1
รัจนา เนตรแสงทิพยรองผูอํานวยการสํานักงานสถิติแหงชาติ18 มนีาคม 2556
การสํารวจสุขภาพจิตคนไทย
พ.ศ. 2551-2555
2
เพื่อใหทราบสุขภาพจิตคนไทย
จําแนกตามสภาวะของประชากร สังคม วัฒนธรรม และเศรษฐกิจ
วัตถุประสงค
ดูแนวโนมสุขภาพจิตคนไทย ป 2551 - 2555
ทําการสํารวจไปพรอมกับโครงการสํารวจขอมูลพื้นฐานตางๆ
ของสํานักงานสถิติแหงชาติ
เพื่อใหทราบสภาวะตางๆท่ีมีผลกระทบตอสุขภาพจิตคนไทย
การดําเนินการ
ใชแบบสอบถามท่ีเปนมาตรฐานของกรมสุขภาพจิต (15 ขอ)
เฉพาะผูท่ีมีอายุ 15 ปข้ึนไป
(โดยใหสํารวจตัวเอง และประเมินความรูสึกในชวง 1 เดือนที่ผานมา กอนวันสัมภาษณ)
3
โครงการสํารวจสุขภาพจิตคนไทย (อายุ 15 ปข้ึนไป)สสช. ไดจดัทําการสํารวจไปแลว 5 ป
ความเปนมา
ป สํารวจพรอมกบั ขนาดตัวอยาง(ที่สัมภาษณสุขภาพจิต) ระดบั
การนําเสนอครัวเรือน สมาชิกอายุ
15 ปข้ึนไป
สมาชิกอายุ
60 ปข้ึนไป
2551
(ต.ค.)การสํารวจสภาวะทาง
สังคมและวัฒนธรรม
26,000 28,000 - ภาค
2552
(ม.ค.-ธ.ค.) การสํารวจภาวะเศรษฐกิจ
และสังคมของครัวเรือน
52,000 81,000 - จังหวัด
2553(ม.ค.-ธ.ค.)
52,000 87,000 - จังหวัด
4
ความเปนมา (ตอ)
ป สํารวจพรอมกบั ระดบั
การนําเสนอครัวเรือน สมาชิกอายุ
15 ปข้ึนไป
สมาชิกอายุ
60 ปข้ึนไป
2554
(มี.ค.)การสํารวจอนามัยและ
สวัสดิการ
26,000 31,000 - ภาค
การสํารวจการออกกําลังกาย
26,000 31,000 - ภาค
2554
(มี.ค.)การสํารวจพฤติกรรม
การสูบบุหร่ีและดืม่สุรา
26,000 31,000 - ภาค
2554
(พ.ค.-ก.ค.)การสํารวจประชากร
ผูสูงอายุ
80,000 32,000- ภาค
ขนาดตัวอยาง(ที่สัมภาษณสุขภาพจิต)
5
ความเปนมา (ตอ)
ป สํารวจพรอมกบั ระดบั
การนําเสนอครัวเรือน สมาชิกอายุ
15 ปข้ึนไป
สมาชิกอายุ
60 ปข้ึนไป
2554
(ต.ค.)
26,000 31,000 - ภาค
การสํารวจการยายถิ่นของประชากร
26,000 - ภาค
2555
(ม.ค.-ธ.ค.)
52,000 80,000 - จังหวัด
การสํารวจสภาวะทาง
สังคมและวัฒนธรรม
การสํารวจภาวะเศรษฐกิจ
และสังคมของครัวเรือน
31,000
ขนาดตัวอยาง(ที่สัมภาษณสุขภาพจิต)
6
คนไทยอายุ 15 ปขึ้นไปสุขภาพจิต
1/ สํารวจพรอมกับการสํารวจสภาวะทางสังคม และวัฒนธรรม พ.ศ. 2551
2/ การสํารวจอนามัยและสวัสดิการ พฤติกรรมการออกกําลังกายของประชากร พฤติกรรมการสูบบุหรี่และการดื่มสุรา(มี.ค.)
