31
Zeewateraquariums Succesvol inrichten Natuurlijk onderhoud 67 infobrochure

Zeewateraquariums

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Zeewateraquariums. Succesvol inrichten. Natuurlijk onderhoud.

Citation preview

Page 1: Zeewateraquariums

Zeewateraquariums

Succesvol inrichtenNatuurlijk onderhoud

67 infobrochure

Page 2: Zeewateraquariums

De zee: een indrukwekkende leefruimte ............. 3

Welke dieren zijn geschikt en welke niet?.............................................. 4

Voorwaarden voor een natuurgetrouwe biotoop .......................... 7

Aquarium inrichting:de ondergrond ............................................ 8de biologische filtering ............................. 9de techniek .................................................. 11het zeewater................................................ 12het landschap .............................................. 13

De nieuwe leefomgeving heeft tijd nodig ........................................... 14

Het inzetten en gewennen van de dieren ............................................... 15

Ieder dier eet anders.................................. 16

Gezonde lekkernijen en specialiteiten.... 17

Regelmatig onderhoud: de watercheck ............................................. 18

Het samenspel van: pH-waarde, kooldioxide en carbonaathardheid ......... 22

Van ammonium tot nitraatafbouw: de stikstofkringloop ................................... 24

Het calciumgehalte..................................... 26

Strontium en sporenelementen .............. 27

Wanneer een dier ziek wordt ................... 28

Alles wat u al altijd over zeewater wilde weten ................................................. 31

2

Inhoud

2

Page 3: Zeewateraquariums

3

Bijna twee derde van het aardoppervlak bestaat uit water.Daarvan is het grootste deel open oceaan. De meeste vis-soorten leven in de directe omgeving van koraalriffen enatollen. Deze soortrijke ondiepwater vissen komen voor onszeeaquarium bijzonder in aanmerking, omdat ze in eenbeperkte ruimte in gematigde of warme tropische strekenleven.

Het rifaquarium zelf is een klein ecosysteem waar talrijkefactoren een rol spelen. Vandaag de dag is het steeds vakermogelijk om rifvormende gesteente, leder en weekkoralenduurzaam te onderhouden en zelfs te vermeerderen. Ookkweekresultaten van zeewatervissen zijn geen uitzonde-ring meer.Opdat alle organismen zich goed zouden ontwikkelen,moeten wij wel op een aantal dingen letten. Deze infobro-chure probeert u in beknopte vorm de belangrijkste voor-waarden te geven voor een succesvol zeewateraquarium.Maar deze brochure kan en mag niet de noodzakelijke vak-literatuur vervangen, die het precieze onderhoud en deverzorging van de talrijke soorten weergeeft.

3

De zee: een indrukwekkende leefruimte

Page 4: Zeewateraquariums

Welke dieren zijn geschikt en welke niet?

Onderhoud vriendelijke zeewaterbewoners om mee te beginnen

4

Wanneer in een aquarium koralen, garnalenen andere lagere dieren gehouden worden,wordt de keuze van vissen daardoor be-perkt. Vele vissen zijn rovers die kleinerevissen, garnalen of koraalpoliepen eten.Maar ook vreedzame vissen kunnen proble-matisch zijn: zo moeten zeepaardjes zeervaak worden gevoerd, wat het water extra

kan belasten. Ook eten ze zeer langzaam,zodat andere vissen het voer voor hun neuswegkapen. Verder willen ze een zeer “rus-tig” aquarium en komen daardoor minderin aanmerking voor een aquarium voorlagere dieren. Vlagbaarzen (Anthias soor-ten) zijn zeer mooie maar ook bijzonderveel eisende vissen.

Rifbaarzen (Chromis, Dascyllus, Chrysiptera) Grondels (Cryptocentrus, Valencienna)

Kardinaalbaarzen (Sphaeramia, vroegereApogon)

Anemoonvissen (Amphiprion)

Lipvissen (Macropharyngodon) Chirurgijnvissen (Acanthurus, Zebrasoma)

Geschikte vissen, die ook samen met lageredieren in een aquarium kunnen worden

gehouden, zijn bijvoorbeeld:

Page 5: Zeewateraquariums

Koralen

Welke dieren zijn geschikt en welke niet?

5

Sommige koralen herbergen in hun weefselalgen, de zogenaamde zooxanthellen. Dezekoralen worden niet gevoerd omdat ze allenoodzakelijke voedingsstoffen uit dezezooxanthellen halen.

Andere koraalsoorten, die zich niet metzooxanthellen voeden, moeten wordengevoerd. Omdat het voer van deze koralen(bijv. Keniaboompjes, zeeveren, Tubastrea-

soorten) het water sterk belast, wordt tochzeker in het beginstadium ervan afgeradendeze soorten in te zetten, omdat de ver-zorging voor een beginner moeilijk is.

De volgende lagere dieren zijn bij eengoede waterverzorging robuuste aquarium-bewoners:

Lederkoralen (Sarcophyton, Lobophyton,Sinularia)

Schijfanemonen (Discosoma)

Zeeanemonen (bijv. symbioseanemonenvoor anemoonvissen)

Schaaldieranemonen (Protopalythoa, Zoan-thus)

Met een beetje ervaring ook gesteente-koralen (Acropora, Porites e.a.)

Page 6: Zeewateraquariums

Welke dieren zijn geschikt en welke niet?

6

GarnalenVeel garnaalsoorten zijn eenvoudig te hou-den; ze voeden zich met voederresten. Dezogenaamde poetsgarnalen (bijv. Hippo-lysmata grabhami) bevrijden de vissen vanectoparasieten.

Zee-egelEen aantal zee-egelsoorten voedt zich uit-sluitend met algen en is daardoor zeer nut-tig voor het bestrijden van algen.

ZeekomkommersZeekomkommers zijn ook goede rest-verdelgers die de ondergrond op zoek naarwat eetbaars doorwoelen en zo los maken.Vraag bij de aankoop van zeekomkommersechter zeker inlichtingen in de gespeciali-seerde handel. Een aantal soorten geeft bijverwonding maar soms ook zonder herken-bare reden voor vissen zeer giftige stoffenaf.

Page 7: Zeewateraquariums

Voorwaarden voor een natuurgetrouwe biotoop

7

AquariumgrootteBij het houden van een aquarium geldtalgemeen: des te groter het aquarium deste eenvoudiger de verzorging.

In een groter aquarium zijn door het hogevolume de waterwaarden stabieler als in eenkleinere. Natuurlijk kan men ook in een 100 laquarium gunstig biologische voorwaardenscheppen, maar bij de minste verandering,zullen onderhoudsfouten meteen doorwer-ken en zich sterk uiten.

Bijna alle zeewatervissen hebben een terri-torium dat fel verdedigd wordt tegenindringers. Daarom adviseren wij een 200 laquarium als minimum, ook omdat er daneen gevarieerder visbestand gehouden kanworden.

Wanneer in de onderkast een biofilter-systeem moet worden geïnstalleerd (bij-voorbeeld een vloeifilter), moet het aquari-um een voldoende groot boorgat voor eenwateroverloop hebben.

