HIPOTALAMO-HIPOFISI ARDATZA
Porta sistema
NEUROHIPOFISIA
ADENOHIPOFISIA
Nukleo supraoptiko eta parabentrikularreko neuronak HIPOTALAMOA
Hormona trofikoak sintetizatzen dituzten neuronak
Neurona hipotalamikoen
axoiak
Kapilarrak
Aurre-hipofisiaren
zelulak
Prolaktina
Oxitozina
CRHGnRHLHRH GHRH GHRIH TRH Dopamina
ACTH FSH LH GH TSH PRL
+ ++ + +- + -
Giltzurrungaineko azala
Kortisola
Gonadak Gibela Tiroidea
Hormona sexualak
IGF-1C Somatomedina
T4 eta T3
-
-
--
HIPOTALAMO-HIPOFISI SISTEMAREN AZTERKETA ANATOMOFUNTZIONALA
Historia klinikoa eta azterketa fisikoa
* Hipo edota hiperfuntzioaren adierazpen klinikoak
* Adierazpen kliniko lokalak
-Buruko mina-Hemianopsia bitenporala-Diplopia-Errinorrea
* Bestelakoak -Garezur barneko hipertentsioa-Poliuria, polidipsia…
Hormona periferikoen eta hipofisarioen maila plasmatikoak
Proba dinamikoak* Estimulazio-probak (hipofuntzioa)
* Supresio-probak (hiperfuntzioa)
Irudi-probak* Garezurreko RX
* Zela turkiarreko OTA, EMN
Bestelakoak•Kanpimetria* Potentzial ebokatuak
Kiasma optikoa
Eskuineko ikuseremuaEzkerreko ikuseremua
HEMIANOPSIA BITENPORALA
Kiasma optikoa
Hipofisia
Karotida arteria
Zurtoin hipofisarioa
Sinu leizetsua
Sinu esfenoidala
VI. nerbio kraniala
IV. nerbio kraniala
V. nerbio kraniala
III. nerbio kraniala
HIPOTALAMO-HIPOFISI SISTEMAREN AZTERKETA ANATOMOFUNTZIONALA
Historia klinikoa eta azterketa fisikoa
* Hipo edota hiperfuntzioaren adierazpen klinikoak
* Adierazpen kliniko lokalak
-Buruko mina-Hemianopsia bitenporala-Diplopia
* Bestelakoak -Garezur barneko hipertentsioa-Poliuria, polidipsia…
Hormona periferikoen eta hipofisarioen maila plasmatikoak
Proba dinamikoak* Estimulazio-probak (hipofuntzioa)
* Supresio-probak (hiperfuntzioa)
Irudi-probak* Garezurreko RX
* Zela turkiarreko OTA, EMN
Bestelakoak•Kanpimetria* Potentzial ebokatuak
C
NORMAL
EF
D
A
B
A
B
C
D
E
FNORMAL ALTU
NO
RM
AL
AL
TU
Guruin periferikoaren hipofuntzioa
Hipofisiaren hiperfuntzioa
Guruin periferikoaren hipofuntzioa hipofisiaren estimulazioaz konpentsatua
Guruin periferikoaren hiperfuntzioa
Hipofisiaren hipofuntzioa
Guruin periferikoaren autonomia hipofisiaren supresioaz konpentsatua
Hormona periferikoen kontzentrazioa- +
Ho
rmo
na
hip
ofi
sari
oen
ko
ntz
entr
azio
a
HIPOTALAMO-HIPOFISI SISTEMAREN AZTERKETA ANATOMOFUNTZIONALA
Historia klinikoa eta azterketa fisikoa
* Hipo edota hiperfuntzioaren adierazpen klinikoak
* Adierazpen kliniko lokalak
-Buruko mina-Hemianopsia bitenporala-Diplopia
* Bestelakoak -Garezur barneko hipertentsioa-Poliuria, polidipsia…
Hormona periferikoen eta hipofisarioen maila plasmatikoak
Proba dinamikoak* Estimulazio-probak (hipofuntzioa)
* Supresio-probak (hiperfuntzioa)
Irudi-probak* Garezurreko RX
* Zela turkiarreko OTA, EMN
Bestelakoak•Kanpimetria* Potentzial ebokatuak
HIPOTALAMO-HIPOFISI SISTEMAREN AZTERKETA ANATOMOFUNTZIONALA
Historia klinikoa eta azterketa fisikoa
* Hipo edota hiperfuntzioaren adierazpen klinikoak
* Adierazpen kliniko lokalak
