ZAVARIVANJE (4)

7/21/2019 ZAVARIVANJE (4)

1/9

OSNOVNI POJMOVI I DEFINICIJE IZ ZAVARIVANJA

-ZAVARIVANJEJE SPAJANJE VAJU ILI VIE METALNIH IJELOVA U JENU CJELINU,BILO SAMO

TOPLJENJEM NA MJESTU SPOJA ILI TOPLJENJEM I PRITISKOM

-NAVARIVANJEJE NANOENJE OATNOG MATERIJALA PO OREENOJ POVRINI TOPLJENJEM

RAI POVEDANJA VOLUMENA ILI RAI ZATITE O KOROZIJE I HABANJA

-OSNOVNI MATERIJAL JE MATERIJAL KOJI SE ZAVARUJE.TO JE MATERIJAL IZ KOJEG SU IZRAENIDIJELOVI KOJI SE ZAVARUJU

-LIJEBJE PROSTOR IZMEU IJELOVA PRIPREMLJENIH ZA ZAVARIVANJE

-ZAVARJE OVRSNUTI RASTOPLJENI MATERIJAL NASTAO TOPLJENJEM OSNOVOG I OATNOG

MATERIJALA SAMO U JEDNOM PROLAZU

-AVJE OVRSNUTI RASTOPLJENI MATERIJAL KOJI JE NASTAO PRILIKOM TOPLJENJA OSNOVNOG I

DODATNOG MATERIJALA,PRI JENOM ILI VIE ZAVARA

-DODATNI MATERIJALJE MATERIJAL KOJI PRIJE ZAVARIVANJA NE PRIPADA DIJELOVIMA KOJI SE

SPAJAJU,NEGO SE DODAJE PRI ROCESU ZAVARIVANJA,TOPI SE ZAJEDNO SA OSNOVNIM

MATERIJALOM I TAKO POPUNJAVA PROSTOR NA MJESTU SPOJA

-PRIPAJANJEJE POMODNO ZAVARIVANJE METALNIH IJELOVA SAMO NA POJEINIM MJESTIMA,U

KRATKIM UINAMA U CILJU PREIPREME,U CILJU PRIPREME ZA ZAVARIVANJE

-ZAVARENI SPOJ JE CJELINA OSTVARENA ZAVARIVANJEM,KOJA OBUHVATA DODIRNE DIJELOVE

ZAVARENOG OSNOVNOG MATERIJALA

-ZAVARIVAJE KVALIFIKOVANI RADNIK KOJI SE BAVI ZAVARIVANJEM

-ZAVARLJIVOSTJE SPOSOBNOST MATERIJALA A SE MOE ZAVARITI

IZVORI TOPLOTE ZA ZAVARIVANJE

-IZVORI ENERGIJEKOJI SE DANAS KORISTE U ZAVARIVANJU:

-ELEKTRINI LUKU JONIZOVANOM GASU/PRELAZ EL.ENERGIJE U TOPLINU

-GASNI PLAMEN(EGZOTERMNA HEMIJSKA REAKCIJA)

-ELEKTRINI OTPOR(PRELAZ EL. ENERGIJE U TOPLOTU USLJED OTPORA)

-TRENJE(PRETVARANJE MEHANIKE ENERGIJE U TOPLOTNU)

-ENERGIJA ZRAENJA(ELEKTRONSKI MLAZ,LASERSKI ZRACI)


2/9

1.GASNI PLAMEN

-NASTAJE SAGORJEVANJEM SMJESE GORIVOG GASA I KISEONIKA.VEDINA GORIVIH GASOVA KOJI SE

UPOTREBLJAVAJU U ZAVARIVANJU SU UGLJIKOVOONICI SA IZUZETKOM ISTOG

VOONIKA.NAJEE KORITENI GASOVI SU:ACETILEN,PROPAN,BUTAN,VOONIK I ZEMNI GAS

-KARAKTERISTIKA ACETILENSKOG PLAMENA ZAVISI OD ODNOSA KISEONIKA I ACETILENA U SMJESI TE

PREMA TOME PLAMEN MOE BITI:

-NORMALNIa=

-OKSIIRAJUDIa=

-REUKUJUDIa=

-POSTOJE 4 KARAKTERISTINE ZONE U NORMALNOM PLAMENU:

-ZONA 1PREDSTAVLJA ZAGRIJANU SMJESU KISIKA I ACETILENA KOJA SE ZAGRIJAVAODMAH

PO IZLASKU IZ PLAMENIKA NA TEMP. 400-500C.OVA ZONA JE IZRAZITO PLAVE BOJE

-ZONA 2PREDSTAVLJA JEZGRO PLAMENA,NASTAJE NEPOTPUNIM SAGORJEVANJEM

ACETILENA,BIJELE JE BOJE I TEMP. JEZGRA IZNOSI OKO 1500c

-ZONA 3ISPUNJENA JE NEPOTPUNO SAGORJELIM VODONIKOM I UGLJENMONOKSIDOM.OVA

ZONA IMA MAKSIMALNU TEMP. 3200C I ONA SE UGLAVNOM KORISTI ZA ZAVARIVANJE

-ZONA 4OLAZI O POTPUNOG SAGORJEVANJA NESAGORJELIH GASOVA KORISTEDI PRI

TOME KISIK IZ ATMOSFERE

2.ELEKTRINI LUK

-PRESTAVLJA STABILNO EL. PRANJENJE U GASOVIMA RELATIVNO VISOKOG PRITISKA (NE MANJE

O 50tor).KARAKTERIE SE VISOKOM GUSTINOM STRUJE I NISKIM NAPONOM MEU ELEKTROAMA.

ELEKTROPROVONOST GASA LUKA OMOGUDENA JE NAELEKTRISANIM ESTICAMA,ELEKTRONIMA I

JONIMA,KOJI NASTAJU KAO REZULTAT NJEGOVE TERMIKE JONIZACIJE.SMJESE NEUTRALNIH

ATOMA,ELEKTRONA I JONA,KOJA SE OBRAZUJE U TOM PROCESU,NAZIVA SE PLAZMA.

-AKO ELEKTRODA POVEZANA NA(POL IZVORA) OTAKNE OSNOVNI MATERIJAL VEZAN ZA + ODI DE

DO VELIKOG ELEKTROOTPORNOG ZAGRIJAVANJA ELEKTRODE.TOPLOTA KOJA U TOM TRENUTKU

NASTAJE DEFINISANA JE IZRAZOM: dQ=

-PORUJE NEPOSRENO UZ ELEKTRODE NAZIVA SE ANODNOM,ODNOSNO KATODNOMOBLADU

ZAVISNO O POLARITETA.PROSTOR IZMEU ANONE I KATONEOBLASTI NAZIVA SE STUB

ELEKTRINOG LUKA

-STUB ELEKTRINOG LUKAJE PORUJE KROZ KOJE PROLAZE ELEKTRONI SA KATOE NA ANOU TE

POZITIVNI JONI SA ANODE NA KATODU

-U STUBU LUKA SE ODVIJAJU GLAVNE FIZIKALNO-HEMIJSKE REAKCIJE.OSNOVNE PARAMETRE STUBA

INE:PRENIK STUBA,TEMPERATURA I JAINA POLJA. PA NAPONA U STUBU JE RELATIVNO MALI

5-8V A JAINA POLJA IZNOSI 10-50 V/cm.TEMPERATURA SE KREDE O 5000-8000C


3/9

-TEMPERATURU MOEMO OREITI PREKO CHRENOVOG OBRASCAU ZAVISNOSTI OD EFEKTIVNOG

JONIZACIJSKOG POTENCIJALA Uef: T1=810Uef

-OBLOENA ELEKTROA IMA Uef 7-8V A KOD ZAVARIVANJA S PRAHOM 5-7V

-S OBZIROM NA INTENZITET TOPLOTE RAZLIKUJEMO DVIJE OBLASTI:

-ELEKTRINA AKTIVNA ZONA ANONE OBLASTI Da

-PERIFERNA ZONA ANODNE OBLASTIDp

-PAD NAPONANA ANOI KREDE SE U INTERVALU 4-6V A NA KATODI 8-16V

-ONOS EFEKTIVNE SNAGE I UKUPNE ELEKTRINE SNAGE LUKA EFINIE SE KAO KOEFICIJENT

KORISNOG DEJSTVA ELEKTRINOG LUKA =Qef/Q , Qef=Qa+Qk , Q=U*I ,UZIMAJUDI U OBZIR OBLAST

NEPOSREDNO OKO ELEKTRODE,ZA LUK SA TOPIVOM ELEKTRODOM KORISNOG DEJSTVA SE U PRVOJ

APROKSIMACIJI MOE ATI ONOSOM =

-PODACI O KARAKTERU TOPLJENJA I PRENOSA ELEKTRODNOG METALA PRI ZAVARIVANJUTOPLJIVOM ELEKTROOM U ATMOSFERI ZATITNIH GASOVA OBIJAJU SE POMODU ULTRABRZIH

KAMERA,A PRI ZAVARIVANJU EBELO OBLOENIM ELEKTROAMA I PO PRAHOM POMODU

ULTRABRZIH RENDGENSKIH SNIMAKA

IZVORI STRUJE ZA ZAVARIVANJE

-ZA ELEKTROLUNO ZAVARIVANJE JE POTREBAN MAKSIMALNI NAPONDO 100 VOLTI

-IZVORI STRUJEZA ZAVARIVANJE:TRANSFORMATORI,ISPRAVLJAI I PRETVARAI

-NAINI REGULACIJE JAINE STRUJE:

-REGULACIJA NA SAMOM TRANSFORMATORU,POMJERANJEM SEKUNDARA U ODNOSU NA

PRIMAR,ILI UPOTREBOM POMINE KOTVE

-REGULACIJA NA SEKUNARU,BILO UPOTREBOM PRIGUNICE ILI TRANSUKTORA

1.KARAKTERISTIKA IZVORA STRUJE

-ZAVISNOST JAINE STRUJE I NAPONA ZA NEKI IZVOR ZAVARIVANJA OREEN JE KRIVOM KOJA SE

NAZIVA STATIKA KARAKTERISTIKA IZVORA STRUJE.IZVORI STRUJE ZAVARIVANJA MOGU IMATIRAZLIITE STATIKE KARAKTERISTIKE:STRMU,BLAGO PAAJUDU,RAVNU I BLAGO RASTUDU

-INTERMITENCIJAIZVORA JE PODATAK KOJI POKAZUJE KOLIKO SMIJEMO OPTERETITI JEDAN IZVOR

STRUJE ZAVARIVANJA

-INTERMITENCIJAIZVORA STRUJE JE ODNOS VREMENA TRAJANJA OPTEREDENJA IZVORA

MAKSIMALNOM JAINOM STRUJE I VREMENA ITAVOG INTERVALA KORITENJA IZVORA

(OPTEREDENJE + PAUZA) IZRAEN U PROCENTIMA

-IZRAZ ZA TRAJNU STRUJUKOJOM SE MOE OPTERETITI IZVOR: I=Imax


4/9

METALURKI OSNOVI ZAVARIVANJA

-POJAVE KOJE SE JAVLJAJU PRI POVEDANJU TEMPERATURE O SOBNE O TAKE ISPARAVANJA:

-FORMIRANJE ZAVARIVAKE KUPKE

-REAKCIJA TENOG METALA SA OKOLNIM GASOVIMA

-REAKCIJA TENOG METALA SA OKOLNOM VRSTOM FAZOM

-LEGIRANJE METALA U PORUJU ZAVARENOG SPOJA

-KRISTALIZACIJA ZAVARIVAKE KUPKE

-STRUKTURNA TRANSFORMACIJA U ZONI UTICAJA TOPLOTE

1.USLOVI NASTANKA I OSNOVNE KARAKTERISTIKE ZAVARIVAKE KUPKE

-ZAVARIVAKA KUPKAJE PORUJE GJE MATERIJAL OSTIE TAKU TOPLJENJA PRI VELIKOM

ZAGRIJAVANJU KOJE UZROKUJE IZVOR STRUJE I TO SE PORUJE KREDE ZAJENO SA IZVOROMTOPLOTE BRZINOM ZAVARIVANJA

-TEMPERATURA KUPKESE NALAZI U INTERVALU IZMEU TEMPERATURE TOPLJENJA I TEMPERATURE

ANONE OBLASTI.PRI ZAVARIVANJU ELIKA SRENJA TEMPERATURA KUPKE IZNOSI 1700-1900C

2.REAKCIJA TENOG METALA SA KISIKOM

-KISIK SE U ZAVARENIM SPOJEVIMA JAVLJA U DVA VIDA:

-KAO LEGIRAJUDI ELEMENTU VRSTOM RASTVORU SA ELJEZOM

-KAO OKSI ELJEZAU KOMBINACIJI SA DRUGIM OKSIDIMA

-KO RUNOG ELEKTROLUNOG ZAVARIVANJA OBLOENOM ELEKTROOM SARAJ KISIKAZAVISI

O SLJEEDIH FAKTORA:KARAKTERISTIKE I EBLJINE OBLOGE,JAINE STRUJE I UINE ELEKTRINOG

LUKA

3.REAKCIJA TENOG METALA SA AZOTOM I VOIKOM

-AZOT BIVA APSORBOVAN AK I PRI RELATIVNO NISKIMTEMPERATURAMA 500-600C DA BI

PORASTOM TEMPERATURE RASTAO I INTENZITET APSORPCIJE.APSORPCIJA AZOTATAKOE UTIE NAMEHANIKE OSOBINE,ZAKALJIVOST I STARENJE ELIKA

-PRI RUNOM ELEKTROLUNOM ZAVARIVANJU NA APSORPCIJU AZOTA UTIU SLJEEDI FAKTORI:

-VRSTA STRUJE

-NAPON,ONOSNO UINA EL.LUKA

-OKOLNA ATMOSFERA

-KARAKTER I DEBLJINA OBLOGE ELEKTRODA


5/9

-APSORBOVANI VODONIKJE UGLAVNOM UZRONIK ZAVARIVAKIH GREAKA KAO TO SU

PUKOTINE I RIBLJE OI.VOONIK U ZAVARENIM SPOJEVIMA SE MOE POJAVITI NA TRI NAINA:

-U MOLEKULARNOM STANJU GDJE U KOMBINACIJI SA DRUGIM GASOVIM (CH2,H2) STVARA

POROZNOST

-U MOLEKULARNOM ILI ATOMARNOM STANJU PO GRANICAMA KRISTALA

-U ATOMARNOM ILI JONIZIRANOM STANJU KAO INTERSTICIJSKI LEGIRAJUDI ELEMENTUNUTAR KRISTALNE REETKE

STRUKTURNE TRANSFORMACIJE PRI ZAVARIVANJU

-IMAJU PRI ZAVARIVANJU IMAJU OLUUJUDI UTICAJ NA MEHANIKE I OSTALE OSOBINE

MATERIJALA AVA I ZONE UTICAJA TOPLOTEZAVARENOG SPOJA

-EAVAJU SE PRILIKOM TERMIKOG ONOSNO TERMODEFORMACIONOG CIKLUSA

-HRONOLOKI NAVEENI OGAAJI NA NIVOU JENOPROLAZNOG ZAVARENOG SPOJA MOGU SE

PODIJELITI U TRI PERIODA:ZAGRIJAVANJE,TOPLJENJE I HLAENJE

-STRUKTURNE TRANSFORMACIJE ZAVISE OD NIZA FAKTORA:

-HEMIJSKOG SASTAVA MATERIJALA

-VELIINE AUSTENITNOG ZRNA IZ KOJIH SE OBRAZUJU SEKUNDARNE

STRUKTURE(PREGRIJAVANJE)

-BRZINE HLAENJA POEVI O AUSTENITNE FAZE

1.PROCESI RASTVARANJA I IZLUIVANJA PRI ZAVARIVANJU ELIKA

-OVI PROCESI REZULTIRAJU PROMJENAMA KOJE SE MANIFESTUJU KROZ:

1.PROMJENE ILAVOSTI

-POJAVE KRTOSTI I TERMOPLASTINE KRTOSTI

-EFEKAT RELAKSACIJE KO NISKOPERLITNIH ELIKA

2.PROMJENE VRSTODE

-POJAVA ZONE NISKE VRSTODE U TM-ELICIMA

-POJAVA PUKOTINA U VISOKOVRSTIM ELICIMA

3.PROMJENE USLJED STARENJA

-POJAVA STARENJA KO ELIKA SKLONIH STARENJU

-STARENJEREZULTIRA PAOM ILAVOSTI I PORASTOM TVRODE I VRSTODE

-VRSTE STARENJA:STARENJE NAKON GAENJA,EFORMACIONO,PRIRONO,VJETAKO,POJAVA

PLAVE KRTOSTI


6/9

ZAVARIVAKI POSTUPCI

-PODJELA POSTUPAKA ZAVARIVANJA PREMA:

-NOSIOCU ENERGIJE(GAS,ELEKTRINA STRUJA)

-OSNOVNOM MATERIJALU(METALI,POLIMERI)

-SVRHI ZAVARIVANJA(NAVARIVANJE,ZAVARIVANJE)

-ODVIJANJU ZAVARIVANJA(TOPLJENJEM PRITISKOM)

-NAINU IZVOENJA(RUNO,AUTOMATSKO)

1.GASNO ZAVARIVANJE

-KOD OVOG POSTUPKA TOPLOTA POTREBNA ZA TOPLJENJE OSNOVNOG I DODATNOG MATERIJALA

NA MJESTU SPOJA,DOBIVA SE SAGORJEVANJEM SMJESE GORIVOG GASA(UGLJIKOVODIKA) SA

KISEONIKOM.

-TRI VRSTE PLAMENA ZA GASNO ZAVARIVANJE:NORMALNI,REDUKCIONI,OKSIDACIONI

2.ZAVARIVANJE OBLOENIM ELEKTROAMA

-KOD OVOG POSTUPKA ZAVARIVANJA LUK SE USPOSTAVLJA IZMEU OBLOENE ELEKTROE I

OSNVNOG MATERIJALA

-OBLOGA ELEKTROE IMA TAJ ZNAAJ A SE IZGARANJEM OBLOGE RAZVIJAJU GASOVI I PARE KOJE

POSPJEUJU JONIZACIJU ZRANOG STUBA IZMEU OSNOVNOG IMATERIJALA I VRHA ELEKTROE

-GASOVI KOJI NASTAJU IZGARANJEM OBLOGE TITE ELEKTRINI LUK I RASTOPLJENU MASU

OSNOVNOG I DODATNOG MATERIJALA OD UTICAJA GASOVA IZ ATMOSFERE

-TIPOVI ELEKTRODA PREMA HEMIJSKOM SASTAVU OBLOGE:

-KISELE(OKSIDNE,MINERALNO-KISELE I RUTILNE)

-BAZINE

-NEUTRALNE(CELULOZNE)

