspektywy rozwoju i trudności.

24. Wkład współczesnych pedagogów (Cz. Babickiego, K.Jeżewskiego, J.Korczaka,

H.Radlińskiej, T.Kotarbińskiego) w rozwój pedagogiki opiekuńczej.

25. Rozwój samodzielności życiowej dzieci w procesie opieki i wychowania.

26. Pojęcie, cel, zasady i formy terapii pedagogicznej.

27. Praca terapeutyczna z dzieckiem dyslektycznym.

9

28. Metody pracy terapeutycznej z dzieckiem niepełnosprawnym.

29. Władza rodzicielska – pojęcie, treść, ingerencja sądu w sferę jej wykonywania.

30. Ochrona rodziny w prawodawstwie polskim i wybranych aktach prawa

międzynarodowego.

31. Rola pedagoga szkolnego – zakres czynności, powinności, uprawnienia wobec

nauczycieli, uczniów i rodziców.

32. Pojęcie, rodzaje i typy diagnozy pedagogicznej.

33. Diagnoza środowiska rodzinnego.

10

Specjalność Resocjalizacja z poradnictwem specjalistycznym

1. Procedura przygotowania projektu korekcyjnego w resocjalizacji

2. Możliwości pedagogicznego wsparcia rodziny dysfunkcyjnej

3. Charakterystyka międzypokoleniowego przekazu (transmisji) wartości w rodzinie

4. Charakterystyka stylów relacyjnych w resocjalizacji

5. Socjalizacja pierwotna w rodzinie, mechanizmy socjalizacji

6. Procedury wczesnej diagnostyki zaburzonych zachowań

7. Standardy działań w obszarze interwencji kryzysowej

8. Wpływ recydywy na proces karani a i proces resocjalizacji

9. Struktura procesu socjoterapeutycznego

10. Charakterystyka obszarów poradnictwa seksualnego

11. Dziecko jako ofiara przemocy – procedury interwencji i wsparcia

12. Alternatywne formy oddziaływań resocjalizacyjnych

13. Koncepcja probacji w polskim systemie - założenia i realizacja

14. Etiologia zachowań dewiacyjnych

15. Funkcje i zadania kuratorów sądowych

16. Specyfika diagnozy resocjalizacyjnej

17. Uzależnienia – mechanizm, skutki, profilaktyka

18. Prawne podstawy działalności kuratora sądowego

19. Modele reagowania w trudnych sytuacjach relacyjnych

20. Modelowe rozwiązania w korygowaniu nieakceptowalnych zachowań

21. Profilaktyka w środowisku otwartym

22. Zdrowie seksualne – pojęcie, zakres, znaczenie.

23. Praca ze sprawcami przemocy

24. Diagnostyczna i wychowawczo terapeutyczna funkcja psychodramy i socjodramy w

procesie resocjalizacji.

25. Zaburzenia osobowości – kryteria diagnostyczne.

11

Kierunek: Praca socjalna

1. Metody pracy socjalnej.

2. Superwizja, jej techniki i rola.

3. Kontrakt w pracy socjalnej.

4. Techniki pracy socjalnej.

5. Prawne regulacje pomocy społecznej.

6. Wywiad środowiskowy.

7. Opieka i jej cechy. Rola opiekuna.

8. Pomoc społeczna i instytucje pomocy społecznej.

9. Etyka pracownika socjalnego.

10. Obszary pracy socjalnej.

11. Bezrobocie jako problem pedagogiki społecznej.

12. Bezdomność jako kwestia społeczna.

13. Rodzina i jej funkcje.

14. Patologia społeczna.

15. Wolontariat w pracy socjalnej.

16. Klienci pomocy społecznej.

17. Całożyciowe uczenie się.

18. Koncepcje poradnictwa, obszary praktyki poradniczej.

19. Kompetencje pracownika socjalnego.

20. Diagnoza społeczna.

21. Projektowanie pracy socjalnej.

22. Ewaluacja w pracy socjalnej.

12

Studia II stopnia

Kierunek: Pedagogika

Specjalność: Animacja kultury z profilem artystycznym - teatr

1. Teatr jako dziedzina kultury symbolicznej.

2. Dziedziny kultury symbolicznej upowszechniane przez szkołę oraz przez mass media.

3. Edukacja kulturalna dzieci i młodzieży jako społeczny mechanizm wprowadzania

w kulturę.

