68
2017 / SAYI: 1 7 A’DAN Z’YE VE BESLENME

yedi tepe sayi 17 · 2017. 6. 6. · Yeditepe Sağlık, T.C. Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri adına Group Medya ve Bilgi Teknolojileri A.Ş. tarafından T.C. yasalarına uygun

  • Upload
    others

  • View
    6

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

yedi tepe sayi 17.inddYEDTEPE ÜNVERSTES HASTANES BADAT CADDES POLKLN Badat Cad. No: 238 34728 Göztepe-stanbul Tel: (0216) 467 88 60 Faks: (0216) 385 48 96
www.yeditepehastanesi.com.tr
YEDTEPE ÜNVERSTES GÖZ HASTALIKLARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ akir Kesebir Cad. Gazi Umur Paa Sk. No: 28 34349
Balmumcu-Beikta-stanbul Tel: (0212) 211 40 00 Faks: (0212) 211 25 00 www.yeditepehastanesi.com.tr
T. C. YEDTEPE ÜNVERSTES HASTANES çerenköy Mah. Hastane Sok. No: 4,4/1 34752 Ataehir-stanbul
Tel: (0216) 578 40 00 Faks: (0216) 469 37 96 www.yeditepehastanesi.com.tr
T.C.YEDTEPE ÜNVERSTES HTSAS HASTANES
Yeditepe Üniversitesi Rektörü
YÖNETM YER çerenköy Mah. Hastane Sok. No: 4,4/1
Ataehir - stanbul
SORUMLU YAZI LER MÜDÜRÜ T.C. Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Tbbi Direktörü ve Üroloji Anabilim
Dal Bakan Prof Dr. Faruk Yencilek
ÇERK DREKTÖRÜ T.C. Yeditepe Üniversitesi -Hastanesi Bahekim Yrd.
Doç. Dr. Halit Yerebakan
No: 145 Kat: 4, 34381 ili - stanbul
Tel: 0212 224 93 30 (pbx) Faks: 0212 224 86 46
www.group-medya.com
GENEL KOORDNATÖR Yaar Burak Meriç [email protected]
GÖRSEL YÖNETMEN Ersin Akparmak [email protected]
KATKIDA BULUNANLAR Zekiye Yara Meriç, Robin Çetin
REKLAM SATI VE PAZARLAMA Group Medya ve Bilgi Teknolojileri A..
Halaskargazi Cad. No: 145
Tel: 0212 219 19 32 Faks: 0212 219 13 43
REKLAM GRUP BAKAN YARDIMCILARI Il Baysal Turan [email protected]
Semih Selim Erem [email protected]
Atatürk Bulvar, Deposite Merkezi
A5 Blok, 4. Kat, No: 407 kitelli OSB
Baakehir / stanbul
Yeditepe Salk, T.C. Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri adna Group Medya ve Bilgi
Teknolojileri A.. tarafndan T.C. yasalarna uygun olarak yaymlanmaktadr. Yeditepe
Salk dergisinin isim ve yayn hakk Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri’ne aittir.
Dergide yaymlanan yaz, fotoraf ve illüstrasyonlarn her hakk sakldr. Kaynak
gösterilmeden alnt yaplamaz. Yazlarn sorumluluu yazarlara, yaynlanan ilanlarn
sorumluluu ise sahiplerine aittir. Yerel süreli olarak üç ayda bir yaynlanr.
10 MERCEK
SGK Mensuplarndan Fark Alnmamaktadr.
YEDTEPE ÜNVERSTES HASTANES BADAT CADDES POLKLN Badat Cad. No: 238 34728 Göztepe-stanbul Tel: (0216) 467 88 60 Faks: (0216) 385 48 96
www.yeditepehastanesi.com.tr
YEDTEPE ÜNVERSTES GÖZ HASTALIKLARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ akir Kesebir Cad. Gazi Umur Paa Sk. No: 28 34349
Balmumcu-Beikta-stanbul Tel: (0212) 211 40 00 Faks: (0212) 211 25 00 www.yeditepehastanesi.com.tr
T. C. YEDTEPE ÜNVERSTES HASTANES çerenköy Mah. Hastane Sok. No: 4,4/1 34752 Ataehir-stanbul
Tel: (0216) 578 40 00 Faks: (0216) 469 37 96 www.yeditepehastanesi.com.tr
Yenilik, teknoloji, kalite, hizmet, mükemmeliyetçilik ilkeleriyle özdelik kuran
hastanemiz, eitim ve aratrma çalmalaryla tp biliminin ilerlemesine katk
salamaktadr. Personel ve doktorlara, sürekli gelime imkânlar sunarak,
akademik ve bilimsel çalmalara öncülük ediyoruz.
Bugün hastanemiz dünyann her yerinden gelen akademisyen ve bilim adamlarna
ev sahiplii yapyor. Ayn ekilde doktorlarmz çeitli ülkelerde seminerlere
katlyor, tp dünyasnn önde gelen akademisyenleriyle buluuyor. Yeditepe
Üniversitesi’nin sunduu i birlii a sayesinde her yl pek çok üniversite ve
kurum, tp fakültemizde etkinlik ve seminerler düzenliyor.
T.C. Yeditepe Üniversitesi Hastanesi olarak çkacamz her serüvenin, yenilik ve
geliimlerle birleerek, bize temas edecei fikrinden ilham alyoruz. Bu balamda
Onkoloji arlkl ve mikroplardan özel bir boya sayesinde arnm bir üniversite
hastanesi olan Kouyolu’ndaki yeni hastanemizi açacak olmann heyecan ve
gururunu sizinle paylayoruz.
stanbul’un en merkezi yerlerinden biri olan Kouyolu’nda çok yaknda
hizmete girecek, yepyeni teknoloji ve sistemlerle donattmz hastanemizde
tp dünyasnn ilklerini gerçekletirmeyi hedefl iyoruz. Ailemize yeni doktor ve
personeller katyor, her geçen gün daha da büyüyerek güçleniyoruz.
Biz de sizin gibi heyecan içinde kurdele keseceimiz günü bekliyor, sizinle bir
mutluluumuzu daha paylamann onurunu yayoruz.
Yeni hastanemizin detaylarn dergimizde bulabilirsiniz. Bu derginin sizi tüm
bran ve yeniliklerimiz hakknda bilgilendireceini, yeni hastanemizin içinde ksa
bir yolculua çkaracan umut ediyoruz.
Bize ihtiyaç duyduunuz her an yannzda olduumuzu unutmamanz dileriz.
Sizi ve gelecek nesilleri salkl yarnlara aktarmak için gerekli tüm koullar
salamay, kurum olarak ilke edindik. Aile scakl ve arkada samimiyeti
bulacanz kadromuzdan en yakn ilgiyi göreceinizden üpheniz olmasn.
Salkl günlerde bulumak dileiyle...
6 | | 2017
yararlanarak, insan salnn her alannda uzman akademik kadromuzla, iini
severek yapan personellerimizle, salk hizmetini evlerinize kadar ulatran
birimlerimizle yannzda olmann sevincini paylayoruz.
Bugünlerde kendi kaynaklarmzla ina ettiimiz, son derece gelimi teknoloji
ve alt yaplarnn bulunduu, Yeditepe Üniversitesi htisas Hastanesi’ni,
Kouyolu’nda hizmete açacak olmamzn heyecann yayoruz. nasnda
Yeditepe Üniversitesi Ar-Ge laboratuvarlarnda üretilen bir maddeyi hastanenin
tüm yüzeylerinde kullanarak hastanede hijyen kavramn daha ileri bir noktaya
tayacaz.
Beyin cerrahisi, nöroloji, onkoloji, üroloji, kadn doum, pediatrik kemik ilii gibi
pek çok brann yer ald hastanemiz ayn anda 1000 kiiye hizmet verebilecek
nitelikler tamaktadr. Hastanemizde kullanlacak yeni nesil MR cihazyla
MR süresi 40 dakikadan 4 dakikaya inecek. Bu teknoloji ile hastalarn MR
çekimindeki kabusu olan klostrofobiyi (kapal alanda kalma korkusu) aacaklarn
düünüyoruz. Günümüzde klostrofobik hastalarn tercih ettii yöntem olan
Açk MR, hem görüntü kalitesinin düük olmas (düük tesla) hem de tanya
yeterince yardmc olamamas dezavantajn böylelikle ortadan kaldrm olacak
ve bu teknolojiyle (3 tesla) özellikle acil vakalarda ameliyat esnasnda da MR
çekilebilecektir.
olup gurur duyulacak yeni hastanemize ayrdk. Hastanemizin detaylarn
derginin ilerleyen sayfalarnda bulabilirsiniz. Dergimizin öne çkan konularndan
bir dieri ise kalp sal. Günümüzde bir takm test ve önlemlerle, kalp krizi riski
azaltlabilmektedir. Kalp dostu besinler, kalp saln riske atan faktörler, kalp
hastal olan bireylerin dikkat etmesi gerekenler ve kalp salna dair merak
edilen her eyi, dergimizde bulabilirsiniz.
Hastalklarn tedavisinde erken tannn büyük önem arz ettiini biliyoruz.
Dolaysyla çocuklarda sklkla karmza çkan diyabet hastalnda, tannn
önemli bir yeri olduunu dergimizde anlatmaya çaltk. Doumdan sonra ilk alt
aylk dönemde bile rastlanan diyabet ve diyabetli yaam, çocuklarda yetikinlere
göre biraz daha zor olabiliyor. Diyabet tans, en çok kimlerin risk altnda
olduu ve çocuklarmzn diyabet hastal ile ba etme süreci için neler yapmas
gerektiine dair derginin sayfalarn çevirmeniz yeterli.
Salkl günlerde bulumak dileiyle...
YEDTEPE ÜNVERSTES HASTANES BADAT CADDES POLKLN Badat Cad. No: 238 34728 Göztepe-stanbul Tel: (0216) 467 88 60 Faks: (0216) 385 48 96
www.yeditepehastanesi.com.tr
YEDTEPE ÜNVERSTES GÖZ HASTALIKLARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ akir Kesebir Cad. Gazi Umur Paa Sk. No: 28 34349
Balmumcu-Beikta-stanbul Tel: (0212) 211 40 00 Faks: (0212) 211 25 00 www.yeditepehastanesi.com.tr
T. C. YEDTEPE ÜNVERSTES HASTANES çerenköy Mah. Hastane Sok. No: 4,4/1 34752 Ataehir-stanbul
Tel: (0216) 578 40 00 Faks: (0216) 469 37 96 www.yeditepehastanesi.com.tr
Doru di frçalama konusunda uzmanlar da fikir birliine varamyor. Kimi dileri yukar aa frçalamak gerektiini savunurken kimi de di üzerinde daireler çizmenin en iyi yöntem olduunu savunuyor. Bu sorunu gündeme getiren AB kökenli di hekimlerinin ortak görüü öyle: Nasl istiyorsanz öyle frçalayn. Önemli olan di ve di etlerinize nazik davranmak ve dii plaklardan iyice temizlemek.
D FIRÇALAMAYI BLYOR MUYUZ?
