ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑΘΕΜΑ:

«Η ΠΟΛΗ ΜΑΣ Ο ΒΟΛΟΣ»

Α3

2ο ΤΕΤΡΑΜΗΝΟ

2014-2015

Η πόλη μας ο Βόλος. Η ιστορία της πόλης, η

οικονομική και πνευματική δραστηριότητα στο

παρελθόν και σήμερα, τα σημαντικότερα αξιοθέατα.

Βόλος

Πόλη της Θεσσαλίας

Χτισμένη στον Παγασητικό κόλπο

Έχει ένα από τα σημαντικότερα λιμάνια

Προέλευση ονόματος

Βόλος αποδίδεται σε παραφθορά του αρχαίου ονόματος Ιωλκός (Ιωλκός > Γιωλκός > Γώλος > Βώλος ή Βόλος)

Βόλος προήλθε από το όνομα Φόλος που κατά την μυθολογία ήταν πλούσιος γαιοκτήμονας της περιοχής.

Προέλευση ονόματος

Η λέξη Βώλος ή Βόλος προέρχεται από την σλαβική θεότητα "Βόλος" ή "Βέλες" και είναι αντίστοιχη της ελληνικής αρχαίας θεότητας Δήμητρα, όπως και λεγόταν η πόλη παλιότερα - "Δημητριάδα".

Η ονομασία Βόλος είναι παραφθορά της ιταλικής λέξης golfo, που σημαίνει κόλπος.

Μυθολογία

Το Πήλιο λοιπόν κατά την Ελληνική μυθολογία ήταν η θερινή κατοικία των θεών και πατρίδα των Κενταύρων. Παρουσιάζονταν με το μισό κορμί τους

ανθρώπινο και το άλλο μισό αλογίσιο. Η μισή τους ύπαρξη αθάνατη, η άλλη

μισή θνητή. Είχαν χαρακτήρα βίαιο και επιθετικό και

είχαν αδυναμία στο κρασί και στις γυναίκες.

Κένταυρος

Χείρωνας Ο πιο σοφός και ήσυχος

από τους Κενταύρους . Ζούσε σε μία σπηλιά του

Πηλίου. Εξασκούσε το επάγγελμα

του δασκάλου – παιδαγωγού.

Γνώριζε τα πάντα και ήταν άριστος κυνηγός.

Γιάτρευε πληγές με βότανα και δίδαξε στον πρώτο γιατρό των ανθρώπων, τον Ασκληπιό, την ιατρική τέχνη.

Αργοναυτική Εκστατεία

Αργώ

Στο Πήλιο επίσης οργανώθηκε από τον Ιάσωνα και πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή των πιο ξακουστών ηρώων της αρχαίας Ελλάδας η Αργοναυτική εκστρατεία.

Ιστορία Η περιοχή του Βόλου, η

αρχαία Μαγνησία, συγκαταλέγεται ανάμεσα στις πρώτες περιοχές που κατοικήθηκαν στον ελλαδικό χώρο.

Οι οικισμοί που ανακαλύφθηκαν στα κοντινά χωριά Σέσκλο και Διμήνι χρονολογούνται από την 7η χιλιετία π.Χ.

Πολιτισμική παρουσία στον χώρο συνεχίζεται αδιάκοπη μέχρι σήμερα.

Στα Αρχαία Χρόνια

Η ευρύτερη περιοχή του Βόλου συγκεντρώνει μερικές από τις σημαντικότερες νεολιθικές θέσεις ολόκληρης της Βαλκανικής χερσονήσου.

Οι αρχαιολογικές έρευνες έχουν φέρει στο φως σαράντα περίπου νεολιθικούς οικισμούς (7η–8η χιλιετία π.Χ.).

Οι σημαντικότεροι νεολιθικοί οικισμοί ανακαλύφθηκαν στις αρχές του 20ου αι.  Σέσκλο Διμήνι.

Σέσκλο

Διμήνι

Μυκηναϊκή περίοδος

Στην μυκηναϊκή περίοδο χρονολογείται η ίδρυση της Ιωλκού, σημαντικού οικονομικού και πνευματικού κέντρου της περιοχής, που συνδέεται άμεσα με τον ξακουστό μύθο της Αργοναυτικής εκστρατείας.

Μυκηναϊκές θέσεις:Στον λόφο των Αγίων ΘεοδώρωνΠευκάκια

Δημητριάδα

Το 293/292 π.Χ. ο βασιλιάς της Μακεδονίας Δημήτριος ο Πολιορκητής ίδρυσε στα Πευκάκια την πόλη Δημητριάδα.

