159
رحَ الشمتاز اشيه ي خهيف خ دَ خه عبد سيسَ الع بن باز: 1330 - 1420 هـ عزح على م وطُ رُ ش ةَ الص انهاَ كْ رَ أَ و اَ اتهَ بِ اجَ وَ و تأليف شيخمس ادد اامم امد بن عبد لوهاب ا: 1115 - 1206 هـ٣يؽؾ ؤلديو٦ ٣ ز٩١خلع٦ ٣ ل خ٩ بي خ ٩ ظمد د. لكحطاني ويف اد بو علي بو صعي

الشرح الممتاز

  • Upload
    -

  • View
    135

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

رح املمتاز الش

د خفي خإلبل شيه خإل

سيس عبد : باز بن الع

هـ 1330-1420

منت على عزح

وطرالة ش

انها الص

كأر

ا و

اته

اجب

و و

: الوهاب عبد بن حممد اإلمام اجملدد اإلسالم شيخ تأليف هـ 1206- 1115

ل٣ ٦خلع٩١ ز٣ ٦وؾ ؤلدييؽ٣ ظمد٩ هللخي ب٩ خ

صعيد بو علي بو ويف الكحطاني . د

خطبة عبحخ اىفزي اىؼب ىيينخ اىؼشثيخ اىغؼديخ سئيظ يئخ مجبس اىؼيبء إداسح اىجحس اىؼييخ اإلفزبء

3

ههه

لس خمي ز لس خهلل ز م آ خشيه ب٩ لعش

٣ خمؽد٠ي ٤٦ ز لي ز مي. ي خشيه خ خألن .خهلل : زم ؤد.. ٦زدظ٣ خهلل ٦لص لي بل ٦ش٧ل٣ ٤ـ،1435/ 3/ 4 ي خان وؽدز ب٩ إشي

خإلد خفي خإلال شيه خعد خشق] عدز ٧يش خصالش ش٣ط) عدذ ع ل٩ شق ٧٤٦ ،[: زد ز خقي فس

ز م: خإلد خفي خإلبل شيه (٣٣خـسدظ٢د ٣ؤد٢د. زؽسدلع٣ خإل ٦وسع : خ٤٧دذ لس

خف٥ص ل٩ ؤلبل٢ ٥د خشد خ٧يش زمض ؤ٣٠ ٠ي. ؽسدلص ١دسع٥د ظسي خجدص ي ()خىعصص، ٦. خ٧ش خ٧يش ٠٦مي . وي ل٩ ٦ؤلد٠ خهلل

٦زدظ٣،، خهلل ٦لص لي ٦خبل الضعودية العزبية للننلكة العام املفيت

اىؼييخ اىجحس إداسح اىؼيبء مجبس يئخ سئيظ اإلفزبء

ـ1435/ 4/ 27 ثزبسيخ حشس

ز فسخقي خشيه ىضيص ب٦ ٣خخـقص خص ١ـ1435/ 4/3 زعديه خيعي دلص ؤلد٠ () ١خ ،: زد خز خإلد ظالي ٣ؤ ٣ؤظ٦، ٣ؤف، ٣ؤى٠، ؤز، ٤١٣ خد، بزخ١ي زعديه خيعي دلص ب٦ ؤفدي ؼ ؤلخ، خاهلل ف٦ ؤي ٣ال ليس٠، ٣خاهلل ؤلس٠،

.ؽ٤زع٠ ٣ضدفو ويخ، خاهلل ـخ ١ـ،1435/ 4/ 18

4 اىخيشيخ ثبص ث اىؼضيض ػجذ اىشيخ ؤعغخ قذخ

اخلريية باس بو العشيش عبد الغيخ مؤصضة مكدمة

. وبعد. احلؿد هلل وحده، والصالة والسالم عذ من ال كبي بعده

أن تضع بني يدي (دمسسة الشقخ عبد العزيز بن باز اخلرية)فقطقب

الؼارئ الؽريم هذا الشـرح الـافع لسامحة شقخـا الشقخ عبدالعزيز بن

رشوط الصالة وأركاهنا وواجباهتا لإلمام حمؿد بن ) عذ كتاب : باز

خدمة هذا الشـرح فضقؾة أخقـا –مشؽورا - وقد تولى (:عبد الوهاب

حقث - وفؼه اهلل وسدده–سعقد بن عيل بن وهػ الؼحطاين . الشقخ د

بذل جفدا يف تػريغ الامدة الصوتقة، وضبطفا وفؼ الؼواعد العؾؿقة

ادؼررة يف ادمسسة، إضافة إل خدمات العزو والتخريج، كسلل اهلل

. تعال أن جيزل له األجر وادثوبة

كام كسلله سبحاكه أن يضاعػ األجر وادثوبة لسامحة شقخـا الشقخ

، وأن جيعل هذا الشـرح من العؾم الـافع الذي :عبد العزيز بن باز

حمؿد : جيري عؾقه أجره يف قزه، وأن جيؿعـا به يف دار كرامته مع األحبة

وصحبه .

. وصذ اهلل وسؾم عذ كبقـا حمؿد وعذ آله وصحبه أمجعني

.مؤصضة الغيخ عبد العشيش بو باس اخلريية

قذخ اىحقق

5

ههه

احملقق مقدمة

ش٦ هللزد ٠٦م٧ ٠٦عى٢، ٠٦عمي٣١، ٠م٢، ،هلل خم ب بل هللخ ي٢٥ ؤلد١د، ٦يحدض ؤ١٠د، ٤ديي بل يع ٦ ٣، ع

ن ٦ؤش٥ ٣، شي ال ٦ل٢ هللخ بال ب٣ ال ؤ ٦ؤش٥ ٣، خا ؤ ن ٢ م لسن٩ ٣٧٦، ن ٦ؤصمدز٣، آ٣، ٦ل٩ لي٣، هللخ ص : زم ؤد ؽيخا، ظيدا ٦ مز ئلد ،«٣٣خـسدظ٢د ٣ؤد٢د، خصالش، ش٣ط»: عدذ ة

٠ك ز خ١د، ٦لدص سعجي، ٦ودصص خعر، ؤ٠ك لسخ٤٧دذ ؤؽد ـيك ي ادظ٣ زدج سمد٣٠ ٠ك د ٦خمدص، خىدصص ز٣ هللخ

. خ١د ٦ل٩ لي٣ هللخ ع ٤٦خ خألض، ٤خ : زد ز هللخ لس ز خمي لس خإلد شيى١د دلص شق ٦ خشيه ف٢ بد لي٣ ؤ٢ ٣١، خفد٦ ف٢ ي خسد خعدذ خشيه دلص شل٣ ظيسدا، ٤ـ1410 لد ٦ خدي، لس بيد م

صبلش ٦خإلدص خألخ زي ـدض و ي ؤيد وص ي صي ف٧ق ٦د ٠دمدا، يخا، ىعصخا، مدا، يخا، شلدا د خمشدء، ل١ي ٦زي ٦خل، شيػ ي ييص ظمي خىص خ٦ ٢٥ خ٧ط. ٤ـ1435 م ش٥ ب٩ ظيسدا ١ص ٦لشي ودا

: خآلظي خ١م٧ ل٩ لي ٦دو٣ بال خألحص -1 يمط خشيػ ب٩ خألن ٦خج ز ١ص٧ خزد،

6 قذخ اىحقق

، ـخ٢ خ و٥د، ؼ يم٣ بي ن وط خ١دض ز١يهلل٦خألـ٧زص، ي . ويخا ، ؼ ن، ل٩ خف خص٧ظي : خشيه بل زي دزط -2 ن ٧خء خ .هلل ٦خم زص ص ص خشق ؤ٦ ع د

ؤزك ل٩ ٦٦خـسدظ٥د ٦ؤد٥٠د خصبلش ش٦غ عدذ ع دزط -3 ؤ٤د، د خشيه ل٩ ي٥د يؤ د خعي خدت ٠ىص ل٩: ٠ه

زىػ دص: خأل٩٦ خ١ىص: وؽيعي ٠ىعي ٦ل٩ خألص، ٦ـمع٥د زعديه خع٧يد، م ز بزخ٤ي ٧٤ ٠٦دى٥د ٦ـي، ٦خظك،

٦خخدض سم٧غ يص خ ز م٧ـص ٤٦ي ٤ـ،1307/ 5/ 6 ـدك عسص ي خىؽ٧غ ٦ؤص ،5258 ي زي٦ خإلبليص،

ؼبلؼص: ٤ي ىؽ٧ؼدض ف٧لص ظ خ١ىص ٢٤٦ زدصي، ل١يش ،: ا ٥٦د خشس٥دض، ش ٦عدذ خألزك، ٦خ٧خل خألص٧، ي٦ي ظمط يص، خ ي خؽد٠يص خىؽيص ٦خ١ىص

٤٦ي زدصي، ل١يش ـدك عسص خىؽ٧غ ٤خ د ٦ؤص ،5265 ٦عدذ ٧خل، ٦ؤزك خألص٧، ؼبلؼص: ٤ي ىؽ٧ؼدض ف٧لص ظ

٦م٥د ،: ا ٥٦د صبلش، خشي ٦آيخذ خع٧لي، خ١ىص ٢٤٦ ،: ظييص خز خإلبل شيه خ٧خؽيص ميش ىؽ٧غ

٤٦ي لي٥د، خ٣ خ١ده يعر ٦ ٤ـ،1338 لد ٠ىط خؽد٠يص: خا ٧ يي، و ي٥د ٦ ٦ـي، ٦خظك، زىػ ىؽ٧ؼص

لي٣: ٣٧ ب٩ ... يي١دا خإلبل وي يسعه ٦»: ظمد٩ ٣٧ ٦خي» ٦خ١ىص خألو٨، خ١ه ل٩ دزع٥د خ١ىص ٢٤٦« ...خ٧عي ي ٦ د خعي خإلبليص م٧ي مز خإلد ـدمص ؼسمص: خخزمص

قذخ اىحقق

7

ز خمي لس خشيه: 86/ 269 خىؽيص خ١ىص ل٩ ٦دزع٥د زعصميم٥د، .خم م ز صدك ٦خشيه خ٦ي، ي

.خمدشيص ي خ١ه زي خ٦ ؤؼسطت -4

٥٠ديص ي : خشيه دلص لي٥د ؤـدذ خعي خألحص ـيك ؤؼسطت -5 .اخالا ٦سمي عص ؤـ٧زع٥د ك خألحص ـيك د٠ط ٧خظم٥د، ي ي

.: لسخ٤٧دذ ز م خفي ئلد ىعصش ظـص لط -6

.: زد ز خمي لس خشيه دلص ىعصش ظـص لط -7

ـط ٤٧د، ب٩ خآليدض ل٦ض -8 ن .٦خآلؼد خأللدييػ ـيك ٦و

.٦خآلؼد ٦خأللدييػ، آليدض، ٥دا لط -9

. «زد خز خإلد خشيه دلص خعد خشق»: ٦يع٣ -10 ٦ؤ خي، ٧ـ٣٥ ودصدا خم ٤خ يفم ؤ ؤإ ظمد٩ هلل٦خ

خ١دك، خم ٥د زد،٦يفم٣ خز شيى١د ٦شدل٣ ا٣، ز٣ ي١ك ة٣٠ بي٣؛ خ٠ع٩٥ ز٣ ٦ي١ك دظي، ٦زم ليدظي، ي ز٣ ي١م١ي ٦ؤ

ل٧ ٦ال خ٧ي، ٠٦م لس١د ٧٤٦ إ٧، ٦ؤ ا٦، وي سمد٣٠٩ خمفي، خمي هللزد بال ٧ش ٦ال ن هللخ ٦ص م، ٠سي١د ل٩ ٦زد ٦

. ؤـمي ٦ؤصمدز٣ آ٣، ٦ل٩مزج أث ػجذ اىشح

سعيد بن علي بن وهف القحطاني . ـ1435/ 3/ 3حشس ثؼذ صالح اىظش ي اىغجذ

8 دػر إى اىزحيذ: جزح يغيشح ػ حيبح اإلب حذ ث ػجذ اىبة

: التوحيد إىل ودعوت : الوياب عبد بو حمند اإلمام حياة عو يضرية نبذة

: اىؼييخ شأر سحالر، ىذ، غج،: أوال

ز يد ز خ٤٧دذ لس ز م خإلد خإلبل، شيه ٧٤ ٠٦شإ ٤ـ،1115 ١ص خميي١ص ي ٦ خم١سي، خ١في خعيي لي ؼ ٦خ٢، ل٩ ٦ي ل٢، خمدشش س خآ ٦لؿ ز٥د، ٦ؤو خي١ص، خ ؼ خشي، خم لدء زمط ل ٦ؤو لؿ ل ٦ؤو خسصش، ٦ص ٠ف ب٩ ـك ؼ لدج٥د، زمط ل

ؼ لدج٥د، زمط ل ٦ؤو خأللدء، ب٩ ـك ؼ لدج٥د، زمط خمسدي، ز٣ هللخ ١ك خىدض خع٧لي ب٩ ٦يلد ٠ف، ب٩ ـك

. ()٤ـ1206 ١ص : ظ٧ي. خش ز٣ ٦ؤ٤٠ : دػر قجبيوب اىجضيشح في اىغيي حبىخ: صبيبال

دذ لس ز م خشيه يل٧ش سي خي لدص د٠ط خ٤٧ن

ي خ٠عش خألس خش د ليػ ا، يظد٤د ال لدص :. لدص خي زبلي وي٤د ٦ي ودصص، ٠ف

ز٣ هللخ د ٦خألصى خألس خش ٠ف زخ ي د : ٦خفد٠ي ٦خصدمي خأل٦يدء لسديش ب٩ خ١د ل ليػ لي،

٦يعمي٧١ ٦خم٧خيغ، خ٧١خ ي ز٥ يعىيؽ٧ ٦ؤ٧خظ٥، ؤليدج٥ ٦لس٦خ ٦خزدض، خشخج ٦ظيؿ خمدـدض، عدء ل٩ ز٥

قالص خإلال، ٣ي م٣خض ٣ظقخي خإلد، لد ظدي ٣خألى٢د، خألىد ٣ضص: ف ظديه: خؾ () .1/27 خسد، صدك ز هللا فس قالص ٣، عص وال ف ٣فدء ،75ص مد، ز لي خان

دػر إى اىزحيذ :جزح يغيشح ػ حيبح اإلب حذ ث ػجذ اىبة

9

خمش: ٠ف ي ٦خشع٥ ٦خىيخ، ٦خألشفد، ٦خأللفد، خسدذ،. ()٦ظصي٥ ٦اخ٥ ٦خمخ٧، ٦خ١٥ص

خفسيص، يص ي خىؽدذ ز ي س يص٦ خ١د ٦د. خمدـدض ٦عدء خ٧١خجر، ٦ش خذ، عيؿ يل٣٠٧

خصمدزص، زمط س٧ خليص ي ي٧ش ي ؤ يل٧ ٦د٧٠خ و٧دا : هللخ ص٤٦ ي ؤلف ؤ٥٤د ٦صد لسديظ٥د، ل٩ م٧خ ل٧خجف٥ ظسيص ب٩ ؤق ؤ٥٠ يف٧١ ٤٦ بي٥ عز٧خ ٤٦سص،

ؽ٣، يم٥ ال د خ١ وسيخ شمير ي يإظ٧ ٦د٧٠خ! هللخ ٦ز٥عد مط ذ ٦ خأل٦، ز ظخ س ي٣ ؤ يل٧

خم بي٣ ي٧ د٧٠خ ود خليص ؤ ٦ي بزي، ٥ ؽ٣ خأل٦يدء ـــــ ل٤١ ٦د خ٥خيد، زص٧١ي ٦يسمؽ٧ ٦خىس،

بي٣ ص٧خ خؽ٧خويط، سي ي٣ ٧خ ظدؾ، خ٣ – ل٥ ي– . ٦خع خ١ك ي٣ ٦خلع٦خ زدلدء، بي٣ ٦ظ٧ـ٧٥خ خ٦١،

٦ـش، خؽدج، ٦ي خشيي، خمي ي خش ٦خ٠عش. ()٦خي ٦ص،

٣ي م٣خض ٣ظقخي خإلد لد ظدي ٣خألى٢د خألىد ٣ضص ف، ظديه: خؾ () ف، ظديه ىي خف ٣ف٤خ ،72-1/10 مد، ز لي خان قالص خإلال، ٣يظ٠ يف٤ظ٠: خ١٤دذ فس ز م ٣خإلد ،1/19 زش، ز هللا فس ز فؽد شيه .12ص زد، ز هللا فس ز خقي فس قالص

ظديه ىي خف ٣ف٤خ ،78-1/10 مد، ز لي خان قالص ف، ظديه: خؾ () .30-1/19 زش، ز فؽد شيه ف

10 دػر إى اىزحيذ: جزح يغيشح ػ حيبح اإلب حذ ث ػجذ اىبة

دذ لس ز م يم ي ٦د خمفدج، ٢٤ بخص ي خ٤٧ن! ٦خىخدض؟ خشيدض ٢٤ عىيي خمي ٣٧ ٧٤

:رؼبى هلل اىخبىص اىزحيذ شش اىششك إثطبه اىظال، رجذيذ األخ إصالح في اىحنيخ خطار: صبىضبال

٧ش بال يي٥د ال ؤ٣٠ ل خ١خض ٢٤ خشيه ؤ٨ ل١دم لفيص، خ١سي ٥ ل٩ ٦خ١ص خعدذ ٥ ل٩ س١يي ٦ل

: خآلظيص خميص خىؽ٧خض ل ٦ل١ ٦ؤصمدز٣، ؤ٣٠ خميص وؽ٧خظ٣ ؤلف :٣ظغسي٠ زدع٤لي فديع٠ - 1

خ١دك؛ خم ٦ؼر ٦خ١ص، خعدذ زإيع٣ خع٧لي يعم زؤ. ()خشيدض ز٢٥ خعد خبلق أل٣٠

ك ؤ زم :فشيظ٠ ىي زف٤ظ٠ زؤ - 2 خم زبلق ظ زش ي لشيظ٣ ي زل٧ظ٣ زؤ خ١د، ؤل٧خ ٦مص خ١دك، ب٩ ـك ؼ ؼس٣، ي ٦ل خم، ؼر ٦٦خص خميي١ص،

بي٥د خ٠ع ٦خ٢ ٤ؤل1140 ١ص – ؤل هلل٦خ – ٦ ليبلء، ي خشيدض بخص ي خمص ؼي ي ٧٤ؤو1139 ١ص

٦خيخي زدل٧ش ف٥ 1153،٢ ١ص ٦خ٢ ٦ظ٧ي ٦خألمد، خأل٧خ، ي ٦ظؽسيع٥د خميش، ٦ظي ٦خإلديش، عي، ٦ـ ٠شدؼ٣، خمدء ٦دظر خإلبل، شخجك ٠٦ش ليبلء، ؤ٤ ٧٠

،1/264 خإلاليص ق٤ي ز م خإلد فدقص خ١٤دذ فس ز م خشيه زم٤غ: خؾ () زد، خز هللا فس ز خقي قس ٣يف٤ظ٠ يظ٠ خ١٤دذ، فس ز م ٣خإلد ،105 ،1/104

.33-1/31 خسد، فسخل ز هللا فس شيه ٣، عص وال ف ٣فدء ،18 ،16ص

دػر إى اىزحيذ :جزح يغيشح ػ حيبح اإلب حذ ث ػجذ اىبة

11

يل٧ش ل خؽد ٧ش يف ٣١٦ ؼبلز٣؛ ؽ ٦خألخء،. ل سمػ خمص ؼي ،()خع٧لي خشيه ـذ ل١د :زدغد خف٤ش ٤ش يف ف زمؽ٠ - 3

٦ال خشيدض، ؤص٧ يعك ١٤د ي ٦ ليبلء، ؤ٤ ٢٤ يصك ؤ ي ٦ال ظ١فك، لع٩ ٦خل٧ش خخليص يمي

هللخ أل ظم٥د؛ ؽص ٦ؤيي ظ٥٥د، مد٦ بال خشيص خفعمدض ليبلء خشيه وؾ ٦ ،()زدآ يق ال د زدؽد يق يل٧ش خشيه لي٣ ٦لض إ٣، خميي١ص ؤي ل٩ ٠٦ خميي١ص، ب٩

زدعؽد ٦خمدص خىدصص ٦ؤ ٦يل٧ظ٣، خشيه ٠٦ص س٥د، خع٧لي خس٧، ل٩ خسدذ ٤٦ يل٧ظ٣، خشيه إل – ظمد٩ – هللخ ؤ

يس ٦ زدمسديش، خ١د يص٤د خعي خأللفد ٦ خألشفد، ٦ؽك ظمط خعي خسبلي ي يمس ٦ؼ ٦ال س، ل٩ سص ٦ال لف، ٦ال شف،. خم ص ٦لط خ٠د، ل ٦ؤي م، ز لؽد ل

٩ لؽد ب ؼ ٥دـ خأللدء، ؤي زإ خشيه ٠صش ل ظىر م٧ي ز م ل٩ يل٧ظ٣ ٦لض خليص، ب٩ خشيه ز٣، لن. ()٤ـ1158 ١ص ٦ بي٣، يل٧ ٦د ز١ص٢ ٦خعم يل٧ظ٣، ٦س

س – 4 ر زم :فيظ٢ ٣ظصميك خد ٤ذ ىي خع٤لي مغ

.105 ،1/104 ،1/264 ق٤ي، ز م خإلد فدقص خشيه زم٤غ: خؾ ()

.264 ،105 ،1/104 خدز، خــ: خؾ ()

مد، الز ف ٣ظديه ،24- 1/21 زش، ز فؽد شيه ف، ظديه ىي خف ف٤خ: خؾ () .22ص ز٤عدي، آ لف ز ألل ٣يف٤ظ٠ خ١٤دذ فس ز م ٣خشيه ،78-81

12 دػر إى اىزحيذ: جزح يغيشح ػ حيبح اإلب حذ ث ػجذ اىبة

خؽد ٧ش يل٣ د ٦ـ٧ي خمفيص ؤ١يع٣ خشيه ل ؤ يؿس هللخ ب»: لؽد خا١ي ؤي ٧ خألل٧خ، ٦٦ـ٧ي

. ()«زدآ يؿس ال د زدغد يى ؤو خليص، ي بي٣ ي٦ ٦خؽبلذ خأل٠صد ؤ٨ ؤ ٦زم

٤٦ي ؤال: ؤلخج٣ ل٩ ز٥د ي١عص ٧ش ٦ؤلف بلق، ؤلف ٥٧٠ ي ظمعدؾ خم ٠صش ؤ : م٣ ،خد ٣خإليد خىدض، خع٤لي ٤ش د خؽ٥ش، ٦خ١ص خي خعدذ ٥ ل٩ س١ي ٧ي بيد ب٩

. ()شيؽد دي ز٣ يك ١٦د، ٦ي ؽد يل ب٩ ظمعدؾ ٦ـ خليص يو ل١د ة٣٠ خمص، ٧خ ؤلف ٤٦خ

٦خألصى خألس خش ي ٦م٧خ ٦ خف٥، وديص ي ؤ٥٤د فم خإلبل، شمدج ٦ط ٦خدش، زدصبلش، ٦خع٥د٦ ىي٤،٥ ،هللخ بال ب٣ ال م٩١ ٦ي٥٥ خم١ص، ٦خ٧لفص زدعمي يعى٧ مسص: خ٧ذ ظإ٣٥ خي ٧٤ خإل٣ ٦ؤ خأل٤٧يص، م٩١ ٥ ٦يشق، ٦و٧دا، – ظمد٩ – هللخ أل خالعبل ٧٤ خإلبل ٦ؤ ٦ـدءا

، 107/ 4، ظديه زنخي، ؤوـ٠ خىغير خسنخيي، ٤٤ىد ف٦ ف ز خىغدذ ()، زيد ؤ٣ي خد٣يي ىي ٤٤ىد ف٦ فؽد، 12/ ٣2خز ؽي ىي خسخيص ٣خ٢ديص،

، ٣ خش٤دي ىي خيعك خزدي ى٤فد سي 163ؤيذ خيد ٣خي، ص ، ٣د صدلر :، ٣فخ ب٦ ف ز فس خقي 4676/ 9ىعد٥٣ خإلد خش٤دي،

ـدء ف فؽد ٤٤ىد، ٣م٤ »: 60خف خمؽيػ ىي زيد د ي زميػ قدي، ص . 416/ 11، د ىي ف٤ؿ خيعد٥٣، ٣خش٤٢ ٣ي٠ ف٦ فؽد . «ف ف ٤٤ه

ق٤ي ز م خإلد زفدقص خ١٤دذ فس ز م خشيه ؤس٤ؿ زم٤غ: خؾ () .258 ،1/218 خإلاليص،

دػر إى اىزحيذ :جزح يغيشح ػ حيبح اإلب حذ ث ػجذ اىبة

13

٦خإل٠دزص، ٦خ، ٦خىع٧ق، زدمسديش، ٦خإللد ٣، ٦خال٠يدي ٦خإلبل، خي، ؤص٧ ٦يم٥. ٦خ٤سص ٦خوسص، ٦خع٧، ب٣ ال ٤٦ي بي٣، يلد ٦د ٦سمؽ٣، ٠٦س٣، ٠سي٥، ٦مص ٧٦خل٢،

. خ٧ض زم سم٧ؼ٧ ٦ؤ٥٠ ظع١ع٣، ٦د ،هللخ بال – خليص ب٩ ٣٦ زم – ١عي يدذ د ل٩ ٦ؤو

. ()خلدج ٢٤ يى ٧٤٦ خليص ب٩ خ٥دـي ٧٠ ي و د ؤلف ٦ ـيمدا ٥ ظي٣ ٧٤: خليص ؤ٤ ٦خأل٠صد خفد٦ش خسخ ؤ٤د٥٠، ي ٦و٣ خمسي، ل٩ هللخ ل ٧٤ خي خع٧لي عدذ خشيه ي٦ يمع٦ ٦ؤز١دئ٢ م خألي: م٧ي آ ٦د

، صسدلدا إؼ خىدصص، ٦خفدك خسيط، ٦ي خف، ي ٦دءا ؤصى ب٩ خألي خفيش خ٦ص ٧٠ ي خإليد ٧ش

. ()٦خأل٠صد خ٥دـي ٦خل ي ٦خع خمي، خمفي خ٧ ز٥خ خشيه د ٦ل١د

٦خعبلص، خف٥دص،: زم خش، ٦ظ٢ خع٧لي، مص ٧ز٥ ز٣ ـدء ٦د خشيه لرن ؤشذ زم خخ، ٦خفبل ٦خم٩،

خليص ؤ٤ زي هللخ ي خمسص خزػ ٦خعم ٧ز٥، ي خع٧لي

خألىد ٣ضص) ف ٣ظديه ،1/26 زش، الز ف، ظديه ىي خف ف٤خ: خؾ () .1/81 مد، ز لي خان قالص (..٣خألى٢د

خغد ألل ٣خ٣ص، خف٤ش خ١٤دذ، فس ز م خشيه خع٤لي، بد: خؾ () .45ص خي، ٣م

14 دػر إى اىزحيذ: جزح يغيشح ػ حيبح اإلب حذ ث ػجذ اىبة

زنيط ظدزص ٧ش خ٧ش ٢٤ ٦ؤصسمط أ٤٦٦، بي٥ ٦خ٥دـي ط خآلوش، ٦خخ ،هللخ ل١ يد ٦خوسص خع٧لي، ل٩ ز٧ش ٦يل

٧ش ٦خس٤د، ٦خمفص ٦خ١د، ٦خي، خؽد، . خسيد ٦. سمد٣٠ ٦ل٢ هللخ بال يىش٩ ال خل٧ش صدلر ؤصسك ٦لي١ح

:٣خص خعدذ ب٦ زدد خـ٤ؿ ىي خميص وغ٤خظ٠ - 5 خ٧خظك خم ب٩ يي٤ ٦ال يصم٥ ال خ١د ؤ خشيه ل

هلل ﴿: ٣٧ ١٦ص هللخ عدذ بال خىدض ٦خع٧لي خ بإ غ ـ غ ١غ آ ر س ر خي إ هللعإي يإ٢ر يغ إ

س ١إ ٤غ ر ﴾ؤغهللد﴿: ز د ٧٤ ب ي١ص٢ هللخ ؤ ٦ظي ،() بإ

س غصس غد غ غ س غ س ي إ هلل خ س٤خ ٣غ غ يغدشإ ىإي آ رمغ يغد خ ر غ خ يغ٤ر س ٣غ ٤ س ديس يغ ٢غ ﴾خألغشر () .

: خآلظيص خد ٣ف ظ٤لي) خمسديش ظ٧لي ز٥د خعي جؼو اىقاػذ األسثغ: اىغيل األه

يمس٢٦ ٦خإل٠ خف و – ظمد٩ – هللخ ؤ سي ،(خأل١٤يص ال خصبلش ؤ د خع٧لي، ك بال لسديش ظ٩ ال ٦خمسديش ٦ل٢، يو ةخ خؽ٥دش، ك بال صبلش ظ٩ ض خمسديش ي خش

: خ٧خل ز٢٥ ؤ٦ظك ؼ خؽ٥دش، ي يو بخ دمغ ٦ × هللخ ٧ دظ٥ خي خد زإ خم :اىقبػذح األى

يو٥ ٦ خز، خخ خىد هللخ ٦ؤ خز٧زيص، زع٧لير ﴿ خإلبل، ي س س غ س س ر غ يغ دءإ مإ غ هلل ر إ خ خألغ ٣غ هلل س ؤغ إ ر يغ

ـغ ر هلل غ خ د ٣خألغزرصغ غ ؾس ٣غ إ يهلل يسىر رمغ غ خ يمإطإ إ غ ر ؾس خ إ يسىر يهللطغ ٣غ غ ر غ خ إ

.9: خآليص خإلخء، ٤ش ()

.51: خآليص مدى، ٤ش ()

دػر إى اىزحيذ :جزح يغيشح ػ حيبح اإلب حذ ث ػجذ اىبة

15

يمإ رمغ خ غ س ٣غ زمإ غ غ يس ر غ خألغ ٤س٤ س يغ غ ر هللخ ىغ س غ ؤغىغالغ ىغ ٤ س ﴾ظغعهلل () .

٦خشدلص، خزص ؽر بال يل٠٧د٤ د: ي٧٧ ؤ٥٠ :اىقبػذح اىضبيخغ ﴿ ز٤ هللخ ل ٦ك ي إ هلل خ ٣خ ٣غ س خظهللىغ إ٠إ إ ٣ إيغدءغ يس د ؤغ٣ر غ

ر ١س س سس الم غقر غد بإ زس٤ مإ غ يسغ٦ إ ٦ هللخ بإ ريغ هلل س س هللخ بإ س ر يغمر غ٢س د ىإي زغير ر غ ي٠إ ١س ىإ

غ ٤ يس إ عغ هلل يغىر ي ال هللخ بإ إ ر يغ٢ر ٤غ غ ذب ١س إ ب غد د يهلل ﴾غغ ﴿. () ٣ س سس يغقر ٣غ إ إ ٣ يس

د هللخ ر الغ غ ١س الغ يغضس ر ٣غ ٢س قس غ يغيغ ٤س٤ س يغ الءإ ٣غ ـاس غد ١غ دئس قغ يغ غ شس ﴾هللخ فإ () .

: لسديخظ٥ ي عي ؤ٠د ل٩ ـ٥ × خ١سي ؤ :اىقبػذح اىضبىضخ ٦خصدمي، خأل٠سيدء يمس ٥١٦ خبلجص، يمس ٥١ خش يمس ٥١٦ ٦خأللفد، خألشفد يمس ٥١٦

ؤ ل٩ زي٥١، ي ٦ ،× هللخ ٧ ٦دظ٥ ٦خ،. ٦خوعط ظ٧١لط ٥د زدؼص هللخ وي لسديش

٦ؤوؿ ؤش ؤ٥٠ د٣٠ شي ل٩ ل خشيه ؤ :اىقبػذح اىشاثؼخ ي ٦يىص٧ خودء ي يش٧ خأل٦ي أل خأل٦ي؛ شدا

خ﴿ ٦خشش خودء ي ش٥ د٣٠ ٦ش٧ خشش، غ ةإ سس٤خ ىغ إ إ ىإي غ ر يس ر خخ ٤س فغ غ هللخ يغ ي إصإ ىر غ غ٠س س ي مإ د خ هلل غ ر ىغ د١س غ٦ غفهلل مإ بإ سغ ر خ خ غ ر بإ غ ١س س٤ إ ﴾يسشر

() .. ()خيش ٦خالع١سدؼدض خميص خ٧خ ٤٦خ

.31: خآليص ي٤، ٤ش ()

.3: خآليص خ، ٤ش ()

.18: خآليص ي٤، ٤ش ()

.65: خآليص خقس٤ض، ٤ش ()

،197ص خقدج، ىي خشيه ايدض خأل٣ خ ىي خألزـ خ٤خف: خؾ ()=

16 دػر إى اىزحيذ: جزح يغيشح ػ حيبح اإلب حذ ث ػجذ اىبة

٦ـم ثي ىيبط أسشذ إى ب ث اىفالح اىجبح،: اىغيل اىضبي مد٠ي٥د، ٦ي٥ يمف٥د، ل٩ ظ٥ دج ؤزك ي

: خآلظي خ١م٧ ل٩ ٤٦ي خإلبل، عع٩ ٥٥٦د ،× خ١سي ٦مص ،هللخ مص زإ٣٠ ز٣ خخي زي ؼ اىؼي،: اىغأىخ األى

. زدأليص خإلبل يي ٦مص .بالعلم العمل: اىضبيخ اىغأىخ

.إليه الدعوة: اىضبىضخ اىغأىخ

ؤيص ل٩ ٦د اىصجش ػي األر في،: اىغأىخ اىشاثؼخ. ()خي خعدذ

ؤ أسشذ اىبط، ثي ى أ يجت ػي مو غي غيخ: اىغيل اىضبىش: ز٥ ٦يم دج، ؼبلغ يعم

ؤ ز ٤بلا؛ يع٥ ٦ أ للا خيق اىؼجبد سص ،: اىغأىخ األى. خ١د يو لصد٢ ٦ خف١ص، يو ؤؼدل٣ ٧الا، بي٥

م ال أ للا و يشض أ يقششك ؼ أحذ في ػجبدر،: اىغأىخ اىضبيخ ، . ٠سي ٦ال ذم

٧خالش ٣ ظف٧ ال حذ للا ×أ أطبع اىشعه : اىغأىخ اىضبىضخ. ير ؤذ د ٧٦ ٣٧٦ هللخ لدين

=

خإلد زفدقص خ١٤دذ، فس ز م خشيه ؤس٤ؿ زم٤غ: ٣خؾ خفدقص، غس٤فدض .1/331 خإلاليص، ق٤ي ز م

خقيش ىي خشيه ايدض خأل٣ خ ىي ؤيع٢د ـ خألزـ خدج ١: خؾ () .1/317 خ١٤دذ، فس ز م خشيه ؤس٤ؿ ٣زم٤غ ،185ص خإلاليص، ٣خآليخذ

دػر إى اىزحيذ :جزح يغيشح ػ حيبح اإلب حذ ث ػجذ اىبة

17

. ()صيمدا ييبلا إص ٦ مع٥د، ل٩ يفر خعي ثي األصه اىضالصخ: اىغيل اىشاثغ

خعدذ زدأليص خإلبل، ٦يي × ٦خ١سي ،هللخ مص: ٤٦ي. خألص٧ ٢٤ ـجيص ٦خ١ص،: خظر ؼبلغ – خي مص ٧٤٦ – خؽدػ خألص ـم ٦ ٢٤ ظسص ؤد ٦زين ٣خإللد، ٣خإليد، خإلال،. ()٦خ١ص خعدذ زدأليص ٦خع ٣، ٦مد٠ي خخظر

عي ٦خف٧خذ، خاخ ؼي ل خؽبلؼص خألص٧ ٢٤ صدن ؼ. ()٧ز٥ ي خصميمص ٦خميش خد خإليد يه ي خ١د لدص

٣ ؤي٨ ز ،ى يغفو اىشيخ اىفشع اوػزبء ثبىفق: اىغيل اىخبظ ي يي ؤ – هللخ ل٣ – ٣٠ ؤ ٦ خال٤عد، ـص خفدمص زد٧خل ٦خلع٩١ ٦خ١ص، خعدذ ٤ي ل٩ يل٧ظ٣

: : د خأللد، ـيك لي٥د ظ٦ ٧خل ؤزك ٧ظك ؤللد، ٤٦ي خأللد، لي٥د ظ٦ خعي خي ٧خل ؤزك ٢٤))

خقيش ىي خشيه ايدض خأل٣ خ ىي ؤيع٢د ـ خؽالغ خدج ١: خؾ () خإلد فدقص خ١٤دذ فس ز م خشيه ؤس٤ؿ ٣زم٤غ ،386ص خإلاليص ٣خآليخذ .1/315 خإلاليص، ق٤ي ز م

ىي خشيه ايدض خأل٣ خ ىي خغقيص زدأليص ف٤ص خؽالؼص خألص٤: خؾ () .187ص خإلاليص، ٣خآليخذ خقيش

٣خآليخذ خقيش ىي خشيه ايدض خأل٣ خ ىي قدص خقيش ظي: خؾ () ز م خإلد فدقص خ١٤دذ فس ز م خشيه ؤس٤ؿ ٣زم٤غ ،370ص خإلاليص

.1/346 خإلاليص، ق٤ي

18 دػر إى اىزحيذ: جزح يغيشح ػ حيبح اإلب حذ ث ػجذ اىبة

ـم ليػ ٦ؤع٣، × م ل٩ ز٣ – ظمد٩ – هللخ ؤ٠م د ؤلف ٦ك خألييد، ـيك لدا ٦ؤؽ ؤ ٦خيدا، دبلا يي١دا يي٥١ س ٣ خعؽ ي١سىي د ٤٦خ يص، ؤدؾ ي ٥ ـم٣

. ()((...خألزك خ٧خل مص ٣ؤفغيط)): × ز٣٧ × ١سي ـك هللخ ؤ ل٩ ٦خع

ي خؽيش خمد٠ي ٣ ـك هللخ ؤ ٧٤٦ ،()((خ ـ٤خـ. خيص خألدؾ: خي ؤلد ـيك لي٥د ظ٦ خعي خ٧خل ؼ

ر ﴿: ظمد٩ ٣٧ ل، زبل هللخ ل٩ خ٧ ظمي :اىقبػذح األى د س غ هلل بإغ هلل زمإيغ لغ خلإ غ غ ٤غ يغ ر د خ غ غ د ؽغ٢غ ر٢غ د إ غ غ ٣غ غ زغغغ ؼر خإلإ نريغ ٣غ سغ ر خ إ ٣غ مإ زإنغير رمغ ؤغ خ ٣غ

س٤خر إ د هللزإد ظسشر ر غ ر غ مإ غ د زإ٠إ يس غغد ر ؤغ س ٤س٤خر ٣غ س غ٦ ظغ د هللخ فغ غ الغ غ ٤ س غ ﴾ظغقر () .

