/ 361

Zekeriya AktürkEQuiP Türkiye Delegesi

Aile Hekimliğinde Kalite Kursu

KALİTEKALİTEveve

İlişkili Kavramlarİlişkili Kavramlar

Prof. Dr. ; Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği AD, Erzurumzekeriya.akturk@gmail.com, http://aile.atauni.edu.tr

/ 362

M.Ö. 2000: Al, bu kökü ye...

M.S. 1000: O kök kötü...Gel, bu duayı oku...

M.S. 1850: O dua batıl inanç...Al, bu iksiri iç...

M.S. 1940: O iksir yılan yağı...Al, bu hapı yut...

M.S. 1985: O hap etkisiz...Gel, bu antibiyotiği al..

M.S. 2000: O antibiyotik artık işe yaramıyor..."Al, bu kökü ye..."

İlacın Tarihçesi

/ 363

Amaç: • Bu dersin sonunda katılımcıların Kalite kavramı ve ilişkili terimler

hakkında bilgi sahibi olmaları amaçlanmaktadır.

Hedefler: Katılımcılar bu oturum sonunda;• Kalite kavramını tanımlayabilmeli• Kalite uygulamalarının yararlarını sayabilmeli• Kalite çemberlerini tanımlayabilmeli• Kalite çemberlerinin işleyiş şeklini açıklayabilmeli• Misyon, vizyon, QALY, DALY gibi kavramları açıklayabilmeli

/ 364

KALİTE NEDİR?

/ 365

• Latince qualis = gerçekte öyle olmak

• bir şeyin ya da birinin doğası, niteliği,

• bir şeyin iyi ya da kötü olma özelliği,

• herhangi bir bakımdan üstünlük, eksiksizlik

Kalite

/ 366

• Kullanıma uygunluktur.

(Dr. J.M. Juran)

Kalite

/ 367

• Şartlara uygunluktur.

(P.B.Crosby)

Kalite

/ 368

• İhtiyaçların karşılanabilme oranıdır.

Kalite

/ 369

• İstenen şartlara ilk defada, her defasında ve zamanında uymaktır.

Kalite

/ 3610

• Müşteri memnuniyetidir.

Kalite

/ 3611

• Bir ürün veya hizmetin belirlenen veya olabilecek ihtiyaçları karşılama kabiliyetine dayanan özelliklerin toplamıdır.

(TS9005)

Kalite

/ 3612

Toplam Kalite Yönetimi

Yönetim ve bütün çalışanların katılımı ile müşteri isteklerinin karşılanmasıdır.

/ 3613

TARAFLAR

HastalarYöneticiler

KALİTE

Çalışanlar

/ 3614

Sağlık hizmeti sunumu sürecinde kurumu oluşturan birimlerin ortaya koyduğu yarar ve zarar dengelerinin yargısı neticesinde varılan

maksimum bir iyileşme beklentisidir.

Avedis Donabedian

Sağlık Hizmeti Kalitesi

KALİTE, günün bilgileri ışığında verilen bakımın, hastalardan istenen sonuçların

alınmasını artırma ve muhtemel istenmeyen sonuçları azaltma derecesidir

Amerikan Sağlık Örgütleri Akreditasyon Komitesi

/ 3615

Teknoloji (Özellikle iletişim)

Sınırların azalması

Yarışma ortamı

Daha iyi hizmet

Toplam Kalite Yönetimi

İnsan

/ 3616

Esnaf locaları, Ahi teşkilatı 2. dünya savaşı sonrası Japon sanayisi Prof. William Edwards Deming (www.deming.org) 1954 J.M. Juran (www.juran.com) Dr. Kaoru Ishikawa İlk toplantı: 1962 Tokyo 1985 ABD’de en büyük sanayi şirketlerinin %90’ı Türkiye: 1969 yılında sağlık ocağı sağlık kurulları

/ 3617

Farklı görüşler

ORTAK PAYDA

/ 3618

Donabedian’a göre

Kaliteyi belirleyen 7 faktör:

• Etkinlik (efficient; randımanlı)

• Etkililik (effective)

• Verimlilik

• Optimallik

• Kabul edilebilirlik

• Meşruluk

• Eşitlik (adil)

