December 30, 2011
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม คณะเภสชศาสตร ม.อสเทรนเอเชย
บทบาทของเภสชกรในการบรบาลสารอาหารทางหลอดเลอดด าและผลตภณฑปราศจากเชอ การฝกอานใบสงยา การฝกเขยนฉลากยา ปญหาทมกพบและการแกไข
1
ปฏบตการครงท 1
1.หลงจากฟงการบรรยายใหนกศกษาออกแบบฉลากยา IV
admixture สาหรบตดบนขวดน าเกลอ โดยระบสวนประกอบตางๆทจาเปน แลวใหนกศกษาฝกอานใบสงยาตามเอกสารแนบทาย และฝกเขยนฉลากยา IV admixture สาหรบตดบนขวดน าเกลอ
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 2
2. จากภาพขางลาง นกศกษาคดวาการระบฉลากยาแบบขางลางมความเหมาะสมหรอไมอยางไร จงอธบาย
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 3
3.จากภาพขางลาง นกศกษาคดวาการระบฉลากยาเกดความคลาดเคลอนอยางไรบาง จงอธบาย
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 4
4. ใหสรปกระบวนการ/ขนตอนการเตรยมยาฉดทให
ทางหลอดเลอดด า (Intravenous Admixture System) เปน
Flow chart
5 ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม
5. ใหสรปบทบาทส าคญของเภสชกรทมตองานเตรยมสารอาหารทางหลอดเลอดด าและผลตภณฑ
ปราศจากเชอ
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 6
6. ใหนกศกษาสรปสาระส าคญทไดในวนน
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 7
แบงกลม ออกเปน 7 กลม กลมละ 6 คน
Discuss รวมกบอาจารยทปรกษา
สงงานภายในวนพธหนา
ตวแทน/หวหนาชนมารบคมอปฏบตการคนทคณะวนพฤหสบด
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 8
Out-Line IV-admixture
บทบาทของเภสชกร ใบสงยา ฉลากยา
9 ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม
Intravenous admixture
Definitions ค านยาม
IV admixture: สารละลายปราศจากเชอทเตรยมไดจากการผสมผลตภณฑยา > 1 ชนด เพอทจะฉดเขาทางหลอดเลอดด า
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 10
ตวอยางค าสงใชยา Intravenous admixture
Rx
Amphotericin B* 50 mg + D5W 500 ml iv OD
Ampicilin* 2 g + D5W 100 ml iv OD
Clindamycin* 600 mg + D5W 50 ml q 8 hr
Ranitidine 50 mg + NSS 100 ml iv q 12 hr
* หมายถง ยามลกษณะเปน sterile powder กอนการเจอจางยาตองน าไปละลายใน
sterile water for injection กอน
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 11
Pharmacy IV admixture Service: งานเตรยมผลตภณฑปราศจากเชอส าหรบผปวยเฉพาะรายท
แผนกเภสชกรรมรบผดชอบ เชน การเตรยมผสมยาฉดลงในสารน าปรมาตรมาก การเตรยมยาฉดบรรจใน syringe พรอมใช หรอแบงบรรจยาฉดปรมาตรนอยส าหรบการใชครงเดยวจาก Ampoule หรอ Vial ใสใน syringe ใหกบหอผปวย
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 12
Small Volume Parenteral injection (SVP)
ตวอยาง
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม
13
SVP: สารละลายทท าใหปราศจากเชอ มปรมาตร < 100 ml LVP: สารละลายทท าใหปราศจากเชอ มปรมาตร > 100 ml
Single dose ampoules Single dose vials
เรยนเพมเตมกบ อ.จรชย
Large volume IV injection (LVP)
14 ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม
LVPs สวนใหญจะใหในรปแบบของ IV infusion หรอบางครงอาจเรยกวา IV fluids โดยสวนใหญจะใหเพอแกไขภาวะ electrolyte
imbalance, เปน fluid replacement, เปนแหลงสารอาหาร และเปน vehicle ส าหรบยาฉด
ซงการใชเปน vehicle จะเปนประโยชนในแงของเพมความสะดวก ไมตองฉดยาเพมต าแหนงการแทงเขมเขาทางหลอดเลอดด า โดยสวนใหญจะพบในปรมาตรบรรจ 1000 ml, 500 ml และ 250 ml นอกจากน ยงพบในรปแบบทมความสามารถในการจ 250 ml โดยมสารละลาย D5W หรอ 0.9% NSS
บรรจอยในปรมาตร 50-100 ml ส าหรบการใชกบ Piggyback
method
Large volume IV injection (LVP)
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 15
Piggyback
Single dose only**
สงทตองค านงถงในการเตรยม Intravenous
admixture
ผลตภณฑจะตองปราศจากเชอโดยผานเกณฑมาตรฐานและไมม pyrogen ปลอมปน
จะตองเตรยมในบรเวณทปราศจากเชอ โดยบคลากรทมความช านาญ
สารละลาย หรอตวท าลายทใชจะตองบรสทธและปลอดภยสามารถน ามาใชกบผปวยได
ผลตภณฑจะตองไมม particulate matter
16 ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม
ความรบผดชอบของเภสชกรในหนวยบรการผสมยาฉดทใหทางหลอดเลอดด า
การปนเปอน (Contamination) :ม Clean area ,
laminar air flow hood
ความเขากนไดของยา (Compatibility) :เขาใจดานเคม กายภาพ และฤทธทางเภสชวทยาของยาทน ามาผสม