يم ال ل٧، ٧٥ خشق ل٣١ ط شيء ؤ :اىقبػذح اىضبيخ يغد﴿: ظمد٩ ٣٧ ي٣٤؛ ؤ٦ يعمس٣، ؤ٦ ي٧ـس٣، ؤ٦ يم٣، ؤ أللد غ ؤغي٢غ ي إ هلل س٤خر خ غ س٤خر الغ آ إغ ر ر ظغ يغدءغ فغ ؤغشر غ بإ ر ظسسر س ر غ س ار س ظغ بإ س٤خر ٣غ إغ ر ظغد ٢غ ر غ فغ ي س لإ هلل غ س يس آ ر س ر غ خ ر ظسسر س د غ يغ د هللخ فغ ر٢غ خ فغ ب هلل٣غ ٤ يس ب مغ ي إ ﴾لغ

() .

،3ص خؽدي، خف خي٠، خشيه، ايدض خؽدي خ ىي خألزـ خ٤خف: خؾ () .274-1/272 ،1/226 خشيه، ؤس٤ؿ ٣زم٤غ

ىي ٣ ،6998 ز ،12/390 خي، ئيد زدذ خعقسي، عدذ ىي خيعك ـ خسىدي () .(523) ،1/371 خصالش، ٤٣خضـ خدـ عدذ

.33: خآليص خألفخه، ٤ش ()

.101: خآليص خدجش، ٤ش ()

دػر إى اىزحيذ :جزح يغيشح ػ حيبح اإلب حذ ث ػجذ اىبة

19

. ()((ف٢د ظإ٤خ ىال يد مي ز لص ؤشيدء ف ٣ط)): × ٦د عشدز٣ زؿ ٦خالعال خ٧خظك خي ظ ؤ :اىقبػذح اىضبىضخ

د﴿: ظمد٩ د ٦خى٧خؾ، دخعص خيه، ؤ٤ ؼي ٧٤ هلل إغ غ ىغ ي إ هلل خر ىي س٤زإ٢إ يرلب س غ غ ٤ قس عهللسإ يغ د ىغ دزغ٠غ غ ٠س ظغشغ ر ﴾إ

() .م، خظسدق خ ل٩ ٦خ٧خـر خعشدز٣ م٩١ لي ٦ب خ

خظسدق لي٣ د٧خـر ٦بال ي٧خ٣، ز خم يىد ال ٦ـ٢هللد﴿: ٥٧ ي خخىي غ ل زإ٠إ آ ر س إ مإ غد فإ زمإ . ﴾غ

زيمإ، ٣خمخ زيم خمال ؤ × خ١سي ؤ :اىقبػذح اىشاثؼخ ؤ ٦ؤخي خدلش، ٢٥ يؽ ،()شعس٢دض ؤ٤ ٣زي٢دن دص زبل شعس٥ص إص ل٩ يع ن ظ . ٦ؤظ

،× خ١سي ٤د ٦خخزمص عدز٣، ي هللخ ٤د ٧خل ؼبلغ ٢٥ د ٧خء خي، لي٥د ي٦ خوعصد٤ ك خدض ٢٤٦

ل ي ؤ٦ خألص٧، ل ي ؤ٦ خعي، ل ي يع خع٩ خي خ٧ذ ؤلد ن ؤ٦ خميػ، ل ي ؤ٦ خ٧، ل ي

ي ؤ٦ خ٣، ل ي٩ خي ٦خأللد، ٦خمخ خمبل ل ي

.«ل ليػ»: خألزقي ىي خ٣٤ي ٣د ،298 ،4/297 خخغي، ؤوـ٠ ()

.7: خآليص فخ، آ ٤ش ()

،(52 ) 1/126 ي٠، خعسؤ زدذ خإليد، عدذ خيعك، ـ خسىدي: خؾ () ،(2051 ) ،4/290 عشدز٢دض، ٣زي٢د زيم ٣خمخ زيم خمال زدذ خسي٤ؿ، ٣عدذ ،(1599 ) ،3/1219 خشس٢دض، ٣ظ خمال ؤو زدذ خددش، عدذ ٣، .11/27 ، صميك ف٦ خ٣٤ي شق: ٣خؾ

20 دػر إى اىزحيذ: جزح يغيشح ػ حيبح اإلب حذ ث ػجذ اىبة

. ()خي ل٧ ؤ٧٠خق وي ي ؤ٦ ٦خ٧لي، خ٧ل ل خشيه ؤليد٤د خعي خألص٧ ؤ٤ ؤ دت يععك س ٦د

: خآلظي خ١م٧ ل٩ وي٤د ؤؽ ز١ش٤د ٦خ٤ع بي٥د ٦يلد خص لي٣ د د ب٩ ٦ؤ٣٤ زدإلبل خـ٧ق :خأل٣ خألص

٧٤٦ ؤ٥٦د، ز٣ صك زد بال خألص ٢٤ آو يصك ال أل٣٠ خأل٦؛. خألص ٦بـدق ٦خ١ص خعدذ خعخ

. ()٦خ٧ؼ١يص خش، شدز٣ د خع٧لي ظىيض :خؽدي خألص ٦خأل٦يدء زدأل٠سيدء شلدا، خ٧١ق خع٧ ب٠د :خؽدػ خألص

زإدء خع٧ ٧٤٦ ٦خ٧١، خؽ٧ذ خع٧ ٦ظسيي ٦خصدمي، خخلي ز٥د د خعي خصدمص ٦زدأللد خميد، ٦صدظ٣ خم٩١ هللخ

. خمدظ خدي خمي خصدك خ خلدء ٦زؽر ٣٠،. ()خ١خض ٦وي٤د ٦خشم٧ش ٦خىخدض خسق ؼق :خخزـ خألص ي ٧يدا ىصدا، ٧لخا،: فعمدا خشيه ؤ ٣ ٦ز٥خ

٤خ زمص ؼ ٦ل٢ هللخ زع بال ٦د ،()٦ليظ٣ بيد٣٠،

خي٠، ىي خشيه ايدض خؽدي خ ىي ٣خألؽص زدعيصي ؤيع٢د ـ خ٤خف ١: خؾ () .272 ،1/226 خ١٤دذ، فس ز م خشيه ؤس٤ؿ ٣زم٤غ ،3ص خؽدي، خف

. ٣خصيدض خألدء ٣ظ٤لي خأل١٤يص، ٣ظ٤لي خز٤زيص، ظ٤لي: ؤ٤خؿ ؼالؼص ٣خع٤لي () .٣ويي ؽد١،: ٣ؤصن خص، يىؾ ؤس: شد ٣خش

: خآلظي خم٤ ف٦ مي١د ؤؽ بيـ٢د ٣يفد خشيه ز٢د خفع٦ خعي خألص٤ ىي خعيصي ٣ي () خدـ ب٦ بال خلد ش ق٠- 3 ٣خم، خفدج خع٤- 2 خقسديش، ظ٤لي- 1

٣خصـــــيدض، خألدء ظ٤لي- 5 ٤٣ظ٢د، ٣بخـ٢د خس٤ ف٦ خسدء ـ- 4 خؽالؼص، .ـيق٢د خسؿ بد- 6

ق٤ي ز م خإلد فدقص خ١٤دذ، فس ز م خشيه ؤس٤ؿ زم٤غ: خؾ ()=

دػر إى اىزحيذ :جزح يغيشح ػ حيبح اإلب حذ ث ػجذ اىبة

21

. ٦وي٤د خفيش ٢٤ ي خمسدي ز٥د هللخ ٠ك خعي خفي خشيه خشيه يى :٣خسيد خمص زإدير خدج عدزع٠ - 6

ع٩ ؽيخا، ز خلع٩١ ز ٦خدج، زد خع٧لي ظسيه خمدء،: دظسص ي خليص ي بدع٣ خأل٦يي خ١عي

زدعزيص خم١ديص ب٩ زدإلظدص خىعص، ٦خسدج ٦خسخ، ٦خئدء،. زيد٥٠د س خعي خعدج ٦و ٦خع٧ـي٣، ٦خعمي، لدء دظر ٦لدء٤د، ؤخء٤د ٦دظر ٠ف، زإ٤ ٦زؤ ٦ؤخء٤د خىؾ لدء ٦دظر ي٦خ، ز ي٤د ٦ؤي٤د خيدض ٦ي، ٦خ٧ش، ٦لدج، ٦خصي، خف٧١ذ، زبلي ٦لدء

. ٦وي خشيي، خمي ٦لدء ٦خأللدء، ٦خمخ، ٦ص، خشد، مدء عر خىدـيص، خسخ يى ٦ لي٥ ٦يي خ١د يدظر ي ٦ خسخ، ٦وي ٦خي، ٦خ١٥،

. ()٦خسق خش خى ؤؽ ي٣ ٦ك د ٦ي٤ خمفؿ، ٦خعي، ٦خ٧لؿ خل٧ش، ٠ش ي ٥٠٦د٢ ي٣ خشيه ٦خص

٦خ١ص، خعدذ زدأليص خل٧ص خميص خدج ٦عدزص ؤل، ٤ي زدعي ٦خفخ خم١ص، ٦خ٧لفص ٦خس٤د، ٦زدمفص

=

خ خ١٤دذ، فس ز م خشيه ٣ايدض ،1/311 ،2/317 ،2/303 خإلاليص، فيظ٠: خ١٤دذ فس ز م ٣خشيه ،260 ،9ص خإلاليص، ٣خآليخذ خقيش: خأل٣

.47-43ص ز٤عدي، آ لف ز ؤل قالص في٠، خقدء ٣ؼدء خإلصالليص ٣يف٤ظ٠

ز م ٣خإلد ،1/26 زش، الز خف ٣ف٤خ ،1/82 مد، الز ف، ظديه: خؾ () .27 ،24 ،19ص زد، الز ٣يظ٠، يف٤ظ٠: خ١٤دذ فس

22 دػر إى اىزحيذ: جزح يغيشح ػ حيبح اإلب حذ ث ػجذ اىبة

خعدي، هللخ ي٥ي ؤ ي ٦ؤبلا ٣١، ٦لدا زدم٦خ، ؤلخا يسؤ ٦ ٦ؤ٧خ٥، يدء٤ ٦ؤزدل٧خ زد، ؤظسدل٣ ٦ل٩ لي٣ ل٧خ ؤ ب٩ ميش ع٥ ك ١ص، ٦ال عدذ زمفص يل٧خ٤ يؽسع٧خ ٦

. ()٦ؤ٣٤ خش ٠٦ص٤ س٥٧د، ٦ل خع٧لي، ؤ زم :٣خد زديو خف٢دي: خمص ٤خو آو - 7

زين ؤ ٦زم ظسم٣، ٦ ي٣ ٦ب٤خ خشيه زعي خع٧لي ؤلخء زؤ ل إلظ٧خ ،()٦خ١ص خعدذ زإيع٥د خإلبل ٧٠خط خشيه ٥

خي، خؽر آو ي٧ ٦لي١ح خع٧لي، ٦ع٧خ ز٣، ٦ز٧خ ٣ ٦ ؤ٣٤، ٦ر ٦س٣ خع٧لي ؤ٤ لدي٨ زدف٥دي خشيه إن . خسي١دض خآليدض ي٣ ظ١ك ٦ ،هللخ شق ي١ن

– هللخ زة – خ١ص ٦د ليش، ١ي خم٦ذ ٦خعض د٠ط م٧ي، ز م ٦خألي خ٤٧دذ لس ز م خشيه لي خل٧ش هللخ ١ش زي٢، خألو٨ ظ٧ ٦خلش ظػ ٦خمشدج خ٨

.خع٧لي لدظ٧خ خي ؤ٣٤ ٦ؤ خسدؼ، ٦ك ٠٦ص٤د، ٦ؤـ٤٥د : سعبئي ؤىفبر :ساثؼبال

: خآلظيص خادض ٥١د ٠دمص، ؽيش ادض ٣ .«خع٧لي ي زدزدا 66 ي٣ »خمسي ل٩ هللخ ل ٧٤ خي: خع٧لي عدذ -1

لف، ز ألل خإلصالليص ٣يف٤ظ٠ خييص فيظ٠ خ١٤دذ فس ز م خشيه: خؾ () .1/83 مد، الز خألىد ٣٣ضص ،26ص

خشىصيص، خدج: ىي خشيه ايدض خىد خ ىي خإلال ٤خض: خؾ () .212 ،204 ،198ص

دػر إى اىزحيذ :جزح يغيشح ػ حيبح اإلب حذ ث ػجذ اىبة

23

. خشس٥دض ش -2. خألص٧ ؼبلؼص -3. خألزك خ٧خل -4. خإلبل ع -5 . خإليد ؤص٧ -6

. خع٧لي ظد ي خعي ي -7 . ٦خإليد خع٧لي ي دج ف٧لص -8

إص ٦لش٦ دجص ي٣: خفد٤يص دج: خأل٩٦ خدص -9 .خفد٤يص هللخ ٧ ي٥د ود

.خيش ٧خظك عص شق: خؽد٠يص خدص -10

. خع٧لي ص ظي: خؽدؽص خدص -11. مدص خميش ؤص٧ ظي: خخزمص خدص -12. دج ؼبلغ: خىدص خدص -13. ؤ٧٠خل٣ ٦ئ٦ خؽدو٧ض، م٩١: خديص خدص -14. ٦ل٢ هللخ مسديش خفدك خألص: خدزمص خدص -15. خدظمص ٧ش ٧خج زمط: خؽد١ص خدص -16. خإلبل ٧٠خط: خعدمص خدص -17هلل ﴿: ظمد٩ هللخ ٧ ع١سؽص دج: خمدشش خدص -18 ؤغ ٣غ

غ ـإ د غ غ ر ٤خ ىغالغ هلل خ فس ر ـغ ظغ خ هللخ غ . ﴾ؤغلغ هللخ ٧ ع١سؽص لدالض ؼد: لشش خمدييص خدص -19

24 دػر إى اىزحيذ: جزح يغيشح ػ حيبح اإلب حذ ث ػجذ اىبة

ر ﴿: ظمد٩ د يغد س س ؤغي٢غ هللد ر خ ر بإ عس ر م ىإي س ر شغ ي إ إ ي .﴾يإ

. يش لفيص ؤص٧ عص: لشش خؽد٠يص خدص -20. خمسديش ظ٧لي ي دص: لشش خؽدؽص خدص -21 .خسدج عدذ -22

. خسي ٦خشق خإل٠صدي ىعص -23 .لي٥د خأللد ظ٦ ٧خل ؤزك -24

. خمدء خلعخ ك خ١ص٧ص خظسدق ي ٠سش -25

. ٦خىبلي خالـع٥دي سمػ -26. خؽ٥دش عدذ -27. [٤خ عدز١د ٧٤٦] ٦٦خـسدظ٥د ٦ؤد٥٠د خصبلش ش٦غ عدذ -28 .خصبلش ب٩ خشي آيخذ عدذ -29. [ خ٧ يش ىعص آو ي ؼسك] ٦دج عد٨٦ -30. خ٧ يش ىعص -31. خآ عدج عدذ -32 ب٣٠ ي خآ، آيدض ظي ؤي »خدظمص ٧ش ظي -33

. «: م٧ي ز م ز خمي لس خألي ب٩ دص. خي خآ آيدض ظي -34. خمدي خي ىعص -35. [دص 51 ل٩ يمع٧ي ف] خشىصيص خدج -36. ليؽدا 4751 خ٣ ؤز٧خذ ل٩ خميػ ف٧ق -37

دػر إى اىزحيذ :جزح يغيشح ػ حيبح اإلب حذ ث ػجذ اىبة

25

. ليؽدا 1243: خأل٦ خف: فخض وص -38. ليؽدا 1276: خؽد٠ي خف -39. ليؽدا 1199: ي٣ خؽدػ خف -40. ليؽدا 833: خخزك خف -41. [ليػ 200 ٦خم٧خيغ خع ؤلدييػ]: خىد خف -42 بل خ٤٧دذ لس ز م خشيه ىص٥د خعي خدج -43

. إص (135) ظييص خز خإلبل شيه . خأل٠د ٧ش ظي ىعص -44

.خميسيص صك ٧خج زمط -45

. خخعص ل٩ خي ي دص -46 .خ١سيص خىؽر -47

خشيه ادض ي ظظيس٥د لر ل٩ ٦خدج خادض ٢٤ خإلبليص م٧ي ز م خإلد ـدمص ل١ديص خ٤٧دذ، لس ز م

. ف٥د ٤خ ٦ ،: ظ ادض ٣٦ سيخا، فخا 12 ي: : فبر: خبغبال ٣٦ 1206،٢ ١ص ش٧خ، ش٥ آو خالؼ١ي ي٧ : خشيه ظ٧ي

ل ٦ـخ٢ ٦خمص، لص هللخ ل٣ ١ص، 92 ٠م٧ خم خميص ز٧خ٣ هللخ ؤ٠ ،()خفخء وي ٦خي خإلبل

ز٧١ خسبلي ٦ؤ٠د خفبل، ٦زي خش، ـد٤٦د ٦د خفيش ٢٤

،1/27 زش الز خف ٣ف٤خ ،1/84 مد الز خألىد ٣ضص: ف ظديه: خؾ () .43 ،1/40 خسد، هللا فس قالص ٣ عص وال ف ٣فدء

26 دػر إى اىزحيذ: جزح يغيشح ػ حيبح اإلب حذ ث ػجذ اىبة

ؤؽد ـيك ي ٦آؼد٤د يل٧ظ٣ خ٠عشض ز خىدض، خع٧لي. خم هلل٦ خم٧ش، ليدا ي٧ ؤ خآلو ٦خي٧ هللخ يـ٧ يخليص ي١سىي ٤٦خ

يزك ٦ز ىصدا، معسدا صدزخا ،هللخ ي ٠دصخا ٧خ٣، ي .خعمد هلل٦خ ٦خآلوش، خ٠يد ي ٦ي٧

: جزح يغيشح ػ حيبح عبحخ اىشيخ ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

27

: : باس بو الل عبد بو العشيش عبد الغيخ مساحة حياة عو يضرية نبذة

فغ ػ عبحز به ب: أوال ()

:

. آ زدهلل ز لس خل ز م ز لس خهللؤ٠د لس خمي ز لس خ

١٦ط . ٤ـ٦1330ض زي١ص خيدض ي ي خمفص ١ص ٤ـ، 1346زصيخا ي ؤ٦ خخص، ؼ ؤصدز١ي خض ي لي١ين لد

ن م ن عم زصي زسر ، ؼ ٤ر زديص ي ع٥ن ٦لبل ؤ هلل٦ؤإ خ، ل٩ هلل٤ـ، ٦خم 1350لد ـ

د ، يم٧ظ١ي ل٣١ زدسصيش ي خ٠يد، ٦خفخء خم ي خآلوش ن د ؤإ٣ سمد٣٠ ؤ ، ٦ل ز سمد٣٠ ل٩ د ٠سي٣ م

.يفم خمدسص ليش ي خ٠يد ٦خآلوش

٦ زؤض خخص ١ خصى، ٦لفط خآ خي س خس٧ن، ؼ زؤض ي ظي خم٧ خشليص، ٦خمزيص ل٩ ؤيي ؽي

: لدء خيدض، ؤلبل٥

خشيه م ز لس خؽي ز لس خل ز ل خز -1 .هللخشيه م ز لس خ٤٧دذ ل٥ خ

خشيه صدك ز لس خمي ز لس خل ز لي خز - 2 .هللل٥ خ (دظي خيدض)خشيه م ز لس خ٤٧دذ

، ظيض دلع٠ 12-9/ 1ف٤ؿ ىعد٥٣ ٣دالض ع٤فص، : ص عدذ دلع٠ ()١د م ./زةالء سش ف ليدظ٠، ٣جط في٠ زق عدزع٢د، ىإ

28 : جزح يغيشح ػ حيبح عبحخ اىشيخ ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

.هللل٣ خ (دظي خيدض)خشيه م ز ل ز لعي - 3

.: (٦ي زيط خد زديدض)خشيه ل ز د - 4

، : ( لدء ص خص) خشيه م ٦دص خسىدي -5 . ٤ـ1355ؤوض ل٣١ ل خعف٧ي ي لد

دلص خشيه م ز بزخ٤ي ز لس خؽي آ خشيه - 6ـيك ، ٦ الط لدظ٣ ٠م٧خا لش ٧١خض، ٦ظيط ل٣١ :

٤ـ؛ ليػ 1357 ٤ـ ب٩ ١ص 1347خم٧ خشليص خزعخء ١ص مط عدء س دلع٣ شن .

٤ ـيمدا ، خفيك ؤع خفخءهللـ٨ خ ن ٦ؤل٣١، ٦ظى .زلع٣، ٦ظ٧خ٣٠

:٣ ظ٤يط فش ؤفد ١ي

لددا -1 ض ؤزمص لش ن خعدء ي ١ؽص خىؾ ش ؼ٧يص خع٤ـ، ٦ د خعميي ٤1371ـ ب٩ لد ٦1357ؤش٥خا، ٦خعض زي ١عي . ٤ـ1371 ٤ـ، ٦زيط ب٩ ٥٠ديص لد 1357ي ـدي٨ خآلوش لد

٤ـ، ٦يص خشيمص 1372خعي ي خم٥ خمي زديدض ١ص - 2 ٤ـ ي ل٧ خ٣ ٦خع٧لي ٦خميػ، 1373زديدض زم ب٠شدج٥د ١ص

ن لي ل٩ ظك ٧١خض خ٠ع٥ط ي لد . ٤ـ٦1380خع

: جزح يغيشح ػ حيبح عبحخ اىشيخ ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

29

٤ـ ٠دجسدا جي خفدمص خإلبليص 1381لين١ط ي لد - 3 . ٤ـ٦1390زيط ي ٤خ خ١صر ب٩ لد ، زدي١ص خ٧١ش

٤ـ زم ٦دش 1390ظ٧يط جدص خفدمص خإلبليص ي ١ص - 4 ي عد :جي٥د شيى١د خشيه م ز بزخ٤ي آ خشيه

. ٤ـ٤1395ـ، ٦زيط ي ٤خ خ١صر ب٩ ١ص 1389لد

٤ـ ص خأل خي زعميي١ي ي 1395/ 10 /14 ٦ي -5١صر خجي خمد إليخخض خسم٧غ خميص ٦خإلعدء ٦خل٧ش

. ٤ـ٦1414زيط ي ٤خ خ١صر ب٩ ١ص ، ٦خإلشدي

٤ـ ص خأل خي زعميي١ي ي ١صر 1414/ 1 / ٦20ي - 6خعي خمد ص، ٦جي ٤يحص سد خمدء، ٦جي بيخش

.()٦ال ؤخ ب٩ ٤خ خ٧ط ي ٤خ خم، خسم٧غ خميص ٦خإلعدء

. خم٧ ٦خع٧ي ٦خخيهللؤإ خ

٦ي ب٩ ـد٠ر ٤خ خم ي خ٧ط خمدظ لع٧يص ي ؽي : خفد خميص ٦خإلبليص

. جدص ٤يحص سد خمدء زدص -1

.جدص خف١ص خخجص سم٧غ خميص ٦خإلعدء ي خ٥يحص خ٧ش - 2

.٣خقص لص ظقد٦ : ١ـ1420/ 27/1 خىي ي٤ ٣ىدظ٠ لي ب٦ خصر ١خ ىي ٣زي ()

30 : جزح يغيشح ػ حيبح عبحخ اىشيخ ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

.لع٧يص ٦جدص خف خعإيي خزؽص خمد خإلبلي - 3

.جدص خف خألل٩ خمدي دـ - 4

. جدص خفك خ٥ي خإلبلي زص خص خعدزك خزؽص خمد خإلبلي -5

.لع٧يص خف خألل٩ فدمص خإلبليص ي خي١ص خ٧١ش - 6

.لع٧يص خ٥يحص خميد ل٧ش خإلبليص ي خص - 7

:ؤد ايدظي، ى٢د

.خ٧خج خفيص ي خسدلػ خظيص -1

.خعمي ٦خإليعدق ؽي دج خمؿ ٦خمش ٦خيدش -2

:٦يشع ل٩ ؤزك دالض يش، خعمي خسق -3

. ل خاللعد زد٧ خ١س٧ي- . ل خاللعد زيص خإلخء ٦خمخؾ- . ل خاللعد زيص خ١ص شمسد- .ظير خئيد خل٧ص ودي خمفش خ١س٧يص خ٩ خشيه ؤل-

.دعد ٧ـظد ي خدش ٦خصيد -4

.خميش خصميمص ٦د يعدي٤د -5

. ٦ ؤ٤٠د٦ـ٧ذ خم ز١ص خ٧ -6

. ٦ؤوبل خلدشهللخل٧ش ب٩ خ -7

. ٠٦س د ود٣هلل٦ـ٧ذ ظمي شق خ -8

.ل خ٧ ٦خمفدذ ٠٦دق خشىد -9

: جزح يغيشح ػ حيبح عبحخ اىشيخ ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

31

.٠ خ٧يص خمزيص -10

. خف٧خذ خي ي ل خعص٧ي -11 .(يل٧ظ٣ ٦يظ٣)خشيه م ز لس خ٤٧دذ -12

:ؼبلغ دج ي خصبلش -13

. ييص صبلش خ١سي - . ٦ـ٧ذ ؤيخء خصبلش ي ـدلص- .ؤي يعك خصي يي٣ لي خك خ٧ق؟-

. هللل خإلبل ي ؼم ي خآ ؤ٦ ي ٧ خ -14

.لدشيص يش ل٩ عك خسدي، ٦صط ي٥د ب٩ عدذ خمؿ -15دص خأليص خ١يص ٦خميص ل٩ ـيد خش ٧٦ -16

.خألض، ٦بد خصم٧ي ب٩ خ٧خر

هللبدص خسخ٤ي ل٩ ل خعىدغ زىي خ -17 ن ، ؤ٦ ص .خ١٥ص ٦خمخي

.هللخف٥دي ي سي خ -18

.خ٦ خ٥ص مدص خألص -19

.عد٨٦ ظعم زإلد خمؿ ٦خمش ٦خيدش -20

.٦ـ٧ذ ٦ خ١ص، ٦خم خسلص -21. ١خ آو د دلع٠ ف ايدظ٠

: ايدض ؤو٥ ي١د، ٢٣د:٠٣

32 : جزح يغيشح ػ حيبح عبحخ اىشيخ ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

. خميش دج زمط ل خيش خألـ٧زص -22

. خعندذ زمط ألوؽدء خدشص خأليص -23

.ل٣ يخ ي ـ خؤش شدص ٦وؽ خعسؾ -24

.٦خعسي خإلخي خعمي -25

. خ ٦شذ خد خعمي -26

. خ٦خؾ لبلض ي ٦خإلخي خ٧٥ ي خىدالش خعمي -27

.خإلبل زإد ظعم ٥ص زإـ٧زص خإلو٧خ ظمص -28

. ٦خألد خأليليص ٦خ١نص خعدذ ي ٦ي د ٠دمص ـص زسيد خألويد ظمص -29

.٦خيص خ٧ظ٧لص خأللدييػ ؽي زيد ي خيص خعمص -30

.خؽمد٦يص خميش ل٩ ظمي -31

خي لد م خشيه ٦ظم٥د خعي خم٧خشي ل٩ ظميدض -32 ز لسخل شيه« خع٧لي عدذ شق خفي عك »عدذ ل٩ :

.هللخ ل٥ خ٤٧دذ لس ز م خإلد خشيه خز ل

. هللخ صدض ي خصدز٠٧ي لي م عس٣ د ل٩ ٤دص ظ١سي٥دض -33

. ٦خعخ٦يك خي صبلش ؤلد خصميك خف٧خذ -34

٦خلع٩١ خـم٥د ،: لف خز مدؿ: خخ ز٧ن ل٩ لدشيص -35 .د ز بزخ٤ي ز خمي لس خشيه عيص ز٥د

. خى١دء ل -36

خع٧ خشيه ز٥د خلع٩١: خع٥ير ظير ل٩ ل٧خشي -37 .خ٧خ ٧خ ز هلللسخ

: جزح يغيشح ػ حيبح عبحخ اىشيخ ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

33

.٦خصبلش خؽ٥دش ي دج -38

.٦خ٥د٠ص خم ل ي دص -39

ز لي خشيه ؤلدييؽ٣ ٦وؾ ز٣ خلع٩١ خألص٧، ؼبلؼص شق -40 . زد خز خمي لس خشيه دلص خز ؤل ٦خشيه خي، صدك

.خآللدي ٦وس خميص بلدء ل زيد ي خعندذ زمط ك -41

.٥١د خبلص ٦٦دج خميش ي خ٧خيق -42

.خآلؼد ظمف ٤خ د -43

خع٧ خشيه بلخي فخ،: ٦خمش خمؿ ي عد٨٦ ف٧ق -44 .زد خز خمي لس ز ؤل ٦خشيه مخؽيد ز هللخ لس

.ئل٠ خف ىدؽص ٦ـ٧خ خص٦ق، ز ي خف١ي يو٧ إص -45

ل٩ لفي وؽ خ٥د٠ص ؤ٦ خم ؼي ل خمبلؾ -46 .٦خي خإلبل

ك ؼسمط: خ٧خؽيص خميش ل٩ دلع٣ ظدي ١عىسدض -47 خسدلػ خ٧خؽيص لي٣ خلع٧ض يد خؽيص خع١سي٥دض»: عدذ

.٤ـ 1369 ١ص : خمي ٠دص ز خل لس شيه« خ١يص

خي ٦يي٥د خز٧يص، خمدبلض خعمي ي ٤دص ٠صيمص -48: زم٧١خ ؤل٢ خي خسمػ ي خ١دص هللخ لس ز بزخ٤ي خع٧ ل٩

٠شش ٥١د خض، لش ٠شخ: خصدي خإلبليص خشيمص ٧ .٤ـ1417 ١ص ٦خإلعدء خميص خسم٧غ بيخخض جدص

.خصدجر ٦٠ ل١ بي٣ ٦خعخلص هللخ ب٩ خع٧زص ٦ـ٧ذ -49

خصميمص خأللدييػ زىعدخض ٦خإليد خم ؤ٤ ظمص -50

34 : جزح يغيشح ػ حيبح عبحخ اىشيخ ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

.د ز بزخ٤ي ز خمي لس خشيه عيص ز٣ خلع٩١: ٦خمد

خشيه عيص ز٣ خلع٩١: خألليد زمط زعخـ خإلو٧خ ظمص -51 .خعص ل ز يدي م ظخـ٣ ٦٦ؼ د، ز بزخ٤ي ز لسخمي

٦وي ٦خعديه ٦خميػ ٦خعي خمدج ي خع٧١لص خ٧خج -52 .د ز بزخ٤ي ز خمي لس خشيه عيص ز٥د ٦خلع٩١ ظس٥د:

٦خل ٧ظ٧ق ي دلع٣ عد٨٦ زفك ٦خل وي د ٦ -53 دالظ٣ ؤؽ خش٧يم م ز م خع٧ ٦ـك ؤؽ، ؤ٦

ؼبلؼي ي ،«ع٧١لص ٦دالض عد٨٦ ف٧ق »ي ٦عد٦ي٣ ٦دج٣ .ع ف ي صص ٥د ز٥د ٦ؤم فخا،

٦ظظير زفك خ٦يش خخ لس ز ؤل خشيه ٦د -54 ٥١د سي ٦ـء ٦خإلعدء، خميص سم٧غ خخجص خف١ص عد٨٦ عص ي خأل٩٦ خف٧لص ٥١د ٦ص خشيه، دلص زجدص

. فخا لش ؤل ي خؽد٠يص ٦خف٧لص فخا، ٦لشي

.ؽيش ٦ببلءخض ع٧زص، ودصص عد٨٦ ١٤٦د -55

.٦خدج خعر مي دلع٣ د -56

: خعر ٢٤ ٦ ؽيش، ظ د ٨٧ خعر ل٩ ظميدظ٣ ٦ؤد -57 ٦شق ؤل، خإلد خز هللخ مس ٦خ١ص خؼسي، ٦ظي ؽي، خز ظي

خص، الز ٦خ١ك ظييص، خز خي ف ٦خ١ع٩ خؽمد٦يص، خميش ٦خ٦ق، خ٤٧دذ، لس ز م ز هللخ لس ز يد شيه ٦لدشيع٣ خز خإلبل شيه عد٨٦ ف٧ق خألـخء ٦زمط خ١دق، ٦شدي

شدء ب يسدا خعميدض ٢٤ ٦عؽسك ، ٦وي سمي، ٦خوعيدخظ٣ ظييص،

: جزح يغيشح ػ حيبح عبحخ اىشيخ ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

35

.د ز بزخ٤ي ز خمي لس خشيه عيص زم١ديص ظمد٩ هللخ

خخ س٧ن دلع٣، زص٧ض ف شق ٥د عر ١٤٦د -58 ل عبلا ؽسدلص، خإللخي ؼ٧ ي ٤٦د ،(فبل شلد ٣٦)

سىط خإلخلص ي ف د ؤد ٦خ٦١خض، ٦خمدظخض خ٦ .()شيػ ٦عدجص ٦ؤزمي سمص خ٧ـ٧يش خألشؼص

ز م خع٧ مدي ـك خذ ل٩ ٧٠ عد٨٦ ف٧ق -59 .فخا 27 خعديه ٤خ لع٩ ٥١د ؼسك ٦ خش٧يم، م

شل٥د ليص ي٦ خسديص، خ٦ خميص خ٧خج -60 لس خشيه زةوخـ٣ خلع٩١ ٤ـ،٦1399 ٤ـ،1398: لدي ي دلع٣ .خيد هللخ لس ز خبل

خشيه زي خعسديص خدج »زد ؼسك خمدء، ب٩ خدج -61 زد، خز خشيه عر ي ٩٧ ز م بلخي ،«٦خمدء زد خز

.خم بزخ٤ي ز ٦م

خأللد لش ل٩ شق خأللد، لش شق ي خإل٥د -62 ؤلدييؽ٣ ٦وؾ ز٣، ٦خلع٩١ ل٣ ،: خي خى١ي لس ئلد .خمؽد٠ي ٤٦ ز لي ز مي

ش٦غ ع ل٩ شق زد، خز خشيه دلص خعد خشق -63

دلع٠ ٣خيص خ٤ض٤فص خأللدييػ ؽي زيد ىي خيص خعميص عدذ: خؾ () .26- 13 ص د، ز بزخ١ي ز خقي فس خشيه ز٠ خفع٦ ،:

36 : جزح يغيشح ػ حيبح عبحخ اىشيخ ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

ل٣، ،: خ٤٧دذ لس ز م ئلد ٦٦خـسدظ٥د، ٦ؤد٥٠د خصبلش .خمؽد٠ي ٤٦ ز لي ز مي ؤلدييؽ٣ ٦وؾ ز٣، ٦خلع٩١

اص ؤلصع٥د خادض ٢٤ وي ؽيش ادض ١٤٦د -64. ظمد٩ هللخ شدء ب ي١ش٥٠٦د ٧٦ي خىييص، زد خز خمي لس

: ()اىشيبض ذيخ في اىؼييخ دسع: صبيبال

ليػ خي١ص، لي٥د ٦ظع١ خ٥يسص، ظىشد٤د خ٦ ٢٤٦ ؤؼ١دء ي خعدزمص ل٩ ٦خ٧خـسص ؼبلز٣، ٦خإل٠صدض خشيه، ٦د