Optimale belichtingVoor belichting van zeewateraquariumsworden tl-buizen, Halogeen metaallampen(HQI bijvoorbeeld) of de opvolger HCI bij-voorbeeld CDM of een combinatie van dezelampen gebruikt.

Bij gebruik van tl-buizen mag de water-diepte niet meer dan 50 cm bedragen. Doorgebruik te maken van sera combi-reflectorword de lichtopbrengst van de tl-buis ver-hoogd tot 100%.

Als er alleen tl-buizen wordengebruikt, moeten er lampengebruikt worden die een verschil-lend lichtspectrum hebben omdaarmee een optimale lichtver-houding te verkrijgen. Wij advi-seren voor de voorgrondverlich-ting sera deep sea special.Deze heeft een actinisch blauwzeewaterlicht met een specifiekspectrum van 380 – 450 nm, eenlichtverhouding zoals in eentropisch rif. Door het blauwelichtspectrum bevordert dezede groei en de kleurenprachtvan lagere dieren, koralen ensieralgen.Op de achtergrond adviserenwij de sera blue sky Royal omzo het tropisch daglicht in het aquarium testimuleren.

Bij aquariums die overwegend bezet zijnmet zeer licht behoeftige lagere dieren uitde ondiepste water zones. Bijvoorbeeldaquariums met diepte meer dan 50 cmmoet men er naast het HQI licht altijd eenblauw licht bijvoorbeeld sera deep sea spe-cial inzetten om zo de kleurenpracht vande koralen te accentueren.

Ondergrond en standplaatsHet aquarium moet op een styropor of eenschuimstofmat geplaatst worden (serathermo-safe) om het barsten of scheurenvan de ruiten te vermijden. De opstellings-plaats van het aquarium moet zo wordengekozen dat er zo weinig mogelijk daglichtop valt, anders zou de groei van ongewens-te algen sterk worden bevorderd.

Page 8: Zeewateraquariums

Aquarium inrichting: de ondergrond

8

De belangrijkste opdracht voor de ondergrond bestaat erinaan de aërobe bacteriën (die veel zuurstof nodig hebben) inde bovenste lagen en aan de zonder zuurstof levende (an-aërobe) bacteriën in de onderste lagen bijkomende bezet-tingsruimte te bieden.

Voor zeewateraquariums is grofkorrelig koraalzand hetbest geschikt. Het is decoratief en draagt door zijn kalkge-halte bij tot het stabiliseren van de pH-waarde.

Een aantal vissoorten (bijvoorbeeld lipvissen en grondels)hebben absoluut een zone nodig met zanderige bodemomdat ze zich voor hun nachtrust ingraven. Voor deze vis-sen wordt in de ondergrond een afgescheiden zone metkoraal of kwartszand ingericht. Vraag in de gespecialiseerdehandel na hoe dik de zandlaag in deze zone moet zijn.

De rest van het bodemoppervlak wordt met een laag graf-koraalzand van ongeveer 3 cm afgedekt. Het verdient deaanbeveling de verschillende bodemsoorten met stenenvan elkaar te scheiden zodat er geen vermenging ontstaat.

Page 9: Zeewateraquariums

Aquarium inrichting: de biologische filtering

9

1. Voorfiltering(mechanische waterreiniging)

sera filterwatten en sera biofibres filtreren de groterevaste verontreiniging eruit (zoals voederresten, afgestor-ven algendelen). Deze filtermaterialen moeten regelmatiggereinigd worden om waterbelasting door afvalstoffen tevermijden en om een goede doorstroom van water tegaranderen. Alleen op deze manier blijven de filtermedia inhet hoofdfilter langer actief en levende bacteriën in het fil-ter kunnen optimaal schadelijke stoffen zoals ammoniumen nitriet afbouwen. Teveel schoonmaken heeft nadeligeinvloed op de bacterieculturen van het filter. Daarbij komtdat onze nuttige zeewater “medewerkers” zich beduidendlangzamer vermeerderen dan hun zoetwater “collega’s”.Daarom adviseren wij regelmatig toevoegen van seraammovec om zo de bacterieculturen optimaal te houden.

2. Hoofdfiltering(biologische waterreiniging)

Nuttige bacteriën uit sera ammovec reinigen het zeewaterdoor het biologisch afbreken van schadelijke stoffen.Omdat te kunnen, hebben ze een “huis” nodig. Idealenatuurgetrouwe leefomgeving voor bacteriën levert serabiopur en sera siporax waarbij 1 l sera siporax de gelijkehoeveelheid “onderdak” biedt aan bacteriën als 34 l kera-misch filtermateriaal.Tussen sera biopur en sera siporax komt een laag sera bio-fibres om eventuele grovere verontreinigingen tegen tehouden.

In de sera bio-binnenfilters B 200 en B 400 wordt het zee-water trapsgewijs gereinigd.

sera filterwatten

sera super carbonsera biopur

bijvoorbeeld sera siporax®

sera biofibres

sera biofibres

Page 10: Zeewateraquariums

Aquarium inrichting: de biologische filtering

10

De biologische afbraak vanschadelijke stoffen in hethoofdfilter

Miljoenen nuttige sera ammovecfilterbacteriën zetelen zich insera siporax en reinigen het

aquariumwater. Ze verwerken on-der andere algendelen, voederres-

ten en visuitscheidingen tot ammo-nium.

sera siporax biedt de veelvoudige water-micro-organismen een natuurlijke leefom-geving.Het extreem hoge aandeelaan tunelstructuur metopen poriën zoals in serasiporax maakt een idealeverzorging met voedings-stoffen en fris water moge-lijk. Daardoor voelen de rei-nigingsbacteriën zich goeden kunnen hun werk ver-richten. Gelijktijdig garan-deert sera siporax eensnelle en ononderbrokenafvoer van afbraakproducten.

sera ammovec filterbacteriën zetten on-der andere algendelen, voederresten envisuitscheidingen in ammonium om.

Ammoniak en ammonium worden aanslui-tend door bacteriën omgezet in nitriet.

Bacteriën zetten nitriet om in nitraat.Nitraat is vooral schadelijk voor lagerediersoorten en bevordert bovendien degroei van algen. Een langzame filter metsera siporax, die het nitraat biologischafbreekt, zorgt hier voor de oplossing.

Met schuimspanen kan de belasting van hetwater door eiwitstoffen en andere orga-nische substanties worden verminderd. Zemoeten regelmatig worden gereinigdzodat afgeschuimde afvalstoffen niet terugin het water geraken.

Page 11: Zeewateraquariums

Aquarium inrichting: de techniek

11

FilterHet sera bio-binnenfilter B werd volgens de

eisen voor een opti-male filtering ont-wikkeld.Hij is moeiteloos aande bovenkant toegan-kelijk zodat het voor-filtermateriaal kanworden vervangenzonder het biologi-sche filtermateriaal teschaden. Door deopdeling in 3 filterka-mers (zie pagina 9)kunnen meerdere fil-termaterialen gelijk-

tijdig worden ingezet en indien nodig eenbepaalde component bijvoorbeeld actievekool binnen de kortste keren vervangenworden zonder het gehele filter te moetendemonteren. De oppervlakte uitloop vanhet sera bio-binnenfilter B verwijdert opbetrouwbare wijze organische belasting enongewenste bacteriën (kaamvlies).Bij een binnenfilter met een sponsinzetwordt het filterend vermogen aanzienlijkverhoogd als de spons wordt vervangendoor sera siporax. De werking van deze fil-ters wordt door gebruik van sera biofibresals voorfilter materiaal duidelijk verhoogd.

