วจวภาค

โครงรางเนอหาสาระ

• โครงสรางทงหมดของวจวภาค ซงรวมถง นาม, อพพยศพท, อาขยาต, กตก, สมาส และ ตทธต

• ความหมายขององคประกอบตางๆในวจวภาค และโครงสรางยอยของแตละองคประกอบ

บาลไวยกรณ

วจวภาค

นาม

อพพยยศพท

อาขยาต

กตก

สมาส

ตทธต

อกขรวธ

สมญญาภธาน

สนธ

วากยสมพนธ ฉนทลกษณ

วจวภาค

นาม อพพยยศพท

อาขยาต กตก สมาส ตทธต

นาม ๗

• นามศพท ประกอบดวย นามนาม (คน, สตว, สงของ), คณนาม (แสดงลกษณะของนาม) และ สพพนาม (ค าแทนชอนาม) • ลงค (ค าทบงถงเพศของนามนาม) • วจนะ (ค าบอกจ านวนนามนาม) • วภตต (ค าแจกรปนามศพทเพอใหทราบถงลงค และ วจนะ) • การนต (สระทสดศพท ใชในการแจกนามศพทดวยวภตต) • สงขยา (ค านบจ านวนนามนาม) • สพพนาม (ค าแทนชอนาม หรอบอกวาใกลหรอไกล)

วจวภาค

นาม

นามศพท

ลงค

วจนะ

วภตต

การนต

สงขยา

สพพนาม

อพพยยศพท อาขยาต กตก สมาส ตทธต

อพพยศพท ๓

อพพยศพท คอ ศพททแจกดวยวภตตเหมอนนามนามไมได คงรปอยอยางเดม ม ๓ ประเภทดงน • อปสค ใชน าหนานามนามและกรยา ใหวเศษยงขน

• นบาต ใชลงในนาม หรอกรยา บอกอาลปนะ, กาล, ท, ปรจเฉท, อปไมย, ปฏเสธ, ความไดยนเลาลอ, ความปรกป, ความถาม, ความรบ, ความเตอน เปนตน • ปจจย ใชลงทายนามศพท เปนวภตตบาง ลงทายธาตเปนกรยาบาง

วจวภาค

นาม

นามศพท

ลงค

วจนะ

วภตต

การนต

สงขยา

สพพนาม

อพพยยศพท

อปสค

นบาต

ปจจย

อาขยาต กตก สมาส ตทธต

อาขยาต ๘ อาขยาต คอ ศพทกลาวกรยา ประกอบดวย • วภตต เครองหมายใหร กาล, บท, วจนะ, บรษ ม ๑๒ วภตต

• กาล เวลาการกระท าของกรยานนๆ

• บท ฝาย หรอสวนแหงวภตต

• วจนะ วภตตบอกจ านวนนามนามทเปนประธาน

• บรษ ชนของกรยาอาขยาต เลงถงบรษสพพนาม

• ธาต วภตตทบอกกาล, บท, วจนะ, บรษ และปจจยทบอกวาจก

• ปจจย ใชประกอบวาจก ๕

• วาจก ธาตทประกอบดวย วภตต, กาล, บท, วจนะ, บรษ, ปจจย

วจวภาค

นาม

นามศพท

ลงค

วจนะ

วภตต

การนต

สงขยา

สพพนาม

อพพยยศพท

อปสค

นบาต

ปจจย

อาขยาต

วภตต

กาล

บท

วจนะ

บรษ

ธาต

ปจจย

วาจก

กตก สมาส ตทธต

กตก

กรยากตก (ใชในพากย เหมอนกรยาอาขยาต)

• กาล เวลาการกระท าของกรยากตกนนๆ • ปจจย เปนเครองหมายกาล, วาจก • วาจก วาจกกรยากตก ๕

นามกตก (กตกทเปนนามนาม, คณนาม)

• สาธนะ ศพททส าเรจมาแตรปวเคราะห • ปจจย ม ๓ หมวด ๑๔ ตว

• วเคราะห ตงวเคราะห แปลวเคราะห

วจวภาค

นาม

นามศพท

ลงค

วจนะ

วภตต

การนต

สงขยา

สพพนาม

อพพยยศพท

อปสค

นบาต

ปจจย

อาขยาต

วภตต

กาล

บท

วจนะ

บรษ

ธาต

ปจจย

วาจก

กตก

กรยากตก

กาล

ปจจย

วาจก

นามกตก

สาธนะ

ปจจย

วเคราะห

สมาส ตทธต

สมาส ๗ สมาส คอ นามศพทตงแต ๒ ขนไป ยอเขาเปนบทเดยวกน • กมมธารยสมาส ๖ นามนามเปนประธาน คณนามเปนวเสสนะ

• ทคสมาส ๒ สงขยาน าหนากมมธารยสมาส

• ตปปรสสมาส ๖ นามศพทม อ วภตต ยอเขาบทเบองปลาย

• ทวนทวสมาส ๒ นามนาม ๒ ศพทยอเขาเปนบทเดยว

• เอกเสสสมาส ๒ ทวนทวสมาสหลายๆศพทยอเขากน

• อพยยภาวสมาส ๒ สมาสทมอปสค หรอนบาตอยหนา • พหพพหสมาส ๕ สมาสอยางหนงมบทอนเปนประธาน

วจวภาค นาม

นามศพท

ลงค

วจนะ

วภตต

การนต

สงขยา

สพพนาม

อพพยยศพท อปสค

นบาต

ปจจย

อาขยาต

วภตต

กาล

บท

วจนะ

บรษ

ธาต

ปจจย

วาจก

กตก

กรยากตก

กาล

ปจจย

วาจก

นามกตก

สาธนะ

ปจจย

วเคราะห

สมาส

กมมาธารยสมาส

ทคสมาส

ตปปรสสมาส

ทวนทวสมาส

เอกเสสสมาส

อพพยภาวสมาส

พหพพหสมาส

ตทธต

ตทธต ๓

ตทธต คอ ปจจยหมหนง ใชแทนศพท เพอเปนประโยชนเกอกลแกเนอความยอ • สามญญตทธต ๑๓ • ภาวตทธต • อพพยตทธต

วจวภาค

นาม

นามศพท ลงค

วจนะ

วภตต

การนต

สงขยา

สพพนาม

อพพยศพท

อปสค

นบาต

ปจจย

อา ขยาต

วภตต

กาล

บท

วจนะ

บรษ

ธาต

ปจจย

วาจก

กตก

กรยากตก

กาล

ปจจย

วาจก

นามกตก

สาธนะ

ปจจย

วเคราะห

สมาส

กมมาธารยสมาส

ทคสมาส

ตปปรสสมาส

ทวนทวสมาส

เอกเสสสมาส

อพพยภาวสมาส

พหพพหสมาส

ตทธต

สามญญตทธต

ภาวตทธต

อพพยตทธต

ศกษาภาษาบาลเพมเตม ไดท www.buddhabucha.net/pali