Yığma Yapı Tasarımı ve Analizi (Bitirme Tezi)

1

1

STANBUL NVERSTES MHENDSLK FAKLTES NAAT MHENDSL BLMBTRME TEZ

YIMA YAPI TASARIMI VE ANALZ1.1.1 HAZIRLAYAN :DANIMAN Do. Dr. Seyit Ali KAPLAN

Nubar BATUR

1.1.2

HAZRAN 2006

2

ZETTrkiyede yaplarn byk bir oran, yma olarak yaplmaktadr. Yma yaplar baz alardan stn olmalarna karn, ok ar olmalar ve deprem gibi dinamik ve yatay yklere dayanmlarnn az olmas nedeniyle, genellikle depreme dayankl yap olarak nitelendirilmezler. Ancak ekonomik koullardan dolay, Trkiyede yma yap yapm devam edeceinden, bu yaplarn elden geldiince depreme dayankl yaplmas, depremlerdeki davranlarnn bilinmesi ve deprem dayanmlarnn arttrlmas gerekmektedir.Yma yaplarda hemen tm duvarlar tayc olduu iin duvarlardaki her trl hasar dorudan tayc sistemi etkiler ve bu adan betonarme yaplardaki gibi tayc ve tayc olmayan blm hasar gibi bir ayrm yaplamaz. Bu almada yma yaplarn depereme kar gsterdii reaksiyonlardan yola karak yma yap elemanlarnda meydana gelen gerilmeler hesablanmtr. Seilen deprem blgesine gre yap modellenmitir. Belirlenen deme, hatl ve duvar kalnlna gre bina arl bulunup edeer deprem yk metoduna gre binaya gelen deprem ykleri bulunmutur. Gelen yklere kar duvarlarda oluan geilmeler bulunarak emniyet gerilmeleriyle karlatrlmtr.

3

1.

GR

Bilindii zere yma yaplar genel anlamda depreme klasik betonarme ya da elik yaplara oranla daha az dayankldr. Az gelimi veya gelimekte olan lkelerde, krsal kesimde ve ehirlerin gecekondu blgelerinde konutlar, kullanclar tarafndan, ta, kerpi, briket veya pimi toprak tulalardan yma yap eklinde ina edilmektedir. Bu yaplar deprem gibi yatay ykler altnda zayf dayanm gstermektedir. Son depremlerde ran ve Trkiyede krsal kesimde hayat kayb byk olmutur. zellikle az gelimi lkelerde krsal kesimde at toprak olarak yaplmakta ve her mevsim bu atlar zerine yeni toprak tabakas serilerek sktrlmakta ve at iyice arlamaktadr. Bu ar atnn deprem esnasnda kullanclarn zerine gmesi byk felaketlere neden olmaktadr. Yma yapy oluturan ta, tula, kerpi har ve beton gibi malzemelerin basn dayanm yksek, ekme dayanm dktr. Bu maddeler gevrek malzemeler olduu iin basn ve ekme etkisine maruz kaldklar zaman ok az bir deformasyona ugrarlar. Deprem kuvvetlerinden veya zeminde meydana gelen deiikliklerden dolay doan ekme gerilmelerini karlayamazlar. ekme gerilmelerini karlayamayan tayc elemanlarda ekme atlaklar meydana gelir. Deprem hareketiyle birlikte bu atlaklarn ynleri veya atlak ekilleri yapnn iilii, kullanlan malzemelere ve duvarlardaki boluk alanlarna gre deiiklikler gsterir. Bu atlaklar genellikle pencere ve kap boluklar evresindeki blmlerde meydana gelir. Yma yaplarda deprem hareketleriyle meydana gelen bu atlaklarn veya dier

hasarlarn giderilmesi iin bir ok glendirme yolu kullanlarak bu yaplarn yaanmaya elverili akile getirilmesi mmkn olmutur. Glendirme olarak eitli yntemler kullanlmtr..

4

2.

YIMA YAPI TANIMI VE DEPREM ALTINDA DAVRANII

Talar veya tulalar, tayc olacak ekilde,st ste koyup, harla balanarak ve yap demesininde bu duvarlara tahta veya ktklerle bindirme yoluyla ivi kullanmadan monte edilmi sistemlere yma yap denir.ekil-2.1 Yma yaplarda duvarlarn hem mimari hemde tayc ilevi vardr. Duvarlar hem hacimlari oluturur, yapy d etkenlerden koruduklar gibi yapnn ilevi gerei oluturulan i blmelerini de ayrrlar. Duvarlarn bu birden ok ilevi kullanm ve yapm asndan yma yaplarn nemli stnldr.(Baylke-2001)

ekil-2.1 Yma yap (A.BAYRAKTAR )

Trkiyede yaplarn byk bir oran, yma olarak yaplmaktadr. Yma yaplar baz alardan stn olmalarna karn, ok ar olmalar ve deprem gibi dinamik ve yatay yklere dayanmlarnn az olmas nedeniyle, genellikle depreme dayankl yap

5

olarak nitelenmezler. Ancak ekonomik koullar karsnda, Trkiyede yma yap yapm devam edeceinden, bu yaplarn elden geldiince depreme dayankl yaplmas, depremlerdeki davranlarnn bilinmesi ve deprem dayanmlarnn arttrlmas gerekir (Baylke, 1992). Tula yma yaplar depreme kar, betonarme yaplara gre ok daha az dayankldr. Kristal ve katmanl bir yaps olmayan tula ve hartan oluan yma yap elemanlarnn snek davranmas olanak ddr. Tula duvarlar, gevrek yap elemanlardr. Betonarme gibi donatl yma olarak yaplrlarsa, snek bir nitelikleri olmaktadr. Kalc deformasyon yaparak deprem enerjisi tketme gleri, betonarme yaplara gre ok azdr. Bu bakmdan 1. derece deprem blgelerinde zemin ve birinci kat olmak zere en ok iki katl yaplabilirler. 2. ve 3. derece deprem blgelerinde 3 katl, 4. derece deprem blgelerinde 4 katl yaplabilirler. stenirse bir de bodrum katlar olabilir. Tula yma yaplarn konut dnda, iinde ok sayda insan bulunabilen okul, cami, salk evi, iyeri gibi amal yaplar olmamas gerekir. Burada verilen ayrntlara uyularak yaplm tula yma yaplarn deprem dayanmlar biraz daha ykselmektedir (Baylke, 1998a). Yaplarn depremlerdeki davranlarn incelemeden nce, atalet kuvveti kavramndan bahsetmek gerekir. Duran veya sabit bir hzla hareket eden her cisim, kendisini harekete geirecek veya hzn deitirecek herhangi bir d kuvvete kar, arlndan dolay bir direnme gsterir. Bu direnme, tesir eden kuvvete aksi ynde oluur. Bu kuvvetin bir rnei aniden kalk yapan bir motorlu ara iindeki kiinin geriye doru gitmesi ve aniden fren yapan arabadaki yolcunun ne doru gitmesi olarak belirtilebilir. te bu ekilde oluan kuvvetlere atalet kuvveti denir. Yaplarda ise zeminin depremde hareket etmesi, yapnn arlnn da buna kar direnmesi sonucu atalet kuvvetleri oluur. Yaplarn depremde davranlar ekil 2.2de gsterildii gibi olmaktadr. Zeminde olan hareket, binay bir tarafa doru ekmeye balar. Ancak yap arl ile bu harekete kar koyarak yapnn tekrar eski haline gelmesini ister. Bu ekilde yap saa sola sallanp sallanarak deprem srasnda oynar. Sz konusu gidip gelme hareketi srasnda oluan atalet kuvvetleri ve deprem kuvvetleri yapy iki ucundan

6

ekmeye balarlar. Eer yapy meydana getiren elemanlar arasnda yeterli bir diren varsa, yani yap elemanlarnn yap paralarn bir arada tutabilme gc varsa, yap atlamadan durabilir. Eer bu g yoksa atlaklar olumaya balar. Depremin devam etmesi ile bu atlaklar geniler ve giderek yapnn duvarlarnn, kolonlarnn paralanp dalmasna ve katlarn birbiri stne kmesine kadar varan ykmlar olabilir (Baylke, 1978).

ekil 2.2.Yaplarn depremdeki davranlarnn ematik aklanmas (Baylke, 1978)

7

3.YIMA YAPILARDA HASAR BMLERYma yaplarda hemen tm duvarlar tayc olduu iin duvarlardaki her trl hasar dorudan tayc sistemi etkiler ve bu adan betonarme yaplardaki gibi tayc ve tayc olmayan blm hasar gibi bir ayrm yaplamaz. Yma yaplarn duvarlar oturmalara kar ok duyarldr. En kk temel oturmas duvarlarda hemen gzlenir. Bunun nedeni yma duvarn gevrek malzemeden meydana gelmesi ve bu malzemenin atlamadan dayanabilecei elastik gerilim ya da yklerin ok dk olmasdr.dayanm zayf bir malzeme olduu iin kolayca hasar grr.

3.1 OTURMA ATLAKLARI VE HASARIOturma atlaklar yapnn temelinin daha ok oturduu blmler ile dier blmler arasndaki snrlar belirler. (ekil 3.1) yma yaplarda eitli oturma atlaklar grlmektedir.. Bir cephenin ortasndaki oturma kelerden fazla ise oturma atlaklar temele yakn blmlerde daha genitir.(ekil 3.2a). Eer keler, otaya gre daha ok oturuyorsa , eik oturma atlaklar yukarya doru daha genitir.(ekil 3.2b) .Bir kede oturma farkl ise st taraftaki atlak daha genitir.( ekil 3.2c) (Baylke-2001).

SEKL 3.1 Yma yaplarda eitli oturma atlaklar

8

(a)

(b)

(c)ekil 3.2 (a.b.c) Farkl oturma biimlerine gre atlaklarda olan almann biimleri

Yma yaplarda oturma hasarnn nedeni ounlukla smellerin altndaki zellikle killi zeminlerin tama gcnn su kaaklar sonucu zayflamasdr. Yma yaplarn

9

duvarlarna gelen dey gerilmeler ile kullanlan

smel boyutlar karlatrlnca

zemine aktarlan gerilmelerin olduka kk deerlerde olduu grlr. Eer ok s temel yaplmam ise yapnn kendi arlndan dolay oturma olasl azdr. Ancak kullanma suyu, kolorifer tesisat suyu kaaklar gibi basn altndaki sular ile kanalizasyon kaaklar ya da baka yeralt su szntlar nedeni ile smellerin altnn boalmas ya da buradaki killi zeminin kohezyonunun azalmas oturma hasarna yol amaktadr. zellikle plastisitesi yksek ve geirimsiz olan killi bir zeminde oturma yava olmakta ve uzun bir sre sonra ortaya kabilmektedir. Oturmaya yol aan su kaann giderilmesinden sonra kuruyan kilin bzlmesi ile oturmalar bir sre daha devam eder. Kurak mevsimlerinin sonuna doru zeminin su ieriinin azalmas ile artan bzlme sonbahar mevsiminin balangcnda en yksek dzeyde oturma atlaklar oluturmaktadr. Bu nedenle pek ok yapda atlaklarn mevsimsel olarak alp kapand gzlenebilir. Bununla birlikte gevek zemine kurulmu yma yaplarda deprem etkisiyle oturmalar daha hzl bir ekilde gerekleerek duvarlarn gmesine yol amaktadr.1 Mays 2003 Bingl depreminde gevek zemine kurulmu yma oturmasyla birlikte duvarlarn gmesi (ekil-3.3) de gsterilmitir

ekil-3.3 Gevek zeminli duvar alt hatlsz bina (YDGA-2005)

