Upload
trinhthuy
View
218
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Pilotazowy Program Profilaktyki Zakazen HCV
ZakaZakazzenia i zachorowania enia i zachorowania
etiologii HCVetiologii HCV
-- epidemiologia i profilaktykaepidemiologia i profilaktyka
Swiatowa Organizacja Zdrowia szacuje, ze zakazeni
HCV stanowia 3% populacji swiatowej i okolo 1,5%
ludnosci Polski
wedlug Polskiej Grupy Ekspertów szacunkowa liczba
zakazonych HCV wynosi okolo 730 tysiecy
Rozpowszechnienie zakazen HCV
oficjalna rejestracje zachorowan na wzw C rozpoczeto w Polsce w 1997 roku, notujac rocznie od okolo 800 do 3 tysiecy zgloszen, przy czym polowa z nich pochodzila ze stacjach krwiodawstwa
nieprecyzyjna ocena epidemiologiczna wskutek
bezobjawowosci i braku czynnego przesiewu
brak danych oraz oceny epidemiologicznej w zakresie powiklan zakazen HCV, to jest marskosci i raka watrobowokomórkowego
Rozpowszechnienie zakazen HCV w Polsce
Wzw C – swiatowy problem zdrowotny
170-200 mln ludzi zakazonych 3% populacji na swiecie
szacuje sie, ze smiertelnosc z powodu HCV moze sie
potroic w ciagu nastepnych 10-20 lat
Europa
liczba zakazonych HCV – 7,3-8,8 mln
zapadalnosc > 1,2% kraje poludniowo-wschodnie
< 0,1% pólnocne
zgony - 86 tysiecy osób rocznieglówna przyczyna przeszczepien watroby
Uwe Siebert, Nicolai Muhlberger, Stefan Zeuzem 2008
Raport WHO 2000
Czestosc zakazen HCV
Polska 4% ?
14.435 badanych ochotników
1.000 hospitalizowanych dzieci
320 chorych na cukrzyce
Polska 1,9% ?
70% IVDU (do 90% HIV+); 30-60% hemodializowani (15%)
Hoffmann, praca dok torska 1995, Bydgoszcz
Muszynska, praca doktorska 1999, Bydgoszcz
Bielawski i wsp. Arch.Med.Res. 2000, 31: 537
WHOWHO
PolPolska ska 1,5% 1,5% ?? sswiatwiat 3%3%
Ryzyko dodatniego anty-HCV – cala populacja
u mezczyzn – 2-krotnie wieksze
u mieszkajacych w miastach – 2-krotnie wieksze
> 3 pobytów w szpitalach - o polowe wieksze
przetoczenia krwi przed 1992 – 3-krotnie wieksze
dozylnie przyjmujacy narkotyki – 7-krotnie wieksze
wklucia oraz inne inwazyjne zabiegi medyczne
wykonywane niesterylnym sprzetem lub brudnymi
rekami/rekawiczkami:
- brak wiedzy,
- brak lub nieprzestrzeganie
procedur postepowaniaaseptycznego
i antyseptycznego
Medyczne przyczyny zakazenia HCV
dozylna i donosowa narkomania (wspólne igly/aplikatory)
tatuowanie/kolczykowanie wykonywane niesterylnym
sprzetem
zabiegi upiekszajace (fryzjer, kosmetyczka), przy
których doszlo do naruszenia ciaglosci skóry czy
sluzówek
akupunktura wykonywana niesterylnym sprzetem
Pozamedyczne czynniki ryzyka zakazenia HCV
3-5% - srednia czestosc zakazen wertykalnych HCV, w tym: 1-3% - matki HCV RNA (-), 4-6% - matki replikujace HCV
15-20% - jesli matka HCV(+) jest dodatkowo obciazona, tj.: z koinfekcja HIV/HCV, wysoko replikujaca, przyjmujaca leki odurzajace droga dozylna, z aktywnoscia AlAT > 110 IU/m, poddana ryzykownymzabiegom polozniczym lub traci > 500 ml krwi
ciecie cesarskie zmniejsza ryzyko transmisji u ciezarnych z wysoka wiremia
karmienie naturalne jest bezpieczne
Zakazenia wertykalne HCV
grupy zawodowego ryzyka:
personel medyczny
strazacy (ratownicy)
policjanci
funkcjonariusze sluzby wieziennej
aktualnie najczesciej wystepujaca choroba zawodowa
personelu medycznego
niewielki odsetek eksponowanych na krew poddaje sie
testowaniu w kierunku infekcji HCV
Zakazenia zawodowe HCV
ü
ü
ü
ü
„ Procedury krwiodawstwa”
Przegladowe badania wirusologiczne wykonywane sa przed kazdym
oddaniem krwi u kazdego dawcy przy pomocy technik serologicznych
(anty-HCV, anty-HIV i HBsAg) i molekularnych (NAT – HCV-RNA, HIV-
RNA i HBV-DNA). Badania NAT wykonywane sa od roku 2000, obecnie
w 12 Pracowniach Biologii Molekularnej w Regionalnych Centrach Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa.