De sera binnenfilters L60, L 150 en L 300 zijnvoor quarantaine,kweek en voederdieraquariums tot 300 luitstekend geschikt.Het water wordt nietalleen gefilterd maarook verrijkt met zuur-stof. Schuimstof patro-nen met fijne poriënverhinderen dat kleinedieren door het filterworden aangezogen.

RegelverwarmingDe sera regelverwarming voor aquariummoet worden aangebracht in de helderwa-ter-kamer van het sera bio-binnenfilter B,omdat bewegelijke wervelloze onder ande-re anemonen of slakken bij direct contactbeschadigd kunnen worden.

PompenDoorstromingspompen zijn het hart in eenzeewateraquarium. Ze creëren voor de die-ren de natuurlijke waterbeweging. Dezemoeten zo geïnstalleerd worden dat er inhet aquarium geen stilstaand water zoneskunnen ontstaan waar zich voederrestenen afgestorven materiaal verzamelen kun-nen. Daarom worden meerdere sera onder-waterpompen zo aangebracht dat hetwater zowel voor als achter de decoratiecontinu in beweging blijft. Met behulp vanschakelklokken kan een natuurlijk stro-mingspatroon, bijvoorbeeld eb en vloed vrijeenvoudig worden nagebootst. Als alterna-tief voor de sera onderwaterpompen kuntu ook de sera binnenfilter F inzetten. Bijdeze is de aanzuigopening met een sponsbeschermd en verhindert zo het aanzuigenvan kleine dieren.

50 watt18,5 cm

25 watt18,5 cm

150 watt30 cm

100 watt22 cm

75 watt22 cm

300 watt35 cm

250 watt35 cm

200 watt30 cm

50 watt18,5 cm

25 watt18,5 cm

150 watt30 cm

100 watt22 cm

75 watt22 cm

300 watt35 cm

250 watt35 cm

200 watt30 cm

Page 12: Zeewateraquariums

Aquarium inrichting: het zeewater

12

Zeezout: de belangrijkste factorOmdat het gebruik van natuurlijk zeewaternauwelijks haalbaar is, moet het zeewatervoor het aquarium uit ommekeer osmose-water en zeezout worden bereid. Zee-bewoners in het aquarium hebben een sta-biele verhouding nodig zonder al te groteschommelingen. sera zeezout bezit eenexcellente homogeniteit en lost snel engeleidelijk zonder restanten op voor kristalklaar zeewater. Door het natuurlijke buffer-systeem in zeezout blijft de pH-waarde pre-cies en zuiver binnen een correct bereik.sera zeezout bezit een natuurlijke pH en KH waarde en is nitraat, silicaat en fosfaatvrij. Met sera zeezout voorbereid water

heeft een biolo-gisch juiste calci-um en magnesiumgehalte.

Het water in het aquariumvoorbereidenHet lege aquarium wordt gevuld met om-

mekeer osmosewater, danwordt vervolgens onder con-stant roeren de juiste hoeveel-heid zeezout toegevoegd. serazeezout lost op zonder restan-ten na te laten. Aansluitendwordt het zeewater gedurende24 uur met op de bodem liggen-de stromingspompen die hetwater krachtig in beweginghouden met sera aqumarinbehandeld. Door een thermos-taatverwarming wordt hetwater op de juiste temperatuurgebracht.

Juiste verhouding van hetzoutgehalteDaarvoor bestaan er twee mogelijkheden,die ook kunnen worden gecombineerd:

1 De sera areometer wordt vrij drijvend inhet aquarium geplaatst. Hij toont de

dichtheid van het water op degeïntegreerde schaalverdelingaan. In aquariums met lagere die-ren moet de dichtheid 1,022 –1,024 g/cm3 bij een watertempe-ratuur van 25 °C bedragen. Wan-neer de temperatuur van hetaquariumwater van deze waardeafwijkt, moet de gemeten dicht-heid aan de hand van een geschik-te tabel worden omgerekend.

2 Door de geleidbaarheid worden dezoutconcentratie van brak water, zee-

water en de totale belastingsgraad in zoet-water vastgesteld. De sera geleidbaarheids-meter kan tussen het µS/cm- (zoetwater)en het mS/cm- (zeewater) meetgebied wor-den omgeschakeld en is daardoor zeerbreed toepasbaar. Het is ideaal voor bezit-ters van meerdere aquariums, kwekers endierenspeciaalza-ken. Verdere ge-bruiksmogelijk-heden zijn bijv. dek w a l i t e i t s c o n -trole van osmo-sewater en hettesten van deco-ratiemateriaal ofactiefkool op deafgifte van zout in het water.

Een te hoog zoutgehalte: verdunnen meteen beetje ommekeer osmosewater

Een te laag zoutgehalte: voorzichtig toedie-nen van een beetje zeezout

Dichtheid Zoutgehalte Zoutgehalte Zoutgehalte

bij 33 ‰ 34,5 ‰ 36 ‰

16 °C 1,025 g/cm3 1,026 g/cm3 1,0265 g/cm3

20 °C 1,0235 g/cm3 1,025 g/cm3 1,0255 g/cm3

25 °C 1,022 g/cm3 1,023 g/cm3 1,024 g/cm3

28 °C 1,0215 g/cm3 1,0225 g/cm3 1,023 g/cm3

30 °C 1,020 g/cm3 1,0215 g/cm3 1,0225 g/cm3

Page 13: Zeewateraquariums

Aquarium inrichting: het landschap

13

Aan de fantasie worden bij het nabouwen van een onder-waterlandschap geen grenzen gesteld. Belangrijk is alleendat de opgebouwde constructies stabiel zijn. Plastic kabel-binders uit de elektrohandel kunnen daarbij behulpzaamzijn. Ook met siliconenrubber kunnen de opgebouwdeconstructies op een veilige manier met elkaar worden ver-bonden.

Onder deze constructies moet een plaat uit plexiglas wor-den gelegd om de grondplaat voor beschadigingen te vrij-waren.

Het aquarium moet bij voorkeur met “levende stenen”worden ingericht. Waar de term “levend” vandaan komt,wordt al na enkele dagen duidelijk.

Naast levende stenen zijn er ook dolomiet stenen, kalk ofzandsteen, graniet, basalt en tufsteen veel gebruikte mate-rialen.

Vissen, kreeften en andere dieren van een zeewateraqua-rium hebben nood aan mogelijkheden om zich te verber-gen. Uit het rifgesteente kan men zeer makkelijk schuil-plaatsen, grotten en overhangende rotsen bouwen.

