7/17/2019 Эдийн засгийн өсөлт
http://slidepdf.com/reader/full/-563db89c550346aa9a954712 1/22
Үйлдвэрлэл ба өсөлт: эдийн засгийн өсөлт,бүтээмж
7/17/2019 Эдийн засгийн өсөлт
http://slidepdf.com/reader/full/-563db89c550346aa9a954712 2/22
Агуулга
• Эдийн засгийн өсөлтийг яагаад тооцох
хэрэгтэй болдог вэ?• •Эдийн засгийн өсөлтийн хэмжих н !"#$н
дүрэм
• •Эдийн засгийн өсөлтийг тодорхойлог% хү%ин
зүйлс• •Эдийн засгийн өсөлт ба төрийн бодлого
• •Эдийн засгийн өсөлтийн э&рэг болон сөрөгталууд
7/17/2019 Эдийн засгийн өсөлт
http://slidepdf.com/reader/full/-563db89c550346aa9a954712 3/22
Эдийн засгийн өсөлтийг яагаадтооцох хэрэгтэй болдог вэ?
•'лс орнууд$н хувд дундаж нэгиргэний амжиргаан$ түв(ин өөрөөр байна)
• •Үүнийг илэрхийлэх нэг үзүүлэлтбол нэг хүнд ногдох бодит *+-м)
7/17/2019 Эдийн засгийн өсөлт
http://slidepdf.com/reader/full/-563db89c550346aa9a954712 4/22
Эдийн засгийн өсөлтийг хэмжихн
• 'лс орн$ хэмжээнд бүтээмжийнөсөлтийг эдийн засгийн өсөлтөөрхэмжих бөгөөд хо.р арга байдаг)
/) Эдийн засгийн өсөлтийг тухайнулсад үйлдвэрлэсэн бодит *+#ийөсөлтөөр хэмждэг)
%100ДНББодит
ДНББодитДНББодитgrowth
1-t
1-tt ⋅
−= Economic
7/17/2019 Эдийн засгийн өсөлт
http://slidepdf.com/reader/full/-563db89c550346aa9a954712 5/22
Эдийн засгийн өсөлтийг хэмжихн
0 +эг хүнд ногдох бодит *+#ийжилийн өөр%лөлтийн хувийгэдийн засгийн өсөлт –өөрхэмждэг.
%100ДНББодит
ДНББодит
population
ДНББодит
growth
1
1-t
1
1-t
t
t
⋅
−
=−
−
t
t
population
population Economic
7/17/2019 Эдийн засгийн өсөлт
http://slidepdf.com/reader/full/-563db89c550346aa9a954712 6/22
Эдийн засгийн өсөлтийг хэмжихн
• 1ил бүрээр өсөлт н өөр гарна) 2эрхүүөсөлтийг бид богино хугацаан$ өсөлтгэнэ)
•
3лон жилийн өсөлтийн дундажаар жилбүрийн өсөлтийг тэг(итгэж гарсанжилийн дундаж өсөлтийг урт хугацаан$өсөлт гэнэ)
• 1и(ээ н эхний жил өсөлт 45 дараагийнжил 6 байсан бол энэ 4 жилийн тур(иджилийн дундаж өсөлт 4)75
7/17/2019 Эдийн засгийн өсөлт
http://slidepdf.com/reader/full/-563db89c550346aa9a954712 7/22
Эдийн засгийн өсөлтийг хэмжихн
• 8онгол 'лс$н хувд /997 оноос хой( нэгхүнд ногдох бодит *+ жилд дунджаар /)/хув өссөн байна)
• ;йм хурдаар өссөөр /9<9 онд 7/9 мянгантөгрөг байсан нэг хүнд ногдох бодит *+4""9 онд 6= мянган төгрөгт хүрсэн байна)
• Эндээс бид дундаж монгол иргэний амдрал4" жилийн хугацаанд бодитоор дээ(илсэн
гэж дүгнэж болно)
• Үнэхээр дээ(илсэн үү?
• Энэ н өөр улсууд$н хувд ямар байна?
7/17/2019 Эдийн засгийн өсөлт
http://slidepdf.com/reader/full/-563db89c550346aa9a954712 8/22
Улсууд Он Хугацааны эхэндэхь нэгхүндноогдохДНБ
Хугацааны эцэсдэхь нэгхүндноогдохДНБ
сөлтийн ху!ь"жилээр"
>он /<9"#/99"
<=4 //== 6
разил /9""#
/9<!
