GİRİŞ

Günümüzde, küreselleşen ekonomik yapınedeniyle rekabet şartları ağırlaşmakta;insan faktörünü en iyi kullanan işletmelerveya kurumlar, rakiplerinin önünegeçmektedirler. Olağan üstü bir kârlılığaulaşmak ve rekabet üstünlüğünü elegeçirmek açısından, güç kaynakların enbaşında nitelikli insan gücü geldiğiunutulmamalıdır.

İnsanları daha verimli nasıl

çalıştırabilirsiniz?

Etkilemek ve inandırmak

İnanırsa işi daha özverili yapar.

Geleneksel yöntem: Çalışanlar ödül ceza ile yönetilirler.

Oysa; yaptığı işe inanan insanlar, üzerlerinde hiçbir baskı olmadığında, her gün yaptıkları işi daha verimli nasıl yapabileceklerini araştırmaktadırlar.

İşte; insanları etkileyerek hedefe yöneltme ve gönülden çalıştırma bir liderlik yeteneğidir.

Temel problem:

Günümüzde yöneticiler bu gerekli özellikleri gösterememektedirler.

ÇÖZÜM: Kurumlar gün geçtikçe, yönetici/lidere daha

fazla ihtiyaç duymakta ve mevcut yöneticilerine liderlik potansiyeli kazandırabilmek için, onlara liderlik eğitimi aldırma zorunluluğu duymaktadırlar..

Bir çok çalışmada ve günlük hayattaki konuşmalarda lider ve yönetici terimleri birbirinin yerine kullanılmaktadır.

Yöneticilik ve liderlik ??? Aynı kavramlar mı?

“Acaba YÖNETİM nedir?”

Yönetim, bir grup insanı belirlenmiş amaçlara

doğru yönlendirerek aralarındaki işbirliği ve koordinasyonu sağlama çabalarının

bütünüdür.

Yönetim

Yönetim, belirli amaçlara ulaşmak için başkaları

vasıtasıyla iş görmektir.

Yönetim

Yönetim çalışanların bağlılığını sağlamayayöneliktir.

Yönetim, yöneticinin atanma yoluyla eldeettiği kaynakları ve hakları kullanmasıdır.

Yönetim, saptanmış amaçları gerçekleştirmekiçin, çalışanlara biçimsel görevleri yaptırmayaçalışır.

Yönetim

Yönetimin niteliği, üst yönetici ve onuizlemek zorunda olan yöneticilerin,yönetim tarzına göre değişir.

Yönetimin sürdürülebilmesi için başarılısayılmak yeterlidir.

Yönetim

İ Müşteri açısından

Müşteri tatminidir. (Ürün ve hizmetin nekadar iyi olduğu konusundaki son kararıngetirdiği mutluluktur).

Verimliliktir (İşlerini yapabilmek için gereklieğitimden geçen, ihtiyaç duyduğu araç-gereçve talimatlarla desteklenen personelle eldeedilir).

Tedbirdir (Sorunlar ortaya çıkmadan önceçözümleri oluşturmak, ürün ve hizmetlerinyapısına tasarım yoluyla üstünlük vekusursuzluk katmaktır).

Kaliteli Yönetim

Esnekliktir (Talepleri karşılamak için değişmeyigöze almak ve bu konuda istekli olmaktır).

Etkili olmaktır (İşleri çabuk ve doğru olarakyapmaktır).

Bir programa uymaktır (İşleri zamanındayapmaktır).

İnsana yapılan yatırımdır (Uzun dönemde, birişi ilk seferinde doğru olarak yapmak, hatayısonradan düzeltmekten daha ucuzdur).

Yönetim

Bitmeyen bir süreçtir (Süregelen birgelişmeyi kapsar ve son bulduğu bir noktayoktur). Gelecektir (Daha iyiyi bulmak için sürekli

ve düzenli bir yolculuk yapmaktır). Amaca, kullanıma ve koşullara

uygunluktur.

Kısacası iyi yönetim, kusursuzlukarayışına sistemli bir yaklaşımdır.

Yönetim

LİDERLİK

“Ortak amaçlar için birleşen insanları,amaçları gerçekleştirmek için güdülemeetkileme sürecidir ve sanatıdır.”

