ZAKON O PREDUZEIMA BRKO DISTRIKTA BOSNE I HERCEGOVINE o preduzec-ima Brc--ko... · 3 javnost podataka.....26 glava 6: standardi ponaanja odgovornog lica preduzea i pravna zatita

ZAKON O PREDUZE IMA

BR KO DISTRIKTA BOSNE I HERCEGOVINE

2

SADR AJ:

ZAKON O PREDUZE IMA BR KO DISTRIKTA BOSNE I HERCEGOVINE....................... 11 DIO 1: OP TE ODREDBE..................................................................................................... 11

Predmet zakona................................................................................................................. 11 Definicije ............................................................................................................................ 11 Dru tva i preduze a ........................................................................................................... 11 Pravno lice i registrovanje.................................................................................................. 12 Djelatnost ........................................................................................................................... 12 Odgovornost preduze a i vlasnika..................................................................................... 13 Sjedi te .............................................................................................................................. 13 Preduze a sa sjedi tem van Distrikta ................................................................................ 14 Po etak rada podru nice ................................................................................................... 14 Glavna podru nica ............................................................................................................. 14

GLAVA 1: NAZIV PREDUZE A ............................................................................................ 14 Naziv .................................................................................................................................. 14 Zabrane i ograni enja naziva............................................................................................ 15 Ekskluzivnost naziva preduze a ........................................................................................ 16

GLAVA 2: REGISTROVANJE PREDUZE A ........................................................................ 16 Obaveza registrovanja ....................................................................................................... 16 Izmjene i dopune i prestanak preduze a ........................................................................... 16

GLAVA 3: ZASTUPANJE....................................................................................................... 16 Zastupanje preduze a ....................................................................................................... 16 Prokura .............................................................................................................................. 17 Zajedni ka prokura ............................................................................................................ 17 Obim prokure ..................................................................................................................... 17 Prestanak prokure.............................................................................................................. 17 Prenos prokure .................................................................................................................. 17 Registrovanje prokure........................................................................................................ 17

GLAVA 4: POSLOVNA TAJNA I ZABRANA KONKURENCIJE............................................. 17 Definicija poslovne tajne .................................................................................................... 18 Za tita poslovnih tajni ........................................................................................................ 18 Zabrana konkurencije ........................................................................................................ 18 Kr enje zabrane konkurencije............................................................................................ 18

GLAVA 5: POSLOVNE KNJIGE I GODI NJI ZAVR NI RA UN 19 ODJELJAK 1: OP TE ODREDBE......................................................................................... 19

Obim i principi .................................................................................................................... 19 Mala, srednja i velika preduze a........................................................................................ 19 Odgovornost za obra une i zavr ne ra une ...................................................................... 20 uvanje knjiga i dokumentacije .......................................................................................... 20

ODJELJAK 2: KNJIGOVODSTVENI DOKUMENTI I POSLOVNE KNJIGE .......................... 20 Poslovne knjige.................................................................................................................. 20 Kontni ra un i izgled ra una............................................................................................... 20

ODJELJAK 3: KNJIGOVODSTVENI IZVJE TAJI - OP TE.................................................. 22 Neophodni uslovi i sadr aj ................................................................................................. 22 Knjigovodstveni izvje taj .................................................................................................... 22 Knjigovodstveni bilans ....................................................................................................... 22 Izvje taj o dobiti i gubicima poslovanja ............................................................................. 23 Konsolidovani, zajedni ki izvje taji ................................................................................... 24 Knjigovodstveni izvje taji u likvidaciji ili ste aju ................................................................. 24

ODJELJAK 4: VALORIZACIJA STAVKI U KNJIGOVODSTVENOJ IZJAVI .......................... 24 Osnova i principi valorizacije.............................................................................................. 24 Godi nji inventar ................................................................................................................ 24 Amortizacija ....................................................................................................................... 24 Imovina u devizama i dragocjenim metalima ..................................................................... 24 Nenov ana aktiva i pasiva ................................................................................................. 25 Raspodjela dobiti i pokrivanje gubitaka.............................................................................. 25

ODJELJAK 5: UVID JAVNOSTI............................................................................................. 25 Priprema i sadr aj godi njeg zavr nog ra una .................................................................. 25 Podno enje zavr nih ra una za upis u registar ................................................................. 25

3

Javnost podataka............................................................................................................... 26

GLAVA 6: STANDARDI PONA ANJA ODGOVORNOG LICA PREDUZE A I PRAVNA ZA TITA VLASNIKA KAPITALA PREDUZE A 26

Nadoknada tro kova postupka odgovornom licu .............................................................. 27 Osiguranje od odgovornosti odgovornog lica.................................................................... 27 Izvedene tu be preduze a i vlasnika kapitala preduze a................................................. 27

DIO 3: PREDUZETNIK .......................................................................................................... 28 Shodna primena zakona .................................................................................................... 28 Posebnosti preduzetnika.................................................................................................... 28

DIO 4: DRU TVA .................................................................................................................. 28 GLAVA 1: DRU TVO SA NEOGRANI ENOM ODGOVORNO U ................................... 28 ODJELJAK 1: OSNIVANJE ................................................................................................... 28

Definicija ............................................................................................................................ 28 Primjena Zakona o obligacionim odnosima ....................................................................... 28 Prijava za upis u registar.................................................................................................... 29

ODJELJAK 2: PRAVNI ODNOSI IZME U LANOVA .......................................................... 29 Sloboda ugovaranja ........................................................................................................... 29 Ispunjavanje obaveza ....................................................................................................... 29 Nadoknada tro kova i obe te enje.................................................................................... 29 Pla anje kamate ................................................................................................................ 30 Nepo tovanje zabrane konkurencije.................................................................................. 30 Upravljanje poslovima........................................................................................................ 30 Prenos prava na upravljanje poslovima ............................................................................. 30 Nepo tovanje uputstava i obaveze informisanja................................................................ 31 Obim ovla tenja u upravljanju poslovima.......................................................................... 31 Odricanje od prava upravljanja poslovima ......................................................................... 31 Pravo na pregled................................................................................................................ 31 Dono enje odluka .............................................................................................................. 31 Godi nji zavr ni ra un........................................................................................................ 32 Raspodjela dobiti i pla anje gubitka................................................................................... 32 Redukovanje udjela kapitala .............................................................................................. 32 Ograni enja prenosa udjela kapitala.................................................................................. 32

ODJELJAK 3: PRAVNI ODNOSI LANOVA I TRE IH LICA................................................ 32 Zastupanje ......................................................................................................................... 33 Opozivanje ovla enja za zastupanje................................................................................ 33 Li na odgovornost lana .................................................................................................... 33 Prigovori lana dru tva ..................................................................................................... 33 Vra anje pozajmica............................................................................................................ 33 Odgovornost novog lana dru tva ..................................................................................... 34 Obaveza pokretanja postupka ste aja ili prinudnog poravnanja....................................... 34

ODJELJAK 4: PRESTANAK DRU TVA I LANSTVA U DRU TVU................................... 34 Razlozi za prestanak dru tva............................................................................................. 34 Otkazivanje lanstva .......................................................................................................... 35 Prestanak odlukom suda ................................................................................................... 35 Dru tvo osnovano do kraja ivota jednog lana ................................................................ 35 Za tita lana koji postupa u dobroj vjeri ............................................................................. 35 Smrt, ste aj ili prestanak lana .......................................................................................... 35 Napu tanje lana ............................................................................................................... 36 Obra un po prestanku svojstva lana............................................................................... 36 Udio lana koji odlazi u nedovr enim poslovima dru tva................................................... 36 Nastavak rada dru tva sa nasljednicima kao lanovima ................................................... 36 Nastavak rada dru tva sa jednim lanom .......................................................................... 36 Preuzimanje od strane jednog lana.................................................................................. 37 Prijava za upis u registar................................................................................................... 37

ODJELJAK 5: LIKVIDACIJA DRU TVA................................................................................ 37 Likvidacija po prestanku dru tva........................................................................................ 37 Imenovanje likvidatora ....................................................................................................... 37 Opoziv likvidatora............................................................................................................... 37 Upis u registar.................................................................................................................... 38

4

Prava i obaveze likvidatora ................................................................................................ 38 Povrat stvari ....................................................................................................................... 38 Zajedni ko zastupanje i upravljanje poslovima.................................................................. 38 Neograni enost ovla enja................................................................................................ 38 Pridr avanje naloga ........................................................................................................... 38 Ozna avanje naziva dru tva.............................................................................................. 39 Likvidacioni obra un .......................................................................................................... 40 Raspodjela sredstava ........................................................................................................ 40 Obra un izme u lanova dru tva ...................................................................................... 40 Unutra nji i vanjski odnosi ................................................................................................. 40 Prijava za brisanje dru tva i poslovne knjige ..................................................................... 41 Rok za zastarjelost potra ivanja od lanova dru tva ......................................................... 41

GLAVA 2: KOMANDITNO DRU TVO ................................................................................... 41 ODJELJAK 1: OSNIVANJE ................................................................................................... 41

Definicija ............................................................................................................................ 41 Prijava za upis u registar.................................................................................................... 41

ODJELJAK 2: PRAVNI ODNOSI IZME U LANOVA DRU TVA ........................................ 42 Sloboda ugovaranja ........................................................................................................... 42 Upravljanje dru tvom ......................................................................................................... 42 Nepridr avanje odredaba o zabrani konkurencije.............................................................. 42 Pravo uvida ........................................................................................................................ 42 Dobit i gubitak .................................................................................................................... 42 Raspodjela dobiti i teret pla anja gubitka .......................................................................... 42 Podizanje novca i pla anje dobiti ...................................................................................... 43

ODJELJAK 3: PRAVNI ODNOSI LANOVA DRU TVA PREMA TRE IM LICIMA ............. 43 Zastupanje ......................................................................................................................... 43 Odgovornost komanditora.................................................................................................. 43 Obim odgovornosti............................................................................................................. 43 Smanjenje udjela u kapitalu ............................................................................................... 44 Odgovornost novog lana dru tva ..................................................................................... 44 Odgovornost prije upisa u registar ..................................................................................... 44 Smrt ili prestanak komanditora .......................................................................................... 44

GLAVA 3: DIONI KO DRU TVO......................................................................................... 44 ODJELJAK 1: OP TE ODREDBE......................................................................................... 44

Definicija ............................................................................................................................ 44 Osniva i ............................................................................................................................. 45 Kapital ................................................................................................................................ 45 Minimalani nominalni iznos osnovnog kapitala .................................................................. 45

ODJELJAK 2: DIONICE......................................................................................................... 45 Minimalna nominalna vrijednost dionice ............................................................................ 45 Dionice kao hartije od vrijednosti ....................................................................................... 45 Oblik dionice ...................................................................................................................... 45 Obi ne i privilegovane dionice ........................................................................................... 46 Klase dionica...................................................................................................................... 46 Pravo glasa ........................................................................................................................ 46 Elementi dionica................................................................................................................. 46 Dijelovi dionice ................................................................................................................... 47 Potvrda o emitovanim dionicama....................................................................................... 47 Dionice u nematerijalnom obliku ........................................................................................ 48

ODJELJAK 3: OSNIVANJE ................................................................................................... 48 Osniva ki akt...................................................................................................................... 48 Statut dioni kog dru tva..................................................................................................... 48 Objavljivanje informacija i izvje taja dru tva...................................................................... 48 Posebne povlastice i osniva ki tro kovi............................................................................. 49 Pla anje dionica................................................................................................................. 49 Imenovanje organa dru tva ............................................................................................... 49 Izvje taj o osnivanju........................................................................................................... 49 Revizija osnivanja .............................................................................................................. 50 Naknada i tro kovi revizora osnivanja ............................................................................... 50 Prijava za upis u registar.................................................................................................... 50

5

Sadr aj prijave ................................................................................................................... 50 Upis u registar i pribavljanje saglasnosti ............................................................................ 51 Odgovornost osniva a ....................................................................................................... 51 Odgovornost drugih lica ..................................................................................................... 51 Zasnivanje obaveza i prenos dionica prije registracije....................................................... 51

ODJELJAK 4: PRAVNI ODNOSI IZME U DRU TVA I DIONI ARA ................................... 52 Du nost postupanja u dobroj vjeri i jednakog postupanja prema dioni arima ................... 52 Odgovornost dioni ara za uplatu dionica........................................................................... 52 Posljedice zakasnelog pla anja ......................................................................................... 52 Isklju ivanje dioni ara zbog zakasnelog pla anja ili nepla anja........................................ 52 Zabrana oslobo enja od pla anja...................................................................................... 52 Zabrana vra anja uloga ili pla anja kamata....................................................................... 52 Dodatne obaveze dioni ara ............................................................................................... 53 Zabrana na upisivanje vlastitih dionica ili sticanje dionica kontrolnog dru tva................... 53 Dobiti i njihova raspodjela .................................................................................................. 53 Privremena dividenda ........................................................................................................ 54 Vra anje uplata bez garancije............................................................................................ 55 Isplata za usluge dioni ara ................................................................................................ 55 Registracija dionica............................................................................................................ 55 Prenos dionica ................................................................................................................... 55 Zajedni ko vlasni tvo nad dionicama ................................................................................ 56 Obra unavanje trajanja vlasni tva nad dionicama............................................................. 56 Poni tavanje dionica .......................................................................................................... 56 Zamjena o te enih dionica ............................................................................................... 56 Novi list sa kuponima ......................................................................................................... 57 Sticanje vlastitih dionica dru tva ........................................................................................ 57 Ni tavi poslovi .................................................................................................................... 57 Prava koja proizilaze iz vlastitih dionica............................................................................. 57 Otu ivanje i povla enje vlastitih dionica ............................................................................ 58 Sticanje vlastitih dionica preko tre eg lica ......................................................................... 58 Uzimanje vlastitih dionica u zalog ...................................................................................... 58

ODJELJAK 5: ORGANI DIONI KOG DRU TVA.................................................................. 58 PODODJELJAK 1: UPRAVA ................................................................................................. 58

Uprava ............................................................................................................................... 58 Upravljanje poslovima i odlu ivanje ................................................................................... 59 Zastupanje i predstavljanje ................................................................................................ 59 Nadle nost i du nosti uprave u odnosu na skup tinu........................................................ 59 Imenovanje i smjenjivanje uprave...................................................................................... 59 Imenovanje od strane suda................................................................................................ 60 Naknade i povlastice lanova uprave ............................................................................... 60 Zabrana konkurencije ........................................................................................................ 60 Zabrana davanja zajma lanovima uprave i prokuristima.................................................. 61 Podno enje izvje taja nadzornom odboru ......................................................................... 61 Obaveze uprave u slu aju gubitaka, prezadu enosti ili plate ne nesposobnosti .............. 61 Posebne du nosti i obaveze uprave .................................................................................. 61 Ugovor sa lanovima uprave ............................................................................................. 62 Zamjenici lanova uprave .................................................................................................. 62

PODODJELJAK 2: NADZORNI ODBOR ............................................................................... 62 Obaveza izbora nadzornog odbora.................................................................................... 62 Broj lanova nadzornog odbora ......................................................................................... 63 Uslovi za lanove nadzornog odbora................................................................................. 63 Izbor lanova nadzornog odbora ....................................................................................... 63 Mandat nadzornog odbora................................................................................................. 63 Smjena lanova nadzornog odbora ................................................................................... 63 Imenovanje i smjenjivanje lanova od strane suda............................................................ 63 Druga ograni enja za lanove nadzornog odbora ............................................................. 64 Objava promjena u nadzornom odboru ............................................................................. 64 Funkcionisanje ................................................................................................................... 64 Dono enje odluka nadzornog odbora ................................................................................ 64 U e e na sjednicama....................................................................................................... 65

6

Sazivanje sjednica ............................................................................................................. 65 Nadle nost nadzornog odbora........................................................................................... 65 Zastupanje dru tva u odnosu na upravu............................................................................ 65 Naknada za obavljanje poslova lanova nadzornog odbora.............................................. 65 Ugovori sa lanovima nadzornog odbora .......................................................................... 66 Zabrana davanja pozajmica lanovima nadzornog odbora ............................................... 66 Du nosti i obaveze nadzornog odbora .............................................................................. 66

PODODJELJAK 3: ODGOVORNOST ZA NAKNADU TETE .............................................. 66 Odgovornost ...................................................................................................................... 66

PODODJELJAK 4: SKUP TINA............................................................................................ 68 1. NADLE NOST I OVLA ENJA SKUP TINE................................................................... 68

Op te odredbe ................................................................................................................... 68 Ovla enja skup tine ......................................................................................................... 68

2. SAZIVANJE SKUP TINE .................................................................................................. 68 Op te odredbe ................................................................................................................... 68 Sazivanje na zahtjev manjine ............................................................................................ 69 Prethodno obavje tenje o sjednici skup tine ..................................................................... 69 Najava dnevnog reda......................................................................................................... 69 Podno enje izvje taja dioni arima i lanovima nadzornog odbora.................................... 69 Prijedlozi dioni ara............................................................................................................. 70 Izborni prijedlozi dioni ara ................................................................................................. 70 Obavje tavanje finansijskih i drugih organizacija............................................................... 70

3. ZAPISNIK I PRAVO NA INFORMACIJE............................................................................ 72 Spisak u esnika ................................................................................................................. 72 Zapisnik.............................................................................................................................. 72 Pravo dioni ara na informacije........................................................................................... 72 Sudsko rje enje o pravu na informacije ............................................................................. 73

ODJELJAK 6: GLASA KA PRAVA ....................................................................................... 73 Kvorum............................................................................................................................... 73 Princip proste ve ine.......................................................................................................... 73 Glasa ko pravo .................................................................................................................. 73 Ostvarivanje glasa kih prava preko finansijskih i drugih organizacija i lica ....................... 74 Uskra ivanje glasa kog prava ........................................................................................... 74 Glasanje o izbornim prijedlozima dioni ara ....................................................................... 74

PODODJELJAK 1: POSEBNE ODLUKE............................................................................... 75 Odvojene sjednice i posebno glasanje .............................................................................. 75

PODODJELJAK 2: DIONICE BEZ PRAVA GLASA............................................................... 76 Privilegovane dionice bez prava glasa............................................................................... 76 Glasa ko pravo privilegovanih dioni ara ........................................................................... 76 Pravo glasanja o posebnim pitanjima koja se odnose na privilegovane dionice................ 76

ODJELJAK 7: AMANDMANI NA STATUT DRU TVA I SMANJENJE ILI POVE ANJE DIONI KOG KAPITALA.............................................................................................................................. 76 PODODJELJAK 1: AMANDMANI NA STATUT DRU TVA................................................... 76

Odluka skup tine ............................................................................................................... 76 Saglasnost na pove ane obaveze i ograni enje prenosa dionica ..................................... 77 Upis amandmana statuta dru tva u registar ...................................................................... 77

PODODJELJAK 2: MJERE ZA POVE ANJE OSNOVNOG KAPITALA ............................... 77 1. POVE ANJE OSNOVNOG KAPITALA KROZ ULOGE ................................................... 77

Uslovi ................................................................................................................................. 77 Pove anje osnovnog kapitala ulozima u stvarima i pravima............................................. 78 Upis odluke u registar ........................................................................................................ 78 Upis novih dionica.............................................................................................................. 78 Pravo pre e kupovine novih dionica .................................................................................. 78 Upis pove anja osnovnog kapitala u registar .................................................................... 79 Datum punova nosti pove anja osnovnog kapitala........................................................... 79 Objavljivanje obavje tenja ................................................................................................. 79 Zabrana emitovanja dionica prije upisa ............................................................................. 80

2. USLOVNO POVE ANJE DIONI KOG KAPITALA........................................................... 80 Uslovi ................................................................................................................................. 80 Punova nost odluke........................................................................................................... 81

7

Uslovno pove anje kapitala ulozima u stvarima i pravima................................................. 81 Upis odluke o uslovnom pove anju u registar ................................................................... 81 Obavje tenje o registrovanju ............................................................................................. 81 Zabrana emitovanja dionica............................................................................................... 82 Izjava o ostvarivanju prava pre e kupovine ....................................................................... 82 Emisija dionica ................................................................................................................... 82 Punova nost uslovnog pove anja osnovnog kapitala ....................................................... 82 Upis odluke o pove anju kapitala u registar ...................................................................... 82

3. ODOBRENI KAPITAL ........................................................................................................ 83 Uslovi ................................................................................................................................. 83 Emitovanje novih dionica .................................................................................................. 83 Uslovi za emitovanje dionica............................................................................................. 83 Emitovanje dionica za uloge u stvarima i pravima ............................................................ 83 Ugovori o ulozima u stvarima i pravima zaklju eni prije upisa dru tva u registar .............. 84

4. POVE ANJE OSNOVNOG KAPITALA IZ SREDSTAVA DRU TVA ................................ 84 Uslovi ................................................................................................................................. 84 Pretvaranje rezervi i dobiti ................................................................................................. 84 Godi nji zavr ni ra un kao osnova ................................................................................... 84 Upis odluke ....................................................................................................................... 85 Stupanje na snagu pove anja osnovnog kapitala.............................................................. 85 Korisnici pove anja osnovnog kapitala .............................................................................. 85 Djelimi na prava ................................................................................................................ 85 Obavje tenje dioni arima................................................................................................... 85 Dionice dru tva i djelimi no pla ene dionice ..................................................................... 86 Za tita prava dioni ara i tre ih lica..................................................................................... 86 Po etak podjele dobiti ........................................................................................................ 86 Uslovni kapital.................................................................................................................... 87 Zabrana emitovanja dionica............................................................................................... 87

5. ZAMJENJIVE OBVEZNICE I OBVEZNICE KOJE DAJU PRAVO NA DIVIDENDU .......... 87 Emitovanje obveznica ........................................................................................................ 87

PODODJELJAK 3 : Mjere za smanjenje osnovnog kapitala.................................................. 87 1. Redovno smanjenje osnovnog kapitala ............................................................................. 87

Uslovi ................................................................................................................................. 87 Upis odluke u registar ........................................................................................................ 88 Stupanje na snagu odluke o smanjenju kapitala................................................................ 88 Za tita povjerilaca .............................................................................................................. 88 Poni tavanje dionica .......................................................................................................... 88 Upis smanjenja osnovnog kapitala u registar .................................................................... 89 Smanjenje kapitala ispod najni eg nominalnog iznosa...................................................... 89

2. POJEDNOSTAVLJENO SMANJENJE OSNOVNOG KAPITALA...................................... 89 Uslovi ................................................................................................................................. 89 Isplata dobiti....................................................................................................................... 89

PODODJELJAK 4: Smanjenje OSNOVNOG KAPITALA POVLA ENJEM DIONICA.......... 89 Uslovi ................................................................................................................................. 90 Stupanje na snagu odluke o smanjenju kapitala................................................................ 90 Obavje tenje o smanjenju.................................................................................................. 90

ODJELJAK 8: PONI TAVANJE I UKIDANJE ODLUKE SKUP TINE .................................. 90 Razlozi poni tavanja .......................................................................................................... 90 Poni tenje izbora ............................................................................................................... 92 Uslovi za poni tavanje ....................................................................................................... 92 Postupak poni taja............................................................................................................. 92 Pravno dejstvo poni taja.................................................................................................... 92 Razlozi ukidanja................................................................................................................. 92 Postupak za ukidanje odluke ............................................................................................ 92 Najava ukidanja ................................................................................................................. 93 Pravno dejstvo poni tene i ukinute odluke......................................................................... 93 Ukidanje odluke o raspodjeli dobiti ................................................................................... 93 Ukidanje odluke o pove anju osnovnog kapitala ............................................................... 93 Ukidanje odluke o usvajanju godi njeg zavr nog ra una .................................................. 93

ODJELJAK 9: PRESTANAK DRU TVA................................................................................ 94

8

PODODJELJAK 1: REDOVAN POSTUPAK PRESTANKA DRU TVA................................. 94

Razlozi za prestanak.......................................................................................................... 94 Usvajanje odluke o prestanku dru tva ............................................................................. 94 Pokretanje postupka likvidacije.......................................................................................... 94 Odluka o likvidaciji ............................................................................................................. 96 Postupak likvidacije............................................................................................................ 96 Dodatak u nazivu dru tva .................................................................................................. 96 Likvidaciona uprava ........................................................................................................... 96 Pravno lice kao likvidator ................................................................................................... 96 Izjava likvidatora ................................................................................................................ 97 Razrje enje likvidatora....................................................................................................... 97 Ovla tenja likvidatora......................................................................................................... 97 Nastavak aktivnosti ............................................................................................................ 97 Prekid postupka likvidacije i nastavak ste ajanog postupka.............................................. 97 Izvje taj o toku postupka i prijedlog za raspodjelu imovine ............................................... 97 Usvajanje izvje taja i prijedloga ......................................................................................... 98 Rok za raspodjelu preostale imovine ................................................................................. 98 Raspodjela preostale imovine............................................................................................ 98 Odgovornost za tetu......................................................................................................... 98 Potra ivanja dioni ara........................................................................................................ 98 Za tita povjerilaca .............................................................................................................. 99 Po etak rada...................................................................................................................... 99 Nadoknada usluga likvidatora........................................................................................... 99 Deponovanje poslovnih knjiga ........................................................................................... 99

PODODJELJAK 2: PRESTANAK DRU TVA U SKRA ENOM POSTUPKU ....................... 99 Uslovi ................................................................................................................................. 99 Sadr aj odluke o prestanku dru tva u skra enom postupku ........................................... 100 Objavljivanje odluke i preuzimanje odgovornosti ............................................................ 100 Prigovor na odluku o prestanku ....................................................................................... 100 Brisanje dru tva iz registra............................................................................................... 100

GLAVA 4: DRU TVO SA OGRANI ENOM ODGOVORNO U ....................................... 101 ODJELJAK 1: OSNIVANJE DRU TVA ............................................................................... 101

Definicija .......................................................................................................................... 101 Odgovornost lanova ....................................................................................................... 101 Osniva i ........................................................................................................................... 101 Osniva ki akt.................................................................................................................... 101 Osnovni kapital i osnovni ulog lana................................................................................ 102 Izvje taj o ulogu u stvarima i pravima .............................................................................. 102 Osniva ki tro kovi ............................................................................................................ 103 Prijava za upis u registar.................................................................................................. 103 Odgovornost lanova i uprave prilikom osnivanja........................................................... 103

ODJELJAK 2: ODNOSI IZME U LANOVA I DRU TVA .................................................. 103 Udio u dru tvu i njegovi dijelovi........................................................................................ 103 Prenos udjela u dru tvu ................................................................................................... 104 Polo aj prenosioca i sticatelja udjela u dru tvu ............................................................... 104 Prenos dijela udjela u dru tvu.......................................................................................... 105 Na in uplate osnovnog uloga dru tvu............................................................................. 105 Kamata na neblagovremene uplate ................................................................................. 105 Isklju ivanje nesavjesnog lana....................................................................................... 105 Prethodnici kao garanti za neizvr enje ............................................................................ 105 Prodaja udjela putem licitacije ......................................................................................... 106 Obaveze ostalih lanova za pla anje............................................................................... 106 Nemogu nost izmene sporazumom ................................................................................ 106 Naknadne uplate.............................................................................................................. 106 Neizvr enje naknadnih uplata.......................................................................................... 106 Odgovornost dru tva prema lanovima ........................................................................... 107 Raspodela neto dobiti ...................................................................................................... 107 O uvanje osnovnog kapitala............................................................................................ 107 Povrat nepropisnih isplata................................................................................................ 107 Povrat dobiti ..................................................................................................................... 107

9

Zajmovi dru tvu umesto kapitala ..................................................................................... 108 Isplata zajma pre ste aja ................................................................................................. 109 Sticanje sopstvenog udjela od strane dru tva ................................................................. 109 Istupanje ili isklju enje lanova ........................................................................................ 109 Prestanak udjela nakon istupanja ili isklju enja ............................................................... 109

ODJELJAK 3: UPRAVLJANJE DRU TVOM....................................................................... 110 Prava lanova .................................................................................................................. 110 Dono enje odluka ............................................................................................................ 110 Glasa ko pravo ................................................................................................................ 110 Skup tina lanova............................................................................................................ 111 Sazivanje skup tine lanova............................................................................................ 111 Postupak sazivanja skup tine lanova ............................................................................ 111 Kvorum i dono enje odluka.............................................................................................. 111 Prava manjinskih lanova ................................................................................................ 112 Pravo na informisanje i uvid............................................................................................. 112 Odluka suda na pravo informisanja i uvida ...................................................................... 112 Nadzorni odbor ................................................................................................................ 112 Uprava ............................................................................................................................. 113

ODJELJAK 4: IZMJENE I DOPUNE OSNIVA KOG AKTA ............................................... 113 Dono enje odluka od strane lanova............................................................................... 113 Pove anje osnovnog kapitala .......................................................................................... 113 Ulog u stvarima i pravima ................................................................................................ 114 Nov ani ulozi.................................................................................................................... 114 Smanjenje osnovnog kapitala .......................................................................................... 114

ODJELJAK 5: LIKVIDACIJA DRU TVA.............................................................................. 114 Razlozi za likvidaciju ........................................................................................................ 114

ODJELJAK 6: OSTALE ODREDBE.................................................................................... 115 Primjena odredbi o dioni kom dru tvu............................................................................ 115

ODJELJAK 7: JEDNO LANO DRU TVO........................................................................... 115 Osnivanje ......................................................................................................................... 115 Upravljanje dru tvom ....................................................................................................... 115

DIO 6: INVALIDSKO PREDUZE E..................................................................................... 116 DIO 7: PRIPAJANJE, SPAJANJE , PODJELA I PROMJENA OBLIKA DRU TAVA.......... 116 GLAVA 1: OP TE................................................................................................................ 116

Op te odredbe ................................................................................................................. 116 GLAVA 2: PRIPAJANJE , SPAJANJE I PODjELA DRU TAVA ........................................ 116 ODJELJAK 1: PRIPAJANJE , SPAJANJE I PODELA DIONI KIH DRU TAVA ............... 116

Definicije .......................................................................................................................... 116 Pripajanje ......................................................................................................................... 116 Izvje taj o pripajanju ........................................................................................................ 117 Revizija pripajanja............................................................................................................ 117 Odobrenje pripajanja........................................................................................................ 117 Uvid dioni ara u isprave................................................................................................... 118 Forma sporazuma o pripajanju ........................................................................................ 118 Pove anje osnovnog kapitala radi izvr enja pripajanja ................................................... 118 Obavje tenje o pripajanju ................................................................................................ 118 Upis pripajanja u registar ................................................................................................ 118 Obezbje enje povjerilaca................................................................................................. 119 Za tita imaoca specijalnih prava...................................................................................... 119 Vrijednosti koje utvr uje dru tvo sljednik ......................................................................... 119 Odgovornost uprave i nadzornog odbora za tetu........................................................... 119 Ni tavost sporazuma o pripajanju.................................................................................... 119 Pripajanje kontrolisanog dru tva...................................................................................... 120 Spajanje ........................................................................................................................... 120

ODJELJAK 2: PRIPAJANJE I SPAJANJE OSTALIH DRU TAVA................................ 121 Pravo na pripajanje i spajanje.......................................................................................... 121

GLAVA 3: PRENOS SVOJINE NA DISTRIKT ..................................................................... 121 Op te ............................................................................................................................... 121 Punova nost sporazuma ................................................................................................. 121

GLAVA 4: PROMJENA OBLIKA ......................................................................................... 122

10

ODJELJAK 1: PROMJENA OBLIKA KOMANDITNOG DRU TVA U DIONI KO DRU TVO122

Uslovi ............................................................................................................................... 122 Obavje tenje o promjeni oblika........................................................................................ 122 Dejstvo upisa u registar ................................................................................................... 122

ODJELJAK 2: PROMJENA OBLIKA DIONI KOG DRU TVA U DRU TVO SA OGRANI ENOM ODGOVORNO U ............................................................................................................. 122

Uslovi ............................................................................................................................... 122 Obavje tenje o promjeni oblika........................................................................................ 123 Dejstvo upisa u registar ................................................................................................... 123 Prigovori........................................................................................................................... 123

ODJELJAK 3: PROMJENA OBLIKA DRU TVA SA OGRANI ENOM ODGOVORNO U U DIONI KO DRU TVO ........................................................................................................................... 123

Uslovi ............................................................................................................................... 123 Osniva ka revizija i odgovornost lanova ........................................................................ 123 Obavje tenje o promjeni oblika........................................................................................ 124 Dejstvo upisa u registar ................................................................................................... 124 Prigovori........................................................................................................................... 124

ODJELJAK 4: PROMJENA OBLIKA KOMANDITNOG DRU TVA U DRU TVO SA OGRANI ENOM ODGOVORNO U ............................................................................................................. 124

Uslovi ............................................................................................................................... 124 ODJELJAK 5: PROMJENA OBLIKA DRU TVA SA OGRANI ENOM ODGOVORNO U U KOMANDITNO DRU TVO.................................................................................................. 125

Uslovi ............................................................................................................................... 125 Obavje tenje o promjeni oblika........................................................................................ 125 Posljedice registracije ...................................................................................................... 125

DIO 8: KAZNENE ODREDBE.............................................................................................. 125 DIO 9: PRELAZNE I ZAVR NE ODREDBE........................................................................ 127

Stupanje na snagu i primjena .......................................................................................... 128

11

U skladu sa lanom 23 Statuta Br ko Distrikta Bosne i Hercegovine, Skup tina Br ko Distrikta Bosne i Hercegovine na 23-oj sjednici, odr anoj 06. i 11.jula 2001.god., usvaja

ZAKON O PREDUZE IMA BR KO DISTRIKTA BOSNE I HERCEGOVINE

DIO 1: OP TE ODREDBE

Predmet zakona

lan 1

Ovaj zakon ure uje osnivanje, pravni status, upravljanje i prestanak preduze a, kao i po etak obavljanja djelatnosti, pravni status i prestanak obavljanja djelatnosti preduzetnika i njihovih podru nica u Br ko Distriktu Bosne i Hercegovine (u daljem tekstu: ,,Distrikt,,).

Definicije

lan 2

U ovom zakonu, izraz: 1. ,,Preduze e ,, ozna ava pravno lice koje samostalno na tr i tu obavlja djelatnost radi sticanja dobiti.

2. ,,Preduzetnik,, ozna ava fizi ko lice koje samostalno na tr i tu obavlja djelatnost radi sticanja dobiti. 3. ,,Podru nica,, ozna ava dio doma eg ili stranog preduze a ili dio djelatnosti doma eg preduzetnika izdvojen od sjedi ta preduze a ili preduzetnika.

4. ,,Doma e preduze e i doma i preduzetnik,, ozna ava preduze e i preduzetnika sa sjedi tem u Distriktu i Entitetima Bosne i Hercegovine. 5. ,,Sud,, ozna ava Osnovni sud Distrikta. 6. ,,Vlada,, ozna ava Vladu Distrikta. 7. ,, lan porodice,, ozna ava supru nika, srodnika u direktnoj liniji i srodnika u pobo noj liniji, do drugog stepena srodstva. 8. ,,Odgovorno lice,, ozna ava lice kojem je u preduze u povjereno obavljanje odre enih poslova u vezi sa upravljanjem, vo enjem poslovanja ili rukovo enjem procesom rada.

9. ,,Vlasnik kapitala preduze a ,, ozna ava osniva e preduze a i dioni are. 10. ,,Finansijska organizacija,, ozna ava banku, osiguravaju e dru tvo, brokersko dru tvo ili bilo koje drugo lice ovla eno da se bavi finansijskim transakcijama i transakcijama sa hartijama od vrijednosti. 11. ,,Ovjerena isprava,, ozna ava ispravu koju ovjerava sud ili drugi ovla eni organ. 12. ,,Objaviti u Slu benom glasniku,, ozna ava objavljivanje u ,,Slu benom glasniku Br ko Distrikta Bosne i Hercegovine,, i u ,,Slu benom glasniku Bosne i Hercegovine,,, i na drugi propisani na in. 13. ,,Kamata,, ozna ava kamatu po godi njoj kamatnoj stopi koju odre uje Centralna banka Bosne i Hercegovine za svoje zajmove bankama u zemlji, od dana prispje a obaveze do dana pla anja. 14. ,,Povezana preduze a,, ozna ava samostalna preduze a koja su uzajamno povezana na takav na in da jedno, direktno ili indirektno, kontroli e ili je kontrolisano ili je pod zajedni kom kontrolom sa drugim preduze ima.

15. ,,Statut,, ozna ava najvi i pravni akt preduze a kojim se ure uje: osnivanje, naziv, sjedi te, osnovni kapital, djelatnosti, organi, zastupanje i druga zna ajna pitanja koja se odnose na organizaciju i rad preduze a.

Dru tva i preduze a

lan 3

(1) Preduze e mo e biti organizovano u jednom od slede ih oblika:

1. dru tvo sa neograni enom odgovorno u, 2. komanditno dru tvo,

12

3. dioni ko dru tvo ili 4. dru tvo sa ograni enom odgovorno u.

(2) Dru tvo mo e osnovati doma e i strano, fizi ko i pravno lice, osim ako zakonom nije druga ije odre eno.

Pravno lice i registrovanje

lan 4

(1) Preduze e sti e svojstvo pravnog lica upisom u Registar preduze a i preduzetnika Distrikta (u daljem tekstu: ,,registar,,).

(2) Preduze e kao pravno lice ima sposobnost sticanja prava vlasni tva nad pokretnim i nepokretnim stvarima, sposobnost sticanja prava i preuzimanja obaveza, kao i sposobnost da tu i i bude tu eno.

(3) Svako lice koje prije upisivanja u registar zastupa preduze e, bi e li no cjelokupnom svojom imovinom odgovorno za obaveze koje iz toga zastupanja proisteknu, a ukoliko postoji vi e takvih lica, ona e biti solidarno odgovorna. Ako lica u tom svojstvu steknu neka prava, ona su obavezna takva prava prenijeti na preduze e nakon upisa preduze a u registar, osim ako preduze e odbije da prihvati preno enje takvih prava.

Osniva ki akt

lan 5

(1) Osniva ki akt preduze a je ugovor o osnivanju ili statut.

(2) Osniva ki akt preduze a koje osniva jedan osniva

je odluka o osnivanju, izuzev u slu aju dioni kog dru tva.

(3) Osniva ki akt iz stava 1 i 2 ovoga lana sa injava se u pismenom obliku, a potpisi osniva a se ovjeravaju.

(4) Osniva ki akt iz stava 1 i 2 ovoga lana sadr i odredbe o: 1. nazivu i sjedi tu preduze a, 2. imenu i prezimenu osniva a , adresi i jedinstvenom mati nom broju, a kada je osniva pravno lice -

o nazivu, sjedi tu i mati nom broju tog pravnog lica, 3. djelatnosti preduze a, 4. osnovnom kapitalu, 5. pravima, obavezama i odgovornostima osniva a, 6. uslovima i na inu utvr ivanja i raspore ivanja dobiti i sno enju rizika, 7. zastupanju preduze a, 8. drugim pitanjima propisanim zakonom ili drugim propisom.

Djelatnost

lan 6

(1) Preduze a mogu obavljati sve djelatnosti, osim ako zakonom nije druga ije odre eno.

(2) Zakonom se mo e odrediti da neke djelatnosti mogu obavljati samo odre ene vrste preduze a ili druge organizacije ili lica.

(3) Preduze a mogu obavljati samo djelatnosti koje su u okviru djelatnosti upisanih u registar. Pored djelatnosti upisanih u registar, preduze e mo e obavljati i druge djelatnosti koje slu e djelatnosti upisanoj u registar ili su neophodne za postojanje preduze a.