10 | | 2017
M P ATLAYARAK SALIKLI YAAYIN “Dünyann en ekonomik, en etkili ve en basit kalori yakma arac nedir” diye sorsalar cevab hazr: p! Evet, evet… Özellikle kz çocuklarnn elinden düürmedii bu egzersiz aracnn yalar yakmada bir numaral yardmcnz olduunu biliyor muydunuz? Buna göre ip atlamak 12,3 Metabolik Denklik (MET) seviyesine sahip bir egzersiz. Yani zorluk seviyesine karlk yaktrd enerji açsndan kayda deer. öyle diyelim, tempolu yürüyüün MET seviyesi 3,8’ken, tempolu bisiklete binmenin MET seviyesi 10! Evet, imdi çocukluk günlerinize geri dönmenin tam vaktidir yalnz rica edeceiz çocuunuzun atlad ipe göz koymayn, gidip kendinize yeni bir ip satn aln.
HAMLELKTE NASIL BESLENMELSNZ?
Fesleeni hepimiz biliriz de reyhan pek tanmayz. Oysa reyhan, tadndaki o benzersiz aromayla bata et yemekleri ve salatalara bambaka bir lezzet katan, üstelik salmz üzerindeki olumlu etkileriyle de bilinen bir bitki. Son aratrmalara göre reyhan idrar yollar için antiseptik görevini üstleniyor. Dahas antibakteriyel özelliiyle mideyi de rahatlatt için özellikle mide sorunlar olanlara tavsiye ediliyor. Ayn zamanda azdaki kötü kokuyu da gideriyor.
REYHAN DENEN SALIK DEPOSU
DORU BESLEN, ZNDE KAL!
YEDTEPE ÜNVERSTES HASTANES BADAT CADDES POLKLN Badat Cad. No: 238 34728 Göztepe-stanbul Tel: (0216) 467 88 60 Faks: (0216) 385 48 96
www.yeditepehastanesi.com.tr
YEDTEPE ÜNVERSTES GÖZ HASTALIKLARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ akir Kesebir Cad. Gazi Umur Paa Sk. No: 28 34349
Balmumcu-Beikta-stanbul Tel: (0212) 211 40 00 Faks: (0212) 211 25 00 www.yeditepehastanesi.com.tr
T. C. YEDTEPE ÜNVERSTES HASTANES çerenköy Mah. Hastane Sok. No: 4,4/1 34752 Ataehir-stanbul
Tel: (0216) 578 40 00 Faks: (0216) 469 37 96 www.yeditepehastanesi.com.tr
M
Geçtiimiz aylarda 4 bini akn gönüllü üzerinde yaplan aratrmaya göre çorba içme alkanlna sahip olanlarn Beden Kitle ndeksi, içmeyenlere göre çok daha düük. Dahas, çorba içenlerin belleri de daha ince oluyor. Uzmanlara göre bunun temel nedeni, çorbann insan daha uzun süre tok tutmas… En doyurucu çorba ise önce halanan sonra püre haline getirilen sebzelerden elde ediliyor. Özellikle de sebzeleri önce halayp sonra blender’dan geçirerek elde edilen çorbadaki besin ögeleri, kan dolamna daha hzl kart için tokluk hormonu seviyesini de ayn hzla yükseltiyor ve bu da geç ackmanza neden oluyor.
ÇORBA, CDDEN TOK TUTUYOR!
16 | | 2017
YEDTEPE ÜNVERSTES HASTANES BADAT CADDES POLKLN Badat Cad. No: 238 34728 Göztepe-stanbul Tel: (0216) 467 88 60 Faks: (0216) 385 48 96
www.yeditepehastanesi.com.tr
YEDTEPE ÜNVERSTES GÖZ HASTALIKLARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ akir Kesebir Cad. Gazi Umur Paa Sk. No: 28 34349
Balmumcu-Beikta-stanbul Tel: (0212) 211 40 00 Faks: (0212) 211 25 00 www.yeditepehastanesi.com.tr
T. C. YEDTEPE ÜNVERSTES HASTANES çerenköy Mah. Hastane Sok. No: 4,4/1 34752 Ataehir-stanbul
Tel: (0216) 578 40 00 Faks: (0216) 469 37 96 www.yeditepehastanesi.com.tr
DÜNYA DYABET GÜNÜ KUTLANDI
Yaplan bir aratrmaya göre günde bir kez reflü ilac alanlarn yüzde 61’i srf ilacn doru zamanda almad için hem ilac etkisiz hale getiriyor hem de reflü ile ilgili skntlar devam ediyor. Doktorlarn önerisi ise u: Hekiminiz baka ekilde tavsiye etmediyse, reflü ilacnz protein içeren kahvaltdan 15 dakika ila yarm saat önce almanz. Bunun nedeni de açk: Mideyi uyaracak yiyecek ya da içeceklerden önce alnan reflü ilacndaki etken maddeler, ancak bu ekilde yiyecekle birlikte salglanan mide asitlerini bastrmaya hazr hale geliyor.
REFLÜ ÇN LAÇ KULLANANLAR, DKKAT!
M
EL VE AYAK SALII
Çeitli nedenlerle ypranan el ve ayaklarn bakm salk ve estetik açdan büyük önem tar.
Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Badat Caddesi Poliklinii Medikal El ve Ayak Sal Birimi’nde, hijyenik trnak kesimi ve dizayn, trnak yüzeyinin temizlenmesi ve parlatlmas, sertlemi derilerin
giderilmesi uygulamalar el ve ayak bakm cihazlar ile yaplr. Bu bakm, salkl estetie yönelik özel bir bakmdr. Müdahale alan, el hijyeni, dezenfeksiyon ve sterilizasyonu hastane standartlarnda
yaplmaktadr.
Merkezimizde Uygulanan Ayak Sal Uygulamalar • Medikal El ve Ayak Bakm • Batk Trnak Bakm (Tel Tedavisi)
• Deforme Trnak Bakm • Diyabetik Ayak Bakm • Mantarl Trnak Tedavisi • Nasr Tedavisi • Siil Tedavisi • Çatlak Topuk Bakm
GÜZELLNZE DEER KATIN
YEDTEPE ÜNVERSTES HASTANES BADAT CADDES POLKLN Badat Cad. No: 238 34728 Göztepe-stanbul Tel: (0216) 467 88 60 Faks: (0216) 385 48 96
www.yeditepehastanesi.com.tr
YEDTEPE ÜNVERSTES GÖZ HASTALIKLARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ akir Kesebir Cad. Gazi Umur Paa Sk. No: 28 34349
Balmumcu-Beikta-stanbul Tel: (0212) 211 40 00 Faks: (0212) 211 25 00 www.yeditepehastanesi.com.tr
T. C. YEDTEPE ÜNVERSTES HASTANES çerenköy Mah. Hastane Sok. No: 4,4/1 34752 Ataehir-stanbul
Tel: (0216) 578 40 00 Faks: (0216) 469 37 96 www.yeditepehastanesi.com.tr
20 | | 2017
karlad hastane için tbbi cihazlarn maliyeti de dâhil
olmak üzere yaklak 100 milyon dolarlk bir yatrm yaptk.
Yeni hastanemizi son derece gelimi tbbi cihazlarla
donatyoruz. Hedefimiz en ksa zamanda hastanemizin açl
kurdelesini kesmek. Yeni yatrmmzn ad, T.C. Yeditepe
Üniversitesi htisas Hastanesi olacak. stanbul Anadolu
Yakas’nda bulunan hastanemiz, Kouyolu’nda merkezi bir
konumda yer alyor. Onkoloji arlkl hizmet vereceimiz
hastanemizde; beyin cerrahisinden nörolojiye, ürolojiden
genel cerrahiye, pediatriden kadn douma kadar genel
branlarn tümü olacak.
tamamland. ç dekorasyon ksmnda çalmalarmz halen
devam ediyor. Bu çalmalarn hemen ardndan hizmete
açacaz.
saysnn artmas ve dünyada öncü tedavileri ülkemize
getirmek. Proton tedavisi projesi, psikiyatri ve çocuk
hastanesi gibi özellikli alanlara yatrm yaparak, ülkemize
katma deer kazandracak projeler hayata geçirmeyi
hedefl iyoruz.
Bu durum hastaneyi hastane yapan unsurlar olan hijyen ve
sterilizasyondan uzaklatrmaktadr. Hastane ortamnda
ve ar süsleme ile mikroplarn oluumuna uygun zemin
hazrlanmaktadr. Böylelikle hijyen ve sterilizasyon ikinci
plana atlyor. Bizler ise hastaneye uygun temiz ortama
çok önem veriyoruz. Yeni açlacak hastanemizin tüm fiziki
alanlar, Yeditepe Üniversitesi aratrma laboratuvarlarnda
çok kymetli bilim insanlarnn üstün gayretleri ve
çalmalaryla gelitirilen ve patenti de yine üniversitemize
ait olan antimikrobiyal bir maddeyle boyand. Bu konsept
sayesinde hastanelerde hijyen konusunda çok ciddi ilerleme
salayacamz düünüyoruz. Gururla ifade ediyorum
ki hastanemiz bu özelliiyle gösterisiz lüksü hastalara
sunacak. Lüksten kastmz mikrop üremesini engelleyecek
hijyene ve sterilizasyona dikkat eden fiziki artlar
oluturmak dier taraftan hastann dünyadaki en ileri tedavi
imkânlarn salayacak tbbi hizmeti sunmak. Ayrca yeni
hastanemizin bir dier fark hasta yataklarnn hepsinin
ykanabilir özellikte olmasdr. Bu sistem ülkemizdeki
hastanelerde ilk kez uygulanyor. Yataklarmz bu sistemde
ykanarak, hastane hijyenine uygun artlar salanacaktr.
Hastanemizde dünyann ilk Üç Tesla “Hibrid MR” cihazn
intraoperatif kullanmla beyin cerrahisi ameliyathanemizde
hastalarmzn hizmetine sunuyoruz. Tam donanml
nükleer tp ve radyoloji ünitemizde, tehisten tedaviye tüm
aamalarda etkin bir hizmet vereceiz ve hastalarmza her
türlü tehis ve tedavi yöntemini multidisipliner anlaya
uygun olarak sunacaz. Ayrca üroloji anabilim dalnda
erken prostat konusunda HFU tedavisine de balayacaz.
Biyokimya, mikrobiyoloji ve patoloji laboratuvarlarmzda
da konusunda deneyimli akademisyenlerden oluan uzman
kadrolarmz ve yetimi çalanlarmzla bütünleyici
doru tan ve tedavi hizmetlerini eksiksiz olarak planlam
bulunuyoruz.
nitelikli salk hizmeti ulatrmak istiyoruz. Yeditepe
Üniversitesi htisas Hastanesi, alagelmi Yeditepe
Üniversitesi Hastanesi’nin salkta güven ve hizmet
kalitesini devam ettirecek, sahip olduumuz özellikli
bölümlerle de öncü kimliimizi daha ileriye tayacak.
Hedefimiz aslnda çok net: Referans bir hastane olmay
sürdürmek! Amacmz nitelikli akademik ekip ile bilgi,
teknoloji ve hizmet noktasnda hastann salk hizmetini
ve salkl yaamasn ön planda tutarak, tüm branlarda
hizmet veren, hem ulusal hem de uluslararas boyutta
referans bir salk merkezi olmak!