“Küme üyelerinin kendine yaptığı olumluetkiden daha fazlasını onlara yapabilenküme üyesidir.”

Liderlik bir grup insanı belirli amaçlar etrafında toplayabilme ve bu amaçları gerçekleştirmek

için onları harekete geçirme yetenek ve bilgilerinin

toplamıdır.

Liderlik

Liderlik

Liderliğin amacıbireylerin hatalarını

bulmak ve kaydetmek değil, hataların nedenlerini ortadan kaldırmaktır.

EN İYİ OYUNCULARI BİR ARAYA GETİRMEK KOLAYDIR; ZOR OLAN

ONLARIN BİR ARADA OYNAMASINI SAĞLAMAKTIR.

CASEY STENGEL

Kurumsal LİDERLİK;Kurumsal lider, doğal liderin yaptığıgibi önceden konulmuş amacı, politikaları ve

işlevleri değiştirmeye yetkili değildir.Bu yüzden kendisinin ve çalışanların koymadığı

kurumsal amaçları gerçekleştirerek kurumsaletkinliği sağlamak ve sürdürmek için doğal lideregöre daha üstün özelliklere sahip olması gerekir.

Zeka, deneyim ve eğitim üstünlüğü gerekliniteliklerdir.

Buna göre; Ortalama olarak astlarından daha zeki (bilişsel

yönden üstün) olmalıdır. Astlarıyla dostluğa dayalı bir iletişim ve ilişki

kurabilmelidir. Yönetimde astlarından daha yeterli olmalıdır.(

Yönetim bilgisi, çatışmaları yönetme becerisiçevreden gelebilecek umulmadık durumlarailişkin karar verme ve yeterliği, sorunlarıgörebilme ve çözme.)

Kurumsal amaçların gerçekleştirilmesindeastlarından daha çok güdülenmiş olmadır.

Astların yeterliliklerini tanımalı, her biriniyeterli olacakları biçimde kullanmalı vegüçlerini değerlendirmelidir.

LİDERLİK: Toplumun her kesiminde rastlanançok geniş bir kavramdır.

Liderlik izleyenlerin lidere verdiği gücü, ruhsalsınırların ötesinde, liderin onları etkilemek içinkullanmasıdır.

Liderlik, izleyenlere alışılmışın üzerinde biretkiyi içerir.

Liderliğin sürdürülebilmesi için, liderinetkinliğini sürdürebilmesi gerekir.

Liderlik, izleyenlerin yeterliliklerini eylemedönüştürmelidir.

LİDER: Değişmeyle ilgilenir, vizyon sahibidir.

Yönlendiricidir

İzleyenleri, motive eder ve mücadele ruhu aşılar.

İzleyenlerin ortalama etkisinden daha çoğunuonlara yapıp, bağlılıklarını sağlayarak başageçmiştir.

Konuşma metnini kendisi yazar.

Lider;

Paylaşılmış amaca dayalı gücü vardır. Kararlı, çalışkan ve kendisine güvenir. Sorumluluklarını gönüllü olarak üstlenir. Lider, zeka, kavramsal düşünme,

yaratıcılık, incelik ve diplomatlık,etkileyici konuşma ve ikna edebilme,örgütleme ve sosyal becerilere sahiptir.

GERÇEK LİDER SAHTE LİDER KARŞILAŞTIRMASI

Gerçek Lider Sahte LiderEkibini başarıya götürür. Başarıları kendine mal eder.

Bilgiyi yayar. Bilgiyi saklar.Hatasını itiraf eder, hata yapanı

affeder.Hatasını kabul etmez, hata yapanı da affetmez.

Ekibini korur. Kendinden başkasını düşünmez.Herkesin potansiyelinin ortaya

çıkmasına rehberlik eder.Herkesin kendisi gibi davranmasını ister.

Sorunları basite indirger. En basit bir sorunu bile karmaşık hale getirir.

Sevincini ve kederini .personeliyle paylaşır

Sevincinde neşesinde, kederinde yanına yaklaşılmaz.

Personeliyle beraber olmaktan mutluluk duyar.

Personeliyle beraber olmaktan rahatsızlık duyar.