• Güvenli,

• Hasta merkezli ve

• Zamanında

hizmet

+

/ 3619

Kalite Döngüsü

W. Edwards Deming

/ 3620

/ 3621

Kalite Bir Süreçtir

/ 3622

Düzeltici Sistem

1

2

3

4

Müşteri istekleri analizi

Düzeltici faaliyetler

Sürecin kontrolü

Pazarlama ve satış

Kalite Yaklaşımları

/ 3623

Önleyici Sistem

1

2

3

4

Müşteri istekleri analizi

Tasarım ve geliştirme

Sürecin kontrolü

Pazarlama ve satış

Kalite Yaklaşımları

/ 3624

  Bilgilerini artırma

  Birlikte çalışmayı öğrenme

  Etkileşimi öğrenme

  Moral yüksekliği

  Özgüven yüksekliği

  Sistematik çalışma

  Etkinlikleri planlama

  Problem çözme tekniklerini öğrenme

  Problemleri önleyebilme

  Daha başarılı tanı koyma

  Daha etkin ve ekonomik ilaç kullanımı

  Gizli kalmış yeteneklerin ortaya çıkması

  İş tatmininda artma

  Yeni beceriler kazanma

  İşinde terfi etme imkanı

• Liderlik özelliklerinin gelişmesi

Toplam Kalite Yönetiminin Yararları

Çalışanlara

/ 3625

Toplam Kalite Yönetiminin Yararları

İşverene

   Maddi tasarruf

   Daha az işten çıkarma

   Çalışanların işe gelmeme oranlarında azalma

   Ürünün hızlı ulaştırılması

   Ürün kalitesinde artma

   Araç ve gereçlerin etkin kullanımı

/ 3626

Toplam Kalite Yönetiminin Yararları

Genel  Ürün kalitesinde artma

  İletişimde artma

  Daha iyi eğitilmiş iş gücü

  Daha etkili ekip çalışması

  Güven ortamı oluşması

  İşe katılım ve motivasyon

  İş güvenliğinde artma

/ 3627

• Kalite çemberi iş ve iş yeri ile ilgili ürünlerin, hizmetlerin vs. iyileşmesi için çalışan aynı iş yerindeki bir ekiptir.

İşçiler

İş yeri Ürün

Öğrenciler

EğitimOkul

Kalite Çemberleri

/ 3628

Kalite Çemberlerinin Örgütlenme Şekli

/ 3629

Amaç

• Kurumun gelişmesi

• İnsani ilişkilere saygı ve iş tatmini

• Çalışanların potansiyellerini ortaya koyma

http://www.mftrou.com/kaoru-ishikawa.html

/ 3630

• 7-10 kişi• 1 moderatör• Haftada 1 toplantı• İşle ilgili problemlerin ortaya konması• Çözüm üretilmesi• Çözümlerin yönetime sunulması• Sonuçların değerlendirilmesi

Kalite Çemberlerinin İşleyiş Şekli

Yaşam Kalitesi

• Sık kullanılan bir ölçek SF36’dır

• Yaşam kalitesini 36 soruyla 8 boyutta değerlendirir:– Fiziksel işlevler– Fiziksel sağlık nedeniyle rol kısıtlılıkları– Duygusal problemler nedeniyle rol kısıtlılıkları– Enerji/bitkinlik– Sosyal işlev– Ağrı– Genel sağlık / 3631

/ 3632

QALY (Quality Adjusted Life Years)

• Yaşamın süresini (kantite) ve• Sağlık hizmetleriyle elde edilen

kalitesini dikkate alır• «Yaşam beklentisinin» ve «geriye

kalan ömrün kalitesinin» aritmetik bir ürünüdür.

• Fiyat-yararlılık hesapları için kullanılabilir (Tedavinin QALY başına ne kadar maliyeti var?)

/ 3633

DALY (Disability Adjusted Life Years)

Veri yok<9250

9250-1600016000-22750

22750-2950029500-36250

36250-4300043000-49750

49750-5650056500-63250

63250-7000070000-80000

>80000

http://en.wikipedia.org/wiki/File:All_Causes_world_map_-_DALY_-_WHO2004.svg

DALY=YLL (Years of Life Lost) +YLD (Years Lost due to Disability)

YLL = N (number of deaths) x L (standard life expectancy at age of death in years)

http://www.who.int/healthinfo/global_burden_disease/metrics_daly/en/index.html

Ulusal Hastalık Yükü Çalışması

/ 3634

http://www.tusak.saglik.gov.tr/pdf/nbd/raporlar/hastalikyukuTR.pdf

/ 3635

Misyon – Vizyon

• Her kurumun bir vizyonu ve misyonu olmalıdır

• Misyon: Biz kimiz ve ne yaparız?

• Vizyon: Kendimizi gelecekte nerede görmek istiyoruz? Gelecekle ilgili vizyonumuz nedir?

/ 3636

• “I think I have said enough to show how we have progressed and how each one of us is only a link in a chain that began long before us and will continue long after we have gone. Therefore, we must honor our predecessors and delight in those who shall follow.”

• “Quality is very simple. It is love – love of knowledge, love of man, and love of God.”

Avedis DonabedianSpanish Journal of Health Care and Quality, 1999