. . ผศ ดร จร�ญญา ปานเจร�ญ 1
ภาวะผู้��นำาภาวะผู้��นำา(Leadership)(Leadership)
. . ผศ ดร จร�ญญา ปานเจร�ญ 2
Management versus LeadershipManagement versus Leadership
ManagementManagementManagementManagement LeadershipLeadershipLeadershipLeadership
Planning and budgeting
Organizing and staffing
Controlling and problem solving
Establishing direction
Aligning people
Motivating and inspiring
(Plunkett et. al., 2005)
. . ผศ ดร จร�ญญา ปานเจร�ญ 3
ผู้��นำาผู้��นำา คื�อ บุ�คืคืลที่��มี�อ�ที่ธิ�พลต่�อ กล��มี และสามีารถน ากล��มีปฏิ�บุ�ต่�
งานต่�างๆเพ��อให้&บุรรล�เป'าห้มีายขององคื*การ
. . ผศ ดร จร�ญญา ปานเจร�ญ 4
ภาวะการเป็�นำผู้��นำาของกลุ่��ม ผู้��นำาของกลุ่��มที่��เป็�นำที่างการ
มีาจากการแต่�งต่�+งจากผ,&ที่��มี�อ านาจห้น&าที่��ที่��ส,งกว่�า=> มี�อ านาจห้ร�ออ�ที่ธิ�พลในการให้&รางว่�ล
ผู้��นำาของกลุ่��มที่��ไม�เป็�นำที่างการเก�ดจากการเล�อกในล�กษณะที่��ไมี�เป1นที่างการของสมีาชิ�กในกล��มี => สามีารถเข&าก�บุสมีาชิ�กในกล��มี & สามีารถต่อบุสนองคืว่ามีต่&องการที่างอารมีณ*ส�งคืมี (Social-emotional needs) ( สร&อยต่ระก,ล
2542)
. . ผศ ดร จร�ญญา ปานเจร�ญ 5
ที่ฤษฎี�ภาวะการเป็�นำผู้��นำาที่ฤษฎี�ภาวะการเป็�นำผู้��นำา
1. ที่ฤษฎี�เก��ยว่ก�บุล�กษณะ (Trait Approach)
2. ที่ฤษฎี�ที่างด&านพฤต่�กรรมี (Behavioral Approach)
3. ที่ฤษฎี�ที่างด&านสถานการณ* (Situational
Approach)
ล�กษณะและที่�กษะของผ,&น า
ล�กษณะและที่�กษะของผ,&น า
ประส�ที่ธิ�ภาพประส�ที่ธิ�ภาพ
พฤต่�กรรมีของผ,&น าพฤต่�กรรมีของผ,&น า
ต่�ว่แปรที่��เข&าแที่รก
ต่�ว่แปรที่��เข&าแที่รก
ประส�ที่ธิ�ภาพประส�ที่ธิ�ภาพ
ล�กษณะ ที่�กษะและพฤต่�กรรมีของผ,&น า
ล�กษณะ ที่�กษะและพฤต่�กรรมีของผ,&น า
ประส�ที่ธิ�ภาพประส�ที่ธิ�ภาพ
ต่�ว่แปรที่างสถานการณ*ต่�ว่แปรที่างสถานการณ*
. . ผศ ดร จร�ญญา ปานเจร�ญ 6
1. ที่ฤษฎี�เก��ยวก�บลุ่�กษณะล�กษณะผ,&น าที่��ด� คื�อ ที่ างานส าเร7จด&ว่ยด�และเป1นที่��พอใจของผ,&ใต่&บุ�งคืบุบุ�ญชิา1. มี�คืว่ามีที่ะเยอที่ะยาน (Ambition)
2. มี�คืว่ามีอ�สาห้ะพากเพ�ยร (Persistence)
3. มี�คืว่ามีกล&าห้าญ (Courage)4. มี�คืว่ามีเชิ��อถ�อศร�ที่ธิา (Faith)
