Transcript
Page 1: กฎหมายอาญา 1

นั�กศึ�กษานั�ติ�ศึาสติร์� ยิ�นัดี�ติ�อนัร์�บส��กร์ะดีานัสนัทนัานั�ติ�ศึาสติร์�

สร์�ปกฎหมายิอาญา   1

กฎหมายอาญา 1 : ภาคบทบ�ญญ�ติ�ท��วไปหน่�วยเน่�น่ : หน่�วยท�� 5, 7-9, 11-12

เน่��อหาท��น่�ามาออกข้�อสอบม� 3 กลุ่ �ม ดั�งน่��

กลุ่ �มท�� 1 : หน่�วยท�� 5 แลุ่ะหน่�วยท�� 7 เรื่��องความรื่�บผิ�ดัอาญา แลุ่ะการื่พยายามกรื่ะท�าความผิ�ดั ม�ห�วข้�อท��ควรื่ให�ความสน่ใจดั�งน่��1. องค*ปรื่ะกอบภายน่อก ปรื่ะกอบไปดั�วยผิ+�กรื่ะท�า การื่กรื่ะท�า แลุ่ะว�ติถุ แห�งการื่กรื่ะท�า ให�ดั+ถุ-งพฤติ�การื่ณ์*ปรื่ะกอบการื่กรื่ะท�าดั�วยถุ�าการื่กรื่ะท�าไม�ครื่บองค*ปรื่ะกอบภายน่อก ไม�ม�ความรื่�บผิ�ดัทางอาญา (เปรื่�ยบเท�ยบก�บการื่พยายามกรื่ะท�าความผิ�ดัติามมาติรื่า 81)

ดั+เรื่��องการื่กรื่ะท�าความผิ�ดัโดัยอ�อม (Innocent agent) ดั�วย ซึ่-�งติ�องแยกจากการื่เป2น่ผิ+�ถุ+กใช้�ให�กรื่ะท�าความผิ�ดั ติามมาติรื่า 84

2. เจติน่า ติามมาติรื่า 59 วรื่รื่ค 3 แลุ่ะมาติรื่า 59 วรื่รื่ค 2 ไดั�แก� เจติน่าปรื่ะสงค*ติ�อผิลุ่ แลุ่ะเจติน่าเลุ่4งเห4น่ผิลุ่(การื่พ�จารื่ณ์าเรื่��องเจติน่าให�พ�จารื่ณ์าติามวรื่รื่ค 3 ก�อน่วรื่รื่ค 2)

เรื่��องเจติน่าโดัยพลุ่าดั (เจติน่าโอน่) ติามมาติรื่า 60 ติ�องเป2น่การื่กรื่ะท�าโดัยเจติน่าเท�าน่��น่ ไม�ม�การื่ปรื่ะมาทโอน่ความส�าค�ญผิ�ดัใน่ติ�วบ คคลุ่ จะถุ�อว�าไม�ม�เจติน่าไม�ไดั� ติามมาติรื่า 61 (ไม�ม�เจติน่าโดัยส�าค�ญผิ�ดั เน่��องจากมาติรื่าท��บ�ญญ�ติ�เรื่��องเจติน่าม�เฉพาะมาติรื่า 59 แลุ่ะมาติรื่า 60 เท�าน่��น่)

ความส�าค�ญผิ�ดัใน่ข้�อเท4จจรื่�ง โดัยผิ+�กรื่ะท�าเช้��อว�าข้�อเท4จจรื่�งน่��น่ม�อย+�จรื่�ง แลุ่ะถุ�าม�ข้�อเท4จจรื่�งน่��น่จะเป2น่การื่ยกเว�น่ความผิ�ดั ยกเว�น่โทษ หรื่�อลุ่ดัโทษ ก4ให�ผิ+�กรื่ะท�าไดั�รื่�บยกเว�น่ความผิ�ดั ยกเว�น่โทษ หรื่�อลุ่ดัโทษ แลุ่�วแติ�กรื่ณ์� ติามมาติรื่า 62 วรื่รื่ค 1

แติ�ถุ�าความส�าค�ญผิ�ดัใน่ข้�อเท4จจรื่�งเก�ดัจากความปรื่ะมาทติามมาติรื่า 59 วรื่รื่ค 4 ก4ติ�องไดั�รื่�บโทษส�าหรื่�บการื่ปรื่ะมาทน่��น่ดั�วย ติามมาติรื่า 62 วรื่รื่ค 2 น่อกจากน่��ผิ+�กรื่ะท�าความผิ�ดัท��ติ�องรื่�บโทษหน่�กข้-�น่โดัยอาศั�ยข้�อเท4จจรื่�งใดั ผิ+�กรื่ะท�าติ�องรื่+ �ถุ-งข้�อเท4จจรื่�งน่��น่ ติามมาติรื่า 62 วรื่รื่ค 3 (เหติ ฉกรื่รื่จ*)3. ปรื่ะมาท ติามมาติรื่า 59 วรื่รื่ค 4 เป2น่การื่กรื่ะท�าซึ่-�งม�ใช้�การื่กรื่ะท�าโดัยเจติน่า แติ�เป2น่การื่กรื่ะท�าท��บ คคลุ่ใน่ภาวะเช้�น่น่��น่ จ�กติ�องม�ความรื่ะม�ดัรื่ะว�งติามว�ส�ยแลุ่ะพฤติ�การื่ณ์* โดัยผิ+�กรื่ะท�าสามารื่ถุใช้�ความรื่ะม�ดัรื่ะว�งเช้�น่ว�าน่��น่ไดั� แติ�หาไดั�ใช้�ให�เพ�ยงพอไม�4. การื่พยายามกรื่ะท�าความผิ�ดั ติามมาติรื่า 80-82

มาติรื่า 80 เป2น่หลุ่�กท��วไปข้องการื่พยายามกรื่ะท�าความผิ�ดั ผิ+�กรื่ะท�าติ�องม�เจติน่า แลุ่ะกรื่ะท�าความผิ�ดัถุ-งข้��น่ลุ่งม�อกรื่ะท�า การื่กรื่ะท�าโดัยปรื่ะมาทไม�สามารื่ถุม�การื่พยายามกรื่ะท�าความผิ�ดัไดั�มาติรื่า 81 เป2น่เรื่��องการื่พยายามกรื่ะท�าความผิ�ดัท��ไม�สามารื่ถุบรื่รื่ลุ่ ผิลุ่ไดั�อย�างแน่�แท� เพรื่าะเหติ แห�งป8จจ�ยท��ใช้�ใน่การื่กรื่ะท�า หรื่�อเพรื่าะเหติ แห�งว�ติถุ ท��ม �งหมายกรื่ะท�าติ�อ เป2น่มาติรื่าท��ติ�อเน่��องมาจากมาติรื่า 80 (เปรื่�ยบเท�ยบก�บมาติรื่า 59 วรื่รื่ค 3)

มาติรื่า 82 เป2น่เรื่��องการื่พยายามกรื่ะท�าความผิ�ดัโดัยการื่ย�บย��งเส�ยเอง หรื่�อกลุ่�บใจแก�ไข้ไม�ให�การื่กรื่ะท�าน่��น่บรื่รื่ลุ่ ผิลุ่ให�ดั+ดั�วยว�าความผิ�ดัใดัท��ม�การื่พยายามกรื่ะท�าความผิ�ดัไดั� ความผิ�ดัใดัท��ม�การื่กรื่ะท�าความผิ�ดัไม�ไดั�

กลุ่��มท� 2 หนั�วยิท� 8 , 9 ม�ห�วข้�อท� ควร์ให�ความสนัใจ ดี�งนั�'1. เหติ ยกเว�น่ความผิ�ดั1) ความย�น่ยอม ติ�องเป2น่ความย�น่ยอมท��ไม�ข้�ดัติ�อความสงบเรื่�ยบรื่�อยหรื่�อศั�ลุ่ธรื่รื่มอ�น่ดั�ข้องปรื่ะช้าช้น่ + ติ�องเป2น่ความย�น่ยอมท��ไดั�ให�ติ�อผิ+�กรื่ะท�าก�อน่หรื่�อข้ณ์ะกรื่ะท�าความผิ�ดั + ติ�องเป2น่ความย�น่ยอมโดัยสม�ครื่ใจ2) การื่กรื่ะท�าโดัยป:องก�น่ส�ทธ� มาติรื่า 68 (เปรื่�ยบเท�ยบก�บการื่กรื่ะท�าโดัยจ�าเป2น่ ติามมาติรื่า 67) ดั+ฎ�กามากๆป:องก�น่ซึ่�อน่ป:องก�น่ไม�ไดั�3) จารื่�ติปรื่ะเพณ์�ให�อ�าน่าจกรื่ะท�าไดั� ติ�องเป2น่จารื่�ติปรื่ะเพณ์�ท��ปฏิ�บ�ติ�ก�น่มาน่าน่ + ม�ความเช้��อม��น่ว�าจารื่�ติปรื่ะเพณ์�น่��น่เป2น่กฎหมาย + ติ�องปฏิ�บ�ติ�ก�น่มาโดัยสม��าเสมอ ไม�เปลุ่��ยน่แปลุ่ง + ติ�องไม�ข้�ดัติ�อกฎหมายลุ่ายลุ่�กษณ์*อ�กษรื่2. เหติ ยกเว�น่โทษ1) การื่กรื่ะท�าโดัยจ�าเป2น่ ติามมาติรื่า 67 ม� 2 อน่ มาติรื่า (เปรื่�ยบเท�ยบก�บมาติรื่า 68 เพรื่าะคลุ่�ายคลุ่-งก�น่มาก) ผิลุ่ข้องมาติรื่า 67 ผิ+�กรื่ะท�าย�งคงม�ความผิ�ดัอย+� แติ�ไดั�รื่�บการื่ยกเว�น่โทษ แติ�ผิลุ่ติามมาติรื่า 68 ค�อผิ+�กรื่ะท�าไม�ม�ความผิ�ดั2) การื่กรื่ะท�าความผิ�ดัใน่ข้ณ์ะไม�รื่+ �ผิ�ดัช้อบ หรื่�อไม�สามารื่ถุบ�งค�บติน่เองไดั� เพรื่าะเหติ ม�จ�ติบกพรื่�อง โรื่คจ�ติ หรื่�อจ�ติฟั่8� น่เฟั่>อน่ ติามมาติรื่า 65 วรื่รื่ค 1

Page 2: กฎหมายอาญา 1

3) การื่กรื่ะท�าความผิ�ดัรื่ะหว�างม-น่เมา ติามมาติรื่า 66 วรื่รื่ค 14) การื่กรื่ะท�าติามค�าส��งข้องเจ�าพน่�กงาน่ แม�ค�าส��งน่��น่จะม�ข้อบดั�วยกฎหมาย ถุ�าผิ+�กรื่ะท�าม�หน่�าท��หรื่�อเช้��อโดัยส จรื่�ติใจว�าม�หน่�าท��ติ�องปฏิ�บ�ติ�ติาม ถุ�อเป2น่เหติ ยกเว�น่โทษ ติามมาติรื่า 70

5) การื่กรื่ะท�าความผิ�ดัเก��ยวก�บทรื่�พย*บางฐาน่ความผิ�ดัท��สาม�กรื่ะท�าติ�อภรื่�ยา หรื่�อภรื่�ยากรื่ะท�าติ�อสาม� ติามมาติรื่า 71

วรื่รื่ค 16) เดั4กอาย ไม�เก�น่ 7 ป@ กรื่ะท�าความผิ�ดั ติามมาติรื่า 73

7) เดั4กอาย 7 – 14 ป@กรื่ะท�าความผิ�ดั ติามมาติรื่า 74

กลุ่��มท� 3 หนั�วยิท� 11-12 ผู้��ม�ส�วนัร์�วมในัการ์กร์ะท)าความผู้�ดี1. ติ�วการื่ มาติรื่า 83 ม�องค*ปรื่ะกอบค�อ ติ�องม�การื่กรื่ะท�ารื่�วมก�น่ + ม�เจติน่ารื่�วมก�น่2. ผิ+�ใช้� ติามมาติรื่า 84 ม� 2 กรื่ณ์�ค�อ ผิ+�ใช้�ให�กรื่ะท�าความผิ�ดัใน่กรื่ณ์�ท��ความผิ�ดัน่��น่ไดั�ม�การื่กรื่ะท�า แลุ่ะผิ+�ใช้�ให�กรื่ะท�าความผิ�ดัใน่กรื่ณ์�ท��ความผิ�ดัน่��น่ม�ไดั�กรื่ะท�าลุ่ง ซึ่-�งรื่�บโทษ 1 ใน่ 3 ข้องความผิ�ดัส�าเรื่4จ ให�เปรื่�ยบเท�ยบก�บการื่กรื่ะท�าความผิ�ดัโดัยอ�อม (Innocent agent) ดั�วย3. ผิ+�ใช้�โดัยการื่โฆษณ์าหรื่�อปรื่ะกาศั ติามมาติรื่า 85 (ติ�องเป2น่ความผิ�ดัท��ม�โทษข้��น่ส+งไม�ติ��ากว�า 6 เดั�อน่)

4. ผิ+�สน่�บสน่ น่ มาติรื่า 86 ม�องค*ปรื่ะกอบค�อ ติ�องม�การื่ช้�วยเหลุ่�อหรื่�อให�ความสะดัวกก�อน่หรื่�อข้ณ์ะกรื่ะท�าความผิ�ดั (ไม�รื่วมหลุ่�งการื่กรื่ะท�าความผิ�ดั) + ติ�องม�เจติน่าท��จะช้�วยเหลุ่�อหรื่�อให�ความสะดัวกใน่การื่กรื่ะท�าความผิ�ดั ถุ�าเป2น่การื่ช้�วยเหลุ่�อหรื่�อให�ความสะดัวกหลุ่�งการื่กรื่ะท�าความผิ�ดั ไม�เข้�ามาติรื่า 86

ผิ+�ท��ไดั�รื่�บการื่สน่�บสน่ น่ติ�องม�การื่กรื่ะท�าความผิ�ดัอย�างน่�อยถุ-งข้��น่พยายามกรื่ะท�าความผิ�ดั (หรื่�อการื่ติรื่ะเติรื่�ยมกรื่ะท�าความผิ�ดั ส�าหรื่�บความผิ�ดัท��ม�กฎหมายบ�ญญ�ติ�ว�า การื่ติรื่ะเติรื่�ยมกรื่ะท�าความผิ�ดัเป2น่ความผิ�ดั) ผิ+�สน่�บสน่ น่จ-งจะม�ความผิ�ดัแลุ่ะติ�องรื่�บโทษติามมาติรื่า 86

การื่กรื่ะท�าความผิ�ดัติามมาติรื่า 83-86 น่��น่ ติ�องเป2น่การื่กรื่ะท�าโดัยเจติน่าเท�าน่��น่ การื่กรื่ะท�าโดัยปรื่ะมาทไม�สามารื่ถุม�การื่ช้�วยเหลุ่�อใน่การื่กรื่ะท�าความผิ�ดัไดั�อย�าลุ่�มดั+ฎ�กาใน่เอกสารื่การื่สอน่มากๆ โดัยเฉพาะการื่แยกรื่ะหว�างติ�วการื่ แลุ่ะผิ+�สน่�บสน่ น่

ข้�อแน่ะน่�าใน่การื่ศั-กษาแลุ่ะติอบข้�อสอบอ�ติน่�ย กฎหมายอาญา 11.ติ�วบทกฎหมายอาญา 1 ถุ�อว�าม�จ�าน่วน่น่�อยท��ส ดัเม��อเปรื่�ยบเท�ยบก�บว�ช้าอ��น่ๆ ใน่สาข้าน่�ติ�ศัาสติรื่* ดั�งน่��น่จ-งควรื่จ�าติ�วบทไดั�2. ควรื่ยกติ�วบทข้-�น่ก�อน่ แลุ่ะติ�องม�การื่อธ�บายติ�วบทดั�วยเสมอ แลุ่ะใน่ว�ช้าน่��อาจม�การื่ให�ติอบป8ญหาว�น่�จฉ�ยโดัยการื่อธ�บายทฤษฎ� เช้�น่ ความส�มพ�น่ธ*รื่ะหว�างการื่กรื่ะท�าแลุ่ะผิลุ่ กฎหมายจารื่�ติปรื่ะเพณ์�ท��เป2น่การื่ยกเว�น่ความผิ�ดั ความย�น่ยอมอ�น่เป2น่เหติ ข้องการื่ยกเว�น่ความผิ�ดั ก4ติ�องสามารื่ถุอธ�บายหลุ่�กดั�งกลุ่�าวไดั�ดั�วย3. มาติรื่าท��เก��ยวก�บฐาน่ความผิ�ดัติ�างๆ เช้�น่ การื่ฆ�าคน่ติายโดัยเจติน่า การื่ฆ�าคน่ติายโดัยปรื่ะมาท ไม�จ�าเป2น่ติ�องยกไปอ�าง เพรื่าะเป2น่อย+�ใน่เน่��อหาภาคความผิ�ดัข้องกฎหมายอาญา 24. อย�าลุ่�มดั+ค�าพ�พากษาศัาลุ่ฎ�กาโดัยท กๆเรื่��อง เพรื่าะสามารื่ถุน่�ามาสรื่�างเป2น่ข้�อสอบไดั�เสมอ5. ว�ช้ากฎหมายอาญา 1 ย�งไม�ใช้�ว�ช้าท��ยากข้องสาข้าน่�ติ�ศัาสติรื่* ถุ�าสามารื่ถุศั-กษาจน่เข้�าใจ แลุ่ะสามารื่ถุอ�างติ�วบทไดั� ก4จะสอบผิ�าน่ไดั�โดัยง�าย ข้อให�โช้คดั�ครื่�บ

กฎหมายอาญาจ�ดัอย+�ใน่สาข้ากฎหมายมหาช้น่ เป2น่เรื่��องรื่าวความส�มพ�น่ธ*รื่ะหว�างรื่�ฐก�บเอกช้น่ โดัยบ�ญญ�ติ�ว�าการื่กรื่ะท�าใดัเป2น่ความผิ�ดั แลุ่ะก�าหน่ดัโทษท��จะลุ่งแก�ความผิ�ดั

กฎหมายอาญาม�ความม �งหมายท��จะรื่�กษาความสงบเรื่�ยบรื่�อยข้องส�งคม ให�สมาช้�กข้องส�งคมม�ความปลุ่อดัภ�ยใน่ช้�ว�ติ รื่�างกาย แลุ่ะทรื่�พย*ส�น่

ใน่ส�งคมสม�ยแรื่ก กฎหมายให�อ�าน่าจแก�บ คคลุ่ท��จะท�าการื่แก�แค�น่ติ�อผิ+�กรื่ะท�าความผิ�ดั

ค�าติอบอาญา 2

1.น่.ส แดังม�อาช้�พรื่�บจ�างเลุ่��ยงเดั4ก แลุ่ะม�เดั4กอย+�ใน่ความปกครื่อง 2 คน่ ว�น่หน่-�งข้ณ์ะท��เดั4กท��ง 2 ก�าลุ่�งน่อน่หลุ่�บ น่.ส.แดังไดั�เส�ยบปลุ่�Bกกาติ�มน่��าเพ��อจะช้งน่มให�เดั4ก จน่ น่.ส.แดังลุ่�มถุอดัปลุ่��กจน่เป2น่เหติ ให�เพลุ่�งไหม�บ�าน่ข้อง น่.ส.แดัง แติ� น่.ส. แดังช้�วยเดั4ก

Page 3: กฎหมายอาญา 1

ไว�ไดั�ท�น่ แลุ่ะเพลุ่�งก4ย�งจะไปลุ่ มลุ่ามไปบ�าน่ข้องผิ+�อ��น่ แติ�ดั�บไดั�ท�น่ดั�งน่��น่ น่.ส. แดังจะผิ�ดัอาญาฐาน่ใดัหรื่�อไม�2.พ�อข้อง น่.ส.เอ พา น่.ส.เอ อาย 15 ป@ ไปฉลุ่องว�น่เก�ดัท��รื่ �าน่อาหารื่แห�งหน่-�ง แลุ่ะก4ม�น่ายบ�น่�กธ รื่ก�จหน่ �มซึ่-�งม�ภรื่รื่ยาแลุ่�วมารื่�วมงาน่ดั�วย น่ายบ� พ-งพอใจ น่.ส.เอ น่.ส.เอ ก4พ-งพอใจ น่ายบ�เหม�อน่ก�น่ ว�น่ติ�อมาน่ายบ� จ-งไดั�โทรื่ศั�พท* น่�ดัให� น่.ส เอ ให�ออกมาหาท��รื่ �าน่อาหารื่แห�งหน่-�ง โดัยบอกก�บ น่.ส.เอ ไว�ว�าไม�ติ�องบอกพ�อแม� แลุ่�วน่ายบ� ก4พา น่.ส เอเข้�าโรื่งแรื่มแลุ่ะรื่�วมปรื่ะเวณ์�ก�น่ โดัย น่.ส เอ ย�น่ยอมน่ายบ� จะม�ความผิ�ดัอาญาฐาน่ใดัหรื่�อไม�3. น่าน่พส เป2น่ผิ+�ม�ความสามารื่ถุใน่การื่พ+ดัปลุ่ กรื่ะดัมมวลุ่ช้น่ แลุ่ะไดั�แจ�งข้�าว/โฆษณ์า แก�ปรื่ะช้าช้น่ท��วไปว�าว�น่พรื่ �งน่��จะอภ�ปรื่ายโจมติ�การื่ท�างาน่ข้องน่ายไพรื่�ช้ซึ่-�งเป2น่ปรื่ะธาน่รื่�ฐว�สาหก�จ ว�า ท จรื่�ติติ�อติ�อหน่�าท�� ติกเย4น่ว�น่น่��น่น่ายพส ไดั�ข้�มข้+�ให�น่ายไพรื่�ช้น่�าเง�น่มาจ�ายให�ติน่เอง จ�าน่วน่ 50,000 บาท ถุ�าหากไม�น่�ามาให�จะอภ�ปรื่ายโจมติ� ใน่ว�น่รื่ �งข้-�น่ ซึ่-�งน่ายไพรื่�ช้ก4ติกลุ่งย�น่ยอมว�าจะจ�ายให� พอว�น่รื่ �งข้-�น่ น่ายไพรื่�ฐจ-งกลุ่�บใจไม�ยอมจ�ายให� น่ายพส ดั�งน่��น่ น่ายพส จะม�ความผิ�ดัทางอาญาฐาน่ใดัหรื่�อไม� อย�างไรื่(ให�ติอบเฉพาะความผิ�ดัท��เก��ยวก�บทรื่�พย*) ————————————

1. ท�าให�เก�ดัเพลุ่�งไหม�โดัยปรื่ะมาท มาติรื่า 225

2.พรื่ากผิ+�เยาว* ม. 319

3.พยายามรื่�ดัทรื่�พย* มาติรื่า 338

กฎหมายอาญา 2 ภาคความผิ�ดัหน่�วยเน่�น่ข้องกฎหมายอาญา 2 ข้องเทอมน่�� หน่�วยท�� 2,4,6,7,11,12

แบ�งเน่��อหาไดั�เป2น่ 3 กลุ่ �ม ดั�งน่��

กลุ่ �มท�� 1 ความผิ�ดัติ�อเจ�าพน่�กงาน่ (หน่�วยท�� 2) แลุ่ะความผิ�ดัท��เก��ยวก�บความสงบส ข้ข้องปรื่ะช้าช้น่ (หน่�วยท�� 4)

ห�วข้�อท�� 1 ความผิ�ดัติ�อเจ�าพน่�กงาน่ อย�าลุ่�มดั+ว�าเจ�าพน่�กงาน่หมายถุ-งบ คคลุ่ใดับ�าง(1) ความผิ�ดัท��กรื่ะท�าติ�อเจ�าพน่�กงาน่ มาติรื่า 136 ดั+หม��น่เจ�าพน่�กงาน่ 137(แจ�งความเท4จ), 138, 139, 143**, 144**** (ให�ส�น่บน่เจ�าพน่�กงาน่ ควรื่ดั+ควบค+�ไปก�บมาติรื่า 149**** ดั�วย)

(2) กรื่ณ์�เจ�าพน่�กงาน่กรื่ะท�าความผิ�ดั มาติรื่า 147**(ออกข้�อสอบเม��อภาคการื่ศั-กษาท��แลุ่�ว), 148****, 149****(เปรื่�ยบเท�ยบความแติกติ�างรื่ะหว�างมาติรื่า 148 +

149 ให�ดั�) , 157*

Page 4: กฎหมายอาญา 1

ห�วข้�อท�� 2 เรื่��องความผิ�ดัท��เก��ยวก�บความสงบเรื่�ยบรื่�อยแลุ่ะศั�ลุ่ธรื่รื่มอ�น่ดั�ข้องปรื่ะช้าช้น่(1) ความผิ�ดัฐาน่อ��งย�� เป2น่สมาช้�กบ คคลุ่ซึ่-�งปกปCดัว�ธ�ดั�าเน่�น่การื่แลุ่ะม�ความม �งหมายเพ��อการื่อ�น่ม�ช้อบดั�วยกฎหมาย (มาติรื่า 209**) แลุ่ะความผิ�ดัฐาน่ซึ่�องโจรื่ (มาติรื่า 210****) ดั+แลุ่�วเปรื่�ยบเท�ยบความแติกติ�างให�ไดั� ความผิ�ดัฐาน่ซึ่�องโจรื่เพ�ยงแติ�สมคบก�น่เก�น่ 5 คน่ เพ��อกรื่ะท�าความผิ�ดัติามภาค 2 ข้อง ปอ. แม�ความผิ�ดัน่��น่ย�งไม�ไดั�กรื่ะท�าลุ่ง ก4เป2น่ความผิ�ดัฐาน่ซึ่�องโจรื่แลุ่�ว(2) ความผิ�ดัฐาน่ช้ มน่ ม ก�อความไม�สงบ หรื่�อความว �น่วายใน่บ�าน่เม�อง ติามมาติรื่า 215 ม��วส มก�น่ติ��งแติ�ส�บคน่ข้-�น่ไป ใช้�ก�าลุ่�งปรื่ะท ษรื่�าย ข้+�เข้4ญว�าจะใช้�ก�าลุ่�งปรื่ะท ษรื่�าย หรื่�อกรื่ะท�าการื่อย�างใดัยอย�างหน่-�งให�เก�ดัความว �น่วายข้-�น่ใน่บ�าน่เม�อง ***, 216***

(เปรื่�ยบเท�ยบข้�อแติกติ�างรื่ะหว�างมาติรื่า 215 แลุ่ะ 216 ให�ดั�)(3) ความผิ�ดัฐาน่วางเพลุ่�งเผิาทรื่�พย* ติามมาติรื่า 217* (ดั+เหติ ฉกรื่รื่จ* มาติรื่า 218),

219 (การื่ติรื่ะเติรื่�ยมการื่วางเพลุ่�งก4ถุ�อว�าเป2น่ความผิ�ดั รื่�บโทษเท�าการื่พยายามวางเพลุ่�ง), 220***(ความผิ�ดัโดัยเจติน่า ท�าให�เก�ดัเพลุ่�งไหม�แก�ว�ติถุ ซึ่-�งเป2น่คน่ลุ่ะกรื่ณ์�ก�บการื่วางเพลุ่�งเผิาทรื่�พย*), 224*(ผิลุ่ธรื่รื่มดัาเป2น่เหติ ให�ผิ+�อ��น่ถุ-งแก�ความติาย),

225***(ความผิ�ดัโดัยปรื่ะมาท)

(4) ความผิ�ดัฐาน่ปลุ่อมปน่ ติามมาติรื่า 236 แลุ่ะมาติรื่า 237

กลุ่ �มท�� 2 ความผิ�ดัติ�อช้�ว�ติแลุ่ะรื่�างกาย (หน่�วยท�� 6,7)

ห�วข้�อท�� 1 เรื่��องความผิ�ดัติ�อช้�ว�ติ (หน่�วยท�� 6) มาติรื่าท��ควรื่ให�ความสน่ใจ(1) มาติรื่า 288 (ฆ�าผิ+�อ��น่โดัยเจติน่า)(2) มาติรื่า 289 (เหติ ฉกรื่รื่จ*ข้องมาติรื่า 288)

(3) มาติรื่า 290 (ท�ารื่�ายผิ+�อ��น่ถุ-งแก�ความติาย ซึ่-�งเป2น่ความผิ�ดัท��ติ�องการื่ผิลุ่ จ-งไม�ม�การื่พยายามการื่กรื่ะท�าความผิ�ดั)

(4) มาติรื่า 291 (ปรื่ะมาทท�าให�ผิ+�อ��น่ถุ-งแก�ความติาย เวลุ่าติอบข้�อสอบติ�องอ�างมาติรื่า 59 วรื่รื่ค 4 ดั�วยเพ��อแสดังให�เห4น่ว�าเหติ ใดัจ-งเป2น่ปรื่ะมาท)

(5) มาติรื่า 292-293**** (ย ยงให�ผิ+�อ��น่ฆ�าติน่เอง เปรื่�ยบเท�ยบความแติกติ�างข้อง 2 มาติรื่าน่��ให�ดั�) แลุ่ะดั+ติ�อไปดั�วยว�าเม��อใดัถุ�อว�าเป2น่ความผิ�ดัส�าเรื่4จ(6) มาติรื่า 294**** (ช้ ลุ่ม น่ติ�อส+�เป2น่เหติ ให�ผิ+�อ��น่ถุ-งแก�ความติาย แลุ่ะเหติ ยกเว�น่โทษ) ไดั�กรื่ะท�าไปเพ��อการื่ห�ามการื่ช้ ลุ่ม น่ติ�อส+�น่� �น่ หรื่�อเพ��อป:องก�น่โดัยช้อบดั�วยกฎหมาย ผิ+�กรื่ะท�าน่��น่ไม�ติ�องรื่�บโทษน่อกจากน่��ควรื่ดั+ความผิ�ดัลุ่ห โทษ มาติรื่า 374 เพ��อเป2น่การื่เปรื่�ยบเท�ยบก�บมาติรื่า 288 ดั�วย (ไม�ถุ�อว�าเป2น่การื่กรื่ะท�าท��จ�กติ�องท�าเพ��อป:องก�น่ผิลุ่น่��น่ ติามมาติรื่า 59

วรื่รื่คท�าย)

Page 5: กฎหมายอาญา 1

ห�วข้�อท�� 2 เรื่��องความผิ�ดัติ�อรื่�างกาย (หน่�วยท�� 7) มาติรื่าท��ควรื่ให�ความสน่ใจ(1) มาติรื่า 295** ท�ารื่�ายผิ+�อ��น่เป2น่เหติ ให�เก�ดัอ�น่ติรื่ายแก�กายหรื่�อจ�ติใจ(2) มาติรื่า 296 (เหติ ฉกรื่รื่จ*ติามมาติรื่า 290 + 295),