=6 6=/! 4)69
А+' /<!"#/99"
44== /<47< /)!
англад&(
/9""#/9<!
6=9 6!7 ")"<
@арим улсууд$н эдийн засгийнөсөлт
7/17/2019 Эдийн засгийн өсөлт
http://slidepdf.com/reader/full/-563db89c550346aa9a954712 9/22
!"#$н дүрэм• Энэ н нэг хүнд ногдох бодит *+, эсвэл өөр
ямар нэг хувсаг% тогтмол хувиар өс% байгааү&дээ анхн$хаасаа хо.р дахин нэмэгдэхэд(аардагдах хугацааг тодорхойлдог томA.о-м)
B# хувсаг% 4 дахин нэмэгдэхэд (аардагдах жил
C# хувсаг%ийн жилийн өсөлтийн хув
• +эг хүнд ногдох бодит *+ жилд <)9 хувиартогтмол өсвөл ойролцоогоор < жилийн дараанэг хүнд ногдох бодит *+#ий хэмжээ тухайнү&ийнхээс хо.р дахин нэмэгдэнэ
m
n
70=
7/17/2019 Эдийн засгийн өсөлт
http://slidepdf.com/reader/full/-563db89c550346aa9a954712 10/22
Эдийн засгийн өсөлтийг тодорхойлог% хү%ин зүйлс
• Эдийн засгийн өсөлт н бүтээмжийнөсөлтөөр бий болно) ;ймдбүтээмжийг тодорхойлог% хү%ин
зүйлс н мэдэх хэрэгтэй) Үүнд:• 0би&т Dаитал
• 0хүмүүн Dаитал
• 0байгалийн баялаг
• 0т&хнологийн мэдлэг
7/17/2019 Эдийн засгийн өсөлт
http://slidepdf.com/reader/full/-563db89c550346aa9a954712 11/22
и&т Dаитал
• и&т Dаитал н үйлдвэрлэлд(аардлагатай тоног төхөөрөмж)+эг талаас үйлдвэрлэлийн орц
бу-у завср$н бүтээгдэхүүн)
• •+өгөө талаас энэ н өөр нэгүйлдвэрийн хувд үйлдвэрлэн
гаргасан эцсийн бүтээгдэхүүн)
7/17/2019 Эдийн засгийн өсөлт
http://slidepdf.com/reader/full/-563db89c550346aa9a954712 12/22
Eүмүн Dаитал
• Eүмүүн Dаитал: Ажиллагсд$нболовсрол, сургалт болонтур(лагаараа олж авсан мэдлэг,
%адвар)• Eүмүүн Dаитал н би&т бус
хэлбэрийн Dаитал)
• Fэхдээ би&т Dаиталтай адилхан нэгталаас үйлдвэрлэлийн орц болдог
• +өгөө талаас эцсийн бүтээгдэхүүн)))
7/17/2019 Эдийн засгийн өсөлт
http://slidepdf.com/reader/full/-563db89c550346aa9a954712 13/22
айгалийн баялаг
• айгалийн баялаг: газар, гол ус болон а(игтмалтмал гээд байгалаас нийлүүлдэг орцууд)
• Gэргээгддэг болон сэргээгддэггүй байгалийн
баялаг• айгалийн баялаг ихтэй байгаад хөгжсөн
улсуудийн жи(ээ олон бас хөгжөөгүйулсууд$н жи(ээ % олон)
•
айгалийн баялаг эдийн засгийн өсөлтөдхязгаарлалтад болдог уу?
• айгалийн баялаг
7/17/2019 Эдийн засгийн өсөлт
http://slidepdf.com/reader/full/-563db89c550346aa9a954712 14/22
2&хнологийн мэдлэг
• 2&хнологийн мэдлэг: т&хнологийндэв(ил гарснаар хөдөлмөр хэмнэгдэж,өөр төрлийн үйлдвэрлэл, үйл%илгээнд
а(иглагдах боломж нээгддэг)• 2&хнологи н заримдаа нийтийн хүртээл
болж хуулбарлагдаж байдаг бол
• @аримдаа ат&нтаар хамгаалагдсан
байдаг)• 2&хнологи болон хүмүүн Dаитал хо.р$н
ялгаа -у вэ?
