МЭДЭЭЛЭЛ, ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ …crc.gov.mn/contents//raw/9/19/969/S01-02-Standard_policy...Төрийн бодлого, стратеги Зорилт 5 мэдээлэл,

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН ТОХИРУУЛАГЧ АГЕНТЛАГ ХАРИЛЦАА ХОЛБОО, МЭДЭЭЛЛИЙН ТЕХНОЛОГИЙН ГАЗАР

МЭДЭЭЛЭЛ, ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ ТЕХНОЛОГИЙН

СТАНДАРТЧИЛЛЫН БОДЛОГО, СТРАТЕГИ

ХШҮДАА-ны ахлах мэргэжилтэн Б.Цэцэг

9/19/2017 1

Улаанбаатар хот

2017.09.20

АГУУЛГА

МХХТ-ийн салбарын стандартчиллын өнөөгийн байдал • МХХТ-ийн стандартчиллын тогтолцоо

• Улсын үзлэгийн мэдээлэл

• Анхаарах асуудлууд, шийдэх арга зам

Төрийн бодлого, стратеги

Олон улсын чиг хандлага

9/19/2017 2

МХХТ-ийн өнөөгийн байдал

Тогтолцоо

Оролцогч талууд

ХХМТГ

ХХЗХ

Хувийн хэвшил

Их, дээд сургуулиуд

Иргэд

ТББ

СХЗГ

Бусад техникийн хороод ТХ-13

9/19/2017 3

МХХТ-ийн стандартчиллын ерөнхий загвар

Өнөөгийн байдал

Үйл ажиллагааны загвар

ХХЗХ

Техникийн хороо ШУТЗ

Их, дээд сургууль

ххмтг Төрийн болон төрийн өмчит байгууллага

Хувийн хэвшил, ААНБ

ТББ

9/19/2017 4

Өнөөгийн байдал Улсын үзлэгийн дүн

20/09/17 5

21%

10%

17%

52%

Мэдээллийн технологи, харилцаа холбооны стандартын төрөл

Бүтээгдэхүүний

Шинжлэх турших аргын

Нэр томъёоны

Бусад төрлийн

• МУ-ын Шадар сайдын 2013 оны 42 тоот тушаал гарч улсын хэмжээнд

хүчин төгөлдөр мөрдөгдөж байгаа 6400 гаруй стандартад үзлэг хийсэн.

• Энэ ажлын хүрээнд МХХТ-ны 240 гаруй стандартад үзлэг хийсэн.

50

23

42

бусад төрлийн 124


Улсын үзлэгийн дүн

9/19/2017 6

11%

22%

67%

Мэдээллийн технологи, харилцаа холбооны стандартын насжилт

1990 оноос өмнөх үеийн

1990-2001 оны үеийн

2001 оноос хойшхи үеийн

46%

11%

17%

26%

Стандартын шинжлэх ухааны түвшин

ISO, CAC, ITU, IEC түвшин

Бүс нутгийн EN түвшин

Гадаад орны ГОСТ, ASTM түвшин

Үндэсний түвшин

Нийт стандартын тал хувь нь

буюу 117 нь заавал мөрдөх,

бусад 122 нь сонгон хэрэглэх

эрх зүйн төлөвтэй байна.

Мэдээллийн технологийн 88

Цахилгаан холбооны 61

Радио, телевизийн 42

Шуудангийн 42 стандарт байв.


Үзлэгийн дүгнэлт, санал зөвлөмж

Нэр, томъѐоны стандартуудыг үнэ төлбөргүй нийтэлдэг болгох, ингэснээр тэдгээрийн ашиглалт, хэрэглээ сайжирч, шинэ, хуучин стандартуудын уялдаа холбоо хангагдаж ач холбогдол нь дээшилнэ,

Стандартыг хянаж шинэчлэх, шинээр стандарт боловсруулахдаа аль болох багц байдлаар гаргахад чиглүүлбэл төрийн байгууллага, хэрэглэгчид аль ч талдаа цэгцтэй, тодорхой болохоор байна,

Стандартчилалын хөтөлбөрт шинээр боловсруулах стандартуудыг тэргүүлэх чиглэл болон зэрэглэл тогтоож төлөвлөж байх шаардлагатай. Ингэснээр олон улсад мөрддөг боловч манайд хэрэгцээ шаардлагагүй стандартуудаас зайлсхийж, илүү хяналттай, хэрэгжилттэй стандартын нэгдсэн бодлогоор хангагдана,