Page 14: Zeewateraquariums

De nieuwe leefomgeving heeft tijd nodig

14

Ontwikkeling nuttige bacteriënNadat u de kleine onderwaterwereld inge-richt hebt, moeten zich er verschillendeschadelijke stoffen afbrekende bacteriën

ontwikkelen. Deze verhinderende opbouw van schadelijkeammonium en nitriet concen-traties (zie ook pagina 10). Dezebacterieculturen vermeerde-ren zich in zeewater verhou-dingsgewijs zeer langzaam.Daarom is het zinvol tijdens deopstart periode regelmatigsera ammovec toe te dienen.Met sera ammovec krijgt hetzeewater een juiste opstarthulp.

Het is in deze fase erg belangrijk het ammo-nium- en nitrietgehalte regelmatig te con-troleren. Zodra de sera ammonium/ammo-niak-Test en de sera nitriet-Test geen scha-delijke waarden meer aantonen, kunnengeleidelijk meer en meer lagere dieren envissen worden ingezet.

Er komt leven in

Samen met de “levende stenen” zijn ontel-bare kleine diertjes en zeker ook een aantalmooie algensoorten in het aquariumterechtgekomen. Deze worden in dekomende periode zichtbaar. Het valt echterniet uit te sluiten dat een aantal op delevende stenen woonachtige dieren (bij-voorbeeld zwammen) niet overleven.

Wanneer een lagere diersoort duidelijk nietgedijt, moet deze onmiddellijk uit het aqua-rium worden verwijderd om te vermijdendat het water te sterk zou worden belast. Inelk geval moeten bacteriënculturen wor-den ingebracht om de schadelijke stoffen afte breken.

De verlichtingGedurende deze fase wordt de aquarium-verlichting voor een week uitgeschakeldom beginnende algengroei tegen te gaan.

Na een week zonder belichting wordt delichtintensiteit elke dag versterkt. De leven-de stenen beginnen nu hun naam alle eeraan te doen. Dagelijks vallen er nieuwe le-vende wezens te ontdekken. Zeeanemo-nen, sieralgen, schaaldieren en nog veleandere diertjes bevolken in korte tijd hetminiatuurrif.

Page 15: Zeewateraquariums

Het inzetten en gewennen van de dieren

15

Sommige zeedieren mogen het water bijhet overzetten niet verlaten. Slechts enkeleseconden aan de lucht kan al dodelijkegevolgen hebben. Tot deze voor luchtgevoelige dieren behoren zee-egels, zee-komkommers, zeesterren en kogelvissen.

Let er daarom al bij het aankopen op datdeze dieren onder water in de transport-zakjes worden overgezet. Vraag in degespecialiseerde handel na hoe u de door ugekochte diertjes in het aquarium moetoverzetten.

Thuis worden de transportzakjes met depas verworven vissen en lagere dieren geo-pend en naast elkaar in een klaargemaakteemmer geplaatst. Binnen het volgende halfuur, bij heel gevoelige diertjes ook voor eenduidelijk langere periode (raadpleeg hier despecialist), wordt aquariumwater in hetzakje gedruppeld. Een luchtslang die meteen slangklem wordt vernauwd, is hiervooreen geschikt hulpmiddel.

Zo wennen de dieren niet alleen aan de“nieuwe” watertemperatuur maar vooralook aan de andere waterparameters (zout-gehalte, pH-waarde enz.).De emmer moet tijdens de tijdsduur don-ker staan, tevens moet de aquariumverlich-ting uitgeschakeld worden. De dieren zijnin het donker minder blootgesteld aanstress en daarbij rustiger.

Wanneer de nieuwe diertjes aan het aqua-riumwater geacclimatiseerdzijn, worden ze voorzichtigovergezet. Een voldoendegroot glas kan hierbij eengoede hulp zijn.

sera aqumarin versnelt hethelingsproces van de slijmhuidbij eventuele transportletsels.

Probeert u zoveel als mogelijkdieren uit de nakweek te be-machtigen. Tevens moet u eropachten dat u dieren aanschaftdie werkelijk in uw aquariumpassen en thuis horen!

Page 16: Zeewateraquariums

16

Ieder dier eet anders

De hoofdmaaltijdenZeewatervissen hebben veel meer jodiumen andere mineralen nodig dan zoetwater-vissen. Meer dan 50 verschillende grond-stoffen in sera visvoeding zorgen voor enevenwichtig natuurgetrouwe voeding vanuw aquarium bewoners. Daardoor wordthet natuurlijke afweersysteem verhoogden gebrekverschijnselen worden vermin-derd. Alle sera voedersoorten zijn bijzon-der fosfaatarm.

sera marinvit plus voor ver-zorging van sieralgen, steen-koralen en ander lage dieren.Deze voedingsstof complexbevat strontium en sporenele-menten in de biologisch juisteverhouding.

sera coraliquid een energierijkvloeibaar voer op plantenbasis,is speciaal ontwikkeld voor fil-trerende lagere dieren.

sera GVG-mix marin iseen vlokkenvoer met lek-kernijen voor alle zeewa-tervissen. Dit veelzijdigebasisvoer bevat jodium enandere mineralen uit zee-algen, krill, plankton enandere waardevolle grond-stoffen zoals muggenlar-ven, daphnia en artemia

shrimps (artemia garnalen).

Voor vissen die hun voertussen koraaltakken, in demiddelste waterlagen of opde bodem zoeken, is seragranumarin een ideaal voer.Het zakt langzaam naarbeneden, wordt snel weeken behoudt toch lange tijdzijn vaste consistentie. Daar-door wordt de belasting van

het water in ruime mate vermeden.

Page 17: Zeewateraquariums

17

Gezonde lekkernijen en specialiteiten

17

sera flora geeft aanplantenetende dierenbelangrijke plantaardigeproteïnen, mineralen enballaststoffen.

sera O-nip tabletten be-staan voor de helft uit diep-gevroren voederdiertjes envoor de andere helft uithoogwaardig vlokkenvoer.Het is een perfect voer voor

alle dieren. De tabletten hechten zich aanhet aquariumglas en lokken door hunonweerstaanbaar aroma zelfs schuwe die-ren naar uw blikveld.

sera Spirulina Tabs hechtenzich ook aan het aquariumglasvast. Deze zuiver plantaardigetabletten van premiumkwa-liteit bestaan voor 20% uit de

waardevolle spirulina-alg. Voor algeneten-de dieren zoals de chirurgijn- of slijmvis zijnsera Spirulina Tabs onontbeerlijk.

sera Plankton Tabs bevatteneen bijzonder hoog aandeelaan diepgevroren, vacuümge-droogd plankton. Voor hetvoeren van de vissen worden

de tabletten gewoonweg in het aquariumgebracht. De lagere dieren worden gerichtgevoerd, bijvoorbeeld met een pincet ofeen kunststofbuis.

sera FD Artemia Shrimpsbestaat uit zachte salina-kreeftjes.

sera microgran is een granu-laatvoer voor jonge vissen envissoorten met een kleinemuil. De evenwichtige samen-stelling en het multivitaminen-

complex maken van sera microgran eenperfect, voedzaam basisvoer voor deze vis-sen.