10

3.2 DEPREM HASARIekil-.3.4de yma yaplarn deprem etkisi altnda kuvvet dalmn gstermektedir. Kenar duvar (B) atdan ve temelden gelen etkilerin altnda kesme kuvvetleri ile zorlanmaktadr. Bunun sonucu olarak ekil-3.5a ve ekil-3.5b de grlen kuvvetler boluklar arasndaki duvarlarda 45 derecelik eik ekme atlaklar oluturmaktadr. Eik ekme atlaklar,har dayanm tula dayanmndan daha dk ise.(ekil-3.6b), derzlerden geer. Har dayanm tula dayanmndan daha yksekse ise eik ekme atlaklar tulalarda keserek oluur.(ekil-3.6a) .Deprem srasnda meydana gelen dier hasarlardan biride tac duvarlarn topuk blgelerindeki ezilmeleri ve tayc duvarn demelerden ayrlmasdr. (ekil 3.6c ve 3.6d). Deprem yknn tersinir bir yk olmas sonucu ilk oluan atlaklara dik olmas sonucu

x eklinde eik ekme

atlaklar grlr. Dey gerilme az ise atlaklar arasnda 90 derece a olan 45 derece eimli kesme atlaklar eklindedir. Eer duvar dzlemi iinde nemli dey gerilim varsa, duvar boluklar byk olan yap cephelerindeki dolu duvar paralarnda dey gerilme yksektir, kesme atlalarnn as 45 dereceden daha byk olur.atlaklarn yeri ve as duvardaki boluk miktarna ve yerine gre deiir: (ekil-3.5c ve 3.5d) Eer deprem yer hareketinin dey bileeni byk ise, depremin merkezine yakn yerlerde dey yndeki deprem kuvvetleri nemli boyutlara ulaabilir. Bu kuvetlerde boluklar arasnda dey blmlerde kesme atlakalar oluur. Yma yaplarn duvarlar dzlemlerine dik ynde de hasar grebilir. Bu tr hasarn nedeni duvarlarn st balarndan birbirine yeteri kadar rjit bir deme pla, at makas ya da hatl ile balanmam olmasndandr( ekil.3.7) Bu durumda ekil-3.4 de anlatlan davran geerli deildir. st balarndan yeterli biimde balanmam duvarlar ters pandl gibi, bahe duvarlar gibi,serbest durmaktadrlar. Geni aklklar olan okul,cami gibi byk hacimli alanlar eviren betonarme bir plak sistemi ile de olsa birbirlerine rijit bir biimde balanmamaktadr. Deprem srasnda bu yma yaplarda yeteri kadar birleen olmamasndan kaynaklanan ykmlar meydana gelmektedir(ekil3.8) ayrca durum ok yksek (3.00 metre ve daha fazla) duvarlarla hacimler iin de geerlidir. evrelenen

11

Depremlerde yaplara her iki asal dorultularnda kuvvetler gelmektedir. Bu iki ynl ykleme altnda yma yap kesinin durumu farkl hareketler gsterir ve birbirini iter. Eer duvarlar kede iyi balanmam ve hatl ya da tavan demesi yoksa duvarlar kede bibirlerini dzlemleri dna doru itmekterek hasarlarn olumasna sebeb olur.

ekil 3.4 Yima yapilarda deprem yknn taiyici elemanlara dalm

12

(a)

(b)

13

(c)

(d)ekil 3.5: Yma yap duvarlarnda atlak oluumlar : (a) duvarda eik ekme atlaklar oluturan kuvvetler ve atlaklar ilk aama (b) duvarlarda eik ekme atlaklar oluturan kuvvetler ve atlaklar ikinci aama (deprem hareketinin yn deiince). (c) H/L oran 1e yakn ise kenarlardaki dolu duvar paralar yerine btn ephe birlikte davranr (d) uzun ve dolu bir duvarda birden fazla eik ekme atlaklar olabilir.(Baylke-1999)

14

(a)

(b)

(d)

(c)

ekil-3.6 Yatay derzlere parallel ykler altnda yma duvarlarda krlma biimleri: (a) har dayanm tula dayanmnda yksek tulalar da kesen atlaklar (b) har dayanm tula dayanmndan kk derzlerden geen atlakalar.(kayma) (c) duvar topuklarndaki ezilmeler (d) tayc duvarlarn demelerden ayrlarak sallanmas.(Geaorgia institute of technology May 2004)

15

ekil 3.7 st balarndan yeterli biimde balanmama yma yaplarn duvarlarnda hasar biimleri (Geaorgia institute of technology May 2004)

ekil- 3.8 Yeteri kadar bileeni olmayan yma yapda meydana gelen hasar.(YDGA-2005)

16

3.3

YIMA YAPILARDA DEPREM HASARI DZEYLER

Ta, tula beton briket yma yaplarn hasar dzeyleri be aamal bir lek belirlenebilir. Burada incelenen yap betonarme plak kat ve at demeleri olan duvarlar tayc olan yma yapdr. Bir dier deyile kutu davran (ekil-3.4) gsterecek olan yma yapdr. A- Hasarsz ya da Az Hasarl Yap: Bu hasar dzeyinde yapda ya hi atlak olmamtr ya da klcal boyutta (1.0 mmden daha ince) sva atlaklar vardr. atlaklarn derinlii yzeysel olup sva tabakas ile snrldr. Bu hasar dzeyindeki yaplar bir depremden sonra herhangi bir onarm ve glendirme gerekmeden kullanlabilir. (Baylke -1992) B- Az Hasarl Yaplar: Bu hasar dzeyindeki yaplarda yma yaplarn zellii olan X-eklindeki kesme atlaklar olumutur. atlaklarn genilii 1.0 10.0 mm arasndadr ve byk olaslk ile duvarn iine kadar uzanmaktadrlar. Duvara nominal kesme gerilmeleri tama limiti; yaklak 1.0 2.0 kg/cm2 (Baylke -1992), kadar yatay yklerden kesme gerilmesi gelmitir. Duvarn elastik olarak tayabilecei gerilme limiti ancak almtr. C- Orta Hasarl Yma Yaplar: Bu dzeydeki hasarn belirtisi yine duvarlardaki tipik X- eklindeki kesme atlaklardr. Ancak atlak genilikleri bir nceki hasar dzeyine gre daha fazladr, 10-25 mm gibi. Duvarda oluan nominal kesme gerilmesinde ulalabilen maksimum deere gre nemli (%30-%40) azalma olmutur. Ancak duvarlarn genel olarak boyutlarnda nemli bir deime yoktur, duvar dzlemi dna fazla deforme olmamtr, aklden uzaklamamtr. Aslnda B ve C hasar aamalar tek bir grup iinde de alnabilir. Ancak onarm asndan B-snf hasar yapnn deprem ncesine gre daha fazla dayanma sahip olmasn gerektirmeyen bir hasar dzeyi o larak dnlrken, C-snf hasar yapnn glendirilmesini gerektiren ayrntlar isteyen dzeyde bir hasar olarak dnlmektedir. D- Ar Hasarl Yma Yaplar: Bu hasar dzeyine giren yaplarda atlaklarn boyutlarnn 25 mmyi amasndan baka: 1- Duvarlarda deyden uzaklama ,

17

2- Kelerde duvarlarn ayrmas, 3- Duvarlarda dey yklerden dolay imeler ki bunlar kesme kuvvetlerinin oluturduu atlaklarn etkisi ile zayflam ve paralanm duvarlarn dey ykleri de tayamaz duruma gelmi olduklarn gsterir ve 4- Ksmen yklm duvarlar. Bu tr hasar dzeyinde yapnn zemin katnn aklden uzaklama miktar ( / h) 1/50 den fazladr. D-snf hasar gren yma yaplarn onarm mmkn olanlar vardr. zellikle duvarda yklma, ime ve aklden uzaklama olaynn az sayda grld ve demelerin oturduklar duvarlardaki bu yukarda saylan hasarn yaratt ar deformasyonda etkilenmedikleri durumlarda onarm ve takviye dnlebilir. Ancak yap glendirilse bile kullanma biiminin deitirilmesi gerekir.Bu dzeyde hasar grm bir salk oca onarldktan sonra konut olarak kullanlmaldr. (Baylke -1992) E- Yklm Yma Yaplar: Tayc duvarlarnn nemli blm yklm, demeleri birbiri stne ylm ya da oturduklar duvarlarn yklmas sonucu kendilerinde de atlaklar ve krlmalar olmu demeleri olan yma yaplardr. Onarlamazlar. Yma yaplarn hasar dzeyi ve onarlp onarlamayaca ya da glendirmenin gerekip gerekmedii yine yapdaki hasar ile oluan depremin iddeti arasndaki ilikiden gidilerek yaplmaldr. A ve B dzeyindeki hasar yma yaplarda VI-VII iddetindeki depremlerde beklenmelidir. C ve D dzeyindeki hasar VIII-IX iddetlerinde ve E dzeyindeki hasar ise IXdan byk iddetlerde olumas beklenen hasar dzeyleridir. Eer ulalan hasar dzeyi beklenenden daha kk bir iddet dzeyinde olmu ise glendirme, yeni yapy deprem ncesinden daha yksek dayanml bir duruma getirmek gerekir. te yandan eer yma yapnn ekonomik mr bitmi ise yklarak yeniden yaplmas daha doru olur. Yap yakn bir gelecekte yklarak rnein betonarme karkas olarak yaplacaksa onarmn dzeyi dk tutulabilir. Yma yaplarn hasar dzeyleri belirlenirken duvarlarn yatay ykleri tama gc gznnde tutulmaldr. Yma duvarlarn dzlemlerine paralel gelen kesme kuvvetleri altndaki gerilme-birim deformasyon ilikisi ekil-3.9da verilen biimdedir. Balangta dayanm tula ile har arasndaki yapma ile salanmaktadr. Derzlerin atlamas ile aderansn salad dayanm ortadan kalkmakta, geriye tula ile har

18

arasndaki atlak yzeylerindeki srtnme kuvvetinin salad kesme kuvveti tama gc kalmaktadr. telenme ile gelien kesme kuvveti tama gc, tula ya da beton bloklarn birbiri zerinden kaymas, atlaklarn genilemesi ile, giderek azalmaktadr. Tulalarn ve beton bloklar arasndaki kayma dey yklerin tand net alann da azalmasna yol at iin dey yklere kar emniyet pay da azalmaktadr. Duvarlar atlam bir yma yapnn hasar deerlendirmesinde atlaklarn genilii duvarda kalan kesme ve dey yk tama gcnn gstergesi olmaktadr.

ekil-3.9 Kuvvet deplasman grafii (Geaorgia institute of technology May 2004)

3.4

DER HASAR BMLER

1992 Depreminde sonra Erzincanda yaplan baz tek katl tula yma yaplarn kelerinde duvarlarda yatay atlaklar olumutur. atlaklar kelerde 60x39 cmlik olduka derin ve kaln hatllarn hemen altnda ya da birka tula srasnn altndadr. Bu atlaklarn kesin nedeni belirlenememitir. Ancak bu tr atlaklarn aada sralanan nedenlerden olabilecei sanlmaktadr:( Baylke-1999) 1- at demesinin kenarndaki 39x60 cm boyutundaki hatl i duvarlarndaki 19x20 cmlik hatla gre 54 kez daha byk eilme rijitliindedir. 7.70x8.95 m boyutundaki byk deme tek bir plak gibi davranmakta olmas sonucu bu atlaklar olmu olabilir. Eer deme hatl ile duvar arasndaki balant ok iyi ise atlak daha aada iki tula sras arasnda olabilir. (Baylke-1999)

19

2- Bu atlaklar tula duvar ile betonarme tabliye arasndaki farkl bzlme miktarlarndan dolay da olabilir.(Baylke-1999)

3.5 KIRSAL YAPILARIN HASAR DZEYLERKrsal yap tanm genellikle duvarlar moloz tatan yaplm, amur harl ve dz toprak daml yaplar iin kullanlmaktadr. Bu yaplarn duvar ta iilii ve duvar-dam balantlar yeteri kadar yaplamamktadr. atlar kaln ve ardr. Dam kirileri yontulmam ktklerden, ounlukla kavak aacndan 25-50 cm aralkla ve duvara 10-15 cm oturacak biimde yaplmtr. Tomruklarn zeri tahta kaplama, daha stne al-rp ve 50 cmden az olmayan toprak rts konulmaktadr.(ekil-3.10) Son yllarda su szntsna kar kaplamalarn stne PVC serilmektedir. Byle bir damn arl 0.75-1.00 ton/m2 olmaktadr. 12 cm kalnlnda betonarme bir tabliyenin arl ise 0.300 ton/m2 dir.