ความคงตวของยา (Stability) :เขาใจกอนและภายหลงจากการผสมยาเตรยมทางหลอดเลอดด า
คาใชจาย (Cost)
ความคลาดเคลอนทางยา (Medication Error)
17 ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม
ความรบผดชอบของเภสชกรในหนวยบรการผสมยาฉดทใหทางหลอดเลอดด า
คณภาพ (Quality)
กระบวนการผลต (Process) มการตรวจสอบยา, สารละลายทใชผสม ปรมาตร และอตราการใหยาแกผปวย และตรวจสอบฉลากยากอนทจะมการสงมอบยาใหแกผปวย
การบรบาลเภสชกรรม (Pharmaceutical Care) :ตดตามประสทธภาพ และผลขางเคยง
ความปลอดภย (Safety)
18 ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม
กระบวนการโดยเภสชกร
รบใบสงยา ตรวจสอบความถกตอง (Dose, Compatibility, Stability, Allergy)
พมพฉลากยา เกบใบสงยาเขาแฟม
เตรยม
ตรวจสอบโดยเภสชกร สงมอบยา
ตดตามผลการรกษา ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 19
Doctor’s order sheet Admission S O A P Date
/Time Order for One Day Oder for
Continuation
30/11/54
D5W 1000 cc
IV drip 100 cc/hr
Regular diet
Record V/S
-Medication
Ceftriaxone sig. 1 G
IV drip OD
Tylenol 2 tab PRN
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 20
Doctor’s order sheet Admission S O A P Date
/Time Order for One Day Oder for
Continuation
1/12/54 Check FBS, Cr, LFT
-Dexa 4 mg IV stat
-Brufen 1 tab TID
Regular diet
Record V/S
-Medication
Amphoteracin B
sig. 50mg drip in D5W
500 ml drip 5 hr.
OD
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 21
ขอมลทควรระบบนฉลากยา Patient name, identification number, and room
number Bottle sequence number Name and amount of drug added Name and volume of admixture solution Approximate final total volume of the admixture Prescribed flow rate (ml/hr)
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 22
ขอมลทควรระบบนฉลากยา Date and time of scheduled administration Date and time of preparation Expiration date Initials of the person who prepares and/ or checks the IV admixture Auxillary labeling (supplemental instructions and precaution)
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 23
Auxiliary labeling ฉลากชวย
Protect from light
Do not refrigerate or Do not allow to freeze
Caution: Chemotherapy agent - Dispose of properly
Caution: Vesicant/ Tissue irritant
For epidural use only
Checking
ตรวจสอบความถกตองของผลตภณฑ
การรวไหล สงปลอมปน
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 24
IV7
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 25
1. เตรยมวสดอปกรณ
2. เชดโตะดวย 70% alcohol หรอ Benzalkonium Chloride
Solution
3. ลางมอใหสะอาด
4. ท างานใน Laminar air flow hood โดยหางจากขอบโตะอยาง
นอย 6 นว
5. เชดจกทกขวดดวย 70% alcohol กอนใชเขมแทงผาน
ขนตอนการเตรยม IV admixture
เรยนกบ อ.จรชย, อ.สรเชษฐ
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 26
ขนตอนการเตรยม IV admixture
6. เตมตวยาผสมใน LVPs โดยใชเทคนคพเศษ
6.1 Ampule ลงในขวด LVP โดยใช Needle และ Syringe
6.2 Vial ลงในขวด LVP โดยท าใหยาทอยใน Vial เปน
สารละลาย (recostitute) แลวจงดดน ายาออกจาก Vial โดยใช
Needle และ Syringe (อาจใช Double needle)
6.3 Special designed vial (Pintop, Mix-O-Vial, Act-O-Vial)
7. ปดฝา เขยาน ายาใหเขากน ตรวจดสงปลอมปนโดยตรวจดกบ
ไฟทมฉากพนขาว-ด า
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 27
ขนตอนการเตรยม IV admixture
8. เขยนฉลาก และค านวณจ านวน drop/minute ปดฉลาก
ดานขางขวดในลกษณะกลบฉลากลง
9. สงมอบยาใหกบผปวย
กรณยงไมสงมอบ ตองเกบไวในตเยน และใชภายในเวลา 24 hr
ภายหลง จากเตรยมเสรจ
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 28
Administration Error:
ความสมบรณของฉลากสารนา
ความคลาดเคลอนในการบรหารยาบนหอผปวยแผนก 5A และ 5B
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 29
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 30
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 31
Administration Error:
ความสมบรณ:ฉลากสารนา
ความคลาดเคลอนในการบรหารยาบนหอผปวยแผนก 5A และ 5B
สวนประกอบ????