(3) มาติรื่า 297**** (อ�น่ติรื่ายสาห�สท��ง 8 อน่ มาติรื่า)(4) มาติรื่า 299** (ช้ ลุ่ม น่ติ�อส+�เป2น่เหติ ให�ไดั�รื่�บอ�น่ติรื่ายสาห�ส) แลุ่ะดั+เหติ ยกเว�น่โทษดั�วย(5) มาติรื่า 300**(ปรื่ะมาทเป2น่เหติ ให�ไดั�รื่�บอ�น่ติรื่ายสาห�สแก�กาย)

น่อกจากน่��ให�ดั+ไปถุ-งความผิ�ดัลุ่ห โทษติามมาติรื่า 391 เป2น่การื่ใช้�ก�าลุ่�งท�าให�บาดัเจ4บโดัยไม�ก�อให�เก�ดัอ�น่ติรื่ายแก�กายหรื่�อจ�ติใจ แลุ่ะมาติรื่า 390 เป2น่การื่กรื่ะท�าโดัยปรื่ะมาทเป2น่อ�น่ติรื่ายแก�รื่�างกายหรื่�อจ�ติใจ

กลุ่ �มท�� 3 ความผิ�ดัเก��ยวก�บทรื่�พย* (หน่�วยท�� 11,12)

(1) ลุ่�กทรื่�พย* (มาติรื่า 334****) เหติ ฉกรื่รื่จ*ข้องการื่ลุ่�กทรื่�พย* (มาติรื่า 335*) ว��งรื่าวทรื่�พย* (มาติรื่า 336*** = ลุ่�กทรื่�พย* + ฉกฉวยซึ่-�งหน่�า)(2) กรื่รื่โช้กทรื่�พย* (มาติรื่า 337 เปรื่�ยบเท�ยบก�บความผิ�ดัติ�อเสรื่�ภาพติามมาติรื่า 309 ดั�วย) รื่�ดัเอาทรื่�พย* (มาติรื่า 338) ช้�งทรื่�พย* (มาติรื่า 339 = ลุ่�กทรื่�พย* +

ท�น่ใดัน่��น่จะใช้�ก�าลุ่�งปรื่ะท ษรื่�าย ซึ่-�งติ�องแยกออกจากความผิ�ดัฐาน่ลุ่�กทรื่�พย* + ท�ารื่�ายรื่�างกาย) แลุ่ะปลุ่�น่ทรื่�พย* (มาติรื่า 340 = ช้�งทรื่�พย*โดัยม�ติ�วการื่มากกว�าหรื่�อเท�าก�บ 3 คน่ข้-�น่ไป)

ความผิ�ดัเก��ยวก�บทรื่�พย*ฐาน่ติ�างๆ ข้�างติ�น่ติ�องอ�าน่จน่เข้�าใจ แลุ่ะสามารื่ถุเปรื่�ยบเท�ยบความผิ�ดัแติ�ลุ่ะฐาน่ไดั� แติ�อย�างไรื่ก4ติาม ความผิ�ดัเก��ยวก�บทรื่�พย*ท กฐาน่ความผิ�ดัติ�องเข้�าใจความผิ�ดัฐาน่ลุ่�กทรื่�พย* (มาติรื่า 334) เป2น่พ��น่ฐาน่

ค�าแน่ะน่�าใน่การื่ติอบข้�อสอบอ�ติน่�ยกฎหมายอาญา 21. ข้�อสอบจะถุามว�าน่าย กรื่ะท�าความผิ�ดัฐาน่ใดั ติอบฐาน่ความผิ�ดัให�ช้�ดัเจน่ อย�า……

ติอบแบบเหว��ยงแหหรื่�อแสดังความไม�ม��น่ใจใน่การื่ติอบ เช้�น่ ติอบว�าน่าย…. ม�ความผิ�ดัฐาน่ฉ�อโกง หรื่�อผิ�ดัฐาน่ย�กยอกทรื่�พย* อย�างน่��จะไม�ไดั�คะแน่น่ อย�าติ��งช้��อฐาน่ความผิ�ดัข้-�น่มาเอง ช้��อฐาน่ความผิ�ดัท��ถุ+กติ�องให�ดั+ใน่เอกสารื่การื่สอน่2. การื่อ�างหลุ่�กกฎหมาย จะอ�างเป2น่ข้�อความติามท��ปรื่ากฏิใน่ ปอ. หรื่�อจะแจกแจงองค*ปรื่ะกอบภายน่อกแลุ่ะองค*ปรื่ะกอบภายใน่ (เจติน่า เจติน่าพ�เศัษ ปรื่ะมาท) ก4ไดั� ไม�ติ�องรื่ะบ โทษ แลุ่ะถุ�าจ�าเลุ่ข้มาติรื่าไม�ไดั� ไม�ติ�องใส�ลุ่งไป ถุ�าอ�างเลุ่ข้มาติรื่าผิ�ดั ก4จะเส�ยคะแน่น่อ�ก3. บางครื่��งการื่ติอบข้�อสอบ ก4ติ�องอ�างความรื่+ �ติามกฎหมายอาญา 1 ดั�วย เช้�น่ น่าย….. ไม�ม�ความผิ�ดัฐาน่ เน่��องจากผิ+�กรื่ะท�าไม�รื่+ �องค*ปรื่ะกอบภายน่อกข้อง……

ความผิ�ดัฐาน่……. จ-งถุ�อว�าไม�ม�เจติน่าติามมาติรื่า 59 วรื่รื่ค 3 หรื่�อผิ+�กรื่ะท�าความผิ�ดักรื่ะท�าการื่ไม�ติลุ่อดั หรื่�อกรื่ะท�าการื่ไปโดัยติลุ่อดัแลุ่�ว แติ�การื่กรื่ะท�าไม�บรื่รื่ลุ่ ผิลุ่

Page 6: กฎหมายอาญา 1

ถุ�อว�าเป2น่การื่พยายามกรื่ะท�าความผิ�ดั ติ�องไดั�รื่�บโทษ 2 ใน่ 3 ส�วน่ข้องความผิ�ดัท��ไดั�กรื่ะท�าลุ่ง ติามมาติรื่า 80 หรื่�อใน่กรื่ณ์�ท��เป2น่การื่กรื่ะท�าโดัยปรื่ะมาท ก4ควรื่อ�างดั�วยว�าเป2น่การื่กรื่ะท�าโดัยปรื่ะมาทอย�างไรื่ติามมาติรื่า 59 วรื่รื่ค 4 เป2น่ติ�น่4. น่อกจากมาติรื่าท��เน่�น่ให�ข้�างติ�น่แลุ่�ว ควรื่ดั+ค�าพ�พากษาฎ�กาใน่เอกสารื่การื่สอน่มากๆ เพรื่าะข้�อสอบหลุ่ายๆครื่��งน่�ามาจากค�าพ�พากษาใน่เอกสารื่การื่สอน่น่��น่เอง5. เทปเส�ยงปรื่ะจ�าช้ ดัว�ช้า ซึ่-�งเป2น่เส�ยงข้องอาจารื่ย*ส จ�น่ติน่า ช้ มว�ส+ติรื่ ซึ่-�งม� 4 ม�วน่น่��น่ แลุ่ะเอกสารื่สอน่เสรื่�มท��ง 2 ครื่��ง สามารื่ถุน่�ามาใช้�ทบทวน่ไดั�ดั�มาก ฟั่8งแลุ่ะอ�าน่บ�อยๆ ก4จะจ�าไดั�เอง

โดัยท��วไปว�ช้าน่��ไม�ใช้�ว�ช้าท��ยากข้องสาข้าน่�ติ�ศัาสติรื่* มสธ. ถุ�าอ�าน่หน่�งส�อ ดั+ติ�วบทท��ส�าค�ญจน่สามารื่ถุอ�างไดั� ก4จะสามารื่ถุสอบผิ�าน่ไดั�โดัยง�าย ข้อให�โช้คดั�ครื่�บ

ว�ชากฎหมายิว�าดี�วยิทร์�พยิ�ส�นั

...............เป2น่ว�ช้าพ��น่ฐาน่ท��ส�าค�ญว�ช้าหน่-�งใน่กฎหมายแพ�งแลุ่ะพาณ์�ช้ย* ก�อน่ท��จะเลุ่�อกเรื่�ยน่เอกเทศัส�ญญาก4ควรื่ท��จะเรื่�ยน่ว�ช้าน่��ก�อน่ โดัยกฎหมายว�าดั�วยทรื่�พย*ส�น่ม�หน่�วยเน่�น่ค�อ หน่�วยท�� 3-7,9

**ความหมายิข้องทร์�พยิ�แลุ่ะทร์�พยิ�ส�นัทร์�พยิ� หมายความว�า ว�ติถุ ม�รื่+ปรื่�างทร์�พยิ�ส�นั หมายความรื่วมท��งทรื่�พย*แลุ่ะว�ติถุ ไม�ม�รื่+ปรื่�าง ซึ่-�งอาจม�รื่าคาแลุ่ะอาจถุ�อเอาไดั�ข้�อส�งเกติ ทรื่�พย* น่อกจากหมายความรื่วมถุ-งว�ติถุ ม�รื่+ปรื่�างแลุ่�ว จะติ�องเป2น่ว�ติถุ ท��อาจม�รื่าคาแลุ่ะอาจถุ�อเอาไดั�ดั�วยติามความหมายข้องทรื่�พย*ส�น่**ความหมายิข้องค)าว�า “อาจม�ร์าคาแลุ่ะอาจถื/อเอาไดี�”ว�ติถุ ม�รื่+ปรื่�างหรื่�อไม�ม�รื่+ปรื่�างจะเป2น่ทรื่�พย*แลุ่ะทรื่�พย*ส�น่ไดั�ก4ติ�อเม��ออาจม�รื่าคา แลุ่ะอาจถุ�อเอาไดั� ถุ�าข้าดัอย�างใดัอย�างหน่-�งไปก4ไม�ถุ�อว�าเป2น่ทรื่�พย*หรื่�อทรื่�พย*ส�น่ข้�อส�งเกติ รื่�างกายข้องมน่ ษย*ถุ�ารื่วมอย+�ใน่ส�วน่ข้องรื่�างกายไม�ใช้�ทรื่�พย*ส�น่ แติ�ถุ�อว�าป2น่ส�วน่หน่-�งข้องรื่�างกาย แติ�ถุ�าข้าดัออกหรื่�อหลุ่ ดัออกมาแลุ่�วก4อาจเป2น่ทรื่�พย*ไดั� เช้�น่ เส�น่ผิมหรื่�อเลุ่4บม�อ เป2น่ติ�น่ ใน่ส�วน่ข้องศัพจะเป2น่ทรื่�พย*หรื่�อไม�น่��น่ ย�งไม�ม�ข้�อย ติ�แลุ่ะแน่วค�าว�น่�จฉ�ยข้องศัาลุ่ฎ�กาก4ย�งไม�ช้�ดัเจน่กรื่ณ์�ส�ทธ�ติ�างๆ น่��น่ แม�จะไม�ม�รื่+ปรื่�าง แติ�หากม�รื่าคาแลุ่ะอาจถุ�อเอาไดั� ศัาลุ่ฎ�กาก4เคยม�ค�าพ�พากษาว�าเป2น่ทรื่�พย*ส�น่ เช้�น่(1) ห��นัในับร์�ษ�ทข้�อส�งเกติ การื่โอน่ห �น่ช้น่�ดัรื่ะบ ช้��อผิ+�ถุ�อจะติ�องท�าเป2น่หน่�งส�อลุ่งลุ่ายม�อช้��อข้องผิ+�โอน่แลุ่ะ ผิ+�รื่ �บโอน่แลุ่ะม�พยาน่อย�างน่�อย 2 คน่ รื่�บรื่องลุ่ายม�อช้��อข้องผิ+�โอน่แลุ่ะผิ+�รื่ �บโอน่ หากไม�ท�าติามเป2น่โมฆะ แติ�ถุ-งแม�การื่โอน่จะเป2น่โมฆะก4ติาม หากผิ+�รื่ �บโอน่ไดั�ย-ดัถุ�อห �น่หรื่�อครื่อบครื่องห �น่มาเป2น่เวลุ่า 5 ป@ ก4ไดั�กรื่รื่มส�ทธ�Dโดัยการื่ครื่อบครื่องปรื่ป8กษ*ติามมาติรื่า 1382 ไดั�(2) ส�ทธิ�ติามส�ญญาจะซื้/'อจะข้ายิ(3) ส�ทธิ�ติามส�ญญาเช�าซื้/'อ(4) ส�ทธิ�ในัการ์ท)าเหม/องแร์�ติามปร์ะทานับ�ติร์ข้�อส�งเกติ การื่โอน่ส�ทธ�ปรื่ะทาน่บ�ติรื่น่��น่หากม�เง��อน่ไข้เป2น่พ�เศัษว�าเป2น่การื่ให�เฉพาะติ�วแก� คน่ใดัคน่หน่-�ง ก4จะโอน่ก�น่ไม�ไดั�หรื่�อจะน่�ามาช้�ารื่ะหน่��ไม�ไดั�ดั�วย

Page 7: กฎหมายอาญา 1

กร์ณี�เคร์/ องหมายิการ์ค�า ศัาลุ่ฎ�กาว�น่�จฉ�ยว�า เครื่��องหมายการื่ค�าเป2น่ทรื่�พย*ส�น่ทางป8ญญาอย�างหน่-�ง ไม�ใช้�อส�งหารื่�มทรื่�พย*หรื่�อส�งหารื่�มทรื่�พย*ไม�ม�รื่+ปรื่�าง ท��งไม�อาจย-ดัถุ�อครื่อบครื่องไดั�อย�างทรื่�พย*ส�น่ท��วไปติามมาติร์า 1382

ปร์ะเภอข้องทร์�พยิ�ส�นั1. อส�งหารื่�มทรื่�พย*2. ส�งหารื่�มทรื่�พย*3. ทรื่�พย*แบ�งไดั�4. ทรื่�พย*แบ�งไม�ไดั�5. ทรื่�พย*น่อกพาณ์�ช้ย***อส�งหาร์�มทร์�พยิ�แลุ่ะส�งหาร์�มทร์�พยิ�(1) อส�งหารื่�มทรื่�พย*ท��เป2น่ท��ดั�น่จะติ�องม�เจ�าข้องกรื่รื่มส�ทธ�Dเสมอ แติ�ส�งหารื่�มทรื่�พย*อาจจะไม�ม�เจ�าข้องก4ไดั�(2) ทรื่�พย*ส�ทธ�บางอย�าง ไดั�แก� ส�ทธ�อาศั�ย ส�ทธ�เก4บก�น่ ภารื่ะจ�ายอม ส�ทธ�เหน่�อพ��น่ดั�น่ แลุ่ะภารื่ะติ�ดัพ�น่ใน่อส�งหารื่�มทรื่�พย* ม�ไดั�เฉพาะใน่อส�งหารื่�มทรื่�พย*เท�าน่��น่ ส�วน่ใน่ส�งหารื่�มทรื่�พย*ไม�ม�ส�ทธ�ดั�งกลุ่�าว(3) รื่ะยะเวลุ่าใน่การื่ครื่อบครื่องปรื่ป8กษ*ถุ�าเป2น่อส�งหารื่�มทรื่�พย*ม�รื่ะยะเวลุ่า ๑๐ ป@ แติ�ถุ�าเป2น่ส�งหารื่�มทรื่�พย*ม�รื่ะยะเวลุ่าครื่อบครื่องปรื่ก�กษ* 5 ป@เท�าน่��น่(4) การื่ท�าน่�ติ�กรื่รื่มเก��ยวก�บการื่โอน่หรื่�อการื่ก�อติ��งส�ทธ�ติ�างๆ ใน่อส�งหารื่�มทรื่�พย* โดัยปกติ�จะติ�องท�าติามแบบท��กฎหมายก�าหน่ดัไม�ง��น่เป2น่โมฆะหรื่�อไม�สมบ+รื่ณ์*หรื่�อไม� บรื่�บ+รื่ณ์* แติ�ถุ�าเป2น่ส�งหารื่�มทรื่�พย*ปกติ�ไม�ไดั�ก�าหน่ดัแบบไว� ยกเว�น่กรื่ณ์�ส�งหารื่�มทรื่�พย*ช้น่�ดัพ�เศัษท��กฎหมายก�าหน่ดัให�ติ�องท�าติามแบบ(5) แดัน่กรื่รื่มส�ทธ�Dม�ไดั�เฉพาะใน่อส�งหารื่�มทรื่�พย*เท�าน่��น่ ส�งหารื่�มทรื่�พย*ไม�ม�แดัน่กรื่รื่มส�ทธ�D(6) ส�ทธ�ข้องคน่ติ�างดั�าวใน่การื่เป2น่เจ�าข้องอส�งหารื่�มทรื่�พย*ม�ข้�อจ�าก�ดั แติ�ใน่ส�งหารื่�มทรื่�พย*โดัยปกติ�ไม�ม�ข้�อจ�าก�ดั**ความหมายิข้องอส�งหาร์�มทร์�พยิ�แลุ่ะส�งหาร์�มทร์�พยิ�อส�งหาร์�มทร์�พยิ� หมายความว�า ท��ดั�น่แลุ่ะทรื่�พย*อ�น่ติ�ดัอย+�ก�บท��ดั�น่ม�ลุ่�กษณ์ะเป2น่การื่ถุาวรื่หรื่�อปรื่ะกอบเป2น่อ�น่ เดั�ยวก�บท��ดั�น่น่��น่ แลุ่ะหมายความรื่วมถุ-งทรื่�พยส�ทธ�อ�น่เก��ยวก�บท��ดั�น่ หรื่�อทรื่�พย*อ�น่ติ�ดัอย+�ก�บท��ดั�น่หรื่�อปรื่ะกอบเป2น่อ�น่เดั�ยวก�บท��ดั�น่น่��น่ดั�วยส�งหารื่�มทรื่�พย* หมายความว�า ทรื่�พย*ส�น่อ��น่น่อกจากอส�งหารื่�มทรื่�พย* แลุ่ะหมายความรื่วมถุ-งส�ทธ�อ�น่เก��ยวก�บทรื่�พย*ส�น่น่��น่ดั�วยอส�งหารื่�มทรื่�พย*ปรื่ะกอบดั�วยทรื่�พย*ส�น่ 4 ปรื่ะเภท ค�อก. ท��ดั�น่ข้. ทรื่�พย*อ�น่ติ�ดัอย+�ก�บท��ดั�น่ท��ม�ลุ่�กษณ์ะเป2น่การื่ถุาวรื่ค. ทรื่�พย*ท��ปรื่ะกอบเป2น่อ�น่เดั�ยวก�บท��ดั�น่ง. ทรื่�พย*ส�ทธ�Dอ�น่เก��ยวก�บท��ดั�น่หรื่�อทรื่�พย*อ�น่ติ�ดัอย+�ก�บท��ดั�น่หรื่�อปรื่ะกอบเป2น่อ�น่เดั�ยวก�บท��ดั�น่ข้�อส�งเกติเก� ยิวก�บท� ดี�นั(1) ท��ดั�น่ท��ม�กรื่รื่มส�ทธ�Dเท�าน่��น่จ-งจะม�การื่ครื่อบครื่องปรื่ป8กษ*ไดั� ถุ�าเป2น่ท��ดั�น่ท��ไม�ม�กรื่รื่มส�ทธ�Dก4จะครื่อบครื่องปรื่ป8กษ*ไม�ไดั�(2) ท��ดั�น่ท��ม�แติ�เพ�ยงส�ทธ�ครื่องครื่องโอน่ก�น่ไดั�ดั�วยการื่ส�งมอบเท�าน่��น่ ไม�จ�าเป2น่ติ�องจดัทะเบ�ยน่ แติ�การื่จดัทะเบ�ยน่ก4อาจจะม�ไดั�หากเป2น่ท��ดั�น่ท��ม�ทะเบ�ยน่ท��ดั�น่ เช้�น่ น่.ส. 3 หรื่�อ น่.ส. 3 ก(3) ท��ดั�น่พ�พาทซึ่-�งน่ายดั�าครื่อบครื่องอย+�เป2น่ส�วน่หน่-�งข้องท��ดั�น่ติามหน่�งส�อรื่�บรื่อง การื่ท�าปรื่ะโยช้น่* (น่.ส. 3 ก) ท��น่ายแดังม�ช้��อเป2น่ผิ+�ม�ส�ทธ�ครื่อบครื่องอย+� จ-งติ�องดั�วยข้�อส�น่น่�ษฐาน่ติามมาติร์า 1373 ว�า น่ายแดังซึ่-�งม�ช้��อใน่ทะเบ�ยน่เป2น่ผิ+�ม�ส�ทธ�ครื่อบครื่อง ข้�อสน่�น่�ษฐาน่ติามมาติร์า 1373 จ-งรื่วมถุ-งท��ดั�น่ท��ม� น่.ส. 3 แลุ่ะ น่.ส. 3 ก ดั�วยข้�อส�งเกติ เรื่��องน่��ถุ�อมาติร์า 1373 มาก�อน่มาติร์า 1367 กลุ่�าวค�อ ผิ+�ท��ม�ช้��อเป2น่เจ�าข้องหรื่�อเป2น่ผิ+�ม�ส�ทธ�ครื่อบครื่องใน่ น่.ส. 3 หรื่�อ น่.ส.

3 ก ไดั�ปรื่ะโยช้น่*จากข้�อส�น่น่�ษฐาน่เป2น่ค ณ์มากกว�าคน่ท��ครื่อบครื่องย-ดัถุ�ออย+�ติามมาติร์า 1367

(4) ท��ดั�น่พ�พาทเป2น่ท� ดี�นัม/อเปลุ่�า เพรื่าะหน่�งส�อรื่�บรื่องท�าปรื่ะโยช้น่*ไม�ใช้�หน่�งส�อแสดังกรื่รื่มส�ทธ�D บ คคลุ่จะพ-งม�ส�ทธ�เหน่�อท��ดั�น่พ�พาทคงม�แติ�ส�ทธครื่อบครื่อง แม�น่ายดั�าจะไดั�ส�ทธ�ครื่อบครื่องท��ดั�น่พ�พาทโดัยการื่ย-ดัถุ�อครื่อบครื่องแติ�การื่ไดั�มาข้องน่ายดั�าเป2น่การื่ไดั�มาซื้� งทร์�พยิส�ทธิ�5อ�นัเก� ยิวก�บอส�งหาร์�มทร์�พยิ�โดียิทางอ/ นันัอกจากนั�ติ�กร์ร์ม ซึ่-�งถุ�าย�งไม�ไดั�จดัทะเบ�ยน่ น่ายดั�าจะยกข้-�น่เป2น่ข้�อติ�อส+�น่ายแดังซึ่-�งเป2น่บ คคลุ่ภายน่อกผิ+�ไดั�ส�ทธ�มาโดัยเส�ย ค�าติอบแทน่แลุ่ะโดัยส จรื่�ติแลุ่ะไดั�จดัทะเบ�ยน่โดัยส จรื่�ติแลุ่�วไม�ไดั�ติามมาติร์า 1299

วร์ร์คสอง น่ายแดังจ-งเป2น่ผิ+�ม�ส�ทธ�ใน่ท��ดั�น่พ�พาทข้�อส�งเกติเก� ยิวก�บทร์�พยิ�อ�นัติ�ดีก�บท� ดี�นัม�ลุ่�กษณีะเป7นัการ์ถืาวร์(1) ทรื่�พย*อ�น่ติ�ดัก�บท��ดั�น่ม�ลุ่�กษณ์ะเป2น่การื่ถุาวรื่ แบ�งไดั�เป2น่ 2 อย�าง ค�อ ทรื่�พย*ท��ติ�ดัก�บท��ดั�น่โดัยธรื่รื่มช้าติ� ก�บทรื่�พย*ท��ติ�ดัก�บท��ดั�น่โดัยไม�ไดั�เก�ดัจากธรื่รื่มช้าติ�(2) ติ�นัพลุ่�เป2น่ไม�ย�น่ติ�น่จ-งเป2น่อส�งหารื่�มทรื่�พย*(3) ทรื่�พย*ท��ม�ลุ่�กษณ์ะติ�ดัก�บท��ดั�น่เป2น่การื่ถุาวรื่แลุ่�ว จะติ�ดัอย+�ก�บท��ดั�น่น่าน่เท�าไรื่ไม�ส�าค�ญ ถุ�าโดัยสภาพม�ลุ่�กษณ์ะติ�ดัก�บท��ดั�น่เป2น่การื่ถุาวรื่ก4เป2น่อส�งหารื่�มทรื่�พย*แม�จะติ�ดั อย+�เป2น่รื่ะยะเวลุ่าไม�น่าน่ก4ติาม(4) เคร์/ องจ�กร์โร์งส�ไม�ใช้�ส�วน่ควบ เป2น่เพ�ยงข้องใช้�ปรื่ะจ�าอย+�ก�บโรื่งส�จ-งเป2น่อ ปกรื่ณ์*ซึ่-�งเป2น่ส�งหารื่�มทรื่�พย*เท�า น่��น่ ไม�ใช้�อส�งหารื่�มทรื่�พย*(5) แผู้งลุ่อยิท��ม�ไดั�ติ�ดัก�บท��ดั�น่ม�ลุ่�กษณ์ะเป2น่การื่ถุาวรื่ไม�เป2น่อส�งหารื่�มทรื่�พย*