ekil-3.10 Krsal kesimde bulunan ar toprak daml bina(YDGA-2005)

20

atdan su sznts olmamas iin yal mevsim ncesi atya ince malzeme serilip lo denilen ta silindirlerle sktrlmaktadr. Zaman iinde ahap dam kirilerde olan snme ve zamana bal ekil deitirmelerle at ortas sehim yapmaa balaynca bu blgede su birikimimi nlemek iin buraya daha kaln bir toprak tabakas konulmakta ve at dzeltilmekte ve giderek atnn ortasnn arl artmaktadr. zellikle Dou Anadoluda baz yerlerde atya ylan ot balyalar da atnn arln 100-300 kg/m2 kadar artrmaktadr.(Baylke-1999) at kirilerinin duvara oturduklar yerlerin ksa olmas yannda ahabn zamanla rmesi ya da bcekler tarafndan yenmesi ile at-duvar balants zayflamaktadr. Moloz ta duvarlarn dayanm da ok zayftr. amur harcn slak durumda bir miktar balayc zellii vardr. amur kuruyunca bu zellik tm ile kaybolmakta, kurumu amur talarn arasndan akp gitmekte ve birbirine ok kk ve az sayda noktada deen talar arasndaki srtnme duvarn kesme kuvveti tama gcnn tek kayna olmaktadr. Bu srtnme kuvveti de deprem srasnda yeteri kadar yk kaldramayaca iin yma yaplar yklmaktadr.(ekil-3.11) Kaln duvarn i ve d dzeyine konulmu ve birbirlerine balants olmayan talar kolayca ayrlp, zellikle d duvar yklmaktadr. (Baylke-1999)

ekil-3.11 Moloz talar arasndaki amurlar slakken balayc zellik gstermesine karn kuruyunca bu zelliini kaybeder.( YDGA-2005 )

21

4.

YIMA YAPI TASARIMI VE ANALZ

Bu blmde deprem blgelerinde yaplacak olan, hem dey hem yatay ykler iin tm tayc sistemi doal veya yapay malzemeli tayc duvarlar ile oluturulan yma binalarn ve bina tr yaplarn boyutlandrlmas ve donatlmas bu konuda yrrlkte olan ilgili standart ve ynetmeliklerle uyularak yaplacaktr. Hazrlanan mimari plan uyarnca binamz iki katl olup her katta simetrik planl 2 daire olmak zere toplam 4 daire bulunmaktadr (Ek-1). Mimari yap d boyutlar ( 14 . 00 m 21 . 5 m )olan yapmz 2. derece deprem blgesinde yer almaktadr. Duvar uzunluklar (Ek-2) de verilmitir. Uygulama aamasnda gerekecek dier bilgilerde (Tablo 4.1)de verilmitir.Tablo 4.1: Uygulama da gerekecek bilgilerDeprem Blgesi Zemin Grubu Kat Adedi Kat Ykseklii 2. Derece A 2 Deme stnden deme stne 3 . 00 m

Yapnn tayc duvarlar, 290x190x395 mm boyutlarnda dolu fabrika tulas (imento takviyeli kire harc) ile rlmtr. Yapnn tayc duvarlar tm katlarda, uzunluklar ve kalnlklar deimeden devam etmektedir. Deme ve hatllarn yapmnda BS20 betonu kullanlmtr.

4.1 MALZEME ZELLKLERTula yma yaplarda dey ve yatay ykleri tayan duvarlarn bas ve kesme dayanmlar ok nemlidir. Bu dayanmlar duvarlarda kullanlan tula ve harcn basn dayanmlarna , tulann delik oran ,harcn ekme ve tulayla aderans ve iilik nemli bir rol oynamaktadr. Standartlarda duvarlarda kullanlan malzemelerin cinsine gre kesme ve basn dayanmlar verilmitir. Dolu fabrika tulas iin standartlarda belirlenen zellikleri (Tablo-4.2) de verilmitir.

22

Tablo-4.2.Dolu fabrika tulasnn zellikleri Birim Hacim Arl

Basn Dayanm ( f

u

)

Kesme Dayanm

1.5 t / m3

300 400 t / m2

20 30 t / m2

Dolu fabrika tulasnmn zelliklerine baklarak basn dayanmn gvenli bir tarafta kalmak iin bu rnekte ( fu )= 320 t / m 2 kabul edilecektir. Tula serbest basn

dayanmnn 0.50si ( fd ) duvar basn dayanm ve bu dayanmn 0.25i ( fem ) duvar basn emniyet gerilmesidir. Yma duvarda kullanlan elemanlarn elastisite modl ( Ed ) ise ( 200 fd ) olarak belirlenmitir.(TS-500) .Buna gre duvar

basn emniyet gerilmesi, duvarn basn dayanm ve elastisite modl (Denklem 4.1) hesaplanmtr.

fem = 0.25 fu = 0.25 320=80t / m2fd = 0.5 fu = 0.5 320 =160 t / m2 Ed = 200 fd = 200160=32000 t / m2

(4.1) a (4.1)b

(4.1)c

4.2 YIMA DUVAR GERLMELERNN HESABI 4.2.1 Dey Gerilmelerin HesabDuvarlarn kesme dayanm duvarlarda var olan dey gerilmelere de bal olduu iin yma bina duvarlarnn dey ykler altnda tadklar gerilmelerin hesaplanmas gereklidir. Duvarlarda oluacak basn gerilmeleri dolu fabrika tulas iin standartlarda belirlenen 80 t / m 2 altnda olmas gerekmektedir. Dey ykler hesaplanrken duvarlara demeden ve hatllardan gelen ykler de eklenerek hesaplar yaplacaktr.(ekil-4.1)

23

4.2.2 Kayma Gerilmesinin HesabYma binann her duvar eksenindeki kap veya pencere boluklar arasnda kalan dolu duvar paralarnn greli kayma rijitlii (Denklem 4.2) ye gre zlecektir

D =

k A H

(4.2 )

D : Duvarn rijitlii A : Dolu duvar parasnn, yatay en kesit alan H : Dolu duvar parasnn her iki yanndaki boluklarn yksekliinin enkk olandr.

k

:Duvarlarnn en kesiti dikdrtgen olduu iin standartlarda k=1.0 alnr.

Bir duvar ekseninin kayma rijitlii, o eksendeki duvar paralarnn kayma rijitliklerinin toplamdr. Duvar eksenlerinin kayma rijitlinden gidilerek binann kayma rijitlik merkezi hesaplanacaktr. Kayma rijitlik merkezi hesaplanrken ilk olarak binann sol en st kesini orjin kabul ederek yma yapnn rijitlik merkezi bulunmutur. Yma yapnn ktle merkezi de bulunduktan sonra yndeki hesap eksantirisite deerleri bulunacaktr. (Denklem 4.3) kullanarak her iki

e x = (RMe y = (RMex

)x (KM )x)y (KM

+ 0 . 05 L x+ 0 . 05 L y

.

(4.3) a (4.3) b

)y

: X ynndeki eksantirisite deeri.y

e

: Y ynndeki eksantirisite deeri. : Rijitlik merkezinin y eksenine dik uzakl. : Rijitlik merkezinin x eksenine dik uzakl.

(RM )x(RM )y

24

(KM)x (KM)yLxLy

: Ktle merkezinin y eksenine dik uzakl. : Ktle merkezinin x eksenine dik uzakl. :Binann X ynndeki uzunluu :Binann Y ynndeki uzunluu

Hesap eksantirisite deerlerinin bulunmasnn amac rijitlik merkeziyle ktle merkezinin akmamasndan dolay deprem etkisiyle bina da oluacak burulma momentlerini hesaplamaktr. Duvarlara gelen kesme kuvveti, kat kesme kuvveti yannda kat burulma momenti de gz nne alnarak binann birbirine dik her iki ekseni dorultusunda hesaplanacaktr.(TS500) Duvara gelen deprem kuvveti duvar yatay en kesit alanna blnerek duvarda oluan kayma gerilmesi hesaplanacak ve Denk.(4.4)den bulunacak duvar kayma emniyet gerilmesi ile karlatrlacaktr.

em = o + emo: Duvar kayma emniyet gerilmesi (t/ m2) : Duvar atlama emniyet gerilmesi (t/ m2) : Srtnme katsays (0.5 ) : Duvar dey gerilmesi

(4.4 )

Dolu fabrika tulasnda (imento takviyeli kire harc ile) atlak oluturacak emniyet gerilmesi 15 t / m 2 olarak standartlarda belirtilmitir (TS-500). Bu yma yap analizinde tm duvarlara gelen dey gerilmeler bulunarak, duvarlarn emniyet gerilmeleri

25

bulunacaktr. Bulunan bu emniyet gerilmeleri depremden dolay oluan kayma gerilmeleriyle karlatrlarak duvarn boyutlarnn uygun olup olmad saptanacaktr. Standartlarda duvarlarda belirlen maksimum kayma gerilmesi 30 t / m 2 olarak belirlenmitir.

4.3 BNA AIRLIININ BULUNMASI 4.3.1 Demeden ve Hatllardan Duvarlara Gelen Yklerin HesaplanmasDemeden duvarlara gelen yklerin hesaplanabilmesi iin ilk olarak deme

kalnlklarnn belirlemesi gerekir. Deme kalnlklar belirlenirken TS-500 de verilen hesap kurallarna uyularak Denklem (4.5)e gre hesaplanacaktr.

hf =

ls (1 s ) 4 20 15 + m

(4.5 )

h f : Deme kalnl (cm)

lsm:

: Demenin ksa kenar uzunluu (cm)

( uzun kenar uzunlugu ) ( kisa kenar uzunlugu )( srekli kenar uzunlugu ) ( toplam kenar uzulugu )

as

:

Deme ve hatllarda kullanlacak beton snf olarak BS 20 betonu alnacaktr. Standartlarda BS 20 betonun birim hacim arl 2.5 t / m 3 olarak verilmitir. Denklem (4.5)e gre deme kalnl belirlendikten sonra o demeye gelen toplam yklerin etkisiyle hatllarn 1metresine aktarlan ykler bulunacaktr. Bu yklere hatllarn kendi arlklar da eklenerek duvara gelen dey ykler bulunacaktr. Pencere ve kap aklklarnn bulunduu yerlere demeden ve hatldan gelen ykler komu iki duvara eit olarak paylatrlacaktr.

26

RNEK:(D201) Demesinin ve dier demelerin kalnlklarnn Denkem(4.5) gre belirlenmesi

hf =

ls 450 0.5 (1 s ) = (1 ) =12.554 cm 20 4 20 4 15 + ( ) 15 + 1.22 m

Dier deme kalnlklar Tablo(4.3)te verilmitir. Gvenli tarafta kalmak iin hesaplarda bulunan deme kalnlndan bir miktar fazla alnarak deme kalnl 14cm seilmitir. Tablo 4.3Deme boyutlarna gre deme kalnlklarDeme Kalnl (hf) cm 1.22222 1 1.5 1.16667 1.5 2 2.25 1 1.5 1.22222 1 1.5 1.16667 1.5 2 2.25 1 2.17 0.5 0.5 0.6 1 1 1 1 1 0.5 0.5 0.5 0.6 1 1 1 1 1 0.84 12.554 11.250 12.000 7.000 5.294 4.500 6.279 9.643 6.176 12.554 11.250 12.000 7.000 5.294 4.500 6.279 9.643 9.78 Alnan Deme Kalnl cm 14 14 14 14 14 14 14 14 14 14 14 14 14 14 14 14 14 14

Blm

Ksa Uzun Kenar(l1) Kenar(lS) cm 550 450 600 350 300 300 450 450 300 550 450 600 350 300 300 450 450 650 cm 450 450 400 300 200 150 200 450 200 450 450 400 300 200 150 200 450 300.00

m=(l1/ls)

as

D101 D102 D103 D104 D105 D106 D107 D108 D109 D201 D202 D203 D204 D205 D206 D207 D208 D209

27

4.3.1.1 Deme Ykleri 1m2 Demenin arl : 0.14m 2.5 (t / m ) = 0.350 (t / m )3 2

1m2 Deme kaplamasnn arl : 0.055m 2.2 (t / m ) = 0.121 (t / m )3 2

1m2 Deme svasnn arl

:

0.02m 2(t / m3 ) = 0.040 (t / m2 )=

1m2 Demeye gelen hareketli yk Toplam demeye gelen yk :

0.200 (t / m2 )

0.711(t / m2 )

Demeden hatllarn 1metresine gelen yk, standartlar da olduu gibi hesaplanmtr. Bu ykte, (Toplam demeye gelen yk )x(Demenin ksa kenarnn yars) olarak verilmitir. Bu denkleme gre (D201) demesinden metresine gelen yk: 1-1 Aksnda bulunan (a) duvarnn 1

= 0.711 (t / m 2 ) 2.25( m) = 1.59(t / m 2 )4.3.1.2 Hatl YkleriHatl boyutlar duvarlara oturacak ksmn genilii, duvar kalnlna eit olmak zorundadr. Hatl yksekliinden deme kalnl kartlarak hatldan duvarlara aktarlan ykler bulunacaktr.(ekil-4.1)

Hatl genilii Hatl ykseklii

: :

29 cm = 0 .29 m

(5014) = 36cm= 0.36m

1m hatln arl :

0.29m 0.36m 2.5(t / m3 ) = 0.261(t / m)

Bulunan bu ykler (duvar uzunluu) + (varsa pencere veya kap aklnn yarsna arplarak ) duvara gelen toplam ykler bulunacaktr.