1
2
4
5 7
6
?
?
8 วน/เวลาหมด ?
3 9 route ?
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 32
Administration Error:
ความสมบรณ:ฉลากสารนา
ความคลาดเคลอนในการบรหารยาบนหอผปวยแผนก 5A และ 5B
จานวนฉลาก 5A 5B 5A
&5B
สมบรณ 1 5 6
ไมสมบรณ 21 20 41
ทงหมด (ขวด) 22 25 47
% สมบรณ 5 20 13
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 33
Administration Error:
ความสมบรณ:ฉลากสารนา
ความคลาดเคลอนในการบรหารยาบนหอผปวยแผนก 5A และ 5B
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 34
Administration Error:
ความสมบรณ:ฉลากสารนา
ความคลาดเคลอนในการบรหารยาบนหอผปวยแผนก 5A และ 5B
รายการขอมลทไมสมบรณ 5A 5B A&B
ชอ-สกล 5 5 10 ผเตรยม 1 5 6
ชอสารนา 0 0 0
ความแรง 0 0 0
ความถ 0 0 0
route 8 15 23
เวลาเตรยม 5 2 7 ไมระบวนเวลาเตรยม 1 1 2
ไมระบเวลาเตรยม 4 0 4
ระบวนทไมตรง 0 1 1
เวลาหมด 21 15 36 จานวนขวดสารนาทงหมด 22 25 47
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม
35
Administration Error:
ความสมบรณ:ฉลากสารนา
ความคลาดเคลอนในการบรหารยาบนหอผปวยแผนก 5A และ 5B
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 36
Administration Error:
ความสมบรณ:ฉลากสารนา
R patient
ความคลาดเคลอนในการบรหารยาบนหอผปวยแผนก 5A และ 5B
ความไมสมบรณของฉลาก
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 37
Administration Error:
ความสมบรณ:ฉลากสารนา
R drug
ความคลาดเคลอนในการบรหารยาบนหอผปวยแผนก 5A และ 5B
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 38
Administration Error:
ความสมบรณ:ฉลากสารนา
R dose
ความคลาดเคลอนในการบรหารยาบนหอผปวยแผนก 5A และ 5B
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 39
Administration Error:
ความสมบรณ:ฉลากสารนา
R dose
ความคลาดเคลอนในการบรหารยาบนหอผปวยแผนก 5A และ 5B
Dosage forms Hydrocortisone
100, 250, 500, 1000 mg Clindamycin
300, 600, 900 mg
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 40
Administration Error:
ความสมบรณ:ฉลากสารนา
R time
ความคลาดเคลอนในการบรหารยาบนหอผปวยแผนก 5A และ 5B
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 41
Administration Error:
ความสมบรณ:ฉลากสารนา
Piggy
ความคลาดเคลอนในการบรหารยาบนหอผปวยแผนก 5A และ 5B
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 42
Administration Error:
ความสมบรณ:ฉลากสารนา
Piggy bag
ความคลาดเคลอนในการบรหารยาบนหอผปวยแผนก 5A และ 5B
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 43
Administration Error:
ความสมบรณ:ฉลาก
ความคลาดเคลอนในการบรหารยาบนหอผปวยแผนก 5A และ 5B
สวนประกอบ????
1
2
4
5 7
6
?
?
8 เวลาหมด ? 3 9 route ?
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 44
Administration Error:
ความถกตอง:ฉลากสารนา
ความคลาดเคลอนในการบรหารยาบนหอผปวยแผนก 5A และ 5B
จากการสมตรวจ ผปวยจ านวน 8 ราย
•ไมมการระบฉลากของสารน าและฉลากบน piggy bag
•ไมระบนามสกล
•ไมระบวถทางในการบรหาร •ทกรายไมระบเวลาหมด
•ปรบ Rate กอนทจะเซนตรบ order
•บนฉลากระบ สารน าทใหคอ D5W/2 1,000 mL 40 mL/hr เวลาทใหคอ 10.00 น. เวลาทเกบขอมลคอ 14.00 น. ดงนนในเวลา 4 ชวโมง ผปวยควรไดรบสารน าไปประมาณ 160 mL แตเมอดปรมาตรน าทแขวนอยในขวด พบวาคงเหลอเพยง 300 mL หรอเทากบวาผปวยไดไปแลว 700 mL
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 45
Administration Error:
ความสมบรณ:ฉลากสารนา
ความคลาดเคลอนในการบรหารยาบนหอผปวยแผนก 5A และ 5B
สรปประเดนอภปราย 1. ฉลากควรประกอบดวยอะไรบาง
2. ความสมบรณของฉลากไมไดระบเวลาหมดมากทสด
3. ความแตกตาง แบบแผนของการเขยนฉลาก
4. แบบแผนการเขยนฉลากเปนอยางไร 5. piggy bag สมควรเขยนฉลากหรอไม 6. ความคลาดเคลอนในการบรหารยา
ภก.อ.จรวฒน รวมสข บรบาลเภสชกรรม 46