-Buruko mina-Hemianopsia bitenporala-Diplopia
* Bestelakoak -Garezur barneko hipertentsioa-Poliuria, polidipsia…
Hormona periferikoen eta hipofisarioen maila plasmatikoak
Proba dinamikoak* Estimulazio-probak (hipofuntzioa)
* Supresio-probak (hiperfuntzioa)
Irudi-probak* Garezurreko RX
* Zela turkiarreko OTA, EMN
Bestelakoak•Kanpimetria* Potentzial ebokatuak
HIPOPITUITARISMOAREN ETIOLOGIA
1) Idiopatikoa2) Sortzetikoa
3) Arrazoi mekanikoak-Zela turkiar hutsaren sindromea-Garrezurreko traumatismoak-Hipofisiaren kirurgia-Hidrozefalia
4) TUMOREAK * ADENOMA HIPOFISARIOAK
-Kromofoboak-Prolaktinomak-GH jariatzen duten adenomak-ACTH jariatzen duten adenomak-TSHomak-Gonadotropinak jariatzen dituzten adenomak
* Metastasiak
* Kraniofaringioma
5) Arrazoi baskularrak -Sheehan-en sindromea-Apoplexia hipofisarioa
6) Infekzioak (sifilia, meningitisa, tuberkulosia…)
7) Granulomatosiak (sarkoidosia, histiozitosia…)
8) Erradioterapia
HIPOPITUITARISMOAREN KLINIKA
Lesioaren intentsitatea Adina Sexua Hipotalamoaren
egoeraEtiologia
ADIERAZPEN KLINIKOAK
GHFSH, LHACTHTSHPRL
Hormonen eskasien ondoriozko sintoma
eta zeinuak
Diabetes zaporegabea
S. hipotalamikoa
Hipotalamoaren alterazioen ondoriozko
sintoma eta zeinuak
Buruko mina
Hemianopsia bitenporala
Diplopia
Tokiko konpresioaren ondoriozko sintoma eta
zeinuak
HIPOPITUITARISMOAREN KLINIKA
GHaren eskasia
NANISMO HIPOFISARIOA
-Hipotalamikoa-Hipofisarioa-Laron motakoa-Psikosoziala
•Hazkunde geldoa, garaiera baxua, harmonikoa, hezur-adin atzeratua…•Panpin-aurpegia, loditasuna…•Hipogluzemia•IGF1 eta GH baxu•Eragite-probak negatiboak
FSH eta LHaren eskasia
HIPOGONADISMO HIPOGONADOTROPOA
ACTHaren eskasia GILTZURRUNGAINEKO GUTXIEGITASUN SEKUNDARIOA
TSHaren eskasia HIPOTIROIDISMO SEKUNDARIOA
Prolaktinaren eskasia Edoskitzeko ezintasuna
HIPOPITUITARISMOAREN KLINIKA
GHaren eskasia
NANISMO HIPOFISARIOA
-Hipotalamikoa-Hipofisarioa-Laron motakoa-Psikosoziala
•Hazkunde geldoa, garaiera baxua, harmonikoa, hezur-adin atzeratua…•Panpin-aurpegia, loditasuna…•Hipogluzemia•IGF1 eta GH baxu•Eragite-probak negatiboak
FSH eta LHaren eskasia
HIPOGONADISMO HIPOGONADOTROPOA
ACTHaren eskasia GILTZURRUNGAINEKO GUTXIEGITASUN SEKUNDARIOA
TSHaren eskasia HIPOTIROIDISMO SEKUNDARIOA
Prolaktinaren eskasia Edoskitzeko ezintasuna
HIPOPITUITARISMOAREN KLINIKA
Lesioaren intentsitatea Adina Sexua Hipotalamoaren
egoeraEtiologia
ADIERAZPEN KLINIKOAK
GHFSH, LHACTHTSHPRL
Hormonen eskasien ondoriozko sintoma
eta zeinuak
Diabetes zaporegabea
S. hipotalamikoa
Hipotalamoaren alterazioen ondoriozko
sintoma eta zeinuak
Buruko mina
Hemianopsia bitenporala
Diplopia
Tokiko konpresioaren ondoriozko sintoma eta
zeinuak
ADENOHIPOFISIAREN HIPERFUNTZIOA
HIPOFISIKO ADENOMAK
% 99
Mikroadenomak
Makroadenomak
HIPOFISIKO HIPERPLASIA
% 1 (faktore hipotalamikoak)
HIPERPROLAKTINEMIAREN ETIOLOGIA
* FARMAKOAK- Farmako antidopaminergikoak- Dopaminaren agorpen farmakologikoa- Estrogenoak
* Hipotalamoaren lesioak (granulomatosiak, tumoreak...)