5. มี�คืว่ามีซื่��อส�ต่ย*มี��นคืง (Integrity)
6. มี�คืว่ามีคื�ดร�เร��มีสร&างสรรคื* (Creativity)
( กรองแก&ว่2542)
. . ผศ ดร จร�ญญา ปานเจร�ญ 7
1. ที่ฤษฎี�เก��ยวก�บลุ่�กษณะ7. มี�คืว่ามีย�ต่�ธิรรมี (Justice)
8. มี�จ�ดมี��งห้มีาย (Objectivity)
9. มี�คืว่ามีย�ดห้ย��น (Flexibility)
10. มี�คืว่ามีสามีารถในการต่�ดส�นใจ (Decisiveness)
11. มี�ว่�น�ยในต่นเอง (Self-Discipline)
=> คืว่ามีร�บุผ�ดชิอบุ คืว่ามีรอบุคืรอบุ คืว่ามีน�บุถ�อต่นเอง ที่�กษะในการต่�ดต่�อส��อสาร และว่�ฒิ�ภาว่ะที่างอารมีณ*
( กรองแก&ว่2542)
. . ผศ ดร จร�ญญา ปานเจร�ญ 8
ผู้��ม�ว�ฒิ"ภาวะที่างอารมณ#มี�อารมีณ*มี��นคืงไมี�อ�อนไห้ว่ง�ายอดที่นต่�อการกระที่ าและการว่�พากษ*ว่�จารณ*
ของผ,&อ��นเข&าใจต่นเองและผ,&อ��น ใจกว่&าง ยอมีร�บุฟั;งคืว่ามีคื�ดเห้7นของผ,&อ��นสนใจบุ�คืคืลและเห้ต่�การณ*รอบุข&าง ที่ างานเป1นที่�มีได&ด� และมี�คืว่ามีพอใจ
( กรองแก&ว่2542)
. . ผศ ดร จร�ญญา ปานเจร�ญ 9
ผู้��ม�ว�ฒิ"ภาวะที่างอารมณ#มี�แรงจ,งใจในการที่ างานส,ง มี�คืว่ามีร�บุผ�ดชิอบุและมี�ว่�น�ย คืว่บุคื�มี
ต่นเองได&มี�จ�ดมี��งห้มีายในการที่ างาน ที่ างานอย�างไมี�เคืร�ยด มีองโลกในแง�ด�เป1นห้�ว่งและคื าน=งถ=งคืว่ามีร, &ส=กของผ,&อ��นไมี�ชิอบุใชิ&กลไกในการป'องก�นต่นเอง
( กรองแก&ว่2542)
. . ผศ ดร จร�ญญา ปานเจร�ญ 10
2. ที่ฤษฎี�ที่างด้�านำพฤติ"กรรม
2.1 การศ=กษาคื&นคืว่&าที่��มีห้าว่�ที่ยาล�ยไอโอว่า
2.2 การศ=กษาคื&นคืว่&าที่��มีห้าว่�ที่ยาล�ยแห้�งร�ฐโอไฮโอ
2.3 ต่ารางพฤต่�กรรมีการบุร�ห้าร (The
Managerial Grid)
. . ผศ ดร จร�ญญา ปานเจร�ญ 11
2.1 การศึ(กษาค้�นำค้ว�าที่��มหาว"ที่ยาลุ่�ยไอโอวาภาว่ะการเป1นผ,&น าแบุบุอ�ต่น�ยมี
(Autocratic Leadership)
ภาว่ะการเป1นผ,&น าแบุบุประชิาธิ�ปไต่ย (Democratic Leadership)
ภาว่ะการเป1นผ,&น าแบุบุปล�อยเสร� (Laissez-Faire Leadership)
. . ผศ ดร จร�ญญา ปานเจร�ญ 12
2.2 การศึ(กษาค้�นำค้ว�าที่��มหาว"ที่ยาลุ่�ยแห�งร�ฐโอไฮโอ
ล�กษณะของผ,&บุ�งคื�บุบุ�ญชิาแบุ�งได&เป1น 2 ล�กษณะ คื�อ
ล�กษณะร�เร��มีโคืรงสร&างการที่ างาน