Dinlemesini bilir. Konuşmaya bayılır.

Yeni Liderlik Yaklaşımları

işe dönük liderlik, karizmatik liderlik, dönüştürücü liderlik, interaktif liderlik ve uşak liderlik yaklaşımlarıdır.

İşe Dönük Liderlik

Her yöneticinin bulunduğu makamdan kaynaklanan bir gücü vardır. İşe dönük liderler çalışmalarını daha çok bu gücü kullanarak yürütmektedirler. Kısacası; işe dönük liderlik yasal güce dayalı bir liderlik yaklaşımıdır. Yasal gücü kullanarak verimlilik elde etme esasına dayanmaktadır. Daha çok kamu kuruluşlarında kullanılan bir liderlik tarzıdır.

Karizmatik Liderlik karizma; idealleri belirleyen, başkalarını etkileme

konusunda üstün yeteneklere sahip kişilik özelliklerinden oluşmaktadır.

Karizmatik liderler, kişilik özellikleri itibariyle izleyicilerini normal beklenenden daha fazla motive etme yeteneğine sahiptirler.

Karizmatik liderler, işlerini üç şekilde yaparlar

Çalışanların da özdeşleşebileceği bir vizyon ortaya koyma,

Herkes için geçerli bir değerler sistemi kurma,

Çalışanlara güvenme ve bunun karşılığında onların güvenini kazanmadır.

Bu aşamalardan sonra birer izleyici haline gelen çalışanlar, kapasitelerinin üzerinde çalışma konusunda motive olmaktadırlar.

Dönüştürücü Liderlik

Bu liderlik yaklaşımı, yeniliğe, değişime ve reforma yönelik bir vizyon ortaya koyarak çalışanların kendilerini gerçekleştirme arzularını kamçılamakta, kişisel çıkarlarla örgütsel çıkarları bağdaştırarak örgütsel çıkarlara gönülden bağlanmayı sağlamaktadırlar.

Aslında; karizmatik liderlerde de gönülden bağlanma vardır. Fakat, buradaki bağlılık vizyona değil, liderlerin kendisinedir.

Karizma, Telkin yeteneği, Entelektüel uyarıcı güç ve izleyiciler üzerinde birebir etki gibi özelliklere sahiptirler.

Bu yapıdaki liderler çalışanları kural, direktif ve ödüllerle yönlendirmezler.

Vizyon koyarlar; değer ve fikirleri paylaşırlar; birebir ilişkiler kurarak izleyicileri daha iyi tanırlar.

Farklı aktiviteler yaparak izleyicileri örgüte bağlarlar ve değişim esnasında izleyicilere yardımcı olurlar.

Dönüştürücü Liderlik

İnteraktif Liderlik

Yeni liderlik yaklaşımlarından biri İnteraktif lider; anlaşma sağlama, katılım

ve umursama ile dikkat çekmektedir. Bu liderlik yaklaşımında liderler,

çalışanları hedeflerine ulaşma konusunda desteklemektedirler.

Bu liderlik özelliği, özellikle kadınlarda görülmektedir.

Erkekler daha çok rekabetçi, bireyci ve dikey hiyerarşi taraftarı iken; bayan liderler gücü ve bilgiyi paylaşma, işçileri güçlendirme ve çalışanların kişisel değerlerini geliştirmede yardımcı olma eğilimindedirler.

İnteraktif Liderlik

Uşak Liderlik

Uşaklık ve hizmetçilik olarak bilinen bu liderlik anlayışı; izleyicilerin ihtiyaçları ile başlayan temel liderlik yaklaşımıdır. Temeli; işçilerin işi yapmak için var

oldukları kadar, işin de işçilerin gelişimi için gerekli olduğu düşüncesidir.

Uşak liderlerin esas amacı; çalışanları organizasyon hedefleri ile özdeşleştirmek ve onları bu amaçlar istikametinde en üst seviyede motive etmektir. Uşak liderlik anlayışı öğrenen organizasyonlar için kullanışlı bir liderlik yaklaşımıdır. Çünkü bu organizasyonlarda çalışanlara tam bir serbesti vermek ve sadakate dayalı bir yapı oluşturma ihtiyacı bulunmaktadır.