28

1-1 Aks (a) duvarnn uzunluu : 2 .00 m + ((a) Duvarnn 1metresine gelen toplam yk :

1 .5 m ) = 2 .75 m 2

1.59975+ 0.261=1.86075 t / m

(a) Duvarna gelen toplam yk : 1.86075(t / m) 2.75 m = 5.117t 4.3.1.3 Duvar zarlklar Duvarn birim hacim arl Duvar kalnl Duvar ykseklii 1m2 duvarn arl : 1 . 5 (t / m ) : :3

0.29 m

(3.00 m 0.5 m) = 2.5 m3 2

: 0.29 m 1.5 (t / m ) = 0.485 (t / m )

1-1 Aks (a) duvarnn toplam arl :

0.485(t / m2 ) 2.00(m) 2.50 m = 2.425t

1-1 Aks (a) duvar altnda oluan toplam yk :

5.117 t + 2.425 t = 7.542 ton

Bulunan bu arlklara pencere altndaki parapet ykleride eklenerek X ve Y ynndeki duvarlara gelen toplam ykler ve bunlara bal olarak bina toplam arl bulunmutur.1.Kat X yn iin (Tablo 4.3), 1.Kat Y yn iin (Tablo 4.4), Z.Kat X yn iin (Tablo 4.5), Z.Kat Y yn iin (Tablo 4.6)

4.4 DUVARLARDA OLUAN BASI GERLMELERNN HESABI Yma yap duvarnda oluan basn gerilmeri ,demeden ve hatllardan gelen yklere duvar zarlklarnn eklenmesiyle duvardaki toplam dey gerilme bulunmutur. Bulunan bu gerilme toplam duvar alt yzey alanna blnerek duvardaki basn gerilmeleri bulunmutur. Duvar basn gerilmeleri emniyet gerilmesiyle karlatrlarak duvarn kesitinin yeterli olup olmad her kat duvarlar iin hesaplanmtr.

1-1 Aks 1.Kat (a) duvarnda oluan toplam dey yk : 1-1 Aks 1.Kat (a) duvarnn alt yzey alan :

7.542 ton

2.00m0.29m=0.58m2

29

7.542(t) 2 (a) Duvarnda oluan basn gerilmesi : 0.58 (m2 ) = 13.00t / mEmniyet gerilmesi 1-1 Aks 1.Kat (a)duvarnn durumu : 80 t / m : 80t / m2

2

13t / m2 Salyor

1-1Aks Z.Kat (a)duvarnda oluan toplam dey yk :1-1 Aks Z.Kat (a) duvarnn alt yzey alan

7.542 215.184=15.184 t

2 : 0.58 m

(a) Duvarnda oluan basn gerilmesi

: : :

15.184(t ) = 26.179t / m 2 2 0.58 (m )

Emniyet gerilmesi 1-1 Aks Z.Kat (a) duvarnn durumuDuvarlarda oluan basn gerilmeleri,1.Kat X yn duvarlar iin (Tablo-4.7) da verilmitir

80 t / m 2

80 t / m2 26.17t / m2 Salyor

1.Kat Y yn duvarlar iin (Tablo 4.8)da verilmitir Z.Kat X yn duvarlar iin (Tablo 4.9)da verilmitir Z.Kat Y yn duvarlar iin (Tablo 4.10) da verilmitir.

ekil-4.1 (1-1 Aks Duvarlarna etkiyen yklerin gsterimi)

30

Tablo-4.3 1.Kat X yn toplam duvar arlklarDuvar Uzunluu

Hatllardan Aktarlan Yk

Duvar Kalnl

Demeden Duvarlara Gelen Ykler

m1 A 2 3 4 B 5 6 7 8 C D E 9 10 11 12 13 14 15 F 16 17 18 19 G 20 21 22 23 24 H 25 26 TOP. 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5

m2 4 2 1.5 1.5 1.5 1.5 1 8 1 6 5.5 8 5.5 1 2.5 2.5 1 1.5 1.5 1.5 1.5 1.5

m0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29

ton

m20.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485

ton2.42 4.85 2.42 1.81 1.81 1.81 1.81 1.21 9.70 1.21 7.27 6.66 9.70 6.66 1.21 3.03 3.03 1.21 1.81 1.81 1.81 1.81 1.81 2.72 2.72 1.81

ton0.69 1.04 0.69 0.58 0.58 0.58 0.58 0.39 2.34 0.39 1.56 1.56 2.34 1.56 0.39 0.78 0.78 0.39 0.58 0.58 0.58 0.58 0.58 0.97 0.97 0.58

ton0.48 0.87 0.48 0.32 0.32 0.32 0.32 0.10 0.24 0.10 0.00 0.12 0.24 0.12 0.12 0.12 0.12 0.12 0.32 0.32 0.32 0.32 0.32 0.18 0.18 0.32

ton4.26 8.53 4.26 3.33 3.33 3.33 3.33 3.47 11.73 3.47 4.26 17.06 13.86 17.06 3.46 6.93 6.93 3.46 3.33 3.33 3.33 3.33 3.33 5.19 5.19 3.33 152.58

ton7.38 14.42 7.38 5.74 5.74 5.74 5.74 5.18 24.02 5.18 13.10 25.42 26.15 25.42 5.19 10.86 10.86 5.19 5.74 5.74 5.74 5.74 5.74 9.08 9.08 5.74 261.44

ton7.86 15.29 7.86 6.07 6.07 6.07 6.07 5.18 28.53 5.18 13.10 25.42 26.15 25.42 5.19 10.86 10.86 5.19 6.07 6.07 6.07 6.07 6.07 9.08 9.08 6.07 271.05

2.5 2.25 2.5 2.25 2.5 1.5

Toplam Yk

Duvara Gelen Toplam Yk

Dier Duvar Arlklar

1M2 Duvarn Arl

Ykseklik

Duvarn z arl

Duvar Ad

AKS

31

Tablo-4.4 1.Kat Y yn toplam duvar arlklar.Duvar Kalnl Demeden Duvarlara Gelen Ykler

ma 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5

m2 3.5 1.5 4.5 2.5 5 0.5 0.5 0.5 0.5 5 7.5 0.5 5 0.5 0.5 0.5 4.5 2.5 5 2 3.5 1.5

m0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29

ton

m20.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485

ton2.42 4.24 1.81 5.45 3.03 6.06 0.60 0.60 0.60 0.60 6.06 9.09 0.60 6.06 0.60 0.60 0.60 5.45 3.03 6.06 2.42 4.24 1.81

ton0.71 1.30 0.58 1.30 0.91 1.43 0.26 0.39 0.26 0.26 1.43 1.95 0.26 1.43 0.26 0.39 0.26 1.30 0.91 1.43 0.71 1.30 0.58

ton0.48 0.72 0.36 0.12 0.24 0.12 0.12 0.24 0.12 0.12 0.12 0.00 0.12 0.12 0.12 0.24 0.12 0.12 0.24 0.12 0.48 0.72 0.36

ton4.39 7.99 3.59 10.48 7.82 13.15 1.77 1.77 1.59 1.77 8.97 7.90 1.42 8.62 1.77 1.77 1.59 10.48 7.82 13.15 4.39 7.99 3.59 133.93

ton7.54 13.54 6.00 17.36 12.00 20.77 2.76 3.01 2.58 2.76 16.59 18.96 2.41 16.24 2.76 3.01 2.58 17.36 12.00 20.77 7.54 13.54 6.00 228.20

ton8.02 14.27 6.36 17.36 12.00 20.77 2.76 3.01 2.58 2.76 16.59 18.96 2.41 16.24 2.76 3.01 2.58 17.36 12.00 20.77 8.02 14.27 6.36 231.36

1

b c d

2

e f g

3

h j

4k

5 6

l m n o

7

p r s

8

t u v

9 TOP

y z

Toplam Yk

Duvarlara Gelen Toplam Yk


Dier Duvar Arlklar

1M2 Duvarn Arl

Duvarn z arl

Duvar Ad

Ykseklik

Duvar Uzunluu

AKS

32

Tablo-4.5 Z.Kat X yn toplam duvar arlklarDuvara Gelen Toplam Yk

m1 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5

m2 4 2 1.5 1.5 1.5 1.5 1 8 1 6 5.5 8 5.5 1 2.5 2.5 1 1.5 1.5 1.5 1.5 1.5 2.25 2.25 1.5

m0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29

ton

m20.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485

ton2.42 4.85 2.42 1.81 1.81 1.81 1.81 1.21 9.70 1.21 7.27 6.66 9.70 6.66 1.21 3.03 3.03 1.21 1.81 1.81 1.81 1.81 1.81 2.72 2.72 1.81

ton0.69 1.04 0.69 0.58 0.58 0.58 0.58 0.39 2.34 0.39 1.56 1.56 2.34 1.56 0.39 0.78 0.78 0.39 0.58 0.58 0.58 0.58 0.58 0.97 0.97 0.58

ton0.48 0.87 0.48 0.32 0.32 0.32 0.32 0.10 0.24 0.10 0.00 0.12 0.24 0.12 0.12 0.12 0.12 0.12 0.32 0.32 0.32 0.32 0.32 0.18 0.18 0.32

ton4.26 8.53 4.26 3.33 3.33 3.33 3.33 3.47 11.73 3.47 4.26 17.06 12.79 17.06 3.46 6.93 6.93 3.46 3.33 3.33 3.33 3.33 3.33 3.59 3.59 3.33 148.31

ton7.38 14.42 7.38 5.74 5.74 5.74 5.74 5.18 24.0 5.18 13.10 25.42 25.08 25.42 5.19 10.86 10.86 5.19 5.74 5.74 5.74 5.74 5.74 7.48 7.48 5.74 257.18

ton7.86 15.29 7.86 6.07 6.07 6.07 6.07 5.18 28.53 5.18 13.10 25.42 25.08 25.42 5.19 10.86 10.86 5.19 6.07 6.07 6.07 6.07 6.07 7.48 7.48 6.07 266.79