(Initiating Structure)•ก าห้นดงานให้&ที่ า•ระบุ�ข�+นต่อนการด าเน�นงานที่��จะต่&องปฏิ�บุ�ต่�ต่ามี•อธิ�บุายให้&ผ,&ใต่&บุ�งคื�บุบุ�ญชิาเข&าใจอย�างชิ�ดเจนเก��ยว่ก�บุคืว่ามีคืาดห้ว่�งที่��จะเก�ดข=+น•ก าห้นดห้มีายก าห้นดการที่ างานให้&ผ,&ใต่&บุ�งคื�บุบุ�ญชิาได&เข&าใจบุที่บุาที่ของต่นเอง
ล�กษณะที่��คื าน=งถ=งผ,&อ��น(Consideration)
•อธิ�บุายให้&ผ,&ใต่&บุ�งคื�บุบุ�ญชิาเข&าใจถ=งบุที่บุาที่ของต่นเอง•ปฏิ�บุ�ต่�ก�บุผ,&ใต่&บุ�งคื�บุบุ�ญชิาเที่�าเที่�ยมีก�น•เป1นมี�ต่รและง�ายต่�อการที่��ผ,&อ��นจะเข&ามีาต่�ดต่�อด&ว่ย•ปฏิ�บุ�ต่�ในส��งที่��ผ,&อ��นพอใจ•พยายามีที่ าในส��งที่��ให้&สว่�สด�การแก�ผ,&ใต่&บุ�งคื�บุบุ�ญชิา•บุอกล�ว่งห้น&าถ=งส��งที่��ก าล�งจะเปล��ยนแปลง
. . ผศ ดร จร�ญญา ปานเจร�ญ 13
ภาวะการเป็�นำผู้��นำาบนำม"ติ"ร"เร"�มที่างโค้รงสร�างแลุ่ะค้"ด้ค้านำ(งถึ(งผู้��อ1�นำ
ล�กษณะที่��คื าน=งถ=งผ,&อ��นส,งและล�กษณะร�เร��มีเพ��อให้&เก�ดโคืรงสร&างเพ��อการที่ างานต่ �า
ล�กษณะร�เร��มีส,งและล�กษณะที่��คื าน=งถ=งผ,&อ��นส,ง
ล�กษณะร�เร��มี ต่ �า และล�กษณะ
ที่��คื าน=งถ=งผ,&อ��นต่ �า
ล�กษณะร�เร��มีเพ��อให้&เก�ดโคืรงสร&าง
เพ��อการที่ างานส,งและล�กษณะที่��คื าน=งถ=งผ,&อ��นต่ �า
ล�กษณะร�เร��มี ส,งต่ �า
ล�กษณ
ะที่��คื า
น=งถ=ง
ผ,&อ��น
ส,ง
ต่ �า
. . ผศ ดร จร�ญญา ปานเจร�ญ 14
2.3 ติารางพฤติ"กรรมการบร"หารพฤต่�กรรมีของผ,&น าสามีารถแบุ�งออก
เป1น 2 ประเภที่ คื�อมี��งที่��คืนงาน (People Oriented)
มี��งที่��ผลผล�ต่/งาน (Production/Task Oriented)
( กรองแก&ว่2542)
. . ผศ ดร จร�ญญา ปานเจร�ญ 15
Emphasis of People Orientation
RelationshipsRelationshipsRelationshipsRelationshipsTeamworkTeamworkTeamworkTeamwork MutualMutualTrustTrust
MutualMutualTrustTrust
(Plunkett et. al., 2005)
. . ผศ ดร จร�ญญา ปานเจร�ญ 16
Emphasis of Task Orientation
TechnologyTechnologyTechnologyTechnology
ProgramsProgramsProgramsPrograms
MethodsMethodsMethodsMethods
PlansPlansPlansPlans
GoalsGoalsGoalsGoals
DeadlinesDeadlinesDeadlinesDeadlines
Getting the Getting the work outwork out
Getting the Getting the work outwork out
(Plunkett et. al., 2005)
. . ผศ ดร จร�ญญา ปานเจร�ญ 17
