8
Αφιέρωμα στο έργο του Κάρολου Ντίκενς «Χριστουγεννιάτικη ιστορία» Η Χριστουγεννιάτικη ιστορία είναι μια νουβέλα του Άγγλου συγγραφέα Καρόλου Ντίκενς που πρωτοδημοσιεύτηκε στις 19 Δεκεμβρίου 1843 και δημιούργησε τον μοναδικό μεγάλο χριστουγεννιάτικο μύθο της σύγχρονης λογοτεχνίας. Ήρωας του μυθιστορήματος είναι ο Εμπενίζερ Σκρουτζ, ένας ηλικιωμένος τσιγκούνης, που δεν αισθάνεται συμπόνια για κανέναν από τους ανθρώπους του περιβάλλοντός του. Στο μυαλό του οι άνθρωποι υπάρχουν μόνο για να του προσφέρουν χρήματα, ενώ απεχθάνεται τα Χριστούγεννα, καθώς θεωρεί ότι προσθέτουν ένα ακόμα χρόνο στην πλάτη του, χωρίς να τον κάνουν πλουσιότερο. Την παραμονή κάποιων Χριστουγέννων, ο Σκρουτζ δέχεται έναν απρόσκλητο επισκέπτη. Είναι το φάντασμα του νεκρού συνεργάτη του Τζέικομπ Μάρλεϊ, τσιγκούνη και μίζερου, όπως ο Σκρουτζ, που τον προειδοποιεί να αλλάξει χαρακτήρα για να μην έχει την ίδια κατάληξη με αυτόν. Στη συνέχεια, τον επισκέπτονται τα τρία φαντάσματα των Χριστουγέννων του Παρελθόντος, του Παρόντος και του Μέλλοντος και του υποδεικνύουν τα λάθη του, βοηθώντας τον να αγγίξει τη μετάνοια. Μετά την εμπειρία αυτή, ο πρώην εκμεταλλευτής Σκρουτζ αλλάζει άρδην τη συμπεριφορά του και μετατρέπεται στον μεγαλύτερο ευεργέτη της πόλης του. Το βιβλίο διατρέχουν τα δύο θέματα, που έχουν κομβική σημασία στο έργο του Ντίκενς: η κοινωνική αδικία και η συνακόλουθη φτώχεια, δύο από τα κυρίαρχα χαρακτηριστικά της βικτωριανής Αγγλίας, που βίωνε τον άκρατο καπιταλισμό της Βιομηχανικής Επανάστασης. Ο σπουδαίος άγγλος συγγραφέας το έγραψε σε μία περίοδο, που βρισκόταν και αυτός σε εξαιρετικά άσχημη οικονομική κατάσταση. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να δεθεί συναισθηματικά με τους ήρωες της ιστορίας του, δίνοντας εξαιρετική ζωντάνια στην αφήγηση. Μάλιστα, ο ίδιος έλεγε, ότι καθώς έγραφε γελούσε κι έκλαιγε ξανά και ξανά. Το βιβλίο του Ντίκενς ζέστανε τις καρδιές των ανθρώπων και συνεισέφερε στην αναζωογόνηση των Χριστουγέννων ως γιορτή αγάπης και συμπόνιας, σε μια περίοδο απόλυτης ένδειας για την εργατική τάξη της Αγγλίας. Ο ίδιος πίστευε σε μία «φιλοσοφία Χριστουγέννων», δηλαδή ότι το πνεύμα των Χριστουγέννων πρέπει να κυριαρχεί όλο τον χρόνο στις σχέσεις των ανθρώπων. Η Χριστουγεννιάτικη Ιστορία γνώρισε πολλές μεταφορές στον κινηματογράφο, στην τηλεόραση, το θέατρο και την όπερα. Ο Σκρουτζ Μακ Ντακ, ο πάμπλουτος τσιγκούνης ήρωας του Γουόλτ Ντίσνεϊ, έχει σημείο αναφοράς τον Εμπενίζερ Σκρουτζ. http://www.literature.org/authors/dickens- charles/christmas-carol/

Αφιέρωμα στον Κάρολο Ντίκενς

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Αφιέρωμα στον Κάρολο Ντίκενς

Αφιέρωμα στο έργο του Κάρολου Ντίκενς

«Χριστουγεννιάτικη ιστορία»

