171
1 1

ილუსტრირებული ლექსიკონი

  • Upload
    -98-

  • View
    575

  • Download
    24

Embed Size (px)

Citation preview

11

21

აი ია აი თითი

31

აი თათი; აი ტორი

აი უთო

41

აი შოთი წუთი, წამი

წაიკითხეთ!

მუშა, შუშა,ომი, მამა.

51

აი მაიმუნიაი ბანანი

აი ბუ

წაიკითხეთ!მაიმუნი, ბანანი,ბუ,ნათია,

ნინო, ნანა.61

ლომიშავი დათვი

71

თეთრი ლომი

დედა ღორი

ღამურა

შავი დათვი დაბელები

დააკავშირეთ!

81

გაიმეორეთ წინადადებები ზეპირად! თეთრი ლომი ღრიალებს; დედა ღორი ღრუტუნებს; ღამურა ღამითლაღად დაფრინავს; შარვლის ღილი წითელია; დათვი ღრიალებდადა ბრდღვინავდა. ლომი უშიშარია. მშიერი ღორი დღე და ღამეღრუტუნებდა.

უპასუხეთ კითხვებს!რას აკეთებს ლომი? (ღორი? ღამურა? რას შვრებოდა დათვი?)

1-ვისი შარვლის ღილია წითელი?

2-რისი ღილია წითელი?

3-რა არის წითელი?

4-რა ფერია შარვლის ღილი?

91

გველიზებრა

ზებრა ზოლიანია. (Зебра полосатая)

-რა არის ზოლიანი? ( Что такое полосатая ? )

-როგორია ზებრა? ( Какая зебра ? )

სათაგური

101

სახედარი; ვირი

ძროხა

თაგვი სათაგურში გაება. ( Мышка попалась в мышеловку)

ხაფანგი, სათაგური, მახე

111

ჩოჩორი

ცხენი

ქორბუდაირემი

ქორი

1-რას აქვს ძლიერი და დიდირქები?2-როგორი რქები აქვსქორბუდა ირემს?3-რანაირ ირემს აქვს ძლიერიდა დიდი რქები?4.რა აქვს ძლიერი და დიდიქორბუდა ირემს?

ქორბუდა

ირემს

ძლიერი

და

დიდი

რქები

აქვს.121

კატის კნუტი პანტერა

ჰიპოპოტამი(ბეჰემოტი)

131

ეს ჟირაფია.

ეს მხიარულიჯამბაზია

141

მწვანე

ბაყაყი

ჭუჭყიანი

წყლის

ზედაპირზე

წამოკოტრიალებულიყოდა

ყიყინებდა.

1-რა ფერის ბალახზეწამოკოტრიალებულიყო ბაყაყი?

2-რა წამოკოტრიალებულიყო მწვანებალახზე?

3-როგორი წყლის ზედაპირზეწამოკოტრიალებულიტო ბაყაყი?

4-ჭუჭყიანი რის ზედაპირზეწამოკოტრიალებულიყო ბაყაყი?

5-სად წამოკოტრიალებულიყობაყაყი?

6-რა უქნია ბაყაყს?

7-რას შვრებოდა ბაყაყი?

151

არსებითი სახელი არის სრულმნიშვნელოვანი,ფორმაცვალებადი მეტყველებისნაწილი,რომელიც აღნიშნავს საგანს და უფასუხებს კითხვებს: ვინ? და რა?

სრულმნიშვნელოვან სიტყვას დაესმის კითხვა და ცალკე მდგომი აზრს გამოხატავს. (დამხმარე მეტყველების ნაწილს კითხვა არ დაესმის!)ფორმაცვალებადი სიტყვა ან იბრუნვის,ან იუღლება.

არსებითი სახელი იბრუნვის!ქართულ ენაში შვიდი ბრუნვაა და თითოეულს აქვს ბრუნვის ნიშანი:

ბრუნვები ბრუნვის ნიშნები არსებითი სახელი კითხვა არსებითი სახელი კითხვა

სახელობითი -“0”, ”-ი” ბავშვ-ი ვინ? ძაღლ-ი რა?

მოთხრობითი -“მა”, -“მ” ბავშვ-მა ვინ? ძაღლ-მა რა-მ?

მიცემითი “ს” ბავშვ-ს ვის? ძაღლ-ს რა-ს?

ნათესაობითი “-ის”, -“სი” ბავშვ-ის ვისი? ძაღლ-ის რ-ის?

მოქმედებითი -”ით”, -“თი” ბავშვ-ით ვისით? ძაღლ-ით რ-ით?

ვითარებითი -“ად”, -”დ” ბავშვ-ად ვინად? ძაღლ-ად რა-დ?

წოდებითი -“ო”, -“ვ” ბავშვ-ო! ვინ? ძაღლ-ო! რა-ვ?161

ვინ? რა?

გოგო

მასწავლებელი

ძაღლი

მანქანა

“ვინ?” კითხვაზე უპასუხებსმხოლოდ ადამიანის

აღმნიშვნელი სახლები,ხოლოყველა დანარჩენი,სულიერიც

და უსულოც, უპასუხებსკითხვას “რა?”

(На вопрос «Кто?» отвечает только имя существительные в виде обозначения человека. А

все остальные, и живые и неживые, отвечают на вопрос

«Что?» )

171

ნებისმიერ არსებით სახელს აქვს ფუძე; როგორ ვიპოვოთ სახელის ფუძე? სიტყვა უნდა ჩავსვათ მოთხრობით ბრუნვაში,ჩამოვაშოროთ ბრუნვის ნიშანი“მა” ან”მ” და , რაც დარჩება,არის ფუძე. ამის მიხედვით საგნის სახელი არის

ხმოვანფუძიანი და თანხმოვანფუძიანი.

ხე-მხბო-მ და-მ ბუ-მ ვაშლ-მა ატამ-მაპეპელა-მ

181

კვეცა ხდება ხმოვანფუძიან სახელებთან: იკარგება “ა” და “ე” ხმოვნებზე დამთავრებულიფუძეების ბოლოკიდური ხმოვნები ორ ბრუნვაში:

ნათესაობითსა და მოქმედებითში.“ო”-ზე და “უ”-ზე დამთავრებული ფუძეები არ

იკვეცება!

ბრუნვები კვეცადი უკვეცელი

სახელობითი ხე ძმა ხბო ბუ

მოთხრობითი ხე-მ ძმა-მ ხბო-მ ბუ-მ

მიცემითი ხე-ს ძმა-ს ხბო-ს ბუ-ს

ნათესაობითი ხ-ის ძმ-ის ხბო-სი ბუ-სი

მოქმედებითი ხ-ით ძმ-ით ხბო-თი ბუ-თი

ვითარებითი ხე-დ ძმა-დ ხბო-დ ბუ-დ

წოდებითი ხე-ვ ძმა-ვ ხბო-ვ ბუ-ვ191

ბრუნვები კუმშვად-კვეცადი (ხმოვანფუძიანები)

სახელობითი ფანჯარა ქვეყანა ქარხანა ბეგარა ტომარა პეპელა

მოთხრობითი ფანჯარა-მ ქვეყანა-მ ქარხანა-მ ბეგარა-მ ტომარა-მ პეპელა-მ

მიცემითი ფანჯარა-ს ქვეყანა-ს ქარხანა-ს ბეგარა-ს ტომარა-ს პეპელა-ს

ნათესაობითი ფანჯრ-ის ქვეყნ-ის ქარხნ-ის ბეგრ-ის ტომრ-ის პეპლ-ის

მოქმედებითი ფანჯრ-ით ქვეყნ-ით ქარხნ-ით ბეგრ-ით ტომრ-ით პეპლ-ით

ვითარებითი ფანჯრ-ად ქვეყნ-ად ქარხნ-ად ბეგრ-ად ტომრ-ად პეპლ-ად

წოდებითი ფანჯარა-ვ ქვეყანა-ვ ქარხანა-ვ ბეგარა-ვ ტომარა-ვ პეპელა-ვ

კუმშვად-კვეცადი სახელები ხმოვანფუძიანია, კარგავს ორ ხმოვანს: ფუძისეულსა და

ბოლოკიდურს სამ ბრუნვაში : ნათესაობითში,მოქმედებითსა და ვითარებითში.

201

ბრუნვები კუმშვადი უკუმშველი

სახელობითი ატამ-ი ბავშვ-ი

მოთხრობითი ატამ-მა ბავშვ-მა

მიცემითი ატამ-ს ბავშვ-ს

ნათესაობითი ატმ-ის ბავშვ-ის

მოქმედებითი ატმ-ით ბავშვ-ით

ვითარებითი ატმ-ად ბავშვ-ად

წოდებითი ატამ-ო ბავშვ-ო!

კუმშვადი სახელები თანხმოვანფუძიანია, კარგავს ფუძისეულ ხმოვანს სამ ბრუნვაში :

ნათესაობითში,მოქმედებითსა და ვითარებითში.

211

221

1 23

დავალება: შეადგინე

წინადადებები!

კაცი ბავშვი..... ტირის.

---------მთის წვერ.... ზის.

ზარმაც არ უნდა წასვლა.

ეკა გიორგის..... ერთად ბრუნდება .

1 24

გია სკოლი.... გახარებული ბრუნდება.

რომელი ფერია ყვითელსა და მწვანეს ....?

ეს ოთახი ბიჭების... არის,ანუ ბიჭების ოთახია.

ლალი სკოლის.... მიიჩქარის.

1 25

იყო და არა იყო რა, ერთ სოფელში ცხოვრობდა პატარაგოგონა, მის.... ლამაზი ქვეყნად არავინ იყო.

თინიკოს სახლ..... სკოლა.... მცირე მანძილისგავლა უწევდა, იმდენად ახლოს ცხოვრობდა სკოლას...

გადაიწერეთ დაფ.... “აი ია”!

1 26

დავალება: აღწერეთ სურათი!

ზევით, ქვევით, მარჯვნივ, მარცხნივ, --თან, ---ზე,---ში, შორის, შუაში, უკან, წინ, გვერდით...

1.სურათები ჰკიდია კედელ....2. ფარდაგი აფენია საწოლის .....3. სავარძელი დგას საწოლის.....4.ფეხბურთის ბურთი დევს ბალიშსა დარეგბის ბურთს....

5.ფანჯრის რაფა.... დევს ლამპა,მის დგასსაათი.6.ფანჯრის ..... დგას სავარძელი.-----------დაასრულე აღწერა! აღწერე შენი ოთახი!

ზმნიზედა არის სრულმნიშვნელოვანი, ფორმაუცვლელი მეტყველების ნაწილი,

რომელის აღნიშნავს მოქმედების ადგილს, დროს, ვითარებას, მიზეზსა და მიზანს.

ზმნიზედა უპასუხებს კითხვებს: სად? როდის? როგორ? რატომ? რამიზნით? (რისთვის?)

ადგილის დროის ვითარების მიზეზის მიზნის

სად? რაზე? როდის? როგორ? რატომ? რისთვის?რა მიზნით?

