1) WYMIE PRZEDSTAWICIELI SZKOY NAUKOWEJ ORGANIZACJI PRACY Taylor. Gantt. Gilbrethowie 2) WYMIE 4 PODSTAWOWE ZASADY FREDERICK'A TAYLOR'A NA KTRYCH OPARTA ZOSTA FILOZOFIA NAUKOWEJ ORGANIZACJI PRACY 1. opracowanie nauki zarzadzania kazdego elementu pracy 2. naukowy dobor robotnikow 3. naukowe wyszkolenie i doskonalenie pracownika 4. przyjazna wspolpraca miedzy kierownictwem i robotnikami3) CYKL DZIAANIA ZORGANIZOWANEGO - Ustalanie celu, ktre mamy osign. (wyznaczenie harmonogramu realizacji wyznaczonych dziaa ) - Zbadanie rodkw i metod, ktre s potrzebne do osignicia tego celu. (gromadzenie informacji, prognozowanie, ) - Zgromadzenie rodkw i warunkw uznanych za potrzebne. (grupowanie pracownikw, przydzielanie zada, dobr kadr kierowniczych ) - Wykonanie dziaania stosownie do powzitego planu. - Kontrola otrzymanych wynikw. (ustalenei procedur kontroli )6) WYMIE 6 Z 14 ZASAD SPRAWNEGO ZARZDZANIA WG FAYOL'A - podzia pracy - autorytet - dyscyplina - jednoi rozkzodawstwa - jednosci kierowania - podporzadkowania interesu osobistego interesowi ogolu - wynagradzani - centralizacja - hierarchii - ad - sprawiedliwosci - stabilizacji personelu - inicjatywy - harmonii 7) ZDEFINIUJ ZNACZENIE PODZIAU PRACY DLA ZARZDZANIAPodzia pracy to "wyodrbnienie si w wyniku wyspecjalizowania rnorodnych rodzajw pracy i rodzajw dziaalnoci gospodarczej, zarwno w caej gospodarce, jak i w rnorodnych jej prkrojach i paszczyznach. Mona wic wyrni -OGLNY PODZIA PRACY - oznaczajcy wyodrbnienie si dziaalnoci i sektorw instystucjonal gospodarki narodowej -SZCZEGOWY PODZIA PRACY - na poszczeglne zawody lub czynnoi -JEDNOSTKOWY PODZIA PRACY - dokonywany wewntrz przedsibiorstw lub innych organizmw gospodarczych 9) WSKA NAJWANIEJSZE OSIGNICIA I OGRANICZENIA SPOJRZENIA KLASYCZNEGO SPOJRZENIE KLASYCZNEW ujciu klasycznym moemy wyrni dwa spojrzenia, nieco od siebie rne:naukowe zarzdzanie - koncentruje si ono szczeglnie na tym, jakie czynnoci naley podj,by przyczyni si do jak najwyszego polepszenia wynikw pracy, uzyskiwanych przez robotnikw. System naukowego zarzdzania opracowa F. Taylor. W jego przekonaniu mia on prowadzi do zwikszenia efektywnoci i wydajnoci siy roboczejzarzdzanie administracyjne - istot jego zainteresowania jest zarzdzanie caym przedsibiorstwem. Jednym z najwaniejszych przedstawicieli tego kierunku by H. Fayol. chcia on przede wszystkim w taki sposb usystematyzowa praktyk zarzdzania, aby da skuteczne wskazwki innym menederom. Wprowadzi 14 zasad sprawnego zarzdzania. OSIGNICIA :- stworzyo podstawy do dalszego rozwoju teorii zarzdzania (Zostao ono potraktowane jako inspirujce pole bada i docieka naukowych)- wskazao kluczowe procesy, funkcje i umiejtnoci kierownicze- skoncentrowao uwag na zarzdzaniu jako przedmiocie bada naukowychOGRANICZENIA:- bardziej odpowiednie dla stabilnych i prostych organizacji ni dla organizacji wspczesnych - czsto zalecao uniwersalne procedury , nieodpowiednie dla pewnych sytuacji - traktowano pracownikw bardziej jak narzdzia ni zasoby11) WSKA NAJWANIEJSZE OSIGNICIA I OGRANICZENIA SPOJRZENIA BEHAWIORALNEGOPrzedstawiciele : Maslow, Dickoson, Mayo, MCgregorKadzie nacisk na indywidualne postawy i zachowania oraz na procesy grupowe, dostrzegajc znaczenie procesw behawioralnych w miejscu pracyOsiagniecia teorii behawioralnej: - udalo sie przejsc od koncepcji technicznej do spolecznej - zauwazono znaczenie stosunkow miedzyludzkich i zlozonosc czlowieka jako istoty co uswiadomilo potrzebe wykorzystywana roznych metod - podkreslono znaczenie ksztatowania stosunkow miedzyludzkich w miejscu pracy - przynioso wane wnioski w dziedzinie motywacji , dynamiki grupowej - podwaono pogld e pracownicy s narzdziem - s jednak cennym zasobemOgraniczenia teorii behawioralnej:- przywiazywanie zbyt duzego znaczenia do zadowolenia jako czynnika motywujacego spowodowalo pomijanie innych czynnikow (takich jak: kultura, stosunki pracowdawcow ze zwiazkami