ประชากรสูงอายุในประเทศไทย(พ.ค.-ก.ค.) และการสํารวจทางสังคมและวัฒนธรรม(ต.ค.) พ.ศ. 2554
3/ การสํารวจภาวะเศรษฐกิจและสังคมของครัวเรือน พ.ศ. 2552, 2553, 2555 สํานักงานสถิติแหงชาติ
54.5
17.8 12.8 11.2 16.4 9.7
52.753.351.649.5
37.630.337.227.7 37.7
ต่ํากวาคนทั่วไป เทากับคนทั่วไป สูงกวาคนทั่วไป2551 2552 2553 ป
31.80 33.09 33.30 32.27 33.59คะแนนสุขภาพจิต
(34.01 - 45.00)(27.01 - 34.00)(0.00 - 27.00)
รอยละ
100.
80.0
60.0
40.0
20.0
0.02554 25551/ 3/ 3/ 2/ 3/
8
อายุ
สุขภาพจิต คนไทยอายุ 15 ปขึ้นไป
31.66
32.8233.06
32.17
33.34
31.95
33.3833.55
32.28
33.85
30.0
31.0
32.0
33.0
34.0
ชาย หญิง
ป 2551 ป 2552 ป 2553 ป 2554 ป 2555
คะแนนเฉลี่ย
เพศ
31.8031.54
31.76
32.12
31.44
33.09 32.97 33.1033.24
32.89
33.30 33.26 33.3033.37
33.17
32.27 32.22 32.2432.47
32.00
33.59 33.59 33.5433.70 33.40
30.0
31.0
32.0
33.0
34.0
รวม 15 - 24 ป 25 - 39 ป 40 - 59 ป 60 ปขึ้นไป
ป 2551 ป 2552 ป 2553 ป 2554 ป 2555
คะแนนเฉลี่ย
อายุ1/ 3/ 3/ 2/ 3/
1/ สํารวจพรอมกับการสํารวจสภาวะทางสังคม และวัฒนธรรม พ.ศ. 2551
2/ การสํารวจอนามัยและสวัสดิการ พฤติกรรมการออกกําลังกายของประชากร พฤติกรรมการสูบบุหรี่และการดื่มสุรา(มี.ค.)
ประชากรสูงอายุในประเทศไทย(พ.ค.-ก.ค.) และการสํารวจทางสังคมและวัฒนธรรม(ต.ค.) พ.ศ. 2554
3/ การสํารวจภาวะเศรษฐกิจและสังคมของครัวเรือน พ.ศ. 2552, 2553, 2555 สํานักงานสถิติแหงชาติ
สุขภาพจิต จาํแนกตามระดับการศึกษาสูงสุด ป 2551 - 2555
33.70
33.48
31.88
31.50
31.17
31.80
34.59
33.17
32.85
32.62
33.09
34.71
33.42
33.04
32.83
33.30
33.87
32.43
31.84
31.57
32.27
34.10
33.37
33.21
33.59
30.0 31.0 32.0 33.0 34.0 35.0
รวม
ต่ํากวาประถม/
ไมเคยเรียน
ประถมศึกษา
มัธยมศึกษา
อุดมศึกษา
ป 2555
ป 2554
ป 2553
ป 2552
ป 2551
คะแนนเฉลี่ย
การศึกษาสูงสุด
10
รายได และคาใชจายเฉลี่ยตอเดือนของครัวเรือน
สวนแบงของรายไดประจําตอคนตอเดือน (แบงครัวเรือน 5 กลุม)
5.7 9.3 13.7 21.2 50.16.1 10.0 14.2 21.0 48.7
6.5 10.5 14.3 20.0 48.7890
1,6672,639
4,477
12,170
1,5532,893
4,440
7,190
18,860
1,8963,512
5,220
8,053
21,953
0
5,000
10,000
15,000
20,000
25,000
0.0
20.0
40.0
60.0
80.0
100.0
สวนแบงของรายไดประจํา
รายไดประจําตอคนตอเดือน
2552 2554
2552 2554
2545
2545
สวนแบงของรายไดประจําของครัวเรือน
(รอยละ)
รายไดประจําตอคนตอเดือน
(บาท)
1 2 3 4 5(รายไดต่ําสุด) (รายไดสูงสุด)
กลุมควินไทล
33.09
31.03
31.81
32.5832.86
33.17
33.96
34.7635.21
30.0
31.0
32.0
33.0
34.0
35.0
36.0
รวม ต่ํากวา 3,001
3,001 - 5,000
5,001 - 10,000
10,001 - 15,000
15,001 - 30,000
30,001 - 50,000
50,001 - 100,000
มากกวา 100,000
รายไดของครัวเรือน
คะแนนเฉลี่ย
สุขภาพจิตจําแนกตามรายไดท้ังสิ้นของครัวเรือน ป 2552
18,823 18,464 19,156 19,037 21,135 20,855 20,103
23,641 23,544 22,94025,068
14,424 14,55516,174 15,843 16,255 16,136 16,454 17,032 17,861 16,937
18,661
0
5,000
10,000
15,000
20,000
25,000
30,000
(ม.ค.-
มิ.ย.)