2.3 ติารางพฤติ"กรรมการบร"หาร Robert R. Blake & Jane S. Mouton
ม��งที่��
พนำ�กง
านำ
ม��งที่��ผู้ลุ่ผู้ลุ่"ติ/งานำ
ผู้��นำาที่��ไม�สนำใจที่�4งงานำแลุ่ะค้นำ1,1
ผู้��นำาที่��เนำ�นำค้วามสนำใจที่��งานำ
9,1
ผู้��นำาที่��เด้"นำสายกลุ่าง5,5
ผู้��นำาที่��เนำ�นำค้วามสนำใจที่��ค้นำ1,9
ผู้��นำาที่��เอาใจใส�ที่�4งค้นำแลุ่ะงานำ
9,9
. . ผศ ดร จร�ญญา ปานเจร�ญ 18
3. ที่ฤษฎี�ที่างด้�านำสถึานำการณ#(Situational Approach)
3.1 ต่�ว่แบุบุคืว่ามีไมี�แน�นอนของเฟัรด ฟั@ดเลอร*
3.2 ที่ฤษฎี�ว่�ถ�ที่างส,�เป'าประสงคื* (Path-Goal
Leadership Theory)
3.3 ที่ฤษฎี�ภาว่ะการเป1นผ,&น าต่ามีสถานการณ*ของเฮอร*ซื่�และเบุลนชิาร*ด
. . ผศ ดร จร�ญญา ปานเจร�ญ 19
3.1 ติ�วแบบค้วามไม�แนำ�นำอนำของเฟรด้ ฟ7ด้เลุ่อร#
เมี��อสถานการณ*เอ�+อต่�อการใชิ&คืว่ามีเป1นผ,&น ากล��มีจะต่�+งใจที่ างานโดยไมี�ต่&องมี�การคืะย�+นคืะยอมีาก
บุ�คืคืลแต่�ละคืนจ=งคืว่รที่ างานในสถานการณ*ที่��เห้มีาะก�บุแบุบุภาว่ะการเป1นผ,&น าของเขา
ต่&องเปล��ยนแปลงสถานการณ*เพ��อให้&สอดคืล&องก�บุแบุบุภาว่ะการเป1นผ,&น าของเขาเอง
( สร&อยต่ระก,ล2542)
. . ผศ ดร จร�ญญา ปานเจร�ญ 20
3.1 ติ�วแบบค้วามไม�แนำ�นำอนำของเฟรด้ ฟ7ด้เลุ่อร#
ต่�ว่แปรส าคื�ญที่��เป1นต่�ว่ก าห้นดถ=งสถานการณ*ที่��เอ�+อต่�อการใชิ&คืว่ามีเป1นผ,&น าส าห้ร�บุการเป1นผ,&น า คื�อ1. ส�มีพ�นธิภาพระห้ว่�างผ,&น าและสมีาชิ�ก (leader-member relationships)
2. โคืรงสร&างของงาน (task structure)
3. อ านาจในต่ าแห้น�งของผ,&น า (leader’s
position power)
( สร&อยต่ระก,ล2542)
. . ผศ ดร จร�ญญา ปานเจร�ญ 21
3.2 ที่ฤษฎี�ว"ถึ�ที่างส��เป็8าป็ระสงค้#มี�แนว่ที่างมีาจากที่ฤษฎี�คืว่ามีคืาดห้ว่�ง (Expectancy
Theory)
ผลกระที่บุของพฤต่�กรรมีผ,&น าที่��มี�ต่�อการจ,งใจ คืว่ามีพ=งพอใจ การปฏิ�บุ�ต่�งานของผ,&ใต่&บุ�งคื�บุบุ�ญชิา
แบุบุของภาว่ะการเป1นผ,&น า 4 แบุบุภาว่ะการเป1นผ,&น าแบุบุชิ�+น า (directive leadership)
ภาว่ะการเป1นผ,&น าแบุบุสน�บุสน�น (supportive leadership)
ภาว่ะการเป1นผ,&น าแบุบุมี�ส�ว่นร�ว่มี (participative leadership)
ภาว่ะการเป1นผ,&น าแบุบุมี��งคืว่ามีส าเร7จ (achievement-oriented leadership)
( สร&อยต่ระก,ล2542)
