งานสงเสรมทนตสขภาพและปองกนโรคในชองปากส าหรบแมและเดก
ทพ. โสภณ เคหาไสย
1
ทนตสขภาพและการปองกนโรคในชองปาก ส าหรบแมและเดก
• กลมหญงตงครรภ • กลมเดกทารก (อายต ากวา ๓ ป) • เดกกอนวยเรยน (อาย ๓-๖ ป) • เดกวยเรยน (อาย ๖-๑๒ป )
2
ทนตสขภาพและปองกนโรคในหญงตงครรภ
ปญหาสขภาพทพบ
– เหงอกอกเสบ : การเปลยนแปลงระดบฮอรโมน ท าใหระบบภมคมกนของรางกายไวตอสงระคายเคองเฉพาะท ไดแก คราบจลนทรย และหนน าลาย ท าใหเกดเหงอกอกเสบและเพมปฏกรยาของขบวนการอกเสบ
– ฟนผลกลาม : เนองจากอาหารทรบประทาน, การดแลอนามยชองปากไมด
3
ทนตสขภาพและปองกนโรคในหญงตงครรภ
การรกษา สามารถท าการรกษาทางทนตกรรม
ไดตามปกตในชวงเดอนท ๔ - ๖
ของการตงครรภ
4
ทนตสขภาพและปองกนโรคในหญงตงครรภ
การปองกนและค าแนะน า
ในการดแลสขภาพชองปากระหวางตงครรภ ๑. การท าความสะอาดอยางสม าเสมอและก าจดสงระคายเคองในชองปาก
๒. เมอคลนไสอาเจยน อาจเปลยนยาสฟนรสชาตใหม เพอใหท าความสะอาดชองปากได
๓. ไมควรรบประทานอาหารหวานบอยๆ
๔. การแพทอง (อาเจยน) มผลท าใหเกดฟนสกได ดงนน เมอเกดการอาเจยน ตองบวนน าเปลาตามดวยทกครง และเวนระยะการแปรงฟน ๓๐ นาท
๕. อายครรภทมากกวา ๖ เดอน ทจ าเปนตองท าการรกษา ตองวางแผนการรกษารวมกบสตนารแพทย
5
ทนตสขภาพและปองกนโรคในเดกปฐมวย
ล าดบการขนของฟน ๑. ฟนน านมซแรกเรมขนเมออาย ๘
เดอน และฟนน านมขนครบเมออาย ๒๙ เดอน รวมทงสน ๒๐ ซ
๒. ฟนแทซแรกขนเมออาย ๖ ป (ฟนกรามแทซท ๑) จนถงอาย ๑๒ ป และฟนกรามซสดทายขนเมออาย ๑๗-๒๐ ป
6
ทนตสขภาพและปองกนโรคในเดกปฐมวย
กลมเดกทารก (๐ – ๓ ป) และ กลมเดกกอนวยเรยน (๓ – ๖ ป)
ปญหาสขภาพในชองปากทพบบอย
๑. โรคฟนผ
๒. ฟนตกกระ / การสรางเคลอบฟนไมสมบรณ
๓. อบตเหตตอฟน
7
ทนตสขภาพและปองกนโรคในเดกปฐมวย โรคฟนผ สาเหต ๑. ระยะกอนคลอด : ไดแก มารดาขาดสารอาหาร ท าใหการสรางหนอ
ฟนไมสมบรณ ๒. ระยะหลงคลอด : ไดแก การใหนมไมถกวธ, การใหลกหลบโดยมขวด
นมในปาก, การผสมน าตาลลงในนม, การทานลกอม ขนมหวาน
8
ทนตสขภาพและปองกนโรคในเดกปฐมวย
โรคฟนผ
สาเหต
๓. พอ แม คนเลยงดเปนโรคฟนผ : เนองจากเชอแบคทเรยสามารถถายทอดไปยงลกได
๔. ทศนคตตอฟนน านมของผ เลยงด
9
ทนตสขภาพและปองกนโรคในเดกปฐมวย
การรกษา
อดฟน การรกษารากฟนบางสวน การรกษารากฟนทงซ
การครอบฟน ถอนฟน
10
ทนตสขภาพและปองกนโรคในเดกปฐมวย
การอดฟน
11
ทนตสขภาพและปองกนโรคในเดกปฐมวย
การรกษารากฟนบางสวน / ทงซ