(ก.ค.-
ธ.ค.)
(ม.ค.-
มิ.ย.)
(ก.ค.-
ธ.ค.)
(ม.ค.-
มิ.ย.)
(ก.ค.-
ธ.ค.)
(ม.ค.-
มิ.ย.)
(ก.ค.-
ธ.ค.)
(ม.ค.-
มิ.ย.)
(ก.ค.-
ธ.ค.)
(ม.ค.-
มิ.ย.)
(ก.ค.-
ธ.ค.)
(ม.ค.-
มิ.ย.)
(ก.ค.-
ธ.ค.)
2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556
รายได
คาใชจาย
ต่ํากวา
3,000
มากกวา
100,000
คนไทยอายุ 15 ปข้ึนไป
11
คาใชจายท้ังสิ้นของครัวเรือน
คาใชจายตอคนตอเดือนโดยจําแนกครัวเรือนเปน 5 กลุม
คนไทยอายุ 15 ปข้ึนไปสุขภาพจิต
ที่มา : การสํารวจภาวะเศรษฐกิจและสังคมของครัวเรือน พ.ศ. 2552, 2553, 2555 สํานักงานสถิติแหงชาติ
33.09
29.01
31.68
32.69
32.92
33.43
34.29
34.72
35.22
33.30
28.32
31.66
32.97
33.17
33.56
34.19
34.87
35.33
33.59
30.00
31.51
33.17
33.42
33.83
34.22
34.49
35.72
26.0 28.0 30.0 32.0 34.0 36.0
รวม
ต่ํากวา 3,001
3,001 - 5,000
5,001 - 10,000
10,001 - 15,000
15,001 - 30,000
30,001 - 50,000
50,001 - 100,000
มากกวา 100,000
2555 2553 2552
คาใชจายของครัวเรอืน
คะแนนเฉลี่ย
ต่ํากวา
3,000
มากกวา
100,000
ที่มา : การสํารวจภาวะเศรษฐกิจและสังคมของครัวเรือน พ.ศ. 2552, 2553, 2555 สํานักงานสถิติแหงชาติ
33.09
32.53
33.05 33.11 33.02
33.91
33.3032.89
33.16 33.18 33.32
34.13
33.5933.27
33.55 33.63 33.60
33.94
5,705
1,696 2,7153,958
6,098
14,059
6,122
1,8262,911
4,219
6,445
15,213
6,003
1,985 3,144 4,448
6,569
13,867
0
5,000
10,000
15,000
20,000
31.0
32.0
33.0
34.0
35.0
รวม 1 2 3 4 5
ป 2552 ป 2553 ป 2555
ป 2552 ป 2553 ป 2555คาใชจายเฉล่ียตอคนตอเดือน
คะแนนสุขภาพจิตเฉล่ีย
กลุมควินไทล(คาใชจายต่ําสุด) (คาใชจายสูงสุด)
บาทคะแนนเฉล่ีย
คาใชจายต่ําสุด คาใชจายสูงสุด
12
สุขภาพจิตคนไทยอายุ 15 ปข้ึนไป
รายได คาใชจายเฉล่ียตอเดือน หนี้สินเฉล่ียตอครัวเรือนทัง้ส้ิน
จําแนกตามสถานะทางเศรษฐกจิสังคมของครัวเรือน ป 2552
คะแนนเฉล่ีย บาท
หน้ีสินของครัวเรือน
6 ลกูจางผูปฏิบัติงานวิชาชีพ วิชาการ บริหาร
7 คนงานเกษตร
8 คนงานท่ัวไป
9 เสมียน/ พนักงาน /ผูใหบริการ
10 ผูปฏิบัติงานในกระบวนการผลิต
11 ผูไมไดปฏิบัติงานเชิงเศรษฐกิจ
1 รวม
2 ผูถือครองทําการเกษตรเปนเจาของท่ีดิน
3 ผูถือครองทําการเกษตรเชาท่ีดิน/ทําฟรี
4 ประมง ปาไม ลาสตัว หาของปา และบริการทางการเกษตร
5 ผูดําเนินธุรกิจของตนเองท่ีไมใชการเกษตร