Uşak Liderlik

Lider Davranış Biçimleri

Liderler yönetim anlayışları ve içinde bulundukları şartlar gereği olarak farklı davranış biçimleri geliştirmektedir. Bu davranış biçimleri;

– demokratik, – otokratik ve – tam serbesti tanıyan davranış biçimleri olmak

üzere üç ana grupta incelenmektedir.

Otoriter liderler

Yüksek düzeyde yetki kullanma ihtiyacı duyduklarını, geleneksel davranış biçimlerine sıkı bağlılık gösterdiklerini, yetkiyi merkezî hale getirdiklerini, ödüllendirme ve cezalandırma güçlerini sık sık kullandıklarını ve daha çok örgütsel amaçları başarma konusunda başarılı olduklarını ortaya koymaktadır.

Demokratik liderler

Otoriteyi başkalarına devretme konusunda gönüllü davranan, Katılımı teşvik eden ve Çalışanları etkilemek için bilgi ve iletişim

gücünü kullanan liderlerdir. Bu liderler; plan ve politikaların

belirlenmesinde, kararların alınmasında daima astlarının fikirlerini alırlar, onları karara ortak ederler.

Tam serbesti tanıyan liderler

Çok az yetkiye ihtiyaç duymaktadırlar. Yetkiyi, çalışanlara devrederek onların plan ve programları yapmalarına fırsat vermektedir. Liderler çalışanlar üzerinde mümkün

olduğu kadar az kontrol ve baskı uygulamaktadır.

Hangisi daha uygun?

HEPSİ,,,,, HİÇBİRİSİ?

Uygulayacağı liderlik tarzı ne olursa olsun, yöneticiliğine liderliğini katmayanlar başarıyı maksimum yakalayamamakta, iş yerinde olumlu bir çalışma iklimi oluşturamamaktadırlar. Bunun sonucunda ise düşük verimlilik ve

iş tatminsizliği, bireysel ve örgütsel çatışmalar kendisini göstermekte, insan kaynakları açısından büyük kayıplar ortaya çıkmaktadır.

Yöneticilik ve Liderlik

Yöneticilik bir meslektir ve işletmelerin kurulmasıyla ortaya çıkmıştır; liderlik ise bir davranış biçimidir. Belli bir amaç doğrultusunda bir araya

gelen insanların var olduğu her ortamda liderlikten söz edilebilir.

YÖNETİCİ; lider olmayabilir.

Yönetici, yasal gücünü kullanır, ödül vecezaya dayalı gücü vardır.

Yönetici sermaye sahibi ya da yönetsel erktarafından atanır.

Yönetici, yapıyı korumayla ilgilenir. Yönetici, yazılı konuşma metnini okur. Yönetici, denetler, düzenler, eşgüdümler. Yönetici, saptanmış amaçları gerçekleştirmek

için biçimsel görevleri yaptırmaya çalışır.

YÖNETİCİLİK VE LİDERLİK ÖZELLİKLERİ

YÖNETİCİ LİDERYönetir. Yönlendirir.

Mevcut düzeni sürdürür. Yenilik peşindedir.Otoritesi statüsünden

kaynaklanır.Otoritesi kendisindendir.

Yetkileri kendisinde toplar. Astlarını yetkilendirir.İtaati vurgular. Katılımı vurgular.

Planlara aşırı bağlıdır. Alternatif yaklaşımlara açıktır.Belirlenmiş amaçlara hizmet

eder.Yeni amaçlar ortaya koyar.

İşi doğru yapar. Doğru işi yapar.Kontrolü vurgular. Güveni esas alır.

Yöneticiler ‘işleri doğru yaparlar’, ‘liderler ise doğru işleri yaparlar’ (W.Bennis)

Yönetici ve Lider

Yöneticilik, daha çok, kurumu temsil etme, grup gayretini koordine etme ve amaçlar doğrultusunda personeli yöneltme eylemi ve işlevidir.

Örgütsel ve yönetimsel liderlik ise, yöneticinin, aynı zamanda doğuştan gelen liderlik gücü ve yeteneği ile, astlarını etkili ve verimli bir şekilde çalıştırabilme, onları gönül gücüyle etkileyebilme yeteneğidir.

