Jaarverslag 2010 Montessori College Nijmegen-Groesbeek
Jaarverslag 2010 Montessori College 2
Inhoudsopgave
Inleiding ................................................................................................................................................................... 3
Kenmerken van de school ....................................................................................................................................... 3
Leerling gegevens ................................................................................................................................................... 4
Leerlingaantal ...................................................................................................................................................... 4
Ontwikkeling leerlingenaantallen per onderwijssoort ........................................................................................... 4
Groei leerlingenaantal havo en vwo in leerjaar 1 ................................................................................................ 5
Leerlingenaantallen per locatie ........................................................................................................................... 5
Kwaliteit ................................................................................................................................................................... 6
Beleid .................................................................................................................................................................. 6
Onderwijstijd ........................................................................................................................................................ 6
Resultaten ........................................................................................................................................................... 7
Inspectie toezicht .............................................................................................................................................. 10
Hernieuwde erkenning door de Nederlandse Montessori Vereniging ............................................................... 10
Onderzoek......................................................................................................................................................... 10
Communicatie ................................................................................................................................................... 11
Ontwikkelingen .................................................................................................................................................. 11
Personeelsbeleid ................................................................................................................................................... 11
Professionalisering ............................................................................................................................................ 12
Ontwikkeling personeelsformatie ...................................................................................................................... 12
Financiën ............................................................................................................................................................... 13
Financiële kengetallen ...................................................................................................................................... 13
Balans ............................................................................................................................................................... 14
Staat van baten en lasten ................................................................................................................................. 15
Jaarverslag 2010 Montessori College 3
Inleiding
Met deze uitgave informeren wij u over de kwaliteitsontwikkelingen die hebben plaatsgevonden op het Montessori
College Nijmegen-Groesbeek in 2010 en in het schooljaar 2010-2011.
Kenmerken van de school
Het Montessori College is een school voor Voortgezet Montessori Onderwijs met drie locaties in Nijmegen en een
in Groesbeek. In 2010 telde de totale school 1857 leerlingen. Deze leerlingen volgen opleidingen van VWO plus
t/m VMBO basisberoepsgerichte leerweg. Het Montessori College is een innovatieve school die eigen keuzes
maakt in de inrichting van het onderwijs en van de organisatie. Deze keuzes worden ingegeven door de
naamgeefster van de school: Maria Montessori. Het kernbegrip uit haar opvattingen dat wij omarmen is de
‘onderzoekende houding’.
Het Montessori is een cultuurprofielschool (zie www.cultuurprofielschool.nl). Sinds 3 jaren is er, bovenop het
brede aanbod dat voor alle leerlingen geldt, een speciale cultuurklas gestart. Daarnaast kent het Montessori
College een VWO PLUS KLAS voor leerlingen met een vwo advies.
In de organisatie staat het leren van de leerlingen
centraal, daaromheen is alles georganiseerd.
Een groep leraren die veel lesgeeft aan een
bepaalde groep leerlingen vormt het kernteam.
Dit kernteam heeft ruime bevoegdheden om het
onderwijs vorm te geven en steeds te
onderzoeken wat het beste werkt voor hun
leerlingen.
De leerlingen werken toe naar steeds meer
zelfstandigheid en leren verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen leren. Zij worden hierbij begeleid door hun
leraren en mentoren die met de leerlingen reflecteren op de voortgang die geboekt wordt.
Het Montessori College neemt samen met andere VO scholen deel in het Samenwerkingsverband VO-ROC
Nijmegen e.o. Via het samenwerkingsverband wordt aan een beperkt aantal leerlingen onderwijs gegeven die in
het reguliere onderwijs niet meer geplaatst kunnen worden. Deze voorziening wordt het Flex College genoemd.
Het Montessori College is in 2010 volgens de code ‘Goed Onderwijsbestuur’ overgegaan naar een professionele
bestuurder die werkt onder toezicht van een Raad van Toezicht.