24 | | 2017
Hastanesi, tam donanml dokuz ameliyathaneye sahip
olacak. Hastanemizde bir ilki gerçekletirmeyi hedefl iyoruz.
T.C. Yeditepe Üniversitesi htisas Hastanesi, dünyadaki
ilk “mikrop barndrmayan” hastane olacak. Yeditepe
Üniversitesi laboratuvarlarnda gelitirilen antimikrobiyal,
aamasnda tüm yüzeylere püskürtülerek, hastanenin hiçbir
yerinde bakteri ve mikrop üremesine müsaade etmeyecek.
Patenti bize ait ve tamamyla milli imkânlarla gerçekletirilen
bu maddeyi kap kollarnda, tutacaklarda hatta tuvaletlerde
bile kullanacaz. Amacmz “sfr hastane enfeksiyonu”na
ulamak ve bu enfeksiyondan dolay yaanan skntlarn
önüne geçmek. Bu teknolojiyi, Kozyata’ndaki hastanemizde
de kullanacaz. Türkiye’de ve dünyada baka hastaneler bu
boyay talep ettiinde tedarik edeceiz.
T.C. Yeditepe Üniversitesi htisas Hastanesi’nde tüm
branlarn poliklinii olacak. Üniversite Hastanesi olarak
mevcut akademik kadromuz ve hastanemizin teknik
kapasitesiyle bütün branlarda, hem Türkiye’de hem de bu
bölgede oldukça iddialyz. Çünkü kanta dayal tp bak
açs ile hizmet veriyoruz ve standartlarmz yüksek. Tabii ki
baz bölümlerimiz dünya çapnda ünlü oldu. Beyin Cerrahisi,
Kardiyoloji ve Ortopedi bu bölümler arasnda.
T.C. Yeditepe Üniversitesi htisas Hastanesi olarak temel
felsefemiz insan. Bizim için olayn özünde insan var. Hem
akademik hem de teknik personelimizin bilgisini artrmay
ve hastalarmza daha iyi hizmet vermeyi amaçlyoruz. Bu
amaçla akademisyenlerimizi board sertifikas almaya tevik
ediyoruz. Üroloji, ortopedi, kardiyoloji, beyin cerrahisi ve
genel cerrahi bölümlerinde Avrupa ve Amerika Birleik
Devletleri’nden board sertifikal akademisyenlerimiz hizmet
veriyor. Dier hekimlerimize de bu konuda kendilerini
gelitirebilmeleri için haftada bir gün akademik izin veriyor,
mali olarak destekliyoruz. Üniversitemizin laboratuvarlarnda
aratrma yapmalar için her türlü imkân salyoruz. Bu
konuda amacmz her hekimin kendi branyla ilgili dünyadaki
yenilikleri takip etmesi ve bilgi birikimini artrmas.
Yeni hastanemizin yatrm maliyeti yaklak olarak 100 milyon
dolar. Sahip olduu bina ve teknolojik özellikleriyle dünyada
sayl merkezlerden biri olacak. Genel bir hastane olarak,
hastalarmzn bütün salk ihtiyaçlarn karlayacak düzeyde
tbbi imkânlar, teknoloji ve deerli akademisyen kadrosunun
yan sra uzman ve dier çalanlarmzla da hizmetlerimizi
organize ediyoruz.
100 -110 akademisyen ve uzman hekim kadrosu, 11 youn bakm
yata, 210 hasta yata kapasitesi, yaklak 250 hemire ve
dier idari personel de dâhil, toplamda 850 civarnda çalanyla
hizmet verecek. Dokuz ameliyathanemiz var. Dokuzu da tbbn
gerektirdii en son teknolojileri barndryor. Teknik açdan
ise dünya standartlarnn üzerinde olduklarn memnuniyetle
ifade etmek isterim. Bu ameliyathanelerimiz de antimikrobiyel
boyayla kapland.
aratrma ve uygulama fonksiyonlarn bir arada yürütmemiz
bizi sürekli dinamik tuttuu için, tp bilimi ve teknolojideki
her türlü gelimeyi, hem ulusal hem uluslararas anlamda
yakndan takip ediyor, sektörümüze öncülük ediyoruz.
T.C. Yeditepe Üniversitesi htisas Hastanesi her branta,
özellikle onkoloji arlkl hizmet verecek genel bir hastane
olarak planland. Hastanemizde kanser hastalna yönelik
tan ve tedavi için gereken her türlü tehis imkânyla tüm
cerrahi ve medikal tedavileri gerçekletirebileceiz. Bu
anlamda hastanemizde akademisyen hekim kadrolarna,
dier insan kayna unsurlarna ve teknolojik donanma
sahibiz. Beyin Cerrahisi brannda tüm dünyaya öncülük
eden, kendi gelitirdikleri özel tekniklerle hakl gururumuz
olan kymetli akademisyenlerimizle epilepsi cerrahisi,
omurga cerrahisi, perifer sinir cerrahisi gibi özellikli tüm
ilemlerde hizmet vereceiz.
duyduklar salk hizmetini eksiksiz olarak salayacak.
Pediatrik ve yetikin hematoloji ile medikal onkoloji
bölümlerinde de tehis ve tedavi hizmetleri sunacaz.
Ayrca 2018 yl içinde Radyasyon Onkolojisi Merkezi’mizi
de hizmete açmay planlyoruz. Giriimsel Radyoloji
alannda da uzman akademik hekim kadromuz ve yüksek
teknolojik imkânlarmzla hastalarmza ihtiyaç duyacaklar
tedavi hizmetlerini etkin bir ekilde vereceiz.
2
baarlar sayesinde hasta saymz gün geçtikçe artt.
Mevcut hastanemiz artan hasta saysn karlamakta
güçlük çekmeye balaynca daha fazla hastaya hizmet
verebilecek, daha büyük ve daha modern bir hastane ihtiyac
dodu. Bu ihtiyaç dorultusunda T.C. Yeditepe Üniversitesi
htisas Hastanesi’ni hayata geçirmeye karar verdik.
T.C. Yeditepe Üniversitesi htisas Hastanesi’ni önümüzdeki
aylarda açmay planlyoruz. Yeni binamzda salk
hizmetlerini hem yatak says hem ameliyathane hem de
dizayn açsndan farkl bir yere tayoruz. Tam teekküllü
bir hastane olacak buras. Bütün branlarda hizmet
vermeyi planlyoruz. Hem radyoloji servisinde hem de
ameliyathanelerde en son teknolojiye sahip cihazlar
kullanlacak. Örnein ameliyat esnasnda 3 boyutlu MR
görüntü alnabilecek. Mikrocerrahi tekniklerin yan sra
endoskopik-laparoskopik cerrahiyle ilgili en gelimi
cihazlar sayesinde ameliyattaki hastann güvenliini en üst
seviyeye çkaryoruz. Ameliyat srasnda hastalarn beyin
ve sinir fonksiyonlarn kontrol edebiliyoruz. Omurga ve
omurilik ameliyatlarnda en son teknolojileri kullanma
ansmz yeni ameliyathanemizde douyor.
Üniversitenin beyin takm tarafndan üretilen özel anti
bakteriyel malzemelerle donatld. Yer kaplamalarndan
duvarlara kadar bu konuda hassasiyet gösterildi. Dikkat
ederseniz hastanenin koridorlarnda ya da odalarnda
gördüünüz her köe yuvarlak. Hastanede birbirini 90
derece kesen hiçbir köe yok. Ameliyathanelerimiz için de
durum ayn. “Temizlii kolay olsun, mikrop girmesin” diye
özel olarak böyle tasarland. Örnein ameliyathanelerin
her biri tek tek birer blok halinde corian malzemeden
yapld. Bunlar oldukça pahal ama insan hayat için
kesinlikle harcanan paraya deer. Ayrca hastane binas
depreme dayankl olarak ina edildi. stanbul Teknik
Üniversitesi’nden binann salaml açsndan onaylar
26 | | 2017
Yeni hastanemizin deprem yönünden oldukça güvenli
olduunu söyleyebilirim.
Avrasya Tüneli’nin hemen önünde yer alyoruz. Hemen
arka tarafmzda metro ve Marmaray bulunuyor. Yani hem
Avrupa yakasndan hem de Anadolu yakasndan buraya
gelmek oldukça kolay. Haydarpaa Gar’na veya Harem
vapur iskelesine ise 5-10 dakika mesafedeyiz. Kadköy
yürüme mesafesinde. Son derece ulalabilir bir konumda
bulunuyoruz.
çalmalarmz sürekli devam ediyor. Mühendislik
fakülteleriyle ortak projeler gelitiriyoruz. Örnein
omurga cerrahisi üzerine çaltmz yeni projelerimiz var.
Sadece benim ameliyat masas ve bu masalarda kullanlan
malzemelerle ilgili uluslararas iki tane patentim var. Ayrca
üniversite hastanesi olarak her öretim görevlisi ylda en
az iki-üç tane makale yazarak bilimsel literatüre katkda
bulunuyor. Bu konuda önde giden bir üniversiteyiz. Her
yl uluslararas kurslar düzenliyoruz. Türkiye’deki birçok
bilimsel toplant hastanemizdeki doktorlar tarafndan
yine Hastanemizde ya da Üniversite kampüsümüzde
düzenleniyor. Örnek olarak “stanbul Microneurosurgey”
kurslarn verebilirim. Bu kurslar artk bütün dünyada
gelenekselleti ve Yeditepe Üniversitesi ile özdeleti. Eitim
faaliyetlerine örnek olarak u anda nöroirurji bölümünde
çalan spanyol doktor örencimizin yapt çalmalar
verebilirim. Uluslararas faaliyetlere bir baka örnek olarak
bu yl Austos aynda stanbul’da düzenleyeceimiz Dünya
Nöroirurji Kongresi’ni söyleyebilirim.
anlamnda dünya çapnda akredite olmu bir kuruluuz.
Yurt dndan hasta kabul ediyoruz. Sadece benim geçen
hafta ameliyat ettiim dört-be yabanc hastam vard. Beyin
cerrahisinde Prof. Dr. Gazi Yaargil ve Prof. Dr. Uur Türe
gibi dünya çapnda cerrahlarmz var. Ortopedi, üroloji,
genel cerrahi ve obezite cerrahisi, plastik cerrahi, KBB, göz,
çocuk cerrahisi son derece güçlü olduumuz dier bölümler.
Dahili branlarmz olan kardiyoloji, nöroloji, endokrinoloji,
nefroloji, enfeksiyon, çocuk hastalklar, onkoloji,
hematoloji, psikiyatri, patoloji ve burada adn sayamadm
birçok bölümde oldukça güçlü bir kadromuz var. Hedefimiz
Mustafa Kemal Atatürk’ün gösterdii “muasr medeniyetler
seviyesi”nin üzerine çkmaktr.