-------------- ----------------- ----------------- ---------------- -------------------

გარეთ, აქ, ამაზე,იმაზე,მარჯვნივ,

მარცხნივ( На улице ,тут ,

насчет, на права , налева )

დღეს, შარშან, ხვალ( Сегодня, вчера,

завтра )

კარგად, ცუდად,ავად

( Хорошо, плохо, болезненно )

იმიტომ, ამიტომ( Потому, посему )

იმისთვის, ამისთვის( Для этого, ради этого )

271

რომელ მხარეს მიდისავტობუსი: მარჯვნივ

თუ მარცხნივ?

ვისწავლოთ ფერები!

წითელი

თეთრი

შავი

იისფერი

ყავისფერი

ყვითელი

მწვანე

ლურჯი

281

ზედსართავი სახელი არის სრულმნიშვნელოვანი, ფორმაცვალებადი მეტყველების ნაწილი,

რომელიც ახასიათებს საგანს რაიმე ნიშან-თვისების მიხედვით.

ზედსართავი სახელის კითხვებია: როგორი? რანაირი? როდინდელი? სადაური?

( Какая? Какой? Какое? Где? )

1.როგორია მელა?-გრძელკუდიანი და ყვითელი.( Какая лиса ? – длиннохвостая и желтая )2. რანაირია მელაკუდა?-ეშმაკუნა,გაიძვერა და მატყუარა.( Какая лисица ? – злюка, плут и лгунья)

1.როდინდელი მითოლოგიაააღწერილი წიგნში? -ძველი.2. სადაური მითოლოგიაა?-ბერძნული.

291

301

311

გუშინ დღეს ხვალ

ზეგორშაბათისამშაბათი

ოთხშაბათიხუთშაბათიპარასკევი

შაბათიკვირა

დღეს არის ხუთშაბათი,რადღე იყო გუშინ? გუშინწინ?

დღეს არის სამშაბათი, რადღე იქნება ხვალ? ზეგ?

წარსული დრო ახლანდელი დრო(აწმყო)

მომავალი დრო

იყო ( Был ) არის ( Есть ) იქნება ( Будет )

321

წარსული ( ) აწმყო ( ) მომავალი ( )

ვიყავი (Я Был )

გუშინ მე ვიყავისტუმრად. (Вчера я был в гостях )

ვარ ( Я есть )დღეს მეგობართან ვარსტუმრად.

ვიქნები ( Я буду )ხვალ ვიქნებიბიბლიოთეკაში.

იყავი ( Ты был )გუშინ შენ იყავისტუმრად.

ხარ ( Ты есть )დღეს შენ მეგობართანხარ სტუმრად.

იქნები (Ты будешь )ხვალ შენ იქნებიბიბლიოთეკაში.

იყო (Он был )გუშინწინ ის იყოსტუმრად.

არის ( Он есть )დღეს ის არისმეგობართან სტუმრად.

იქნება ( Он будет )ზეგ ის იქნებამეგობართან ერთადბიბლიოთეკაში.

331

წარსული ( ) აწმყო ( ) მომავალი ( )

ვიყავით (Мы Были )გუშინწინ მეგობრებივიყავით კინოში.

ვართ (Мы есть )დღეს მეგობრები ერთადვართ თეატრში.

ვიქნებით ( Мы будем )ხვალ დილით ვიქნებითსკოლაში.

იყავით (Вы были )გუშინ თქვენმეგობრებთან ერთადიყავით თეატრში.

ხართ ( Вы есть )დღეს თქვენ ხართგაკვეთილზე.

იქნებით ( Вы будете)ხვალ თქვენ იქნებითმუზეუმში.

იყვნენ (Они были )შარშან ისინი იყვნენმოსწავლეები.

არიან ( Они есть )წელს ისინი არიანსტუდენტები.

იქნებიან (Они будут )მომავალ წელს ისინიიქნებიან მეორე კურსისსტუდენტები.

დავალება : შეადგინეთ წინადადებები მოცემული ზმნის დროის თითოეულფორმაზე! (Задание: Составьте предложения с каждой формой времени этого глагола ) 341

1-რას აკეთებს ბიჭი?-მირბის. (გარბის)2-რა გააკეთა?-გაიქცა.3-რას გააკეთებს ბიჭი?-გაიქცევა.

1-რას აკეთებსკაცი?-ზის2-რა გააკეთა? (დაჯდა)

1-რას აკეთებს? რას შვრება?

2-რა გააკეთა?

3-რასგააკეთებს? რას იზამს?

იღვიძებსგაიღვიძაგაიღვიძებსდაიძინასძინავს,იძინებსდაიძინებსიხტუნავახტუნავსიხტუნავებსდადიოდა,მიდიოდამიდის,დადისწავა,მივა

351

1 36

თემა- ზმნის პირების შეწყობა;

ზმნებს პირები შეეწყობა მხოლოდ სამ ბრუნვაში, ესენია:სახელობითი-მე,შენ,ის (მრავლობით რიცხვში:-ჩვენ,თქვენ,ისინი)მოთხრობითი -მე,შენ,მან (მრავლობით რიცხვში:-ჩვენ თქვენ,მათ)

მიცემითი -მე,შენ,მას (მრავლობით რიცხვში:-ჩვენ თქვენ,მათ)

თამაშობს (ის,მას);

ბავშვი ბურთს

ითამაშა (მან,ის);

ბავშვმა ბურთი

ეთამაშება (ის,მას,მას);

ბავშვი მეგობარს ბურთს

უთამაშია (მას,ის);

ბავშვს ბურთი

ითამაშებს (ის,მას)

ბავშვი ბურთს

1 37

თემა- ზმნის პირების შეწყობის შეწყობის “ფორმულები”

დრო წარსული-რა ვქენი? რა ქენი? რა ქნა?რა გავაკეთე? რა გაკეთე? რა გააკეთა?

პირთარაოდენობა

ზმნა I II III

ერთპირიანიზმნა

ტირილი მე (ვიტირე) შენ (იტირე) მან (იტირა)

ორპირიანიზმნა

ხატვა მე, ის(დავხატე)

შენ ,ის(დახატე)

მან ,ის(დახატა)

სამპირიანიზმნა

მიწერა მე,მას,ისმივწერე

შენ,მას,ისმისწერე

მან,მას,ისმისწერა

წინადადებები:

დახატა ბავშვმა სურათი (მან,ის)

მისწერა შვილიშვილმა ბებიას წერილი (მან,მას,ის)

ფორმულა: წარსული დრო (ძირითადად)=ორპირიან ზმნაში (მან,ის) (მოთხრობითი+სახელობითი)

სამპირიან ზმნაში (მან,მას,ის) (მოთხრობითი+მიცემითი+სახელობითი)

1 38

თემა- I და II პირის ბრუნვის ამოცნობა

ზმნის პირების შეწყობისას I და II პირის ნაცვალსახელები ფორმას არ იცვლიან,მაშ როგორ მივხვდეთ ,რომელ ბრუნვაშია?-უნდა შევუცვალოთ ზმნასპირი,ანუ გადავიყვანოთ მესამე პირში

საძიებელი ნაცვალსახელი. მაგ:

დავხატე (მე,ის)-------------დახატე (შენ,ის)

(დახატა მან,ის)--------------------------

ამრიგად,რადგან მესამე პირმა შეიცვალა ბრუნვა, პირის ნაცვალსახელები “მე” და “შენ” მოთხრობით ბრუნვაში ყოფილა!

დავხატე მე ცხენი;დახატე შენ ცხენი;დახატა მან ცხენი.

დავალება: გაარკვიეთ, რომელ ბრუნვაშია მეორე პირი?

1 39

თემა- ზმნის პირების შეწყობის შეწყობის “ფორმულები”

დრო ახლანდელი-რას ვშვრები? რას შვრები? რას შვრება?რას ვაკეთებ? რას აკეთებ? რას აკეთებს?

პირთარაოდენობა

ზმნა I II III

ერთპირიანიზმნა

ტირილი მე (ვტირი) შენ (ტირი) ის (ტირის)

ორპირიანიზმნა

ხატვა მე, მას(ვხატავ)

შენ ,მას(ხატავ)

ის,მას(ხატავს)

სამპირიანიზმნა

მიწერა მე,მას,მასვწერ

შენ,მას,მასსწერ

ის,მას,მასსწერს

წინადადებები:

ხატავს ბავშვი სურათს (ის,მას)

სწერს შვილიშვილი ბებიას წერილს (ის,მას,მას)

ფორმულა: ახლანდელი დრო (ძირითადად)=ორპირიან ზმნაში (ის,მას) (სახელობითი+მიცემითი)

სამპირიან ზმნაში (ის,მას,მას) (სახელობითი+მიცემითი+მიცემითი)

შენიშვნა: მომავალი დროც იმავე ფორმულით იწარმოება,რომლითაც-ახლანდელი დრო,ანუ აწმყო.

1 40

თემა- I და II პირის ბრუნვის ამოცნობა

ზმნის პირების შეწყობისას I და II პირის ნაცვალსახელები ფორმას არ იცვლიან,მაშ როგორ მივხვდეთ ,რომელ ბრუნვაშია?-უნდა შევუცვალოთ ზმნასპირი,ანუ გადავიყვანოთ მესამე პირში

საძიებელი ნაცვალსახელი. მაგ:

ვხატავ (მე,მას)-------------ხატავ (შენ,მას)

(ხატავს ის,მას)--------------------------

ამრიგად,რადგან მესამე პირმა შეიცვალა ბრუნვა, პირის ნაცვალსახელები “მე” და “შენ” სახელობით ბრუნვაში ყოფილა!

ვხატავ მე ცხენს;ხატავ შენ ცხენს;ხატავს ის ცხენს.

დავალება: გაარკვიეთ, რომელ ბრუნვაშია მეორე პირი?

1 41

თემა- I და II პირის ბრუნვის ამოცნობა

ზმნის პირების შეწყობისას I და II პირის ნაცვალსახელები ფორმას არ იცვლიან,მაშ როგორ მივხვდეთ ,რომელ ბრუნვაშია?-უნდა შევუცვალოთ ზმნასპირი,ანუ გადავიყვანოთ მესამე პირში

საძიებელი ნაცვალსახელი. მაგ:

ვუხატავ (მე,მას,მას)-------------უხატავ (შენ,მას,მას)

(უხატავს ის,მას,მას)--------------------------

ამრიგად,რადგან მესამე პირმა შეიცვალა ბრუნვა, პირის ნაცვალსახელები “მე” და “შენ” სახელობით ბრუნვაში ყოფილა!

ვუხატავ მე მეგობარს ცხენს;უხატავ შენ მეგობარს ცხენს;უხატავს ის მეგობარს ცხენს.

დავალება: გაარკვიეთ, რომელ ბრუნვაშია მეორე და მესამე პირები?

ელაპარაკება

წიგნს კითხულობს.

გია კითხულობს, დათო კი წერს.

დედა შვილებს ზღაპარს უკითხავს, ბავშვები კი ყურადღებით უსმენენ.