13

(4) Pravni poslovi koje preduze e zaklju i sa tre im licem izvan registrovanih djelatnosti, smatra e se

pravno valjanim, osim ako je tre e lice znalo ili je moralo znati za prekora enje. Upis djelatnosti u registar ne podrazumijeva da je tre e lice znalo ili moralo znati za prekora enje.

(5) Preduze e mo e zapo eti sa obavljanjem djelatnosti nakon upisa u registar i nakon to nadle ni organ utvrdi da su ispunjeni uslovi za obavljanje delatnosti, ako je to odre eno zakonom ili drugim propisom.

Odgovornost preduze a i vlasnika

lan 7

(1) Preduze e odgovara za svoje obaveze cjelokupnom svojom imovinom.

(2) Preduzetnik odgovara za svoje obaveze cjelokupnom svojom imovinom.

(3) Svaki lan dru tva sa neograni enom odgovorno u i komplementar u komanditnom dru tvu, odgovaraju za obaveze dru tva cjelokupnom svojom imovinom.

(4) Dioni ar u dioni kom dru tvu, lan dru tva sa ograni enom odgovorno u i komanditor u komanditnom dru tvu, odgovara za obaveze dru tva samo do visine svog uloga u kapitalu dru tva. Dioni ar, lan dru tva sa ograni enom odgovorno u i komanditor odgovora za obaveze dru tva cjelokupnom svojom imovinom bez ograni enja u sljede im slu ajevima:

1. ako shodno lanu 4 ovog zakona, zastupa dru tvo prije nego to je dru tvo upisano u registar, 2. ako koristi dru tvo za postizanje li nih ciljeva koji nisu u skladu sa ciljevima dru tva i drugih

vlasnika dru tva u cjelini,

3. ako upravlja poslovima ili imovinom dru tva kao da su njegovi,

4. ako koristi dru tvo da prevari povjerioce dru tva ili

5. ako izazove ili uti e na pojavu rasipanja ili tro enja imovine dru tva radi svoje li ne koristi ili koristi tre ih lica ili ako izazove ili uti e na stvaranje obaveza dru tva, iako je znao ili je trebalo da zna da dru tvo ne e biti u stanju da takve obaveze izmiri.

Sjedi te

lan 8

Sjedi te preduze a je u mjestu odre enom u osniva kom aktu i upisano u registar.

Podru nica

lan 9

(1) Preduze e i preduzetnik mogu imati jednu ili vi e podru nica.

(2) Podru nica preduze a nije pravno lice, ve ini poslovnu jedinicu preduze a izdvojenu od sjedi ta preduze a. Podru nica zaklju uje pravne poslove u ime i za ra un preduze a.

(3) Podru nica preduzetnika je dio djelatnosti preduzetnika izdvojen od sjedi ta preduzetnika.

(4) Podru nicu mo e osnovati doma e i strano preduze e i doma i preduzetnik.

(5) Podru nica se upisuje u registar.

14

Preduze a sa sjedi tem van Distrikta

lan 10

(1) Preduze e i preduzetnik sa sjedi tem izvan Distrikta, a ima registrovanu podru nicu u Distriktu, ima ista prava i polo aj kao i preduze e i preduzetnik sa sjedi tim u Distriktu, osim ako zakonom nije druga ije odre eno.

(2) Preduze e registrovano izvan Bosne i Hercegovine, mo e osnovati podru nicu u Distriktu, samo ako

je osnovano u zemlji domicila du e od godinu dana ili ako ima minimalni kapital u iznosu od najmanje 500.000 KM/DEM ili protivvrijednosti u eurima.

Po etak rada podru nice

lan 11

(1) Podru nica glavnog preduze a koje je registrovano van Distrikta, ne mo e po eti sa radom u Distriktu prije upisa u registar.

(2) Na podru nicu iz stava 1 ovog lana, shodno e se primjenjivati odredbe ovog zakona koje se odnose na poslovne knjige i godi nje poslovne izvje taje.

Glavna podru nica

lan 12

(1) Ako preduze e koje je registrovano van Distrikta, istovremeno osnuje nekoliko podru nica u Distriktu, prijava za upis u registar i naziv podru nice, moraju sadr ati naznaku, koja podru nica je glavna podru nica.

(2) Ako preduze e koje je registrovano van Distrikta osnuje uzastopno nekoliko podru nica u Distriktu, prijava za upis u registar mora sadr ati redni broj svake podru nice.

DIO 2: ZAJEDNI KE ODREDBE

GLAVA 1: NAZIV PREDUZE A

Naziv

lan 13

(1) Naziv preduze a je ime pod kojim preduze e posluje.

(2) Naziv preduze a sadr i oznaku djelatnosti , sjedi te preduze a i slede e:

1. Naziv dru tva sa neograni enom odgovorno u sadr i prezime najmanje jednog lana, sa oznakom da postoje i drugi lanovi i sa oznakom ,,d.n.o.,, (dru tvo sa neograni enom odgovorno u),

2. Naziv komanditnog dru tva sadr i prezime najmanje jednog komplementara sa oznakom ,,k.d.,, (komanditno dru tvo), i ne smije sadr ati imena niti jednog komanditora,

3. Naziv dioni kog dru tva sadr i oznaku d.d.,, (dioni ko dru tvo), i

4. Naziv dru tva sa ograni enom odgovorno u sadr i oznaku ,,d.o.o.,, (dru tvo sa ograni enom odgovorno u).

15

(3) Preduze e mo e koristiti skra eni naziv koji sadr i rije i ili naznake koje ga razlikuju od naziva drugih

preduze a, a nazna avaju oblik preduze a. Naziv podru nice preduze a sadr i pun naziv preduze a, kao i sjedi te podru nice i naznaku statusa podru nice.

(4) Naziv i skra eni naziv koji preduze e koristi upisuje se u registar. U poslovnim djelatnostima, preduze e koristi samo svoj registrovani puni ili skra eni naziv, i taj naziv e biti nazna en na poslovnim prostorijama preduze a. U svom poslovanju preduze e koristi naziv koji je upisan u registar.

(5) Naziv preduze a se mo e prenijeti na drugo lice samo kao dio prenosa samog preduze a.

Zabrane i ograni enja naziva

lan 14

(1) Naziv preduze a ne mo e da sadr i:

1. rije i, znakove ili simbole koji su protivni zakonu ili javnom moralu ili koji vrije aju nacionalna, religijska ili druga osje anja javnosti,

2. za ti ene robne ili uslu ne znakove ili trgova ke nazive drugih pravnih i fizi kih lica, 3. slu bene simbole ili znakove, 4. imena ili znakove Entiteta Bosne i Hercegovine, strane zemlje ili me unarodne organizacije ili

5. rije i ili znakove koji bi mogli dovesti do stvaranja zabune u pogledu vrste i obima poslovanja ili dovesti do zamjene s nazivom ili znakom drugog preduze a ili povrede prava drugih lica.

(2) Naziv preduze a mo e sadr ati rije i ,,Br ko,,, ,,Distrikt,, i ,,Bosna i Hercegovina,,, kao i njihove izvedenice i skra enice, samo uz dozvolu Vlade Br ko Distrikta.

(3) Naziv preduze a mo e sadr ati ime i prezime lica koje nije osniva preduze a, samo po odobrenju toga lica ili njegovih zakonskih nasljednika.

(4) Na zahtjev Vlade ili lica pomenutih u prethodnom stavu, sud e izbrisati u registru rije i, imena i prezimena, koja su unesena kao dodatni sastojci naziva preduze a.

Jezik na kojem naziv glasi

lan 15

(1) Naziv mora biti napisan na jeziku u slu benoj upotrebi u Distriktu, a prevod na strani jezik mo e se upotrebljavati samo zajedno sa nazivom na jeziku u slu benoj upotrebi.

(2) Naziv mo e sadr avati strane rije i koje su uobi ajene ili za njih nema odgovaraju e re i u jeziku u slu benoj upotrebi u Distriktu.

Prezime kao dio naziva preduze a

lan 16

(1) Ako naziv dru tva sa neograni enom odgovorno u ili komanditnog dru tva sadr i prezime koje ve

postoji u nazivu prethodno registrovanog preduze a, takav naziv preduze a bi e promijenjen ili e mu se dodati imena ili rije i koje e ga razlikovati od naziva prethodno registrovanog preduze a.

16

(2) Ako prezime lica ostane dio naziva preduze a po okon anju njegovog lanstva u preduze u i ako on

ili njegovi zakonski nasljednici zahtijevaju, njegovo prezime e biti izbrisano iz naziva preduze a i vi e ne smije biti uklju eno u naziv preduze a.

Ekskluzivnost naziva preduze a

lan 17

(1) Naziv preduze a mora se jasno razlikovati od naziva drugih preduze a, koja su registrovana u Distriktu.

(2) Sud e odbiti prijavu za upis u registar, ako naziv preduze a nije u saglasnosti sa ovim zakonom ili ako se naziv ne razlikuje dovoljno od naziva ve registrovanih preduze a u Distriktu.

(3) Ako registrovano preduze e smatra da se naziv drugog preduze a ne razlikuje jasno od njegovog naziva, mo e podneti zahtev za brisanje naziva kasnijeg registrovanog preduze a iz registra, kao i tu bu radi naknade tete koja je nastala kao posljedica kori enja spornog naziva u roku od tri (3) mjeseca od saznavanja spornog naziva, a najkasnije u roku od tri (3) godine od objavljivanja spornog naziva u ,,Slu benom glasniku,,.

GLAVA 2: REGISTROVANJE PREDUZE A

Obaveza registrovanja

lan 18

(1) Preduze e, preduzetnik i podru nica sa sjedi tem u Distriktu, upisuje se u registar po postupku propisanim Zakonom o registru preduze a i preduzetnika Br ko Dsitrikta Bosne i Hercegovine.

(2) Preduze e, preduzetnik i podru nica iz prethodnog stava mora u Distriktu imati ovla eno lice za prijem sudskih i drugih slu benih pismena.

(2) U Registar se upisuju naziv, sjedi te, oblik, djelatnost, zastupnik, osniva ki ulog,osnovni kapital i drugi podaci propisani zakonom i drugim propisom.

Izmjene i dopune i prestanak preduze a

lan 19

(1) U slu aju promjene podataka koji su upisani u registar ili nastanka uslova za brisanje odre enih podataka iz registra, preduze e je du no da podnese prijavu za upis promena ili brisanja u registar, u roku od osam (8) dana od dana nastanka uslova za upis promene ili brisanja podataka.

(2) Ukoliko registrovano preduze e prestaje da postoji zbog likvidacije, spajanja, smrti fizi kog lica ili drugih okolnosti, likvidator ili zakonski nasljednik tog preduze a (ili drugo lice obavezano zakonom du no je da podnese prijavu za upis brisanja preduze a iz registra u roku od osam (8) dana od dana nastanka uslova za upis brisanja preduze a.

GLAVA 3: ZASTUPANJE

Zastupanje preduze a

17

lan 20

Preduze e zastupa lice odre eno zakonom ili osniva kim aktom preduze a (zastupnik).

Prokura

lan 21

Preduze e mo e dati prokuru jednom ili ve em broju lica, u skladu sa postupkom odre enim u osniva kom aktu preduze a. Preduze e mo e imenovati jednog ili vi e prokurista (lica sa ovla enjem za zastupanje ) samo za podru nicu, pod uslovom da je to ograni enje jasno nazna eno u registru, a u protivnom e se smatrati da je prokura data za preduze e u cjelini.

Zajedni ka prokura

lan 22

Prokura mo e biti data istovremeno ve em broju lica, tako da svi oni zajedno zastupaju preduze e, a izjava volje tre eg lica data samo jednom od njih pravno je valjana.

Obim prokure

lan 23

(1) Prokura ovla uje prokuristu da vr i sve pravne poslove u okviru djelatnosti preduze a, osim ako uslovima prokure ta ovla enja nisu ograni ena. Prokura ne sadr i ovla enja za zaklju ivanje poslova koji se odnose na otu enje i optere enje nekretnina, za koje prokurist mora imati posebno ovla enje.

(2) Ograni enja prokure koje nije predvi eno ovim zakonom, nema pravno dejstvo prema tre im licima.

Prestanak prokure

lan 24

Prokura uvek mo e biti opozvana. Prokura koja ima nazna en rok ili datum prestanka prestaje po isteku tog roka ili datuma. Prokura data od strane preduzetnika, ne prestaje smr u ili invalidno u preduzetnika.

Prenos prokure

lan 25

Prokurist ne mo e, davanjem prokure ili na drugi na in, prenositi svoje ovla enje na druga lica.

Registrovanje prokure

lan 26

(1) Preduze e je du no da prijavi upis u registar davanje ili prestanak prokure.

(2) Potpis prokuriste deponuje se u registru. Pri potpisivanju u ime preduze a prokurist koristi oblik potpisa koji je deponovan u registru, uz napomenu da je on imenovani prokurist.

GLAVA 4: POSLOVNA TAJNA I ZABRANA KONKURENCIJE

18

Definicija poslovne tajne

lan 27

(1) Poslovna tajna ozna ava svaki podatak koji je odre en kao takav pismenom odlukom preduze a. Sa takvom odlukom e se upoznati vlasnici, zaposlenici, lanovi organa preduze a i druga lica koja su obavezna da uvaju poslovnu tajnu.

(2) Podaci koji bi o ito izazvali znatnu tetu preduze u ako bi do li u posjed neovla tenog lica, tako e e se smatrati poslovnom tajnom, bez obzira da li su odre eni kao takvi odlukom iz prethodnog stava.

(3) Podaci koji su zakonima Distrikta odre eni kao javni ili se moraju predavati ili objaviti, kao i podaci o kr enju zakona, dobrih poslovnih obi aja, na ela poslovnog morala i ravnopravnog obavljanja djelatnosti, ne mogu se odrediti kao poslovna tajna.

Za tita poslovnih tajni

lan 28

(1) Preduze e je du no pismenom odlukom iz lana 27 stav 1 ovog zakona, odrediti na in za tite poslovnih tajni i identitet i odgovornost lica koja su obavezna da ih uvaju.

(2) Lica van preduze a tako e su obavezna da uvaju poslovnu tajnu preduze a ako znaju ili bi, s obzirom na prirodu podataka, morali da znaju da ti podaci ine poslovnu tajnu.

(3) Pravni posao kojim se protivno zakonu i volji preduze a prenosi poslovna tajna neovla enim licima, je zabranjen.

Zabrana konkurencije

lan 29

(1) lan dru tva sa neograni enom odgovorno u, komplementar u komanditnom dru tvu, vlasnik udjela i lan uprave i nadzornog odbora dru tva sa ograni enom odgovorno u, lan uprave i lan nadzornog odbora dioni kog dru tva i prokurist, ne mogi imati to svojstvo, niti biti zaposleni, odnosno zastupnici drugog preduze a, ije su djelatnosti u konkurentnom odnosu prema djelatnosti prvog preduze a, niti mo e biti preduzetnik koji obavlja takvu djelatnost

(2) Osniva kim aktom ili statutom preduze a mo e se utvrditi da zabrana iz prethodnog stava traje i posle gubitka svojstva iz tog stava , ali ne du e od dvije (2) godine, i mogu se odrediti izuzetne okolnosti kada ta lica mogu u estvovati u aktivnostima konkurentnog preduze a.

(3) Aktima iz prethodnog stava se mogu odrediti ista ograni enja i za komanditore u komanditnom dru tvu, odnosno za dioni are u dioni arskom dru tvu.

(4) Odredbe ovog lana ne ograni avaju, niti uti u na posebne zabrane konkurencije koje va e za zaposlene u preduze u.

Kr enje zabrane konkurencije

lan 30

(1) Ukoliko neko lice prekr i klauzulu zabrane konkurencije, preduze e mo e zahtijevati naknadu tete.

19

(2) Preduze e tako e mo e tra iti od po inioca, da na preduze e prenese korist ostvarenu poslovima

koje je zaklju io za svoj ra un kr enjem klauzule zabrane konkurencije.

(3) Prava predvi ena ovim lanom zastarevaju, u roku od tri (3) mjeseca od dana kada je preduze e saznalo za kr enje klauzule zabrane konkurencije i za identitet po inioca, a najkasnije u roku od jedne (1) godine od dana kada je kr enje u injeno.

GLAVA 5: POSLOVNE KNJIGE I GODI NJI ZAVR NI RA UN

ODJELJAK 1: OP TE ODREDBE

Obim i principi

lan 31

(1) Preduze e koje ima sjedi te u Distriktu ili posluje u skladu sa zakonima Distrikta, vodi e poslovne knjige, pripremati obra une i predavati godi nje zavr ni ra un u skladu sa odredbama ovog zakona i drugih zakona i propisa Distrikta. Preduze e e postupati u skladu sa Zakonom o ra unovodstvu, Me unarodnim ra unovodstvenim standardima i Me unarodnim kodeksom ra unodstvenih na ela.

(2) Ra unovodstveni iskazi moraju istinito i objektivno prikazivati stanje sredstava, izvore sredstava, prihoda i rashoda. Op ti zahtjevi za pripremanje finansijskih izvje taja su ta nost, stalnost, dosljednost, bilje enje promjena u trenutku njihovog pojavljivanja, pouzdanost, relevantnost, vjerodostojnost, uporedivost, razumljivost, kompletnost, opreznost, neutralnost, akrualna osnova, kao i drugi zahtjevi u skladu sa zakonom i drugim propisom.

Mala, srednja i velika preduze a

lan 32

(1) Preduze a i preduzetnici se razvrstavaju na mala, srednja ili velika, prema slede em kriterijumu:

1. broj zaposlenih, 2. prihod i 3. prosje an nivo imovine prema godi njem knjigovodstvenom obra unu za poslednju poslovnu

godinu.

(2) Malo preduze e je ono koje zadovoljava najmanje dva od sljede ih kriterijuma:

1. broj zaposlenih nije ve i od 50, 2. godi nji prihod ni i od 2.800.000 KM i 3. prose na vrednost imovine na po etku i na kraju poslovne godine nije ve a od 1.400.000 KM.

(3) Srednje preduze e je ono koje se ne mo e svrstati u mala i koje zadovoljava najmanje dva od sljede ih kriterijuma:

1. broj zaposlenih nije ve i od 250, 2. godi nji prihod ni i od 11.000.000 KM i 3. prosje na vrednost imovine na po etku i na kraju poslovne godine nije ve a od 5.500.000 KM.

(4) Veliko preduze e ozna ava preduze e koje prevazilazi najmanje dva kriterijuma iz prethodnog stava, a u svim slu ajevima je to banka i osiguravaju e dru tvo.

20

Odgovornost za obra une i zavr ne ra une

lan 33

(1) Uprava preduze a je odgovorna za pravovremenu pripremu i ta nost ra unovodstvenog obra una i godi njeg zavr nog ra una, koje dostavlja nadle nom licu ili tijelu preduze a na saglasnost, na na in i u roku odre enim zakonom, drugim propisom, osniva kim aktom ili statutom preduze a.

(2) Lica ili tijela nadle na da daju saglasnost su:

1. lanovi dru tva sa neograni enom odgovorno u i komplementari komanditnog dru tva, 2. nadzorni odbor u dioni kom dru tvu, 3. nadzorni odbor, ukoliko postoji, ili u protivnom skup tina dru tva sa ograni enom odgovorno u.

(3) Poslove vo enja poslovnih knjiga i sastavljanje knjigovodstvenih iskaza, mo e obavljati

lice koje ima odgovaraju u kolsku spremu i ispunjava uslove propisane zakonom i drugim propisom.

uvanje knjiga i dokumentacije

lan 34

Preduze e koje je du no da priprema i podnosi ra unovodstvene obra une i godi nje zavr ne ra une, uva e ih na sigurnom u skladu sa Me unarodnim ra unovodstvenim standardima, kojima se utvr uju

rokovi i na in uvanja knjigovodstvenih dokumenata, poslovnih knjiga, ra unovodstvenih iskaza i poslovnih izve taja.

Preduze a kod kojih se obavezno vr i revizija

lan 35

Na godi njem ra unovodstvenom obra unu velikih komanditnih dru tava, velikih i srednjih dioni kih dru tava, velikih dru tava sa ograni enom odgovorno u, i svih drugih dru tava ijim se hartijama od vrednosti trguje, izvr i e se revizija u skladu sa posebnim propisima, u roku od est (6) mjeseci po zavr etku poslovne godine.

ODJELJAK 2: KNJIGOVODSTVENI DOKUMENTI I POSLOVNE KNJIGE

Poslovne knjige

lan 36

(1) Svako preduze e je du no da vodi svoje poslovne knjige u skladu sa izvornom knjigovodstvenom dokumentacijom, koja je pismena isprava o nastaloj poslovnoj promjeni, sastavljena u skladu sa zakonom, standardima i kodeksom.

(2) Vrste poslovnih knjiga i knjigovodstvene dokumentacije, njihov sadr aj, nadzor, premje tanje i uvanje, moraju biti u skladu sa zakonom, standardima i kodeksom.

(3) Poslovne knjige se vode u skladu sa sistemom dvojnog knjigovodstva.

Kontni ra un i izgled ra una

lan 37

21

(1) Preduze e vodi knjige u skladu sa kontnim ra unom zasnovanim na va e im knjigovodstvenim

standardima.

(2) Preduze e e odabrati jedan od propisanih obrazaca ra una utvr enih

zakonom ili drugim propisom, i

koristi e ga u razvoju kontnog ra una za vo enje svojih poslovnih knjiga.

22

ODJELJAK 3: KNJIGOVODSTVENI IZVJE TAJI - OP TE

Neophodni uslovi i sadr aj

lan 38

(1) Godi nji zavr ni ra un, sa knjigovodstvenim izve tajem, pripremaju sva mala dioni ka dru tva, sva srednja preduze a sva velika preduze a i sva ostala preduze a ijim se hartijama od vrednosti trguje. U tu svrhu se vr i razvrstavanje po veli ini za poslovnu godinu za koju se priprema zavr ni ra un preduze a.

(2) Godi nji zavr ni ra un mora da sadr i:

1. knjigovodstveni bilans, koji prikazuje stanje imovine i dugovanja u odnosu na izvore sredstava na kraju poslovne godine,

2. izjavu o dobiti/gubicima koja prikazuje prihod, tro kove i finansijski rezultat na kraju poslovne godine,

3. u slu aju preduze a navedenih u lanu 35 ovog zakona, izjavu o izvorima i upotrebi sredstava i 4. izjavu o upotrebi dobiti i pokrivanju gubitaka.

Knjigovodstveni izvje taj

lan 39

Knjigovodstveni izvje taj sadr i:

1. podatke o primjenjenim metodama valorizacije stavki u knjigovodstvenim izvje tajma, 2. ra lanjivanje sinteti kih podataka iz knjigovodstvenih izvje taja radi omogu avanja razumijevanja i

analize i 3. podatke o podru nicama izvan Bosne i Hercegovine.

Knjigovodstveni bilans

lan 40

Minimum podataka iz knjigovodstvenog bilansa dijeli se na podatke o potra ivanjima i podatke o dugovanjima, aktivi i pasivi prema izvoru sredstava. Sva preduze a moraju da obezbijede sljede e podatke:

1. Minimum podataka o aktivi:

1) osnovna sredstva: nematerijana dugoro na potra ivanja, materijalna osnovna sredstva i dugoro ne investicije,

2) teku a aktiva, dugoro na potra ivanja od poslovne aktivnosti, kratkoro na potra ivanja od poslovne akivnosti, kratkoro ne investicije, gotovina i unapred pla eni tro kovi.

2. Minimum podataka o obavezama prema izvorima sredstava:

1) kapital: osnovni kapital, revalorizacione rezerve, ostale rezerve, neraspodeljen profit, i gubitak (prema prilogo enoj vrijednosti kapitala),

2) dugoro na obezbje enja protiv rizika i tro kova,

3) dugoro ne obaveze, 4) kratkoro ne obaveze, 5) odlo eni prihodi i krediti.

23

Izvje taj o dobiti i gubicima poslovanja

lan 41

Minimum podataka koji su sadr ani u izjavi o poslovanju, dijele se na podatke o prihodu i podatke o tro kovima. Va e i knjigovodstveni standardi odre uju podatke u izjavi o

prihodu za preduze a navedena

u lanu 35 ovog zakona; sva ostala preduze a moraju kao minimum navesti u izjavi:

1. Minimum podataka o prihodu:

1) prihod od poslovanja, 2) prihod od investicija i dospjelih kamata i 3) vanredni prihod.

2. Minimum podataka o izdacima:

1) tro kovi u stvaranju zaliha, 2) tro kovi u kona nim zalihama, 3) tro kovi materijala, 4) tro kovi anga ovnih usluga, 5) amortizacija, 6) plate, 7) nabavna vrijednost prodatih dobara i materijala, 8) porezi i doprinosi nezavisni od poslovnih rezultata, 9) tro kovi finansiranja, 10) vanredni tro kovi i 11) pokrivanje gubitaka iz prethodnih godina.

3. Minimum podataka o poslovnim rezultatima:

1) dobit prije oporezivanja, 2) gubitak prije oporezivanja, 3) porezi i doprinosi zavisni od poslovnih rezultata, 4) neto dobit i 5) gubitak nakon pla anja poreza.

24

Konsolidovani, zajedni ki izvje taji

lan 42

(1) Povezana preduze a tako e sastavljaju konsolidovane/zajedni ke izvje taje koji se sastoje od konsolidovanih bilansa i konsolidovanog ra una dobiti i gubitaka sa potrebnim obja njenjima, prema uslovima i na na in predvi en va e im knjigovodstvenim standardima.

(2) Preduze e koje se pripaja ili spaja sa drugim preduze em priprema svoje knjigovodstvene izvje taje

sa danom upisa pripajanja ili spajanja u registar, u roku od dva (2) mjeseca od takvog upisa.

Knjigovodstveni izvje taji u likvidaciji ili ste aju

lan 43

Preduze e u postupku likvidacije ili ste aja priprema svoje knjigovodstvene izvje taje sa danom koji prethodi otvaranju takvih postupaka.

ODJELJAK 4: VALORIZACIJA STAVKI U KNJIGOVODSTVENOJ IZJAVI

Osnova i principi valorizacije

lan 44

Preduze e e vr iti valorizaciju stavki u svojoj knjigovodstvenoj izjavi u skladu sa zakonom, knjigovodstvenim standardima, op tim zahtjevima za izradu knjigovodstvenih izvje taja i op tim principima valorizacija stavki u ovim izvje tajima.

Godi nji inventar

lan 45

(1) Bilans aktive i pasive prema izvorima sredstava u poslovnim knjigama preduze a usaglasi e se prema stvarnom stanju utvr enom inventarisanjem, sprovedenim najmanje jednom godi nje, izuzev ukoliko je zakonom predvi en druga iji interval za odre enu vrstu imovine.

(2) Fizi ko inventarisanje se vr i na na in propisan zakonom, drugim propisom i aktom preduze a.

Amortizacija

lan 46

Preduze e utvr uje godi nju stopu amortizacije u skladu sa zakonom, drugim propisom, osniva kim aktom ili statutom preduze a.

Imovina u devizama i dragocjenim metalima

lan 47

(1) Vrijednost deviza se utvr uje prema srednjem kursu Centralne banke Bosne i Hercegovine na dan izrade bilansa.

25

(2) Vrijednost dragocjenih metala i stvari napravljenih od njih utvrdi e se najmanje u visini referentne

vrednosti dragocjenih metala na me unarodnom tr i tu.

Nenov ana aktiva i pasiva

lan 48

(1) Nenov ana imovina, potra ivanja, obaveze i kapital, iskaza e se na kraju poslovne godine u svojoj stvarnoj vrijednosti.

(2) Revalorizacija stavki iz prethodnog stava utvrdi e se odgovaraju im knjigovodstvenim standardima.

Raspodjela dobiti i pokrivanje gubitaka

lan 49

(1) Osim u slu ajevima odre enim ovim zakonom, osniva kim aktom ili statutom,

preduze e vr i raspodjelu neto dobiti iz poslovne godine, najkasnije u roku od pet (5) godina od dobijanja saglasnosti na knjigovodstvenu izjavu za tu godinu.

(2) Preduze e e prikazati gubitak kao uskla ivanje vrijednosti kapitala i pokri e ga najkasnije u roku od pet (5) godina na teret prihoda tokom ovog perioda, i nakon toga, otpisivanjem sastavnih delova kapitala preduze a.

ODJELJAK 5: UVID JAVNOSTI

Priprema i sadr aj godi njeg zavr nog ra una

lan 50

(1) Preduze e koje je u skladu sa lanom 38 ovog zakona, obavezno da pripremi knjigovodstveni izvje taj za poslovnu godinu tako e mora da pripremi godi nji zavr ni ra un.

(2) Godi nji zavr ni ra un preduze a sastoja e se od godi njih knjigovodstvenih izvje taja, sa obja njenjima, i sljede ih dodatnih podataka:

1. podataka i obja njenja u vezi zna ajnih poslovnih doga aja i rezultata poslovnih transakcija,

2. razumno predvidivih budu ih poslovnih doga aja i njihov vjerovatni uticaj na poslovno i finansijsko stanje preduze a i

3. podatke o emisiji i kupovini sopstvenih dionica ili drugih vlasni kih ulaganja.

(3) Godi nji zavr ni ra uni malih preduze a mogu se sastojati samo od njihovih knjigovodstvenih izvje taja, sa obja njenjima, i ne moraju da sadr e gore navedene dodatne informacije.

Podno enje zavr nih ra una za upis u registar

lan 51

(1) Preduze e koje je obavezno da izradi godi nji zavr ni ra un u skladu sa lanom 50 ovoga zakona podnosi, osim ako nije druga ije odre eno sljede im stavovima ovog lana, svoj godi nji zavr ni ra un za evidentiranje u registar u roku od dva (2) mjeseca nakon zavr etka poslovne godine.

(2) Konsolidovani izvje taji podnosi e se u registar u roku od tri (3) mjeseca nakon zavr etka poslovne godine.

26

(3) Preduze a koja su du na da obave reviziju svojih godi njih zavr nih ra una prema lanu 35 ovog

zakona podnosi e ih u registar u roku od trideset (30) dana nakon prijema obavje tenja o reviziji, ali ne kasnije od osam (8) mjeseci nakon zavr etka poslovne godine.

(4) Izvje taj upisan u registar sadr ava e ovjerenu odluku ili rje enje nadle nog tijela ili lica u preduze u ovla enog da daje saglasnost prema lanu 33 ovog zakona, uz koju e se prilo iti i potvrda potpisana od strane finansijskog ili drugog odgovaraju eg direktora preduze a, a kojom se potvr uje da su podaci u izve taju ta ni i potpuni i da je izve taj pripremljen u skladu sa va e im propisima.

Javnost podataka

lan 52

Podaci iz zavr nog ra una deponovani u registru su javni i dostupni na uvid.

GLAVA 6: STANDARDI PONA ANJA ODGOVORNOG LICA PREDUZE A I PRAVNA ZA TITA VLASNIKA KAPITALA PREDUZE A

Standardi pona anja odgovornog lica

lan 53

(1) Odgovorno lice u preduze u ( lan 2 ta ka 8 ovog zakona) je du no da izvr ava du nosti sa pa njom dobrog privrednika i na na in za koji osnovano vjeruje da je u najboljem interesu preduze a.

(2) U izvr avanju du nosti odgovorno lice ima pravo da se osloni na:

1. informacije, izvje taje i izjave, uklju uju i i knjigovodstvene izvje taje kao i ostale finansijske podatke, pripremljene ili prezentirane od strane ostalih odgovornih lica ili zaposlenika preduze a, za koje on osnovano vjeruje da su savjesni i kompetentni po tim pitanjima,

2. podatke dobijene od pravnih savjetnika, revizora, ili drugih lica u pitanjima za koje vjeruje da su u profesionalnoj ili stru noj kompetenciji tih lica.

(3) Odgovorno lice ne postupa sa pa njom dobrog privrednika, ukoliko se oslanja na podatke za koje zna ili bi trebalo da zna da su neta ni.

(4) Odgovorno lice nije odgovorno za aktivnosti koje preduzima ili propu ta da preduzme u svom svojstvu , osim :

1. ukoliko prekr i ili ne vr i svoje du nosti u saglasnosti sa ovim lanom i 2. ukoliko je kr enje ili nevr enje du nosti u injeno namjerno ili s grubom nepa njom.

(5) Odgovorno lice ne smije zaklju iti pravni posao u ime i za ra un preduze a , ako e izvr enjem toga posla on ili drugo lice ste i korist koja je u suprotnosti sa zakonom, dobrim poslovnim obi ajima ili odredbama osniva kog akta, statuta ili drugog akta preduze a kojim se ure uju primanja zaposlenika (direktan interes).

(6) Za zaklju ivanje pravnih poslova preduze a u kojima odgovorno lice ima indirektan interes, potrebna je saglasnost nadzornog odbora preduze a, a ukoliko nadzorni odbor nije formiran, saglasnost daje skup tina preduze a ili drugi organ vlasnika kapitala preduze a.

(7) Odgovorno lice ima indirektan interes u pravnom poslu preduze a, ako je stranka u pravnom poslu lan porodice odgovornog lica ili drugo pravno lice u kom lan porodice odgovornog lica ima

materijalni ili finansijski interes, ili je u njemu odgovorno lice.

27

(8) U dono enju odluke iz stava 6 ovoga lana ne mogu u estvovati lica koja imaju direktan ili indirektan

interes odre en u stavu 5 i 7 ovog lana.

(9) Preduze e ne mo e davati novac na zajam odgovornom licu, niti davati garancije za obaveze odgovornog lica.

10) Osim u slu ajevima kada postoji opravdan razlog da se osloni na informacije navedene u stavu 2 ovog lana, odgovorno lice koje glasa za raspodjelu dividendi koja je suprotna zakonu ili se saglasi sa dividendom ili drugom raspodjelom u suprotnosti sa zakonom ili aktima preduze a, li no je odgovoran preduze u cjelokupnom svojom imovinom za iznos dividendi ili drugih davanja koja prema uju zakonski ili aktom preduze a dozvoljeni iznos raspodjele. Lice koje je odgovorno za takvu nedozvoljenu dividendu ili drugu raspodjelu, ima pravo na srazmernu nadoknadu od svakog drugog lica koje je glasalo za raspodjelu ili se saglasio sa raspodjelom, kao i od svakog vlasnika kapitala preduze a, za iznos koji je to lice prihvatilo.

Nadoknada tro kova postupka odgovornom licu

lan 54

(1) Preduze e mo e odgovornom licu koje u estvuje kao stranka u postupku zbog svoje funkcije u preduze u, nadoknaditi tro kove koje je pretrpio tokom postupka:

1. ako je pona anje toga lica bilo u skladu sa standardima pona anja iz lana 53 ovog zakona i 2. ako je to lice osnovano vjerovalo:

1) da je njegovo pona anje bilo u najboljem interesu preduze a ili 2) da njegovo pona anje nije bilo suprotno zakonu i interesima preduze a.

(2) Preduze e e nadoknaditi odgovornom licu, koje je zbog funkcije u preduze u u estvovalo i sa uspjehom okon alo postupak, sve osnovane tro kove koje je imalo u

vezi sa postupkom.

(3) Odgovorno lice mo e protiv preduze a podnijeti sudu zahtjev za nadoknadu tro kova iz stava 2 ovoga lana.

Osiguranje od odgovornosti odgovornog lica

lan 55

Preduze e mo e zaklju iti ugovor o osiguranju od odgovornosti svojih odgovornih lica za tetu koja ta lica u obavljanju svojih funkcija pri ine tre im licima.

Izvedene tu be preduze a i vlasnika kapitala preduze a

lan 56

(1) Preduze e mo e od odgovornog lica zahtevati naknadu tete koja je nastala povredom standarda pona anja iz lana 53 ovog zakona.

(2) Postupak radi naknade tete u ime preduze a, mo e pokrenuti bilo koji vlasnik kapitala preduze a.

28

DIO 3: PREDUZETNIK

Shodna primena zakona

lan 57

(1) Odredbe ovoga zakona koje se odnose na osniva ki akt ( lan 5), sjedi te preduze a ( lan 8 ), djelatnost ( lan 6 ), naziv ( lan 13 do lana 17), prokuru ( lan 21 do lana 26 ), poslovnu tajnu ( lan 27 i 28 ) i registar ( lan 18 i 19), shodno se primjenjuju na preduzetnike:

(2) Odredbe ovoga zakona koje se odnose na poslovne knjige ( lan 36 do lana 52) shodno se primjenjuju na preduzetnike koji zadovoljavaju uslove za srednja velika preduze a ( lan 32).

Posebnosti preduzetnika

lan 58

(1) Naziv pod kojim preduzetnik obavlja djelatnost , pored oznake delatnosti, sedi ta i mogu ih dodataka ( lan 13), sadr i ime i prezime preduzetnika sa oznakom ,,s.p.,, (samostalni preduzetnik).

(2) Obavljanje djelatnosti preduzetnika prestaje:

1. pismenom odjavom, 2. ako prestanu da postoje prirodni i drugi uslovi za obavljanje djelatnosti, 3. istekom vremena za koje je obavljanje djelatnosti registrovano, 4. gubitkom poslovne sposobnosti, 5. smr u, 6. zabranom obavljanja djelatnosti, 7. poni tenjem re enja o upisu u registar, 8. u drugim slu ajevima propisanim zakonom.

(3) Preduzetnik je du an da obavijesti svoje povjerioce preporu enom po iljkom i stavljanjem obavje tenja na poslovnim prostorijama, o namjeri prestanka obavljenja djelatnosti i datumu tog prestanka, najkasnije tri (3) mjeseca prije prijavljivanja prestanka obavljanja djelatnosti u registar.

DIO 4: DRU TVA

GLAVA 1: DRU TVO SA NEOGRANI ENOM ODGOVORNO U

ODJELJAK 1: OSNIVANJE

Definicija

lan 59

(1) Dru tvo sa neograni enom odgovorno u je dru tvo dva ili vi e lica koja za obaveze dru tva odgovaraju cjelokupnom svojom imovinom.

(2) Dru tvo sa neograni enom odgovorno u osniva se ugovorom izme u lanova dru tva.

Primjena Zakona o obligacionim odnosima

lan 60

29

Ukoliko ovim zakonom nije druga ije odre eno, na ugovor o osnivanju dru tva sa neograni enom odgovorno u primjenjuju se odredbe Zakona o obligacionim odnosima ili drugog odgovaraju eg propisa koji ure uju ugovore.

Prijava za upis u registar

lan 61

(1) Uz podatke iz lana 18 stav 3 ovog zakona, prijava za upis u registar sadr i ime, prezime i adresu prebivali ta ili naziv i sedi te lanova dru tva i prava i obaveze lanova.

(2) Prijavu za upis osnivanja dru tva sa neograni enom odgovorno u u registar potpisuju svi lanovi dru tva.

ODJELJAK 2: PRAVNI ODNOSI IZME U LANOVA

Sloboda ugovaranja

lan 62

Pravni odnosi izme u lanova reguli u se ugovorom o osnivanju dru tva.

Ulog lan 63

(1) Ukoliko nije druga ije odre eno, lanovi e u estvovati sa jednakim ulozima.

(2) Ulog lanova mo e biti u novcu, stvarima, pravima ili uslugama. Vrijednost uloga u stvarima i pravima lanovi sporazumno procjenjuju i iskazuju u novcu.

(3) lan nije obavezan da svoj ulog pove a iznad ugovorenog iznosa, niti da ga u slu aju smanjenja bez svoje krivice, dopuni.

Ispunjavanje obaveza

lan 64

(1) lanovi obavljaju svoje du nosti i ispunjavaju svoje obaveze s jednakom bri ljivo u i pa njom koju pokazuju u obavljanju svojih privatnih poslova.

