ระบบปฏบตการ คอ ซอฟตแวรทท าหนาทควบคมการท างานของระบบคอมพวเตอร ใหคอมพวเตอรและอปกรณตอพวงตาง ๆ ท างานรวมกนอยางมประสทธภาพ ซอฟตแวรระบบทรจกกนด คอ ระบบปฏบตการ (OS- Operating System) เชน MS-DOS, UNIX, OS/2, Windows, Linux เปนตน
1
ระบบปฏบตการคอมพวเตอร
1 คณสมบตการท างาน ระบบปฏบตการโดยทวไปจะมคณสมบตในการท างาน ดงน 1.1 การท างานแบบ Multi-Tasking สามารถท างานไดหลายงานหรอหลายโปรแกรม ในเวลาเดยวกน 1.2 การท างานแบบ Multi-User สามารถท างานกบผใชไดหลายคนในขณะทม การประมวลผลของงานพรอมกน
2
2 ประเภทของระบบปฏบตการ 2.1 ระบบปฏบตการแบบเดยว (Stand-alone OS) ใหบรการส าหรบผใชคนเดยวใชส าหรบเครองคอมพวเตอร ทประมวลผล และท างานทวไป
2.2 ระบบปฏบตการแบบเครอขาย (Network OS) มงเนนและใหบรการผใชหลายคน (multi-user)ใชส าหรบระบบเครอขายโดยเฉพาะ
2.3 ระบบปฏบตการแบบฝง (Embedded OS) พบเหนไดในอปกรณคอมพวเตอรพกพา ขนาดเลก 3
2.1 ระบบปฏบตการแบบเดยว (Stand-Alone OS)
2.1.1 DOS (Disk Operating System)
2.1.2 Windows
2.2.1.3 UNIX
2.1.4 Mac OS X รน OS X
(X คอ เลข 10 แบบโรมน)
2.1.5 Linux 4
2.1.1 DOS (Disk Operating System) ระบบปฏบตการทพฒนาขนเมอประมาณป 1980 เพอใชส าหรบเครองคอมพวเตอรสวนบคคลเปนหลก ท างานโดยใชการปอนชดค าสงทเรยกวา command-line ทตองปอนขอมลทละบรรทดเพอใหเครองท างานตามค าสงนนได ผลตครงแรกมชอเรยกวา PC-DOS ใชกบเครองของบรษทไอบเอม ตอมาบรษทไมโครซอฟทไดสรางระบบปฏบตการแบบใหมออกมาเปนของตนเอง และเรยกชอใหมภายหลงวา MS-DOS นนเอง
5
2.1.2 Windows
บรษทไมโครซอฟทน าแนวคด ระบบการใชงานทเรยกวา GUI (Graphical User Interface) มาใชใน ระบบ ปฏบตการตวใหมมชอวา Windows ทน ารปแบบของสญลกษณภาพกราฟกเขามาแทนการปอนค าสงทละบรรทด ใชหลกการแบงงานเปนสวน เรยกวา หนาตางงาน (windows) ทแสดงผลลพธแตละโปรแกรม
6
2.1.2 Windows
ปจจบนมการผลตและจ าหนายหลายรน เชน Windows XP ซงเปนเวอรชนลาสดทพฒนาและจ าหนายไดทวโลก
เวอรชนตอไปคาดวาจะเปน Longhorn
7
2.1.3 UNIX
ระบบปฏบตการทมกใชกบผทมความรทางดาน
คอมพวเตอรคอนขางมาก รองรบกบการท างานของ
ผใชไดหลายคนพรอมกน (multi-user) มความยดหยน ในการการปรบเปลยนและแกไขระบบตาง ๆ ไดด ปจจบนมการพฒนาระบบทสนบสนนใหใชงานได
ทงแบบเดยวและแบบเครอขาย
8
2.1.4 Mac OS X
สรางขนใชงานเฉพาะคอมพวเตอรของบรษทแอปเปลใชงาน
ดานสงพมพ กราฟกและศลปะ ซงรนกอนนจนถง Mac OS 9
เปนระบบปฏบตการแบบเฉพาะตว แตรน OS X (X คอ เลข 10
แบบโรมน)พฒนาจากระบบปฏบตการแบบ UNIX แตเปนแบบ
เฉพาะตว คอเครองของบรษทอน หรอทประกอบขนมาเอง
ไมสามารถใชระบบปฏบตการนได เนองจากใชระบบปฏบตการ
ประมวลผลทตางกน ทงนรปแบบและการท างานของ Mac OS X
มระบบสนบสนนแบบ GUI เหมอนกบระบบปฏบตการ Windows
9
2.1.5 Linux ระบบปฏบตการทนยม มส าหรบผใชคนเดยว และส าหรบงาน