4. Kultura popularna i elitarna, wysoka i niska, oficjalna (głównego nurtu) i alternatywna

(subkultury) oraz kontrkultura.

5. Dziedziny kultury preferowane przez młodzież.

6. Aktywność kulturalna, uczestnictwo w kulturze różnych kategorii społecznych.

7. Globalizacja i lokalność przestrzeniami upowszechniania kultury i animacji kultury.

8. Upowszechnianie kultury, animacja kultury, działalność kulturalna, edukacja kulturalna –

zakresy znaczeniowe oraz różnice i podobieństwa cech konstytutywnych.

9. Społeczne i przestrzenne układy kultury.

10. Kultura i jej komponenty w ujęciu szerokim i wąskim w różnej perspektywie

dyscyplinowej.

11. Wychowawcze funkcje uczestnictwa w kulturze, animacji kultury, upowszechniania

kultury.

12. Ekspresyjne formy aktywności kulturalnej i ich funkcje. Pedagogiczne, psychologiczne,

estetyczne i socjologiczne koncepcje twórczości.

13. Amatorstwo jako przejaw aktywności kulturalnej: zakres znaczeniowy, typologia,

koncepcje pracy z amatorem i kryteria oceny amatorstwa.

14. Role społeczne i zawodowe pracowników i animatorów kultury.

15. Formy i metody działalności kulturalnej i animacyjnej.

16. Specyficzne techniki i strategie animacji społeczno-kulturalnej różnych grup

społecznych i zbiorowości terytorialnych.

17. Projekt jako metoda animacji oraz programowania i planowania działalności kulturalnej.

18. Model optymalizacyjny i kryterium efektywności w wyprowadzaniu zasad pracy

animacyjnej i działalności kulturalno-oświatowej.

19. Filozoficzne i pedagogiczne źródła animacji kultury.

20. Diagnozowanie potrzeb społeczno-kulturalnych społeczności lokalnej.

21. Wielodziedzinowe instytucje kultury oraz inne pozaformalne układy społeczne w

strategiach działania animacyjnego.

UWAGA! Na egzaminie dyplomowym obowiązuje studentów znajomość teorii

wyjaśniających przyjęte przez magistranta pole problemowe oraz metodologii badań

społecznych stosowanej w pedagogice.

13

Specjalność: Edukacja elementarna - zagadnienia ogólne

1. Źródła i kierunki aktualnych przemian edukacyjnych oraz ich odniesienie do kształcenia

dzieci licencjaci wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym.

2. Wyjaśnić pojęcia: wartości, cele, zadania, kompetencje. Charakterystyka kompetencji

dzieci wstępujących do szkoły i kończących edukację wczesnoszkolną (progi szkolno-

rozwojowe).

3. Cele współczesnej edukacji. Pojęcie i klasyfikacja celów. Charakterystyka celów

rozwojowych w edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej.

4. Wyjaśnić pojęcie „kształcenie dla rozwoju" jako wspieranie rozwoju dziecka. Realizacja

tej idei w pracy nauczyciela w przedszkolu i klasach I - III.

5. Integracyjne walory teorii wielostronnego kształcenia, pojęcie integracji,

charakterystyka tej teorii i zasady uwzględniania jej w edukacji małego dziecka.

6. Dialog w edukacji wczesnoszkolnej i przedszkolnej. Pojęcie dialogu, stosowania (jako

metoda i cel w rozwoju mowy komunikatywnej).

7. Podmiotowość - pojecie, poczucie podmiotowości, tworzenie sytuacji, realizacja idei

podmiotowości w edukacji dzieci.

8. Dialog w edukacji wczesnoszkolnej i przedszkolnej - pojęcie dialogu, stosowanie tejże

edukacji: a) jako reformy realizacji kształcenia dla rozwoju oraz b) jako formy mowy

komunikatywnej.