A

2 3 4

B

5 6 7 8

C

9 10

D E

11 12 13 14 15 16

F

17 18 19 20

G21 22 23

H

24 25 26

TOP

Toplam Yk



Dier Duvar Arlklar

1M2 Duvarn Arl

Duvarn z arl

Duvar Ad

Ykseklik

Duvar Uzunluu

Duvar Kalnl

AKS

33

Tablo-4.6 Z.Kat Y yn toplam duvar arlklar

ma 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5

m2 3.5 1.5 4.5 2.5 5 0.5 0.5 0.5 0.5 5 7.5 0.5 5 0.5 0.5 0.5 4.5 2.5 5 2 3.5 1.5

m0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29

ton

m20.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485 0.485

ton2.42 4.24 1.81 5.45 3.03 6.06 0.60 0.60 0.60 0.60 6.06 9.09 0.60 6.06 0.60 0.60 0.60 5.45 3.03 6.06 2.42 4.24 1.81

ton0.71 1.30 0.58 1.30 0.91 1.43 0.26 0.39 0.26 0.26 1.43 1.95 0.26 1.43 0.26 0.39 0.26 1.30 0.91 1.43 0.71 1.30 0.58

ton0.48 0.72 0.36 0.12 0.24 0.12 0.12 0.24 0.12 0.12 0.12 0.00 0.12 0.12 0.12 0.24 0.12 0.12 0.24 0.12 0.48 0.72 0.36

ton4.39 7.99 3.59 10.48 7.82 13.15 1.77 1.77 1.59 1.42 8.62 7.90 1.42 8.62 1.77 1.77 1.59 10.48 7.82 13.15 4.39 7.99 3.59 133.22

ton7.54 13.54 6.00 17.36 12.00 20.77 2.76 3.01 2.58 2.41 16.24 18.96 2.41 16.24 2.76 3.01 2.58 17.36 12.00 20.77 7.54 13.54 6.00 227.49

ton8.02 14.27 6.36 17.36 12.00 20.77 2.76 3.01 2.58 2.41 16.24 18.96 2.41 16.24 2.76 3.01 2.58 17.36 12.00 20.77 8.02 14.27 6.36 230.65

1

b c d

2

e f g

3

h j

4k

5 6

l m n o

7

p r s

8

t u v

9

y z

TOP

Toplam Yk



Dier Duvar Arlklar

1M2 Duvarn Arl


Duvarn z arl

Duvar Ad

Ykseklik

Duvar Uzunluu

Duvar Kalnl

AKS

34

Tablo- 4.7 1. Kat X yn duvarlarn da oluan basn gerilmelerinin emniyet gerilmesiyle karlatrlmas.

Duvardaki Basn Gerilmesi


Emniyet Gerilmesiton m2

Duvarn z arl

Duvar Ad



Dier Duvar Arlklar

ton1 A 2 3 4 5 B 6 7 8 C 9 10 D 11 12 E 13 14 15 F 16 17 18 19 G 20 21 22 23 H 24 25 26 -

m2 4 2 1.5 1.5 1.5 1.5 1 8 1 6 5.5 8 5.5 1 2.5 2.5 1 1.5 1.5 1.5 1.5 1.5 2.25 2.25 1.5

m0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29

ton2.42 4.85 2.42 1.81 1.81 1.81 1.81 1.21 9.70 1.21 7.27 6.66 9.70 6.66 1.21 3.03 3.03 1.21 1.81 1.81 1.81 1.81 1.81 2.72 2.72 1.81

ton0.69 1.04 0.69 0.58 0.58 0.58 0.58 0.39 2.34 0.39 1.56 1.56 2.34 1.56 0.39 0.78 0.78 0.39 0.58 0.58 0.58 0.58 0.58 0.97 0.97 0.58

ton0.48 0.87 0.48 0.32 0.32 0.32 0.32 0.10 0.24 0.10 0.00 0.12 0.24 0.12 0.12 0.12 0.12 0.12 0.32 0.32 0.32 0.32 0.32 0.18 0.18 0.32

ton4.26 8.53 4.26 3.33 3.33 3.33 3.33 3.47 11.73 3.47 4.26 17.06 13.86 17.06 3.46 6.93 6.93 3.46 3.33 3.33 3.33 3.33 3.33 5.19 5.19 3.33

ton7.38 14.42 7.38 5.74 5.74 5.74 5.74 5.18 24.02 5.18 13.10 25.42 26.15 25.42 5.19 10.86 10.86 5.19 5.74 5.74 5.74 5.74 5.74 9.08 9.08 5.74

ton

m212.73 12.43 12.73 13.20 13.20 13.20 13.20 17.88 10.35 17.88 7.53 15.93 11.27 15.93 17.91 14.99 14.99 17.91 13.20 13.20 13.20 13.20 13.20 13.92 13.92 13.20

80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR

Durumu

Duvar Uzunluu

st Kattan Gelen Yk

Duvar Kalnl

AKS

35

Tablo- 4.8 1. Kat Y yn duvarlarn da oluan basn gerilmelerinin emniyet gerilmesiyle karlatrlmasDuvarlara Gelen Toplam Yk Hatllardan Aktarlan Yk

Duvardaki Basn Gerilmeleri

Dier Duvar Arlklar

Duvarn z arl


Emniyet Gerilmesiton m280 80 80 80 80 80 80 80 80 80 80 80 80 80 80 80 80 80 80 80 80 80 80

st Kattan Gelen Yk

Duvar Ad

tona -

m2 3.5 1.5 4.5 2.5 5 0.5 0.5 0.5 0.5 5 7.5 0.5 5 0.5 0.5 0.5 4.5 2.5 5 2 3.5 1.5

m0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29

ton2.42 4.24 1.81 5.45 3.03 6.06 0.60 0.60 0.60 0.60 6.06 9.09 0.60 6.06 0.60 0.60 0.60 5.45 3.03 6.06 2.42 4.24 1.81

ton0.71 1.30 0.58 1.30 0.91 1.43 0.26 0.39 0.26 0.26 1.43 1.95 0.26 1.43 0.26 0.39 0.26 1.30 0.91 1.43 0.71 1.30 0.58

ton0.48 0.72 0.36 0.12 0.24 0.12 0.12 0.24 0.12 0.12 0.12 0.00 0.12 0.12 0.12 0.24 0.12 0.12 0.24 0.12 0.48 0.72 0.36

ton4.39 7.99 3.59 10.48 7.82 13.15 1.77 1.77 1.60 1.77 8.97 7.91 1.42 8.62 1.77 1.77 1.60 10.48 7.82 13.15 4.39 7.99 3.59

ton7.54 13.54 6.00 17.37 12.00 20.77 2.76 3.01 2.58 2.76 16.59 18.96 2.41 16.24 2.76 3.01 2.58 17.37 12.00 20.77 7.54 13.54 6.005

ton

m213.00 13.34 13.80 13.31 16.56 14.32 19.07 20.81 17.85 19.07 11.44 8.71 16.62 11.20 19.07 20.81 17.85 13.31 16.56 14.32 13.00 13.34 13.80

SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR

1

b c d

2

e f g

3

h j

4 5 6

k l m n o

7

p r s

8

t u v

9

y z

Durumu

Duvar Uzunluu Duvar Kalnl

AKS

36

Tablo- 4.9 Z. Kat X yn duvarlarn da oluan basn gerilmelerinin emniyet gerilmesiyle karlatrlmas






Duvarn z arl

Duvar Ad

Dier Duvar Arlklar

Duvar Uzunluu Duvar Kalnl

st Kattan Gelen Yk

ton1 7.384 14.426 7.384 5.745 5.745 5.745 5.745 5.188 24.023 5.188 13.107 25.420 26.156 25.420 5.195 10.868 10.868 5.195 5.745 5.745 5.745 5.745 5.745 9.088 9.088 5.745

m2 4 2 1.5 1.5 1.5 1.5 1 8 1 6 5.5 8 5.5 1 2.5 2.5 1 1.5 1.5 1.5 1.5 1.5 2.25 2.25 1.5

m0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29

ton4.85 9.70 4.85 3.63 3.63 3.63 3.63 2.42 19.40 2.42 14.55 13.33 19.40 13.33 2.42 6.06 6.06 2.42 3.63 3.63 3.63 3.63 3.63 5.45 5.45 3.63

ton1.38 2.08 1.38 1.17 1.17 1.17 1.17 0.79 4.69 0.79 3.13 3.13 4.69 3.13 0.79 1.56 1.56 0.79 1.17 1.17 1.17 1.17 1.17 1.95 1.95 1.17

ton0.97 1.74 0.97 0.65 0.65 0.65 0.65 0.21 0.48 0.21 0.00 0.24 0.48 0.24 0.24 0.24 0.24 0.24 0.65 0.65 0.65 0.65 0.65 0.36 0.36 0.65

ton8.53 17.06 8.53 6.67 6.67 6.67 6.67 6.94 23.46 6.94 8.53 34.12 26.66 34.12 6.93 13.86 13.86 6.93 6.67 6.67 6.67 6.67 6.67 8.79 8.79 6.67

ton14.76 28.85 14.76 11.49 11.49 11.49 11.49 10.37 48.04 10.37 26.21 50.84 51.24 50.84 10.39 21.73 21.73 10.39 11.49 11.49 11.49 11.49 11.49 16.57 16.576 11.49

ton

m225.46 24.87 25.46 26.41 26.41 26.41 26.41 35.77 20.70 35.77 15.06 31.87 22.08 31.87 35.82 29.98 29.98 35.82 26.41 26.41 26.41 26.41 26.41 25.40 25.40 26.41

80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR

A

2 3 4 5

B

6 7 8

C D E

9 10 11 12 13 14 15

F

16 17 18 19

G

20 21 22 23

H

24 25 26

Durumu

AKS

37

Tablo- 4.10 Z. Kat Y yn duvarlarn da oluan basn gerilmelerinin emniyet gerilmesiyle karlatrlmas

Duvar Kalnl



Duvarn z arl



Dier Duvar Arlklar


Duvar Ad

st Kattan Gelen Yk

tona 7.542 13.548 6.005 17.370 12.008 20.773 2.766 3.018 2.588 2.766 16.596 18.961 2.411 16.240 2.766 3.018 2.588 17.370 12.008 20.773 7.542 13.548 6.005

m2 3.5 1.5 4.5 2.5 5 0.5 0.5 0.5 0.5 5 7.5 0.5 5 0.5 0.5 0.5 4.5 2.5 5 2 3.5 1.5

m0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29

ton4.85 8.48 3.63 10.91 6.06 12.12 1.21 1.21 1.21 1.21 12.12 18.18 1.21 12.12 1.21 1.21 1.21 10.91 6.06 12.12 4.85 8.48 3.63

ton1.43 2.61 1.17 2.61 1.82 2.87 0.52 0.78 0.52 0.52 2.87 3.91 0.52 2.87 0.52 0.78 0.52 2.61 1.82 2.87 1.43 2.61 1.17

ton0.97 1.45 0.72 0.24 0.48 0.24 0.24 0.48 0.24 0.24 0.24 0.00 0.24 0.24 0.24 0.48 0.24 0.24 0.48 0.24 0.97 1.45 0.72

ton8.79 15.99 7.19 20.97 15.64 26.30 3.55 3.55 3.20 3.20 17.59 15.82 2.84 17.24 3.55 3.55 3.20 20.97 15.64 26.30 8.79 15.99 7.19

ton15.08 27.09 12.01 34.74 24.01 41.54 5.53 6.03 5.17 5.17 32.83 37.92 4.82 32.48 5.53 6.03 5.17 34.74 24.01 41.54 15.08 27.09 12.01

ton

m226.00 26.69 27.61 26.62 33.12 28.65 38.15 41.62 35.70 35.70 22.64 17.43 33.24 22.40 38.15 41.62 35.70 26.62 33.12 28.65 26.00 26.69 27.61

80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR 80 SALIYOR

1

b c d

2

e f g

3

h

4 5 6

j k l m n o

7

p r s

8

t u v

9

y z

Durumu

Duvar Uzunluu

AKS

38

4.5 KAYMA RJTLK MERKEZ HESABI Blm 4.2.2 de deinildii gibi kayma tahkiki hesaplarnda ilk olarak duvarlarn kayma rijitlii (Denklem 4.2)ye gre hesaplanacaktr. Bu rijitlii duvarlarn belirlediimiz orjin noktasna gre dik uzaklna arpp, toplam o yndeki rijitlie bldmz zaman o yndeki rijitlik merkezi bulmu olacaz. Bu projede orjin noktas olarak duvarlarn kesiim noktas olan binann sol st blm seilmitir.(EKL 4- 1) Orjin X

Yekil-4.2 Orjin noktasnn belirlenmesi

Orjin noktasna gre yapnn toplam rijitlii : (akslardaki duvarlarn rijitlii )* (orjin oktasna olan dik uzakln karesine ) arplarak bulunacaktr. Orjin noktasna gre bulunan yap rijitiini nceden bulunan rijitlik merkezine ekmek iin : (Orjin noktasndaki toplam rijitlik-(Rijitlik merkezinin orjine dik uzaklnn karesi* O yndeki toplam rijitlik) ne gre hesaplanlarak bulunacaktr.