Η Χριστουγεννιάτικη ιστορία είναι μια νουβέλα του

Άγγλου συγγραφέα Καρόλου Ντίκενς που πρωτοδημοσιεύτηκε στις 19 Δεκεμβρίου 1843 και δημιούργησε τον μοναδικό μεγάλο χριστουγεννιάτικο μύθο της σύγχρονης λογοτεχνίας. Ήρωας του μυθιστορήματος είναι ο Εμπενίζερ Σκρουτζ, ένας ηλικιωμένος τσιγκούνης, που δεν αισθάνεται συμπόνια για κανέναν από τους ανθρώπους του περιβάλλοντός του. Στο μυαλό του οι άνθρωποι υπάρχουν μόνο για να του προσφέρουν χρήματα, ενώ απεχθάνεται τα Χριστούγεννα, καθώς θεωρεί ότι προσθέτουν ένα ακόμα χρόνο στην πλάτη του, χωρίς να τον κάνουν πλουσιότερο. Την παραμονή κάποιων Χριστουγέννων, ο Σκρουτζ δέχεται έναν απρόσκλητο επισκέπτη. Είναι το φάντασμα του νεκρού συνεργάτη του Τζέικομπ Μάρλεϊ, τσιγκούνη και μίζερου, όπως ο Σκρουτζ, που τον προειδοποιεί να αλλάξει χαρακτήρα για να μην έχει την ίδια κατάληξη με αυτόν. Στη συνέχεια, τον επισκέπτονται τα τρία φαντάσματα των Χριστουγέννων του Παρελθόντος, του Παρόντος και του Μέλλοντος και του υποδεικνύουν τα λάθη του, βοηθώντας τον να αγγίξει τη μετάνοια. Μετά την εμπειρία αυτή, ο πρώην εκμεταλλευτής Σκρουτζ αλλάζει άρδην τη συμπεριφορά του και μετατρέπεται στον μεγαλύτερο ευεργέτη της πόλης του.

Το βιβλίο διατρέχουν τα δύο θέματα, που έχουν

κομβική σημασία στο έργο του Ντίκενς: η κοινωνική αδικία και η συνακόλουθη φτώχεια, δύο από τα κυρίαρχα χαρακτηριστικά της βικτωριανής Αγγλίας, που βίωνε τον άκρατο καπιταλισμό της Βιομηχανικής Επανάστασης. Ο σπουδαίος άγγλος συγγραφέας το έγραψε σε μία περίοδο, που βρισκόταν και αυτός σε εξαιρετικά άσχημη οικονομική κατάσταση. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να δεθεί συναισθηματικά με τους ήρωες της ιστορίας του, δίνοντας εξαιρετική ζωντάνια στην αφήγηση. Μάλιστα, ο ίδιος έλεγε, ότι καθώς έγραφε γελούσε κι έκλαιγε ξανά και ξανά. Το βιβλίο του Ντίκενς ζέστανε τις καρδιές των ανθρώπων και συνεισέφερε στην αναζωογόνηση των Χριστουγέννων ως γιορτή αγάπης και συμπόνιας, σε μια περίοδο απόλυτης ένδειας για την εργατική τάξη της Αγγλίας. Ο ίδιος πίστευε σε μία «φιλοσοφία Χριστουγέννων», δηλαδή ότι το πνεύμα των Χριστουγέννων πρέπει να κυριαρχεί όλο τον χρόνο στις σχέσεις των ανθρώπων. Η Χριστουγεννιάτικη Ιστορία γνώρισε πολλές μεταφορές στον κινηματογράφο, στην τηλεόραση, το θέατρο και την όπερα. Ο Σκρουτζ Μακ Ντακ, ο πάμπλουτος τσιγκούνης ήρωας του Γουόλτ Ντίσνεϊ, έχει σημείο αναφοράς τον Εμπενίζερ Σκρουτζ. http://www.literature.org/authors/dickens-charles/christmas-carol/

Page 2: Αφιέρωμα στον Κάρολο Ντίκενς
Page 3: Αφιέρωμα στον Κάρολο Ντίκενς

Οι χαρακτήρες του έργου :

Εμπενίζερ Σκρουτζ : είναι ο βασικός χαρακτήρας του έργου. Είναι ένας

τοκογλύφος της βικτωριανής εποχής. Ο ίδιος ο συγγραφέας τον χαρακτηρίζει ως σπαγκοραμμένο, σφιχτοχέρη, τσιγκούνη, αρπαχτικό, γδάρτη, πλεονέχτη κι άπληστο. Ο Σκρούτζ εκπροσωπεί τον εγωισμό, την απληστία, τη φιλαργυρία και την αδιαφορία για τον συνάνθρωπο, όμως με την επέμβαση των φαντασμάτων μετατρέπεται σε φιλάνθρωπο.