Kurulduu günden bu yana birbiriyle ahenkle çalan bir
ekip var. Dile kolay 11 yl geçmi. Tpta bu ahengi, bütünlüü
yakalamak önemlidir. Çünkü tpta bir bran yoktur,
bütünlük vardr. Yani herkesin ayn amaca hizmet etmesi,
ayn bak açsna sahip olmas gerekir. Örnein ne kadar
iyi ameliyat yaparsanz yapn, enfeksiyon ya da kardiyoloji
uzmannz iyi deilse baarl olamazsnz. Çünkü bir insana
sadece bran baznda deil, bir bütün olarak bakmanz lazm.
Hastanemizdeki yaklam da bu. Burada kendimizi hastann
yerine koyup konuya o ekilde yaklayoruz. Hastaya zaman
ayrarak, onu en iyi ekilde anlamaya çalyoruz. Konuyu
cerrahi bir müdahale gibi düünürsek, ii her yönüyle
deerlendirip hasta için hangi cerrahi yöntem daha etkili ve
mantkl olur, ona bakyoruz.
olmazsa hiçbir ey üretemez bulu yapamazsnz. Türk
milleti Atatürk’ün de dedii gibi çok zeki ve çalkan olduu
için bilim alannda da hak ettii yeri eninde sonunda
mutlaka alacaktr. Bilimsel gelime sürecini devam ettirmek
istiyoruz. Hedefimiz salk hizmetlerindeki kalitemizi
koruyarak, bilimsel gelimelere hz vermek. Yeni tedavi
yöntemleri gelitirmek istiyoruz. Bu nedenle multidisipliner
çalmalara çok önem veriyoruz. Yeni cerrahi yöntemler
gelitirmek veya yeni cerrahi malzemeler gelitirip üreterek,
bunu tüm dünyada yaygnlatrmak istiyoruz. Bir kiinin
bunu baarmas mümkün deil. Biz büyük, birbirine bal ve
oldukça kuvvetli bir ekibiz.
yenilerinin taklmasdr. Bir baka deyile hasta olan, ilevini
yerine getirmeyen organn yenisiyle deitirilmesi de
diyebiliriz.
Bu konuyu ikiye ayrmak lazm. Birincisi kadavra ba,
ikincisi canl batr. Kadavra ba kiinin vefatndan sonra
yaplr. Bu durumda hayatn ya da saln riske atma gibi bir
durum söz konusu olamaz. Canl organ banda kiiyle ilgili
çok ciddi tetkikler yaplr. Yeterince tetkik yapldysa ve
doru ekilde incelendiyse kiinin hayati riski yoktur. Zaten
kiinin hayat konusunda en ufak bir risk söz konusuysa, hem
kanuni hem de tbbi olarak organ ba kabul edilemez. Bu
kiilerin organ ba iptal edilir.
Bu konuyu da kadavra ve canl ba olarak ikiye ayrmak
lazm. Kadavra ba herkes için uygundur. Kiinin vefat
halinde eer organlar kullanlabilir durumdaysa yaplr.
Ancak canl bata temel prensip kiinin salna zarar
verilmemesidir. Karacier naklinde genç vericiler tercih
edilir zira ilerleyen yalarda karacierin yalanma durumu
söz konusudur. Böbrekte ise genç ve yaldan ziyade böbrein
fonksiyonel olmas önemlidir. Yaplan tahliller bu konuda
bize yol gösterir. Kiinin organ bandan sonra hayatnda
bir risk olmayaca tespit edilirse organ nakli yaplr.
Organ naklinden fayda görmeyecek kiilere yaplamaz.
Burada kimleri kastediyoruz. Çok yal, ileri derecede kalp
hastas olan, nakilden sonra yaam ömrünün ksa olacana
tbbi olarak kanaat getirdiimiz kiiler ya da kanser
hastalar… Be yl önce kanser geçirmi hastalara herhangi bir
ekilde nakil yaplamaz. Çünkü yaptmz nakilden kiinin
zarar görmesi, fayda görmesi ihtimalinden daha yüksektir.
Kadavra nakillerde herhangi bir ya snr yoktur. Vefat
halinde organlarn sal esastr. Canl nakillerde ise 18 ya
snr elzemdir. 18 yandan önce kii baç olamaz.
Kanunlarmzda bu durum net bir ekilde açklanmtr. 2832
sayl kanunun beinci maddesi bu konuyu çok net ifade eder.
Yallkta örnein karacier nakli söz konusuysa 50-55 ya üst
snrdr. Ancak böbrek naklinde yatan ziyade böbrein
sal daha önemlidir.
balayabilir. Bu Salk Bakanl tarafndan kayt altna
30 | | 2017
vefat halinde gerekli ilemler yaplr. Ancak kii istedii
zaman vazgeçebilir, vazgeçtiini bildirmesi yeterlidir.
Etrafndaki insanlara “Vefatm halinde organlarmn
balanmasn istemiyorum” demesi kâfi dir. Herhangi bir
zorlama yoktur çünkü bu gönüllülük esasna dayal olarak
yürüyen bir itir.
bir kurum. Biz iki türlü nakil yapyoruz. Soyut organ nakli
yani böbrek ve karacier nakli. Bir de doku nakli yani kemik
ilii ve kornea nakli gibi… Ancak bizim organ nakli derken
daha çok anlattmz ey soyut organ naklidir. Üniversitemiz
bu konuda hem dünyada hem de Avrupa’da iyi bir konuma
sahip. Amacmz bu deil ama kadavra bamz çok olmad
için ülkemizde organ nakilleri canl ba üzerinden yürüyor.
T.C. Yeditepe Üniversitesi Hastanesi bu konuda Türkiye
ortalamasnn altnda olmad gibi, genel itibaryla
bakldnda önde gelen merkezlerden biri olduunu
söyleyebiliriz.
Türkiye’nin canl nakillerde en az ABD ve Avrupa ülkeleri
kadar baarl olduunu söyleyebiliriz. Kadavra nakillerde
ciddi skntmz vardr. Buradaki skntmz baar orannda
deil saylardadr. Gelimi ülkelerde kadavra nakil oranlar
yüzde 70-80’lerdeyken, bizde maalesef yüzde 20’ler
civarnda. Bizdeki nakillerin yüzde 80’inden fazlas canl
nakillerdir. Oransal olarak düük kalsak da baar oran
olarak dünya ülkelerinden geride deiliz. Birçok ülkeden
daha iyi olduumuzu da söyleyebiliriz. Bu konuda niye bu
kadar rahat konuuyoruz çünkü bakanln elinde 2009’dan
beri tüm Türkiye’nin nakil verileri var. Bunlar uluslararas
platformlarda yaynlanyor. Baarmzda bu platformlarda
çok net ifade edilebilir. Türkiye’de böbrekteki baar oran
yüzde 97’leri geçerken, karacierde ise bu oran yüzde 80’leri
amaktadr.
Ülkemizde en ciddi skntlardan biri bu… Bu konuya mutlaka 2
el atmak zorundayz. Bunu resmi organlar vastasyla yapmak
zorundayz. Ülkemizde zaman zaman özellikle 3-9 Kasm
haftasnda kampanyalar düzenleniyor. Zaman zaman
televizyon programlarnda bu konuya yer veriliyor. Ancak
bütün bunlar tek bana yeterli deil. Sadece bir haftayla ya da
belli dönemlerde yaplan etkinliklerle arzu edilen baary
yakalamak mümkün deil. Türkiye 2000’li yllardan bu yana
sistem deiikliiyle milyon nüfus bana kadavra ban
0.5’ten 7’lere kadar çkard. Bu bir baar ama Avrupa’y
düünürseniz hâlâ onlarn 10 kat gerisindeyiz. Bata Salk
Bakanl ve resmi kurumlar olmak üzere toplumsal bir
kampanya yaplmas art. Bununla ilgili çok daha fazla kamu
spotuna ihtiyacmz var. Mutlaka toplumun tüm kesimlerine
hitap edecek ekilde görsel ve afi lerin oluturulmas lazm.
Sigaray brakma ya da a kampanyasnda olduu gibi
toplumun tüm kesimlerinin katlmn salayacak bir
kampanyaya ihtiyaç var. Mutlaka okullarda ders olarak bu
konunun okutulmas lazm. Bir ekilde insanlara daha
balarna gelmeden bu konuyla ilgili bir eitim verilmesi
gerekiyor. Organ nakli özel bir i. Bütün dünyada her salk
biriminde para harcanrken, organ naklinde daha kronik
hastalar nakil yoluyla kurtardnz için hem para
kazanyorsunuz hem de hastaya salk veriyorsunuz. Bu
kadar avantajl bir iin peinin braklmamas lazm…
| 2017 | 31
32 | | 2017
Ülkemiz organ nakillerinde en üst düzeydeki standartlar
yakalam bulunuyor hatta dünya ile rekabet halinde...
Organ nakli srasnda ve sonrasnda belki de en dikkat
edilmesi gereken konu beslenmedir. Zira nakil
sonrasnda vücudun tüm sistemlerinde belirgin dengesizlikler
olabiliyor ve yeni organ takldktan sonra tam fonksiyon görene kadar
zorluklar yaanabiliyor. Operasyon sonras enfeksiyon, diyabet,
hipertansiyon (yüksek kan basnc), safra kesesi ve böbrek
hastalklar görülebiliyor. Bu nedenle vücuda adapte olmaya çalan
yeni organn reddini engellemek için baklk sisteminizi basklamak
gerekiyor.
olumsuz sonuçlar önlemek için özellikle beslenmeye, hijyene ve
bulunulan ortamlara dikkat etmek en önemli unsurdur.
Transplantasyon öncesinde uzun bir zaman hasta kaldnz için
muhtemelen kas kaybna bal olarak çok kilo kaybettiniz. Bu yüzden
yeterli, düzenli ve dengeli beslenmek iyileme döneminizin en önemli
ksmn oluturur. Ameliyat sonras özellikle ilk bir aylk dönemde
vücudun yklan kaslar yerine koyabilmesi için kalorisi yüksek, bol
karbonhidratl ve bol proteinli gdalar almanz gerekmektedir.
Yattnz süre boyunca gelen yemeklerin yan sra ek olarak verilecek
Nutrisyonel Besin Desteklerini (mamalar) de yemeniz istenebilir.
Salkl ve dengeli bir beslenme tekrar ayaa kalkmanza yardm
edecek en büyük unsurdur.
yaad en belirgin sorun itahta belirgin bir art olmasdr. Böylelikle
kilo alma, birçok transplantasyon hastas için ciddi bir sorundur.
Kilonuz ile kan ekerinizi kontrol altnda tutmak için az yal ve az
ekerli, az tuzlu ya da tuzsuz bir beslenme programna ihtiyaç
duyabilirsiniz.
danmanz gerekmektedir.
Size özel düzenlenecek olan beslenme plannzda mutlaka meyve,
sebze, tam taneli tahllar ve ekmekler, az yal süt ve süt ürünleri ya da
dier kalsiyum kaynaklar, yasz etler, balk, kümes hayvanlar veya
dier protein kaynaklar mutlaka yer almaldr.
Mutlaka salnz için gereken ideal kiloda
olmaya özen gösterin.
zengin gdalardan mümkün olduunca kaçnn.
Acktnz hissettiinizde biraz meyve ya da
sebze (düük kalorili) yiyin.