12
ทนตสขภาพและปองกนโรคในเดกปฐมวย
การครอบฟน
13
ทนตสขภาพและปองกนโรคในเดกปฐมวย
การปองกน -> พบทนตแพทยตงแตฟนซแรกขนในปาก
-> ปรบเปลยนพฤตกรรมการดมนม
-> การเคลอบฟลออไรด
-> การเคลอบหลมรองฟน
14
ทนตสขภาพและปองกนโรคในเดกปฐมวย
ฟนตกกระ
สาเหต
การไดรบฟลออไรดมากจนเกนไป
(ขนาดสงสดของฟลออไรดทควรไดรบตอวนในการปองกนฟนผและไมท าใหเกดฟนตกกระ คอ ๐.๐๕ – ๐.๐๗ mg/kg/day)
15
ทนตสขภาพและปองกนโรคในเดกปฐมวย
การสรางเคลอบฟนไมสมบรณ / สฟนผดปกต
สาเหต
๑. มารดาไดรบเชอไวรสหรอการตดเชออนๆ อายครรภ ๕-๙ เดอน ทอาจสงผลตอสมดลแคลเซยมและฟอสฟอรสในกระแสเลอด
๒. มารดาไดรบยาปฏชวนะ Tetracycline มผลใหฟนน านมเปลยนส รวมทงอาจมผลตอฟนแทดวย
๓. ภาวะทพโภชนาการในวยแรกเกด
ถง ๑ ป
16
ทนตสขภาพและปองกนโรคในเดกปฐมวย
การรกษา
ฟนตกกระ : อด
การสรางเคลอบฟนไมสมบรณ : เคลอบฟลออไรด, อด
การปองกน
มารดารบประทานอาหารใหครบตามหลกโภชนาในขณะตงครรภ และใหเดกทารกไดสารอาหารอยางเพยงพอ และไมมากจนเกนไป
17
ทนตสขภาพและปองกนโรคในเดกปฐมวย
อบตเหตตอฟน
สาเหต : อบตเหตจากการหกลม หรอกจกรรม หรอ กฬาตางๆ ปญหาทเกดขน
๑. ฟนหก
๒. ฟนโยก/เคลอนจากกระดกเบาฟน
๓. ฟนจมเขาในกระดกเบาฟน
๔. ฟนหลดออกจากกระดกเบาฟน
18
ทนตสขภาพและปองกนโรคในเดกปฐมวย การรกษา
การรกษาเบองตน : พบแพทย, ทนตแพทย รกษาตามอาการ การรกษาฟน
ฟนหก
• อดฟน / รกษารากฟน / ครอบฟน
ฟนโยก / /เคลอนจากกระดกเบาฟน
• ดอาการ / ยดฟน / ถอนฟน
ฟนจมเขาในกระดกเบาฟน
• ดอาการ / ถอนฟน
ฟนหลดออกจากกระดกเบาฟน
• ฟนน านม ไมใสกลบทเดม 19
ทนตสขภาพและปองกนโรคในเดกปฐมวย สรปการดแลทนตสขภาพและการปองกนโรคในเดกปฐมวย
พบทนตแพทยเมอฟนซแรกขน
เคลอบฟลออไรด
เคลอบหลมรองฟน
ตรวจสภาพฟนทก 6 เดอน
พบฟนผ
อดฟน รกษารากฟน ครอบฟน
ไมพบฟนผ
เคลอบฟลออไรด
ตรวจเชคสภาพ
20
ทนตสขภาพและปองกนโรคในเดกวยเรยน
เดกวยเรยน (๖ – ๑๒ ป)
ปญหาในชองปาก
โรคฟนผ
โรคเหงอกอกเสบ
ฟนโยก
อบตเหตตอฟน 21
ทนตสขภาพและปองกนโรคในเดกวยเรยน
การรกษา
โรคฟนผ : พจารณาอด / รกษารากฟน /
ครอบฟน / ถอนฟน
โรคเหงอกอกเสบ : การขดหนปน
ฟนโยก : ดอาการ / ถอนฟน
อบตเหตตอฟน : รกษาตามอาการ
22
ทนตสขภาพและปองกนโรคในเดกวยเรยน
การปองกน ๑. แปรงฟนอยางนอยวนละ ๒ ครง (เชา-เยน) และใชไหมขดฟน ๒. บวนน ายาบวนปากฟลออไรด / บวนน าหลงอาหารทกมอ ๓. พบทนตแพทยทก ๖ เดอน
23
Recommended