(2) lan je odgovoran dru tvu i lanovima dru tva za tetu koju nanese dru tvu, a koja nastupi kao posljedica postupanja protivno standardima pona anja odgovornog lica iz lana 53 ovog zakona.

Nadoknada tro kova i obe te enje

lan 65

(1) lan dru tva ima pravo da od dru tva zahtijeva naknadu opravdanih tro kova koji su nastali obavljanjem poslova dru tva i na naknadu tro kova u slu ajevima iz lana 54 ovog zakona. lan dru tva ima pravo da od dru tva zahtijeva kamatu od dana nastalih tro kova.

(2) lan dru tva mo e zahtijevati od dru tva unaprijed isplatu tro kova koji su potrebni za upravljanje poslovima dru tva.

30

(3) lan dru tva e bez odlaganja isplatiti dru tvu bilo kakvu dobit koja pripada dru tvu, napla enu za

ra un dru tva od tre ih osoba.

Pla anje kamate

lan 66

lan dru tva koji ne isplati svoj nov ani ulog dru tvu ili ne isplati pravovremeno dru tvu novac koji primi za ra un dru tva, ili bez ovla tenja koristi novac dru tva za svoje vlastite potrebe ili ne ispo tuje ostale nov ane obaveze, du an je da plati dru tvu kamatu na takve sume.

Nepo tovanje zabrane konkurencije

lan 67

(1) Ukoliko se lan dru tva ne pridr ava zabrane konkurencije iz lana 29 ovog zakona, preostali lanovi dru tva odlu i e o zahtjevu za naknadu tete predvi enu lanom 29 ovog zakona.

(2) Primjena lana 29 ovog zakona, ne isklju uje pravo lanova dru tva da zahtijevaju prestanak dru tva i ispunjavanje ostalih zahtjeva, u skladu sa ovim zakonom ili ugovorom o osnivanju dru tva.

Upravljanje poslovima

lan 68

(1) Ukoliko nije druga ije odre eno ugovorom o osnivanju dru tva, svi lanovi dru tva imaju pravo i obavezu da upravljaju poslovima dru tva.

(2) Ako je ugovorom o osnivanju dru tva, upravljanje poslovima prenijeto na jednog ili vi e lanova, ostali lanovi nisu ovla eni da upravljaju poslovima dru tva.

Prenos prava na upravljanje poslovima

lan 69

(1) lan dru tva nije ovla en da prenosi pravo upravljanja poslovima dru tva na tre a lica, ukoliko takav prenos nije dozvoljen ugovorom o osnivanju dru tva ili nije prihva en od strane svih ostalih lanova.

(2) Ukoliko je pravo na upravljanje poslovima dru tva, prenijeto na tre e lice u skladu sa prethodnim stavom, lan koji je izvr io prenos, odgovoran je samo za nemarnost ili zloupotrebu prilikom izbora osobe na koju se pravo prenosi.

Upravljanje poslovima od strane vi e lanova

lan 70

(1) Ukoliko su svi ili samo pojedini lanovi ovla teni da upravljaju poslovima dru tva, svaki od njih je ovla en da samostalno vodi posao. Ukoliko se me utim, jedan od lanova koji je

ovla ten da upravlja poslovima, protivi odre enom poslu dru tva, taj posao se ne e izvr iti.

(2) Ako je ugovorom o osnivanju dru tva, odre eno da lanovi ovla teni da upravljaju poslovima dru tva, mogu upravljati samo zajedni ki, za izvr enje svakog pojedinog posla potrebno je odobrenje svih lanova, osim u slu aju kada bi odlaganje moglo rezultirati gubitkom ili tetom za dru tvo.

31

Nepo tovanje uputstava i obaveze informisanja

lan 71

(1) Ugovorom o osnivanju dru tva mo e se odrediti da su lanovi koji upravljaju poslovima dru tva, obavezni da uzimaju u obzir uputstva ostalih lanova. Ukoliko lan smatra da su uputstva u pogledu odre enih okolnosti necelishodna, on e o tome obavijestiti ostale lanove radi dono enja odluke, osim u slu aju kada bi odlaganje moglo rezultirati gubitkom ili tetom za dru tvo.

(2) lan koji upravlja poslovima dru tva, du an je da ostalim lanovima dru tva podnosi izve taje o poslovanju dru tva i da im na njihov zahtev podnese obra un.

Obim ovla tenja u upravljanju poslovima

lan 72

(1) Ovla enje u upravljanju poslovima dru tva uklju uje sve uobi ajene poslove dru tva.

(2) Poslovi koji su van uobi ajenih poslova dru tva, odobravaju se od strane svih lanova.

(3) Za imenovanje prokuriste potrebno je odobrenje svih lanova koji su ovla eni da upravljaju poslovima dru tva, osim u slu ajevima u kojima bi ekanje na odobrenje moglo rezultirati gubitkom ili tetom za dru tvo. Prokuristu mo e opozvati bilo koji lan ovla en da imenuje ili da u estvuje u imenovanju prokuriste.

Oduzimanje prava na upravljanje poslovima

lan 73

Ako postoje opravdani razlozi, a naro ito ako lan dru tva postupi suprotno standardima pona anja iz lana 53 ovog zakona ili se poka e nesposobnim za pravilno upravljanje poslovima, sud ga mo e na

osnovu zahtjeva svih ostalih lanova i u postupku koji je hitan, li iti prava da upravlja poslovima. Ovaj postupak ne e ograni iti ili obustaviti bilo koje drugo pravo.

Odricanje od prava upravljanja poslovima

lan 74

lan dru tva se mo e odre i prava da u estvuje u upravljanju poslovima dru tva, ukoliko to ne ugro ava poslove dru tva i ako za to postoje opravdani razlozi ili ako je to dozvoljeno ugovorom o osnivanju dru tva. U svakom drugom slu aju, lan koji se odrekne takvog prava, nadoknadi e dru tvu tetu nastalu zbog tih radnji.

Pravo na pregled

lan 75

Svi lanovi, uklju uju i one koji nisu ovla eni da upravljaju poslovima dru tva, imaju pravo na informisanje o poslovima dru tva i pravo da o svom tro ku pregledaju i kopiraju knjige i zapisnike dru tva, ak i ako je takvo pravo isklju eno ili ograni eno ugovorom o osnivanju dru tva.

Dono enje odluka

lan 76

32

lanovi ovla teni da upravljaju poslovima dru tva, usvajaju odluke konsenzusom, osim ako je ugovorom o

osnivanju odre eno da se odluke donose ve inom glasova. Ako postoji sumnja, ve ina se odre uje

po

broju ovla tenih lanova bez obzira na to da li su prisutni i u estvuju.

Godi nji zavr ni ra un

lan 77

(1) Na osnovu godi njeg zavr nog ra una dru tva, lanovi na kraju svake poslovne godine odre uju dobit ili gubitak dru tva za tu godinu i izra unavaju udio svakog lana u dobiti i gubitku.

(2) Udio nekog lana u dobiti dodaje se njegovom udjelu kapitala. Udio nekog lana u gubitku i svaka ispla ena suma novca koju podigne tokom poslovne godine, oduzima se od njegovog udjela kapitala.

Raspodjela dobiti i pla anje gubitka

lan 78

(1) Svaki lan ima pravo da u estvuje u raspodjeli dobiti dru tva za poslovnu godinu do jedne dvadesetine (1/20) njegovog udjela kapitala na kraju te godine. Ukoliko je dobit nedovoljna da bi se dozvolila raspodjela takvog iznosa, raspodjela se na odgovaraju i na in i proporcionalno smanjuje.

(2) Pri izra unavanju udjela nekog lana u dobiti u skladu sa prethodnim stavom, uzima se u obzir pla anje koja je on obavio kao doprinose kapitalu u toku poslovne godine, srazmjerno vremenu koje je proteklo od tih pla anja. Ako je u toku poslovne godine neki lan povukao novac iz svog udjela kapitala, taj smanjeni iznosi uzima se u obzir srazmjerno vremenu koje je proteklo od povla enja tog novca.

(3) Dio dobiti koji prelazi udio u dobiti izra unava se u skladu sa stavom 1 i 2 ovog lana i raspodjeljuje se me u lanovima srazmjerno njihovim vlasni kim udelima u dru tvu. Svaki gubitak u poslovnoj godini, dijeli se izme u lanova srazmjerno njihovim vlasni kim udjelima u dru tvu.

Redukovanje udjela kapitala

lan 79

(1) Svaki lan mo e podi i novac iz blagajne dru tva za ispla ivanje svog udjela u dobiti za prethodnu poslovnu godinu, u iznosu koji ne prelazi jednu dvadesetinu (1/20) njegovog utvr enog udjela kapitala na kraju te godine. On isto tako mo e zahtijevati da mu se isplati njegov udio u dobiti za prethodnu poslovnu godinu koji prelazi pomjenuti iznos, osim kada lanovi koji su ovla eni da upravljaju poslovima dru tva, osnovano utvrde da bi takva raspodjela bila o igledno u nesaglasnosti sa opravdanim potrebama dru tva.

(2) lan ne mo e na drugi na in umanjiti svoji udio kapitala, bez saglasnosti svih ostalih lanova.

Ograni enja prenosa udjela kapitala

lan 80

lan ne mo e raspolagati svojim udjelom kapitala bez saglasnosti svih ostalih lanova.

ODJELJAK 3: PRAVNI ODNOSI LANOVA I TRE IH LICA

33

Zastupanje

lan 81

(1) Svaki lan dru tva ovla en je da zastupa dru tvo i na taj na in stvori obaveze dru tva prema tre im licima, osim ako je ugovorom o osnivanju dru tva druga ije odre eno.

(2) Ugovorom o osnivanju dru tva mo e se odrediti da svi ili neki od lanova dru tva zastupaju dru tvo

samo zajedni ki. lanovi ovla eni da zastupaju dru tvo zajedni ki mogu izabrati izme u sebe lice koje e pismeno ovlastiti za izvr enje odre enih poslova ili odre ene vrste poslova. Izjava volje tre eg lica u injena jednom od lanova dru tva ovla enim da zastupa dru tvo zajedni ki, smatra se da je u injena dru tvu.

(3) Ugovorom o osnivanju dru tva, mo e se odrediti da su lanovi dru tva samo zajedno sa prokuristima, ovla eni da zastupaju dru tvo. U ovom slu aju, odredbe prethodnog stava shodno se primjenjuju.

(4) Li enje lana prava na zastupanje, odluka o zajedni kom zastupanju, ovla enja prokuriste u skladu sa prethodnim stavom i bilo koja promjena u ovla enjima lana da zastupa dru tvo, upisuje se u registar.

Opozivanje ovla enja za zastupanje

lan 82

Ukoliko postoje opravdani razlozi i posebno, ukoliko lan te e povrijedi svoje obaveze ili se poka e nesposobnim za zastupanje dru tva, sud mo e na osnovu zahtjeva ostalih lanova, opozvati njegovo ovla enje za zastupanje.

Li na odgovornost lana

lan 83

(1) Svi lanovi odgovoraju za obaveze dru tva li no cjelokupnom svojom imovinom. Ukoliko dru tvo ne ispuni obaveze nakon pismenog zahtjeva povjerioca, svi lanovi odgovoraju za obaveze dru tva solidarno.

(2) Sporazum izme u lanova dru tva, suprotan prethodnom stavu, koji se odnosi na njihovu odgovornost prema tre im licima, nema pravnog dejstva.

(3) lan ije je lanstvo u dru tvu prestalo, odgovoran je za obaveze dru tva nastale do momenta upisa u registar prestanka lanstva.

Prigovori lana dru tva

lan 84

Ukoliko je lan dru tva tu en za obaveze dru tva, tada mo e isticati sve prigovore prema povjeriocima, koje mo e isticati dru tvo.

Vra anje pozajmica

lan 85

U slu aju dru tva u kojem niti jedan lan nije fizi ko lice, primjenjuju se odredbe lanova 366 i 367 ovog zakona. Odredbe lanova 366 i 367 ovog zakona ne primenjuju se, u slu aju da su lanovi dru tva

34

dru tvo sa neograni enom odgovorno u ili komanditno dru tvo, u kojima je bar jedan li no odgovoran lan fizi ko lice.

Odgovornost novog lana dru tva

lan 86

(1) lan koji pristupi postoje em dru tvu, odgovara kao i svi ostali lanovi za obaveze dru tva nastale prije nego to je on pristupio dru tvu, bez obzira da li je do lo do promjene naziva dru tva ili je pristup novog lana upisan u registar.

(2) Sporazum izme u lanova dru tva o odgovornosti novog lana, suprotan prethodnom stavu, nema pravno dejstvo.

Obaveza pokretanja postupka ste aja ili prinudnog poravnanja

lan 87

(1) Ukoliko dru tvo u kojem niko od lanova nije fizi ko lice, postane insolventno ili prezadu eno, shodno uslovima koji su odre eni zakonom, dru tvo je du no da predlo i pokretanje ste ajnog postupka ili postupka prinudnog poravnanja, najkasnije u roku od tri (3) nedjelje po nastanku insolventnosti ili prezadu enosti dru tva.

(2) Odredbe prethodnog stava, ne primenjuju se na dru tva iji su lanovi dru tvo sa neograni enom odgovorno u ili komanditno dru tvo u kojem je najmanje jedan li no odgovoran lan fizi ko lice.

(3) Nakon to se utvrdi insolventnost ili prezadu enost dru tva, dru tvo ne sme vr iti isplate, osim onih koja se obave u dobroj vjeri prema tre im licima bez povla ivanja u odnosu na druge povjerioce.

(4) lanovi dru tva solidarno odgovaraju za postupanje suprotno prethodnom stavu.

(5) Odgovornost lanova iz prethodnog stava ne mo e biti ograni ena, niti isklju ena sporazumom izme u lanova.

(6) lanovi dru tva odgovaraju za obaveza iz stava 4 ovoga lana i nakon prestanka dru tva.

ODJELJAK 4: PRESTANAK DRU TVA I LANSTVA U DRU TVU

Razlozi za prestanak dru tva

lan 88

Dru tvo prestaje:

1. nakon isteka perioda za koji je osnovano, 2. jednoglasnom odlukom lanova ili drugom ve inskom odlukom ako je tako odre eno ugovorom o

osnivanju dru tva, 3. ste ajem dru tva, 4. smr u, ste ajem ili prestankom lanstva, osim ukoliko je druga ije odre eno ugovorom o osnivanju

dru tva, 5. otkazom ugovora o osnivanju dru tva, 6. sudskom odlukom, 7. ako se broj lanova smanji na manje od dva, osim u slu ajevima navedenim u lanu 98 ovog

zakona ili

35

8. u drugim zakonom predvi enim slu ajevima.

Otkazivanje lanstva

lan 89

(1) Ako je dru tvo osnovano na neodre eni vremenski period, lan mo e otkazati ugovor o osnivanju dru tva na kraju poslovne godine, uz prethodno obavje tenje svih ostalih lanova najmanje est (6) mjeseci ranije.

(2) Odredba ugovora me u lanovima koja onemogu ava ili ograni ava pravo lana na otkazivanje ugovora, ili ometa otkazivanje na neki drugi na in, osim du eg otkaznog roka, ni tava je.

Prestanak odlukom suda

lan 90

(1) Ukoliko postoje opravdani razlozi, lan mo e pokrenuti postupak za prestanak dru tva:

1. prije isteka perioda na koji je dru tvo osnovano ili 2. bez otkaznog perioda navedenog u lanu 89 ovog zakona u slu aju da je dru tvo osnovano na

neodre eni vremenski period.

(2) Opravdan razlog naro ito postoji, ako se lan dru tva nalazi u bezizglednoj materijalnoj situaciji, ako drugi lan dru tva namerno ne izvr i zna ajnu obavezu iz ugovora o osnivanju dru tva ili ispolji grubu nepa nju u izvr avanju tih obaveza ili ako je ispunjenje takve obaveze onemogu eno.

(3) Umjesto prestanka dru tva, lanovi dru tva mogu pokrenuti postupak za isklju enje lana koji postupa na na in opisan u prethodnom stavu.

(4) Svi sporazumi izme u lanova koji isklju uju ili ograni avaju pravo lana da zahtjeva prestanak dru tva ili isklju ivanje lana, su ni tavi.

Dru tvo osnovano do kraja ivota jednog lana

lan 91

Dru tvo koje je osnovano do kraja ivota jednog od lanova smatra se, u smislu lanova 89 i 90 ovog zakona, dru tvom osnovanim na neodre eni vremenski period.

Za tita lana koji postupa u dobroj vjeri

lan 92

Ukoliko dru tvo prestane na bilo koji drugi na in osim otkazivanjem, radnje lana dru tva koji nema saznanja ili nije mogao imati saznanja za prestanak dru tva, imaju pravnog dejstva na druge lanove, sve dok taj lan ne sazna ili bi morao da sazna za prestanak dru tva.

Smrt, ste aj ili prestanak lana

lan 93

36

Ako dru tvo prestane smr u, ste ajem ili prestankom jednog lana, njegov nasljednik ili drugi zakonski sljedbenik o tome odmah obavije tava druge lanove i ako je neophodno da bi se izbjegao znatan gubitak ili teta za dru tvo, nastavlja da vr i poslove pravnog prethodnika, dok preostali lanovi ne preuzmu upravljanje poslovima, u skladu sa ovim zakonom.

Napu tanje lana

lan 94

Ukoliko je ugovorom o osnivanju dru tva odre eno da dru tvo nastavlja sa radom sa preostalim lanovima i u slu aju da jedan od lanova otka e ugovor o osnivanju dru tva, umre, ili prestane da postoji,

svojstvo tog lana u dru tvu prestaje u trenutku kada bi dru tvo prestalo, u slu aju da ugovorom nije odre eno da nastavlja sa radom.

Obra un po prestanku svojstva lana

lan 95

(1) Udio lana dru tva koji prestaje da bude lan pripada imovini dru tva.

(2) lanu koji napu ta dru tvo vra a se sva li na imovina koju je dao dru tvu na upotrebu. lan koji napu ta dru tvo nema pravo da tra i naknadu za nenamjerno pri injenu tetu ili smanjenje vrijednosti tih stvari.

(3) lan koji napu ta dru tvo ima pravo na nov anu isplatu u iznosu koji bi primio u skladu sa obra unom, da je u trenutku njegovog napu tanja do lo do prestanka dru tva. Ako je potrebno, vrijednost imovine dru tva e se odrediti procjenom.

(4) lan koji napu ta dru tvo, odgovara srazmerno svom u e u u sno enju gubitaka, samo za obaveze dru tva nastale do dana upisa njegovog istupanja u registar.

(5) Odredbe ovog lana primjenjiva e se na osnovu obra una imovine koja preostaje nakon napu tanja lana, gdje je odlu uju i inilac stanje imovine dru tva u trenutku kada bi dru tvo napu tanjem lana

prestalo da postoji.

Udio lana koji odlazi u nedovr enim poslovima dru tva

lan 96

(1) lan koji napu ta dru tvo u estvuje u dobiti i gubitku od poslova koji u trenutku njegovog napu tanja nisu zavr eni. Dru tvo ima pravo da okon a te poslove na na in koji smatra odgovaraju im.

(2) lan koji napu ta dru tvo mo e na kraju svake poslovne godine zahtijevati obra un poslova koji su obavljeni u tom periodu, isplatu iznosa na koji ima pravo i podatke o stanju nezavr enih poslova.

Nastavak rada dru tva sa nasljednicima kao lanovima

lan 97

Ugovorom o osnivanju dru tva mo e se odrediti da, nakon smrti jednog od lanova, neki od njegovih nasljednika ili svi oni mogu nasljediti njegov status i postati lanovi u dru tvu.

Nastavak rada dru tva sa jednim lanom

lan 98

37

(1) Ako iz bilo kog razloga u dru tvu ostane samo jedan lan, on mo e u roku od godinu dana donijeti

odluku o prestanku dru tva, reorganizovati dru tvo sa jednim ili vi e lanova ili doneti odluku o promeni oblika dru tva.

(2) Ako lan dru tva ne postupi na na in predvi en u prethodnom stavu i ne prijavi promjenu radi upisa u registar u roku iz prethodnog stava, dru tvo prestaje.

Preuzimanje od strane jednog lana

lan 99

(1) Ako postoje samo dva lana, a jedan od njih ispoljava grubu nepa nju ili namjerno ne obavlja du nosti, to bi opravdalo njegovo isklju enje iz dru tva da dru tvo ima vi e lanova, sud mo e na zahtjev drugog lana, donijeti odluku da dru tvo sa svom imovinom i obavezama preuzme drugi lan bez pokretanja postupka likvidacije.

(2) Na raspodjelu imovine dru tva shodno se primjenjuju odredbe ovog zakona o napu tanju lana.


lan 100

Prestanak dru tva i lanskog odnosa u dru tvu upisuje se u registar.

ODJELJAK 5: LIKVIDACIJA DRU TVA

Likvidacija po prestanku dru tva

lan 101

(1) Kad nastupe uslovi za prestanak dru tva sa neograni enom odgovorno u, sprovodi se postupak likvidacije, osim u slu ajevima statusnih promena i ste aja.

(2) U postupku likvidacije dru tva sa neograni enom odgovorno u, shodno se primenjuje odredbe ovog zakona koje se odnose na likvidaciju dioni kog dru tva.

Imenovanje likvidatora

lan 102

(1) Likvidaciju sprovode svi lanovi dru tva kao likvidatori, osim ako je ovla enje likvidatora povjereno pojedinim lanovima ili tre im licima, odlukom lanova ili ugovorom o osnivanju dru tva. Ukoliko preminuli lan ima nekoliko nasljednika, oni imenuju zajedni kog zastupnika.

(2) Po molbi lica koje ima pravni interes, sud mo e, nakon to utvrdi postojanje opravdanih razloga, imenovati za likvidatore dru tva, lica koja nisu lanovi dru tva.

Opoziv likvidatora

lan 103

38

(1) Likvidator mo e biti opozvan jednoglasnom odlukom lica navedenih u lanu 102 stav 1 ovog zakona.

(2) Ukoliko postoje opravdani razlozi, likvidator mo e biti opozvan od strane suda, na zahtijev lica koje ima pravni interes.

Upis u registar

lan 104

(1) Ime i prezime, adresa i jedinstveni mati ni broj likvidatora i bilo kakva promjena tih podataka upisuje se u registar.

(2) Likvidator deponuje svoj potpis u registar.

Prava i obaveze likvidatora

lan 105

(1) Likvidator je du an da okon a teku e poslove dru tva, naplati potra ivanja, unov i ostalu imovinu, i izmiri obaveze dru tva. Likvidator mo e da zaklju i nove poslove u svrhu okon anja teku ih poslova.

(2) Likvidator zastupa dru tvo.

Povrat stvari

lan 106

lanovima dru tva se vra aju stvari koje pripadaju njihovoj li noj imovini, a koje su dali dru tvu na kori tenje. lanovi dru tva nemaju pravo na naknadu tete za nenamjerno o te enje ili umanjenje vrijednosti tih stvari.

Zajedni ko zastupanje i upravljanje poslovima

lan 107

(1) Ako ima vi e likvidatora, zastupanje i upravljanje poslovima dru tva likvidatori vr e zajedno, osim ako lanovi dru tva ili sud odredi da mogu postupati i pojedina no, to se upisuje u registar.

(2) Odredba prethodnog stava ne spre ava likvidatore da mogu jednog izme u

sebe ovlastiti za izvr enje odre enih poslova ili odre enih vrsta poslova. Izjava volje tre eg lica u injena jednom od likvidatora ovla enim da zastupa dru tvo zajedni ki, smatra se da je u injena dru tvu.

Neograni enost ovla enja

lan 108

Ograni enja ovla enja likvidatora nemaju pravno dejstvo na tre a lica.

Pridr avanje naloga

lan 109

39

U odnosu prema lanovima dru tva, likvidatori, uklju uju i i one postavljene od strane suda, obavezni su da po tuju jednoglasno usvojene odluke lanova dru tva, koje se odnose na vo enje poslova.

Ozna avanje naziva dru tva

lan 110

U naziv dru tva u likvidaciji upisuje se oznaka ,,u likvidaciji,,. Likvidatori su du ni da prilikom zastupanja dru tva na svim ispravama dru tva istaknu oznaku ,,u likvidaciji,,.

40

Likvidacioni obra un

lan 111

Likvidatori sa injavaju obra un na po etku i na kraju postupka likvidacije (po etni i zavr ni likvidacioni obra uni).

Raspodjela sredstava

lan 112

(1) Nakon izmirenja obaveza dru tva, likvidatori vr e raspodjelu preostalih sredstava na lanove dru tva srazmerno njihovim udjelima u kapitalu, na osnovu zavr nog likvidacionog obra una.

(2) Raspodjela nov anih sredstava koja nisu potrebna u postupku likvidacije, vr i se nakon to se rezervi u sredstva neophodna za izmirenje obaveza ili osporenih potra ivanja, kao i sredstva predvi ena za lanove dru tva u kona noj raspodjeli. Odredbe lana 79 stav 1 ovog zakona, ne primjenjuju se tokom postupka likvidacije.

(3) Ako izme u lanova dru tva do e do spora oko raspodjele sredstava dru tva, likvidatori e odlo iti raspodjelu do kona nog rje enja spora.

Obra un izme u lanova dru tva

lan 113

Ako sredstva dru tva nisu dovoljna za ispunjavanje obaveza dru tva i isplatu udjela lanovima dru tva, lanovi dru tva e obezbijediti potrebna sredstva u razmjeri u kojoj su obavezni da pokriju gubitak. Ako

jedan od lanova dru tva nije u mogu nosti, ili zbog drugih razloga ne obezbijedi iznos koji je du an da plati, taj iznos du ni su da plate preostali lanovi dru tva srazmerno svojim udjelima u kapitalu, a imaju pravo na nadoknadu ispla enog iznosa, od lana koji nije izvr io svoju obavezu pla anja.

Unutra nji i vanjski odnosi

lan 114

Tokom postupka likvidacije, na me usobna prava i obaveze lanova dru tva, kao i na me usobna prava i obaveze dru tva i tre ih lica, primenjuju se odredbe lana 59 do lana 99 ovog zakona, osim ako su te odredbe u suprotnosti sa odredbama ovoga zakona o likvidaciji dru tva sa neograni enom odgovorno u.

41

Prijava za brisanje dru tva i poslovne knjige

lan 115

(1) Nakon okon anja postupka likvidacije, likvidatori podnose prijavu za upis brisanja dru tva u registar.

(2) Poslovne knjige i dokumentacija likvidiranog dru tva se daju na uvanje jednom od lanova dru tva ili tre em licu, a ime tog lica se prijavljuje u registar. Ako lanovi dru tva ne postignu sporazum o ovom pitanju, sud e za tu svrhu imenovati lana dru tva ili tre e lice.

(3) lanovi dru tva i njihovi nasljednici imaju pravo da dobiju na uvid poslovne knjige i dokumentaciju likvidiranog dru tva, od lica iz prethodnog stava.

Rok za zastarjelost potra ivanja od lanova dru tva

lan 116

(1) Rok zastarjelosti potra ivanja prema lanu dru tva za obaveze dru tva, iznosi pet (5) godina, ukoliko zakonom nije predvi en kra i rok za pojedino potra ivanje, i po inje da te e od dana upisa u registar prestanka dru tva, odnosno lanskog odnosa.

(2) Ako potra ivanje sredstava datih dru tvu kao zajam od strane povjerioca nije dospjelo do upisa prestanka dru tva u registar, rok za zastarjelost po inje te i sa danom kada je takvo potra ivanje dospjelo.

GLAVA 2: KOMANDITNO DRU TVO


Definicija

lan 117

(1) Komanditno dru tvo je dru tvo u kojem jedan ili vi e lanova odgovara za obaveze dru tva cjelokupnom svojom imovinom (komplementar), a jedan ili vi e lanova odgovora za obaveze dru tva samo do iznosa njihovih uloga upisanih u registar (komanditor), osim u slu ajevima predvi enim u lanu 7 ovog zakona.

(2) Odredbe ovog zakona koje se odnose na dru tva sa neograni enom odgovorno u primjenjuju se i na komanditna dru tva, osim ako ovim zakonom nije druga ije propisano.


lan 118

Osim podataka iz lana 18 stav 3 ovog zakona i onih potrebnih za dru tvo sa neograni enom odgovorno u, prijava za upis u registar treba da sadr i i podatke o komanditorima i njihovim udjelima u kapitalu.

42

ODJELJAK 2: PRAVNI ODNOSI IZME U LANOVA

DRU TVA

Sloboda ugovaranja

lan 119

Prava i obaveze lanova dru tva u me usobnim odnosima utvr uju se ugovorom o osnivanju dru tva, osim ako ovim zakonom izri ito nije druga ije odre eno.

Upravljanje dru tvom

lan 120

(1) Komanditor nije ovla en da u estvuje u upravljanju dru tvom.

(2) Komanditor se ne mo e protiviti vo enju poslova komanditnog dru tva od strane komplementara, u okviru redovnih aktivnosti dru tva.

(3) Pored odredaba lana 117 ovog zakona, komanditor koji u estvuje u upravljanju dru tvom ili ometa komplementare kr e i odredbe ovog lana, odgovara povjeriocima dru tva kao da je i sam komplementar.

Nepridr avanje odredaba o zabrani konkurencije

lan 121

Odredbe lana 67 ovog zakona ne primjenjuju se na komanditore, osim ako nije druga ije odre eno ugovorom o osnivanju dru tva.

Pravo uvida

lan 122

Komanditor ima pravo na primjerak godi njeg zavr nog ra una, kao i da izvr i uvid u poslovne knjige i dokumentaciju dru tva kao i komplementar.

Dobit i gubitak

lan 123

(1) Odredbe lana 78 ovog zakona primjenjuje se i na komanditora. NJegova dobit uve ava njegov udio u kapitalu samo do iznosa njegovog ugovorenog uloga, osim ako ugovorom o osnivanju dru tva nije druga ije odre eno.

(2) Komanditor odgovora za gubitak samo do visine njegovog udjela u kapitalu i iznosa njegovog ugovorenog, a nepla enog udjela u kapitalu.

Raspodjela dobiti i teret pla anja gubitka

lan 124

43

(1) Ako dobit ne prelazi jednu dvadesetinu (1/20) osnovnog kapitala, udjeli lanova dru tva u dobiti se

utvr uju u skladu s odredbama lana 78 stav 1 i 2 ovog zakona.

(2) Ako ugovorom o osnivanju dru tva nije druga ije odre eno, vi ak dobiti u odnosu na dobit navedu

u

prethodnom stavu ili gubitak se raspodjeljuju, odnosno terete, srazmerno udjelima lanova dru tva u kapitalu.

Podizanje novca i pla anje dobiti

lan 125

(1) Odredba lana 79 stav 1 ovog zakona ne primjenjuju se na komanditora.

(2) Komanditor nema pravo da zahtijeva isplatu dobiti sve dok zbog gubitka, njegov udio u kapitalu ne dosti e iznos uloga u njegov udio u kapitalu, ili bi njegov udio u kapitalu bio umanjen da mu je dobit ispla ena.

ODJELJAK 3: PRAVNI ODNOSI LANOVA DRU TVA PREMA TRE IM LICIMA

Zastupanje

lan 126

Komanditor nije ovla en da zastupa dru tvo, ali mu dru tvo mo e odobriti zastupanje ili dati posebno ovla enje.

Odgovornost komanditora

lan 127

Komanditor odgovora povjeriocima dru tva za obaveze dru tva do visine iznosa njegovog ugovorenog uloga u kapitalu dru tva.

Obim odgovornosti

lan 128

(1) Nakon upisa dru tva u registar, potencijalna odgovornost komanditora prema povjeriocima se utvr uje prema udjelu u kapitalu koji je upisan u registar.

(2) Povjerioci nemaju pravo da tra e pove anje komanditorovog udjela u kapitalu koji nije upisan u registar, osim u slu aju da ih dru tvo obavijesti o pove anju na neki drugi na in.

(3) Ugovor izme u lanova dru tva kojim se komanditor osloba a obaveze pla anja svog udjela u kapitalu ili mu se dozvoljava odga anje pla anja, nema pravno dejstvo u odnosu na povjerioce.

44

(4) Ako je komanditoru u cjelosti ili djelimi no vra en njegov udio u kapitalu, vra eni iznos e se, u

odnosu na povjerioce, smatrati nepla enim udjelom u kapitalu. Ako komanditor preuzme svoj udio u dobiti, a njegov udio u kapitalu je i dalje manji od iznosa koji je upla en za tra eni ulog, ili je preuzimanjem svog udjela u dobiti njegov udio u kapitalu smanjen ispod iznosa upla enog uloga, ispla ena dodatna dobit e se tako e smatrati nepla enim udjelom u kapitalu.

(5) Komanditor ni u kom slu aju nije du an da vrati ono to je primio u dobroj vjeri kao dobit na osnovu

zavr nog obra una u skladu s ovim odjeljkom.

(6) Ako su komplementari dru tva isklju ivo pravna lica, a ulog komanditora u osnovni kapital dru tva se u cjelini ili djelimi no sastoji od udjela bilo kojeg takvog pravnog lica, vrijednost ulo enog udjela tog pravnog lica smatra se nepla enim udjelom u kapitalu. Ovo se, ipak, ne e primjenjivati ako se radi o pravnom licu koje je dru tvo sa neograni enom odgovorno u ili komanditno dru tvo iji su lanovi fizi ka lica.

Smanjenje udjela u kapitalu

lan 129

Smanjenje u komanditorovom udjelu kapitala nema pravno dejstvo u odnosu na povjerioce, dok se ne upi e u registar.

Odgovornost novog lana dru tva

lan 130

Komanditor koji pristupi postoje em dru tvu odgovora za obaveze dru tva nastale prije njegovog pristupanja u meri predvi enoj u lanovima 127 i 128 ovog zakona.

Odgovornost prije upisa u registar

lan 131

Ako dru tvo zapo ne s radom prije upisa u registar, komanditor koji se saglasio sa po etkom rada,odgovora za obaveze nastale prije upisa isto kao i komplementar, osim kada je povjerilac znao da je u tome u estvovao kao komanditor.

Smrt ili prestanak komanditora

lan 132

Dru tvo ne prestaje smr u ili prestankom postojanja komanditora.

GLAVA 3: DIONI KO DRU TVO

ODJELJAK 1: OP TE ODREDBE

Definicija

45

lan 133

(1) Dioni ko dru tvo je dru tvo iji je osnovni kapital (dioni ki kapital) podijeljen na dionice.

(2) Dioni ko dru tvo odgovara za obaveze prema povjeriocima cijelokupnom svojom imovinom. Dioni ari ne snose odgovornost prema povjeriocima za obaveze dru tva, osim u slu ajevima iz lana 7 ovog zakona.

Osniva i

lan 134

Dioni ko dru tvo mo e osnovati jedno ili vi e fizi kih ili pravnih lica (osniva a).

Kapital

lan 135

(1) Iznos osnovnog kapitala i dionica je izra en u konvertibilnim markama (KM) Bosne i Hercegovine.

(2) Osnovni kapital se mo e sastojati od ulo enih nov anih sredstava i uloga u stvarima i pravima

(3) Ulozi u stvarima i pravima su: pokretne i nepokretne stvari, prava, preduze a ili dijelovi preduze a.

Minimalani nominalni iznos osnovnog kapitala

lan 136

Minimalni nominalni iznos osnovnog kapitala je 15.000 KM. Dru tvo ne mo e biti upisano u registar, ukoliko se iznos od 15.000 KM ne uplati kao osniva ki ulog.

ODJELJAK 2: DIONICE

Minimalna nominalna vrijednost dionice lan 137

Minimalna nominalna vrijednost dionice je 10 KM. Dionice ve e nominalne vrednosti od minimalne, mogu biti izra ene u deseticama, stotinama i u iznosu od 1.000 KM.

Dionice kao hartije od vrijednosti

lan 138

Dionice su hartije od vrijednosti. Potvrda o posjedovanju dionica se mo e izdati za svaku dionicu posebno ili za nekoliko dionica iz iste klase (dionica ukupnog iznosa).

Oblik dionice

lan 139

46

Dionice mogu biti samo na ime dioni ara i u registrovanom obliku. Kada se dionice emituju prije punog pla anja nominalne vrijednosti, broj, vremenski raspored i iznosi rata bi e ispisani na dionicama. Dionice na donosioca ne mogu biti emitovane.

Obi ne i privilegovane dionice

lan 140

(1) S obzirom na prava koja nose, dionice su obi ne i privilegovane.

(2) Obi ne dionice vlasnicima daju:

1. pravo da u estvuju u upravljanju dru tvom, 2. pravo na dio dobiti (dividenda) i 3. pravo na odgovaraju i dio imovine nakon likvidacije ili ste aja dru tva.

(3) Privilegovane dionice su dionice koje svojim vlasnicima, pored prava pomenutih u prethodnom stavu, daju odre ene prednosti kao to je prednost pri ispla ivanju utvr enih iznosa ili procjenata od nominalne vrijednosti dionica ili dobiti, prednost pri ispla ivanju kada se pokrene postupak likvidacije dru tva i druga prava odre ena statutom dioni kog dru tva.

(4) Kumulativne privilegovane dionice, pod uslovima pod kojima su emitovane, daju pravo njihovim vlasnicima na isplatu svih neispla enih dividendi prije nego to se vlasnicima obi nih dionica isplate bilo kakve dividende, u skladu sa odlukom o raspodjeli dobiti.

(5) Participativne privilegovane dionice sa pravom u e a daju njihovim vlasnicima, uz prioritetnu dividendu, pravo da im bude ispla ena dividenda na koju imaju pravo vlasnici obi nih dionica, u skladu sa odlukom o raspodjeli dobiti.

Klase dionica

lan 141

Dionice koje imaju jednaka prava, ine jednu klasu dionica.

Pravo glasa

lan 142

(1) Svaka obi na dionica daje pravo glasa. Privilegovane dionice mogu biti sa pravom glasa i bez prava glasa, ako je predvi eno statutom dioni kog dru tva. Privilegovane dionice ne mogu sa injavati vi e od polovine osnovnog kapitala.

(2) Zabranjeno je emitovanje dionica koje bi uz isti nominalni iznos davale razli it broj glasova.

Elementi dionica

lan 143

Dionica sadr i sljede e elemente:

47

1. oznaku da je dionica i njenu klasu, 2. naziv i sjedi te lica koje emituje dionice, 3. naziv ili ime kupca dionice, 4. ukupnu vrijednost emisije, 5. nominalnu vrijednost dionice, 6. datume isplate dividende i 7. mjesto i datum emitovanja, serijski broj dionice i pe at sa potpisom lica ovla enih od strane

emitenta dionica.

Dijelovi dionice

lan 144

(1) Dionica se sastoji iz tri dijela.

(2) Prvi dio dionice je potvrda o posjedovanju dionice na kojoj su nazna eni podaci iz prethodnog lana.

(3) Drugi dio dionice je list sa kuponima za isplatu dividende. Svaki kupon dividende sadr i:

1. broj kupona dividende, 2. broj dionice za koju treba platiti dividendu, 3. naziv lica koje emituje dionicu, 4. godina u kojoj se dividenda pla a i 5. pe at sa potpisom ovla enih lica emitenta dionice.

(4) Tre i dio dionice je talon koji vlasniku daje pravo da primi novi list sa kuponima za isplatu dividendi.

Potvrda o emitovanim dionicama

lan 145

(1) Dioni aru se mo e izdati potvrda koja odre uje broj dionica nazna enih u potvrdi.

(2) Potvrda iz prethodnog stava se mo e koristiti samo kao dokaz o pravu dioni ara da u estvuje i glasa na sjednici skup tine dioni ara.

