Upload
theosk13
View
65
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
ΑΛΚΑΝΙΑ - ΚΟΡΕΣΜΕΝΟΙ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΕΣ
CH4 μεθάνιο CH3-CH3 αιθάνιο CH3-CΗ2-CH3 προπάνιο
ν = 1 CH4 ν = 3 C3H8ν = 2 C2H6
Κων/νος Θέος, [email protected]
CvH2v+2 v=1,2,3…
CH3CH2CH2CH3 βουτάνιο
ν = 4 C4H10
CH3CHCH3 μέθυλο-προπάνιο | CΗ3
Το βουτάνιο και το μέθυλο-προπάνιο έχουν ίδιο μοριακό τύπο και διαφορετικό συντακτικό, άρα εμφανίζουν ισομέρεια.Οι συντακτικοί τύποι διαφέρουν στη μορφή της ανθρακικής αλυσίδας, και η ισομέρεια λέγεται ισομέρεια αλυσίδας.
Κων/νος Θέος, [email protected]
Αριθμός συντακτικά ισομερών αλκανίων
Κων/νος Θέος, [email protected]
Χημικές ιδιότητες των αλκανίων
1. Καύση
CvH2V+2 + O2 → CO2 + H2Ov v+13v+1 2
CH4 + O2 → CO2 + H2O
C4H10 + O2 → CO2 + H2O
Κων/νος Θέος, [email protected]
2. Πυρόλυση
Η πυρόλυση είναι μια θερμική διαδικασία με την οποία αλκάνια που έχουν μεγάλο μοριακό βάρους μετατρέπονται σε μίγματα κορεσμένων και ακόρεστων υδρογονανθράκων μικρότερου μοριακού βάρους.Επίσης παράγονται υδρογόνο και ισομερή αλκάνια.Γίνεται απουσία αέρα, παρουσία καταλυτών σε υψηλές θερμοκρασίες 400 - 500 °CΈτσι παράγεται βενζίνη από βαριά κλάσματα του πετρέλαιου που δεν είναι τόσο χρήσιμα
Κων/νος Θέος, [email protected]
3. Αλογόνωση
Τα αλκάνια αντιδρούν κυρίως με Cl2 ή Br2 σε διάχυτο φως και αντικαθίστανται σταδιακά όλα τα υδρογόνα τους από Cl ή Βr
Για παράδειγμα το αιθάνιο σε πρώτη φάση μετατρέπεται σε χλωροαιθάνιο
+ Cl2C CH H
H H
H HC CH Cl
H H
H H
+ HCl
Κων/νος Θέος, [email protected]
CH4 + Cl2 →
Από το μεθάνιο παράγονται τέσσερα χλωροπαράγωγα
CH3Cl + HClχλωρομεθάνιο
CH3Cl + Cl2 → CH2Cl2 + HClδιχλωρομεθάνιο
CH2Cl2 + Cl2 → CHCl3 + HClτριχλωρομεθάνιο ή χλωροφόρμιο
CHCl3 + Cl2 → CCl4 + HClτετραχλωρομεθάνιο ή τετραχλωράνθρακας
Κων/νος Θέος, [email protected]
CH2=CΗ2 αιθένιο
CH3-CΗ=CH2 προπένιο
ν = 2 C2H4
ν = 3 C3H6
ν = 4 C4H8
1-βουτένιο 2-βουτένιο 2-βουτένιο μέθυλο-προπένιο
ΑΛΚΕΝΙΑ - ΑΚΟΡΕΣΤΟΙ ΥΔΡ/ΚΕΣ ΜΕ 1 ΔΙΠΛΟ ΔΕΣΜΟ
Κων/νος Θέος, [email protected]
CvH2v v=2,3…
Χημικές ιδιότητες των αλκενίων
1. Καύση
CvH2V + O2 → CO2 + H2Ov v3v 2
C2H4 + O2 → CO2 + H2O
C3H6 + O2 → CO2 + H2O
Κων/νος Θέος, [email protected]
2. Ανόρθωση του διπλού δεσμού (αντιδράσεις προσθήκης)