Voor het kweken van vis-broedsel en garnalenlarven issera micron uiterst geschikt.Ook lagere dieren en vissen diestoffijn voedsel nodig hebben,worden met sera micron ge-voerd.

sera FD Krill is een rijk aancarotine, kleine kreeftsoort,die in de oceaan leeft enplankton eet. sera FD Krill isrijk aan proteïne en ideaal om

de vissen te versterken en hun paaibereid-willigheid te verhogen.

Page 18: Zeewateraquariums

Regelmatig onderhoud: de watercheck

18

WaardenWanneer meten?

pH

wekelijks

KHCarbonaat-hardheid

wekelijks

CaCalcium

wekelijks

Geleidbaarheid

wekelijks

Dichtheid

wekelijks

NH4/NH3Ammonium/Ammoniak

wekelijks

NO2Nitriet

wekelijks

Ideale waarde

8,0 – 8,5

8 – 12 ºdKH

400 tot 450 mg/l

50 – 54 mS/cm

1,022 – 1,024 g/cm3 bij 25 ºC

ideaal: 0,0 mg/l

vanaf 0,02 mg/l gevaarlijk

afhankelijk van pH-waarde

ideaal: 0,0 mg/l

0,3 – 0,9 mg/l NO2 (komt overeenmet 0,1 – 0,3 mg/l NO2-N):waterbelasting

vanaf 0,9 mg/l NO2 (komt over-een met 0,3 mg/l NO2-N): gevaarlijk voor vissen

3,3 mg/l NO2 (komt overeen met1,0 mg/l NO2-N): acuut levensge-vaar voor vissen

Waarde te hoog – dalen ⇓Waarde te laag – verhogen ⇑

⇓ • gedeeltelijke waterverversing metzuurder water

• CO2 toegeven

⇑ • sera pH-plus

⇓ • gedeeltelijke waterverversing

⇑ • sera KH/pH-plus

⇓ • gedeeltelijke waterverversing

⇑ • sera calcium plus toevoegen

⇓ • gedeeltelijke waterverversing metwater met een lagere geleidbaarheid

⇑ • verhoudingsgewijs sera zeezouttoevoegen totdat de correcte waarde bereikt is

⇓ • gedeeltelijke waterverversing

⇑ • verhoudingsgewijs sera zeezouttoevoegen totdat de correcte waarde bereikt is

⇓ • gedeeltelijke waterverversing (pH-waarde meten)

• stilstaand water zones, door plaatsenvan stromingspompen, vermijden

• sera ammovec toevoegen

• filtercontrole/-reiniging

• visbezetting reduceren

• spaarzaam voeren

⇓ • sera ammovec toevoegen

• filtercontrole

• spaarzaam voeren

• controleren of vissen en andere dieren afwezig zijn

• gedeeltelijke waterverversing

• oorzaak wegwerken

⇓ • gedeeltelijke waterverversing

• na 12 – 24 uur opnieuw een gedeeltelijke waterverversing

Page 19: Zeewateraquariums

Regelmatig onderhoud: de watercheck

19

WaardenWanneer meten?

NO3Nitraat

wekelijks

MgMagnesium

wekelijks

PO4Fosfaat

wekelijks

CuKoper

Vers water

Onpasselijkheidbij de vissen

O2Zuurstof

om de2 weken

ClChloor

Water-verversing

Nieuwe inrichting

Ideale waarde

ideaal: maximaal 20 mg/l

vanaf 20 mg/l

meer dan 100 mg/l

ca. 1300 mg/l

max. 0,1 mg/lideaal: onder 0,05 mg/l

ideaal: 0,0 mg/l (elke aantoonbare hoeveelheid isvoor lagere dieren acuut levens-bedreigend of dodelijk)

boven 1,0 mg/l: voor alle leven-de wezens in zeewateraquariumdodelijk

boven 6 mg/l voldoende zuurstof aanwezig

onder 0,02 mg/l

Waarde te hoog – dalen ⇓Waarde te laag – verhogen ⇑

⇓ • een langzame filter met sera siporaxinzetten

• in het biologische filter 1 l sera sipo-rax per 100 l water. Het filter boven-dien met sera ammovec activeren

• regelmatig een gedeeltelijke water-verversing met nitraatarm waterdoorvoeren

• eventueel het visbestand reduceren

• spaarzaam voeren

• afschuimen

• gedeeltelijke waterverversing

⇓ • gedeeltelijke waterverversing

⇑ • sera magnesium plus toevoegen

⇓ • gedeeltelijke waterverversing

• macroalgen inzetten

• spaarzaam voeren

• visbestand reduceren

⇓ • sera aqumarin toevoegen

• uitvoerige waterverversing metkopervrij water, het verse water meteen dubbele dosis sera aqumarinbehandelen

⇑ • snelle verhoging met sera oxypur

• het water doorluchten

• oorzaak opsporen en wegwerken

⇓ • sera aqumarin neutraliseert de werking van chloor

• sera chlorvec toevoegen

• sera ammovec toevoegen

• het water krachtig doorluchten

Page 20: Zeewateraquariums

20

Regelmatig onderhoud

Naast de controle van de waterparametersen de reiniging van het filter zijn er nog eenaantal onderhoudswerkzaamheden dieregelmatig moeten worden uitgevoerd.

Verwijderen van ongewenste algenWanneer in uw aquarium macroalgen zoalsCaulerpa groeien, moet u de groei van dezealgen goed in het oog houden. De snel-groeiende Caulerpa-algen kunnen lageredieren helemaal overwoekeren. Ga bij hetverwijderen van de algen behoedzaam tewerk en verwijder niet te veel algen ineens.

De “blaadjes” van de algen zijn zogenaamde“thalli”. Ze bestaan uit één enkele cel die bijhet onvoorzichtig uitrukken van de algenhaar nitraathoudend celsap in het waterafgeeft. U gaat daarom bij voorkeur alsvolgt te werk:Het rizoom (dat is de wortelstok waaruit deafzonderlijke thalli groeien) bezit naast de

thalli makkelijk breekbare plaatsen, aandewelke de alge behoedzaam kan wordenafgescheiden. Het ongewenste deel van deCaulerpa-algen wordt onmiddellijk uit hetaquarium verwijderd. Let erop dat de algeniet wordt beschadigd omdat anders tochnog celsap ongecontroleerd kan uitlopen.

Maandelijks moet 5 – 10% van het waterworden ververst. Samen met het verversenvan het water moet de ondergrond van hetaquarium worden gereinigd. Gebruik daa-rom bij het verversen van het water eensera bodemreiniger.

Afval verwijderenWanneer zich tussen de waterverversingenin vuil (bijv. afgestorven algendelen) in hetaquarium afzet, verwijdert u dit onverwijldmet behulp van de sera stofzuiger. Nietverwijderde afvalstoffen vormen een sterkebelasting van het water.

Waterverversing

Page 21: Zeewateraquariums

21

Regelmatig onderhoud

Ommekeer osmosewater voorreiniging en aanvullingIn streken met nitraat- en/of fosfaatrijk lei-dingwater wordt de aankoop van eenosmose-omkeerinstallatie of ionenwisse-laar absoluut aanbevolen. Door deze water-reiniging wordt ongeveer 95% van deopgeloste schadelijke stoffen uit het waterverwijderd.Voor waterwisseling, vervanging en ver-dampt water is ommekeer osmosewaterwezenlijk beter geschikt dan leidingwater.Leidingwater moet met sera aqumarin vol-gens gebruiksaanwijzing voorbereid wor-den.Bij een open aquarium die belicht wordenmet hangarmonturen kunnen dagelijksmeerdere liters water verdampen. Ditwater moet regelmatig, het liefst dagelijksmet ommekeer osmosewater aangevuldworden om de verhoging van de zoutcon-centratie te voorkomen.