დავალება! დაუსვით კითხვათითოეული წინადადების ყოველსიტყვას! ( Задание: Задайте вопрос каждому слову в предложении )

დავალება! ზმნით გამოხატულ მოქმედებასშუცვალეთ დრო!( Задание: Глаголу, который показывает действие, измените время)

421

ცეკვავენ

მღერიან

თამაშობენ

გაჩუმდი!

რეკავს

ტელევიზორსუყურებს

431

წუხს, მოწყენილია

ტირის

განიცდის

ეშინიათ ჩხუბებენ

ყვირის, კივის

ნერვიულობს

ფიქრობს

უყვარს; ერთმანეთი უყვართ441

1 45

გახარებული

გაბრაზებული, განრისხებული, გაცოფებული, გამწარებული

დამშეული, მსუნაგი განათლებული

მრისხანე

მორცხვობს, ინაზება, იპრანჭება

იღიმის, იცინის

მზრუნველი

გაბრუებული, გაოგნებული

გალაღებული

1 46

გაპრანჭულიგადაბჟირებული(გადაიხარხარა)

გაონავრებული (ონავრობს, ცელქობს)

გაადამიანებული ბურატინო

გადიდგულებული

შეწუხებული, მოწყენილი

მოფარფატე

ერთი

ორი

სამი

ოთხი

ხუთი

ექვსი

შვიდი რვა ცხრა

ათი თერთმეტი თორმეტი

471

ცა...

თოთხ...

თხუთ...

ოცითვრა...

თექვს...

ცხრა...

ჩვიდ...

481

ქართული-რუსულისასაუბრო - ციფრები

Цифры

ერთი / ორი / სამი один / два / три

ოთხი / ხუთი / ექვსი четыре / пять / шесть

შვიდი / რვა / ცხრა семь / восемь / девять

ათი / ასი / ათასი десять / сто / тысяча

ათი ოცი ოცდაათი

ორმოცი ორმოცდაათი სამოცი

სამოცდაათი ოთხმოცდაათიოთხმოცი

ასი

ათასი

მილიონი

491

დაითვალეთ!

-რამდენიწითელი ვაშლია? -ერთი.

-რამდენი პომიდორია? -ხუთი.

ქვემოდან მერამდენებალიშია ლურჯი?-პირველი.

-რამდენიგარეული იხვია?-ორი.

რამდენი ძაღლია?-სამი.

-აქ რამდენივაშლია? -ერთ--ნახევარი.

501

რამდენი ფერადი ბუშტია?-ათი.

-ფეხბურთის რამდენი ბურთია?-შვიდი.

-რამდენიგარეული ( дикий ) ცხოველიასურათზე?-ექვსი.დავალება! ჩამოთვალეთ შინაური

(домашние ) ცხოველები!

-კალათბურთის რამდენი ბურთია?-რვა.

-რომელი საათია?-ცხრა.

511

-რამდენია ერთსრომ ერთი

მივუმატოთ?-2 (ორი) -მერამდენე

წელია,რაცსაქართველოში

ცხოვრობთ?-პირველი.

-ნახევარიმთელის

მერამდენედინაწილია?-მეორედი.

რაოდენობითირიცხვითი

სახელი რიგობითირიცხვითი

სახელიმერამდენე?

(მე----ე)

წილობითირიცხვითი

სახელიმერამდენედი?

(მე----ედ)

რიცხვითი სახელი არის სრულმნიშვნელოვანი, ფორმაცვალებადი მეტყველების ნაწილი, რომელიც აღნიშნავს საგნის რაოდენობას,რიგსა და წილს, უპასუხებს კითხვებს:

რამდენი? მერამდენე? მერამდენედი?( Сколько? Который?)

52

531

541

551

ა თ ი ო

დაიმახსოვრეთ: ეს ასოები იწერება შუა (посередине) ხაზზე! 561

დაიმახსოვრეთ: ეს ასოები იწერება ზედა ( верхние ) ორხაზზე!

571

დაიმახსოვრეთ: ეს ასოები იწერება ქვედა ( нижние ) ორ ხაზზე!

581

ატამი

აკვანი

აბაზანა

აგური

ასკილი

ადამიანი

აკაცია

591

1.ააშენა (აშენებს,ააშენებს)-построил(а)(строит,построит)

(გოჭებმა სახლი ააშენეს) (მათ,ის)

2.ააწყო (აწყობს,ააწყობს)-Собрал(а)(Соберает,соберет)

(ბავშვმა ააწყო კუბი)

3.აგდებდა(აგდებს,გააგდებს)-

4.ატყუებდა (ატყუებს,მოატყუებს)-(обманывает

5.ამშვიდებდა (ამშვიდებს,დაამშვიდებს)-

6.აშინებდა (აშინებს,შეაშინებს)-

601

წინადადებები:

1. ბავშვს დედააბაზანაშიაბანავებს (ბანს);

-რას აკეთებს დედა?

2. ბავშვი აბაზანაშიშხაპით ბანაობს ;

-რას აკეთებს ბავშვი?

611

ეს კაცი მშენებელია, ის სახლს აშენებს

ეს აგურის სახლია, მშენებელმა ის ააშენა

621

თმა, თმები

ყური, ყურები

ლოყა, ლოყები

ნიკაპიპირი ტუჩები

ენა

ცხვირი

თვალი, თვალები

შუბლი წარბი, წარმები

წამწამი, წამწამები

631

ბავშვს აქვს ქერა, მოკლე,ფაფუკითმა, ლურჯითვალები, ნამცეცაცხვირი, დიდიწითელი დრუნჩატუჩები,პატარასიფრიფანაყურები, გაბერილილოყები . მას ჯერარ აქვს კბილები.

641

ბავშვს აქვს ქერა, მოკლე,ფაფუკი ------------------,

ლურჯი ---------------------,

ნამცეცა --------------,

დიდი წითელი დრუნჩა ---

პატარა სიფრიფანა -----------------,

გაბერილი

მას ჯერ არ აქვს ----

651

ეს ბავშვთა პოლიკნინიკაა. ეს არის ექიმი.

ეს არის ცხოველებისექიმი, ანუ ვეტერინარი

-რას აკეთებს ექიმი?-ავადმყოფებს კურნავს.

661

-რას აკეთებს ექიმი?- პაციენტს სინჯავს.

-რა გააკეთა ექიმმა?- პაციენტს წამალი

გამოუწერა.

671

პაციენტი თავსცუდად გრძნობს, ის ავად არის, მას

კბილი სტკივადა სიცხე აქვს.

ექიმი: -რა გაწუხებთ?

პაციენტი :-კბილი საშინლად მტკივა, მაღალისიცხე მაქვს,ვერაფერს ვჭამ, სუსტად ვარ დათავბრუ მეხვევა...

--------------------------------------------------------------

ექიმმა კბილი გაუყუჩა, უმკურნალა დაპაციენტი თავს კარგად გრძნობს.

681

აჩმა

არწივი

ავაზა

აქლემი

ახალი წელი

აფთარი

აღვირი

691

აქლემი კუზიანია.( Верблюд горбатый )

ავაზა ხალიანია.( )

აქლემის ნაშიერს ჰქვია კოზაკი.( Детёныша верблюда называют верблюжонком) )

ცხენის ნაშიერს ჰქვია კვიცი.( Детёнышем коня называют жеребенком )

არწივი მტაცებელი ფრინველია და მის ნაშიერს ჰქვია მართვე.( Орел – хищная птица и его детёныша называют орленком )

აჩმა გემრიელი ხაჭაპურია.( Ачма – вкусный хачапури)

გილოცავთ ახალ წელს! დაესწარით მრავალს! ხვავიან-ბარაქიანი წელიყოფილიყოს!

( Поздравлю с Новым годом! Всего наилучшего! Желаю, чтоб этот год стал прибыльным!)

701

იგუანა

იაგუარი

ირემიისარი

იხვი

მშვილდ-ისარი

ია

711

1.იარა (დადის,ივლის)- пошел

2.იმღერა (მღერის,იმღერებს)- спел

3. იცელქა (ცელქობს,იცელქებს)-пожадничал

4.იხტუნავა (ხტუნავს,იხტუნებს)-попрыгал

5.იწუწუნა (წუწუნებს,იწუწუნებს)-проворчал

6.იცეკვა(ცეკვავს,იცეკვებს)- станцевал

721

7.იტრაბახა (ტრაბახობს,იტრაბახებს)-( Повыпендривался )8.ითამაშა (თამაშობს,ითამაშებს)( Сыграл )9.იჭერდა (იჭერს,დაიჭერს)-( Ловил )

10. იცინოდა (იცინის,გაიცინებს)-( Смеялся )11.ისხდნენ (სხედან,დასხდებიან)-( Сидели )12.იჯდა (ჯდება,დაჯდება)-( Сидел )

731

ხვლიკი იაგუანა ქვეწარმავალი ანუ რეპტილიაა.( Обыкновенная игуана – ящерица ,т.е. рептилия )

იაგუარი მტაცებელი ნადირია . ( Ягуар - хищный охотник)

ირემს აქვს ქორბუდა რქები. ( У оленя мощные рога )

იხვები კარგად ცურავენ და დაფრინავენ.( Утки хорошо умеют плавать и летать )

მონადირემ ირემი ისრით დაჭრა.( Охотник задел оленя стрелой )

741

თაგვი

თითი

თოლია

თეფში

თევზი

თაფლი

თოჯინა

თათი

თითა ყურძენი 751

1.სპილო მიწასხორთუმით თხრის.

2. ნიანგი გენათევზაობს.

3.ბიჭი ბურთს თამაშობს.

4.ბავშვი მიწასთოხნის.

761

თეფში სუფთაა.თოლია ზღვაზე დაფრინავს.

დათვმა თათით თაფლი ამოიღო. თითა დამწიფდა.

თევზი წყლის ბინადარია. თაგვები სოროში შეძვრნენ.

ზამთარში თოვლი მოვიდა , ციდან დიდი ფანტელები ცვიოდა.თოჯინა ძალიან ლამაზია. 771

სუნამო

სანთელი

სარკე

სალამური

სპილო და სპლიყვი

სათამაშოები

საათი

781

1.ალადინს ჯაფარისძულს.( Аладина раздражает Джафар )

2.ბიჭი წერილს წერს.( Мальчик пишет письмо )

3.ბიჭი ბებიას წერილსსწერს.(Мальчик пишет бабушке письмо )4.ბავშვები სკოლაშისწავლობენ.( Дети учатся в школе )

ირემი სანტასსაჭმელს სთხოვს.