Page 8: กฎหมายอาญา 1

ข้�อส�งเกติข้องทร์�พยิ�ซื้� งปร์ะกอบเป7นัอ�นัเดี�ยิวก�บท� ดี�นัทรื่�พย*ซึ่-�งปรื่ะกอบเป2น่อ�น่เดั�ยวก�บท��ดั�น่หากแยกออกจากติ�วพ��น่ดั�น่ ก4ย�อมข้าดัจากลุ่�กษณ์ะข้องการื่เป2น่ทรื่�พย*ท��ปรื่ะกอบเป2น่อ�น่เดั�ยวก�บท��ดั�น่ติ�วอยิ�าง ข้�ดีดี�นัใน่ท��ดั�น่ไปข้ายถุ�อว�าเป2น่การื่ข้ายส�งหารื่�มทรื่�พย* ไม�ใช้�อส�งหารื่�มทรื่�พย* เพรื่าะดั�น่ไดั�ข้าดัออกจากติ�วท��ดั�น่แลุ่�วจ-งเป2น่ส�งหารื่�มทรื่�พย*ข้�อส�งเกติทร์�พยิส�ทธิ�อ�นัเก� ยิวก�บอส�งหาร์�มทร์�พยิ�(1) ส�ทธิ�ร์�บจ)านัองท��ดั�น่เป2น่อส�งหารื่�มทรื่�พย*(2) ห��นัในัห�างห��นัส�วนัสาม�ญซึ่-�งม�ทรื่�พย*ส�น่เป2น่ท��ดั�น่ไม�ใช้�ส�ทธ�ใน่อส�งหารื่�มทรื่�พย*(3) ส�ทธิ�เช�าซื้/'อเป2น่บ คคลุ่ส�ทธ�ไม�ใช้�อส�งหารื่�มทรื่�พย*(4) ส�ทธิ�เช�าอาคาร์เป2น่ส�ทธ�เก�ยวก�บติ�วอาคารื่ไม�เป2น่อส�งหารื่�มทรื่�พย*แติ�เป2น่ส�งหารื่�มทรื่�พย***ทร์�พยิ�แบ�งไดี�แลุ่ะทร์�พยิ�แบ�งไม�ไดี�ทร์�พยิ�แบ�งไดี� หมายความว�า ทรื่�พย*อ�น่อาจแยกออกจากก�น่เป2น่ส�วน่ๆ ไดั�จรื่�งถุน่�ดัช้�ดัแจ�ง แติ�ลุ่ะส�วน่ไดั�รื่+ปบรื่�บ+รื่ณ์*ลุ่�าพ�งติ�วทร์�พยิ�แบ�งไม�ไดี� หมายความว�า ทรื่�พย*อ�น่จะแยกออกจากก�น่ไม�ไดั� น่อกจากเปลุ่��ยน่แปลุ่งภาวะข้องทรื่�พย* แลุ่ะหมายความรื่วมถุ-งทรื่�พย*ท��ม�กฎหมายบ�ญญ�ติ�ว�าแบ�งไม�ไดั�ดั�วยการื่แบ�งปรื่ะเภททรื่�พย*ออกเป2น่ทรื่�พย*แบ�งไดั�แลุ่ะทรื่�พย*แบ�งไม�ไดั� ส�วน่ใหญ�จะใช้�เพ��อปรื่ะโยช้น่*ข้องผิ+�เป2น่เจ�าข้องรื่วม เพรื่าะถุ�าเป2น่ทรื่�พย*แบ�งไดั�ก4ม�กไม�ม�ป8ญหา สามารื่ถุแบ�งไดั�ติามส�วน่ แติ�หากเป2น่ทรื่�พย*แบ�งไม�ไดั�อาจติ�องม�ว�ธ�แบ�งอย�างอ��น่ เช้�น่ น่�าทรื่�พย*ไปข้ายเพ��อน่�าเง�น่มาแบ�งก�น่ เป2น่ติ�น่ทร์�พยิ�แบ�งไดี� ม�องค�ปร์ะกอบดี�งนั�'(1) ติ�องเป2น่ทรื่�พย*ท��สามารื่ถุแยกออกจากก�น่ไดั�(2) เม��อแยกออกจากก�น่ไดั�แลุ่�วไม�เส�ยสภาพรื่+ปทรื่งไปทรื่�พย*แบ�งไม�ไดั� ม�ความหมาย 2 น่�ย ค�อ(2.1) ทรื่�พย*แบ�งไม�ไดั�โดัยสภาพ(2.2) ทรื่�พย*ท��กฎหมายบ�ญญ�ติ�ว�าแบ�งไม�ไดั�ข้�อส�งเกติ(1) ห��นัเป2น่ทรื่�พย*แบ�งแยกไม�ไดั�ติามมาติรื่า 1118 วรื่รื่คหน่-�ง(2) ส�วนัควบ ภาร์ะจ)ายิอม แลุ่ะส�ทธิ�จ)านัอง แบ�งไม�ไดั�**ทร์�พยิ�นัอกพาณี�ชยิ�ทร์�พยิ�นัอกพาณี�ชยิ� หมายความว�า ทรื่�พย*ท��ไม�สามารื่ถุถุ�อเอาไดั�แลุ่ะทรื่�พย*ท��โอน่แก�ก�น่ม�ไดั�โดัยช้อบดั�วยกฎหมายทรื่�พย*น่อกพาณ์�ช้ย*ม�ความหมาย 2 ปรื่ะการื่ ค�อ1. ทรื่�พย*ท��ไม�สามารื่ถุถุ�อเอาไดั�2. ทรื่�พย*ท��โอน่แก�ก�น่ไม�ไดั�โดัยช้อบดั�วยกฎหมายทรื่�พย*น่อกพาณ์�ช้ย*ท��กฎหมายห�ามโอน่จะติ�องม�อย+� 2 ปรื่ะการื่ ค�อ(1) ติ�องเป2น่การื่ห�ามโอน่โดัยกฎหมายบ�ญญ�ติ�ไว�(2) ลุ่�กษณ์ะข้องการื่ห�ามโอน่จะติ�องเป2น่การื่ห�ามโอน่โดัยถุาวรื่ข้�อส�งเกติ(1) ส�ทธิ�ท� จะไดี�ร์�บค�าอ�ปการ์ะเลุ่�'ยิงดี�เป2น่ทรื่�พย*น่อกพาณ์�ช้ย*จะสลุ่ะหรื่�อโอน่ไม�ไดั�(2) ท� ว�ดี ท� ธิร์ณี�สมฆ์� หร์/อท� ศึาสนัสมบ�ติ�กลุ่างเป2น่ทรื่�พย*น่อกพาณ์�ช้ย*(3) ทรื่�พย*น่อกพาณ์�ช้ย*ท��โอน่ก�น่ไม�ไดั�ติามกฎหมาย ติ�องเป2น่กรื่ณ์�ท��ม�กฎหมายห�ามโอน่เท�าน่��น่ แติ�ถุ�าเป2น่การื่ห�ามโอน่โดัยน่�ติ�กรื่รื่มก4ไม�ถุ�อว�าเป2น่ทรื่�พย*น่อกพาณ์�ช้ย*(4) การื่ห�ามโอน่โดัยม�ก�าหน่ดัรื่ะยะเวลุ่า เช้�น่ การื่ห�ามโอน่ติามกฎหมายว�าดั�วยการื่จ�ดัท��ดั�น่เพ��อการื่ครื่องช้�พหรื่�อปรื่ะมวลุ่กฎหมาย ท��ดั�น่ ไม�ใช้�เป:น่การื่ห�ามโอน่โดัยถุาวรื่จ-งไม�เป:น่ทรื่�พย*น่อกพาณ์�ช้ย* กรื่ณ์�น่��ม�ป8ญหาว�าการื่ท�าส�ญญาจะซึ่��อจะข้ายก�น่ไว�ก�อน่ว�าพอพ�น่ก�าหน่ดัเวลุ่าแลุ่�ว ค�อยโอน่ก�น่ ข้�อส�ญญาดั�งกลุ่�าวจะใช้�บ�งค�บไดั�หรื่�อไม� ซึ่-�งติรื่งน่��ม�ข้�อพ�จารื่ณ์าว�า(4.1) ถุ�าข้�อเท4จจรื่�งแสดังให�เห4น่โดัยช้�ดัเจน่ว�า เป2น่การื่จงใจหลุ่�กเลุ่��ยงกฎหมายท��ม�ว�ติถุ ปรื่ะสงค*ห�ามโอน่ก4เป2น่โมฆะ(4.2) ถุ�าข้�อเท4จจรื่�งแสดังให�เห4น่โดัยช้�ดัแจ�งว�าไม�เป2น่การื่จงใจหลุ่�กเลุ่��ยง ก4ไม�เป2น่โมฆะติ�วอยิ�างท� 1 น่าย ก. ม�ท��ดั�น่เป2น่ น่.ส.3 ซึ่-�งม�ข้�อก�าหน่ดัห�ามโอน่ภายใน่ 10 ป@ ไดั�ท�าส�ญญาจะซึ่��อจะข้ายท��ดั�น่ดั�งกลุ่�าวให�แก�น่าย ข้. โดัยม�ข้�อติกลุ่งก�น่ว�าจะจดัทะเบ�ยน่เม��อพ�น่ก�าหน่ดัรื่ะยะเวลุ่าห�ามโอน่ เม��อน่าย ก. ย�งไม�ไดั�ม�การื่ส�งมอบการื่ครื่อบครื่องท��ดั�น่ดั�งกลุ่�าวภายใน่รื่ะยะเวลุ่าห�ามโอน่ 10 ป@ จ-งถุ�อว�าไม�ไดั�จงใจหลุ่�กเลุ่��ยงข้�อห�ามติามกฎหมาย ส�ญญาจะซึ่��อจะข้ายดั�งกลุ่�าวไม�เป2น่โมฆะติ�วอยิ�างท� 2 น่ายแดังม�ท��ดั�น่เป2น่ น่.ส.3 ซึ่-�งม�ข้�อก�าหน่ดัห�ามโอน่ภายใน่ 10 ป@ ไดั�ท�าส�ญญาจะซึ่��อจะข้ายท��ดั�น่ดั�งกลุ่�าวให�แก�น่ายดั�าภายใน่รื่ะยะเวลุ่าห�ามโอน่ โดัยไดั�ม�การื่ช้�ารื่ะเง�น่ก�น่แลุ่�วแลุ่ะน่ายแดังไดั�มอบท��ดั�น่ให�น่ายดั�าเข้�าครื่อบครื่องแลุ่�ว โดัยม�ข้�อติกลุ่งก�น่ว�าน่ายแดังจะจดัทะเบ�ยน่โอน่ให�เม��อพ�น่ก�าหน่ดัรื่ะยะเวลุ่าห�ามโอน่ จ-งเป2น่การื่จงใจหลุ่�กเลุ่��ยงกฎหมายโดัยช้�ดัแจ�ง ส�ญญาจะซึ่��อจะข้ายดั�งกลุ่�าวจ-งติกเป:น่โมฆะติ�วอยิ�างท� 3 น่ายแดังเจ�าข้องท��ดั�น่ท�าส�ญญาซึ่��อข้ายท��ดั�น่ให�ก�บน่ายดั�าใน่รื่ะยะเวลุ่าห�ามโอน่ติาม กฎหมาย ส�ญญาซึ่��อข้ายดั�งกลุ่�าวจ-ง

Page 9: กฎหมายอาญา 1

ติกเป2น่โมฆะ จ-งไม�อาจส�งมอบการื่ครื่อบครื่องท��ดั�น่แก�ก�น่ไดั� น่ายดั�าจ-งไม�ไดั�ส�ทธ�ครื่อบครื่อง แติ�หากพ�น่รื่ะยะเวลุ่าห�ามโอน่แลุ่�ว น่ายแดังไดั�สลุ่ะเจติน่าครื่อบครื่องหรื่�อน่ายแดังไดั�ม�การื่มอบการื่ครื่อบครื่องให�แก�น่ายดั�าแลุ่�ว เช้�น่น่��น่ายดั�าก4ม�ส�ทธ�ครื่อบครื่อง แติ�ถุ�าน่ายแดังย�งไม�ไดั�สลุ่ะเจติน่าครื่อบครื่องหรื่�อม�ไดั�ม�การื่มอบการื่ครื่อบครื่องให�แก� น่ายดั�า แม�น่ายดั�าจะย�งคงครื่อบครื่องท��ดั�น่พ�พาทอย+�ติ�อมาก4ถุ�อว�าน่ายดั�าครื่อบครื่องแทน่น่าย แดัง เม��อถุ�อว�าน่ายดั�าเป2น่ผิ+�ครื่อบครื่องท��ดั�น่แทน่น่ายแดัง หากน่ายดั�าโอน่ท��ดั�น่ดั�งกลุ่�าวให�แก�บ คคลุ่ภายน่อก ก4จะเข้�าหลุ่�กผิ+�รื่ �บโอน่ไม�ม�ส�ทธ�ดั�กว�าผิ+�โอน่ เพรื่าะถุ�อว�าบ คคลุ่ภายน่อกครื่อบครื่องท��ดั�น่แทน่น่ายแดังเช้�น่เดั�ยวก�น่ แติ�ถุ�าข้�อเท4จจรื่�งปรื่ากฏิว�าน่ายดั�าเข้�าครื่อบครื่องท��ดั�น่น่�บแติ�ไดั�ซึ่��อจากน่ายแดังมา ติลุ่อดัแม�ใน่รื่ะยะเวลุ่าห�ามโอน่ น่ายดั�าย�งไม�ไดั�ส�ทธ�ครื่อบครื่อง แติ�เม��อน่ายดั�าครื่อบครื่องท��ดั�น่ติลุ่อดัมาจน่ลุ่�วงรื่ะยะเวลุ่าห�ามโอน่แลุ่�วเป2น่เวลุ่าน่าน่ถุ-ง 10 ป@เศัษ แลุ่ะเส�ยภาษ�บ�ารื่ งท�องท��ใน่น่ามข้องน่ายดั�าติลุ่อดัมาโดัยไม�ม�ผิ+�อ��น่เข้�ามาย �ง เก��ยวแย�งการื่ครื่อบครื่อง การื่ครื่อบครื่องท��ดั�น่ข้องน่ายดั�าดั�งกลุ่�าวจ-งเป2น่การื่ย-ดัถุ�อโดัยเจติน่าย-ดัถุ�อเพ��อติน่ แลุ่�ว น่ายดั�าย�อมไดั�ส�ทธ�ครื่อบครื่องติามมาติร์า 1367

**ส�วนัควบส�วนัควบข้องทร์�พยิ� หมายความว�า ส�วน่ซึ่-�งโดัยสภาพแห�งทรื่�พย*หรื่�อโดัยจารื่�ติปรื่ะเพณ์�แห�งท�องถุ��น่เป2น่สารื่ะส�าค�ญใน่ ความเป2น่อย+�ข้องทรื่�พย*น่��น่ แลุ่ะไม�อาจแยกจากก�น่ไดั�น่อกจากจะท�าลุ่าย ท�าให�บ บสลุ่าย หรื่�อท�าให�ทรื่�พย*น่��น่เปลุ่��ยน่แปลุ่งรื่+ปทรื่งหรื่�อสภาพไปข้�อส�งเกติ เจ�าข้องทรื่�พย*ย�อมม�กรื่รื่มส�ทธ�Dใน่ส�วน่ควบข้องทรื่�พย*น่��น่ไม�ย�น่ติ�น่ไม�ยิ/นัติ�นัเป2น่ส�วน่ควบก�บท��ดั�น่ท��ไม�น่��น่ข้-�น่อย+� แติ�หากเป2น่ไม�ลุ่�มลุ่ กหรื่�อธ�ญช้าติ�อ�น่จะเก4บเก��ยวรื่วงผิลุ่ไดั�ครื่าวหน่-�งหรื่�อหลุ่าย ครื่าวติ�อป@ไม�เป2น่ส�วน่ควบก�บท��ดั�น่ทร์�พยิ�ติ�ดีก�บท� ดี�นัทร์�พยิ�ซึ่-�งติ�ดัก�บท��ดั�น่หรื่�อติ�ดัก�บโรื่งเรื่�อน่เพ�ยงช้��วครื่าวไม�ถุ�อว�าเป2น่ส�วน่ควบก�บท��ดั�น่ หรื่�อโรื่งเรื่�อน่น่��น่ ความข้�อน่��ให�ใช้�บ�งค�บแก�โรื่งเรื่�อน่หรื่�อส��งปลุ่+กสรื่�างอย�างอ��น่ ซึ่-�งผิ+�ม�ส�ทธ�ใน่ท��ดั�น่ข้องผิ+�อ��น่ใช้�ส�ทธ�น่��น่ปลุ่+กสรื่�างไว�ใน่ท��ดั�น่น่��น่ดั�วยองค�ปร์ะกอบข้องส�วนัควบ1. เป2น่สารื่ะส�าค�ญใน่ความเป2น่อย+�ข้องติ�วทรื่�พย* ม�อย+� ๒ ลุ่�กษณ์ะค�อ1.1 โดัยสภาพข้องติ�วทรื่�พย*เอง1.2 โดัยจารื่�ติปรื่ะเพณ์�แห�งท�องถุ��น่ข้�อส�งเกติ(1) บ�านัเป2น่สารื่ะส�าค�ญข้องท��ดั�น่ บ�าน่จ-งเป2น่ส�วน่ควบข้องท��ดั�น่(2) คร์�วติามจารื่�ติปรื่ะเพณ์�เป2น่สารื่ะส�าค�ญข้องติ�วเรื่�อน่(3) เคร์/ องจ�กร์ท)านั)'าโซื้ดีาแลุ่ะอ�ปกร์ณี�ท)านั)'าโซื้ดีาไม�ไดั�เป2น่สารื่ะส�าค�ญใน่ความเป2น่อย+�ข้องท��ดั�น่ ไม�เป2น่ส�วน่ควบข้องท��ดั�น่2. ทรื่�พย*ท��มารื่วมก�น่น่��น่ไม�อาจแยกจากก�น่ไดั� น่อกจากจะท�าลุ่าย ท�าให�บ บสลุ่ายหรื่�อท�าให�ทรื่�พย*น่��น่เปลุ่��ยน่แปลุ่งรื่+ปทรื่งหรื่�อสภาพไปข้�อยิกเว�นัเร์/ องส�วนัควบ(1) ไม�ลุ่�มลุ่�กแลุ่ะธิ�ญชาติ�อ�น่จะเก4บเก��ยวรื่วงผิลุ่ไดั�ครื่าวหน่-�งหรื่�อหลุ่ายครื่าวติ�อป@ ไม�ถุ�อว�าเป2น่ส�วน่ควบข้องท��ดั�น่(2) ทร์�พยิ�ซื้� งติ�ดีก�บท� ดี�นัหร์/อโร์งเร์/อนัเพ�ยิงช� วคร์าวไม�ถุ�อว�าเป2น่ส�วน่ควบข้องท��ดั�น่หรื่�อโรื่งเรื่�อน่น่��น่ติ�วอยิ�าง น่ายแดังติกลุ่งให�น่ายดั�าปลุ่+กติ�น่สน่ใน่ท��ดั�น่ข้องน่ายแดัง โดัยเม��อติ�น่สน่โติเติ4มท��แลุ่�วก4จะติ�ดัข้ายเอาเง�น่มาแบ�งก�น่ ติ�น่สน่จ-งไม�เป2น่ส�วน่ควบข้องท��ดั�น่ ดั�งน่��น่ แม�น่ายแดังจะน่�าท��ดั�น่ไปจ�าน่องให�แก�น่ายข้าว น่ายข้าวก4ไม�ม�ส�ทธ�บ�งค�บเอาจากติ�น่สน่ข้องน่ายดั�า ซึ่-�งเป2น่บ คคลุ่ภายน่อก น่ายดั�าม�ส�ทธ�ข้อก�น่ส�วน่ไดั�ข้�อส�งเกติ ใน่กรื่ณ์�ท��โร์งเร์/อนัแลุ่ะส� งปลุ่�กสร์�างบน่ท��ดั�น่น่��น่ไม�เป2น่ส�วน่ควบเพรื่าะเข้�าข้�อยกเว�น่ติามมาติร์า 146 ผิ+�ม�ส�ทธ�ปลุ่+กสรื่�างย�งเป2น่เจ�าข้องโรื่งเรื่�อน่แลุ่ะส��งปลุ่+กสรื่�างน่��น่อย+� แติ�จะยิกข้�'นัติ�อส��ก�บผู้��ร์�บจ)านัองโดียิส�จร์�ติไม�ไดี� เพรื่าะส�ทธ�น่��น่ไม�ไดั�จดัทะเบ�ยน่ ผิ+�รื่ �บจ�าน่องท��ดั�น่แลุ่ะส��งปลุ่+กสรื่�างก4ม�ส�ทธ�บ�งค�บช้�ารื่ะหน่��เอาจากท��งท��ดั�น่ แลุ่ะส��งปลุ่+กสรื่�างน่��น่ไดั� เพรื่าะผิ+�รื่ �บจ�าน่องเป2น่บ คคลุ่ภายน่อกไม�ไดั�รื่+ �เห4น่ดั�วย3. โรื่งเรื่�อน่หรื่�อส��งปลุ่+กสรื่�างอย�างอ��น่ซึ่-�งผิ+�ม�ส�ทธ�ใน่ท��ดั�น่ข้องผิ+�อ��น่ไดั�ใช้� ส�ทธ�น่��น่ปลุ่+กสรื่�างไว�ใน่ท��ดั�น่น่��น่ โรื่งเรื่�อน่หรื่�อส��งปลุ่+กสรื่�างดั�งกลุ่�าวไม�ถุ�อว�าเป2น่ส�วน่ควบข้องท��ดั�น่ท��ปลุ่+ก สรื่�างลุ่งไปน่��น่ โดัยส�ทธ�ท��จะปลุ่+กสรื่�างใน่ท��ดั�น่ข้องผิ+�อ��น่ม�อย+� 2 ลุ่�กษณ์ะดั�วยก�น่ ค�อ3.1 ส�ทธิ�ติามส�ญญาข้�อส�งเกติ(1) ส�ทธ�ติามส�ญญาน่��จะม�หลุ่�กฐาน่เป2น่หน่�งส�อหรื่�อไม�ก4ไดั� จะท�าโดัยช้�ดัแจ�งหรื่�อโดัยปรื่�ยายก4ไดั�(2) เจ�าอาวาสปลุ่�กเร์/อนัในัท� ดี�นัธิร์ณี�สงฆ์�ข้องว�ดีโดัยใช้�เง�น่ข้องผิ+�อ��น่ซึ่-�งม�ศัรื่�ทธา ถุวายเพ��อเป2น่ท��พ�กอาศั�ยข้องคน่มาท�าบ ญ เรื่�อน่จ-งเป2น่ส�วน่ควบข้องท��ดั�น่(3) เช�าท� ดี�นัเพ��อปลุ่+กสรื่�างโรื่งเรื่�อน่ โรื่งเรื่�อน่น่��น่ไม�เป2น่ส�วน่ควบข้องท��ดั�น่(4) ปลุ่�กติ�กแถืวลุ่งใน่ท��ดั�น่โดัยอาศั�ยส�ทธ�ติามส�ญญาเช้�าท��ดั�น่ม�ก�าหน่ดั ๑๕ ป@ แลุ่�วจ-งให�ติ-กแถุวน่��น่ติกเป2น่กรื่รื่มส�ทธ�Dข้องเจ�าข้องท��ดั�น่ เม��อย�งไม�ครื่บ ๑๕ ป@ ติ-กแถุวก4ย�งไม�เป2น่ส�วน่ควบ กรื่รื่มส�ทธ�Dจ-งย�งไม�ติกเป2น่เจ�าข้องท��ดั�น่(5) น่ายแดังสร์�างทางเท�าแลุ่ะค�นัห�นัลุ่งใน่ท��ดั�น่ข้องน่ายดั�า โดัยน่ายดั�าย�น่ยอมเป2น่ส�ทธ�ติามส�ญญา น่ายดั�าจะเลุ่�กเส�ยเม��อใดัก4ไดั� เม��อน่ายดั�าเลุ่�กแลุ่�ว น่ายแดังไม�ม�ส�ทธ�ใช้�ติ�อไป ทางเท�าแลุ่ะค�น่ห�น่น่��น่ก4ไม�เป2น่ส�วน่ควบเพรื่าะเป2น่การื่ปลุ่+กสรื่�างลุ่งใน่ท��ดั�น่ข้อง น่ายดั�าโดัยอาศั�ยส�ทธ�ท��น่ายดั�าย�น่ยอมให�ท�าไดั�(6) ผิ+�จะข้ายท��ดั�น่ยอมให�ผิ+�จะซึ่��อเข้�าไปปลุ่�กบ�านัใน่ท��ดั�น่ท��จะข้าย ถุ�อว�าผิ+�จะซึ่��อเป2น่ผิ+�ม�ส�ทธ�ใน่ท��ดั�น่ข้องผิ+�จะข้ายใน่อ�น่ท��จะปลุ่+กบ�าน่ไดั� บ�าน่

Page 10: กฎหมายอาญา 1

ไม�เป2น่ส�วน่ควบข้องท��ดั�น่3.2 ส�ทธิ�ในัท� ดี�นัข้องผู้��อ/ นัในัลุ่�กษณีะท� เป7นัทร์�พยิส�ทธิ�ใครื่เป2น่เจ�าข้องส�วน่ควบ ?

กรื่ณ์�ท��เป2น่ทรื่�พย*ส�น่เดั�ยวม�กไม�ม�ป8ญหาแติ�ป8ญหาจะอย+�ท��ม�การื่น่�าเอาทรื่�พย*หลุ่าย ส��งมารื่วมก�น่จน่เป2น่ส�วน่ควบ กฎหมายก�าหน่ดัให�เจ�าข้องทรื่�พย*ปรื่ะธาน่เป2น่เจ�าข้องส�วน่ควบข้�อส�งเกติ(1) ติ�วถื�งร์ถืยินัติ�เป2น่ทรื่�พย*ปรื่ะธาน่(2) ท� ดี�นัเป2น่ทรื่�พย*ปรื่ะธาน่ข้องบ�าน่แลุ่ะส��งปลุ่+กสรื่�างบน่ท��ดั�น่น่��รื่วมถุ-งท��ดั�น่ท��ม�กรื่รื่มส�ทธ�Dแลุ่ะส�ทธ�ครื่อบครื่องดั�วยข้�อยิกเว�นัหลุ่�กท� ว�าใคร์เป7นัเจ�าข้องทร์�พยิ�ปร์ะธิานัยิ�อมเป7นัเจ�าข้องส�วนัควบดี�วยินั�'นั(1) การื่สรื่�างโรื่งเรื่�อน่ ส��งปลุ่+กสรื่�าง หรื่�อปลุ่+กติ�น่ไม�ใน่ท��ดั�น่ข้องผิ+�อ��น่โดัยไม�ส จรื่ติ� (มาติร์า 1311 แลุ่ะ 1314)

(2) การื่สรื่�างโรื่งเรื่�อน่รื่ กลุ่��าเข้�าไปใน่ท��ดั�น่ข้องผิ+�อ��น่โดัยส จรื่�ติ ซึ่-�งมาติร์า 1312 วร์ร์คหนั� ง ก�าหน่ดัให�คน่สรื่�างโรื่งเรื่�อน่ท��รื่ กลุ่��าเป2น่เจ�าข้องโรื่งเรื่�อน่ท��สรื่�างน่��น่ แติ�ติ�องเส�ยเง�น่ให�แก�เจ�าข้องท��ดั�น่เป2น่ค�าใช้�ท��ดั�น่น่��น่(3) ถุ�าเอาส�งหารื่�มทรื่�พย*ข้องบ คคลุ่หลุ่ายคน่มารื่วมเข้�าก�น่จน่เป2น่ส�วน่ควบหรื่�อแบ�งแยก ไม�ไดั�ว�าทรื่�พย*ใดัเป2น่ทรื่�พย*ปรื่ะธาน่ มาติร์า 1316 บ�ญญ�ติ�ให�ท กคน่เป2น่เจ�าข้องใน่ทรื่�พย*ใหม�ท��รื่วมเข้�าก�น่การื่ไดั�มาซึ่-�ง กรื่รื่มส�ทธ�Dใน่ส�วน่ควบข้องเจ�าข้องทรื่�พย*ติามมาติร์า 144 วร์ร์คสอง เป2น่การื่ไดั�มาโดัยผิลุ่ข้องกฎหมาย จ-งไม�จ�าเป:น่ติ�องม�การื่จดัทะเบ�ยน่ก�น่อ�กค)าพ�พากษาฎ�กาท� 561/2488 เช�าท� ดี�นัข้องผู้��อ/ นัปลุ่�กติ�กโดัยติกลุ่งว�าจะให�ติ-กเป2น่ส�ทธ�แก�เจ�าข้องท��ดั�น่จะ เป2น่ใน่ท�น่ท�หรื่�อใน่ภายหน่�าก4ติาม เม��อถุ-งก�าหน่ดัน่��น่ ๆ แลุ่�วติ-กย�อมติกเป2น่กรื่รื่มส�ทธ�แก�เจ�าข้องท��ดั�น่โดัยไม�ติ�องม�การื่โอน่ทะเบ�ยน่ ใน่กรื่ณ์�เช้�น่น่��ถุ�าโจทก*ฟั่:องข้อให�จ�าเลุ่ยท�าการื่โอน่ก4ติ�องติ�ดัส�น่ยกฟั่:องค)าพ�พากษาฎ�กาท� 1055/2534 โจทก*ฟั่:องว�า โจทก*ท��งสองซึ่��อท��ดั�น่พรื่�อมส��งปลุ่+กสรื่�างจากจ�าเลุ่ยท��งสอง แติ�ใน่หน่�งส�อข้ายท��ดั�น่รื่ะบ ว�าไม�ม�ส��งปลุ่+กสรื่�างดั�งน่�� บ�าน่พ�พาทจ-งเป2น่ส�วน่ควบก�บท��ดั�น่แลุ่ะติกเป2น่กรื่รื่มส�ทธ�Dข้องโจทก*ท��งสอง โดียิไม�จ)าติ�องจดีทะเบ�ยินักร์ร์มส�ทธิ�5บ�าน่พ�พาทติ�อพน่�กงาน่เจ�าหน่�าท��อ�ก เม��อโจทก*ท��งสองครื่อบครื่องบ�าน่พ�พาทซึ่-�งเป2น่ข้องติน่เองเช้�น่น่�� จ-งไม�เป2น่ครื่อบครื่องปรื่ป8กษ*ติามปรื่ะมวลุ่กฎหมายแพ�งแลุ่ะพาณ์�ช้ย* มาติร์า ๑๓๘๒ท��งไม�ปรื่ากฏิว�าจ�าเลุ่ยท��งสองโติ�แย�งส�ทธ�ใน่บ�าน่พ�พาทข้องโจทก*ท��งสองแติ� อย�างใดัโจทก*ท��งสองจ-งไม�ม�ส�ทธ�น่�าคดั�มาฟั่:องสร์�ปเร์/ องข้องกร์ร์มส�ทธิ�5ในัส�วนัควบ1. กรื่รื่มส�ทธ�Dข้องเจ�าข้องทรื่�พย*ท��เป2น่ปรื่ะธาน่ติามมาติร์า 144 วร์ร์คสอง ม�ความส�าค�ญหรื่�อม�อ�าน่าจเหน่�อกว�าคน่ท��ไดั�รื่�บกรื่รื่มส�ทธ�Dใน่ส�วน่ควบมาใน่ลุ่�กษณ์ะข้องกรื่รื่มส�ทธ�Dโดัยท��วๆ ไป2. เจ�าข้องทรื่�พย*เป2น่ปรื่ะธาน่เป2น่เจ�าข้องส�วน่ควบติามมาติร์า 144 วร์ร์คสอง ซึ่-�งเป2น่การื่ไดั�มาโดียิผู้ลุ่ข้องกฎหมายิดั�งน่��น่ แม�ว�าจะเป2น่อส�งหารื่�มทรื่�พย*ก4ไม�จ�าเป2น่ติ�องม�การื่จดัทะเบ�ยน่3. การื่ก�อติ��งส�ทธ�เหน่�อพ��น่ดั�น่ใน่กรื่รื่มส�ทธ�Dใน่ติ�วส�วน่ควบแยกติ�างหากออกจาก กรื่รื่มส�ทธ�Dจากทรื่�พย*ท��เป2น่ปรื่ะธาน่น่��น่จะม�ผิลุ่ผิ+กพ�น่บ คคลุ่ภายน่อกไดั�ก4ติ�อเม��อ ไดั�ก�อติ��งข้-�น่มาใน่ลุ่�กษณ์ะท��เป2น่ส�ทธ�เหน่�อพ��น่ดั�น่ติามมาติร์า 1410

4. การื่ก�อติ��งส�ทธ�เหน่�อพ��น่ดั�น่จะติ�องอย+�ภายใติ�บ�งค�บข้องมาติร์า 1299 ค�อติ�องจดัทะเบ�ยน่ ถุ�าไม�จดัทะเบ�ยน่ก4ไม�บรื่�บ+รื่ณ์*ใน่ฐาน่ะเป2น่ทร์�พยิส�ทธิ� แติ�แม�จะม�ไดั�จดัทะเบ�ยน่ก4สามารื่ถุบ�งค�บไดั�ใน่ฐาน่ะบ�คคลุ่ส�ทธิ� แติ�จะใช้�ติ�อส+�บ คคลุ่ภายน่อกผิ+�กรื่ะท�าโดัยส จรื่�ติแลุ่ะเส�ยค�าติอบแทน่ไม�ไดั�**อ�ปกร์ณี�อ�ปกร์ณี� หมายความว�า ส�งหารื่�มทรื่�พย*ซึ่-�งโดัยปกติ�น่�ยมเฉพาะถุ��น่หรื่�อโดัยเจติน่าช้�ดัแจ�งข้องเจ�าข้อง ทรื่�พย*ท��เป2น่ปรื่ะธาน่ เป2น่ข้องใช้�ปรื่ะจ�าอย+�ก�บทรื่�พย*ท��เป2น่ปรื่ะธาน่เป2น่อาจ�ณ์เพ��อปรื่ะโยช้น่*แก�การื่จ�ดั ดั+แลุ่ ใช้�สอย หรื่�อรื่�กษาทรื่�พย*ท��เป2น่ปรื่ะธาน่ แลุ่ะเจ�าข้องทรื่�พย*ไดั�น่�ามาส+�ทรื่�พย*ท��เป2น่ปรื่ะธาน่โดัยการื่น่�ามาติ�ดัติ�อหรื่�อปรื่�บ เข้�าไว� หรื่�อท�าโดัยปรื่ะการื่อ��น่ใดัใน่ฐาน่ะเป2น่ข้องใช้�ปรื่ะกอบก�บทรื่�พย*ท��เป2น่ปรื่ะธาน่น่��น่อ�ปกร์ณี�ท��แยกออกจากทรื่�พย*ท��เป2น่ปรื่ะธาน่เป2น่การื่ช้��วครื่าวก4ย�งไม�ข้าดัจากการื่เป2น่อ ปกรื่ณ์*ข้องทรื่�พย*ท��เป2น่ปรื่ะธาน่น่��น่อ�ปกร์ณี�ย�อมติกติ�ดัไปก�บทรื่�พย*ท��เป2น่ปรื่ะธาน่ เว�น่แติ�จะม�การื่ก�าหน่ดัไว�เป2น่อย�างอ��น่องค�ปร์ะกอบข้องการ์เป7นัอ�ปกร์ณี�1. อ ปกรื่ณ์*จะติ�องม�ทร์�พยิ�ท� เป7นัปร์ะธิานั2. อ ปกรื่ณ์*จะติ�องเป2น่ส�งหาร์�มทร์�พยิ�3. อ ปกรื่ณ์*จะติ�องไม�ม�สภาพรื่วมก�บทรื่�พย*ท��เป2น่ปรื่ะธาน่จน่ไม�สามารื่ถุแยกออกจากก�น่ไดั�4. อ ปกรื่ณ์*ติ�องไม�ใช้�เป2น่ทรื่�พย*ท��เป2น่ปรื่ะธาน่ดั�วยก�น่หรื่�อม�ความส�าค�ญเท�าก�น่5. อ ปกรื่ณ์*จะติ�องเป2น่ทรื่�พย*ท��เป2น่เจ�าข้องเดั�ยวก�น่ก�บทรื่�พย*ท��เป2น่ปรื่ะธาน่6. อ ปกรื่ณ์*จะติ�องเป2น่ข้องใช้�ปรื่ะจ�าอย+�ก�บทรื่�พย*ท��เป2น่ปรื่ะธาน่เป2น่อาจ�ณ์ข้�อส�งเกติ ม�หลุ่�กเกณ์ฑ์* 2 ปรื่ะการื่ ค�อ6.1 พ�จารื่ณ์าจากปกติ�น่�ยมเฉพาะถุ��น่6.2 พ�จารื่ณ์าจากเจติน่าข้องเจ�าข้องทรื่�พย*ท��เป2น่ปรื่ะธาน่7. อ ปกรื่ณ์*ติ�องใช้�ปรื่ะจ�าเป2น่อาจ�ณ์ก�บทรื่�พย*ท��เป2น่ปรื่ะธาน่เพ��อปรื่ะโยช้น่*ใน่การื่จ�ดัดั+แลุ่ ใช้�สอย หรื่�อรื่�กษาทรื่�พย*ท��เป2น่ปรื่ะธาน่