Verlichting controlerenHet is raadzaam de sera tl-buizen na eenjaar uit te wisselen, omdat tl-buizen in hetalgemeen na deze periode niet meer ge-noeg licht geven. HQI lampen hebben eenlevensduur van max. 2 jaar. Het menselijkoog kan het verminderen van de lichtop-brengst niet waarnemen. Een eenvoudigecontrole mogelijkheid biedt de belichtings-meter uit de fotografie. Vooropgesteld datalle metingen op dezelfde manier plaatsvinden (afstand, hoek e.d).

U gaat op vakantie

Bij korte vakanties (tot 10dagen) moeten de dieren inhun rifaquarium niet wor-den gevoerd. Dankzij delevende stenen beschikthet aquarium over een rij-kelijke fauna van kleinediertjes die voor de voed-selvoorziening volstaat.

Als u voor een langere tijdop vakantie gaat is het aante bevelen een verzor-gingsplan op te stellen.Daarin zou moeten staan:regelmatige toedieningvan sporenelementen (seramarinvit plus) voor de lage-re dieren en het aanvullenvan verdampt water metommekeer osmosewaterom verhoging zoutconcen-tratie te voorkomen. Voorhet voeren zet u afgeteldevoedertabletten klaar (seraO-nip, sera viformo, seraSpirulina Tabs en seraPlankton Tabs). Bij gebruikvan vlokken- of granulaat-voer is het raadzaam ditvoer in dicht versluitbarekunststofdozen voorzienmet het datum (bijvoor-beeld filmdozen uit eenfotowinkel) naast het aqua-rium te zetten. Alle an-deren voedsels kunt u hetbeste achter slot doen.

camera metbelichtingsmeter

de afstanden dehoek pre-cies vast-leggen

de instellingmoet bij elke

meting preciesdezelfde zijn

Page 22: Zeewateraquariums

22

Het samenspel van:

De zeeën vormen het stabielste eco-systeem van de aarde. De zeebewonershebben zich over miljoenen jaren aan cons-tante fysische en chemische parametersaangepast. Omdat deze waarden in denatuur slechts in zeer geringe mate varië-ren, zijn de meeste zeebewoners minderflexibel dan zoetwaterbewoners. Het aqua-riumwater moet dan ook stabiele parame-ters zonder sterke schommelingen verto-nen.

De pH-waarde beschrijft of het water zuur(pH onder 7), neutraal (pH = 7) of alkalisch(pH hoger dan 7) reageert. De pH-waarde innatuurlijk zeewater ligt met 8 tot 8,5 in hetzwak alkalische bereik.

In het aquarium is de pH-waarde ’s mor-gens lager dan ’s avonds. Dat is daaraan tewijten dat in de loop van de dag kooldio-xide (CO2) door de algen wordt opge-nomen. Door het zuurverbruik stijgt de pH-waarde in de loop van de dag.

De in het water aanwezige carbonaathard-heid (KH) werkt als buffer. Deze is in staatzuren te neutraliseren en zo de schomme-lingen van de pH-waarde tot op een be-paalde hoogte op te vangen. Om een voorzeewateraquariums voldoende sterke buf-ferwerking te garanderen, mag de carbo-naathardheid niet onder de 8 ºdKH zakken.

Met de sera kH-Testwordt de carbonaat-hardheid snel en pre-cies bepaald.

De verhoging van decarbonaathardheid ver-loopt snel en veilig metsera KH/pH-plus.

Ook de pH-waarde vanhet aquariumwatermoet regelmatig wor-den gecontroleerd. Desera pH-Test maakt hetbepalen van de pH-waarde erg eenvoudig.

Een nog nauwkeurigere mee-ting lukt met de sera pH-meter. Een verhoging van depH-waarde wordt met serapH-plus gerealiseerd.

Page 23: Zeewateraquariums

23

pH-waarde, kooldioxide en carbonaathardheid

Bij een sterke beplanting met macroalgen(Caulerpa, Halimeda, enz.) stijgt de pH-waarde omwille van de hoge CO2-behoeftegeleidelijk tot boven de 8,5.

De eenvoudigste en natuurlijkste methodeom de pH-waarde te verlagen en te stabili-zeren is het verzorgen van aquariumwatermet kooldioxide. De juiste toevoeging vankooldioxide realiseert u met het sera CO2-bemestingssysteem en de seramic CO2-stuurinstallatie.

De seramic CO2-stuurinstallatie wordt inge-steld op de juiste pH-waarde en stelt doorde gedoseerde toevoeging van CO2 de pH-waarde automatisch correct in. Hetkooldioxide wordt via de uiterst efficiënteCO2-reactor zonder verlies in het aquarium-water gebracht. Wanneer de gewenste pH-waarde is bereikt, wordt de toevoer vankooldioxide automatisch onderbroken. Zocontroleert en regelt de seramic CO2-stuur-installatie op betrouwbare wijze de pH-waarde in het aquarium.

De CO2-behoefte in een zeewateraquariumis aanzienlijk en mag niet worden onder-schat. Zelfs wanneer het aquarium niet re-gelmatig met CO2 zou worden verrijkt,raden wij aan CO2 steeds ter beschikking te

houden. Op deze wijze is hetmogelijk onmiddellijk in tegrijpen wanneer de pH-waarde en het ammoniumge-halte te zeer zouden stijgen(zie paragraaf “de stikstof-kringloop” en “de water-check”).

Page 24: Zeewateraquariums

24

Van ammonium tot nitraatafbouw:

Laten wij nu de stikstofkringloop eens vannaderbij bekijken:

Organische afvalstoffen in het aquarium lei-den tot een stikstofbelasting van het water.Deze afvalstoffen worden gevormd door deuitscheidingen van vissen, niet verorberdvoer, afgestorven algen en gestorven die-ren.Stikstof komt in het aquarium in verschil-lende vormen voor. Stikstofhoudende scha-delijke stoffen in het aquarium zijn overtol-lig eiwit, ammonium resp. ammoniak,nitriet en nitraat.

De genoemde afvalstoffen bevatten eiwit-ten (proteïnen) waaruit door biologischeafbraakprocessen ammonium resp. ammo-niak wordt gevormd. De verhouding tussenhet relatief onschadelijke ammonium enhet giftige ammoniak wordt bepaald doorde pH-waarde. Des te hoger de pH-waarde,des te hoger zal de hoeveelheid ammoniakzijn. Omdat de pH-waarde in het zeewatersteeds groter is dan 7, moet het ammoni-umgehalte bijzonder zorgvuldig wordengecontroleerd.