791

1.-უკაცრავად, რომელი საათია? ( Извините, который час ? )

- ზუსტად ორის ნახევარია. - ( Ровно половина второго )

-სამს უკლია თხუთმეტი წუთი .( Без пятнадцати три )

- ექვსი საათია( Шесть чаосв )

-შვიდის თხუტმეტი წუთია.( Пятнадцать минут седьмого )

2. ტაძარში (ეკლესიაში) ბევრი სანთელი ანთია . ( В монастыре (в церкви) зажжено много свечей )

3.სუნამოს სასიამოვნო სურნელი აქვს. ( У духов приятный запах )

4. თბილისი საქართველოს დედაქალაქია.( Тбилиси столица Грузмм )

5. სპილო თავის სპლიყვს უვლის და ეფერება.( Слон следит и заботиться за своим слонёнком )

6. ბავშვი სათამაშოებით თამაშობს. ( Ребенок играется игрушками )

7. ამბობენ ,თვალები ადამიანის სულის სარკეაო. ( Говорят, будто глаза человека – это его душевное отражение )

801

ხეხორცი

ხავსიხორბალი

ხროვა

ხალხიხერხი

ხბო

ხელი

811

1. მოედანზე უამრავი ხალხი შეკრებილა;( На площади собралось много людей)

2. ცხვრის ფარას თვალებჩასისხლიანებული ხროვა შესევია დაუმოწყალოდ გლეჯდა; ( )

3. “ხერხი სჯობია ღონესა, თუ კაცი მოიგონებსა; “ ( )

4. ხალხი ტყეში ხეებს ჩეხდა და ხერხით შეშას ხერხავდა. ( Люди в лесу вырубали леса и рубили дрова )

5. ხორბალს ფქვავენ, ფქვილს ცრიან და პურს აცხობენ; ( Пшеницу мелят, муку просеивают и пекут хлеб )

6. ვეგეტარიანელები ხორცს არ ჭამენ. ( Вегетарианцы не кушают мяса )

7. ეს თხაა.( Это коза ); 8. ეს თიხის ჭურჭელია. ( Это глиняная посуда)

821

ეს ნუშისხეა.

ეს კაკლისხეა.

ეს თხილისხეა.

831

ხილი

ატამი

ვაშლიბანანი

ფორთოხალი

მანდარინი

მსხალი

საზამთრო

მარწყვი

ყურძენინესვი ანანასი 841

წითელი მაყვალიმკვახეა, ( Красная черника кислая )შავი კი -მწიფე

( А черная - спелая)

თეთრი ბალი შავი თუთამწვანე ალუჩა

ჟოლო გარგარი ლეღვი

კენკრა

851

ბავშვებს ძალიან უყვართ ხილი!

ეს საზამთრო მწიფეა, ძალიანტკბილი და გემრიელია...

( Этот арбуз спелый, очень сладкий и вкусный )

ეს ალუბალი მკვახეა, ჯერ მჟავეა, რომ დამწიფდება, ხდება მუქი (მუქდება) და ტკბება...

( Эта вишня кислая, когда созреет почернеет и станет сладкой )

861

შემოდგომით კახეთში რთველია, გლეხები ყურძენს კრეფენ, დიდ გოდრებში ყრიან.

( Осенью в Кахети сезон, крестьяне собирают виноград и кладут в большие бочки)

87

881

სასაუბრო: თემა-”მარკეტში”მყიდველი: უკაცრავად,რა ღირს მარწყვი? ( Извините, сколько стоит клубника? )

გამყიდველი:-8 ლარი; ( Восемь лари )

მყიდველი: -ძალიან ძვირია... ვაშლი რა ღირს? (Очень дорого. А яблоко сколько стоит ? )

გამყიდველი:-ხუთი ლარი; (Пять лари )

მყიდველი: ვაშლი გაცილებით იაფია, ვიდრე მარწყვი, ამიწონეთ, თუშეიძლება 2 კილო მწიფე ვაშლი! (Яблоко по сравнению дешевле, чем клубника. Взвесьте, если можно, два килограмма кислого яблока)

გამყიდველი: ინებეთ,გეთაყვა! ( Пожалуйста! )

მყიდველი:-გმადლობთ,ნახვამდის! (Спасибо, до свиданья! )

გამყიდველი: მოითმინეთ, ხურდა უნდა დაგიბრუნოთ, თქვენ გეკუთვნითხურდა 10 ლარი; ( Подождите, я должна дать сдачи, десять лари )

891

დესერტი, ჩირი, მურაბა,კომპოტი

და წვენი

ხილის ტორტი

ხილის ნაყინი

ხილის კომპოტიხილის ჩირი

ხილის პეროგი

ლეღვის მურაბა901

საძინებელი ოთახი

სასტუმრო ოთახი

საბავშვოოთახი

სამზარეულო ოთახი

სააბაზანო ოთახი

911

გოგონა მოდელობაზე ოცნებობს.( Девочка мечтает стать моделью )

ოცნებობდა(ოცნებობს,იოცნებებს)

სასტუმრო ოთახში სტუმრები სურათებს ათვალიერებენ.( В гостиной комнате гости рассматривают фотографии )

საძინებელში ბავშვს სძინავს. ( В спальне спит ребенок )

სამზარეულოში დედა უგემრიელეს სადილს ამზადებს.( На кухне мама готовит вкуснейший ужин)

სააბაზანოში დედა შვილს აბანავებს.( В ванной мама купает ребенка )

----------------------------------------------უპასუხეთ კითხვებს!

1. რომელ ოთახში ათვალიერებენ სტუმრები სურათებს?2. სად ათვალიერებენ სტუმრები სურათებს?

3. ვინ ათვალიერებს სურათებს სასტუმრო ოთახში?4. რას აკეთებენ სტუმრები სასტუმრო ოთახში?

5. სად სძინავს ბავშვს?6. ვის სძინავს საძინებელში?

7. რას აკეთებს ბავშვი საძინებელში?8. სად ამზადებს დედა უგემრიელეს სადილს?

9. ვინ ამზადებს სამზარეულოში უგემრიელეს სადილს?10. რანაირ სადილს ამზადებს დედა სამზარეულოში?

11. რას ამზადებს დედა სამზარეულოში?12. რას აკეთებს დედა სამზარეულოში?

----------------------------დავალება: მესამე წინადადების თითოეულ სიტყვასდაუსვით კითხვა მოცემული ნიმუშის მიხედვით!

( Задание: Каждому слову в третьем предложении задайте вопрос по примеру)

92

ოფოფიოჯახი

ბავშვებს ძალიანუყვართ

თავიანთიოთხფეხა

მეგობრები.

931

სიტყვის სკივრი:უთვისტომო- ( )უბადლო- ( )უსახლკარო- ( бездомный )მიუსაფარი- ( )უშვილძირო- ( )უანგარო- ( бескорыстно )უხერხული- (неловко)უგუნური- ( безрассудный )უწვერული- ( )უკეთური- ( )უსახური/უშნო- ( некрасивый )უბედური- (несчастный )უწიგნური- ( неграмотный )

უფლისწული

941

1.უთქვამს(თქვა,ამბობს,იტყვის)- сказал

2.უკითხავს (ჰკითხა,ეკითხება, შეეკითხება)-спросил

3.უხსენებია (ახსენა,ახსენებს,ახსენებს)- напоминал

4.უსაყვედურა (საყვედურობს,უსაყვედურებს)-сделал замечание

5.უთმობდა (უთმობს,დაუთმობს)- уступал

6.უუთოვებდა (უუთოვებს,დაუუთოვებს)- гладил

7.უყურებდა (უყურებს,უყურებს)- смотрел

მოხუცმა მეთევზემ ცოლს ყველაფერიდაწვრილებით უამბო (მოუყვა) ( )

წრუწუნა წუნას სიყვარულს უხსნის(სიყვარულში გამოუტყდა) ( )

951

1.უსარგებლია(ისარგებლა,სარგებლობს,ისარგებებს)-

2.უფიქრია(იფიქრა,ფიქრობს,იფიქრებს)-

3.უკეთებია (აკეთებს,გააკეთებს)-

4.უკვირდა (უკვირს,გაუკვირდება)-

5.უყიდა (ყიდულობს,უყიდის)-

6.უხაროდა (უხარია,გაუხარდება)-

7.უყვარდა (უყვარს,შეუყვარდება)-

8.უკრავდა (უკრავს,დაუკრავს)-

961

აქლემები უდაბნოში ბინადრობენ. ( Верблюд живут в пустынях )

დედა ტანსაცმელს აუთოვებს. ( Мама гладит вещи )

ეგზიუპერმა დაწერა “პატარა უფლისწული”, მარკ ტვენმაკი “უფლისწული და მათხოვარი”.

( Экзюпери написал: «Маленький принц» ,а Марк Твен «Принц и нищий» )

დავალება: ყოველი წინადადების თითოეულ სიტყვასდაუსვით კითხვა მოცემული ნიმუშის მიხედვით!

( Задание: Каждому слову из предложений поставить вопросы как в примере )

ნუმუში: ( Пример )

1. რეები ბინადრობენ უდაბნოში?2. სად ბინადრობენ აქლემები?

3. რას აკეთებენ აქლემები უდაბნოში?-------------------

971

სიტყვის სკივრი:ეს ძაღლია. ძაღლის შვილს ჰქვია ლეკვი. (Это собака. Детеныша собаки зовут щенок )

ძაღლს უყვარს ძვალი. ( Собака любит кость ) ეს ძროხაა. ( Это корова ) ძროხისშვილს ჰქვია ხბო. ( Детеныша коровы зовут теленок ) ძროხა ძოვს ბალახს. ( Корова

кушает траву ) ძაღლი ყეფს. ( Собака лает ) ძროხა ღმუის. ( Корова мычит )

დავალება: ყოველი წინადადების თითოეულ სიტყვას დაუსვით კითხვა(Задание: Каждому слову из предложений поставить вопрос )

ძაღლი

ძვალიძროხა

981

მუხა

მაიმუნი

მიმინო

მუხლუხო

მაჩვი

მორიელი

991

მგელი

100

1.ტომი მისდევს ჯერის. ( Том преследует Джерри )

2.ირემი მიაქროლებს ჰერდას. ( Олень везет Герду )

3.წერო მიფრინავს. (Лебедь летит )

4.მატყუარა, ცრუპენტელა პინოქიოს ცხვირი ეზრდებოდა. ( У лгуна Пинокио рос нос )

შაშვი

შოთი შეშა

შადრევანიშუქნიშანი

შანდალი

1011

1. შეფიქრიანდა- задумался2. შეჭამა- поел3. შეხვდა- встретился 4. შეუყვარდა- влюбился

1021

ურჩხულს მზეთუნახავი შეუყვარდა

წითელქუდას მგელი შეხვდა

დევი შეფიქრიანდა

ფიფქიამ მოწამლულივაშლი შეჭამა

მეპურე შოთებს აცხობს. ( Пекарь запекает хлеб )

მეტყევე შეშას ჭრის.( Лесничий рубит дрова )

ეგზიუპერმა დაწერა “პატარა უფლისწული”,მარკ ტვენმა კი -“უფლისწული და მათხოვარი”.