7/17/2019 Эдийн засгийн өсөлт
http://slidepdf.com/reader/full/-563db89c550346aa9a954712 15/22
Эдийн засгийн өсөлт ба төрийнбодлого
• Амжиргаан$ түв(инг нэмэгдүүлэхэдзайл(гүй %ухал бүтээмжийг нэмэгдүүлж,эдийн засгийн өсөлтийг бий болгоход төрийнзүгээс -у хийж %адах вэ?
• +эг %ухал хү%ин зүйл н би& т Dаитал
• и&т Dаитал$г өсгөх нэг арга н өнөөгийнорлогоосоо маргаа(ийн Dаитал$нүйлдвэрлэлд хөрөнгө оруулалт хийх -м)
• Hаитал н үр өгөөж буурах хуулиар үрөгөөж н буурдаг байна
• Eөрөнгө оруулалт$н эх үүвэр н хадгаламжболж байдаг)
7/17/2019 Эдийн засгийн өсөлт
http://slidepdf.com/reader/full/-563db89c550346aa9a954712 16/22
Э@I ба төрийн бодлого
• Iм%лөх эрх
• @ах зээлийн эдийн засаг
•
'лс төрийн тогтвортой байдал• Fадаад худалдаа
7/17/2019 Эдийн засгийн өсөлт
http://slidepdf.com/reader/full/-563db89c550346aa9a954712 17/22
Iм%лөх эрх ба АА эрхлэх%адвар
• Eувийн өм%ийн эрх хэдий %инээхамгаалагдсан, тодорхой байна,хөрөнгө төдий %инээ их
хуримтлагддаг)• @арим эдийн засгийн түүх%ид
баруун Jвро$н эдийн засгийн
өсөлтийг сайн тодорхойлогдсонөм%ийн эрх, боловсронгуй хуулийнтогтолцоотой холбон тайлбарладаг
7/17/2019 Эдийн засгийн өсөлт
http://slidepdf.com/reader/full/-563db89c550346aa9a954712 18/22
'лс төрийн тогтвортойбайдал
• 'лс төрийн байдал тогтворгүй байдал нэдийн засгийн тогтворгүй байдалдхүргэдэг)
•
;нKляци, ажилгүйдэл өс%, үйлдвэрлэлбуур%, нийгэм#эдийн засгийн сөрөгүзэгдлүүд ихэсдэг)
• 'лс төрийн болон эдийн засгийн тогтворгүй
оронд дотоод$н болон гадаад$н хөрөнгөоруулалт эрс буурах ба энэ н эдийнзасгийн уналт$н томоохон (алтгаан болно)
7/17/2019 Эдийн засгийн өсөлт
http://slidepdf.com/reader/full/-563db89c550346aa9a954712 19/22
Eүн ам$н өсөлт
• Eүн ам$н өсөлт эдийн засгийнөсөлтөд э&рэг нөлөөтэй)
• Eүн ам өсвөл урт хугацаандаахөдөлмөрийн нийлүүлэлтнэмэгдэж, эдийн засгийн өсөлтхурдасна)
7/17/2019 Эдийн засгийн өсөлт
http://slidepdf.com/reader/full/-563db89c550346aa9a954712 20/22
Эдийн засгийн өсөлтийн э&рэг басөрөг талууд
• Эдийн засгийн өсөлт хүн ам$намдрал, нийгмийн хөгжилд олонэ&рэг нөлөө үзүүлдэг) Fэхдээмат&риаллаг аж байдл$н өсөлтөөстаагүй үр дагаврууд % гардаг)
0Э&рэг тал
0Gөрөг тал
7/17/2019 Эдийн засгийн өсөлт
http://slidepdf.com/reader/full/-563db89c550346aa9a954712 21/22
Э&рэг тал
• Эдийн засгийн өсөлтийн хамгийнгол үр өгөөж н хүн ам$нхангалуун амдрал -м)
0 Амьжиргааны түвшин дээшлэх
0 Хүн амын өсөлт саарах
0Шинэ технологи
7/17/2019 Эдийн засгийн өсөлт
http://slidepdf.com/reader/full/-563db89c550346aa9a954712 22/22
Gөрөг тал
•
*элхийн нөөц хязгаарлагдмал• 0Байгаль орчны бохирдол
• 0 Дэлхий дахины тэгш бус хэрэглээ