Met de sera ammoni-um/ammoniak-Testwordt de gezamenlijkeconcentratie van am-monium en ammoniakvastgesteld. Aan dehand van de tabel diebij de test zit, kunt uvan de gemeten waar-de en de pH-waardehet gehalte aan vrijeammoniak aflezen.Wordt er meer als 0,2 mg/l vrije ammoni-ak gemeten moet u onmiddellijk eengedeeltelijke waterverversing toepassen ensera ammovec toevoegen.

De volgende stap in de stikstofkringloopbestaat uit de biologische omzetting vanammonium resp. ammoniak in nitriet doorde Nitrosomonas-bacteriën. De bacteriënhebben daarvoor zuurstof nodig. Daaromnoemt men deze procedure aëroob (metzuurstof). Nitriet is voor vissen en lageredieren bijzonder giftig.

Verhoogde ammonium-, nitriet- of nitraat-waarden berusten ofwel op fouten of slor-digheden bij het onderhoud van het aqua-rium of op onvoldoende bezettingsruimtevoor nuttige bacteriën.

Het nitrietgehalte van het aquariumwaterwordt bepaald met de sera nitriet-Test. Bijwaarden hoger dan 0,3 mg/l is een gedeel-telijke waterverversingnoodzakelijk.

De nuttige bacteriën in sera ammovec zetten plantende-

len, voederresten en visuit-scheidingen van ammonium naar

nitriet om en dan in hetongevaarlijke nitraat

Macroalgen zoals bijvoorbeeld

Caulerpa vermin-deren de nitraat-

waarde duidelijk

Nitraatvrij water

Page 25: Zeewateraquariums

25

de stikstofkringloop

Ammonium en nitriet dalenmet sera ammovec. seraammovec bevat ammoniumen nitriet afbouwende bacte-riën op een natuurlijke basis.Heet vloeibare product is een-voudig toe te dienen in hetaquarium (dosering zie ge-bruiksaanwijzing)

De biologische afbraak vannitriet door onder anderNitrobacter-bacteriën geeftnitraat. Voor deze “stap”gebruiken deze bacteriën

zuurstof. Nitrosomonas- en Nitrobacter-bacteriën leven in alle zuurstofrijke zonesvan het aquarium. Daarbij behorende debovenste bodemlagen, het filter en derandzones van levende stenen. Dus zuur-stofrijk water is niet alleen voor vissen enlagere dieren belangrijk.

Nitraat is duidelijk minder giftig dan ammo-niak en nitriet. Toch is het al vanaf concen-traties van 20 mg/l schadelijk voor ge-

voelige koralen. Boven-dien bevordert het degroei van ongewenstedraad- en smeeralgen.

De nitraat waarde meetu met de sera nitraat-Test.

De bacteriële afbraakvan nitraat kan alleenin zuurstofarme zonesgebeuren. Daar halende bacteriën zuurstofuit het nitraat. Deze procedure noemt menanaerob (zonder lucht) of anoxisch (zonderzuurstof). Als reststof ontsnapt onschade-lijk stikstofgas in de atmosfeer. De biologi-sche afbraak van nitraat gebeurt met eenlangzame filter gevuld met sera siporax.

Page 26: Zeewateraquariums

26

Het calciumgehalte

Voor de opbouw van het skelet onttrekkenkalkalgen, vissen en lagere dieren calciumaan het zeewater. Natuurlijk zeewater heefteen calciumconcentratie van 400 – 450 mg/l.

Zeewater dat verrijkt is met het sera zee-zout heeft het biologisch juiste calciumge-halte, dat echter door het verbruik voort-durend daalt.

Met de sera calcium-Test kan het calcium-gehalte in het zeewa-ter eenvoudig enbetrouwbaar wordengemeten. Wanneer ditonder de 400 mg/lzakt, wordt het calci-umgehalte verhoogdmet sera calcium plus.

sera calcium plus beïnvloedt integenstelling tot het vroegervaak gebruikte kalkwater depH-waarde niet en verhoudtzich neutraal ten opzichte vansporenelementen.

Page 27: Zeewateraquariums

27

Strontium en sporenelementen

Het magnesiumgehalte innatuurlijk zeewater bedraagtongeveer 1300 mg/l.Het aanvullen van het ver-bruikte magnesium gebeurtnaargelang de behoefte methet eenvoudig te doserensera magnesium plus.

Voor het bepalen vanhet exacte magnesi-umgehalte gebruikt ude sera magnesium-Test.

Met sera zeezout vers voorbereid zeewaterbezit alle belangrijke sporenelementen.Ofwel de concentraties van de elementenzeer gering is (bv. Mangaan 0,2 µg/l, goud0,004 µg/l) zijn ze van levensbelang voorvissen en lagere dieren. In de loop van tijdworden de sporenelementen verbruikt,ook een eiwitafschuimer haalt een deel vandeze elementen uit het water.

Gesteentekoralen en andere lagere dierenhebben voor de opbouw van hun kalkge-raamte naast calcium vooral strontiumnodig. Vanwege de relatief hoge concen-tratie in het zeewater (8 mg/l) wordt hetniet tot de sporenelementengerekend.

De regelmatige toevoegingvan sera marinvit plus verze-kert de verzorging van ko-ralen en andere lagere dierenmet strontium. Het bevat allenoodzakelijke sporenelemen-ten voor de verzorging en dekweek van sieralgen en lageredieren in de biologisch juisteverhouding.

Page 28: Zeewateraquariums

28

Wanneer een dier ziek wordt

Lagere dieren

Wanneer ze in goede omstandighedenworden gehouden, treden ziektes bij lage-re dieren zelden op. Toch moet men op eenaantal punten letten.

• Wanneer de temperatuur van het waterhoger wordt dan 30 ºC, wordt de kalksyn-these van de gesteentekoralen gestoord.Bovendien sterven de in het koraalweef-sel levende symbiotische algen (zooxan-thellen) af en daardoor ook het koraal.

• Kreeftachtige vervellen zich regelmatig.Voor de opbouw van een nieuw pantsermoet het water 400 – 450 mg/l calciumbevatten en de carbonaathardheid moet8 – 10 ºdKH zijn.

• Wanneer een lager dier ondanks de goedeverzorging toch verkommert, moet hetdier op uitwendige parasieten wordenonderzocht. Deze parasieten kunnensoms heel klein zijn of alleen ’s nachtsnaar buiten treden.

Trilwormen zijn witte of rode, platte wor-men van ongeveer 5 mm lang. Ze kunnenzeeanemonen, koralen enz. door hun slijm-afscheiding beschadigen. De wormen wor-den met een slang uit het aquarium gezo-gen. Soms helpt het ook om ’s nachts eensterke zaklamp boven het aquarium te hou-den. Vele trilwormen verzamelen zich danin het licht en kunnen makkelijker wordenverwijderd. Bekijk de lagere dieren zeer

aandachtig bij de aankoop! Kleine, bruinro-de ovalen vlekken duiden meestal op tril-wormen.