9. Treści kształcenia i kryteria ich doboru. Rozwiązanie tej kwestii w aktualnej reformie

edukacji. System klasowo-lekcyjny, sen i krytyka. Współczesna organizacja zajęć w

przedszkolu i kl. I-III.

10. Problemowość w kształceniu, jako forma aktywizacji sfery poznawczej dziecka.

11. Pojęcie, rodzaje problemów, ich kształcące wartości, podłoże psychologiczne.

12. Zadania jako środek edukacji. Klasyfikacja zadań, treść a konstrukcja, cechy dobrej

konstrukcji zadań. Zasady konstruowania zadań dla dzieci.

13. Aktywizacja uczniów.

14. Formy aktywności w przedszkolu i w klasach I-Ill. Ich wartość we wspieraniu rozwoju

dziecka z założeń współczesnej edukacji.

15. Aktywność twórcza, pojęcie, klasyfikacja: wieloznaczność pojęcia. Inspirowanie

twórczości dziecka w pracy przedszkolnej i wczesnoszkolnej.

16. Kształcenie literackie, jego istota w przedszkolu i nauczaniu początkowym.

17. Ocena szkolna. Poglądy, przemiany, funkcje oceny. Aktualne rozwiązania dotyczące

oceny szkolnej w edukacji wczesnoszkolnej.

18. Zasada indywidualizacji w kształceniu. Współczesne koncepcje jej uwzględniania w toku

zajęć.

19. Zabawa jako forma aktywności dziecka w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym.

Pojęcie, poglądy na jej funkcje, klasyfikacja i rola zabawy.

20. Cechy osobowości nauczyciela małych dzieci. Pojęcie osobowości, charakterystyka cech.

21. Opiekuńcze a kreatywne działania nauczycieli w edukacji przedszkolnej i

wczesnoszkolnej.

14

22. Prawa dziecka, pojęcie, klasyfikacja, geneza.

23. Dzieci zdolne we współczesnej szkole. Koncepcje i możliwości stymulowania rozwoju

dzieci zdolnych.

24. Programy i podręczniki szkolne w edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej. Aktualne

rozwiązania, krytyka.

25. Kierunki kształcenia mowy dziecka w edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej.

26. Zasady nauki czytania, fizjologiczne i psychologiczne aspekty, poziomy czytania, warunki

osiągania kompetencji czytelniczej.

27. Przedoperacyjne i operacyjne myślenie dzieci w wieku przedszkolnym i

wczesnoszkolnym. Pojęcie, cechy i rozwój tych poziomów myślenia, ich odniesienie od

różnych obszarów edukacji.

28. Krytyka nauki czytania w klasach I-III; popełniane błędy i nieprawidłowości w tym

procesie: kierunki zamiany, zasady nauki czytania i pisania; lingwistyczne a

psychologiczne podejście w nauce czytania.

29. Krytyka nauki pisania w klasach 1-111; popełniane błędy i nieprawidłowości w tym

procesie; kierunki zmiany; zasady nauki pisania; formy wypowiedzi pisemnych.

30. Krytyka pracy nad mową dziecka w klasach I-III; popełniane błędy i nieprawidłowości

w tym procesie; kierunki rozwijania mowy dziecka; zasady pracy nauczyciela.

31. Krytyka nauczania matematyki w klasach I-III; popełniane błędy; proces i wynik

w myśleniu matematycznym; algorytmy i heurystyka w nauczaniu matematyki; zasady

pracy nauczyciela w nauczaniu matematyki.

32. Wykorzystanie integracji wiedzy w projektowaniu zajęć w klasa I-III.

33. Metoda projektów i jej współczesne odniesienia.

34. Charakterystyka aktualnej podstawy programowej dla pierwszego etapu edukacji.

35. Ocena opisowa w edukacji wczesnoszkolnej.

36. Teoretyczne i metodyczne aspekty edukacji ekologicznej w klasach I-III.

37. Regionalizm i edukacja między kulturowa w klasach I-III.

15

Specjalność: Edukacja elementarna i wspieranie dzieci w rozwoju zdolności

1. Geneza i ewolucja pojęcia twórczość, jej współczesne aspekty, wymiary i poziomy.

2. Interpretacja terminów: zdolny, uzdolniony, talent, geniusz, cudowne dziecko, twórczy,

kreatywny. Pokaż istniejące między nimi podobieństwa i różnice.