Tüketilen svnn çounluu su olmaldr. Bu
vücudunuzdaki zararl atklardan kurtulmak
bitki çaylar, az yal pastörize süt ve doal-
taze sklm meyve sular (ekersiz) uygun
seçeneklerdir.
yarm saat bekletmi olmak artyla ykayn ve
soyarak tüketin.
kaynatlmaldr.
için yararl olacaktr.
sirkeli suda en az 30 dakika bekleterek, üç-dört
kez ykadktan sonra tüketiniz.
gibi temizliinden üphe edilebilecek
kesinlikle uzak durun.
peynir, ya ve yourt gibi ürünleri her seferde
az miktarda satn aln.
çalmalaryla adndan söz ettiren Doç. Dr. Halit
Yerebakan, henüz 35 yanda olmasna ramen
baarl kariyeriyle göz dolduruyor. Dünyaca
ünlü kalp cerrah Prof. Dr. Mehmet Öz’ün de
10 yl boyunca asistanln yapan Yerebakan,
baarsn çok çalmasna borçlu. Çocukken
MIT’te (Massachusetts Institute of Technology) profesör
olan babas gibi bir gün mühendis olacann hayalini kuran
Halit Yerebakan, stanbul Bilim Üniversitesi Tp Fakültesi’ni
kazannca hayal krkl yaasa da sonra mesleine âk bir
doktor olmu.
deer veren, disiplinli ve çalkan biri olarak tanmlayan
Doç. Dr. Yerebakan’n ilham veren hayat hikâyesini bizzat
kendisinden dinledik.
olmay hayal ederek büyüdüm. Üniversite snavnda
baarsz olmam ailemde hayal krkl yaratt.
Hiç tecrübem olmamasna ramen bavuruma olumlu yant
alnca ilk iim kameramanlk oldu. Dört ayda baz eylerin
deerini anlayacak kadar sknt çektim. Üniversite eitiminin
önemini anlayp tekrar snava girdim. Tp fakültesine
baladktan sonra mesleime âk oldum. Yllar sonra o
skntlarn arkasnda babamn olduunu, tüm senaryoyu onun
yazdn örendim.
Daha hekimliin dier branlarn tanyamadan birinci snfta
verdiim bu karar, ayn tp fakültesine olan akm gibi bir anda
gerçekleti. Bir kalp ameliyat izleme ans yakaladm. Kalbi
durdurulmu bir hasta, yapay bir mekanizmayla yaamaya
devam ediyordu. Bu durum gerçek anlamda beni büyüledi.
Allah “Ben çalana veririm” diyor. Baary elde etmenin en
önemli unsuru çok çalmak. Amacm hep iyi bir kalp cerrah
olmakt. Tüm yaz tatillerimi dünyada kendini ispatlam kalp
cerrahlarnn yannda staj yaparak geçirdim. Hep en iyinin
peinde koarak bugünlere geldim.
belirten bir e-posta atmtm. Columbia Üniversitesi’ne
direkt bavuru yapmam gerektii cevab aldm. Klinie gidip
gelmeye baladm. Dört gün kendisini uzaktan gördüüm
halde bir türlü yanna ulaamadm. Bir e-posta daha
yollayarak buraya onun için geldiimi, ilgilenemeyecekse
dönmeye hazr olduumu yazdm. Ksa süre içinde ertesi
gün için bir randevu verdi. Orada kalacam sürede yapmam
gerekenlere ilikin program hazrlamt. Türkiye’ye dönü
vakti geldiinde yannda edindiim tecrübelerimi bir rapor
haline getirip, bir gün onu geçtiimde “Bu çocuu ben
yetitirdim” diye benimle gurur duymasn salayacama
dair not yazdm. 10 yllk hoca-asistan hatta aabey-karde
boyutuna varan ilikimiz böyle balad.
Son derece demokrat, mevkiye deil söze deer veren,
disiplinli, çalkan ve hâlâ heyecanl. Bazen hiç uyumadn
bile düünüyorum. Hz ve temposuna yetimek zor olsa da
beraber yürüdüü insanlara kendi heyecanndan da bir parça
katmay baaryor.
En büyük avantajm Columbia Üniversitesi gibi ABD’nin bir
numaral kalp nakil merkezinde çalmam oldu. 2011 ylnda
bu konuda üç ayr aratrma ödülü kazandm.
Türkiye’de tam benimsenmi deil. Bunu baarana kadar da
ülkemizde bu hizmetin snrl kalacan düündüüm için
elimden geldiince katk salamaya urayorum. Organ
yetersizliklerinin medikal tedavileri hem maliyetli, hem de
hasta hayat açsndan snrl kalyor. Organ yetmezliinde
altn kural organ nakli yapmaktr. Uzun vadede
karlatrldnda organ nakli en ucuz yöntemdir.
KALP KRZNN NEDEN GENETK KODLAR
ekerden uzak durun! nsanmz ekeri sadece beyaz eker
formatnda tanyor. Ancak içtiimiz sütten yediimiz
ekmee kadar her eyde eker var. Fazla tuz tüketiminin
zarar da aikâr… nsann kalp krizi geçirmesini salayan
damar problemlerinin bile altta yatan en büyük sebebi bu
iki zehir! Özellikle ince kabuklu sebze ve meyveler organik
olmal ama kaln kabuklularda bu art deil.
Örnein portakal, msr, muz, brokoli, bezelye ve
karnabaharn organik olmas art deil. Fakat elma, çilek,
kiraz, üzüm ve havucun organik alnmas gerekiyor. Süt
üretiminde çok fazla hormon ve antibiyotik kullanlyor;
bu yüzden organik olanlar tercih etmelisiniz. Daha uzun
yaamak ve ölüm riskini yar yarya azaltmak için günde 40
gram lif içeren gda tüketin. Bunun için balca kaynaklar
muz, çilek, elma, eftali, fasulye, bezelye, msr, brokoli ve
yulaf ezmesi.
deitirilebilir özellie sahip. Oysa kalp hastalklarnn
büyük çounluu deitirilemeyen risk faktörleri sebebiyle
meydana geliyor. Dolaysyla kalp hastalklarn, bireysel
risk faktörleri olarak görmektense, toplumsal risk faktörleri
olarak alglamak lazm...
bir beyefendi kalp krizi geçirince yollarmz kesiti. Felç
geçirdi, bir aydan uzun süre uyutuldu, çok ar enfeksiyonlar
atlatt. Görme yeteneini ksmi olarak kaybetti, kalbi üç defa
durdu ve ellerimle yaptm kalp masajyla hayata tutundu.
ki ay sonunda mucizevi olarak hayatta kaldysa da onu
tekerlekli sandalyede taburcu etmek benim için bir ykm
oldu. Bir yl sonra yürüyerek ziyaretime geldi ve “Doktorum
bak yine ayaktaym. Yaptklarn için minnettarm” dedi.
36 | | 2017
| 2017 | 37
dinlemek. Cerrahlarn en kritik
ameliyatlarda bile müzik dinlediini
örenmek sizi artabilir ama
ve elleri de böyle kusursuz çalyor
ve sevdiklerinizi böyle salklarna
damarlara ihtiyac vardr. Kalbi besleyen ana üç tane damar
bulunur. Bu üç damardan herhangi birisinin tkanmas kalp
krizine sebep olur. Kalp krizi dediimiz zaman, tkanan
damarn besledii kalp kasnn bundan hasar görmesi ve
bu hasar sonucunda yeterli verimlilikte çalamamas veya
oradaki kas dokusunun ölmesi akla gelir. Böylece kalbin genel
performansnda azalma oluur ve uzun vadede kiinin hayatn
tehdit eder. Kalp krizi geçiren hastalarn yüzde 20-30’unu o
esnada kaybediyoruz. Ancak kii hastaneye erken ulaabilirse,
hasar almadan kiinin kalbini koruyabiliyoruz. Bu açdan
kiilerin kalp krizi konusunda bilgisinin olmas çok önemli.
Kadnlar ve erkeklerde kalp krizi bulgularnda baz farkllklar
var. Genellikle ilk bulgu göüs arsdr. Ancak özellikle ileri
yalardaki kadnlarda kalp krizi, göüs ars yerine daha çok
nefes darl eklinde olabilir. Bu da kadnlarda kalp krizinin
geç fark edilmesi ve geç tehis edilmesi gibi riskleri beraberinde
getirir. Ama temel olarak baktmz zaman kalp krizinin ilk
bulgusu göüs arsdr. Baz hastalarda göüs ars yerine sol
kol ars ve çene ars eklinde de olabilir. Kadnlar, erkeklere
göre birçok konuda farkllk gösteriyor. Özellikle menopozdan
sonra kadnlarda kalp krizi riski daha çok artyor.
Kalp hastal tans konurken birçok faktör dikkate alnr.
Özellikle “kalp hastal riski tayor mu?” buna bakmak
lazm. “Bu risk faktörleri nelerdir?” diye sralarsak; kiinin
sigara içmesi, yüksek tansiyon, kolesterol, diyabet ve obezite
gibi durumlarn olmas, ailede erken yata kalp krizi geçiren
kiilerin bulunmasn sayabiliriz.
olma riski artar. Biz de bu kiilere tan açsndan öncelik
veriyoruz. Erkek ve kadn arasnda tan açsndan bir fark yok.
Testleri sralarsak; ilk olarak bir elektro çekildikten sonra kalp
ultrasonu alnmasn isteriz. Ardndan bir efor testi yaptrarak
duruma bakarz. Bunlarn bir üst aamas gerektii zaman
miyokardial perfüzyon sintigrafisi çekilmesini isteriz. Buradan
aldmz sonuçlar da üphemizi destekliyorsa, o zaman
koroner anjiyografinin sonunda kalp hastal tansn koyarz.
Birinci konu yeterli sv almalar gerekir. Yeil sebze
tüketimine dikkat etmemiz lazm. Krmz et tüketirken
bunu belli oranlarda yapmal, doymu yalardan
mutlaka kaçnmalyz. deal kilomuza uygun her türlü
eyi yiyebiliriz. Diyabet varsa kan ekerini yükseltecek,
glisemik endeksi yüksek yiyeceklerden uzak durmalyz.
Onun dnda ara öünlerle günlük beslenmemizi
desteklememizde fayda var. Bu da oluacak insülin
direncini kontrol etmemizi salar. Bu gibi eylere dikkat
ederek ideal kilomuzu da korumu oluruz.
| 2017 | 43
44 | | 2017
edilebilir. Risk faktörlerine göre hastalar kategorize
ediyoruz. Eer yüksek risk grubundaki kiilere testleri
önceden yaptrp durumu fark edebilirsek, hastay kalp
krizinden koruyabiliriz. Böylece ortaya çkan hastalklar
için de önlem aldrabilirsek, kalp hastalndan da korumu
oluruz. Örnein eker hastal, yüksek kolesterol için testler
yaplabilir. Mutlaka sigaray brakmasn istiyoruz. Bu
sayede kalp krizini büyük oranda önleyebiliriz. Tansiyonunu
mutlaka kontrol ettiriyoruz ve yüksek tansiyona bal
deiiklikler var m diye bakyoruz. Bunun için, hem kalp
hem de boyun damarlarna ultrasonla bakmamz gerekiyor.