(Экзюпери написал: «Маленький принц» ,а Марк Твен «Принц и нищий» )---------------------------------------

შეავსეთ ცხრილი: ( Заполните таблицу )

წარსული ( Прошедшее ) აწმყო (Настоящее ) მომავალი ( Будущее )

გამოაცხო ( Испек ) აცხობს ( Печет ) გამოაცხობს (Спечет )

გაჭრა გაჭრის (Нарежет )

წერს (пишет ) დაწერს ( Напишет )

ითამაშა (Сыграл ) თამაშობს ( играет )

1031

ვაშლი

ვარდი

ვეფხვი

ვაშლი ხილია. ( Яблоко - фрукта )

ვეფხვი ზოლიანიც არის და ხალიანიც.( Тигр бывает и пятнистый, и полосатый )

ვარდი უმშვენიერესი ყვავილია.( Роза – самый прекрасный цветок )

ვეფხვის ნაშიერს ჰქვია ბოკვერი.( Детеныша тигра зовут тигренок )

ვარსკვლავი

ვეშაპი

1041

წარსული (Прошедшее ) აწმყო (Настоящее ) მომავალი ( Будущее )

ვიყავი ( Я был) ვარ ( Я есть ) ვიქნები ( Я буду )

იყავი ( Ты был ) ხარ (Ты есть ) იქნები ( Ты будешь )

იყო (Он был ) არის ( Он есть ) იქნება (Он будет )

ვიყავით (Мы были ) ვართ (Мы есть ) ვიქნებით (Мы будем )

იყავით ( Вы были) ხართ (Вы есть ) იქნებით (Вы будете )

იყვნენ (Они были ) არიან (Они есть ) იქნებიან (Они будут )

დავალება : შეადგინეთ წინადადებები მოცემული ზმნის დროის თითოეულფორმაზე! ( Задание: Составьте предложения с каждой временной формой глагола

)1051

გედიგემი გული

გოჭი

გემმა აფრები აუშვა და ზღვაში შეცურა.( Корабль раскрыл паруса и поплыл в море )

“სამი გოჭი” ინგლისური ხალხურიზღაპარია.

( «Три поросенка» - это английская народная сказка )

გედი ყველაზე ერთგული ფრინველია.( Лебедь – самая верная птица )

გული სიყვარულის საბუდარია.( Сердце носитель любви )

1061

1071

ბავშვი გაიბუტა

კონკია პრინცესად გადაიქცა

ნიანგმა გადაიხარხარა

ვინი-პუჰი გაიპრანჭა

გაიღიმე! ცხოვრება

მშვენიერია!..

ფიფქია გარდაიცვალა

გამარჯობა! მოგესალმებით!

1081

წარსული (Прошедшее ) აწმყო ( Настоящее ) მომავალი (Будущее )

მერქვა ( Меня звали ) მქვია (Меня зовут ) მერქმევა (Меня будут звать )

გერქვა (Тебя звали ) გქვია (Тебя зовут ) გერქმევა (Тебя будут звать )

ერქვა (Его звали ) ჰქვია ( Его зовут ) ერქმევა ( Его будут звать )

გვერქვა ( Нас звали ) გვქვია (Нас зовут ) გვერქმევა (Нас будут звать )

გერქვათ (Вас звали ) გქვიათ (Вас зовут ) გერქმევათ (Вас будут звать )

ერქვათ(Их звали ) ჰქვიათ (Их зовут ) ერქმევათ ( Их будут звать )

დავალება : შეადგინეთ წინადადებები მოცემული ზმნის დროის თითოეულფორმაზე! (Задание: Составьте предложения с каждой временной формой глагола )

1091

ფული

ფოთოლი

ფერადიფურცლები

ფუტკარიფუნჯი

ფანჯარა

ფანქარი

ფოცხვერი

ფარდა

ფარფატა პეპელისფრთა (ფრთები)

1101

წარსული (Прошедшее ) აწმყო ( Настоящее ) მომავალი ( Будущее )

ვხატავდი ( Я рисовал )

დავხატე ( Я нарисовал)

ვხატავ (Я рисую ) დავხატავ ( Я нарисую )

ხატავდი ( Ты рисовал )

დახატე ( Ты нарисовал)ხატავ (Ты рисуешь ) დახატავ (Ты нарисуешь )

ხატავდა ( Он рисовал )დახატა ( Он нарисовал)

ხატავს( Он рисует ) დახატავს (Он нарисует )

ვხატავდით (Мы рисовали )დავხატეთ (Мы нарисовали )

ვხატავთ (Мы рисуем ) დავხატავთ( Мы нарисуем )

ხატავდით(Вы рисовали )დახატეთ

ხატავთ (Вы рисуете ) დახატავთ (Вы нарисуете )

ხატავდნენ( Они рисовали )დახატეს (Они нарисовали )

ხატავენ (Они рисуют ) დახატავენ(Они нарисуют )

დავალება : შეადგინეთ წინადადებები მოცემული ზმნის დროის თითოეულ ფორმაზე! (Задание: Составьте предложения с каждой временной формой глагола ) 1111

ზებრა

ზებრა ზოლიანია.( Зебра полосатая )ზვიგენი ზურგს იფხანს.( Акула чешет спину )

ზღარბს აქვს ეკლები.( Ежик имеет колючки )სკოლის ზარი დაირეკა.

( Прозвенел школьный звонок )

ზარი

ზვიგენი

ზღარბი

1121

საქართველოში ზამთრის ძირითადიკურორტები ბაკურიანი და გუდაურია. აქ ყოველწლიურად უამრავ ტურისტსნახავთ და ეს უმშვენიერესი ადგილები

ღირსეულად მასპინძლობენდამსვენებლებს. 1131

რკო

რვეული

როიალი

1141

სსიპ ქალაქ თბილისის № --სკოლის V -- კლასის მოსწავლე

------------- ---------------------------რვეული

ქართულ ენასა და ლიტერატურაში

ჩიტი

ჩურჩხელა

ჩოგანი

ჩოხა-ახალუხი

ჩაი

ჩაიდანი

ჩონგური

ჩანთაჩემოდანიჩოჩორი 1151

პრინცს ფიფქიადანახვისთანავე გულშიჩაუვარდა (შეუყვარდა)

1161

კატები ჩხუბობენ

მგელი წითელქუდასბებიის საწოლში ჩაწვა

ვინი-პუჰმა თბილადჩაიცვა.

ხის ჩრდილი

ჩიბუხიანიკაცი

ბურთი

ბეჰემოტი

ჩვილიბავშვი ბანანი ბუდე

ბუ

ბელი

117

დათვი

დრაკონი

დელფინი

დოლი

დევი

დინოზავრი

დაფა

118

1191

სახლი დაალაგეს. ჯუჯებმა ხელები დაიბანეს.

წითელქუდამკარზე დააკაკუნა.

ფიფქია და პრინციდაქორწინდნენ(შეუღლდნენ).

დათვმა დაიძინა.

მაშა და დათვიდამეგობრდნენ

ღამურაღორი

ღრუბელი

ღობე

ღილი

ღუმელი

ღამე

დღედაღამე

1201

ლიმონი

ლომი

ლოკოკინა

ლეღვი

ლობიო

ლარნაკი

ლამპარი

1211

ლიმნის ხე

ყანა

ყაყაჩო

ყვავი

ყვავილნარი ყოჩივარდა

ყურძენი

122

ჟირაფი

ჟოლო

ჟურნალი

1231

პური

პეპელა

პინგვინი

1241

ნავი ნახატი

ნაყინი ნიანგი

ნიორი

ნიგოზი

ნუშინამცხვარი

1251

წეროწიგნი

წინდა

წყალი

წვეთი

წვიმა

წუნა და წრუწუნა

წუთი და წამი1261

ცხენი

ცხოველები

ცოცხი

ცეცხლიცარცი

ცა

ენის გასატეხი: ციცქნა ცირა

ცეროდენა ცაცოს , ცუგრუმელა

ცუგასთან ცელქობს.

127

ტელეფონი

ტელევიზორი

ტორტი

ტუჩები

1281

ბავშვი ტირის

კურდღლისბაჭიები დედასთან

ერთადყვავილებში

შემალულიყვნენ.

კუუწყინარი

ცხოველია.

კენგურუ ჩანთოსანი ცხოველია, ამიტომაც ჰქვია ახალშობილი

ბავშვის ჩასასმელ ჩანთას“კენგურუ”

( )

კნუტი კატას ეფერება.

კოდალა ნისკარტით ხესუკაკუნებს.

კაცი, (მამაკაცი)

1291

ვინი-პუჰი წიგნსკითხულობს.

ქოლგა

ქათამი

ქორწილი

ქუდი

შემოდგომა წელიწადის ყველაზეწვიმიანი (дождливое ) დაქარიანი ( ветреное)დროა. ხანსუსტი ნიავია ( слабый ветер )დათან წინწკლავს (моросит ), ხან-ძლიერი ქარია და თავსხმა წვიმა ( проливной дождь ). რამოდენიმედღის განმავლობაშიგადაუღებლად (беспрерывно)წვიმს ხოლმე... ამიტომაც, რომ არდავსველდეთ, ქოლგებსვიფარებთ. ( прикрываемся зонтиками )

წვიმიანიშემოდგომა

1301

ქალთევზა წყალშიცხოვრობს.

ენძელაენძელა და ია

ენოტი

ექიმი

1311

1.ეკითხებოდა (ის,მას,მას)-спрашивал2.ეჭვიანობდა (ის)- ревновал3.ეფერებოდა (ის ,მას)- ласкал4.ემუქრებოდა (ის,მას)- угрожал5.ეხუტებოდა (ის,მას)- обнимал6.ეპრანჭებოდა (ის,მას)- кривлялся7.ეხმარებოდა (ის,მას)- помогал8.ეპარებოდა (ის,მას)

1321

ფიფქიაცხოველებსეფერება.

მელაკუდა მწყერჩიტასცულით ემუქრება.

ლომები ერთმანეთსეფერებიან.

შვილი დედასნებიერადეხუტება.

ჭიანჭველა

ჭიქაჭა

ჭიამაიაჭურჭელი

1331

ფაფას გემრიელადჭამენ (მიირთმევენ)

ჯიხვი

ჯარისკაცი

ჯვარი

ჯაჭვი

ჯამბაზები

1341

ჰამაკი

ჰალსტუხი

1351

ჰოროსკოპი

თემა №1ოჯახი

დედა

მამა

და-ძმა

ვაჟიქალიშვილი

მშობლები

ცოლ-ქმარი;მეუღლეები

თეა

ნინო

დათოგიორგი

1361

ჩემი ოჯახი

გამარჯობა! მე მქვია თეა და ვარ 30 წლის. მე და დათო ცოლ-ქმარი ვართდა გვყავს ორი შვილი: თორმეტი წლის ვაჟი-გიორგი და ქალიშვილი-ნინო. გიორგი ნინოზე უფროსია სამი წლით. მე დათოზე უმცროსი ვარექვსი წლით.---------------

შენს შესახებ მომიყევი რაიმე,მინდა უკეთ გაგიცნო!-გამარჯობა! რა გქვია შენ?-რამდენი წლის ხარ?-და-ძმა გყავს?-რამდენი წლით უმცროსი ან უფროსია შენი და ან ძმა შენზე?-რა ჰქვიათ შენს მშობლებს?