Το φάντασμα του Μάρλεϊ : ο Μάρλεϊ όσο ζούσε ήταν ο συνέταιρος του Σκρουτζ.

Ως έφηβοι και οι δύο ήταν μαθητευόμενοι σε επιχειρήσεις και μάλιστα συνυπήρξαν σε μια επιχείρηση, πριν γίνουν επιτυχημένοι τραπεζίτες. Στο έργο μαθαίνουμε ότι πέθανε πριν 7 χρόνια και είναι το πρώτο φάντασμα που επισκέπτεται τον Σκρούτζ την παραμονή των Χριστουγέννων. Το φάντασμα του Μάρλεϊ είναι αλυσοδεμένο και εξηγεί στον Σκρουτζ ότι ο ίδιος σφυρηλατούσε σε όλη του τη ζωή αυτές τις αλυσίδες με τη ληστρική ζωή που έκανε, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να βρει την ευτυχία ούτε όσο ζούσε αλλά ούτε και στη μετά θάνατον ζωή. Προειδοποιεί τον Σκρούτζ ότι του δίνεται η ευκαιρία να σωθεί και να μην έχει την ίδια τύχη με αυτόν και γι αυτό το λόγο θα τον επισκεφθούν άλλα τρία φαντάσματα.

Μπομπ Κράτσιτ :είναι ο υπάλληλος του Σκρουτζ, που εργάζεται κάτω από άθλιες συνθήκες, γιατί ο Σκρουτζ

του επιτρέπει να ανάβει μόνον ένα ελάχιστο καρβουνάκι για θέρμανση και τον πιέζει να εργαστεί και τις αργίες. Ο μισθός του δεν αρκεί να συντηρήσει την φτωχή αλλά πλούσια σε συναισθήματα οικογένειά του και τα ρούχα του είναι φτωχικά και μπαλωμένα. Παρόλα αυτά είναι πιστός στο αφεντικό του κι εύχεται γι αυτόν την παραμονή των Χριστουγέννων. Ο Σκρουτζ, συνοδευόμενος από τα φαντάσματα, επισκέπτεται δύο φορές το σπίτι του Κράτσιτ.

Τάινι Τιμ : είναι ο μικρός κουτσός γιος του Κράτσιτ.

Για τη θεραπεία του χρειάζονται χρήματα, που όμως οι Κράτσιτ δεν έχουν. Είναι η αιτία της μεταστροφής του Σκρουτζ από τσιγκούνης και μισάνθρωπος σε φιλάνθρωπος.

Φέζγουιγκ : είναι ο εργοδότης στον οποίο μαθήτευσε ως έφηβος ο Σκρουτζ.

Είναι ο καλός εργοδότης που αντιδιαστέλλεται με τον Σκρουτζ, που είναι το πρότυπο του εκμεταλλευτή εργοδότη. Όταν τον επισκέφθηκε ο Σκρουτζ συνειδητοποίησε πόσο τον θαύμαζε, αλλά τελικά στη ζωή του ξέχασε τις αξίες και το ήθος που αντιπροσώπευε ο Φέζγουικ.

Φρεντ : ο ανηψιός του Σκρουτζ. Ενσαρκώνει τη χαρά και τη συντροφικότητα της

γιορτής των Χριστουγέννων. Κάθε χρόνο καλεί τον Σκρούτζ στο γιορταστικό τραπέζι του σπιτιού του και δεν του επιτρέπει να θεωρεί τα Χριστούγεννα σαχλαμάρες. Χαίρεται ιδιαίτερα όταν βλέπει τον θείο του να αλλάζει και να υιοθετεί τις απόψεις του για τα Χριστούγεννα.

Page 4: Αφιέρωμα στον Κάρολο Ντίκενς

Τα βασικά θέματα που διαπραγματεύεται το έργο 1. Το πνεύμα των Χριστουγέννων : το «Μια χριστουγεννιάτικη ιστορία» είναι μια αποθέωση των

Χριστουγέννων και των αξιών που εμπνέουν. Κατά την περίοδο των Χριστουγέννων οι άνθρωποι αφήνουν κατά μέρος τις διαφορές και τους εγωισμούς και γίνονται φιλάνθρωποι. Όπως για παράδειγμα ο Φρεντ, ο ανεψιός του Σκρουτζ, που αποτελεί υπόδειγμα χαράς και γιορτινής ευθυμίας και ο Φέζγουιγκ, που αποτελεί το πρότυπο της φιλίας και του γενναιόδωρου εργοδότη. Ο Τάινι Τιμ αποτελεί παράδειγμα εγκαρτέρησης αλλά και όλη η οικογένεια των Κράτσιτ είναι υποδειγματική για τις σχέσεις αγάπης που τη συνέχουν. Ο Σκρουτζ πήρε το μάθημά του καθώς αναγκάστηκε από τα φαντάσματα να συγκρίνει τις άσχημες συνέπειες της τσιγκουνιάς του πάνω στους συνανθρώπους του και στον εαυτό του με την αγάπη, την αλληλεγγύη και τη φιλανθρωπία που φέρνουν τη χαρά και την ευτυχία.