Page 11: กฎหมายอาญา 1

ค)าพ�พากษาฎ�กาท� 1814/2545 จ�าเลุ่ยน่�าว�ทย เครื่��องเลุ่�น่เทป เครื่��องเลุ่�น่ซึ่�ดั� ลุ่�าโพงแลุ่ะอ ปกรื่ณ์* เครื่��องเส�ยงมาส+�รื่ถุท��เช้�าซึ่��อก4เพ��อปรื่ะโยช้น่*ข้องจ�าเลุ่ยม�ใช้�เพ��อปรื่ะโยช้น่*แก�การื่จ�ดัดั+แลุ่ ใช้�สอยหรื่�อรื่�กษาทรื่�พย*ท��เป2น่ปรื่ะธาน่ค�อรื่ถุท��เช้�าซึ่��อทรื่�พย*ดั�งกลุ่�าวจ-งม�ใช้�อ ปกรื่ณ์*อ�น่จะติกติ�ดัไปก�บทรื่�พย*ปรื่ะธาน่ติามปรื่ะมวลุ่กฎหมายแพ�งแลุ่ะพาณ์�ช้ย* มาติร์า 147 วร์ร์คท�ายิส�ญญาเช�าซื้/'อท��รื่ะบ ว�า หากผิ+�เช้�าซึ่��อน่�าส��งข้องเข้�ามาดั�ดัแปลุ่งติ�อเติ�ม ติ�ดัหรื่�อติ��งอย+�ใน่ติ�วทรื่�พย*ส�น่ท��เช้�าซึ่��อ ส��งน่��น่จะติกเป2น่ส�วน่หน่-�งข้องติ�วทรื่�พย*ส�น่ท��เช้�าซึ่��อแลุ่ะเป2น่กรื่รื่มส�ทธ�Dข้อง เจ�าข้องท�น่ท� ม�ท��มาจากป8ญหาซึ่-�งม�กจะเก�ดัแก�โจทก*ท��ติ�องพ�พาทก�บผิ+�เช้�าซึ่��อใน่กรื่ณ์�ท�� ผิ+�เช้�าซึ่��อน่�าส��งข้องเข้�ามาดั�ดัแปลุ่ง ติ�อเติ�ม ติ�ดัหรื่�อติ��งก�บทรื่�พย*ท��เช้�าซึ่��อแลุ่ะจะเอาส��งข้องน่��น่ค�น่ เม��อติ�องค�น่ทรื่�พย*ท��เช้�าซึ่��อแก�โจทก* แติ�การื่รื่��อส��งข้องท��ว�าน่��น่ออกไปจะท�าให�ทรื่�พย*ท��เช้�าซึ่��อเส�ยหายไดั� ฉะน่��น่ ลุ่�าพ�งการื่ท��จ�าเลุ่ยน่�าทรื่�พย*ดั�งกลุ่�าวมาส+�ติ�วรื่ถุท��เช้�าซึ่��อ ย�อมไม�ถุ-งข้น่าดัท��จะก�อให�เก�ดัความเส�ยหายหากจะติ�องรื่��อออกไป จ-งไม�อย+�ใน่ข้อบแห�งข้�อส�ญญาดั�งกลุ่�าว โจทก*ไม�อาจยกมาเป2น่เหติ ไม�ค�น่ว�ทย เครื่��องเลุ่�น่เทป เครื่��องเลุ่�น่ซึ่�ดั� ลุ่�าโพงแลุ่ะอ ปกรื่ณ์*เครื่��องเส�ยงให�แก�จ�าเลุ่ยค)าพ�พากษาฎ�กาท� 201/2487 ใน่ส�ญญาซึ่��อข้ายรื่ะบ ว�าข้ายท��ดั�น่ก�บส��งปลุ่+กสรื่�างบน่ท��ดั�น่น่��น่ย�อมครื่อบถุ-งโรื่ง เรื่�อน่บน่ท��ดั�น่ซึ่-�งเสาไม�ไดั�ฝั8งดั�น่ดั�วยกรื่ณ์�ท��ถุ�อว�าช�อไฟฟ>าท��ติ�ดัอย+�ก�บส��งปลุ่+กสรื่�าง ไม�ใช้�เป2น่เครื่��องอ ปกรื่ณ์*ซึ่-�งไม�ติกติ�ดัไปก�บส��งปลุ่+กสรื่�างท��ข้าย8. อ ปกรื่ณ์*จะติ�องเป2น่ทรื่�พย*ท��เจ�าข้องทรื่�พย*ท��เป2น่ปรื่ะธาน่น่�ามาส+�ทรื่�พย*ท��เป2น่ ปรื่ะธาน่โดัยการื่น่�ามาติ�ดัหรื่�อปรื่�บเข้�าไว�หรื่�อกรื่ะท�าดั�วยปรื่ะการื่ใดัใน่ฐาน่ะเป2น่เครื่��อง ใช้�เพ��อปรื่ะโยช้น่*ใน่การื่จ�ดัดั+แลุ่ใช้�สอยหรื่�อรื่�กษาทรื่�พย*ท��เป2น่ปรื่ะธาน่**ดีอกผู้ลุ่ดัอกผิลุ่ม�อย+� 2 ช้น่�ดั ค�อ1. ดัอกผิลุ่ธรื่รื่มดัา2. ดัอกผิลุ่น่�ติ�น่�ยดีอกผู้ลุ่ธิร์ร์มดีา หมายความว�า ส��งท��เก�ดัข้-�น่ติามธรื่รื่มช้าติ�ข้องทรื่�พย* ซึ่-�งไดั�มาจากติ�วทรื่�พย* โดัยการื่ม�หรื่�อใช้�ทรื่�พย*น่��น่ติามปกติ�น่�ยม แลุ่ะสามารื่ถุถุ�อเอาไดั�เม��อข้าดัจากทรื่�พย*น่��น่ดีอกผู้ลุ่นั�ติ�นั�ยิ หมายความว�า ทรื่�พย*หรื่�อปรื่ะโยช้น่*อย�างอ��น่ท��ไดั�มาเป2น่ครื่��งครื่าวแก�เจ�าข้องทรื่�พย*จากผิ+�อ��น่เพ��อการื่ท��ไดั�ใช้�ทรื่�พย*น่��น่ แลุ่ะสามารื่ถุค�าน่วณ์แลุ่ะถุ�อเอาไดั�เป2น่รื่ายว�น่หรื่�อติามรื่ะยะเวลุ่าท��ก�าหน่ดัไว�สาร์ะส)าค�ญข้องดีอกผู้ลุ่นั�ติ�นั�ยิ1. ดัอกผิลุ่น่�ติ�น่�ยติ�องเป2น่ทรื่�พย*หรื่�อเป2น่ปรื่ะโยช้น่*2. ดัอกผิลุ่น่�ติ�น่�ยติ�องเป2น่ทรื่�พย*ท��ติกไดั�แก�เจ�าข้องแม�ทรื่�พย*3. ดัอกผิลุ่น่�ติ�น่�ยจะติ�องติกไดั�แก�ผิ+�เป2น่เจ�าข้องแม�ทรื่�พย*เป2น่การื่ติอบแทน่จากการื่ท��ผิ+�อ��น่ไดั�ใช้�ติ�วแม�ทรื่�พย*น่��น่4. ดัอกผิลุ่น่�ติ�น่�ยจะติ�องเป2น่ดัอกผิลุ่ท��ติกไดั�แก�เจ�าข้องแม�ทรื่�พย*เป2น่ครื่��งครื่าวข้�อส�งเกติ ผิลุ่ก�าไรื่ท��ไดั�จากการื่ข้ายทรื่�พย*ไม�ใช้�ดัอกผิลุ่น่�ติ�น่�ย แติ�ผิลุ่ก�าไรื่ท��ไดั�จากการื่แบ�งก�าไรื่ข้องห�างห �น่ส�วน่หรื่�อเง�น่ป8น่ผิลุ่ให�แก�ผิ+�ถุ�อ ห �น่ใน่บรื่�ษ�ท ถุ�อว�าเป2น่ดัอกผิลุ่น่�ติ�น่�ยผู้��ใดีม�ส�ทธิ�ในัดีอกผู้ลุ่ ?

เจ�าข้องกรื่รื่มส�ทธ�Dใน่ทรื่�พย*ส�น่เป2น่เจ�าข้องดัอกผิลุ่ข้องติ�วแม�ทรื่�พย*น่��น่ ไม�ว�าจะเป2น่ดัอกผิลุ่น่�ติ�น่�ยหรื่�อดัอกผิลุ่ธรื่รื่มดัาข้�อส�งเกติ มาติร์า 492 ก�าหน่ดัให�กรื่รื่มส�ทธ�Dใน่ทรื่�พยส�น่ท��ข้ายิฝากเป2น่ข้องผิ+�ไถุ�ติ� �งแติ�เวลุ่าท��ผิ+�ไถุ� หรื่�อวางทรื่�พย*อ�น่เป2น่ส�น่ไถุ�แลุ่�วแติ�กรื่ณ์� เพรื่าะฉะน่��น่ ก�อน่ท��จะม�การื่ไถุ�ทรื่�พย*หรื่�อวางทรื่�พย*เพ��อไถุ�ทรื่�พย*น่��น่ ผิ+�รื่ �บซึ่��อฝัากก4ไม�ติ�องค�น่ดัอกผิลุ่ข้�อยิกเว�นัท� ผู้��อ/ นัม�ส�ทธิ�ในัดีอกผู้ลุ่1. ม�กฎหมายบ�ญญ�ติ�ไว�เป2น่พ�เศัษ เช้�น่1.1 ดัอกผิลุ่ข้องส�น่ส�วน่ติ�วเป2น่ส�น่สมรื่ส (มาติร์า 1474 (3))

1.2 บ คคลุ่ผิ+�ไดั�รื่�บทรื่�พย*ส�น่ไว�โดัยส จรื่�ติ ย�อมจะไดั�ดัอกผิลุ่อ�น่เก�ดัแติ�ทรื่�พย*ส�น่น่��น่ติลุ่อดัเวลุ่าท��ย�งคงส จรื่�ติอย+�(มาติร์า 415 วร์ร์คหนั� ง)

1.3 ถุ�าจะติ�องส�งทรื่�พย*ส�น่ค�น่แก�ผิ+�ม�ส�ทธ�เอาค�น่ ผิ+�น่� �น่ไม�ติ�องค�น่ดัอกผิลุ่ครื่าบเท�าท��ย�งส จรื่�ติอย+� เม��อใดัรื่+ �ว�าจะติ�องค�น่ก4ถุ�อว�าไม�ส จรื่ติ�แลุ่�ว (มาติร์า 1376 )

3. บ คคลุ่ท��ไม�ไดั�เป2น่เจ�าข้องแม�ทรื่�พย*น่��น่ม�ส�ทธ�เอาดัอกผิลุ่ไปช้�ารื่ะหน่��ท��เจ�าข้องแม�ทรื่�พย*เป2น่หน่��ติน่**ทร์�พยิส�ทธิ�ทร์�พยิส�ทธิ� ค�อ ส�ทธ�ท��ม�ว�ติถุ แห�งส�ทธ�เป2น่ทรื่�พยส�น่หรื่�อเป2น่ส�ทธ�ท��อย+�เหน่�อทรื่�พย*ส�น่ น่��น่อ�น่จะบ�งค�บเอาแก�ติ�วทรื่�พย*ส�น่น่��น่ไดั�โดัยติรื่งแลุ่ะการื่ก�อติ��งทรื่�พยส�ทธ�ไดั� น่��น่จะติ�องม�กฎหมายรื่องรื่�บบ คคลุ่ส�ทธ� เป2น่ส�ทธ�เก�ดัข้-�น่จากส�ญญาเป2น่หลุ่�ก เป2น่ส�ทธ�ท��บ คคลุ่ซึ่-�งเป2น่ค+�ส�ญญาน่��น่ก�อติ��งข้-�น่ บ�งค�บไดั�แติ�เฉพาะติ�วบ คคลุ่ซึ่-�งเป2น่ค+�กรื่ณ์�เท�าน่��น่ข้�อแติกติ�างร์ะหว�างทร์�พยิส�ทธิ�ก�บบ�คคลุ่ส�ทธิ�1. ทร์�พยิส�ทธิ�เป2น่ส�ทธ�ท��ม�ว�ติถุ แห�งส�ทธ�เป2น่ทรื่�พยส�น่โดัยติรื่ง ใช้�ย�น่ไดั�ก�บท กคน่ ใน่การื่จ�าหน่�าย จ�าย โอน่ ติ�ดัติามเอาทรื่�พย*น่��น่หรื่�อห�ามคน่อ��น่เข้�าเก��ยวข้�อง แติ�บ�คคลุ่ส�ทธิ�เป2น่ส�ทธ�ท��ม�อย+�เหน่�อติ�วบ คคลุ่ ใช้�บ�งค�บไดั�แติ�เฉพาะติ�วบ คคลุ่ท��เป2น่ค+�กรื่ณ์�แลุ่ะผิ+�ส�บส�ทธ�ข้องค+�กรื่ณ์�เท�า น่��น่ ลุ่�กษณ์ะข้องบ คคลุ่ส�ทธ�เป2น่เรื่��องให�กรื่ะท�าการื่ งดัเว�น่กรื่ะท�าการื่ หรื่�อส�งมอบทรื่�พย*ส�น่2. การื่ก�อติ��งทร์�พยิส�ทธิ�จะติ�องม�กฎหมายรื่องรื่�บ ส�วน่บ คคลุ่ส�ทธ�โดัยท��วไปจะก�อติ��งข้-�น่มาโดัยน่�ติ�กรื่รื่มส�ญญา แติ�บางกรื่ณ์�ส�ทธ�ท��เป2น่บ�คคลุ่ส�ทธิ�อาจจะเก�ดัจากการื่ท��ม�กฎหมายรื่องรื่�บว�าม� บ คคลุ่ส�ทธ�ไดั� ซึ่-�งเรื่�ยกว�านั�ติ�เหติ�3. ทร์�พยิ�ส�ทธิ�ก�อให�เก�ดัหน่�าท��แก�บ คคลุ่ท��วไปท��จะติ�องยอมรื่�บน่�บถุ�อ ท��จะติ�องเคารื่พคน่ท��เป2น่เจ�าข้องทรื่�พยส�ทธ�หรื่�อคน่ท��ทรื่งทรื่�พย

Page 12: กฎหมายอาญา 1

ส�ทธ�น่��น่ ส�วน่บ�คคลุ่ส�ทธิ�ใช้�บ�งค�บไดั�แติ�เฉพาะค+�กรื่ณ์�หรื่�อผิ+�ส�บส�ทธ�ข้องค+�กรื่ณ์�เท�า น่��น่4. ทร์�พยิส�ทธิ�เม��อเก�ดัข้-�น่แลุ่�วก4ย�งคงใช้�หรื่�อคงม�อย+�ติลุ่อดัไป ถุ-งแม�ว�าจะไม�ใช้�ใน่เวลุ่าติ�อมาก4ติาม ส�วน่บ คคลุ่ส�ทธ�ติ�องใช้�ภายใน่รื่ะยะเวลุ่าท��กฎหมายก�าหน่ดัไว� ถุ�าไม�ใช้�ภายใน่รื่ะยะเวลุ่าท��ก�าหน่ดัไว� ก4จะบ�งค�บใช้�ไม�ไดั�ซึ่-�งเรื่าเรื่�ยกว�าอายิ�ความการ์ไดี�มาซื้� งกร์ร์มส�ทธิ�5“มาติร์า 1299 ภายใน่บ�งค�บแห�งบทบ�ญญ�ติ�ใน่ปรื่ะมวลุ่กฎหมายน่��หรื่�อกฎหมายอ��น่ ท�าน่ว�าการื่ไดั�มาโดัยน่�ติ�กรื่รื่มซึ่-�งอส�งหารื่�มทรื่�พย*หรื่�อทรื่�พยส�ทธ�อ�น่เก��ยวก�บ อส�งหารื่�มทรื่�พย*น่��น่ไม�บรื่�บ+รื่ณ์* เว�น่แติ�น่�ติ�กรื่รื่มจะไดั�ท�าเป2น่หน่�งส�อแลุ่ะไดั�จดัทะเบ�ยน่การื่ไดั�มาก�บพน่�กงาน่เจ�า หน่�าท��ถุ�าม�ผิ+�ไดั�มาซึ่-�งอส�งหารื่�มทรื่�พย*หรื่�อทรื่�พยส�ทธ�อ�น่เก��ยวก�บ อส�งหารื่�มทรื่�พย*โดัยทางอ��น่น่อกจากน่�ติ�กรื่รื่ม ส�ทธ�ข้องผิ+�ไดั�มาน่��น่ ถุ�าย�งม�ไดั�จดัทะเบ�ยน่ไซึ่รื่� ท�าน่ว�าจะม�การื่เปลุ่��ยน่แปลุ่งทางทะเบ�ยน่ไม�ไดั� แลุ่ะส�ทธ�อ�น่ย�งม�ไดั�จดัทะเบ�ยน่น่��น่ ม�ให�ยกข้-�น่เป2น่ข้�อติ�อส+�บ คคลุ่ภายน่อกผิ+�ไดั�ส�ทธ�มาโดัยเส�ยค�าติอบแทน่แลุ่ะโดัย ส จรื่�ติ แลุ่ะไดั�จดัทะเบ�ยน่ส�ทธ�โดัยส จรื่�ติแลุ่�ว”

การ์ไดี�มาซื้� งกร์ร์มส�ทธิ�5ม�อยิ�� 2 ปร์ะการ์1. การื่ไดั�มาโดียิทางนั�ติ�กร์ร์ม2. การื่ไดั�มาโดียิทางอ/ นันัอกจากนั�ติ�กร์ร์ม อาจไดั�มาใน่ลุ่�กษณ์ะใดัลุ่�กษณ์ะหน่-�ง ดั�งติ�อไปน่��2.1 การื่ไดั�มาติามท��กฎหมายบ�ญญ�ติ�ไว�2.2 การื่ไดั�มาโดัยทางมรื่ดัก2.3 การื่ไดั�มาโดัยค�าพ�พากษาข้�อส�งเกติ(1) การื่ไดั�มาโดียิค)าพ�พากษาจะติ�องเป2น่การื่ไดั�มาโดัยเดั4ดัข้าดั ถุ�าเป2น่การื่ไดั�มาติามส�ญญาปรื่ะน่�ปรื่ะน่อมยอมความซึ่-�งไดั�พ�พากษาติามยอมแลุ่�ว หรื่�อไดั�มาติามค�าพ�พากษาย�งไม�ถุ-งท��ส ดั ค�อย�งไม�ม�ผิลุ่ให�กรื่รื่มส�ทธ�Dโอน่มาท�น่ท� จ-งไม�ถุ�อว�าเป2น่การื่ไดั�มาโดัยทางอ��น่น่อกจากทางน่�ติ�กรื่รื่ม แติ�ก4ถุ�อไดั�ว�าผิ+�น่� �น่อย+�ใน่ฐาน่ะท��จดัทะเบ�ยน่ส�ทธ�ข้องติน่อย+�ไดั�ก�อน่ติามมาติร์า 1300 จ-งม�ส�ทธ�ดั�กว�าเจ�าหน่��อ��น่(2) การื่ไดั�มาโดัยทางน่�ติ�กรื่รื่ม กฎหมายบ�ญญ�ติ�ไว�เพ�ยงว�าไม�บรื่�บ+รื่ณ์* ค�อ ไม�บรื่�บ+รื่ณ์*ใน่ฐาน่ะท��เป2น่ทรื่�พยส�ทธ� ไม�ไดั�หมายความว�าถุ�าไม�ไดั�ท�าเป:น่หน่�งส�อแลุ่ะจดัทะเบ�ยน่แลุ่�วจะเป2น่โมฆะหรื่�อ เส�ยเปลุ่�าโดัยใช้�บ�งค�บก�บใครื่ไม�ไดั� แติ�ย�งสามารื่ถุใช้�บ�งค�บใน่รื่ะหว�างค+�กรื่ณ์�หรื่�อค+�ส�ญญาน่��น่ไดั�ใน่ฐาน่ะบ คคลุ่ส�ทธ�(3) การื่ไดั�มาโดัยทางน่�ติ�กรื่รื่มหากไม�ท�าเป2น่หน่�งส�อแลุ่ะจดัทะเบ�ยน่ติ�อพน่�กงาน่เจ�า หน่�าท��ซึ่-�งไม�บรื่�บ+รื่ณ์*น่��น่ น่อกจากจะใช้�ย�น่บ คคลุ่ภายน่อกใน่ฐาน่ะท��เป2น่ทรื่�พยส�ทธ�ไม�ไดั�แลุ่�วใน่รื่ะหว�างค+� ส�ญญาดั�วยก�น่จะฟั่:องบ�งค�บให�ค+�ส�ญญาอ�กฝัKายหน่-�งไปจดัทะเบ�ยน่ให�บรื่�บ+รื่ณ์* เป2น่ทรื่�พยส�ทธ�ก4ไม�ไดั�ข้�อส�งเกติ(3.1) ถุ�าม�ข้�อติกลุ่งบ�งค�บว�าจะไปจดัทะเบ�ยน่ก�น่ใน่ภายหลุ่�งแลุ่ะไดั�ท�าส�ญญาเป2น่หน่�งส�อ โดัยก�าหน่ดัว�น่ไว�แน่�น่อน่ว�าว�น่ใดัจะไปจดัทะเบ�ยน่โอน่ก�น่ก�บพน่�กงาน่เจ�าหน่�าท�� ถุ�าอ�กฝัKายไม�ปฏิ�บ�ติ�ติาม อ�กฝัKายหน่-�งฟั่:องบ�งค�บให�ไปจดัทะเบ�ยน่ไดั�(3.2) ค)าพ�พากษาฎ�กาท� 2380/2542 โจทก*จ�าเลุ่ยติกลุ่งก�น่ดั�วยวาจาให�โจทก*ม�ส�ทธ�เก4บก�น่ ใน่ท��ดั�น่แลุ่ะส��งปลุ่+กสรื่�างติลุ่อดัช้�ว�ติข้องโจทก* เพ��อเป2น่การื่ติอบแทน่ ใน่การื่ท��โจทก*ยกท��ดั�น่แลุ่ะส��งปลุ่+กสรื่�างน่��น่ให�แก�จ�าเลุ่ย ซึ่-�งเป2น่บ ติรื่ข้องโจทก* จ�าเลุ่ยจะม�ผิลุ่ปรื่ะโยช้น่*จากส��งปลุ่+กสรื่�างโดัยไดั�เง�น่ก�น่เปลุ่�าจากผิ+�เช้�า ส�วน่โจทก*ม�รื่ายไดั�เฉพาะการื่เก4บค�าเช้�าเท�าน่��น่ ข้�อติกลุ่งดั�งกลุ่�าวเป2น่ข้�อติกลุ่งพ�เศัษอย�างส�ญญาติ�างติอบแทน่ ก�อให�เก�ดับ คคลุ่ส�ทธ�แก�โจทก* ใน่อ�น่ท��จะเรื่�ยกรื่�องให�จ�าเลุ่ยไปจดัทะเบ�ยน่ส�ทธ�เก4บก�น่น่��น่ ติรื่าบใดัท��จ�าเลุ่ยผิ+�เป2น่เจ�าข้องท��ดั�น่แลุ่ะส��งปลุ่+กสรื่�าง ย�งม�ไดั�โอน่ท��ดั�น่แลุ่ะส��งปลุ่+กสรื่�างน่��น่ให�แก�บ คคลุ่อ��น่ โจทก*ย�อมม�อ�าน่าจฟั่:องข้อให�บ�งค�บจ�าเลุ่ยไปจดัทะเบ�ยน่ส�ทธ�เก4บก�น่ไดั�(4) การื่เปลุ่��ยน่แปลุ่ง การื่กลุ่�บค�น่มาหรื่�อการื่รื่ะง�บซึ่-�งส�ทธ�ติ�างๆ อ�น่เก��ยวก�บอส�งหารื่�มทรื่�พย*หรื่�อส�งหารื่�มทรื่�พย*ช้น่�ดัพ�เศัษติามมาติร์า 1301 แลุ่ะ 1302 การื่ไดั�มาจะติ�องโดัยทางน่�ติ�กรื่รื่มแลุ่ะทางอ��น่น่อกจากทางน่�ติ�กรื่รื่มติามมาติร์า 1299 ดั�วย(5) มาติร์า 1299 ม�ข้�อจ�าก�ดัใน่การื่ใช้� ค�อไม�ใช้�ก�บการื่จ�าก�ดัส�ทธ�ข้องเจ�าข้องอส�งหารื่�มทรื่�พย*ซึ่-�งกฎหมายก�าหน่ดัไว�เป2น่ พ�เศัษแลุ่�วใน่มาติร์า 1338-1355

ข้�อยิกเว�นัข้องการ์ไดี�มาซื้� งกร์ร์มส�ทธิ�5โดียิทางนั�ติ�กร์ร์ม1. หลุ่�กผิ+�รื่ �บโอน่ไม�ม�ส�ทธ�ดั�กว�าผิ+�โอน่การื่ไดั�มาโดัยทางน่�ติ�กรื่รื่มแม�จะไดั�ท�าเป2น่หน่�งส�อแลุ่ะจดัทะเบ�ยน่แลุ่�วก4ติาม แติ�หากผิ+�โอน่ไม�ม�อ�าน่าจหรื่�อไม�ม�ส�ทธ�ท��จะโอน่อส�งหารื่�มทรื่�พย*หรื่�อ ทรื่�พยส�ทธ�อ�น่เก��ยวก�บอส�งหารื่�มทรื่�พย*ให�น่��น่ ผิ+�รื่ �บโอน่ก4จะไม�ไดั�ไปซึ่-�งอส�งหารื่�มทรื่�พย*หรื่�อทรื่�พย*ส�ทธ�อ�น่เก��ยวก�บ อส�งหารื่�มทรื่�พย*น่��น่ติ�วอยิ�าง(1) ซึ่��อท��ดั�น่จากผิ+�ท��ไม�ม�อ�าน่าจข้ายแม�จะเป2น่การื่ซึ่��อข้ายโดัยส จรื่�ติก4ไม�ไดั� กรื่รื่มส�ทธ�Dน่� �น่ ผิ+�ซึ่��อย�อมม�อ�าน่าจฟั่:องเรื่�ยกเง�น่ค�น่จากผิ+�ข้ายไดั�(2) ม�คน่ปลุ่อมหน่�งส�อมอบอ�าน่าจแลุ่�วเอาโฉน่ดัท��ดั�น่ไปจดัทะเบ�ยน่จ�าน่องไว� ผิ+�ปลุ่อมย�อมไม�ม�ส�ทธ�เอาท��ดั�น่ไปจ�าน่องเพรื่าะไม�ไดั�เป2น่เจ�าข้องท��ดั�น่ คน่รื่�บจ�าน่องไว�ก4ไม�ม�ส�ทธ�ดั�วย ท��งน่��เจ�าข้องท��ดั�น่จะติ�องไม�ปรื่ะมาทเลุ่�น่เลุ่�อดั�วยข้�อส�งเกติ แม�จะไม�ไดั�กรื่รื่มส�ทธ�Dหรื่�อทรื่�พยส�ทธ�โดัยน่�ติ�กรื่รื่มติามหลุ่�กผิ+�รื่ �บโอน่ไม�ม�ส�ทธ� ดั�กว�าผิ+�โอน่ก4ติาม แติ�ผิ+�น่� �น่อาจจะไดั�กรื่รื่มส�ทธ�Dหรื่�อทรื่�พยส�ทธ�น่��น่โดัยการื่ครื่อบครื่องปรื่ป8กษ*ติาม มาติร์า 1382 ไดั�ข้�อยิกเว�นัข้องหลุ่�กผู้��ร์�บโอนัไม�ม�ส�ทธิ�ดี�กว�าผู้��โอนั

Page 13: กฎหมายอาญา 1

1. กรื่ณ์�เรื่��องติ�วแทน่เช้�ดัติามมาติร์า 821 ถุ�าบ คคลุ่ภายน่อกส จรื่�ติ ก4จะไม�น่�าหลุ่�กผิ+�รื่ �บโอน่ไม�ม�ส�ทธ�ดั�กว�าผิ+�โอน่มาใช้�2. การื่ไดั�กรื่รื่มส�ทธ�Dมาโดัยทางอ��น่น่อกจากน่�ติ�กรื่รื่มติามมาติร์า 1299 วร์ร์คสอง3. การื่โอน่อส�งหารื่�มทรื่�พย*หรื่�อทรื่�พยส�ทธ�อ�น่เก��ยวก�บอส�งหารื่�มทรื่�พย*เป2น่ทาง เส�ยเปรื่�ยบแก�บ คคลุ่ผิ+�อย+�ใน่ฐาน่ะอ�น่จะให�จดัทะเบ�ยน่ส�ทธ�ข้องติน่ไดั�อย+�ก�อน่ บ คคลุ่ผิ+�น่� �น่อาจเรื่�ยกให�เพ�กถุอน่การื่จดัทะเบ�ยน่น่��น่ไดั� แติ�จะเพ�กถุอน่ทะเบ�ยน่บ คคลุ่ภายน่อกผิ+�รื่ �บโอน่โดัยส จรื่�ติแลุ่ะเส�ยค�าติอบแทน่ไม�ไดั� ติามมาติร์า 1300