39

1-1 Aks (a) duvar iin kayma rijitlii hesab:

Dy

k = 1

A = 200cm 29 cm = 5800cm

2

H = Etkili duvar ykseklii = 150 cm1-1 Aks (a) duvarnn kayma rijitlii:

Dy =

k A 1 5800 = = 38 . 666 m 150 H

1-1 Aks (a) duvarnn orjine dik uzakl : 0 . 145 m 1-1 Aks (a) duvarnn orjine gre toplam rijitlii :

x 2 Dy = 0.1452 38.666 = 0.18129m3H :etkili duvar ykseklii hesaplanrken o duvara komu olan pencere ykseklii, etkili duvar ykseklii olarak alnr. Eer tayc duvara komu pencere ve kap varsa buradaki etkili duvar ykseklii olarak kk olan ykseklik alnr. (ekil-4.3). Yanal yklerde duvarn enzayf noktalar bu blgeler olduu iin duvar bu noktalardan krlacaktr. Tayc duvarlarda oluan gelen ykler (ekil-4.4)te gsterilmitir.

Krlma Ekseni

ekil-4.3 Yanal yklerde duvarlarn krlmaya balayaca eksen

40

Bu hesaplar tm duvarlar iin yaplarak bulunmutur .

yapnn rijitlik merkezinin koordinantlar

Y-Y yn rijitlik merkezinin yeri :

X0=

X Dy = 9672 .75 = 10 .645 m 908 .66 Dyx

X-X yn rijitlik merkezinin yeri :

Y0 =

Y D Dx

=

7667.60 = 6.97 m 1100

DeyYk Y Yk atay D irm Yk ev e

ekil-4.4 Yatay ve dey yklerden dolay duvarlarda oluan kuvvetler

41

Tablo-4.11 Y-Y ynndeki rijitlik merkezinin yeriAkslarn Orjine Dik Uzakl (x) Duvar Kalnl (d)

Relatif Rijitlik (Rd)

Aksn Toplam Rijitlii (Dy)

Duvar Uzunluu (L)

cma 150 150 150 200 200 200 200 200 200 200 200 250 200 200 200 200 200 200 200 200 150 150 150

cm200 350 150 450 250 500 50 50 50 50 500 750 50 500 50 50 50 450 250 500 200 350 150

cm29 29 29 29 29 29 29 29 29 29 29 29 29 29 29 29 29 29 29 29 29 29 29 38.66 67.66 29.00 65.25 36.25 72.50 7.25 7.25 7.25 7.25 79.75 72.50 87.00 7.25 79.75 72.50 7.25 7.25 7.25 65.25 36.25 72.50 38.66 67.66 29.00 908.66 908.66 135.33 174.00 21.75 87.00 21.75 174.00 135.33

% 4.25 7.44 3.19 7.18 3.98 7.97 0.79 0.79 0.79 0.79 7.97 9.57 0.79 7.97 0.79 0.79 0.79 7.18 3.98 7.97 4.25 7.44 3.19 0.145 0.145 0.145 4.645 4.645 4.645 7.645 7.645 7.645 9.145

m219.62

m20.02

m32.84

1

b c d

2

e f g

808.23

21.57

3754.22

3

h j

166.27

58.44

1271.20

4k

729.31 9.145 10.645 12.145 968.56 12.145 13.645 13.645 13.645 16.645 16.645 16.645 21.145 21.145 21.145 9672.75 2861.62 2896.23 296.77 926.11

83.63

6669.57

5 6

l m n o

113.31

9858.49

147.50

11763.20

7

p r s

186.18

4049.54

8

t u v

277.05

48207.74

9

y z

447.11

60509.02

TOP

100.00 244.835

1334.84

146085.87

Y-YRijitlik Merkezi Yeri ( X0)

Duvar Ad

(x2)* (Dy)

(k*A)/(H)

Dy*(x)

AKS

(x2)

H

m

10.645

42

Tablo-4.12 X-X ynndeki rijitlik merkezinin yeriX-X Rijitlik Merkezi Yeri ( Y0)Akslarn Orjine Dik Uzakl (y)

Duvar Kalnl (d)

Duvar Uzunluu (L)

Relatif Rijitlik (Rd)

Aksn Toplam Rijitlii (Dx)

cm cm1 150 150 150 150 150 150 150 200 200 200 250 200 250 200 200 200 200 200 150 150 150 150 150 150 150 150 200 400 200 150 150 150 150 100 800 100 600 550 800 550 100 250 250 100 150 150 150 150 150 225 225 150

cm29 29 29 29 29 29 29 29 29 29 29 29 29 29 29 29 29 29 29 29 29 29 29 29 29 29 38.67 77.33 38.67 29.00 29.00 116.00 29.00 29.00 14.50 116.00 14.50 69.60 79.75 92.80 79.75 14.50 36.25 101.50 36.25 14.50 29.00 29.00 29.00 29.00 29.00 43.50 145.00 43.50 29.00 1100.06 116 252.30 69.6 145.00 154.67

%3.51 7.03 3.51 2.63 2.63 2.63 2.63 1.31 10.54 1.31 6.32 7.25 8.43 7.25 1.31 3.29 3.29 1.31 2.63 2.63 2.63 2.63 2.63 3.95 3.95 2.63 100.000

m0.145 0.145 0.145 2.145 2.145

(y2)* (Dx)

Duvar Ad

(k*A)/(H)

Dx*(y)

AKS

(y2)

H

m222.42

m20.02

m33.25

m

A

2 3 4 5

B6 7 8

248.82 2.145 2.145 4.145 4.145 4.145 6.145 7.645 7.64 7.645 9.645 9.645 978.96 9.645 9.645 12.14 12.14 12.14 12.145 14.145 14.145 2051.02 14.145 14.145 7667.61 1408.82 1928.83 427.69 601.02

4.60

533.71

C

9 10

17.18

2491.24

D

11 12

37.76

2628.16

E

13 14 15 16

58.44

14745.93

6.970

F17 18 19 20

93.02

9442.14

G

21 22 23 24

147.50

17110.11

H25 26

200.08

29011.74

TOP

558.61

75966.32

43

Yma yap iin duvar ve deme arlklarnn da orjine gre hesaplayarak yapnn ktle merkezi bulunmutur. Bunlar X =10.645m, Y=7.04m olarak hesaplanmtr. Binann orjine gre bulunan toplam rijitlii:

I 0 y = x 2 D y = 146085.8697 m 3I 0 x = y 2 Dx = 75966 .33 m 3Binann orjine gre bulunan toplam rijitliin rijitlik merkezine ekilmesi:

I Rmy = I 0 y ( X 0 D y ) 2

146085 .86 (10 .645 2 908 .6667 ) = 43111 .36 m 3

I Rmx = I 0 x (Y0 D x ) 2

75966 .33 ( 6 .97 2 1100 .0667 ) = 22522 .567 m 3I Rm = I Rmy + I Rmx 431119 .36 + 22522 .567 = 453641 .9276 m 3

4.6 DEPREMDEN DOLAYI KATLARA GELEN KUVVETLER Deprem hareketinden dolay binaya gelen ykler edeer deprem yk yntemiyle hesaplanacaktr. Edeer deprem yk hesabnn uygulanabilmesi iin gerekli olan parametreler (Tablo-4-13)te verilmitir.

44

Tablo -4.13 deprem yk iin gerekli parametreler DEPREM BLGES ZEMN GRUBU ETKN YER VMES BNA NEM KATSAYISI SPEKTURUM KATSAYISI DEPREM YK AZALTMA KATSAYISI

2.DERECE A A0 =0.30 I= 1 S(T1) = 2.5 Ra(T1)= 2

Bina toplam arl blm 4.4 te X ve Y yn duvarlar iin hesaplanmt. Bunlardan giderek kat arlklar ve toplam bina arl(Tablo-4.14)te verilmitir.

Tablo -4.14 Katlarn arlklar ve bina toplam arlKATLAR Z.KAT 1.KAT X Yn Arlklar ton 266.7923 271.0583 Y Yn Arlklar ton 230.6504 231.3614 (X+Y) ton 497.4427 502.4197 Bina Toplam Arl ton 999.8624

4.6.1. Toplam Edeer Deprem Yknn Belirlenmesi Gznne alnan deprem dorultusunda, binann tmne etkiyen toplam edeer deprem yk (taban kesme kuvveti), Vt, (Denklem 4.6) ya gre hesaplanacaktr.

Vt =

S (T 1) I A0 W Ra (T 1)

(4.6)

Vt =

2.5 1 0.30 999.82 = 374.94 ton 2

45

Katlardaki gelen kesme kuvveti (Denklem-4.7) ye gre hesaplanacaktr.

Vi =

( W i hi ) Vt (W i h i )

(4.7)

Wihi

:Katn arl: Kat ykseklii

Katlara gelen kesme kuvveti (Tablo-4.15)te verilmitir.Tablo-4.15 Katlara gelen kesme kuvvetiTaban Katlardaki Kesme Kesme Kuvveti Kuvveti (Vt) ton (Vi) 374.943 249.13 125.81 374.94 Katlardaki Toplam Kesme Kuvveti (Qi) 249.13 374.94

KAT

Wi (ton)

h(m)

Wi*hi

Wi*hi / Wi*hi

1 Z

497.44 502.41 999.86

6 3

2984.65 1507.25 4491.91

0.664 0.335 1

Deprem yn dorultusunada bulunan herhangi bir duvara gelen toplam kesme kuvveti, o duvarn rijitliinin o yndeki toplam rijitlie oranna arplarak duvara gelen kesme kuvvetini elde ederiz. Katlara gelen toplam kesme kuvvetleri o kattati duvarlarn rijitliklerinin orannda dalr. X ynndeki duvarlar depremin X ynnde etkimesi durumunda etkilidirler. Y ynndeki duvarlar depremin Yynnde etkimesi durumunda etkilidirler. Depremin Y-Y ynnde etkimesi durumunda 1-1 Aks 1.Kat (a) duvarnda oluacak kesme kuvvetini bulalm

1.Kata gelen toplam kesme kuvveti Y yn 1-1 Aks (a) duvarnn rijitlii Y yn toplam duvar rijitlii

: 249 .1314 ton : 38 . 6667 m3 : 908 .66667 m

46

1-1 Aks (a) duvarna gelen kesme kuvveti :

38 .6667 m 249 .13 = 10 .6 ton 908 .66667 m 4.6.2 Burulma Momentlerinin Belirlenmesi Depremden dolay duvarlara sadece yanal yklerden dolay kesme kuvveti olumaz . Bu kuvvetlere ek olarak burulma momentinden kaynaklanan kesme kuvveleri de etkiler. Yapya etki edecek kat burulma momentlerinin belirlenebilmesi iin gerekli olan ktle ve rijitlik merkezi koordinantlar blm 4.5 te belirlenmiti. Burulma momentlerinin hesaplanmasnda kullanlacak hesap eksantirisite deerlerine deprem artnamesi uyarnca o yndeki kat boyutunun %5 eklenecektir. Hesap eksantirisite deerleri Denklem-4.3e gre hesaplanacaktr.

[1.Katiin ex = (RMx- KMx)+ 0.05 Lx = (10.645-10.645)+ 0.05 (21) = 1.05m][1.Kat iin ey = (RMy- KMy)+ 0.05 Ly = (6.970- 7.035)+ 0.05 (14) = 0.635m]

[Z.Katiin ex = (RMx- KMx)+ 0.05 Lx = (10.645-10.645)+ 0.05 (21) = 1.05m][1.Kat iin ey = (RMy - KMy)+ 0.05 Ly = (6.970- 7.035) + 0.05 (14) = 0.635m]Hesap eksantirisite deerleri belirlendikten sonra o katlara gelen toplam kesme kuvvetleriyle arplarak oluacak burulma momentleri hesaplanacaktr.Bu momentler deprem ynn dorultusuna gre her iki ynde etkiletiecektir. Katlara depremden dolay etkiyen burulma momentleri Denklem (4.8)e gre yaplacaktr.