2. Η ελεύθερη βούληση των ανθρώπων και η λύτρωση : η μεγαλύτερη ευχαρίστηση που αποκομίζουμε από

το έργο είναι το ότι παρακολουθούμε τη μεταμόρφωση του Σκρούτζ από τσιγκούνη σε έναν γενναιόδωρο φιλάνθρωπο. Η μεταστροφή αυτή πραγματοποιείται χάρη στην ελεύθερη βούληση του ανθρώπου, όταν στο πέμπτο κεφάλαιο ο Σκρουτζ συνειδητοποιεί ότι όλα όσα βλέπει είναι οράματα αυτών που «ενδέχεται να γίνουν» και όχι αυτών που «σίγουρα θα γίνουν». Τότε αντιλαμβάνεται ότι έχει τη δύναμη να αλλάξει το μέλλον με τις πράξεις του παρόντος. Είναι σα να μας λέει ο συγγραφέας ότι αφού μπόρεσε και άλλαξε ο Σκρουτζ, είναι σίγουρο ότι μπορούμε να αλλάξουμε κι εμείς.

3. Κριτική στη βικτωριανή κοινωνία : ο Ντίκενς ασκεί κριτική στη βικτωριανή κοινωνία για τον εγωισμό και την

υποκρισία των ανώτερων κοινωνικών τάξεων που κρατούν στη φτώχεια την κατώτερη κοινωνική τάξη. Η βικτωριανή Αγγλία του 19ου αιώνα είναι πολύ πλούσια εξαιτίας της βιομηχανικής επανάστασης και της αποικιοκρατίας, εξακολουθεί όμως να κρατά το λαό της σε μεγάλη φτώχεια. Ο Σκρουτζ εκπροσωπεί τους

Το φάντασμα των Χριστουγέννων του παρελθόντος : το πρώτο από τα

φαντάσματα που επισκέπτεται τον Σκρουτζ και συμβολίζει τη μνήμη. Του δείχνει σκηνές του παρελθόντος, που σχετίζονται με τα Χριστούγεννα και ο στόχος του είναι να κάνει τον Σκρουτζ να μετανοήσει. Τον μεταφέρει στην παιδική του ηλικία, όταν παραμονή Χριστουγέννων κάθεται μόνος στο σχολείο και διαβάζει, ενώ όλοι οι συμμαθητές τους πήγαν στα σπίτια τους. Τον μεταφέρει στη στιγμή που ήρθε η μικρή του αδελφή, η Φαν, να τον πάρει στο σπίτι. Επίσης τον μεταφέρει στη Χριστουγεννιάτικη γιορτή στο μαγαζί του καλού εργοδότη του, Φέζγουιγκ, και στη στιγμή που η αρραβωνιαστικιά του, η Βελ, τον εγκαταλείπει εξαιτίας της φιλαργυρίας του. Στη συνέχεια τον αναγκάζει να δει την ευτυχία της Μπελ με τον σύζυγο και τα παιδιά της, γεγονός που αναστατώνει πολύ τον Σκρούτζ , που σβήνει το φάντασμα και επιστρέφει στο δωμάτιό του.

Το φάντασμα των Χριστουγέννων του παρόντος: το δεύτερο φάντασμα

που επισκέπτεται τον Σκρούτζ και συμβολίζει τη χαρά και τη φιλανθρωπία. Είναι ένας χαρούμενος γίγαντας, που μεταφέρει τον Σκρουτζ στην πόλη, όπου βλέπουν σκηνές γλεντιού αλλά και φτώχιας. Τον πηγαίνει στο σπίτι του ανεψιού του και στο σπίτι του υπαλλήλου του, του Κράτσιτ. Ο Σκρουτζ αρχίζει να συμπονά τον Τάινι Τιμ. Το φάντασμα, πριν εξαφανιστεί, θυμίζει στον Σκρουτζ τα σκληρά λόγια που έχει πει κατά καιρούς κι αυτός μετανιώνει για όσα έχει πει.