Liderlik, en kısa tanıyla, insanları etkileme sanatıdır.

Yönetici ve Lider

Günümüzde her yönetici, başarılı olabilmek için liderlik özelliklerine sahip olmalıdır.

Günümüzde lider tek adam değildir, ekibi olan bir takım oyuncusudur.

Lider insan odaklı, katılımcı, paylaşımcı, yaratıcı, yalın, açık, esnek ve öncü kişidir. Misyon ve vizyon sahibidir. Dolayısıyla örnek kişidir

Yönetici ve Lider

Her yönetici liderlik özelliklerini taşımayabilir. Yani, her yönetici bir lider değildir. Ancak son yıllarda işletmeler, “lider

yönetici” özelliğine sahip kişileri bünyelerinde görmek istemektedirler. Yönetici hak ve yetki sahibidir ancak güç

ve yetenek, liderde varolan özelliktir.

Lider

-motive eden -önderlik eden -politika, ilke ve hedefleri belirleyen -astlarını eğiten, yol gösteren -işin nasıl yapılacağını öğreten -ekip ruhuna inanan -insanların kendisini duygusal olarak sevdiği ve

benimsediği kişi olarak anlatılabilir

Lider yönetici

- temsil niteliği taşıyan - ekip kuran - sorun çözen - etkin karar veren - hakemlik yapan - koordinatör olan - ilham veren - önerilerde bulunan

Lider yönetici

- örnek olan - öncü ve rehber olan - insan odaklı olan - hizmet eden ve hizmete önem veren - güvenlik sağlayan - işbirliği sağlayan- empati yeteneğine sahip - katılımcı - risk ve sorumluluk alan kişidir.

Lider yönetici empatik davranışlara da sahip olmalıdır

– Liderlik özellikleri arasında; kişinin kendini iyi ifade edebilmesi, başkalarıyla uyumlu ilişkiler kurabilmesi, toplumsal duyarlılıkları yüksek olma gibi özellikleri başta gelmektedir.

Bu özellikler, kişilerde empati becerisini gerektirmekte, ya da empati becerisi, bu becerileri ortaya çıkarmaktadır.

Liderde Olması Gereken dört ana özellik

Grupları organize edebilme

Liderin temel becerisi; kurum içindeki insanları harekete geçirip, çabalarının koordinasyonunu içerir.

Bu, tiyatro yöneticilerinde ya da prodüktörlerde, subaylarda ve her türdeki organizasyon veya birimin başındaki etkili yöneticilerde görülen yetenektir.

Tartışarak çözüm bulma

Çatışmaları engelleyen, ya da alevlenen anlaşmazlıklara çözüm bulan arabulucu becerisidir.

Bu beceriye sahip olanlar, anlaşma yapar, tartışmalarda hakem olur veya arayı bulmakta ustalaşırlar; diplomasi, arabuluculukta uzmanlık

Kişisel bağlantı

Empati ve bağlantı kurma yeteneği. İlişkiye girmeyi ya da kişilerin hislerinin

ve ilgi konularının farkına varıp uygun tepki vermeyi kolaylaştırır. Bu tür kişiler iyi bir takım oyuncusudur.

Sosyal analiz

İnsanların hislerinin, niyetlerini ve sorunlarını keşfedebilme ve içgörü sahibi olabilme.

Başkasının ne hissettiğini bilmek, kolaylıkla yakınlık veya ahenk kurmaya yol açabilir.

SON olarak

Lider; Dürüst ve gerçekçi olmalıdır. Zeki ve pratik olmalıdır. En zor koşullarda çare bulucu, zor problemi

çözen kişi olmalıdır. Kendini büyük, insanları küçük gören kişi

olmamalıdır. Çalışanı ve çalışmayanı ayırt edebilmelidir. Takdir ve cezayı yerinde kullanmalıdır.

SON olarak

Çalışanın düşüncelerini dinlemeli, çıkan karar müşterek karar olmalıdır.

Lider, hep emir veren insan değildir. Aynı zamanda dinleyendir.

Eğitici olmalıdır. Takip eden, kontrol eden, nezaret yapabilen

veya yaptırabilen kişidir.