1371

1 138

სასაუბრო

ქართული-რუსული სასაუბრო -საუბარი

Беседа

მე / თქვენ Я / Выკი / არა Да / Нет

კარგად / ცუდად Хорошо / Плохо

გამარჯობა / ნახვამდის Здравствуйте / До свидания

დილა მშვიდობისა / ღამე მშვიდობისა Доброе утро / Спокойной ночи

გმადლობთ / გეთაყვა Спасибо / Пожалуйста

მაპატიეთ (მიმართვისას) Извините (при обращении)

რა გქვიათ? Как вас зовут?გამატარეთ Разрешите пройти

ხომ ვერ მეტყვით Подскажите

დამეხმარეთ, გეთაყვა Помогите, пожалуйста

დაწერეთ Напишите этоგაიმეორეთ Повторитеარ მესმის Я не понимаю

ინგლისურად ლაპარაკობთ? Вы говорите по-английски?

1 139

სასტუმრო Гостиница

ნომერი Номер

ოთახი Комната

ცხოვრება Проживание

ღამე (ოტელში ცხოვრებისას) Ночь (проживания в отеле)

დღე День

ნომერი მაქვს შეკვეთილი Я заказывал номер

ცივა / ცხელა Холодно / Жарко

გასაღები (ოტელის ნომრის) Ключ (от номера в отеле)

ბავშვი ребенок

მოზრდილი взрослый

პასპორტი паспорт

ნუ შემაწუხებთ Не беспокоить

გამაღვიძეთ . . . Разбудите меня в ...

1 140

ავტომობილი Автомобиль

გზა Дорога

მოსახვევი Поворот

გზაჯვარედინი Перекресток

სდექ Стоп

შემოსავლელი გზა Объезд

გავლა აკრძალულია Проезд запрещен

გაჩერება Стоянка

საწვავის ჩასხმა / ბაკი გაავსეთ / ბენზინიЗаправка / Заправьте полный бак /

Бензин

ჯარიმა / დოკუმენტები Штраф / документы

მანქანების გაქირავება / იჯარა Прокат / Аренда машин

მანქანა გამიფუჭდა У меня сломалась машина

ავტოსერვისი Автосервис

1 141

მაჩვენებლები Указатели

ყურადღება Внимание

შესასვლელი / გამოსასვლელი Вход / Выход

მარცხნივ / მარჯვნივ Налево / Направоდაკეტილია / ღიაა Закрыто / Открыто

დაკავებულია / თავისუფალია Занято / Свободно

აკრძალულია / ნებადართულია Запрещено / Разрешено

დასაწყისი / დასასრული Начало / Конец

გათრევა / მიწოლა Тянуть / Толкатьაქ / იქ Здесь / Там

ნუ მოსწევთ Не куритьსაშიშია Опасно

ფრთხილად Осторожноშესვენება Перерыв

გადასასვლელი Переходინფორმაცია Информацияტუალეტი Туалет

1 142

ტრანსპორტი Транспорт

სად მდებარეობს . . . Где находится ...ქალაქი город

ქუჩა улицаსახლი дом

სალარო кассаბილეთი билет

ქალაქის რუკა карта города

ტაქსის გამოძახება მინდა Я хотел бы вызвать Такси

ავტობუსი Автобусგაჩერება Остановка

აეროპორტი / თვითმფრინავი / რეისი Аэропорт / Самолет / Рейс

ბარგი Багажმატარებელი Поезд

მიმართულება Направление

გამგზავრება / ჩამოსვლა Отправление / Прибытие

აღმოსავლეთი / დასავლეთი / ჩრდილოეთი / სამხრე&

восток / запад / север / юг

1 143

სამსახურები Службы

საპასპორტო კონტროლი Паспортный контроль

საბაჟო Таможня

დოკუმენტები დავკარგე Я потерял документы

საავადმყოფო / აფთიაქი / ექიმი Больница / Аптека / Доктор

სასწრაფო დახმარება Скорая помощь

სახანძრო სამსახური Пожарная служба

პოლიცია Полиция

ფოსტა Почта

1 144

რესტორანი / კაფე / ბარი Ресторан / Кафе / Бар

ოფიციანტი Официантმაგიდის შეკვეთა მინდა Я хочу заказать столикმენიუ / საბავშვო მენიუ Меню / Детское меню

ცივი / ცხელი / გაცხელება Холодный / Горячий / Подогретьშეგარგოთ! Приятного аппетита!

ჭიქა / ფინჯანი Стакан / Чашкаბოთლი / ბოკალი Бутылка / Бокал

(რაღაცის ) გარეშე / (რაღაცასთან) ერთად

без / с (чем-либо)

წყალი Водаღვინო / ლუდი Вино / Пивоყავა / რძე / ჩაი Кофе / Молоко / Чай

წვენი Сокპური Хлеб

წვნიანი Супყველი Сыр

ფაფა / ბლინები Каша / Блиныშაქარი / მარილი / წიწაკა Сахар / Соль / Перец

ხორცი / თევზი / ფრინველი Мясо / Рыба / Птицаცხვრის ხორცი / ძროხის ხორცი /

ღორის ხორციБаранина / Говядина / Свинина

1 145

რესტორანი / კაფე / ბარი Ресторан / Кафе / Бар

ქათამიКурица

მოხარშული / შემწვარი / გრილი Вареный / Жареный / Грильცხარე Острое

დესერტი / ხილი Десерт / Фруктыვაშლი Яблоко

ყურძენი Виноградბანანი Банан

გარგარი / ატამი Абрикос / Персикფორთოხალი / ლიმონი Апельсин / Лимон

ხენდრო Клубникаბროწეული Гранат

ბოსტნეული / სალათა Овощи / Салатკარტოფილი Картофель

ხახვი Лукწიწაკა Перец

ბრინჯი Рисნიორი Чеснок

1 146

გადახდა / ფული Оплата / Деньги

ანგარიში მომიტანეთ, გეთაყვა Счет, пожалуйста

ფასი Цена

საკრედიტო ბარათით მინდა გადახდა Я хочу оплатить кредитной картой

ხურდა / ხურდა არ მინდა / წვრილმანი გასამრჯელ&

Сдача / Без сдачи / Чаевые

მაღაზია / პროდუქტები Магазин / Продукты

რა არის ეს? Что это такое?მაჩვენეთ . . . Покажите ...რა ღირს . . . Сколько стоит ...კილოგრამი килограмм

დიდი / პატარა большой / маленький

ლიტრი литрმეტრი метрიაფია Дешево

ძვირია Дорогоფასდაკლება Скидка

1 147

ფერი Цвет

ღია / მუქი светлый / темныйთეთრი / შავი белый / черныйნაცრისფერი серый

წითელი красныйლურჯი синийცისფერი голубойყვითელი желтый

მწვანე зеленыйყავისფერი коричневый

ნარინჯისფერი оранжевыйიისფერი фиолетовый

ავადმყოფობა Болезнь

. . . მტკივა У меня болит ...

თავი / ყელი / მუცელი / კბილი голова / горло / живот / зуб

ხელი / ფეხი / ზურგი нога / рука / спина

მაღალი სიცხე მაქვს У меня высокая температура

ექიმი გამოიძახეთ Вызовите врача

1 148

-რომელი საათია?

-ოთხის 25 წუთია!

-ზუსტად სამი საათია!-შვიდს უკლია 10 წუთი!

1 149

-სამსახურში მაგვიანდება!

ბანაობის დროა!

მეცადინეობის დროა!

დრო ამოიწურა!

1 150

გაზაფხულო, ლამაზო---------------------------------------ჰა ,ზამთარი მიდის და...თოვლი დნება ნელ-ნელა.აი, თავი ამოყობუჩქის ძირას ენძელამ.საწყალ თოვლის ბაბუასდავუშინოთ გუნდები;გაზაფხულო, ლამაზო,მალე დაგვიბრუნდები?

ნოდარ დუმბაძე

1928 - 1984

ლექსიკონი:1. თოვლი დნება-2. თავი ამოყო-3. ბუჩქის ძირას-4. საწყალ-5. დავუშინოთ-6. დაგვიბრუნდები-

1 151

დათუნია---------------------გამარჯობა, დათუნია,,რა კარგი ხარ, ლამაზი,ვერ მიცანი? შემომხედე,მე ვარ შენი თამაზი.ყურადღებას არც კი მაქცევ,მოდიხარ და მიდიხარ. . .მეც მყავს სახლში დათუნია,მაგრამ შენ ხომ დიდი ხარ!არ გრცხვენია დამიკარგეშენი ნახვის ხალისი,რამოდენა გაზრდილხარ დაგამარჯობა არ იცი.

ლექსიკონი:

1. დათუნია-2. კარგი-3. ლამაზი- красивый4.ვერ მიცანი?-5.შემომხედე-6.ყურადღებას არც კი მაქცევ-7.მიდიხარ და მოდიხარ-8.სახლში-9.დამიკარგე შენი ნახვის ხალისი-10. გაზრდილხარ-

1 152

ლ ი მ ო ნ ა თ ი-------------------------დედაც მიყვარს,მამაც მიყვარს,საჩუქრებიც მომწონს მათი,მაგრამ ყველას მირჩევნიაერთი ჭიქა ლიმონათი.რამდენ წამალს ვსვამ და ვყლაპავმისი ეშხით,მისი ხათრით,თქვენ არიცით, რა კარგიაგაზიანი ლიმონათი.

დავალება! შეასწორეთწინადადებები: 1.“ძალიან მიყვარსატამის ლიმონათი”. 2.”მსხალისლიმონათი ყველაზეგემრიელია.”3.”ფორთოხალის წვენიმირჩევია ხილების ლიმონათს.”

ლექსიკონი:მიყვარს- люблюსაჩუქრები- подаркиმომწონს- нравитсяმათი- ихმირჩევნია- предпочитаюმისი ეშხით,ხათრით- ради негоარ იცით- не знаетеკარგი- хорошо /ცუდი-- плохоგაზიანი ლიმონათი- газированный лимонад

1 153

მ ა მ ა ლ ი-------------------------როცა ავად ვიყავი,ვსვი და ვყლაპე წამალიდა დედიკომ საჩუქრადმომიყვანა მამალი.ერთხელ ძია გვესტუმრა,ბაბუამ თქვა:- რა ვქნათო?-ბებიამ თქვა:- სასწრაფოდმამლაყინწა დავკლათო.-

ჰოდა, ეს რომ გავიგე,მამალს ხელი დავავლედა ბებიას უჩუმრადკარადაში დავმალე.მერე იცით, რა მოხდა?ბებომ შიშით იკივლა...იმ სულელმა მამალმაკარადაში იყივლა.