หนี้สินจําแนกตามวัตถุประสงคของการกูยมื
33.331.3
2.7
15.2 14.4
3.1
34.3
30.8
2.6
16.3 14.2
1.8
37.8
34.0
2.0
14.4
10.3
1.5
0.0
10.0
20.0
30.0
40.0
50.0
ใชจายอุปโภค
บริโภค
ซ้ือ/เชาบาน
และที่ดนิ
ใชใน
การศึกษา
ใชทํา
การเกษตร
ใชทําธุรกิจ หนี้อ่ืน ๆ
2550
2552
2554
ครัวเรือนท่ีมีหน้ี (รอยละ)
ใชจายอุปโภค
บรโิภค
ซ้ือบาน
และที่ดินใชใน
การศึกษา
ใชทํา
การเกษตร
ใชทําธุรกิจ หนี้อ่ืนๆ
13
ภาระพึ่งพิงในครัวเรือน
คนไทยอายุ 15 ปขึ้นไปสุขภาพจิต
33.0932.80
33.40 33.1933.05
32.34
33.30 33.12
33.61 33.4133.11
32.50
33.59 33.4134.03 33.65
33.20
32.87
30.0
31.0
32.0
33.0
34.0
35.0
ป 2552 ป 2553 ป 2555
รวม มีเฉพาะ
คนทํางาน
คนทํางาน
มากกวา
คนไมทํางาน
คนทํางาน
นอยกวา
คนไมทํางาน
ไมมี
คนทํางาน
คนทํางาน
เทากับ
คนไมทํางาน
คะแนนเฉลี่ย
ภาระพึ่งพิง
14
คะแนนสุขภาพจิต
การสูบบุหรี่ และการด่ืมแอลกอฮอล
รอยละ
ไมสูบบุหรี ่ สูบบุหรี่ ไมดื่มฯ ดื่ม
สูงกวาคนทั่วไป เทากับคนทั่วไป ต่ํากวาคนทั่วไป
คะแนนสุขภาพจิต
32.19 31.78 32.05 32.17
(34.01-45.00) (27.01-34.00) (00.00-27.00)
คนไทยอายุ 15 ปข้ึนไป
15
สุขภาพจิต จาํแนกตามการปฏิบัติตามหลักคําสอนของศาสนา และความเครงศาสนา ป 2551
29.93
30.63
31.35
32.54
33.50
31.38
30.39
31.36
32.47
33.32
28.0
29.0
30.0
31.0
32.0
33.0
34.0
คะแนนเฉลี่ย
นอยมาก นอย ปานกลาง มาก มากท่ีสุด
การปฏิบัติตามหลักคําสอนของศาสนา
นอยมาก นอย ปานกลาง มาก มากท่ีสุด
ความเครงศาสนา
16
สุขภาพจิต จาํแนกตามการใหเวลาของสมาชิก
ในครอบครัว ป 2551
14.838.5 32.8
55.4
48.4 50.1
29.813.1 17.1
0.0
20.0
40.0
60.0
80.0
100.0
ต่ํากวาคนทั่วไป เทากับคนทั่วไป สูงกวาคนทั่วไป
เพียงพอ ไมเพียงพอ อยูคนเดียว
การใหเวลา
32.25 28.55 29.58คะแนนสุขภาพจิต
รอยละ
ของสมาชิก
13.5 19.8
51.352.4
35.2 27.8
0
20
40
60
80
100
รอยละ
เลนกีฬาหรือออกกําลังกาย ไมเลนกีฬาหรือออกกําลังกาย
33.00 31.75
สุขภาพจิต กับการเลนกีฬาหรือออกกาํลังกาย ป 2554
17
60.244.5
25.2 24.6
30.914.6
0
20
40
60
80
100
ต่ํากวาคนทั่วไป เทากับคนทั่วไป สูงกวาคนทั่วไป
ยายถิ่นภายในภาคเดียวกัน ยายถิ่นระหวางภาค
(0.00-27.00) (27.01-34.00) (34.01-45.00)
รอยละ 31.43 30.34
สุขภาพจิต กับการยายถ่ิน ป 2554
53.751.9
53.8
24.2 30.9