(3) Skup tina donosi odluku o emitovanju dionica. Odluka o emitovanju dionica sadr i:

1. naziv dru tva koje emituje dionice, 2. ukupnu vrijednost emisije, 3. naznaku da li se radi o obi noj ili privilegovanoj dionici, 4. na in ili oblik emitovanja dionica, 5. nominalnu vrijednost dionica, 6. na in pla anja dividende, 7. vrijeme za upisivanje dionice, 8. na in upisivanja: gdje i u kom roku dionice treba da budu upisane i pla ene, 9. rok u kom e isplate biti vra ene ako dionice ne budu emitovane, 10. klasu dionica, 11. prvenstveni red ako se privilegovane dionice emituju u nekoliko serija, 12. procenat dionica bez prava glasa, 13. na in objavljivanja emitovanja dionica, 14. postupak za raspodjelu i dostavljanje dionica, 15. na in ispla ivanja dionica, 16. uslove pla anja kumulativne dividende, 17. uslove pla anja dividende vlasnicima participativnih privilegovanih dionica, 18. na in raspolaganja dionicama i mogu nost konverzije dionica,

48

19. prava vlasnika privilegovanih dionica, 20. prava pre e kupovine dioni ara da upi u novu emisiju dionica i 21. druga pitanja koja se ti u emitovanja dionica.

Dionice u nematerijalnom obliku

lan 146

Dionice se mogu emitovati u nematerijalnom obliku do granice i pod uslovima propisanim zakonom.


Osniva ki akt

lan 147

(1) Dioni ko dru tvo se osnovanim usvajanjem i potpisivanjem statuta dioni kog dru tva od strane svih smatra osniva a i sticanjem svih dionica dru tva.

(2) Akt iz stava 1 ovog lana sadr i odredbe iz lana 5 ovog zakona i druge odredbe zna ajne za osnivanje dioni kog dru tva.

Statut dioni kog dru tva

lan 148

(4) Statut dioni kog dru tva se ovjerava i sadr i:

1. ime, prezime i adresu ili naziv i sedi te osniva a, 2. naziv i sedi te dru tva, 3. djelatnost dru tva, 4. iznos osnovnog kapitala, nominalnu vrijednost dionica, broj dionica za svaku nominalnu vrijednost,

klasu dionica i broj pojedina nih klasa ako se emituje nekoliko klasa dionica, 5. broj lanova uprave i nadzornog odbora ako je imenovan ili akt u kojem e taj broj biti odre en,

6. na in i oblik objavljivanja podataka od zna aja za dru tvo ili dioni are, 7. rok na koji je dru tvo osnovano i 8. na in prestanka dru tva.

(5) Ako se dionice mogu emitovati u zamjenu za stvari i prava, statut dioni kog dru tva odre uje vrstu i sadr aj te imovine, njenu vrijednost i imena dioni ara koji unose stvari i prava u dru tvo.

(6) Uz odredbe iz prethodnog stava, statut dioni kog dru tva mo e sadr avati druge odredbe koje nisu izri ito zabranjene ovim zakonom.

(7) Druga pitanja zna ajna za dru tvo koja statut dioni kog dru tva ne sadr i, mogu u skladu sa ovim zakonom, biti regulisana drugim aktima dru tva.

Objavljivanje informacija i izvje taja dru tva

lan 149

49

Informacije i izvje taji koje uprava dru tva smatra va nim za dioni are, objavljuju se na na in koji je odre en ovim zakonom i statutom dioni kog dru tva.

Posebne povlastice i osniva ki tro kovi

lan 150

(1) Posebne povlastice za vlasnike odre enih klasa dionica ili za tre a lica, uz naznaku o korisnicima takvih povlastica, mogu se regulisati samo statutom dioni kog dru tva.

(2) Samo statut dioni kog dru tva mo e odrijediti iznos koji treba isplatiti ili nadoknaditi dioni arima ili drugim licima, kao isplatu ili naknadu tro kova nastalih osnivanjem dru tva.

(3) Ako pomenute posebne povlastice ili tro kovi nisu odre eni statutom dioni kog dru tva, bilo kakvi sporazumi ili pravna akta kojima se obezbje uju takve povlastice ili odre uje pla anje takvih tro kova, ne proizvode pravno dejstvo.

Pla anje dionica

lan 151

(1) Emitovane dionice se u prvoj prodaji ne smiju prodavati ispod svoje nominalne vrijednosti.

(2) Dionice mogu biti pla ene novcem i stvarima i pravima, ija se nov ana vrijednost mo e odrijediti. Dionice se ne mogu pla ati budu im uslugama. Nov ano pla anje podrazumijeva pla anje izr eno i deponovano u banci na ra un dru tva koje se osniva.

(3) Ulozi osniva a u stvarima i pravima, kao i nov ana pla anja bi e u injeni i dostupni dru tvu pre upisa dru tva u registar.

(4) Ako se dionice prodaju iznad nominalne vrijednosti, ukupni vi ak e biti pla en prije upisa dru tva u registar.

Imenovanje organa dru tva

lan 152

(1) Osniva i imenuju prvi nadzorni odbor dru tva i revizora osnivanja sa liste ovla enih vje taka ekonomske struke, koju vodi sud. Revizor osnivanja se imenuje do kraja prve cijele fiskalne godine.

(2) lanovi nadzornog odbora imenuju se za period do prve sjednice skup tine, koja se mora odr ati najkasnije tri (3) mjeseca po upisu dru tva u registar. Nadzorni odbor imenuje lanove prve uprave dru tva.

Izvje taj o osnivanju

lan 153

Osniva i sa ivanjaju i objavljuju pismeni izvje taj o osnivanju dru tva. Izvje taj o osnivanju sadr i:

1. iznos novca i vrijednost stvari i prava koje svaki dioni ar ula e u dru tvo, 2. u slu aju kada je dioni ko dru tvo steklo drugo dru tvo u zamjenu za dionice: periodi ni obra un,

dobit i gubitak za prethodne dvije godine tog dru tva, kao i tro kovi poslovanja tokom tog perioda,

50

3. da li je i koliko dionica ste eno od strane ili u korist svakog lana nadzornog odbora ili uprave

dru tva, 4. da li, kako i u kojoj mjeri je lan nadzornog odbora ili uprave dru tva stekao posebnu povlasticu,

posebno u vezi isplate ili nadoknade tro kova vezanih za osnivanje, 5. listu svih dioni ara i broj dionica svake klase koje oni posjeduju i 6. druge zna ajne podatke koji se ti u osnivanja.

Revizija osnivanja

lan 154

(1) lanovi nadzornog odbora i uprave dru tva vr e nadzor i kontrolu nad osnivanjem dru tva.

(2) U postupku revizije, revizori osnivanja imaju pravo da vr e uvid i kopiraju sva dokumenta vezana za osnivanje i da pribave druge informacije i obja njenja od osniva a i nadzornog odbora i uprave dru tva. Ako revizor osnivanja ne mo e da pribavi sva dokumenta, informacije i obja njenja koja su mu potrebna za reviziju, mo e podnijeti zahtjev sudu radi pribavljanja istih.

(3) Revizor osnivanja e pored ostalog:

1. utvrditi da li je tokom osnivanja lan nadzornog odbora ili uprave pribavio osniva ke dionice dru tva za sebe ili u svoju korist,

2. utvrditi da li je lan nadzornog odbora ili uprave stekao posebnu povlasticu, naro ito u vezi na ina isplate ili nadoknade tro kova vezanih za osnivanje i

3. odrediti da li i u kojoj mjeri emitovane dionice odgovaraju vrijednosti uloga u stvarima i pravima, i da li je vrijednost stvari i prava bila razumno odrije ena.

Naknada i tro kovi revizora osnivanja

lan 155

Revizor osnivanja ima pravo na isplatu ili nadoknadu svih tro kova koje je u razumnoj mjeri imao u sprovo enju revizije, a tako e ima pravo na naknadu za svoje usluge u skladu sa tarifom ili odlukom suda. Tro kove i naknadu snosi dru tvo.


lan 156

Uprava dru tva podnosi prijavu za upis dru tva u registar.

Sadr aj prijave

lan 157

(1) Pored podataka i isprava odre enih u lanu 18

stav 3 ovog zakona, prijava za upis u registar sadr i:

1. broj emitovanih dionica i prirodu i iznos vrijednosti uloga koje je dru tvo primilo u zamjenu za dionice,

2. dokaze koje je podnijela banka dru tva u vezi sa iznosom upla enog nov anog uloga u korist dru tva i dokaz da uprava dru tva mo e slobodno koristiti i raspolagati tim novcem,

3. podatak o obimu ovla enja uprave koja zastupa dru tvo, 4. statut dioni kog dru tva, 5. isprave koje prate emitovanje dionica osniva ima,

51

6. izvje taj o tro kovima osnivanja koje je platilo dru tvo, sa isplatama zabilje enim hronolo kim

redoslijedom koji pokazuju iznose i pojedina ne uplatioce, 7. isprave kojima se verifikuje imenovanje lanova nadzornog odbora i uprave dru tva, 8. izvje taj o osnivanju i izvje taj revizora osnivanja zajedno sa prate im ispravama, 9. druge podatke i isprave predvi ene zakonom ili drugim propisom.

(2) lanovi uprave dru tva deponuju svoje potpise u registar.

(3) Sve isprave podne ene sudu moraju biti u originalu ili u ovjerenoj kopiji.

Upis u registar i pribavljanje saglasnosti

lan 158

Zakonom mo e biti propisano da je za odre ene djelatnosti dioni kog dru tva, potrebna saglasnost nadle nog organa prije upisa u registar.

Odgovornost osniva a

lan 159

(1) Osniva i su solidarno odgovorni dru tvu za tetu koja nastane zbog davanja pogre nih podataka u vezi sa osnivanjem dru tva.

(2) Ako osniva i postupanjem protivno standardima pona anja iz lana 53 ovog zakona, prouzrokuju tetu dru tvu, time to odobre emitovanje dionica za neodgovaraju u protivvrijednost uloga u stvarima i pravima, ili za neodgovaraju u isplatu ili nadoknadu tro kova osnivanja, odgovaraju solidarno dru tvu za tetu koja iz toga nastane.

Odgovornost drugih lica

lan 160

Pored osniva a i lica za iji ra un su osniva i pribavili dionice dru tva protivno ovom zakonu, lica koja su svjesno primila neodgovaraju u isplatu ili nadoknadu tro kova osnivanja, tako e solidarno odgovaraju dru tvu za tetu.

Zasnivanje obaveza i prenos dionica prije registracije

lan 161

(1) Ako dru tvo zasnuje obavezu prije nego to bude upisano u registar, takva obaveza ima pravno dejstvo za povjerioca i dru tvo, ukoliko u roku od tri (3) mjeseca nakon upisa u registar, dru tvo prihvati tu obavezu i o tome obavijesti povjerioca u pismenoj formi. Takvo prihvatanje ne e osloboditi obaveze lice odgovorno povjeriocu prije prihvatanja, izuzev ako se povjerilac saglasi sa tim u pismenoj formi.

(2) Prije upisa dru tva u registar, dionice tog dru tva ne mogu biti emitovane, niti se prava na osniva ke uloge mogu prenositi. Dionice emitovane prije upisa dru tva u registar su ni tave. Posao o prenosu prava na osniva ki ulog prije upisa dru tva u registar je ni tav. Lica koja su prije upisa dru tva u

52

registar emitovali dionice ili prenijeli prava na osniva ke uloge, solidarno odgovaraju dioni arima za tetu koja proisti e iz toga.

ODJELJAK 4: PRAVNI ODNOSI IZME U DRU TVA I DIONI ARA

Du nost postupanja u dobroj vjeri i jednakog postupanja prema dioni arima

lan 162

lanovi nadzornog odbora i uprave dru tva du ni su da postupaju u dobroj vjeri, i u najboljem interesu dru tva i njegovih dioni ara u cjelini, kao i u skladu sa standardima pona anja iz lana 53 ovog zakona. Oni e jednako postupati prema svim dioni arima u istim okolnostima.

Odgovornost dioni ara za uplatu dionica

lan 163

Svaki dioni ar li no odgovora dru tvu za uplatu vrijednosti dionica, na na in i u vrijeme kako je odre eno ovim zakonom i statutom.

Posljedice zakasnelog pla anja

lan 164

Dioni ar koji ne uplati vrijednost dionica u vrijeme dospe a, du an je da plati dru tvu kamatu po stopi predvi enoj statutom dioni og dru tva, a koja ne mo e pre i stopu dozvoljenu zakonom. Ako kamatna stopa nije odre ena u statutu, primjeni e se stopa predvi ena ovim zakonom.

Isklju ivanje dioni ara zbog zakasnelog pla anja ili nepla anja

lan 165

(1) Dioni aru koji je u docnji sa uplatom vrijednosti dionica, mo e se dodijeliti dodatni rok za uplatu, uz upozorenje da je du an da dru tvu izvr i povra aj primljenih dionica, bez prava na povra aj prethodno izvr enih uplata za dionice, ako ne izvr i uplatu vrijednosti dionica u dodatnom roku. Dru tvo obavije tava dioni ara o dodatnom roku i posljedicama nepla anja, preporu enom po tom.

(2) Dioni ar je du an da preda dru tvu dionice za koje ne izvr i uplatu nakon dospjelosti, odnosno istekom dodatnog roka. Nakon predaje dionica, dru tvo mo e prodati dionice na bilo koji na in u skladu sa zakonom ili statutom.

Zabrana oslobo enja od pla anja

lan 166

Dru tvo ne mo e osloboditi niti jednog dioni ara od obaveze pla anja vrijednosti dionica u iznosima i u rokovima predvi enim statutom. Osloba anje od pla anja mo e da uslijedi samo u slu aju smanjenja osnovnog kapitala.

Zabrana vra anja uloga ili pla anja kamata

lan 167

53

Dru tvo ne mo e vratiti ulog dioni ara za njegove dionice ili mu platiti kamatu na takav ulog.

Dodatne obaveze dioni ara

lan 168

(1) Statutom se mo e utvrditi obaveza dioni ara za dodatne usluge dru tvu sa ili bez nadoknade, kao i odobrenje dru tva za prenos dionica. Obim i uslovi ovih obaveza dioni ara nazna i e se na dionicama.

(2) Statutom se mogu utvrditi kaznene uplate u slu aju neispunjavanja ili nepravilnog ispunjavanja obaveza, koje se ti e dodatnih usluga.

Zabrana na upisivanje vlastitih dionica ili sticanje dionica kontrolnog dru tva

lan 169

(1) Dru tvo ne mo e da upi e vlastite dionice.

(2) Kontrolisano dru tvo ne mo e sticati, bilo osnivanjem, pove anjem osnovnog kapitala ili drugom kupovinom, neposredno ili posredno, dionice koje sa injavaju ve inski glasa ki interes u kontrolnom dru tvu. Ovo sticanje je ni tavo.

(3) Ukoliko su dionice dru tva upisane ili kupljene suprotno stavu 1 i 2 ovog lana, lanovi nadzornog odbora i uprave koji donesu odluku o upisu ili kupovini, odgovaraju solidarno za tetu dru tvu u iznosu cjelokupne izvr ene uplate.

Dobiti i njihova raspodjela

lan 170

(1) Pri izradi godi njeg izvje taja, uprava dru tva ne mo e na ime rezerve odrijediti vi e od polovine dobiti.

(2) Skup tina mo e donijeti odluku da dobit ostane neraspodjeljena.

(3) Dioni ari imaju pravo na udio u dobiti, osim ako dobit nije izuzeta iz raspodjele me u dioni arima odlukom skup tine, donijetom u skladu sa ovim zakonom i statutom dioni kog dru tva.

(4) Dobit dioni ara odre uje se proporcinalno nominalnom iznosu dionica koje dioni ar posjeduje.

(5) Ukoliko ulog u dioni ki kapital nije u potpunosti ispla en ili nije ispla en za sve dionice podjednako, dioni ari imaju pravo na dobit u srazmjeri sa pla anjima koja su izvr ili. Pla anja izvr ena tokom godine ura unava e se u skladu sa vremenom koje je proteklo od kada su izvr ena.

(6) Statut dioni kog dru tva mo e odrediti druga iji na in raspodjele dobiti.

54

Privremena dividenda

lan 171

(1) Uprava dru tva mo e donijeti odluku o isplati privremene dividende u skladu sa statutom i procijenjenom dobiti za teku u poslovnu godinu.

(2) Ukupan iznos za isplatu privremene dividenda ne mo e pre i:

1. polovinu procijenjene dobiti koja ostane nakon to se izdvoji iznos potrebnih rezervi ili 2. polovinu dobiti iz prethodne godine.

(3) Ispla ivanje privremene dividende odobrava nadzorni odbor.

55

Vra anje uplata bez garancije

lan 172

(1) Dioni ari su du ni da vrate sve uplate koje su primili od dru tva suprotno odredbama ovog zakona. Ako su ih primili kao dividende, obaveza da vrate primljene uplate, postoja e samo ako su znali ili su bili du ni da znaju da su isplate izvr ene protivno zakonu.

(2) Ukoliko dru tvo nije u mogu nosti da ostvari potra ivanja protiv dioni ara iz prethodnog stava, ta potra ivanja mogu ostvariti povjerioci dru tva, a ukoliko se nad dru tvom otvori ste ajni postupak, ta potra ivanja e ostvariti ste ajni upravnik.

(3) Potra ivanja iz ovoga lana zastarjevaju u roku od pet (5) godina od dana kada su deoni ari primili uplate iz stava 1 ovog lana.

Isplata za usluge dioni ara

lan 173

Dioni ari imaju pravo na isplatu za dodatne usluge koje su izvr ili u vidu obaveze koje su odre ene u statutu i ukoliko statut predvi a isplatu, i za druge o ekivane i neophodne usluge koje se pru aju na zahtev dru tva, bez obzira da li je dru tvo ostvarilo dobit ili ne, pod uslovom da su usluge izvr ene u dobroj vjeri i da isplata ne prelazi vrijednost usluga.

Registracija dionica

lan 174

(1) Dionice se registruju u registrovanoj knjizi dionica dru tva uz ime i adresu ili naziv i sjedi te dioni ara. Vlasnik dionica je onaj dioni ar koji je upisan u registrovanu knjigu dioni ara.

(2) Ako dru tvo smatra da je neko lice neosnovano upisano u registrovanu knjigu dioni ara, dru tvo mo e donijeti odluku o brisanju tog lica iz registrovane knjige dioni ara.

(3) Dru tvo ne mo e donijeti odluku iz prethodnog stava, ako prethodno nije dalo mogu nost dioni aru da se izjasni o predlogu za brisanje iz registrovane knjige dioni ara.

(4) Ako dioni ar na osnovu lana 305 ovog zakona, podnese tu bu protiv odluke o brisanju iz registrovane knjige dioni ara, dru tvo ga ne mo e izbrisati iz registrovane knjige dioni ara, sve dok se sudski postupak ne okon a pravosna nom odlukom.

(5) Svakom dioni aru je dozvoljeno da po zahtjevu pregleda registrovanu knjigu dioni ara.

Prenos dionica

lan 175

(1) Dioni ar ima pravo da proda ili da po drugom osnovu prenese dionice drugom licu.

(2) Dionice se prenose indosamentom, u skladu sa odgovaraju im propisom. Dionice izdate u nematerijalizovanom obliku, prenose se u skladu sa ugovorom.

(3) Statutom se mo e usloviti prenos dionica odobrenjem dru tva ili pravom pre e kupovine u korist ostalih dioni ara. Statut mo e sadr ati okolnosti pod kojima se ne mo e uskratiti odobrenje prenosa dionica.

56

(4) Ako se dionica prenese na drugo lice, prenos se prijavljuje dru tvu zajedno sa dokazima o tome i

punim imenom, adresom ili nazivom i sjedi tem lica na koje se vr i prenos dionica. Dru tvo e zabilje iti prenos u registrovanoj knjizi dioni ara.

Zajedni ko vlasni tvo nad dionicama

lan 176

(1) Ukoliko dionica pripada nekolicini dioni ara, prava koja iz te dionice proisti u vr e se preko zajedni kog punomo nika, ije ime i adresa se dostavlja dru tvu.

(2) Svi dioni ari su solidarno odgovorni za obaveze koje proisti u iz dionice.

(3) Ukoliko dru tvo alje obave tenja udru enim dioni arima koji nisu imenovali zajedni kog zastupnika, dovoljno je da obavijesti bilo kog od tih udru enih dioni ara.

Obra unavanje trajanja vlasni tva nad dionicama

lan 177

Ako je ostvarivanje prava koja proisti u iz dionice uslovljeno dioni arevim vlasni tvom nad dionicom u odre enom trajanju, vrijeme trajanja vlasni tva nad dionicom se obra unava na osnovu prispje a dioni arevog zahtjeva za izdavanjem ili prenosom dionice, koji je podnijet dru tvu. U ovu svrhu, dioni aru se ura unava vrijeme trajanja vlasni tva njegovog pravnog prethodnika, ukoliko je stekao dionicu bez naknade ili podjelom zajedni ke imovine.

Poni tavanje dionica

lan 178

(1) Dru tvo mo e poni titi dionice i zamijeniti izgubljene ili uni tene dionice. Ukoliko se poni taj i zamena vr e na osnovu zahteva dioni ara, tro ak snosi dioni ar.

(2) Ukoliko su prava iz dionice zastarjela ili na drugi na in prestala kao posljedica statusnih promena, likvidacije ili druge promjene u pravnim odnosima, dru tvo mo e poni titi dionice koje mu nisu bile podnijete uprkos pozivu da budu vra ene na ispravku, zamjenu ili poni tavanje. Ukoliko je do prestanka prava do lo zbog promjene u nominalnoj vrijednosti dionica, dionice e biti poni tene, samo ukoliko je nominalna vrijednost smanjena kako bi se smanjio udio u kapitalu. Registrovane dionice ne mogu se poni tavati iz razloga to se promjenilo ime ili adresa dioni ara.

(3) Poziv za vra anje dionice radi poni tenja i zamjene alje se preporu enom po tom dioni aru i objavljuje u ,,Slu benom glasniku,,. Poni tene dionice se opisuju u pozivu dovoljno detaljno, da bi javnost u dovoljnoj mjeri saznala za poni tenje dionica.

(4) Poni tene dionice se zamjenjuju novim, koje se predaju dioni arima ili se deponuju na uvanje, o emu e se obavijestiti register.

Zamjena o te enih dionica

lan 179

Ukoliko je dionica o te ena, ali je njen osnovni sadr aj prepoznatljiv, dioni ar mo e na svoj tro ak, od dru tva zahtijevati novu dionicu. Stara dionica se predaje dru tvu.

57

Novi list sa kuponima

lan 180

Novi list sa kuponima izda e se dioni aru samo po davanju na uvid dionice.

Sticanje vlastitih dionica dru tva

lan 181

(1) Dru tvo mo e ste i svoje vlastite dionice samo:

1. ako je sticanje neophodno za spre avanje budu e ozbiljne tete, 2. ako dionice treba da budu ponu ene na prodaju zaposlenicima dru tva ili povezanom dru tvu,

3. ako je sticanje neophodno za davanje naknade dioni arima u skladu s odredbama ovog zakona, 4. ako je sticanje besplatno ili 5. je zasnovano na odluci skup tine o povla enju dionica u skladu s odredbama o smanjenju

osnovnog kapitala.

(2) Ukupan nominalni iznos dionica ste enih za potrebe navedene u stavu 1 ta ka 1, 2 i 3 ovog lana, ne mogu zajedno sa vlastitim dionicama koje je dru tvo ve imalo u vlasni tvu, pre i jednu desetinu (1/10) vrijednosti osnovnog kapitala. Takvo sticanje vlastitih dionica je dozvoljeno, samo ako dru tvo sti e dionice stvaranjem fonda za svoje vlastite dionice bez smanjenja osnovnog kapitala, odnosno fonda koji prema zakonu i statutu ne mo e biti kori ten za isplate dioni arima. U slu ajevima navedenim u stavu 1 ta ka 1, 2 i 5 ovog lana, sticanje je dozvoljeno samo ako je za dionice upla en ukupan nominalni iznos ili vi i nominalni iznos od emitovanog za te dionice.

(3) U slu aju iz stava 1 ta ke 1 ovog lana, uprava dru tva e na prvoj narednoj sjednici skup tine objaviti razloge i svrhu sticanja, broj i nominalni iznos dionica, kao i vrijednost dionica. U slu aju iz stava 1 ta ka 2 ovog lana, dionice e u roku od jedne godine biti ponu ene zaposlenicima na prodaju.

Ni tavi poslovi

lan 182

(1) Pravni posao kojim dru tvo pribavlja avans ili zajam za sticanje dionica, je ni tav. Ova odredba se ne e primjenjivati na poslove finansijskih organizacija u okviru redovnog obavljanja njihove djelatnosti ili na poslove kojima dionice sti u zaposlenici dru tva ili povezanog dru tva. Takvi pravni poslovi su ni tavi, ako dru tvo nije u mogu nosti da osnuje fond za svoje dionice bez smanjenja osnovnog kapitala ili fond koji prema zakonu ili statutu ne mo e biti kori ten za isplate dioni arima.

(2) Pravni posao izme u dru tva i drugog lica na osnovu kojeg bi to lice imalo pravo da sti e dionice dru tva za ra un dru tva ili dru tva u kome dru tvo posjeduje ve inu dionica e tako e biti ni tav, ako bi dru tvo na taj na in posredno steklo dionice suprotno odredbama lana 181 ovoga zakona.

Prava koja proizilaze iz vlastitih dionica

lan 183

Iz vlasni tva nad sopstvenim dionicama za dru tvo ne proizilaze nikakva prava.

58

Otu ivanje i povla enje vlastitih dionica

lan 184

Osim slu ajeva iz odredaba narednog lana, dru tvo koje je steklo vlastite dionice suprotno odredbama lana 181 ovog zakona, mora ih otu iti u roku od jedne godine od sticanja, a u suprotnom du no je da

povu e dionice.

Sticanje vlastitih dionica preko tre eg lica

lan 185

Svako lice koje obavlja djelatnost u svoje ime, ali za ra un dru tva mo e ste i ili posjedovati dionice dru tva samo ako je to dopu teno odredbama lana 181 ovog zakona. Ista odredba e se primjenjivati i u slu aju kada dionice dru tva stekne dru tvo u kojem dru tvo o kome se radi posjeduje ve inu dionica, kao i u slu aju kada dionice sti e ili posjeduje tre e lice koje obavlja djelatnost u svoje ime, a za ra un dru tva u kojem dru tvo o kome se radi posjeduje ve inu dionica. Ove dionice e se pri izra unavanju ukupnog nominalnog iznosa u skladu s odredbama lana 181 stav 2 ovog zakona, smatrati dionicama dru tva. Na zahtjev dru tva, tre e lice ili dru tvo e prodati te dionice dru tvu.

Uzimanje vlastitih dionica u zalog

lan 186

(1) Dionice dru tva koje je dru tvo uzelo u zalog u skladu s lanovima 181 i 185 ovog zakona smatraju se dionicama dru tva. Finansijska organizacija mo e, u okviru redovnog obavljanja svoje djelatnosti, uzeti sopstvene dionice u zalog do visine ukupnog nominalnog iznosa navedenog u lanu 181 stav 2 ovog zakona.

(2) Ako su vlastite dionice uzete u zalog u suprotnosti sa odredbama prethodnog stava, sticanje je ni tavo ako nominalni ili vi i emitovani iznos dionica nije upla en u cjelosti. Glavni posao iz kojeg je proistekao zalog je tako e ni tav, ako su dionice ste ene suprotno odredbama prethodnog stava.

ODJELJAK 5: ORGANI DIONI KOG DRU TVA

PODODJELJAK 1: UPRAVA

Uprava

lan 187

(1) Uprava organizuje rad i rukovodi poslovanjem, zastupa i predstavlja dioni ko dru tvo i odgovara za zakonitost poslovanja.

(2) Uprava mo e imati jednog (direktor) ili vi e lanova.

59

(3) Sastav i broj lanova uprave se utvr uje statutom dru tva. Ako uprava ima vi e lanova, jedan od njih

e biti imenovan za predsjednika uprave.

(4) lan uprave mo e biti svako poslovno sposobno fizi ko lice, osim:

1. lica koje je tokom posljednjih pet (5) godina osu ivano za krivi no djelo iz oblasti privrede, radnih odnosa, socijalne za tite, upravljanja prirodnim bogatstvima, odnosno javnom ili privatnom imovinom ili lica koje je tokom posljednje dvije (2) godine izdr avalo zatvorsku kaznu za takvo krivi no djelo ili

2. lica kome je zabranjeno da se bavi svojim zanimanjem ili mu je to pravo oduzeto, za vrijeme dok traje zabrana ili suspenzija.

Upravljanje poslovima i odlu ivanje

lan 188

(1) Ako uprava ima vi e lanova, njene odluke se usvajaju ve inom glasova.

(2) Statutom dru tva se mo e odrediti druga iji na in odlu ivanja.

(3) Svaki lan uprave ima jedan glas.

(4) Statutom dru tva se ne mo e propisati da u slu aju razlike u mi ljenjima, glas jednog odre enog lana ili glasovi odre enih lanova uprave prevladaju nad ve inom. U slu aju nerije enog ishoda glasanja, odlu uju i glas e biti glas predsjednika, ako statutom dru tva nije druga ije odre eno.

Zastupanje i predstavljanje

lan 189

(1) Uprava predstavlja i zastupa dru tvo.

(2) Ako uprava ima vi e lanova, oni zajedni ki zastupaju dru tvo, izuzev ako statutom nije druga ije odre eno. U tom slu aju, izjava volje tre eg lica u injena bilo kojem lanu uprave je punova na.

(3) Statut dru tva ili nadzorni odbor, ako je tako predvi eno statutom dru tva, mo e propisati da su samo odre eni

lanovi uprave, odnosno odre eni lanovi uprave zajedno sa prokuristom, ovla eni da zastupaju dru tvo.

Nadle nost i du nosti uprave u odnosu na skup tinu

lan 190

Nadle nost i du nosti uprave u odnosu na skup tinu su:

1. na zahtjev skup tine, priprema mjere iz nadle nosti skup tine, 2. priprema ugovore i akte za ije dono enje je potrebna saglasnost skup tine, 3. podnosi predloge skup tini, 4. sprovodi odluke koje je usvojila skup tina.

Imenovanje i smjenjivanje uprave

lan 191

60

(1) Nadzorni odbor imenuje lanove i predsjednika uprave na period od najvi e pet (5) godina, uz

neograni enu mogu nost ponovnog imenovanja. Ponovno imenovanje se ne mo e izvr iti ranije od godinu dana prije isteka mandata.

(2) Nadzorni odbor mo e smijeniti pojedine lanove ili predsjednika uprave:

1. ako su prekr ili standarde pona anja iz lana 53 ovoga zakona, 2. ako ne posjeduju sposobnosti za upravljanje poslovima dru tva ili 3. ako im skup tina izglasa nepovjerenje.

(3) Ako nadzorni odbor smijeni lana ili predsjednika uprave iz razloga predvi enih u stavu 2 ta ka 3 ovog lana, smijenjeni lan ili predsjednik ima pravo na naknadu u visini njegove posljednje mjese ne plate

za period ne du i od est (6) mjeseci ili do isteka njegovog mandata.

Imenovanje od strane suda

lan 192

Ako iz bilo kojeg razloga jedan ili vi e lanova uprave nisu imenovani, njih e po hitnom postupku imenovati sud na zahtjev zainteresovanih strana. Mandat lana uprave imenovanog od strane suda isti e kada se na njegovo mjesto imenuje novi lan u skladu sa statutom. lan uprave imenovan od strane suda, ima pravo na naknadu za izvr ene usluge i za sve opravdane tro kove koje je imao u obavljanju svoje du nosti.

lan 193

(1) Statutom dru tva se mo e propisati da lanovi uprave imaju pravo na udio u dobiti dru tva.

(2) Iznos udjela se utvr uje kao procenat godi nje dobiti dru tva.

Naknade i povlastice lanova uprave

lan 194

(1) Pri utvr ivanju ukupnih naknada i povlastica za pojedine lanove uprave (plata, udio u dobiti, naknada tro kova, premije osiguranja, provizije i druge povlastice), nadzorni odbor je odgovoran, da ukupan iznos naknada i povlastica, bude u skladu sa zadacima koje izvr avaju lanovi uprave i sa finansijskim stanjem dru tva.

(2) Ako nakon utvr ivanja naknada i povlastica lanova uprave, dru tvo trpi gubitke koji prijete egzistenciji dru tva i njegovoj ekonomskoj poziciji, nadzorni odbor mo e smanjiti iznos naknada i povlastica, u skladu sa uslovima odre enim u statutu.

(3) lan uprave ima pravo da raskine ugovor po zavr etku narednog tromjese ja, uz obavezu da o tome obavijesti dru tvo najkasnije dva (2) mjeseca ranije.

Zabrana konkurencije

lan 195

(1) lan uprave se ne mo e ni posredno ni neposredno, baviti profitabilnim djelatnostima koje spadaju u podru je djelatnosti dru tva.

(2) Uz saglasnost nadzornog odbora i uz obavezu da postupa savjesno, lan uprave se mo e baviti profitabilnim djelatnostima koje ne spadaju u podru je djelatnosti dru tva.

61

Zabrana davanja zajma lanovima uprave i prokuristima

lan 196

Dru tvo ne mo e davati zajam lanovima uprave i prokuristima.

Podno enje izvje taja nadzornom odboru

lan 197

(1) Uprava podnosi izvje taje nadzornom odboru o:

1. poslovnim planovima, pitanjima iz oblasti poslovne politike i strategije dru tva, 2. profitabilnosti poslova dru tva i naro ito, o profitabilnosti dioni kog kapitala dru tva, 3. poslovanju i naro ito, o poslovnom prometu i finansijskom stanju dru tva i 4. poslovima koji bi u zna ajnoj mjeri mogli uticati na rentabilnost i plate nu sposobnost dru tva.

(2) Nadzorni odbor tako e mo e tra iti izvje taje i o drugim pitanjima va nim za poslovanje dru tva.

(3) Uprava nadzornom odboru podnosi nacrt godi njeg izvje taja prije rasprave u skup tini, u roku odre enom statutom u skladu sa ovim zakonom. Nadzorni odbor daje mi ljenje o nacrtu godi njeg izvje taja i podnosi ga skup tini.

(4) Nadzorni odbor mo e u bilo koje vrijeme od uprave zahtijevati izvje taj o pitanjima koja uti u ili mogu uticati na poslovanje ili finansijsko stanje dru tva.

(5) Izvje taji moraju biti u skladu s principima ta nosti i vjerodostojnosti.

Obaveze uprave u slu aju gubitaka, prezadu enosti ili plate ne nesposobnosti

lan 198

(1) Ako se tokom pripreme godi njeg ili privremenog obra una utvrdi da dru tvo posluje sa gubitkom, koji iznosi najmanje jednu polovinu njegovog osnovnog kapitala, uprava e u roku od pet (5) radnih dana od utvr ivanja gubitka sazvati skup tinu i obavijestiti je o tome.

(2) Ako se pojave okolnosti koje su zakonom predvi ene kao razlog za pokretanje ste ajnog postupka, uprava e bez odlaganja, a najkasnije u roku od tri (3) nedjelje od pojavljivanja tih okolnosti, pokrenuti postupak prinudnog poravnanja ili ste ajni postupak.

(3) Kada nastupi plate na nesposobnost ili prezadu enost dru tva, uprava e obustaviti sve isplate, osim onih koje su dozvoljene zakonom, a koje ne dovode u privilegovan polo aj, niti nanose tetu odre enim povjeriocima.

Posebne du nosti i obaveze uprave

lan 199

62

(1) lanovi uprave su du ni da upravljaju poslovima dru tva u skladu sa standardima pona anja iz lana

53 ovog zakona i da tite poslovne tajne dru tva.

(2) lanovi uprave su solidarno odgovorni za tetu koju je dru tvo pretrpi, postupanjem suprotno obavezama iz prethodnog stava.

(3) lanovi uprave su tako e solidarno odgovorni za tete dru tvu, ak i kada je nadzorni odbor odobrio radnju, ako su postupanjem suprotno odredbama ovog zakona:

1. ulozi vra eni dioni arima, 2. dioni arima ispla ene kamate na njihove uloge, 3. vlastite ili druge dionice dru tva upisane, ste ene, uzete u zalog ili povu ene, 4. dionice emitovane prije nego to je upla en ukupan nominalni ili ve i emitovani iznos, 5. ako je izvr ena raspodjela imovine dru tva, 6. izvr ene isplate nakon to je nastupila plate na nesposobnost ili prezadu enost dru tva ili 7. u vezi sa uslovnim pove anjem kapitala, dionice emitovane suprotno njihovoj propisanoj svrsi ili

prije nego to su u cjelosti upla ene njihove vrijednosti.

(4) Dru tvo mo e odustati od zahtjeva za naknadu tete iz ovog lana, prema lanovima uprave, ako se skup tina saglasi sa takvim odustajanjem i ako dioni ari koji posjeduju najmanje jednu desetinu (1/10) dionica dru tva, ne ulo e pismeni prigovor na odustajanje od takvog zahtjeva.

(5) Zahtjev dru tva za naknadu tete od strane lanova uprave u skladu s odredbama ovog lana, mogu realizovati povjerioci dru tva koji su pretrpjeli tetu, ako to nije u inilo ili nije moglo u initi samo dru tvo.

Ugovor sa lanovima uprave

lan 200

Ugovorom zaklju enim izme u lana uprave i dru tva, mogu se utvrditi i druga prava i obaveze lana uprave, osim onih propisanih ovim zakonom.

Zamjenici lanova uprave

lan 201

Odredbe ovog zakona koje se odnose na lanove uprave, tako e se primjenjuju i na njihove zamenike.

PODODJELJAK 2: NADZORNI ODBOR

Obaveza izbora nadzornog odbora

lan 202

(1) Statutom dru tva se mo e propisati da dru tvo ima nadzorni odbor.

(2) Dru tvo je du no da ima nadzorni odbor:

1. ako je osnovni kapital dru tva ve i od 1.000.000 KM ili 2. ako je prosje an godi nji broj zaposlenih u dru tvu ve i od 250 ili 3. ako su dionice dru tva registrovane na berzi ili 4. ako je broj registrovanih dioni ara ve i od 100.

(3) Ako dru tvo nema nadzorni odbor, a ovim zakonom i statutom dru tva nije druga ije odre eno, nadle nosti i obaveze nadzornog odbora vr i skup tina.

63

Broj lanova nadzornog odbora

lan 203

(1) Nadzorni odbor ima najmanje tri (3) lana.

(2) Broj lanova nadzornog odbora se utvr uje statutom dru tva, u skladu s ovim zakonom.

Uslovi za lanove nadzornog odbora

lan 204

(1) lan nadzornog odbora mo e biti svako poslovno sposobno fizi ko lice.

(2) lan nadzornog odbora ne mo e biti:

1. lan uprave, 2. lice koje je lan nadzornih odbora u pet (5) dru tava, 3. lan uprave podru nice dru tva, 4. lan uprave drugog dru tva u ijem nadzornom odboru u estvuje i lan uprave dru tva o kome se

radi ili 5. lice koje prema odredbama ovog zakona ne mo e biti lan uprave.

Izbor lanova nadzornog odbora

lan 205

Nakon isteka mandata prvog nadzornog odbora u skladu s lanom 152 ovog zakona, lanove nadzornog odbora bira skup tina. Upra njena mjesta zbog smrti, onesposobljenosti ili smjene lana, bi e popunjena odlukom ostalih lanova nadzornog odbora, s tim to e lica izabrana na taj na in, funkciju obavljati do naredne sjednice skup tine.