Ayrca detayl bir aile öyküsü alp “erken yata kalp krizinden
kaybedilen kimse var m?” bakyoruz. Özellikle kadnlarda
erken yata menopoz ve beraberinde sigara içilmesi önemli
bir kalp krizi faktörü. Bunlar da dikkate alyoruz.
Kalp hastal ne yazk ki ciddi bir genetik geçi gösterir.
Ancak bunun için net belirlenmi yüzdeler yoktur. Ailesinde
erken yata kalp krizi geçiren kiilerle benzer kolesterol,
eker hastal veya sigara içme öyküsü varsa, bu kiilerde
genetik faktörler öne çkmaktadr. “Ailesinde kalp hastal
olan herkes kalp krizi geçirecek!” diye bir kural yok ama
yüksek riskli hasta gruplarnda, babas veya annesi 50’li
yalarda kalp krizi geçirmi kiilerin dikkatli olmas lazm.
Bu kiilerin sigara içmemesi, kolesterolle ilgili önemli
önlemler almas, eker ve yüksek tansiyonunu kontrol
etmesi gerekir.
yöntemleri de oldukça ilerledi. Bunlardan en önemlisi kalp
krizine erken ekilde müdahale edebiliyor, kalp damarlarn
açabiliyoruz. Özellikle kalp krizi esnasnda ilk iki saatte
damarlar stent’le yani balonla açtmz zaman kiinin
hayatn önemli ölçüde kurtarm oluyoruz. leriye yönelik
olarak da kalbin performansnda bir azalma olmadan
kiinin hayatna devam etmesini salyoruz. Ek tedavi
yöntemi olarak kalp kapaklarna müdahalelerimiz oluyor.
Artk kalp kapaklarn ameliyatsz tedavi edip hastalar
iyiletirebiliyoruz. Son 10 ylda bypass ameliyat yaplan
hasta says yüzde 50 azald. Bu da tedavi yöntemlerinin
gelimesi sayesinde oldu.
krizi riskini ciddi bir ekilde düürüyor ve hayat uzatyor.
Özellikle kalbin geni bir alan besleyen damarnda kritik
bir problem varsa, bunu da erken tehisle yakalayp stent
takabilirsek, hastann kalp krizi riski anlaml bir ekilde
düüyor. Stent takldktan sonra hastann doktorun
önerilerine dikkat etmesi lazm. Özellikle ilk bir yl içerisinde
kullanlan kan sulandrclar çok önemli. Mecbur kalmadkça
bunlar kesmemesi, stent taklmasna neden olan risk
faktörlerine dikkat etmesi gerekir. eker hastal, yüksek
tansiyon ve kolesterolle ilgili ilaç kullanmas gerekiyorsa
bunlar düzenli bir ekilde almas lazm. Ancak kalp
hastalklar sadece ilaç kullanarak tedavi edilmez. Hastalarn
düzenli yürüyüler ve egzersizlerle yaam standardn daha
kaliteli hale getirmesi ve yaam eklini deitirmesi art!
Ayrca mutlaka ideal kilosuna da yaklamas gerekiyor.
| 2017 | 45
Zira kalp hastal kategorileri çok deiik. Kiide kalp damar
hastal, kalp kapak hastal olabilir ya da kalp krizi geçirmi
olabilir. O yüzden “kalp hastalar spor yapamaz!” diye bir
kural yok ancak bu sporlardaki performanslarn, onlar takip
eden doktorun önerilerine göre ayarlamalar lazm.
Aslnda bu biraz farkndaln artmasyla ortaya çkm bir
durum. Gençlerde kalp krizinin sk görülmesinin nedeni
artan stres, sigara içilmesi ve aile öyküsü. Bunlar eer
dikkatle takip edilirse gençlerde yaanan kalp krizlerini
ciddi bir ekilde önleyebiliriz. Gençlerde kalp krizi görülme
orannda ciddi bir art yok ancak algda seçicilik artt
için böyle zannediliyor. Ülkemizde kalp krizi oranlarna
baktmz zaman Bat Avrupa ülkelerine benzer ekilde
seyrettiini görebiliriz. Yalandnda kalp krizi riski artyor
ama gençlerde daha ciddi ve daha tehlikeli komplikasyonlar
seyredebilir.
yardm alarak, “yüksek riskli grupta myz, deil miyiz”
bunun anlalmas çok önemli. Bununla ilgili öncelikle
testlerin yaplmasnda fayda var. Bu risk gruplarna
giriyorsak, bununla ilgili bir takm önlemler alarak
kendimizi kalp krizinden koruyabiliriz. Erken tehis her
zaman çok önemli. Bir takm belirtileri, ikâyetleri erken
fark edip bunlar doktorunuzla paylatnz zaman kalp
krizinin öldürücü pek çok komplikasyonundan kendinizi
koruyabilirsiniz. Düzenli egzersiz yapmaya, vücut kitle
endeksimizi boyumuzla orantl tutmaya, varsa eker
hastalyla ilgili riskleri azaltmaya, tansiyon ve kolesterole
dikkat etmeliyiz.
etkileyebilir. Kzarklk, çapaklanma, batma,
tablosu, üst solunum yolu enfeksiyonlaryla ilikili
olarak ortaya çkabilir. Bu gibi durumlardan
korunmak için elleri sk sk ykamak ve elin gözle
temasn en aza indirmek gerekir. Gözlerinizde
meydana gelen kuruluk, batma hissi ve benzeri
belirtileri mutlaka önemseyin. Bu gibi belirtiler
önemsenmezse gözün en önde yer alan saydam
tabakas olan kornea etkilenir ve buna bal olarak
görmede bulanklk problemi yaanr.
kaldrmayn. Gözlerinizin güneten korunmaya
mevsiminde taklmas gerektiine inanlan güne
gözlüü, dier mevsimlerde de; katarakt, sar nokta
hastal ve pterjium gibi hastalklara kar gözü
korur.
içeren besinler tüketilmesi gözü sar nokta hastalna
kar korur. Bol su içmek gözya miktarn artrarak, kuru
göz ikâyetlerinizi azaltacaktr.
kullanmamak çok önemli. Sigara, katarakt ve sar nokta
hastal bata olmak üzere birçok hastala neden
olabilir. Bu nedenle dikkat edilecek önemli noktalardan
birisi de sigara içmemektir. Ayrca sigara gözya yapsn
bozarak, kuru göz ikâyetlerine ve gözde kzarkla yol
açar.
yapma riski de artar. eker hastal iyi kontrol edilmemi
hastalar ise daha yüksek risk altnda bulunur. Diyabetin
neden olduu retina hasar, en önemli ve sk görme azl
nedenleri arasnda ilk sralarda yer alr.
Diyabet, hastalarda baz göz bozukluklarna zemin
hazrlar. Örnein göz tansiyonu (glokom) ve katarakt
(göz merceinin bulanklamas) eker hastalarnda
normalden daha sk görülmektedir.
gerekmektedir. Erken evrede tespit edilen lezyonlar daha
etkin ve güvenli bir ekilde tedavi edilebilmektedir.
Kontakt lensler mutlaka doktor kontrolünde taklmal
ve kullanlmaldr. Lenslerin kullanmna, temizlik
ve bakmna dikkat edilmelidir. Gerekli zamanlarda
kontrolleri ve deiimi yaplmaldr.
rahatszlkta doktorunuzla görüün. Unutmayn, küçük
bir sorun ihmal edilirse daha büyük sorunlar ortaya
çkarabilir. Size önerilen kullanma ve bakm kurallarna
uymanz, göz salnz korumanz için gereklidir.
Özellikle gözle temas eden makyaj malzemelerinin
temizliine önem verin ve kimseyle ortak malzeme
kullanmayn. Rimelinizi ve göz kaleminizi kimseyle
paylamayn!
kolaylatrrken, bilinçli kullanlmadnda ise gözlerimizi
sinsice ve ciddi boyutta tehdit ediyor. Cep telefonuna,
bilgisayar ve tablete en az 40 cm mesafeden bakmak çok
önemli. Bu nedenle elinizdeki objeyi burun ucundan itibaren
iki kar mesafeden az kendinize yaklatrmamaya özen
gösterin. Genellikle gözümüzü ritmik olarak 10 saniyede
bir krparz. Ancak ekrana dikkatli ekilde baktmzda
bir süre sonra göz krpmay unutuyoruz. Bu da gözyan
buharlatrarak, gözlerde kuruluk olumasna neden oluyor.
Yalanc miyopi kaslarn stres, yorgunluk ve ar yüklenme
sonras geveyememesi durumunda oluuyor. Bu durum
özellikle uzun süreli yakn çalma ve youn odaklanma
sonucu ortaya çkyor. Bunun için çalmanz gerektiinde
gün içinde farkl saatlere bölün.
Monitörünüzün ekran aydnlatmas, bulunduunuz
monitörünüzün yükseklii, göz seviyenizin altnda olsun
ki yakn aktivite sürecinde 20 dakikada bir 20 saniye ve 20
metre uzak noktalara odaklanmanz salayabilin. Doal
ktan yoksun alanda fazla zaman geçirilmesi göz saln
bozabiliyor. Çalma ortamnzn gün almas faydal.
Göz hekiminizin yanza ve dier hastalklarnza göre
önerecei aralklarda düzenli olarak göz muayenesine gidin.
Unutmayn ki balangç döneminde belirgin bir ikâyete
neden olmayan göz tansiyonu (glokom) gibi hastalklar
ancak göz muayenesinde saptanabilir. Ayrca çocukluk ya
grubunda göz tembellii gibi durumlarn fark edilebilmesi
için erken ve düzenli muayene çok önemlidir.
| 2017 | 47
48 | | 2017
| 2017 | 49
karmza çkyor. Doumdan sonra ilk alt aylk dönemde bile
rastlanan diyabet ve diyabetli yaam, çocuklarda yetikinlere
göre biraz daha zor olabiliyor. Ailelerin denetiminde
kontrollü bir yaam sürmesi gereken diyabetli çocuklar,
okul çanda arkadalarnn da etkisiyle kantinlerdeki
yanl beslenme seçeneklerine yönelebiliyor. Beslenme anlamnda aile
denetiminin azalmas bu süreçte onlara çeitli zorluklar çkarabiliyor. T.C.
Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Uzm. Dr. Belma
Halilolu, çocuklarda diyabet hakknda merak edilen sorular cevaplad ve
aileler için önemli uyarlarda bulundu.
Yenidoan döneminden çocukluk ya grubunun tamamland 18 yana
kadar her ya grubunda görülebilir. Ancak ya grubuna göre diyabetin tipi
de deikenlik gösterebilir.
tahn artmas ve çok yemek yenmesine ramen kilo kaybnn olmas,
çok su içme ve çok idrara çkma en belirgin bulgular. Daha önce gece
uykusundan uyanp su içme ve idrara çkma öyküsü olmayan bir
çocukta bu durumlarn görülmesi en tipik ikâyettir. Bu dönemde tan
konulmayan çocuklarda hzl nefes alp verme, azda çürük elma kokusu,
karn ars, bulant-kusma ve komaya kadar ilerleyebilen ar bir tablo
geliebiliyor.