. دلع٣ بل خعد خإلصىدء ك خ، خشليص، خ١ص٧ص ظمفي يص ظس خ٦ ٢٤ ٦ي

ب٩ خالعدض ٦ل خصميك، زدي ٦خألو ل٤١د، ٦خ٧٧ين هلل٦ خ٥ف٧ش، ٦خأل٧خ خشدش، خآلخء ١١دا، ؤليد دلع٣، ي

. : ـ٥بلا ٦ؤخ لدا، ٠٦ش زلدا، ٦ؤدض خآلظيص خ٣: خ٣ ١ ٣ :

لف، خز مدؿ خسدي عك) ٦ش٦ل٣ خسىدي صميك -1 خـ٧ق ٦ي٧ ،(خد٠ي ٦شق خمي١ي، مبلص خدي ٦لش

ل٩ ظمدر ٦ خسدي، عك ٦ودصص ٦خإلشد، خمدـص ل١ بي٥د ز لسخمي ٦خشيه خخـمي، هللخ لس ز لسخمي خشيه خءظ٣

ليػ خف؛ ي ي ٤خ خد، بزخ٤ي ش، ؤؽ وع لش، خمديي خف ي خخـمي خشيه زه خألويش ٦خش

.168 ص زد، خز خإلد ظـص ىي خإلفد ()

: جزح يغيشح ػ حيبح عبحخ اىشيخ ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

37

ي ؤد ٤ـ،1419/ 11/ 23 ي ٦خ٦١ خأليد عدذ ،568 ص خألزمدء ٦ي٧ خإلؼ١ي، يص خألل ي٧ دش ـدك ي خىذ ي

ؼ خ، ود خشيه: خعدذ ٤خ ي ؤ خىي، يص .خخءش ي٣١ ٦ زؤ، ٦بل٤د خلد، خمي لس خشيه

خءظ٣ ل٩ ٦ظمدر خ٦٧١ي، ئلد ٦شل٣ ، صميك -2 دش ـدك ي خىذ ي ي زد ز ٠دص ز خمي لس خشيه

. ي ٦خشيه خىذ، زم خألزمدء ٦ي٧ خىذ، زم خألل ي٧ خسي، خفدك ي خف ي ي خمي خمي لس ز صدك .لد هللخ لس خشيه ؤيعدا ي٣ ؤ ٦

م٧ خإلشد، ل١ خشق شيء خـ٧ق ك يخ٦ي، ؤزي ١ -3 ٦خـ٧ق خي، خز ٦لدشيص خىؽدزي، ٦شق خف٧٥ي، ٦ز خمس٧ي

.خمي م٧ي ز ل. ي خشيه خخءش ٦ظ٩٧ خمدـص، ل١ بي٥د

٦ظ٩٧ سد٧ي، خألل٧ي ظمص ٦شل٣ خعي، ـدك -4 لد خيدض ب٩ ط ل١د خمي، م٧ي ز ل. ي ي٣ خخءش٣، خألوي، خىد خف ي يؤ ل د ٦ ٤ـ،1399 إع٣ ٦ؤظ

ت ال،: د ؤ٣٦؟ خعي ١ ؤض ٤: زم خشيه ل٩ خزعؤ ؼ خىد، خف ي زؤض خيدض ٦ل١د خي١ص، ي

٦ ي٣، خخءش ي٣١ ٦ خخ، هللخ لس ز خم لس خشيه ي٣ خخءش ي ٦ خف١دش، ل٩ خصبلش ع ي ـدء د زدذ خف١دج، عدذ زه

خميػ خعي، ١ زشق خألل٧ي ظمص خخزك خف

38 : جزح يغيشح ػ حيبح عبحخ اىشيخ ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

.٤ـ1419/ 9/11 خىي ف زعديه ٦ ،136 ص ،1045

دبلا ؤ٢ ٦ ٦خ١ي، ي٧ؼي لدشيع٣ ك خ١دجي، ١ -5 .()خميخخـمي لس خشيه

ي خس٧صيي ظىيض بي٣ يمعدؾ د ك دـ٣، خز ١ -6 .خىي لسخم ز ؽد خشيه خخءش ٦ظ٩٧ خـدـص، صسدق

ؤل خشيه عميدض لي٣، ل ٦د ؤل، خإلد ١ -7 ٦بلج٣، خأل٠ا٦غ شمير خشيه زعمي خألويش خؽسمص ؤ٦ شد،

٦ؤ خىي، خم لس ز ؽد خشيه ؤ خأل٩٦ ٦ي .()خ١ هللخ لس ز خل لس خشيه خ١

.خش٧يي يد خشيه خخءش ٦ظ٩٧ ،: دلدظي خزد٠ي خعك -8

.خسي هللخ لس ز م خشيه خءظ٣ خزعؤ د، خإلد ٧ؼإ -9

ز ؽد خشيه ٧٤ ي٣ خخءش ظ٩٧ ٦خي خخي، ١ -10 .خىي خم لس

خمي لس. ي خشيه ٥١د ؤ ١دجي، خس٨ خ١ -11 .خع٧خ٢ دص ي ل٣ خي خفء ي خشم

.خخـمي خمي لس خشيه خءظ٣ خزعؤ ويص، الز خع٧لي عدذ -12

٣فشي ظقص ىي دص خدجي فيهلل جط ٣»: : زد خز خشيه دلص د () زد، خز خإلد ظـص ىي خإلفد]. «: خقخي لي ز صدك خشيه فيهلل ؤ١د ي٤د، .[خمدشيص ىي خؽديص خغسقص ،125 ص

.هللا ليؾ٠ خي هللا فس ز فدجض خشيه ىي٠ ؤ ٣: [خإلفد صدلر خدج] ط ()

: جزح يغيشح ػ حيبح عبحخ اىشيخ ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

39

خشيه ؤ٤د ظييص، خز خإلبل شيه خ٧خؽيص خميش -13 دلص زيط خير خف بد ٧٤٦ خدي، لس بيد م .ي٦ ل٢١ ي بخ خشيه ي٣ يصي ٦د خشيه،

ز ظيخ خشيه ؤظ٥د ظييص، الز خم٧يص خع٨٧ -14 .خيدي لسخل

.: خ٥ لي ز ٥ خشيه ؤظ٣ ظييص، الز خالعدص -15

خمي لس. ي: ي٣ ؤ ظييص، خز خإلبل شيه عد٨٦ ف٧ق -16 ي ؤ ؤ٢ خشيه دلص ؤ ٦ؤ خأل٩٦، خفخض ي خشم

ظض خبل ؤ٤ بل ي خخءش: ٦د خأل٩٦، خفخض زمط .خبل ؤ٤ ل٩ ين خلعدؾ : ظييص ٦خز خ٧ذ،

ؤ٢ خي، خز مبلص خمسدي، وي ٤ي ي خمدي خي -17 س خألوي خشيه ض ٦خزعؤ خد، بزخ٤ي ز لسخمي خشيه ص ٦زه خخزك، خف ي ٦ خؽر، عدذ زخيص زم ٦دظ٣

٦ ،117 ص ٥٧٠، زعؽيير خظ٩ لبلؾ ي ٤ي٣ ي .٤ـ1419/ 11/ 22 خألزمدء، ي٧ ىذ

وي م ل٩ ٦خبل خصبلش ع ي خأل٥د ـبلء -18 .خشي ٥ خشيه ؤو٠٧د دبلا ؤ٢ خي، الز خأل٠د

ؤ٢ خي، خز مبلص خشيؽد صدي خ٥د بودؼص -19 .: خ٥ لي ز ٥ خشيه

ز ٥ خشيه ي٣ ؤ خي، خز مبلص خمديش يخ عدق -20

40 : جزح يغيشح ػ حيبح عبحخ اىشيخ ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

.خصمسي هللخ لس

ؤظ٣ خي، خز مبلص خؽير خ ٦خك خصير خ٧خز -21 .خدي لس بيد م خشيه

.خدي لس بيد م خشيه ؤ٢ خي، خز مبلص خدي خف٧خذ -22

ت خ٤٧دذ، لس ز م خإلبل شيه خع٧لي عدذ -23 خشيه ٥١ شديه، لش ؤ٢ خشيه، ي٦ ي ع٧خيدض خض

.خسدء خم لس ز خؽي لس

خض جط خ٤٧دذ، لس ز م شيه خؽبلؼص خألص٧ -24 .خ٧٥ م خشيه ؤ٤د ٦ ؽيش،

د، خز خشيه ـك خ١فيص، خألـ٧زص ي خ١يص خ -25 .زد ز خمي لس خشيه ز ؤل خشيه ي٥د خخءش ظ٩٧

ز خل لس شيه خع٧لي عدذ شق خفي عك -26 خيدي، خل لس ز ظيخ ٥١ شيه، ؤؽ ؤ٢ ل، .خسي هللخ لس ز ٦م

ؤ٤د خ٤٧دذ، لس ز م شيه خع٧لي عدذ دج -27 .خمي خمي لس ز ظي خشيه

خشيه ؤ٢ خ٤٧دذ، لس ز م شيه خشس٥دض ش -28 .خدي لس بيد م

خشيه ؤ٢ خ٤٧دذ، لس ز م شيه خصبلش ش٦غ -29 .خدي لس بيد م

: جزح يغيشح ػ حيبح عبحخ اىشيخ ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

41

خشيه ؤ٢ خ٤٧دذ، لس ز م شيه خألزك خ٧خل -30 .خدي لس بيد م

.خصي صدك ز هللخ لس خشيه خءظ٣ خزعؤ خسى٧ي، مدؿ خ١ص شق -31

خألسد٠ي، مبلص خسي ١د ؤلدييػ زعىيؿ خىي ب٦خء -32 .خشم خمي لس. ي خشيه خءظ٣ خزعؤ

خف ي ي ؤ٢ ؽي، خز مدؿ خمفي خآ ظي -33س٠س الغ ﴿: ظمد٩ ٣٧ ب٩ ٦زه خمي، م٧ي ز ل. ي خشيه إ ر ظس

س د غزرصغ ٤غ خألر ١س س ٣غ إ ر غ يس د غزرصغ ٤غ خألر ١س يوس ٣غ هللغإ س خ ي سإ رىغ : خآليص خأل٠مد،] ﴾خ ٦زه زد، ز ٠دص ز خمي لس خشيه خىذ ي ٦ي ،[103د﴿: ظمد٩ ٣٧ ب٩ غ غ ٣غ د خ غ غ س ١غ آ ر س ر ر خ ٥ ؤغ غ عغ ر يسير إ إ ٣ ﴾هللخ يس

زم : خشيه دلص زيط ي ؤيعدا يؤ ٦د ،[37: خآليص ي٠٧،] ٣٧ ب٩ ٦زه خمؿ، خش ز ؤل خشيه ٦ؤ٢ خفمص، صبلشـر ﴿: ظمد٩ إ عغ ر خ غ ٣غ غديإ يغ٤ر غديإ يس س ر ر خ إ د غ ير غ إ ،[41: خآليص ،] ﴾غ .()٤ـ1398 لد خمؿ ؤل خءش زخيص ٦د

خزعؤ خإلشد، ل١ د الز لدشيع٣ ك خزك، خ٦ض -34 خؽد٠ي خف ٦زه خخـمي، هللخ لس ز خمي لس خشيه خءظ٣

.٤ـ1419/ 11/ 22 زعديه ،238 صمص

خي، خآ ظيي ىي زد ز هللا فس ز خقي فس خشيه دلص ـ٤٢ي: ٣خؾ () .64- 63 ص خيـ، يـ ز م ع٤

42 : جزح يغيشح ػ حيبح عبحخ اىشيخ ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

لس خشيه خءظ٣ ؤ لف، خز مدؿ خخ ز٧ن -35 خير خف ي دلع٣ ي٦ ؤيعدا ٧٤٦ خخـمي، خمي

بيد م خشيه ؤ٢ خمشدء، صبلش ٦خإلدص خألخ زي زيع٣ زدعميدض، ؼيص زعسع٣ خىدصص خشيه ٠٦ىص خدي، لس

خشيه ٦ل٥د ؤوـ٥د ٦ خ١يص، ٦خعـيمدض ٦خعميدض، .خد بزخ٤ي ز خمي لس

صبلش زم يؤ د : خ٦٧١ي ئلد خصدمي يدض -36 ؤيد ؼبلؼص : خشيه دلص زيط خير خف ي خمص

.خدي لس بيد م خشيه ؤ٢. خألس٧ق ي

ؤ٢ دبلا خي خى١ي لس مدؿ خأللد لش -37 .خدي لس بيد م خشيه

.خش٧يم م ز م. ي ي٣ ؤ ؽي، خز مدؿ ٦خ٥١ديص خسخيص -38

خسدض ؤزي خي ف خصؽ٩ ؤوسد خ١ع٩ -39 هللخ لس ز خمي لس خشيه خءظ٣ خزعؤ خمخ٠ي، ظييص خز خبل لس

خؽد٠ي خف ي خخجط عدذ آو ٦زه خس٧ن، خءش ؤ٩٥٠ ؤ زم خخـمي ٧ض س ٤ـ1419/ 11/ 20 خإلؼ١ي صسدق 3357 ليػ ،774 صمص خف ي عد ي ٣١ خصيد عدذ يؤ ٦د ؤيد، ٦سمص زش٥ خشيه

.خف بد خدي، لس بيد م خشيه ؤ٢ خشيه، زيط خير

خي د د، خز شيه خأللد ؤص٧ شق خإللد -40

: جزح يغيشح ػ حيبح عبحخ اىشيخ ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

43

،()خمعيسي مد ؤز٧ خشيه: خ٣ لعيسص، سيص شديه ؤل يئ٢ .: ٢ ي ـيبلا ٣١، ي سيخا ٦د

مدؿ (خميػ صؽك ي) خ ٠ىسص شق خ١ف ٤٠ص -41 .خصمسي هللخ لس ز ٥ خشيه ؤ٢ لف، خز

.خمخي مدؿ خميػ ي خأليص -42

شيى١د دلص ظإي خظيص، خسدلػ ي خفيص خ٧خج -43 .خد بزخ٤ي ز خمي لس خشيه ؤ٢ زد، ز خمي لس خإلد

خز مدؿ خمدي ؽدج خىض عد ٦ـدج -44 ؤ٢ : د ز خل لس خشيه لي٣ ٦خي ىص٣ ـر، .خدي لس بيد م خشيه

،()خؽيي خ٤٧دذ لس خشيه ي٣ ؤ لسد، خز صميك -45 ليػ خع٥ير؛ ظير ؽ خد٠ش خعر ب٩ ٦يعدي

خع٥ير، ٦ خش٥خ٠ي، هللخ لس خشيه ي٣ خسمػ يع٩٧ ٤٦خ ٦وي٤د، ي٦آزديي، ٦خد٧ ٤سي، ٦خدش

ؤل ي خشيه د ٦خعي زد٦، خعمص خميص خسم٧غ خشيه ؤو٠٧د ـك ٦ الل، ي ي لظ٥د ؼ زسمؽ٥د، ؼبلز٣

ن د خمعيسي د٠ك ز هللخ لس : زم٧١خ ٦ؤص٤د دج، ز٣

.(خمدشيص) 130 ص زد، ز خقي فس خإلد ظـص ىي خإلفد عدذ صدلر د٠ ()

ي٤و ز خل فس شيه زد، ز فسخقي خإلد ظـص ىي خإلفد صدلر د٠ () .130 ص خلص،

44 : جزح يغيشح ػ حيبح عبحخ اىشيخ ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

٦يعدي ؤو٨، زم٧غ ٣٦ ،(خسي خفدك ي٦ ي خمسي ٠ك) خؽ٧الض يؽدم٥د خشيه د خعي خعر ؤيعدا ب٩

.خدج زمط خـمع٣ ل١ ٦وي٤د

خز خإلبل شيه خ١ ل ٦خ٥١ي زدم٦ي خأل -46 .هللخ لد٢ د ز بزخ٤ي ز خمي لس خشيه ؤ٢ ظييص،

.()هللخ لف٣ زد ز ٠دص ز خمي لس خشيه مدي ي٣ ؤ ٦ خسى٧ي، ظي -47

ز م ز هللخ لس ز يد شيه خمي، خمي ظيي -48 .٤ـ٦1399 ،1398: لد خشيه دلص ي٦ د خ٤٧دذ، لس

د ظييص، خز خإلبل شيه خعي، خصخغ خععدء -49 .٤ـ1399 ،1398: لد دلع٣ ي٦

د خي، خز ئلد خمدي، ذ ل خ٧مي بلبل -50 .٤ـ٦1399 ،1398: لد خ٦

خ٦ د ؽي، خز ئلد خميػ، ل٧ خوعصد -51 .()٤ـ٦1399 ،1398: لد

() : فبر شض، حيبر، األخيشح األيب: صبىضبال :

شمسد ش٥ ي خيء ؼد يشعي خشيه دلص زؤ

.176- 167 ص زد، ز فسخقي خإلد ظـص ىي خإلفد ()

: فدي ىي دلع٠ شل٢د فيص ي٣ خسديص، خ٣ خقيص خي٤خج: خؾ () .فخض فشش ىي خد، هللا فس ز خال فس زةوخـ٠ خفع٦ ١ـ،٣1399 ،1398

ز بزخ١ي ز خقي فس شيه ،: زد ز هللا فس ز خقي فس خشيه دلص ظـص () .133 ص د،

: جزح يغيشح ػ حيبح عبحخ اىشيخ ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

45

خأل ل١ خآلال ٦يمد٠ي خعش٩، ي يخـك ٦زؤ ٤ـ،1419 ـخا، خي بال ٦يشذ يإ بل لفيدا، ظمسدا ٦يبلي ٦خشذ، ل٩ ٦ع٩ دبلا، عد صد ٦ك خعيا، م٣ ٦يمص

يف٥ ؤ ي٦ خ١د، زشا٦ ٦خيد ٦خ٦، خمدبلض ي لد٣ خ٧خج، خيي بال يع١د٦ ال عد زم د ز ي٣، ٧٤ د ٥

. ليص ل٢١ زإ ٦خلع ٥١، خعإ خىخء لد ةخ زعي٣٧، ٦يمع١ي ؤل، خ٤ع٧خ دلع٣ زض خا٦ي سد ل ٦د زد، يور دلع٣ ٦ خىدؾ، ي خمبلؾ لي٣ ٦لظ٧خ. دص زإلد٣ يد٣ ك خعش٩، خـمص ل٩ ٦خعص

لي٣ ٦ؤك خمؿ، دذ لع٩ ظع٩٠، صمع٣ ٦خعض زصم٧زص، ٧خ مدع٣، ٠فخا خمؿ يع ؤ ٦خألؼسدء خا٧٦

٣ ـ ٣ ٠دجس٣ ٦٦ ي٧ ؤ خشيه آ خمي لس خشيه خإلعدء ي ٦و سقص! خعقد هللخ»: ٦ي٧ يعإ دلع٣ ٦د خمؿ، ي د٣

. ()«!خمؿ ؤظ ععدزقص ص ٣ؤزق٤ زش ٦دظ٣ ٦س خألوي، ظ٣ ي»: خ٩٧ م خشيه د

٤خ ٦د خى١ي، يد خ٣ خيدض ؤ٤ ـ ظ٧ي ـخا ييش

لفص ىإ٣ عيص، لفؿ و س لؿ دلع٠ ؤ خ٦٤ م خشيه ف ؼسط ٣ ()

١ـ1418 ب٦ ١ـ 1372 فد ٣ عيص، لفدض ؤزـ زق١د لؿ ؼ ١ـ،1349 فد لف٢د، شيه زد، خز خقي فس خإلد يش ـ٤خر]. خألف٤خ ظ فد ؤي ىي خمؿ يع . [113 ص ،: خ٦٤ م

46 : جزح يغيشح ػ حيبح عبحخ اىشيخ ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

١ندا، خـ دا صدمدا، م١دا، خشيه؛ ل١ د٠ص ٣٦ خشيه، دلص مسن ظ٧ي، ؤزي ب: ٦د خشيه، زدلص خـ ؤز١دء ؤل دظصت٧خ ؤ ٠٦إ . ٠م هللخ شدء ب: خشيه د ـ١دظ٣، ٦ظمع٦خ لي٣، ظص

،: وص٧ ز صدك خشيه ٦دش وس ـدء٢ زي ٦زم ظمط د دلع٣ ؤ ك وص٧ خز ـ١دش ل٩ صبلش ٤ر

ل٩ خيدش ي ػ ٦ ـخا، عمسدا ٦د خألوي، ظ٣ ٦ؼإش. خؽي ي ٧٤٦ ٦ظينإ زفد٠س٣،

عميص ٤٦ر ،: وص٧ خز خشيه ـ١دش ل٩ ص٩ ؤ ٦زم ٤ر ز خي٧؛ ي ظ٧ي خي خ٧ خـ ي١ ؤ٣٤،

خمص، زم لي٣ ٦ص٩ خإلليدء، خمد ظ ل٩ ٧٤٦ س٢ ب٩خ٤ خع٩٧، ؤ٤ ب٩ ٤ر خىذ ٦زم ن . ()« !!٦صس٤ ٦ل

ص، ب٩ ٤ـ1419 خمفص ي 23 ي خيدض دلع٣ ودي ؼ بل ؤ٧خؾ ظ٧ ؤ٧خـدا خ١د بي٣ ـدء خيدض ي يص آو ٦ي ٢٤ ٦د٠ط اؼش، ص ي٥ ٦ؤ٩ زدحدض، ٦د٧٠خ ٦ظ٧ييم٣، لي٣. خيدض ي ٣ ص آو

. خؽدج ب٩ ظ٧ـ٣ ؼ خمفص، ي ٥٠ديص ب٩ ي٥د ٦زي خمش، ؤي٨ ص ٦ي ٠٦شدؼ٣، ٦ليع٣ ٤ع٣ ٦ زدع٠ي، دلع٣ صمص خعض

خي٧ ي يشذ ؤ ي ال ٦د خمد٠دش، شش و ظعإؼ ٦ل٣

ز هللا فس ز خقي فس خشيه دلص ظـص: ٣خؾ. 177 ص خإلد، يش ـ٤خر () .134 ص د، ز بزخ١ي ز خقي قس زد،

: جزح يغيشح ػ حيبح عبحخ اىشيخ ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

47

بظدص خإلمدق، ك ؼد٠يدا شذ ٦زد خمير، صىيخا بالإدا خألويش خؽبلؼص خألش٥ ي ٦ خف، لصي ٧ذ زك ب٩ ي٣٦ زةدء دلع٣ ٦زؤ! ٧٤ ٧٥ خعى، ل٣ ٦ؤد ل٢،

خإلؼ١ي صسدق ي آو ٦د خؽدج، ي خمعديش دلع٣، ؤد٢ آوي ٧٤٦ دلدض، ؼبلغ ش ٤ـ1420/ 1/ 17

. خي خ٦خ ي دلع٣ ؤيد آو خعدي خؽبلؼدء ي٧ ٦د ٦يو خشي، زدإل٤د دلع٣ شم م 19 خألزمدء ي٧ ٦ي

م، 25 خؽبلؼدء ي٧ ب٩ ي٣ ٦زي خعدي، خىي ي٧ خعش٩ق ٧٤٦ لي٣ ظؤ خمدبلض ٦د٠ط ٦خظصدالض خعش٩، ي ع. ٦خمدص ٦خمدء خألخء سي لي ٦ي٢٦ ظ٥ؤ، ال خعد٨٦ ز٣ زه ٦ خعش٩، خى٦ؾ ؼر خؽبلؼدء ي٧ ٦ي. و٦ـ٣ يص ي١ ٦ سى٣، خإلليدء

خف١ص ك خش٥ي خسيد خشيه دلص ؤص خي٧ ٦ي زؤض خعي خألص٧خض ل٩ خي ي ٦خإلعدء، خميص سم٧غ خخجص ٦٦ظك يدش، ٦يديظ٥د زيع٥د، خم٧ييص خؤش زةوخؾ ظ١ديي

خعىير وؽ٧خض ب٩ ٦د خشىصيص، خسؽدص ي ص٧ظ٥د ي خ١ديي ؤ٦ح ك خي خسيد د ٦خع١ص،خا ز٣ هللخ ٦يك خ٧ط، . لفيدا ش

خسد، ٦ظدق خص، ١شق دلع٣ د خألزمدء ي٧ ٦ي ي ٦ؤ٠ف دمعدي، خمدبلض لي٣ ظمض ؤ مد٠٦ي٣ ٦ؼر

48 : جزح يغيشح ػ حيبح عبحخ اىشيخ ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

مدبلض ٥١د مدص، ٦لشي و ؤؽ خف٥ زم ٣١ زشإ ١٧٤خ مدص ٥١٦د دـ، لش ز١دء خلعدي ٥١٦د ؼبل،. سي ببلي دء ٦ب٠فدق خمل٧، ل٠د خشيه ظيص

ي خ١د ظخل خىذ ٦زم دلع٣، ل١ خعي٧ي ظى٨ ؼ ٦٦خا زشخا ٦ـ٣٥ يع٥ لي٥ ٦يو لي٣، بل ف٣

٦ي١ص، ٦ ؤد، ظ٧ ؤدالا لي٣ خ١د ٦ لي٣ . خد العبلء يىؾ

٠٦ي خ١د، ظ٧خ ٦ػ خمدبلض زدعمخض زؤ ٦زم خ٥دظ؛ دلص ظم ـ٣٧ يدج لش ٦زم خ٥دظ،

خ٥دظ، ٠ي يع٧ لع٩ ـد٠سدا؛ ٦٦ظم٥د م٥د لديظ٣ وي ٦ل٩ يعم١د هللخ خإلو٧خ، لد ي»: ٦د خمدظي ل٩ ؤس ؼ

٦ؤؼد ٥، يلد ؼ ،«خفيك ل٩ يع٧ذ هللخ يظي٣، يد ٦بيد زدعدذ ٦خع ،هللخ زع٨٧ خ١د ٦ظ٧صيص ٦خلدء، خميػ. خمدص ٦صديد٢ آو ٢٤ د٠ط ٦خ١ص،

يي ٦يسؤ خأل٦، ٦ظم٥د ب٩ خ٥دظ دلص ؤـك ٦زم ؤخ بـدزص ٦زم ،()خمدبلض لض ب٩ ٦يعك خعصي، ل٩

خمشدء . خسيط ٦يو ٦٦يل٥، خمدظي، ل٩ لي٣ بل ٧خ خي ؤدز٣ ٦زمط ؤظ٣ ك ٦ـ

، ـدء خألوي خف ١خ ىي ؤ٠ (186) خإلزييص ىي () ب ؤفغ٤،: دلع٠ ىد دج .ىإفغغ٤. ؤفغس٤ دـ، دـ،! ال: خشيه د. خسط ي٤ يفيء شيه يد: د٤خ

: جزح يغيشح ػ حيبح عبحخ اىشيخ ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

49

ؤ٠ن، ي ٧٤٦ لشش، خؽد٠يص ب٩ م٥ ػ ليػ ٦خي١ص، خيدض. ٦يسنم٣ هللخ ي إو ي١د، ل٣١؛ خ٠ص٧خ ؼ ظدص، زد ٦خلص ٦٦، خدلص لع٩ زم م٣ ٦ـط»: ؤل خشيه خز٣١ ي٧ن : د إوسظ٣، خدلص، ل ٦إ١ي ٦خ١ص، خ٧خلش ن ل٩ ظ٧

ن ،هللخ ٩. ٠ خش٦،٣خ٧خش ل٩ ٦خظؽفك يصي، ؤ هللخ شدء د ٦ص. «ل٢١ ـدص د٠ط

ي٦ش ب٩ ٤ر خؽدؽص ؤ٦ ٦خ١ص خؽد٠يص خدلص ٦ي»: ٦د٩ ؼ مديظ٣، ٦ظ٧ظإ دلش، ي٦ : ز٣١ خيد٢ . ٦خظؽفك ص

نط ـ ؼ: خ٧خش دط ؼ ٦شدالا، يي١دا ٦ظ ن ظس()، ٣ عن : ٦إ

إع٣ ٦ب٠د لي٥د؛ يي خشيه، خعىزط إ٥٠د شيحدا؟ ظي ٤٣ يد٣ ؤ اللفط أل٥٠د ن زم ؤو٨ ش دظؽفك: د. مدـص ٦ظس

ظ٧ظإ ؤ ن ن٩، ٦ظس ٣٦ ٦ص . «٧ق زص٧ض عخي ٠

هلل ﴿: ظقد٦ ٠٤ ىي خ٤خيش خسش٥ ١خ ي٤ ؤ ـ٤ () غ بإ ي إ هلل دس٤خ خ غد غ ز هلل هللا غ ٤خ ؼس س د غ عغ ر س خ هلل غ عغ ظغس ٢إ ير غ صس فغ غ جإ الغ غ ر دىس٤خ ؤغالهلل خ الغ ظغىغ س٤خ ٣غ غ ٣خ ظغمر س

ؤغزرشإ هللصإ ٣غ رفغ هللعإي زإد ر خ عس ر غ س ٣ س . [30: ىصط] ﴾ظس٤فغ. (خآليص ١ ظيي ىي ٣مي ؽي خز ظيي: خؾ). خ٤ض ف ١خ خالجص ظ ؤ ٣مي فد١

١٣ر ز هللا فس ف صميك ز (317) خمعضي ىي خيد ؤزي خز ٥٣ د ٣ؽ٠ ىي ٣خش٤ش ٣خي٠ خيض ؤ١ لي ز ف د: د ؤ، ز د لؼي: د

سضدش ٣دط ٣خقسديش، خأل٤ خ٤ض،ىق٠ ف لض ؤوسي ٣ ظعشي، خإ ﴿ :ي٤ ؽر إ خ إ غ إ ١غ غ قر يغ ر غ ىغ س٤ إ د قغ ر شيء ١خ د ؤظخ: د ىط ،[61: خصدىدض]﴾خ زد، ز هللا فس ز خقي فس خشيه دلص ظـص ىي خمدشيص: خؾ]! ق: د فدي٠؟ .[137 ص د، ز بزخ١ي ز خقي قس

50 : جزح يغيشح ػ حيبح عبحخ اىشيخ ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

ل٩ ٦خع ٦بو٧ظي، ؤ٠د بي٣ ـحط ٦زم»: ؤل خشيه د بمدي، يدش إ٧خ يص، خ زعش٩ دظص١د خمد، ٢٤

. ()«زدج٥د ب٩ ٦ل٣ دظط ل٣ ٦ل١ خعش٩، ب٩ دلع٣ ٦ل خعي خيص ي»: زد ز ٠دص ز خمي لس خشيه ١د ٦د

ظعم ؤ٦خدا لي٣ لظط ٦ خف، ي ـددا د ي٥د ظ٧ي ؤخ ٦زم خىذ، زم ٦د ظي، د ٥١د ٦ؤ٠ف زدؽبل،

دمديش خىي، وخا آظي ٤: ٣ ط خسيط يو ؤ س خمشدء يخجدا ٧٤٦! ؤيي ال: : ي د خأل٦خ، زمط لض ؤـ

خمدبلض، زمط ب٠فد ؤـ خىي ي٧ ي خم يمر ٦ك ٦خمص، لص : يخوي زض يشم ؤ٣٠ ؤلط ٤خ ٦. ()«: ٦دظ٣ زىس فمط ٦ خىي، صسدق ـحط ٤خ

ي ٤ـ1420 م 27 خىي ف سي خشيه دلص ٦ظ٧ي، خعسيك ٢ س زد ل٣ وع ؤ زم خؽدج ي١ص ن ٦خ زدعدذ ٦خ٧صيص خل، ٦صص ؼ٥دش، ل٩ ٦خ٧١ خي، ٦يد

٦ز١دء خي، شد ٦ل خ١د، ٦عيد ،هللخ ٦ظ٨٧ ٦خ١ص، ي ٣ ـك سمد ٦خالعسشد، ٦خصص، خدـ، د د ؼ زمش، ل٥ ليػ ؤ٣٠ د ل٢، خألويش خدلدض

. خمفيص ـ١دظ٣ د

.[خدز خــ: خؾ]. 85 ص زد، خز خإلد ٣عدذ ،586 ص خإلد، يش ـ٤خر: خؾ ()

.138 ص خدز، خــ ()

: جزح يغيشح ػ حيبح عبحخ اىشيخ ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

51

ى٣ زص ٣١ ب٩ خشيه دلص ـؽد ٠ زم ٦خ٧١ خعيدء زمبلدض ٦ـ٣٥ خع٩ ٦ ٦ئي ٦ظي٣١،. ()خى ي شد ي٧ د شيخا زيدظ٣ ٦د خدؼك،

خىي ي٧ ف صبلش سي : خشيه دلص ٦دش ٦د٠ط ٦خمشي خدزك ٦ؤ حص ٦ؤزك لشي لد م

عش٩ ب٩ ـؽد٣٠ ٠ ؼ خؽدج، زي١ص ٣١ ي خ٥فش، خمي خعش٩ ؼبلـص ب٩ ٠ ٣١٦ زدؽدج، يص خ خمي لس ز دـ خألي خي خ٧ صدلر زإ زد٥خ؛

. : خص ص ١ؽص ؤي خص ص ي ٣١ ب٩ ـؽد٣٠ ٠ ظ خفمص ي٧ صسدق ٦ي ظف٥ي٢ ٦زم خمخ، خف ي لي٣ ٦خصبلش ٦ظف٥ي٢ عىي٣

خشيه، آ هللخ لس ز خمي لس خشيه خعي دلص ظ هللخ ؤ. خمخ ف ٣٠ س خشيه ؤش زإخي ٦ص٩ ل٢، ي

٣ خف١دش ٦د د مص ٦زفي ـن خسبلي يخو خ١د ظ٧ صي ٦ط ي لفي لي ٦خـعك ـ١دظ٣، ل٩ صبلش ص ب٩ ٦ودـ٥د

ن ال ش٥ ي خمخ خف ز٥ خعؤل ،()٦خي٠٧ي خي٧ زي

خقي فس شيه زد، خز خشيه دلص ظـص: ٣خؾ خؽديص، خغسقص ،517ص خإلفد، () . 139 ص خد،

ؤيد د اليي؛ ؼالؼص يدذ د ٣ؤ٢ ، ؤؽ ؤ٢ ؤف، هللا٣ يؾ٢، خي: ط () شس٤ ف٦ يس٤ خد ؤيد ٣ ٣ودـ٠، خمخ خف يخو خقؾي خلد

.لفيؿ إ٢ خيدخض

52 : جزح يغيشح ػ حيبح عبحخ اىشيخ ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

ك ي٩١، . خمخ خف ؤـدء ٦خ١شيؿ خسدء ٦ خسين هللخ لس ز م خشيه مدي خي٧ خفمص ٦وؽر

خألص، لد ز٧دش خي٧ خإلبل ؤص ؤصيسط »: د ٦د ،هللخ لف٣ص خمص، ٤خ ي ٦خفدلص خ١نص ؤ٤ ٦بد ؤ٦خ٣٠، ٦ي٣ د٣٠، لبلن

خم سي ي خفد٤ ٦زصيش، ل ل٩ ظمد٩ هللخ ب٩ خخليص ٢ ة زد، ز خمي لس خشيه خفي خمبلص دلص ٦خ٨٥،

ز٧خك هللخ ظى٢ خإلبل، ؤص ل٩ ـي ٦لديغ ؤي، صدذؤ٢ ـ١ع٣، يك ٦ؤ٣١ لع٣، ٦خصيي خ١سيي ك خألزخ، ١د ٦ز٧

لد هللخ ٦ـخ٢ يدا، ؤ٦ح ٦ل ٦خصدمي، ٦خش٥خء . «ويخا ز٢ خي هللخ ٦ل٧ض خفخء، وي ٦خي ئلبل ٦ؤي١د لي٥د، صبلش دلع٣ ـ١دش لط خفمص صبلش ٦زم

٦ظمط ؤ ب٩ ٧ـدا، ٥٧ ظ٧ؾ ٦صدض م٥د، خ١د ظخكن٩ خإلد، ؤد خصي ٦ظ خسين، م خشيه لي٥د ٦ص

خ) خم٥ ٦٦ي ،: ٥ خ خشيي خمي ودي ٦سد ،: خمي لس ز ؽد خؽد٠ي ٦خ١دجر ،(هللخ لف٣ هلللسخ

سش ب٩ خف١دش لط ؼ ٦خا٦ي، ٦خمدء خألخء ن خم. ٦خمص لص : ز٥د ي ليػ زص،

زع١في خم٧ييص خؽ٧خت ٧خض دط خف٧ق ؽش ٠٦فخا : ٥ خ خشيي خمي ودي ؤص ٦ خف١دش، يش

٩ زإ ؤ٢ دـ ـيك ي خىدجر صبلش دلع٣ ل٩ يص. [خفمص صبلش زم] خم٧ييص خمزيص خص

: جزح يغيشح ػ حيبح عبحخ اىشيخ ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

53

ني د . ٦خإلبليص خمزيص خ٦ ٦زمط خىيؿ، بدخض زمط ي لي٣ ص ٦زدعد خ١٥ ي دؼسص خميػ ؤ٤ دـ لي٣ صط د

ني د خسخ، ىع ي ؽي ٦وي٤ ٦زيؽد٠يد، ي لي٣ ص. ٦وي٢ خأل٤ خفدك

م خعديه ي يم ٥ ؤ٦ – ي٠٧دا لش زعمص لي٣ ص٩ ـس٧ ٣ ٦ظك ؤ٣٠ ل٩ ي د خشيه؟ دلص ٨٧- ؤؽ ي خ