Borstelwormen (polychaeten) zijn welis-waar aaseters, toch eten ze soms ookschijfanemonen en gesteentekoralen aan.Bovendien ontrukken ze hun de buit waar-bij ze met hun scherp vangapparaat de ses-siele dieren verwonden. Men kan ze metvisvlees lokken en dan uit het aquariumscheppen. Omdat borstelwormen overwe-gend ’s nachts actief zijn, moet dit in hetdonker gebeuren. Opgepast: de wormenniet aanraken, de borstels breken af en ditkan tot huidontstekingen leiden!Kleine borstelwormen verbergen zich over-dag in de ondergrond en kunnen wordenverwijderd wanneer een aanzienlijk deelvan de ondergrond (ca. 30 – 50%) wordtweggezogen en met zoetwater wordt uit-gewassen. Doorgaans is zo een occasionelebestandsreductie voldoende.

Page 29: Zeewateraquariums

29

Wanneer een dier ziek wordt

Veel slakken eten zeeanemonen, koralenen meer. In een koraalrifaquarium zou iede-re slak met een pincet verwijderd moetenworden. Vele naakt en huis slakken doenzich uitsluitend tegoed aan sessiele lageredieren.

Roofzuchtige garnaalsoorten zoals bijvoor-beeld de marmergarnalen (verschillendeSaron-soorten) kunnen zeeanemonen re-gelrecht aan stukken rijten. Deze ’s nachtsactieve dieren worden met een slang weg-gezogen of met een pincet verwijderd.

Parasietaandoeningen met micro-organis-men (bacteriën, eencellige diertjes) tredenbijna uitsluitend op na een voorafgaandebeschadiging door chemische stoffen (bijv.ozon, waterstofperoxide, fosfaat) en wor-den in goed onderhouden aquariums zel-den of nooit waargenomen.Het bestrijden van de genoemde parasie-ten met geneesmiddelen is niet mogelijkomdat geneesmiddelen uiteraard niet hetonderscheid tussen “gewenste” en “onge-wenste” lagere dieren kunnen maken.

VissenDe ziektes die bij vissen optre-den, kunnen daarentegen weleffectief met sera verzorgings-middelen worden bestreden.Het risico op het uitbreken vaneen ziekte wordt door optima-le levensomstandigheden ende regelmatige toediening vanvitaminen met sera fishtaminen sera activant sterk geredu-ceerd. Hier is het raadzaam,vlak voor de voeding een paardruppels sera fishtamin op hetvoer te doen en ca. een minuutte laten inwerken.Als er dan toch nog een ziekteuitbreekt, helpen de sera ver-zorgingsmiddelen om de ziek-te op een veilige en betrouw-bare wijze te bestrijden.

De belangrijkste bij zeewater-vissen optredende ziektes enhun behandeling worden hier-na beschreven.

De besmetting met Oodiniumocellatum (koraalvis ziekte)wordt effectief bestredenmet sera oodinopur. Let a.u.b.op de gebruiksaanwijzing!sera oodinopur bevat koperen kan daarom niet in eenmet lagere dieren bezet aqua-rium worden gebruikt.

Page 30: Zeewateraquariums

30

Wanneer een dier ziek wordt

Het wimperdiertje (cilliaat)Cryptocarion irritans herinnerdaan de zoetwater parasietIchtyophthirius en wordt daa-rom ook als “zeewaterIchtyo”genoemd. De symptomen zijnwitte puntjes met een diame-ter tot 1 mm en sterk schuren-de vissen. Cryptocarion wordtmet sera costapur na ge-bruiksaanwijzing effectief be-streden. sera costapur is voorsommige lagere dieren bv,

steenkoralen, slakken en garnalen schadelijken moet daarom altijd gebruikt worden ineen quarantaine bak.

Bacteriële aandoeningen kun-nen zich op verschillende wij-zen uiten. Tot de belangrijkstesymptomen behoren huidtroebeling en vinrot. Debehandeling van bacteriëleaandoeningen gebeurt metsera baktopur of sera bakto-pur direct na gebruiksaanwij-zing.

Omdat vele lager dieren ditverzorgingsmiddel niet ver-dragen moet behandelingplaatsvinden in een quaran-taine bak.

Vissen worden door eenziekte aanzienlijk verzwakt.Na de behandeling van deziekte moet absoluut eenvitaminekuur met sera fish-tamin en/of sera activantworden opgestart om devissen weer op krachten telaten komen. Hier is hetraadzaam, vlak voor de voe-ding een paar druppelssera fishtamin op het voerte doen en ca. een minuutte laten inwerken.

Door het gebruik van ge-neesmiddelen kunnen ooknuttige bacteriën wordenaangetast. Daarom moet naelk gebruik van geneesmiddelen sera ammo-vec volgens de gebruiksaanwijzing wordengebruikt.

sera super carbonhaalt op effectievewijze resten van ge-neesmiddelen na debehandeling uit hetwater.

Poetsvissen en poets-garnalen helpen pre-ventief tegen ecto-parasieten. Ook eenaantal netelkoraal-soorten (bijv. hoorn-koralen) hebben posi-tieve effecten bij visziektes.

De belangrijkste maatregelen voor het ver-mijden van ziektes zijn goede, constantewatercondities en een afwisselende voe-ding samen met de regelmatige toedieningvan de nodige vitamines.

Page 31: Zeewateraquariums

31

Alles wat u al altijd over zeewater wilde weten

Wat is kalkwater?Een verzadigde oplossing van calciumhy-droxide in water wordt als kalkwater beti-teld. Deze sterk alkalische oplossing ver-hoogt weliswaar het calciumgehalte maarniet de carbonaathardheid. Kalkwatervormde vroeger de meest praktischemethode voor het verhogen van de calci-umwaarde. Deze methode is door de ver-hoging van de pH-waarde echter riskant.sera calcium plus is pH-neutraal en daaromveilig in gebruik. Kalkwater is daaromhedendagen overbodig.

Waartoe dient een afschuimer?De afschuimer helpt belasting van veront-reiniging in het aquarium te verminderen.Eiwitverbindingen zetten zich vast aan dedoor de afschuimer ontstaande luchtbellenen vormen daardoor een soort vaste vormvan schuim. Dit schuim wordt in de schuim-buis naar boven gestuwd, daarmee wordtde afgeschuimde substantie uit de aqua-riumkringloop verwijderd.

Wat bewerkt een kalkreactor?Vele koralen, mosselen en kalkroodalgenbenodigen voor de groei in water opge-loste kalk. In de kalkreactor wordt doorkoolzuren kalkmateriaal opgelost tot kalk.Dit gebeurt onder invloed van een pH 6,5 –7 daarvoor wordt een deel van de toe-gevoegde koolzuren gebruikt om de pH-waarde in de reactor te verlagen en hetandere deel wordt gebruikt als kalkoplos-sing. De daarbij noodzakelijke pH-sturingwordt geregeld door de seramic CO2-stuur-installatie.

Wat zijn levende stenen?

Levende stenen zijn stukken van het rifge-steente die in gezamenlijke groei van plant-aardige en dierlijke organismen zijn, dezeworden vochtig en temperatuur gecontro-leerd geïmporteerd. Bij de gespecialiseerdehandel worden ze gelijk aan koralen in eenaquarium gehouden. Zo komen vele nutti-ge kleine levende wezens in het aquariumen hebben zo een gunstige invloed op eennatuurlijk milieu.