Mandat nadzornog odbora

lan 206

lanovi nadzornog odbora se biraju na period od najvi e etiri (4) godine, a mogu biti i ponovno izabrani.

Smjena lanova nadzornog odbora

lan 207

Skup tina mo e smijeniti lanove nadzornog odbora prije isteka njihovog mandata, u skladu sa statutom. Za odluku o smjenjivanju potrebna je dvotre inska (2/3) ve ina zastupljenih dionica sa pravom glasa, osim ako statutom nije predvi ena ve a ve ina.

Imenovanje i smjenjivanje lanova od strane suda

lan 208

64

(1) Ako nadzorni odbor nema kvorum zbog upra njenih mjesta i ne mo e da popuni upra njena mjesta i

ako skup tina ne mo e da formira kvorum da bi popunila ta upra njena mjesta, upra njena mjesta e biti popunjena imenovanjem od strane suda na predlog uprave, preostalih lanova nadzornog odbora ili dioni ara koji posjeduju najmanje jednu petinu (1/5) osnovnog kapitala.

(2) Ako postoje opravdani razlozi, sud e smijeniti lana nadzornog odbora na osnovu zahtjeva nadzornog odbora ili dioni ara koji posjeduju dionice u iznosu od najmanje jedne petine (1/5) osnovnog kapitala.

Druga ograni enja za lanove nadzornog odbora

lan 209 (1) Pored lica navedenih u lanu 204 ovog zakona, zamjenik lana uprave, prokurista ili zastupnik dru tva

ne mogu biti lanovi nadzornog odbora.

(2) Nadzorni odbor mo e na period od najvi e jedne (1) godine, izme u svojih lanova imenovati zamjenika za svakog lana uprave koji nedostaje ili je privremeno odsutan.Ponovno imenovanje je dozvoljeno samo ako ukupno trajanje mandata nije du e od jedne (1) godine. lanovi nadzornog odbora koji obavljaju funkcije zamjenika lanova uprave, ne mogu istovremeno izvr avati zadatke lanova nadzornog odbora.

Objava promjena u nadzornom odboru

lan 210

Promene lanova nadzornog odbora objavljuju se u ,,Slu benom glasniku,, i prijavljuju u registar.

Funkcionisanje

lan 211

(1) Nadzorni odbor izme u svojih lanova bira predsjednika i najmanje jednog zamjenika predsjednika.

(2) Na sjednicama nadzornog odbora se vode zapisnici koje potpisuje predsjednik.

(3) Nadzorni odbor mo e izme u svojih lanova imenovati jednu ili vi e komisija za pripremu prijedloga odluka i za njihovo sprovo enje. Komisija ne mo e odlu ivati o pitanjima koja su u nadle nosti nadzornog odbora.

Dono enje odluka nadzornog odbora

lan 212

(1) Smatra e se da nadzorni odbor ima kvorum ako sjednici prisustvuje najmanje jedna polovina (1/2) njegovih lanova, osim ako statutom dru tva nije druga ije odre eno.

(2) Usvajanje odluka nadzornog odbora putem telefona, telegrafa, elektronskom po tom ili upotrebom sli nih tehni kih sredstava je dozvoljeno, ako se tome ne protivi niko od lanova.

65

(3) Odluke nadzornog odbora su punova ne ako su odobrene ve inom glasova.

(4) lan nadzornog odbora ne mo e u estvovati u glasanju o stvarima u kojima ima li ni ili finansijski interes.

U e e na sjednicama

lan 213

Lica koja nisu lanovi nadzornog odbora, ne mogu prisustvovati sjednicama nadzornog odbora, izuzev ako ih nadzorni odbor izri ito pozove.

Sazivanje sjednica

lan 214

(1) Svaki lan nadzornog odbora ili uprave, mo e zatra iti od predsjednika nadzornog odbora da sazove sjednicu neposredno po izno enju razloga za odr avanje sjednice. Sjednica e se odr ati u roku od dvije (2) sedmice od dana podno enja zahtjeva.

(2) Ako zahtjev najmanje dva lana nadzornog odbora nije odobren, oni sami mogu sazvati nadzorni odbor i predlo iti dnevni red.

(3) Svako sazivanje sjednice mora biti obavljeno pismenim obavje tenjem svih lanova nadzornog odbora.

(4) Nadzorni odbor se mo e sastati kada i ako je to neophodno za vo enje svog posla, a mora se sastati najmanje jednom svakih est (6) mjeseci.

Nadle nost nadzornog odbora

lan 215

(1) Nadzorni odbor vr i nadzor nad poslovanjem dru tva.

(2) Nadzorni odbor mo e vr iti pregled i kontrolu knjiga i arhiva dru tva, trezora, polo enih hartija od vrijednosti, isporuke robe i drugih stvari.

(3) Nadzorni odbor mo e sazvati skup tinu.

(4) Upravljanje poslovima se ne mo e prenijeti na nadzorni odbor. Statutom dru tva mo e se utvrditi da se odre ena vrsta

poslova dru tva, mo e vr iti samo uz odobrenje nadzornog odbora. Ako nadzorni odbor odbije da odobri posao koji je predlo ila uprava, uprava mo e zahtijevati da skup tina donese odluku o tom pitanju. Za odluku o odobrenju potrebna je dvotre inska (2/3) ve ina zastupljenih dionica sa pravom glasa.

Zastupanje dru tva u odnosu na upravu

lan 216

Predsjednik nadzornog odbora zastupa dru tvo u odnosima s upravom.

Naknada za obavljanje poslova lanova nadzornog odbora

66

lan 217

lanovi nadzornog odbora mogu primati naknadu za svoje usluge, uklju uju i i u e e u dobiti dru tva, kao i odre ene povlastice, ako je to odre eno statutom dru tva ili odlukom skup tine. Ukupan iznos naknada ispla enih lanovima, treba da bude u skladu sa zadacima koje izvr avaju lanovi nadzornog odbora i sa finansijskim stanjem dru tva.

Ugovori sa lanovima nadzornog odbora

lan 218

Za ugovor izme u lana nadzornog odbora i dru tva, potrebno je odobrenje nadzornog odbora. Ukoliko se ugovor ne odobri, lan nadzornog odbora je du an da vrati sve to je primio po osnovu takvog ugovora.

Zabrana davanja pozajmica lanovima nadzornog odbora

lan 219

Dru tvo ne mo e davati pozajmice lanovima nadzornog odbora.

Du nosti i obaveze nadzornog odbora

lan 220

Na rad lanova nadzornog odbora primjenjuju se odgovaraju e odredbe lana 53 ovog zakona.

PODODJELJAK 3: ODGOVORNOST ZA NAKNADU TETE

Odgovornost

lan 221

(1) Ve inski dioni ar ili njegov zastupnik koji svojim uticajem na dru tvo svjesno podsti e lanove uprave ili nadzornog odbora, prokuriste ili lice koje ima ovla tenje u poslovanju dru tva, da djeluju kr e i standarde pona anja iz lana 53 ovog zakona, du an je dru tvu i drugim dioni arima nadoknaditi tetu koja je proistekla iz takvog djelovanja.

(2) Pored lica navedenih u prethodnom stavu, lanovi uprave i nadzornog odbora odgovaraju dru tvu i dioni arima za svako kr enje standarda pona anja iz lana 53 ovog zakona.

(3) Osim lanova uprave i nadzornog odbora, svako drugo lice koje je svjesno u estvovalo u tetnom pona anju i iz toga ostvarilo korist za sebe, odgovorno je dru tvu i dioni arima koji nisu u tome u estvovali, u visini iznosa ostvarene koristi.

67

(4) Ako dru tvo nije u mogu nosti da samo ostvari svoja prava na naknadu tete iz ovog lana, naknadu

tete mogu realizovati povjerioci dru tva.

68

PODODJELJAK 4: SKUP TINA

1. NADLE NOST I OVLA TENJA SKUP TINE

Op te odredbe

lan 222

Dioni ari svoja prava vezana za rad dru tva ostvaruju u skup tini, ukoliko ovim zakonom nije druga ije odre eno. lanovi uprave i nadzornog odbora mogu prisustvovati skup tini i kada nisu dioni ari.

Ovla enja skup tine

lan 223

(1) Skup tina odlu uje o:

1. raspodjeli dobiti po prijedlogu uprave i na osnovu dostavljenog mi ljenja nadzornog odbora, 2. godi njem izvje taju po prijedlogu uprave i na osnovu dostavljenog mi ljenja nadzornog odbora, 3. imenovanju i smjeni lanova nadzornog odbora, 4. amandmanima na statut dru tva, 5. mjerama za pove anje i smanjenje kapitala, 6. prestanku rada dru tva i promjenama statusa ( pripajanje, spajanje i podjela), 7. drugim pitanjima odre enim statutom dru tva i zakonom.

(2) Skup tina ne mo e donositi odluke koje se odnose na upravljanje poslom, osim:

1. u slu aju da to zahtijeva uprava ili 2. ako se radi o pitanjima iz lana 215 stav 4 ovog zakona.

(3) Ako dru tvo nema nadzorni odbor, skup tina mo e imenovati lice koje e vr iti nadzor nad radom uprave izme u sjednica skup tine, kako je to odre eno u lanu 215 stav 1 i 2 ovog zakona, a radi se o djelatnostima koje obavlja revizor. Izvje taj se podnosi na prvoj narednoj sjednici skup tine.

2. SAZIVANJE SKUP TINE

Op te odredbe

lan 224

(1) Skup tina se saziva u slu ajevima odre enim ovim zakonom ili statutom dru tva ili kada je odr avanje skup tine od koristi za dru tvo.

(2) Odluku o sazivanju skup tine donosi uprava ve inom glasova. Sazivanje skup tine se obavlja putem pismenog obave tenja, koje se dostavlja preporu enom po iljkom svim registrovanim dioni arima i sadr i naziv i sedi te dru tva, datum, vrijeme i mjesto odr avanja sjednice, potpun opis svih ta aka

69

dnevnog reda, uslove za u e e u radu skup tine i postupak ostvarivanja glasa kih prava. Takvo obavje tenje e se objaviti u sredstvima informisanja.

(3) Ako statutom dru tva nije druga ije odre eno, sjednice skup tine se odr avaju u sjedi tu dru tva.

Sazivanje na zahtjev manjine

lan 225

(1) Skup tina se saziva ako dioni ari iji ukupan iznos dionica ini jednu petinu (1/5) ili vi e osnovnog kapitala podnesu pismeni zahtjev i navedu svrhu i razloge za odr avanje skup tine. Zahtjev se podnosi upravi. Statutom dru tva se mogu utvrditi drugi na ini ostvarivanja prava na sazivanje skup tine. Po prijemu takvog zahtjeva, uprava saziva skup tinu na na in predvi en u lanu 224 ovog zakona.

(2) Ako uprava ne sazove skup tinu u roku od trideset (30) dana od prijema takvog zahtjeva, dioni ari koji su podnijeli zahtjev mogu sami sazvati skup tinu.

Prethodno obavje tenje o sjednici skup tine

lan 226

Pismeno obavje tenje o sazivanju skup tine se dostavlja dioni arima i objavljuje u sredstvima informisanja najkasnije trideset (30) dana prije sjednice.

Najava dnevnog reda

lan 227

(1) Dnevni red sjednice skup tine se saop tava i objavljuje u obavje tenju o sjednici.

(2) Ako skup tina odlu uje o amandmanu na statut dru tva, tekst predlo enog amandmana se dostavlja dioni arima zajedno sa obavje tenjem o sednici skup tine.

(3) Ako je na dnevnom redu skup tine izbor lanova nadzornog odbora i revizora, uprava i nadzorni odbor ili sam nadzorni odbor, u najavi dnevnog reda, predla u usvajanje

posebne odluka za svaku ta ku dnevnog reda.

Podno enje izvje taja dioni arima i lanovima nadzornog odbora

lan 228

(1) Uprava e u roku od osam (8) dana od najave sjednice skup tine, obavijestiti finansijske organizacije i udru enja dioni ara, koji su na posljednjoj sjednici skup tine iskoristili svoja glasa ka prava (ili koji zahtijevaju izvje taj) o sazivanju skup tine, dnevnom redu i prijedlozima dioni ara, uklju uju i imena predlaga a i mi ljenja uprave.

(2) Uprava e obavje tenje navedeno u prethodnom stavu uputiti dioni arima koji su:

1. zahtjev u tom smislu poslali prije najave sazivanja skup tine ili

70

2. su registrovani u knjizi dioni ara, ali ija bira ka prava nisu bila iskori ena od strane bilo koje

finansijske organizacije na posljednjoj sjednici skup tine.

(3) Svi lanovi nadzornog odbora imaju pravo da tra e od uprave da im alje izvje taje navedene u stavu 1 ovog lana.

(4) Svi registrovani dioni ari i lanovi nadzornog odbora, mogu tra iti od uprave da ih pismeno obavje tava o odlukama usvojenim na skup tini.

Prijedlozi dioni ara

lan 229

(1) Prijedlozi dioni ara se mogu dodati dnevnom redu sjednice skup tine i dostaviti dioni arima, u skladu s ovim lanom.

(2) Prijedlog dioni ara mo e biti razmatran samo ako ga jedan (1) ili vi e registrovanih dioni ara, podnesu upravi u roku od deset (10) dana od dana objave obavje tenja o sazivanju skup tine, uz obrazlo enje u prilogu takvog prijedloga i izjavu kojom se potvr uje da e ti dioni ari iznijeti prijedlog na skup tini. Uprava nije du na da dioni arima dostavlja prijedlog ili njegovo obrazlo enje:

1. ako bi njegovim objavljivanjem uprava po inila krivi no djelo, 2. ako bi prijedlog ako se usvoji, rezultirao skup tinskom odlukom kojom se kr i zakon ili statut

dru tva, 3. ako se obrazlo enje prijedloga u svojim bitnim dijelovima zasniva na neosporno neta nim

informacijama ili se mo e zloupotrijebiti, 4. ako je identi ni prijedlog ranije prijavljen skup tini za istu sjednicu, 5. ako je identi an prijedlog sa istim obrazlo enjem tokom posljednjih pet (5) godina razmatran na

najmanje dvije (2) sjednice skup tine i nije bio podr an od strane jedne petine (1/5) zastupljenog osnovnog kapitala na sjednici,

6. ako dioni ar objavi da ne e prisustvovati skup tini i da ga niko ne e zastupati ili 7. ako je dioni ar tokom posljednje dvije (2) godine, ve imao isti predlog koji je bio dostavljen

dioni arima, ali taj predlog nije iznosio ili nije dozvolio da se iznese na sjednici skup tine.

(3) Uprava nije du na da alje obrazlo enje prijedloga ako sadr i vi e od sto (100) rije i.

(4) Uprava mo e u skra enom obliku izlo iti vi e prijedloga dioni ara koji se odnose na istu stvar.

Izborni prijedlozi dioni ara

lan 230

Na prijedlog dioni ara koji se odnosi na izbor lanova uprave ili revizora, shodno se primjenjuju odredbe prethodnog lana.

Obavje tavanje finansijskih i drugih organizacija

lan 231

(1) Finansijska organizacija koja uva dionice dru tva u svojstvu staratelja ili sli na organizacija koja vodi evidenciju za vlasnike dionica, bez odlaganja e vlasnicima dionica poslati izvje taj iz lana 228 stav 1 ovog zakona.

(2) Ako finansijska organizacija namjerava da u skup tini iskoristi glasa ko pravo dionica, obavije tava vlasnike dionica o svojim prijedlozima za kori enje glasa kog prava u odnosu na pojedine ta ke dnevnog reda. Finansijska organizacija je obavezna da od svakog vlasnika dionica zatra i uputstva

71

za kori enje glasa kog prava, sa upozorenjem, da e iskoristiti glasa ko pravo u skladu sa svojim prijedlozima, ukoliko od vlasnika dionica ne primi blagovremeno druga ije uputstvo.

(3) Odredbe stava 1 i 2 ovog lana se primjenjuju i na obaveze udru enja dioni ara.

72

3. ZAPISNIK I PRAVO NA INFORMACIJE

Spisak u esnika

lan 232

(1) Skup tina pravi spisak dioni ara koji prisustvuju ili su zastupani na sjednici. Spisak sadr i ime ili naziv, prebivali te ili sedi te dioni ara, broj dionica i njihovu klasu. Spisak se pravi na osnovu registrovane knjige dioni ara.

(2) Ako finansijska organizacija ili udru enje dioni ara, koriste pravo glasa na osnovu ovla enja dioni ara i u njegovo ime, u spisku e se navesti broj i klasa dionica za koje su dobili ovla enje.

(3) Ako lice u svoje ime koristi glasa ko pravo dioni ara na osnovu ovla enja dioni ara, u spisku e se navesti broj i klasa tih dionica.

(4) Spisak, potpisan od strane predsjedavaju eg, treba da bude dat na uvid u esnicima sjednice prije glasanja.

Zapisnik

lan 233

(1) Sve prijedloge iznesene na sjednici skup tine i odluke skup tine, unosi u zapisnik, lice imenovano od strane skup tine.

(2) Zapisnik obavezno sadr i mjesto i datum odr avanja sjednice, ime lica koje vodi zapisnik, rezultat glasanja i izjavu predsjedavaju eg o usvojenim odlukama.

(3) Uz zapisnik se prila e i spisak u esnika i potvrda da je skup tina sazvana. Potvrda o sazivanju skup tine ne mora biti prilo ena ako je to uneseno u zapisnik.

(4) Uprava e u roku od tri (3) radna dana od zaklju enja skup tine, dostaviti u registar primjerak zapisnika, potpisan od strane predsjedavaju eg i dva dioni ara koja su bila prisutna na skup tini, zajedno sa prilozima.

Pravo dioni ara na informacije

lan 234

(1) Uprava dioni arima dostavlja podatke o poslovima dru tva, ako su takvi podaci neophodni za razmatranje pitanja na dnevnom redu.

(2) Uprava ima pravo da uskrati informacije samo:

1. ako bi davanje podataka po njenoj osnovanoj poslovnoj procjeni, nanijelo ozbiljnu tetu dru tvu ili 2. ako bi objavljivanjem podataka bilo izvr eno krivi no djelo, prekr aj ili bi se kr ili dobri poslovni

obi aji.

(3) Ako su podaci predati dioni aru van sjednice skup tine, takvi podaci moraju da se predaju i drugim dioni arima na njihov zahtjev, ak i ako ti podaci nisu neophodni za razmatranje pitanja na dnevnom redu.

(4) Dioni ar kojem su uskra eni podaci, mo e tra iti da se njegovo pitanje i razlozi za uskra ivanje podataka unesu u zapisnik.

73

Sudsko rje enje o pravu na informacije

lan 235

Ako se dioni ar ne sla e sa odlukom uprave da mu uskrati odre ene informacije, mo e u roku od tri (3) mjeseca od prijema takve odluke, da zatra i od suda da donese odluku o tom pitanju.

ODJELJAK 6: GLASA KA PRAVA

Kvorum

lan 236

(1) Odluke skup tine su punova ne, ako su usvojene u prisustvu dioni ara s pravom glasa, ije deonice ine najmanje jednu petinu (1/5) osnovnog kapitala dru tva, osim ako je ovim zakonom druga ije

odre eno.

(2) Ako na prvoj sjednici nije ostvaren kvorum, predsjedavaju i skup tinskog zasjedanja odre uje vrijeme odr avanja sljede e sjednice. Uprava je nakon toga du na da po alje pozive i da objavi obavje tenje o ponovnom sazivanju skup tine na na in odre en u lanu 224 ovog zakona, pod uslovom da se pozivi po alju i da obavje tenje bude objavljeno, najkasnije sedam (7) dana prije sednice skup tine. Odluke usvojene na narednoj sjednici skup tine, smatraju se punova nim bez obzira na iznos zastupljenih dionica sa pravom glasa.

Princip proste ve ine

lan 237

Odluke skup tine moraju biti usvojene ve inom glasova dioni ara (prosta ve ina), osim ako zakonom ili statutom dru tva nije odre ena ve a ve ina ili drugi uslovi.

Glasa ko pravo

lan 238

(1) Glasa ka prava dioni ara se ostvaruju u skladu s nominalnim iznosom dionica. Statutom dru tva se mo e odrediti da se u dionice za glasanje jednog dioni ara ura unavaju i dionice koje pripadaju drugom dioni aru. Ako je dioni ar dru tvo, statutom dru tva se mo e odrediti da u njegove dionice spadaju i dionice kontrolisanog dru tva ili one koje pripadaju tre em licu za ra un takvog dru tva. Ograni enja se ne mogu odrediti individualnim dioni arima.

(2) Glasa ko pravo se dobija nakon to se upisana vrijednost dionice uplati u cjelosti. Statutom dru tva se mo e odrediti da se pravo glasa dobija nakon to se za dionice uplati zakonski ili ve i iznos najmanje vrijednosti uloga. U ovom slu aju upla ivanje najmanje vrijednosti uloga obezbje uje jedan glas. U slu aju uplate ve eg iznosa uloga, odnos izme u glasa kih prava se utvr uje u skladu s visinom iznosa upla enih uloga. Dijelovi glasa se uzimaju u obzir samo ako mogu da formiraju jedan glas.

(3) Statutom dru tva se ne mo e odrediti da se odredbe stava 2 ovog lana, primjenjuju na odre ene kategorije dioni ara ili na odre ene klase dionica.

(4) Dioni ar koji je zalo io svoju dionicu ostvaruje pravo glasa iz dionice. Ako je povjerilac kome je dionica zalo ena registrovan kao lice koje vodi evidenciju o dionici, povjerilac e dioni aru na njegov zahtjev izdati punomo .

74

(5) Glasa ko pravo se mo e ostvarivati na osnovu punomo i. Punomo se daje u pismenoj formi i

deponuje se u dru tvu.

(6) Na in ostvarivanja glasa kog prava mo e biti odre en

statutom dru tva.

Ostvarivanje glasa kih prava preko finansijskih i drugih organizacija i lica

lan 239

(1) Finansijska organizacija mo e ostvarivati ili prenijeti ostvarivanje glasa kog prava na registrovane dionice, samo na osnovu pismenog ovla enja datog u tu svrhu.

(2) Ovla enje finansijskoj organizaciji mo e biti dato na period od najvi e petnaest (15) mjeseci i mo e se opozvati u bilo koje vrijeme.

(3) Finansijska organizacija mo e ovlastiti lica koja nisu njeni zaposlenici da koriste ovla enje dioni ara, samo ako ovla enje dioni ara to izri ito dozvoljava.

(4) Finansijska organizacija koja ostvaruje glasa ko pravo u ime dioni ara i sa njegovim ovla enjem, deponuje u dru tvo ispravu o ovla enju.

(5) Ako dioni ar nije dao uputstva finansijskoj organizaciji u pogledu ostvarivanja glasa kih prava, finansijska organizacija e glasa ko pravo koristiti u skladu sa svojim prijedlozima o kojima je prethodno obavijestila dioni ara, osim kada osnovano mo e pretpostaviti da bi dioni ar odobrio njenu odluku da je znao pravo stanje stvari.

(6) Finansijska organizacija ne mo e koristiti glasa ko pravo suprotno uputstvima dioni ara ili suprotno svojim prijedlozima u slu aju kada dioni ar nije dao uputstva.

(7) Odredbe ovog lana e se shodno primjenjivati na druga lica koja ostvaruju glasa ko pravo u ime dioni ara i sa njegovim ovla enjem.

(8) Obaveze finansijske organizacije i drugih koji koriste glasa ko pravo u ime dioni ara i sa njegovim ovla enjem, ne mogu se isklju iti niti ograni iti.

Uskra ivanje glasa kog prava

lan 240

(1) Dioni ar ne mo e koristiti glasa ko pravo, ako se odluka skup tine odnosi na njegovo oslobo anje od ispunjenja odre ene obaveze. Niko nema pravo da koristi glasa ko pravo u slu ajevima u kojima ni sam dioni ar nema pravo da ga koristi.

(2) Sporazum kojim se dioni ar obavezuje da glasa ko pravo koristi po uputstvima dru tva, nadzornog odbora ili podru nice dru tva, je ni tav. Tako e je ni tav i sporazum kojim se dioni ar obavezuje da uvijek glasa za prijedloge uprave ili nadzornog odbora.

Glasanje o izbornim prijedlozima dioni ara

lan 241

Ako dioni ar skup tini podnese formalni prijedlog za izbor lanova nadzornog odbora, o njegovom prijedlogu e se raspravljati i odlu iti prije razmatranja prijedloga nadzornog odbora, ako to tra e dioni ari iji ukupan iznos dionica ini najmanje jednu desetinu (1/10) zastupljenog osnovnog kapitala.

75

PODODJELJAK 1: POSEBNE ODLUKE

Odvojene sjednice i posebno glasanje

lan 242

(1) Posebne odluke dioni ara, kako je to odre eno ovim zakonom i statutom dru tva, se razmatraju i o njima se obavlja odvojeno glasanje, na op toj ili odvojenoj sjednici skup tini dioni ara. Odredbe o skup tini e se na odgovaraju i na in primjenjivati na sazivanje odvojene sjednice, u e e u njenom radu i pravo na informacije vezane za sjednicu, a odredbe koje se odnose na dono enje skup tinskih odluka e se primjenjivati na posebne odluke.

(2) Ako dioni ari ija glasa ka prava iznose najmanje jednu desetinu (1/10) ukupnih glasa kih prava, to zahtijevaju, dono enje posebne odluke se razmatra na odvojenoj sjednici ili nakon posebnog objavljivanja pitanja koje e se razmatrati.

76

PODODJELJAK 2: DIONICE BEZ PRAVA GLASA

Privilegovane dionice bez prava glasa

lan 243

Privilegovane dionice daju dioni aru sva prava koja nose dionice. Statutom dru tva se mo e odrediti da privilegovane dionice nemaju pravo glasa, osim u slu ajevima predvi enim u lanovima 244 i 245 ovog zakona.

Glasa ko pravo privilegovanih dioni ara

lan 244

Ako iznos obaveza na privilegovanu dionicu nije upla en u roku od jedne godine ili je u toku jedne godine upla en samo djelimi no, a ostatak nije upla en tokom naredne godine, vlasnici privilegovanih dionica e imati pravo glasa sve dok se zaostale obaveze ne izmire. U ovom slu aju e privilegovane dionice biti uzete u obzir u obra unu osnovnog kapitala, kao to je propisano ovim zakonom ili statutom dru tva.

Pravo glasanja o posebnim pitanjima koja se odnose na privilegovane dionice

lan 245

(1) Svako ograni enje ili ukidanje prava prvenstva, odre enih statutom dru tva za privilegovane dionice, bi e punova no, samo ako na to pristanu vlasnici privilegovanih dionica.

(2) Ako se statutom dru tva ne odredi druga ije, saglasnost vlasnika privilegovanih dionica je potrebna za usvajanje odluke o emisiji privilegovanih dionica koje u raspodjeli dobiti ili likvidaciji imovine dru tva, imaju prednost ili su jednake postoje im privilegovanim dionicama bez prava glasa.

(3) O svakom pitanju iz stava 1 i 2 ovog lana, odlu uje se na osnovu odvojenog glasanja vlasnika privilegovanih dionica, a za odluku je potrebna dvotre inska (2/3) ve ina zastupljenih privilegovanih dionica.

(4) Ako je prvenstvo privilegovanih dionica ovim ograni eno ili ukinuto, takve dionice e nositi pravo glasa.

ODJELJAK 7: AMANDMANI NA STATUT DRU TVA I SMANJENJE ILI POVE ANJE DIONI KOG KAPITALA

PODODJELJAK 1: AMANDMANI NA STATUT DRU TVA

Odluka skup tine

lan 246

77

(1) Statut dru tva se mo e izmeniti ili dopuniti samo odlukom skup tine.

(2) Za odluku skup tine o izmenama i dopunama statuta, potrebna je dvotre inska (2/3) ve ina osnovnog kapitala dru tva. Statutom dru tva se mo e odrediti i druga ija srazmera, s tim da udeo potreban za dono enje odluke, mora da ini ve inu u odnosu na zastupljene dionice sa pravom glasa. Statutom se tako e mogu odrediti i drugi uslovi.

(3) Ako bi se amandmanom promijenio postoje i odnos izme u vi e klasa dionica na tetu jedne klase dionica, punova nost takve odluke e zavisiti od saglasnosti dioni ara koji su pogo eni promjenom. Takvi dioni ari donose posebnu odluku o saglasnosti, a za usvajanje takve odluke potrebna je dvotre inska (2/3) ve ina zastupljenih dionica.

Saglasnost na pove ane obaveze i ograni enje prenosa dionica

lan 247

(1) Za odluku o izmjenama i dopunama statuta dru tva, kojom se svim ili samo nekim dioni arima name u obaveze dodatnog uloga u osnovnom kapitalu ili druge obaveze, neophodna je saglasnost svih zainteresovanih dioni ara.

(2) Odredba iz prethodnog stava se tako e primjenjuje i na odluku o saglasnosti dru tva za prenos dionica dru tva.

Upis amandmana statuta dru tva u registar

lan 248

(1) Uprava prijavljuje amandmane statuta dru tva za upis u registar. Uz prijavu se prila e i kona ni tekst statuta dru tva, sa izjavom uprave da su izmjene i dopune odredaba statuta u skladu sa odlukom o izmjenama i dpounama statuta dru tva. Ako je za amandman na statut dru tva, neophodno odobrenje nadle nog organa, taj dokument se prila e uz prijavu.

(2) Ako se amandmanom ne mijenja neki od podataka navedenih u lanu 157 ovog zakona, dovoljno je upu ivanje na ve deponovane isprave u registru. Ako se amandmani odnose na odredbe statuta dru tva, koje se u skladu sa lanom 149 ovog zakona, moraju objaviti, objavi e se i sadr aj tih amandmana.

(3) Amandmani na statut dru tva stupaju na snagu na dan upisa u registar.

PODODJELJAK 2: MJERE ZA POVE ANJE OSNOVNOG KAPITALA

1. POVE ANJE OSNOVNOG KAPITALA KROZ ULOGE

Uslovi

lan 249

(1) Za odluku o pove anju osnovnog kapitala putem uloga, potrebna je dvotre inska ve ina (2/3) osnovnog kapitala dru tva. Za emitovanje privilegovanih dionica bez prava glasa, statutom dru tva se mo e odrediti ve a ve ina u odnosu na udio u osnovnom kapitalu, kao i drugi uslovi.

(2) Osnovni kapital se mo e pove ati samo emisijom novih dionica.

78

(3) Ako postoji vi e klasa dionica, za odluku skup tine potrebna je saglasnost vlasnika svih klasa dionica.

Za odluku dioni ara svake klase dionica, potrebna je dvotre inska (2/3) ve ina zastupljenih dionica.

(4) Ako je vrijednost dionica nove emisije ve a od nominalne vrijednosti, odlukom o pove anju osnovnog kapitala utvr uje se najni i iznos dijela cijene dionice koji se upla uje odmah.

(5) Osnovni kapital se ne mo e pove ati sve dok prethodno dospjeli ulozi nisu upla eni u cjelosti, izuzev

ako se radi o jednoj dvadesetini (1/20) neupla enog dijela.

Pove anje osnovnog kapitala ulozima u stvarima i pravima

lan 250

(1) Ako se osnovni kapital pove ava ulozima u stvarima i pravima, odlukom o pove anju osnovnog kapitala utvr uje se predmet uloga, lice od kojeg e ga dru tvo pribaviti i nominalna vrijednost dionica kojom se garantuje ulog. Odluka se mo e usvojiti samo ako se prijem uloga i prethodno pomenuti podaci, objave u skladu sa lanom 227 stav 1 ovog zakona.

(2) Pove anje osnovnog kapitala nenov anim ulozima podlije e kontroli jednog ili vi e revizora i odgovaraju oj primjeni odredaba lanova 153, 154 i 155 ovog zakona.

(3) Sud mo e odbiti upis u registar pove anje osnovnog kapitala, ako je vrijednost uloga u stvarima i pravima, znatno manja od nominalne vrijednosti dionica koje treba da se emituju u zamjenu za ulog.

Upis odluke u registar

lan 251

(1) Uprava i predsjednik nadzornog odbora prijavljuju odluku o pove anju osnovnog kapitala za upis u registar. Prijava sadr i i izvje taj revizora o kontroli uloga u stvarima i pravima.

(2) Prijava tako e sadr i podatke o ulozima u osnovni

kapital koji nisu upla eni, kao i razloge za nepla anje.

Upis novih dionica

lan 252

(1) Nove dionice se upisuju uz pismenu izjavu (potvrda o upisu) koja sadr i ulog ozna en brojem, nominalnu vrijednost i ako je emitovano vi e klasa dionica, klasa dionice. Potvrda o upisu se izdaje u dva primjerka. Ona treba da sadr i:

1. datum usvajanja odluke o pove anju osnovnog kapitala, 2. vrijednost dionica nove emisije, iznos uplata i dodatne obaveze, 3. podatke iz lana 250 stav 1 ovog zakona i ako je emitovano vi e klasa dionica, ukupnu nominalnu

vrijednost svake klase dionica i 4. vreme kada e upis postati neobavezuju i, ako do tog vremena pove anje osnovnog kapitala

nije upisano u registar.

(2) Potvrde koje ne sadr e kompletne podatke iz prethodnog stava, nemaju pravnog dejstva.

(3) Ograni enje koje nije utvr eno u potvrdi o upisu, nema pravno dejstva na dru tvo.

Pravo pre e kupovine novih dionica

lan 253

79

(1) Postoje i dioni ari imaju pravo pre e kupovine kod upisa novih dionica, srazmjerno njihovim

postoje im udjelima u osnovnom kapitalu, samo ako se ulozi za nove dionice upla uju u novcu. Ovo pravo se ostvaruje u roku od petnaest (15) dana od obavje tenja o tom pravu.

(2) Uprava e objaviti obavje tenje o vrijednosti dionica nove emisije i rok za ostvarivanje prava pre e kupovine u ,,Slu benom glasniku,,, najkasnije trideset (30) dana prije isteka roka za kori enje tog prava.

(3) Pravo pre e kupovine mo e biti djelimi no ili u cjelosti uskra eno u odluci o pove anju osnovnog kapitala. Za odluku o uskra ivanju prava pre e kupovine, potrebna je dvotre inska ve ina (2/3) zastupljenih dionica sa pravom glasa. Statutom dru tva mo e se odrediti i druga ve ina, kao i drugi uslovi.

(4) Odluka o potpunom ili djelimi nom uskra ivanju prava pre e kupovine mo e biti usvojena, samo ako je obavje tenje za sednicu skup tine izvr eno u skladu s odredbom iz lana 227 stav 1 ovog zakona. Uprava e skup tini podnijeti pismeni izvje taj o razlozima za potpuno ili djelimi no uskra ivanje prava pre e kupovine, zajedno sa obrazlo enjem predlo ene vrijednosti dionica nove emisije.

(5) Pravo pre e kupovine se ne e smatrati uskra enim, ako je nakon usvajanja odluke dru tvo emitovalo dionice za finansijsku organizaciju ili drugo lice koje podlije e obavezi da ih ponudi dioni arima. Uprava e u publikacijama dru tva objaviti ponudu finansijske organizacije sa uputstvom za upla ivanje dionica i rokom za prihvatanje ponude.

Upis pove anja osnovnog kapitala u registar

lan 254

(1) Uprava i predsjednik nadzornog odbora prijavljuju odluku o pove anju osnovnog kapitala za upis u registar.

(2) Prijava za upis u registar podlije e primjeni odredaba lana 157 stav 1 ovog zakona.

(3) Uz prijavu se prila u:

1. dva (2) primjerka potvrde o upisu i spisak upisnika potpisan od strane uprave, sa naznakom dionica svakog upisnika i uplatama koje je izvr io;

2. ugovori na kojima se zasnivaju podaci iz lana 250 ovog zakona ili ugovori koji su zaklju eni njihovo izvr enje, ako se osnovni kapital pove ava ulozima u stvarima i pravima.

3. obra un tro kova koje e dru tvo imati pri emisiji novih dionica; i 4. dozvolu nadle nog organa za pove anje osnovnog kapitala, ako je odre eno zakonom ili drugim

propisom.

(4) Originali ili ovjerene kopije podnesenih isprava deponuju se u registru.

Datum punova nosti pove anja osnovnog kapitala

lan 255

Pove anje osnovnog kapitala postaje punova no na dan upisa u registar.

Objavljivanje obavje tenja

lan 256

80

Obavje tenje o registrovanju pove anja osnovnog kapitala, objavljuje se i sadr i, pored podataka o registrovanju, naznaku vrijednosti dionica nove emisije, podatke o pove anju osnovnog kapitala ulozima u stvarima i pravima i izvje taj revizora o vrednosti tih uloga. Pri objavljivanju takvih podataka, dovoljno je upu ivanje na isprave koje su ve deponovane u registar.

Zabrana emitovanja dionica prije upisa

lan 257

Prava na nove dionice se ne mogu prenositi prije upisa pove anja osnovnog kapitala u registar, niti se prije upisa u registar mo e vr i emisija novih dionica. Dionice emitovane prije upisa su ni tave. Emitenti dionica su solidarno odgovorni dioni arima za tetu koja proistekne iz takve preuranjene emisije.

2. USLOVNO POVE ANJE DIONI KOG KAPITALA

Uslovi

lan 258

(1) Skup tina mo e donijeti odluku o uslovnom pove anju osnovnog kapitala u cilju:

1. da obezbijedi ostvarivanje prava vlasnika obveznica da ih zamijene za dionice, ili ostvarivanje prava prvenstva pri kupovini novih dionica,

2. pripreme za pripajanje ili spajanje dru tava ili 3. da omogu i zaposlenicima da ostvare svoje pravo na dobijanje novih dionica u zamjenu za

primanja, na koja imaju pravo na osnovu u e a u dobiti koje im garantuje dru tvo.

(2) Nominalna vrijednost uslovno pove anog osnovnog kapitala ne mo e biti ve a od polovine vrijednosti osnovnog kapitala, u vrijeme usvajanja odluke o uslovnom pove anju osnovnog kapitala.

(3) Odluka skup tine koja je usvojena protivno odredbama prethodnog stava je ni tava.

(4) Odredbe ovog zakona koje se odnose na pravo pre e kupovine pri kupovini novih dionica, shodno se primjenjuju i na emitovanje novih zamjenjivih obveznica.

81

Pravosna nost odluke

lan 259

(1) Za odluku o uslovnom pove anju osnovnog kapitala potrebna je dvotre inska (2/3) ve ina osnovnog kapitala. Statutom dru tva se mo e odrediti ve a ve ina, drugi uslovi i saglasnost u skladu sa lanom 249 stav 3 ovog zakona.

(2) U odluci se tako e navodi:

1. svrha uslovnog pove anja osnovnog kapitala, 2. ovla teni predlaga i i 3. vrijednost dionica nove emisije ili kriteriji za njihovo obra unavanje.

Uslovno pove anje kapitala ulozima u stvarima i pravima

lan 260

(1) U slu aju uloga u stvarima i pravima, odlukom o uslovnom pove anju osnovnog kapitala se utvr uje ulog, lice od kojeg dru tvo treba da ga pribavi i nominalna vrijednost dionica koje e se emitovati u zamjenu za ulog. Odluka e biti usvojena samo ako je pribavljanje uloga u stvarima i pravima objavljeno u skladu sa lanom 227 stav 1 ovog zakona.