De Raad van Toezicht is per openbare werving tot stand gekomen. Vanaf schooljaar 2010-2011 is de
samenstelling als volgt:
De heer L.W.F. Nix, voorzitter
De heer P.J.M. Timmermans, plaatsvervangend voorzitter
Mevrouw E.G. Oegema
De heer E.B. Willems
Mevrouw P.M. Jagtman
Jaarverslag 2010 Montessori College 4
Belangrijke agendapunten in 2010:
1. Verandering van het governancemodel en de daarmee samenhangende statutenwijziging
2. Samenstelling van de Raad van Toezicht
3. Bewaking van de kwaliteit van het onderwijs
4. Het vaststellen van het voorlopig ontwerp en het monitoren van de voorbereiding van de nieuwbouw
5. Het bewaken van de financiële en personele ontwikkelingen
Leerling gegevens
Leerlingaantal
De ontwikkeling en prognose van het aantal leerlingen per locatie (Flex en vavo (voortgezet algemeen
volwassenen onderwijs) apart)
2008 2009 2010 2011 (prognose)
Kwakkenbergweg 538 582 615 614
Berg en Dalseweg 309 290 235 242
Vlierestraat 594 621 626 640
Totaal Nijmegen 1441 1493 1476 1496
Groesbeek 414 357 346 351
Wij geven les aan 1855 1850 1822 1847
Flex College 13 18 22 20
Vavo 6 12 19 15
Totaal 1874 1880 1863 1882
Toelichting: Het aantal inschrijvingen in leerjaar 1 loopt iets terug voor de locaties Berg en Dalseweg en
Groesbeek. Het aantal inschrijvingen op de Kwakkenbergweg ligt de laatste jaren rond de 300. Het totaal aantal
leerlingen op de locaties Berg en Dalseweg, Groesbeek en Vlierestraat wordt voor een groot deel bepaald door
de doorstroom vanuit het 2e leerjaar van de Kwakkenbergweg.
Ontwikkeling leerlingenaantallen per onderwijssoort
Nijmegen
Toelichting: De aantallen voor leerjaar 1 en 2 zijn niet
uitgesplitst naar opleiding. Voor havo en vwo is dat ook
niet zo in leerjaar 3. Het trapje dat in leerjaar 3 te zien is
geeft de toename weer van het aantal leerlingen in havo
en vwo. Zie tabel verderop. Het trapje dat bij havo 4 en 5
en bij vwo 4, 5, 6 te zien is, toont dat in 2007 en de jaren
ervoor een teruggang was in het aantal aanmeldingen
voor die opleidingen.
Jaarverslag 2010 Montessori College 5
Groesbeek
Toelichting: De grote groep vmbo kader in leerjaar 3
wordt veroorzaakt door de doorstroom vanuit de
onderbouw op de Kwakkenbergweg. Ook is duidelijk dat
er in 2010 een zeer klein aantal vmbo-t leerlingen was.
Groei leerlingenaantal havo en vwo in leerjaar 1
Opmerking: na constatering in 2007 van
een terugloop bij havo en vwo is
onderwijsaanbod gericht aangepast. Het
is verheugend dat het aantal
aanmeldingen sindsdien een stijgende lijn
te zien geeft.
Leerlingenaantallen per locatie
Inclusief prognose voor 2011
Excl. vavo en excl. Flex College
Berg & Dal Kwakkenb Vlierestr Groesbeek Totaal
2008 309 538 594 414 1855
2009 290 582 621 357 1850
2010 235 615 626 346 1822
2011 242 614 640 351 1847
Jaarverslag 2010 Montessori College 6
Kwaliteit
Beleid
In 2008 is als doelstelling opgenomen om het interne kwaliteitsbeleid beter te formuleren. Met externe hulp is
vervolgens toegewerkt naar een samenhangend geheel van collegebrede en locatiegerichte doelstellingen met
daarbij behorende toetscriteria. Doelen vanuit de praktijk worden via de kernteams ingebracht, zoals omgekeerd
ook plannen via collegebreed beleid en locaties naar de kernteams worden gebracht. De externe begeleider is
opgevolgd door een interne kwaliteitsmedewerker. Deze laatste heeft nu de overall verantwoordelijkheid om
innovaties goed te borgen, toezicht te houden op regelmatige evaluatie en de uitkomsten daarvan te koppelen
aan nieuw beleid. Vensters voor Verantwoording is daarbij als instrument nuttig gebleken. In 2010 is daar heel
hard aan gewerkt en sinds begin 2011 is het Montessori College een van de weinige (niet pilot-)scholen die al
volledig gevuld is. Het werk begint nu de eerste vruchten af te werpen met managementinformatie die uit de
gegevens gehaald wordt. Zo werd bijvoorbeeld zichtbaar dat het Montessori College meer personeelsleden inzet
op leerlingen dan gemiddeld.