3.ZAVARIVANJE TOPIVOM ELEKTROOM U ZATITNOJ ATMOSFERI MAG/MIG POSTUPAK

-MAG POSTUPAK JE ELEKTROLUNI POSTUPAK KO KOGA SE ELEKTRINI LUK POSTAVLJA IZMEU

OATNOG MATERIJALA(ICE),KOJA SE KONTINUALNO DOVODI I TOPI, I OSNOVNOG MATERIJALA

-OSOBINE MAGA:IZVORI STRUJE SU KONST. NAPONA,ICA JE MANJEG PRENIKA NEGO KO

RUNOG,STRUJE ZAVARIVANJA SU VEDE,SPECIFINO OPTEREDENJE STRUJE JE VEDE

-UREAJ ZA MAG ZAVARIVANJE-KOTUR ICE SE STAVLJA U KOMANNI ORMARID,GJE JE SMJETEN I

MEHANIZAM ZA OVO ICE.ICASE OVOI KROZ SAVITLJIVU CIJEV O GORIONIKA,NA IJEM SE

IZLAZU NALAZI KONTAKTNA CIJEV,VOILICA PREKO KOJE SE ICA VEE KABLOM ZA ZAVARIVANJE NA

POZ. POL IZVORA STRUJE.POMODU ELEKTROVENTILA SMJETENIH TAKOE U ORMARIDU I SA

SAVITLJIVOM CIJEVI DOVODI SE ZATITNI GAS CO2 IZ BOCE O GORIONIKA


7/9

-MIG POSTUPAK JE ELEKTROLUNI POSTUPAK ZAVARIVANJA KO KOGA SE ELEKTRINI LUK

USPOSTAVLJA IZMEU OATNOG MATERIJALA ICE,KOJA SE KONTINUALNO OVOI I TOPI,I

OSNOVNOG MATERIJALA U ZATITI INERTNOG GASA (M-METALNA ELEKTRODA,IG-INERTNI GAS)

4.ZAVARIVANJE NETOPIVOM ELEKTROOM U ZATITI INERTNOG GASA WIG(TIG)POSTUPAK

-ELEKTRINI LUK SE USPOSTAVLJA IZMEU NETOPIVE VOLFRAMSKE ELEKTROE I OSNOVNOG

MATERIJALA U ZATITI INERTNOG GASA.U ZONU EL LUKA SE OAJE TOPIVA ICA,OATNI

MATERIJAL

-PRENOSTI TIG POSTUPKA:OLINO SE ZAVARUJU SVI METALI,STABILNOST LUKA JE VELIKA,AVOVI

IMAJU VRLO LIJEP IZGLE,NEMA IDENJA TROSKE,VRLO VISOKE MEHANIKE OSOBINE,POESAN ZA

ZAVARIVANJE VISOKOLEGIRANIH ELIKA I OBOJENIH METALA

-NEDOSTAVI TIG POSTUPKA:NISKA PROUKTIVNOST,SKUP ZATITNI GAS,ZAVARIVANJE RELATIVNO

SPORO,PRIMJENJUJE SE ZA ZAVARIVANJE TANJIH DIJELOVA

5.ZAVARIVANJE PO ZATITOM PRAHA EPP POSTUPAK

-ELEKTROLUNI POSTUPAK ZAVARIVANJA KO KOGA SE ELEKTRINI LUK,KAO IZVOR TOPLOTE

USPOSTAVLJA IZMEU GOLE TOPIVE ICE I OSNOVNOG MATERIJALA.ICA SE KONTINUALNO OVOI

U LIJEB,A EL. LUK I ISTOPLJENA MASA SU PREKRIVENI SPECIJALNIM PRAHOM,KOJI SE TAKOER

KONTINUIRANO OVOI ISPRE ICE U LIJEB

-PODJELA PRAHA PREMA:

-NAINU OBIVANJA(TOPLJENI,SINTEROVANI,ANGLOMERIRANI)

-HEMIJSKOM SASTAVU(KISELI,BAZINI,NEUTRALNI)

-NAMJENI(VELIKA STRUJNA OPTEREDENJA,VELIKA BRZINA ZAVARIVANJA,VELIKA

PENETRACIJA,ZAVARIVANJE TANKIH LIMOVA,VIESLOJNO ZAVARIVANJE,NAVARIVANJE)

6.ELEKTROOTPORNO ZAVARIVANJE PRITISKOM

-JE ZAVARIVANJE KO KOGA JE IZVOR TOPLOTE ELEKTRINI OTPOR

-PODJELA ELEKTROOTPORNOG ZAVARIVANJE PREMA DIN-U:

-ELEKTROOTPORNO ZAVARIVANJE PRITISKOM(KONDUKTIVNO I INDUKTIVNO)

-ELEKTROOTPORNO ZAVARIVANJE TOPLJENJEM

-KOLIINA TOPLOTE OBIVENA PROLASKOM STRUJE JAINA(A) KROZ NEKI PROVONIK R() U

OREENOM VREMENSKOM INTERVALU(t) JE Q=Rt

-ZAVARIVANJE ISKRENJEM JE POSTUPAK KO KOGA SE PREMETI KOJI SE ZAVARUJU,PRITEU U

ELJUSTI UREAJA KOJE SU PRIKLJUENE NA IZVOR STRUJE TAKO A SE POMICANJEM PREMETA

ZATVARA STRUJNI KRUG,TE I KROZ NJIH PROTIE STRUJA KRATKOG SPOJA

-ZAVARIVANJE ISKRENJEM SE SASTOJI Z TRI FAZE:PREDGRIJAVANJE,ISKRENJE I SABIJANJE

-PARAMETRI:PO. RAZMAK ELJUSTI,VRIJEME PREGRIJAVANJA,ISKRENJA,SABIJANJA,ZAVARIVANJA


8/9

7.ELEKTROOTPORNO ZAVARIVANJE TOPLJENJEMZAVARIVANJE POD ELEKTROTROSKOM

-NE SPAA U GRUPU ELEKTROLUNIH POSTUPAKA.POSTUPAK JE ISTI ZAVARIVANJU PO PRAHOM

O OREENOG TRENUTKA KAA OE O TOPLJENJA PRAHAKADA DOLAZI DO PROCESA

ZAVARIVANJA PO TROSKOM ELEKTRINIM OTPOROM(NE ELEKTRINIM LUKOM)

8.ZAVARIVANJE ELEKTRONSKIM MLAZOM

-SE ZASNIVA NA PRETVARANJU KINETIKE ENERGIJE MLAZA ELEKTRONA U TOPLOTNU ENERGIJUPOTREBNU ZA ZAVARIVANJE.MLAZ ELEKTRONA NASTAJE POMODU ELEKTRONSKOG

TOPA(GENERATORA ELEKTRONA)

9.ZAVARIVANJE LASEROM

-U KONTAKTU SA MATERIJOM OPTIKA ENERGIJA LASERSKIH ZRAKA SE TRANSFORMIE U TOPLOTNU

ENERGIJU VISOKOG INTENZITETA I VISOKE GUSTINE.LASERSKI SNOP SE OMODU OGLEALA ILI SOIVA

FOKUSIRA NA RANI PREMET,PRI EMU RAZVIJENA TOPLOTA ZAGRIJAVA I TOPI OSNOVNI

MATERIJAL I FORMIRA ZAVARIVAKU KUPKU.

-POVEDANJEM INTENZITETA ENERGIJE OLAZI O ISPARAVANJA METALA I O ALJNJEG

PROIRANJA LASERSKOG SNOPA IME SE POSTIE EFEKAT UBOKOG ZAVARIVANJA

-IZVOR ENERGIJE IMA PREDNOSTI U ODNOSU NA OSTALE:

-VISOKU GUSTINU ENERGIJE

-MALI PRENIK SNOPA ZRAENJA

-VISOKA BRZINA ZAVARIVANJA

-OSUSTVO MEHANIKOG KONTAKTA

-ZAGRIJAVANJE U ZATITNOJ ATMOSFERI I VAN NJE

10.ALUMINOTERMIJSKO ZAVARIVANJE

-SE ZASNIVA NA IZRAZITOM AFINITETU ALUMINIJA PREMA KISEONIKU.TOPLOTA POTREBNA ZA

ZAVARIVANJE OSLOBAA SE POSLIJE EGZOTERMNOG PROCESA REUKCIJE ELJEZNOG OKSIA

ALUMINIJOM

-VISOKA TEMPERATURA 2400C

-MJEAVINA ALUMINIJEVOG PRAHA I OKSIA ELJEZA SE NAZIVA TERMIT PA JE POSTUPA POZNAT

KAO TERMITSKO ZAVARIVANJE

11.ZAVARIVANJE TRENJEM

-SE VRI U VRSTOM STANJU PO EJSTVOM TOPLOTE KOJA SE STVARA PRI TRENJU POVRINA KOJE

ZAVARUJEMO.TEMPERATURA OSTIE 950-1300C


9/9

POSTUPCI TERMIKOG REZANJA

-POSTUPCI TERMIKOG REZANJA IJELE SE NA:

-GASNO REZANJE I LJEBLJENJE

-PLAZMA REZANJE

-ELEKTROLUNO REZANJE OBLOENOM ELEKTRODOM

-REZANJE POMODU LASERA

-GASNO REZANJEJE POSTUPAK RAZVAJANJA METALA SAGORJEVANJEM U MLAZU ISTOG

KISEONIKA.DA BISE OSTVARILO KORISTI SE TOPLOTA NASTALA IZGARANJEM NEKOG GORIVOG GASA

UZ POMOD KISEONIKA

-MOGUDE JE REZATI I O EBLJINE 2,5m A PROCES SE OVIJA NA SLJEEDI

NAIN:3*FE+2*02=FE3O4+TOPLOTA

-PLAZMA REZANJESE OVIJA PO VISOKO PREGRIJANOM SMJESOM GASOVA U ELEKTRINOM LUKUISTOSMJERNE STRUJE.U OVOM POSTUPKU SE POSTIU I TEMPERATURE PREKO 30 000C.POSTOJE

REZANJA PLAZMOM SA DIREKTNIM I INDIREKTNIM LUKOM

-PRIMJENJUJE SE O EBLJINA 125mm PRI MAINSKOM REZANJU I 500mm PRI RUNOM REZANJU

-REZANJE I LJEBLJENJE UGLJENOM ELEKTROOM SE OSTVARUJE TAKO DA SE UGLJENA ELEKTRODA

PREKO SPECIJALNOG RAA SPOJI NA PLUS POL A OSNOVNI MATERIJAL NA MINUSPOL IZVORA

JEDNOSMJERNE STRUJE

-MLAZ KOMPRIMIRANOG ZRAKA IMA PRITISAK 500-700kPa

-POTREBAN JE IZVOR ISTOSMJERNE STRUJE VECE JAINE (300-700A)

ISPITIVANJE I KONTROLA ZAVARENIH SPOJEVA

-POSTUPCI ISPITIVANJA SE MOGU PODIJELITI U DVIJE SKUPINE:

-POSTUPCI PRI KOJIM PRILIKOM ISPITIVANJA DOLAZI DO RAZARANJA ZAVARENOG

SPOJA(METODE RAZARANJEM)

-POSTUPCI ZAVARIVANJA KOD KOJIH NIJE POTREBNO RAZARATI ZAVARENI SPOJ DA BI SE

STEKLO SAZNANJE O NJEGOVOM KVALITETU(METODE BEZ RAZARANJA)

-METODE BEZ RAZARANJA:PROZRAAVANJE JONIZIRAJUDIM ZRACIMA,ISPITIVANJE POMODU

ULTRAZVUKA,MAGNETNIH METOA,VRTLONIH STRUJA,PENETRANTNIH TENOSTI,PRITISKOM I

VAKUUMOM

-METODE SA RAZARANJEM:MEHANIKA ISPITIVANJA,METALOGRAFSKA ISPITIVANJA I ISPITIVANJE

HEMIJSKOG SASTAVA

-MEHANIKA SU:ISPITIVANJE ZATEZANJEM,SAVIJANJEM,ILAVOSTI,TVRODE,NA

PUZANJE,ZAMOR,KARAKTERISTIKA MEHANIKE LOMA,TRANZITNE TEMPERATURE

Documents

ZAVARIVANJE (4)