ԱմպրոպևԿայծակ

Լուսինե Մայիլյան6-4 դասարան

• ( ) Կայծակը շանթ էլեկտրական լիցքերի , պարպում է որն առաջանում է

անձրևային կամ կարկտային ամպերում կամ ամպերի և երկրի մակերևույթի: միջև Այն ուղեկցվում է կուրացուցիչ

փայլատակումով և ուժեղ ձայնով՝, որոտով որն առաջանում է օդի

:տատանումներից• , Ամպրոպը մթնոլորտային երևույթ է որի

: ժամանակառաջանում են կայծակներ , Ամպրոպին բնորոշ են նաև ուժեղ քամին , հորդառատանձրևը երբեմն էլ

: 1 կարկուտը ամպրոպի ժամանակ 600- կարող էտեղի ունենալ իցավելի

:կայծակ

• Ամպրոպի ժամանակ կայծակի հարվածները . հաճախտարբերաստիճանի վնաս են հասցնում

, կարող ենպայթյուն կամ հրդեհառաջացնել , վնասել կապուղիները քարուքանդանել

, շինությունները սպանել կենդանիներին ու:մարդկանց

• Ուժեղամպրոպներ լինում են հատկապես: լեռներում Ամպրոպների հաճախականությամբ և

ուժգնությամբ Կովկասիտարածաշրջանում : Հայաստանը զբաղեցնում էառաջինտեղը

, Գյումրիում Տաշիրում և Ստեփանավանում ամպրոպային օրերի միջին թիվըտարեկան

70 , 100-108 : կազմում է օր իսկամենաշատը՝ օր Համարյա երկու անգամփոքր էամպրոպային

(35-40 ): օրերի թիվը Երևանի շրջակայքում օր ՀՀ մյուս մարզերումամպրոպով օրերի թիվը կազմում

40-50 :է օր

• Ամպրոպների ժամանակ մենք հաճախ , ենքտեսնում կայծակիփայլը սակայն

: որոտը լսում ենք քիչ ուշացումով , Պատճառնայն է որ լույսի

300 000 արագությունը շատ մեծ է՝/ , կմ վրկ ուստի մենք կայծակի լույսը

: տեսնում ենքակնթարթորեն Ձայնի 340 / , արագությունըփոքր է՝ մ վրկ ուստի

: որոտը լսում ենքավելի ուշ Որքան ուշ , ենք լսում որոտը այնքան հեռու է

:կայծակը մեզնից• Կայծակը բնորոշվում է մի շարք

, հատկանիշներով՝ երկարությամբ ուղու, ( ), լայնությամբ հոսանքի ուժով ամպեր

( ), լարումով վոլտ ամպրոպի:տևողությամբ

• Կայծակների երկարությունը երկրի և 2-3 , ամպերի միջև կարող է լինել կմ երկու ` 50 , ամպերի միջև կմ իսկ ուղու

60 :լայնությունը՝ մինչև սմ• 20000- Հոսանքի ուժըտատանվում է ից

200000 , մինչև ամպերի սահմաններում 50 իսկ լարվածություննանցնում է մլն

: 10 վոլտից Գծային կայծակի կմ երկարության դեպքում որոտըտևում է

30 : վայրկյան Կայծակիպարպման 0,03-0,05 , տևողությունը վայրկյան է իսկ

` 0,13 :առանձին դեպքերում վայրկյան

• , Փորձառու լեռնագնացները բնության գրկում գտնվող կամ հողագործությամբ

զբաղվող մարդիկ մոտալուտամպրոպն ու կայծակը կարող են կանխագուշակել որոշակի նշաններից՝

• , Փորձառու լեռնագնացները բնության գրկում գտնվող կամ հողագործությամբ զբաղվող մարդիկ մոտալուտամպրոպն ու

կայծակը կարող են կանխագուշակել որոշակի նշաններից՝• ,ամպրոպիցառաջ լինում է ճնշող օդ և քամու բացակայություն• ,գլուխն ուժեղ քոր է գալիս• ,մազերն էլեկտրականանում և ցցվում են• մութ ժամանակ մետաղյա իրերի սուր ծայրերինառաջանում են

,կայծեր• , , մութ ժամանակ ծառերի կատարներին ժայռերի սուր ծայրերին

երբեմն նույնիսկ մարդկանց գլուխներին կամ վերպարզած ձեռքի ( ծայրին դիտվում էտարօրինակ լուսարձակում այնանվանում են

« », , Սուրբ Էլմայի կրակներ երևույթ որը հնում նկատում էին ):նավաստիներն իրենցառագաստանավերի կայմերի ծայրին

• Աշխարհումամենաամպրոպավտանգ տեղը գտնվում է Ինդոնեզիայում՝ Ճավա

: 322 կղզում Միջին հաշվովտարվա օրն :այստեղ կայծակներ ենփայլատակում