Onderwijstijd
Het Montessori College kiest er al vanaf de start voor de
onderwijstijd als totaalconcept te benaderen. Dit is ook
goed terug te vinden in de wijze waarop de lesdagen voor
leerlingen worden vormgegeven. De keuze is voor
regelmaat (elke dag hetzelfde), langere lestijden en
daardoor minder verschillende vakken per dag (waarin
verschillende activiteiten tijdens de les plaatsvinden) en
kantoortijden (op school ben je aan het werk). Deze
keuzes vinden wij voor alle leerlingen belangrijk, ook voor
examenleerlingen. Daarnaast kiest de school voor
maatwerk voor leerlingen. Een systeem dat alleen lessen telt werkt hierbij niet. Je kunt ook op school aan je
schoolwerk doorwerken, na elke les is er een pauze en de pauzes maken voor een groot deel onderdeel uit van
de lesdag: samen optrekken, nog even napraten, een toets afmaken enzovoort. In overleg met de MR is tot een
0
100
200
300
400
500
600
700
2008 2009 2010 2011
Berg en Dal
Kwakkenb
Vlierestr
Groesbeek
Jaarverslag 2010 Montessori College 7
afweging gekomen waarbij de onderwijstijd per dag is vastgesteld op 6,5 uur. De gerealiseerde onderwijstijd in
2010 kunt u vinden op de website van Vensters voor Verantwoording.
Resultaten
Voor een totaalbeeld van de resultaten van onze school verwijzen wij u door naar de website Venters voor
Verantwoording die door het Montessori College is gevuld met alle beschikbare gegevens. Hieronder zijn enkele
opvallende gegevens verzameld en voorzien van een toelichting.
Doorstroom
Toelichting: de doorstroomcijfers liggen boven of
in een geval gelijk aan de landelijke
vergelijkingsgegevens.
Doorstroom bovenbouw 2008-2009
Toelichting:
Opvallend hoog percentage doorstroom in vwo en
havo bovenbouw ten opzichte van het landelijke
percentage.
Jaarverslag 2010 Montessori College 8
Havo-advies primair onderwijs in relatie tot schoolplaatsing
Toelichting: Uit deze tabel is af te lezen dat 49 %
(bijna de helft) van de havo leerlingen in de
bovenbouw met een basisschool advies zijn
binnengekomen dat lager is dan havo.
Landelijk ligt dit op 34%.
Landelijke gemiddelde
Op het Montessori College komen gemiddeld meer
leerlingen op de havo met een lager dan havo
advies.
Vwo-advies primair onderwijs in relatie tot schoolplaatsing
Toelichting:
Ook op het vwo zijn er meer leerlingen
‘opgestroomd’.
De combinatie tussen het hoge
doorstroompercentage, de adviezen waarmee
leerlingen in het havo en vwo terecht komen en de
slaagpercentages geven aan dat de havo en vwo
afdelingen het heel goed doen.
Jaarverslag 2010 Montessori College 9
Landelijke gemiddelde
Uit deze tabel blijkt dat er landelijk meer leerlingen
met een eenduidig vwo advies in de
bovenbouw van de vwo afdeling zitten.
Slaagpercentages 2010
Gemiddelde cijfers CE SE
75,0%
80,0%
85,0%
90,0%
95,0%
100,0%
vwo havo T K B
MC Nijm
MC Grb
landelijk
Jaarverslag 2010 Montessori College 10
Veiligheid
Resultaten uit Leerling- en Ouderenquête volgens Vensters voor Verantwoording, ingevuld door leerlingen uit
leerjaar 3 en hun ouders.
Leerlingen
Stelling: ik voel me veilig op school
Nijmegen Groesbeek
vmbo-basis 7,6 7,2
vmbo-kader 8,5 7,6
vmbo-t 8,4 8,1
havo 9,0
vwo 8,9
Ouders
Stelling: Mijn kind voelt zich veilig op school
Nijmegen Groesbeek
vmbo-basis 8,3 8,7
vmbo-kader 6,8 7,9
vmbo-t 8,1 7,8
havo 8,4
vwo 8,1
Tevredenheidsonderzoek examenklas
Inspectie toezicht
In 2009 werden we in Groesbeek geconfronteerd met tekortkomende opbrengsten. Dit was nog niet eerder
opgemerkt, mede als gevolg van een andere systematiek bij de inspectie. Eerder werd gewerkt met een
middeling van de resultaten van alle opleidingen. Nu werd per afdeling beoordeeld en viel de kader-opleiding in
het ‘onvoldoende’ gebied dat door de Inspectie werd gehanteerd. Na de eerste schrik is de locatie heel
voortvarend aan de slag gegaan. Terugkijkend kunnen we begin 2011
constateren dat ongekend snel het niveau van de kader opleiding weer
helemaal op peil is. Op de opleidingen basisberoeps en theoretisch wordt nog
wel verscherpt toezicht gehouden.