(2) Nov ana potra ivanja na koja zaposleni u dru tvu imaju pravo na osnovu u e a u dobiti i zamjenjive obveznice dodijeljene u zamjenu za dionice, se ne e smatrati ulozima u stvarima i pravima.

(3) Pove anje osnovnog kapitala ulozima u stvarima i pravima, podlije e kontroli jednog ili vi e revizora i odgovaraju oj primjeni odredaba lanova 153, 154 i 155 ovog zakona.

(4) Sud e odbiti upis u registar, ako je vrijednost uloga u stvarima i pravima znatno manja od nominalne vrijednosti dionica, koje treba da budu emitovane u zamjenu za ulog u stvarima i pravima.

Upis odluke o uslovnom pove anju u registar

lan 261

(1) Uprava prijavljuje odluku o uslovnom pove anju osnovnog kapitala za upis u registar.

(2) Uz prijavu se prila u:

1. zaklju eni ugovori o pribavljanju uloga i ako je pove anje osnovnog kapitala izvr eno ulozima u stvarima i pravima, izvje taj o kontroli tih uloga,

2. obra un tro kova koje e dru tvo imati pri emisiji dionica i 3. dozvola nadle nog organa za pove anje osnovnog kapitala, ako je to propisano.

(3) Originali ili ovjerene kopije dokumenata se deponuju u registar.

Obavje tenje o registrovanju

lan 262

Prijava za upis u registar uslovnog pove anja osnovnog kapitala, treba da sadr i podatke odre ene u lanu 259 stav 2 ovog zakona i podatke zahtjevane u skladu sa lanom 260 ovog zakona, ako je uslovno

pove anje izvr eno ulozima u stvarima i pravima i podatke o kontroli takvih uloga. Za podatke zahtijevane u skladu sa lanom 260 ovog zakona dovoljno je upu ivanje na ve deponovane isprave u registru.

82

Zabrana emitovanja dionica

lan 263

Dionice se ne mogu emitovati niti dioni ar mo e ostvariti svoje pravo pre e kupovine novih dionica, prije upisa odluke o uslovnom pove anju kapitala u registar. Dionice emitovane prije registrovanja e biti ni tave. Emitenti e biti solidarno odgovorni dioni arima za tetu koja proistekne iz takve emisije.

Izjava o ostvarivanju prava pre e kupovine

lan 264

(1) Pravo pre e kupovine se ostvaruje putem pismene izjave koja se izdaje u dva (2) primjerka. Izjava treba da sadr i podatke o ulogu ozna enim brojem, nominalnu vrijednost i ako je emitovano vi e klasa dionica, klasu dionica, podatke zahtjevane u skladu sa lanom 259 stav 2 ovog zakona, ako se radi o ulogu u stvarima i pravima i datum kada je odluka o uslovnom pove anju osnovnog kapitala usvojena.

(2) Izjava iz prethodnog stava e imati istu snagu kao i izjava o upisu. Izjave iji sadr aj nije u skladu sa odredbama prethodnog stava ili sadr e ograni enja u odnosu na obaveze dioni ara, su ni tave.

(3) Ni jedno ograni enje koje nije navedeno u izjavi, nema pravnog dejstva u odnosu na dru tvo.

Emisija dionica

lan 265

(1) Uprava mo e vr iti emisiju dionica samo za onu svrhu koja je odre ena u odluci o pove anju osnovnog kapitala i nakon to su dionice upla ene u cjelosti.

(2) Uprava mo e vr iti emisiju dionica u zamjenu za zamjenjive obveznice, samo ako se razlika izme u vrijednosti izdatih obveznica i ve e nominalne vrijednosti dionica koje treba da budu emitovane za te obveznice, mo e namiriti iz sredstava koja se mogu koristiti za tu svrhu ili dodatnom uplatom vlasnika zamjenjivih obveznica.

Punova nost uslovnog pove anja osnovnog kapitala

lan 266

Uslovno pove anje osnovnog kapitala se smatra zaklju enim emitovanjem dionica.

Upis odluke o pove anju kapitala u registar

lan 267

(1) Uprava prijavljuje za upis u registar, ukupan iznos uslovno pove anog kapitala, u roku od trideset (30) dana nakon izdavanja dionica.

(2) Uz prijavu se prila e i kopija potvrde o upisu i spisak lica koja su koristila pravo pre eg upisa ili pravo na zamjenu obveznica. U spisak se pojedina no navode dionice svakog dioni ara i iznosi koji su im ispla eni.

(3) Uprava navodi u prijavi da su dionice izdate samo u svrhu odre enu odlukom o uslovnom pove anju kapitala i ne prije isplate ukupnog iznosa za dionice.

(4) Original i ovjerene kopije prilo ene dokumentacije deponuju se u registar.

83

3. ODOBRENI KAPITAL

Uslovi

lan 268

(1) Uprava mo e u skladu sa statutom biti ovla ena, da u roku od najvi e pet (5) godina po upisu dru tva u registar, pove a osnovni kapital do odre enog nominalnog iznosa (odobreni kapital), putem emisije novih dionica.

(2) Ovla enje mo e biti sadr ano i u izmjenama i dopunama statuta za period od najvi e pet (5) godina, nakon upisa izmjena i dopuna statuta u registar. Za odluku o pove anju, potrebna je saglasnost dvotre inske (2/3) ve ine osnovnog kapitala. Statutom se mo e propisati ve a ve ina, drugi uslovi i odobrenje iz lana 249 stav 3 ovog zakona.

(3) Iznos odobrenog kapitala, ne mo e biti ve i od jedne polovine (1/2) kapitala, u momentu izdavanja ovla enja. Izdavanje novih dionica odobrava nadzorni odbor.

(4) Statutom mo e biti odre eno da nove dionice budu izdate i zaposlenim preduze a.

Emitovanje novih dionica

lan 269

(1) Ako ovim zakonom nije druga ije odre eno, prilikom emitovanja novih dionica primjenjuju se odredbe lanova 252 do 257 ovog zakona. Nove dionice emituju se na osnovu ovla enja, bez posebne

odluke skup tine.

(2) Ovla tenje mo e da sadr i pravo uprave da isklju i pravo pre e kupovine novih dionica. Na ovla tenja zasnovano na osnovu izmjena i dopuna statuta, shodno se primjenjuju odredbe lana 253 stav 4 ovog zakona.

(3) Nove dionice se ne mogu emitovati, dok se u potpunosti ne isplate dospjele obaveze za prethodno emitovani osnovni kapital. U obavje tenju o zaklju enju pove anja osnovnog kapitala, navode se obaveze za prethodno emitovan osnovni kapital, koje nisu pla ene i razlozi nepla anja.

(4) Odredbe prethodnog stava, ne primjenjuju se u slu aju kada se dionice izdaju zaposlenima u preduze u.

Uslovi za emitovanje dionica

lan 270

(1) Svrhu i uslove emitovanja novih dionica utvr uje uprava, a saglasnost daje nadzorni odbor. Saglasnost nadzornog odbora je potrebna i kada uprava donosi odluku iz lana 269 stav 2 ovog zakona, koja se odnosi na isklju enje prava pre e kupovine novih dionica.

(2) Ako postoje privilegovane dionice bez prava glasa, privilegovane dionice koje imaju prvenstvo ili su istog ranga sa njima u raspodjeli dobiti ili imovine dru tva, mogu biti izdate samo ako je utvr eno ovla tenjem.

Emitovanje dionica za uloge u stvarima i pravima

lan 271

84

(1) Za emitovanje dionica po osnovu uloga u stvarima i pravima, ovla enje i saglasnost daje nadzorni

odbor.

(2) U slu aju da skup tina nije imenovala revizora, uprava, ako to nije definisano u ovla enju, utvr uje iznos dionica koje se izdaju u zamjenu za ulog u stvarima i pravima, i to navodi u prijavi za upis.

(3) Izdavanje dionica u zamjenu za uloge u stvarima i pravima, kontroli e jedan ili vi e revizora, u skladu sa odredbama lanova 153, 154 i 155 ovog zakona.

(4) Sud e odbiti upis u registar ako je vrijednost uloga u stvarima i pravima, znatno ispod nominalnog iznosa dionica koje su obezbije ene za taj ulog.

Ugovori o ulozima u stvarima i pravima zaklju eni prije upisa dru tva u registar

lan 272

Ako su prije upisa dru tva u registar zaklju eni ugovori u kojima se utvr uje obaveza da e ulozi za odobreni kapital biti u vidu stvari i prava, statut e sadr ati odredbe o sticanju tih uloga.

4. POVE ANJE OSNOVNOG KAPITALA IZ SREDSTAVA DRU TVA

Uslovi

lan 273

(1) Skup tina mo e donijeti odluku da se osnovni kapital pove a pretvaranjem razervi i neraspodijeljene dobiti u osnovni kapital.

(2) Prilikom dono enja ove odluke shodno se primjenjuje lan 249 stav 1 i lan 251 stav 1 ovog zakona.

(3) Odluka o pove anju kapitala mo e biti done ena tek nakon usvajanja godi njeg izvje taja za prethodnu finansijsku godinu.

Pretvaranje rezervi i dobiti

lan 274

(1) Rezerve i neraspodijeljena dobit koja treba da se pretvori u osnovni kapital prikazuje se u posljednjem godi njem zavr nom ra unu. Rezerve mogu biti pretvorene u osnovni kapital ako iznose vi e od jedne desetine (1/10) postoje eg osnovnog kapitala ili u ve em delu, koji je predvi en u statutu.

(2) Rezerve i neraspodijeljena dobit ne mogu biti pretvoreni u osnovni kapital, ako godi nji zavr ni ra un na osnovu koga se zasnivaju rezerve i neraspodijeljena dobit, pokazuje gubitak, u koji se svrstavaju i prene eni dugovi.

Godi nji zavr ni ra un kao osnova

lan 275

(1) Odluka iz lana 273 zasniva se na posljednjem godi njem zavr nom ra unu, koji mora biti pregledan od strane revizora.

(2) Ukoliko skup tina nije imenovala drugog revizora, reviziju e izvr iti lice koje je skup tina izabrala da izvr i reviziju posljednjih godi njih zavr nih ra una ili e revizora imenovati sud.

85

Upis odluke

lan 276

(1) Prijava za upis odluke u registar sadr i bilans na osnovu kojeg je pove an osnovni kapital, potvrdu revizora i posljednji godi nji zavr ni ra un, ako prethodno nisu podne eni. Podnosioci molbe podnose sudu izjavu da od dana sa injavanja godi njeg zavr nog ra una do dana podno enja molbe, nije do lo do smanjenja imovine, koje bi bilo u suprotnosti sa pove anjem osnovnog kapitala, ako se o pove anju mora odlu iti na dan podno enja molbe.

(2) Sud e upisati odluku u registar, ako je periodi ni obra un, na kojem se zasniva pove anje osnovnog kapitala, pregledan od strane revizora, najkasnije osam (8) mjeseci prije podno enja prijave i ukoliko se sudu dostavi izjava iz prethodnog stava.

(3) Uz upis odluke u registar, nazna ava se da je pove anje osnovnog kapitala nastupilo iz sredstava dru tva.

Stupanje na snagu pove anja osnovnog kapitala

lan 277

(1) Smatra e se da je osnovni kapital pove an upisom odluke o pove anju osnovnog kapitala u registar.

(2) Upisom odluke iz prethodnog stava u registar, smatra e se da su nove dionice upla ene u potpunosti.

Korisnici pove anja osnovnog kapitala

lan 278

Od dana stupanja na snagu pove anja kapitala, dioni ari imaju pravo na nove dionice, i to srazmerno svojim udjelima u postoje em kapitalu dru tva. Druga ija odluka skup tine, ne e imati pravno dejstvo.

Djelimi na prava

lan 279

(1) Ako prilikom pove anja kapitala postoje i udio dioni ara u osnovnom kapitalu iznosi samo dio nove dionice, mogu e je prenijeti i naslijediti ovako djelimi no pravo nezavisno.

(2) Prava koja se odnose na nove dionice, uklju uju i i pravo na predaju dionice, mogu se koristiti ako djelimi na prava, koja kada se kombinuju sa injavaju cijelo pravo koncentrisano u rukama jednog dioni ara ili ako nekoliko dioni ara udru e svoja djelimi na prava da sa injavaju jednu dionicu.

Obavje tenje dioni arima

lan 280

(1) Uprava je du na da po upisu odluke o pove anju osnovnog kapitala u registar odmah obavijesti dioni ara da preuzeme nove dionice. Obavje tenje se objavljuje a sadr i sljede e podatke:

1. iznos za koji se pove ava osnovni kapital, 2. odnos izme u novih i starih dionica.

86

(2) Obavje tenje sadr i napomenu da dru tvo zadr ava pravo da u ime dioni ara proda dionice, koje

dioni ar ne preuzme u roku od jedne (1) godine nakon objavljivanja obavje tenja i nakon to je bio tri puta upozoren.

(3) Nakon isteka jedne (1) godine od objavljivanja obavje tenja, dru tvo e javno objaviti da namjerava da proda nepreuzete dionice. Upozorenje se objavljuje u ,,Slu benom glasniku,, tri puta u intervalima od najmanje mjesec dana. Posljednje upozorenje objavljuje se prije isteka perioda od osamnaest (18) mjeseci od dana objavljivanja obavje tenja iz prvog stava.

(4) Nakon isteka jedne (1) godine od objavljivanja obavje tenja, dru tvo e prodati nepreuzete dionice za ra un dioni ara po zvani noj berzanskoj cijeni preko berzanskog brokera ili ako ne postoji berzanska cijena dionice e biti prodate na javnoj licitaciji. Prilikom prethodno navedenih radnji shodno se primjenjuje lan 291 stav 4 ovog zakona.

(5) Odredbe prethodnog stava shodno se primjenjuju na dru tva koja do tada nisu izdavala dionice.

Dionice dru tva i djelimi no pla ene dionice

lan 281

(1) Dionice koje su u vlasni tvu dru tva u estvuju u pove anju osnovnog kapitala.

(2) Kad se radi o djelimi no pla enim dionicama, pove anje nominalnog iznosa dionica uti e na pove anje osnovnog kapitala. Ako postoje i djelimi no pla ene dionice i potpuno pla ene dionice, na pove anje osnovnog kapitala u slu aju potpuno pla enih dionica uti e pove anje nominalnog iznosa dionica ili izdavanje novih dionica. U odluci o pove anju osnovnog kapitala navodi se na in pove anja. Ako je osnovni kapital pove an pove anjem nominalnog iznosa dionica, pove anje e biti od uticaja, tako da iznosi koji ne mogu biti pokriveni ovakvim pove anjem, ne e imati uticaja na dionice.

Za tita prava dioni ara i tre ih lica

lan 282

(1) Veza izme u prava koja nose dionice ne mijenjaju se pove anjem osnovnog kapitala.

(2) Ako se individualna prava koje nose djelimi no pla ene dionice, utvr uju u e em po pla enoj dionici, dioni ari e u ivati ova prava dok ne isplate zaostale uloge, srazmerno nivou pla enog uloga, pove anog za procenat pove anja osnovnog kapitala. Naknadne uplate srazmerno uve avaju ova prava.

Po etak podjele dobiti

lan 283

(1) Ukoliko nije druga ije propisano, novim dionicama u estvuje se u dobiti ostvarenoj u poslovnoj godini u kojoj je usvojena odluka o pove anju osnovnog kapitala.

(2) Odlukom o pove anju kapitala mo e se utvrditi da se novim dionicama u estvuje u dobiti ostvarenoj u poslovnoj godini prije dono enja odluke o pove anju osnovnog kapitala. U ovom slu aju odluka o pove anju osnovnog kapitala donosi se prije odluke o raspodjeli dobiti ostvarene u posljednjoj poslovnoj godini prije dono enja odluke o pove anju osnovnog kapitala. Odluka o raspodjeli dobiti stupa na snagu tek po to se pove a osnovni kapital.

(3) Odluka o pove anju osnovnog kapitala i odluka o raspodjeli dobiti su ni tave, ako odluka o pove anju osnovnog kapitala nije upisana u registar u roku od tri (3) mjeseca nakon njenog usvajanja. Ovaj rok ne te e dok je u toku postupak u kome se utvr uje ni tavost odluke i dok je u toku postupak dobijanja saglasnosti nadle nog organa, ukoliko je saglasnost potrebna za pove anje osnovnog kapitala.

87

Uslovni kapital

lan 284

Uslovni kapital se pove ava srazmerno pove anju osnovnog kapitala. Ako je odluka o uslovnom kapitalu done ena da bi se obezbijedila prava vlasnika zamjenjivih obveznica, osniva se poseban fond, da bi se pokrila razlika izme u izdate vrijednosti obveznica i ve e ukupne nominalne vrijednosti dionica, koje se obezbje uju tim obveznicama, ukoliko nije postignut sporazum da razliku pokriju vlasnici obveznica prije razmjene obveznica.

Zabrana emitovanja dionica

lan 285

Nove i prelazne dionice ne mogu biti emitovane, ako odluke o pove anju osnovnog kapitala nije upisana u registar.

5. ZAMJENJIVE OBVEZNICE I OBVEZNICE KOJE DAJU PRAVO NA DIVIDENDU

Emitovanje obveznica

lan 286

(1) Obveznice iji vlasnik ima pravo da ih zamjeni za dionice (zamjenjive obveznice) ili koje vlasniku daju pravo prvenstva pri kupovini dionica, kao i obveznice po kojima je pravo njenog vlasnika povezano sa dividendom dioni ara (obveznice koje daju pravo na dividendu), mogu biti emitovane samo na osnovu odluke skup tine. Za odluku je potrebno dvotre iinska (2/3) ve ina zastupljenih dionica sa pravom glasa. Statutom se mo e predvidjeti druga ija ve ina, drugi uslovi i odobrenje iz lana 249 stav 3 ovog zakona.

(2) Ovla enje uprave da emituje zamjenjive obveznice, odnosno obveznice koje daju pravo na dividendu, mo e biti izdato za period od najvi e pet (5) godina. Uprava je du na da odluku o emitovanju zamjenjivih obveznica, odnosno obveznica koje daju pravo na dividendu, prijavi za upis u registar. Obavje tenje o odluci i izjava e biti objavljeni.

(3) Dioni ari dru tva imaju pravo pre e kupovine zamjenjivih obveznica, odnosno obveznica, koje daju pravo na dividendu, shodno odredbama lana 253 ovog zakona.

PODODJELJAK 3 : MJERE ZA SMANJENJE OSNOVNOG KAPITALA

1. REDOVNO SMANJENJE OSNOVNOG KAPITALA

Uslovi

lan 287

(1) Za odluku o smanjenju osnovnog kapitala potrebna je dvotre inska (2/3) ve ina osnovnog kapitala dru tva. Statutom se mo e odrediti druga ija ve ina i drugi uslovi.

88

(2) Ako postoji vi e klasa dionica, odluka iz prethodnog stava je pravosna na, ako je potvrde vlasnici

svih klasa dionica. Za odluku dioni ara svake klase dionica potrebna je dvotre inska (2/3) ve ina zastupljenih dionica.

(3) U odluci se navode razlozi smanjenja osnovnog kapitala.

(4) Osnovni kapital mo e biti smanjen:

1. smanjenjem nominalnog iznosa dionica ili 2. udru ivanjem dionica ako najni i nominalni iznos za dionice vi e ne mo e biti smanjen.

(5) U odluci se navodi na in smanjenja kapitala.

Upis odluke u registar

lan 288

Uprava je du na da prijavi smanjenje osnovnog kapitala u registar.

Stupanje na snagu odluke o smanjenju kapitala

lan 289

Odluka o smanjenju kapitala stupa na snagu upisom u registar.

Za tita povjerilaca

lan 290

(1) Povjerioci, ija su potra ivanja nastala prije objavljivanja upisa u registar odluke o smanjenju osnovnog kapitala, bi e obezbe eni ako prijave potra ivanja u roku od est (6) mjeseci od dana objavljivanja upisa i ako njihova potra ivanja ne mogu biti izmirena. Povjerioci se smatraju obavije teni o ovom pravu, objavljivanjem upisa u registar odluke o smanjenju osnovnog kapitala.

(2) Isplate dioni arima bi e izvr avane na osnovu smanjenog osnovnog kapitala, nakon proteka est (6) mjeseci od objavljivanja upisa u registar odluke i nakon to su ispla eni ili obezbije eni povjerioci, koji su do tada prijavili svoja potra ivanja.

(3) Povjerioci mogu zahtijevati obezbe enje i u slu aju da dioni ari nisu u potpunosti ispla eni za smanjenje osnovnog kapitala.

Poni tavanje dionica

lan 291

(1) Ukoliko se osnovni kapital smanji ujedinjavanjem, razmjenom ili preina avanjem dionica ili na drugi sli an na in, dru tvo mo e poni titi dionice koje nisu vra ene iako je poziv da se vrate bio upu en. Dru tvo isto tako mo e poni titi vra ene dionice, kojih je premalo da bi bile zamijenjene novim dionicama.

(2) Poziv za povrat dionica sadr i upozorenje da e dionice koje ne budu vra ene dru tvu biti poni tene. Poni tenje dionica e se izvr iti, ako je poziv da se vrate objavljen u skladu sa lanom 165 stav 1 ovog zakona. Poni tenje se objavljuje u glasilima dru tva. Poni tene dionice se u objavi opisuju, tako da ne ostavljaju nikakvu sumnju da su poni tene.

89

(3) Nove dionice izdate u zamjenu za poni tene i nezamijenjene dionice bi e prodate preko brokerskog

posrednika po zvani noj berzanskoj cijeni, odnosno na javnoj licitaciji u slu aju da ne postoji berzanska cijena. Ako postoje opravdani razlozi da se pretpostavlja, da bi javna licitacija mogla biti neuspje na, dionice se mogu prodati na drugom odgovaraju em mjestu. Vrijeme, mjesto i predmet licitacije bi e objavljeni na uobi ajen na in. Ako je mogu e, vlasnici poni tenih dionica bi e pojedina no obavije teni. Licitacija se objavljuje najmanje dvije (2) sedmice prije njenog odr avanja. Prihodi od prodaje idu u korist vlasnika poni tenih dionica.

Upis smanjenja osnovnog kapitala u registar

lan 292

(1) Uprava prijavljuje smanjenje osnovnog kapitala za upis u registar.

(2) Prijavljivanje i upis osnovnog kapitala mo e biti kombinovano sa prijavljivanjem i upisom odluke o smanjenju osnovnog kapitala.

Smanjenje kapitala ispod najni eg nominalnog iznosa

lan 293

Osnovni kapital mo e biti smanjen ispod najni eg nominalnog iznosa iz lana 136 ovog zakona, ako e taj iznos biti ponovo postignut pove anjem kapitala. Odluka o pove anju osnovnog kapitala donosi se istovremeno sa odlukom o smanjenju osnovnog kapitala. U ovakvom slu aju, osnovni kapital ne mo e biti pove an ulozima u stvarima i pravima.

2. POJEDNOSTAVLJENO SMANJENJE OSNOVNOG KAPITALA

Uslovi

lan 294

(1) Smanjenje osnovnog kapitala u cilju kompenziranja smanjene vrijednosti imovine dru tva, naknade gubitka ili prenosa sredstava u rezerve, mo e biti izvr eno u pojednostavljenom postupku. U odluci se navodi svrha smanjenja osnovnog kapitala.

(2) Pojednostavljeni postupak za smanjenje osnovnog kapitala, dopu ten je samo ako je prije njegove primjene oslobo en onaj dio rezervi koji prelazi jednu petinu (1/5) potrebnog kapitala nakon smanjenja i ako ne postoji raspolo iva dobit.

(3) Prilikom smanjenja osnovnog kapitala u skladu sa prethodnim stavom shodno se primjenjuju odredbe lanova 287 do 289 i lanova 291 do 293 ovog zakona.

Isplata dobiti

lan 295

Dobit ne mo e biti ispla ena dioni arima, ako fond rezervi ne iznosi jednu desetinu (1/10) osnovnog kapitala.

PODODJELJAK 4: SMANJENJE OSNOVNOG KAPITALA POVLA ENJEM DIONICA

90

Uslovi

lan 296

(1) Dru tvo mo e povu i dionice prinudno ili sticanjem tih dionica. Prinudno povla enje je dopustivo ako je dozvoljeno statutom, koji je usvojen prije prinudnog povla enja dionica.

(2) Prilikom prinudnog povla enja primjenjuju se odredbe o redovnom smanjenju osnovnog kapitala. Statutom ili odlukom skup tine utvr uju se uslovi prinudnog povla enja i detalji oko izvr enja. Prilikom isplate kompenzacije na koju dioni ari imaju pravo prilikom prinudnog povla enja ili sticanja dionica po osnovu prinudnog povla enja shodno se primjenjuju odredbe lana 290 stav 2 ovog zakona.

(3) Odredbe o redovnom smanjenju osnovnog kapitala ne e se primjenjivati ako su dionice za koje je ukupno pla en nominalni ili ve i iznos u momentu izdavanja, date besplatno dru tvu ili su povu ene na ra un dobiti.

(4) O smanjenju osnovnog kapitala povla enjem dionica iz prethodnog stava odlu uje skup tina. Odluka e biti usvojena ako je za nju glasala prosta ve ina. Statutom se mo e propisati ve a ve ina i drugi

uslovi. Uprava i predsjedavaju i nadzornog odbora e prijaviti odluku za upis u registar.

(5) U slu ajevima iz stava 3 ovog lana, iznos jednak ukupnom nominalnom iznosu povu enih dionica mo e biti tra en da se uplati na ime rezervi.

(6) Ukoliko je prinudno povla enje predvi eno statutom nije potrebna odluka skup tine. Prilikom primjene odredaba o redovnom smanjenju osnovnog kapitala, umjesto odluke skup tine, dovoljna je samo odluka uprave.

Stupanje na snagu odluke o smanjenju kapitala

lan 297

Smatra e se da je osnovni kapital smanjen za ukupan nominalni iznos povu enih dionica, od dana upisa odluke u registar ili od dana povla enja dionica. Kada je prinudno povla enje izvr eno u skladu sa statutom i kada skup tina nije odlu ivala o smanjenju osnovnog kapitala, smatra e se da je osnovni kapital smanjen kada se izvr i prinudno povla enje. Prilikom povla enja dionica, dru tvo je du no da preduzme mjere kojima se poni tavaju prava po osnovu dionica.

Obavje tenje o smanjenju

lan 298

Prilikom izdavanja obavje tenja o smanjenju osnovnog kapitala, shodno se primjenjuju odredbe lanova 287 do 289 i lanova 291 do 293 ovog zakona.

ODJELJAK 8: PONI TAVANJE I UKIDANJE ODLUKE SKUP TINE

Razlozi poni tavanja

lan 299

(1) Odluka skup tine se mo e poni titi:

1. ako prilikom uslovnog pove anja osnovnog kapitala, nove dionice nisu podijeljene srazmjerno u e u u osnovnom kapitalu,

2. ako je done ena suprotno odredbama lana 283 stav 2 i lana 293 ovog zakona, 3. ako je done ena na sjednici skup tine koja nije bila sazvana u skladu sa lanovima 224 do 228

ovog zakona i odredbama statuta, izuzev ukoliko su svi dioni ari bili prisutni,

91

4. ako nakon dono enja nije unesena u zapisnik ili se ne nalazi u ovjerenoj formi ako po zakonu ili

statutu treba da bude u takvoj formi, 5. ako je u suprotnosti sa zakonom, drugim propisom ili javnim moralom.

(2) Skup tinske odluke ne mogu biti poni tene ako su ve upisane u registar, osim ako to nije izri ito predvi eno zakonom.

92

Poni tenje izbora

lan 300

Osim u slu ajevima iz lana 299 ovog zakona, odluka skup tine se mo e poni titi:

1. ako je izabran sastav nadzornog odbora u suprotnosti sa zakonom ili statutom, 2. ako skup tina izabere lice ija kandidatura nije u skladu sa ovim zakonom ili statutom, 3. ako je u nadzorni odbor izabrano vi e lanova nego to je predvi eno statutom.

Uslovi za poni tenje

lan 301

(1) Tu ba za poni tenje odluke skup tine mo e se podneti u roku od tri (3) mjeseca nakon usvajanja, odnosno u roku od tri (3) mjeseca nakon to dru tvo odluku objavi, ako je bila objavljena.

(2) Tu bu za poni tenje mo e podnijeti uprava, lanovi nadzornog odbora i svi dioni ari, bez obzira koju klasu dionica imaju.

Postupak poni tenja

lan 302

(1) Postupak poni tenja odluke skup tine po inje pokretanjem sudskog postupka.

(2) Postupak poni tenja odluke skup tine je hitan.

Pravno dejstvo poni tenja

lan 303

Odluka koja je progla ena ni tavom, nema pravno dejstvo. Lica koja su primila ne to na osnovu poni tene odluke du ne su isto vratiti dru tvu, kao i nadoknaditi tro kove s tim u vezi.

Razlozi ukidanja lan 304

(1) Svaki dioni ar mo e podnijeti tu bu sudu sa zahtevom da se odluka skup tine ukine i utvrdi da je bez dejstva, ukoliko su odlukom prekr eni osnovni ciljevi dru tva ili dobri poslovni obi aji i nanosi teta dioni aru ili ugro avaju interesi dru tva.

(2) Svaki dioni ar mo e podnijeti tu bu sudu sa zahtevom da se odluka skup tine ukine, ako je njome dioni ar koriste i svoje pravo glasa ostvario korist sebi ili tre em licu, na tetu dru tva ili ostalih dioni ara.

Postupak za ukidanje odluke

lan 305

Postupak iz lana 304 ovog zakona, mo e biti pokrenut u roku od trideset (30) dana:

1. od dana zaklju enja sjednice skup tine , ako je podnosilac tu be u estvovao na njoj ili 2. od dana kada je podnosilac tu be saznao ili je trebao da sazna za odluku, ako nije u estvovao na

samoj sjednici ili

93

3. od dana kada je dru tvo objavilo skup tinsku odluku.

Najava ukidanja

lan 306

(1) Dioni ar koji je bio prisutan na sjednici skup tine, mo e podnijeti tu bu radi ukidanja odluke skup tine, samo ako je na zasjedanju skup tine obavijestio skup tinu o svojoj namjeri da e podneti tu bu i ako je njegova namjera une ena u zapisnik. Dioni ar koji nije bio prisutan na sjednici skup tine, mo e u sudskom postupku zahtevati ukidanje skup tinske odluke, samo ako je nezakonito bio sprije en da prisustvuje sjednici ili nije bio pozvan na odgovaraju i na in ili ako je skup tina vodila raspravu o predmetu koji nije bio na dnevnom redu.

(2) Uprava je du na da objavi pokretanje postupka o ukidanju odluke na isti na in na koji je objavila ukinutu odluku.

Pravno dejstvo poni tene i ukinute odluke

lan 307

Ako sud poni ti ili ukine odluku skup tine, shodno lanovima 299, 300 i 304 ovoga zakona, sudska odluka e biti obavezuju a za sve dioni are, kao i za upravu i nadzorni odbor. Ako se radi o odluci skup tine koja

se upisuje u registar, sudska odluka e biti upisana u registar po slu benoj du nosti. Uprava je du na objaviti sudsku odluku.

Ukidanje odluke o raspodjeli dobiti

lan 308

(1) Skup tinska odluka o raspodjeli dobiti mo e biti ukinuta u sudskom postupku, ukoliko je u suprotnosti sa zakonom ili statutom ili ako skup tina odlu i da dobit ne bude raspodijeljena, iako prema razumnom poslovnom prosu ivanju, odluka da dobit ne bude raspodijeljena, nije neophodna

uzimaju i u obzir poslovanje dru tva.

(2) Postupak kojim se zahteva ukidanje odluke skup tine o raspodjeli dobiti, mo e pokrenuti svaki dioni ar ili nadzorni odbor u roku od tri (3) mjeseca nakon dono enja odluke.

Ukidanje odluke o pove anju osnovnog kapitala

lan 309

Odluka skup tine o pove anju osnovnog kapitala mo e biti ukinuta u sudskom postupku, u skladu sa odredbama lana 304 ovog zakona.

Ukidanje odluke o usvajanju godi njeg zavr nog ra una

lan 310

(1) Odluka o usvajanju godi njeg zavr nog ra una mo e se ukinuti u sudskom postupku:

1. ako je sadr aj ra una u suprotnosti sa odredbama zakona koje tite interese povjerilaca ili je u suprotnosti sa javnim interesom,

2. ako ra un nije pripremljen u skladu sa zakonom, 3. ako je u postupku procene ra un pripremljen od strane neovla tenog lica ili 4. ako uprava ili nadzorni odbor, ne usvoji ra un u skladu sa statutom.

94

(2) Odluka kojom se usvaja godi nji zavr ni ra un mo e se ukinuti shodno odredbama lana 304 ovog

zakona.

ODJELJAK 9: PRESTANAK DRU TVA

PODODJELJAK 1: REDOVAN POSTUPAK PRESTANKA DRU TVA

Razlozi za prestanak

lan 311

(1) Dru tvo prestaje:

1. istekom perioda na koji je osnovano, 2. odlukom skup tine usvojenom na na in predvi en lanom 246 stav 2 ovog zakona,

3. ako uprava ne vr i svoje funkcije du e od dvanaest (12) mjeseci, 4. odlukom suda, 5. ste ajem, 6. pripajanjem, spajanjem ili podjelom, 7. ako se osnovni kapital smanji ispod minimalne vrijednosti odre ene lanom 136 ovog zakona,

osim u slu aju odre enom u lanu 293 ovog zakona.

(2) Statutom dru tva mogu se odrediti drugi razlozi za prestanak dru tva.

Usvajanje odluke o prestanku dru tva

lan 312

(1) Skup tina donosi odluku o prestanku dru tva i pokretanju postupka likvidacije, u slu ajevima navedenim u lanu 311 stav 1 ta ka 1 i 2 ovog zakona .

(2) U slu aju navedenom u lanu 311 stav 1 ta ka 1 ovog zakona, skup tina usvaja odluku o pokretanju postupka likvidacije u roku od trideset (30) dana od isteka roka odre enog statutom.

(3) U slu ajevima navedenim u lanu 311 stav 1 ta ka 3 i 4 ovog zakona, odluku o pokretanju postupka likvidacije donosi sud.

Pokretanje postupka likvidacije

lan 313

(1) U slu ajevima navedenim u lanu 311 stav 1 ta ka 1 i 2 ovog zakona, postupak likvidacije pokre e dru tvo, u skladu sa odlukom o prestanku dru tva.

(2) U slu ajevima navedenim u lanu 311 stav 1 ta ka 4 ovog zakona, postupak likvidacije pokre e sud na prijedlog zainteresovanog lica.

95

(3) U slu aju navedenom u lanu 311 stav1 ta ka 3 ovog zakona, prijedlog za pokretanje postupka

likvidacije mo e se podnijeti sudu od strane povjerioca ili dioni ara koji su vlasnici najmanje jedne desetine (1/10) osnovnog kapitala.

(4) U slu aju navedenom u lanu 311 stav 1 ta ka 7 ovog zakona, postupak likvidacije pokre e sud po slu benoj du nosti. Tro kovi postupka likvidacije nadoknadi e se iz sredstava dru tva, a ukoliko su ta sredstva nedovoljna, nadoknadi e se od uprave i od strane lanova nadzornog odbora, koji obavljaju poslove u vrijeme kada se desio doga aj koji je prouzrokovao likvidaciju.

96

Odluka o likvidaciji

lan 314

(1) Odluka o likvidaciji sadr i sljede e podatke:

1. naziv i sjedi te dru tva, 2. organ koji je usvojio odluku, 3. razlog za likvidaciju, 4. rok za podno enje zahtjeva od strane povjerilaca i nosilaca registrovanih dionica, koji ne mo e biti

kra i od trideset (30) dana od dana dono enja odluke i 5. ime i adresu likvidatora.

(2) Odluka o likvidaciji mo e sadr ati i druge podatke koji se odnose na prestanak i likvidaciju dru tva.

(3) Organ koji usvoji odluku o likvidaciji dostavi e tu odluku sudu radi upisa pokretanja postupka likvidacije u registar.

Postupak likvidacije

lan 315

(1) Postupak likvidacije po inje nakon podno enja prijedloga sudu za pokretanje likvidacionog postupka.

(2) Ukoliko ovim odjeljkom nije druga ije odre eno, na dru tvo e se do zavr etka postupka likvidacije, primjenjivati odredbe ovog zakona koje se primjenjuje na dru tvo, prije usvajanja odluke o likvidaciji.

Dodatak u nazivu dru tva

lan 316

Nakon to je pokretanje postupka likvidacije upisano u registar, nazivu dru tva e se dodati rije i ,,u likvidaciji,,.

Likvidaciona uprava

lan 317

(1) Likvidaciju obavlja jedan ili vi e likvidatora.

(2) Likvidatori se imenuju iz redova uprave dru tva, ukoliko nije druga ije odre eno statutom ili odlukom o likvidaciji.

(3) Ako postoje opravdani razlozi, likvidator e, na zahtjev nadzornog odbora ili dioni ara koji posjeduje jednu dvadesetinu (1/20) osnovnog kapitala, biti imenovan od strane suda.

(4) Na vo enje poslova od strane likvidatora, primjenjuju se

odredbe ovog zakona i statuta, koje se odnose na vo enje poslova od strane uprave, ukoliko nije druga ije odre eno odlukom o likvidaciji.

Pravno lice kao likvidator

lan 318

Likvidator mo e biti pravno ili fizi ko lice.

97

Izjava likvidatora

lan 319

Likvidator e potpisivanjem pismene izjave imati obavezu da savjesno i marljivo ispunjava svoje obaveze koje se odnose na likvidaciju.

Razrje enje likvidatora

lan 320

Organ koji je imenovao likvidatora mo e ga razrije iti du nosti, u bilo koje vrijeme sa razlogom ili bez razloga.

Ovla tenja likvidatora

lan 321

(1) Likvidator : 1. predstavlja i zastupa dru tvo, 2. priprema po etni obra un za likvidaciju, 3. okon ava zapo ete poslove dru tva, 4. ispla uje povjerioce dru tva, 5. poziva povjerioce da u odre enom roku, koji ne mo e biti kra i od trideset (30) dana od pozivanja,

prijave svoja potra ivanja, 6. sprovodi naplatu potra ivanja dru tva, 7. koristi imovinu dru tva u vrijeme likvidacije u mjeri potrebnoj da se isplate povjerioci, 8. priprema nacrt izvje taja o toku postupka likvidacije i raspodjele imovine, 9. predla e brisanje dru tva iz registra,

10. ispunjava ostale obaveze u vezi sa likvidacijom koje su odre ene zakonom, statutom ili odlukom o prestanku dru tva.

Nastavak aktivnosti

lan 322

Likvidator je ovla ten da nastavi aktivnosti dru tva zaklju ivanjem novih ugovora, na osnovu odobrenja organa koji je doneo odluku o likvidaciji.

Prekid postupka likvidacije i nastavak ste ajanog postupka

lan 323

Ako likvidator ustanovi da je imovina dru tva nedovoljna da u potpunosti namiri potra ivanje povjerioca, on e odmah obustaviti postupak likvidacije i podnijeti prijedlog za pokretanje ste ajnog postupka.

Izvje taj o toku postupka i prijedlog za raspodjelu imovine

lan 324

Nakon to se dugovanja dru tva namire, likvidator e pripremiti izvej taj o toku postupka i prijedlog za raspodjelu imovine dru tva, ukoliko nije druga ije odre eno odlukom o likvidaciji.

98

Usvajanje izvje taja i prijedloga

lan 325

(1) Usvajanje izvje taja o postupku likvidacije i prijedloga za raspodjelu imovine dru tva, u nadle nosti je organa koji je donio odluku o likvidaciji, ukoliko nije druga ije odre eno odlukom.