. ٦خمص لص : خألض ئدء، خم٧ش، زدق شع٩ خمخء ٧٦ي ظ٧خط ٦دظ٣ ٦زم. ٦وي خ٥دظ، ٦لس ٦زيدا لع٧يدا ٦وي٤، ٦٦ـ٥دء، ٦لدء،

ش ٦خفبلض ٦خصم خفد ليػ دلع٣ ٦زي حدض ىع ٦خدالض خدض آالي ل٣١ ٠شض ؼ٧يص،عسط خم٧ش، زدق شع٩ ي ٦ع٧يدظ٥ خ١د خادض لشخض ٦

٦خمدظخض خىؽر لشخض ل٣١ ٦ؤيط دلع٣، ل خيشؼي ٦خ٦١خض، ؤ : ـسي خز خشيه لع٩ ؽيش، زخغق ٦

خشيه ٦د ،()صيش ؼد٠دجص ؤؽ ٥١د ؤلص٩ خشديه زمط

ب ــ () خشيك ؤل ز يد: خشديه ؤىي١د ٣ خخؼي، ـص دلع٠ ظـ ؽي خألد ؼدء»: عدز٠ ىي خم٤ي صدك ز ٣بزخ١ي ،«خألفال فالص ؼدء ىي خألال خي»: عدز٠ ىي

،«خسديص خخؼي في٤»: ىي خي٢ خقي فس ز ٣ى٢ خقؽي، م ز ٣يد ،«خإلال يي .«زد خز خقالص خشيه ٣ليدش يش»: عدز٠ خخزـ خف ىي خمدي ٣بزخ١ي

54 : جزح يغيشح ػ حيبح عبحخ اىشيخ ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

ؤؽ خ٧ زم ؼي ؤلخا ؤ ؤل ال»: ()خلد خمي لست ،«: خشيه دلص دلع٣، ٦أؼ عدج ل٩ فك ٦خ

هللخ ل٣ ٦زدلعخ٣، ز١دس٣ ؤشدي٦خ خ٥١ؿ ي ىدي٣ زمط لع٩. ()ؤؽد٣ خي ل٩ ٦ؤو ٦خمص، لص

.139 ص زد، خز خإلد ()

.142- 133 ص د، ز بزخ١ي ز خقي قس زد، ز هللا فس ز خقي فس خشيه دلص ظـص ()

صس اىخططبد

55

ثشمض اىيل فيصو، ي حفظخ 5258اىصفحخ اىغبدعخ اىخططخ األى ثش ثنزجخ جبغ ػيضح ثبىقصي

56 صس اىخططبد

فيصو اىيل ثشمض 5265 ثش اىضبيخ اىخططخ اىخبغخ اىصفحخ

ثبىقصي ػيضح جبغ ثنزجخ حفظخ ي

صس اىخططبد

57

58

رح املمتاز الش

د خفي خإلبل شيه خإل

سيس عبد : باز بن الع

هـ1330-1420

منت على عزح

وطرالة ش

انها الص

كأر

ا و

اته

اجب

و و

: الوهاب عبد بن حممد اإلمام اجملدد اإلسالم شيخ تأليف

هـ 1206- 1115

ل٣ ٦خلع٩١ ز٣ ٦وؾ ؤلدييؽ٣ ظمد٩ هللخي ب٩ خ

صعيد بو علي بو ويف الكحطاني. د

: [: به اىؤىف شيخ اإلعال اىجذد اإلب حذ ث ػجذاىبة ]

ههه

الغشإ ٣طس خصهلل س مصم شس ن : ظ عن ص، ٦ ص خ١فد خ غ، ٦ب ك خم ن ٦ ، يي ن ، ٦خع ن ، ٦خم بل ن خإل

يص ص، ٦خ١ن سن خ سد ن ع ن ط، ٦خ ن خ٧ ش، ٦يو٧ . خم٧نس طس خألغ٣هلل ر ٧ن :خشغ ي٦يم ٦ ن ٣ ل

د ، ٦خ ن ٢ خ ت ٦ظ بل ن خإلق ؤي ل ٣ ظمد٩،()،()ل ٧ن ي غ ؤغ ﴿: ٦خ ي إ إ شر س ر إ غ د غ د غ

غ خ ـإ د غ غ ٣خر س س سإغغطر هلليغقر غ لغ غحإ إ ؤس٣ر سير ر د ر زإ ٢إ إ يس غ٦ ؤغ غ فغ ي إ د١إ شغغ ٣ س إ د ر وغ إ ١س هللد ىإي خ ر ٣غ دس٢س غ ٣٧ ظمد٩()﴾ؤغفر د ﴿: ، ٦ غ غ٦ غد بإ ر إ غ ٣غ

خ ؽس٤ هلل دء سغ س ١غ غد ر قغ ىغفغ غ ر فغ إ س٤خ إ . )﴾فغطس ] ر إي()[خشهلل ٣ : خؽهللد ٧قم ل١ن ن ٧١ فن ٢ خف٧١، ٦خ ت ٦ظ ن خم

٣خدى ف٠ ي٣ي، ٣ال ظس خصالش بال »: ىي خىعي خىغيعي خأل٦٣، ٣خؽديص ()غ ﴿: ، ٣خي ٠٤ ظقد٦ إ شإ غ

وإ ٤غ ىإي خآلر ١س ٠س ٣غ ر إ غ سغ ر ر يس غ د ىغ ي إ يإ الغ ر إ غ خإلر ير عغلإ مغ ر يغسر غ ٣غغ ي إ إ د رىغ .«...، ٣خدى ف٠ ي٣ي في٠، ٤٣ ف ؤي ف﴾خ

.١د زخيص خى ىي خىص خىغيص خؽديص، ٣خع٢دئ ىي ٣ظ خشط خعدـ ()

.17: ٤ش خع٤زص، خآليص ()

32: ٤ش خيد، خآليص ()

.خشط: ز٣ ص« خؽدي»: ىي ىص خدي، ٣ىص خفدقص ()

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 60

يػ خم ي ، ٦خ ي لع٩ ي ر ؼغالغؼغص »: ()خ س فغ غ غ ـغ خ ىإ س : سغدجإ خ

سلغ عهلل٦ يغسر س لغ ينإ خصغ ، ٣غ غ ي عغ٦ يغيإ س لغ س٤ فر غ خ ، ٣غ ؼغ إ عغير ر عغ٦ يغ . ()«لغ

إػس س : خؽهللد يي ر خعهلل يان ؼ ١ي ك سن ٢ ت ، ٦ل ى٢ خصن ت () ٦ظ

٣ ٧ن بلش د »: زدص ٢غ ير غ ر فغ زس١٤س إ خضر ، ٣غ ـ سر غ إ الغشإ ر زإدصهلل س غدءغ ٣خ ؤغزر س سـ ـإ د ضغ غ ر ىإي خ غ٢س س٤خ زغير مإ ىغ ٣غ شر قغ

. ()«إ

.«...لع٦ ييي ميػ»: ، ٣ىي خىغ٤عص خأل٦٣«خميػ»: ىي ىص خدي، ٣ىص خفدقص ()

، 4405ؤوـ٠ ؤز٤ يخ٣ي، عدذ خم٣ي، زدذ ىي خف٤ ي ؤ٣ يصير لخ، ز ()يم : ٣يؾ٠

إ ر فغ هللسإيمإ فغ إ خ غ فغ د غ إ »: فغ ، ٣غ ؼغ إ ير عغ ر عهلل٦ يغ إ لغ هللدجإ إ خ فغر ؼغالغؼغص س فغ غ غ ر ـغ خ ىإ س

غ إ عهلل٦ يغقر إ لغ س٤ فر غ ر إ خ فغ ، ٣غ غ إ عغ عهلل٦ يغمر سإيمإ لغ ، ٣مي زإيدػ عدزص ىعيص خعظير زي «خصهللخعي، عدذ خم٣ي ف ٤ خاهلل : خدج، ٣خف٤، ٣خصني، ٢٣د ف في

1362، ز 461/ 2، ٣ؤل، 1423، زدذ د ـدء ىي ال يفر في٠ خم، ز ،، 461/ 2، ٣صمم٠ ٣٣خى٠ خ١سي، ٣صمم٠ ني م٤ خ، 59/ ٣2خمد،

صغ 5/ ٣2صمم٠ خقالص خألسدي ىي ب٣خء خني، دجإشغ إ : زيؼل، ٣ف فغ غ خاهلل ٤ س غ هلل ؤغ غ د سإ٦مإ »: غ إ خصهلل فغ ؤغ ٣غ غ عهلل٦ يغسر غ٦ لغ عغ سر س ر إ خ فغ ؼغ ٣غ

إ ير عغ ر عهلل٦ يغ إ لغ هللدجإ إ خ فغر ؼغالغؼغص س فغ غ غ ر ـغ خ ىإ س

غ سغ ر عهلل٦ يغ ، ؤز٤ يخ٣ي، عدذ خم٣ي، زدذ ىي خف٤ ي ؤ٣ يصير لخ، ز «لغي بدي م٤ 25114، ز 51/ 42، ٣ؤل، 4400 ، ٣مي١د زإيدػ عدزص، ٣ـ٤م

. 4/ 2، ٣صمم٠ خألسدي ىي ب٣خء خني، 51/ 42خ،

.ز٣ ؼ« يا زدصالش»: ىي خىغ٤ط خأل٣ ()

٣خ »: ، زيؼ495ؤوـ٠ ؤز٤ يخ٣ي، عدذ خصالش، زدذ ع٦ يا خنال زدصالش، ز () س سر غ٢س س٤خ زغير مإ ىغ ، ٣غ غ ي

إ شر غدءس فغ ر ؤغزر ١س د، ٣غ ٢غ ير غ ر فغ زس١٤س إ خضر ، ٣غ غ ي إ إ ـإ سر غ غدءس ر ؤغزر ١س شإ ٣غ الغ ر زإدصهلل س يغ الغ ؤغ٣رـإ ـإ د ضغ غ ر ، »: ، ٣يؾ6756٠، ز 369/ ٣11ؤل، « ىإي خ غ ي إ إ ـإ سر غ إ شإ الغ ر زإدصهلل س غدءغ ٣خ ؤغزر س س

، س غ ي ـإ س ؤغ٣ر ؤغ غ سر ر فغ س س غكغ ؤغلغ ر خ ؤغ غ بإ ، ٣غ ـإ ـإ د ضغ غ ر ر ىإي خ غ٢س س٤خ زغير مإ ىغ ، ٣غ غ يإ إ إ شر إقغ د ٢غ ير غ ر فغ زس١٤س إ خضر ٣غ

ظإ٠إ غ ٤ر ر فغ إ ٠إ ير عغ سغ ر س غ٦ ظإ٠إ بإ هلل س ر إ غ يغ ر د ؤغ غ هلل ةإ ، ىغ ظإ٠إ غ ٤ر ر فغ إ ء ير غ٦ شغ هلل بإ غ ؾس ر ، ٣٣خ ؤل «ىغالغ يغ

=

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

61

ـس خزإ هلل طس خ ر خشهللغ :() س٣ خم ـ ٧ ٦ي، ٦ من غ، ٧٤٦ خ٧ظ٧ء خ ك خم ن .

شب غ شغ ٣عس٠س فغ س شس مدذ :٣غ عصن ن ، ٦خ١يص، ٦خ يي ن ، ٦خع ن ، ٦خم بل ن خإلش خؽ٥د م٥د لع٩ ظع ؽن ٧ي ٥د زإ ال ي١ن ن ، ()ل رق ـ ٧ ؽدق ، ٦خ٠ن

١ك ن د ي ص خ ، ٦بزدلع٣، ٦ب دءق يص ٣، ٦ؼ٧٥ سن م د عفن ن فدءم ؤ٦ خ ع١ن ن ٦خنطق ٦ ش، ٦يو٧ ٣ ب٩ خسش ظ٣ ()٦ص٧ ن

م ؼ٣ يخج ن ل . ل٩ عهللصب إ ٠س ىغ ٣ضس س د ىس هلل ؤغ ع١نشد، : ٣غ ن عص ٦خال عن ٣ خ ١ن ٣، ٦ ـن خ٧ ن و

٦ق ظدا ب٩ ن ، ٦ل ن ب٩ خ ؤن خ ١دزط شمن ن ٢ ؼ٧الا ت ٦ل ٣ ١ن ٦ ؤن يك خ ـ ك ن ٦ ، ين ن

ب٩ خ ين خي ن ، ٦و ٠ين خأل٧خالش ظير ٦خ ن ، ٦خع سين من ب٩ خ ين ـن ن خ ن ٠د، ٦و ، ()خأل

٣ ظمد٩ ٧ن ي الشإ ﴿:٦خ غ٦ خصهلل ر بإ عس ر س خ غ س٤خر بإ غ غ آ ي إ هلل د خ يغد ؤغي٢غر س إ ٣ ئس س ٤خر زإ مس غ ر خ إ ٣غ خىإ غ غ ر غ٦ خ ر بإ س يغ

إ ؤغير ر ٣غ س ١٤غ ـس س٤خر ٣س إ ىدمر

=

غنس٤خ »: ، ٣يؾ6689٠ؤيضد ز خ زغ غ د، بإ ٢غ ير غ ر فغ زس١٤س إ خضر قد، ٣غ سر غ غنس٤خ خ زغ غ ، بإ شإ الغ ر زإدصهلل س غ د يغ سر ٣خ صإ س سـإ ـإ د ضغ غ ر ر ىإي خ غ٢س س٤خ زغير مإ ىغ خ، ٣غ شر بدي « فغ م ف ف٣ ز شقير ف ؤزي٠ ف ـ، ٣ل

. 266/ 1 خني، ، ٣صمم٠ خألسدي ىي ب٣خء369/ 11م٤ خ،

.، ٤١٣ ىي ىص خدت، ٣عسقص خفدقص«ز٣ خشط« خخزـ»: ىي خىغ٤ط خأل٣ ()

ز٣ ؤ خعقيو، ٣ؤ خعقيو ىي ىص خدت، « ع٢دظ٠»: ىي خىغ٤ط خأل٣ () .٣غس٤فص خفدقص

.«٣يو٤ خ٤ط»: ىي خىغ٤ط خأل٣ ()

.«٣٣خـس٠ خعيص ـ خ»: ىي خىغ٤ط خأل٣ زق خ٤خالش ()

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 62

إ ي سغ غقر ر غ٦ خ ر بإ س غ ـس ر ؤغ . () خآليص ()﴾٣غيػ ظير خم ن خع ي ؤغ خ»: ٦ي غ د زغ غ ٣خ زإ ئس غ . ()« زإ٠إ هللخزر

خ١سين مص ل ن يػ صدلر خ ٧خالش ل خ ي ؤ٨ : ٦ي ؤ٣٠ د ٣ بلا ي ـ () ٢ إ دء ٥د خ ن يصسن ٤ ن ن خ ن مصا ن

. () زدإللديش ()إ ر مإ ـغ خ غ صس يغ إ ر ٠س خعهلل سس ـإ خ ٣غ ٣غ() .

إيصب د غ ٠س ؼغ إضس خ غ٤غ دلش :٣غ ؾ خ ، ٦خىد ين سي خ ؾ خىد

.6: ٤ش خدجش، خآليص ()

.يط ىي خىص خىغيص خأل٦٣، ٣ال خؽديص: «خآليص»()

، ليػ ٣2962خ خدجي، عدذ د خمؿ، خ٤ زق قعي خغ٤خه، ز ()٣٣خ ىي خمؿ، زدذ لفص . 88، ٣صمم٠ خألسدي ىي ظد خص، ص ـدز س زإ٠إ »: ، ٣يؾ1218٠ ز خسي ؤغ خاهلل غ د زغ غ ؤس زإ غ .«ؤغزر

.«ىي ـ٠»: ىي خىغ٤ط خأل٣ ()

.«ؤ زدإلفديش»: ىي خىغ٤ط خأل٣ ()

، ز 251/ 24، ٣ؤل، 175ؤز٤ يخ٣ي، عدذ خغ٢دش، زدذ ظيي خ٤ض٤ء، ز () ؤ٥ ـال يصي ٣ىي ؽ٢ ٠ ؤ خسي : زيؼ، ف زقض ؤصمدذ خسي 15595

ؤ يقي خ٤ض٤ء ٣خصالش، ٣صمم٠ ني قص خ١ يصس٢د خدء ىإ خسي ، 168، ز 310/ 1، ٣خألسدي ىي صميك ؤزي يخ٣ي، 252/ 24م٤ خ،

ف خإلد ؤل زإ بدي ـي، ٣٣خ زم٤ ٣15 خز يي خقي ىي خإلد، ص ، 666خز دـ٠ ىي ٠، عدذ خصالش، زدذ ظ٤ضإ ىع ٤ضقد يصس٠ خدء، ز

.ف ف ز خىغدذ

.«٣خ٤خالش»: ىي خىص خىغيص خأل٦٣ ظي ١ خفص زق ٠٤ ()

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

63

ت ()خ١ف ٦ ، ٧شق ؤش زش٥ن ن ت خ ٦ ، ن خم ٦خ ٦ ، خف د سبلا ؾ زدي ن خ

ينط، () خ ي ، ٦ظىن ٦ خف من ن ؤ٦ن يزخا، ٦ؤ٠د خ ؤلد بل ن خإل ش ل ي ن هلل٦خ ن .

: : به اىشبسح اإلب ػجذ اىؼضيض ث ثبص - 1

آ٣ ٦ل٩ ،هللخ ٧ ل٩ ٦ هللخ ٦ص٩ ،هلل خم: زم ؤد...ز٥خ٢ خ٤ع٨ ٦ ٦ؤصمدز٣، -خ٤٧دذ لس ز م خإلد خشيه ٧٤٦ ،: خا ي٧

خ٠ د ٦خفي لص٢، ي خإلبل شيه - لي٣ هللخ لص ٢٤ ي لش خؽد٠ي خ خؽد٠ي خ١ص ي خإلبل مد

ن٩ خفيش، : : ي٧ ٤ـ 1206 ١ص ٦خع٧ ٦د ، خم أل٤ م٦ي ؤ ٤٦خ ظقص خصالش ش٣ط

يم٥٠٧د خدزص، خؽبلؼص خألص٧ ك خ١د يم٥٠٧د خمدء صص ٦ي يي٥١، ؤص٧ ي يع٧٥خ لع٩ خدـ ي خفدلص. ب٩ معدؾ أل ٦٦خـسدظ٥د؛ ٦ؤد٥٠د، خصبلش،

شغ »خ٠عدج٣ ل١ خش٦غ ٦ي١عي ٦ـ٧ي٢ ي خي ٧٤ :٣خشط خ٧ـ٧ي ٦ـ٧ي٢ ي ال ،« ٦ؤشسد٢ خدش ٦شغ خصبلش

ع٩ ،خم ل٣ ي خشغ ل ي ال ، خش٦غ ل

.يط ىي خىص خىغيص خأل٦٣« خف» ()

.يط ىي خىغ٤عص خأل٦٣« د» ()

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 64

ك خ٧خـسدض ك ٥د خش٦غ ظع لع٩ خ٧ـ٧ي ٦ـ٧ي٢ صمط خعط ةخ خصبلش؛ ي ٥١د الز ش٦غ ٢٤، خخجط

. «آو٤د ب٩ ؤ٥٦د خصبلش ش٦غ ٢٤ »خصبلش يو٣٧ لي ي٧ ؤ الز آو٤د ب٩ ؤ٥٦د ،خإلال :ؤ٢٣د

وي صبلظ٣ د ٧٤٦ ص٩ ة دا؛ ٥١د يىؾ ؤ ب٩ ي٥دد﴿: ٦لبل ـ ٣٧ صميمص؛ غ غ د غ غ ي إ إ شر س ر ر إ ٣خ ؤغ س س غ يغقر ـإ د غ غ

غ هللخ ي إ د١إ غ٦ شغ ر فغ ٢إ إ يس ر إ ؤغ سير ر د غ زإ سإغغطر ؤس٣حإ ر لغ دس٢س غ ىإي ؤغفر إ ٣غ هللد خر غ ١س ٣ س إ د غ٤ر ﴿: ٦لبل ـ ٣٧٦ ؛()﴾وغ س٤خ ٣غ غ سإظغ ؤغشر ر غمغ ٢س ر د فغ غ

دس٤خ غ غ س٤ غ ر ﴿: سمد٣٠ ٣٧٦ ،()﴾يغقر غ ر ٣غ يس ر إ يغ د غ ي إ ر زإدإلر غ سإظغ ىغ لغس٠س غ غد﴿ ،()﴾فغ ر إ غ غ٦ ٣غ د بإ س٤خ غ إ ر فغ إ غ س فغ غد ر قغ دء ىغفغ سغ خ ١غ ؽس٤ ر . ()﴾غ س ص٩ ٧، صميمص وي صبلظ٣ ز٢ يم« ب٠د »

. خإلبل ي يو لع٩ ظصك خإلبل ي خو٧ زي، ي١م٣ ٦د يع٢ د زي يي ل ل٢١ ي٧ ،خق: خؽدي

٣ صبلش بل يي، د مع٤٧دا ؤ٦ ف٠٧١دا، د ب ؤد، ٦خش خىي٣٧ :«لع٦ ٣خف٤ يعيؼ، لع٦ خدج: ؼالؼص ف خ ىـ

.17: ٤ش خع٤زص، خآليص ()

.88: ٤ش خألقد، خآليص ()

.5: ٤ش خدجش، خآليص ()

.23: ٤ش خيد، خآليص ()

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

65

. ()«يسل لع٦ ٣خصني، ييي٢ ،خعيي: خؽدػ ن ى ٦ظ ٢، خصن ن زدصبلش يا ؼ ١ي، سك ٦ل

٣٧ :«قش في٢د ٣خضز١٤ سـ، زدصالش ؤزدء ٣خ»()، ()[بل] ، وي: يم١ي ()«يسل لع٦»: خصميك خميػ ي ٣٧٦

خصبلش ل٩ ٦ظ١سي٥دا ظ٥يخا، س ز٥د يا ، خس٧ن زم بال يإؼ خلعدي ٧٤ ةخ زه، بخ لع٩ . لي٥د ٦ظ

الز، ٦خألصى خألس خمؼي يؽ٥ ٣٠٧ خمغ، ك ٣٧٦ ؛()«ع٤٢ زني صالش ظس ال»: ٣٧ ؼ٥دش؛ ل٩ ي٧ ؤ :«زك خأل ()«يع٤ضإ لع٦ ؤلغ بخ ؤل صالش ظس ال

، ٣صمم٠ ني م٤ خ، 1362، ٣ؤل، ز 4405ؤوـ٠ ؤز٤ يخ٣ي، ز () . 59، ٣ظ ظىيف٠ ص 5/ 2، ٣صمم٠ خقالص خألسدي ىي ب٣خء خني، 461/ 2

بدي م٤ خ، 6756، ٣ؤل، ز 495ؤوـ٠ ؤز٤ يخ٣ي، ز () م ، ٣ل . 59، ٣ظ ظىيف٠ ص 266/ 1، ٣صمم٠ خألسدي ىي ب٣خء خني، 369/ 11

، 461/ 2، ٣صمم٠ ني م٤ خ، 1362، ٣ؤل، ز 4405ؤز٤ يخ٣ي، ز () . 59، ٣ظ ظىيف٠ ص 266/ ٣1صمم٠ خألسدي ىي ب٣خء خني،

.«زميػ يد ي٤ د»: : خشيه ال ىي ؤص٠ خق٤ىي زي د ()

، ف خز ف 224ؤوـ٠ ، عدذ خغ٢دش، زدذ ٣ـ٤ذ خغ٢دش صالش، ز ()إ : ، دب س خاهلل ٤ س غ غ د »: غ س٤ ر مس إ صب غ غ الغ صغ ، ٣غ ٤ إ عس٢س ير شب زإنغ الغ س صغ سغ ر . «الغ ظس

، ٣، عدذ ٣135خ خسىدي، عدذ خ٤ض٤ء، زدذ ال ظس صالش زني ع٤٢، ز () . ف ؤزي ١يش 225خغ٢دش، زدذ ٣ـ٤ذ خغ٢دش صالش، ز

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 66

. ل٣١ خمف ؤ٦ خدء، ل ل١ خعي ؤ٦ ٦ـ٧ي٢، ل١ زددء خمغ

، خإلبل: زمشش بال خ٧ظ٧ء يصك ال ٣ش٣ط خ٤ض٤ء فشش، ٠يص: ٦خ١يص، ي لد ٧٤٦ يع٧ظإ، ٣٠٧ ٦خعيي، ٦خم خي خمغ خيك خس٧ خؽ٥دش ي٧١ي ٣٠٧ خؽ٥دش ٦خعصمدذ، ()()«زديدض خألفد بد»: ٣٧ ٣١؛ لص

لع٩ خ١يص م٣ ظس٩: يم١ي: ل٥د ن خ٧ظ٧ء ٦ي خصبلش ي، ي ي٧١ي ال زإ ل٥د ٦خعصمدذ، ي لع٩ دص خ١يص الز

٧، م٣ ظس٩: يم١ي: ل٥د خعصمدذ: خؽ٥دش ظع لع٩ ؽم٥د ؼ ٦يي٣، ٦ـ٣٥، و لي٣ ؼؤ ؼ خ٧ظ٧ء ل ()٧٤ن ن ي. خ١يص ؽك د ٦ظ٧ئ٢ زؽ أل٣٠ ؤ٣٦؛ يمي٢

ؤ٦ ؽبلا، خس٧ ٧٤٦ خ٧ـر خ٠ؽك د زم يع٧ظإ: ٧ـر ٦خ٠ؽدق. ٦يع١في خ٧ـر ي١ؽك لع٩ صك د يىؾ ٦خس٧ ظ٧ظإ ٧ خىدجػ،

خعفد ؤ٦ خع١فدء، يس٣ ؤ ز ال: س٣ خعفد ؤ٦ ٦خع١فدء

.«خألفد زديدض»: ىي ال خشيه ()

، 1، ز صميك خسىدي، عدذ زء خ٤لي، زدذ يو د زء خ٤لي ب٦ ٤ خاهلل ()بد خألفد زديص، ٣ؤ٠ : ، ٣، عدذ خإلدش، زدذ ٠٤ف ف ز خىغدذ

ت »: ، ٣يؾ1907٠يو ىي٠ خن٣، ٣مي خألفد، ز إ ر د الإ غ هلل بإ ، ٣غ يهللصإس زإدمإ د غ غفر د خألر غ هلل بإ

د يغ ر س إ ظس٠س غ فرغطر ١إ غد ر غ ، ٣غ إ٠إ ٤ س غ إ ٣غ غ٦ خاهلل ظس٠س بإ غ فر ، ىغ٢إ إ٠إ ٤ س غ إ ٣غ غ٦ خاهلل ظس٠س بإ غ فر

غطر ١إ غد ر غ ٥، ىغ غ٤غ د غ٠إ غير غ بإ ـغ د د ١غ غ غ٦ ظس٠س بإ غ فر د، ىغ٢إ ٢غ ـس ٣هلل غ ؤغش يغعغ غ ر د ؤغ٣إ خ يسس٢غ

.«يسصإ

.ؤي ٥٤ ظ خ٤ض٤ء ()

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

67

يعف ؤ٦ زددء، يع١في ودجػ ؤ٦ ز٧،: خمغ، زم ؼبلؼدا ي٧ ؤ خالعفد ي شغ إؽ، خض ؼبلغ زدمفدش

. خم ي١ي إؽ. ؼ٧٥خا خدء ي٧ ؤ: دء ؼ٧٥يص :خؽد. ()م ٦ال زىص٧ذ ٧٤ د: بزدلع٣ :خعدـ ي١ك د يي ٣٠٧: خسشش ب٩ ٦ص٣٧ ي١ك د ٦بخص :خقدش

ؤشيدء ؤ٦ لفي، ٦ـ٣٥ ؤ٦ ي٢، ل٩ د ب خسشش، ب٩ ٦ص٣٧ . خسشش ب٩ خدء يص لع٩ يي٥د، خدء ظ١ك

. ٧ظ٧ء لشش ٢٤ دعمدظص،: يخج لؼ٣ خ٧ط يو٧ :فش ٣خمديي

خ١سي ٧ خ٧ط؛ يو بخ يع٧ظإ خ ٦صدلر. ()«صالش ٤ط ظ٤ضحي»: عمدظص و، ٦خالع١شد خععص، ٣١٦ خ٧ـ٣، و :عص ٣ى٣ض٠

.م ٣ال زنص٤ذ ي: ؤي ()

، ليػ 298ظنع ع٢ ب٦ ع٢، ز : ٣خ ؤز٤ يخ٣ي، عدذ خغ٢دش، زدذ د ()، ٤ ف٣ش ز ٣٣228خ خسىدي، عدذ خ٤ض٤ء، زدذ م خ، ز ، لفدجشص

صغ : خزي، ٣يؾ٠ دجإشغ ر فغ غطر لفغ هللسإيمإ : غد غ٦ خ بإير سغ رطس ؤغزإي لس صس زإ غ ضر ىغدعإ دءغ غطر ـغ د غ يغد : ىغ

إ س خاهلل ٤ س غ غ د غ الغشغ؟ ىغ ؿس خصهلل إغيغ س ؤغىغ ٢س د س ىغالغ ؤغعر عغمغ ر ؤغشب ؤس غ ر ي خمإ إ بإ غ خاهلل ٤ س ، »: غ ب ر

إ فإ إ غ د غ هلل الغ، بإمإي هلل صغ غ ؼس هلل خ

إ ر إي فغ إ ضر ىغدمر غ زغ خ ؤغير غ بإ الغشغ، ٣غ ي خصهلل فإ غ إ ىغ عس ضغ ير غطر لغ سغ ر خ ؤغ غ ةإ ، ىغ يرض غ زإمغ غير - « ٣غغ د غ ؤغزإي: [ؤي ١شد ز ف٣ش]غ د غ رطس »: ٣غ غ خ٤غ إ غ يءغ عهلل٦ يغفإ ، لغ الغش إ صغ م س إ حإي ضهلل هلل ظغ٤غ .«ؼس

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 68

ك خـي و، خأل٠ي ك خؤ ك، خي ك خيي ـ ٠٤ خ٤ض٤ء ى٣ ١ ٦خ٧خالش،، ٦خعظير، خمسيد يغد﴿: ٣فال غ ؤغي٢غ ي إ هلل س٤خ خ غ خ آ غ ر بإ عس ر غ٦ س شإ بإ الغ س٤خ خصهلل إ ر ىغدمر س ١٤غ ـس ٣س

ر س يغ إ ؤغير غ٦ ٣غ إ بإ خىإ غ غ ر ٤خ خ مس غ ر خ ر ٣غ س إ ٣ ءس س ر زإ س غ ـس ر ؤغ غ٦ ٣غ إ بإ ير سغ غقر ر ()﴾خ زؤ زد خزئ٣خ»: ظظيس٥د ٧ـر ، ظس٥د هللخ ٦أل خدجش؛ آيص زي د ظ٧ظإ ٦خ١سي ،«هللخ ظس٥د د ظظيس٥د ٧ـر »،()«ز٠ هللخ. ظ٧ظإ د ٠ع٧ظإ ؤ مي١د ،هللخ

أل زي٥١د؛ ي ال ؤلعدج٣، زي ي٧خي ٣٠٧ خ٧خالش، :٣خدي ل٩ ٦خي خأللعدء، ظ١ش ؤ س ع٧خيدا ٦ظ٧ءخا يع٧ظإ خإل٠د

يقي ؤ ؤ خدء، يسصس٠ قص ٠ ىي ـال ؤ٥ د ؤ٣٠ ٤خن ،()٣خ٤ض٤ء خصالش خو د د خ٧خالش ز ال ؤ٣٠ ل٩ ي

خ٧خالش ز بل، ٦خصبلش خ٧ظ٧ء يمي ؤ إ٢، خمص م ٦ؼد خي٨، خـ ٦زيط ؤلعدء٢، و ٧ خ٧ظ٧ء، ي

.6: ٤ش خدجش، خآليص ()

. 61، ٣ظ ظىيف٠، ص ٣1218خ ، ز ()

، ٣خز دـ٠، 118، ز 36/ 1، ٣زم٤ فس خخ ىي خصو، 175 ؤز٤ يخ٣ي، ز ()، ٣صمم٠ خز يي خقي ىي خإلد زإلدييػ ، ف ف ز خىغدذ 666ز

.61، ٣ظ ظىيف٠، ص 310/ 1خأللد، ٣صمم٠ خألسدي ىي صميك ؤزي يخ٣ي،

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

69

أل٣٠ خ٧ظ٧ء؛ يمي خأللعدء، يسط لع٩ خػ . ي٧خ ؤ: آو٦ ٦د خم، ؤ٤ ـكق ل١ :ؼديص ٣خ٤خض

ل٥د ي ٦د ٦خىدجػ، خس٧، : خسيي خىدؾ: دصي،: خف خ١ف خدلش ٦خىدؾ، ٦خس خز

خم ٦٦خ، ل٣١ يم٩ خي ؤد ؽيخا، د بخ ٦خيء، ٦خيك،، ؤ٦ ز٧١، . يع٧ظإ ل٣ لدي ؼ ل٣ خ بخ ض، ؤ٦

ال: آو٦ ٦د خم، ؤ٤ ـك ل١ زش٧٥ش خؤش ٦ خخـك ي١ط، ال ؤ٣٠ ٦خص٧خذ خم، ؤ٤ زي وبلي ي٣ ي١ط،

ؼ ٠دج٣، زمط يس د خ٧ أل ي١ط؛ ال ؤ٣٠ خأل٧خ ،هللخ ل٥ ٤خ ي خم١دزص ؼيص ل٩ ـ٨ خا ،()يع٧ظإ ال

س ؤغ٣ر ﴿: ٣٧ ٦ؤد عس ر غ دءغ الغ غ ن ٤خ، خفدق ز٣ دخي ()﴾خمإ ر »: ٣٧ ٠دط؛ زدي خؾ هلل غ ٠س غ ـغ ر إر ىغ ضهلل عغ٤غ يغ ر ٦ي ،()«ىغ

، ٣خعي، ؤز٤خذ خغ٢دش، 179ؤز٤ يخ٣ي، عدذ خغ٢دش، زدذ خ٤ض٤ء خسص، ز ()، ٣خز دـ٠، عدذ خغ٢دش ٢٣د، زدذ 86زدذ د ـدء ىي ظ خ٤ض٤ء خسص، ز

، 1/44، ٣خز ؤزي شيسص، 25766، ز 499/ 42، ٣ؤل، 502خ٤ض٤ء خسص، ز صغ »: ، ٣يؾ٣566٠بمد، ز دجإشغ ر فغ إ لفغ غ خاهلل ٤ س غ هلل هلل »: ، ؤغ ، ؼس

دجإ٠إ غ إ ضغ غ زغقر سهلل غإر ضهلل ر يغعغ٤غ غ ، ٣غ شإ الغ غ٦ خصهلل ؾغ بإ غ شس «وغ ٣غ ر غ فس د غ د: ، غ٢غ رطس غ : س د غ رطإ ؟ يغ بإالهلل ؤغ

ر ١إ غطر : غ مإ ، «ىغضغ، ٣صمك «بدي صميك، ـد٠ ؼدض ـد خشيىي»: 497/ ٣42د م٤ خ،

.322/ 1بدي ؤيضد خقالص خألسدي ىي صميك ؤزي يخ٣ي،

.43: ٤ش خدء، خآليص ()

ف ؤ لسيسص 481خز دـ٠، عدذ خغ٢دش ٢٣د، زدذ خ٤ض٤ء خ، ز ()=

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 70

»: آو ؿ ٦ي ،()«ىيع٤ضإ ىـ٠ ب٦ زي ؤىض٦ »: ؿم . ()[خ٧ظ٧ء ي١ط خإلز م ؤ ٤٦خ] ،()«ىيع٤ضإ

خىدر ي أل٣٠ خم؛ ؤ٤ ـك ل١ خيط ظىي :خدزـ٢ ظ م ٧٤ د خعم ٣ لص ٦أل٣٠ خم٧ش؛ ي زإ ـي

=

، 1114، ز 398/ 3، ٣خز لسد، 21689، ز 19/ 36، ٣ ؤل، ل، ٣خسي٢ي ىي قىص خ ٣خآلؼد، 1723، ز 150/ ٣1صو خز ؤزي شيسص،

، ٣صمم٠ خألسدي 19/ 36، ف ي ز ود خف٢ي، ٣ل٠ م٤ خ، 391/ 1، »: 244/ 1، ٣د خ٢يؽي ىي فـ خ٣خج، 391ىي صميك خز دـ٠، ز س غ س ؤغلر خ ٣غ غ

س د ـغ إ دس٠س ـغ إ ، ٣غ إ ي سإ غ ر ي ىإي خإ خ غ خغهللسغ ، ٣غ س خ هلل سغ ر خ ٣غ

ر غ ، ٣غ ب مإ غ س غ د مغ ر غ بإ هلل خزر ، بإالهلل ؤغ يكإ مإ خصهللغ د إي: غ ؼغ هلل .1111، ز 1258/ 3، ٣صمم٠ خألسدي ؤيضد ىي خعقيدض خمد، «لغ