In Nijmegen is sprake van toereikende tot zeer goede opbrengsten. Op de vmbo opleidingen is extra aandacht
gericht op het op een voldoende niveau houden. Hierbij is ook door de inspectie aangegeven dat de
schoolexamens te streng worden beoordeeld.
Hernieuwde erkenning door de Nederlandse Montessori Vereniging In 2010-2011 heeft een visitatie van de NMV plaatsgevonden op alle opleidingen in Nijmegen. Het voortraject
bestond uit een zelfevaluatie die zeer uitgebreid is uitgevoerd. De visitatie zelf vond plaats in februari en heeft
geleid tot een hernieuwde erkenning. De opbrengsten uit het visitatietraject worden voor inhoudelijke verrijking
gebruikt in de beleidsplannen voor het nieuwe jaar. Het Montessori College was in dit traject met twee andere
scholen voor voortgezet Montessori onderwijs de eerste groep die ten behoeve van erkenning gevisiteerd werd.
Onderzoek
Op de locaties Vlierestraat en Kwakkenbergweg is in 2010 succesvol onderzoek gedaan naar succesfactoren bij
bijvoorbeeld het gebruik van de mediatheek. Dit onderzoek wordt uitgevoerd door eigen docenten naar aanleiding
Jaarverslag 2010 Montessori College 11
van vragen die op de locatie spelen. Kiosc is de noemer waaronder dit gebeurt. Een mooi voorbeeld van
geïntegreerd onderzoek doen.
Communicatie
Het Montessori College kiest ervoor om zoveel mogelijk digitaal te communiceren met ouders. Het wordt zeer
gewaardeerd dat de brieven voor ouders via e-mail en een link naar de website digitaal beschikbaar komen. De
post komt aan, de archieffunctie heeft veel meerwaarde en wij voorkomen hiermee onnodig papierverbruik.
Op de Kwakkenbergweg is succesvol gewerkt met het beschikbaar maken van alle resultaten van de leerlingen
aan de ouders via magister. De andere locaties zullen volgen. Opschaling naar alle leerlingen en alle resultaten
zal nog wel even tijd kosten. Voor ouders die digitaal minder aangesloten zijn wordt altijd een alternatief
aangeboden.
Ontwikkelingen
Nieuwbouw aan de Kwakkenbergweg
Het Montessori College is bezig met de afronding van het bestek ten behoeve van het nieuwbouwplan aan de
Kwakkenbergweg. Als dit plan geheel gerealiseerd is ontstaat er een terrein voor twee onderwijsclusters, met hun
eigen toegang en voorzieningen. Het ene gericht op de beroepsvoorbereidende opleidingen, het andere gericht
op de algemeen vormende opleidingen. Het nieuwe gebouw wordt met hoge ambities op gebied van gezond en
duurzaam bouwen gerealiseerd.
Beroepsvoorbereidende opleidingen Algemeen vormende opleidingen
Passend onderwijs
De kabinetsplannen voor passend onderwijs zijn dan wel enigszins uitgesteld, maar de voorbereidingen lopen wel
door. Door de commotie rondom bezuinigingen is het samenwerkingsproject tussen een partner voor speciaal
onderwijs, het Regionaal Expertise Centrum (REC) en het Montessori College in de wielen gereden. Zodra er
meer duidelijk is zal het project om gezamenlijk een groep te starten, weer opgepakt worden.
De financiële crisis in 2010 heeft ook geleid tot geldnood in het onderwijs. Het Montessori College heeft, door
scherper op de primaire taak te sturen, het tekort kunnen opvangen.
Personeelsbeleid
Ook in 2010 hebben we alle vacatures die ontstonden kunnen opvullen. We ervaren wel dat vacatures die
gedurende het schooljaar ontstaan steeds moeilijker in te vullen zijn. Het aanbod van goed gekwalificeerd
Jaarverslag 2010 Montessori College 12
personeel is dan beperkt. De werving van nieuw personeel gebeurt steeds meer via onze website. Daarnaast
zorgen de contacten die eigen personeelsleden hebben vaak voor goede kandidaten.
Professionalisering
Eind 2010 zijn de laatste vier kernteams gestart met de kernteamscholing. Deze scholing heeft als doelstelling het
verhogen van het beleidsvoerend vermogen. De ervaring van de kernteams die eerder aan deze scholing hebben
meegedaan was buitengewoon positief. De scholing heeft geresulteerd in het schrijven van een eigen
beleidsplan, in samenhang met het locatiebeleidsplan. Naast allerlei organisatorische en begeleidingsaspecten
nemen kernteams meer tijd om na te denken over wat het beste onderwijs is voor hun leerlingen.