3. Podaj klasyczne teorie twórczości i omów jedną wybraną.

4. Podaj systemowe teorie twórczości i omów jedną wybraną.

5. Podaj poznawcze teorie twórczości i omów jedną wybraną.

6. Podaj humanistyczne teorie twórczości i omów jedną wybraną.

7. Specyfika oraz podobieństwa i różnice między twórczością dzieci a młodzieży,

a dorosłych.

8. Charakterystyka uczniów twórczych i zdolnych. Podobieństwa i różnice.

9. Stymulatory i inhibitory twórczości i zdolności.

10. Podaj koncepcje zdolności i omówi jedną z nich.

11. Przedstaw strategie kształcenia uczniów zdolnych.

12. Syndromu nieadekwatnych osiągnięć uczniów zdolnych.

13. Uczniowie zdolni z problemami w uczeniu się.

14. Identyfikacja uczniów zdolnych.

15. Przedstaw jeden przykład (polski lub zagraniczny) współczesnej propozycji kształcenia

uczniów zdolnych.

16

Specjalność: Pedagogika opiekuńczo-wychowawcza i profilaktyka

1. Współczesne trendy i przemiany w profilaktyce i resocjalizacji.

2. Krytyka resocjalizacji nieletnich w warunkach izolowanych.

3. Resocjalizacja nieletnich w środowisku otwartym.

4. Profilaktyka w działalności wybranych stowarzyszeń i fundacji w Polsce.

5. Wyzwania współczesności w zakresie profilaktyki.

6. Poradnictwo pedagogiczne: podział i funkcje, zasady i metody oraz proces postępowania

poradniczego norma i patologia w nauce i życiu społecznym.

7. Norma i patologia w nauce i życiu społecznym.

8. Istota i możliwości wychowania resocjalizacyjnego.

9. Modele i zasady resocjalizacji.

10. Diagnoza w resocjalizacji.

11. Przedstawiciele polskiej pedagogiki resocjalizacyjnej.

12. Pojęcie, klasyfikacja niepełnosprawności.

13. Możliwości kształcenia dzieci niepełnosprawnych w Polsce.

14. Dziecko z trudnościami w uczeniu się.

15. Postawy wobec osób niepełnosprawnych oraz problemy rodziny z osobą

niepełnosprawną.

16. System i struktura organizacyjna pomocy społecznej w Polsce w porównaniu

z wybranymi krajami Unii Europejskiej.

17. Starość jako faza rozwoju człowieka. Osoba stara w rodzinie oraz formy pomocy osobom

zaawansowanym wiekowo.

18. Najważniejsze współczesne problemy opieki i wychowania w Polsce i na Świecie.

19. Dochodzenie do samodzielności życiowej i uspołecznienia w placówkach opieki

zastępczej i oświatowo – wychowawczych oraz po ich opuszczeniu.

20. System opieki i wychowania w Polsce – wybrane problemy.

21. Problemy opieki i wychowania w tworzących się systemach lokalnych.

22. Kierunki przemian w opiece – standardy Unii Europejskiej.

23. Środowisko i jego modernizacja opiekuńczo- wychowawcza (nadawanie wartości

edukacyjnych).

24. Problemy diagnozy w opiece i wychowaniu.

25. Współczesne problemy adopcji i opieki zastępczej w Polsce i na Świecie.

26. Innowacje w zakresie opieki i wychowania dzieci – inicjatywy lokalne, ogólnopolskie,

światowe.

27. Organizacje publiczne i pozarządowe, polskie i międzynarodowe chroniące dziecko

i rodzinę

28. Profesjonalizacja warsztatu opiekunów – wychowawców. Zapobieganie wypaleniu

zawodowemu.