(2) Ako je usvajanje izvje taja i predlo ene raspodjele u nadle nosti skup tine, a skup tina ih ne usvoji,

iako je sazvana dva puta ili zbog nepostajanja kvoruma, smatra e se da je prijedlog likvidatora usvojen od strane skup tine.

Rok za raspodjelu preostale imovine

lan 326

(1) U skladu sa odlukom o raspodjeli, likvidator raspodijeljuje preostalu imovinu dru tva u roku od trideset (30) dana.

(2) Ako je odluka navedena u prethodnom stavu donijeta od strane suda, rok po inje od dana kada je odluka postala pravosna na.

Raspodjela preostale imovine

lan 327

(1) Nakon to su dugovanja dru tva izmirena, preostala imovina raspodijeljuje se dioni arima srazmerno njihovim dionicama. Neupla ene dionice moraju biti pla ene prije raspodjele, u skladu sa statutom.

(2) Nakon raspodjele, likvidator: sudu dostavlja izvje taj o likvidaciji koji je usvojila skup tina i odluku skup tine o raspodjeli preostale imovine, potvr uje da je imovina raspodjeljena u skladu sa odlukom o raspodjeli i predla e brisanje dru tva iz registra.

Odgovornost za tetu

lan 328

(1) Nakon to je dru tvo izbrisano iz registra, aktivnosti likvidatora ne mogu se osporavati, ali se protiv njega mo e pokrenuti postupak za naknadu tete.

(2) Likvidator odgovora za tetu koja je prouzrokovana povjeriocima u toku postupka likvidacije u iznosu koji ne prelazi ukupan iznos svih potra ivanja, niti petostruku vrijednost isplate koju je primio za pru ene usluge. Ako je taj iznos nedovoljan da nadoknadi tetu, svi dioni ari solidarno odgovaraju za tetu u visini imovine koja im je raspodjeljena u likvidaciji. Potra ivanje povjerioca koje nije namireno, iz razloga to nije na vrijeme prijavljeno, a likvidator za to potra ivanje nije znao ili nije mogao znati, ne e se smatrati tetom.

(3) Odredbe prethodnog stava ne e se primjenjivati za tete prouzrokovane dioni arima od strane likvidatora. Odgovornost za takvu tetu regulisana je op tim propisima o odgovornosti za tete.

(4) Zastarjelost potra ivanja po osnovu naknade tete protiv likvidatora, nastupa u roku od jedne (1) godine od dana brisanja dru tva iz registra.

(5) Ako postoji vi e likvidatora, oni snose odgovornost solidarno.

Potra ivanja dioni ara

99

lan 329

U toku postupka likvidacije, dioni ari mogu obavjestiti likvidatora o njihovim potra ivanjima koja proisti u iz pravnih poslova sa dru tvom. Ako potra ivanja nisu namirena, dioni ari mogu pokrenuti sudski postupak radi naplate svojih potra ivanja, ali prije kona ne raspodjele imovine dru tva.

Za tita povjerilaca

lan 330

(1) Imovina dru tva ne mo e se raspodijeliti izme u dioni ara prije isteka roka od (6) est mjeseci od obavje tenja, navedenog u lanu 314 stav 1 ta ka 4 ovog zakona.

(2) Likvidator odre uje adekvatan na in za ispla ivanje potra ivanja koja nisu dospjela ili su poznata, a nisu prijavljena od strane povjerilaca.

Po etak rada

lan 331

(1) Ako je odluka o likvidaciji usvojena iz razloga navedenih u lanu 311 stav 1 ta ka 1 i 2 ovog zakona, skup tina mo e prije po etka raspodjele preostale imovine izme u dioni ara i uz odobrenje dioni ara koji su vlasnici najmanje dve tre ine (2/3) osnovnog kapitala dru tva, odlu iti da dru tvo ponovo po ne sa radom.

(2) U ovom slu aju, likvidator e od registra zahtjevati brisanje upisa o pokretanju postupka likvidacije i dostavlja registru odluku skup tine sa zahtjevom za brisanje.

Nadoknada usluga likvidatora

lan 332

(1) Likvidator ima pravo na naknadu opravdanih tro kova i nadoknadu za izvr ene usluge, iz imovine dru tva. Iznos nadoknade za izvr ene usluge, odre uje skup tina ili sud.

(2) Naknada tro kova i nadoknada usluga, izvr avaju se, nakon to se namire potra ivanja povjerilaca, ali prije raspodjele preostale imovine izme u dioni ara.

Deponovanje poslovnih knjiga

lan 333

(1) Poslovne knjige, knjigovodstvena dokumentacija i dokumentacija o postupku likvidacije se deponuju kod dioni ara kojeg odredi likvidator ili kod organizacije odre ene zakonom.

(2) Povjerioci i dioni ari imaju pravo na uvid u dokumenta iz prethodnog stava tri (3) godine nakon zavr etka postupka likvidacije.

(3) Ime, adresa i druge sli ne informacije o licu kod koga su ta dokumenta deponovana, upisuju se u registar.

PODODJELJAK 2: PRESTANAK DRU TVA U SKRA ENOM POSTUPKU

Uslovi

lan 334

100

(1) Dru tvo mo e prestati u skra enom postupku, ako svi dioni ari podnesu priedlog sudu za dono enje

odluke o prestanku dru tva u skra enom postupku, bez postupka likvidacije. Uz takav predlog prila e se odluka o prestanku u skra enom postupkom, zajedno sa ovjerenom izjavom svih dioni ara da preuzimaju obavezu da isplate sve neizmirene obaveze dru tva, ako iste postoje.

(2) Povjerioci mogu radi naplate potra ivanja koja imaju prema dru tvu, pokrenuti postupak protiv dioni ara koji su dali izjavu iz prethodnog stava, i to u roku od jedne (1) godine od dana objavljivanja brisanja dru tva iz registra.

(3) Dioni ari su solidarno odgovorni svom svojom imovinom za obaveze iz prethodnog stava.

(4) Sud mo e tra iti od dioni ara da pru e dokaze u korist izjave iz stava 1 ovog lana. Sud mo e zahtijevati i druge oblike obezbje enja, za dugove dru tva koje su dioni ari preuzeli da izmire.

Sadr aj odluke o prestanku dru tva u skra enom postupku

lan 335

Odluka o prestanku dru tva u skra enom postupku sadr i naziv i sedi te dru tva, organ koji je donio odluku,naznaku da se prestanak sprovodi u skra enom postupku, broj dioni ara i njihova imena i adrese, kao i prijedlog za raspodjelu imovine.

Objavljivanje odluke i preuzimanje odgovornosti

lan 336

(1) Sud objavljuje odluku o prestanku dru tva zajedno sa imenima i adresama dioni ara koji su preuzeli odgovornost da namire preostale obaveze, ako iste postoje, prema povjeriocima.

(2) Odluka sadr i pouku da se prigovori na odluku mogu podnijeti u roku od petnaest (15) dana od dana objavljivanja i da e sud u suprotnom donijeti odluku da se dru tvo izbri e iz registra.

Prigovor na odluku o prestanku

lan 337

(1) Dioni ari i povjerioci dru tva mogu podnijeti prigovor na odluku o prestanku dru tva u skra enom postupku, u roku od petnaest (15) dana od dana objavljivanja odluke.

(2) O prigovoru odlu uje sud. Ako sud utvrdi da je prigovor osnovan i da bi povjerioci ili dioni ari bili o te eni prestankom preduze a u skra enom postupku, poni ti e odluku i obavijestiti odgovaraju e organe dru tva da nastave postupak likvidacije u skladu sa ovim zakonom. U slu aju da utvrdi da prigovor nije osnovan, sud donosi odluku o prestanku dru tva u skra enom postupku.

(3) Po ukidanju odluke o prestanku dru tva u skra enom postupku, izjave dioni ara o preuzimanju odgovornosti za dugove dru tva, nemaju pravno dejstvo.

(4) Sud obavje tava javnost o poni tenju odluke o prestanku dru tva u skra enom postupku na isti na in na koji je obavijestio javnost o odluci o prestanku.

Brisanje dru tva iz registra

lan 338

(1) Nakon pravosna nosti odluke o prestanku dru tva u skra enom postupku, sud donosi odluku o brisanju dru tva iz registra.

101

(2) Zapisnik o brisanju dru tva iz registra sadr i imena i adrese dioni ara koji su se obavezali da e li no

odgovarati za obaveze dru tva koje se bri e iz registra.

GLAVA 4: DRU TVO SA OGRANI ENOM ODGOVORNO U

ODJELJAK 1: OSNIVANJE DRU TVA

Definicija

lan 339

(1) Dru tvo sa ograni enom odgovorno u je dru tvo iji se osnovni kapital sastoji od osnovnih uloga lanova. Vrijednost pojedina nog osnovnog uloga svakog lana mo e biti razli ita.

(2) Udio u dru tvu lana odre uje se na osnovu uloga koji je ulo io u odnosu na osnovni kapital. Pri osnivanju dru tva lanovi mogu ulo iti samo jedan ulog i mogu imati samo jedan udio u dru tvu.

(3) Hartije od vrednosti se ne mogu izdavati za udio u dru tvu.

Odgovornost lanova

lan 340

lanovi dru tva sa ograni enom odgovorno u ne odgovaraju za obaveze dru tva, osim u slu ajevima odre enim lanom 7 ovog zakona.

Osniva i

lan 341

(1) Dru tvo mogu osnovati jedno ili vi e fizi kih ili pravnih lica, koja osnivanjem dru tva postaju lanovi.

(2) Dru tvo mo e imati najvi e pedeset (50) lanova.

(3) Dru tvo mo e imati vi e od pedeset (50) lanova, ako to odobri Vlada.

Osniva ki akt

lan 342

(1) Dru tvo se smatra osnovanim usvajanjem osniva kog akta, koji mora biti ovjeren i potpisan od strane svih lanova.

(2) Ukoliko osniva ki akt zaklju i punomo nik u ime lana, ovjerena kopija punomo ja se prila e uz osniva ki akt. Punomo je nije potrebno, ukoliko to lice ima zakonsko pravo da zaklju i osniva ki akt u ime lana.

(3) Osniva ki akt mora da sadr i: 1. ime i adresu, ili naziv i sjedi te svakog lana, 2. naziv, sjedi te i djelatnost dru tva, 3. iznos osnovnog kapitala i iznose pojedina nih osnovnih uloga navedenih posebno za svakog

lana, 4. rok ukoliko se dru tvo osniva na odre eno vreme ili, ukoliko to nije slu aj, izjavu da se trajno

osniva i 5. mogu e obaveze lanova prema dru tvu iznad osnovnog uloga i dru tva prema lanovima.

102

(4) Ako se u dio osnovnog kapitala unosi ulog u stvarima i pravima, u osniva kom aktu nave e se

posebno svaki ulog u stvarima i pravima, i iznos udjela umesto koga je unesen ulog u stvarima i pravima.

(5) Osniva ki akt mo e sadr ati i druge elemente osim onih navedenih u ovom lanu.

Osnovni kapital i osnovni ulog lana

lan 343

(1) Osnovni kapital dru tva iznosi najmanje 5.000 KM, a najmanji osnovni ulog lana iznosi 100 KM. Najmanji osnovni kapital i najmanji osnovni ulog lana, upla uju se prije

upisa dru tva u registar.

(2) Osnovni kapital se mo e sastojati od ulo enih nov anih sredstava i uloga u stvarima i pravima. Na ulog u stvarima i pravima shodno se primjenjuju odredbe lana 153 ovog zakona.

(3) Ulozi u stvarima i pravima su: pokretne i nepokretne stvari, prava, preduze a ili dijelovi preduze a.

(4) Ulozi u stvarima i pravima predaju se dru tvu u potpunosti pre podno enja prijave za upis u registar. Ukoliko vrijednost uloga u stvarima i pravima ne dostigne vrijednost njegovog preuzetog osnovnog uloga, lan e uplatiti razliku u novcu.

(5) Osnovni ulozi bi e predati dru tvu na takav na in koji omogu uje upravi da se njima slobodno koristi.

(6) Nov ani ulozi se upla uju na ra un dru tva kod banke.

Izvje taj o ulogu u stvarima i pravima

lan 344

(1) Ukoliko se ulozi za osnivanje dru tva sastoje i od uloga u stvarima i pravima, lanovi sa injavaju i potpisuju izvje taj o ulogu u stvarima i pravima, prije podno enja prijave za upis u registar.

(2) U izvje taju se navodi vrsta uloga u stvarima i pravima, injenice kojima se dokazuje da njihova vrednost nije ispod vrijednosti preuzetog osnovnog uloga, kao i teret na imovini ukoliko ga ima.

(3) U slu aju da se preduze e ula e u dru tvo, uz izvje taj se prila e periodi ni obra un i izvje taj o poslovanju tokom dvije prethodne godine.

(4) Ukoliko je ukupna vrednost preuzetog udjela koji se unosi u vidu uloga u stvarima i pravima, iznad 100.000 KM, lanovi koji unose ulog u stvarima i pravima, izvr i e procjenu istih o svom tro ku od strane ovla enog revizora. Izvje taj revizora predstavlja sastavni dio izvje taja.

103

Osniva ki tro kovi

lan 345

(1) lanovi su obavezni da obezbede sredstva za osnivanje dru tva srazmjerno svom osnovnom ulogu.

(2) Ukoliko se lanovi tako sporazumeju, tro kovi proizi li osnivanjem dru tva nadoknadjuju se onima koji su ih platili, i jedan ili vi e lanova mogu dobiti nadoknadu za usluge koje su izvr ili u vezi osnivanja.

(3) Nadoknada iz prethodnog stava se mo e isplatiti jedino iz dobiti dru tva. lanovi se tako e mogu sporazumeti, da takve isplate imaju prednost nad drugim potra ivanjima vezanih za podelu dobiti izme u lanova.


lan 346

(1) Uprava podnosi prijavu za upis dru tva u registar. Prijava sadr i slede e:

1. osniva ki akt, 2. spisak lanova i visinu njihovih uloga, 3. izvje taj o unosu uloga u stvarima i pravima, 4. potvrdu banke o polaganju nov anih uloga i 5. izvje taj ovla enog revizora o vrijednosti uloga u stvarima i pravima, iz lana 344 ovog zakona.

(2) Uprava u roku od osam (8) dana obavije tava sud o izmenama, ukoliko ih ima, u podacima sadr anim u izvje taju ili prilozima navedenim u prethodnom stavu.

(3) Sud ne e izvr iti upis ukoliko revizor utvrdi da je izvje taj iz lana 342 ovog zakona neta an, nekompletan ili u suprotnosti sa zakonom ili ukoliko revizor izjavi ili sud smatra da je vrijednost uloga u stvarima i pravima znatno ispod osniva kog uloga za koji su stvari i prava uneseni.

Odgovornost lanova i uprave prilikom osnivanja

lan 347

(1) lanovi i uprava su solidarno odgovorni dru tvu za bilo koju tetu nastalu usled njihovog neispunjavanja standarda o pona anju iz lana 53 ovog zakona, vezanog za nedostavljanje ili neuredno dostavljanje uloga u vidu stvari i prava, za preterano visoku procenu vrijednosti tih uloga ili usled bilo koje druge radnje u postupku osnivanja koja je tetna za dru tvo.

(2) Dru tvo ne mo e isklju iti odgovornost navedenu u prethodnom stavu, niti mo e umanjiti tu odgovornost, ukoliko je zbog odgovornosti prema tre im licima, potrebna puna nadoknada.

(3) Tu ba za naknadu tete zbog radnji navedenih u stavu 1 ovog lana, mo e se podnijeti u roku od tri (3) godine od dana upisa dru tva u registar.

(4) Odgovornost iz stava 1 ovog lana, primjenjiva e se tako e na lica u ije ime su lanovi i uprava djelovali.

ODJELJAK 2: ODNOSI IZME U LANOVA I DRU TVA

Udio u dru tvu i njegovi dijelovi

lan 348

104

(1) Udio u dru tvu mo e imati jedno ili vi e lica. Ukoliko udjeli pripadaju ve em broju lica, oni e zajedni ki

ostvarivati prava i biti odgovorni za obaveze dru tva do visine njihovog udjela u dru tvu.

(2) lanovi koji imaju jedan udio u dru tvu, mogu se sporazumjeti da imaju jednake ili razli ite djelove udjela.

(3) Pravne radnje dru tva protiv imalaca dijelova istog udjela u dru tvu i koje se odnose na taj udio, imaju pravno dejstvo prema svim imaocioma tog udjela, i u slu aju da je tu ba podnijeta samo protiv jednog imaoca.

(4) Imaoci dijelova istog udjela u dru tvu, mogu ostvarivati svoja prava i obaveze preko zajedni kog punomo nika.

(5) Dru tvo mo e izdati lanu potvrdu o udjelu, koja sadr i visinu udjela u dru tvu. Takva potvrda nije hartija od vrednosti.

Prenos udjela u dru tvu

lan 349

(1) Udjeli u dru tvu se mogu prenositi i naslje ivati.

(2) Ukoliko lan stekne jedan ili vi e udjela u dru tvu uz svoj udio, takvi udjeli zadr avaju svoju nezavisnost.

(3) Prenos udjela u dru tvu vr i se ugovorom u ovjerenoj formi.

(4) Ukoliko nije druga ije odre eno osniva kim aktom, lanovi imaju pravo pre e kupovine udjela u dru tvu u odnosu na druga lica.

(5) lan koji namjerava da proda svoj udio prvo e pismeno ponuditi udio drugim lanovima, navode i uslove prodaje i ostavljaju i ostalim lanovima rok od petnaest (15) dana od prijema obavje tenja da se izjasne pismeno o ponudi. Osniva ki aktom mo e se odrediti, da lan ponudilac prvo mora da pribavi obavezuju u ponudu za kupovinu od potencijalnog kupca.

(6) Ako niko od lanova u pismenoj formi preko uprave dru tva, ne prihvati ponudu za kupovinu ili izjavi interes a posao ne bude zaklju en, u roku od petnaest (15) dana, lan mo e svoj udio prodati tre im licima pod uslovima koji ne mogu biti povoljniji od ponude iz prethodnog stava.

(7) Ukoliko vi e lanova prihvate ponudu da kupe udio u dru tvu, oni postaju zajedni ki imaoci tog udjela.

(8) Osniva kim aktom se mo e propisati, da se prenos udjela u dru tvu licima koja nisu lanovi, uslovi saglasno u ve ine ili svih lanova, a mo e se propisati postupak i uslovi za davanje saglasnosti. Ovaj stav se ne odnosi na prenos poklonom ili naslje em.

(9) Ukoliko nijedan od lanova nije voljan da kupi udio i lanovi ne daju pristanak za prodaju licu koje nije lan, lan koji eli da proda udeo, mo e istupiti iz dru tva.

Polo aj prenosioca i vlasnika udjela u dru tvu

lan 350

(1) Vlasnik udjela u dru tvu mora da obavijesti upravu da je prenos udjela izvr en i da dostavi dokaze o tome.

(2) Vlasnik sti e sva prava i obaveze koje je imao prenosilac udjela u dru tvu u odnosu na prenosio ev pravni odnos prema dru tvu. Bez obzira na prethodno, ukoliko nije druga ije odre eno u osniva kom

105

aktu, prenosilac ostaje solidarno odgovoran sa vlasnikom prema dru tvu, za obaveze koje proizilaze iz vlasni tva udjela i koje su dospjele prije obavje tenja vlasnika o prenosu udjela u dru tvu.

Prenos dijela udjela u dru tvu

lan 351

(1) lan mo e pravnim poslom prenijeti dio svoga udjela, tako da taj dio postaje novi i nezavisni udio u dru tvu.

(2) Vrijednost preostalog dijela udjela u dru tvu i vrijednost novog udjela ne mogu biti manji od vrednosti utvr ene u lanu 343 ovog zakona.

(3) Prenos dijela udjela podle e odgovaraju oj primjeni lana 349 ovog zakona.

(4) Podjela udjela nije dozvoljena, osim u slu aju prenosa pravnim poslom ili nasljedstva, a mo e biti u potpunosti zabranjena osniva kim aktom.

Na in uplate osnovnog uloga dru tvu

lan 352

(1) Na in uplate osnovnih uloga se odre uje osniva kim aktom. Ukoliko se ne odredi duga ije, svi lanovi su obavezni da uplate odgovaraju e dijelove osnovnog uloga u skladu sa lanom 343 ovog zakona.

(2) lan ne mo e biti oslobo en uplate osnovnog uloga, niti mo e umanjiti tu uplatu za iznos potra ivanja koje ima prema dru tvu.

(3) U slu aju smanjenja osnovnog kapitala dru tva, lanovi mogu biti oslobo eni uplate svog dijela osnovnog uloga u iznosu koji ne prelazi odgovaraju e smanjenje u osnovnom kapitalu.

Kamata na neblagovremene uplate

lan 353

lan koji ne uplati ili ne uplati u roku odre enom u osniva kom aktu, zahtjevani iznos na ime osnovnog uloga, u obavezi je da plati kamatu na iznos sa zaka njenjem.

Isklju ivanje nesavjesnog lana

lan 354

(1) lanu koji je u zaka njenju sa uplatom osnovnog uloga ili njegovog dijela, uputi e se pismeno obavje tenje da ispuni svoju obavezu u roku koji ne mo e biti kra i od trideset (30) dana, a u protivnom da e biti isklju en iz dru tva.

(2) Ukoliko lan ne ispuni svoju obavezu u ovom roku, njegov celokupan udio u dru tvu kao i ranije djelimi ne uplate, prelaze u svojinu dru tva, o emu e lan biti obavje ten.

(3) Prethodne odredbe, a ni kasnije uplate iznosa u zaka njenju, ne isklju uju pravo dru tva da zahtjeva naknadu tete od lana, a koja proisti e iz neblagovremene uplate osniva kog uloga.

Prethodnici kao garanti za neizvr enje

lan 355

106

(1) Svi prethodnici isklju enog lana koji su imali interes u njegovom udjelu u dru tvu, solidarno

odgovoraju dru tvu za uplatu neispla enog osnovnog uloga na na in naveden u sljede im stavovima.

(2) Uplata e se prvo zahtijevati od prvog prethodnika lana. Ukoliko on ne izvr i uplatu u roku od trideset (30) dana od dana zahtjeva za uplatu, uplata se mo e tra iti od njegovog prethodnika na isti na in i tako dalje od ostalih prethodnika, u obrnutom smjeru od njihovog vlasni tva.

(3) Uplatom iznosa koji je u zaka njenju, prethodnik sti e udio u dru tvu isklju enog lana i mo e tra iti naknadu tete od isklju enog lana i od bilo kog drugog prethodnika, koji se nalazi izme u njega i isklju enog lana, a koji nisu uplatili dugovani iznos osnovnog uloga.

Prodaja udjela putem licitacije

lan 356

Ukoliko se iznos u zaka njenju ne mo e naplatiti od prethodnika lana, dru tvo mo e prodati udio isklju enog lana putem javne licitacije. Bilo koji drugi na in prodaje mora imati saglasnost isklju enog lana.

Obaveze ostalih lanova za pla anje

lan 357

Ukoliko osniva ki ulog ne uplate oni koji su bili u obavezi da to u ine ili se to ne izvr i prodajom udjela isklju enog lana, ulog e platiti ostali lanovi srazmjerno svom udjelu. Ukoliko je naplata od nekih lanova nije mogu a, obaveze preostalih lanova se srazmjerno tome pove avaju.

Nemogu nost izmene sporazumom

lan 358

Dru tvo ne smije osniva kim aktom, niti bilo kakvom odlukom ili drugim aktom, osloboditi lana obaveza navedenih u lanovima 354 do 357 ovog zakona.

Naknadne uplate

lan 359

(1) Osniva kim aktom se mo e odrediti obaveza lanova da uplate dru tvu nakon njegovog osnivanja, dodatne nov ane iznose pored osnovnog uloga. Osniva kim aktom se mo e utvrditi odre eni iznos ili ograni iti naknadne uplate ili se mo e odrediti da e se iznosi i uslovi pla anja bilo kojih naknadnih uplata utvrditi jednoglasnim sporazumom lanova. Naknadne uplate vr i e se srazmjerno postoje im iznosima udjela lanova.

(2) Osniva kim aktom se mo e odrediti da se naknadne uplate izvr e i pre pune uplate osniva kog uloga.

(3) Naknadne uplate ne e pove avati osnovni kapital, osnovni ulog ili udio u dru tvu.

Neizvr enje naknadnih uplata

lan 360

Ukoliko osniva kim aktom nije druga ije odre eno, na neizvr enje naknadnih uplata primjenjuju se odgovaraju e odredbe lanova 353 do 357 ovog zakona.

107

Odgovornost dru tva prema lanovima

lan 361

(1) Osniva kim aktom se mo e odrediti da dru tvo ima obavezu da izvr i, dozvoli ili oslobodi ne to u korist jednog ili vi e lanova.

(2) Obaveze dru tva navedene u prethodnom stavu ne mogu biti u suprotnosti sa lanovima 354 do 357 i lanom 363 ovog zakona.

Raspodela neto dobiti

lan 362

(1) lanovi imaju pravo da dijele dobit prikazanu u godi njem zavr nom ra unu, ukoliko se osniva kim aktom dru tva ne odredi druga ije.

(2) Dobit se dijeli srazmjerno iznosu udjela u dru tvu, ukoliko se osniva kim aktom dru tva ne odredi druga ije.

O uvanje osnovnog kapitala

lan 363

(1) Aktiva dru tva koja je potrebna za o uvanje osnovnog kapitala se ne e ispla ivati lanovima.

(2) Bilo koje naknadne uplate koje su izvr ili lanovi, a koje ne slu e za pokrivanje osnovnog kapitala u slu aju gubitaka, mogu biti vra ene lanovima. Takve uplate se ne mogu vratiti prije isteka roka od tri (3) mjeseca od dana kada je odluka o povratu objavljena na propisani na in. Ukoliko se povrat naknadnih uplata izvr i pre pune uplate osnovnog uloga, takav povrat naknadnih uplata je ni tav.

Povrat nepropisnih isplata

lan 364

(1) Isplate izvr ene suprotno odredbama lana 363 stav 1 ovog zakona, bi e vra ene dru tvu.

(2) Ukoliko je lan primio isplatu u dobroj vjeri, povrat se mo e tra iti samo kada je to potrebno za podmirenje obaveza prema povjeriocima dru tva.

(3) Ukoliko se povrat isplate ne mo e obezbjediti od lana, ostali lanovi solidarno odgovaraju za iznos koji se treba povratiti srazmjerno svom udjelu, a radi podmirenja obaveza dru tva prema povjeriocima. Iznosi koji se ne mogu povratiti od pojedina nog lana se dijele izme u ostalih lanova srazmjerno njihovom udjelu u dru tvu. Ukoliko su lanovi uprave izvr ili isplatu u suprotnosti sa standardima pona anja iz lana 53 ovog zakona, odgovaraju solidarno za povrat, kao da su lanovi sa najve im udjelom.

Povrat dobiti

lan 365

lanovi nisu u obavezi, pod bilo kojim okolnostima, da vr e povrat iznosa primljenog u dobroj vjeri kao dio dobiti, izuzev u slu aju navedenom u lanu 364 stav 1 ovog zakona.

108

Zajmovi dru tvu umesto kapitala

lan 366

(1) lan koji je dao zajam dru tvu u vrijeme kada bi lanovi kao dobri privrednici morali izvr iti dodatnu uplatu kapitala umesto zajma, nema pravo na povrat zajma u postupku ste aja ili prinudnog poravnanja. Takav zajam e se smatrati dijelom kapitala dru tva u ste aju ili u prinudnom poravnanju.

(2) Tre e lice koje je dalo zajam, garantovan u celosti ili djelom od strane lana, u vrijeme kada bi lanovi kao dobri privrednici morali izvr iti dodatnu uplatu kapitala umesto zajma, mo e u slu aju ste aja ili prinudnog poravnanja, tra iti isplatu samo vi ka ukoliko postoji, iznad iznosa koji je garantovao lan.

(3) Odredbe ovog lana se tako e primjenjuju na ostale kredite date od strane lana ili tre eg lica, a koji imaju ekonomsku snagu zajma.

109

Isplata zajma pre ste aja

lan 367

(1) Ukoliko u slu ajevima navedenim u lanu 366 ovog zakona, dru tvo vrati i zajam u periodu od dvanaest (12) mjeseci koji prethode po etku ste ajnog postupka, lan koji je dao ili garantovao zajam, obe teti e dru tvo za vra eni iznos zajma, do iznosa koji je dao ili garantovao.

(2) Odredbe prethodnog stava se tako e primjenjuju na sve date kredite koji imaju ekonomski efekat zajma.

Sticanje sopstvenog udjela od strane dru tva

lan 368

(1) Dru tvo ne smije sticati niti uzimati u zalog sopstvene udjele koji nisu u potpunosti upla eni.

(2) Dru tvo mo e sticati upla ene udjele samo u slu aju gde je sticanje pla eno iz sredstava iznad iznosa osnovnog kapitala. Dru tvo mo e takve udjele primiti u zalog samo ukoliko vrijednost imovine dru tva koja prelazi vrijednost osnovnog kapitala, prelazi i:

1. iznos potra ivanja obezbje enog zalogom i

2. ukupan iznos udjela uzetih u zalog.

(3) Dru tvo ne mo e ste i cjelokupan udio u dru tvu.

Istupanje ili isklju enje lanova

lan 369

(1) Osniva ki akt mo e predvidjeti da lan mo e istupiti ili se isklju iti iz dru tva, i mo e utvrditi uslove, postupke i posljedice istupanja ili isklju enja.

(2) Pored odredbe iz prethodnog stava, lan e imati pravo da istupi iz dru tva podno enjem zahtjeva sudu ukoliko postoje opravdani razlozi i posebno, ukoliko mu ostali lanovi ili uprava protivzakonito pri ine tetu, ako ga spre avaju u kori enju prava koje ima prema ovom zakonu ili osniva kom aktu ili ukoliko mu skup tina ili uprava nepropisno nametnu neodgovaraju e obaveze i odgovornosti.

(3) Pored odredbe iz stava 1 ovog lana, svaki lan ima pravo da tu bom tra i isklju enje drugog lana iz dru tva, ukoliko za to postoje opravdani razlozi i naro ito, ukoliko taj lan protivzakonito prouzrokuje tetu dru tvu ili drugim lanovima, ako se pona a u suprotnosti sa odlukama skup tine, ako ne

sara uje u sprovo enju poslovnih aktivnosti i na taj na in ometa normalan rad dru tva ili kori enje prava drugih lanova ili ukoliko zna ajno ili ponovljeno kr i materijalne odredbe osniva kog akta.

(4) lan se ne mo e unaprijed odre i prava navedenih u stavu 2 i 3 ovog lana.

Prestanak udjela nakon istupanja ili isklju enja

lan 370

(1) Udio lana i sva prava i obaveze koje iz toga proisti u prestaju njegovim istupanjem ili isklju enjem.

(2) Preostali lanovi e u roku od tri (3) mjeseca nakon istupanja ili isklju enja lana, donijeti odluku o smanjenju osnovnog kapitala ili srazmjernom pove anju sopstvenog udjela, da se osnovni kapital dovede na nivo koji je postojao prije istupanja ili isklju enja lana. Ukoliko preostali lanovi ne

110

preduzmu jednu od ove dvije mjere u datom roku, smatra e se da su saglasni da se osnovni kapital umanji i uprava e biti obavezna da preduzme mjere u skladu sa lanom 387 ovog zakona.

(3) lan koji istupa iz dru tva, ima pravo na povrat tr i ne vrijednosti svog udjela u momentu istupanja. Dru tvo je du no da mu isplati taj iznos u roku od (1) jedne godine od dana povla enja. lan koji je u dru tvo unio ulog u stvarima i pravima, mo e dobiti tu imovinu nazad kao dio svog udjela, ali ne prije isteka roka od tri (3) mjeseca od dana istupanja.

(4) lan koji je isklju en iz dru tva ima pravo na povrat tr i ne vrijednosti svog udjela u momentu isklju enja. Dru tvo je du no da mu isplati taj iznos u roku od est (6) godina od dana isklju enja. Ukoliko dru tvo ili lanovi zahtijevaju od tetu od isklju enog lana, dru tvo mo e odlo iti povrat vrijednosti udjela isklju enog lana, do pravosna ne odluke suda ili do sporazuma izme u dru tva i isklju enog lana.

ODJELJAK 3: UPRAVLJANJE DRU TVOM

Prava lanova

lan 371

(1) Prava lanova na upravljanje i na in vr enja tih prava bi e odre eni u osniva kom aktu, ukoliko zakonom nije druga ije odre eno.

(2) Ukoliko osniva ki akt ne sadr i odredbu o upravljanju ili ne pominje odre ena pitanja, primjenjiva e se odredbe lanova 372 do 382 ovog zakona.

Dono enje odluka

lan 372

lanovi :

1. donose po etni bilans o osnovnim ulozima, 2. vra aju naknadne uplate, 3. dijele i zaklju uju udjele, 4. imenuju i razrija avaju upravu, 5. ocenjuju, provjeravaju i kontroli u rad uprave, 6. imenuju prokuriste i zastupnike dru tva, 7. sprovode potra ivanja dru tva protiv uprave ili lanova, za tetu nastalu tokom osnivanja ili

poslovanja dru tva, 8. zastupaju dru tvo u sudskom postupku protiv uprave i 9. vr e druge poslove predvi ene ovim zakonom ili osniva kim aktom.

Glasa ko pravo

lan 373

(1) lanovi imaju jedan glas za svakih punih 100 KM osnovnog uloga. Osniva kim aktom se mo e odrediti da neki od lanova mogu imati vi e glasova za svakih punih 100 KM osnovnog uloga ili da se glasa ka prava nekih lanova ograni e.

111

(2) Pravo glasa lana se mo e ostvarivati preko punomo nika ovla enog od strane lana.

(3) lan ne mo e glasati ili koristiti glasa ko pravo drugog lica ili u estvovati u raspravi na sjednici skup tine u pitanjima: gde on ili lan njegove porodice ima interes, kao to je odluka o njegovoj odgovornosti, odluka o poslovima dru tva u kojima je on ili lan njegove porodice jedna od strana, niti mo e zastupati dru tvo u takvim poslovima.

(4) Dru tvo ne mo e koristiti prava koja proizilaze iz sopstvenog udjela.

Skup tina lanova

lan 374

(1) lanovi donose odluke na skup tini.

(2) lanovi mogu odlu iti u pismenoj izjavi koju usvoje svi lanovi, da ne prisustvuju li no skup tini. U tom slu aju lanovi alju svoje glasove upravi telefonom, telegramom ili pomo u sli nog tehni kog ure aja.

Sazivanje skup tine lanova

lan 375

Skup tinu saziva uprava:

1. ukoliko lanovi odlu uju o pitanjima iz lana 372 ovog zakona; 2. ukoliko je sazivanje potrebno zbog interesa dru tva, 3. ukoliko godi nji ili periodi ni obra un pokazuje gubitak od najmanje polovine (1/2) osnovnog

kapitala i 4. u drugim slu ajevima predvi enim zakonom ili osniva kim aktom,

Postupak sazivanja skup tine lanova

lan 376

(1) Skup tina se saziva obave tavanjem lanova preporu enom po iljom, koja sadr i dnevni red, najkasnije sedam (7) dana prije sjednice.

(2) Ukoliko skup tina nije sazvana na propisan na in, odluke e biti punova ne samo ukoliko ih usvoje svi lanovi.

Kvorum i dono enje odluka

lan 377

(1) Skup tina e imati kvorum ukoliko su prisutni lanovi koji imaju ve inu glasova kako je propisano u lanu 373 ovog zakona.

(2) Ukoliko zakonom ili osniva kim aktom nije druga ije odre eno, odluke skup tine se smatraju donijetim ve inom glasova.

(3) Obavje tenjem o sazivanju skup tine se mo e predvidjeti, da se ukoliko skup tina na zasjedanju nema kvorum, skup tina ponovo sazove na drugoj sjednici koja e se odr ati na dan naveden u tom obavje tenju i da e odluke donijete na toj sjednici biti punova ne bez obzira na broj prisutnih lanova. Sljede a sjednica se mo e sazvati najranije prvog radnog dana nakon prve sjednice.

112

Prava manjinskih lanova

lan 378

(1) lanovi iji udio iznosi najmanje jednu desetinu (1/10) osnovnog kapitala imaju pravo da zahtjevaju sazivanje skup tine. U zahtjevu e se navesti pitanje o kome skup tina treba da se izjasni kao i razlozi za sazivanje skup tine.

(2) lanovi koji ispunjavaju uslove iz prethodnog stava, mogu tra iti da se odre eno pitanje uklju i u dnevni red zakazane sjednice skup tine.

(3) lanovi navedeni u stavu 1 ovog lana, mogu sami sazvati sednicu ili staviti pitanje na dnevni red ukoliko zahtjev iz prethodnih stavova nije prihva en ili ukoliko su lica kojima zahtjev treba biti upu en odsutna.

(4) Na skup tini koja je sazvana u skladu sa odredbama ovog lana primjenjuju se op te odredbe ovog odjeljka. Takva skup tina tako e odlu uje da li e tro kove sazivanja skup tine ili pro irivanja dnevnog reda, snositi dru tvo ili lanovi koji su to zahtijevali.

Pravo na informisanje i uvid

lan 379

(1) Uprava e odmah po zahtjevu obavijestiti lana o poslovanju dru tva i dozvoliti njemu ili njegovom punomo niku da pregleda i kopira u radno vreme i o sopstvenom tro ku, knjige i dokumentaciju dru tva.

(2) Uprava mo e odbiti zahtjev za informaciju ili uvid, ukoliko osnovano vjeruje da bi je lan upotrijebio u svrhu protivno interesima dru tva i time bi napravio znatnu tetu dru tvu. lan iji se zahtjev odbije, mo e se aliti na odluku uprave lanovima.

Odluka suda na pravo informisanja i uvida

lan 380

lan kome su uskra ene informacije ili pregled knjiga i dokumentacije, ili iji je zahtjev odbila uprava, kao i nakon prigovora lanovi, mo e uputiti zahtjev sudu da donese odluku, da mu se dozvoli da dobije informacije i pregleda knjige i dokumentaciju. Sud e odbiti njegov zahtjev, ukoliko utvrdi da je odluka uprave osnovana.

Nadzorni odbor

lan 381

Ukoliko osniva ki akt predvidi da dru tvo ima nadzorni odbor, na takav odbor se primjenjuju odgovaraju e odredbe o nadzornom odboru u dioni kom dru tvu, ukoliko se osniva kim aktom ne odredi druga ije.

113

Uprava

lan 382

(1) Dru tvo mo e imati jednog (direktor) ili vi e lanova uprave, koji e voditi poslove dru tva i zastupati dru tvo.

(2) Osniva kim aktom se mo e predvidjeti da se uprava imenuje na odre eno vrijeme, a najmanje na dvije (2) godine. Isto lice mo e biti ponovo imenovano u upravu.

(3) Skup tina lanova mo e u bilo koje vrijeme opozvati upravu, bez obzira na koje je vrijeme imenovana. Ukoliko skup tina opozove upravu bez opravdanog razloga, uprava ima pravo na isplatu nadoknada za raskid najmanje u iznosu poslednje mjese ne plate za najvi e est (6) mjeseci ili za preostali dio mandata.

(4) Upravu postavlja i razrje ava nadzorni odbor ukoliko dru tvo ima nadzorni odbor.

(5) Uprava dru tva mo e imati vi e od jednog direktora. Osniva kim aktom se odre uje da li oni rade zajedno ili samostalno.