4. ส�ทธ�ข้องบ คคลุ่ผิ+�ไดั�มาซึ่-�งทรื่�พย*ส�น่โดัยม�ค�าติอบแทน่แลุ่ะโดัยส จรื่�ติไม�เส�ยไป ถุ-งแม�ว�าผิ+�โอน่ทรื่�พย*ส�น่ให�จะไดั�ทรื่�พย*ส�น่น่��น่มาโดัยน่�ติ�กรื่รื่มอ�น่เป2น่โมฆ�ยะ แลุ่ะน่�ติ�กรื่รื่มน่��น่ไดั�ถุ+กบอกลุ่�างภายหลุ่�งติามมาติร์า 1329

5. ส�ทธ�ข้องบ คคลุ่ผิ+�ซึ่��อทรื่�พย*ส�น่โดัยส จรื่�ติใน่การื่ข้ายทอดัติลุ่าดัติามค�าส��งศัาลุ่ หรื่�อค�าส��งเจ�าพน่�กงาน่รื่�กษาทรื่�พย*ใน่คดั�ลุ่�มลุ่ะลุ่ายน่��น่ไม�เส�ยไป ถุ-งแม�ภายหลุ่�งจะพ�ส+จน่*ไดั�ว�าทรื่�พย*ส�น่น่��น่ไม�ใช้�ข้องจ�าเลุ่ย หรื่�อลุ่+กหน่��โดัยค�าพ�พากษา หรื่�อผิ+�ลุ่�มลุ่ะลุ่ายติามมาติร์า 1330

6. ส�ทธ�ข้องบ คคลุ่ผิ+�ไดั�เง�น่ติรื่ามาโดัยส จรื่�ติน่��น่ไม�เส�ยไปถุ-งแม�ภายหลุ่�งจะพ�ส+จน่* ไดั�ว�าเง�น่น่��น่ไม�ใช้�ข้องบ คคลุ่ซึ่-�งไดั�โอน่ให�มาติามมาติร์า 1331

7. บ คคลุ่ผิ+�ซึ่��อทรื่�พย*ส�น่มาโดัยส จรื่�ติใน่การื่ข้ายทอดัติลุ่าดัหรื่�อใน่ท�องติลุ่าดั หรื่�อจากพ�อค�าซึ่-�งข้ายข้องช้น่�ดัน่��น่ ไม�จ�าติ�องค�น่ให�แก�เจ�าข้องแท�จรื่�ง เว�น่แติ�เจ�าข้องจะช้ดัใช้�รื่าคาท��ซึ่��อมาติามมาติร์า 1332

ค)าพ�พากษาฎ�กาในัเร์/ องข้�อยิกเว�นัหลุ่�กผู้��ร์�บโอนัไม�ม�ส�ทธิ�ดี�กว�าผู้��โอนั1. ส�ทธ�ครื่อบครื่องติามมาติร์า 1382 ท��ย�งไม�ไดั�จดัทะเบ�ยน่จะยกข้-�น่เป2น่ข้�อติ�อส+�บ คคลุ่ภายน่อกผิ+�รื่ �บโอน่ซึ่-�งไดั� ส�ทธ�มาโดัยส จรื่�ติ เส�ยค�าติอบแทน่ แลุ่ะจดัทะเบ�ยน่ส�ทธ�โดัยส จรื่�ติติามมาติร์า 1299 วร์ร์คสองแลุ่�วม�ไดั� (ค)าพ�พากษาฎ�กาท� 1346/2506)

2. บ คคลุ่ภายน่อกท��จะไดั�รื่�บความค �มครื่องติามมาติร์า 1299 วร์ร์คสอง ติ�องเป2น่การื่ไดั�ส�ทธ�ใน่ท��ดั�น่ท��จดัทะเบ�ยน่แลุ่�วแลุ่ะส�ทธ�ท��ไดั�น่��น่ติ�องเก�ดัจาก เอกสารื่ส�ทธ�Dข้องท��ดั�น่ท��ออกโดัยช้อบดั�วย เม��อการื่ออกโฉน่ดัท��ดั�น่ไม�ช้อบผิ+�รื่ �บจ�าน่อง (บ คคลุ่ภายน่อก) จะอ�างส�ทธ�ท��เก�ดัข้-�น่จากส�วน่ท��ออกโดัยช้อบไม�ไดั� กรื่ณ์�ไม�อย+�ใน่บ�งค�บข้องมาติร์า 1299 วร์ร์คสอง (ค)าพ�พากษาฎ�กาท� 6229/2549)

ข้�อส�งเกติ ข้�อ 2 น่�� เป2น่เรื่��องข้�อยกเว�น่ข้องข้�อยกเว�น่หลุ่�กผิ+�รื่ �บโอน่ไม�ม�ส�ทธ�ดั�กว�าผิ+�โอน่มาติร์า 1299 วร์ร์คหนั� งข้�อส�งเกติ(1) การื่ไดั�มาโดัยทางน่�ติ�กรื่รื่มแม�จะไม�ไดั�ท�าเป2น่หน่�งส�อแลุ่ะจดัทะเบ�ยน่ติ�อพน่�กงาน่เจ�า หน่�าท��จะเป2น่ผิลุ่ให�การื่ไดั�มาไม�บรื่�บ+รื่ณ์*ก4ติาม แติ�ผิ+�ท��ไดั�มาถุ�อว�าอย+�ใน่ฐาน่ะท��จะจดัทะเบ�ยน่ส�ทธ�ข้องติน่ไดั�อย+�ก�อน่ติาม มาติร์า 1300 ถุ�าม�การื่โอน่ไปท�าให�เส�ยเปรื่�ยบก4ข้อให�เพ�กถุอน่การื่จดัทะเบ�ยน่ไดั� เว�น่แติ�คน่ท��ไดั�รื่�บโอน่ไปท�าการื่โดัยส จรื่�ติแลุ่ะเส�ยค�าติอบแทน่(2) การื่ซึ่��อท��ดั�น่โดัยส จรื่�ติจากการื่ข้ายทอดัติลุ่าดัติามค�าส��งศัาลุ่ติามมาติร์า 1330 แม�จะย�งไม�ไดั�ท�าน่�ติ�กรื่รื่มโอน่ติ�อเจ�าพน่�กงาน่เจ�าหน่�าท�� ผิ+�ซึ่��อก4ม�ส�ทธ�แลุ่ะอ�าน่าจฟั่:องข้�บไลุ่�ผิ+�ท��อาศั�ยใน่ท��ดั�น่ไดั�ค)าพ�พากษาศึาลุ่ ฎ�กาท� 508/2506 ผิ+�ซึ่��อท��ดั�น่จากการื่ข้ายทอดัติลุ่าดัติามค�าส��งศัาลุ่ไว�โดัยส จรื่�ติถุ-งแม�จะย�งไม�ไดั�ท�า น่�ติ�กรื่รื่มโอน่ติ�อพน่�กงาน่เจ�าหน่�าท��ผิ+�ซึ่��อย�อมม�ส�ทธ�แลุ่ะม�อ�าน่าจฟั่:องข้�บไลุ่� ผิ+�ท��อาศั�ยอย+�ใน่ท��ดั�น่น่��น่ให�ออกไปไดั�ปรื่ะมวลุ่กฎหมายแพ�งแลุ่ะพาณ์�ช้ย* มาติร์า 1330 เป2น่บทกฎหมายก�าหน่ดัเรื่��องการื่ข้ายทอดัติลุ่าดัทรื่�พย*ติามค�าส��งศัาลุ่ไว�เป2น่กรื่ณ์�พ�เศัษ ไม�อย+�ใน่ข้�ายข้องการื่ซึ่��อข้ายอส�งหารื่�มทรื่�พย*ท��วไปดั�งท��ไดั�บ�ญญ�ติ�เรื่��องแบบ น่�ติ�กรื่รื่มไว�ติามมาติร์า 456

ผิ+�ครื่อบครื่องท��ดั�น่จะรื่+ �หรื่�อไม�ว�าม�การื่ข้ายทอดั ติลุ่าดัก4หาเป2น่เหติ ท��จะยกข้-�น่ติ�อส+�ส�ทธ�ข้องผิ+�ซึ่��อท��ดั�น่จากการื่ข้ายทอดัติลุ่าดั ติามค�าส��งศัาลุ่ไดั�ไม�(3) ไม�น่�ามาติร์า 1299 วร์ร์คหนั� ง มาใช้�ก�บกรื่ณ์�ท��การื่ไดั�มาซึ่-�งอส�งหารื่�มทรื่�พย*หรื่�อทรื่�พยส�ทธ�อ�น่เก��ยวก�บ อส�งหารื่�มทรื่�พย*ใน่ทางน่�ติ�กรื่รื่มน่��น่ เป2น่การื่ไดั�มาข้องแผิ�น่ดั�น่หรื่�อกลุ่�บมาเป2น่ข้องแผิ�น่ดั�น่โดัยทางน่�ติ�กรื่รื่ม จ-งไม�จ�าเป2น่ติ�องไปท�าเป2น่หน่�งส�อแลุ่ะจดัทะเบ�ยน่ติามมาติร์า 1299 วร์ร์คหนั� งมาติร์า 1299 วร์ร์คสองผู้ลุ่ข้องการ์ไดี�มาซื้� งอส�งหาร์�มทร์�พยิ�หร์/อทร์�พยิส�ทธิ�อ�นัเก� ยิวก�บอส�งหาร์�มทร์�พยิ�ติามมาติร์า 1299 วร์ร์คสอง1. จะม�การื่เปลุ่��ยน่แปลุ่งทางทะเบ�ยน่ใดัๆ ไม�ไดั� เพรื่าะย�งไม�ไดั�จดัทะเบ�ยน่การื่ไดั�มาข้�อส�งเกติ จะติ�องฟั่:องหรื่�อรื่�องข้อให�ศัาลุ่ม�ค�าพ�พากษาหรื่�อค�าส��งให�ไดั�กรื่รื่มส�ทธ�Dมาโดัยครื่อบ ครื่องปรื่ป8กษ* แติ�ศัาลุ่จะไปบ�งค�บให�เจ�าข้องเดั�มไปจดัทะเบ�ยน่โอน่ให�ไม�ไดั� ติ�องถุ�อค�าพ�พากษาหรื่�อค�าส��งข้องศัาลุ่เป2น่หลุ่�กฐาน่แทน่2. จะยกข้-�น่เป2น่ข้�อติ�อส+�บ คคลุ่ภายน่อกผิ+�ไดั�ส�ทธ�อย�างเดั�ยวก�น่ โดัยม�ค�าติอบแทน่แลุ่ะโดัยส จรื่�ติแลุ่ะไดั�จดัทะเบ�ยน่โดัยส จรื่�ติแลุ่�วน่��น่ไม�ไดั�ข้�อส�งเกติ(1) ผู้��ส/บส�ทธิ�หร์/อทายิาทข้องเจ�าข้องทรื่�พย*ไม�ใช้�บ คคลุ่ภายน่อก(2) เจ�าหนั�'สาม�ญไม�อย+�ใน่ฐาน่ะข้องบ คคลุ่ภายน่อก(3) เจ�าหนั�'บ�ร์�มส�ทธิ� ถุ�อว�าเป2น่บ คคลุ่ภายน่อก(4) ทรื่�พยส�ทธ�ข้องบ คคลุ่ภายน่อกท��ไดั�มาน่��น่จะติ�องเป2น่ปร์ะเภทเดี�ยิวก�นัก�บ ทรื่�พยส�ทธ�ข้องผิ+�ท��ไดั�มาโดัยทางอ��น่น่อกจากทางน่�ติ�กรื่รื่ม ดั�งน่��น่ ถุ�าเป2น่ทรื่�พยส�ทธ�คน่ลุ่ะปรื่ะเภท เช้�น่ กรื่รื่มส�ทธ�Dก�บภารื่ะจ�ายอม ก4ไม�อย+�ใน่บ�งค�บข้องมาติร์า 1299 วร์ร์คสอง3. การื่ไดั�มาซึ่-�งกรื่รื่มส�ทธ�Dโดัยการื่ครื่อบครื่องแลุ่ะม�ค�าพ�พากษารื่�บรื่องการื่ไดั�ส�ทธ�ใน่การื่ครื่อบครื่องใน่ภายหลุ่�งท��ไดั�ม�การื่โอน่ให�บ คคลุ่ภายน่อกแลุ่�ว จะยกข้-�น่เป2น่ข้�อติ�อส+�บ คคลุ่ภายน่อกผิ+�ไดั�ส�ทธ�มาโดัยส จรื่�ติ เส�ยค�าติอบแทน่แลุ่ะไดั�จดัทะเบ�ยน่โดัยส จรื่�ติแลุ่�วไม�ไดั� (ค)าพ�พากษาฎ�กาท� 3366/2516)

4. บ คคลุ่ภายน่อกรื่�บโอน่มาแลุ่�วม�การื่โอน่ติ�อไปเป2น่ช้�วงๆ หลุ่ายทอดั คน่ท��ไดั�มาโดัยทางอ��น่น่อกจากน่�ติ�กรื่รื่ม จะติ�อส+�บ คคลุ่ภายน่อกท��

Page 14: กฎหมายอาญา 1

ม�การื่โอน่ก�น่เป2น่ช้�วงๆ ไม�ไดั� หากผิ+�รื่ �บโอน่ช้�วงไดั�รื่�บโอน่มาจากผิ+�โอน่ซึ่-�งส จรื่�ติ เส�ยค�าติอบแทน่แลุ่ะไดั�จดัทะเบ�ยน่แลุ่�ว แติ�ถุ�าเป2น่การื่ไดั�มาโดัยทางอ��น่น่อกจากน่�ติ�กรื่รื่มหากไดั�อย+�ติ�อมาจน่ครื่อบครื่อง ปรื่ป8กษ*ครื่บ 10 ป@ เช้�น่น่��ส�ทธ�ใน่การื่ไดั�ท��ดั�น่พ�พาทมาโดัยการื่ครื่อบครื่องปรื่ป8กษ*เก�ดัข้-�น่ใหม� คน่ท��ไดั�มาโดัยทางอ��น่น่อกจากน่�ติ�กรื่รื่มจ-งม�อ�าน่าจส+�ไดั�ค)าพ�พากษาศึาลุ่ฎ�กา ท� 2511/2518 โจทก*ไดั�กรื่รื่มส�ทธ�Dท��ดั�น่โดัยครื่อบครื่องเก�น่ 10 ป@ แติ�ไม�ไดั�จดัทะเบ�ยน่ ใช้�ย�น่ อ. ผิ+�ซึ่��อโดัยส จรื่�ติไม�ไดั� โจทก*ครื่อบครื่องติ�อมาไม�ถุ-ง 10 ป@ อ. ข้ายท��ดั�น่ติ�อไปแก�จ�าเลุ่ย ไม�ว�าจ�าเลุ่ยส จรื่�ติหรื่�อไม� โจทก*ก4ไม�ม�ส�ทธ�ดั�กว�าจ�าเลุ่ย ค�าส��งศัาลุ่ท��โจทก*รื่�องข้อให�แสดังว�าโจทก*ไดั�กรื่รื่มส�ทธ�Dโดัยการื่ครื่อบครื่องปรื่ป8กษ* ใช้�ย�น่ อ. แลุ่ะจ�าเลุ่ยไม�ไดั�ค)าพ�พากษาศึาลุ่ฎ�กาท� 7007/2540 โจทก*เป2น่ทายิาทไดั�รื่�บท��ดั�น่มรื่ดักข้อง ป. เป2น่การื่ไดั�มาซึ่-�งทรื่�พยส�ทธ�โดัยทางอ��น่น่อกจากน่�ติ�กรื่รื่ม ส�วน่จ�าเลุ่ยก�บ น่.รื่�บโอน่ท��ดั�น่ดั�งกลุ่�าวมาโดัยผิ+�โอน่ข้ายให� โดัยเส�ยค�าติอบแทน่แลุ่ะโดัย ส จรื่�ติแลุ่ะไดั�จดัทะเบ�ยน่โดัยส จรื่�ติ เม��อท��ดั�น่ส�วน่ข้อง น่. น่.ม�ส�ทธ�ดั�กว�าโจทก* ติามปรื่ะมวลุ่กฎหมายแพ�งแลุ่ะพาณ์�ช้ย*มาติร์า 1299 วร์ร์คสอง แม�ติ�อมาท��ดั�น่ส�วน่น่��จะติกเป2น่กรื่รื่มส�ทธ�Dข้อง ห.เม��อห.ถุ-งแก�กรื่รื่มจ�าเลุ่ยแลุ่ะถุ.เป2น่ผิ+�รื่ �บโอน่มรื่ดักท��ดั�น่ส�วน่ข้อง ห. โดัยไม�เส�ยค�าติอบแทน่ โจทก*ก4ไม�อาจยกส�ทธ�ข้องติน่ใช้�ย�น่จ�าเลุ่ยไดั� เพร์าะส�ทธิ�ข้องโจทก�ข้าดีติอนัไปแลุ่�ว ติ� �งแติ� น่. รื่�บโอน่ทางทะเบ�ยน่โดัยส จรื่�ติ จะน่�าหลุ่�กกฎหมายท��วไปท��ว�า ผู้��ร์�บโอนัไม�ม�ส�ทธิ�ดี�กว�าผู้��โอนัมาใช้�บ�งค�บไม�ไดั�เพรื่าะส�ทธ�หลุ่�กกฎหมายท��ว ไปดั�งกลุ่�าว5. มาติร์า 1299 วร์ร์คสอง โดัยปกติ�จะใช้�บ�งค�บแติ�ท��ดั�น่ท��ม�กรื่รื่มส�ทธ�Dเท�าน่��น่ แติ�ติ�อมาม�ค�าพ�พากษาฎ�กาว�น่�จฉ�ยให�รื่วมถุ-งท��ดั�น่ท��ม�หน่�งส�อส�าค�ญแสดังส�ทธ� ครื่อบครื่องดั�วย เช้�น่ น่.ส.3 หรื่�อ น่.ส.3 กค)าพ�พากษาศึาลุ่ฎ�กาท� 427/2538 ท��ดั�น่พ�พาทเป2น่ท��ดั�น่ท��ม�หน่�งส�อรื่�บรื่องการื่ท�าปรื่ะโยช้น่* (น่.ส.3) แม�โจทก*จะไดั�ส�ทธ�ครื่อบครื่องใน่ท��ดั�น่พ�พาทมาจรื่�งดั�งโจทก*กลุ่�าวอ�างการื่ไดั�มา ข้องโจทก*ก4เป2น่การื่ไดั�มาซึ่-�งทรื่�พยส�ทธ�อ�น่เก��ยวก�บอส�งหารื่�มทรื่�พย*ซึ่-�งถุ�า ย�งม�ไดั�จดัทะเบ�ยน่ไซึ่รื่�โจทก*ก4จะยกข้-�น่เป2น่ข้�อติ�อส+�จ�าเลุ่ยท�� ๒ ซึ่-�งเป2น่บ คคลุ่ภายน่อกผิ+�ไดั�ส�ทธ�ใน่ท��ดั�น่พ�พาทมาจากจ�าเลุ่ยท�� 1 โดัยเส�ยค�าติอบ แทน่แลุ่ะโดัยส จรื่�ติแลุ่ะไดั�จดัทะเบ�ยน่โดัยส จรื่�ติแลุ่�วหาไดั�ไม�ติามปรื่ะมวลุ่กฎหมายแพ�ง แลุ่ะพาณ์�ช้ย*มาติร์า 1299 วร์ร์คสอง6. กรื่ณ์�โอน่ท��ดั�น่สลุ่�บโฉน่ดัก�น่ หากไดั�ม�การื่โอน่ท��ดั�น่ดั�งกลุ่�าวให�แก�บ คคลุ่ภายน่อกโดัยส จรื่ติ�แลุ่ะเส�ยค�าติอบแทน่ ก4ติ�องอย+�ภายใน่บ�งค�บข้องมาติร์า 1299 วร์ร์คสอง แติ�ถุ�าไม�ม�บ คคลุ่ภายน่อกเข้�ามาเก��ยวข้�องเลุ่ยผิ+�ท��ครื่อบครื่องท��ดั�น่อย+�ก4ม� ส�ทธ�ให�เจ�าข้องเดั�มโอน่โฉน่ดัท��ดั�น่ดั�งกลุ่�าวน่��น่ให�ถุ+กติ�องไดั�7. กรื่ณ์�ท��ใส�ช้��อบ คคลุ่อ��น่ไว�ใน่ฐาน่ะเป2น่ติ�วแทนั ติ�วการ์ผิ+�เป2น่เจ�าข้องท��แท�จรื่�งไดั�กรื่รื่มส�ทธ�Dใน่ท��ดั�น่น่��น่โดัยไม�จ�าเป2น่ติ�อง ไปจดัทะเบ�ยน่ก4สมบ+รื่ณ์* โดียิศึาลุ่ฎ�กาว�นั�จฉั�ยิว�า ติ�วการื่สามารื่ถุน่�าส�บให�เห4น่ว�าติ�วแทน่ถุ�อกรื่รื่มส�ทธ�Dท��ดั�น่แทน่ติ�วการื่ โดัยไม�ถุ�อว�าเป2น่การื่ส�บเปลุ่��ยน่แปลุ่งแก�ไข้เอกสารื่8. กรื่ณ์�ผิ+�ไดั�มาซึ่-�งอส�งหารื่�มทรื่�พย*โดียิทางอ/ นัติามมาติร์า 1299 วร์ร์คสอง แติ�ย�งไม�ไดั�จดัทะเบ�ยน่แลุ่ะหากผิ+�ไดั�มาน่��น่จะไดั�ค�น่อส�งหารื่�มทรื่�พย*ให�แก�เจ�าข้องเดั�ม เช้�น่น่��เจ�าข้องเดั�มไม�ติ�องแก�ไข้ทางทะเบ�ยน่**การ์เพ�กถือนัการ์จดีทะเบ�ยินัโอนักร์ร์มส�ทธิ�5หร์/อทร์�พยิส�ทธิ�อ�นัเก� ยิวก�บอส�งหาร์�มทร์�พยิ�“มาติร์า 1300 ถุ�าไดั�จดัทะเบ�ยน่การื่โอน่อส�งหารื่�มทรื่�พย*หรื่�อทรื่�พยส�ทธ�อ�น่เก��ยวก�บอส�งหารื่�ม ทรื่�พย*เป2น่ทางเส�ยเปรื่�ยบแก�บ คคลุ่ผิ+�อย+�ใน่ฐาน่ะอ�น่จะให�จดัทะเบ�ยน่ส�ทธ�ข้องติน่ไดั�อย+�ก�อน่ไซึ่รื่� ท�าน่ว�าบ คคลุ่น่��น่อาจเรื่�ยกให�เพ�กถุอน่การื่จดัทะเบ�ยน่น่��น่ไดั� แติ�การื่โอน่อ�น่ม�ค�าติอบแทน่ ซึ่-�งผิ+�รื่ �บโอน่กรื่ะท�าการื่โดัยส จรื่�ติน่��น่ ไม�ว�ากรื่ณ์�จะเป2น่ปรื่ะการื่ใดั ท�าน่ว�าจะเรื่�ยกให�เพ�กถุอน่ทะเบ�ยน่ไม�ไดั�”องค�ปร์ะกอบท� จะข้อให�เพ�กถือนัการ์จดีทะเบ�ยินัก�บบ�คคลุ่ภายินัอกไดี�ติามมาติร์า 1300

(1) จะติ�อมม�บ คคลุ่หน่-�งเป2น่บ คคลุ่ซึ่-�งอย+�ใน่ฐาน่ะอ�น่จะให�จดัทะเบ�ยน่ส�ทธ�ข้องติน่ใน่ อส�งหารื่�มทรื่�พย*หรื่�อทรื่�พยส�ทธ�อ�น่เก��ยวก�บอส�งหารื่�มทรื่�พย*น่��น่ไดั�อย+�ก�อน่ แลุ่ะบ คคลุ่น่��น่จะติ�องเส�ยเปรื่�ยบจากการื่ท��ม�การื่จดัทะเบ�ยน่อส�งหารื่�มทรื่�พย*หรื่�อทรื่�พยส�ทธ�อ�น่เก��ยวก�บอส�งหารื่�มทรื่�พย*น่��น่ให�บ คคลุ่ภายน่อกไป(2) บ คคลุ่ภายน่อกท��ไดั�อส�งหารื่�มทรื่�พย*หรื่�อทรื่�พยส�ทธ�อ�น่เก��ยวก�บอส�งหารื่�ม ทรื่�พย*อ�น่เดั�ยวก�น่น่��น่ไป จะติ�องจดัทะเบ�ยน่รื่�บโอน่โดัยไม�เส�ยค�าติอบแทน่หรื่�อไม�ส จรื่�ติอย�างใดัอย�างหน่-�ง ถุ�าบ คคลุ่ภายน่อกท��รื่ �บจดัทะเบ�ยน่รื่�บโอน่ไปน่��น่เส�ยค�าติอบแทน่แลุ่ะโดัยส จรื่�ติก4จะ เพ�กถุอน่ไม�ไดั�ข้�อแติกติ�างร์ะหว�างมาติร์า 1299 วร์ร์คสอง ก�บ มาติร์า 1300

(1) มาติร์า 1299 วร์ร์คสอง ใช้�บ�งค�บแก�การื่ไดั�มาซึ่-�งอส�งหารื่�มทรื่�พย*หรื่�อทรื่�พยส�ทธ�อ�น่เก��ยวก�บ อส�งหารื่�มทรื่�พย*โดียิทางอ/ นันัอกจากนั�ติ�กร์ร์มเท�านั�'นั แติ�การื่ข้อเพ�กถุอน่การื่โอน่ติามมาติร์า 1300 อาจจะเป2น่การื่ไดั�มาโดียิทางอ/ นันัอกจากนั�ติ�กร์ร์มหร์/ออาจเป7นัการ์ไดี�มาโดียิทางนั�ติ�กร์ร์มกAไดี� เพ�ยงแติ�ว�าน่�ติ�กรื่รื่มท��ไดั�มาน่��น่ย�งไม�ไดั�ม�การื่จดัทะเบ�ยน่ก�น่เท�าน่��น่(2) มาติร์า 1299 วร์ร์คสอง กรื่ณ์�ท��ส�ทธ�อ�น่ไม�ไดั�จดัทะเบ�ยน่ห�ามยกข้-�น่ติ�อส+�บ คคลุ่ภายน่อกผิ+�ไดั�ส�ทธ�มา โดัยเส�ยค�าติอบแทน่ โดัยส จรื่�ติแลุ่ะไดั�จดัทะเบ�ยน่ส�ทธ�โดัยส จรื่�ติแลุ่�ว เป2น่เรื่��องข้องผิ+�ไดั�มาโดัยทางอ��น่น่อกจากน่�ติ�กรื่รื่มยกข้-�น่เป2น่ข้�อติ�อส+�บ คคลุ่ภายน่อก ส�วน่มาติร์า 1300 เป2น่เรื่��องท��ผิ+�ไดั�มาโดัยทางอ��น่น่อกจากน่�ติ�กรื่รื่มเป2น่ฝัKายรื่�องข้อให�เพ�กถุอน่การื่จดัทะเบ�ยน่ข้องบ คคลุ่ภายน่อกโดัยอ�างว�าการื่ไดั�มาข้องบ คคลุ่ภายน่อกท�าให�ผิ+�ไดั�มาโดัยทางอ��น่น่อกจากน่�ติ�กรื่รื่มติ�องเส�ยเปรื่�ยบบ�คคลุ่ผู้��อยิ��ในัฐานัะอ�นัจะให�จดีทะเบ�ยินัส�ทธิ�ข้องตินัไดี�อยิ��ก�อนัม�อยิ�� 2 กลุ่��ม ค/อ1. บ คคลุ่ท��ไดั�อส�งหารื่�มทรื่�พย*หรื่�อทรื่�พยส�ทธ�อ�น่เก��ยวก�บอส�งหารื่�มทรื่�พย*น่��น่ โดัยทางอ��น่น่อกจากน่�ติ�กรื่รื่ม แลุ่ะย�งม�ไดั�จดัทะเบ�ยน่การื่ไดั�มาน่��น่ (มาติร์า 1299 วร์ร์คสอง)

2. บ คคลุ่ผิ+�ไดั�มาซึ่-�งอส�งหารื่�มทรื่�พย*หรื่�อทรื่�พยส�ทธ�อ�น่เก��ยวก�บอส�งหารื่�ม ทรื่�พย*โดัยน่�ติ�กรื่รื่มเรื่�ยบรื่�อยแลุ่�วท กอย�าง เพ�ยงแติ�ย�งไม�ไดั�จดัทะเบ�ยน่ติ�อพน่�กงาน่เจ�าหน่�าท��เท�าน่��น่ (มาติร์า 1299 วร์ร์คหนั� ง)

ข้�อส�งเกติ ส�ญญาปรื่ะเภทจะไม�ว�าจะเป2น่ส�ญญาจะซื้/'อจะข้ายิ ส�ญญาจะให� หร์/อส�ญญาจะแลุ่กเปลุ่� ยินั คน่ท��ม�ส�ทธ�ติามส�ญญาดั�งกลุ่�าวไม�ใช้�ผิ+�อย+�ใน่ฐาน่ะอ�น่จะให�จดัทะเบ�ยน่ส�ทธ�ข้อง ติน่ไดั�อย+�ก�อน่ จ-งไม�ม�อ�าน่าจฟั่:องข้อให�เพ�กถุอน่การื่จดัทะเบ�ยน่ติามมาติร์า 1300