zawodowymi)- opracowano zbyt wiele rozwiazan na rozpatrzenie jednego problemu, co utrudnialo podejmowanie decyzji do ktorej rady sie stosowac- uzywano tzw "argonu naukowego" co powodowalo ograniczenia w zakresie rozpowszechniania rozwiazan- przez niech menaderw wiele koncepcji behawioralnych nie zostao wprowadzonych w ycie- zoono zachowania indywidualnego utrudnia jego ytrafne przewidywanie12) WSKA NAJWANIEJSZE OSIGNICIA I OGRANICZENIA SPOJRZENIA ILOCIOWEGOSPOJRZENIE ILOCIOWE Jest to takie podejcie do zarzdzania, w ktrym stosuje si techniki ilociowe. Moemy tutaj wyrni:ilociow teori zarzdzania - koncentruje si ono zwaszcza na opracowaniu modeli matematycznych. zarzdzanie operacyjne - tutaj zaliczymy wszystkie te techniki, ktre wspomagaj przedsibiorstwa w efektywnym wytwarzaniu towarw i usug.OSIGNICIA: - opracowanie skomplikowanych technik ilociowych sucych pomoc w podejmowaniu decyzji- zastosowanie modeli zwikszyo wiadomo i zrozumienie zoonych procesw i sytuacji orgacyjnych- podejcie ilociowe okazao si by bardzo uyteczne w procesie planowania i kontrolowania. OGRNANICZENIA:- podejcie ilociowe nie jest w stanie w peni wyjani czy przewidzie ludzkich zachowa wrganizacjach- matematyczne wyrafinowanie moe by osigane kosztem innych potrzebnych umiejtnoci- modele mog wymaga nierealistycznych lub bezzasadnych zaoe.13) OPISZ WKAD TAYLOR'A , GANTT'A, BRACI GILBRETH'W W FILOZOFII SZKOY NAUKOWEJ ORGANIZACJI PRACY Taylor. -Opracowal 4 zasady organizacji pracy- Uwazal ze zwiekszanie wydajnosci lezy we wspolnym interesie kierownictwa i robotnikow. - Rozkladal zadanie na drobniejsze czynnosci i mierzyl czas ich wykonywania. - Zastosowal stawki roznicowe (premie dla wydajniejszych pracownikow). - traktowa prac czowieka jako cao organizacyjn- wprowadzi metod naukow do zarzdzania- wzorst wydajnoci i efektywnoci- zwrcenie uwagi na dobr i szkolenie pracownikw - zwikszenie higieny pracyGantt. -Stworzyl system motywacyjny (premia dla pracownika za dzienna norme, premia dla brygadzisty za pracownika ktory wykonal dzienna norme) w ktorym wyniki robotnika przedstawiane sa jako wykres graficzny. - Opracowal system graficznego przedstawiania programow produkcji.Gilbrethowie.- Badania nad zmeczeniem i ruchami robotnikow, sposobem poprawy ich bytu. - Eliminacja niepotrzebnych ruchow by zwiekszyc wydajnosc i zmniejszyc zmeczenie.- Wg nich celem organizacj jest pomoc robotnikom w osiagnieciu pelni ich mozliwosci.14) OPISZ SZKO NAUKOWEJ ORGANIZACJI PRACY Teoria naukowej organizacji pracy powstaa w zwizku z potrzeb zwikszenia wydajnoci pracy, czego sposobem byo podwyszenie sprawnoci robotnikw. W tym celu opracowano zbir zasad, znany pod nazw naukowej organizacji pracy . Kierunek stworzony przez Fredericka Winslowa Taylora i innych w latach 1890-1930, zmierzajcy do naukowego ustalenia najlepszej metody wykonywania dowolnego zadania oraz doboru, szkolenia i motywowania pracownikw.Przedstawiciele : Taylor. Gantt. Gilbrethowie15) OPISZ SZKO KLASYCZNEJ TEORII ORGANIZACJI Obejmuje zasady zarzadzania zlozonymi organizacjami (np fabrykami). Odpowiadaa na potrzeb udoskonalenia organizacji w czasach gdzie obowizyway tendencje pro ilociowe, mentalno produkcyjna oraz biurokratyczny aspekt rozwizywania problemw. Organizacja miaa dziaa sprawnie, jak dobra maszyna, a pracownicy mieli wypenia cilekrelone zadania. Podstaw szkoy klasycznej jest uznanie, i najwaniejszymi elementami tworzcymi organizacje s ich cele i struktura formalna. Organizacja w tym ujciu jest systemem racjonalnym oznacza to, e jest to system dziaa majcy prowadzi do zamierzonych celw jakie stawia sobie przedsibiorstwo z maksymaln sprawnoci.Teoria klasyczna skada si z trzech podej do zarzdzania:- naukowe zarzdzanie- Frederick Winslow Taylor, Henry Louis Le Chatelier, Frank Bunker Gilbreth, Karol Adamiecki,- zarzdzanie administracyjne- Henri Fayol, Luther Halsey Gulick, Lyndall Fownes Urwick, Henry Koontz,- teoria