شغ : ،133/ 1ؤوـ٠ خسي٢ي ىي خ خس٥، () غ ير غ ر ؤغزإي ١س غ فغ د غ إ : س خاهلل ٤ س غ غ د : غالغشإ » ٤ءس خصهلل ضس ٠إ ٣س ير غ رغ فغ ـغ ر ٣غ غ ، ىغ دذب فغ د لإ غ٢غ ٣ غ يس غير ٠إ ـغ ر غ٦ ىغ بإ

إ إ يغ ٦ زإ ر ؤغىرضغ ، ٣صمــم٠ «غ، 130/ 14، ٤١٣ ف ؤلـــ 19خز يي خقـــــــي ىي خإلــــــد زإلدييػ خأللد، ص

٤ءس »: زيؼ8404ز ضس ر٤س ٠إ خ ير غ رغ فغ ـغ ر ٣غ غ ، ىغ ب عرإ غ٠س ٣ غ يس غير ، إ إ غ غ غ٦ إ بإ إ يغ ٦ زإ ر ؤغىرضغ ، «غ

.53، ٣صمم٠ خألسدي ىي بظد خص، ص 130/ ٣14ل٠ م٤ خ،

غ ب، ف فس خاهلل ز ف٣ 7076، ز 647/ 11ؤوـ٠ ؤل، () د س : غ ٤ س غ إي غ د غإ إر »: خاهلل ضهلل عغعغ٤غ ر د ىغ ٢غ ـغ ر طر ىغ هلل غ ؤغش غ ر د خ غ ؤغي إر، ٣غ ضهلل عغ٤غ يغ ر ، ىغ س غ غ غ هلل غ ر ، ٣ل٠ م٤ «غ

، ٣٣خ د 421، ز 116/ 1، ٣ؤوـ٠ فس خخ ف خز ف، 648/ 11خ، ٤٤ىد ف٦ ف٣ش ز خزي، ٣٣خ ؤز٤ يخ٣ي، عدذ خغ٢دش، 92، ز 43/ 1ىي خ٤عإ،

، ٣خدجي، عدذ خغ٢دش، زدذ خ٤ض٤ء 181زدذ خ٤ض٤ء خ، ز ، ٣خز 82، ٣خعي، ؤز٤خذ خغ٢دش، زدذ خ٤ض٤ء خ، ز 163خ، ز

، ٢ ف زش زط 479دـ٠، عدذ خغ٢دش ٢٣د، زدذ خ٤ض٤ء خ، ز .329/ 1صي٤خ، ٣صمك بدي خألسدي ىي صميك ؤزي يخ٣ي،

.:د زي خق٤ىي ظ ال دلص خشيه ()

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

71

. ٠٦شدؼ٣ ٧ظ٣ بي٣ ظـك لع٩ يع٧ظإ، ؤظ٩ ؼ ظ٧ظإ، بخ: خإلبل ل خيش :٣خؽد ن ٤خ٢ ؼ ز

. خ٧ظ٧ء يمي ٦ظدذ ،هللخ خم١دزص ٤ر ٧٤٦ خم، ؤ٤ ـك د٥د ؼد٠يص ٢٤ خى٦ؾ: ٥١د ، ؤ ب٥٠د: آو٦ ٦د، هللخ ل٥ ب٠د ٠ع٣، ي ٦خظك يي ١٤د د خف، خ١ف خدلش

. ()«ىع٤ضإ دء»: ميػ خاللعيدغ زدذ ٧٤ يي لي٣ د خيط، ظىي ٤خ، زش٧٥ش خؤش ٤خ خإلبل ل خيش ب ي ٦بخ، وص ظ٧ ٤خ م٩ ٦خظك، ٦ؤزمص ؤيع٥د، ٦خظمص ؤزمص خص٧ي ؤزمص، ظصي ٠دعص يط

٦، خف خ١ف خدلش و٦ؾ: خمدء زي وبلي ي٥د. وبلي م ٢٤ خإلبل، ل ٦خيش، خيط ٦ظىي، خؤش: [األعئيخ]

.خ٧ظ٧ء؟ يمي ٥ ي١، ؼ زد٧١، خ٧ظ٧ء ؽك ٨٧٠ شىض : 1 س

خ٧١، ٨٧٠ ٧ زدمغ، يظسػ ٦ب٠د زد١يص، يظسػ ال خ٧١ :1ج

، 87ؤوـ٠ خعي، ؤز٤خذ خغ٢دش، زدذ د ـدء ىي خ٤ض٤ء خيء ٣خفده، ز ()خءإ »: ٣يؾ٠ يغ ر هلل ر ؤغزإي خ إ : فغ غ خاهلل ٤ س غ هلل ، ؤغ غ شر غ إ يإ فإ ر غ غ ىإي زغد يطس ؼغ٤ر إ غ إغ، ىغ ضهلل عغ٤غ ، ىغ غدءغ

غ د غ ، ىغ غ٠س غ إ غ ضس ر غ غ س : ىغ ٤ءغ ضس غ٠س ٣غ طس سر سغ غد صغ ، ؤغ غ غ ، ٣صمم٠ خألسدي ىي ب٣خء خني «صغ .111، ز 147/ 1ىي ظىيؿ ؤلدييػ د خسي،

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 72

ظعىي ٦ ٦ظ٧ئ٢، ي١عط ٦ال ؼ٥دظ٣، ل٩ ٧٥ ي١، ؼ ؼ يمغ، ؤ ٨٧٠ ٧ ٦خ خ٧١، ي يعى لع٩ ؼ٥دظ٣،. ٦ظ٧ئ٢ ي١عط ال يمغ

صميك؟ ٧٤ ٤ خمص ليػ: 2 س

ؤز٧ ؤوـ٣: خؽد٠ي ٦خميػ ،()خصميك ي ٦خ٢ :2ج ن صميك زة١دي يخ٦ي، ق ل خ١سي ؤصمدذ زمط ل] مخ ز ود] :« هلل يهلل ؤغ هللسإ س خ غ غ ر ؤغ غ ؤغ ي ٤ءغ يسقإ ضس ر٤س الغشغ خ خصهلل . ()«٣غ

خ٤دذ ي ٦يور ياي، ٦ال ي٥، ١ي سك س ؼ: 3 س بي؟ هللخ ؤل ي١ك ٥ خف، ب٩

ؤ خص٧ي أل ؛هلل خم زإ، بل ياي ال د ب :3ج ي٧ـ د ٦ب ودسدا، خم ٦ط ٤ي ١ي ٦سك يم،

، يم ٦د خسك، يسه . خ١د بيخء ٦ل خم، خ٥ زم دؽص شيخا، ظمدا زإزي٣ ٦يعم ياي خي خ٧ي: 4 س

. خف؟ ب٩ ؤز٤٧د ز٥د ي٤ر ٤ خصىيش

، 243، عدذ خغ٢دش، زدذ ٣ـ٤ذ خعيقدذ ـيـ ؤـخء م خغ٢دش، ز ()هللسإي : ٣يؾ٠ س خ غ إغزرصغ ، ىغ ٠إ إ غ غ غ٦ فغ ـغ ؽسيس ضإ ٤ر غ غ غ عغ إغ، ىغ ضهلل ال ظغ٤غ ـس غ هلل غهللدذإ ؤغ رىغ إ خ غ زر غ ف فس غ د غ غ »: ىغ ٤ءغ ضس ر ٣س إ إغلر ـر ىغ ـإ ر هلل٦. «خ هلل صغ ـغ ؼس ـغ غ .«قص»ي٣ يؾص . «ىغ

، ٣ظ ، ف ف ز خىغدذ 666، ٣زم٤ خز دـ٠ ىي ٠، ز 175ؤز٤ يخ٣ي، ز () .61ظىيف٠، ص

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

73

ني٥د: ال :4ج ني٣ خصىي ٦خصسي ؤ٥٤د، ل١ يى . ياي أل٣٠ ؤ٣٤؛ ل١ يى خز١ع٣؟ ز١ط خ١سي يم ؤ : 5 س د زإ٦الي٢، خ١د زمط يفيء د ؽ ٤خ يمض ز٩، :5ج

. ()يسخ٤ ؤل ل٤١ خ٧ظ٧ء؟ ي١ط ٤ خف٦ م: بي هللخ ؤل : 6 س. ()خميػ ي ـدء د ؽ ٠م، :6ج

٧١ن؟ ٧٤ ٤ ()« زغضقص ٤١ بد»: ليػ : 7 س

.ؤي ي ف١ يميؾ٢ ()

إ : ، ٣يؾ360٠، عدذ خميض، زدذ خ٤ض٤ء م خإلز، ز () إ زر دزإ ـغ ر فغشغ غ س إ غ غ خاهلل ٤ س غ غ إغ غ ال ـس غ هلل غ : ، ؤغ د غ ؟ إ غ نغ ر إ خ ٤ ر سمس إ إس ضهلل إر، »: ؤغؤغظغ٤غ ضهلل عغ٤غ حرطغ ىغ ر شإ بإ

إر ضهلل حرطغ ىغالغ ظغ٤غ ر شإ بإ غ «٣غ د غ غ : ، د غ ؟ إ زإ إ خإلإ ٤ ر سمس إ إس ضهلل إ »: ؤغظغ٤غ زإ إ خإلإ ٤ ر سمس إ إر ضهلل عغ٤غ ، ىغ ر ، «غقغغ د غ : غ د غ ؟ إ غ نغ ر خزإضإ خ غ غ ي

مإي ىإ ر »: ؤسصغ غ « غقغ د غ : غ د غ ؟ إ زإ إ خإلإ إ د سغ غ مإي ىإي .«الغ »: ؤسصغ

، ٣خعي، ؤز٤خذ خغ٢دش، زدذ د 182 ؤز٤ يخ٣ي، عدذ خغ٢دش، زدذ خوصص ىي ، ز ()، ٣خدجي، عدذ خغ٢دش، زدذ ظ خ٤ض٤ء ٠، 85ـدء ىي ظ خ٤ض٤ء خ، ز

غ : ، ٣يؾ165٠ز د غ يم إ إ فغ إ زر ر إ : ف عغ إ خاهلل ٤ س غ غ٦ غد فغ ر إ غ عهلل٦ خ لغ ىر غد ٣غ ـر غ ، وغ س غد ديغقر سغ ىغ

غ د غ ، ىغ يل ٣إ غ هلل٠س زغ إغ غ ب ـس غ دءغ ـغ شغ الغ ٦ خصهلل غضغ د هلل غ ، ىغ ٠س قغ غ غد ير هلل صغ هلل : ٣غ غ ـس غ ٥ ىإي غ د ظغ غ ،إ غ خاهلل ٤ س غ يغد

غ د غ ؟ شإ الغ س ىإي خصهلل غ غ غ »: غ ر إ صب قغ ، ؤغ٣ر زغضر غ ر إ نغصب ضر س ٤غ بإالهلل ر ١س ١غ ، 1119، ٣خز لسد، ز «٣غ : ، ٣يؾ16286٠، ز 214/ 26، ٣ؤل، ٣1120 ر غ ف عغ د غ إ : ، غ خاهلل ٤ س غ ب ـس غ غ إغ : غ

غ د غ ؟ س غ غ غ هلل غ خ غ غد بإ س إس ؤغلغ ضهلل غ »: ؤغيغعغ٤غ إ غ ـغ غ ؤغ٣ر ر إ صب قغ ٤غ زغضر د ١س غ هلل ٣ل٠ م٤ خ، . «بإ، د خز فس خس ىي خع٢ي، 483، ٣صمم٠ خألسدي ىي صميك خز دـ٠، ز 214/ 26٣ خع ـدفص خقدء ف٦ ؤ خميػ ىي بيفدذ خ٤ض٤ء خ »: 197/ 17

=

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 74

ي ؽيش خصميمص خأللدييػ أل ظمي؛ شد ؤ٦ ٧١ن، :7ج أل٣٠ ٧١ن؛ زإ٣٠ ل٣١ ؤـدز٧خ خم إ٤ خؾ، بخ خ٧ظ٧ء ٠ط

. خصميمص ؤللدييػ ىد أل٣٠ شد؛ ؤ٦ خإلبل، ؤ٦ ي .زدبلز لط بخ صدز٧ ز ال ؤ٦ يي، زددء خ١فدص بخص : 8 س

.هلل ٦خم خدء، يي :8ج

خ٧ظ٧ء؟ ي١ط ٤ خإلز : 9 س

. خم ()ز ي١ط، ال ٦خس خ٧ظ٧ء، ي١ط ال :9ج .٦ظ٧ئ٢ يصك ٥ خ٧ظ٧ء، ي خي٨ زي٢ زؤ : 10 س

زم خيد يمي ؤ٣٠ ٦خألل٧غ خمدء، زي وبلي ي٣ :10ج يسؤ ٦د ،()«زيد خزئ٣خ»: د خ٧ أل خيي؛

=

ده ميػ ٤ط خ٤ض٤ء ٠ زإ بيفدذ خ٤ض٤ء ٠ بد ٤١ إو٤ ـ٢ص خشؿ، ال و ىي٠ ق الـعدف٠ ـ دج خألفضدء، ىمد ؤ يد بد ٤١ زضقص ، ٣خشؿ

، ٣ؤد ؤد٣ي ٣ي زةيفدذ خ٤ض٤ء ٠، ٣ـدج ؤ يفر ٠ خ٤ض٤ء زق خ٤ شفد، ىعي٢مخي٢دء خصمدزص ٣خعدزقي ٣ زق١ خىديي ىي ١خ خسدذ، ى٣ي ف ـدفص

، ٣د شيه «خصمدزص بيفدذ خ٤ض٤ء خ، ٢ ف ز خىغدذ ٣فسخاهلل ز فرل الغ »: 241/ 21خإلال ىي ف٤ؿ خيعد٥٣، عغمغ ر س إ غ هلل مإ خ غ ر إ ٤ءغ ضس ر٤س هلل خ ضد ؤغ س ؤغير ٢غ غؽر خألر ٣غ

س ؼغد خآلر يػس ٣غ ديإ غلغ ـس خألر إ عغ خ ظغفر غ زإ٢غ ، ٣غ ٠س ر إ فغ ير خيغعغ ٣غ مإ ٥ خ غ ىإي بلر غ س ؤغلر د غ إ قغ زإ٠إ خإلر هلل خ صغ غ غ ١غ ، ٣غ رب ـإ خ ٣غإ٠إ ٤ر غ هس ر غ ي٠إ غ ىإ غير سغدذإ عإمر ر

غ٦ خالإ إ زإ٠إ فغ ر غ إ خألر ر ر؟»: زإمغ إ صب قغ ٤غ بالهلل زغضر ر ١س ١غ .«٣غ

.(ز)، ديش 686خد٤ خميظ، ص : خؾ. لر، ؤ٣ ىظ: ز ()

، ٣خز دـ٠، عدذ خغ٢دش 4141ؤوـ٠ ؤز٤ يخ٣ي، عدذ خسد، زدذ ىي خالعقد، ز ()، ٣ؤل، 178، ز 1/91، ٣خز ويص، ٢٣402د، زدذ خعي ىي خ٤ض٤ء، ز

=

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

75

ز٥د، زؤ بخ خي٨ يمي ؤ خىبلي ى٦ؾ دألل٧غ زديي،٩ لع٩ ٦خـي، خيي خيي زم يمي٤د ن . زد١سي يعإ ،()يخ٢ زى خ٧ظ٧ء ي زؤ ؤ٣٠ ، لي ل خألؼ : 11 س

يصك؟ ٤ خي٩١، س. صمع٣ ؤل د :11ج يصك؟ ٤ ٦خعص خ٤ر آ٠يص خ٧ظ٧ء : 12 س

ك يصك خ٧ظ٧ء خعمد٥د، يف٧ ال ٦خ٤ر خعص :12ج خ٧ أل خعمد٥د؛ يف٧ ال خص٧ي، ز٣ لص أل٣٠ خعمي؛

. «٦بزدلع٣»: خا ٧ ؛ ١ك خم ؤ٤ زمط خعمد٥د، ل ٩٥٠ ٣٧ يصك بل خىص٧ذ، ؽ سدق وي ٦خعص خ٤ر خعمد أل

=

شغ : 8652، ز 292/ 14 غ ير غ ر ؤغزإي ١س غ فغ د غ إ : ، س خاهلل ٤ س غ غ د خ »: غ غ بإ ، ٣غ ر عس ر غسإ خ غ بإر س إ إ ٣خ زإإغيغد ءس غ دزر ، ىغ ر ظس إر ضهلل س «ظغ٤غ غ غ ؤغلر د غ ر »: ، ٣غ س إ إ د يغ غ ، ٣صمك بدي م٤ خ، «زإ

.323، ٣صمم٠ خألسدي ىي صميك خز دـ٠، ز 293/ 14

خخغي، عدذ خغ٢دش، زدذ د ٣ي ىي ـ٤خ ظي م خي : ؤوـ٠ ف في ()، ٣٣صي٠ 413، ز 87/ 1، ٣خسي٢ي ىي خس٥، 290خي٥ ف٦ خيي، ز

، ٣ ف شيه 279/ 1زدالغدؿ، ٣ؤ زدغدف٠ خمدىؼ خز لف ىي خعىيض خمسي، : خإلال خز ظييص ف٦ ؽ ١ خ٣خيص ف في، ٣ف ٣خيص ف ؤزي ١يش ىد ىي

إ »: 209/ 32ف٤ؿ خيعد٥٣، د يغ عإ ور إالإ د إ غ ظغد د غ ٠إ إ إ د يغ غ غ سر غ إ إ إ د يغ غ شإ زإ غ د ؤغ ىإي خغهلل٢غ غ غ٤ر زغ ٣غصإ هلل غجإ غ خألر ٠س زغير س غ خؿ ؤغفر غ إ إ ير ر مغ إ يمد مإ س صغ ٤ءس ضس غ ٣س د غ .«٣غ

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 76

:« خشلي ٦ـ٣٥ ٣ ٤خ ،()«ي ى٤٢ ؤد في٠ ي فال ف . لصط، ٦ خؽ٥دش خص٧ي أل: د زصمع٣ د ٦ ؤ٣٤ يعإ ٦ ٣١ ٦ظ٧ظإ ل٧ض ل٩ ٧ ؽ ي١ك، ال ٦خإلؼ

ظي ٧ ٤٦خ ي١ك، ال ٣ يف٧ ال شيحدا خعم ٣٠٧ ي ل يسعم ؤ ا خألل٧غ ؤ٥٤د، يعإ ؤض ظخذ

. ىص٧ذ وي سدق زدء بال يع٧ظإ ال ٦ؤ خىبلي، دج خدي؟ يععي خ٥١ي ؤ خدلش بؼبل ي ما رأيؽم: 13 س

٦ل١ خىصر ل١ ل٣١ ٦خ٥١ي خشيء، ل ٤خ خ٥١ي: 13ج ٦خ٧ظ٧ء خف، ل ٥١ي خ٧ظ٧ء ل ٥١ين ٧٤ د ٦بال خف،

خؽ٥دش ب: خم ؤ٤ زمط ي٧ خؽ٥دش، ي دءا خعم ؤل٧غ، خىبلي ل ٦يسعم يمي ٣٠٧ خإلؼ، ك ظصك خصبلش صمص ي شغ ٦ؤ٣٠ خإلزدلص، ي خا ـ ٥٦خ .()«ىدـعس٤ ف٠ ٢يع ٣د»: زدألص لبلا

٣خ ، عدذ خألضيص، زدذ ض خأللد خسدعص، ٣ي مؼدض خأل٤، ز () .ل، ف فدجشص 1817

، ٣ظ بؽد اخ٠ فد ال ض٣ش بي٠، ؤ٣ ال ٣خ ، عدذ خيضدج، زدذ ظ٤ي ()شغ : ، ٣يؾ1337٠يعق ز٠ ظيو ٣د ال يـ، ٣م٤ ، ز غ ير غ ر ؤغزإي ١س غ فغ د غ ، :

إ س خاهلل ٤ س غ غد غغسغ غ وغ د غ ٤خ»: ، ىغ ف ، ىغمس ؿهلل رمغ س خ س ير غ س فغ غ غ خاهلل ر ىغ غ س هللد د خ ب «ؤغي٢غ ـس غ غ د غ : ، ىغإ س خاهلل ٤ س غ غ د غ ؼد، ىغ د ؼغالغ غ٢غ د غ عهلل٦ غطغ لغ غ إ؟ ىغ غ خاهلل ٤ س غ يغد د هلل فغ س رطس »: ؤغ س ، : غ٤ر سغطر ـغ غ٤غ ر غقغ

ر عس عغغغقر ر د خ غ غ غ «٣غ د غ هلل ر »: ، ؼس إ٢إ خ اغ س شإ غ ؽر غ ر زإ س غ سر غ غ د غ ر غ غ غ د ١غ غ هلل ةإ ، ىغ ر س عس ر غ د ظغ غ ي إ ٣ س غ

=

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

77

ن د يم٧ زي خسشش ٦خدء لع٩ ٠ش : 14 س خشعى زم خمع٧ خي س٣؟

٤خ ال يع، ٤خ وي، ؽ لفي١ص ي خل٣، ٦ؤخ٣، د يخ :14ج .ؤ٣٠ وي؛ أل٣٠ ي٧ ١٤د ٧٤خء، ي٧ شيء ي١ش خأللعدء

خسي؟ ٦ط ٦ودصص خف٧خذ، ل٩ خك ل د : 15 س

يك لي٣، ٦ال زإ ٧خء د ـ٧زدا، ؤ٦ ودا، ٧٦خء ي : 15ج خشعدء ؤ٦ خصي بخ س٥د ل٩ ؼ٥دش، ٦بخ د دظخا، يك

.لي٣ خش خمي١ص، ي٧ ٦يص ي، ٦ؼبلؼص ؤيد زيدي٥د د خإل٠د يع خألليد زمط: شيه يد بي هللخ ؤل : 16 س

.خع ك ٦ خسشش، ب٩ خدء ٦ص٧ ي١ك د بخص

.يي٣ ؼي ؤ٦ ظخذ، ؤ٦ لفي،: بخع٣ ل٩ يصس ز ال :16ج

ظخ؟ ٤ خس٧يص : 17 س

: البوية ختتؾػ إذا كان هلا جرم يزيؾفا، إن كان هلا جسم حيته: 17ج

.يزيؾفا وإن كان ما هلا جرم إن كاكت صبغة ما متـع

خ٧ظ٧ء؟ ظ١ط ٤ خؽ ل٧ش : 18 س

. خأليص م٧ خ٧ظ٧ء ي١ط ـ٣ بخ ٠م، ٠م،: 18 ؾ

=

ء ير ر شغ ر فغ س عس ير غ٢غ خ غ بإ ، ٣غ ر عس عغغغقر ر د خ غ ٠س ر إ إرظس٤خ ىغء ير ر زإشغ س ظس ر غ خ ؤغ غ ةإ ، ىغ ر ٢إ

دجإ يغ سإ ر غ٦ ؤغ ر فغ ٢إ ىإ عإالغ خور ٣غس ٤ فس غ .«ىغ

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 78

:[: به اىؤىف ]

س إ د طس خىغ ر خشهللن ؼبلغق :() ص ص خ١فد خ ذ، : ب ، ٦خؽ٧ن خس

٣ ظمد٩ ٧ن ي مص، ٦خ ن ر ﴿:٦خس غ ىغغغ٢مإ دزغ يغؼإ . ()﴾٣غ

س ديإ غ طس خ ر ش :خشهلل خم٧ن عن دي صبلش : ٩ ل ن خم ك ؤ٤ن ـن ؤسص، ن ش ب٩ خ ت خ ـ ش خ ت ل٧ن ، ٦ل ن ٧ ي يد٠دا ٤٦ن ن ٩ ل ن ص

٣ ظمد٩ ٧ن ي ٥٥د، ٦خ ـن شم بال ٦ ت٥د ل٧ن ش ، ٦خم ص : ٦خأل يد ﴿ فإ ر غ إ م س غ ر ر فإ س غعغ ي إ ٣خ س غ وس إي آيغ صبلشق : ، ؤين ()﴾زغ ن . ل١ن

ـس دزإ هلل طس خ ر :خشهلل ي سن ـ يػ ١ص ل ت خ ي ط، ٦خ ن خ٧ يو٧ خ١سي ٢ ؤ٣٠ ؤ ي آو ط ٦ ن خ٧ () ي ؤ٦ د س »: ، هلل مغ س يغد

إ عغير ر إ خ٤غ ير غ غ ١غ الغشس زغير . ()«خصهلل

.ي٣ خشط« خىد»: ىي خىص خىغيص خأل٦٣ ىظ ()

.4: ٤ش خؼ، خآليص ()

.31: ٤ش خألفخه، خآليص ()

.«ىي»ي٣ « ٣آو»: ىي خىص خىغيص خأل٦٣ ()

() د سهلل إ فغ إ خزر غ بفغ د غ إ : س خاهلل ٤ س غ غ د س »:غ ي إ سر ـإ إي هلل هلل٦ ؤغ ، ىغصغ إ ظغير هلل غ يرطإ سغ ر غ خ ر فإ

، ٠س غ ؽر إ ٠س غ ؽإ د غ غ ي غ لإ صر قغ ر هلل٦ زإيغ خ صغ ، ٣غ إ خ غغ خشمإ ر غ غطر غد ، ٣غ س ر غطإ خشهلل خ غ غ ي غ لإ زإيغ خؾ٢ر

هلل٦ زإيغ صغ ذغ - ٣غ إ نر غ ر إي خ ، - يغقر س يغ دذغ خشهلل غ مغ ي دءغ لإ شغ قإ ر هلل٦ زإيغ خ صغ ، ٣غ سدجإ غ خصهلل غغ غ ؤغىر ي

لإغ هلل٦ زإيغ خؾ٢ر س صغ نغ ر غ خ د غ د هلل غ ، ىغ إ دجإ غ٦ خصهلل خذس فغ غ خشهلل س ٣غ د غ خغهللقغ س غ لغ ي

غ لإ فر يغ ر هلل٦ زإيغ خ صغ ٣غ=

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

79

٣ ظمد٩ ٧ن عغدزد ﴿: ()٦ إ غ ي إ إ ار س غ٦ خ غطر فغ غد الغشغ هلل خصهلل بإس٤ظد ٤ر دض : ؤين . ()﴾غ خأل٦ن ي دض، ٦ي ي خأل٦ن د ٦ظا ن

() ٣ ٧ن هلل ﴿: ظمد٩ إ بإ فر غ خيغ آ ر س إ ٣غ ير هلل إ خ غ ٦ مغ بإ

إ ر إ خشهلل س٤ س إ الغشغ إ خصهلل إ ؤغ

=

غ غغ غ ؤغىر يذغ لإ إ نر غ ر هلل٦ زإيغ خ صغ ، ٣غ ٠إ ير غ ؽر إ ٠س غ ؽإ د غ غ ي غ لإ صر قغ ر هلل٦ زإيغ خ صغ ، ٣غ ٠س غ ؽر إ ٠س غ ؽإ د غ غ ي لإ

غ د غ غيهلل ىغ طغ بإ عغيغ ر هلل خ ، ؼس غ يغ ر إغ غ ىغ فر يغ ر هلل٦ زإيغ خ صغ ، ٣غ إ ير هلل سػإ خ غ٦ ؼس دءغ بإ شغ قإ ر هلل٦ زإيغ خ صغ ، ٣غ سدجإ يغد : خصهلل

إ ير عغ ر ٤غ ر إ خ ير غ غ ١غ د زغير غ رطس ٤غ ر خ ، ٣غ غ إ سر غ ر إ دءإ يغ سإ ر رطس خألغ خ ٣غ غ ، ١غ س هلل مغ ، ٣خ ؤز٤ يخ٣ي ىي «س

، ٣خعي، عدذ خصالش، زدذ د ـدء ىي ٤خيط 393خصالش، زدذ ى خصالش، ز ، ٣خز 3081، ز 202/ 5، ٣ؤل، 26/ 1، ٣خشدىقي ىي ، 149خصالش، ز

، ٣خيؼ ألزي يخ٣ي، ٣صمم٠ خمد، 193/ 1، ٣خمد، 325، ز 1/168ويص، بدي م٤ خ، م ، ٣صمم٠ خز فس خس ىي خع٢ي، ٣ي ف٦ 202/ ٣5ل

. 377، ٣صمم٠ خألسدي ىي صميك ؤزي يخ٣ي، ز 28/ 8ظ ىي٠، ٣ ؼسط ىي خميػ خي ٣خ ، ىي عدذ خدـ ٤٣خضـ خصالش، زدذ ؤ٣دض

٣ 612خص٤خض خى، ز ر إ فغ إ زر إ خاهلل سر ر فغ ، ؤ ٣ط صالش خقشدء ب٦ صو خي، ىقغإ ب غسإيهلل خاهلل هلل غ ، ؤغ د غ هلل »: ، ، ؼس س خألغ٣هلل

إ ر س خشهلل ر غ ـغ س هلل يغغر غ٦ ؤغ رطب بإ هلل٠س ٣غ ةإ ؛ ىغ غ فر يغ ر س خ عس ير هلل خ صغ غ بإهلل يغ ر ظغصر غ٦ ؤغ رطب بإ هلل٠س ٣غ ةإ ، ىغ غ صر قغ ر س خ عس ير هلل خ صغ غ ةإ ، ىغ س صر قغ ر غ خ ضس ر يغمر غ٦ ؤغ رطب بإ هلل٠س ٣غ ةإ ؛ ىغ غ س خؾ٢ر عس ير هلل خ صغ غ بإرطب هلل٠س ٣غ ةإ ؛ ىغ دءغ شغ قإ ر س خ عس ير هلل خ صغ غ ةإ ، ىغ س يغ ظغ خشهلل س ر ر يغ غ٦ ؤغ رطب بإ هلل٠س ٣غ ةإ ؛ ىغ ذغ إ نر غ ر س خ عس ير هلل خ صغ غ ةإ ، ىغ س ر خشهلل

إ ير هلل وإ خ إصر غ٦ .، ى٤ط صالش خقشدء ب٦ صو خي، ٤١٣ خخـك خقع«بإ

.زخيص خع٢دء خى خىص خىغيص خؽديص ()

.103: ٤ش خدء، خآليص ()

.«خ٤ط»: ىي خىص خىغيص خأل٦٣ ()

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 80

٤يخ ٢س شر غ غ د غ إ فر غ خيغ آ ر . ()﴾س

س إ طس خؽهللد ر ٣ ظمد٩:خشهلل ٧ن ي ص، ٦خ سن خ سد ن ع ن ٥﴿: خ غ غ ر غ() غ غر غ شغ ٢غ ـر إ ٣غ م ٤غ د ىغ د١غ ضغ ر ص ظغ غ سر

إ غ هلل مإيغ س٤غ غ دء ىغ غ هلل غ ىإي خ ٢إ ـر رغ ٣غ غ ظغس غ غر ر شغ س ١غ ٤إ ـس ٤خر ٣س ر ىغ٤غ سعس د غ يرػس لغ إ ٣غ خ غ رمغ خ

إ فإ ر غ ر . ()﴾خ

ـس إ طس خعهللد ر : خشهلل ي لصم، ٦خ ن ؿ ز٥د ز ت ر، ٦خع ن ت٥د خ م يص، ٦خ١ن

يػ ٥»: ()ل غ٤غ د غ ت إ ر إ خ م س إ د غ هلل بإ ، ٣غ يهللدضإس زإدمإ د غ د خألغفر غ هلل . ()«بإ

: : به اىشبسح - 2

، خإلبل: ؤزمص ٥١د ظ ظمص، خصبلش ش٦غ ؤ ظ . زدؽ٥دش يعم ٦د لي٥د، خبل ظ خؽ٥دش، خعيي، خم

.87: ٤ش خإلخء، خآليص ()

إ ٣ـ٢ شغ خف خمخ»: ىي خىص خىغيص خأل٦٣ () م ىظ، ٣لىط زيص خآليص، « ى٤

دءإ ﴿: ؤد ىي خىص خىغيص خؽديص ىدعص ف٦ ٠٤ غ هلل غ ىإي خ ٢إ ـر رغ ٣غ غ ٥ ظغ غ غ ر غد د١غ ضغ ر ص ظغ غ سر

إ غ هلل يغ مإ س٤غ غ .« خآليص﴾ىغ

.144: ٤ش خسش، خآليص ()

، ؤد خىص خىغيص «:د ٤ خاهلل : ليػ ف، د»: ىي خىص خىغيص خأل٦٣ ()

.«بد خألفد زديدض»: ٣خي»: خؽديص، ىد

.، ٣ظ ظىيف1907٠، ٣، ز 1خسىدي، ز ()

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

81

٦خس، خؽ٧ذ، : ؼبلغ خ١فدص بخص :خشط خىد ٦ي عظ٣، يم١ي ؼ٧ز٣، ي ؼد٤خا خصي ي٧ ؤ ز ال ٦خسمص،

ؤ٦ ٠ف، ؼ٧ذ ي ص٩ ة صبلظ٣؛ م زمع٣ ٦ي ـ٢،: ز٣٠ خخا د بخ صبلظ٣ ظصك ٠ف ز ي ؤ٦ ٠فص، زمص ي

خصميك؛ ل٩ صميمص صبلظ٣ ٠ديدا، ؤ٦ ـد٤بلا، د بخ ؤد لددا، وم٥د، ـسخجي ؤؼم٣ د وسػ، ٦ز٥د ٠مي٣، ي ص٩ أل٣٠غد﴿: ظمد٩ ٣٧ ل٧ ك، ()خصبلش ؤ٦ يم ٦ زهلل غد الغ غ ر خوإ ر ظساغ بإغد ي إ غد ؤغ٣ر غ غغإر ()٤ي د ٥١د خعىض خخي ٦خ١فدص ،()﴾ؤغور

: ، ٣يؾ650٠ؤز٤ يخ٣ي، عدذ خصالش، زدذ خصالش ىي خق، ز () ي قإ غ ر ؤغزإي ف

يمإ إ ر رىس غ خ د غ إ : ، س خاهلل ٤ س غ د غ غ ير ، زغ إ إ د غ ر يغ د فغ غ ٢س قغ ضغ ٠إ ىغ٤غ ير غ غقر ـغ غ ر وغ ، بإ دزإ٠إ مغ مإي زإإغصر يسصغإ س خاهلل ٤ س غ ٦ غضغ د هلل غ ، ىغ ر غ٢س د إقغ خ ٤ر غ ر س ؤغ ٤ر غ ر غ خ إ غ ؤغ٥ غ د هلل غ غ ىغ د غ ، ظغ٠س الغ غ٦ »: صغ ر فغ س غ غ د لغ غ

ر س إ د إقغ دءإ غ ر دس٤خ«بإ غ إ : ، س خاهلل ٤ س غ غ د غ غد، ىغ غ د إقغ غد ير غ ر إغ غ ىغ ير غ غقر يرطغ غ ر غ ؤغ غد ؤغير غ »: غ ي إ سر ـإ هلل بإ

خ غ غ د غ ي٢إ هلل ىإ إي ؤغ غ سغ إغور ي ىغإ غ - ؤغظغد د غ ٥ : ؤغ٣ر غ «-ؤغ د غ إ »: ، ٣غ فإ ر غ ر غ٦ خ ر بإ س س دءغ ؤغلغ ـغ خ غ بإ

ر ؾس ر يغ ر د: ىغ غ ي٢إ إ ىإ م يسصغ ر ٠س ٣غ مر غ ر يغ ر ٥ ىغ خ ؤغ٣ر ؤغ غ غ ٠إ ير غ غقر ؤغ٥ ىإي غ ر ةإ ، ز 242/ 17، ٣ؤل، «ىغ، 21185، ز 560/ 5، ٣خز لسد، 1017، ز 107/ 2، ٣خز ويص، 11153

، ٣م خز لسد، 243/ 17، ٣صمم٠ م٤ خ، 260/ ٣1خمد، ٣صمم٠، .657، ٣صميك ؤزي يخ٣ي، ز 59/ ٣4صمم٠ خألسدي ىي خعقيدض خمد،

.286: ٤ش خسش، خآليص ()

.٣خفدص خخي خعىض ٢د يط ـ خغ٢دش: ؤي ()

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 82

دص٧ي خ١فدص ؤد خظ٥د، ؽ٧زص لسديش خؽ٥دش، خؽ٥دش ـ١ ـ٥٥د، ؤ٦ ٠ي٥د، ةخ زمع٣، ؤ٦ ز٣٠، ؤ٦ ؼ٧ز٣، ٥١د خعىض لص ؤ٦ ـد٤بلا، ؤ٦ ٠ديدا، ٠ف ؼ٧ذ ي ص٩، صميمص صبلظ٣

ـ٥١د زمص ي ؤ٦، يم٣ ٦ ، ي ٦ ٠فدص، ز٣٠ ل٩ . خصميك ل٩ صميمص صبلظ٣ ؼد٤ش، وي سد٠ط ؼد٤ش،

ل٧ظ٣ دظ ٧٤٦ يصي ؤ الز: خم٧ش ع :خشط خدي بال ل٧ش ٥د ٦خؤش، خصميك ل٩ يع٤د خسص، ب٩ خش

ي ظش٣ ٥ي ٦ـ٥٥د، بال ()«ف٤ش خؤش»: ٣٧ ٦ـ٥٥د؛. ش٣ خ١ص: ؤـد٠ر ()ل٤١د د د بخ خصبلش

٦ؤ٦ـر ش٥د، زمع٥ إـد خي، ي خمدء ٦خوع، خا د د ع٤د، ٦خألل٧غ خصبلش، ي ع٤د زمع٥

د بخ بال خصبلش، ي ز٥٠د ٦زيص ي٥د، ظع ة٥٠د خس؛ زيص ؤد ؤ٤ زمط وبلي ي٥د خألص ؤد، ؤيعدا ٦ـ٥٥د ظع ؤـ١سي ل٤١د