Czestosc wykrywania HCV-RNA i HBV-DNA u dawców bez markerów
serologicznych jest w Polsce wyzsza, a czestosc wykrywania HIV-RNA
zblizona do obserwowanej w innych krajach Europy.
W latach 2000-2008 u dawców bez markerów serologicznych wykryto:
HCV-RNA u 74/ 5.94 mln donacji, HBV-DNA u 67/2.92 mln donacji,
HIV-RNA u 2/3.04 mln donacji.
wielokrotne stosowanie sprzetu jednorazowego uzytku, m.in. do:
- dzielenia multidawek preparatów
podawanych pozajelitowo,
- aplikacji leków.
Medyczne czynniki ryzyka zakazenia HCV
poslugiwanie sie sprzetem skazonym materialem biologicznym zawierajacym HCV:
- nieskuteczna sterylizacja
lub/i dezynfekcja,
- wtórne skazenie narzedzi
w wyniku nieprzestrzegania
procedur zabiegów
Medyczne czynniki ryzyka zakazenia HCV
Bledy w dezynfekcji:
wybór niewlasciwego preparatu
zbyt niskie stezenie roztworu
skrócenie czasu dezynfekcji
zle wstepne umycie narzedzi
uzycie niejalowej wody do splukania preparatu
wtórne skazenie zdezynfekowanego narzedzia przy transporcie/przechowywaniu/podczas zabiegu
Medyczne czynniki ryzyka zakazenia HCV
Bledy w sterylizacji:
rezygnacja z wyjalawiania
uzywanie niesprawnej aparatury
brak monitorowania i kontroli skutecznosci procesu
niedokladne mycie wstepne
brak wstepnej dezynfekcji
zbyt duza liczba narzedzi w opakowaniu zbiorczym
Medyczne czynniki ryzyka zakazenia HCV
Uzywanie wyrobów medycznych niezgodnie z ich przeznaczeniem czy instrukcja ich dekontaminacji,
np. ponowne uzywanie sprzetu medycznego przeznaczonego przez producenta wylacznie do jednorazowego uzytku
Medyczne czynniki ryzyka zakazenia HCV
zapobieganie nowym zakazeniom
wczesne wykrywanie zakazonych i skuteczne leczenie
chorych
prowadzenie wlasciwego nadzoru epidemiologicznego
Strategia zwalczania epidemii zakazen HCV
poprawa bezpieczenstwa zabiegów przebiegajacych z naruszeniem ciaglosci tkanek
zapobieganie i zwalczanie narkomanii
unikanie zagrozen zwiazanych z niemedycznym uszkodzeniem skóry (zabiegi kosmetyczno-upiekszajace)
unikanie niebezpiecznych zachowan seksualnych
Zapobieganie nowym zakazeniom HCV(profilaktyka pierwotna)
minimalizacja zawodowego narazenia na krew poprzez:
wybór procedur obciazonych niskim ryzykiem zakluc
i skaleczen (np. zabiegi z uzyciem technik
endoskopowych, uzywanie nozy termicznych,
staplerów, itp.)
stosowanie srodków ochrony osobistej (okulary ochronne)
- poslugiwanie sie „ bezpiecznym sprzetem” (systemy zamknietego poboru krwi, igly retrakcyjne, itp.)
Zapobieganie nowym zakazeniom HCV(profilaktyka pierwotna)
-
-