Murat Can - Türkiye Ekonomisi Sunumu

1

Türkiye: Makroekonomik Görünüm

Murat Can AşlakTemmuz 2013

2

Türkiye Ekonomisi Tarihi 6o’lar – 70’ler

• Devletçi Sanayileşme • İthalat ikamesi/ Devletçi sanayileşme • 1970’lerde Ödemeler dengesi sorunu.

3

Türkiye Ekonomisi Tarihi 8o’ler

Ticari ve finansal serbestleşme

4

Türkiye Ekonomisi Tarihi 90’lar ve 2001-2003

Kayıp 10 Yıl: 90’lar. Bütçe Açıkları can yakıyor.Devlet borcu ve reel faizler yükseliyor

5

Türkiye Ekonomisi Tarihi Son 10 Yıl

• Çok iyi başlangıç koşulları: Kriz ertesi reformları –

bankacılık ve kamu maliyesinde – Reforma hazır bezgin halk

• Uygulanan Büyüme Odaklı Politikalar: Devlet bütçesinin

düzene sokulması – Özel sektörü öne çıkartan program.

• İyi Şans: Global likidite, Yükselen Pazarlar varlıklarının olgun

bir pazara dönüşmesi , yüksek global risk iştahı

6

AKP Dönemi

7

AKP Dönemi

8

AKP Dönemi

9

AKP Dönemi

10

AKP Dönemi

11

AKP Dönemi

12

AKP Dönemi

13

Kredi Notu

14

GSYİH ve Gelir Dağılımı

Kekin Toplam büyüklüğünü arttırmak birincil amaç

Dilimlerin eşitliğini sağlamak birincil amaç

KAPİTALİZM –

LİBERAL EKONOMİ SOSYALİZMKapitalizmin günahı, nimetlerin eşitsiz paylaşıyken; sosyalizmin erdemi, sefaletin eşit paylaşımıdır.

15

Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYİH)

10Kr 15Kr

35Kr

Gelir : 10Kr Gelir : 5Kr

Üretim: 20Kr.

Üretim: 20Kr.

55Kr

Toplam Gelir: 55Kr.Toplam Harcama: 55Kr.Toplam Üretim : 55Kr

Üretim: 10Kr. Üretim: 5Kr.

Gelir : 20Kr

Gelir : 20Kr

http://www.google.com.tr/url?sa=i&rct=j&q=sofrada+ekmek&source=images&cd=&cad=rja&docid=hIoQQY_1PFkmZM&tbnid=3gLhSd7_qAJItM:&ved=0CAUQjRw&url=http://www.sofrabezi.net/bayat-ekmek-tarifleri/kahvaltilik-bayat-ekmek-tarifi-h191.html&ei=cUbdUfH2FsfZtQbPpYHICA&bvm=bv.48705608,d.Yms&psig=AFQjCNFBpzMagWf_-PhR4iFEHsnhjS-psQ&ust=1373542275464451

http://www.google.com.tr/url?sa=i&rct=j&q=t%C3%BCketiciler&source=images&cd=&cad=rja&docid=aHBNJ364urrgVM&tbnid=K0d35rct0FQ62M:&ved=0CAUQjRw&url=http://www.haberler.com/15-mart-dunya-tuketiciler-gunu-9-4429385-haberi/&ei=3UbdUcWKFYrJsgbD_IDQCA&bvm=bv.48705608,d.Yms&psig=AFQjCNFNpwCjenUcwXa9O8rH4GY5IHjHQg&ust=1373542431740541

http://www.google.com.tr/url?sa=i&rct=j&q=sofrada+ekmek&source=images&cd=&cad=rja&docid=hIoQQY_1PFkmZM&tbnid=3gLhSd7_qAJItM:&ved=0CAUQjRw&url=http://www.sofrabezi.net/bayat-ekmek-tarifleri/kahvaltilik-bayat-ekmek-tarifi-h191.html&ei=cUbdUfH2FsfZtQbPpYHICA&bvm=bv.48705608,d.Yms&psig=AFQjCNFBpzMagWf_-PhR4iFEHsnhjS-psQ&ust=1373542275464451

16

Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYİH)

