แผนการจัดการเรียนรูที่ 16

หนวยการเรียนรูที่ 5 สารชีวโมเลกุล ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 4 - 6

เรื่อง ไขมันและน้ํามัน เวลา 3 ช่ัวโมง

1. สาระสําคัญ/ความคิดรวบยอด

ไขมันและน้ํามัน เรียกรวมกันวา ลิพิด เปนสารอินทรียที่ประกอบดวย ธาตุคารบอน ไฮโดรเจน

และออกซิเจน ไขมันอยูในสถานะของแข็ง น้ํามันอยูในสถานะของเหลวที่ 25 OC พบไดทั้งในสัตวและพืช

ในสัตวพบในเนื้อเย่ือ ในพืชพบในสวนที่เปนเมล็ดและผล เชน เมล็ดทานตะวัน เมล็ดถ่ัว มะพราว เปนตน

2. ตัวช้ีวัด

ว 3.2 ม. 4 - 6 /8 ทดลองและอธิบายองคประกอบ ประโยชนและปฏิกิริยาบางชนิดของ

ไขมันและน้ํามัน

ว 8.1 ม.4-6/1 - ม.4-6/12

3. ผลการเรียนรูอาเซียน -

4. จุดประสงคการเรียนรู

4.1 ดานความรู (K)

1) อธิบายการเกิดไขมันและน้ํามันได

2) บอกประเภทของกรดไขมันได

3) บอกสมบัติของไขมันและน้ํามันได

4.2 ดานทักษะ/กระบวนการ (P)

1) เขียนสมการแสดงการเกิดไขมันและน้ํามนัได

4.3 คุณลักษณะ (A)

1) มีความใฝเรียนรู

2) มีความมุงมั่นในการทํางาน 3) มีจิตสาธารณะและทํางานรวมกับผูอื่นไดอยางสรางสรรค 5. สาระการเรียนรู

5.1 ไขมันและน้ํามัน

- ไขมันและน้ํามัน

- กรดไขมัน

6. สมรรถนะสําคัญ

6.1 ความสามารถในการสื่อสาร

6.2 ความสามารถในการคดิ

- ทักษะการคิดวิเคราะห

- ทักษะการคิดสรางสรรค

6.3 ความสามารถในการแกปญหา

6.4 ความสามารถในการใชทักษะชีวิต

- กระบวนการทํางานกลุม

7. คุณลักษณะอันพึงประสงค

7.1 มีวินัย

7.2 ใฝเรียนรู

7.3 มุงมั่นในการทํางาน

7.4 มีจิตสาธารณะ

8. คานิยม 12 ประการ

8.1 ใฝหาความรู

8.2 มีระเบียบ วินัย เคารพกฎระเบียบ

8.3 มีสติ รูคิด รูทํา

8.4 รูจักดํารงตนอยูโดยใชหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง

8.5 มีความเขมแข็งทั้งรางกายและจิตใจ

8.6 คํานึงถึงผลประโยชนสวนรวมมากกวาสวนตน

9. ภาระงาน/ชิ้นงาน

9.1 ตอชิ้นสวน jigsaw ลิพิด

10. กิจกรรมการเรียนรู

ช่ัวโมงท่ี 1-2 (วิธีสอนโดยการจัดการเรียนรูแบบรวมมือ : เทคนิคโตะกลม , กระบวนการกลุม , กระบวนการสืบคน)

1) ครูแบงนักเรียนออกเปนกลุม กลุมละ 3 คน คละความสามารถ โดยแตละคนมีหมายเลขประจําตัว

ตั้งแตหมายเลข 1 - 3 (คานิยม 12 ประการ , ความใฝรู ใฝเรียน , ความมีสติ รูคิด รูทํา , ความมี

ระเบียบวินัย เคารพกฎระเบียบ ,รูจักดํารงตนอยูโดยใชหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ,มี

ความเขมแข็งทั้งรางกายและจิตใจ ,เห็นแกประโยชนสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตน )

2) นักเรียนสังเกตและศึกษารายละเอียด เรื่อง ไขมันและน้ํามัน ในหนังสือเรียน แลวรวมกันสนทนา

ถึงหัวขอตอไปนี้

การเกิดไขมันและน้ํามัน

สมบัติของไขมันและน้ํามัน

ประเภทของกรดไขมัน

3) ครูใหนักเรียนแตละคนในกลุมเขียนการเกิดลิพิด สมบัติ และประเภทของกรดไขมันลงบน

กระดาษแผนเดียวกัน โดยเริ่มตนที่สมาชิกหมายเลข 1 เขียนสงตอไปใหหมายเลข 2 และ 3

ตามลําดับ เมื่อครบรอบแลวกลับมาเริ่มที่สมาชิกหมายเลข 1 ทําเชนนี้ไปเรื่อยๆ ภายในเวลา