Page 15: กฎหมายอาญา 1

ไดั� ทางแก�ไข้อาจน่�าเรื่��องการื่เพ�กถุอน่การ์ฉั�อฉัลุ่ติามมาติร์า 237 มาใช้�มาติร์า 237 เจ�าหน่��ช้อบท��จะรื่�องข้อให�ศัาลุ่เพ�กถุอน่เส�ยไดั�ซึ่-�งน่�ติ�กรื่รื่มใดัๆ อ�น่ลุ่+กหน่��ไดั�กรื่ะท�าลุ่งท��งรื่+ �อย+�ว�าจะเป2น่ทางให�เจ�าหน่��เส�ยเปรื่�ยบ แติ�ความข้�อน่��ท�าน่ม�ให�ใช้�บ�งค�บ ถุ�าปรื่ากฏิว�าใน่ข้ณ์ะท��ท�าน่�ติ�กรื่รื่มน่��น่ บ คคลุ่ซึ่-�งเป2น่ผิ+�ไดั�ลุ่าภงอกแติ�การื่น่��น่ม�ไดั�รื่+ �เท�าถุ-งข้�อความจรื่�งอ�น่เป2น่ทาง ให�เจ�าหน่��ติ�องเส�ยเปรื่�ยบน่��น่ดั�วย แติ�หากกรื่ณ์�เป2น่การื่ท�าให�โดัยเสน่�หา ท�าน่ว�าเพ�ยงแติ�ลุ่+กหน่��เป2น่ผิ+�รื่+ �ฝัKายเดั�ยวเท�าน่��น่ก4พอแลุ่�วท��จะข้อเพ�กถุอน่ ไดั�บทบ�ญญ�ติ�ดั�งกลุ่�าวมาใน่วรื่รื่คก�อน่น่�� ท�าน่ม�ให�ใช้�บ�งค�บแก�น่�ติ�กรื่รื่มใดัอ�น่ม�ไดั�ม�ว�ติถุ เป2น่ส�ทธ�ใน่ทรื่�พย*ส�น่สร์�ป ใน่กรื่ณ์�ท��เป2น่ส�ญญาเสร์AจเดีAดีข้าดีท��เหลุ่�อเฉพาะแติ�เพ�ยงไปจดัทะเบ�ยน่โอน่ให�แก� ก�น่เท�าน่��น่ คน่ท��ม�ส�ทธ�ติามส�ญญาก4ถุ�อว�าอย+�ใน่ฐาน่ะท��จะจดัทะเบ�ยน่ส�ทธ�ข้องติน่ไดั�อย+� ก�อน่ แติ�ถุ�าเป2น่ส�ญญาปรื่ะเภทจะ คน่ท��ม�ส�ทธ�ติามส�ญญาเป2น่เพ�ยงบ คคลุ่ส�ทธ�ไม�ถุ�อว�าอย+�ใน่ฐาน่ะท��จะจดัทะเบ�ยน่ ส�ทธ�ไดั�อย+�ก�อน่อ�น่จะอ�างมาติร์า 1300 มาเพ�กถุอน่การื่โอน่ให�แก�บ คคลุ่ภายน่อกไดั� ถุ�าจะเพ�กถุอน่ก4ติ�องไปอาศั�ยการื่เพ�กถุอน่การื่ฉ�อฉลุ่ติามมาติร์า 237

การ์ฟ>องข้อให�เพ�กถือนัการ์โอนัติามมาติร์า 1300

การื่เพ�กถุอน่การื่โอน่ข้องเจ�าหน่��หรื่�อบ คคลุ่ซึ่-�งอย+�ใน่ฐาน่ะท��จะจดัทะเบ�ยน่ส�ทธ�ข้องติน่ไดั�อย+�ก�อน่น่��น่ ม�เง��อน่ไข้อย+� 2 ปรื่ะการื่ ค�อ1. การื่จดัทะเบ�ยน่โอน่อส�งหารื่�มทรื่�พย*หรื่�อทรื่�พยส�ทธ�อ�น่เก��ยวก�บอส�งหารื่�มทรื่�พย* จะติ�องท�าให�บ คคลุ่ซึ่-�งอย+�ใน่ฐาน่ะท��จดัทะเบ�ยน่ส�ทธ�ข้องติน่ไดั�อย+�ก�อน่น่��น่เส�ยเปรื่�ยบ2. ผิ+�ท��รื่ �บโอน่อส�งหารื่�มทรื่�พย*หรื่�อทรื่�พยส�ทธ�อ�น่เก��ยวก�บอส�งหารื่�มทรื่�พย*ไปจะติ�องไม�ส จรื่�ติหรื่�อไม�เส�ยค�าติอบแทน่ข้�อส�งเกติ(1) ศัาลุ่ฎ�กาว�น่�จฉ�ยติ�ความว�าการื่จ�าน่องก4อย+�ใน่บ�งค�บข้องมาติร์า 1300

(2) การื่อ�างปรื่ะโยช้น่*จากมาติร์า 1300 ท��จะข้อให�เพ�กถุอน่การื่โอน่น่��น่จะติ�องม�การื่ติ��งปรื่ะเดั4น่ไว�ใน่คดั�ดั�วย ซึ่-�งการื่ติ��งปรื่ะเดั4น่น่��น่จะติ�องท�าโดัยค�าค+�ความซึ่-�งอาจอย+�ใน่ค�าฟั่:อง ค�าให�การื่หรื่�อค�าให�การื่แก�ฟั่:องแย�งหรื่�อฟั่:องแย�งก4ไดั�มาติร์า 1299 แลุ่ะ 1300 ใช้�บ�งค�บก�บการื่เปลุ่��ยน่แปลุ่ง การื่รื่ะง�บ แลุ่ะการื่กลุ่�บค�น่มาซึ่-�งทรื่�พยส�ทธ�อ�น่เก��ยวก�บอส�งหารื่�มทรื่�พย*ติามมาติร์า 1301

มาติร์า 1299 มาติร์า 1300 แลุ่ะมาติร์า 1301 ใช้�บ�งค�บก�บเรื่�อท��ม�รื่ะวางติ��งแติ� 5 ติ�น่ข้-�น่ไป แพ แลุ่ะส�ติว*พาหน่ะดั�วยติามมาติร์า 1302

**บ�คคลุ่หลุ่ายิคนัเร์�ยิกร์�องเอาส�งหาร์�มทร์�พยิ�เดี�ยิวก�นัโดียิอาศึ�ยิหลุ่�กกร์ร์มส�ทธิ�5ติ�างก�นัมาติร์า 1303 ถุ�าบ คคลุ่หลุ่ายคน่เรื่�ยกเอาส�งหารื่�มทรื่�พย*เดั�ยวก�น่โดัยอาศั�ยหลุ่�กกรื่รื่มส�ทธ�Dติ�าง ก�น่ไซึ่รื่� ท�าน่ว�าทรื่�พย*ส�น่ติกอย+�ใน่ครื่อบครื่องข้องบ คคลุ่ใดั บ คคลุ่น่��น่ม�ส�ทธ�ย��งกว�าบ คคลุ่อ��น่ๆ แติ�ติ�องไดั�ทรื่�พย*น่��น่มาโดัยม�ค�าติอบแทน่แลุ่ะไดั�การื่ครื่อบครื่องโดัยส จรื่�ติท�าน่ม�ให�ใช้�มาติรื่าน่��บ�งค�บถุ-งส�งหารื่�มทรื่�พย*ซึ่-�งรื่ะบ ไว�ใน่มาติรื่าก�อน่แลุ่ะใน่เรื่��องทรื่�พย*ส�น่หาย ก�บทรื่�พย*ส�น่ท��ไดั�มาโดัยการื่กรื่ะท�าผิ�ดัดั�งน่��น่ ส�งหารื่�มทรื่�พย*อย+�ใน่ความครื่อบครื่องข้องใครื่ คน่น่��น่ก4จะม�ส�ทธ�ใน่ส�งหารื่�มทรื่�พย*น่��น่ดั�กว�า โดัยม�เง��อน่ไข้อย+� 2 ปรื่ะการื่ ค�อ1. คน่ท��ม�ส�งหารื่�มทรื่�พย*อย+�ใน่ความครื่อบครื่องจะติ�องไดั�ส�งหารื่�มทรื่�พย*มาโดัยม�ค�าติอบแทน่2. การื่ครื่อบครื่องท��ไดั�มาน่��น่จะติ�องไดั�มาโดัยส จรื่�ติมาติร์า 1303 วร์ร์คหนั� ง ไม�นั)ามาใช�ก�บส�งหาร์�มทร์�พยิ� ดี�งติ�อไปนั�'ก. ส�งหารื่�มทรื่�พย*ปรื่ะเภทพ�เศัษ ไดั�แก� เรื่�อท��ม�รื่ะวางติ��งแติ� 5 ติ�น่ข้-�น่ไป แพ แลุ่ะส�ติว*พาหน่ะข้. ทรื่�พย*ส�น่หายค. ทรื่�พย*ส�น่ท��ไดั�มาโดัยการื่กรื่ะท�าผิ�ดัข้�อส�งเกติ การื่ไดั�มาโดัยเส�ยค�าติอบแทน่แลุ่ะไดั�การื่ครื่อบครื่องโดัยส จรื่�ติน่��น่ จะติ�องเป2น่การื่ไดั�มาจากคน่ท��ม�ส�ทธ�ท��จะโอน่ทรื่�พย*น่��น่ไดั� ซึ่-�งเป2น่ไปติามผิ+�รื่ �บโอน่ไม�ม�ส�ทธ�ดั�กว�าผิ+�โอน่ ถุ�าคน่ท��โอน่ทรื่�พย*ให�น่��น่ไม�ม�อ�าน่าจท��จะโอน่ทรื่�พย* แม�ผิ+�รื่ �บโอน่จะไดั�รื่�บโอน่มาโดัยส จรื่�ติแลุ่ะเส�ยค�าติอบแทน่ก4จะอ�างปรื่ะโยช้น่*ติาม มาติร์า 1303 ไม�ไดั�**ทร์�พยิ�ส�นัข้องแผู้�นัดี�นัอาจจะแบ�งทร์�พยิ�ส�นัข้องแผู้�นัดี�นัไดี�เป7นั 2 ปร์ะเภท ค/อ1. ทรื่�พย*ส�น่ข้องแผิ�น่ดั�น่ธรื่รื่มดัา ซึ่-�งอาจจะเป2น่ส�งหารื่�มทรื่�พย*ก4ไดั�หรื่�อจะเป2น่อส�งหารื่�มทรื่�พย*ก4ไดั�2. ทรื่�พย*ส�น่ข้องแผิ�น่ดั�น่ท��เป2น่สาธารื่ณ์สมบ�ติ�ข้องแผิ�น่ดั�น่ ซึ่-�งทรื่�พย*ใดัจะเป2น่สาธารื่ณ์สมบ�ติ�ข้องแผิ�น่ดั�น่ จะติ�องม�หลุ่�กเกณ์ฑ์* ดั�งน่��(1) เป2น่ทรื่�พย*ส�น่ข้องแผิ�น่ดั�น่(2) จะติ�องเป2น่ทรื่�พย*ส�น่ท��ใช้�เพ��อสาธารื่ณ์ปรื่ะโยช้น่*หรื่�อสงวน่ไว�เพ��อสาธารื่ณ์ปรื่ะโยช้น่*รื่�วมก�น่ติามมาติร์า 1304 ไดั�แก�(2.1) ท��ดั�น่รื่กรื่�างว�างเปลุ่�า แลุ่ะท��ดั�น่ซึ่-�งม�ผิ+�เวน่ค�น่หรื่�อทอดัท��งหรื่�อกลุ่�บมาเป2น่ข้องแผิ�น่ดั�น่โดัยปรื่ะการื่อ��น่ ติามกฎหมายท��ดั�น่(2.2) ทรื่�พย*ส�น่ส�าหรื่�บพลุ่เม�องใช้�รื่�วมก�น่ เป2น่ติ�น่ว�าท��ช้ายติลุ่��ง ทางน่��า ทางหลุ่วงทะเลุ่สาบ(2.3) ทรื่�พย*ส�น่ใช้�เพ��อปรื่ะโยช้น่*ข้องแผิ�น่ดั�น่โดัยเฉพาะ เป2น่ติ�น่ว�าป:อม แลุ่ะโรื่งทหารื่ ส�าน่�กรื่าช้การื่บ�าน่เม�อง เรื่�อรื่บ อาว ธย ทธภ�ณ์ฑ์*ข้�อส�งเกติ ทรื่�พย*ส�น่อ�น่เป2น่สาธารื่ณ์สมบ�ติ�ข้องแผิ�น่ดั�น่ไม�จ�าติ�องเป2น่ทะเบ�ยน่ว�าเป2น่สาธารื่ณ์ สมบ�ติ�ข้องแผิ�น่ดั�น่เสมอไป เพรื่าะทรื่�พย*ส�น่ข้องแผิ�น่ดั�น่ท��จะเป2น่สาธารื่ณ์สมบ�ติ�ข้องแผิ�น่ดั�น่หรื่�อไม�น่��น่ข้-�น่ อย+�ก�บสภาพข้องทรื่�พย*ส�น่น่��น่เองว�าไดั�ใช้�เพ��อสาธารื่ณ์ปรื่ะโยช้น่*หรื่�อสงวน่ไว� เพ��อปรื่ะโยช้น่*รื่�วมก�น่ห�อไม�การ์ส�'นัไปข้องสาธิาร์ณีสมบ�ติ�ข้องแผู้�นัดี�นัสภาพหรื่�อสถุาน่ะข้องการื่เป2น่สาธารื่ณ์สมบ�ติ�ข้องแผิ�น่ดั�น่อาจจะม�การื่เพ�กถุอน่ไดั� แติ�การื่เพ�กถุอน่สภาพข้องการื่เป2น่สาธารื่ณ์สมบ�ติ�

Page 16: กฎหมายอาญา 1

ข้องแผิ�น่ดั�น่จะท�าไดั�ก4โดัยม�กฎหมาย เฉพาะ เม��อม�การื่เพ�กถุอน่ติามหลุ่�กเกณ์ฑ์*แลุ่ะว�ธ�การื่ท��กฎหมายก�าหน่ดัแลุ่�วท��ดั�น่แปลุ่งน่��น่ ก4จะกลุ่�บมาเป2น่ทรื่�พย*ส�น่ข้องแผิ�น่ดั�น่ติามธรื่รื่มดัาติามปรื่ะมวลุ่กฎหมายท��ดั�น่ถุ�า เป2น่การื่เพ�กถุอน่สภาพเพรื่าะไม�ใช้�หรื่�อจะไปใช้�ปรื่ะโยช้น่*อย�างอ��น่ก4จะท�าโดัยพรื่ะรื่าช้ กฤษฎ�กา แติ�ถุ�าเป2น่การื่โอน่ก4จะติ�องท�าโดัยพรื่ะรื่าช้บ�ญญ�ติ� แติ�ถุ�าน่�าไปจ�ดัสรื่รื่ซึ่-�งม�กฎหมายเฉพาะให�อ�าน่าจก4ท�าโดัยพรื่ะรื่าช้กฤษฎ�กาการ์หมดีสภาพจากการ์เป7นัสาธิาร์ณีสมบ�ติ�ข้องแผู้�นัดี�นั1. สาธารื่ณ์สมบ�ติ�ข้องแผิ�น่ดั�น่น่��น่ไดั�ม�การื่เลุ่�กใช้�เพ��อสาธารื่ณ์ปรื่ะโยช้น่*โดัยเดั4ดัข้าดั หรื่�อเลุ่�กสงวน่ไว�เพ��อสาธารื่ณ์ปรื่ะโยช้น่*โดัยเดั4ดัข้าดั ถุ�าเพ�ยงแติ�เลุ่�กใช้�เพ�ยงช้��วครื่าว ก4ย�งไม�ส��น่สภาพ ย�งม�สถุาน่ะเป2น่สาธารื่ณ์สมบ�ติ�ข้องแผิ�น่ดั�น่อย+�2. สาธารื่ณ์สมบ�ติ�ข้องแผิ�น่ดั�น่น่��น่ถุ+กท�าลุ่ายไปท��งหมดั3. สาธารื่ณ์สมบ�ติ�ข้องแผิ�น่ดั�น่ถุ+กโอน่หรื่�อเวน่ค�น่ไปเป2น่ข้องเอกช้น่โดัยช้อบดั�วยกฎหมายผู้ลุ่ข้องการ์เป7นัสาธิาร์ณีสมบ�ติ�ข้องแผู้�นัดี�นั1. จะโอน่แก�ก�น่ไม�ไดั�เว�น่แติ�อาศั�ยอ�าน่าจติามกฎหมายเฉพาะหรื่�อพรื่ะรื่าช้กฤษฎ�กา2. ห�ามยกอาย ความข้-�น่เป2น่ข้�อติ�อส+�ก�บแผิ�น่ดั�น่3. ห�ามย-ดัทรื่�พย*ส�น่ข้องแผิ�น่ดั�น่ไม�ว�าทรื่�พย*ส�น่น่��น่จะเป2น่สาธารื่ณ์สมบ�ติ�ข้องแผิ�น่ดั�น่หรื่�อไม�ข้�อส�งเกติ(1) ทรื่�พย*ส�น่ท��เป2น่สาธารื่ณ์สมบ�ติ�ข้องแผิ�น่ดั�น่อาจจะท�าส�ญญาจะซึ่��อจะข้ายไดั� เน่��องจากย�งไม�ไดั�ม�การื่โอน่กรื่รื่มส�ทธ�Dก�น่ แติ�ติรื่าบใดัท��ย�งไม�ม�กฎหมายโดัยเฉพาะให�ม�การื่โอน่กรื่รื่มส�ทธ�Dก�น่ไดั�แลุ่�ว ก4ไม�อาจท�าส�ญญาซึ่��อข้ายเสรื่4จเดั4ดัข้าดัเพ��อให�ม�การื่โอน่กรื่รื่มส�ทธ�Dก�น่ไดั�(2) ท��ดั�น่ท��ถุ+กเวน่ค�น่ไปแลุ่�วเม��อไม�ไดั�ใช้�ปรื่ะโยช้น่*ใน่การื่เวน่ค�น่ภายใน่เวลุ่า 5 ป@ กฎหมายก�าหน่ดัให�ติ�องค�น่เจ�าข้องไป การื่ค�น่น่��จ-งไม�จ�าเป2น่ติ�องม�กฎหมายเฉพาะเพรื่าะกรื่ณ์�น่��ไม�ใช้�เป2น่การื่โอน่ให�แก� ก�น่ติามมาติรื่า 1305 แติ�เป2น่การื่โอน่กลุ่�บค�น่มาโดัยเง��อน่ไข้ข้องกฎหมาย(3) ทรื่�พย*ส�น่อ�น่เป2น่สาธารื่ณ์สมบ�ติ�ข้องแผิ�น่ดั�น่จะเอาไปให�เช้�าไม�ไดั� ถุ�าเอาไปให�เช้�า ส�ญญาเช้�าน่��น่ไม�ม�ผิลุ่ จะฟั่:องบ�งค�บติามส�ญญาเช้�าไม�ไดั� แลุ่ะจะฟั่:องข้�บไลุ่�ก4ไม�ไดั�เพรื่าะไม�ม�อ�าน่าจฟั่:อง(4) สาธารื่ณ์สมบ�ติ�ข้องแผิ�น่ดั�น่น่��น่ใช้�เพ��อปรื่ะโยช้น่*รื่�วมก�น่หรื่�อสงวน่ไว�ซึ่-�งสาธารื่ณ์ ปรื่ะโยช้น่* ค�อ ท กคน่ม�ส�ทธ�ท��จะเข้�าไปใช้�สอยไดั� แติ�ใน่รื่ะหว�างปรื่ะช้าช้น่ดั�วยก�น่น่��น่คน่ท��เข้�าไปใช้�สอยอย+�ก�อน่ย�อมม�ส�ทธ�ดั�กว�า คน่อ��น่ ถุ�าคน่มาท�หลุ่�งไปรื่บกวน่ส�ทธ� คน่ท��ใช้�ก�อน่ก4ม�ส�ทธ�ท��จะฟั่:องข้อให�ปลุ่ดัเปลุ่��องการื่รื่บกวน่การื่ครื่อบครื่องไดั� รื่วมถุ-งเรื่�ยกค�าเส�ยหายไดั�ดั�วย แติ�ถุ�าคน่ท��ใช้�อย+�ก�อน่เอาไปให�เช้�า ส�ทธ�น่��น่ก4หมดัไป จะใช้�ส�ทธ�ปลุ่ดัเปลุ่��องท กข้*หรื่�อเอาค�น่ไม�ไดั�ข้�อส�งเกติ ก. ส�ทธ�ท��ว�าน่��ค�อส�ทธ�ใน่การื่ใช้�สอยเท�าน่��น่ ไม�ไดั�หมายความว�าม�กรื่รื่มส�ทธ�Dดั�กว�าหรื่�อม�ส�ทธ�ครื่อบครื่องดั�กว�าแติ�อย�างใดัค)าพ�พากษาฎ�กาท� 1642/2506 ท��ช้ายติลุ่��งอ�น่เป2น่สาธารื่ณ์ะสมบ�ติ�ข้องแผิ�น่ดั�น่ส�าหรื่�บพลุ่เม�องใช้�รื่�วมก�น่น่��น่ ผิ+�ใดัจะอย+�มาช้�าน่าน่เท�าใดัก4หาไดั�กรื่รื่มส�ทธ�Dไม� แติ�ถุ�าหากบ คคลุ่อ��น่เข้�ามาก��น่รื่��วปลุ่+กเรื่�อน่แพแลุ่ะส��งอ��น่ๆก�ดัข้วางหน่�าท��ดั�น่ ข้องเจ�าข้องท��ดั�น่ท��ติ�ดัก�บท��ช้ายติลุ่��งเติ4มหมดั จน่ไม�สามารื่ถุใช้�สอยช้ายติลุ่��งเข้�าออกส+�ลุ่�าแม�น่��าไดั�แลุ่�ว ย�อมถุ�อว�าเจ�าข้องท��ดั�น่น่��น่ไดั�รื่�บความเส�ยหายเป2น่พ�เศัษ ม�ส�ทธ�ฟั่:องข้�บไลุ่�ไดั�ข้. ผิ+�ท��จะฟั่:องใช้�ส�ทธ�ปลุ่ดัเปลุ่��องท กข้*หรื่�อเอาค�น่ จะติ�องเป2น่ผิ+�เส�ยหายเป2น่พ�เศัษค)าพ�พากษาฎ�กาท� 427/2508 การื่ท��จ�าเลุ่ยข้-งลุ่วดัหน่ามท�ารื่��วรื่ กลุ่��าเข้�าไปใน่ทางสาธารื่ณ์ะท�าให�โจทก*ไม�สามารื่ถุ ใช้�รื่ถุยน่ติ*บรื่รื่ท กผิ�าน่ไปมาไดั�ติามปกติ�น่��น่ถุ�อว�าจ�าเลุ่ยไดั�กรื่ะท�าลุ่ะเม�ดั ติ�องใช้�ค�าเส�ยหายแก�โจทก*ค)าพ�พากษาฎ�กาท� 628/2510 โจทก*ม�บ�อน่��าก�น่ค�อบ�อพ�พาทซึ่-�งเป2น่ทรื่�พย*ส�น่ส�าหรื่�บพลุ่เม�องใช้�รื่�วมก�น่ โจทก*ใช้�บ�อน่��าบ�อน่��เสมอมาจ�าเป2น่แก�ความเป2น่อย+�ข้องโจทก* จ�าเลุ่ยกรื่ะท�าการื่ให�น่��าใน่บ�อไม�ม�ให�โจทก*ใช้�เช้�น่เคย ดั�งน่�� ถุ�อไดั�ว�าโจทก*เส�ยหายเป2น่พ�เศัษม�อ�าน่าจฟั่:องคดั�ไดั�

สร์�ป แม�จะไม�ไดั�เข้�าไปครื่อบครื่องย-ดัถุ�อหรื่�อไปใช้�ท��ดั�น่ท��เป2น่สาธารื่ณ์สมบ�ติ�ข้องแผิ�น่ ดั�น่โดัยติรื่ง แติ�เม��อใช้�อย+�แลุ่�วติ�อมาถุ+กรื่บกวน่การื่ครื่อบครื่องหรื่�อการื่ใช้�ติามปกติ� ถุ�อว�าผิ+�น่� �น่ไดั�รื่�บความเส�ยหายเป2น่พ�เศัษม�ส�ทธ�ฟั่:องไดั� เช้�น่ บ�าน่อย+�ติ�ดัลุ่�าน่��าสาธารื่ณ์ะแลุ่�วม�คน่มาท�ารื่��วก��น่ให�ออกไปไม�ไดั� หรื่�อม�คน่ข้-งลุ่วดัหน่ามเข้�าไปใน่ทางสาธารื่ณ์ะท�าให�ไม�สามารื่ถุใช้�รื่ถุผิ�าน่ไปไดั� เป2น่ติ�น่ แติ�ถุ�าไม�ไดั�รื่�บความเส�ยหายเป2น่พ�เศัษก4ไม�ม�อ�าน่าจฟั่:องค. คน่ท��เข้�าไปใช้�ก�อน่ม�ส�ทธ�ดั�กว�าติรื่าบเท�าท��ย�งคงครื่อบครื่องย-ดัถุ�อหรื่�อใช้� สอยอย+� ดั�งน่��น่ ถุ�าน่�าไปให�คน่อ��น่เช้�าหรื่�อท�าปรื่ะโยช้น่*ส�ทธ�น่��น่ก4ส��น่ผิลุ่ไป**การ์ไดี�มาซื้� งกร์ร์มส�ทธิ�51. การื่ไดั�มาโดัยทางน่�ติ�กรื่รื่ม2. การื่ไดั�มาโดัยทางอ��น่น่อกจากทางน่�ติ�กรื่รื่มหรื่�อการื่ไดั�มาโดัยผิลุ่ข้องกฎหมายการ์ไดี�มาโดียิผู้ลุ่ข้องกฎหมายิ1. การ์ไดี�มาโดียิหลุ่�กส�วนัควบ**ปร์ะเดีAนัเก� ยิวก�บท� งอกร์�มติลุ่� งมาติร์า 1308 ท��ดั�น่แปลุ่งใดั เก�ดัท��งอกรื่�มติลุ่��ง ท��งอก ย�อมเป2น่ ทรื่�พย*ส�น่ ข้องเจ�าข้องท��ดั�น่ แปลุ่งน่��น่ลุ่�กษณ์ะข้องท��งอกรื่�มติลุ่��ง

Page 17: กฎหมายอาญา 1

ก. ท��งอกรื่�มติลุ่��งติ�องเป2น่ท��ซึ่-�งใน่ฤดั+น่��าติามปกติ�น่��าท�วมไม�ถุ-งข้. ท��งอกรื่�มติลุ่��งจะติ�องเป2น่ท��งอกจากท��ดั�น่ท��เป2น่ปรื่ะธาน่ออกไปใน่แม�น่��า ลุ่�กษณ์ะข้องการื่งอกจะติ�องเป2น่การื่งอกโดัยธรื่รื่มช้าติ�ค)าพ�พากษาฎ�กาท� 1189/2535 โจทก*บรื่รื่ยายฟั่:องว�า โจทก*ม�หน่�าท��ดั+แลุ่รื่�กษาท��ดั�น่สาธารื่ณ์ปรื่ะโยช้น่*ใน่เข้ติเทศับาลุ่ จ�าเลุ่ยไดั�ปลุ่+กสรื่�างอาคารื่เลุ่ข้ท�� 54/8 รื่ กลุ่��าเข้�าไปใน่ลุ่�ารื่างสาธารื่ณ์ะท��ติ��น่เข้�น่กลุ่ายสภาพเป2น่ท��ดั�น่สาธารื่ณ์ปรื่ะโยช้น่*ใน่ เข้ติเทศับาลุ่ เน่��อท�� 4.4

