МОНГОЛЫН ГЕОЛОГИ, ХАЙГУУЛ 2014УЛААНБААТАР ХОТ, 2014 ОНЫ 03 ДУГААР САРЫН 20

Б.БААТАРЦОГТ, PhDГЕОЛОГИЙН БОДЛОГЫН ХЭЛТСИЙН ДАРГА

МОНГОЛ УЛСЫН ГЕОЛОГИЙН СУДАЛГААНЫ БОДЛОГО, ЦААШДЫН ЗОРИЛТ

• Төр хувийн хэвшлийн түншлэл, байгаль орчны хамгаалал, орон нутгийн оролцоог хангасан ил тод, хариуцлагатай уул уурхайг хөгжүүлж, хөрөнгө оруулалт татах, урт хугацаанд тогтвортой хөгжих, өрсөлдөх чадварыг нэмэгдүүлэх бодлогыг тусгасан.

Төрөөс эрдэс баялгийн салбарт баримтлах

бодлого (2014.01.16)

• Түгээмэл тархацтай ашигт малтмалын тусгай зөвшөөрлийг орон нутгаас олгох болсон

Түгээмэл тархацтай ашигт малтмалын тухай

хууль (2014.01.09)

• 2014 оны 1 дүгээр сарын 24-ний өдөр Хуульд оруулсан нэмэлт, өөрчлөлтөөр алтны АМНАТ-ын хувь хэмжээг 2.5 болгосон.

Ашигт малтмалын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт

оруулах тухай хууль

Хууль, эрх зүйн орчин

Хууль, эрх зүйн орчин

Ашигт малтмалын тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай

хуулийн төсөл

• Газрын хэвлийн тухай хуулийн өнөөгийн цаг үе, нөхцөл шаардлагад нийцүүлж шинэчлэн боловсруулж байна.

Газрын хэвлийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулга

• Уул уурхайн сайдын тушаалаар Ажлын хэсэг байгуулан ажиллаж байна.

“Алт, Зэс, Нүүрс, ГХЭ, Холимог метал” хөтөлбөр

• Геологи хайгуулын ажлын ажлыг гүйцэтгэхэд тавигдах ерөнхий шаардлага, хайгуулын ажлын тайлан, төлөвлөгөөг боловсруулах, нөөцийн тооцоо, үр дүнгийн тайланд тавих шаардлагыг тодорхой болгосон.

Ашигт малтмал эрэх хайх үйл ажиллагааны журам, АМ-ын нөөц,

баялгийн ангилал

• Төрөөс тогтоосон газарт эрэл, хайгуулын ажлыг гүйцэтгүүлэх тусгай зөвшөөрлийг олгох талаар ажиллаж байгаа

• Олон улсад хүлээн зөвшөөрөгдсөн мэргэшсэн мэргэжилтэн, шинжээчтэй болох;

Ашигт малтмалын нөөцийг тайлагнах үндэсний байгууллага /NRO/

Нийтлэг үндэслэл

Эрдэс баялгийн салбарт баримтлах бодлогын чиглэл

Эрдэс баялгийн салбарт баримтлах бодлогыг хэрэгжүүлэх арга зам, үе шат, хүрэх үр дүн

Төрөөс эрдэс баялгийн салбарт баримтлах бодлого

Эрдэс баялгийн салбарт баримтлах зарчим

“Төрөөс эрдэс баялгийн салбарт баримтлах бодлого”-ын баримт бичиг нь үндсэн 4 бүлэг, 14 хэсэг, 70 заалтаас бүрдэж байна.