ლექსიკონი:ავად ვიყავი- я был боленვსვი და ვყლაპე - пил и глоталწამალი- лекарствоმომიყვანა- привелоგვესტუმრა- гостилსასწრაფოდ- срочноდავკლათო- убьемგავიგე- понялხელი დავავლე- провел рукойუჩუმრად- тихоდავმალე- спряталშიშით იკივლა- с боязнью закричалსულელმა - глупецიყივლა- запищал

1 154

ლალი, ლალი, ჩემო ლალი!რაო, ჩემო მანანა?ეს თოჯინა დედაშენმაჩემთან გამოგატანა?რასა ბრძანებ, ქალბატონო!არ გათხოვებ არასდროს,გინდა ისევ გააცივო,ისევ სურდო დამართო?რადგან ასე მეუბნები,რადგან ასე მაჯავრებ,დამიბრუნე ჩემი ვაშლი,მე რომ გუშინ გაჭამე.არაფერიც, არაფერიც,არაფერსაც არ მოგცემ,იმ ვაშლისთვის, აღარ გახსოვს,ლოყაზე რომ გაკოცე?

მე რომ წიგნი მოგიტანეკარგი წასაკითხავი?..მერე მე რომ მოგარჩინე,ექიმი რომ ვიყავი?ჰო-ჰო-ჰო-ჰო, დიდი საქმე,სულ არ იცი თამაში,გახსოვს, მე რომ მოგეხმარეკანფეტების ჭამაში?მერე მე რომ შენს თოჯინასგავუკეთე ნემსები?!მერე მე რომ წაგიკითხედიდი, გრძელი ლექსები?!როგორც ვხედავ, ქალბატონოუმადური ბრძანდები,დაგავიწყდა, გუშინწინ რომგამომართვი ბაფთები?არც თოჯინა მინდა შენი,აღარც შენი ვაშლები,ბუტე, ბუტე, გაგებუტე,აღარ გეთამაშები!

ლექსიკონი:გამოგატანა- вынесბრძანებ- приказываюგათხოვებ- одолжитьარასდროს- никогдаგააცივო-დამართო- навредитьმაჯავრებ-დამიბრუნე- верни мнеგაჭამე- покормил

ლექსიკონი:მოგცემ- дамგახსოვს- помнишь გაკოცე- поцеловалკარგი წასაკითხავი- хорошее чтениеმოგარჩინე-წაგიკითხე- прочитал უმადური- неблагодарныйდაგავიწყდა- забылგამომართვი- возьмиგაგებუტე- обиделся

მ ა ნ ა ნ ა დ ა ლ ალ ი----------------------------------

1 155

სათვალე--------------------ბები, როგორ დავიჯერო,რომ სათვალე კარგია,იმ დღეს ვცადე, გავიკეთე,არაფრად არ მარგია.ვეღარც ფისო დავინახე,ვეღარც ჩვენი თემური,სათვალეა ხელს რომ გიშლის,შენ კი თვალებს ემდური.გახსოვს, გუშინ, საყვარელო,მთელი დღე რომ მაწვალე?თურმე ცხვირზე გეკეთა დამაძებნინე სათვალე.

საათი--------------- ტიკ-ტაკ, ტიკ-ტაკ, -იძახისდა კედელზე ჰკიდია,დღე და ღამე ისრებიმიდიან და მიდიან......მოვა დედა, შეხედავს:- აბა, ჩემო ოთარი,ცხრა საათი გამხდარა,შენი ძილის დრო არის!და ყველანი მტოვებენ,ჩემთვის არა სცალიათ.მე რომ დედა მაძინებს,სულ საათის ბრალია.

ლექსიკონი:1. დავიჯერო-2. ვცადე-3. გავიკეთე-4. არაფრად არ მარგია-5. დავინახე-6. ხელს გიშლის-7. ემდური-8. გახსოვს?-9. მაწვალე-10. თურმე-11. გეკეთა-12. მაძებნინე-

ლექსიკონი:1. იძახის-2. ჰკიდია-3. დღე და ღამე-4. ისრები-5. შეხედავს-6. გამხდარა-7. დრო არის-8. მტოვებენ-9. ჩემთვის-10. არა სცალიათ-11. მაძინებს-12. საათის ბრალია-

1 156

ექიმი--------------მოვიდა და გაგვსინჯაერთად მე და ბებია,მერე უთხრა დედიკოს:- ბავშვი გაგცივებიათ.მე კი სულ არ მციოდა,თბილად მეცვა ზემოდან,გიზგიზებდა ბუხარიდა ძალიან მცხელოდა.ავად სულაც არა ვარ,ან მცივანა როდი ვარ,ძია ექიმს ეშლება -მე ბებია ვგონივარ.

ლექსიკონი:1. გაგვსინჯა-2. ერთად მე და ბებია-3. გაგცივებიათ-4. მციოდა-5. თბილად მეცვა ზემოდან-6. გიზგიზებდა-7. ბუხარი-8. მცხელოდა-9. ავად-10. მცივანა-11. ეშლება-12. ვგონივარ-

Шота Руставели«Витязь в тигровой шкуре»

1571

1 158

Царь Аравии, Ростеван, чувствуя, что здоровье его уже не так крепко, возводит на трон свою дочь Тинатин. В нее уже долгие годы влюблен

воспитанник царя - рыцарь Автандил.

1.Царь Аравии-არაბეთის მეფე2.Чувствуя-გრძნობდა რა...3.что-რომ4.здоровье-ჯანმრთელობა5.его уже не так крепко-მას უკვე არც ისეძლიერი6. возводит на трон –დასვა სამეფო ტახტზე(გაამეფა), (აკურთხა მეფედ);7.свою дочь –თავისი ქალიშვილი8.В нее -მასზე уже-უკვე9.долгие годы-მრავალი წელი10.влюблен-შეყვარებულია11.воспитанник царя – მეფის აღზრდილი12.Рыцарь-რაინდი

-ვინ იყო არაბეთის მეფე? -ვინ დასვა თანამესაყდრედ როსტევანმა? -რატომ გაამეფა როსტევანმა თინათინი?-ვის უყვარდა თინათინი?-ვინ იყო ავთანდილი?

Ростеван и ее свита устроили охоту, на которой повстречали витязя в тигровой шкуре. Он не отозвался на их оклик и с печалью во взгляде ускакал прочь. Ростеван послал ему вслед отряд воинов, но витязь сразился с ними и одержал победу, а после снова исчез.

1591

Словарь-ლექსიკონი

13.Витязь-რაინდი14.Новая –ახალი15.царица –მეფე (ქალი)16.и ее свита-მისმა გარემოცვამ17.устроили охоту-მოაწყვეს ნადირობა18.на которой -რომელზეც19.Повстречали-გადაეყარნენ,შეხვდნენ20. витязя в тигровой шкуре-ვეფხისტყაოსანრაინდს.Он не отозвался на их оклик- მან არ უპასუხა მათგამოწვევასи с печалью во взгляде-სევდიანი თვალებითускакал прочь.-გაშორდა მათпослал ему вслед-დაადევნაотряд воинов-მხლებლებიно витязь-მაგრამ რაინდიсразился с ними-შეებრძოლა მათи одержал победу,-მოიპოვა გამარჯვებაа после –და შემდეგснова –ისევисчез. –გაქრა

1 160

Тинатин призвала к себе Автандила и сказала, что дает ему три года, чтобы отыскать таинственного рыцаря и узнать его историю. Если Автандил справится с этим нелегким поручением, то она выйдет за него замуж и сделает королем Аравии.

призвала к себе-დაიბარაсказала,-უთხრაчто -რომдает ему-აძლევს მასтри года,-სამ წელსчтобы -რათაОтыскать-მოძებნოსтаинственного рыцаря-იდუმალი რაინდიи узнать –და გაიგოსего историю.-მისი ისტორიაЕсли –თუсправится с этим нелегким поручением,- გაუმკლავდება ამ რთულ დავალებასто она-მაშინ ის (თინათინი)выйдет за него замуж –გაჰყვება ცოლადи сделает королем Аравии.-და გახდის მას არაბეთის მეფედ

1 161

За три года Автандил трижды объехал всю Землю, но на след витязя так и не напал. В отчаянии он уже хотел вернуться к Тинатин, но однажды встретил группу всадников, которые рассказали ему о их недавнем сражении с витязем.

За три года-სამი წლის განმავლობაშიТрижды- სამჯერОбъехал-შემოიარაвсю Землю,-მთელი ქვეყანაно-მაგრამна след витязя-რაინდის კვალზე так и не напал.-ვერ დადგა (მის კვალს ვერ

მიაგნო), (ვერსად მიაკვლიაВ отчаянии-სასოწარკვეთილსон уже хотел-უკვე უნდოდაвернуться-დაბრუნებაк Тинатин,-თინათინთანно однажды-მაგრამ ერთხელაცвстретил-შეხვდაгруппу всадников,-მხედრების ჯგუფსкоторые-რომლებმაცрассказали-უამბესему-მასо их недавнем –მათი ბოლოდროინდელიСражении- ბრძოლის (შესახებ)с витязем. -რაინდთან

1 162

Поехал-გაემგზავრაв указанное направление -მითითებულ მხარესи, скрывшись в пещере, - наблюдал-

გამოქვაბულიდან უთვალთვალებდაкак вятязь в тигровой шкуре- встретился скрасивой девушкой.-როგორ შეხვდავეფხისტყავიანი რაინდი

ლამაზ ახალგაზრდა ქალს.Вместе они предались слезам и горевали,-უთანაგრძნობდნენ ერთმანეთსცრემლმორეულნიчто никак не могут-რომ არაფრით არ შეუძლიათотыскать -მოძებნონпрекрасную Нестан .--მშვენიერი ნესტანიЮноша умчался прочь,-ახალგაზრდა მამაკაცი წავიდაа красивая девушка –решилась-და ახალგაზრდა ქალმა გადაწყვიტაАвтандилу -ავთანდილსповедать историю-უამბოს ისტორიაвитязя в тигровой шкуре,ვეფხისტყავიან რაინდზეкоторого звали Тариэл.-რომელსაც ერქვა ტარიელიСаму ее звали Асмат- თავად მას ერქვა ასმათიи она была рабыней Тариэла.- და ის იყო ტარიელის მსახურიВитязь был родом- რაინდი წარმომავლობით იყოиз царской семьи -правителей Индостана. -სამეფო ოჯახიდან ,ინდოეთის მმართველთა

поехал в указанное направление и, скрывшись в пещере, наблюдал как вятязь в тигровой шкуре встретился с красивой девушкой. Вместе они предались слезам и горевали, что никак не могут отыскать прекрасную Нестан. Юноша умчался прочь, а красивая девушка решилась поведать Автандилу историю витязя в тигровой шкуре, которого звали Тариэл. Саму ее звали Асмат и она была рабыней Тариэла. Витязь был родом из царской семьи правителей Индостана.

1 163

Он был горячо влюблен в Нестан-Дареджан - дочь второго правителя Индостана. У девушки был суровый характер, и в доказательство любви она потребовала от Тариэла объявить войну хатавам и одержать в сражении победу. Витязь выполнил ее приказ, но слуги злобной колдуньи Давар похитили девушку и увезли в открытое море . С тех пор Асмат и Тариэл безуспешно пытаются разыскать Нестан, но ее следы, похоже, утеряны навсегда.