ควบคมเครอขายเชนเดยวกบระบบปฏบตการแบบ UNIX ซงผใชสามารถพฒนาและ แกไขชดค าสงไดฟร ปจจบนมการสงเสรมใหใช เพอลดปญหาการขาดดลและปญหาการไมพงพาเทคโนโลย
จากตางประเทศ
10
2.1.5 Linux ระบบ Linux พฒนาโดยอาศยตนแบบการใชงานของระบบUnix และ
ใชโคดทเขยนและเผยแพรในแบบโอเพนซอรส (open source) ทเปดเผย
โปรแกรมทผใชสามารถพฒนา/แกไขระบบไดเอง มการผลตมาหลายชอ
ประเทศไทยมการพฒนาแลว เชน Linux TLE ของศนยเทคโนโลยอเลค
ทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต (National Electronics and Computer
Technology Centre) หรอ NECTEC
11
2.2.2 ระบบปฏบตการแบบเครอขาย (Network OS)
2.2.2.1 Windows Server
2.2.2.2 OS/2 Warp Server
2.2.2.3 Solaris
12
2.2.2.1 Windows Server
ระบบปฏบตการเพอใชงานกบระบบเครอขาย
มรนแรกชอวา Windows NT ตอมาพฒนาเปน
Windows 2000 และรน Windows Server 2003
ซงผลตมารองรบการใชงานระดบองคกรขนาดเลก
และขนาดกลาง พฒนาโดยบรษทไมโครซอฟท สวนใหญ
จะตดตงและใชงานกบเครองประเภทแมขาย (server) 13
2.2.2 OS/2 Warp Server
ระบบปฏบตการเครอขาย ทออกแบบส าหรบ
ใชงานคอมพวเตอรแบบเครอขายส าหรบองคกร
พฒนาโดยบรษทไอบเอมเพอใชเปนระบบทควบคม
เครองแมขาย หรอ server เชนเดยวกน แตไมประสบ
ความส าเรจและเลกพฒนาแลว
14
2.2.3 Solaris ระบบปฏบตการเครอขายตระกลเดยวกบระบบปฏบตการ Unix (Unix compatible)
พฒนาขนโดยบรษทซน ไมโครซสเตมส สามารถ
รองรบการท างานแบบเครอขายไดเชนเดยวกน
15
2.2.3 ระบบปฏบตการแบบฝง (Embedded OS)
2.2.3.1 Pocket PC OS (Windows CE เดม)
2.2.3.2 Palm OS
2.2.3.3 Symbian OS
16
2.3.1 Pocket PC OS บรษทไมโครซอฟทสรางระบบปฏบตการ
ตวใหมชอวา Pocket PC OS เดมชอ Windows CE หรอ Windows Consumer Electronics แตใชชอใหมตงแตเวอรชน 3.0 เพอใหสอดคลองกบชอของคอมพวเตอรขนาดเลกการท างานเปนลกษณะยอขนาดการท างานของ Windows ใหมความสะดวกตอการใชงาน (scaled-down version) ท างานแบบ multi-tasking คนหาขอมลบนอนเทอรเนตไปไดพรอมกบ การฟงเพลง หรอตรวจเชคอเมล
17
2.3.1 Pocket PC OS ตรวจเชคอเมลพรอมกบการสรางบนทกชวยจ า เปนตน ผทรจกระบบปฏบตการของ Windows มาแลวจะใชงานไดงายขน เนองจากรปแบบและหนาตางการท างานจะคลายกน ปจจบนพบเหน ในโทรศพทมอถอ Smart phone บางรนแลว
18
2.3.2 Palm OS ระบบปฏบตการทน าเอาคอมพวเตอรแบบพกพามาใชในยคแรก ทเรยกวาเครอง Palm ผลตโดยบรษทปาลม ทไดรบความนยมมาก เปนระบบทพฒนาขนมากอน Windows CE หรอ Pocket PC OS ของไมโครซอฟท
19
2.2.3.3 Symbian OS
ระบบปฏบตการส าหรบเทคโนโลยการสอสารแบบไรสาย (wireless) โดยเฉพาะโทรศพทมอถอประเภท Smart phone ทสนบสนนการท างานหลายงานในเวลาเดยวกน (multi-tasking)
20
2.3.3 Symbian OS
มความสามารถรบสายพดคยพรอมกบ การบนทกการนดหมาย ทองเวบ สงและรบอเมล รวมถงรบแฟกซในเวลาเดยวกน ผลตโดยบรษทซเบยน โทรศพทมอถอ เชน Sony Ericsson, Motorola, Nokia และ Samsung เปนตน.
21