. . ผศ ดร จร�ญญา ปานเจร�ญ 22
3.2 ที่ฤษฎี�ว"ถึ�ที่างส��เป็8าป็ระสงค้#
พฤติ"กรรม/แบบของผู้��นำา
-แบุบุชิ�+น า-แบุบุสน�บุสน�น-แบุบุมี�ส�ว่นร�ว่มี-แบุบุมี��งคืว่ามีส าเร7จ
ผู้��ใติ�บ�งค้�บบ�ญชา
-การร�บุร, &-การจ,งใจ
ผู้ลุ่ที่��ได้�-คืว่ามีพ=งพอใจ-คืว่ามีชิ�ดเจนในเป'าห้มีาย
-คืว่ามีชิ�ดเจนในบุที่บุาที่
-การปฏิ�บุ�ต่�งาน
ค้�ณลุ่�กษณะของผู้��ใติ�บ�งค้�บบ�ญชา ที่��มีาของการคืว่บุคื�มีพฤต่�กรรมี และ/
ห้ร�อคืว่ามีสามีารถ
ค้�ณลุ่�กษณะของสภาพแวด้ลุ่�อม-ล�กษณะงาน
-ระบุบุอ านาจห้น&าที่��ที่��เป1นที่างการ-กล��มีที่ างาน
. . ผศ ดร จร�ญญา ปานเจร�ญ 23
3.3 ที่ฤษฎี�ภาวการณ#เป็�นำผู้��นำาติามสถึานำการณ#ของเฮอร#ซี�แลุ่ะเบลุ่นำชาร#ด้
Leadership concept that hypothesizes that
leadership styles should reflect primarily the
maturity level of the followers.
(Certo, 2003)
(The Hersey-Blanchard Life Cycle Theory of Leadership)
. . ผศ ดร จร�ญญา ปานเจร�ญ 24
Hersey - Blanchard Life-Cycle Theory
New Employees
Experienced Employees
Autocratic Participative Free-Rein
(Plunkett et. al., 2005)
. . ผศ ดร จร�ญญา ปานเจร�ญ 25
ภาวะผู้��นำาเป็�นำผู้ลุ่มา จาก
(Leadership is a function of)
ภาวะผู้��นำาเป็�นำผู้ลุ่มา จาก
(Leadership is a function of)
ผู้��นำา(Leader
)•พฤต่�กรรมี•ที่�กษะ•คืว่ามีร, &•คื�าน�ยมี
ผู้��นำา(Leader
)•พฤต่�กรรมี•ที่�กษะ•คืว่ามีร, &•คื�าน�ยมี
กลุ่��ม(Group)
•บุรรที่�ดฐานและคื�าน�ยมี•คืว่ามีสามี�คืคื�ของกล��มี•คืว่ามีร, &ส=กผ,กมี�ดต่�อเป'าห้มีายของกล��มี•คืว่ามีคืาดห้ว่�งของสมีาชิ�กในกล��มี•คืว่ามีต่&องการของสมีาชิ�กในกล��มี
กลุ่��ม(Group)
•บุรรที่�ดฐานและคื�าน�ยมี•คืว่ามีสามี�คืคื�ของกล��มี•คืว่ามีร, &ส=กผ,กมี�ดต่�อเป'าห้มีายของกล��มี•คืว่ามีคืาดห้ว่�งของสมีาชิ�กในกล��มี•คืว่ามีต่&องการของสมีาชิ�กในกล��มี
สถึานำการณ#(Situation)
•คื�าน�ยมีขององคื*การ•เที่คืโนโลย�•ก�จกรรมีห้ร�องานที่��ต่&องที่ า•ชิน�ดต่�างๆของงาน
สถึานำการณ#(Situation)
•คื�าน�ยมีขององคื*การ•เที่คืโนโลย�•ก�จกรรมีห้ร�องานที่��ต่&องที่ า•ชิน�ดต่�างๆของงาน( เที่พนมี เมี�องแมีน และสว่�ง
ส�ว่รรณ 2540)