Tip 1 diyabet, nedeni halen net bilinmemekle beraber genetik olarak HLA
dediimiz doku grubu yatknl olan bireylerde, çevresel faktörlerin de
etkisiyle geliiyor. Yani Tip 1 diyabet için rutinde kullanlabilecek bir risk
grubu tanmlamak çok mümkün deil. Ancak son dönemlerde çocuklarda
da görmeye baladmz Tip 2 diyabet için obezite varl ve ailede Tip
2 diyabet öyküsü en önemli risk faktörleri. Obeziteyi engelleyerek Tip 2
diyabeti önleyebiliriz.
50 | | 2017
Tan an, hem çocuk hem de aile için oldukça travmatik bir dönem ve bunu
atlatabilmenin en önemli yolu, diyabeti bir hastalktan daha çok hayatn
normal bir parças olarak görmek. Yani hastalk psikolojisinden bir an önce
çkmak. Burada ailenin yaklam çok önemli. Anne-baba, bu durumu ne
kadar çabuk normalletirirse, çocuklar da o kadar hzl adapte oluyor.
Diyabetin hayatn kstlamayacan ve planlad hayatna aynen devam
edebileceini bilmek çok önemli... Ayrca yemek konusunda asla yasak
olmadn sadece düzenli ve belirli miktarlarda beslenmesi gerektiini
çocuun kavramas gerekiyor.
Aslnda mevcut kantin yönetmeliine göre okul kantinlerinde hazr meyve
suyu, gazl içecek, cips, çikolata, ekerleme, gofret, hazr kek ve pastalarn
sat yasak. Yani diyabetli çocuklar için saknlmas gereken ürünler zaten
dier çocuklar için de uygun deil ve okul kantinlerinde olmamal. Dier bir
deyile, kendisinin tüketmemesi gereken ürünleri arkadalar da tüketmemeli.
Bu temel mesaj vermek ve anlalmasn salamak çok önemli. Bu noktada
ailenin i birlii art, yani evde tüm aile bireylerinin zararl ve salksz
ürünleri terk etmesi gerekiyor. Ksacas çocua verilen teorik bilgi ile pratik
uygulama çelimemeli. Çocuk doruyu ve yanl kavradnda zaten özenme
ii halledilmi oluyor.
Diyabetli çocuklarn beslenme saatlerini kendi rutin hayatlarna adapte
ediyoruz. Mesela, hafta sonu geç kalkmak istiyorsa veya akam yemeini geç
yemek istiyorsa insülini ve öün saatini kaydrabiliyorlar ama bunun öün
atlanmadan yaplmas gerekiyor. Eer bu gecikme istem d ise yemek saatine
kadar biraz karbonhidrat içermeyen besinler tüketebilmekle beraber çok
fazla gecikmeden de kaçnyoruz. Bu kurallara uyarsak istenmeyen durumlar
da görmüyoruz. Tabii uzun gecikmeler veya ek ikâyetler olduunda kan
ekerinin kontrol edilmesi gerekiyor.
yiyecekleri seçip, onlar salkl
bir ekilde piirmekle balyor.
Sonrasnda bu yiyecekleri dengeli
devreye giriyor çünkü yediimiz
sindirim sisteminin iyi çalmas ve barsak
fl orasnn yaayan mikroorganizmalar, yani
probiyotikler bakmndan zengin olmas gerekiyor.
Özetle probiyotikler, sindirim sisteminde
salkl yaayabilmek için bize yardmc olan
bakteriler… Bu bakterilerin hepsi de canl ve
zararl mikroplarn barsak duvarna tutunmasn
önlüyor. nsann barsak yüzeyinin yaklak
bir tenis kortunu kaplayacak kadar geni
olduunu da belirtelim! Dolaysyla salkl ve
düzenli çalan barsaklar için probiyotiklerin
çoalmas gerekiyor.
gerekli. Örnein çocukluk çanda görülen
hastalklarn çou, barsaklardaki yeterli miktarda
probiyotik sayesinde atlatlabiliyor ve çocuklarn
vücudu ve baklk sistemi de yine bu sayede
güçlenebiliyor. Probiyotikler de “bakteri” snfnda
mikroorganizmalar olduu için, antibiyotik
Çünkü antibiyotikler bakteri ve virüs türü her
canly yok ettikleri için probiyotikleri
de yok ediyorlar. Bu da vücudumuzun
bu yararl mikroorganizmalardan
Uzmanlar antibiyotiin baklk
getiriyorlar: Hastaysanz, hele ki
ve barsaklarmzda yayor. Yaklak 100 trilyon
adedi bulan saylar, 400 farkl türde olmalar
bir yana toplamda 1,5 kiloyu bulan arlklaryla
da salmz için kelimenin tam anlamyla
çlgnlar gibi faaliyet gösteriyorlar. Zaten
baklk sistemimizin yüzde 70’i bu yüzden
barsaklarmzda yer alyor. Bu bakterilerle
doumdan itibaren bir arada olmann iki yolu var:
Normal doum ve anne sütü! Normal doumda
annesinden probiyotik bakterilerini de alan bebek,
bütün hayatn etkileyecek baklk sistemine de
kavumu oluyor. Sezaryende ise bu bakterilerden
mahrum kald için bata alerjik hastalklar olmak
üzere, bulac hastalklara kar; hatta ileriki
yalarnda kanser, tip 2 diyabet, Alzheimer, multipl
skleroz, romatoid artrit, siroz gibi baklk
sistemini ilgilendiren hastalklara kar pek de
dirençli olamyor. Anne sütü alan bebekler ise ilk
emme anndan itibaren annenin cildindeki, meme
ucundaki ve sütündeki probiyotikler sayesinde
hayata 1-0 önde balyor… Bu arada, yararl
bakterileri sadece antibiyotikler deil; stres, kötü
beslenme ya da maruz kaldmz toksik maddeler
de yok ediyor.
Prebiyotik, insanlarn barsaklarnda bulunan
yararl mikroorganizmalar (yani probiyotikleri)
bir ifadeyle probiyotikler bakteri, prebiyotikler
ise bu yararl bakterilerin besin kayna… Sonuç
olarak unu söyleyebiliriz: Baklk sisteminin
güçlü, vücudun hastalklara kar dirençli olmas
için probiyotik kaynaklarn bol bol tüketmek,
probiyotikleri beslemek için de prebiyotik
kaynaklarn sofralardan eksik etmemek gerekiyor.
| 2017 | 53
zun keyifli ve bol kazançl bir i, istediiniz semtte muhteem bir ev,
fit bir vücut, k giysiler; bütün velilerin ve öretmenlerin takdir ettii
bir anne hatta akrabalarn gözdesi, her sorunun üstesinden gelen
süper insan! Bunlarn tümü, her geçen gün daha çok kadnn hedefi
haline geliyor. Oysa bunun anlam “mükemmel olma çabas” ve bu çabann
da bir bedeli var: Her eyi en iyi ekilde yapmaya çalan “süper kadnlar”,
baarlarndan zevk alamayacak kadar stresli bir hayat yayor. Kontrollü
olmay saplant haline getirdikleri için de kazandklar mutluluu kendi
elleriyle yok ediyorlar.
Meseleyi incelemeden önce bir aratrma notunu sizinle paylaalm: Bundan
be yl önce bir Amerikan aratrma merkezi tarafndan yaplan ankete göre,
tipik Amerikan ailesinde evde son sözü kadn söylüyor! Hafta sonlarnn
nasl geçirileceine kadn karar veriyor. Alverii de kadn yapyor. Anket
sonuçlarna göre kadn hep barolde! Erkekler sadece yüzde 26 orannda
karar verici konumda. Yüzde 31’inde ise iler paylalyor. Benzer bir
aratrma raporuna göre de çalan kadnlarn yüzde 25’i einden daha fazla
kazanyor. Sadece 15 yl önce bu orann yüzde 17,8 olduunu da belirtelim…
54 | | 2017
| 2017 | 55
Gerçekte herkes
ilikisinde güvence,
yerinde sorumluluk almak,
fiziksel olarak tüketiyor. Örnein
aratrmasna göre çok baarl olan kiiler duygusal, fiziksel
ve ilikileriyle ilgili problemler yaamaya eilimli oluyor.
Üstelik bu, hem kadnlar hem de erkekler için geçerli.
Stres yönetimi konusunda uzmanlam bilim insanlar,
“Durmakszn her eyi yönetmeye çalan kadnlar, endie,
alnganlk ve yorgunluk gibi sorunlardan tutun da uyku
problemleri, geçmeyen arlar ve baklk sistemlerinde
oluacak hasara kadar her eye hazrlkl olmal” diyor. Hatta
yaplan aratrmalara göre kronik stres, insan hayatn yüzde
25 orannda ksaltyor. Bu çarkn dna çkmak için uzmanlarn
önerisi son derece net: Enerjinizi “Her eyi ben yapmalym”
eklinde kullanmak yerine, bu enerjinin bir ksmn, dengeyi
bulmak için kullann! Gelelim bunu nasl yapacanza…
Baz kadnlar, bütün ileri üstlenir: Evde o hafta
ne yeneceinden tutun market alveriine,
yaplacak ütüden tutun çocuu servise kimin
bindireceine kadar her ii üstlenir çünkü kendileri
yapmazsa bu ileri kimse yapamayacak ya da lâykyla
yapamayacak gibi gelir.
öyle bir etki uyandrr: “Naslsa yaptm beenmeyecek,
neden elimi süreyim?” Ayn ey çaltklar i yeri için de
geçerli. Bir stajyerleri vardr ama ona ii öretmek yerine
onun yapacaklarn da üstlenirler. Bu kadnlarn yapaca
ey, ileri biraz oluruna brakmak... Daha da önemlisi, ileri
kendileri yapmazsa her eyin altüst olaca eklindeki
korkularn yenmek! Ksacas, titiz olmay braktnz anda
iyerinde “yetersiz” bulunacanz ya da aile hayatnzn
mahvolacan düünmeniz anlamsz.
yapmadnz zaman bir bakas ister istemez harekete
geçecek. Harekete geçse de geçmese de uzmanlarn konuyu
netletirme adna bir önerisi daha var.