ติารื่างวา ซึ่-�งอย+�ใน่ความดั+แลุ่รื่�กษาข้องโจทก*ข้อให�บ�งค�บจ�าเลุ่ยรื่��อถุอน่ส��งปลุ่+กสรื่�างดั�ง กลุ่�าว เป2น่ค�าฟั่:องท��แสดังโดัยแจ�งช้�ดัซึ่-�งสภาพแห�งข้�อหา ค�าข้อบ�งค�บ ท��งข้�ออ�างท��อาศั�ยเป2น่หลุ่�กแห�งข้�อหาแลุ่�วโจทก*ไม�ติ�องแสดังโฉน่ดัหรื่�อหลุ่�กฐาน่ แห�งท��ดั�น่ว�าเป2น่ท��ดั�น่สาธารื่ณ์ปรื่ะโยช้น่*อย�างไรื่ เพรื่าะการื่เป2น่ท��ดั�น่สาธารื่ณ์ปรื่ะโยช้น่*หรื่�อไม�เป2น่ไปติามสภาพข้องท��ดั�น่ แลุ่ะโจทก*ไม�จ�าติ�องบรื่รื่ยายมาใน่ฟั่:องว�า ท��ดั�น่สาธารื่ณ์ปรื่ะโยช้น่*ท��งหมดัม�เน่��อท��เท�าใดัจ�าเลุ่ยปลุ่+กสรื่�างอาคารื่รื่ กลุ่��า ติ� �งแติ�เม��อใดั ม�เข้ติกว�างยาวเท�าใดัเพรื่าะเป2น่รื่ายลุ่ะเอ�ยดัท��ค+�ความอาจน่�าส�บไดั�ใน่ช้��น่พ�จารื่ณ์า ฟั่:องโจทก*ไม�เคลุ่�อบคลุ่ ม ลุ่�ารื่างสาธารื่ณ์ปรื่ะโยช้น่*ส�าหรื่�บรื่ะบายน่��าจากภ+เข้าซึ่-�งม�มาน่าน่แลุ่�วเป2น่สาธารื่ณ์สมบ�ติ� ข้องแผิ�น่ดั�น่ท��รื่าษฎรื่ใช้�ปรื่ะโยช้น่*รื่�วมก�น่ แม�ติ�อมาจะไม�ม�สภาพเป2น่ทางรื่ะบายน่��าติ�อไปแลุ่ะไม�ม�รื่าษฎรื่ใช้�ปรื่ะโยช้น่*เม��อย�ง ไม�ม�การื่ติรื่าพรื่ะรื่าช้กฤษฎ�กาเพ�กถุอน่สภาพการื่เป2น่สาธารื่ณ์สมบ�ติ�ข้องแผิ�น่ดั�น่ ติามมาติร์า 8 ปรื่ะมวลุ่กฎหมายท��ดั�น่ ท��ดั�น่น่��น่ย�งเป2น่สาธารื่ณ์สมบ�ติ�ข้องแผิ�น่ดั�น่อย+�เช้�น่เดั�ม ท��งอกรื่�มติลุ่��ง หมายถุ-งท��ดั�น่ท��งอกไปจากติลุ่��งติามธรื่รื่มช้าติ�ซึ่-�งเก�ดัจากการื่ท��สายน่��าพ�ดัพาดั�น่ จากท��อ��น่มาท�บถุมก�น่รื่�มติลุ่��งจน่เก�ดัท��งอกข้-�น่ ม�ใช้�งอกจากท��อ��น่เข้�ามาหาติลุ่��ง โจทก*ม�อ�าน่าจหน่�าท��ดั+แลุ่รื่�กษาสาธารื่ณ์สมบ�ติ�ข้องแผิ�น่ดั�น่ใน่เข้ติเทศับาลุ่ติามค�าส��ง ข้องกรื่ะทรื่วงมหาดัไทย จ-งม�อ�าน่าจฟั่:องให�จ�าเลุ่ยรื่��อถุอน่อาคารื่ส�วน่ท��รื่ กลุ่��าสาธารื่ณ์สมบ�ติ�ข้องแผิ�น่ดั�น่ไดั� โดัยไม�ติ�องบอกกลุ่�าวลุ่�วงหน่�าค)าพ�พากษาฎ�กาท� 611/2477 ท��ดั�น่ซึ่-�งติ��น่เข้�น่ข้-�น่เป2น่เกาะใน่หน่องน่�าสาธารื่ณ์ะ แม�ภายหลุ่�งท��รื่ �มฝั8� งติ��น่เข้�น่เช้��อมติ�ดัก�บท��ดั�น่ข้องผิ+�อ��น่ท��อย+�รื่ �มหน่อง ก4ไม�ใช้�ท��งอกรื่�มติลุ่��งเพรื่าะไม�ไดั�งอกออกจากรื่�มติลุ่��ง คงเป2น่สาธารื่ณ์สมบ�ติ�ข้องแผิ�น่ดั�น่อย+�ค)าพ�พากษาฎ�กาท� 159/2523 ท��งอกรื่�มติลุ่��งหมายความถุ-งท��ดั�น่ท��งอกไปจากช้ายติลุ่��ง ไม�ใช้�หน่องน่��าสาธารื่ณ์ะติ��น่เข้�น่ข้-�น่เสมอก�บรื่ะดั�บท��ดั�น่ข้อบหน่อง ซึ่-�งถุ�อว�าเป2น่สาธารื่ณ์สมบ�ติ�ข้องแผิ�น่ดั�น่อย+�ติามเดั�มค. ท��ดั�น่ซึ่-�งเป2น่ทรื่�พย*ปรื่ะธาน่จะติ�องติ�ดัก�บท��งอกโดัยติรื่ง โดัยไม�ม�อะไรื่มาก��น่ข้วางข้�อส�งเกติเก� ยิวก�บท� งอกร์�มติลุ่� ง(1) ส�ทธ�ใน่การื่ครื่อบครื่องท��งอกรื่�มติลุ่��งน่��น่จะติ�องดั+ลุ่�กษณ์ะข้องท��ดั�น่เดั�ม กลุ่�าวค�อ หากท��ดั�น่เดั�มเป2น่ท��ดั�น่ม�กรื่รื่มส�ทธ�Dท��งอกท��เก�ดัจากท��ดั�น่ดั�งกลุ่�าวก4จะ เป2น่กรื่รื่มส�ทธ�D แติ�ถุ�าท��ดั�น่เดั�มเป2น่เพ�ยงส�ทธ�ครื่อบครื่องท��งอกท��เก�ดัจากท��ดั�น่น่��น่ก4ไม�ใช้� กรื่รื่มส�ทธ�Dแติ�ไดั�เพ�ยงส�ทธ�ครื่อบครื่อง(2) ท��ดั�น่ท��ม�ท��งอกไม�จ�าเป2น่ติ�องไปเปลุ่��ยน่แปลุ่งทางทะเบ�ยน่ เจ�าข้องท��ดั�น่ก4ไดั�ท��งอกน่��น่ติามกฎหมายค)าพ�พากษาฎ�กาท� 1289/2523 เดั�มท��พ�พาทเป2น่ท��ช้ายติลุ่��งน่��าท�วมถุ-งไดั�เปลุ่��ยน่สภาพเป2น่ท��น่��าท�วมไม�ถุ-ง มาไดั� 4-5 ป@ ท��พ�พาทอย+�หน่�าท��ดั�น่โจทก*ดั�าน่รื่�มแม�น่��าแลุ่ะม�ทางเดั�น่เลุ่4ก ๆ เรื่�ยบรื่�มแม�น่��าอ�น่เป2น่ทางเดั�น่ใน่ท��ดั�น่โฉน่ดัข้องโจทก*หรื่�องอกจากท��ดั�น่ข้องโจทก* ทางเดั�น่น่��แม�ช้าวบ�าน่จะอาศั�ยใช้�เป2น่ทางส�ญจรื่ไปมาก4หาใช้�ทางสาธารื่ณ์ะไม� หากจะเป2น่ก4เพ�ยงทางภารื่จ�ายอม ติ�องถุ�อว�าทางเดั�น่ดั�งกลุ่�าวเป2น่ท��ดั�น่ข้องโจทก* ท��พ�พาทติ�ดัก�บทางเดั�น่จ-งเป2น่ท��งอกจากท��ดั�น่ม�โฉน่ดัข้องโจทก*แลุ่ะเป2น่ กรื่รื่มส�ทธ�Dข้องโจทก*เจ�าข้องท��ดั�น่ติามปรื่ะมวลุ่กฎหมายแพ�งแลุ่ะพาณ์�ช้ย* มาติร์า 1308 ถุ-งแม�ติ�อมาโจทก*จะอ ท�ศัท��ดั�น่ท��เป2น่ทางเดั�น่ให�เป2น่ถุน่น่สาธารื่ณ์ะก4หาท�าให�ท�� พ�พาทท��เป2น่ท��งอกซึ่-�งเป2น่กรื่รื่มส�ทธ�Dข้องโจทก*แลุ่�ว เปลุ่��ยน่แปลุ่งไปไม� แลุ่ะจะถุ�อว�าเป2น่ท��งอกจากท��สาธารื่ณ์ะม�ไดั�ข้�อส�งเกติ ฎ�กาเรื่��องน่��ข้�อเท4จจรื่�งช้�ดัแจ�งว�าเจติน่าจะยกให�เฉพาะส�วน่ท��อย+�ใน่โฉน่ดัเท�า น่��น่ ท��งอกซึ่-�งอย+�น่อกโฉน่ดัไม�ม�เจติน่ายกให� จ-งไม�เป2น่สาธารื่ณ์สมบ�ติ�ข้องแผิ�น่ดั�น่ แติ�ถุ�าข้�อเท4จจรื่�งช้�ดัแจ�งว�ายกให�ท��งท��อย+�ใน่โฉน่ดัแลุ่ะท��งอกท��เก�ดัข้-�น่ ใหม� ท��ดั�น่ท��งหมดัก4เป2น่สาธารื่ณ์สมบ�ติ�ข้องแผิ�น่ดั�น่ไป(3) ท��งอกน่��น่เก�ดัข้-�น่โดัยธรื่รื่มช้าติ�ไม�ไดั�เก�ดัข้-�น่จากการื่รื่กะท�าข้องมน่ ษย*(4) ค)าพ�พากษาฎ�กาท� 677/2490 ท��ดั�น่ท��ถุ+กน่��าเซึ่าะพ�งลุ่งจน่เปลุ่��ยน่สภาพกลุ่ายเป2น่ทางน่��าแลุ่�ว ก4จะเป2น่สาธารื่ณ์ะสมบ�ติ�ข้องแผิ�น่ดั�น่ ภายหลุ่�งผิ+�ใดัจะไดั�กรื่รื่มส�ทธ�Dท��ติรื่งน่��น่ ก4ติ�องเป2น่ไปติามกฎหมายว�าดั�วยการื่ไดั�มาแห�งกรื่รื่มส�ทธ�D เพ�ยงแติ�ติลุ่��งพ�ง ทลุ่ายลุ่งแม�น่��าไปช้��วครื่าวอาจย�งไม�พอท��จะถุ�อว�าติรื่งน่��น่เป2น่ทางน่��าก4ไดั� ติ�องฟั่8งข้�อเท4จจรื่�งให�แน่�ช้�ดัว�าท��ดั�น่ท��พ�งลุ่งไปน่��น่เป2น่ทางน่��ามาแลุ่�วหรื่�อ ไม�เปร์�ยิบเท�ยิบค)าพ�พากษาฎ�กาท� 149/2543 ซึ่-�งว�น่�จฉ�ยว�า เดั�มท��พ�พาทเป2น่ท��ช้ายติลุ่��งท��น่��าท�วมถุ-งจ-งเป2น่สาธารื่ณ์สมบ�ติ�ข้องแผิ�น่ดั�น่ ส�าหรื่�บพลุ่เม�องใช้�รื่�วมก�น่ติามปรื่ะมวลุ่กฎหมายแพ�งแลุ่ะพาณ์�ช้ย* มาติร์า 1304 (2) ท��พ�พาทเพ��งกลุ่ายเป2น่ท��งอกหลุ่�งจากม�การื่สรื่�างถุน่น่เม��อ 4 ถุ-ง 5 ป@ มาน่�� ดั�งน่��น่ก�อน่หน่�าท��พ�พาทเป2น่ท��งอกแม�โจทก*จะครื่อบครื่องมาน่าน่เท�าใดัก4ไม�ไดั� กรื่รื่มส�ทธ�D หลุ่�งจากท��พ�พาทกลุ่ายเป2น่ท��งอกท��เช้��อมติ�ดัก�บท��ดั�น่ข้องจ�าเลุ่ยท�� 1 ท��งอกพ�พาทจ-งเป2น่กรื่รื่มส�ทธ�Dข้องจ�าเลุ่ยท�� 1 ดั�วย เม��อโจทก*ครื่อบครื่องย�งไม�ถุ-ง 10 ป@ โจทก*จ-งไม�ไดั�กรื่รื่มส�ทธ�Dติามมาติร์า 1382

**เกาะแลุ่ะทางนั)'าติ/'นัเข้�นั**มาติร์า 1309 เกาะท��เก�ดัใน่ทะเลุ่สาบ หรื่�อ ใน่ทางน่��า หรื่�อ ใน่เข้ติน่�าน่น่��าข้องปรื่ะเทศั ก4ดั� แลุ่ะ ท�องทางน่��าท��เข้�น่ข้-�น่ก4ดั� เป2น่ทรื่�พย*ส�น่ข้องแผิ�น่ดั�น่การื่สรื่�างโรื่งเรื่�อน่ใน่ท��ดั�น่ข้องผิ+�อ��น่**มาติร์า 1310 บ คคลุ่ใดัสรื่�างโรื่งเรื่�อน่ใน่ท��ดั�น่ข้องผิ+�อ��น่โดัยส จรื่�ติไซึ่รื่� ท�าน่ว�าเจ�าข้องท��ดั�น่เป2น่เจ�าข้องโรื่งเรื่�อน่น่��น่ๆ แติ�ติ�องใช้�ค�าแห�งท��ดั�น่เพ�ยงท��เพ��มข้-�น่ เพรื่าะสรื่�างโรื่งเรื่�อน่น่��น่ ให�แก� ผิ+�สรื่�าง

Page 18: กฎหมายอาญา 1

แติ�ถุ�าเจ�าข้องท��ดั�น่สามารื่ถุแสดังไดั�ว�า ม�ไดั�ม�ความปรื่ะมาทเลุ่�น่เลุ่�อ จะบอกป8ดัไม�ยอมรื่�บ โรื่งเรื่�อน่น่��น่แลุ่ะเรื่�ยกให�ผิ+�สรื่�างรื่��อถุอน่ไปแลุ่ะท�าท��ดั�น่ให�เป2น่ติามเดั�มก4ไดั� เว�น่ไว�แติ�ถุ�าการื่น่�� จะท�าไม�ไดั� โดัยใช้�เง�น่พอควรื่ไซึ่รื่� ท�าน่ว�าเจ�าข้องท��ดั�น่จะเรื่�ยกให�ผิ+�สรื่�างซึ่��อท��ดั�น่ท��งหมดัหรื่�อแติ�บางส�วน่ติาม รื่าคาติลุ่าดัก4ไดั�ข้�อส�งเกติ(1) ติ�องเป2น่การื่สรื่�างโรื่งเรื่�อน่ท��งหลุ่�งใน่ท��ดั�น่ข้องผิ+�อ��น่ หรื่�ออย�างน่�อยท��ส ดัส�วน่ใหญ�ข้องโรื่งเรื่�อน่ท��สรื่�างน่��น่จะติ�องอย+�ใน่ท��ดั�น่ข้อง ผิ+�อ��น่(2) การื่สรื่�างโรื่งเรื่�อน่ใน่ท��ดั�น่ข้องผิ+�อ��น่ไม�ว�าจะเป2น่กรื่ณ์�ข้องการื่สรื่�างโดัยส จรื่�ติ หรื่�อไม�ส จรื่�ติ ผิ+�สรื่�างก�บเจ�าข้องท��ดั�น่จะติ�องไม�ม�น่�ติ�ส�มพ�น่ธ*ใดัๆ ติ�อก�น่ หากผิ+�สรื่�างม�น่�ติ�ส�มพ�น่ธ*ก�บเจ�าข้องท��ดั�น่ก4ไม�อย+�ใน่บ�งค�บข้องมาติรื่าน่��(3) โรื่งเรื่�อน่ท��สรื่�างน่��น่จะติ�องม�ลุ่�กษณ์ะเป2น่ส�วน่ควบก�บท��ดั�น่ข้องผิ+�อ��น่ผู้ลุ่ข้องการ์สร์�างโร์งเร์/อนัในัท� ดี�นัข้องผู้��อ/ นัติามมาติร์า 1310

เจ�าข้องท��ดั�น่เป2น่เจ�าข้องโรื่งเรื่�อน่น่��น่ แติ�จะติ�องใช้�ค�าแห�งท��ดั�น่เพ�ยงท��เพ��มข้-�น่เพรื่าะสรื่�างโรื่งเรื่�อน่น่��น่แก�ผิ+� สรื่�าง แติ�ถุ�าเจ�าข้องท��ดั�น่แสดังไดั�ว�าไม�ไดั�ม�ความปรื่ะมาทเลุ่�น่เลุ่�อ ก4ม�ส�ทธ�ท��จะให�ผิ+�สรื่�างรื่��อถุอน่ออกไปพรื่�อมท��งท�าท��ดั�น่ให�เป2น่ไปติามเดั�มไดั�ความส จรื่�ติติามมาติร์า 1310 น่��น่ จะติ�องม�มาโดัยติลุ่อดัติ��งแติ�เรื่��มก�อสรื่�างจน่กว�าจะสรื่�างเสรื่4จมาติร์า 1310 ใช้�ก�บท��ดั�น่ท��เป2น่ข้องเอกช้น่เท�าน่��น่ ใน่กรื่ณ์�ท��ดั�น่ท��เป2น่สาธารื่ณ์สมบ�ติ�ข้องแผิ�น่ดั�น่จะอ�างมาติร์า 1310 ไม�ไดั�**สร์�างโร์งเร์/อนัในัท� ดี�นัข้องผู้��อ/ นัโดียิไม�ส�จร์�ติมาติร์า 1311 บ คคลุ่ใดัสรื่�างโรื่งเรื่�อน่ใน่ท��ดั�น่ข้องผิ+�อ��น่โดัยไม�ส จรื่�ติไซึ่รื่� ท�าน่ว�าบ คคลุ่น่��น่ติ�องท�าท��ดั�น่ให�เป2น่ไปติามเดั�ม แลุ่�วส�งค�น่เจ�าข้อง เว�น่แติ�เจ�าข้องจะเลุ่�อกให�ส�งค�น่ติามท��เป2น่อย+�ใน่กรื่ณ์�เช้�น่น่��เจ�าข้องท��ดั�น่ ติ�องใช้�รื่าคาโรื่งเรื่�อน่ หรื่�อใช้�ค�าแห�งท��ดั�น่เพ�ยงท��เพ��มข้-�น่เพรื่าะสรื่�างโรื่งเรื่�อน่น่��น่ แลุ่�วแติ�จะเลุ่�อกใช้�หลุ่�กเกณ์ฑ์*เดั�ยวก�น่ก�บมาติรื่า 1310

**สร์�างโร์งเร์/อนัร์�กลุ่)'าท� ดี�นัข้องผู้��อ/ นัมาติร์า 1312 บ คคลุ่ใดัสรื่�างโรื่งเรื่�อน่รื่ กลุ่��าเข้�าไปใน่ท��ดั�น่ข้องผิ+�อ��น่โดัยส จรื่�ติไซึ่รื่� ท�าน่ว�าบ คคลุ่น่��น่เป2น่เจ�าข้องโรื่งเรื่�อน่ท��สรื่�างข้-�น่ แติ�ติ�องเส�ยเง�น่ให�แก�เจ�าข้องท��ดั�น่เป2น่ค�าใช้�ท��ดั�น่น่��น่ แลุ่ะ จดัทะเบ�ยน่ส�ทธ�เป2น่ภารื่ะจ�ายอม ติ�อภายหลุ่�งถุ�าโรื่งเรื่�อน่น่��น่สลุ่ายไปท��งหมดั เจ�าข้องท��ดั�น่จะเรื่�ยกให�เพ�กถุอน่การื่จดัทะเบ�ยน่เส�ยก4ไดั�ถุ�าบ คคลุ่ผิ+�สรื่�างโรื่งเรื่�อน่น่��น่ กรื่ะท�าการื่โดัยไม�ส จรื่�ติ ท�าน่ว�าเจ�าข้องท��ดั�น่จะเรื่�ยกให�ผิ+�สรื่�างรื่��อถุอน่ไปแลุ่ะท�าท��ดั�น่ให�เป2น่ติามเดั�ม โดัยผิ+�สรื่�างเป2น่ผิ+�ออกค�าใช้�จ�ายก4ไดั�ข้�อส�งเกติ(1) เป2น่การื่สรื่�างโรื่งเรื่�อน่ส�วน่ใหญ�ใน่ท��ดั�น่ข้องผิ+�สรื่�างเองหรื่�อใน่ท��ดั�น่ท��ผิ+� สรื่�างม�ส�ทธ�ท��จะสรื่�างไดั� คงม�แติ�เพ�ยงส�วน่น่�อยหรื่�อบางส�วน่ข้องโรื่งเรื่�อน่เท�าน่��น่ท��ไปรื่ กลุ่��าเข้�าไปใน่ ท��ดั�น่ข้องผิ+�อ��น่(2) เป2น่การื่สรื่�างโรื่งเรื่�อน่รื่ กลุ่��าเข้�าไปใน่ท��ดั�น่ข้องผิ+�อ��น่น่��น่ การื่รื่ กลุ่��าน่��น่ติ�องเก�ดัติ��งแติ�แรื่กหรื่�อเป2น่การื่รื่ กลุ่��ามาติ��งแติ�ข้ณ์ะแรื่กท��ท�าการื่ส รื่�าง ถุ�าติอน่แรื่กไม�รื่ กลุ่��าติ�อมาม�การื่ติ�อเติ�มรื่ กลุ่��าเข้�าไปใน่ท��ดั�น่ข้องผิ+�อ��น่ ก4ไม�อย+�ใน่บ�งค�บข้องมาติร์า 1312

(3) ความแติกติ�างรื่ะหว�างมาติร์า 1312 ๒ ก�บ 1314 ค/อ มาติร์า 1314 ไม�ใช้�การื่สรื่�างรื่ กลุ่��าแติ�เป2น่การื่ท��เจ�าข้องอส�งหารื่�มทรื่�พย*ท�าหลุ่�งคาหรื่�อปลุ่+ก สรื่�างอย�างอ��น่ม�ผิลุ่ท�าให�น่��าฝัน่ติกลุ่งไปย�งทรื่�พย*ส�น่อ��น่ท��ติ�ดัก�น่ แติ�ติ�วส��งปลุ่+กสรื่�างหรื่�อก�อสรื่�างน่��น่ไม�ไดั�รื่ กลุ่��า ส�วน่มาติร์า 1312 เป2น่เรื่��องท��บางส�วน่ข้องติ�วโรื่งเรื่�อน่เองหรื่�อบางส�วน่ข้องโรื่งเรื่�อน่รื่ กลุ่��าค)าพ�พากษาฎ�กาท� 341/2504 ปลุ่+กโรื่งเรื่�อน่ใน่ท��ดั�น่ข้องติน่ ติ�วเรื่�อน่ไม�ไดั�รื่ กลุ่��าเข้�าไปใน่ท��ดั�น่ข้องผิ+�อ��น่ แติ�ช้ายคาไดั�รื่ กลุ่��าเข้�าไปโดัยส จรื่�ติ ย�อมเป2น่การื่ปลุ่+กโรื่งเรื่�อน่ลุ่��าเข้�าไปใน่ท��ดั�น่ข้องผิ+�อ��น่ติามมาติร์า 1312 ม�ใช้�ติามมาติร์า 1314

(4) กรื่ณ์�เครื่��องอ ปกรื่ณ์*บางอย�างหรื่�อเครื่��องอ�าน่วยความสะดัวกบางอย�างมาติ�ดัติ��ง ปรื่ะกอบก�บโรื่งเรื่�อน่ ศัาลุ่ฎ�กาว�น่�จฉ�ยว�า ไม�ถุ�อว�าส��งเหลุ่�าน่��เป2น่ส�วน่ข้องโรื่งเรื่�อน่ท��จะถุ�อว�าเป2น่การื่รื่ กลุ่��าค)าพ�พากษาฎ�กาท� 6331/2538 ติาม ป.พ.พ. มาติร์า 1312 เฉพาะติ�วโรื่งเรื่�อน่ท��สรื่�างรื่ กลุ่��าท��ดั�น่ข้องผิ+�อ��น่โดัยส จรื่�ติเพ�ยงอย�างเดั�ยว เท�าน่��น่ท��ไดั�รื่�บความค �มครื่อง ส��งอ��น่ ๆ ท��ม�ใช้�โรื่งเรื่�อน่แม�จะสรื่�างข้-�น่โดัยส จรื่�ติก4หาไดั�รื่�บ ความค �มครื่องดั�วยไม� จ�าเลุ่ยจ-งติ�องรื่��อถุอน่รื่��วพ�พาทส�วน่ท��รื่ กลุ่��า ออกไปจากท��ดั�น่ข้องโจทก*ค)าพ�พากษาฎ�กาท� 2036/2539 เสาก�าแพงท��แยกติ�างหากจากเสาโรื่งเรื่�อน่ ไม�ใช้�ส�วน่หน่-�ง ข้องโรื่งเรื่�อน่อ�น่จะถุ�อเป2น่โรื่งเรื่�อน่ติามปรื่ะมวลุ่กฎหมายแพ�งแลุ่ะพาณ์�ช้ย* มาติร์า 1312 วร์ร์คแร์ก ฉะน่��น่จ�าเลุ่ยจะอ�างว�าก�อสรื่�างก�าแพงรื่ กลุ่��าโดัยส จรื่�ติไม�ติ�องรื่��อถุอน่ติามบท กฎหมายดั�งกลุ่�าวหาไดั�ไม�(5) กรื่ณ์�สรื่�างโรื่งเรื่�อน่ใน่ท��ดั�น่แลุ่�วติ�อมาม�การื่แบ�งแยกท��ดั�น่ แลุ่�วปรื่ากฏิว�าม�บางส�วน่รื่ กลุ่��าเข้�าไปใน่ท��ดั�น่ ซึ่-�งม�แน่วฎ�กาวางไว�ว�าสามารื่ถุท��จ�าน่�ามาติร์า 1312 มาใช้�บ�งค�บไดั�โดัยอาศั�ยมาติร์า 4ค)าพ�พากษาฎ�กาท� 1848/2512 จ�าเลุ่ยม�ไดั�เป2น่ผิ+�สรื่�างติ-กพรื่�อมก�น่สาดัท��พ�พาท หากแติ�เจ�าข้องท��ดั�น่เป2น่ผิ+�สรื่�างใน่ท��ดั�น่ข้องติน่เองโดัยช้อบดั�วยกฎหมาย เพรื่าะข้ณ์ะสรื่�างย�งม�ไดั�แบ�งแยกท��ดั�น่ออกเป2น่สองแปลุ่ง ดั�งน่��น่ ถุ�าจะบ�งค�บให�รื่��อ ก4ม�ผิลุ่เท�าก�บจ�าเลุ่ยเป2น่ผิ+�สรื่�าง ติามมาติร์า 1312 วร์ร์คสอง ย�อมไม�เป2น่ธรื่รื่ม เพรื่าะแม�จ�าเลุ่ยเป2น่ผิ+�สรื่�างรื่ กลุ่��าเอง ถุ�าโดัยส จรื่�ติ กฎหมายย�งยอมให�จ�าเลุ่ยม�ส�ทธ�ใช้�ท��ดั�น่ใน่ส�วน่ท��รื่ กลุ่��าไดั� แลุ่�วไฉน่ถุ�าจ�าเลุ่ยม�ไดั�เป2น่ผิ+�สรื่�างรื่ กลุ่��าเอง แติ�การื่ท��สรื่�างน่��น่เป2น่การื่สรื่�างโดัยช้อบดั�วยกฎหมายซึ่-�งย��งกว�าเป2น่การื่สรื่�าง โดัยส จรื่�ติเส�ยอ�ก แลุ่�วกลุ่�บจะถุ+กบ�งค�บให�รื่��อถุอน่ เพรื่าะไม�ม�ส�ทธ�จะใช้� กรื่ณ์�ดั�งกลุ่�าวไม�ม�บทกฎหมายท��จะยกมาปรื่�บคดั�ไดั� เม��อเป2น่ช้�องว�างแห�งกฎหมาย ดั�งน่�� จ-งติ�องน่�าปรื่ะมวลุ่กฎหมายแพ�งแลุ่ะพาณ์�ช้ย* มาติร์า 4 มาใช้�ส�าหรื่�บกรื่ณ์�น่��ไม�ม�จารื่�ติปรื่ะเพณ์�แห�งท�องถุ��น่ท��จะยกมาปรื่�บคดั�ไดั�จ-ง ติ�องอาศั�ยเท�ยบบทกฎหมายท��ใกลุ่�เค�ยงอย�างย��งบท