ÜRETİM = HARCAMA = GELİR = GSYİH

• Gelir Yönünden GSYH

17

Milli Gelir

GSYİH = Özel Tüketim + Tasarruf + Vergi

• Üretim Yönünden GSYH

18

Milli Gelir

http://www.google.com.tr/url?sa=i&rct=j&q=services&source=images&cd=&cad=rja&docid=17jYGciNO079YM&tbnid=ySTPMIwzaVDidM:&ved=0CAUQjRw&url=http://www.designthinkingblog.com/http:/www.designthinkingblog.com/design-thinking-is-it-different-for-services/&ei=SL3fUeTGBYOrtAa7x4DwAg&bvm=bv.48705608,d.Yms&psig=AFQjCNFNdU3gke-hOQQFwOxQjR6zWT6gQg&ust=1373703869294082

Harcamalar Yönünden GSYH

Milli Gelir

Harcamalar Yönünden GSYH

Milli Gelir

GSYİH = TÖ+ TD + YÖ+ YD + (İH-İT)

%66 %10

%4%21

%27 %29

21

GSYİH

Kaynak: TUİK

22

Büyümeye Katkılar – Harcamalar

Kaynak: TUİK

23

Ödemeler Dengesi

Kaynak: IMF, TUİK

CARİ DENGE

FİNANS DENGESİ

0

24

Neden Cari Açık Veriyoruz? ( Vereceğiz?)

Cari denge + Finans Dengesi + Rezerv Değişimleri = ?

Nedensellik Yönü

GSYİH = TÖ+ TD + YÖ+ YD + (İH-İT)

GSYİH = Özel Tüketim (TÖ )+ Tasarruf (Tas) + Vergi (V)

Toplam GELİR= Toplam HARCAMA = GSYH

Neden Cari Açık Veriyoruz? ( Vereceğiz?)

TÖ+ TD + YÖ+ YD + (İH-İT) = TÖ + Tas + V

Toplam GELİR= Toplam HARCAMA = GSYH

(İH-İT) = [V – (TD+ YD) ] + [Tas - YÖ ]

CARİ AÇIK

Devlet Bütçesi

Yatırım Tasarruf Dengesi

26

Tasarruflar

%21

27

Cari Açık

Kaynak: OECD

28

Kredi Büyümesi

29

Özel Yatırım – İthalat İlişkisi

Kaynak: TUİK

30

Kamu Borcu / GSYİH

%238

%127

%107

%90

%82

%36

http://www.google.com.tr/url?sa=i&rct=j&q=&source=images&cd=&cad=rja&docid=twkN0eS0POZjiM&tbnid=LwFhSF85v2qvGM:&ved=0CAUQjRw&url=http://www.eu.emb-japan.go.jp/&ei=0A3dUba7GJDLtAaxwoDYDA&bvm=bv.48705608,d.Yms&psig=AFQjCNFMvhap09RipZstfJ6xH9fI1jRfsw&ust=1373527878096502

http://www.google.com.tr/url?sa=i&rct=j&q=&source=images&cd=&cad=rja&docid=h3ebRCcMkV2rYM&tbnid=ZgAqlWlsTfVpDM:&ved=0CAUQjRw&url=https://colloque.inra.fr/cwm2013/Committees&ei=6g3dUauRBs_LsgaglYHoBw&bvm=bv.48705608,d.Yms&psig=AFQjCNEM2DN4aZkSpTuf4il89BtzH08paA&ust=1373527906983550

http://www.google.com.tr/url?sa=i&rct=j&q=USA+flag&source=images&cd=&cad=rja&docid=743tp7y0zxVwiM&tbnid=TMzpa0fj_4kczM:&ved=0CAUQjRw&url=http://vanetec.com/&ei=Dg7dUbymHYWRswbO6YCoCQ&bvm=bv.48705608,d.Yms&psig=AFQjCNGvhQU4Kslpd5rcYNWvisGQ3yXUjg&ust=1373527942236259

http://www.google.com.tr/url?sa=i&rct=j&q=germany+flag&source=images&cd=&cad=rja&docid=BG3yKcd0I1QTZM&tbnid=6My3IHbU9p_epM:&ved=0CAUQjRw&url=http://www.austrade.gov.au/Education/Countries/Germany/Market-profile&ei=Sg7dUaXVGNHOswao_4GYBg&bvm=bv.48705608,d.Yms&psig=AFQjCNFc4a6qtzKBgXPMnKggSp_ZojmPPQ&ust=1373528000273562

http://www.google.com.tr/url?sa=i&rct=j&q=Turkish+flag&source=images&cd=&cad=rja&docid=rl3Fl7PjuJNhuM&tbnid=vyX-Zwq22dWTIM:&ved=0CAUQjRw&url=http://www.scrum.org/Scrum-Guides&ei=fQ7dUa-BNInIswam-YCABg&bvm=bv.48705608,d.Yms&psig=AFQjCNEbcZ9_thMXxppUUjdpAIqzch10Fg&ust=1373528038180398

31

Kamu Borcu / GSYİH

32

Kamu Borcu Büyürken Küçülüyor (?)