5

Эрдэс баялгийн салбарт баримтлах зарчимОролцогч талуудын эрх ашгийг хохироохгүй байх

Дэвшилтэт техник, технологи, инновацийг дэмжих

Төр, аж ахуйн нэгж нээлттэй ил тод, хариуцлагатай байх

Компанийн сайн засаглалыг дэмжих

Өмчийн хэлбэрээр ялгаварлахгүй байх

Бүх шатны геологийн судалгаа, олборлолт, боловсруулалтын ажлын хуулиар хориглоогүй мэдээллийг нийтэд ил тод, нээлттэй байлгахХөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн стандартыг олон улсын түвшинд хүргэж, хэрэгжилтийг хангах

Эрдэс баялгийн салбарт баримтлах бодлогын чиглэл

Боловсруулах салбарын хүрээнд

Орон нутгийн хөгжлийг дэмжих,

нутгийн иргэдийн эрх

ашгийг хамгаалах

хүрээнд

Байгаль хамгаалалт,

нөхөн сэргээлтийн

хүрээнд

Эрдэс баялгийн салбарын

удирдлага, зохион байгуулалт, хүний нөөцийн хүрээнд

Олборлох салбарын хүрээнд

Геологийн салбарын хүрээнд

Эрх зүйн орчныг

боловсронгуй болгох

7

Эрдэс баялгийн салбарт баримтлах бодлогын чиглэл: /Салбарын эрх зүйн орчныг боловсронгуй болгох хүрээнд/

Түгээмэл тархацтай ашигт малтмалын хайгуул, ашиглалтын эрх зүйн орчин

Бичил уурхайн эрх зүйн орчин

Ашигт малтмал хайх, ашиглах тусгай зөвшөөрлийг шилжүүлэхтэй холбоотой бүртгэл, хяналтын орчин

Алтны олборлолт, худалдаанд тавих хяналтын эрх зүйн орчин

Эрдэс баялгийн бүтээгдэхүүний олборлолт, ашиглалт, нөөц бүрдүүлэх чиглэлээр урт, дунд, богино хугацааны хөтөлбөр боловсруулах

Дахин давтагдашгүй онцгой тогтоц, давхарга зүйн тулгуур зүсэлт, эрдэс чулуулгийн ховор олдвор, дээжийг улсын хамгаалалтад авч хадгалах орчин бүрдүүлэх, үндэсний геопарк байгуулах

8

Эрдэс баялгийн салбарт баримтлах бодлогын чиглэл: /Салбарын эрх зүйн орчныг боловсронгуй болгох хүрээнд/

Ил тод байдлын болон хариуцлагатай уул уурхай, нийгэм, эдийн засагт үзүүлэх нөлөөллийн үнэлгээ зэрэг олон улсын санаачилгыг дэмжих орчин

Судалгааны ажлыг мэргэшсэн инженерийн баг бүхий мэргэжлийн байгууллагаар гүйцэтгүүлэх эрх зүйн орчин

Эрдэс баялгийн болон ашигт малтмалын ордын нөөцийг үнэлэх олон улсын стандартад шилжих орчин

Улсын болон бүс нутгийн хөгжилд нөлөө бүхий ордыг нэгдмэл байдлаар ашиглах эрх зүйн орчин

Эрдэс баялгийн мэргэжлийн зөвлөлийн тогтолцоог олон улсын жишигт нийцүүлэн эрх, үүргийг нь мэргэжлийн холбоод, мэргэшсэн шинжээчдэд шилжүүлэх орчин

Маргаан шийдвэрлэх тогтолцоог олон улсын жишигт нийцүүлэн хөгжүүлж, мэргэшсэн хуульч, эдийн засагч, шинжээч, арбитрчийг бэлтгэх орчин

9

Бодлогын чиглэл: /Геологийн салбарын хүрээнд/

Уул уурхайн үйлдвэрлэлийн тогтвортой өсөлтийг хангах зорилгоор геологи хайгуулын салбарыг түрүүлэн хөгжүүлэх

Улсын төсвийн хөрөнгөөр гүйцэтгэдэг геологийн шинжлэх ухааны ажил, сэдэвчилсэн судалгаа, зураглал, эрэл, хайгуулын ажилд хувийн хэвшлийн хөрөнгө оруулалтыг татан оруулах

Орчин үеийн шинэ техник, технологийн түүхий эд, материалын геологийн судалгааг төрөөс дэмжих