Он был горячо влюблен-იგი იყო ძლიერად შეყვარებულიв Нестан-Дареджан – ნესტან-დარეჯანზეдочь второго правителя Индостана. -ინდოეთის მეორე მმართველის ასულზეУ девушки был-ახალგაზრდა ქალს ჰქონდაсуровый характер, - მკაცრი ხასიათიи в доказательство любви – და სიყვარულის დასამტკიცებლადона потребовала-მან მოითხოვაот Тариэла –ტარიელისგანобъявить войну хатавам-გამოუცხადოს ომი ხატაელებსи одержать –მოიპოვოსв сражении победу.-ბრძოლისას გამარჯვებაВитязь выполнил ее приказ,-რაინდმა შეასრულა მისი ბრძანებაно слуги злобной колдуньи Давар –მაგრამ ბოროტი ჯადოქრის- დავარის მონებმაпохитили девушку-მოიტაცეს ახალგაზრდა ქალიи увезли-და წაიყვანესв открытое море-გაშლილ ზღვაშიС тех пор-მას შემდეგБезуспешно-უშედეგოდпытаются-ცდილობენразыскать Нестан,-მოძებნონ ნესტანიно ее следы,-მისი ყვალიпохоже, -როგორც ჩანს,утеряны навсегда.-წაიშალა სამუდამოდ

1 164

Автандил решает помочь витязю в поисках. Перед этим он навестил Аравию, поведал Тинатин и получил ее благословение на поиски прекрасной девы. Поиски привели его в торговый город Гуланшаро, где, влюбившаяся в него супруга богатого купца, Фатьма рассказала ему, что однажды повстречала Нестан, сопровождаемую двумя чернокожими стражами. Она выкупила у них девушку и приютила в своем доме.

Автандил решает помочь-ავთანდილი გადაწყვეტს დაეხმაროსвитязю-რაინდსв поисках.-ძებნაშიПеред этим-მანამდეон навестил Аравию, -ის დაბრუნდა არაბეთშიПоведал Тинатин –მოინახულა თინათინიи получил ее благословение –და მიიღო მისი კურთხევა (აიღო მისგან ნებართვა)на поиски прекрасной девы. –მშვენიერი ქალის მოძებნისთვისПоиски привели его –ძებნამ მიიყვანა ისв торговый город Гуланшаро,-სავაჭრო ქალაქ გულანშაროშიгде,-სადაცвлюбившаяся в него –მასზე შეყვარებულმაсупруга богатого купца Фатьма-ფატმანმა,რომელიც იყო მდიდარი ვაჭრის ცოლიрассказала ему, -უამბო მასчто однажды –რომ ერთხელповстречала Нестан, -გადაეყარა ნესტანსсопровождаемую двумя чернокожими стражами. –ორ შავკანიან მცველთან ერთადОна выкупила у них девушку-მან (ფატმანმა) გამოისყიდა მათგან ახალგაზრდა ქალიи приютила в своем доме. -და შეიფარა თავის სახლში

1 165

Ее супруг хотел отдать Нестан в жены их царю, а она, усадив ее на быстрого скакуна, спасла девушку. После она узнала, что Нестан попала в плен к царевичу Каджети, который в скором времени должен на ней жениться. Вместе с Асмат и Тариэлом Автандил отправился вызволять Нестан. Их войско сразилось с войском царевича Каджети и Тариэл, наконец-то, сумел обнять свою возлюбленную. Они отправились в Индостан, где отец Нестан благословил их брак и провозгласил Тариэла единым правителем Индостана.

Ее супруг хотел –მის ქმარს სურდაотдать Нестан в жены их царю,-მისი მეფისთვის მიეთხოვებინა ნესტანიа она, усадив ее на быстрого скакуна, -და მან (ფატმანმა),შესვა რა რაშზე,спасла девушку.-იხსნა,გადაარჩინა ახალგაზრდა ქალიПосле она узнала,-შემდეგ მან შეიტყოчто Нестан попала в плен-რომ ნესტანი ჩავარდა ტყვეობაშიк царевичу Каджети, -ქაჯეთის უფლისწულისაкоторый в скором времени-რომელიც სულ მალეдолжен на ней жениться. –უნდა დაქორწინდეს მასზეВместе с Асмат и Тариэлом Автандил отправился-ასმათთან და ტარიელთან ერთად გაემართა ავთანდილიвызволять Нестан.-ნესტანის გამოსახსნელადИх войско-მათი ჯარიсразилось-შეებრძოლაс войском царевича Каджети-ქაჯეთის მეფის შვილის-უფლისწულის ჯარსи Тариэл, наконец-то, - და ტარიელმა როგორც იქნაсумел обнять-შეძლო გადახვეოდაсвою возлюбленную. –თავის მიჯნურს (შეყვარებულს)Они отправились в Индостан,-ისინი გაემართნენ ინდოეთშიгде отец Нестан-სადაც ნესტანის მამამблагословил их брак –დალოცა მათი ქორწინებაи провозгласил Тариэла-და აკურთხა ტარიელიединым –ერთპიროვნულправителем –მმართველადИндостана.- ინდოეთისა.Дьяволы-ქაჯები

После этого Тариэл отправился в Аравию, чтобы рассказать Ростевану о смелости и отваге Автандила, который помог ему снова обрести свою возлюбленную. Тот благосклонно встретил молодых людей и с радостью отдал свою дочь Тинатин в жены Автандила. С тех пор эти цари честно и благородно стали управлять своими государствами.

166

После этого-ამის შემდეგТариэл отправился в Аравию,-ტარიელი გაემართა (წავიდა)чтобы рассказать Ростевану –რომ უამბოს როსტევანსо смелости и отваге Автандила,-ავთანდილის მამაცობასა და ვაჟკაცობაზეкоторый помог ему –რომელიც დაეხმარა მასснова обрести – დაიბრუნოსсвою возлюбленную.-თავისი სატრფო, (მიჯნური)Тот благосклонно встретил-ის (როსტევანი) თავაზიანად შეხვდაмолодых людей-ახალგაზრდებსи с радостью-და სიხარულითотдал свою дочь Тинатин в жены Автандила.-მიათხოვა თავისი თინათინი ავთანდილსС тех пор эти цари-მას შემდეგ ეს მეფეებიчестно и благородно-კეთილსინდისიერად და ღირსეულადстали управлять –მართავდნენсвоими государствами.-თავიანთ სახელმწიფოებს.

О жизни величайшего грузинского поэта Шота Руставели

О жизни величайшего грузинского поэта классической эпохи (XII ст.) Руставели сохранилось очень мало достоверных биографических сведений. Главный источник исторически-литературных фактов о нем - пролог поэмы «Витязь в тигровой шкуре». Руставели посвятил свое произведение царице Тамаре. Руставели (правильнее -Руствели), что означает «Владелец Руставского поместья» (Руставского замка) или «выходец из Рустави». Имя поэта Шота удостоверено в литературных документах ХVI-XVII ст. На колонне грузинского монастыря Св. Креста в Иерусалиме до сих пор сохранился портрет Руставели с надписью.

1671

დიდი ქართველი XII საუკუნის კლასიკოსი პოეტისშოთა რუსთაველის შესახებ მწირი ბიოგრაფიულიინფორმაცია გვაქვს. ძირითადი წყარო პოემისპროლოგია. ნაწარმოები რუსთაველმა მიუძღვნათამარ მეფეს. რუსთაველი უნდა ნიშნავდეს ქალაქრუსთავის მფლობელს,ან რუსთავის მკვიდრს. სახელი-შოთა დადასტურებულია ХVI-XVII საუკუნეების დოკუმენტებში. იერუსალიმისქართველთა მონასტრის სვეტზე დღემდეშემონახულია პოეტის ფრესკა სახელის მინაწერით.

1 168

Сулхан-Саба Орбелиани “Мудрость вымысла”“სიბრძნე სიცრუისა”

Ба́сня

“САМОЕ СЛАДКОЕ И САМОЕ ГОРЬКОЕ”

“უტკბესი დაუმწარესი”

Словарь-ლექსიკონიНекий царь –ერთმა მეფემприказал своему везиру:-უბრძანა თავისვეზირს— Ступай принеси мне кушанье, -წადიმომიტანე საჭმელადСлаще-უტკბესიСлаще которого не найти ни на земле, -

მასზე უტკბესი რომ არ მოიპოვებადედამიწაზეოни в морских глубинах.-და არც ზღვისფსკერზეოВезир пошел -ვეზირი წავიდაи купил язык; -და იყიდა ენაпринес его, -მოუტანა მასзажарил и подал.-შეუწვა და მიართვაПоправилось царю.-მოეწონა მეფესВ другой раз царь приказал:-მეორედუბრძანა მეფემ— Ступай и принеси мне такое кушанье,-

წადი და მომიტანე ისეთი რამ საჭმელადгорше-უმწარესიгорше которого не найти на свете.-მასზემწარე არფერი იყოს ამყვეყნადოВезир пошел, снова купил язык и подал ему. -ვეზირი წავიდა და კვლავ ენა იყიდადა მიართვა მას.

Некий царь приказал своему везиру:— Ступай принеси мне кушанье, слаще которого не найти ни на земле, ни в морских глубинах.Везир пошел и купил язык; принес его, зажарил и подал. Поправилось царю.В другой раз царь приказал:— Ступай и принеси мне такое кушанье, горше которого не найти на свете.Везир пошел, снова купил язык и подал ему. Царь сказал:— Я Спросил сладкое, ты подал мне язык; я спросил горькое, и ты снова подал язык.

1658 - 1725

1 169

Царь сказал:— Я Спросил сладкое, ты подал мне язык; я спросил горькое, и ты снова подал язык. Объясните мне, почему?Везир ответил:— Клянусь твоей головою, на свете нет ничего слаще языка и горше языка.

Царь сказал:მეფემ უთხრა:— Я Спросил сладкое,-გთხოვე ტკბილიты подал мне язык;-მომართვი ენაя спросил горькое,-გთხოვე მწარეи ты снова подал язык.-და შენ ისევ მომართვი ენაОбъясните мне ,- ამიხსენიпочему?-რატომ?Везир ответил:-ვეზირმა უპასუხა— Клянусь твоей головою,-შენს თავს ვფიცავна свете нет ничего-ამქვეყნად არაფერიაслаще языка -ენაზე უტკბესიи горше языка.-და ენაზე უმწარესი.

1 170

Грузинская кухня

მეგრული ხაჭაპური

ხინკალი

მწვადიღვინო

171

საქართველოს ჰიმნი--------------------

ჩემი ხატია სამშობლო,სახატე მთელი ქვეყანა,განათებული მთა-ბარი,

წილნაყარია ღმერთთანა.თავისუფლება დღეს ჩვენი

მომავალს უმღერს დიდებას,ცისკრის ვარსკვლავი ამოდის

ამოდის და ორ ზღვას შუა ბრწყინდება,დიდება თავისუფლებას,თავისუფლებას დიდება!

სასწავლო რესურსის ავტორი ნ/მ