In het voorjaar van 2011 zullen de laatste kernteams hun scholing afsluiten.
De komende jaren zal de professionalisering zich steeds meer gaan richten op het verbeteren van de kwaliteit
van de lessen.
In samenwerking met het Pantarijn uit Wageningen en het Rhedens uit Dieren is een uitgebreid intern
scholingsaanbod ontwikkeld. Daar wordt veel gebruik van gemaakt. Veel van deze trainingen/cursussen worden
gegeven door eigen personeel. Dit verhoogt de kwaliteit van de trainers en geeft deze nieuwe
ontplooiingsmogelijkheden.
Ontwikkeling personeelsformatie
Vanwege vermindering van het leerlingaantal is de docentenformatie in 2010 gekrompen. De verwachting is dat
het leerlingaantal de komende jaren licht zal dalen. Hierdoor, maar met name ook vanwege minder inkomsten en
hogere loonkosten, zal de totale formatie verder inkrimpen.
Kerncijfers personeel ( in fte )
2007 2008 2009 2010
Leraren 162,3 157,6 159,5 153,3
Management 6,0 6,0 7,0 7,0
Onderwijsondersteunend personeel 52,2 50,3 51,7 52,0
Leeftijdsopbouw personeel
Jaarverslag 2010 Montessori College 13
Ziekteverzuimpercentage
2008 2009 2010
Instelling
Landelijk Instelling
Landelijk Instelling
Landelijk
Verzuimpercentage 6,74 % 5,55 % 5,49 % 5,39 % 5,53 % ?
Meldingsfrequentie 1,68 1,72 1,59 1,67 1,49 ?
Het afgelopen kalenderjaar werden we, beduidend meer dan de afgelopen jaren, geconfronteerd
met enkele zeer langdurige ziektegevallen. Als deze langdurige gevallen niet meegerekend
worden dan kunnen we constateren dat het verzuim daalt. Ook de meldingsfrequentie daalt fors.
Functiemix onderwijsgevend personeel
Het Montessori College voldoet aan de vereisten m.b.t. de functiemix. Gestaag groeit het aantal LC en LD
functies. Willen we voldoen aan de vereisten in 2014 zullen met name voor de LD functies nog behoorlijke
stappen gezet moeten worden.
Financiën
Financiële kengetallen
Onderstaande tabel geeft een overzicht van de ontwikkeling van de financiële kengetallen over de afgelopen 6
jaar. De kengetallen van 2006 kunnen worden vergeleken met de landelijke benchmarkcijfers van 2006, zoals die
zijn teruggekoppeld door het CFI.
2006 2007 2008 2009 2010
Solvabiliteit
eigen vermogen / totaal vermogen 0,43 0,29 0,34 0,38 0,39
Liquiditeit (current ratio) vlottende activa / kortlopende schulden 2,20 1,81 2,13 2,37 2,01
Kapitalisatiefactor (Totale activa-gebouwen) / totale baten
0.43 0,39
Solvabiliteit
De solvabiliteit (eigen vermogen / totaal vermogen) bedraagt op balansdatum 39% t.o.v. 2009: 38%.
Het ministerie hanteert een ondergrens van 20%.
salarisschaal startmeting 2007 2008 2009 2010
LB 69,3 % 73,2 % 69,3 % 69,3 % 67,4 %
LC 22,3 % 18,5 % 22,3 % 22,5 % 23,3 %
LD 8,4 % 8,3 % 8,4 % 8,2 % 9,3 %
Jaarverslag 2010 Montessori College 14
Liquiditeit
De liquiditeit (current ratio) is enigszins afgenomen van 2,3 eind 2009 naar 2,1 ultimo 2010. Dit als gevolg van
voorbereidende investeringen in de nieuwbouw welke met liquide middelen zijn voldaan. Het ministerie hanteert
een ondergrens van 0,5 en een bovengrens van 1,5.
Kapitalisatiefactor
Met ingang van 2010 wordt door OCW gekeken of middelen voldoende worden ingezet. Zij legt hiertoe een relatie
tussen de hoogte van activa ten opzichte van de omvang van de begroting. Voor kleine scholen (baten < 2M€)
hanteert zij een bovengrens van 60%, voor grote besturen (baten > 12 M€) is de bovengrens 35%. Dat betekent
dat het Montessori College nu nog boven de signaleringsgrens uitkomt. In 2011 zal dit echter niet meer het geval
zijn, na een verdere inbreng van eigen middelen in de nieuwbouw.
Balans
Jaarverslag 2010 Montessori College 15
Staat van baten en lasten