هللسإيمإ : ، ٣يؾ1173٠، ز 18خعي، عدذ خضدؿ، زدذ () إ خ ز ق٤ي، فغإ إ خاهلل سر ر فغ فغ

غ د غ س »: ، غغد ير د خشهلل ىغ٢غ غ عغشر ر طر خ ـغ غ خ وغ غ ةإ شب، ىغ غ ٤ر ؤغشس فغ ر غ ، 413/ 12، ٣صميك خز لسد، «خ، ، ف فس خا ز ق٤ي 1685، ز 93/ 3، ٣صميك خز ويص، 5599ز

، ٣صمم٠ خألسدي ىي صميك خز ويص، 413/ ٣12صمك بدي م خز لسد، .6690، ٣صميك خفدـ، ز 93/ 3

.بخ دط ي ف١د ؤـدر: ؤي ()

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

83

ل٧ش ؽ ٥ي ٦ظشع٨، ظسدق سعص، أل٥٠د زدـ ؤم٥د خم م٧ خمش؛: ؽ خؤش ؽ ؽ٥د ز: آو٦ ٦د، خـ م٧ خىبلي؛ و٦ـدا دمش ظعع ؤ ٥د ٦خألل٧غ خأليص، ي١ف خشعي ٧ ()«ف٤ش خؤش »ؤش خم٧ش ع ي خأليص ٦ظعع خصبلش، ل١ ظعع ٥٠٧د ل يىـ٥د ال ٦يعد٥د، بي٥د،

ظمص ـيص د٠ط بخ يد ٦ال ز٥د، يعع حبل خألـد٠ر؛ ل خىبلي دج ؤ ٦م٧، خش ؤسدذ ل ٦خسم خع، ل٩

د ب٦ ييس د يؿ»: د ٦ خي، ودء ل١ خالشعسد٢ دج ٥ي ،()«٣فض٠ ي٠ خعسؤ ى خشس٢دض خظ٦ »،()«ييس ال

. خصبلش ي دمش ز٥٠د ـيك ظع ؤ ٥د دألل٧غ شس٥ص، م ض هللخ أل خ٧ط؛ ي ظ٧ ؤ ز ال، خ٧ط يو٧ :خدزـ

صبل٤د ٦ب، ظصك خ٧ط س صبل٤د ة، ؤ٦دظ٥د ي خصبلش

.ظ ظىيف٠ ىي خمدشيص س خدزص ()

، ٣خدجي، عدذ 2518، ز 60ؤوـ٠ خعي، عدذ صيص خيدص ٣خدج، زدذ () ف 1723 ، ز 248/ 3، ٣ؤل، 5711خألشزص، خمػ ف٦ ظ خشس٢دض، ز

، ٣خسىدي قد ٤٤ىد ف٦ لد ز ؤزي د، عدذ خسي٤ؿ، زدذ خم ز في ، ٣خألسدي ىي 249/ 3، ٣صمم٠ م٤ خ، 2052ظيي خشس٢دض، س .2930، ز 71/ 3صميك خعمير ٣خع١ير،

، ٣، عدذ خددش 52خسىدي، عدذ خإليد، زدذ ىض خعسؤ ي٠، ز () .، ف خقد ز زشي ٣1599خخفص، زدذ ؤو خمال ٣ظ خشس٢دض، ز

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 84

٤د بخ خإلؼ، ك صمط خ٧ط زم ٣ يف٧ ()بخ بال، لخا ؤون ٦خىذ خمص، ك خف٥ ياو خض، ؤ٦ خ، ي: خعإوي

٥د ؤ٦ ل، وي ؤو٤د بخ ؤد زإ، بل خمشدء، ك ل٩ د٠ط بخ بال زؽط، خ٧ط ل٩ ٥د ع٩ يف٧، بل خ٧ط،. زإ بل ض ؤ٦ إو٤د زم٤د، د ب٩ ظفك

خض ي يعس٥د ؤ ز ال خسص،: خمسص خعسد :خؽدر ﴿: ٦لبل ـ ي٧ خيص، آليص خسص خعسد لي٣ ٦خ١، غ

٥ غ رغ غ غ غ ظغ ٢إ ـر دءإ ىإي ٣غ غ هلل غ خ هلل مإيغ س٤غ غ غص ىغ سر د إ د١غ ضغ ر إ ظغ م ٤غ غ ىغ ٢غ ـر ٣غغ غر إ شغ فإ ر غ ر إ خ خ غ رمغ يرػس خ لغ د ٣غ ر غ عس ر ٤خ س ر ىغ٤غ س ١٤غ ـس س ٣س غ غر بال ()﴾شغ

زإ بل ي٢، ـ٥ص ي خ١دص يصي دد ل ١٤د د بخ٣ ل٢١ ي يط ؤ٦ خشلي، م ن ٦ودي سص، يم٤خ﴿: لد٣ لر ل٩ يصي خ٧ط، و٦ؾ س دظهلل د هللخ ىغ غ

ر عس عغغغقر ر ٦ي خسص، خعسد ي خعصي يعؽيك ٦ال يط، ()﴾خ ٣ ي ص٧ذ: ز٧غ في ؤ٦ لؾ، بل سص يم٣ ل٢١

٤خ﴿: ٦لبل ـ ي٧ هللد خسص، ل٩ خش س دظهلل د هللخ ىغ غ

.بال بخ د يف٤ ٠ خعإوي ىي خي ٣خ : ؤي ()

.144: ٤ش خسش، خآليص ()

.16: ٤ش خعندز، خآليص ()

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

85

ر عس عغغغقر ر مإوس الغ ﴿ ،()﴾خ غ د هللخ يس الهلل غير د بإ ٢غ قغ ر خش، ك ؤد ،()﴾٣س ؤ زإ ال خ، ي بال ٦خ١ خض ي خسص يعس ؤ يفر. خ١دص ي ي٢ ـ٥ص ب٩ يصي

٦ص٧، صبلش،: ٠يص ٥د ز ال لسديش خ١يص :خعدـ: ٣٧ خمسديخض؛ ـيك [ي] خ١يص ز ال ، ٦وي ٦صص،

م٥د خ١يص ()«٥٤ د خت ٣بد زديدض، خألفد بد» ي بال خر، م٥د خمسديخض ٦دج ٦خص٧، خصبلش،: خر لخ د ؤد ، خ١سي م د زد١ يسي: يف٤٥د ة٣٠ خمؿ؛ ٢٤ ؤصي ؤ ٧٠يط: ي٧ زلص ز٥د ٦خعؿ خر، ي ة٣٠ ؛ ؽ ب٠د ، ؤظص ؤ ٧٠يط ، ؤص٧ ؤ ٧٠يط زلص، سي »،«فش سي»: ي٧ خإللخ، زةلبل خشق ـدء خمؿ ٢٤ س٣ ي ٨٧٠ زد يصق يم ،«٣لفد فش سي »،«لفد

. ٦خمش زدمؿ ودص شيء ٤٦خ خ١ص،: [األعئيخ]

٦زي٥١د زي٣١ لدجبلا ٦٦ظك ٠فص، ؤض ل٩ ص٩ بخ: 1 س .٠م٤٧د؟ ؤ٦ فديش،

.16: ٤ش خعندز، خآليص ()

.286: ٤ش خسش، خآليص ()

.، ٣ظ ظىيف1907٠، ٣ ز 1خسىدي، ز ()

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 86

خألض ل٩ زدؼدا ؤ٦ شيحدا، ؤ٦ فديش،: لدجبلا ٦ظك بخ يي :1ج .خؼ٧زص ٦ص٧ ي١ك ؼىي خدظ ؤ يخ د زإ ال خ١فص،

ي م١د خي خميػ شيه، يد بي هللخ ؤل: 2 س ل٩ خمفدذ ظذ بخ: ١سي د٧خ خصمدزص ؤ خسىدي

يدظ٣، ع٧ ٦بال ،()خا١ي ؤ٥دض ٦ـدظ٣ ٥ي صيص، ن .خمش؟ ل٧ش وي خألص ل٧ش ؤ ل٩ ي ٤خ ٥

د : ، ٣يؾ4213٠خسىدي، عدذ خندي، زدذ م٣ش ويس، ز () غ غ ؤ ؤغ هللسإي : د غ خ د غ ؤغ د ي٢غ غ ىإ د غ د غ ، ٣غ ٠إ عإ غ إي غ٦ ٣غ غ بإ ي إ إ ر س ر ضس خ ٤ر فغ غ ، ىغ يهللصغ

يإ ٠إ زإصغ ير غ غ٦ فغ يسسر د غيغ غغ غصإ ؼغالغ ي إ غ ر خ غ ٣غ سغ ير غ وغ زغيرإظغ غ خألر غ ٣غ ر د خعهلل ٢غ ير غ ٦ فغ غ ر إغ ، ىغ غغطر إ سس رغغدؿإ ىغ غ ال زإدألر غ زإالغ غ ر ؤغ د بإالهلل ؤغ ي٢غ

غ ىإ د غ د غ ، ٣غ غمر الغ ٣غ سر ر وس إغ ٤ س إ ر س ر غ خ د غ ، ىغ غ ر هلل خ دس٤خ: ٣غ غ ؟ يس٠س إ غطر يغ غ غ د غ ، ؤغ٣ر غ ي إ إ ار س ر دضإ خ ٢غ هلل ٥ ؤس غ يغ : بإلر د ىغ٢إ ٢غ سغ فغ ر لغ بإ

هلل غ ٠س ٣غ يغ ر د وغ غ٢غ عهللإغ غ ٣غ ظغمغ ر د خ هلل غ ، ىغ يس٠س إ غطر يغ غ غ د هلل إ يغ د ىغ٢إ ٢غ سر فس ر يغمر غ ر بإ ، ٣غ غ ي إ إ ار س ر دضإ خ ٢غ هلل ٥ ؤس غ بإلردذغ فغ رمإ ، (1365)-87، ٣، عدذ خدق، زدذ ىضيص بفعد٠ ؤص، ؼ يع٣ـ٢د، ز «خ »: ٣يؾ٠ غ ر ؤغ غ فغ د غ إ : إ خاهلل ٤ س غ غ غ غ غ ي ظغ إ غ غ ، ٣غ غ سغ ير غ وغ صغ يغ٤ر مغ ر هغ ؤغزإي عغ ير إ رطس ، سغ د ر : غ ٢إ إ دظإ غ غ ر ٣غ ٢إ إ ٣ اس ٤خ زإيس ـس غ وغ ، ٣غ غ ٢س يغ خشإ ٤غ غ ٤خ ـس غ ر ؤغور غ ، ٣غ س ر مغطإ خشهلل غ غ زغ ي ر لإ غد١س إغظغير ىغ

دس٤خ غ ، ىغ ر ١إ إ ٣ س س غ : ٣غ د غ ، س ي إ رىغ خ ب ٣غ هلل مغ إ : س س خاهلل ٤ س غ غ د غ غد »: ٣غ ر غ غ خ غ هللد بإ ، بإ س سغ ير زغطر وغ إ وغغ ي إ غ ر س ر دقس خ سغ دءغ صغ غ ىغ ٤ر غ صإ دلغ غ غ «زإ د غ س : ، س خاهلل ٢س غ غ ١غ يغصب ٣غ إ د ـغ صغ يغ لر إ يإ ٢ر غ طر ىإ٦ غقغ ٣غ ، ٣غ

إ س خاهلل ٤ س غ د خ١غ غ عغ صب، ىغدشر غ يإ غ ـغ د غ د، حس٢غ يمإ ظس٢غ ، ٣غ غ٠س د ٢غ قس مإ ظسصغ ير غ س مإ غ٦ ؤس د بإ ٢غ ىغقغ هلل يغ ، ؼس

ئس ر صإ ؤغ قغ سر غ : زإغ د غ سس٠س إ ؤغلر د»: ٣غ عإ٢غ ىإي زغير عغ ظغقر غ « ٣غ د غ ، يغيم رطس لس يهللصس زإ

يإ يغ صغ١إ إ : ٣غ س خاهلل ٤ س غ غ قغ ـغ غ ٣غ ر د خعهلل عغ٢غ غ ي

إ ٣غإظإ يءغ زإدألغ ـإ د، ٣غ ي٢غ طر ىإ قغ ضإ رغغدؿإ ىغ٤س يءغ زإدألغ ـإ ، ٣غ يضغ ر س ؤغىغدلإ طإ خألغ صغ ، ىسمإ غ ر هلل خ إظغ ٣غ خألغ ٣غ

غ د غ ، س هللد ـغ خ سإ ، ىغشغ إ ر هلل خ س : ٣غ هللد غ خ د غ دس٤خ: ٣غ غ ؟ غ هلل ٣غ د ؤس ١غ غ إ خظهللىغ د ؤغ ٢غ ـغ ٣هلل غ ي، ؤغظغ إ ر غ ر : الغ بإغ٦ ضر فغ غ قغ غ د، ىغ ٢غ سغ فغ غرغ لغ ر ر يغ خيغ ؤغ غ د ؤغ هلل غ ، ىغ

غ ٣غ يغ ؤس د ىغ٢ر ٢غ سر فس ر يغمر غ ر بإ ، ٣غ ؤغظس٠س غ ر يغ خ د ىغ٢ر ٢غ سغ فغ لغإ س خاهلل ٤ س غ ـغ ىغ غصإ يغ ي إ غ ر غ خ إ خ غ٤ر د يغ هلل غ د، ىغ ٢غ ـغ ٣هلل غ ر ظغ غ هلل٠س ىس٤خ ؤغ غ قغ ، ىغ إ ي

قإ سغ ر إ خ فس غ فغ د غ غد، قر ىغ يغ : ، ٣غإ س خاهلل ٤ س غ غ غ غ ، ٣غ دءس سغ ضر قغ ر صس خ غ هللد ضإ خ غ ؽغ قغ غ ىغ ر س ، ىغ دءس غ ىغطإ خمإ غ ر ؤغشر غ د، ٣غ ١غ غ عغ غ غ ىغ د غ ، ىغ ضر غ غ غ : ٣غ

غ د غ ، يهللصغ ٤يإ يغ٢س ر س خ غ خاهلل قغ رطس : ؤغزر إ : س س خاهلل ٤ س غ ـغ غ ، ؤغ٣غ شغ غ ر غ ! يغد ؤغزغد لغ د ـغ : غ غ ر ٣غ غ غ إ خاهلل .«بإي ٣غ

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

87

فر، د خمش، ؽ يط ؤ٥٠د يف٥ يم١ي :2ج ي ال ظمنخ﴿: د هللخ أل ظش؛ ؤ٥٠د غ بإ هلل ٣غ ١٤س س عس ر إغ عغدفد غ هلل غ س١٤س إغ ر د ر ىغ إخءإ غ دذ ٣غ فغ ر لإ س إ س غ ر ؤغعر٢غ س س٤زإ س هلل إ س٤زإ٢إ س ٥د يفم ٣٠٧ ،()﴾٣غ

٥دض ٦يع٤د لفدزدا، ن .ودص ع ٤خ خا١ي، إ

.ؤلص؟ خ٧ـ٣ ش ل٩ ي ٤خ: 3 س

مع، مع؛ أل٥٠د ظشع٨ ٦ظسدق، بخ د ي٥د : 3ج .ـد يفر خعع لخا خع١ص

ؤ٦ ي، ي خؽ٧ذ ي د بخ شيه، يد بي هللخ ؤل: 4 س .خصبلش؟ ي ياؼ ٤ خشدن، ي

٦ال ،()خس ٧٤ د د بخ ل٣١ يم٩ خي خ :4ج ز ت .ل٣١ يم٩ خع٦ ي ؤ٦ خمي، ي ؤ٦ دفخق،: خ

.ـ؟ ٦خمدظي دص خف ؤل٩ ع ل د: 5 س، ال :5ج مإي الغ »: خميػ لي٣ ي د ز ر يسصغ س س ذإ ىإي ؤغلغ خؽهلل٤ر

إ خلإ ٤غ ر غ خ غ٦ غير ٠إ فغ إ دظإ ءب ٠س فغ ير ؤ٦ عي٣، ل٩ خيخء يفم ،()«شغ .لد٣ ل٩ يصي- هلل خم -يف بخ بال يض، ي يصي

.53: ٤ش خأللخذ، خآليص ()

.خز ٣ال خس، ي بخ: خق٦ ()

، ز () ٠إ ير غ دظإ غ٦ فغ ر فغ قغ يغفر ر إ ىغ خلإ ٤غ ر ذإ خ هلل٦ ىإي خؽهلل٤ر خ صغ غ ر 359خسىدي، عدذ خصالش، زدذ بإ ، فغشغ غ ير غ ءب »: ، زيؼؤغزإي ١س ير ٠إ شغ ير غ دظإ غ٦ فغ غ فغ غير إ خلإ ٤غ ر ذإ خ ر ىإي خؽهلل٤ر س س مإي ؤغلغ ، ٣، «الغ يسصغ

.، زيؼ خسىدي ؤيضد 516عدذ خصالش، زدذ خصالش ىي ؼ٤ذ ٣خل ٣صيص س٠، ز

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 88

.ي٥د؟ يص٩ ٤ بي، هللخ ؤل خمبليص خ١يص: 6 س ()ي٥د د خعم، شيحدا ي٥د أل ي٥د يص٩ ؤ ي١سىي ال :6ج

.ع دظش ـيش ١يص ؤ٦ يخء، يس بد خع، ل٩ ويػ بال .٦خل؟ ٧٦ يفت خصبلش ي خمدظ ع ٤ بي هللخ ؤل: 7 س .ؤع خمدظي ع ٦خل، ٧٦ :7ج .٠ي٥د؟ بخ خم ٦د ٦خـسص؟ ٤ي ٤ خ٧ظ٧ء ي خسء ل١ خعيص: 8 س ظفر، ب٥٠د: زمع٥ ٦د ١ص، ؤ٥٠د ل٩ خف٧٥ :8ج

.لي٣ شيء بل ٠ي ٦ يي، ؤ٣٠ دألل٧غإي يغد﴿: ي٧ هللخ: 9 س غ زغ ٣خ آيغ س ر وس س غعغ ي غ إ ر إ فإ م س فإ ر بلز ؤ٦ خ٧١، زؽيدذ خف يإظي ؤي١د ةخ ،()﴾غ

.؟ ل٩ ي١س٧٥ ٤ خيدظص،٦خ خمدء: 9ج ٣٠٧ خم٧ش، ع يم١ي زدع، ١٤د خي١ص

.ؤع خ١د ل١ يس٥د خعي خفيص خمدييص خبلز يس .خف؟ ظص خعي خمر بلز س ل د: 10 س ال، ؤ٦ مر، بلز د٠ط ٧خء خم٧ش، ع ز ال :10ج .لخء ٦بال زيعدا ٤ي ظ٨ ال

.ص٧؟ ي٥د خعي خبلز: 11 س

.خعو ف٦ ويظ بال ىي٢د ي: خق٦ ()

.31: ٤ش خألفخه، خآليص ()

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

89

ص٧ش، ي٣ ؼ٧ذ ي يصي ال ؤ يفر ظ١ك، ٦خص٧ :11ج خصبلش، ألـ ي خعمي أل خصبلش؛ صمط م ٧ ٦

.خص٧ ألـ خعمي ٦يس٧ شدص، زيعدء بلز ي يصي خ١د زمط: 12 س

.٦خج٥د؟ زشظ٥ ظ٨ صيش خ٦ي

.خم٧ش ش٧ي أل٣٠ ظصك ال ظ٨، خسشش يخط د ظصك، ال :12ج

.خع؟ ل ل٥د ٤ ٦ع٥د، ل خصبلش ظإوي: 13 س

ب ؤد بل، ٠يد ؤ٦ ٧٠ ل د ب: ظصي ي٣ ال، :13ج ظم ب ز ي خصميك، ل٩ خع ل م٣ ظم زم٤د، ٦د س٥د د ب٩ ظفك ال ٤٦ي ٦ع٥د يىؾ لع٩ ظ٥د

ل ل٣ ي ي٦ ٦خف٧٥ شس٥ص، ي٣ ظفك د٠ط ة .يإؼ خع،

ظميص يصي إ خ١دص، خصبلش ي خ١يص ظىيي ل د: 14 س .سيص؟ ١ص ؤ٥٠د ٦ي٧١ي خ١يص يىي خف

ؤ ؤخي بخ بال ٨٧٠، د يع ؤ خإل٠د ل٩ خ١يص، يىين ال: 14ج ٦س خؽد٠يص، خمص ي١ع٥ي ؤ س خصبلش ٦ؤيط ٠دص يصي

خصالش ؤيط بخ»: ٣٧ ٦يسؽ٥د؛ يؽم٥د ة٣٠ خؽد٠ي؛ خ٧ق

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 90

ؼ خف، ظميص ي٧١ي يىي ؤ٣٠ ؤد ،()«خع٤زص بال صالش ىال ٨٧٠ زإ خ١يص خزعخء ؤد بل، خصبلش ؤؼ١دء ي ٧٤٦ خخظسص ي٧١ي٥د

خصبلش، ؤ٦ خعميص، ل ض خخظسص زدعميص خصبلش ؤ٦ د خعميص، ز١يص ي٥د ٦يو خصبلش، ؤ٦ ٧٠خ٤د د د بخ ؤد

. ـي ٧٠٦خ٤د ؽم٥د بخ بال خصبلش، ؤؼ١دء ي خعفي ي١م٣: [: به اىؤىف ]

الغشإ س خصهلل د غ ر ؤغ زمص لش٣غ ن ، : ؤ خ سيش خإللن ن ش، ٦ظ ن ك خ يد خعدء ف٧ي ل٩ خأللن ت ٣، ٦خ ١ن ك ن ٧ق، ٦خ ت دظمص، ٦خ خءش خ

٦مص سن خ

ص () ن ٣، ٦خف ١ن خ ع ي ()، ٦خاللن إن٠ي١ص ، ٦خؽ ظنين فن خ زينظير ن ، ٦خع د ن يك خأل ـ

() ،٣ ٧ ، ٦خف خألوي ، ٦خعش٥٩ خ١سين بلش ل ٦خص عد ي ن . ، ٦خع

س س خألغ٣هلل ر ٣ ظمد٩:خ ٧ن ي ش، ٦خ ن ك خ يد دىإؾس٤خر ﴿: خ لغ()

٤خر س س٤ غغ٦ ٣غ ر ٤س ر الغشإ خ خضإ ٣خصهلل غ٤غ غ٦ خصهلل غ هللفغ ي إعإ د غ ﴾() .

، عدذ صالش خدىي ٣ص١د، زدذ خ١ص خش٣ؿ ىي دىص زق ش٣ؿ خا () .، ف ؤزي ١يش 710ىي بدص خصالش، ز

.«٣خف٤ي ف٦ سقص خألفضدء»: ىي خىص خىغيص خأل٦٣، ٣خىغيص خؽديص ()

.«٣خف٤ زي خفظي»: ىي خىص خىغيص خؽديص ()

.«٣خ٤خالش»: ىي خىص خىغيص خؽديص يديش ()

ىغطر زيص خآليص«٤٤٣خ اهلل دعي»: ىي خىص خىغيص خأل٦٣، ٣خىص خىغيص خؽديص () إ .، ٣لس

.238: ٤ش خسش، خآليص ()

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

91

إي يػ :()خؽهللد ل ي خ، ٦خ ش خإللن سي ن د »: () ظ ٢غ س ي إ ظغمرس ي سإ ر خعهلل

س () ي إ ر د خعهلل س٢غ ي إ ظغمر عدق . ()«، ٣غ ن ع ن ٤د خال ١صم -٦زمن ٧٤٦ - ، »: ()٧ن غ س ـغ غ٦ د ظغقغ ، ٣غ غ س ر غ خ غ د ظغسغ ، ٣غ غ إ ر زإمغ هلل ٣غ هلل٢س غ خ غ د مغ سر س

ير غ٠غ مغ الغ بإ ٥ ؤي()«٣غ ؤ٤٠ خع١ي٣ خبلج : ، ٦م٩١ سمد٠ خ

.يط ىي خىص خىغيص خؽديص: «خؽدي» ()

ليػ، ٣ىي خىص خىغيص خأل٦٣، : ، ٣ت ف٦ خشيه«خميػ»: ىي ىص خفدقص () .٣خؽديص، ٣خي خميػ ٠٤

: يط ىي خىص خىغيص خأل٦٣، ٣ىي خىص خىغيص خؽديص« ٣ظمي٢د خعي» () .«يم٢د خعسي، ٣يم٢د خعي»

ؤوـ٠ ؤز٤ يخ٣ي، عدذ خصالش، زدذ خإلد يمغ زقد يىـ ؤ٠ آو قص، ز ()يم : ، ٣يؾ618٠

إ ر فغ غ فغ د غ إ : ، س خاهلل ٤ س غ غ د د »: غ ٢غ س ي إ ظغمر ، ٣غ س ٤ شإ خغ٢س الغ عغدقس خصهلل ير إس ي إ ر د خعهلل س٢غ ي إ ظغمر ، ٣غ س ي سإ ر ، زدذ د ـدء ؤ ، ٣خعي، ؤز٤خذ خغ٢دش ف ٤ خاهلل «خعهلل

، ٣خز «١خ خميػ ؤصك شيء ىي ١خ خسدذ»: ، ٣د3يعدق خصالش خغ٤٢، ز ، ٣خشدىقي ىي ، 275دـ٠، عدذ خغ٢دش ٢٣د، زدذ يعدق خصالش خغ٤٢، ز

، ٣خخغي، 1006، ز 292/ 2، ٣ؤل، 2378، ز 1/208، ٣خز ؤزي شيسص، 1/34، ، ف في «بدي ل»: ، ٣د2/341، ٣خضيدء خي ىي خىعدش، 1/360

/ 1، ٣د خشيه خألسدي ىي صميك ؤزي يخ٣ي، 292/ ٣2صمم٠ ني م٤ خ، بدي ل صميك، ٣صمم٠ خمد ٣خز خ ٣خ خمدىؼ، »: 55، ز 102

٠ خ٣٤ي، ٣ؤ٣ي خي ىي خأللدييػ خىعدش م .«٣ل

.«٠٤»: ىي خىص خىغيص خؽديص ()

ؤوـ٠ ؤز٤ يخ٣ي، عدذ خصالش، زدذ ؤ٥ خالعيعدق زسمد خ٢ ٣زم، ز ()، ٣خز دـ٠، 243، ٣خعي، عدذ خصالش، زدذ د ي٤ ف خىععدق خصالش، ز 775

، ٣صمم٠ خقالص خألسدي ل، ف فدجشص 806عدذ خصالش، زدذ خىععدق خصالش، ز ، ٣ؤوـ٠ ، عدذ خصالش، زدذ لفص 748، ز 361/ 3ىي صميك ؤزي يخ٣ي،

غ : ، ٤٤ىد ف٦ ف زيؼ399د ال يف٢ زدسص، ز غ زر غ هلل فس ، ؤغ شغ غ سر ر فغ فغ=

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 92

خسص : ؤي()٦ظسد خ.ؼ١دء لي : ٦زم ؤي. ()زفبل٦ال ب٣ وي . ()ـط لفع: ٦ظمد٩ ـ ؤي. ظ١د ز

. هلل ٧خ يد ؤ()ال مس٧ي ي خألض ٦ال ي خدء زم:ؤيس زإد» ٤ إ هللؤغفس ي ـإ هلل إ خ غغد ير غ خشهلل

إ »() ٩١ ؤل٧ من عفث، : ، ن ، ٦ؤ ؤ٧ يد خ ز عص هلل٦ؤلن ؽد ين خش ن : () ل م سن ٦ي، خ ؽن ، خ ي ـ خ

ص خ لن يدي ()هلل ي ي٠ن ي يي١ي، ٦ال ٠ي ت . ()، ال يعيػ ي ل د ، مصق ن ن ي م ن دظمص خءش خ

الغشغ »: ()٦ الغ صغعغدذإ إ صإ خ دظإمغ ؤر زإيغ غ ر ر يغ غ ر غ

()«إ آ ن ت خ . ، ٤٦ي ؤ

= س ٤ س دضإ يغ غ إ غ ر ءإ خ الغ اس س زإ٢غ ٢غ غ يغفر د غ ، غهللدذإ رىغ ، »: خ غ س ر غ خ غ د ، ظغسغ غ إ ر زإمغ هلل ٣غ غ خ٢س غ د مغ سر س

غ س ير غ٠غ مغ الغ بإ ، ٣غ غ ـغ غ٦ د ظغقغ .«٣غ

.«زفال يد خاهلل »: ىي خىص خىغيص خأل٦٣، ٣خؽديص ()

.«ؤي خظيـ ، ٣فؾ شإ: ٣ظسد خ، ٣ظقد٦ ـ»: ىي خىص خىغيص خؽديص ()

»: ىي خىص خىغيص خأل٦٣ () .«خظيـ : ٣ظقد٦ ـ

.ز٣ خسدء« ل»: ىي خىص خىغيص خؽديص ()

.«ؤف٤ زداهلل خشيغد خـي، خغ٣ي، خسق لص خاهلل »: ىي خىص خىغيص خؽديص ()

.« ١خ خشيغد»: ىي خىص خىغ٤عص خأل٦٣ ()

.«خسق ف لع»: ىي خىص خىغيص خأل٦٣ ()

.«يط ىي خىص خىغ٤عص خؽديص« ىي ييدي»: ؤ٤ ب٦ ٠٤: ق٦ ؤف٤»: ٠٤ ()

.«د ىي خميػ»: ىي خىص خىغيص خأل٦٣، ٣خىص خىغيص خؽديص، ٣غس٤ؿ خفدقص ()

، ٣، ٣756خ خسىدي، عدذ خألخ، زدذ ٣ـ٤ذ خخءش إلد ٣خإ٤، ز ()عدذ خصالش، زدذ ٣ـ٤ذ خءش خيدظمص ىي قص، ٣ب٠ بخ يم خيدظمص، ٣ال

=

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

93

عمد٠صم : ()﴾ههه﴿ ن صم، ٦خ . زس ﴿ ر ﴾هللخمغ ن يك : ، خم ـ خ عىن ن ال ٦خبل ، ٦خأل ؼ١دءم

،٢٧ ٠٦من د خف ؽن ي٣ ٣ ك ي ال ص١ن خ ي د خف ، ٦ؤ مد خخا ()دؽ١دء ز٣ ن لدا ال ل ن ٩ . ي

غ ﴿ ي غ د ذمإ خقغ ذت ﴾غ ()٧٤ : ، خ خ ، خ س٧ي، خىد من خ() ،

م زد١ن ن يك خى ـ زني ي، ن عص ، خ د خ() .

غ ﴿ ي إ غ د ٨٧ خ: ﴾خقغ د يك هلل ذت خف ٧٤٦ ، م . لدإ ﴿ غ ـ لر هلل صم : ﴾خ صم لد لن يك [ـ] دض ()ـف ٧ ىن . خإ ﴿ ي لإ هلل ٣ ظمد٩ : ﴾خ ٧ن ي ، ٦خ ١ي ان صم زد صم ودص لن غ ﴿: د غ ٣غ

د ي لإ غ غ ي إ إ ار س ر د . ()﴾زإ

=

.394ؤ٠ ظق٢د ؤ د ظي ٠ مي١د، ز

ؤد ىي خىص « ز خاهلل خل خلي»: ىي ىص خدت، ٣خىص خىغيص خأل٦٣ () .«ز خاهلل خل خلي: ٠٤»: ىيي٢د: خىغيص خؽديص

.يط ىي خىص خىغيص خؽديص« ز٠» ()

.يط ىي خىص خىغ٤عص خأل٦٣« ٤١» ()

.يط ىي خىص خىغ٤عص خأل٦٣، ٣ال ىي خؽديص« خىد، خخ» ()

.«زي ـيـ خقدي زدق»: ىي خىص خىغ٤عص خأل٦٣، ٣خؽديص ()

، ٣ ىي ىص «ـيـ خى٤دض»: ىي غس٤فص خفدقص، ٣ىي خىص خىغيص خؽديص () .«فيـ خى٤دض»: خدت ف٦ خشيه، ؤد خىص خىغ٤عص خأل٦٣، ىيي٢د

.43: ٤ش خأللخذ، خآليص ()

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 94

إ ﴿ ي مإ إ خ إ يغ٤ر إ د : ﴾غ دذ، ي٧ن خء ٦خم خف ٨ ()ي٧ن ت يفد ٣ ظمد٩ ٧ن ي ، ٦خ ي ش خ ن ش ، ٦ب م ىين خا ن وين ٣، ب د ﴿:زم غ ٣غ

إ ي مإ س خ د يغ٤ر غ غ خ غ إ *ؤغير ي مإ س خ د يغ٤ر غ غ خ غ د ؤغير غ هلل ؼسس * () إ ر غ الغ ظغ يغ٤ر

حإ غ س يغ٤ر ر غ خألر حد ٣غ ير شغ غير إ ب ٣ ()﴾هللغير يػ ل١ن س »: ، ٦خم يمإ غ خ

ضإ ٤ر غ غ خ د زغقر غ إ غ إ فغ ، ٣غ ٠س غ غير غ خ ر يغ غ٠س () غ غير ـغ سغ ر ؤغظر غ س ـإ د خقغ ، ٣غ

غ٦ خ هلل٦ فغ غ ظغ د، ٣غ خ١غ ٤غ إيهلل١غ د غ . ()« خألغس ﴿ سس غقر غ يهللد زن٣ ؤ ال : ؤي﴾بإ ٦زين خمسن م زين ، ل٥ن وين س ال ٠من

بال بيد٢ س . ()يمنس ﴿ ي عغقإ ر غ غ يهللد بإ : ﴾٣غ ٦زين خمسن م زين خ()ل٥ن ق وين زإل عمي ن زن٣ ؤ ال ي . هلل

.يط ىي خىص خىغ٤عص خأل٦٣: «ي٤» ()

.«خآليص»: ىي خىص خىغيص خؽديص ي خآليص، ز د ()

.19-٤:17ش خاليغد، خآليدض ()

.«ب٦ آو»: ىي خىص خىغيص خؽديص ي خميػ، ز د ()

، ٣خز دـ٠، عدذ خ١، 2459، ز 25خعي، عدذ صيص خيدص ٣خدج، زدذ ()، ز 350/ 28، ٣ؤل ىي خ، 4260زدذ خ٤ض ٣خالعقخي ٠، ز

، ٣ل٠ خعي، ٣خعش٢ ، ٣صمم٠، ف شخي ز ؤ٣ 57/ 1، ٣خمد، 17123ز٠ شيه خإلال خز ظييص، ٣٣خى ف٦ ظمي خعي فد د ىي ف٤ؿ خيعد٥٣،

ب »: 285/ 8 غ يػب لغ إ غ لغ د غ ي ، ٣غ إ إرخعمإ ٠ ٣غ ـغ د غ س س خزر خ ٣غ .«غ

ؤ ال »: ، ٣ىي خىص خىغيص خؽديص«ؤ ال يقس ؤلخ ٤خ»: ىي خىص خىغيص خأل٦٣ () .«يعقي ؤلخ مي

ف٢ زي »: ، ٣ىي خىص خىغيص خؽديص«ف٢ زي خقس ٣ز٠»: ىي خىص خىغيص خأل٦٣ () .«خقس ٣زي خاهلل ؤ ال يعقي ؤلخ مي

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

95

غ ﴿ ي إ عغ ر س خطغ خ غغد خصمإ إ ٩١﴾خ١ر من غد﴿ : إ ٠د، : ﴾خ١ر ن ش ن ١د، ٦ؤ ي

١د عن ٦ؼسنخطس ﴿، ٦ () غ

: ﴾خصمإ ي ٦ ، بل ن : خإل ٧ خ() ي ٦ ، : ، آ ن خ

م ت ل يغ﴿٦ . ٦خ إ عغ ر س ي٣ : ﴾خ ي ال ل٧ؾ . خر ﴿ ٢إ ير غ طغ فغ ر رقغ غ ؤغ ي مإ خطغ خ غ : ﴾صإ ي ، ٦خ ن ٥ ين ل م ١ن خ ي ()ؼ

٣ ظمد٩ ﴿: ٧ن ـإ خ٦ غ خهلليسغإ قغ ر غ ؤغ ي إ هلل ـغ خ غ غ غحإ إس٣ر غ ىغ ٤ س هلل خ هلل ٣غ ٢إ ير غ فغد ي ىإ غ غ غحإ غ ؤس٣ س لغ غ ٣غ ي إمإ د خصهلل خء ٣غ غ ٢غ خش غ ٣غ ي إ ي مإ خصمإ غ ٣غ ي يمإ هللسإ غ خ . ()﴾مإ

ر ﴿ ٢إ ير غ ٤ذإ فغ نرضس غ إ خ ير ٧خ: ﴾مغ ن يمن م ٦ ن ن ل م٥ خي٧٥ي، ٤٦() خ إ ن ن هللز٣، ظ ٥ ي ؼ س ن يف١ن . ؤ