15.323.915.6
30.7
0
20
40
60
80
100
ต่ํากวาคนทั่วไป เทากับคนทั่วไป สูงกวาคนทั่วไป
ทั่วราชอาณาจักร ยายถิ่น ไมยายถิ่น
(0.00-27.00) (27.01-34.00) (34.01-45.00)
คะแนนสุขภาพจิตรอยละ 32.35 30.80 32.41
การยายถ่ินระดับภาค
58.8
31.6
61.1 47.3
46.0
20.1
63.2
13.123.1
36.9
17.129.625.8
5.221.1
0
20
40
60
80
100
ต่ํากวาคนทั่วไป เทากับคนทั่วไป สูงกวาคนทั่วไป
การงาน การศึกษาตอ ยายที่อยู ครอบครัว สุขภาพ
(0.00-27.00) (27.01-34.00) (34.01-45.00)
คะแนนสุขภาพจิต
รอยละ 34.93 30.01 32.69
จําแนกตามสาเหตุของการยายถ่ิน
30.79 30.71
18
33.09
32.18
34.98
32.88
32.65
34.73
32.89
36.03
34.55
33.30
31.80
35.18
33.13
32.79
34.26
33.21
36.39
34.30
33.59
31.75
35.09
33.47
33.07
34.86
30.71
36.05
34.71
30.0 31.0 32.0 33.0 34.0 35.0 36.0 37.0 38.0
รวม
ไมมี/ไมไดรับ
ราชการ/รฐัวิสาหกิจ…
ประกันสุขภาพถวนหนา
ประกันสังคม
ประกันสุขภาพเอกชน
สวัสดิการจากนายจาง
จากราชการ/ …
แหลงอื่น ๆ
ป 2555 ป 2553 ป 2552
รัฐวิสาหกิจและแหลงอื่นๆ
สวัสดิการรักษาพยาบาล ไดรับจาก
2 แหลง
ข้ึนไป
ไดรับเพียง
แหลงเดียว
เทาน้ัน
สุขภาพจิต จาํแนกตามสวัสดิการรักษาพยาบาลที่ไดรับ ป 2552 - 2553 และ 2555
19
สุขภาพจิตประชากรสูงอายุ 60 ปข้ึนไป
(0.00-27.00) (27.01-34.00) (34.01-45.00)
คะแนนสุขภาพจิต
รอยละ 32.03 32.87 31.27
เทากับคนท่ัวไป
27.616.9 16.3
51.0 52.7 52.7
21.4 30.4 31.0
ต่ํากวาคนทั่วไป เทากับคนทั่วไป สูงกวาคนทั่วไป
คะแนนสุขภาพจติ
(34.01 - 45.00)(27.01 - 34.00)(0.00 - 27.00)
รอยละ
100.0
80.0
60.0
40.0
20.0
0.0
อยูลําพังคนเดียว ไมไดอยูลําพังคนเดียว อยูกับบุตร
30.47 32.17 32.27
การอานหนงัสือการอยูรวมกับสมาชิกในครัวเรือน
34.46
32.68
31.00
30.12
34.87
32.25
30.30
27.00
28.00
29.00
30.00
31.00
32.00
33.00
34.00
35.00
เกินเพียงพ
อ
เพียงพอ
เพียงพอเป
นบางค
รั้ง
ไมเพียงพ
อ
พอใจมา
กพอใจ
ไมพอใจ
ความพึงพอใจใน
ภาวะการเงินของตนเองความเพียงพอของรายได
คะแนน
ที่มา: สํารวจประชากรสูงอายุในประเทศไทย พ.ศ. 2554 สํานักงานสถิติแหงชาติ
ป 2554
ความเพียงพอของรายได ความพึงพอใจในภาวะการเงินความเพียงพอของรายได ความเพียงพอของรายได
เพียงพอเกินเพียงพอ เพียงพอบาง พอใจไมเพียงพอ พอใจมาก ไมพอใจ
35”00
32.03 31.2732.87
19