10 นาที (คานิยม 12 ประการ , ความใฝรู ใฝเรียน , ความมีสติ รูคิด รูทํา , ความมีระเบียบวินัย

เคารพกฎระเบียบ ,รูจักดํารงตนอยูโดยใชหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ,มีความเขมแข็งทั้ง

รางกายและจิตใจ ,เห็นแกประโยชนสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตน )

4) ครูสุมเรียกกลุมและหมายเลขประจําตัวของสมาชิกภายในกลุมใหนักเรียนออกมาอภิปรายหนาชั้น

ถึงกระบวนการเกิดลิพิด สมบัติ และประเภทของกรดไขมัน

5) ครูแจงจุดประสงคการเรียนรูใหนักเรียนทราบ

6) นักเรียนแตละกลุมศึกษารายละเอียดในหนังสือเรียน เรื่อง ไขมันและน้ํามัน แลวรับชุดชิ้นสวน

เรื่อง ลิพิด เพ่ือตอเปนแผนผัง

7) ครอูธิบายการประกอบชิ้นสวน ดังนี้

- หัวหนากลุมแตละกลุมนําชิ้นสวนที่เปนสวนประกอบ ลิพิด มาตอเปนจุดเริ่มตนของแผนผัง

- สมาชิกแตละคนในกลุมรับชิ้นสวนที่เหลือจํานวนเทาๆ กัน

- สมาชิกคนแรกหยิบชิ้นสวนท่ีตนมีอยูมาตอกับชิ้นสวนลิพิด เดิมลงในผังที่เริ่มตนไวแลว

โดยชิ้นสวนที่นํามาตอตองมีความสัมพันธกัน

- ถาสมาชิกไมมีชิ้นสวนที่สัมพันธกัน ใหวางชิ้นสวนนั้นลงบนโตะ ใหสมาชิกคนตอไปเปน

ผูวางชิ้นสวนที่ตนมีอยูลงไป โดยสมาชิกที่วางชิ้นสวนที่ตอได มีสิทธิ์ที่จะหยิบชิ้นสวนของ

เพื่อนที่วางบนโตะไปใชตอในรอบตอๆ ไป

- ใหสมาชิกในกลุมทุกคนชวยกันตอชิ้นสวนแผนผัง จนไดเปนชิ้นงานที่สมบูรณ

(คานิยม 12 ประการ , ความใฝรู ใฝเรียน , ความมีสติ รูคิด รูทํา , ความมีระเบียบวินัย เคารพ

กฎระเบียบ ,รูจักดํารงตนอยูโดยใชหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ,มีความเขมแข็งท้ังรางกาย

และจิตใจ ,เห็นแกประโยชนสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตน )

ช่ัวโมงที่ 3

1) นักเรียนแตละกลุมวาดภาพชิ้นงานที่สมบูรณแลวลงในกระดาษวาดเขียน แลวนํามาติดหนาชั้น

2) ครูและนักเรียนรวมกันวิเคราะหความถูกตองของแผนผังจากชิ้นงานของนักเรียนแตละกลุม

ซึ่งควรจะไดชิ้นงาน (สามารถเพ่ิมรายละเอียดตามดุลยพินิจของครูผูสอน) ดังนี้

3) ครูสุมเรียกกลุมและหมายเลขประจําตัวของสมาชิกภายในกลุม 3 -4 กลุม ออกมารวมกันสรุป

เนื้อหาที่เรียนไปแลวหนาชั้นเรียน

4) ครูชมเชยกลุมที่ตอชิ้นสวนไดถูกตองและรวดเร็ว และตัวแทนนักเรียนที่ออกมานําเสนอผลงาน

หนาชั้นเรียน และใหกําลังใจกับกลุมที่ตองปรับปรุงการทํางาน

(การมีภูมิคุมกันในตัวที่ดี : เพื่อเปนการใหกําลังใจแกนักเรียน ทําใหอยากศึกษาแกไขจุดบกพรอง

ของตนเอง) (คานิยม 12 ประการ , ความใฝรู ใฝเรียน , ความมีสติ รูคิด รูทํา , ความมีระเบียบ

วินัย เคารพกฎระเบียบ ,รูจักดํารงตนอยูโดยใชหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ,มีความเขมแข็ง

ทั้งรางกายและจิตใจ ,เห็นแกประโยชนสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตน )

การเกดิ

กลเีซอรอล + กรดไขมัน

ป้องกันการ เหมน็หืน เติมวติามิน E เติมสาร BHT

เติมวติามิน C

ลิพ

1.ไขมันมีจดุเดอืดและจดุหลอมเหลว สูงกว่านาํมัน ไม่ละลายนํา 2.ไขมันและนํามันทปีระกอบด้วยกรด ไขมันไม่อิมตัว จะทําปฏิกริิยากบัโบรมีน 3. เมือเกบ็นานๆ จะมีกลนิเหม็น มีสาเหตุจาก

สมบัต ิ

3.1. ปฏิกิริยาไฮโดรลิซิส 3.2. ปฏิกิริยาออกซิเดชนั

ประเภท กรดไขมนั อมิตัว ไม่อมิตัว

11. สื่อการเรียนรู/แหลงเรียนรู

11.1 หนังสือเรียน เคม ีพื้นฐาน ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 4-6

12. การวัดและประเมินผล

วิธีการวัด เครื่องมือที่ใชวัด เกณฑการผาน

12.1 สังเกตพฤติกรรม - แบบสังเกตพฤติกรรมดานคุณลักษณะ

ระดับคุณภาพพอใช - แบบประเมินสมรรถนะผูเรียน

12.2 ตรวจผลงานของกลุม - แบบบันทึกการตรวจผลงานของกลุม

12.3 นักเรียนตอชิ้นสวน jigsaw ลิพิด - ชิ้นสวน jigsaw ลิพิด ผานเกณฑรอยละ 60

13. การใชหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงสูการจัดการเรียนรู

13.1 ผูสอนใชหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในการจัดกิจกรรมการเรียนรู

ประเด็น พอประมาณ มีเหตุผลที่ดี ภูมิคุมกันในตัวที่ดี

กิจกรรม

การเรียนรู

- มีการกําหนดเนื้อหาสาระ

ตามตัวชี้วัดและครอบคลุม

- จัดกิจกรรมการเรียนรูโดย

กระบวนการกลุมเพ่ือให

เหมาะสมกับวัยของผูเรียน

- จัดกิจกรรมการเรียนรูโดย

การสืบคน การอภิปราย

และการนําเสนอ เพ่ือ

เชื่อมโยงความคิดให

เหมาะสมกับผูเรียน

- จัดการเรียนรูเพ่ือเสริมสราง

คุณลักษณะอยูอยางพอเพียง

ใหกับผูเรียน

- จัดการเรียนรูเพ่ือพัฒนาการ

คิดวิเคราะหของผูเรียน

- กอนการจัดกิจกรรมการ

เรียนรู ผูสอนวางแผนการ

จัดกิจกรรมการเรียนรู

ชัดเจนและเปนลําดับ

ขั้นตอน

- มีการตรวจสอบและ

ทบทวนเนื้อหาและ

กิจกรรมการเรียนรูกอน

การจัดกิจกรรม

เวลา

- ออกแบบกิจกรรมการเรียนรู

โดยใชกระบวนการกลุม

เพ่ือใหนักเรียนสามารถทํา

กิจกรรมบรรลุวัตถุประสงค

ไดทันตามเวลา

- เพ่ือใหกิจกรรมการเรียนการ

สอนบรรลุตัวชี้วัดไดตามเวลา

ที่กําหนด

- มีการเผื่อเวลาในการทํา

กิจกรรมแตละขั้น เพื่อให

นักเรียนที่มีความสามารถ

ตางกันสามารถทํางานได

เสร็จทันตามเวลา

ประเด็น พอประมาณ มีเหตุผลที่ดี ภูมิคุมกันในตัวที่ดี

สื่อ - จัดเตรียมและใชสื่อในการจัด

กิจกรรมการเรียนการสอน

เหมาะสมกับจํานวนกลุม

นักเรียน

- เพ่ือใชเปนเครื่องมือในการจัด

กิจกรรมการเรียนรูใหบรรลุ

ตามตัวชี้วัดที่กําหนดไว

- มีสื่อการสอนเพียงพอและ

มีสํารองในกรณีที่

จําเปนตองใชเพิ่ม

- ใชสื่อที่มีอยางมีคุมคา

แหลงเรียนรู - กําหนดเนื้อหาสาระและ

กิจกรรมการเรียนรูเหมาะสม

กับแหลงเรียนรูในทองถิ่น

- เลือกใชแหลงเรียนรูใน

ทองถิ่นเหมาะสมกับผูเรียน

- มีการสํารวจทองถิ่นกอน

ที่จะนํามาจัดกิจกรรมการ

เรียนรู

เงื่อนไข

ความรู

- เทคนิคการสอน รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู

- สาระการเรียนรูตามตัวชี้วัดที่กําหนดไวในมาตรฐาน ว 3.1 ม.4-6/6

- การวัดผลประเมินผลตามสภาพจริง

- หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงและการบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงกับ

การจัดการเรียนรู

เงื่อนไข

คุณธรรม

- มีความรับผิดชอบในการปฏิบัติหนาที่สอน เขาสอนตรงเวลา ปฏิบัติหนาที่สอนเต็มเวลา

เตรียมการสอน และใบความรู/ใบงานประกอบการสอนลวงหนา

- มีความเมตตา ใหความเสมอภาค และยุติธรรมกับนักเรียนทุกคน

- มีความอดทน เสียสละ ใฝรู

13.2 ผูเรียนมีคุณลักษณะ “อยูอยางพอเพียง”

พอประมาณ มีเหตุผลที่ดี มีภูมิคุมกันในตัวท่ีดี

- นักเรียนแตละกลุมแบงหนาที่ใน

กลุมเหมาะสมกับจํานวนสมาชิก

- นักเรียนสามารถบริหารจัดการ

เวลาในการทํากิจกรรมไดสําเร็จ

ลุลวงตามวัตถุประสงค

- นักเรียนสามารถอธิบายการเกิด

ไขมันและน้ํามันได

- นักเรียนบอกประโยชนได

- นักเรียนมีการวางแผนการทํางาน

อยางรอบคอบดวยความสามัคคี

จนทําใหงานสําเร็จ

เงื่อนไขความรู

- ความรู ความเขาใจเก่ียวกับการเกิดไขมันและน้ํามัน

- ความรู ความเขาใจเก่ียวกับประเภทของกรดไขมัน

เงือนไขคุณธรรม

- มีความรับผิดชอบในหนาที่ไดรับมอบหมาย ทําชิ้นงานดวยความเรียบรอย ถูกตอง และเสร็จตามเวลา

- มีความสามัคคใีนหมูคณะ มีวินัยเปนผูนําและผูตามที่ดีขณะปฏิบัติงานรวมกัน

- รวมกิจกรรมการเรียนรู ดวยตามกระตือรือรน สนใจ ตั้งใจ และใฝเรียนรู

13.3 ผลลัพธ KPA 4 มิติ ที่เก่ียวของกับการอยูอยางพอเพียง พรอมตอการเปลี่ยนแปลงในดานตาง ๆ

ผลลัพธ สมดุลพรอมตอการเปลี่ยนแปลงในดานตาง ๆ

ดานวัตถ ุ ดานสังคม ดานสิ่งแวดลอม ดานวัฒนธรรม

ดาน

ความรู

- นักเรียนมีความรู

ความเขาใจเกี่ยวกับ

การเกิดไขมันและ

น้ํามัน

- นักเรียนมีความรู

เก่ียวกับการทํางาน

ระบบกลุม

- นักเรียนมีความรู

เก่ียวกับการวาง

แผนการทํางาน

รวมกับผูอ่ืน

- นักเรียนมีความรู

เก่ียวกับภูมิปญญา

ทองถิ่นเพ่ือ

แกปญหาและดูแล

สิ่งแวดลอม

ดานทักษะ - นักเรียนสามารถ

เขียนสมการเคมี

แสดงการเกิดไขมัน

และน้ํามันได

- นักเรียนสามารถ

ทํางานรวมกับผูอ่ืน

ในรูปแบบ

กระบวนการกลุม

- นักเรียนเลือก

แนวทางในการใช

ทรัพยากรธรรมชาติ

เหมาะสม คุมคา

บันทึกผลหลังการจัดกิจกรรมการเรียนรู

ผลการจัดการเรียนรู

1) ความรู (K)…………………………………………………………………………………………….…………………..……

……………………………………………………………………………………………………………………..….……….……

…………………………………………………………………………………………………………………………….…...……

2) ทักษะ/กระบวนการ (P)…………………………………………………………………………………………………...

.………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………….………………………

3) คานิยม/คุณลักษณะ (A)…………………………………………………….…………………………….…………………

………..………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………..…………………………………

ปญหา/อุปสรรค

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……

ขอเสนอแนะ

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………...………………………………..………….

ความเห็นของหัวหนาสถานศึกษาหรือผูที่ไดรับมอบหมาย

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………

ลงชื่อ…………………......................................

(………………………………………………….)