Геологийн зураглал, ерөнхий эрэл, агаарын геофизикийн ажлын хэмжээ болон улсын төсвийн санхүүжилтийг жил бүр тогтвортой өсгөж Монгол орны геологийн судалгааны хамрах хүрээг өргөтгөн, чанарыг сайжрууулах

Геологийн судалгааг мэргэшсэн инженер, техникийн ажилтнаас бүрдсэн багийн мэдлэг, туршлагад түшиглэж, нутаг дэвсгэрийн геологийн тогтоцын онцлогт тохирсон оновчтой арга, аргачлал, дэвшилтэт техник, технологиор гүйцэтгэх

10

Бодлогын чиглэл: /Геологийн салбарын хүрээнд/Монгол Улсад гүйцэтгэж байгаа төрөл бүрийн геологийн судалгааны мэдээлэл, нөөц, үр дүнгийн тайланг үндэсний геомэдээллийн нэгдсэн санд хамруулж улсын бүртгэлд авах

Гадаад орнуудтай геологийн салбарт хамтын ажиллагааг өргөжүүлж, хамтарсан, үр ашигтай судалгааны төслүүдэд хувийн хэвшлийн оролцоог дэмжих

Монгол Улсын ашигт малтмалын нөөцийн хөдөлгөөнийг жил бүр хийж, бүртгэл, хяналтын тогтолцоог боловсронгуй болгох

Геологи, эрдэс баялгийн судалгааны ажлын тайлан, үр дүнг олон улсын жишиг, стандартад нийцсэн аргачлал, нөөцийн ангиллын дагуу нэгтгэн боловсруулахҮндэсний геомэдээллийн санг цахим мэдээллийн технологийн системд шилжүүлж, геологи хайгуулын ажлын тайлан, анхдагч баримт материал болон дээж, чулуулгийн сорьц хадгалах, архивлах шинэчилсэн заавар стандартыг бий болгохАшигт малтмалын тусгай зөвшөөрөл бүхий талбайг олон улсын жишигт нийцүүлэн кадастрын нэгжийн талбарын зарчимд шилжүүлэх

11

Эрдэс баялгийн салбарт баримтлах бодлогын чиглэл: /Салбарын удирдлага, зохион байгуулалт, хүний нөөцийн хүрээнд/

Эрдэс баялгийн салбарын үндэсний хүний нөөцийг бэлтгэхэд онцгой анхаарч, нарийн мэргэжлийн мэргэшсэн инженер, техникийн ажилтнуудыг дотоод, гадаадын зохих шатны сургуулиудад бэлтгэж, чадавхжуулах

Үндэсний геологийн албыг байгуулах

12

Эрдэс баялгийн салбарт баримтлах бодлогыг хэрэгжүүлэх үе шат

Бодлогын хэрэгжилти

йн дунд шатны тайланг дүгнэж,

цаашдын зорилтын

хэрэгжилтийг хангах

(2020, 2025)

Хөтөлбөр, төслийг

хэрэгжүүлэх (2014-

2025)

Эрх зүйн орчныг сайжруулж, холбогдох

дүрэм, журам, хөтөлбөр, төслийг

боловсруулах (2013-2015)

Өнөөгийн байдлаар

Нийт нутаг дэвсгэр 100% (1.5 сая кв.км)

Улсын нөөц (ЗГ-ын 2012 ны 191 тогтоол болон

бусад) 21.04%

Хүчин төгөлдөр тусгай зөвшөөрөл

8.6%

Тусгай хэрэгцээний газар

27.22%Улсын тусгай

хэрэгцээний

газар 17.27%

Орон нутгийн тусгай

хэрэгцээний

газар 9.95%

Хуулиар хориглосон,

хязгаарласан44.14%Гол

мөрний урсац

бүрэлдэх эх, ... тухай хууль 33.06%

Бусад хориглос

он хязгаарл

асан 11.08% Цөмийн

энергийн талбай гэх мэт

14

15

Хуульд өөрчлөлт оруулах санал

Нийт нутаг дэвсгэр 100% (1.5 сая кв.км)