Монгол Улсад ашиглахаа байсан ОХУ-д өөрчлөлт, шинэчлэлт хийгдээд явж байгаа, одоо мөрдөж байгаа, зарим үндэсний стандартуудын жишиг барьсан олон улсын стандартууд нь 3-4 удаа, түүнээс ч олон шинэчлэгдсэн ч хуучин хэвээр нь мөрдөж байгаа стандартуудыг нэгдсэн журам гаргаж цэгцлэх,

Салбар комиссын дахин хянах шаардлагатай гэж үзсэн 155 стандарт байгаа ба нийт стандартуудын 64 хувийг хамарчээ. Тэдгээрийг 2014 оны стандартын төсөв, төлөвлөгөөнд тусган шинэчлэх

Он хуучирсан, технологи нь халагдсан, байгууллагын технологи стандартчилсан, баримтжаа болгосон олон улсын стандарт нь хүчингүй болсон зэрэг шалтгаанаар 37 стандартыг хүчингүй болгох.

9/19/2017 7


Санал зөвлөмжийн хэрэгжилт

• СҮЗ-ийн 2013 оны 02 сарын 08 дугаар

тогтоолоор тус салбарын 155 стандартыг

дахин шинэчлэх, 47 стандартыг хүчингүй

болгох шийдвэр гарсан.

• Цахилгаан холбоо, мэдээллийн технологийн

ангилалаас 47 стандартыг хүчингүй

болгосон,

• 155 стандартаас 9 нь шинэчлэн батлагдсан,

• Шинээр 54 стандарт гарсан.

• ШУТЗ байгуулагдсан.

9/19/2017 8


Анхаарах асуудлууд, шийдэх арга зам

• Салбарын удирдлагууд стандартчилалд ач холбогдолтой хандах;

• Стандартчиллын төсөв, зардал эх үүсвэрийг нэмэгдүүлэх;

• Салбар судалгаа, шинжилгээний институцитэй болох;

• Бүх шатанд мэргэшсэн хүний нөөцийг тогтвортой ажиллуулах;

• Мөрдөж байгаа стандарт бүрийн хэрэглээ, хэрэгцээг шат шатандаа шинжлэх, төлөвлөлт-тэйгээ уялдуулах; (Стандартчиллын үндэсний стратеги, 3 зүйл баримтлах)

• Стандартчилалд оролцогч байгууллагуудын ажлын уялдаа холбоог сайжруулах;

• Мэдээллийн систем, сан байгуулах, хөгжүүлэх

• Бусад салбарын МТ-ийн стандартыг анхаарах, (банк санхүү, тээвэр, эрүүл мэндийн салбарт мөрдөх мэдээллийн технологийн стандартууд)

9/19/2017 9


9/19/2017 10

• Бодлогыг 2017-2020 он,

2021-2025 он гэсэн 2 үе

шаттай хэрэгжүүлнэ.

• Бодлогыг хэрэгжүүлэх

стратеги төлөвлөгөө

батлагдаж хэрэгжүүлж

эхэлсэн.


Зорилго:

Мэдээлэл, харилцаа холбооны дэвшлийг бүх нийтийн хүртээл болгох, мэдлэг

шингэсэн өндөр технологи, экспортын чиг баримжаатай үндэсний

үйлдвэрлэлийг хөгжүүлэх, хүний хөгжлийг дэмжих, өрсөлдөх чадварыг

нэмэгдүүлэх замаар Монгол Улсын хөгжлийг хурдасгах

1

мэдээлэл, харилцаа холбооны салбарын эрх зүйн тогтолцоо, зохион

байгуулалтыг оновчтой болгох замаар салбарын хөгжлийн таатай орчинг

бүрдүүлнэ;

2

бүх нийтийн мэдээлэл, харилцаа холбооны үйлчилгээний өсөн нэмэгдэх

хэрэгцээ, шаардлагыг хангах мэдээлэл, харилцаа холбооны үндэсний суурь

сүлжээ, дэд бүтцийг төрийн дэмжлэг, хувийн хэвшлийн оролцоотойгоор

байгуулна;

3 мэдээлэл, харилцаа холбооны дэвшилтэт технологид суурилсан үйлчилгээний

төрөл, хүртээмж, чанарыг нэмэгдүүлнэ;

4

мэдээлэл, харилцаа холбооны судалгаа-хөгжлийн үйл ажиллагааг эрчимжүүлэх,

шинжлэх ухаан технологийн парк байгуулах арга хэмжээ авч Монгол Улсад

инноваци, судалгаа-хөгжлийн нэгдсэн тогтолцоо бий болгоно;

9/19/2017 11


Зорилт

5

мэдээлэл, харилцаа холбооны технологийн бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэлийг

хөгжүүлэх, үндэсний тоон контент, программ хангамжийн үйлдвэрлэлийг

дэмжих, үйлдвэрлэлийн үйл явц, удирдлага, хяналтад мэдээлэл, харилцаа

холбооны технологийг нэвтрүүлэх замаар олон улсын зах зээлд өрсөлдөх

чадавхийг нэмэгдүүлнэ;

6

эцсийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх туршилтын үйлдвэр байгуулах, өндөр

өртөгтэй, үр өгөөжтэй тоног төхөөрөмжийг суурилуулахад төр, хувийн хэвшлийн

түншлэлд тулгуурлан хөрөнгө оруулалтад дэмжлэг үзүүлнэ;

7

үндэсний ашиг сонирхлыг хамгаалах, төр, иргэн, байгууллагын мэдээллийн

бүрэн бүтэн байдал, үнэн зөв, хамгаалалттай, хүртээмжтэй байдлыг

баталгаажуулах замаар мэдээллийн аюулгүй байдлыг хангана;

8

төрийн байгууллагын үйл ажиллагааны бүтээмж, үр ашгийг нэмэгдүүлэх,

засаглалын ардчилсан, нээлттэй, хүнд сурталгүй, ил тод, хариуцлагатай

байдлыг идэвхижүүлэх, инновацийг дэмжиж, цахим засгийн хөгжлийг

боловсронгуй болгох замаар цахим засаглалыг хөгжүүлнэ.

9/19/2017 12


Стандартчиллын зорилт

2.2 МХХТ-ийн дэвшлийг бүх нийтийн хүртээл болгох, мэдлэг шингэсэн өндөр технологи, экспортын чиг баримжаатай үндэсний үйлдвэр-лэлийг хөгжүүлэх, хүний хөгжлийг дэмжих, өрсөлдөх чадварыг нэмэгдүүлэх замаар Монгол Улсын хөгжлийг хурдасгах

2.3.1 МХХТ-ийн эрх зүйн тогтолцоо, зохион байгуулалтыг оновчтой болгох замаар салбарын хөгжлийн таатай орчинг бүрдүүлнэ

3.2.3. салбарын стандартчилал, баталгаажуулалтыг олон улсын технологийн дэвшилтэй уялдуулж боловсронгуй болгоно

9/19/2017 13


Стратеги, үйл ажиллагааны зорилт

• Нэр, томъѐо хөгжүүлэх зөвлөл байгуулж тогтолцоог бүрдүүлж, тасралтгүй ажиллагааг хангана.

• Нэр, томъѐоны стандартуудыг үнэ төлбөргүй болгож, хэрэглээг дэмжинэ.

• Стандартчилалд урамшууллын систем нэвтрүүлж чанарыг дээшлүүлнэ.

• МХХ-ны стандартчиллын төлөвлөлт, хэрэгжилт, хяналтын үйл ажиллагааны журам хэрэгжүүлнэ.

• Салбарын шинжлэх ухааны зөвлөл ажиллуулж стандарт боловсруулалтад дэмжлэг үзүүлнэ.

• Стандартын бүртгэл, мэдээллийн систем нэвтрүүлнэ.

• Шинээр батлагдсан стандартыг сурталчлах ажлыг идэвхжүүлнэ.

• MХХТ-ийн тоног төхөөрөмжийг баталгаажуулах сорилтын лаборатори байгуулна.

• Mэдээлэл, харилцаа холбооны мэргэшлийн сургалтын хөтөлбөрт стандартчиллын сэдэв оруулна.

• Бусад салбарын мэдээллийн технологийн стандартчиллыг мэргэжлийн зөвлөх үйлчилгээгээр дэмжинэ.

9/19/2017 14


9/19/2017 15


• Хуралд өргөн барих 30 санал (PACPs) бэлтгэсэн, үүнээс 10

шийдвэр шинэчлэх, 3 шийдвэр шинээр нэмэх, үйл ажиллагааны

стратеги, төлөвлөгөөгөө шинэчлэх (2020-2023) асуудлууд орсон.

• ОУЦХБ-ын хөгжлийн товчоод (ITU-D, ITU-R , ITU-T) үйл

ажиллагаагаа уялдуудах, глобал зорилго, зорилтуудаа (SDG, WSIS,

Connect 2020) хэрэгжүүлэхэд үйл ажиллагаагаа чиглүүлэх, МХХТ-

ийн хөгжил, дэвшил, шинэ тутам гарч байгаа технологийг судлах

нэвтрүүлэх төлөвтэй байна.