Page 19: กฎหมายอาญา 1

กฎหมายท��ใกลุ่�เค�ยงอย�างย��ง ก4ค�อ มาติร์า 1312 วร์ร์คแร์ก ค�อ จ�าเลุ่ยม�ส�ทธ�ใช้�ส�วน่แห�งแดัน่กรื่รื่มส�ทธ�Dท��ดั�น่ข้องโจทก*เฉพาะท��ก�น่สาดัรื่ กลุ่��า เข้�าไปน่��น่ไดั� โจทก*ไม�ม�อ�าน่าจฟั่:องข้อให�จ�าเลุ่ยรื่��อ แติ�ม�ส�ทธ�ท��จะเรื่�ยกเง�น่เป2น่ค�าท��จ�าเลุ่ยใช้�ส�วน่แห�งแดัน่กรื่รื่มส�ทธ�Dท��ดั�น่ข้อง โจทก*ติ�อไป ติลุ่อดัจน่การื่ท��จะดั�าเน่�น่การื่จดัทะเบ�ยน่ส�ทธ�เป2น่ภารื่จ�ายอม**ผู้ลุ่ข้องการ์สร์�างโร์งเร์/อนัร์�กลุ่)'าเข้�าไปในัท� ดี�นัข้องผู้��อ/ นัโดียิส�จร์�ติมาติร์า 1312 วร์ร์คหนั� ง ก�าหน่ดัว�าบ คคลุ่ผิ+�สรื่�างเรื่�อน่รื่ กลุ่��าน่��น่ เป2น่เจ�าข้อง โรื่งเรื่�อน่ ท��สรื่�างข้-�น่ แติ�ติ�องเส�ยเง�น่ ให�แก� เจ�าข้องท��ดั�น่ เป2น่ค�าใช้�ท��ดั�น่น่��น่ แลุ่ะ จดัทะเบ�ยน่ส�ทธ� เป2น่ ภารื่ะจ�ายอม ติ�อภายหลุ่�ง ถุ�า โรื่งเรื่�อน่น่��น่ สลุ่ายไปท��งหมดั เจ�าข้องท��ดั�น่ จะเรื่�ยกให�เพ�กถุอน่ การื่จดัทะเบ�ยน่เส�ย ก4ไดั�ค)าพ�พากษาฎ�กาท� 741/2505 ปลุ่+กสรื่�างเรื่�อน่ใน่ท��ดั�น่ข้องติน่ ติ�วเรื่�อน่ไม�รื่ กลุ่��าเข้�าไปใน่ท��ดั�น่ข้องผิ+�อ��น่ แติ�ช้ายคาไดั�รื่ กลุ่��าเข้�าไปโดัยส จรื่�ติน่��น่ย�อมเป2น่การื่ปลุ่+กสรื่�างโรื่งเรื่�อน่รื่ กลุ่��า เข้�าไปใน่ท��ดั�น่ข้องผิ+�อ��น่ ติามปรื่ะมวลุ่กฎหมายแพ�งแลุ่ะพาณ์�ช้ย*มาติร์า 1312 ไม�ใช้� มาติร์า 1341 เพรื่าะติาม มาติร์า 1341 หมายถุ-งท�าหลุ่�งคาหรื่�อการื่ปลุ่+กสรื่�างอย�างอ��น่โดัยม�ไดั�รื่ กลุ่��าท��ดั�น่ข้องผิ+�อ��น่ แติ�เม��อฝัน่ติกน่��าฝัน่ไดั�ไหลุ่ลุ่งไปย�งท��ดั�น่หรื่�อทรื่�พย*ส�น่ข้องผิ+�อ��น่ท��ติ�ดัติ�อก�น่ใน่กรื่ณ์�ปลุ่+กเรื่�อน่รื่ กลุ่��าท��ดั�น่ข้องผิ+�อ��น่โดัยส จรื่�ติติามมาติร์า 1312 น่��น่ เจ�าข้องโรื่งเรื่�อน่ม�ส�ทธ�ข้อให�จดัทะเบ�ยน่ส�ทธ�เป2น่ภารื่จ�ายอมไดั� โดัยไม�ติ�องรื่อจน่เก�น่ 10 ป@ข้�อส�งเกติ การื่จดัทะเบ�ยน่การื่ใช้�ท��ดั�น่เป2น่ภารื่ะจ�ายอมเป2น่การื่จดัทะเบ�ยน่โดัยอาศั�ยส�ทธ�ท�� มาติร์า 1312 ให�ไว� ไม�ใช้�เป2น่การื่ไดั�ภารื่ะจ�ายอมมาโดัยอาย ความ 10 ป@ เม��อไม�ใช้�เป2น่การื่ไดั�ภารื่ะจ�ายอมโดัยอาย ความ ก4ไม�จ�าเป2น่ติ�องรื่อให�ครื่บ 10 ป@ ก�อน่จ-งจะไปจดัทะเบ�ยน่ไดั�มาค)าพ�พากษาฎ�กาท� 3713/2534 โจทก*จะบ�งค�บให�จ�าเลุ่ยท��งสามรื่��อถุอน่รื่ะเบ�ยงพ�พาทไดั�ก4ติ�อเม��อจ�าเลุ่ยท��งสาม ก�อสรื่�างรื่ กลุ่��าเข้�าไปใน่ท��ดั�น่ข้องโจทก*โดัยไม�ส จรื่�ติติาม ป.พ.พ. มาติร์า 1312 วร์ร์คสอง แติ�เม��อจ�าเลุ่ยท��งสามซึ่��อติ-กแถุวพรื่�อมรื่ะเบ�ยงพ�พาทท��รื่ กลุ่��าท��ดั�น่ข้องโจทก* อย+�ก�อน่แลุ่�ว โดัยไม�ปรื่ากฏิว�ารื่ะเบ�ยงไดั�สรื่�างรื่ กลุ่��าโดัยไม�ส จรื่�ติ ติ�องถุ�อว�าจ�าเลุ่ยเป2น่ผิ+�ส�บส�ทธ�ข้องผิ+�สรื่�างรื่ะเบ�ยงพ�พาทรื่ กลุ่��าท��ดั�น่ข้อง โจทก*โดัยส จรื่�ติ โจทก*จ-งม�ส�ทธ�เพ�ยงแติ�จะไดั�ค�าใช้�ท��ดั�น่แลุ่ะย�งม�หน่�าท��จดัทะเบ�ยน่ภารื่ะจ�า ยอมให�จ�าเลุ่ยท��งสามดั�วย ท��งน่��โดัยน่�ย ป.พ.พ. มาติร์า 1312 วร์ร์คแร์กแติ�โจทก*ม�ไดั�ข้อให�บ�งค�บจ�าเลุ่ยใช้�เง�น่เป2น่ค�าใช้�ท��ดั�น่ข้องโจทก* ศัาลุ่จ-งไม�อาจบ�งค�บให�จ�าเลุ่ยใช้�เง�น่ดั�งกลุ่�าวไดั�ค)าพ�พากษาฎ�กาท� 5909/2540 จ�าเลุ่ยรื่�วมท�� 1 แลุ่ะท�� 2 ปลุ่+กสรื่�างบ�าน่รื่ กลุ่��าท��ดั�น่ข้องโจทก*โดัยไม�ส จรื่�ติ จ�าเลุ่ยรื่�วมท�� 1 แลุ่ะท�� 2 จ-งติ�องท�าท��ดั�น่ให�เป2น่ติามเดั�มแลุ่�วส�งค�น่เจ�าข้อง ติามปรื่ะมวลุ่กฎหมายแพ�งแลุ่ะพาณ์�ช้ย* มาติร์า 1311 แลุ่ะจ�าเลุ่ยผิ+�ส�บส�ทธ�ข้องเจ�าข้องเดั�มผิ+�ปลุ่+กสรื่�างบ�าน่โดัยไม�ส จรื่�ติย�อมไม�ไดั� รื่�บความค �มครื่อง ติามปรื่ะมวลุ่กฎหมายแพ�งแลุ่ะพาณ์�ช้ย*มาติร์า 1312 เช้�น่ก�น่ถุ�า ติ�อมาโรื่งเรื่�อน่น่��น่สลุ่ายไปท��งหมดัเจ�าข้องท��ดั�น่จะเรื่�ยกให�เพ�กถุอน่การื่จดัทะเบ�ยน่ ภารื่ะจ�ายอมก4ไดั� แลุ่ะถุ�าสลุ่ายไปเฉพาะส�วน่ท��รื่ กลุ่��าท��งหมดั ก4เพ�ยงพอท��จะข้อให�เพ�กถุอน่ไดั�เช้�น่เดั�ยวก�น่มาติร์า 1312 วร์ร์คสอง เป2น่เรื่��องข้องการื่สรื่�างโรื่งเรื่�อน่รื่ กลุ่��าท��ดั�น่ข้องผิ+�อ��น่โดัยไม�ส จรื่�ติ เจ�าข้องท��ดั�น่ม�ส�ทธ�ท��จะเรื่�ยกให�ผิ+�สรื่�างโรื่งเรื่�อน่รื่ กลุ่��ารื่��อถุอน่ใน่ส�วน่ท�� รื่ กลุ่��าน่��น่ออกไปก4ไดั� หรื่�อจะเรื่�ยกรื่�องเอาค�าใช้�ท��ดั�น่โดัยยอมให�ส�วน่ท��รื่ กลุ่��าน่��น่เป2น่ภารื่ะจ�ายอมข้อง ผิ+�ก�อสรื่�างค)าพ�พากษาฎ�กาท� 904/2517 ท��ดั�น่แลุ่ะอาคารื่ข้องโจทก*แลุ่ะข้องจ�าเลุ่ยรื่�วมอย+�ติ�ดัก�น่โดัยติ�างรื่�บซึ่��อมาจากบ คคลุ่ อ��น่ก�น่สาดัข้องอาคารื่ท��จ�าเลุ่ยรื่�วมซึ่��อไดั�รื่ กลุ่��าท��ดั�น่ท��โจทก*ซึ่��ออย+�ก�อน่ แลุ่�ว ติ�อมาจ�าเลุ่ยรื่�วมไดั�สรื่�างห�องน่��าบน่ก�น่สาดัน่��น่ อ�น่เป2น่การื่ใช้�ส�วน่แห�งแดัน่กรื่รื่มส�ทธ�Dท��ดั�น่ข้องโจทก*เฉพาะท��ก�น่สาดัรื่ กลุ่��าเข้�า ไปน่��น่ส�บติ�อจากเจ�าข้องเดั�มโดัยจ�าเลุ่ยรื่�วมม�ไดั�ข้ออน่ ญาติติ�อผิ+�ใดั ถุ�อไดั�ว�าจ�าเลุ่ยรื่�วมไดั�สรื่�างห�องน่��าข้-�น่โดัยส จรื่�ติย�อมไดั�รื่�บความค �มครื่องติาม ปรื่ะมวลุ่กฎหมายแพ�งแลุ่ะพาณ์�ช้ย* มาติร์า 1312 แลุ่ะข้�อเท4จจรื่�งก4ฟั่8งไดั�ว�าจ�าเลุ่ยรื่�วมใช้�ส�ทธ�โดัยอ�าน่าจปรื่ป8กษ*เก�น่กว�า 10 ป@แลุ่�วก�น่สาดัแลุ่ะห�องน่��าเหน่�อท��ดั�น่ข้องโจทก*ย�อมติกอย+�ใน่ภารื่จ�ายอมโจทก*จ-งไม� ม�ส�ทธ�ท��จะฟั่:องข้อให�จ�าเลุ่ยรื่��อห�องน่��าบน่ก�น่สาดัน่��น่**เจ�าข้องท� ดี�นัม�เง/ อนัไข้สร์�างโร์งเร์/อนัในัท� ดี�นันั�'นัมาติร์า 1313 ถุ�าผิ+�เป2น่เจ�าข้องท��ดั�น่โดัยม�เง��อน่ไข้สรื่�างโรื่งเรื่�อน่ใน่ท��ดั�น่น่��น่ แลุ่ะ ภายหลุ่�งท��ดั�น่ติกเป2น่ข้องบ คคลุ่อ��น่ติามเง��อน่ไข้ไซึ่รื่� ท�าน่ให�น่�าบทบ�ญญ�ติ�แห�งปรื่ะมวลุ่กฎหมายน่��ว�าดั�วย ลุ่าภม�ควรื่ไดั�มาใช้�บ�งค�บ“เจ�าข้องท��ดั�น่ม�เง��อน่ไข้” ติามความหมายข้องมาติร์า 1313 อาจแบ�งไดั�เป2น่ 2 ปรื่ะเภท ค�อ1. เป2น่เจ�าข้องท��ดั�น่ท��ม�เง��อน่ไข้บ�งค�บหลุ่�ง (ส��น่ผิลุ่เม��อเง��อน่ไข้น่��น่ส�าเรื่4จ)

2. เป2น่เจ�าข้องท��ดั�น่ท��ม�เง��อน่ไข้ห�ามโอน่ติามมาติร์า 1700 หรื่�อเรื่�ยกว�าข้�อก�าหน่ดัห�ามโอน่สรื่�างส��งอ��น่ ปลุ่+กติ�น่ไม� หรื่�อธ�ญช้าติ�ใน่ท��ดั�น่ข้องผิ+�อ��น่**มาติร์า 1314 ท�าน่ให�ใช้�บทบ�ญญ�ติ� มาติร์า 1310, 1311 แลุ่ะ 1313 บ�งค�บติลุ่อดัถุ-งการื่ก�อสรื่�างใดัๆ ซึ่-�งติ�ดัท��ดั�น่ แลุ่ะการื่เพาะปลุ่+กติ�น่ไม�หรื่�อธ�ญช้าติ�ดั�วยโดัยอน่ โลุ่มแติ�ข้�าวหรื่�อธ�ญช้าติ�อย�างอ��น่ อ�น่จะเก4บเก��ยวรื่วงผิลุ่ไดั�ครื่าวหน่-�งหรื่�อหลุ่ายครื่าวติ�อป@ เจ�าข้องท��ดั�น่ติ�องยอมให�บ คคลุ่ผิ+�กรื่ะท�าการื่โดัยส จรื่�ติหรื่�อผิ+�เป2น่เจ�าข้องท��ดั�น่ โดัยม�เง��อน่ไข้ซึ่-�งไดั�เพาะปลุ่+กลุ่งไว�น่��น่ คงครื่องท��ดั�น่จน่กว�าจะเสรื่4จการื่เก4บเก��ยว โดัยใช้�เง�น่ค�าน่วณ์ติามเกณ์ฑ์*ค�าเช้�าท��ดั�น่น่��น่ หรื่�อเจ�าข้องท��ดั�น่จะเข้�าครื่อบครื่องใน่ท�น่ท� โดัยใช้�ค�าทดัแทน่ให�แก�อ�กฝัKายหน่-�งก4ไดั�**สร์�างโร์งเร์/อนัหร์/อส� งก�อสร์�างอยิ�างอ/ นัหร์/อการ์เพาะปลุ่�กติ�นัไม�หร์/อธิ�ญชาติ�ในัท� ดี�นัข้องตินัเองดี�วยิส�มภาร์ะข้องผู้��อ/ นั**มาติร์า 1315 บ คคลุ่ใดัสรื่�างโรื่งเรื่�อน่ หรื่�อท�าการื่ก�อสรื่�างอย�างอ��น่ซึ่-�งติ�ดัท��ดั�น่ หรื่�อ เพาะปลุ่+กติ�น่ไม�หรื่�อธ�ญช้าติ�ใน่ท��ดั�น่ข้องติน่ ดั�วยส�มภารื่ะข้องผิ+�อ��น่ ท�าน่ว�าบ คคลุ่น่��น่ เป2น่เจ�าข้องส�มภารื่ะแติ�ติ�องใช้�ค�าส�มภารื่ะ

Page 20: กฎหมายอาญา 1

ข้�อส�งเกติ ส�มภารื่ะท��เอามาใช้�ใน่การื่สรื่�างหรื่�อการื่เพาะปลุ่+กน่��น่ ไม�จ�าเป2น่ติ�องเป2น่ข้องใหม� อาจจะเป2น่ข้องท��ใช้�แลุ่�วก4ไดั�ค)าพ�พากษาฎ�กาท� 421/2496 เจ�าข้องแพไดั�อน่ ญาติให�พ��ช้ายรื่��อถุอน่แพเอาไปปลุ่+กเป2น่เรื่�อน่อย+�ใน่ท��ดั�น่ข้องพ�� ช้ายเส�ยน่าน่มาแลุ่�วติ�อมาเจ�าข้องแพถุ-งแก�กรื่รื่ม ทายาทจ-งฟั่:องเรื่�ยกแพจากผิ+�ครื่อบครื่องเรื่�อน่น่��น่ดั�งน่�� ศัาลุ่จะบ�งค�บให�ส�งแพไม�ไดั�เพรื่าะไม�ม�แพอย+�เส�ยแลุ่�ว แติ�การื่ท��เอาแพข้องเข้าไปปลุ่+กเป2น่เรื่�อน่ข้องติน่เส�ยเช้�น่น่�� ผิ+�ปลุ่+กย�อมเป2น่เจ�าข้องเรื่�อน่น่��น่ แติ�ติ�องใช้�ค�าส�มภารื่ะให�แก�เข้าดั�งท��บ�ญญ�ติ�ไว�ใน่ปรื่ะมวลุ่กฎหมายแพ�งแลุ่ะ พาณ์�ช้ย* มาติร์า 1315 ฉะน่��น่ ศัาลุ่ย�อมบ�งค�บให�ใช้�รื่าคาแพน่��น่แก�ทายาทไดั�**การ์เอาส�งหาร์�มทร์�พยิ�มาร์วมเข้�าก�นัจนัเป7นัส�วนัควบมาติร์า 1316 ถุ�าเอาส�งหารื่�มทรื่�พย*ข้องบ คคลุ่หลุ่ายคน่มารื่วมเข้�าก�น่จน่เป2น่ส�วน่ควบ หรื่�อแบ�งแยกไม�ไดั�ไซึ่รื่� ท�าน่ว�าบ คคลุ่เหลุ่�าน่��น่เป2น่เจ�าข้องรื่วมแห�งทรื่�พย*ท��รื่วมเข้�าก�น่ แติ�ลุ่ะคน่ม�ส�วน่ ติามค�าแห�งทรื่�พย*ข้องติน่ใน่เวลุ่าท��รื่วมเข้�าก�บทรื่�พย*อ��น่ถุ�าทรื่�พย*อ�น่หน่-�งอาจถุ�อไดั�ว�าเป2น่ทรื่�พย*ปรื่ะธาน่ไซึ่รื่� ท�าน่ว�าเจ�าข้องทรื่�พย*น่��น่เป2น่เจ�าข้องทรื่�พย*ท��รื่วมเข้�าดั�วยก�น่แติ�ผิ+�เดั�ยว แติ�ติ�องใช้�ค�าแห�งทรื่�พย*อ��น่ๆ ให�แก�เจ�าข้องทรื่�พย*น่��น่ๆค)าพ�พากษาฎ�กา ท� 147/2532 การื่ท��จ�าเลุ่ยผิ+�ให�เช้�าซึ่��อไปย-ดัรื่ถุยน่ติ*พ�พาทค�น่จากโจทก*โดัยโจทก*ผิ+�เช้�าซึ่��อ ไม�ไดั�เป2น่ฝัKายผิ�ดัน่�ดัแลุ่ะส�ญญาเช้�าซึ่��อย�งไม�เลุ่�กก�น่จ�าเลุ่ยจ-งติกเป2น่ฝัKายผิ�ดั ส�ญญา เม��อโจทก*บอกเลุ่�กส�ญญาเช้�าซึ่��อก�บจ�าเลุ่ยแลุ่�วโจทก*จ�าเลุ่ยจ-งติ�องกลุ่�บค�น่ส+� ฐาน่ะเดั�ม จ�าเลุ่ยเป2น่เจ�าข้องรื่ถุยน่ติ*พ�พาทโดัยไม�ม�ติ�วถุ�ง โจทก*ผิ+�เช้�าซึ่��อเป2น่ผิ+�ว�าจ�างให�ติ�อติ�วถุ�งข้-�น่ กรื่ณ์�จ-งเป2น่การื่เอาส�งหารื่�มทรื่�พย*ข้องบ คคลุ่หลุ่ายคน่มารื่วมเข้�าดั�วยก�น่จน่เป2น่ส�วน่ ควบหรื่�อแบ�งแยกไม�ไดั� ติ�วรื่ถุยน่ติ*ข้องจ�าเลุ่ยถุ�อไดั�ว�าเป2น่ทรื่�พย*ปรื่ะธาน่ จ�าเลุ่ยจ-งเป2น่เจ�าข้องทรื่�พย*ปรื่ะธาน่ท��รื่วมเข้�าดั�วยก�น่แติ�ผิ+�เดั�ยว แติ�ติ�องใช้�ค�าแห�งทรื่�พย*อ��น่ ๆ ให�แก�เจ�าข้องทรื่�พย*น่��น่ ๆ ติามปรื่ะมวลุ่กฎหมายแพ�งแลุ่ะพาณ์�ช้ย* มาติร์า 1316 วร์ร์คสอง เม��อส�ญญาเช้�าซึ่��อเลุ่�กก�น่ จ�าเลุ่ยจ-งติ�องช้ดัใช้�ค�าใช้�จ�ายใน่การื่ติ�อติ�วถุ�งรื่ถุยน่ติ*พ�พาทให�แก�โจทก* โจทก*ช้�ารื่ะค�าเช้�าซึ่��อรื่ถุยน่ติ*พ�พาทให�จ�าเลุ่ยเพ�ยง 5 งวดั แติ�โจทก*ใช้�รื่ถุยน่ติ*พ�พาทติ��งแติ�ติ�อติ�วถุ�งเสรื่4จจน่ถุ-งว�น่ท��จ�าเลุ่ยไปย-ดัรื่ถุยน่ติ* พ�พาทค�น่มา เป2น่เวลุ่าอย�างน่�อย 17 เดั�อน่ โจทก*จ-งใช้�รื่ถุยน่ติ*พ�พาทเพ��อปรื่ะโยช้น่*ข้องโจทก*โดัยไม�ช้�ารื่ะค�าเช้�าซึ่��อให�แก� จ�าเลุ่ยเป2น่เวลุ่าไม�น่�อยกว�า 12 เดั�อน่ เม��อเปรื่�ยบเท�ยบก�บค�าข้าดัปรื่ะโยช้น่*ข้องโจทก*ซึ่-�งม�ค�าเช้�าซึ่��อรื่วมอย+�ดั�วยน่�บ แติ�ว�น่ท��รื่ถุยน่ติ*พ�พาทถุ+กย-ดัถุ-งว�น่ท��โจทก*บอกเลุ่�กส�ญญาเช้�าซึ่��อเป2น่เวลุ่า 22 เดั�อน่เศัษแลุ่�วโจทก*จ-งไดั�รื่�บปรื่ะโยช้น่*จากการื่ใช้�รื่ถุยน่ติ*พ�พาทโดัยไม�ช้�ารื่ะค�าเช้�า ซึ่��อมากกว�าค�าข้าดัปรื่ะโยช้น่*ท��โจทก*พ-งไดั�รื่�บ โจทก*จะเรื่�ยกให�จ�าเลุ่ยช้ดัใช้�ค�าเส�ยหายกรื่ณ์�ท��โจทก*ข้าดัปรื่ะโยช้น่*จากการื่ใช้�รื่ถุ ยน่ติ*พ�พาทอ�กไม�ไดั�สร์�ป ใน่กรื่ณ์�ท��ส�งหารื่�มทรื่�พย*หลุ่ายๆ ส��งมารื่วมก�น่น่��น่ย�งสามารื่ถุเห4น่ไดั�ว�าอะไรื่เป2น่ทรื่�พย*ปรื่ะธาน่ เจ�าข้องทรื่�พย*ปรื่ะธาน่เป2น่เจ�าข้องทรื่�พย*ท��งหมดัท��มารื่วมก�น่ เพ�ยงแติ�ติ�องใช้�รื่าคาส�งหารื่�มทรื่�พย*อ��น่ๆ แก�เจ�าข้องเท�าน่��น่**การ์เอาส�มภาร์ะข้องผู้��อ/ นัมาท)าเป7นัส� งหนั� งส� งใดีข้�'นัใหม�“มาติร์า 1317 บ คคลุ่ใดัใช้�ส�มภารื่ะข้องบ คคลุ่อ��น่ท�าส��งใดัข้-�น่ใหม�ไซึ่รื่� ท�าน่ว�าเจ�าข้องส�มภารื่ะเป2น่เจ�าข้องส��งน่��น่ โดัยม�ติ�องค�าน่-งว�าส�มภารื่ะน่��น่จะกลุ่�บค�น่ติามเดั�มไดั�หรื่�อไม� แติ�ติ�องใช้�ค�าแรื่งงาน่แติ�ถุ�าค�าแรื่งงาน่เก�น่กว�าค�าส�มภารื่ะท��ใช้�น่� �น่มากไซึ่รื่� ท�าน่ว�าผิ+�ท�าเป2น่เจ�าข้องทรื่�พย*ท��ท�าข้-�น่ แติ�ติ�องใช้�ค�าส�มภารื่ะ”ส�มภารื่ะ ท��เอามาใช้�น่��ติ�องเป2น่ส�มภารื่ะข้องผิ+�อ��น่ใน่ข้ณ์ะท��ม�การื่ท�าข้องน่��น่ข้-�น่มา ถุ�าส�มภารื่ะติกมาเป2น่ข้องคน่ท�าก�อน่ท��จะม�การื่ท�าข้-�น่ มาติร์า 1317 ก4จะใช้�บ�งค�บไม�ไดั�ค)าพ�พากษาฎ�กาท� 905/2505 จ�าเลุ่ยย�มไม�แลุ่ะส�งกะส�ข้องผิ+�รื่ �องเพ��อปลุ่+กเรื่�อน่ ย�อมหมายความว�า เอาทรื่�พย*น่��น่ๆ มาข้าดัท�เดั�ยว ไม�ใช้�จะเอาทรื่�พย*น่��น่ไปค�น่อ�กจ-งถุ�อว�าเป2น่การื่ย�มใช้�ส��น่เปลุ่�องกรื่รื่มส�ทธ�D ใน่เรื่�อน่ท��ปลุ่+กข้-�น่ ดั�งกลุ่�าวย�อมเป2น่ข้องจ�าเลุ่ยติามปรื่ะมวลุ่กฎหมายแพ�งแลุ่ะพาณ์�ช้ย* มาติร์า 650

การื่ ใช้�ส�มภารื่ะข้องบ คคลุ่อ��น่ท�าส��งใดัข้-�น่ใหม�ท��ว�าเจ�าข้องส�มภารื่ะเป2น่เจ�าข้อง ส��งน่��น่ แติ�ติ�องใช้�ค�าแรื่งงาน่ติามปรื่ะมวลุ่กฎหมายแพ�งแลุ่ะพาณ์�ช้ย*มาติรื่า 1317 น่��น่ หมายความว�า ส�มภารื่ะจะติ�องเป2น่ข้องบ คคลุ่อ��น่อย+�ใน่ข้ณ์ะท��ไดั�เอาส�มภารื่ะน่��น่ท�าส��งใดัส��ง หน่-�งข้-�น่ใหม�เม��อเป2น่กรื่ณ์�ย�มใช้�ส��น่เปลุ่�องส�มภารื่ะน่��น่ย�อมติกเป2น่ข้องผิ+�ย�ม แลุ่�วใน่ข้ณ์ะปลุ่+กสรื่�างจ-งไม�เข้�าติาม มาติรื่า 1317

**การ์ไดี�มาโดียิเข้�าถื/อเอาส�งหาร์�มทร์�พยิ�ท� ไม�ม�เจ�าข้องมาติร์า 1318 บ คคลุ่อาจไดั�มาซึ่-�งกรื่รื่มส�ทธ�Dแห�งส�งหารื่�มทรื่�พย*อ�น่ไม�ม�เจ�าข้องโดัยเข้�าถุ�อ เอา เว�น่แติ�การื่เข้�าถุ�อเอาน่��น่ติ�องห�ามติามกฎหมายหรื่�อฝัKาฝั>น่ส�ทธ�ข้องบ คคลุ่อ��น่ท�� จะเข้�าถุ�อเอา ส�งหารื่�มทรื่�พย*น่��น่มาติร์า 1318 ม�หลุ่�กเกณีฑ์�อยิ�� 2 ปร์ะการ์ค/อ(1) ส�งหารื่�มทรื่�พย*ท��ไม�ม�เจ�าข้อง(2) ติ�องม�การื่เข้�าถุ�อเอาเม��อ เข้�าหลุ่�กเกณ์ฑ์*ท��ง 2 ปรื่ะการื่น่�� ก4จะไดั�ไปซึ่-�งกรื่รื่มส�ทธ�Dใน่ติ�วส�งหารื่�มทรื่�พย*น่��น่ แติ�ท��งน่��การื่เข้�าถุ�อเอาจะติ�องไม�ผิ�ดักฎหมายหรื่�อฝัKาฝั>น่ส�ทธ�ข้องบ คคลุ่อ��น่ท�� จะเข้�าถุ�อเอาส�งหารื่�มทรื่�พย*น่��น่**มาติร์ 1319 ถุ�าเจ�าข้องส�งหารื่�มทรื่�พย*เลุ่�กครื่อบครื่องทรื่�พย*ดั�วยเจติน่าสลุ่ะกรื่รื่มส�ทธ�Dไซึ่รื่� ท�าน่ว�าส�งหารื่�มทรื่�พย*น่��น่ไม�ม�เจ�าข้อง**มาติร์า 1320 ภายใน่บ�งค�บแห�งกฎหมายเฉพาะแลุ่ะกฎข้�อบ�งค�บใน่เรื่��องน่��น่ ท�าน่ว�า ส�ติว*ปKาไม�ม�เจ�าข้องติรื่าบเท�าท��ย�งอย+�อ�สรื่ะ ส�ติว*ปKาใน่สวน่ส�ติว* แลุ่ะปลุ่าใน่บ�อหรื่�อใน่ท��น่��า งเจ�าข้องก��น่ไว�น่��น่ ท�าน่ว�าไม�ใช้�ส�ติว*ไม�ม�เจ�าข้องส�ติว*ปKาท��คน่จ�บไดั�น่��น่ ถุ�าม�น่กลุ่�บค�น่อ�สรื่ะแลุ่ะเจ�าข้องไม�ติ�ดัติามโดัยพลุ่�น่หรื่�อเลุ่�กติ�ดัติามเส�ยแลุ่�ว ฉะน่��ท�าน่ว�าไม�ม�เจ�าข้องส�ติว*ซึ่-�งเลุ่��ยงเช้��องแลุ่�วถุ�าม�น่ท��งท��ไปเลุ่ย ท�าน่ว�าไม�ม�เจ�าข้องส�ติว�ปDาติามมาติร์า 1320 แบ�งเป7นั 3 ปร์ะเภท ค/อ1. ส�ติว*ปKาท��ย�งเป2น่อ�สรื่ะอย+�2. ส�ติว*ปKาท��ถุ+กจ�บแลุ่�วแลุ่ะติ�อมากลุ่�บค�น่เป2น่อ�สรื่ะเพรื่าะเจ�าข้องไม�ติ�ดัติามท�น่ท�หรื่�อว�าเลุ่�กติ�ดัติามเส�ย

Page 21: กฎหมายอาญา 1

3. ส�ติว*ท��เลุ่��ยงเช้��องแลุ่�วท��งท��อย+�ไป**มาติร์า 1321 ภายใน่บ�งค�บแห�งกฎหมายเฉพาะแลุ่ะกฎข้�อบ�งค�บใน่เรื่��องน่��น่ ผิ+�ใดัจ�บส�ติว*ปKาไดั�ใน่ท��รื่กรื่�างว�างเปลุ่�าหรื่�อใน่ท��น่��าสาธารื่ณ์ะก4ดั�หรื่�อจ�บไดั� ใน่ท��ดั�น่หรื่�อท��น่��าม�เจ�าข้องโดัยเจ�าข้อง ม�ไดั�แสดังความหวงห�ามก4ดั� ท�าน่ว�าผิ+�น่� �น่เป2น่เจ�าข้องส�ติว***มาติร์า 1322 บ คคลุ่ใดัท�าให�ส�ติว*ปKาบาดัเจ4บแลุ่�วติ�ดัติามไป แลุ่ะบ คคลุ่อ��น่จ�บส�ติว*น่��น่ไดั�ก4ดั� หรื่�อส�ติว*น่��น่ติายลุ่งใน่ท��ดั�น่ข้องบ คคลุ่อ��น่ก4ดั� ท�าน่ว�าบ คคลุ่แรื่กเป2น่เจ�าข้องส�ติว*บ คคลุ่เก4บไดั�ซึ่-�งทรื่�พย*ส�น่หาย**มาติร์า 1323 บ คคลุ่เก4บไดั�ซึ่-�งทรื่�พย*ส�น่หาย ติ�องท�าอย�างหน่-�งอย�างใดั ดั��งติ�อไปน่��(1) ส�งมอบทรื่�พย*ส�น่น่��น่แก�ผิ+�ข้องหายหรื่�อเจ�าข้องหรื่�อบ คคลุ่อ��น่ ผิ+�ม�ส�ทธ�จะรื่�บ ทรื่�พย*ส�น่น่��น่ หรื่�อ(2) แจ�งแก�ผิ+�ข้องหายหรื่�อเจ�าข้องหรื่�อบ คคลุ่อ��น่ผิ+�ม�ส�ทธ�จะรื่�บทรื่�พย*ส�น่น่��น่ โดัยม�ช้�กช้�า หรื่�อ(3) ส�งมอบทรื่�พย*ส�น่น่��น่แก�เจ�าพน่�กงาน่ติ�ารื่วจหรื่�อพน่�กงาน่เจ�าหน่�าท��อ��น่ภายใน่สาม ว�น่ แลุ่ะแจ�งพฤติ�การื่ณ์*ติามท��ทรื่าบ อ�น่เป2น่เครื่��องช้�วยใน่การื่ส�บหาติ�วบ คคลุ่ผิ+�ม�ส�ทธ�จะรื่�บทรื่�พย*ส�น่น่��น่แติ�ถุ�าไม�ทรื่าบติ�วผิ+�ข้องหาย เจ�าข้อง หรื่�อบ คคลุ่อ��น่ผิ+�ม�ส�ทธ�จะรื่�บทรื่�พย*ส�น่ก4ดั�หรื่�อบ คคลุ่ดั��งรื่ะบ น่��น่ไม�รื่�บมอบ ทรื่�พย*ส�น่ก4ดั� ท�าน่ให�ดั�าเน่�น่การื่ติามว�ธ�อ�น่บ�ญญ�ติ�ไว�ใน่อนั�มาติร์า (3)

ท��งน่�� ท�าน่ว�าผิ+�เก4บไดั�ซึ่-�งทรื่�พย*ส�น่หาย ติ�องรื่�กษาทรื่�พย*ส�น่น่��น่ไว�ดั�วยความรื่ะม�ดัรื่ะว�งอ�น่สมควรื่จน่กว�าจะส�งมอบ**ทร์�พยิ�ส�นัหายิ หมายถุ-ง ทรื่�พย�ท��ม�เจ�าข้องหรื่�อผิ+�ม�ส�ทธ�ใน่ทรื่�พย*ส�น่น่��น่หาไม�พบหรื่�อไม�อาจหาพบไดั� แติ�ถุ�าเข้าย�งติ�ดัติามอย+�แลุ่ะม�โอกาสท��จะพบไดั� เช้�น่น่��ย�งไม�ถุ�อว�าเป2น่ทรื่�พย*ส�น่หาย เพรื่าะย�งไม�ข้าดัจากการื่ย-ดัถุ�อครื่อบครื่องข้องเจ�าข้องหรื่�อคน่ท��ม�ส�ทธ�น่��น่หนั�าท� ข้องผู้��ท� เกAบทร์�พยิ�ส�นัหายิ1. ติ�องค�น่ให�แก�เจ�าข้องคน่ท��ท�าหายหรื่�อคน่ท��ม�ส�ทธ�จะรื่�บไว�2. ติ�องมอบให�แก�เจ�าข้องโดัยไม�ช้�กช้�าหรื่�อม�ฉะน่��น่ติ�องมอบให�แก�เจ�าหน่�าท��ติ�ารื่วจหรื่�อเจ�าพน่�กงาน่อ��น่ใน่กรื่ณ์�ท��ไม�ทรื่าบติ�วผิ+�เส�ยหาย

3. ติ�องรื่�กษาทรื่�พย*ส�น่ท��เก4บไดั�ดั�วยความรื่ะม�ดัรื่ะว�งติามสมควรื่จน่ถุ-งว�น่จะส�งมอบ


Recommended