Το φάντασμα των Χριστουγέννων του μέλλοντος : το τρίτο

φάντασμα που επισκέπτεται τον Σκρουτζ συμβολίζει το θάνατο και την άποψη ότι το μέλλον δεν είναι προκαθορισμένο αλλά διαμορφώνεται από την ελεύθερη βούληση των ανθρώπων. Προκαλεί τρόμο στον Σκρουτζ , επειδή παραμένει σιωπηλό. Δείχνει στον Σκρουτζ το θάνατό του, την αρπαγή των πραγμάτων του από τους υπηρέτες του, τον τάφο του και πετυχαίνει την ολοκληρωτική μεταστροφή του Σκρουτζ τη στιγμή που αυτός αναφωνεί «Δεν είμαι ο άνθρωπος που ήμουν!»

Page 5: Αφιέρωμα στον Κάρολο Ντίκενς

άπληστους πλούσιους της βικτωριανής εποχής, ενώ ο Κράτσιτ την φτωχή εργατική τάξη.

Όταν η ένδεια και η άγνοια, τα δυο παιδιά, βγαίνουν κάτω από το ρούχο του φαντάσματος, ο Ντίκενς στέλνει το μήνυμα στους αναγνώστες του, ότι θα πρέπει να βοηθούν αυτούς που βρίσκονται σε ένδεια και να προσέχουν την άγνοια τόσο στον εαυτό τους όσο και στους άλλους.

Η Χριστουγεννιάτικη ιστορία είναι μια αλληγορία . Με το έργο του αυτό ο Ντίκενς θέλει να δείξει ότι οι εγωιστές

και απαθείς άνθρωποι μπορούν να αλλάξουν και να γίνουν φιλάνθρωποι και κοινωνικά ευαίσθητοι. Με τη βοήθεια της μνήμης ο Σκρουτζ μεταφέρεται στο παρελθόν τότε που ένιωθε αλληλέγγυος με τους συνανθρώπους του, πριν ακόμη μετατραπεί σε έναν σκληρόκαρδο τσιγκούνη. Με τη μεσολάβηση των φαντασμάτων ο Σκρουτζ αποκτά ενσυναίσθηση και κατανοεί τους λιγότερο από αυτόν τυχερούς ανθρώπους, όπως ο Τάινι Τιμ και ο Γκράτσιτ, ο υπάλληλός του. Στη Χριστουγεννιάτικη ιστορία του ο Ντίκενς μας υπενθυμίζει τις αξίες που συνδέονται με τα Χριστούγεννα, όπως η γενναιοδωρία, η ευγένεια και η αγάπη για τον συνάνθρωπο και προτείνει μια σαφώς πιο σύγχρονη αντίληψη για τα Χριστούγεννα. Από πολλούς θεωρείται µάλιστα ότι η σηµερινή αντιµετώπιση των Χριστουγέννων ως µιας «κοσμικής» οικογενειακής γιορτής µε κύρια χαρακτηριστικά το φαγητό, το ποτό, τον χορό, τα παιχνίδια και την εν γένει γενναιόδωρη διάθεση σε αντίθεση µε τον έντονα θρησκευτικό χαρακτήρα, ο οποίος κυριάρχησε στα τέλη του 18ου και στις αρχές του 19ου αιώνα, οφείλεται εν πολλοίς στο έργο του Ντίκενς. Αυτός επανέφερε την εποχική ευθυµία ύστερα από την απαγόρευση των – σχετικών µε τα Χριστούγεννα – «παγανιστικών τελετουργικών» που είχε επιβάλει η εξουσία των Πουριτανών τον 17ο αιώνα στον αγγλόφωνο κόσµο επηρεάζοντας αποφασιστικά αυτόν καθαυτόν τον εορτασµό στις χώρες της ∆ύσης

Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΣΚΡΟΥΤΖ ΣΤΟΥΣ ΒΙΒΛΙΟΦΑΓΟΥΣ

Ποιο πράγμα ήταν για εσάς ήταν το πιο σημαντικό στο παρελθόν; Τι είναι σημαντικό για σας τώρα; Στο παρελθόν το πιο σημαντικό πράγμα για μένα ήταν τα λεφτά. Τώρα όμως το πιο σημαντικό πράγμα είναι η υγεία του μικρού Τιμ, το να γίνει καλά και να ξαναπερπατήσει. Για ποιο γεγονός του παρελθόντος λυπάστε περισσότερο και γιατί; Αυτό για το οποίο λυπάμαι περισσότερο είναι το ότι εξαιτίας της τσιγκουνιάς μου έχασα την αρραβωνιαστικιά μου, που με άφησε, επειδή είχα αλλάξει πάρα πολύ από την εποχή της γνωριμίας μας και είχα αρχίσει να γίνομαι φιλάργυρος Τι συμβουλή θα δίνατε στους άλλους, κ. Σκρουτζ, με βάση τη δική σας εμπειρία; Η συμβουλή μου είναι να αγαπάτε τα Χριστούγεννα και να τιμάτε το πνεύμα τους όλη τη χρονιά, δηλαδή να είστε φιλάνθρωποι και να μη τσιγκουνεύεστε το χρήμα προκειμένου να χαρίσετε την ευτυχία στους συνανθρώπους σας Οι ρεπόρτερς του Α1, Α2