(6) Direktor mo e biti bilo koje fizi ko lice koje ispunjava uslove za vr enje du nosti u upravi dioni kog dru tva u skladu sa lanom 187 stav 4 ovog zakona.

ODJELJAK 4: IZMJENE I DOPUNE OSNIVA KOG AKTA

Dono enje odluka od strane lanova

lan 383

(1) O amandmanima na osniva ki akt odlu uje se na skup tini dvotre inskom ve inom (2/3) glasova svih lanova. Osniva kim aktom mogu se odrediti i drugi uslovi za dono enje odluka.

(2) Odluka o izmijeni osniva kog akta se ovjerava.

(3) Ukoliko amandman na osniva ki akt sadr i pro irenje obaveza lanova prema dru tvu, sa takvom odlukom se moraju saglasiti svi lanovi, osim u slu aju pove anja osnovnog kapitala.

(4) Uprava vr i prijavu amandmana na osniva ki akt radi upisa u registar.

Pove anje osnovnog kapitala

lan 384

(1) Skup tina lanova mo e donijeti odluku da pove a osnovni kapital.

(2) Pove anje osnovnog kapitala se mo e izvr iti kroz ulaganje novca ili uloga u stvarima i pravima (stvarno pove anje) ili reklasifikacijom rezervi ili dobiti dru tva (nominalno pove anje).

(3) Nove udjele mogu ste i postoje i lanovi ili druga lica. Osniva kim aktom se mo e predvidjeti da nove udjele mogu sticati samo postoje i lanovi ili da postoje i lanovi imaju pre e pravo sticanja. Ukoliko se osnovni kapital pove ao nominalno i takve udjele steknu postoje i lanovi, ti udjeli e se sticati srazmjerno udjelima koje ti lanovi ve imaju.

(4) Sticanjem novih udjela lanovi sti u nove i nezavisne udjele u dru tvu.

(5) Pove anje osnovnog kapitala podlije e primjeni odredaba lana 343 ovog zakona.

114

Ulog u stvarima i pravima

lan 385

Na pove anje osnovnog kapitala uno enjem uloga u stvarima i pravima, primjenjuju se odgovaraju e odredbe o ulogu u stvarima i pravima pri osnivanju dru tva.

Nov ani ulozi

lan 386

Udjele pove anog osnovnog kapitala izdatog na ime nov anih uloga mogu kupiti svi postoje i ili novi lanovi posebno ili svi lanovi zajedno. Sticanje e biti u formi ovjerene potvrde.

Smanjenje osnovnog kapitala

lan 387

(1) Skup tina lanova mo e donijeti odluku da smanji osnovni kapital dru tva.

(2) Smanjenje e biti punova no jedino ako:

1. uprava preporu enom po tom, obavijesti sve dioni are i povjerioce o odluci o smanjenju osnovnog kapitala. Obavje tenje povjeriocima mora sadr avati obave tenje da mogu ulo iti prigovore o smanjenju u pismenom obliku u roku od petnaest (15) dana od prijema takvog obavje tenja,

2. dru tvo namiri ili da obezbje enje za potra ivanja povjerilaca koji nisu saglasni sa smanjenjem osnovnog kapitala.

(3) Smanjenje osnovnog kapitala ne mo e biti prijavljeno za upis u registar prije isteka jedne (1) godine od obavje tenja iz ta ke 1 stava 2 ovog lana i po to uprava podnese dokaze da je dru tvo namirilo ili dalo obezbje enje za sva potra ivanja povjerilaca iz ta ke 2 stava 2 ovog lana.

(4) Smanjenje osnovnog kapitala ne sme biti u suprotnosti sa odredbama lana 343 ovog zakona.

ODJELJAK 5: LIKVIDACIJA DRU TVA

Razlozi za likvidaciju

lan 388

(1) Nad dru tvom se sprovodi likvidacija:

1. ukoliko je istekao vremenski period na koje je ono osnovano, 2. ukoliko je tako odlu eno najmanje dvotre inskom (2/3) ve inom glasova svih lanova, ukoliko

osniva kim aktom nije predvi ena ve a ve ina,

3. ukoliko sud utvrdi da je registracija ni tava, 4. usljed ste aja, 5. kroz pripajanje drugom dru tvu, spajanjem ili podjelom, 6. ukoliko osnovni kapital padne ispod zakonom propisanog nivoa.

(2) Bilo koji lan iji udio u dru tvu iznosi najmanje jednu desetinu (1/10) od osnovnog kapitala ima e pravo da preduzme zakonske mjere za prestanak dru tva ukoliko smatra da se eljeni ciljevi dru tva ne mogu posti i na namjeravani na in ili ukoliko postoji neki drugi valjan razlog za prestanak.

115

ODJELJAK 6: OSTALE ODREDBE

Primjena odredbi o dioni kom dru tvu

lan 389

Odredbe ovog zakona koje se odnose na dioni ka dru tva po pitanju postupka likvidacije, prestanak u skra enom postupku i poni tavanje i osporavanje odluka skup tine primjenjiva e se shodno na dru tva sa ograni enom odgovorno u.

ODJELJAK 7: JEDNO LANO DRU TVO

Osnivanje

lan 390

Dru tvo mo e imati samo jednog lana i osniva a. To lice kao osniva usvaja odluku o osnivanju u ovjerenoj formi.

Upravljanje dru tvom

lan 391

Osniva ili lan jedno lanog dru tva samostalno odlu uje o svim pitanjima navedenim u lanu 372 ovog zakona. Sve odluke se upisuju u glavnu knjigu, koja se ovjerava. Odluke koje nisu upisane u glavnu knjigu, nemaju pravno dejstvo.

116

DIO 5: JAVNO PREDUZE E

lan 392

Vlada mo e osnovati dioni ko dru tvo ili dru tvo sa ograni enom odgovorno u, za vr enje poslova od javnog interesa, kao javno preduze e.

DIO 6: INVALIDSKO PREDUZE E

lan 393

Dru tvo sa neograni enom odgovorno u, dru tvo sa ograni enom odgovorno u, dioni arsko dru tvo i komanditno dru tvo iji ukupan broj zaposlenih u toku cijele poslovne godine uklju uje najmanje etrdeset procenata (40%) lica sa umanjenom radnom sposobno u, poslova e kao invalidsko preduze e, uz prethodno odobrenje Vlade.

DIO 7: PRIPAJANJE, SPAJANJE , PODJELA I PROMJENA OBLIKA DRU TAVA

GLAVA 1: OP TE

Op te odredbe

lan 394

Dru tvo se mo e pripojiti drugom dru tvu (pripajanje), spojiti sa drugim dru tvom (spajanje) , podijeliti na dva ili vi e dru tava (podjela)i promijeniti oblik (promjena oblika dru tva). Dru tva sa sjedi tem u Distriktu mogu u estvovati u pripajanju i spajanju sa dru tvima sa sjedi tem u Distriktu ili u Entitetima Bosne i Hercegovine ili u stranoj zemlji.

GLAVA 2: PRIPAJANJE , SPAJANJE I PODJELA DRU TAVA

ODJELJAK 1: PRIPAJANJE , SPAJANJE I PODELA DIONI KIH DRU TAVA

Definicije

lan 395

Dioni ko dru tvo se mo e:

1. pripojiti prenosom imovine i obaveza (pripojeno dru tvo) drugom dioni kom dru tvu (dru tvo slednik), koje emituje svoje dionice u zamjenu za dionice pripojenog dru tva.

2. spojiti sa drugim dioni kim dru tvom prenosom imovine i obaveza (spojena dru tva) u novo dioni ko dru tvo (dru tvo sljednik), koje u zamjenu za dionice spojenih dru tava, emituje svoje dionice.

3. podijeliti na dva ili vi e novih dioni kih dru tava (dru tva slednici), koja u zamenu za dionice postoje eg dioni kog dru tva (dru tvo prethodnik) emituju svoje dionice.

Pripajanje

lan 396

Ugovor o pripajanju obavezno sadr i slede e:

1. naziv i adresu dru tava koja se pripajaju,

117

2. ugovor o prenosu svojine pripojenog dru tva na dru tvo sljednika, u zamenu za dionice koje

emituje dru tvo sljednik, 3. naznaku odnosa po kome se dionice zamjenjuju i, ukoliko je potrebno, iznos nov anih uplata, 4. podatke koji se odnose na prenos dionica dru tva sljednika, 5. sva prava sadr ana u dionicama ili u udjelu u dru tvu sljednika, sa naznakom po etka kori tenja

tih prava, 6. naznaku kada dru tvo sljednik po inje zakonsko poslovanje umesto pripojenih dru tava, 7. prava koja dru tvo sljednik daje dioni arima i imaocima ostalih hartija od vrednosti koje glase na

pripojeno dru tvo i 8. detalje svih povlastica, ugovora i drugih sporazuma koji se odnose na lanove uprave i

nadzornog odbora kao i ostale posebne interese koje oni mogu imati u pripajanju.

Izvje taj o pripajanju

lan 397

(1) Svaka od uprava dru tava koja se u estvuju u pripajanju du na je da sa ini pismeni izvje taj sa ekonomskim i pravnim obrazlo enjem sporazuma o pripajanju, naro ito sa navedenim odnosom zamjene dionica.

(2) Izvje taj tako e sadr i kriterijume za procjenu svojina, koje ine osnovu za odre ivanje odnosa zamjene.

Revizija pripajanja

lan 398

(1) Jedan ili vi e revizora (revizori pripajanja) izvr i e reviziju ugovora o pripajanju, za svako dru tvo.

(2) Uprava svakog dru tva koje u estvuje u pripajanju imenova e revizora za sopstveno dru tvo. Revizija svih dru tava od strane jednog ili vi e revizora bi e prihva ena, ukoliko revizore imenuje sud na zajedni ki predlog uprava svih dru tava.

(3) Revizor pripajanja podnose pismeni izvje taj o rezultatima revizije. Revizor mogu tako e izdati i zajedni ki izvje taj. Izvje taj sadr i obja njenje i obrazlo enje za predlo eni odnos zamjene dionica ili udjela, uklju uju i slede e elemente:

1. metodi primjenjeni u odre ivanju predlo enog odnosa zamjene,

2. osnovanost za primjenjene metode, 3. odnosi zamjene koji bi se dobili primjenom drugih metoda i 4. obja njenje zna aja datog svakom pojedinom metodu kori enom za utvr ivanje vrijednosti, da su

se razli iti metodi istovremeno primijenili.

(4) Odredbe ovog zakona koje se odnose na reviziju va e i za imenovanje revizora pripajanja i njihova ovla enja i odgovornosti.

Odobrenje pripajanja

lan 399

(1) Ugovor o pripajanju stupa na snagu po odobrenju skup tina dru tava koja se pripajaju.

(2) Odluka skup tine je valjana ako je donijeta dvotre inskom (2/3) ve inom osnovnog kapitala dru tva. Statut mo e predvidjeti ve u potrebnu ve inu kao i druge zahtjeve.

(3) Ukoliko postoji vi e klasa dionica, za odluku skup tine potrebne su odluke vlasnika svih klasa dionica, done ene dvotre inskom (2/3) ve inom zastupljenih dionica iste klase, ukoliko statutom nije predvi ena ve a potrebna ve ina ili drugi uslov.

118

Uvid dioni ara u isprave

lan 400

(1) Dioni ari imaju pravo uvida u sve isprave na kojima se zasniva pripajanje, a posebno u:

1. ugovor o pripajanju, 2. godi nje obra une i finansijske izvje taje za tri (3) poslednje godine dru tava koja se pripajaju, 3. izvje taje uprava dru tava koja u estvuju u pripajanju i 4. revizorske izvje taje.

(2) Dioni arima e biti omogu eno da odmah i bez naknade, imaju uvid u sve isprave navedene u prethodnom stavu i da dobiju sve va ne informacije vezane za pripajanje.

Forma sporazuma o pripajanju

lan 401

Sporazum o pripajanju se zaklju uje u pismenoj formi, ovjerenom od strane oba dru tva.

Pove anje osnovnog kapitala radi izvr enja pripajanja

lan 402

Ukoliko dru tvo sljednik pove a osnovni kapital radi izvr enja preuzimanja, na to pove anje osnovnog kapitala se ne e primjenjivati odredbe ovog zakona koje se odnose na:

1. zabranu pove anja osnovnog kapitala do uplate nominalnih dionica, 2. potrebu da se navede koje dionice nisu upla ene u prijavi za upis odluke o pove anju osnovnog

kapitala u registar, 3. uslove za upis novih dionica i potrebne elemente za potvrdu o upisu, 4. pre e pravo dioni ara kod kupovine novih dionica, i 5. uslov za provo enje revizije kod pove anja osnovnog kapitala ulozima u stvarima i pravima i pod

drugim okolnostima.

Obavje tenje o pripajanju

lan 403

(1) Uprave dru tava prijavi e pripajanje radi upisa u registar prema svom sjedi tu i objavi e obavje tenje o tome. Uprava dru tva sljednika je du na da prijavi pripajanje radi upisa u registar pripojenog dru tva.

(2) Uz prijavu se prila e:

1. izjava uprave, da protiv odluke o pripajanju nije pokrenut sudski postupak, ili da je sud odbio uzahtev za poni tenje takve odluke,

2. ugovor o pripajanju, 3. zapisnik o odlukama o pripajanju, 4. saglasnost nadle nog organa ako je potrebna prema va e im zakonima ili propisima i 5. poslednji zavr ni ra uni dru tava koja se pripajaju.

Upis pripajanja u registar

119

lan 404

(1) Pripajanje se upisuje u registar gdje dru tvo sljednik ima sjedi te, samo nakon upisa u registar sjedi ta pripojenog dru tva.

(2) Svako pripojeno dru tvo imenuju svog punomo nika za sticanje dionica i vr enje nov anih ili drugih transakcija za sticanje dionica. Sticanje dionica se unosi u registar tek nakon to je punomo nik obavijestio sud da je primio dionice i nov ane sume.

(3) Sa upisom pripajanja u registar sjedi ta dru tva sljednika, svojina pripojenog dru tva prelazi na dru tvo sljednika.

(4) Pripojena dru tva prestaju da postoje upisom pripajanja u registar sjedi ta dru tva sljednika. Sa registracijom pripajanja dioni ari pripojenih dru tava postaju dioni ari u dru tvu sljedniku.

(5) Na zamjenu dionica pripojenih dru tava i integraciju dionica shodno se primjenjuju odredbe ovog zakona koje se odnose na zamjenu i spajanje dionica.

Obezbje enje povjerilaca

lan 405

(1) Povjeriocima dru tava koja se pripajaju bi e ponu eno obezbje enje, ukoliko oni podnesu takav zahtjev u roku od est (6) mjeseci nakon objavljivanja upisa o pripajanju u registar sjedi ta dru tva iji su oni povjerioci.

(2) Ranije obezbje eni povjerioci i povjerioci koji imaju prvenstvo u naplati u postupku ste aja, ne e imati pravo da dobiju obezbje enje potra ivanja.

Za tita vlasnika specijalnih prava

lan 406

Dru tvo sljednik e dati vlasniku zamjenjivih obveznica i obveznica koje nose dividendu i vlasnicima potvrda posebnih prava vezanih za dividende koje su izdale pripojena dru tva, ista prava koja su im bila data od strane pripojenog dru tva.

Vrijednosti koje utvr uje dru tvo sljednik

lan 407

Vrijednost stavki u zavr nom ra unu pripojenog dru tva unosi se u godi nji obra un dru tva sljednika kao tro kovi kupovine u skladu sa ra unovodstvenim propisima.

Odgovornost uprave i nadzornog odbora za tetu

lan 408

Uprava i lanovi nadzornog odbora pripojenog dru tva solidarno su odgovorni za tetu izazvanu pripojenom dru tvu, njegovim dioni arima i povjeriocima, a koja je izazvana kr enjem standarda pona anja iz lana 53 ovog zakona.

Ni tavost sporazuma o pripajanju

120

lan 409

Zahtev za poni tavanje odluka pripojenog dru tva koje se odnose na pripajanje, mo e se podnijeti protiv dru tva sljednika, tek kada je pripajanje upisano u registar.

Pripajanje kontrolisanog dru tva

lan 410

(1) Ukoliko je dru tvo sljednik vlasnik najmanje devet desetina (9/10) osnovnog kapitala pripojenog dru tva, saglasnost skup tine dru tva sljednika za pripajanje tog dru tva ne e biti potrebna, izuzev u slu aju kada dioni ari dru tva sljednika ije ukupne dionice iznose jednu dvadesetinu (1/20) osnovnog kapitala zahtijevaju sazivanje skup tine radi odlu ivanja po pitanju pripajanja. Kada skup tina glasa o pripajanju, dionice dru tva sljednika koje su u vlasni tvu ili se dr e u ime pripojenog dru tva, ili dru tva koje kontroli e dru tvo sljednika ili pripojeno dru tvo, ne e se ra unati.

(2) Ukoliko su sve dionice pripojenog dru tva u vlasni tvo dru tva sljednika, informacije o zamjeni dionica i revizija pripajanja ne e biti potrebni.

Spajanje

lan 411

(1) Spajanje dioni kih dru tava u novoosnovano dioni ko dru tvo, vr i se shodno odredbama ovog zakona koje va e za pripajanje. Novoosnovano dru tvo smatra e se kao dru tvo sljednik.

(2) Na statut novoosnovanog dru tva i imenovanje nadzornog odbora, skup tine dru tava koja se spajaju daju svoju saglasnost.

(3) Na osnivanje novoosnovanog dru tva, primjenjuju se odgovaraju e odredbe ovog zakona koje se odnose na osnivanje dioni kog dru tva.

(4) Uprave dru tava koja se spajaju prijavi e novoosnovano dru tvo za upis u registar. Registracijom novoosnovanog dru tva, svojina dru tava koja se spajaju prelazi na novo dru tvo.

(5) Uzajamna prava i obaveze prema sporazumima izme u dru tava koja se spajaju, definisa e se posebno.

(6) Upisom u registar novoosnovanog dru tva, dru tva koja su spojena prestaju da postoje. Dioni ari spojenih dru tava upisom u registar postaju dioni ari novoosnovanog dru tva, ali novoosnovano dru tvo time ne postaje vlasnik sopstvenih dionica.

(7) Uprava novoosnovanog dru tva prijavljuje sva dru tva koja se spajaju za upis u registar. Spajanje se mo e upisati u registar samo nakon upisa u registar novoosnovanog dru tva.

Podjela

lan 412

(1) Odlukom skup tine dioni ko dru tvo se mo e podijeliti na dva ili vi e novih dioni kih dru tava, uz prestanak postoje eg dioni kog dru tva.

121

(2) Na podjelu dioni kog dru tva shodno se primjenjuju odredbe ovog zakona o za titi

dioni ara i odredbe o spajanju.

(3) Dioni ka dru tva nastala podjelom odgovaraju solidarno za obaveze podijeljenog dru tva.

(4) Brisanje podijeljenog dru tva iz registra i upis dru tava nastalih podjelom, vr i se posle razgrani enja sredstava, prava i obaveza (deobni bilans).

ODJELJAK 2: PRIPAJANJE I SPAJANJE OSTALIH DRU TAVA

Pravo na pripajanje i spajanje

lan 413

(1) Komanditna dru tva i dru tva sa ograni enom odgovorno u mogu se pripajati i spajati sa drugim komanditnim dru tvima odnosno sa dru tvima sa ograni enom odgovorno u, ili me usobno. Komanditna dru tva i dru tva sa ograni enom odgovorno u se mogu pripajati i spajati i sa dioni kim dru tvima. Pripajanje i spajanje ne osloba a komplementara u komanditnom dru tvu od odgovornosti za obaveze komanditnog dru tva, koje su nastale prije pravosna noti spajanja ili pripajanja.

(2) Na pripajanje i spajanje drugih oblika dru tava, shodno se primenjuju odgovaraju e odredbe ovog zakona, koje se odnose na pripajanje i spajanje dioni kih dru tava.

GLAVA 3: PRENOS SVOJINE NA DISTRIKT

Op te

lan 414

(1) Dioni ko dru tvo, komanditno dru tvo ili dru tvo sa ograni enom odgovorno u mo e prenijeti svoju cjelokupnu svojinu na Distrikt ili na dru tvo koje je u cjelosti u vlasni tvu Distrikta, uz saglasnost Vlade i u skladu sa sporazumom odobrenim i potpisanim od obje strane.

(2) Na dru tvo koje prenese svojinu u skladu sa prethodnim stavom primjenjuju se odgovaraju e odredbe ovog zakona o pripojenom dru tvu. Dru tvo prestaje da postoji upisom prenosa svojine u registar, i tada njegova svojina prelazi na dru tvo sljednika. Naknada za pripojenu svojinu raspodjeljuje se srazmjerno udjelu ili procentu uloga.

Pravosna nost sporazuma

lan 415

(1) Sporazum kojim dru tvo preuzima obavezu da prenese svojinu u skladu sa prethodnim lanom bi e valjan samo ukoliko skup tina dru tva da saglasnost. Odluka skup tine je valjana ukoliko je donijeta dvotre inskom (2/3) ve inom osnovnog kapitala dru tva. Statut ili osniva ki akt dru tva mo e predvidjeti ve u potrebno ve inu.

122

(2) Za obavje tavanje dioni ara, komanditora ili lanova, odr avanje sjednice skup tine i prava dioni ara,

komanditora ili lanova, primenjuju se odgovaraju e odredbe ovog zakona koje se odnose na pripajanje i spajanje dioni kih dru tava.

GLAVA 4: PROMJENA OBLIKA

ODJELJAK 1: PROMJENA OBLIKA KOMANDITNOG DRU TVA U DIONI KO DRU TVO

Uslovi

lan 416

(1) Komanditno dru tvo mo e promijeniti oblik u dioni ko dru tvo po odluci skup tine koju usvoje svi komplementari.

(2) Odlukom se odre uje naziv dru tva, sastav uprave kao i ostale promene potrebne ili preporu ljive radi izvr enja promjene oblika.

(3) Poslednji zavr ni ra un dostavi e se skup tini koja odlu uje o promjeni oblika.

Obavje tenje o promjeni oblika

lan 417

Odluka o promjeni oblika se objavljuje. Imena, adrese i mati ni brojevi lanova uprave i lanova nadzornog odbora, prijavljuju se, zajedno sa odlukom o promjeni oblika, za upis u registar. Isprave kojima se potvr uju njihova imenovanja, bi e prilo ena uz prijavu za upis u registar.

Dejstvo upisa u registar

lan 418

Dioni ko dru tvo nastaje danom upisa promjene oblika u registar. Komplementari e odgovarati za obaveze dru tva, koje su nastale prije promene oblika.

ODJELJAK 2: PROMJENA OBLIKA DIONI KOG DRU TVA U DRU TVO SA OGRANI ENOM ODGOVORNO U

Uslovi

lan 419

(1) Dioni ko dru tvo sa manje od pedeset (50) dioni ara, mo e promijeniti oblik u dru tvo sa ograni enom odgovorno u nakon dono enja odluke skup tine i ispunjavanja svih uslova za osnivanje dru tva sa ograni enom odgovorno u.

(2) Odluka o promjeni oblika je punova na, ukoliko je prihvati vlasnici najmanje dve tre ine (2/3) osnovnog kapitala. Statutom dru tva mo e se propisati i ve a potrebna ve ina kao i drugi uslovi. Smatra e se da je dioni ar, koji nije bio prisutan niti zastupan, dao svoju saglasnost, ako u roku od tri (3) mjeseca od odr avanja sednice skup tine, ne izjavi pismeni prigovor na promenu oblika.

(3) U slu aju dru tava gdje je promjena oblika izvr ena ve inskom odlukom, objavljivanje promjene oblika kao ta ke na dnevnom redu, smatra e se valjanim, samo ukoliko sadr i izjavu kojom dru tvo nudi da otkupi udjele stvorene promjenom oblika, za pravi an iznos, od onih dioni ara koji se protive promjeni oblika.

123

(4) Odlukom se utvr uje naziv dru tva i druge promjene, potrebne radi izvr enja promjene oblika.

(5) Utvr ivanje nominalnog iznosa udjela mo e odstupati od nominalnog iznosa dionica. Ukoliko je nominalni iznos udjela utvr en na na in razli it od utvr ivanja nominalnog iznosa dionica, na takvu odluku moraju dati saglasnost svi dioni ari koji zbog ukupnog nominalnog iznosa svojih dionica ne mogu u estvovati u glasanju. Saglasnost se ovjerava u sudu.


lan 420

Odluka o promjeni oblika se objavljuje. Imena, adrese i mati ni brojevi lanova uprave dru tva sa ogranI enom odgovorno u prijavljuju se, zajedno sa odlukom o promjeni oblika, za upis u registar. Uz prijavu se prila e spisak lanova, sa njihovim imenima, zanimanjem, adresama i osniva kim ulogom, potpisanim od strane podnosioca.


lan 421

Dru tvo sa ograni enom odgovorno u je osnovano danom upisa u registar. Dionice mijenjaju oblik u udjele u dru tvu. Prava tre ih lica u odnosu na dionice se ostvaruju kao prava koja pripadaju udjelima.

Prigovori

lan 422

Dioni ari iji je prigovor na promjenu oblika evidentiran u zapisniku, mogu u roku od dva (2) mjeseca nakon odluke skup tine, zahtijevati da dru tvo otkupi njihove dionice. Takav prigovor ne e uticati na valjanost odluke o promjeni oblika.

ODJELJAK 3: PROMJENA OBLIKA DRU TVA SA OGRANI ENOM ODGOVORNO U U DIONI KO DRU TVO

Uslovi

lan 423

(1) Na promjenu oblika dru tva sa ograni enom odgovorno u u dioni ko dru tvo, primjenjuju se odredbe ovog zakona koje se odnose na amandmane na osniva ki akt dru tva sa ograni enom odgovorno u. U slu aja kada je prenos udjela uslovljen saglasno u pojedina nih lanova, valjanost odluke o promjeni oblika, zavisi od saglasnosti tih lanova. U slu ajevima kada lanovi imaju pored uplate osniva kog uloga i druge obaveze prema dru tvu, valjanost odluke zavisi od saglasnosti tih lanova.

(2) Odlukom o promjeni oblika se odre uje naziv dru tva i druge promjene osniva kog akta koje su potrebne radi izvr enja promjene oblika. Imena lanova koji su glasali za promjenu oblika bi e navedena u zapisniku.

Osniva ka revizija i odgovornost lanova

lan 424

124

(1) Na promjenu oblika se primjenjuju odgovaraju e odredbe ovog zakona koje se odnose na osniva ku

reviziju dioni kog dru tva. lanovi koji su glasali za promjenu oblika smatra e se osniva ima.

(2) Izvje taj e sadr ati opis procesa promene oblika kao i finansijsko stanje dru tva sa ograni enom odgovorno u.


lan 425

Odluka o promjeni oblika objavljuje se. Imena, adrese i mati ni brojevi lanova uprave i lanova nadzornog odbora prijavljuju se, zajedno sa odlukom o promjeni oblika, za upis u registar. Prijava za upis u registar sadr a e original ili overene kopije isprava o njihovom imenovanju. Uz prijavu se tako e prila u izvje taji o reviziji uprave i nadzornog odbora kao i izvje taj revizora.


lan 426

Dioni ko dru tvo se smatra osnovanim upisom promjene oblika u registar. Udjeli u dru tvu postaju dionice. Prava tre ih lica u odnosu na udjele ostvaruju se kao prava koja pripadaju dionicama.

Prigovori

lan 427

(1) Svi lanovi koji su ulo ili prigovor za promjenu oblika i ije su izjave zabilje ene u zapisniku, mogu staviti svoje dionice dru tvu na raspolaganje. Uprava odre uje rok u kome lanovi moraju to uraditi, s tim to taj rok ne mo e biti kra i od tri (3) mjeseca od dana upisa promjene oblika u registar. Uprava obavje tava registrovane lanove o njihovim pravima i o roku u kome ih moraju iskoristiti.

(2) Dru tvo e odmah prodati ponu ene dionice za ra un lanova, po cijenama va e im na berzi ili javnim nadmetanjem ukoliko se dionice ne kotiraju na berzi.

ODJELJAK 4: PROMJENA OBLIKA KOMANDITNOG DRU TVA U DRU TVO SA OGRANI ENOM ODGOVORNO U

Uslovi

lan 428

(1) Komanditno dru tvo sa manje od pedeset (50) lanova mo e promijeniti oblik u dru tvo sa ograni enom odgovorno u po odluci skup tine i saglasno u svih lanova.

(2) Zavr ni ra un se podnosi sjednici skup tine na odlu ivanje o promjeni oblika. Ukoliko svo enje obra una sa komplementarom zahtijeva bilans stanja koje nije starije od jednog (1) dana od dana dono enja odluke o promjeni oblika, takav se bilans stanja podnosi skup tini. U suprotnom, skup tina odlu uje na osnovu zavr nog ra una za est mjeseci koji su prethodili usvajanju odluke o promjeni oblika, sa injenog u skladu sa principima obra una sa komplementarom.

(3) Na obavje tenje i valjanost promjene oblika primjenjuju se odgovaraju e odredbe lana 415 ovog zakona.

125

ODJELJAK 5: PROMJENA OBLIKA DRU TVA SA OGRANI ENOM ODGOVORNO U U KOMANDITNO DRU TVO

Uslovi

lan 429

(1) Za promjenu oblika dru tva sa ograni enom odgovorno u u komanditno dru tvo, potrebna je odluka skup tine lanova i pristupanje dru tvu najmanje jednog komplementara. Pristupanje komplementara dru tvu se ovjerava.

(2) Izvod iz ra una u kome su imovina i obaveze dru tva utvr eni vrednosno na dan obra una dostavlja se skup tini lanova, koja odlu uje o promjeni oblika. Izvod iz obra una sa injava se tako da glasi na datum od kog komplementari dijele dobit i gubitke dru tva. Ukoliko taj datum prethodi danu dono enja odluke o promjeni oblika, obra un se sa injava za najvi e estomjese ni period koji prethodi sjednici. Obra un se prila e uz zapisnik.


lan 430

Odluka o promjeni oblika bi e objavljena, i imena, adrese i mati ni brojevi komplementara bi e prijavljeni, zajedno sa odlukom o promjeni oblika, za upis u registar. Originali ili ovjerene kopije isprava o njihovom pristupanju dru tvu se prila u uz molbu.

Posljedice registracije

lan 431

Komanditno dru tvo je osnovano danom upisa promjene oblika u registar. Udjeli u dru tvu postaju ulozi. Prava tre ih lica u odnosu na udjele sprovodi e se kao prava na ulozima. Komplementari su li no odgovorni povjeriocima za obaveze nastale prije nego to su pristupili dru tvu.

DIO 8: KAZNENE ODREDBE

lan 432

(1) Nov anom kaznom u iznosu od 3.000 do 30.000 KM kazni e se za prekr aj preduze e koje:

1. obavlja djelatnost prije upisa u registar ( lan 6 ovog zakona), 2. ne vodi poslovne knjige ili ne sa injava zavr ne ra une u skladu sa zakonom i ra unovodstvenim

standardima ( lan 31 stav 1), 3. ne rasporedi neto-dobit u roku od pet (5) godina od dobijanja saglasnosti na knjigovodstvenu

izjavu za tu godinu ili u drugom roku predvi enim aktom preduze a, ( lan 49 stav 1),

4. ne pokriva gubitke u skladu sa odredbama lana 49 stav 2 ovog zakona, 5. izdaje dionice iste nominalne vrijednosti sa razli itim brojem prava glasa ( lan 142 stav 2), 6. prilikom izdavanja dionica, iste prodaje ispod nominalne vrijednosti ( lan 151 stav 1), 7. oslobodi vlasnike dionica pla anja obaveza navedenih u lanovima 151 i 166 ovog zakona, 8. vrati ulog vlasnicima dionica ili isplati kamatu na ulog ( lan 167), 9. poni ti dionice suprotno odredbama lana 178 ovog zakona, 10. pove a osnovni kapital suprotno odredbama lanova 249 i 250 ovog zakona, 11. emituje dionice i prelazne dionice suprotno odredbama lana 257 ovog zakona, 12. uti e na uslovno pove anje osnovnog kapitala, suprotno odredbama lana 258 ovog zakona,

126

13. emituje dionice ili prelazne dionice prije upisa odluke o uslovnom pove anju osnovnog kapitala u

registar ( lan 263), 14. smanji osnovni kapital suprotno odredbama lana 287 stav 4 ovog zakona, 15. poni ti dionice suprotno odredbama lana 291 ovog zakona, 16. ako se nominalna vrijednost osnovnog kapitala spusti ispod zakonom odre ene granice, suprotno

odredbama lana 293 ovog zakona, 17. isplati lanovima sredstva koja su neophodna za o uvanje osnovnog kapitala ( lan 363 stav 1).

(2) Nov anom kaznom u iznosu od 500 do 5.000 KM kazni e se odgovorno lice u preduze u koje u ini prekr aj naveden u stavu 1 ovog lana.

lan 433

(1) Nov anom kaznom u iznosu od 1.000 do 10.000 KM kazni e se za prekr aj preduze e ako:

1. ne dostavi registru godi nji obra un pregledan od revizora, u roku odre enom u lanu 51 stav 3 ovog zakona,

2. u strukturi osnovnog kapitala, dionice bez prava glasa ine vi e od polovine osnovnog kapitala ( lan 142 stav 1),

3. nakon drugog obavje tenja ne oduzme nepla ene dionice vlasniku dionica koji je u docnji sa isplatom dionica ( lan 165 stav 2),

4. upi e svoje dionice ( lan 169 stav 1), 5. pribavi dionice protivno odredbama lana 169 stav 2 ovog zakona, 6. isplati privremenu dividendu suprotno odredbama lana 171 stav 2 ovog zakona, 7. formira upravu preduze a suprotno odredbama lana 187 stav 4 ovog zakona, 8. nadoknadu i plate lanova uprave odredi suprotno odredbama lana 194 ovog zakona, 9. odobri zajam suprotno odredbama lana 196 ovog zakona, 10. ne osnuje nadzorni odbor kada se po zakonu zahtijeva postojanje takvog odbora ( lan 202 stav

2), 11. je sastav uprave ili nadzornog odbora u suprotnosti sa odredbama lanova 195 i 204 ovog

zakona, 12. pove a osnovni kapital suprotno odredbama lana 273 ovog zakona.

(2) Nov anom kaznom u iznosu od 200 do 2.000 KM kazni e se odgovorno lice u preduze u koje po ini prekr aj naveden u stavu 1 ovog lana.

lan 434

(1) Nov anom kaznom u iznosu od 500 do 5.000 KM kazni e se za prekr aj preduze e koje:

1. prilikom obavljanja svojih poslova ne koristi naziv koji je upisan u registar ( lan 13), 2. ne dostavi godi nji obra un ili druge podatke sudu u odre enom roku ( lan 51 stav 1 i 2),

3. ne upi e registrovane dionice u knjigu dioni ara ( lan 174 stav 1), 4. ne dostavi podatke za upis u registar koji se zahtijevaju odredbama ovog zakona ( lanovi 18 i 19), 5. ne dostavi registru podatke navedene u lanu 210 ovog zakona, 6. ne dostavi ovjerenu kopiju zapisnika i priloge u roku od tri (3) dana od sjednice skup tine ( lan

233 stav 3), 7. ne dostavi sudu u roku od 30 dana od dana izdavanja dionica izve taj o uslovno pove anom

kapitalu u skladu sa lanom 267 ovog zakona.

(2) Nov anom kaznom u iznosu od 200 do 2.000 KM kazni e se odgovorno lice u preduze u koje po ini prekr aj naveden u stavu 1 ovog lana.

lan 435

127

Nov anom kaznom u iznosu od 200 do 2.000 KM kazni e se za prekr aj komplemetar(i) u dru tvu ako:

1. ne prijavi(e) ponovno osnivanje ili prestanak rada dru tva zbog upisa u registar ( lan 98), 2. prijava za upis u registar ne sadr i podatke navedene u lanu 157.

lan 436

Nov anom kaznom u iznosu od 300 do 3.000 KM kazni e se za prekr aj likvidator koji:

1. potpi e isprave suprotno odredbama lana 110 ovog zakona, 2. ne pripremi po etne i zavr ne likvidacijske obra une ( lan 111), 3. ne raspodjeli preostala sredstva izme u lanova, u skladu sa odredbama lana 112 ovog zakona,

4. nakon likvidacije ne prijavi brisanje dru tva iz registra ( lan 115 stav 1).

lan 437

Nov anom kaznom u iznosu od 200 do 2.000 KM kazni e se za prekr aj lice koje je ovla teno da dostavi obavje tenje o upisu u registar u odre enom roku a koje postupi suprotno tome ( lanovi 18 i 19).

lan 438

Nov anom kaznom u iznosu od 500 do 5.000 KM kazni e se za prekr aj preduzetnik koji u roku odre enom u lanu 58 stav 3 ovog zakona, ne obavijesti povjerioce o namjeri prestanka obavljanja poslovne delatnosti.

DIO 9: PRELAZNE I ZAVR NE ODREDBE

lan 439

Preduze a koja su upisana u sudski registar na dan stupanja na snagu ovog zakona, a imaju sedi te u Distriktu, du na su oblik, naziv, osnovni kapital, osniva ki akt ili statut uskladiti sa odredbama ovog zakona i podnijeti prijavu za upis u registar najkasnije u roku od est (6) mjeseci od dana stupanja na snagu ovoga zakona.

lan 440

Nad postoje im preduze ima koja ne postupe u skladu sa lanom 439 ovog zakona sprove e se postupak likvidacije i bi e brisana iz registra. Likvidaciju e sprovesti sud po slu benoj du nosti, na tro ak preduze a, odnosno lanova.

lan 441

Vlasnici preduze a u privatnom vlasni tvu, koja ne postupe u skladu sa lanom 439 ovog zakona, odgovaraju za obaveze poveriocima, kao lanovi dru tva sa neograni enom odgovorno u.

lan 442

Predstavni tva stranih preduze a du na su usaglasiti svoju organizaciju u skladu sa odredbama ovog zakona u roku od est (6) mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.

128

lan 443

Odredbe ovog zakona koje se odnose na dionice, shodno se primenjuju i na dionice u nematerijalnom obliku, do dono enja posebnog zakona.

lan 444

Na dan stupanja na snagu ovog zakona, Zakon o preduze ima (,,Slu beni glasnik Republike Srpske,,, broj 24/98 ) i Zakon o privrednim dru tvima (,,Slu bene novine Federacije Bosne i Hercegovine,,, broj 23/99) prestaju da se primenjuju na teritoriji Distrikta.

Stupanje na snagu i primjena

lan 445

Ovaj zakon stupa na snagu i primjenjuje se osmog (8) dana od dana objavljivanja u ,,Slu benom glasniku Br ko Distrikta Bosne i Hercegovine,,.

B o s n a i H e r c e g o v i n a

BR KO DISTRIKT

BOSNE I HERCEGOVINE

SKUP TINA BR KO DISTRIKT

Broj:0-02-022-284/01 Br ko,06.i11.jula2001.god. PREDSJEDNIK SKUP TINE BR KO DISTRIKTA Mirsad apo,dipl.pravnik

This document was created with Win2PDF available at http://www.daneprairie.com.The unregistered version of Win2PDF is for evaluation or non-commercial use only.

http://www.daneprairie.com

Documents

ZAKON O PREDUZEIMA BRKO DISTRIKTA BOSNE I HERCEGOVINE o preduzec-ima Brc--ko... · 3 javnost podataka.....26 glava 6: standardi ponaanja odgovornog lica preduzea i pravna zatita