biurokracji- Max Weber.16) Przedstawiciele szko klasycznej teorii organizacji : - Fayol - Weber - Barnard - Ford - Follett17) OPISZ WKAD FAYOL'A , WEBER'A , FOLLETT'A , BERNARD'A W FILOZOFI SZKOY KLASYCZNEJ TEORII ORGANIZACJIFayol - usystematyzowal zachowania kierownikow,- stworzyl zarys teorii zarzadzania, - twierdzil ze kierowania mozna sie nauczyc- sformuowa funkcje zarzdzania i funkcje kierownicze- twrca podstawowej nauki administracji- 14 zasad sprawnego zarzdzania Weber - toeria biurokracji (idealnej organizacji w ktorej cele sa obmyslone i w ktorej jest wyrazny podzial pracy; kazda organizacja wymaga regulacji dzialalnosci i hierarchii)- wyrni 3 typy wadzy : tradycyjna, charyzmatyczna, legalnaFollett - zapoczatkowalo szkole behawioralna; okreslila zarzadznia jako sztuke osiagania celow za pomoca innych;- holistyczny model kontroli, oparty na sile grupy (zaproponowala model kontroli ktory uwzlgednial nie tylko jednostki ale i grupy).- uwaaa e najwaniejsz funkcj zarzdzania jest funkcja koordynacji- opowiadaa si za podejciem kompleksowym, integracyjnym, sytuacyjnym- Zaprezentowaa nowe znaczenie poj takich jak wadza (zdolno wywoywania zdarze, byciaawc, gdy okolicznoci tego wymagaj, inicjowania zmian) oraz autorytet (wadz formaln, wynikajca z wykonywania danej funkcji)- Sformuowaa tzw. prawo sytuacji, mwice o tym, e polecenia "powinny skada si z decyzych ktrzy je daj i tych ktrzy je przyjmuj". Barnard - twierdzil ze przedsiebiorstwo moze funkcjonowac sprawnie tylko wtedy, gdy cele organizacji i pracownikow sa w rownowadze; utrzymanie rownowagi jest mozliwe wtedy, gdy kierownicy znaja sfere obojetnosci pracownika (do jakiego stopnia pracownik jest sklonny przyjac polecenie)22) OPISZ TEORI X I YTEORIA X 1. Przecitna istota ludzka z natury nie lubi pracowa i bdzie unika pracy, gdy tylko to jest moliwe.2. Aby ludzie ponosili wystarczajce wysiki zmierzajce do osignicia celw organizacji, trzeba ich zmusza, kontrolowa, kierowa nimi, a nawet grozi im karami.3. Przecitna istota ludzka jest leniwa; woli, aby ni kierowano, pragnie unika odpowiedzialnoci, ma stosunkowo niewielkie ambicje, a nade wszystko pragnie bezpieczestwa.TEORIA Y1. Wysiek fizyczny i umysowy w pracy jest rwnie naturalny, jak w zabawie lub wypoczynku.2. Zaangaowanie w cele jest funkcj nagrd, zwizanych z ich osigniciem.3. Ludzie w subie celw, w odniesieniu do ktrych si angauj, sprawuj samokontroli samokierowanie.4. Przecitny czowiek uczy si we waciwych warunkach nie tylko przyjmowa na siebie odpowiedzialno, ale i dy do niej.5. Wyobrania, twrczo i pomysowo, potrzebne do rozwizywania problemw organizacji, szone w populacji pracownikw.6. W warunkach wspczesnego ycia przemysowego intelektualne moliwoci przecitnej istotyudzkiej s jedynie czciowo wykorzystane.30 ) WYMIE CECHY CHARAKTERYSTYCZNE OPISUJCE SYSTEM - s to systemy otwarte (prowadz wymian informacji i energii i materii z otoczeniem, nie posiadaj sztywnych granic) - s jednoczenie systemami sztucznymi (tworzone przez ludzi) i naturalnymi (skadnikami organizacji s ludzie - twory psychofizyczne ) - organizacje s uporzdkowanymi systemami spoeczno-technicznymi (elementy techniczne, struktura formalna, wyposaenie techniczno-technologiczne, procedury, itd., take systemy spoeczne, zachowanie jednostek, funkcjonowanie grup spoecznych, rzeczywiste cele itd.) ?- maj budow hierarchiczn (systemy dziel si na podsystemy, a podsystemy na podsystemy niszego rzdu) - maj zdolno samodoskonalenia si, czyli zwikszaj swoj sprawno i stopie zorganizowawadzajc rne innowacje ekonomiczne, spoeczne, techniczne, organizacyjne i inne. ?- cechuje je ekwifinalno (moliwo osigania okrelonego stanu kocowego przy odmiennych nkach pocztkowych i rnymi sposobami) - dua zmienno w czasie, zdolno osigania wzgldnie staych stanw rwnowagi dynamicznejtrzymywania informacji z zewntrz na temat wasnego dziaania a z wewntrz o zmianach zachodzcych w systemie.