κ. Σκρουτζ, κάποτε ήσασταν γνωστός ως ένας σπαγκοραμμένος, σφιχτοχέρης, τσιγκούνης, αρπαχτικός, γδάρτης, πλεονέχτης κι άπληστος γερο αμαρτωλός! Πώς θα περιγράφατε τον εαυτό σας τώρα; Τι θα λέγατε ότι προκάλεσε αυτή την αλλαγή; Τώρα πλέον άλλαξα χαρακτήρα, έγινα πιο χαρούμενος, πιο κεφάτος, δε με πειράζει να «σπαταλώ» χρήματα για τους συνανθρώπους μου και πλέον μου αρέσει να βοηθάω τους ανθρώπους. Πιστεύω πως μετά την εμφάνιση των τριών πνευμάτων άλλαξα τρόπο ζωής. Έγινα πιο αισιόδοξος, πιο γενναιόδωρος και όλα αυτά έγιναν σε μια νύχτα

Page 6: Αφιέρωμα στον Κάρολο Ντίκενς

Η βικτωριανή εποχή (1837-1901) Στα χρόνια της Βικτωρίας η χώρα της έφθασε στη μέγιστη ακμή και όπως λεγόταν ο ήλιος της βρετανικής αυτοκρατορίας δεν έδυε ποτέ. Η πατρίδα της γνώρισε σταθερότητα, παρά τις κραυγαλέες κοινωνικές ανισότητες, σε μία Ευρώπη, όπου κυριαρχούσε η ανασφάλεια. Η δημοκρατία διευρύνθηκε με την είσοδο στο εκλογικό παιγνίδι όλου του ανδρικού πληθυσμού, ενώ σταδιακά διαμορφώθηκε η σχέση ηγεμόνα και πολιτικής εξουσίας: «Ο βασιλιάς βασιλεύει και δεν κυβερνά». Η Βικτωρία έκανε τη μοναρχία σεβαστή, εξασφαλίζοντας τη μακροημέρευσή της, όχι ως πολιτικής δύναμης, αλλά ως πολιτικού θεσμού. Κορυφαίοι σύμβουλοί της, όπως οι Ντισραέλι, Γλάδστων και Πάλμερστον, αναδείχθηκαν μεγάλοι πολιτικοί άνδρες και κυβέρνησαν τη χώρα. Η επιστημονική και τεχνολογική πρόοδος στην εποχή της υπήρξε κολοσσιαία, με την κορύφωση της Βιομηχανικής Επανάστασης. Ο Δαρβίνος άλλαξε την άποψη που βλέπουμε τη ζωή, η ιατρική προόδευσε ραγδαία, η τέχνη της φωτογραφίας εξαπλώθηκε, η βιομηχανία ποδηλάτων γνώρισε μεγάλες δόξες, ο κινηματογράφος και το αυτοκίνητο έκαναν δειλά την εμφάνισή τους περί τα τέλη της βασιλείας της. Κορυφαία ονόματα της πέννας, όπως οι Ντίκενς, Λιούις Κάρολ, Κίπλινγκ, Τένισον, Λιούις Στίβενσον, οι αδελφές Μπροντέ, απαθανάτισαν με τα έργα τους την εποχή της και προείδαν το μέλλον, όπως ο Γουέλς. Το μυθιστόρημα, ως είδος, γίνεται η ηχώ της εκμετάλλευση των αδυνάτων, την εξαθλίωσή τους και της εξώθησής τους σε βίαιες κοινωνικές αναταραχές, οι οποίες κορυφώνονται στα 1840, καθώς ενσωματώνει τα θύματά της βιομηχανικής ανάπτυξης στον λογοτεχνικό κόσμο. O Ντίκενς είναι αναμφίβολα ο εισηγητής τού κοινωνικού μυθιστορήματος, με σκοπούς ηθικοδιδακτικούς. Όλο το έργο του είναι μια επίκληση στην καλοσύνη και στη γενναιοψυχία, μια πρόσκληση για την εφαρμογή της θείας εντολής «Αγαπάτε αλλήλους». Ακόμη και ο εκ των ιδρυτών του επιστημονικού σοσιαλισμού Κάρολος Μαρξ ζήτησε καταφύγιο στο Λονδίνο, όπου άφησε τα εγκόσμια και το μνημείο του στο Χάιγκεϊτ αποτελεί ένα από τα αξιοθέατα του Λονδίνου. Πίστευε ακράδαντα ότι η σοσιαλιστική επανάσταση θα ξεκινήσει από τη Μεγάλη Βρετανία.