9/19/2017 16


PACPs-д орсон гол зүйлүүд:

• Судалгааны бүлгийн сэдвүүд өмнө нь МХХТ-ийг нэвтрүүлэх, хэрэглээ, ашиглалтыг судлах байсан бол одоо шилдэг, сайн туршлага, технологийг судлах,

• Ажлын тайлан, судалгааны асуултаа жигдлэх

• Дижитал эдийг засаг (Digital economy), тогтвортой хөгжил, өргөн зурвасын дэд бүтэц, үйлчилгээ, цахим хог хаягдлын менежмент, телефоны дугаарлалтын нөөцийн менежмент, тоон TV, өргөн нэвтрүүлгийн шинэ үйлчилгээ (3D, 4K, 8K, VR/AR), цахим эрүүл мэнд, аялал жуулчлалын МХХТ-ийн үйлчилгээ, хэрэглээ, malware (хортой код), гамшгийн урьдчилан анхааруулах, гамшгийн дараа МХХТ-ийг дахин сэргээх, IoT, SDN, хулгайлагдсан мобайл төхөөрөмж ашиглахаас сэргийлэх, хуурамч тоног, төхөөрөмж ашиглахаас сэргийлэх.

9/19/2017 17


Бүс, нутаг

9/19/2017 18

Ази, Номхон Далайн улс орнуудын

Стандартчилалын хөтөлбөр

Ажлын хэсэг Эксперт групп

WG PSC EG ITU-T

EG BSG

EG PRS

EG GICT&EMF

WG NS EG FN&NGN

EG DRMRS

EG SACS

WG SA EG IOT

EG IS

EG MA

EG AU

29 дүгээр чуулганы үеэр “Ази, Номхон, Далайн

орнуудын стандартчилал-2017” семинар болж

Хятад, Япон, Малайз, Солонгос, Австрали,

Сингапур зэрэг улс, орны стандартын байгууллагын

(SDO) бүтэц, үйл ажиллагааг танилцуулж стандарт

хөгжүүлэгч байгууллага/хороог байгуулах гол хүчин

зүйлүүд; ийм байгууллага / хороо байхгүй улс

орнуудад өгөх зөвлөмж; бүс нутгийн хөгжиж буй

орнуудад үзүүлэх аливаа туслалцаа, хамтын

ажиллагааны чиглэлүүд; энэ асуудалд ASTAP

болон АНДЦХБ-ын цаашдын үүрэг, роль ямар байх

талаар хэлэлцүүлэг хийж зөвлөмж гаргасан.

http://www.aptsec.org/sites/default/files/2017/08/ASTAP-29-INP-75R1-Report_of_Standardization_Workshop_at_ASTAP-29-1_ver_3_0.docx
















Сүүлийн үед яригдаж байгаа асуудлууд:

• IoT технологи гарч, түүнийг олон нийтэд хүргэхэд болзошгүй аюулыг урьдчилан таамаглахад хүндрэлтэй байх болно,үүнтэй холбоотой тусгай зөвшөөрөл-давтамжийн зохицуулалт, свитч-роуминг, хаяглалт-дугаарлалт, аюулгүй байдал-нууцлал ба өрсөлдөөний асуудлыг Засгийн газар,Зохицуулагчид шийдвэрлэх

• Ухаалаг хот (Smart Sustainable City), ухаалаг системүүд (хог хаягдал, хөдөө аж ахуй)

• C&I (conformance & interoperability) тоног төхөөрөмжийн нийцэл, харилцан ажиллагаа

• МХХТ-ийн хуурамч тоног, төхөөрөмж, хулгайлагдсан мобайл төхөөрөмж ашиглахаас сэргийлэх

• Дугаарлалтын төлбөр (numbering charge)

• Цахилгаан соронзон орны хүний биед үзүүлэх нөлөөтэй холбогдох мониторинг систем

• Тоног төхөөрөмж баталгаажуулах систем

9/19/2017 19


9/19/2017 20

DIGITAL ECONOMY

9/19/2017 21 9/19/2017 21

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН ТОХИРУУЛАГЧ АГЕНТЛАГ

ХАРИЛЦАА ХОЛБОО, МЭДЭЭЛЛИЙН ТЕХНОЛОГИЙН ГАЗАР

Анхаарал хандуулсанд баярлалаа.

Асуулт, хариулт

Documents

МЭДЭЭЛЭЛ, ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ …crc.gov.mn/contents//raw/9/19/969/S01-02-Standard_policy...Төрийн бодлого, стратеги Зорилт 5 мэдээлэл,