“Kendinize bir sorun: Her hafta ayn gün, çamar ykamak,
kurutmak, sonra da toplayp ütülemek, hayatnza deer
56 | | 2017
TESLM BAYRAI ÇEKN katyor mu? Cevabnz “hayr”, deil mi? O zaman bir soru
daha: Böyle davrandnz için birileri sizi ödüllendiriyor
mu? Cevap yine “hayr” olduuna göre bunun bir tek
açklamas var: Siz aslnda kendinizi tüketiyor ve hasta
ediyorsunuz!”
cümlelerden biri, “Sen çekil, ben yaparm”dr. Bu da
aslnda çamarlarn makineye atlmas, akam yemeinin
hazrlanmas ya da bir randevuyla ilgili ayrntlarn
ayarlanmas gibi basit ileri erkein “yapamayaca” yolunda
yollanan bir mesajdr. Erkek ise bu mesaj öyle deifre eder:
Madem bana güvenilmiyor, o zaman neden bütün bu ilerle
uraaym ki?..
düünmeden, baz standartlar gelitirip “süper kadn”
olmaya kalkyor ve haliyle bir erkee tutunma ihtiyac
hissetmiyor. Oysa bu noktada yaplmas gereken, erkee
frsat vermek ve ileri kendi tarzyla yapmasna göz
yummak... Böylece kendinizi bir takm çalmas içinde
bulacaksnz ve iler de paylalacak. unu da aklnzda
bulundurun: Süper kadn olma çabas salnz deilse bile
evliliinizi ya da ilikinizi etkileyebilir.
| 2017 | 57
58 | | 2017
tercih ederek karacierinize hak ettii deeri
gösterebilirsiniz. T.C. Yeditepe Üniversitesi
Atakan Yeil’in önerileriyle siz de karacierinizin
saln garanti altna alabilirsiniz. te izlemeniz
gereken yol haritas…
Doç. Dr. Atakan Yeil, “Karacier bir fabrika gibi 24 saat
durmadan çalr. Kan yoluyla alnan besin maddelerini iler
ve kandaki zararl toksinleri atar. Vitamin ve minerallerin
emilmesini salar. Bu noktada da sarmsak, zencefil, limon,
koyu yeil yaprakl sebzeler; roka, spanak, paz, tere, Brüksel
lahanas, brokoli, maydanoz, lahana gibi besinler karacier
dostudur. Soan ve karnabahar gibi antioksidan özellii olan
besinler de karacierin yenilenmesi ve toksik maddelerin
uzaklatrlmasna yardmc olur” diyor.
her gün dört enginar yaprann yarm saat kaynatlarak
içilmesini tavsiye ediyor. Tabii alkol, çok yal gdalar, tuz,
yal etler ve ilenmi ürünlerden uzak durmanz gerekiyor.
Beslenirken az yal yourt ve az yal peynirleri tercih
etmenizde fayda var. Ayrca karbonhidrat tüketiminden de
kaçnmalsnz. Bir de az yenildiinde faydal ama arya
kaçldnda karacier yalanmasna sebep olan besinler var;
havuç, ceviz, meyveler gibi… Faydal olur düüncesiyle bir
oturuta kilolarca meyve yemek yerine, her gün bir-iki meyve
(kivi, elma, mandalina, portakal, greyfurt), üç-dört parça
ceviz yemeniz yeterli.
Yeil, bu durumun belirli bir seviyeye kadar normal kabul
edilebileceini ancak bir noktadan sonra aama aama siroz
hastalna neden olduunu söylüyor ve ekliyor: “Erken
tehis durumunda karacier yalanmas alnacak basit
önlemlerle geri döndürülebilir. Son yllarda Türkiye’de
de kullanlmaya balayan ve biyopsiye gerek duyulmadan
karacierdeki yalanmay ölçen cihazlarla, be dakika
içerisinde yalanmann boyutu ortaya çkarlabiliyor.
Biyopsi yönteminden 100 kat daha büyük bir alana
baklmasn salayan Fibroscan yöntemi sayesinde,
karacier yalanmas tehlikeli aamaya gelmeden önce
önüne geçilebilir.”
| 2017 | 59
60 | | 2017
faaliyet gösteren köklü vakf hastanelerinden
biri olarak pek çok konuda liderliini
sürdürüyor. Bünyesinde pek çok bran
barndran hastane, güvenilirliiyle salk
geliyor ve bu özelliiyle hem ülkemizin hem
de çalanlarnn gurur kayna olmaya devam edecek.
Yeditepe ailesinin parças olarak biz hemireler, stek Vakf
Okullar ve Yeditepe Üniversitesi’nin eitim gücüyle tüm
çalanlarmza katkda bulunmaktan mutluyuz.
hemireliin bilim ve sanattan oluan, insan sevgisiyle dolu,
efkat, özveri ve sabrla yaplan profesyonel bir meslek
olduuna inanyoruz. Bu duygu ve sorumluluk bilinci ile
hareket eden T.C. Yeditepe Üniversitesi Hastanesi ve bal
kurumlarndaki hemireler, sal bozulmu bireylerin en üst
düzeyde tbbi ve hemirelik bakm hizmeti almas gerektiine
inanarak çalmalarn sürdürüyor. T.C. Yeditepe Üniversitesi
Hastaneleri saln korunmas ve iyiletirilmesinde
bireylerin önemli olduunu bilerek, bu noktada eitim
ve rehberlik bilincinin oluturulmasna özen gösteriyor.
Biz Yeditepe olarak hemirelerimizin yetkinliklerinin de
bu dorultuda gelitirilerek, mesleki doyum ve kariyer
olanaklarnn salanmasna çalarak, frsatlar sunuyoruz.
Bu bak açsyla T.C. Yeditepe Üniversitesi Hastanesi
hemireleri; sürekli kendini yenileyen, gelitiren, deiime
ayak uydurarak hastay merkeze koyan, sahiplenen,
hemirelik yapmaya istekli, dinamik kiilerden oluuyor.
Ekibimize yeni katlacak her meslektamzn da bu
özelliklere sahip olmas en temel ilkemiz...
Hedefimiz hemirelerimiz ile hasta memnuniyetini
destekleyici, hasta güvenlii anlayn benimseyici, tbbi ve
hemirelik hizmet kalitesini yükseltici, bilimsel yaklam
ile modern teknolojik olanaklar kullanan bir salk hizmeti
sunmak. Bu hizmetin içine sevgi ve efkat katarak fark
yaratmak… Bu balamda hemirelerimizi, üniversitemizin
hem hemirelik hem de dier salk bilimleri alanlarndaki
yüksek lisans, çift ana dal-yan dal gibi akademik çalma
frsatlarndan da yararlandryoruz.
dier yandan da ayn bak açs ile yaknda yola çkacak
“T.C. Yeditepe Üniversitesi htisas Hastanesi” ile onkolojik
branlardaki hastalarmza daha kapsaml hizmet vermeye
hazrlanyoruz. Yeditepe ailesinin var olan köklü sistemini
ve dinamiklerini, hizmet içi eitimlerle pekitirerek, canl ve
dinamik yeni kadrolar oluturuyoruz. Büyüyen yeni hemire
kadrolarmza klinik eitim hemirelerimizle rehberlik
etmenin yan sra HOP (Hemirelik Oryantasyon Program),
KUP (Klinik Uyum Program) ve BSG (Bakm Standartlarn
Gelitirme) gibi hizmet içi eitimlerle sürekli kendimizi
gelitiriyoruz.
siz neredeyse 10 saat uyuduunuz halde
kendinizi hâlâ yorgun, bitkin, uykusuz
hissediyorsunuz. Üstelik salnz da
baladnz. e gitmek öyle dursun,
içinizden kapdan çkmak bile gelmiyor.
Hatta einiz bile artk yannzda uyuyamadn
söylüyor. Acaba sorununuz uyku apnesi mi?
Uykuda nefes durmas!
deniyor. Hipoapnede solunumun uyku srasnda en az
10 saniye süre ile kesilmesi veya yavalamas gerekiyor.
Burada sorun u: Kii, uyurken kaç kez apne / hipopne
yaadn bilmiyor ve sorunun çözümü için bunu
belirlemek gerekiyor. Belirlemek için de hastann uyku
laboratuvarlarnda gece boyu uyumas, o uyurken de
hasta üzerinde baz testler yaplmas gerekiyor. Elde edilen
uyku kaytlarnda toplam apne-hipopne says, uyunan
saate bölünüyor ve uyku apnesinin derecesi saptanyor.
“Apne-Hipopne ndeksi” (AH) denen bu oran 5’in altnda
ise genelde horlama, 5’in üstüne ise uyku apnesi tans
konuyor. Bu oran 5-15 aras ise hafif, 15-30 aras ise orta, 30
üstü ise ar dereceli uyku apnesi olarak deerlendiriliyor.
Apneler genelde boazda görülen tkanma ile olutuu için
tkayc, yani obstrüktif tipte gerçekleiyor. Dolaysyla bu
kriterleri tayan hastalara veya hastala, ngilizce ba
harfl eri kullanlarak OSAS (Obstructive Sleep Apnea
Syndrome) hastal veya hastas deniyor. Genellikle
40 ya üstü, obez, kaln veya ksa boyunlu erkeklerin
hastal olarak biliniyor. Apne / hipoapne’ye kadnlarda
daha az rastlanyor.
hastal da davet eden bir salk sorunu. Ancak u noktaya
da deinmek gerekir: OSAS, günümüzde tam olarak
bilinmeyen bir hastalk. Çou kez ikincil belirtilerine
rastlanyor ya da ek hastalklarla birlikte tehis ediliyor.
Toplumda var olan vaka saysnn ise tehis edilenin
neredeyse 300- 400 kat fazlas olduu düünülüyor.
Öte yandan uykuda nefes durmas sonras oluan
oksijen yoksunluu, pek çok hastala zemin hazrlyor.
Açklanamayan hipertansiyon, felç, kalp krizi, diyabet,
obezite, depresyon, anksiyete, ani ölüm gibi hastalklar ve
sinirlilik, ar terleme, sabah yorgun kalkma, ba ars,
unutkanlk, gündüz uyku hali gibi belirtilerin çounun
altnda uyku apnesi yatyor. Cinsel sorunlar, iktidarszlk,
kalp ritim bozukluklar, reflü, göüs ars, horlama ise
uyku apnesi nedeniyle oluabiliyor. Gece uykuda yaanan
boulma hissi, sk tuvalete gitme, çabuk öfkelenme, dikkat
kayb, gündüz yaanan uyku hali de uyku apnesinin en sk
karlalan semptomlar arasnda yer alyor. Hastalar,
uykuda nefeslerinin durduunu fark etmedikleri için de
genellikle eleri tarafndan tbbi yardm almaya zorlanyor.
Buna da “tankl apne” deniyor. Bu noktada elere teekkür
etmek gerekiyor çünkü meselenin öyle ac bir yan da
var: Her be trafik kazasndan birinin apne dâhil, uyku
bozukluklarndan kaynakland biliniyor.
çocuklarda da görülebilen bir hastalk. Genellikle bademcik
veya geniz eti alnm ve horlayan çocuklara da, kulak-
burun-boaz muayenesi sonras uyku testi yaplmas
öneriliyor. Çocuklardaki uyku apnesi
ve bu durumdaki çocuklar giderek obez
hale geliyor. Obezite apneyi, apne de
obeziteyi artrd için bir ksr döngü
yaanmaya balanyor. Tedavideki asl
70’in üzerine ek hastala yol açan
30’un üzerinde belirtisi bulunan
OSAS’n, insan hayat üzerindeki
en olumsuz etkileri yatak ayrma
ile i ve okul baarszl… Erken ve
ani ölümler ise OSAS’la ilgili “geri
dönülemeyen nokta”. Yaplmas
ederek, hastala kar bir ön üphe
oluturmak, yani hastaln farkna
sonra mümkün olabiliyor ve i yeri ya
da okul baars da ancak bu aamadan
sonra gündeme gelebiliyor.
bozukluklar, multi-disipliner bir
yaklamla tedavi edilebiliyor.
dereceli OSAS ile ilgili olarak KBB,
dahiliye, göüs hastalklar ve diyet
uzmanlarnn birlikte hareket etmesi
OSAS vakalarnda gündeme geliyor.
durmasn önlüyor.