M b = Q ( Eksantiris ite = e)

(4.8)

47

1.Katta deprem ynnn X yn tarafndan etkimesi durumunda oluacak burulma momenti:

M b x = Q (ex ) =249.131 (1.05) = 263 t mDier katlarda oluacak burulma momentleri (Tablo-4.16)da verilmitir.Tablo 4.16 Yanal yk altnda katlarda oluacak burulma momentleri

Edeer Deprem Yk (ton) 1KAT Z.KAT 250.79 374.94

ex

ey

Mbx (ton.m)

Mby (ton.m)

1.05 1.05

0.63 0.63

263.33 393.69

159.27 238.12

Burulma momentinden dolay duvarlarda bir kesme kuvveti oluacaktr. Duvarlardaki kesme kuvvetleri de ,(o kata etkiyen burulma momenti)*(duvarn burulma rijitlii/yapnn toplam burulma rijitlii)ne bal kalnarak yaplr. Depremin Y-Y ynnde etkimesi durumunda 1.Kat 1-1 Aks (a) duvarna burulma momentinden dolay etkiyen kesme kuvvetini bulalm:

1.Kata gelen burulma momenti ( M by ) 1-1 Aks (a)duvarnn rijitlii ( Dy )

: 159.27 (ton m ) : 38.66 m

1-1 Aks (a) duvarnn rijitlik merkezine dik uzakl(X) :

10 .5 m3

Yapnn toplam rijitlii

: 453641 .92 m

48

Burulma Momentinden Dolay Duvara Gelen Kesme Kuvveti:

M by . DY . X 159.27 . 38.66.10.5 = 0.145ton 453641.92m3 = 453641.92 1-1

.[10 .6 + 0 .1425 ] = 10 .7475 ton

Aks 1. Kat (a) duvarna etkiyen toplam kesme kuvveti:

Yapdaki btn duvarlara gelen toplam kesme kuvvetleri 1. ve Zemin kat iin (Tablo4.17), (Tablo-4.18), (Tablo-4.19) ve (Tablo-4.20)de gsterilmitir. 4.6.3 Duvarlardaki Kayma Gerilmelerinin Belirlenmesi Duvara gelen deprem kuvveti duvar yatay en kesit alanna blnerek duvarda oluan kayma gerilmeleri hesaplanacak ve Denk.(4.4)den bulunacak duvar kayma emniyet gerilmesi ile karlatrlacaktr. Duvar emniyet gerilmeleri her duvar iin hesaplanmtr.(Tablo-4.21), (Tablo-4.22)de gsterilmitir.

Aks 1.Kat (a) Duvarnda Oluan Kayma Gerilmesi Bulalm 1-1 Aks (a) duvarna gelen toplam kesme kuvveti : 10 . 7475 ton 1-1 Aks (a) duvarnn yatay en kesit alan Emniyet gerilmesi: (Denklem 4.4) gre (a) Duvarn kayma gerilmesi (a) Duvarnn durumu(Tablo-4.23), (Tablo-4.24),2 : 2 . 00 0 . 29 = 0 . 58 m 2 : 21 . 50 ton / m

10 . 747 ( t ) = 18 . 6 ( ton / m 2 ) : 2 0 . 58 ( m ):

21.50 t / m2 18.6t / m2 (Salyor)(Tablo-4.26)da gsterilmitir.

Dier duvarlar iinde ayn tahkikler yaplarak emniyet gerilmeleriyle karlatrlmtr. (Tablo-4.25),

49

Tablo 4.17 Deprem kuvvetinin Y-Y ynnde etkimesi durumunda 1.kat duvarlarnda oluacak kesme kuvvetleri.Aksn Toplam Rijitlii (Dy)Akslarn Rijitlik Merkezine Dik Uzakl (x)

Dolu Duvara Gelen Kesme Kuvveti

Burulmadan Dolay Duvarlara Gelen Kesme Kuvveti

1.Kata Gelen Kesme Kuvveti (Qi)

Duvar Ad

ma

ton

m

ton

m2

ton0.49

1

b c d

135.33

10.5

37.35

1420.99

2

e f g

174.00

6

48.02

1044.00

0.36

3

h j

21.75

3

6.00

65.25

0.02

4k

79.75 250.7904

1.5

22.01 24.01 22.01

119.62

0.042 0.00 0.04

5 6

l m

87

0

0.00

79.75 n o

1.5

119.62

7

p r s

21.750

3

6.00

65.25

0.02

8

t u v

174.00

6

48.02

1044.00

0.36

9

y z

135.33

10.5

37.35

1420.99

0.49

TOP

908.66

250.79

5299.74

1.86

Toplam Kesme Kuvveti

(x).Dy

AKS

ton

37.85

48.39

6.02

22.05 24.01 22.05

6.02

48.39

37.85

252.65

50

Tablo 4.18 Deprem kuvvetinin Y-Y ynnde etkimesi durumunda Zemin.kat duvarlarnda oluacak kesme kuvvetleri1.Kata Gelen Kesme Kuvveti (Qi) Dolu Duvara Gelen Kesme KuvvetiBurulmadan Dolay Duvarlara Gelen Kesme Kuvveti

Akslarn Rijitlik Merkezine Dik Uzakl (x)


Duvar Ad

ma

ton

m10.5

ton

m2

ton0.74

1

b c d

135.33

55.84 1420.99

2

e f g

174.00

6

71.79 1044.00

0.54

3

h j

21.75

3

8.97

65.25

0.03

4k

79.75 l m 87 79.75 n o 374.94

1.5 0 1.5

32.90 35.89 32.90

119.62 0.00 119.62

0.06 0.00 0.06

5 6

7

p r s

21.75

3

8.97

65.25

0.03

8

t u v

174.00

6

71.79 1044.00

0.54

9 TOP

y z

135.33

10.5

55.84 1420.99

0.74

908.66

374.94 5299.74

2.78


(x).Dy

AKS

ton56.58

72.34

9.00

32.97 35.89 32.97

9.00

72.34

56.58

377.72

51

Tablo 4.19 Deprem kuvvetinin X-X ynnde etkimesi durumunda 1.kat duvarlarnda oluacak kesme kuvvetleriBurulmadan Dolay Duvarlara Gelen Kesme Kuvveti Akslarn Rijitlik Merkezine Dik Uzakl (y)

Dolu Duvara

1.Kata Gelen Kesme Kuvveti (Qi)

Gelen Kesme Kuvveti


Duvar Ad

m1

ton

m6.82

ton35.26

m21055.63

ton0.61

A

2 3 4 5

154.67

B

116.00 6 7 8

4.82

26.44

559.71

0.32

C

9 10

145.00

2.82

33.05

409.63

0.23

D

11 12

69.6

0.82

15.86

57.42

0.03

E

13 14 15

252.30

250.79

0.67

57.51

170.27

0.09

F

16 101.50 17 18 19 20 2.67

23.13

271.50

0.15

G

21 22 23 24

116

5.17

26.44

600.28

0.34

H

145.00 25 26

7.17

33.05

1040.36

0.60

TOP

1100.07

250.79

4164.84

2.41


(y).Dx

AKS

ton35.87

26.77

33.29

15.90

57.61

23.29

26.79

33.66

253.20

52

Tablo 4.20 Deprem kuvvetinin X-X ynnde etkimesi durumunda Zemin. kat duvarlarnda oluacak kesme kuvvetleriZ.Kata Gelen Kesme Kuvveti (Qi)Burulmadan Dolay Duvarlara Gelen Kesme Kuvveti

Dolu Duvara Gelen Kesme Kuvveti


Akslarn Rijitlik Merkezine Dik Uzakl (y)

Duvar Ad

m1

ton

m6.82

ton52.71

m21055.63

ton0.91

A

2 3 4

154.67

B

5 116.00 6 7 8 4.82

39.53

559.71

0.48

C

9 10

145.00

2.82

49.42

409.63

0.35

D E

11 12 13 14 15 16

69.6

0.82

23.72

57.42

0.04

252.30 374.9434

0.67

85.99

170.27

0.14

F

17 18 19

101.50

2.67

34.59

271.50

0.23

G

20 21 22 23 24

116

5.17

39.53

600.28

0.52

H

25 26

145.00

7.17

49.42

1040.36

0.90

TOP

1100.07

374.94

4164.84

3.61


(y).Dx

AKS

ton53.63

40.02

49.77

23.77

86.14

34.83

40.05

50.32

378.55

53

Tablo 4.21 (Denklem 4.4)e gre X ynndeki duvarlarn emniyet gerilmeleri

ton1

m

2

ton

m

2

ton0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5

m

2

ton

m

2

ton

12.73 12.43 12.73 13.20 13.20 13.20 13.20 17.88 10.35 17.88 7.53 15.93 11.27 15.93 17.91 14.99 14.99 17.91 13.20 13.20 13.20 13.20 13.20 13.92 13.92 13.20

15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15

21.36 21.21 21.36 21.60 21.60 21.60 21.60 23.94 20.17 23.94 18.76 22.96 20.63 22.96 23.95 22.49 22.49 23.95 21.60 21.60 21.60 21.60 21.60 21.96 21.96 21.60

25.46 24.87 25.46 26.41 26.41 26.41 26.41 35.77 20.70 35.77 15.06 31.87 22.08 31.87 35.82 29.98 29.98 35.82 26.41 26.41 26.41 26.41 26.41 25.40 25.40 26.41

A

2 3 4 5

B

6 7 8

C

9 10

D

11 12

E

13 14 15 16

F

17 18 19 20

G21 22 23 28.20 28.20 28.20 27.70 27.70 28.20

H

24 25 26

Z.Kat Kayma Emniyet Gerilmesim2

1.Kat Kayma Emniyet Gerilmesi

Duvar atlama Emniyet Gerilmesi

1.Kat Duvarndaki Basn Gerilmesi

Z.Kat Duvarndaki Basn Gerilmesi

Duvar Ad

Srtnme Katsays

AKS

27.73 27.43 27.73 28.20 28.20 28.20 28.20 32.88 25.35 32.88 22.53 30.93 26.04 30.93 32.91 29.99 29.99 32.91 28.20 28.20

54

Tablo 4.22 (Denklem 4.4)e gre Y ynndeki duvarlarn emniyet gerilmeleriDuvar atlama Emniyet Gerilmesi

tona

m

2

ton

m

2

ton0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5

m

2

ton

m

2

ton

13.00 13.34 13.80 13.31 16.56 14.32 19.07 20.81 17.85 19.07 11.44 8.71 16.62 11.20 19.07 20.81 17.85 13.31 16.56 14.32 13.00 13.34 13.80

15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15

21.50 21.67 21.90 21.65 23.28 22.16 24.53 25.40 23.92 24.53 20.72 19.35 23.31 20.60 24.53 25.40 23.92 21.65 23.28 22.16 21.50 21.67 21.90

26.00 26.69 27.61 26.62 33.12 28.65 38.15 41.62 35.70 35.70 22.64 17.43 33.24 22.40 38.15 41.62 35.70 26.62 33.12 28.65 26.00 26.69 27.61

1

b c d

2

e f g

3

h j

4k 26.32 23.71 31.62 26.20 34.07 35.81 32.85 28.31 31.56 29.32 28.00 28.34 28.80

5 6

l m n o

7

p r s

8

t u v

9

y z

Z.Kat Kayma Emniyet Gerilmesim2

1.Kat Kayma Emniyet Gerilmesi

Z.Kat Duvarndaki Basn Gerilmesi

1.Kat Duvarndaki Basn Gerilmesi

Duvar Ad

Srtnme Katsays

AKS

28.00 28.34 28.80 28.31 31.56 29.32 34.07 35.81 32.85 32.85

55

Tablo 4.23 Depremin Y-Y ynnde etkimesi durumunda 1.kat duvarlarnda oluacak kayma gerilmelerinin emniyet gerilmeleriyle karlatrlmasDuvar Kalnl (d)Duvarlara Gelen Kuvvetler Akstaki Toplam Kesme Kuvveti