غ ﴿ دمإي الغ خضهلل خ: ﴾٣غ ٦ س ٨، يمن خ١صد ق ()هلل٤٦ ٥ن ـ ٩ ل خ إ ن ، ظ ق ٩هلل٦ظبل ٣ ظمد ٧ن دني خع ي ، ٦ي ن ٥ ي ؼ س ن يف١ن : ؤ

دال ﴿ غ غ ؤغفر ي إ غ غور ر زإدألر س حس غسمإ ر س ر ١غ ر ىإي *س يس٢س قر غ هلل غ ضغ ي إ هلل خيغدشإ رمغ خ

قد() ر غ صس س٤ إ ر يسمر هلل٢س غ ؤغ سس٤ غ ر يغمر ١س يغد ٣غ ر ، ()()﴾ خ

.يط ىي خىص خىغيص خؽديص« يد، ٣ؤشد، ٣ؼسعد: خ١د» ()

.«٣خصخط، ي خ٤، ٣ي خإلال، ٣ي خآ»: ىي خىص خىغيص خأل٦٣، ٣خؽديص ()

.دظ خىص خىغيص خؽديص: «مي خنض٤ذ في٢، ٣: ب٦ ٠٤– ٣خي »: ٠٤ ()

.٤:69ش خدء، خآليص ()

.«٣ال ف٤خ ز٠»: ىي خىص خىغيص خأل٦٣، ٣خؽديص ()

.«خاهلل »ىي خىص خىغيص خؽديص ظ يؼ خفالص ()

يغد»: خوعص ىد»: ىي خىص خىغيص خؽديص () ر دشإ خ يغ رمغ ر ىإي خ يس٢س قر غ هلل غ ضغ ي إ هلل ب٦ . خآليص« خد»: ٠٤ ر صإ ٣غ غ د يغ إ ر غ خ ر يغ٤ر غ٢س س ي إ .«ىغالغ س

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 96

يػ ٣ ()٦خم عهلل٦ »: ل١ن شإ لغ هلل س شإ زإد هلل س ٣غ خ ر ر لغ س غ سر غ ر غ غ غ غ هلل قس غعغعهللسإغ خ ٤ س غ غدس٤خ يغد ؛ س ٤ س عس ر وغ غ غ رم غ ضغ مر ـس س٤خ وغ ٤يس : هللغ٤ر يغ يغ٢س ر خ

غ د غ ٥؟ غ د هللصغ خ : ٣غ غ د٢ «ىغ ـ . ()، ؤونيػس إ ٣خمغ

إي() ، »: خؽهللد غص رغ ىإ ي قإ سر غ ٥ ٣غ غ لر غ٦ بإ ٤يس فغ غطإ خيغ٢س غ عغ خىر

صس هلل إ خألس إ س ١غ إ عغ عغير غ ص، ٣غ غ رغ ىإ ي قإ سر غ غ٦ خؼعي ٣غ ٥ فغ غ د هللصغ غطإ خ غ عغ خىر ٣غ

غد ر س شب، غ خلإ الهلل ٣غ إ بإ هللد د ىإي خ ٢غ س ص، غ رغ ىإ ي قإ سر غ غ٦ ؼغالغغ ٣غ يغ : فغ

ر ١إ غيغدغ خ() ٤ س غ غ هلل د غ ٠إ : ؟ ير غ غد فغ د ؤغ غ إ ؽر إ غ٦ غ فغ د غ ر غ

دزإي() مغ ؤغصر . ()« ٣غ

=

. 104-103: ٤ش خ٢و، خآليعد ()

دجإ٠إ ﴿: ىي غس٤فص خفدقص، ٣خىص خأل٦٣ يديش () غ إ ر ٣غ زمإ٢إ غ ٣خ زإأيغدضإ س يغ غ غ يإ هلل غ خ غحإ ؤس٣

د ر صإ ٣غ غ د يغ إ ر غ خ ر يغ٤ر غ٢س س ي إ ر ىغالغ س دس٢س غ سإغغطر ؤغفر ، ٣خؽسط خءش [105: خ٢و] ﴾ىغمغ .خدت ف٦ دلص خشيه

، ؤد ىي خىص خىغيص « ؤ٠ د٣ىي خميػ ف خسي »: ىي خىص خىغيص خأل٦٣ () .«٣ىي خميػ ف٠ »: خؽديص، ىيي٢د

م د س»: خسىدي، عدذ خالفعصد، زدذ ٤ خسي () ، ز «ععسقر : ، ٣يؾ2669٠، ٣، عدذ خق، زدذ خظسدؿ خي٤٢ي ٣خصد٥، ز 7320 فغ

هللسإيمإ ر خ يمإ فغ إ ر رىس خ ي قإ غ غ ؤغزإي د غ خفد »: ، غ إ ، ٣غ سر خ زشإ سرر شإ س غ سر غ غ د غ ر غ غ غ غ هلل قس سغ عر غعغ

؟ ر غ غ ىغ د غ ٥ غ د هللصغ خ ٤يس ٣غ يغ٢س ر خإ غ خاهلل ٤ س غ غد يغد ر س ر ١٤س س عس قر رم ظغسإ غ ضغ مر ـس س٤خ وغ غ٤ر يغ عهلل٦ خؿ لغ غ إ ، «زإ

، 322/ 18، ٣صمك بدي م٤ خ، 11800، ز 322/ ٣18خإلد ؤل، .999/ ٣6خألسدي ىي ص خأللدييػ خصميمص،

.ز٣ ٣خ٣« خميػ خؽدي»: ىي خىص خىغيص خأل٦٣ ()

.ىي٠ ظي ٣ظإوي« يد ٤ خاهلل ١ي: د»: ىي خىص خىغيص خأل٦٣ ()

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

97

: : اىشبسح به -3

بيود ل٩ لش ؤزمص ٤٦ي خصبلش ؤد ١٤د : خا يسي: : ٦زي٥١د خألد ي خ١سي ل٩ خصبلش

٦خك، ٦خ٧ق، خدظمص ٦خءش، خإللخ ٦ظسيش، خش ك خيد خسمص، خأللعدء ل٩] ٦خف٧ي، ()[خ٧ق زم خاللعخ: يم١ي]، ٣١

=

، ٣ىي خىص « د ؽ د ؤد في٠ خي٤ ٣ؤصمدزي»: ىي خىص خىغ٤عص خأل٦٣ () .« د ف٦ ؽ د ؤد في٠ ٣ؤصمدزي خي٤»: خىغ٤عص خؽديص

، : ، ٣يؾ3992٠خز دـ٠، عدذ خيع، زدذ خىعخ خأل، ز ٣خ () إ د غ إ هإ زر ٤ر ر فغ فغغ د إ : غ س خاهلل ٤ س غ غ د ، »: غ هللصإ رفغ شب ىإي خ غ خلإ ص، ىغ٤غ غ ر

غ ىإ ي قإ سر غ ٥ ٣غ غ غ٦ بإلر ٤يس فغ يغ٢س ر غطإ خ غ عغ خىر ، إ هللد غ ىإي خ ٤ قس سر غ ٥ ٣غ غ لر ةإ ص، ىغ غ ر

غ ىإ ي قإ سر غ إ ٣غ ير عغ ر غ٦ ؼإ ٥ فغ غ د هللصغ غطإ خ غ عغ خىر ، ٣غ إ هللد ي خغ ىإ ٤ قس سر غ ٣غ

شب غ خلإ ص، ٣غ غ رغ ىإ ي قإ سر غ غ٦ ؼغالغغ ٣غ عإي فغ هلل هلل ؤس غ إ عغ غعغير إ إ يغ زإ

هلل مغ س س غير ي إ هلل خ ، ٣غ هللصإ رفغ شب ىإي خ غ خلإ ٣غ ٣غإ هللد غ ىإي خ ٤ قس سر غ إ ٣غ عغد ر ؼإ ، ٣غ هللصإ رفغ غ «ىإي خ ي إ غ : ، د غ ر ؟ ر ١س غ ،

إ غ خاهلل ٤ س غ صس »: يغد دفغ غ رفغ ٠٣ . «خ: ، ٣يؾ2641٠شد١ ف خعي، عدذ خإليد، زدذ د ـدء ىي خىعخ ١ خألص، ز

« ٣ ر إ فغ إ زر إ خاهلل سر ر فغ غ بفغ د غ إ : ، س خاهلل ٤ س غ غ د إي »: غ غ٦ زغ د ؤغظغ٦ فغ غ عإي هلل غ٦ ؤس هلل فغ إرظإيغ غيغـس غ ر يغصر غ عإي هلل غ ىإي ؤس د غ غ ص إيغ الغ ٠س فغ هلل ر ؤغظغ٦ ؤس غ ر ٢س ر إ غ د غ ر عهلل٦ بإ ، لغ إ هللقر إ زإد هللقر ٣غ خ ر غ لغ خجإي غ ر بإغ ي قإ سر غ غ٦ ؼغالغغ ٣غ عإي فغ هلل س ؤس إ عغ ظغير هللص، ٣غ إ غ ي قإ سر غ إ ٣غ ير عغ ر غ٦ ؼإ غطر فغ هلل غ ظغيغ ي

خجإ غ ر ي بإإ هلل زغ بإ ، ٣غ غ إ غ

ش غ خلإ هللص ٣غ إ إ بإالهلل هللد ر ىإي خ ٢س س هللص، دس٤خ«إ غ غ : ، د غ إ؟ غ خاهلل ٤ س غ يغ يغد ر ١إ غ ٠إ »: ٣غ ير غ غد فغ د ؤغ غ

دزإي مغ ؤغصر ف ؤزي يخ٣ي ليػ ؤزي ١يش، ز «٣غ : ، ٣يؾ4596٠، ٣شد١ ؼدإ » ير عغ ر ٥ ؤغ٣ر ؼإ غ غ٦ بإلر ٥ فغ غ د هللصغ غطإ خ هلل ظغيغ ص، ٣غ غ ر

غ ىإ ي قإ سر غ إ ٣غ ير عغ ر ٥ ؤغ٣ر ؼإ غ غ٦ بإلر ٤يس فغ يغ٢س ر غطإ خ غ عغ خىرص غ ر

غ ىإ ي قإ سر غ غ ٣غ غ٦ ؼغالغ عإي فغ هلل س ؤس إ عغ ظغير ص، ٣غ غ رغ ىإ ي قإ سر غ ، 2640، ٤١٣ ف خعي، ز «٣غ

خعمي ) ٣171ل٠ خألسدي ىي شدش خصدزيك، ز . ٣3991ف خز دـ٠، ز .3982، ٣ىي صميك خز دـ٠، ز 1348، ٣ىي خص خصميمص، ز (خؽدي

.«خ٤ؿ زق خالفعخ زق يقي»: : خشيه دلص ال ىي ؤص٠ خق٤ىي زي د ()

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 98

، خألد ـيك ي ٦خؽإ٠ي١ص، خفظي زي ٦خف٧، ()[٣١ ٦خك ل٩ ٦خصبلش، ٣ ٦خف٧، خألوي ٦خعش٥، خألد زي ٦خعظير

. ٦خعيعد، خ١سي ال ٣١، ز ال خي ٧٤ خ م٩١: خألد ٢٤: ظصي٥د يإظي ظػ خ٧خـسدض زىبلي خألد ٢٤ ٧٥خا، ٦ال لخا، ال يػ،

ـ٥بلا، ٦ال ٧٥خا، ال ظػ، بل خألد ٦ؤد ٦خف٥، خ٧٥، ي صبلظ٣ ي خيء ليػ ل٩ ٦ي، ٥١د الز لخا، ٦ال

ن٣ خي خصالش ب٦ ط بخ»: د صبلظ٣ ي ؤدء د خ١سي ل، خسص، خعس ؼ خ٤ض٤ء، ىإسل ق ظي د خؤ ؼ ىسمإ صبلا ي٥د خبل يإظي ١دا لش ؤزمص ٢٤ ، آو٢ ب٩ ()«خآ

.:د زي خق٤ىي ي ىي ال دلص خشيه ()

شغ : ، ٣يؾ6251٠، ز «في خال»خسىدي، عدذ خالعحخ، زدذ ي () غ ير غ ر ؤغزإي ١س فغإ س خاهلل ٤ س غ غ ٣غ فإ ر غ ر غ خ وغ ال يغ ـس غ هلل ، ؤغ ٠إ ير غ غ فغ هلل غ دءغ ىغ ـغ هلل هلل٦، ؼس إ ىغصغ فإ ر غ ر صإ خ يغ غدلإ ب ىإي إ د ـغ

إ س خاهلل ٤ س غ غ٠س غ د غ إ »: ىغ م ر ظسصغ غ غ هلل ةإ ، ىغ إ م ـر ىغصغ ـإ ر ، خ س الغ هلل غ خ ير غ فغ دءغ «٣غ ـغ هلل هلل٦، ؼس ـغ ىغصغ ـغ غ ، ىغغ د غ ، ىغ غ هلل غ إ »: ىغ م ر ظسصغ غ غ هلل ةإ إ ىغ م ـر ىغصغ ـإ ر د ، ىغ س الغ هلل غ خ ير غ فغ د«٣غ ١غ غ هللعإي زغقر ، ؤغ٣ر ىإي خ صإ إيغ غ ىإي خؽهللد د غ : ، ىغ

غ د غ إ، ىغ غ خاهلل ٤ س غ إي يغد ر مإ ؤر »: فغ غ ر هلل خ ، ؼس ر سمإ غ صغ ىغ غ سرإ ر ر خ سإ ر عغ ر هلل خ ، ؼس ٤ءغ ضس ر٤س سإلر خ ر إغ شإ ىغ الغ غ٦ خصهلل طغ بإ ر س خ غ بإ

ر فس ر هلل خ د، ؼس دجإ غ يغ عغ٤إ ر عهلل٦ ظغ ـر لغ ىغ ر هلل خ قد، ؼس

إ خ غ هلل حإ غ عهلل٦ ظغغر ـر لغ غ ر هلل خ ، ؼس إ آ ر س ر ر خإ غ قغ غ غ هلل يغ د ظغ غ زإ

عهلل٦ ـر لغ ىغ ر هلل خ خ، ؼس ـإ د غ هلل حإ غ عهلل٦ ظغغر ر لغ فس ر هلل خ د، ؼس

إ د ـغ هلل حإ غ عهلل٦ ظغغر ـر لغ ىغ ر هلل خ خ، ؼس ـإ د غ هلل حإ غ عهلل٦ ظغغر لغ

د مإ٢غ س غ ظإ الغ غ ىإي صغ إ غ ر قغ هلل خىر د، ؼس إ د ـغ هلل حإ غ إ «ظغغر ي غوإ صغ ىإي خألر غ د غ غ ؤغزس٤ ؤس د غ يغ »: ، ٣غ عغ٤إ ر عهلل٦ ظغ لغ

د دجإ غ «غ د غ د س زغشهلل غد خزر ؼغ هلل غ : ، لغ د غ ، شغ غ ير غ ر ؤغزإي ١س فغر ؤغزإي٠إ ب فغ ي قإ غ إي ؼغ هلل إ لغ إ خاهلل ير سغ ر فس يغ٦ فغ إي يغمر ؼغ هلل : لغ

هللسإي غ خ د د»: غ إ د ـغ هلل حإ غ عهلل٦ ظغغر ـر لغ ىغ ر هلل خ ، ٣، عدذ خصالش، زدذ ٣ـ٤ذ خءش خيدظمص «ؼس، 397ىي قص، ٣ب٠ بخ يم خيدظمص، ٣ال ؤ٠ ظق٢د ؤ د ظي ٠ مي١د، ز

شغ : ٣يؾ٠ غ ير غ ر ؤغزإي ١س غ خاإ : ف ٤ س غ هلل غ ؤغ هلل غ دءغ ىغ ـغ هلل هلل٦، ؼس ب ىغصغ ـس غ غ وغ غ غ ىغ فإ ر غ ر غ خ وغ يغإ خاإ ٤ س غ غ٦ س خاإ فغ ٤ س غ يهلل غ غ ، ىغ د غ غ الغ هلل إ »: خ م ر ظسصغ غ غ هلل ةإ إ ىغ م ـر ىغصغ ـإ ر س « خ ـس هلل ـغ خ ـغ غ ىغ

=

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

99

: : خا - د- ٤خ﴿ ظمد٩ هللخ ٧ ؛خيد ـ خش: ؤ٢٣د س س٤ غ هلل ٣غ ي إعإ د ٦د ،()﴾غ

إ »: لصي ز مخ د ؤ٣٠ ل٣١ ؼسط ىدفخ، ظعغـ ىة دجد ص يصي د ؤيعدا ٣٠٧ ل٣١ ؼسط ٦د ؛()«ـر ىق٦ ظعغـ ىة

ن ٦ ،()«ؤصي ؤيع٤ي د ص٤خ»: ٦ي٧ دجدا، ل١ بال ـددا يص يددا يص٧خ ؤ ٦خ١دء خـد خي ـيك ل٩ د٧خـر خمف،

ؤ الزإ ، س ؤ٦ ض، خمف ك ؤد خيعص، ي خش ك. خم ؤ٤ زي وبلدا ٤خ ي ٠م ٦ال دلخا، يصي

خصبلش ي يو٧ ()١٤د د يس، ؤ خإللخ، ظسيش :خ خؽدي ٣٧ يس؛ لع٩ ي٥د يو د خصبلش ٠يص زد١يص د ٧ زدعسي، بال

خعس ؼ خ٤ض٤ء ىإسل خصالش ب٦ ط بخ »صبلظ٣ ي يء

=

هللسإيمإ غ٦ خ دءغ بإ ـغ هلل هلل٦، ؼس غ صغ د غ د غ غ هلل٦ س خاإ ىغصغ ٤ س غ غ د غ ، ىغ ٠إ ير غ غ فغ هلل غ س »: ىغ الغ هلل غ خ ير غ فغ هلل «٣غ ، ؼسغ د إ »: غ م ر ظسصغ غ غ هلل ةإ إ ىغ م ـر ىغصغ ـإ ر س « خ ـس هلل غ خ د غ ، ىغ

خض هلل غ غغ غ ؼغالغ إ غ غ قغ عهلل٦ ىغ غ : لغ ؽغ ي زغقغ إ هلل خ ٣غغ د غ إي، ر مإ خ فغ غ غ ١غ ير س مغ

إ د ؤسلر غ مإ رمغ غ »: زإد إ غ قغ غ غ هلل يغ د ظغ غ ؤر غ ر هلل خ ، ؼس ر سمإ غ ىغشإ الغ غ٦ خصهلل طغ بإ ر س خ غ بإ

هلل خ، ؼس ـإ د غ هلل حإ غ عهلل٦ ظغغر ر لغ فس ر هلل خ د، ؼس

دجإ غ غ إ عهلل٦ ظغقر ـر لغ ىغ ر هلل خ قد، ؼسإ خ غ هلل حإ غ عهلل٦ ظغغر ـر لغ غ ر هلل خ ، ؼس إ آ ر س ر خ

د ٢غ مإ س غ ظإ الغ غ ىإي صغ إ غ ر قغ هلل خىر د، ؼس إ د ـغ هلل حإ غ عهلل٦ ظغغر ـر لغ ىغ ر .«خ

.238: ٤ش خسش، خآليص ()

.1117خسىدي، عدذ خصالش، زدذ بخ يغ دفخ ص٦ ف٦ ـر، ز ()

خسىدي، عدذ خألخ، زدذ خألخ دى بخ د٤خ ـدفص ٣خإلدص، ٣ زقىص () .٣631ــ، ز

.خإللخ زعسيش بال خصالش ىي خو٤ يصك ال: ٣خق٦ ()

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 100

ي خيء صص ي خصميمي ي ـدء ٤خ ()«ىس خسص ٧٤٦ ،()«خعي ٣ظمي٢د خعسي ظمي٢د»: ٣٧٦ صبلظ٣؛ ؛ لي ل ل زة١دي خ١ ٦ؤ٤ ؤل، ٦خ٢ ل، ليػ: ٦ي٧ ،«ؤس هللخ»: ز٣٧ يسؤ٤د زدعسي يو٥د د ٦أل٣٠

ـيك ي خعسي ز بل ،()«ؤصي ؤيع٤ي د ص٤خ» ؤـ: ٦م١د٤د ؤس، هللخ: زدعسي بال ي٥د يو٧ ال خص٧خض

. شيء ٦ؤلف شيء، صالش ال»: خ١سي ٧ خءش خيدظمص؛: خ خؽدػ

ىي٢د يؤ صالش ص٦ »: ٣٧٦ ،()«خعدذ زيدظمص يؤ د٠ط ٧خء، ()«ظد مي وخؾ ى٢ي وخؾ، ى٢ي خعدذ زيدظمص

ل ي ؤد ٦خ١ي، خإلد، ل ي ٤٦خ، لد ٠دص، ؤ٦ يعص، س٣ ٦بخ ٦خف٥ خ٧٥ ك ظػ ل٣، ي ٦خـسص ٥ي خإ٧،

.، ف ؤزي ١يش ٣ظ ظىيف397٠، ٣، ز 6251خسىدي، ز ()

، ٣خشدىقي، 275، ٣خز دـ٠، ز 3، ٣خعي، ز 618ؤوـ٠ ؤز٤ يخ٣ي، ز ()، ٣صمم٠ ني م٤ 1006، ٣ؤل، ز 2378، ز 1/208، ٣خز ؤزي شيسص، 1/34

.، ٣ظ ظىيف55٠، ٣خألسدي ىي صميك ؤزي يخ٣ي، ز 292/ 2خ،

.، ٣ظ ظىيف631٠خسىدي، ز ()

.، ٣ظ ظىيف394٠، ٣، ز ٣756خ خسىدي، ز ()

٣خ ، عدذ خصالش، زدذ ٣ـ٤ذ خءش خيدظمص ىي قص، ٣ب٠ بخ يم ()، ، ف ؤزي ١يش (394)-41خيدظمص، ٣ال ؤ٠ ظق٢د ؤ د ظي ٠ مي١د، ز

شغ : ٣ىي خخءش وو خإلد سىدي، ٣يؾ٠ غ ير غ غدف ؤغزي ١س إ : س خاهلل ٤ س غ غ د : غ« د غ س ظغ ير خؾب مغ غ

يغ وإ خؾب ، ىغ٢إ غيغ وإ ىغ٢إ

إ آ ر س ر خمإ إس د زإ ي٢غ ؤر ىإ غ ر ر يغ غ ش الغ هلل٦ صغ ر صغ .«غ

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

101

ل٩ ل٣١ ظػ خخءش دظع٣ خك ٦خإلد فدء خإلد، خإلد ك ٧ل٣ زش ؤز٧ ؤي د خ٧ أل،خصميك

زدف٥، ظػ ٦خـسص ل٣ ي دإ٧، خمص زعدء يإ٢ ؤي[٦] ()خإلد ك خيد دض بخ خيد ٦ز٧خض ٦خ١يد،

ظئ٣ ق»: ٣٧ يؤ ؤ٣١ ب ؤد ، ؤـؤ خ٧ق، ال ىة٠ خعدذ، زيدظمص بال ظيق٤خ ال»: د ٠م،: ١د« بد وو ظ د ؽ خدظمص ٦خءش، خم٧ ك ،()«ز٢د يؤ صالش ظسيش س بخ، خالععدق خعم٧ ٦س زدعم٧، يسئ٤د ،

خ، ٣ظسد ٣زم، ، لل هم خ سمد»: ز٧ يععك خإللخ ؤصك ٦ ىعص، خععدق ٤خ ،()«مي ب٠ ٣ال ـ، ٣ظقد٦

[.٣]خأل٦٣ ؤ يضده ()

ؤوـ٠ ؤز٤ يخ٣ي، عدذ خصالش، زدذ ظ خخءش ىي صالظ٠ زيدظمص خعدذ، ز ()طإ : 2/38، ٣خسي٢ي، 3756 ، ز 1/328، ٣خز ؤزي شيسص، 823 إ د إ خصهلل شغ زر ديغ سغ ر فس ، فغ د إ : غ إ خاهلل ٤ س غ روغ هللد وغ إ س س خاهلل ٤ س غ ؤغ غ غ ، ىغ إ فر يغ ر خ

شإ الغ د ىإي صغ هلل غ شس، ىغ خءغ غإ ر ٠إ خ ير غ غطر فغ س ؽغ ، ىغ

غ د غ كغ غ ر »: ىغ س إ د غ روغ بإ غ وغ ٣ ئس غ ر ر ظغ س هلل غد« غقغ ر غ : س د غ إ، غ خاهلل ٤ س غ خ يغد ذ ر ١غ س٤خ بإالهلل »: غقغ قغ الغ ظغيرد ؤر زإ٢غ غ ر ر يغ غ ر غ

إ شغ الغ هلل٠س الغ صغ ةإ ؛ ىغ عغدذإ إ ر صإ خ دظإمغ ، 22671، ز 343/ 37، ٣زم٤ ؤل، «زإيغ٣صمم٠ ني م٤ خ، ٣ل٠ خمدىؼ خز لف ىي خعىيض خمسي ىي ظىيؿ

.566/ 1ؤلدييػ خخىقي خسي،

، ف فدجشص 806، ٣خز دـ٠، ز 243، ٣خعي، ز 775ؤوـ٠ ؤز٤ يخ٣ي، ز ()، 399، ٣، ز 748، ٣صمم٠ خقالص خألسدي ىي صميك ؤزي يخ٣ي، ز ل

.٣ظ ظىيف٠

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 102

٦ل مي، ؤزي ٦ل لدجشص، ل ؼ لش ـدء، خأللدييػ٤د، ٧٤٦، وي٤ ٦ل ل، ودض ٣ ظ٧لي، ٣٦ ؤوص

هلل٢، سمد» ٣الب٠ ـ، ٣ظقد٦ خ، ٣ظسد ٣زم، خ ز٧خل ؤظ٩ بخ ؤو٨، خععدلدض ٦ي٣ ؤوص٤د، ٤خ ،()«ميهلل٢»: ٥١د ؤـؤ٢، ٥١د زي زدفض د وغديدي، ٣زي زيي زدف خ

هلل٢ ٣خنذ، خش خألزيض خؽ٤ذ ي٦ د وغديدي ي خهلل٢ خ، د ()«٣خسي ٣خدء زدؽؿ وغديدي خمي خ

ليػ خشيىد ٦خ٢ د، خيعص ي ؤيعدا ز٥خ يععك خمدص، ل٩ ي٥ يم١ي ىعص، خالععدق ٤خ ، ٤يش ؤزي

هلل٢ سمد»: خمدص ٦وي ٣ظقد٦ خ، ٣ظسد ،٣زم خ

، ف فدجشص 806، ٣خز دـ٠، ز 243، ٣خعي، ز 775ؤوـ٠ ؤز٤ يخ٣ي، ز ()، ٣، ٤٤ىد ف٦ 748، ٣صمم٠ خقالص خألسدي ىي صميك ؤزي يخ٣ي، ز ل .، ٣ظ ظىيف339٠، ز بف

، ٣، عدذ خدـ 744خسىدي، عدذ خألخ، زدذ د ي٤ زق خعسي، ز ()، 598، ز ٤٣خضـ خصالش، زدذ د يد زي ظسيش خإللخ ٣خخءش، ف ؤزي ١يش

شغ »: ٣خيؼ ٠، ٣يؼ خسىدي غ ير غ غد ؤغزس٤ ١س ؼغ هلل إ لغ س خاهلل ٤ س غ غ د غ غ د غ إ ي سإ ر غ خعهلل سطس زغير ر يغغ د غ دظغص، غ ر شإ بإ خءغ غ

إ ر غ خ زغير غ : ٣غ د غ سس٠س إ رطس : ؤغلر س غيهللص، ىغ إ : ١س غ خاهلل ٤ س غ ي يغد مإ ؤس غ ! زإإغزإي ٣غ غ زغير دظس غ ر بإغ د غ ؟ س ٤ س د ظغ غ ، شإ خءغ غ

إ ر خ إ ٣غ ي سإ ر غ »: خعهلل ضغ زغير ر د زغدفغ غ غ غغديغديغ غ وغ زغير إي ٣غ ر زغير هلل زغدفإ هلل٢س س خ س٤ ؤغهلل هلل٢س ، خ

إ غ هلل ر خ إ يغضس غزر ذس خألر ٦ خؽهلل٤ر هلل غ د يس غ غ غغديغد رىغ ر خ إ إي مإ غ هلل هلل٢س ، خ ذإ إ نر غ ر خ إ ٣غ إ شر غ ر خيإ غ سغ ر خ ؿإ ٣غ ر خؽهلل ٣غ

دءإ غ ر د غغديغديغ زإ ر وغ إ .«خمر

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

103

. ()«مي ٣الب٠ ـ،هلل٢ »٦م٩١ أل زفبل؛ خبلج خع١ي٣ ؤ٤٠ ؤي« سمد خ

، ٣٤٠: هللخ سك ز٣، ٢٠ يم١ي خ سك، خع١ي٣: م١د٢ خعسيكهلل٢ سمد »م٩١ ، زفبل خبلج خع١ي٣ ؤ٤٠: ؤي« خ

. خعسيك ك لي ؤؼ١ي يم١ي، لي ؼ١دء ؤي: ٦زم ي خال زه يم١ي، ز ظ١د خسص: ؤي« خ ٣ظسد»

٦بلد٣٠ ٦زع٣، ٦لبل، ـ هللخ زد ظ١د زص خ٥١ديص، خسص ،«ن ، لفع: يم١ي: «ـ ٣ظقد٦ ي أل٣٠ لفع٣؛: هللخ ـ

ب٣ ٦ال»، ٦سيدئ لفع،: يم١ي ـ ظمد٩، ي٧ ٦ ٧خ خدء ي ٦ال خألض، ي زم، مس٧ي ال: يم١ي ،«وي

غ ﴿: ٦لبل ـ د د زم، خمس٧ي ٧٤، ز١د يد إ هلل غ إغ ٤غ هللخ زإ ١س رمغ هلل خ ؤغ د ٣غ غ غ ٤ فس ر ر يغ إ٠إ إ ٣ ٤غ يس س ١س دعإ سغ ر . ()﴾خ

هللزد يعم٧: خالععدلدض وي٢ ؤ٦ خالععدق، ٤خ ٦زم، يؤ ؤ س ،«خـي خشيغد هللزد ؤف٤»: ي٧ خشيؽد،

خشيؽد »هللخ يد ز ٦ؤلعص ٦ؤعفث، ؤ٧،: «ؤل٧»: ٦م٩١ خسم خؽ٦ي،« خـي »،هللخ لص ل خسم خؽ٦ي،: «خـي

« هللزد ؤل٧ »م٩١ ٤خ، ي٠يدي ٦ال يي١ي، ي يع٠ي ال ،هللخ لص ل. هللخ ل٦ خشيؽد، هللزد ٦ؤلعص ٦ؤعفث، ؤ٧،: يم١ي

.ظ ظىيف٠ ىي خمدشيص س خدزص ()

.62: ٤ش خمؿ، خآليص ()

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 104

:﴾ههه﴿ هللخ يي ،﴾ههه﴿: ي٧ ؼ ٦خسدء ، ؤـمي و٣ ل٩ ٦خمس٧ييص خأل٤٧يص ٦ هلل٦خ، هللزد خعمد٠ص

« خلي»٦ خ٧خمص، خلص ٦: م١د٢« خل»٦، بلعمد٠ص ي٣غ ﴿: ظمد٩ د د زدا١ي، خىدصص خلص ٦: م١د٢ د غ ٣غ

غ ي إ إ ار س ر د د زإ ي لإ هلل ﴿ ،()﴾غ إ هللخ بإ هللد ٣هب زإد ئس غ ب غ ي لإ : ٦م٩١ ،()﴾غ ذن : ؤي« خمدي ذن »: ٦م٩١، ظ د هلل خؽ١دء: «هلل خم»

، خ٧خمص خلص: «خل »٥د، خى٧دض: خمدي، خى٧دض، ٦خمدذ خفخء ي٧« خي ي٤ د »زدا١ي، ودصص« خلي» خفخء ي٣ خي خي٧ د: يم١ي، ٦خمدذ خفخء« خي»

إ ﴿:: ظمد٩ د، ٦خمدذ ي مإ س خ د يغ٤ر غ غ خ غ د ؤغير غ س *٣غ د يغ٤ر غ غ خ غ د ؤغير غ هلل ؼسإ ي مإ *خ حإ غ س يغ٤ر ر غ خألر حد ٣غ ير شغ

غير إ ب غير س إ ر غ الغ ظغ دي ،()﴾هلل يغ٤ر يم١ي« ي٠ يخ خي»: خميػ ٣١٦، ٦خفخء خمدذ ٤١خ١د، ي٠ ؤظسـ ٣خقدـ خ٤ض، زق د ٣ف »لدس٥د، ٣٠، يمدر خي ٧٤ خمد: دي ،()«خألدي هللخ ف٦ ٣ظ٦ ٧٤خ٤د ٣٠ ؤظسك خ٧ ٦خمدـ، يفع٥ خ٧ض زم د ٦يم

.43: ٤ش خأللخذ، خآليص ()

.143: ٤ش خسش، خآليص ()

.19-٤:17ش خاليغد، خآليدض ()

، 17123، ٣ؤل ىي خ، ز 4260، ٣خز دـ٠، ز 2459خعي، ز ()خعش٢ ز٠ شيه خإلال خز ظييص، ٣٣خى ف٦ ظمي خعي فد د ىي ف٤ؿ

ب »: 285/ 8خيعد٥٣، غ يػب لغ إ غ لغ د غ ي ، ٣غ إ إرخعمإ ٠ ٣غ ـغ د غ س س خزر خ ٣غ .، ٣ظ ظىيف٠«غ

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

105

. خي زمط ٢١ ي ش٧٥ ٦خميػ خألد٠ي، هللخ ل٩ ٦ظ٩١ زدمسديش، ٠ىص ٠مس، ذ يد بيد: م١د٤د ﴾عقي ٣بيمد قس بيمد﴿: ؤي« ٦بيد »، ٦وي ٦ص٧، صبلش،: ز٥د ؤ خعي ؼدلدظ٣ ٤٦ي

ن٥د ؤ٠٧د ي ٠عمي ٦ل، ٠ص يد ز ٠عمي ٦خ٠يد، خي ي ز٣ يىض ؤ لي٣ يفر خمس ؤ ل٩ ي ٤٦خ شيء، ي ز١د

٦خـر ٤خ ل، ٤خ ٦ل [يم١ي]« ٠مس بيد». ٦خالعمد٠ص زدمسديش،٤خ﴿: ظمد٩ د د زدمسديش، هللخ يىضن ؤ خمس فس غ هللخ ىغدير ي إصإ ىر غ٠س سغ ي مإ د يغد﴿: سمد٣٠ ٦د ،()﴾خ س ؤغي٢غ هللد ٣خ خ س سس س خفر س زهلل . ()﴾غ ل٩ ٦ؼسع١د ٦ؤش٠د، ين١د،: ؤي ﴾خعي خصخط خ١د﴿

خصخغ»٦، ٦خعؽسيط ٦خإلشدي، خالص، زم٩١ خ٥خيص، خصخغ بي٣، ٧صبلا ٦ـم٣ مسدي٢، ٣ خي هللخ ؼي ٧٤« خعي

. ٠سي٣ ز٣ زمػ خي خ٧ي يي٣١ ٧٤٦ . ٦خ١ص خعدذ خظسدق ٧٤٦ ي٣، ل٧ؾ ال خي« خعي»٦ خ، ٤٦ لي٥، خ١م ؼي ٤ي ﴾في٢ ؤقط خي﴿

ؼي ؼي٥ ٧٤ عيدا صد يم١ي، ٦خم خم ؤ٤ ٦ؤظسدل٥: سمد٣٠ ي٥ د خي ٦خم خم ؤ٤ ٤٦ لي٥، خ١م

ر ﴿ غ ـإ ٣غ غ هللخ يسغإ ٤ س هلل خ غ ٣غ غحإ إس٣ ـغ ىغ غ غ ي إ هلل غ خ قغ ر ر هللخ ؤغ ٢إ ير غ غ فغ إ

.14: ٤ش مدى، خآليص ()

.21: ٤ش خسش، خآليص ()

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 106

غ ي يمإ هللسإ غ خ ي إ ي مإ خصمإ خءإ ٣غ غ ٢غ خش غ ٣غ ي إمإ د خصهلل غ ٣غ س لغ غ ٣غ غحإ د ؤس٣ ي ىإ ،()﴾غ. ٦ؤظسدل٥ خ: لي٥ خ١م ٤ ٤االء هللخ وعر ،هللخ دظ٥ خي٧٥ي ٤٦ ﴾في٢ خنض٤ذ مي﴿

خ١صد٨، ٤ ﴾خضأمي﴿٦ ٦زىي٥ ٦ل٤، ٤، لي٥ يخئ٤ ٦خ١صد٨ خم، ك خم١دي يخئ٤ خي٧٥ي: ـ٥ ل٩ ظمس٦خ

ر ﴿: ظمد٩ د لي٥، خىدر ٧٤ ٤خ خف٥، ر س ر ١غ س حس غسمإ سغ ي إ غ غور دال زإدألر غ غ *ؤغفر ي إ هلل هلل خ ر ضغ يس٢س قر يغدشإ ىإي غ رمغ يغد خ ر ر خ ١س ٣غغ سس٤ غ ر يغمر هلل٢س غ ؤغ س٤ إ قد يسمر ر هللخ ٠إ خ١صد٨، ٦ص ٤خ ،()﴾صسم »: خ١سي ٦د خمديص، غ ععسق غ خش ل٣ س د غ ،هللخ ٧ يد: د٧خ ،«وع٤ ضر ـم يو٤خ ٤ لع٦ زدش، ٦خعبلص، خىعر ؤ٤ ٤ ()«؟!!ى»: د ٦خ١صد٨؟ خي٧٥ي