Хайгуулын тусгай зөвшөөрөл олгох

боломжтой талбай42.0%

Өргөдлөөр олгох 19.6%

(ЗГ-ын 2012 оны 191 тогтоол)

Сонгон шалгаруулал

таар олгох 22.4%

Тусгай хэрэгцээний газар

27.22%Улсын тусгай

хэрэгцээ 17.27%

Орон нутгийн тусгай хэрэгцээ

9.95%

Хуулиар хориглосон хязгаарласан

44.14%Гол мөрний урсац

бүрэлдэх эх, ... Тухай хууль

33.06%

Бусад хориглосон

хязгаарласан 11.08%

Жич: Урдчилсан тооцоо, талбайнууд өөр хоорондоо давхцалтай болно. Нарийвчлан талбай ялгах ажил хийгдэж байна. Гол шалтгаан “Гол мөрний урсац бүрэлдэх эх, ... тухай” хуулийн координат батлагдаагүй байна. Шинээр олгох хайгуулын тусгай зөвшөөрлийн талбайн хэмжээ дээрх хуультай холбоотойгоор 2 дахин буурах боломжтой.

МОНГОЛ УЛСЫН НӨӨЦИЙН ЗӨВЛӨЛ

(Нөөц, баялгийн ангилал)MRC code

• Мэргэжлийн холбоод• Хувийн хэвшил• Сургалт, судалгааны

байгууллага• Гишүүд

• PMRC – ЭБМЗ• MSX – МХБ• Сургалт, судалгааны

байгууллага

Төрийн байгууллагаМонголын Геологи, Уул

уурхайн мэргэжлийн Институт

CRIRSCO

ЦААШДЫН ЗОРИЛТ

Улсын төсвийн геологийн судалгаа

Геологийн судалгааны түвшинг нэмэгдүүлж, хөрөнгө оруулагчдын татах

Жил бүрийн улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэх

1:50 000 зураглалын ажлын чанар, үр дүнг сайжруулах

Зураглалын ажлыг хөгжлийн бодлого, геологи ашигт малтмалын зүй тогтолтой уялдуулан төлөвлөх

Геологийн судалгааг нэгтгэн боловсруулах ажлыг шинжлэх ухааны үндэстэйгээр хийх

Үндэсний Геологийн албыг байгуулах Геологи, ашигт малтмалын мэдээллийн

нэгдсэн санг боловсронгуй болгох Геологийн зураглалын мэргэшсэн

геологичдыг бэлтгэх, чадавхжуулах Геологийн салбарын эрдэм шинжилгээний

ажилтан, судлаагчдыг бодлогоор дэмжиж бэлтгэх

Хувийн хөрөнгөөр хийгдэх хайгуул

Төрөөс тогтоосон газарт хайгуулын тусгай зөвшөөрлийг олгох

Тусгай зөвшөөрлөөр олгож болох талбайг нэмэгдүүлэх (цуцлагдсан, буцаасан)

Олон улсад зөвшөөрөгдсөн мэргэшсэн мэргэжилтэн, шинжээчтэй болох;

Хайгуулд шаардлагатай ханган нийлүүлэлт, туслан гүйцэтгэгчээр дотоодын аж ахуйн нэгжид боломж, давуу эрх олгох,

Хариуцлага, хяналтыг сайжруулах зорилгоор ашигт малтмал хайх, лаборатори, өрөмдлөг, геофизикийн ажил эрхлэх зөвшөөрөлтэй болгох

ЭБМЗ-ийн тогтолцоог олон улсын жишигт нийцүүлэн эрх, үүргийг нь мэргэжлийн холбоод, мэргэшсэн шинжээчдэд шилжүүлэх

18

Ministry of Mining, Mongolia http://www.mm.gov.mn/

АНХААРАЛ ТАВЬСАНД БАЯРЛАЛАА

УУЛ УУРХАЙН ЯАМ

Монгол Улс, Улаанбаатар 15160Нэгдсэн Үндэстэний Гудамж 5/1,

Засгийн газрын II дугаар байрУтас: +976 51 264883Факс: +976 11 329222

19