Duvar Uzunluu (L)

Duvarlarn Rijitliklerinin Akstaki Toplam Rijitlie Oran


Duvar Ad

Duvardaki Kayma Gerilmesi

(k.A)/(H)

ma 2 3.5 1.5 4.5 2.5 5 0.5 0.5 0.5 0.5 5 7.5 0.5 5 0.5 0.5 0.5 4.5 2.5 5 2 3.5 1.5 2.25

m0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29

m38.66 67.66 29.00 65.25 36.25 72.50 7.25 7.25 7.25 7.25

m0.28 135.33 0.50 0.21 0.37 174 0.20 0.41 0.33 21.75 0.33 0.33 0.09 79.75

m

ton10.81

ton

m218.64 18.64 18.64 13.90 13.90 13.90 13.85 13.85 13.85 13.82 13.82 11.03 13.82 13.82 13.85 13.85 13.85 13.90 13.90 13.90 18.64 18.64 18.64

21.50 SALIYOR 21.67 SALIYOR 21.90 SALIYOR 21.65 SALIYOR 23.28 SALIYOR 22.16 SALIYOR 24.53 SALIYOR 25.40 SALIYOR 23.92 SALIYOR 24.53 SALIYOR 20.72 SALIYOR 19.35 SALIYOR 23.31 SALIYOR 20.60 SALIYOR 24.53 SALIYOR 25.40 SALIYOR 23.92 SALIYOR 21.65 SALIYOR 23.28 SALIYOR 22.16 SALIYOR 21.50 SALIYOR 21.67 SALIYOR 21.90 SALIYOR

1

b c d

37.85

18.92 8.11 18.14

2

e f g

48.39

10.08 20.16 2.00

3

h j

6.02

2.00 2.00 2.00

4k 72.50 87.00 7.25

22.05 0.90 20.04 24.01 24.01 2.00 22.05 0.90 0.33 20.04 2.00 6.02 2.00 2.00 18.14 37.85 10.08 20.16 10.81 48.39 18.92 8.11

5 6

l m n o

87

1.00 0.09

79.75 72.50 7.25 7.25 7.25 65.25 36.25 72.50 38.66 67.66 29.00 908.66 135.33 174.00 21.75

7

p r s

0.33 0.33 0.37 0.20 0.41 0.28 0.50 0.21

8

t u v

9

y z

TOP

0.29 908.66

Durumu

AKS

56

Tablo 4.24 Depremin Y-Y ynnde etkimesi durumunda Zemin.kat duvarlarnda oluacak kayma gerilmelerinin emniyet gerilmeleriyle karlatrlmasDuvarlara Gelen Kuvvetler Akstaki Toplam Kesme Kuvveti Duvar Kalnl (d)Duvar Uzunluu (L)


Duvarlarn Rijitliklerinin Akstaki Toplam Rijitlie Oran

Emniyet Gerilmesi


Duvar Ad

(k*A)/(H)

ma 2 3.5 1.5 4.5 2.5 5 0.5 0.5 0.5 0.5 5 7.5 0.5 5 0.5 0.5 0.5 4.5 2.5 5 2 3.5 1.5 2.25

m0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29

m38.66 67.66 29.00 65.25 36.25 72.50 7.25 7.25 7.25 7.25

m0.28 135.33 0.50 0.21 0.37 174.00 0.20 0.41 0.33 21.75 0.33 0.33 0.09 79.75

ton

ton16.16

ton

m227.87 27.87 27.87 20.78 20.78 20.78 20.71 20.71 20.71 20.67 20.67 16.50 20.67 20.67 20.71 20.71 20.71 20.78 20.78 20.78 27.87 27.87 27.87 0.00

ton

m228.00 SALIYOR 28.34 SALIYOR 28.80 SALIYOR 28.31 SALIYOR 31.56 SALIYOR 29.32 SALIYOR 34.07 SALIYOR 35.81 SALIYOR 32.85 SALIYOR 32.85 SALIYOR 26.32 SALIYOR 23.71 SALIYOR 31.62 SALIYOR 26.20 SALIYOR 34.07 SALIYOR 35.81 SALIYOR 32.85 SALIYOR 28.31 SALIYOR 31.56 SALIYOR 29.32 SALIYOR 28.00 SALIYOR 28.34 SALIYOR 28.80 SALIYOR

1

b c d

56.58

28.29 12.12 27.12

2

e f g

72.34

15.07 30.14 3.00

3

h j

9.00

3.00 3.00 2.99

4k 72.50 87.00 7.25

32.97 0.90 29.97 35.89 35.89 2.99 32.97 0.90 0.33 29.97 3.00 56.58 3.00 3.00 27.12 72.34 15.07 30.14 16.16 9.00 28.29 12.12 377.72 0.00

5 6

l m n o

87.00

1.00 0.09

79.75 72.50 7.25 7.25 7.25 65.25 36.25 72.50 38.66 67.66 29.00 908.66 135.33 174.00 21.75

7

p r s

0.33 0.33 0.37 0.20 0.41 0.28 0.50 0.21

8

t u v

9

y z

TOP

Durumu

AKS

57

Tablo 4.25 Depremin X-X ynnde etkimesi durumunda 1.kat duvarlarnda oluacak kayma gerilmelerinin emniyet gerilmeleriyle karlatrlmasAkstaki Toplam Kesme Kuvveti


Duvar Uzunluu (L)

Rijitliklerinin Akstaki Toplam Rijitlie Oran

Emniyet Gerilmesiton m227.73 27.43 27.73 28.20 28.20 28.20 28.20 32.88 25.35 32.88 22.53 30.93 26.04 30.93 32.91 29.99 29.99 32.91 28.20 28.20 28.20 28.20 28.20 27.70 27.70 28.20

Duvar Kalnl (d)


Duvar Ad

(k*A)/(H)

Duvarlara Gelen Kuvvetler

m1 2 4 2 1.5 1.5 1.5 1.5 1 8 1 6 5.5 8 5.5 1 2.5 2.5 1 1.5 1.5 1.5 1.5 1.5 2.25 2.25 1.5 2 3 4 5

m0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29

m38.67 77.33 38.67 29.00 29.00 29.00 29.00 14.50 116.00 14.50 69.60 79.75 92.80 79.75 14.50 36.25

m0.25 154.67 0.50 0.25 0.25 0.25 116.00 0.25 0.25 0.10 145.00 0.80 0.10 69.6 1.00 0.31 252.30 0.36 0.31 0.14 0.35 101.50

ton

ton8.96 17.93 8.96 6.69 6.69

ton

m2

15.46 15.46 15.46 15.38 15.38 15.38 15.38 11.48 11.48 11.48 9.13 11.41 9.13 11.41 11.47 11.47 11.47 11.47 15.39 15.39 15.39 15.39 15.47 15.47 15.47 15.47

SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR

A

35.8739

B

6 7 8

26.7702

6.69 6.69 3.32

C

9 10

33.2944

26.63 3.32

D

11 12

15.9005

15.90 18.21

E

13 14 15 16

57.6174

21.19 18.21 3.32 8.32

F17 18 19 36.25 14.50 29.00 29.00 29.00 29.00 29.00 43.50

23.2972 0.35 0.14 0.25 8.32 3.32 6.69 26.7938 6.69 6.69 6.69 6.73 10.09 33.6605 0.30 0.20 10.09 6.73 319.30

G

20 21 22 23

116

0.25 0.25 0.25 0.20 0.30

H

24 25 26

145.00 43.50 29.00 1100.07 1100.07

TOP

8.00

Durumu

Duvarlarn

AKS

58

Tablo 4.26 Depremin X-X ynnde etkimesi durumunda Zemin.kat duvarlarnda oluacak kayma gerilmelerinin emniyet gerilmeleriyle karlatrlmasAkstaki Toplam Kesme KuvvetiDuvarlara Gelen Kuvvetler Rijitliklerinin Akstaki Toplam Rijitlie Oran


Duvar Uzunluu (L)

Duvar Kalnl (d)

Emniyet Gerilmesiton m225.46 24.87 25.46 26.41 26.41 26.41 26.41 35.77 20.70 35.77 15.06 31.87 22.08 31.87 35.82 29.98 29.98 35.82 26.41 26.41 26.41 26.41 26.41 25.40 25.40 26.41


Duvar Ad

Duvarlarn

(k*A)/(H)

m1 2 4 2 1.5 1.5 1.5 1.5 1 8 1 6 5.5 8 5.5 1 2.5 2.5 1 1.5 1.5 1.5 1.5 1.5 2.25 2.25 1.5

m0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29 0.29

m38.67 77.33 38.67 29.00 29.00

m0.25 154.67 0.50 0.25 0.25 0.25 116.00

ton

ton13.40

ton

m223.11 23.11 23.11 23.00 23.00 23.00 23.00 17.16 17.16 17.16 13.66 17.07 13.65 17.07 17.15 17.15 17.15 17.15 23.02 23.02 23.02 23.02 23.13 23.13 23.13 23.13

SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR SALIYOR

A

2 3 4

53.63

26.81 13.40 10.00 10.00

B

5 6 7 8

40.02 0.25 0.25 0.10 10.00 10.00 4.97 49.77 39.82 4.97 23.77 23.77 27.22 86.14 31.68 27.22 4.97 12.43 34.83 0.35 0.14 0.25 0.25 12.43 4.97 10.01 10.01 40.05 0.25 0.25 0.20 0.30 10.01 10.01 10.06 15.09 50.32 0.30 0.20 15.09 10.06

29.00 29.00 14.50 116.00 14.50 69.60 79.75 92.80 79.75 14.50 36.25 101.50 36.25 14.50 29.00 29.00 116 29.00 29.00 29.00 43.50 145.00 43.50 29.00 1100.07 1100.07 252.30 69.6 145.00

C

9 10

0.80 0.10 1.00 0.31 0.36 0.31 0.14 0.35

D

11 12

E

13 14 15 16

F17 18 19 20

G21 22 23 24

H25 26

TOP

Durumu

AKS

59

5 SONULARDeprem blgelerinde yaplacak olan, hem dey hem yatay ykler iin tm tayc sistemi dolu tula malzemesinden oluturduumuz yma bina modelinin boyutlandrlmas 2. derece deprem blgesi iin standardmzca belirlenen kurallara gre yaplmtr. Yma yap modelimiz de dey yklerden dolay oluan basn gerilmelerini ve yatay yklerden dolay oluan kayma gerilmeleri standartlarmzdaki belirlenmi kurallara gre bulunmutur. Yma yap duvarlar zerinde yaplan tahkikler sonucunda modelimizdeki tayc duvarda yatay veya dey yklerden dolay oluan gerilmeler emniyet gerilmesinin altnda kmtr. Dolays ile yma yap modelimiz 2.derece deprem blgesi iin uygun bir modeldir.

60

KAYNAKLARBaylke, Nejat, 2001.Depreme Dayankl Betonarme ve Yma Yap Tasarm.zmir MO, 3.s.,zmir. Baylke, Nejat, 1999. Depremlerde Glendirilmesi.zmir MO, 15s, zmir Hasar Gren Yaplarn Onarm Ve

Baylke, N., 1992. Yma Yaplar. Bayndrlk ve skan Bakanl Afet leri Genel Mdrl Deprem Aratrma Dairesi Bakanl, 184s. Ankara. Baylke, N., 1998a. Depreme Dayankl Betonarme ve Yma Yap Tasarm. naat Mhendisleri Odas zmir ubesi Yayn No:27, 245s. zmir. Leon, Roberto, 2004. Seismic Strengthening Of Low-Rise Unreinforced Masonary Structures With Flexible Diaphragms . Klingner, R.E., 1999, Behavior of Masonry in the Northridge and Tecoman-Colima Earhquakes: Lessons learned and changes in the design provisions, Proc.of The Seismic retrofit of Historic Buildings Conferece, S.Francisco, Ca Arun G., 2004, UR Masonry Construction- EQ Resistant Design, UIA International Seminar Disasters and Architects, Chamber of Architects

EKLER

61

62

63

64

65

66

Documents

Yığma Yapı Tasarımı ve Analizi (Bitirme Tezi)