Το 1837 ανέβηκε στο θρόνο της Μεγάλης Βρετανίας η 18χρονη Αλεξαντρίνα Βικτωρία. Μία πεισματάρα, σκυθρωπή, αγέλαστη, σεμνότυφη γυναίκα, με εννέα παιδιά και γερμανό σύζυγο, που κυβέρνησε για 64 χρόνια (όσο κανένας άλλος βρετανός μονάρχης) και σηματοδότησε την εποχή της, που έμεινε στην ιστορία ως βικτωριανή εποχή. Έναν όρο, που χρησιμοποιούμε σήμερα για να χαρακτηρίσουμε τις παρωχημένες ηθικές αξίες και την υποκρισία. Στους νεώτερους το όνομά της φέρνει την κακή ανάμνηση στους λαούς που γνώρισαν την αποικιοκρατία των Βρετανών. Ο σταθμός Βικτώρια στον υπόγειο σιδηρόδρομο του Λονδίνου και οι περίφημοι καταρράκτες Βικτώρια στην Αφρική είναι δύο σημεία του κόσμου, όπου το όνομά της επιζεί. Για όσους, όμως, από τους συμπατριώτες της έχουν μνήμη, η εποχή της σημαίνει πολλά.

Page 7: Αφιέρωμα στον Κάρολο Ντίκενς

1830 : εφεύρεση της ατμομηχανής

1838 : εφεύρεση της φωτογραφικής μηχανής

1842: τα πρώτα ορυχεία και η παιδική εργασία

1843 : η πρώτη χριστουγεννιάτικη κάρτα

1878 : εφεύρεση της λάμπας

1891 : θεσπίζεται η δωρεάν εκπαίδευση

Η βικτωριανή εποχή (1837-1901)