การทํางาน การมีเงนิออม / ทรัพยสิน
32.37 31.73 31.61 31.75 32.63 34.51
ประชากรอายุ 60 ปีขึน้ไป ปี 2554
การทาํงานและการมเีงินออม/ทรัพยสิน
100,000-999,999ทํางาน ไมทํางาน ไมมีเงินออม 1 ลานบาทข้ึนไป1 -99,999
ความเพียงพอของรายได และความพึงพอใจในภาวะการเงินของตนเอง
34.46
32.68
31.00
30.12
34.87
32.25
30.30
27.00
28.00
29.00
30.00
31.00
32.00
33.00
34.00
35.00
เกินเพียงพ
อเพียงพ
อ
เพียงพอเป
นบางครั้ง
ไมเพียงพ
อ
พอใจมาก พอใจ
ไมพอใจ
ความพึงพอใจใน
ภาวะการเงินของตนเองความเพียงพอของรายได
คะแนน
ที่มา: สํารวจประชากรสูงอายุในประเทศไทย พ.ศ. 2554 สํานักงานสถิติแหงชาติ
20
30,604
26,686
25,419
25,179
25,506
25,820
27,356
28,515
42,380
34,626
19,619
11,244
13,511
กรุงเทพมหานคร
นนทบุรี
สุราษฎรธานี
ภูเก็ต
สงขลา
ปทุมธานี
อยุธยา
อางทอง
สิงหบุรี
ชุมพร
ยะลา
ปตตานี
นราธิวาส
...
123456789
10
306374
รายไดเฉลี่ยของครัวเรือน /เดือน(บาท)
59 (31.90)60 (31.84)63 (31.75)72 (30.55)7 (35.19)31 (31.58)57 (31.98)15 (34.37)44 (32.97)40 (33.14)
11 (34.68)51 (32.24)38 (33.33)
ลําดับท่ีสุขภาพจิต(คะแนน)
(ป 2552)
65 (32.15)68 (31.98)67 (32.00)74 (30.76)21 (34.44)25 (34.20)19 (34.62)38 (33.58)51 (33.12)33 (33.86)
20 (34.46)57 (32.83)
36 (33.71)
ลําดับท่ีสุขภาพจิต(คะแนน)
(ป 2555)
...
สุขภาพจิตคนไทย (เรียงลําดับรายได)
ลําดับท่ีรายได
(ป 2552)
21
สัดสวนชายหญงิทีย่ังไมแตงงานในกลุมอายุ 30 - 49 ป
ที่มา : สํามะโนประชากรและเคหะ
อัตราการเจริญพนัธุรวมของประชากรไทย
31.80 31.5232.18
30.46
30.0129.49
33.0933.03
33.38
31.77
31.4830.59
33.30 33.2033.58
32.21
31.5130.97
32.27 32.26 32.45
30.49
31.13
30.38
33.59 33.3733.90
32.5732.15
31.35
27.0
28.0
29.0
30.0
31.0
32.0
33.0
34.0
35.0
ป 2551 ป 2552 ป 2553 ป 2554 ป 2555
คะแนนเฉลี่ย
รวม โสด สมรส มาย หยา แยกกันอยูสถานภาพ
สมรส
สุขภาพจิตจําแนกตามสถานภาพสมรส คนไทยอายุ 15 ปข้ึนไป
อายุขัยเฉล่ีย
22
ประชากรอายุ 15 ปข้ึนไป ที่สูบบุหรี่ และด่ืมสุรา
รวม
สูบบุหร่ี
ดื่มสุราสุขภาพจิตจําแนกตามเพศ
31.66
32.8233.06
32.17
33.34
31.95
33.3833.55
32.28
33.85
30.0
31.0
32.0
33.0
34.0
ชาย หญิง
ป 2551 ป 2552 ป 2553 ป 2554 ป 2555
คะแนนเฉลี่ย
คนไทยอายุ 15 ปข้ึนไป