Τα αλκένια αντιδρούν με Η2, Br2, HX (X=Cl, Br, I), H2O και ο διπλός δεσμός γίνεται απλός
CH3-CH=CH2 + H-H → CH3-CH2-CH3
CH3-CH=CH2 + Br-Br → CH3-CHBr-CH2Br
Ni
CCl4
Τo διάλυμα Br2/CCl4 είναι κόκκινο. Το προϊόν της αντίδρασης είναι άχρωμο
Κων/νος Θέος, [email protected]
CH3-CH=CH2 + H-Βr → CH3-CH-CH3
|
Br
CH3-CH=CH2 + Η-ΟΗ →
το υδρογόνο “προτιμά”
να συνδεθεί με τον
άνθρακα που έχει
περισσότερα υδρογόνα
Κανόνας του
Μαρκονικωφ
κύριο προϊόν
CH3-CH-CH3
| ΟΗ
κύριο προϊόνΚων/νος Θέος,
3. ΠολυμερισμόςΠολλά μόρια του ίδιου αλκανίου (τα λέμε μονομερή) ενώνονται σε κατάλληλες συνθήκες πίεσης - θερμοκρασίας και σχηματίζουν ένα μεγαλομόριο το πολυμερές που έχει πολλαπλάσιο μοριακό βάρος
v CH=CH2 | → A
(-CH-CH2-)v
| A
μονομερές πολυμερές
με το γράμμα Α- συμβολίζουμε ένα από τα παρακάτω Η-, Cl-, CH3-, C6H5-
Κων/νος Θέος, [email protected]
CH≡CΗ αιθίνιο
CH3-C≡CH προπίνιο
ν = 2 C2H2
ν = 3 C3H6
Κων/νος Θέος, [email protected]
ΑΛΚΙΝΙΑ - ΑΚΟΡΕΣΤΟΙ ΥΔΡ/ΚΕΣ ΜΕ 1 ΤΡΙΠΛΟ ΔΕΣΜΟ
CvH2v-2 v=2,3…
Χημικές ιδιότητες των αλκινίων
1. Καύση
CvH2V-2 + O2 → CO2 + H2Ov v-13v-1 2
C2H2 + O2 → CO2 + H2O
C3H4 + O2 → CO2 + H2O
Κων/νος Θέος, [email protected]
2. Ανόρθωση του τριπλού δεσμού (αντιδράσεις προσθήκης)Τα αλκίνια αντιδρούν με Η2, Br2, HX (X=Cl, Br, I), H2O και ο
τριπλός δεσμός μετατρέπεται αρχικά σε διπλό και μετά σε απλό
CH3-C≡CH + H-H → CH3-CH=CH2
CH3-CBr=CHBr
Ni
CCl4
→ +H2
CH3-CH2-CH3
CH3-C≡CH + Βr-Br → +Br2
→ CH3-CBr2-CHBr2
CH3-CBr=CH2CH3-C≡CH + H-Br → +HBr → CH3-CBr2-CH3
Κων/νος Θέος, [email protected]
CΗ≡CH + H-OH → CH2=CH-ΟΗ ασταθής
CH3-C=CH2
IOH
ασταθής
Ηg, HgSO4 H2SO4
→ CH3-CH=Ο
CH3-C≡CH + Η-ΟΗ → →
Με το νερό παρουσία Hg, HgSO4, H2SO4 τα αλκίνια σχηματίζουν αρχικά ασταθείς ενώσεις (τις ενόλες) και στη συνέχεια καρβονικές ενώσεις.
Το αιθίνιο σχηματίζει την αιθανάλη και όλα τα υπόλοιπα κετόνες
Ηg, HgSO4 H2SO4
CH3-C-CH3||
O
Κων/νος Θέος, [email protected]
3. Υποκατάσταση
Τα αλκίνια που έχουν τον τριπλό δεσμό στην άκρη (1-αλκίνια) αντιδρούν με Na ή K και το υδρογόνο υποκαθίσταται από τα μέταλλα (το υδρογόνο χαρακτηρίζεται ως όξινο)
CH3-C≡CH + Νa → CH3-C≡CNa + 1/2 H2↑
Το αιθίνιο έχει δύο όξινα υδρογόνα
CH≡CH + Νa → CH≡CNa + H2↑
Κων/νος Θέος, [email protected]
CH≡CH + 2 Νa → ΝaC≡CNa + H2↑