Αποτέλεσε ισχυρό στρατιωτικό σταθμό και ορμητήριο των Μακεδόνων.

Εξελίχτηκε σε σημαντικό εμπορικό κέντρο κατά την περίοδο από το 217 έως το 168 π.Χ.

Από τα πρωτοχριστιανικά έως τα μεταβυζαντινά χρόνια Σημαντικότερα κέντρα της

παλαιοχριστιανικής και βυζαντινής Θεσσαλίας: Δημητριάδα Φθιώτιδες Θήβες, σημερινή Νέα Αγχίαλο

Το 1204, μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους, η Δημητριάδα δόθηκε στους Μελισσηνούς, ονομαστή βυζαντινή οικογένεια.

Τον 14ο αι., συναντάται για πρώτη φορά το τοπωνύμιο Βόλος.

Το 1423 το κάστρο των Παλαιών έπεσε στα χέρια των Οθωμανών.

Τότε οι χριστιανοί κάτοικοι άρχισαν να εγκαταλείπουν τις παραλιακές περιοχές και να μεταναστεύουν στα υψώματα του Πηλίου.

Τουρκοκρατία

Η οικονομική και πνευματική δραστηριότητα της περιοχής μεταφέρθηκε στο Πήλιο.

Το Πήλιο εξελίχθηκε σε ένα από τα σημαντικότερα πρωτοβιομηχανικά και πνευματικά κέντρα του ελλαδικού χώρου.

Το κάστρο του Βόλου ήταν αποκλειστικός χώρος των Οθωμανών, απαγορεύονταν οι χριστιανοί.

Κατά την ελληνική επανάσταση του 1821, τα χωριά του Πηλίου πήραν το μέρος των επαναστατών, αλλά οι Τούρκοι κατόρθωσαν, με την βία, να καταστείλουν την εξέγερση μέσα σε έναν χρόνο (1822).

Η σημερινή πόλη του Βόλου άρχισε να κτίζεται έξω από το παλιό κάστρο λίγο μετά το 1830.

Στα νεότερα χρόνια

Mε βασιλικό διάταγμα της 31ης Μαρτίου 1883 ιδρύθηκε ο Δήμος Παγασών, ο προκάτοχος του σημερινού Δήμου Βόλου.

Η ανάπτυξη της νέας πόλης ήταν ραγδαία, εξαιτίας: Η βιοτεχνική και γεωργική παράδοση

του Πηλίου Το λιμάνι Τα παροικιακά κεφάλαια

Το 1886, ολοκληρώθηκε η σιδηροδρομική σύνδεση του Βόλου με τη Λάρισα και την Καλαμπάκα.

Το 1895 επίσης, άρχισε την λειτουργία της η σιδηροδρομική γραμμή Βόλου–Λεχωνίων

Σύγχρονη εποχή

Η βιομηχανική ανάπτυξη που γνώρισε ο Βόλος έως τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια σταμάτησε, μεγάλα εργοστάσια έπαψαν να λειτουργούν, όπως:καπνοβιομηχανία Ματσάγγουσιδηρουργίες Γκλαβάνηυφαντουργία Παπαγεωργίου

Σήμερα, στην περιοχή εξακολουθούν να λειτουργούν ορισμένες μεγάλες βιομηχανικές μονάδες, όπως:εργοστάσιο «Όλυμπος»ΑΓΕΤ «Ηρακλής»«Χαλυβουργία Ελλάδος»η COCA COLA Τρία Έψιλον (3Ε)ΕΨΑμπισκότα ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ

Πανεπιστήμιο ΘεσσαλίαςΤο 1984 ιδρύθηκε το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας με έδρα τον Βόλο και σχολές ή τμήματα σε όλες τις θεσσαλικές πόλεις.Δέχτηκε τους πρώτους φοιτητές το 1989.

.

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Σύμφωνα με το ιδρυτικό διάταγμα το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας περιελάμβανε τα ακόλουθα τμήματα:

Τμήμα Γεωπονίας, Φυτικής και Ζωικής Παραγωγής

Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού

Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης

Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών

Τμήμα Χωροταξίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης

Πανθεσσαλικό ΣτάδιοΤο 2004, ο Βόλος έγινε «ολυμπιακή πόλη», αφού φιλοξένησε ορισμένους αγώνες ποδοσφαίρου στα πλαίσια των Ολυμπιακών Αγώνων.

