ՆԱՏՕ

Նարէ Ղալամքարյան9.1 Դասարան

ՆԱՏՕ-ի Անդամ Երկրները

Հյուսիսատլանտյան դաշինքում ամենագլխավոր դերը տանում են հենց այդ դաշինքի անդամ երկրները: Դրանք 28-ն են :

Բելգիա (1949)Կանադա (1949)Դանիա (1949)

Ֆրանսիա (1949)Իսլանդիա (1949)Իտալիա (1949)Լյուքսեմբուրգ

(1949)Նիդեռլանդներ

(1949)Նորվեգիա (1949)

Պորտուգալիա (1949)

Միացյալ Թագավորություն

(1949)ԱՄՆ (1949)

Հունաստան (1952)Թուրքիա (1952)

Գերմանիա (1955)Իսպանիա (1982)

Չեխիա (1999)Հունգարիա (1999)Լեհաստան (1999)Բուլղարիա (2004)

Էստոնիա (2004)Լատվիա (2004)Լիտվա (2004)

Ռումինիա (2004)Սլովակիա (2004)Սյովենիա (2004)Ալբանիա (2009)

Խորվաթիա (2009)

ՀԱՊԿ-ի անդամ երկրները

Հայաստան (1992 թ.)Ռուսաստան (1992 թ.)

Ղազախստան (1992 թ.)Ղրղըզստան (1992 թ.)Տաջիկստան (1992 թ.)Ուզբեկստան (1992 թ.)

Ադրբեջան (1993 թ.)Վրաստան (1993 թ.)Բելառուս (1993 թ.)

Հինգ տարի անց Հայաստանի, Ռուսաստանի, Բելառուսի,Ղազախստանի, Ղրղըզստան

ի եւ Տաջիկստանի նախագահներն արձանագրություն են ստորագրում պայմանագրի գործողությունը եւս 5 տարով երկարաձգելու մասին, սակայն Ադրբեջանը, Վրաստանը եւ Ուզբեկստանը հրաժարվում են

երկարաձգել պայմանագիրը:2006 թ.-ին Ուզբեկստանում վերականգնվում է ՀԱՊԿ-ի անդամությունը:

ՆԱՏՕ-ի Ընդլայնումը

ՆԱՏՕ-ի դաշինքը բաց է «Եվրոպական այն պետությանհամար , որն ընդունակ է հետագայում հետևել այսդաշինքի սկզբունքներին ու աջակցել Հյուսիսատլանտյան Տարածաշրջանիապահովությանը:

ՆԱՏՕ-ն ունի նաև այն, ինչ կոչում է Անդամակցությանգործողությունների ծրագիր, որն իր ապագա անդամներին աջակցում է ու տալիս գործնականխորհուրդներ: Իսկ անդամներն իրենց հերթին պետք էբավարարեն կազմակերպության պահանջները:

ՀԱՊԿ-ի վերածումը միջազգային կազմակերպության

2002թ.-ին որոշվում է ՀԱՊԿ-ը վերածել լիարժեք միջազգային կազմակերպության` Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպության (ՀԱՊԿ): Մի քանի ամիս անց ստորագրվում են կազմակերպության Կանոնադրությունը եւ ՀԱՊԿ իրավական կարգավիճակի մասին համաձայնագիրը, որոնք, բոլոր անդամ-պետությունների կողմից վավերացվելուց հետո, ուժի մեջ են մտնում 2003թ. սեպտեմբերի 18-ին:

ՆԱՏՕ-ի Հիմնական նպատակակետերը

1. Քաղաքական և ռազմական դաշինք

Հիմնական նպատակն է պահպանել իր անդամներիազատությունն ու անվտանգությունը քաղաքական ևռազմական միջոցներով: Քաղաքական-ՆԱՏՕ-ն նպաստում է ժողովրդական

արժեքների պահպանմանը, համաքործակցում է և խորհրդատվություն տալիս պաշտպանության և անվտանգության հարցերում, նպատակն է կառուցել վստահություն, ու կանխարգելել կոնֆլիկտները:

Ռազմական-ՆԱՏՕ-ն կողմնակից է վեճերի խաղաղ լուծմանը: Երբ դիվանագիտական ջանքերը ձախողվում են՝ պետք է գալիս ռազմական կարողություն ճգնաժամըի դիմացն առնելու համար:

2. Կոլեկտիվ Պաշտպանություն

ՆԱՏՕ-ն պաշտպանում է այն սկզբունքը, որ հարձակումը մի կամ մի քանի անդամների վրա հարձակում է բոլոր անդամների վրա: Սա կոլեկտիվ պաշտպանության սկզբունքն է, որն ամրագրված է Վաշինգտոնի դաշինքի հինգերորդ հոդվածում:

3. Հյուսիսատլանտյան շղթաներ

ՆԱՏՕ-ն միություն է Եվրոպայի ու հյուսիսային Ամերիկայի երկրների միջեւ. Այն ապահովում է կապն այդ երկու անդամների միջև համագործակցության, խորհրդատվության, համաշխարհային ճգնաժամի դեմ պայքարի ոլորտներում:

4. 2010-ի ռազմավարական հայեցակարգը

Ռազմավարական հայեցակարգը հենվում է Դաշինքի հիմնական խնդիրների, արժեքների, անվտանգ միջաբայրի բարելավման վրա: 2010-ի Ռազմավարական հայեցակարգը սահմանում է ՆԱՏՕ-ի հիմանակն խնդիրները որպես. Կոլլեկտիվ պաշտպանություն, ճգնաժամային կառավարում և կոոպերատիվ անվտանգություն:

ՀԱՊԿ-ի հիմնական խնդիրները

ՀԱՊԿ խնդիրներն են` պաշտպանել անդամ-երկրների տարածքային-տնտեսական տարածությունը բանակների եւ օժանդակ ստորաբաժանումների համատեղ ջանքերով ցանկացած արտաքին ռազմաքաղաքական ագրեսորներից, միջազգային ահաբեկիչներից, ինչպես նաեւ խոշոր չափերի բնական աղետներից:

Եթե համեմատեք ՆԱՏՕ-ի ու ՀԱՊԿ-ի (կամ առհասարակ միջազգային կազմակերպությունների ) գլխավոր նպատակները՝ կտեսնենք, որ դրաք գրեթե նույնն են. Անդամ երկրների համար ապահով միջավայր ստեղծել:

Եթե համեմատեք ՆԱՏՕ-ի ու ՀԱՊԿ-ի (կամ առհասարակ միջազգային կազմակերպությունների ) գլխավոր նպատակները՝ կտեսնենք, որ դրաք գրեթե նույնն են. Անդամ երկրների համար ապահով միջավայր ստեղծել:

Գործունեությունը. 1. Որոշումներ և

խորհրդատվություն

ՆԱՏՕ-ն անդամ երկրներին տալիս է եզակի հնարավորություն խորհրդակցել և որոշումներ կայացնել անվտանգության մասին հարցերի բոլոր մակադրակներում ու տարբեր ոլորտներում:

ՆԱՏՕ-ի բոլոր որոշումները բոլոր քսանութ երկրների համերաշխության նշանն են, որովհետև որոշումներն ընդունվում են բոլորի համաձայնությունից հետո:

Ամեն օր հարյուրավոր քաղաքացիական և ռազմական փորձագետներ և պաշտոնյաներ գալիս են ՆԱՏՕ-ի շտաբներ ու տեղեկություններ են փոխանակում, կիսվում են գաղափարներով, միշտ պատրաստ օգնելու որոշումներ կայացնելու մեջ:

2. Օպերացիաներ և միսսիաներ

ՆԱՏՕ-ն ակտիվ դեր է խաղում ճգնաժամային կառավարման Օպերացիաներում և

միսսիաներում

3. Համագործակցություն

Ձևավորվել է համագործակցություն այն երկրների հետ, որոնք պատրաստ են աշխատել և զարգացնել հարաբերությունները ՆԱՏՕ-ի հետ: Այդ երկրները ձգվում են Ատլանտյան օվկիանոսից մինչև Կենտրոնական Ասիա և Սկանդինավիայից մինչև Միջերկրական ծով: ՆԱՏՕ-ն համագործակում է նաև Համաշխարհային Կազմակերպությունների հետ:

Համագործակցող երկրները չունեն նույն որոշում կայացնելու լիազորությունը, իչ որ անդամ երկրները:

Կարևոր իրադարձությունները

Ամբողջությամբ՝ այստեղ (Չորրորդ կետ)

Աշխատանքի կառուցվածքը

Ամբողջությամբ՝ այստեղ (Հինգերորդ կետ)

Աղբյուրներ՝ www.nato.int www.dasaran.am