2001178 Milyar TL

2003283 Milyar TL

2005332 Milyar TL

2007333 Milyar TL

2009442 Milyar TL

2011518 Milyar TL

2012 532 Milyar TL

33

Türkiye borçlu (mu?)Kamu Borcu/GSYH

34

Devlet Ekonomiyi Nasıl Yönetiyor?

Maliye Politikası

Para Politikası

35

Enflasyon

Kaynak: TCMB

36

Cari Açık Veriyoruz. Vereceğiz!!!

37

Enflasyon

Kaynak: TCMB

1 / 2

.000

= %

0.05

5.00

0 / 7

5.00

0.00

0 = %

0.00

7%0.05/ %0.007 = 7.5

http://www.google.com.tr/url?sa=i&rct=j&q=arcturus&source=images&cd=&cad=rja&docid=shIYsvUxWAUGlM&tbnid=b47esPKjvCv-tM:&ved=0CAUQjRw&url=http://arisechicken117.deviantart.com/art/Arcturus-153704866&ei=sCjgUcKKBMaxtAaO6YDQAw&psig=AFQjCNF1Vj8uaqxgnX-2gBykLQGAN_R09g&ust=1373731338420846

38

Hane’ye Giren Gelir (TL/AY)

0 5.000 10.000 15.000

657 TL

1.112TL

0 5.000 10.000 15.000

1.568TL

2.225TL

4.582TL

39

Ortalama İnsan

40

Yumuşak Karınlar 1 – Gelir DağılımıTürkiye

41

Yumuşak Karınlar 2- Verimlilik

42

Yumuşak Karınlar 3- İşgücü Piyasası

43

Yumuşak Karınlar 3- İşgücü Piyasası

44

Yumuşak Karınlar 4- Çalışan Gelir Artışı

45

Yumuşak Karınlar 4- Çalışan Gelir Artışı

46

Yumuşak Karın 5- Finansman Kalitesi

47

Yumuşak Karın 6- Özel Sektör Borcu

http://www.google.com.tr/url?sa=i&rct=j&q=a%C5%9F%C4%B1r%C4%B1+y%C3%BCkl%C3%BC+kamyon&source=images&cd=&cad=rja&docid=-q4-SR-PkINK6M&tbnid=3fGv5zy66relGM:&ved=0CAUQjRw&url=http://termiye.blogcu.com/ben-giderim-yol-gider-ben-giderim-yol-gider/9895646&ei=OLzjUfeJHYTwsgacuoGgBg&psig=AFQjCNF_vxwtuVgmNOMCXWo97xvXeBeNFQ&ust=1373965617236943

Öncesi:İç Borç - DevletBütçe AçıklarıKamu Borcu

Şimdi:Dış Borç –

Özel SektörCari Açık

Özel Sektör Dış Borç

Stoku

48

Yumuşak Karın 6- Risklerde Kayma

49

Yumuşak Karın 7- Büyümek İçin Dış Kaynak

50

İddia ve İspat yükümlülüğü

Camide içki içtiler!!!

Otfor bunlar Otfor!!!

Camide grup seks yaptılar!!!

HANİ KANIT

!

İspat Yükü İddia

Sahibindedir!

Tüik rakamlarla oynuyor!!

http://www.google.com.tr/url?sa=i&rct=j&q=kamera&source=images&cd=&cad=rja&docid=kEZPX_x0B7wl0M&tbnid=CJxAZ3qa2nDpEM:&ved=0CAUQjRw&url=http://www.osmankamera.com/hakkimizda.php&ei=KM7jUdW0GYjotQaeroFw&bvm=bv.48705608,d.Yms&psig=AFQjCNFCXeO6VyZ_xUffccSF2nfWDRqeyw&ust=1373970296489519

51

[email protected]

52

AppendixCari Açık Aylık

53

Cari Açık 12 Aylık

54

İnşaat Sektörü

55

Artan yatırımcı güveni ve DYY

Kaynak: ATKearney, FDI Confidence Index, 2012

56

Artan yatırımcı güveni ve DYY

%0 %50 %150%100 %200 %300%250

%0%50 %100

Economy & Finance

Murat Can - Türkiye Ekonomisi Sunumu