17

Specjalność: Pomoc społeczna i socjoterapia

1. Teoretyczne podstawy pracy socjalnej.

2. Pomoc społeczna w wymiarze europejskim.

3. Podmiotowość w pracy socjalnej.

4. Etyka w zawodach zorientowanych na ludzi.

5. Kompetencje pracownika socjalnego.

6. Diagnostyka w pomocy społecznej i w pracy socjalnej.

7. System pomocy społecznej.

8. Sytuacje życiowe człowieka i ich uwarunkowania.

9. Praca zawodowa jako dominująca forma aktywności człowieka dorosłego.

10. Wypalenie zawodowe pracy pomocowej.

11. Ewaluacja w pracy socjalnej.

12. Projektowanie i planowanie pomocy społecznej.

13. Polityka społeczna państwa.

14. Ubóstwo i jego następstwa.

15. Standardy kwalifikacji zawodowych.

16. Europejski rynek pracy i jego cechy.

17. Młodzież jako kategoria społeczna i jej współczesne problemy.

18. Sieroctwo społeczne. Zastępcze środowiska rodzinne.

19. Wsparcie społeczne.

18

Specjalność: Resocjalizacja z poradnictwem specjalistycznym

1. Współczesne koncepcje pracy resocjalizacyjnej

2. Teoretyczna analiza zjawiska przemocy domowej

3. Rodzina dysfunkcyjna jako dewiacyjne środowisko wychowawcze

4. Resocjalizacja nieletnich w środowisku otwartym.

5. Formy i metody wsparcia rodziny w sytuacjach kryzysowych

6. Koncepcje zachowań dewiacyjnych

7. Modele działań profilaktycznych w systemie społecznym

8. Zaburzenia osobowości jako źródła zachowań patologicznych

9. Przedstawiciele polskiej pedagogiki resocjalizacyjnej.

10. Model pedagoga resocjalizacyjnego

11. Teoria socjalizacji wg K. J. Tillmana

12. Zastosowanie ekonomii punktowej w resocjalizacji

13. Zaburzenia w zachowaniu w wybranych teoriach naukowych

14. Pozytywna kultura rówieśnicza jako główny kierunek w procesie resocjalizacji

15. Funkcje i specyfika diagnozy w resocjalizacji

16. Konstytucyjne aspekty wykonania kary pozbawienia wolności

17. Akty międzynarodowe dotyczące wykonania kary pozbawienia wolności

18. Klasyfikacja skazanych i jej rola w systemie penitencjarnym

19. Nagrody i kary w procesie wykonania kary pozbawienia wolności

20. Uwarunkowania skuteczności resocjalizacji w środowisku zamkniętym

21. Prawne podstawy opieki postpenitencjarnej

19

Metodologia (dla wszystkich specjalności)

Zagadnienia z metodologii badań pedagogicznych na egzamin dyplomowy na studiach II

stopnia dla wszystkich specjalności na kierunku: Pedagogika

1. Funkcje nauki.

2. Współczesna klasyfikacja nauk.

3. Rodzaje wypowiedzi (opisowe, wartościujące, normatywne).

4. Składniki tekstu naukowego – definicje, klasyfikacje, typologie, hipotezy, generalizacje

historyczne, prawa nauki.

5. Perspektywa obserwacyjna i perspektywa „rozumiejąca” w oglądzie zjawisk

społecznych.

6. Badania ilościowe i jakościowe w naukach społecznych.

7. Problemy badawcze.

8. Rodzaje zmiennych.

9. Rodzaje wskaźników.

10. Etapy badań pedagogicznych.

11. Sondaż diagnostyczny jako metoda badań pedagogicznych.

12. Eksperyment jako metoda badań pedagogicznych.

13. Monografia pedagogiczna jako metoda badań pedagogicznych.

14. Metoda indywidualnych przypadków jako metoda badań pedagogicznych.

15. Metody jakościowe w badaniach pedagogicznych.

16. Rodzaje wywiadów jako techniki badawcze.

17. Odmienność nauk humanistycznych od przyrodniczych.

18. Wyjaśnianie i rozumienie jako główne procedury stosowane w naukach społecznych.

19. Rozumienie paradygmatu w badaniach pedagogicznych.

20. Problem wartościowania w nauce.