Organy ścigania-
prokuraturaKlaudia
Młynarczyk 1d
ProkuraturaWbrew pozorom prokuratura nie ma nic wspólnego z kurą, ani turą, jest to po prostu urząd państwowy powołany do stania na straży praworządności. Jej podstawowymi zadaniami są:-prowadzenie i nadzorowanie postępowań przygotowawczych tj. śledztw i dochodzeń (postępowanie przygotowawcze),-oraz popieranie aktów oskarżenia przed sądem- funkcja oskarżycielska (postępowanie sądowe)Prokurator posiada także uprawnienia w postępowaniach cywilnych i administracyjnych, w których wywodzi powództwa i wnioski zmierzające do ochrony szeroko pojętego interesu społecznego.
Postępowanie przygotowawcze
• Śledztwo- w najpoważniejszych sprawach jak o zabójstwa, kradzieże i oszustwa w wielkich rozmiarach, rozboje itp. najczęściej prowadzi prokurator osobiście, sam wykonując zdecydowaną większość czynności procesowych tj. osobiście przesłuchuje świadków i podejrzanych, przeprowadza oględziny, uczestniczy w sekcji zwłok, prowadzi eksperymenty procesowe (dawniej wizje lokalne), przeprowadza okazania osób rzeczy itp.
• Dochodzenie – prowadzi policja pod nadzorem prokuratora, w drobniejszych sprawach, jak: drobne kradzieże, uchylanie się od płacenia alimentów, prowadzenie samochodów i rowerów w stanie nietrzeźwości itp. W zasadzie te same czynności jak w śledztwie. Dochodzenie kończy się decyzją o umorzeniu postępowania lub skierowaniu aktu oskarżenia, które to decyzje podlegają zatwierdzeniu przez prokuratora.
Zadania prokuratora w postępowaniu sądowym:
• kierowanie i popieranie aktów oskarżenia przed sądem
• wnoszenie w interesie społecznym środków zaskarżenia od wydanych przez sąd orzeczeń – apelacji , zażaleń sprzeciwów itp.
• czuwanie nad przestrzeganiem prawa w sprawach już po wydaniu wyroku na etapie ich wykonania.
Struktura prokuratury Prokuratorzy działają:• W prokuraturach powszechnych (zdecydowana
większość)- czterostopniowa struktura :-Prokuratura Generalna , apelacyjne, okręgowe, rejonowe( w
których prowadzone jest 99 procent wszystkich spraw)
• W prokuraturach wojskowych - trzy stopniowa struktura:-Naczelna Prokuratura Wojskowa, Wojskowa Prokuratura
Okręgowa i garnizonowa ( zatrudnieni są w niej prokuratorzy, którzy jednocześnie są żołnierzami) – powołana dla spraw popełnionych przez żołnierzy i na szkodę wojska
• Instytut Pamięci Narodowej – dwustopniowa struktura – dla spraw dawnych, należących do zakresu działania IPN.
Zasady działania prokuratury
• Niezależności –każdy prokurator w zakresie decyzji prze siebie podejmowanych jest niezależny od wszelkich organów zewnętrznych w tym sadów , urzędów polityków itp. Zasada niezależności podlega jednak ograniczeniu przez :
• Zasadę hierarchicznego podporządkowania z której wynika, iż każdy prokurator winien wykonywać polecenia prokuratora przełożonego, ale tylko te, które wyrażone zostaną w formie pisemnej i nie będą dotyczyć treści czynności procesowej, np. przełożony nie może kazać prokuratorowi podległemu skierowania aktu oskarżenia ani umorzenia sprawy.
• Dewolutywności i Niepodzielności prokuratury – z zasad tych wynika ,iż decyzja każdego z prokuratorów bez względu na miejsce czas i przedmiot jest ważna przed każdym sądem i w każdej sprawie.
• Prokuratora ( ale także np. policjanta i sędziego ) obowiązuje zasada tajemnicy śledztwa – nie może on ujawniać żadnych informacji mających znaczenie w postępowaniu przygotowawczym których ujawnienie mogły by je utrudnić. Może informować tylko opinię publiczną o najważniejszych kierunkach i decyzjach . Stąd często w swoich wypowiedziach medialnych prokuratorzy są bardzo ostrożni .
Władze prokuratury
• Na czele prokuratury stoi Prokurator Generalny, który kieruje samodzielnie prokuraturą od 2010r., kiedy to prokuratura wydzielona została z Ministerstwa Sprawiedliwości i rozłączono funkcje Prokuratora Generalnego i Ministra Sprawiedliwości. Obecnie odpowiada wyłącznie przed sejmem wobec którego składa coroczne sprawozdania z działalności prokuratury. W Polsce do tej pory był i jest wyłącznie jeden samodzielny Prokurator Generalny – zresztą były sędzia – Andrzej Seremet.
Prokurator generalny (od marca 2010)
- Andrzej Seremet
• Prokuratorowi generalnemu podlegają prokuratorzy apelacyjni (szefowie prokuratur apelacyjnych) tym z kolei prokuratorzy okręgowi i im prokuratorzy rejonowi. Na każdym szczeblu wszyscy prokuratorzy zatrudnieni w danej jednostce podlegają swoim szefom. Wszyscy szefowie prokurator są obecnie wybierani na kadencje , których długość uzależniona jest od stopnia w hierarchii i tak np. generalny wybierany na 6 lat i tylko na jeden raz , ale np. rejonowi na 4- o letnie kadencje , ale mogą być wybrani ponownie.
Krajowa Rada Prokuratury • Powołana podczas ostatniej nowelizacji ustawy o
prokuraturze w dn. 31.03.2010r. Jest organem opiniodawczym i doradczym Prokuratora Generalnego i stworzona została na wzór Krajowej Rady Sądownictwa , aby strzec niezależności prokuratury.
• Najważniejsze zadania szczegółowe KRP :- Opiniuje projekty aktów prawnych dotyczących
prokuratury ;- wysłuchuje informacji Prokuratora Generalnego o
działalności prokuratury i wyraża opinie na ten temat;- wybiera kandydata na stanowisko Prokuratora
Generalnego oraz występuje o jego odwołanie
Niestety według ostatniego projektu nowelizacji ustawy o prokuraturze, przygotowanego (po aferze z Amber Gold) w Ministerstwie Sprawiedliwości KRP ma zostać rozwiązana .
PRACA PROKURATORA
JEST NIEZWYKLE TRUDNYM I
ODPOWIEDZIALNYM ZADANIEM.