* Zurtoin hipofisarioaren ebakierak (traumatismoak, kirurgia...)
* Hipotiroidismo primarioa
* ProlaktinomakMIKRO ♀
MAKRO ♂
HIPERPROLAKTINEMIAREN KLINIKA ETA DIAGNOSTIKOA
Adierazpen klinikoak
♀ AMENORREA-GALAKTORREA
♂ libidoa, inpotentziaSintoma lokalakHipopituitarismoa
Diagnostikoa
* Farmakoen kontsumoa, galaktorrearen azterketa
* Prolaktina plasmatikoa
* Zela turkiarreko EMN
GHaren GEHIEGIZKO JARIAPENA
HIPOFISIKO ERRALDOITASUNA
AKROMEGALIA- Esku eta oinen hazkundea- Aurpegi zakarra, prognatismoa...- Larruazal lodi eta izerditsua- Makroglosia eta ahots baxua- Erraietako megaliak- Zifosia eta artrosia- Karpoko tunelaren sindromea- Hipertentsio arteriala- Hipergluzemia
GHaren ondoriozko
adierazpenak
Hazkundearen ondoriozko adierazpen lokalak
Hipopituitarismoa
GHaren GEHIEGIKERIAREN DIAGNOSTIKOA
* Historia klinikoa eta azkterketa fisikoa
* GH eta C somatomedina plasmatikoak
* AHOTIKO GLUKOSAREN GAINKARGA
* Zela turkiarreko OTA edo EMN
DIABETES ZAPOREGABE ZENTRALAREN ETIOLOGIA
* Zurtoin hipofisarioaren
ebakidura
- Iatrogenoa (kirurgiaren ostekoa)
- Oinaldeko traumatismoak
* Hipotalamoaren lesioak
- Sarkoidosia, tuberkulosia, histiozitosia...
- Metastasiak
- Panhipopituitarismoa
* Idiopatikoa
* Familiarra edo hereditarioa
WOLFRAM-en sindromeaDIDMOAD
DIABETES ZAPOREGABE ZENTRALAREN KLINIKA ETA DIAGNOSTIKOA
Adierazpen klinikoak
* POLIURIA Nikturia, enuresia, megaureterrak, hidronefrosia...
* POLIDPSIA
* Deshidratazio hipertonikoa edan ezean
* Gernu hipoosmolarra, hiperosmolaritate plasmatikoa eta hipernatremia
Diagnostikoa
DESHIDRATAZIO-PROBA
Diagnostiko diferentziala
- Potomania- Diabetes zaporegabe nefrogenikoa- Bestelakoak (DM, GGA, farmakoak...)
ADHaren JARIAPEN DESEGOKIAREN (SCHWARTZ-BARTTER-en SINDROMEA) ETIOLOGIA
* NEOPLASIAK (birikako zelula txikien kartzinoma)
* BIRIKETAKO HANTURAK (TBC, pneumoniak...)
* HIPOTALAMOAREN LESIOAK (meningitisa, entzefalitisa, traumatismoak...)
* TOXIKOAK ETA FARMAKOAK
ADHaren jariapen desegokia
Uraren birxurgapena hoditxo biltzailean
Hipoosmolaritate plasmatikoaHiponatremia diluzionala
Hiperbolemia
EAA
f. natriuretikoaNATRIURESIA(ihesa-fenomenoa)
HIPONATREMIA
GARUNEKO EDEMA
Recommended