1916 жылғы Қазақстандағыұлт-азаттық көтеріліс

O 1916 ж. шілде айының бас кезінде

пайда болды.

O Кӛтерілістің шығу себебі әлеуметтік-

экономикалық және саяси сипаттағы

факторлар еді.

1916 жылғы Қазақстандағыұлт-азаттық көтеріліс

O Яғни отарлық езгінің соғыс кезінде

барынша күшеюі, жерді тартып алу,

орыстандыру саясаты және т.б.

O Кӛтерілістің басталуына патшаның 1916 ж.

маусымдың 25 армияның қара жұмысына

Түркістан ӛлкесінің және ішінара Сібірдің

19-дан 43-жасқа дейінгі ер-азаматтарын

шақыру жӛніндегі жарлығы түрткі болды.

1916 жылғы Қазақстандағыұлт-азаттық көтеріліс

O Шілденің басында қазақ даласында кӛп

кешікпей қарулы кӛтеріліске айналған

стихиялық бас кӛтерулер басталды.

O Ол біртіндеп ұйымдасқан сипат алды:

Торғай мен Жетісуда оның танылған

жетекшілері А. Иманов, Ә. Жанкелдин, Т.

Бокин, Б. Әшекеев, Ӛ. Саурықов басшылық

еткен ірі ошақтары пайда болды.

1916 жылғы Қазақстандағыұлт-азаттық көтеріліс

O Қазақ қоғамында патша жарлығы мен

кӛтеріліске деген кӛзқарас бір мәнді

болған жоқ: бай-феодалдардың бір

бӛлігі, жергілікті әкімшіліктің кейбір

шенеуніктері патша жарлығын қолдап,

оны орындауға шақырды.

1916 жылғы Қазақстандағыұлт-азаттық көтеріліс

O Қазақ интеллигенциясының кейбірі (Бокин, Ниязбеков, Жүнісов) жарлыққа қарсышығып, оны орындауға қарсыластықкӛрсетуге шақырса, «Қазақ» гәзетітӛңірегіндегі зиялылар (Ә. Бӛкейханов, А. Байтұрсынов, М. Дулатов және т.б.) күшібасым үкіметке қарсы шығудың халықтықырғынға ұшыратарын ескертіп, сабырсақтауға шақырды.

1916 жылғы Қазақстандағыұлт-азаттық көтеріліс

O Кӛтерілістің аса ірі ошақтары Жетісу,

Торғай болды.

O Жетісу облысында қарулы қарсыластық

шілде-тамыз айларында жаппай қарқын

алды.

1916 жылғы Қазақстандағыұлт-азаттық көтеріліс

O Патша үкіметі мұнда ірі әскери күштерді

жібере бастады.

O Қыркүйек, қазан айының басында

жетісулық кӛтерілісшілер шегініп,

Шығыс Түркістанға ӛтіп кетуге мәжбүр

болды.

1916 жылғы Қазақстандағыұлт-азаттық көтеріліс

O Торғай кӛтерілісі (басшылары А.

Иманов, Ә. Жанкелдин) 50 мыңдай

адам қамтыған ірі қозғалыс болды.

O А. Иманов кӛтерілісшілерді ондыққа,

елулікке, жүздікке, мыңдыққа бӛлді.

1916 жылғы Қазақстандағыұлт-азаттық көтеріліс

O Арнайы мергендер бӛлімшесі құрылды.

А. Иманов бас сардар болды.

O Оның жанында әскери кеңес жұмыс

істеді.

1916 жылғы Қазақстандағыұлт-азаттық көтеріліс

O Торғай облысындағы кӛтеріліс патша

үкіметі құлатылғаннан кейін ғана

тоқтады.

O 1916 ж. кӛтеріліс қазақ халқының кӛп

ғасырлық ұлт-азаттық қозғалысының

тарихында маңызды орын алды.

O Ол отарлауға және империалистік

саясатқа қарсы ӛрбіді.