Page 8: Αφιέρωμα στον Κάρολο Ντίκενς

Ο Κάρολος Ντίκενς ήταν γιος του Τζον Ντίκενς, δημοσίου υπαλλήλου με μικρό μισθό, που ποτέ δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί στα έξοδά του. Όταν τέλος οι δανειστές του τον κυνήγησαν και τον έριξαν στη φυλακή για τα χρέη του, ο νεαρός Κάρολος πληγώθηκε τόσο βαθιά, ώστε πήρε την απόφαση να αγωνιστεί για να γλυτώσει από τη φτώχεια και τα χρέη. Σε ηλικία δεκαπέντε ετών αναγκάστηκε να διακόψει το σχολείο και να εργαστεί σε εργοστάσιο βερνικιών για να συντηρήσει την οικογένειά του. Από την περιπέτεια αυτή άντλησε πολύτιμες εμπειρίες για το κατοπινό του έργο. Μια απροσδόκητη κληρονομιά ήρθε να βγάλει τον Τζον Ντίκενς από την φυλακή και να απαλλάξει τον Κάρολο από τη δουλειά που μισούσε. Αφού πήγε άλλον ένα χρόνο στο σχολείο, έπιασε δουλειά στο γραφείο ενός δικηγόρου. Κι αυτή η δουλειά δεν του άρεσε, γι' αυτό έμαθε στενογραφία και έγινε ανταποκριτής εφημερίδος. Κανείς άλλος ανταποκριτής στο Λονδίνο δεν μπορούσε να συγκριθεί με τον Κάρολο Ντίκενς στην ακρίβεια και στην ταχύτητα των ειδήσεων. Στις διαθέσιμες ώρες του έγραφε διηγήματα, βάζοντας μέσα τα πρόσωπα που γνώριζε, τους ανθρώπους που συναντούσε στο δρόμο και τους τύπους που δημιουργούσε με τη γόνιμη φαντασία του, εμφυσώντας στον καθένα τη γνώριμη πνοή του Ντίκενς. Το πρώτο του έργο, με τίτλο "Σκιαγραφήματα του Μποζ", τυπώθηκε το 1836. Το Μάρτιο του 1836 κυκλοφόρησαν τα "Χαρτιά του Πίκγουικ", που έγιναν ανάρπαστα από το αναγνωστικό κοινό. Μετά εκδόθηκε ο "Όλιβερ Τουίστ", εμπνευσμένος από όσα είχε δει και γνωρίσει ο Ντίκενς στις περιοδείες του ως ανταποκριτής εφημερίδος. Κατά τη διάρκεια των πρώτων αυτών επιτυχιών του, ο Ντίκενς είχε παντρευτεί την Αικατερίνη Χόγκαρθ και η οικογένειά του μεγάλωσε με γοργό ρυθμό καθώς απέκτησε εννέα παιδιά. Τα οικονομικά του επίσης βελτιώθηκαν πολύ και συνεχώς άλλαζε σπίτι, το ένα πιο μεγάλο από το άλλο. Η δημοτικότητα του Ντίκενς μεγάλωνε κι αυτή. Έγινε γνωστός στην Αμερική όσο ήταν και στην Αγγλία. Το 1842 διέσχισε τον Ατλαντικό και οι Αμερικανοί τον υποδέχθηκαν με τον χαρακτηριστικό ενθουσιασμό τους. Κι όμως, του νεαρού Ντίκενς οι Αμερικανοί τού φάνηκαν ακαλλιέργητοι και θορυβώδεις, μασούσαν καπνό, είχαν δούλους και δεν σέβονταν την ξένη πνευματική ιδιοκτησία. Δεν δίστασε καθόλου να εκφράσει τις απόψεις του και γυρίζοντας στην Αγγλία έγραψε τις όχι και τόσο κολακευτικές εντυπώσεις από την Αμερική στα "Αμερικάνικα Σημειώματα" (1842) και στο "Μάρτιν Τσάζλγουϊτ" (1843-1844). Το 1843 είχε εκδώσει τα "Χριστουγεννιάτικα Κάλαντα" που γνώρισε πολύ μεγάλη επιτυχία, ενώ αργότερα ακολούθησε ο "Δαβίδ Κόπερφιλντ". Ο "Δαβίδ Κόπερφιλντ" (1849-1850) είναι σχεδόν η αυτοβιογραφία του Ντίκενς. Στο έργο αυτό απαθανατίζει τον πατέρα του στο πρόσωπο του κ. Μικόμπερ, και τον εαυτό του στο πρόσωπο του Δαβίδ. Το 1860-1861 εξέδωσε σε σειρές τις "Μεγάλες Προσδοκίες". Το 1867 μια πολύ δελεαστική προσφορά από την Αμερική τον έκανε να διασχίσει πάλι τον Ατλαντικό. Το 1868 ο Ντίκενς επέστρεψε στην Αγγλία και δύο χρόνια αργότερα, το 1870, πέθανε στο Ρότσεστερ. Η σορός του τάφηκε στο Αββαείο του Γουεστμίνστερ.

Ο Κάρολος Ντίκενς υπήρξε ένας από τους πιο διάσημους Άγγλους

μυθιστοριογράφους. Θεωρείται ένας από τους καλύτερους συγγραφείς της Βικτωριανής Εποχής (19ος αιώνας). Η δημοτικότητά του ποτέ δεν μειώθηκε στη διάρκεια της ζωής του και σήμερα ακόμη η εκτίμηση για το έργο του είναι πολύ υψηλή. Πολλά από τα μυθιστορήματά του, με το έντονο ενδιαφέρον που παρουσίαζαν για την κοινωνική μεταρρύθμιση, εμφανίστηκαν αρχικά στα περιοδικά σε συνέχειες. Η συνεχής δημοτικότητα των μυθιστορημάτων και των μικρών ιστοριών του είναι τέτοια που δε σταμάτησαν ποτέ να εκδίδονται. Ο Κάρολος Ντίκενς ήταν γιος του Τζον Ντίκενς, δημοσίου υπαλλήλου με μικρό μισθό, που ποτέ δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί στα έξοδά του. Όταν τέλος οι δανειστές του τον κυνήγησαν και τον έριξαν στη φυλακή για τα χρέη του, ο νεαρός Κάρολος πληγώθηκε τόσο βαθιά, ώστε πήρε την απόφαση να αγωνιστεί για να γλυτώσει από τη φτώχεια και τα χρέη.

Το αφιέρωμα αυτό έγινε από τα τμήματα Α1 και Α2 του 1ου Γυμνασίου Τούμπας

κατά τη σχολική χρονιά 2012-2013 Υπεύθυνη καθηγήτρια: Προκοπίου Κατερίνα