Το Ανώτερο Παρθεναγωγείο Βόλου Συστάθηκε το 1908 Με πρωτοβουλία του γιατρού και

δημοτικού συμβούλου Δημητρίου Σαράτση.

Στόχος τουη παροχή ανώτερης μόρφωσης στα

κορίτσια των μεσαίων στρωμάτων που είχαν τελειώσει το δημοτικό.

Διευθυντής και ψυχή του Παρθεναγωγείου ήταν ο Αλέξανδρος Δελμούζος.

Επιχείρησε να εισάγει στην εκπαίδευση τις προοδευτικές εκπαιδευτικές αντιλήψεις της εποχής.

Αλέξανδρος Δελμούζος

Προχώρησε στην αναδιάρθρωση του διδακτικού προγράμματος με τον περιορισμό της διδασκαλίας των αρχαίων και την εισαγωγή της διδασκαλίας στην καθομιλουμένη.

Mε την κατάργηση του στείρου διδακτισμού και την έμφαση στην αυτενέργεια των μαθητριών.

Το Παρθεναγωγείο δεν ήθελε να μεταδίδει στείρες και περιττές γνώσεις

Επιχείρησε να καλλιεργήσει το χαρακτήρα των νεαρών κοριτσιών και να τις εισαγάγει στις πρακτικές γνώσεις της εποχής.

Κατόρθωσε να λειτουργήσει τρία μόλις χρόνια καθώς συνάντησε την αντίδραση της τοπικής κοινωνίας.

Συγκοινωνίες

Ο Βόλος συνδέεται σιδηροδρομικώς και αεροπορικώς με την υπόλοιπη Ελλάδα, έχει εμπορικό λιμάνι με ακτοπλοϊκή σύνδεση προς γειτονικά νησιά και είναι μία πόλη που διαθέτει πυκνό συγκοινωνιακό δίκτυο.

Σιδηροδρομικό δίκτυο του ΟΣΕ

Ο σταθμός του Εβαρίστο ντε Κίρικο παραμένει ίδιος από το 1882.

Τρενάκι Πηλίου «Μουντζούρης»

Είναι ένα τρένο-τουριστικό αξιοθέατο των χωριών του Πηλίου.

Κατασκευάστηκε σε δύο στάδια, μεταξύ του 1894 και του 1903.

Το τρενάκι συνεχίζει να ανεβαίνει στα χωριά του Πηλίου.

ΑξιοθέαταΤο Κάστρο του Βόλου, στη σημερινή συνοικία Παλαιά στο δυτικό τομέα τα πόλης, χτίστηκε στα μέσα του 6ου μ.Χ. αιώνα.

Το Σπίτι με το Τριαντάφυλλο, στην γωνία των δρόμων Ανθίμου Γαζή και Βλαχάβα, όπου έζησε η ζωγράφος Χρυσούλα Ζώγια.

Το Πάρκο του Αναύρου, απέναντι από το Μουσείο, με αντιπροσωπευτικά δείγματα μοντέρνας γλυπτικής. Το 1988 έγινε στην πόλη συμπόσιο Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών-γλυπτών. Οι παρευρισκόμενοι δώρισαν στην πόλη όσα έργα δημιούργησαν τη χρονική περίοδο του συμποσίου, τα οποία και κοσμούν το πάρκο.

Μουσεία Αρχαιολογικό Μουσείο Βόλου Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Βόλου Κέντρο Τέχνης «Τζόρτζιο ντε

Κίρικο» Μουσείο Βιομηχανικής Ιστορίας Λαογραφικό Κέντρο Κίτσου Μακρή Εντομολογικό μουσείο Τυπογραφικό μουσείο της

εφημερίδας Η Θεσσαλία Σιδηροδρομικό Μουσείο Θεσσαλίας

Οι συντάκτες της εργασίας

Ανάγνου Πάυλος Βεργούλια Πολυξένη Βλαχοπούλου Μίνα Ζιαμπά Ασπασία Καλούτσα Κλεοπάτρα Καλτσάς Γιώργος Καψώτη Ελευθερία Κουλάκογλου

Ευαγγελία Λαμπράκης Σταύρος Μόσιος Μιχάλης Νάνος Δημοσθένης

Νάνου Κερασία Νάττα Δέσποινα Παζαράς Χρήστος Παπαθανασίου

Ιωάννης Σαλπαδήμος Νάσος Σκάκια Μαρίζα Τάλο Σιντορέλα Τσάμης Γεώργιος Τσάρας Αλέξανδρος

ΚΑΠΡΑΝΗ ΜΑΡΙΑ