ظدش خ٨٧٥، ٦خظسدق خم، ظ سي٥ ي ؤدئ٦خ خى ؤؽد﴿: ظمد٩ د ـ٥، ل ٦ظدش ل، ل غ س ٣غ ؽغ ر إ ؤغ هللد غ٤ر خ ٣غ

طغ صر غ غ لغ ي إ إ ار س ب ﴿ ظمد٩ ٦د ،()﴾زإ ي إ غ ر ٣غ يغ إ ديإ سغ س فإ س٤ ، ()﴾خشهلل

.69: ٤ش خدء، خآليص ()

.104- 103: ٤ش خ٢و، خآليعد ()

.، ٣ظ ظىيف2669٠، ٣، ز 7320خسىدي، ز ()

.103: ٤ش ي٤و، خآليص ()

.13: ٤ش سإ، خآليص ()

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

107

٣سقي بل٥ ف٦ خي٤٢ي خىعط»: ي٧ خآلو خميػ ٦ي ١ ٣عيع ىص، ٣سقي خؼعي ف٦ خصد٥ ٣خىعط ىص،. ()«٣خلش بال خد ىي ٢د ىص، ٣سقي ؼالغ ف٦ خألص

٦خلش، بال خ١د ي ٥د ٦سم٧ بل٨ خي٧٥ي ٤٦خ ٦خ٧خلش ٦خلش، بال خ١د ي ٥د ٦سمي، خؼ١عي ل٩ ٦خ١صد٨

ؤظسدق ٤ خ١صد٨ ي ٦خ٧خلش ٦زم٢، ل٢٥ ي ٩٧ ؤظسدق ٤ م ؤص ٦ي ٤د٧، ٦خسيص خأل٠سيدء، ؤظسدق: ٩٧٦ لي٩ خ٥د٧، ٤ ود٢٧ ٦خي ، م ؤظسدق ٤: خ١دـيص خص. هللخ شدء ب خألد زيص ٦يإظي: [األعئيخ]

ل٥د؟ د خؽد٠يص، خمص ي خالعمدش: 1 س

، ؤ٥٦د ي خعمد ٦خل، شيء خصبلش أل زبل؛ ي :1ج ديق .زإ بل ٤د ٦ب

.خصبلش؟ ي خىش٧ق ل د: 2 س

٧٤ خي خىش٧ق ٦ؤد ، خؽإ٠ي١ص: وش٧لد خىش٧ق :2ج

٣خ () إ د غ إ هإ زر ٤ر ر فغ ٣ 3992، ز خز دـ٠ فغ ر إ فغ إ زر إ خاهلل سر ر فغ ، ب، ٣خعي فغ 3991، ٣خز دـ٠، ز 2640، ٣خعي، ز 4596، ٣ؤز٤ يخ٣ي، ز 2641ز

، ٣ىي (خعمي خؽدي) 171ليػ ؤزي ١يش، ٣ل٠ خألسدي ىي شدش خصدزيك، ز .، ٣ظ ظىيف3982٠، ٣ىي صميك خز دـ٠، ز 1348خص خصميمص، ز

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 108

ؽي، ٦ال ي، ال لص ي٧ ال ٦ؤ س٣، لع٧: خؽإ٠ي١ص در ﴿: د٥د ٤خ غكغ غ غ ؤغىر س٤ إ ار س ر غ *خ ي إ هلل ر خ ر ىإي ١س ظإ٢إ الغ صغ

غ ٤ قس دشإ .خصبلش ي خ٧ ظد: ٦د٥د ؼإ٠ي١ص، ٤خ ،()﴾وغ

.خع٧١يك؟ ؤ٦ ؤع، خالععدق ؤ٧٠خق ٦خل ٧٠ق ل٩ خالعصد: 3 س

.ؤل خع٧١يك ظي بخ: 3ج

.خصبلش؟ يسؽ ل ل خ٧خـر ظ بي، هللخ ؤل: 4 س

.٠م خصبلش يسؽ :4ج

لي٣ ٤ ،خصالش ظسغ لدض ؼالغ: ي٧ ٧: 5 س خض ص٩ ؤ٣٠: ٦ي٣ ؤدص، زميػ يع ٤٦ يي؟،

ف بخ د ي١ر، خز١ع٣ ز١ط ؤدص لد ٧٤٦ زد١د، ي٧ . ()ل٥د؟ د ٦بخ ٦ظم٥د

خمدض ظ٧خط ةخ ()عع٩ ٦خ يي، لي٣ د :5ج صم ٦خ١سي صبلظ٣، ظسؽ ٦خعمش٥د خإل٠د، ٠ ي خؽيش

.2- 1: ٤ش خا٤، خآليعد ()

، ٣، 516خسىدي، عدذ خصالش، زدذ بخ ل ـديص صنيش ف٦ ف٠ ىي خصالش، ز (): ، ٣يؾ٢د543عدذ خدـ ٤٣خضـ خصالش، زدذ ـ٤خ ل خصسيد ىي خصالش، ز

يمإ إ د رصغ غ شغ خألر عغديغ غ ر ؤغزإي إ فغ غ خاهلل ٤ س غ هلل إ ؤغ ٤ س غ رطإ غرغ زإ ير غ رطغ صغ زإ غ د غ ب ؤس إ د ٤غ لغ ١س مإي ٣غ غ يسصغ د غ إ دخاهلل غ٢غ غ غ لغ د غ خ غ بإ د ٣غ ٢غ قغ ضغ غ ٣غ فغ غ خ غ ةإ ىغ ر إ شغ سر إ فغ صغ زر زإيقغ غ إ دصإ زر قغ ر غزإي خ ألإ .« ٣غ

.: خشيه دلص ال ؤص ىي خ ()

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

109

لدض ٢٥ ؤدص، ليػ ٦ؤد ،()خ١س ل ٠٦ خ١س، ل٩ .عسدل شيء ٦٦ظم٥د م٥د، ععدزمص، ٦يط ٦عص، عسدلش،

؟ ي خم د خععدلي زي ـك : 6 س

زي يفك د ؤ٣٠ زى١د د يي ٦خل خععدق خ١ص :6ج . خععدلي

دىإؾس٤خر ﴿: ظمد٩ ٣٧ ي خ٧ؽ٩ زدصبلش خص٧ي ٤: 7 س لغغ٦ خضإ فغ غ٤غ الغشإ خصهلل غغ٦ ٣خصهلل ر ٤س ر ٤خر خ س س٤ غ هلل ٣غ ي إعإ د صبلش ،()﴾غ

. خص٧خض؟ ؤع ٤ي ٤٦ خمص،

.خص٧خض ؤع ٤٦ي خمص، صبلش ؤ٥٠د ي٥د خألصك :7ج

. خم٧؟ وديص لي٥د عر خعي خسيش شذ يف٧ ٤: 8 س

ب ؤد خم٦ي، خش٧٥ ٤٦خ زإ، بل ط بخ ٠م، :8ج .يشز٥د بل ظ ؤ٥٠د ل

خفدلص، صبلش دظع٥ ٦ خف، ـدلص يوط بخ: 9 س

، 377خسىدي، عدذ خصالش، زدذ خصالش ىي خغ٤ق، ٣خس، ٣خىشر، ز ()٣، عدذ خدـ ٤٣خضـ خصالش، زدذ ـ٤خ خىغ٤ش ٣خىغ٤ظي ىي خصالش، ز

: ، ٣يؾ544٠ قر غ غ غ زر ٢ر غ غ : إ٤خ د غ ؟ ىغ س سغ رإ ر ء خ ير ر ؤغيمإ شغ مإي، : إ إ س غ إ ؤغفر هللد يغ زإد

إ د زغ غإ إ خاهلل ٤ س غ

إ غصغ غ٦ ىسالغ ٤ر غ ب ٠س ىسالغ غ إ ، فغ نغدزغصإ ر إ خ ر ؤغؼر إ ٤غ إ ١س س خاهلل ٤ س غ ٠إ ير غ غ فغ د غ غ ، ٣غ ي لإهلل ، ؼس ٠س يغ ر س وغ هللد ـغ خ غ غ ، ٣غ ـغ غ غ ؤغ ٣غ غ غ ، ىغ ٠س يغ ر س وغ هللد غ خ د غ ، ٣غ غ سهلل غ صغ غ سر

إ ر غ خ سغ ر عغ ر د ـغ ىغ ضإ ٣س ، ٣غ غ إ فسـغ ىغ غ هلل ، ؼس ـغ غ غ هلل ، ؼس إ سغ ر

إ ر غ٦ خ ديغ بإ هلل فغ ، ؼسر إ غ غ٦ خألر غ فغ فغ غ ٥، ىغ غ غ ٢ر غ ر ـغ خ ـغ غ هلل ، ؼس ٠س غ ؤر غ ـغ ىغ غ

إرس٠س خ شغ غ ٢غ ر إ ىغ غ غ زإدألر فغ غ عهلل٦ ٥ لغ غ غ ٢ر غ ر ـغ خ ـغ غ هلل ، ؼس ٠س غ ؤر . «غ

.238: ٤ش خسش، خآليص ()

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 110

. ز٣؟ يإظ٧خ ؤ ٥ يف٧ ٥ ١يخا، يصي ـبلا ٦٦ـ٦خ

ؤؽ أل٥٠ ؤؤ٤؛ ٦ي٧ ٦ل٤، يص٧ ؤ٥٠ خألـ٥: 9ج ؤظ شدء ٦ب م٥، ٦ص٩ خصبلش ؽك شدء ب زدىيد ٧٤٦ ٣١،

زإ، بل زد١ي خجع٧خ ٦ب ٦خل، لي٣ يعص ؤ ٦يي صبلظ٣، يعص »: ٣٧ خإلدص، ٨٧٠ ي ٧٦ صبلظ٥، ٦صمط

د ،()«ق٠ ىيصي ١خ ف٦ .خصبلش دظع٣ ٦ خـ، يو

٦ لش، ب٩ يه ؤ زدمؿ ؤي يف٧ ٤: 10 س .خيدض؟ ىديظ٣ زم

ي بخ لش، يفم٥د ؤ خ١ص زدمؿ ؤل بخ ٠م، :10ج . يع و١ ؤ٦ ز، ؤ٦ بز،: ٤ي م٣ د ب ؤد ٤ي، م٣

: [: به اىؤىف ]

٩ ف٧ي ل ت ٣، ٦خ ١ن ك ن ٧ق، ٦خ ت ٦خ خ ع مص، ٦خاللن سن عدء خ خأللن ص زين ن ٣، ٦خف ١ن ٣ ظمد٩ ٧ن ي ، ٦خ ظين فن غ ﴿:خ ي إ هلل د خ يغد ؤغي٢غ

٣خ س فس ر خ ٤خ ٣غ غقس ر س٤خ خ غ ٣ ()()﴾آ يػ ل١ن ر »: ()، ٦خم ضس ؤغ رإ ؤس

، 157/ 18، ٣ؤل، 574ؤوـ٠ ؤز٤ يخ٣ي، زدذ ىي خفـ ىي خف ظي، ز ()، ٣خغسخي ىي 2398، ز 93/ 6، ٣خز لسد، 1/209، ٣خمد، 11613ز

، ٣صمم٠ م٤ خ، ، ف ؤزي قي خىي 665، 606٣خصني، ز .574/ 7، ٣خألسدي ىي خعقيدض خمد ف٦ صميك خز لسد، 158/ 18

.77: ٤ش خمؿ، خآليص ()

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

111

ؾس صإ ؤغفر قغ سر غ غ٦ غ فغ فس ر إن٠ي١ص ()()«ؤغ ()، ٦خؽت مد ن يك خأل ـ ي () ، د ن خأل ظير زين ن ش ٦خع ين ن ؤزي ٤ يء ل يػ خ ل ي ٦خ

د خ١سي »: م ل١ن ٧ ـ د ٠من ١ ن زين م ب ـ ٩، ()يو ص ٩ خ١سين ،() [د] ل ر »: ()، د غ غ هلل ةإ إ ىغ م ـ ىغصغ ـإ ر خ

إ م «ظسصغ ٥د ؼبلؼدا ؼ م ،() د : ن ٠سيد ال ؤلن زدم ي زمؽ ن ٦خ وين

خ،() ٣ خ١سيت ٤ د ١ي، ن ن م الغشإ »: () ٦ خصهلل طغ بإ ر س خ غ بإ

=

.«٣خفس٣خ ز ٣خىق٤خ خىي ق ظيم٤»: ىي خىص خىغيص خؽديص يديش ()

.«٣ىي خميػ ف٠ »: ىي خىص خىغ٤عص خأل٦٣، ٣خؽديص ()

.«ف٦ سقص خألفؾ﴾: ىي خىص خىغيص خؽديص ()

، ٣، عدذ 810خسىدي، عدذ خألخ، زدذ خف٤ي ف٦ سقص ؤفؾ، ز ()خصالش، زدذ ؤفضدء خف٤ي ٣خ٢ي ف و خشق ٣خؽ٤ذ ٣فض خؤ ىي خصالش،

: ، ٣يؾ490٠ز د سهلل إ فغ إ خزر هللسإيمإ بفغ إ خ غ ، فغ د غ صإ »: قغ سر غ غ٦ غ فغ فس ر غ ر غد ؤغ رإ ؤس

خ قغ الغ شغ زد ٣غ سوهلل ؼغ٤ر غ الغ ، ٣غ ؾس .«ؤغفر

٣خعظير س خآلو، ٣خغإيص ىي ـيـ »: ىي خىص خىغيص خأل٦٣ ()٣خعظير زي خألد س خآلو، »: ، ٣ىي خىص خىغيص خؽديص«خألد

.«٣خغإيص ىي ـيـ خألد

.«٣خغإيص ىي ـيـ خألد»: ىي خىص خىغيص خأل٦٣، ٣خؽديص ()

.«ب يو فيد ـ ىص٦»: ىي خىص خىغيص خؽديص ()

.، ٣يط ىي ىص خءش خدت«ىد»: ىي خىص خىغيص خأل٦٣، ٣خؽديص، ٣غس٤فص خفدقص يديش ()

إ ىد ٠ خسي »: ىي خىص خىغيص خأل٦٣ () م إ ىة ظص م ، ٣ىي خىص خىغيص « صإ ىة ظص»: ىد ٠ خسي »: خؽديص م .«خــ ىص

.«٣خي زقؽ زدم: ىد»: ىي خىص خىغيص خأل٦٣ ()

س ... »: ىي خىص خىغيص خؽديص () غ .«ال ؤل مي

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 112

عهلل٦ ـر لغ غ ر هلل خ ، ؼس إ آ ر س غ خإ غ قغ غ غ هلل د ظغيغ غ ؤر غ ر ر خ ، ؼس ر سمإ غ إقد ىغ خ غ هلل حإ غ ظغغر

غ إ عغ عهلل٦ ظغقر ـر لغ ىغ ر هلل خ ؼسر () فس ر هلل خ د، ؼس

دجإ غ ـر ىغ ر هلل خ خ، ؼس ـإ د غ هلل حإ غ عهلل٦ ظغغر لغ

د مإ٢غ س غ الغظإ غ ىإي صغ إ غ ر قغ هلل خىر د، ؼس إ د ـغ هلل حإ غ عهلل٦ ظغغر ()«لغ ، ٦خعش٥

م ن ٦ضم خألوي ن م٧يق () ن خزن يػ ل ي خم د ، د :

٩ ل بل ، خ ١د خعش٥ت ين ض ل ن ن ي ؤ سن ٧ ن لسدي٢، هللخ ١د ٠ ، ٦د دجي ي ٦ ، ي سن ـ ٩ ل بل خ

٤س٤خ»: خ١سي () س س : الغ ظغ الغ هلل خغ٦ خ ر هللفغ إ

هلل خ () ةإ ، ىغ إ ديإ سغ س هللفإ الغ هلل ٤غ خ ١سس٤س٤خ() ر إ غ يهللدضس : ، ٣غ

خعهللمإصس خ()هلل غ لر غ ي ٣غ هللسإ د خ غ ؤغي٢غ ير غ س فغ الغ هلل ، خ سغدضس خغهلليإ خضس ٣غ غ٤غ خصهلل هلل ٣غ

ديإ خ سغ غ٦ فإ فغ غد ٣غ ير غ س فغ الغ هلل ، خ دظس٠س غ غ زغ الهلل هلل٣غ غ٠غ بإ س ؤغ الغ بإ ٢غ ، ؤغشر غ ي إمإ د خصهلل٤س٠س هللخ س غ س ٣ س سر خ فغ هلل مغ س هلل س ؤغ ٢غ ؤغشر يهللدض، ()«، ٣غ

غ٦ خعهللمإ قر غ يك :٣غ ـ

=

: ، ٣ىي خىص خىغيص خؽديص«بخ ط ب٦ خصالش: د»: ىي خىص خىغيص خأل٦٣ () .«...بخ ط ب٦ خصالش: ىد خسي »

.«ظغح دجد »: ىي خىص خىغيص خأل٦٣ ٣خؽديص ()

.، ٣ظ ظىيف397٠، ٣، ز ف ؤزي ١يش 6251خسىدي، ز ()

.يط ىي خىص خىغيص خأل٦٣، ٣ال ىي خؽديص« ي٣ » ()

.«ىد »: ىي خىص خىغيص خأل٦٣، ٣خؽديص ()

.٣ق٠ وغإ غسقي. «ف فسدي»: ىي غس٤ؿ خفدقص ()

.«خعميدض اهلل : خال ف٦ خاهلل فسدي ٣ ٤٤خ: ال ظ٤٤خ»: ىي خىص خىغيص خؽديص ()

: ٣خص٤خض، ٣خغيسدض ب٦ ٠٤»: ىي خىص خىغيص خأل٦٣، ٣خؽديص له ٠٤ () .«٣ؤ مخ فس ٠٤٣»

، 835ؤوـ٠ خسىدي، عدذ خألخ، زدذ د يعىي خفدء زق خعش٢ ٣ي ز٤خـر، ز ()=

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

113

دض في ()هللخعمن ؽن اد، د عمن ن اد ٦خ ن ٧ق : ، ت م١دء، ٦خ ()خال٠نيك ـ ٦ ، ٦خ دء، ٦خ ف٧ي، ٦خس ت ٦خ

() ٧ ٥ن ي ذت خمد ز٣ د يمف خهلل ىين حاد ١ن٣ شين ي ن ص م هلل،

د م شن ٧ ٥ن ٧خض () ، ٦خص١د٤د من ل٧خض : يك خ سدض . ـ ، ٦خؽين ن ٧خض خى خص ي : ()هلل٦

س٥دهللخ بال ؼين د ٦خأللن ٧خ ن خأل س ن ، ٦ال ي () ؼيرم ين ل بل ، خ

=

إ ز ق٤ي : ٣يؾ٠ إ خاهلل سر ر فغ غ فغ د غ هللسإيمإ : ، ـغ خ غ هللد س خ غ هللد بإ غدس ر س ، الغشإ إ : ىإي خصهلل غ٦ خاهلل س فغ الغ هلل خهللسإي غ خ د غ ، ىغ ىسالغ ٣غ غ٦ ىسالغ س فغ الغ هلل ، خ إ ديإ سغ ر فإ ٤غ »: إ غ ١س هلل خاهلل ةإ إ، ىغ غ٦ خاهلل س فغ الغ هلل ٤س٤خ خ س الغ ظغ

س٤س٤خ ر إ غ ، ٣غ س الغ هلل إ : خ صس خاهلل غ لر غ هللسإي ٣غ د خ غ ؤغي٢غ ير غ س فغ الغ هلل ، خ سغدضس خغهلليمإ خضس ٣غ غ٤غ خصهلل إ ٣غ هلل يهللدضس اإخعهللمإ

غ ؤغ٣ر زغيردءإ غ هلل ىإي خ سر هلل فغ س دذغ ر ؤغصغ عس ر س خ غ ر بإ س هلل ةإ ، ىغ غ ي إمإ د إ خصهلل ديإ خاهلل سغ غ٦ فإ فغ غد ٣غ ير غ س فغ الغ هلل ، خ دظس٠س غ غ زغ ٣غ

دءإ فغ غ خ إ س يهلل هلل يغعغىغ ، ؼس ٤س٠س س غ س ٣غ س سر خ فغ هلل مغ س هلل س ؤغ ٢غ ؤغشر س، ٣غ غ٠غ بإالهلل خاهلل ر الغ بإ س ؤغ ٢غ ، ؤغشرر إ خألغ دءإ ٣غ غ هلل خ

٤ فس ر يغ ، ىغ ٠إ غير ٠س بإ سغ فغ ر : ، ٣يؾ402٠، ٣، عدذ خصالش، زدذ خعش٢ ىي خصالش، ز «ؤغفر فغ د غ إ، إ خاهلل سر إ : فغ إ خاهلل ٤ س غ روغ شإ وغ الغ س ىإي خصهلل ٤ س غ هللد غ : س د غ ، ىغ غ٦ ىسالغ س فغ الغ هلل إ، خ غ٦ خاهلل س فغ الغ هلل خس خاإ ٤ س غ غد غ خضغ يغ٤ر غ ر »: س يغ ر شإ ىغ الغ ر ىإي خصهلل س س غ ؤغلغ قغ غ خ غ ةإ ، ىغ س الغ هلل ٤غ خ غ ١س هلل خاهلل إ، : بإ هلل يهللدضس اإ

خعهللمإإ ديإ خاهلل سغ غ٦ فإ فغ غد ٣غ ير غ س فغ الغ هلل ، خ دظس٠س غ غ زغ ٣غ

إ صس خاهلل غ لر غ هللسإي ٣غ د خ غ ؤغي٢غ ير غ س فغ الغ هلل ، خ سغدضس خغهلليمإ ، ٣غ خضس غ٤غ خصهلل ٣غس، غ٠غ بإالهلل خاهلل ر الغ بإ س ؤغ ٢غ ، ؤغشر ر إ غ خألر دءإ ٣غ غ هلل إك ىإي خ د إ صغ هلل اإ سر هلل فغ س دزغطر د ؤغصغ غ٢غ د غ خ غ ةإ ، ىغ غ ي إمإ د خصهلل

دءغ د شغ غ غصإ إغ ر غ ر غ خ إ س يهلل هلل يغعغىغ ، ؼس ٤س٠س س غ س ٣غ س سر خ فغ هلل مغ س هلل س ؤغ ٢غ ؤغشر .«٣غ

.خأل٦٣، ٣ال ىي خؽديص: يط ىي خىعي خىغيعي: «اهلل » ()

.«٣خىض٤ؿ، ٣خ٤ؿ، ٣خف٤ي»: ىي خىص خىغيص خأل٦٣، ٣خؽديص ()

.« ـيـ د يقؾ ز٠ ذ خقدي»: ىي خىص خىغيص خأل٦٣، ٣خؽديص ()

.يط ىي خىص خىغيص خأل٦٣، ٣ال ىي خؽديص« دى» ()

.يط ىي خىص خىغيص خأل٦٣، ٣ال ىي خؽديص: «اهلل » ()

، ٣ىي خىص خىغيص « خألفد ٣خأل٤خ بال ؤعيس٢د»: ىي خىص خىغيص خأل٦٣ () .« خألفد ٣خأل٤خ ٣خألىقد بال عيس٢د»: خؽديص

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 114

ص خ لن دظ٣ هللؤيت٥د خ١سين ٦ ١سين : ٦ز ن ل٧ ن ص ظ لن ص، ٦خ بل زد() ،

ص ٦خسك خ() ل٩ ن د ي ،٣ ل٩ ن ي ي هلل، ٦خ بل ، خ

() ٩ ١د ٦ل ين ل هلللسدي خ مي د : خص ن ي ظ كق ق صد لسن ن ٩ ٦ل ن ٩ ٠ ()ل

ل٧ن ن ن ٦ال ي ٥ ل٩ ن ي م٧ د ، ٦خص يلدءم بل ض، ٦خ ن دء ٦خأل خك خ ٣ بال خ ،هلل ؤ ال ب ٥ ٢ هللؤشن ٣ () ٦لن ي : () ال ش ٥ ش٥ديش ظشن

ض ن ي خأل س ن ال يمن ؤ ي ق ()خي دء زم ي خ ، ٦ش٥ديش هللبال خ ٦ال خ ٧ خ ا م م ال ()، زإ٣٠ هللؤ ن لسن ذ، ز م ال ي ٧ ٦ ، س يمن٣ خ ٣ ظمد٩ هلليؽدق ٦يعسك، ش ٧ن ي مس٧ييص، ٦خ ن ي ﴿: زد إ هلل غ خ غ د ظغسغ

إ إ سر غ٦ى فغ غ فغ د غ ر يس ر غ خ هلل غخ() ي

إ غ غ ي إ غ د قغ ر إ غ س٤ إيغ ﴾() ن ص ٥ ، خ

.يط ىي خىص خىغيص خأل٦٣« خلص»ص ()

«٣ىـ خـص»: ، ٣ىي خىص خؽديص«٣ىـ خـدض»: ىي خىص خىغيص خأل٦٣ () .يديش ف٦ خسص

.زيديش خ٤خ٣« ٣خال فيد»: ىي ىص خفدقص ()

.« ؤ١ خدء ٣خأل »: ىي خىص خىغيص خأل٦٣، ٣خؽديص ()

.يط ىي خىص خىغيص خأل٦٣، ٣ال ىي خؽديص« ٣ل ال شي ٠» ()

.«٣ؤش٢ ؤ مخ فس ٠٤»: ىي خىص خىغيص خأل٦٣، ٣خؽديص، ٣عسقص خفدقص يديش ()

، ٣ىي خىص خىغيص «ؤ ال يقس ىي خدء، ٣ال ىي خأل »: ىي خىص خىغيص خأل٦٣ () .«ؤ ال يقس ىي خدء ٣خأل »: خؽديص

.«٣ش٢ديش ؤ مخ فس، ٠٤٣ فس ال يقس»: ىي خىص خىغيص خأل٦٣، ٣خؽديص ()

.خآليص. «ظسد خي خيد ف٦ فس»: ىي خىص خىغيص خؽديص ي خآليص، ز د ()

.10: ٤ش خيد، خآليص ()

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

115

، ق م ٩ ق ]ل م ٩ آ ٩()[٦ل ط ل ين د ص ، خ٤ي ٦ل٩ ]بزنم ()[آ بزخ٤ي في م ي ل خ. () ب٠ بلش ٩ ()ؼ١دئ٢ : هللخص ل

يت ٩ خسىد د ل ،٩ ؤل خأللن ي خ ٢ ن :لسن ي صميم٣ ل ؤزي د يص ؤل هللصبلش خ: خمد ي خ ٢ ٩ لسن ٩ ؼ١دئ٢ ل ()()خأللن ي ٦ ،

ص بلج خ ٦ ، ٧خذ خأل٦ ص، ٦خص لن : خ يي خآلي ٦ ، د عىن ن : خال٤د د زمن ن ٦ لدء، ٦زد ت ق ()خ مد ن ق ٦ؤ ٧خ ن ؤ ١ .

.يط ىي ىص خدت، ١٣ي ىي غس٤فص خفدقص، ٣ىي خىغ٤ععي خأل٦٣ ٣خؽديص« ٣ف٦ آ م» ()

ؤد ىي خىص خىغيص خؽديص « د صيط ف٦ آ بزخ١ي»: ىي خىص خىغيص خأل٦٣ ()، ٣ىي غس٤ؿ خفدقص، ٣ىي ىص «د صيط ف٦ بزخ١ي، ٣ف٦ آ بزخ١ي»: ىيي٢د

.«د صيط ف٦ بزخ١ي»: خدت

، ٣، عدذ خصالش، زدذ 3370، ز 10خسىدي، عدذ ؤلدييػ خألسيدء، زدذ ()غد : ف قر ز ففش : ، ٣يؾ406٠ زق خعش٢، ز خصالش ف٦ خسي ر إغ غ

إ غ خاهلل ٤ س غدغ ر س يروغ : ىغ غ غد غ هلل ر فغ غ غ هلل خاهلل ةإ ، ىغ يرطإ غ خسغ ر ؤغ١ر س ير غ الغشس فغ يروغ خصهلل غ ،إ غ خاهلل ٤ س غ يغد

غ د غ ؟ ر س ير غ س فغ مإ غ غ٦ : س٤س٤خ»: س هلليرطغ فغ د صغ غ غ ، هلل مغ س إ غ٦ آ فغ ، ٣غ هلل مغ س غ٦ إ فغ م هلل صغ هلل٢س خ ، هلل مغ س إ غ٦ آ فغ ، ٣غ هلل مغ س غ٦ ر فغ إ هلل زغد هلل٢س ، خ ب ي فإ غ ب ي إ غ لغ هلل ، بإ غ ي خ١إ غ زر إ بإ غ٦ آ فغ ، ٣غ غ ي

خ١إ غ زر بإب ي فإ غ ب ي إ غ لغ هلل غ بإ ي خ١إ غ زر إ بإ غ٦ آ فغ ، ٣غ غ ي

خ١إ غ زر غ٦ بإ رطغ فغ غ د زغد غ .«غ

، ٣ىي خىص خىغيص خؽديص، «ؼدءب ف٦ فس ىي خأل خألف٦»: ىي خىص خىغيص خأل٦٣ () .«ؼدئ ف٦ فس»: ٣غس٤ؿ خفدقص

.«ؼدء خاهلل ف٦ فس ىي خأل خألف٦: ف ؤزي خقديص»: ىي خىص خىغيص خأل٦٣، ٣خؽديص ()

د ﴿: خسىدي، عدذ خعيي، زدذ ٠٤ ظقد٦ () هللسإيمإ يغد ؤغي٢غ غ٦ خ غ فغ ٤ عغ٠س يسصغ غ الغجإ غ غ ٣غ هلل خاهلل بإد ي إ ر ٤خ ظغ س مإ غ ٠إ ٣غ ير غ ٤خ فغ س٤خ صغ غ غ آ ي إ هلل صإ »: ، ٣يؾ4797٠، س خ ﴾خ إيغ د غ ؤغزس٤ خقغ د : غ

إ » الغشس خاهلل دءس : صغ فغ صإ خ غ الغجإ غ الغشس خ صغ ، ٣غ صإ غ الغجإ غ غ خ ر ٠إ فإ ير غ س فغ غدئس .«ؼغ

.«٣د زق١د خفدء»: ىي خىص خىغيص خأل٦٣ ()

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 116

: : به اىشبسح - 4

: : ي٧ خألد ل٩ خبل زيص ٢٤ ٦خك، خسمص خأللعدء ل٩ ٦خف٧ي، ٣١ ٦خك، ٦خ٧ق

خألمد، ـيك ي ٦خؽإ٠ي١ص، خفظي زي ٦خف٧، ٣١ ٦خصبلش ،٣ ٦خف٧، خألوي ٦خعش٥، خألد زي ٦خعظير

: ظمد٩ ٣٧ ٦خي خألد، زيص ٢٤ ٦خعيعد،، خ١سي ل٩د يغد﴿ غ ؤغي٢غ ي إ هلل س٤خ خ غ ٤خ آ غقس ر ٣خ خ س فس ر خ زد٧ق سمد٣٠ إ ،()﴾٣غ

٣خ﴿: ٣٧ ي د خعخض ؤ ٤خ ٦خف٧ي، س سس خفر ر ٣غ س زهلل ؤيعدا، ﴾غ ،()«ؤفؾ سقص ف٦ ؤف ؤ ؤض»: ٦د، خعخض ؤ ٥د ز٣ ٠عي زإ إ٦٧ ٠٦م خعخض، ؤ ٤٦خ خي خيء ليػ ٦ي ،()«ؤصي ؤيع٤ي د ص٤خ»: د

ـدء د يشد٢٤، ٦خ١سي ٦ص٩، خف، يو صبلظ٣ ؤدءإ خــ»: ٣ د خ١سي ل٩ ٦ م إ ىة ىص م ـك ،«ظص

،٩ زدم، زمؽ ٦خي: د ؼ خض، ؼبلغ ي٤١د ص٩ د ٦صن١ي، وي٤د، ؤل ال خصالش ب٦ ط بخ»: خ١سي ٣ د م

ؼ خ٤ض٤ء، ىإسل خصالش ب٦ ط بخ»: آو ؿ ٦ي ،«ىس

.77: ٤ش خمؿ، خآليص ()

.، ٣ظ ظىيف٠ب، ف خز فسد 490، ٣، ز 810خسىدي، ز ()

.، ٣ظ ظىيف631٠خسىدي، ز ()

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

117

٦ؤ لي٣ ظى٩ خعي خألشيدء ل٣ ،()«ىس خسص خعس يس ؼ خسص، يعس ؼ عؽ٥خا، ٣٠٧ خ٧ظ٧ء،: ؤ٦الا ، خ٧خـر

خؤ ؼ »،(خإللخ ظسيش) خفيك ل١ ٤٦ي خإللخ، ظسيش زإ خ ؼ»: خألو٨ خ٦خيص ٦ي ،()«خآ ق ظي د

زيدظمص يؤ صالش ال »٦ليػ ،()«هللخ شدء ٣زد خآ، ؼ: يم١ي خدظمص،: خآ ظي د ٦ؤ ي ()«خعدذ

. ١٦ص عمر، ٧٥ خي ٦د خدظمص، ٦خ م٥د، ظي د يؤ خف ؼ دجد، ظقع لع٦ خىـ ؼ خقد، ظغح لع٦ خـ ؼ» لع٦ خف ؼ ـدد، ظغح لع٦ خىـ ؼ دـخ، ظغح لع٦

٢٤ ؤ ل٩ ،()«٢د صالظ ىي خىق ؼ دـخ، ظغح٥د أل٣٠ ؤل؛ ل ظػ ال خأل٧ ز ال ٦ؤ٣٠ صبلظ٣، ي خيء ل

د ص٤خ»: ٣٧ ٥١د ؤو٨، ؤيص ك صبلظ٣، ي ٤خ : ظس٥د ٣٠٧ ٤٦خ، خم٩١ ٤خ ي ؤو٨ ٦ؤيص ،()«ؤصي ؤيع٤ي

.، ٣ظ ظىيف٠ف ؤزي ١يش (397)- 46، ٣، ز 6251خسىدي، ز ()

.، ٣ظ ظىيف٠ ف ؤزي ١يش 397، ٣، ز 6251خسىدي، ز ()

، ف 2/374، ٣خسي٢ي، 18995، ز 328/ 31، ٣ؤل، 859ؤوـ٠ ؤز٤ يخ٣ي، ز () بدي خألسدي ىي 329/ 31، ٣صمم٠ م٤ خ، ىدفص ز خىـ م ، ٣ل

.805، ز 9/ 4صميك ؤزي يخ٣ي،

.، ٣ظ ظىيف394٠، ٣، ز ٣756خ خسىدي، ز ()

.، ٣ظ ظىيف٠ ف ؤزي ١يش 397، ٣، ز 6251خسىدي، ز ()

.، ٣ظ ظىيف631٠خسىدي، ز ()

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 118

لي١د أل خعظير؛ ٤خ ز ال ف٧ي، ؼ ك، ؼ ٧ق، ؼ يد،٩، د ٠صي ؤ ٧٤ أل٣٠ ؛ ي ز٣ خعإي لي١د ص ن د خ

ف٦ لدىؾ٤خ﴿: ٦د ،﴾خصالش ٣ؤي٤خ﴿: د هللخ خآ، ي ؤز٥ ٦خ١سي ٦ؤؼ، ،﴾خص٤خض ٦ؤ٧خ٣ زإمد٣، ٤خ ، ؼ خ٧ق، ؼ خخءش،: ظسص ٥٠٧د خعظير ٤٦خ

. آو٢ ب٩ ...خعش٥ ظسص ٤٦خ خف٧ي، ؼ خك، ٤٤خ »ك ز٣ ٦ؤ م٣، خ٧ أل ؛«خألوي ٣خعش٢»

ؤ س ٧٠ ١د: د م٧ي ٦خز ٧ـ٧ذ، ؤ ٤خ ،()«خعميدض: ٧٤ ٦خعش٥ لي٥، ٦ض ؤ٣٠ ل٩ ي خعش٥، لي١د يض

خ١سي ل٣، آو٢ ب٩ ... ٦خؽيسدض ٦خص٧خض، ،هلل خعميدض ٦آو؛ ؤ٦،: ظش٥خ ٧٤٦ خعخظ٣، ل٩ ز٣، ٦ؤ٤ ؤصمدز٣،

د٤يدا ل٣١ د د خ٧ أل خ٧خـسدض؛ م٦ي خأل٦ خعش٥ ز عمع، زض ي ؤ٣٠ ل٩ صبلظ٣، ٦صمط زدف٧ي، ـس٢

ز ال ٧٥ خألوي؛ خعش٥ ؤد ٦خف٥، خ٧٥، ك يػ ٦خـر ، ص٧خظ٣ ـيك ي لي٣ لدؿ خ١سي أل ٣١؛

. ٣خو ال ـد، ٧٤٦ يايي٣ ؤ ز ال ،«٠ خف٤ »٤٦خ

س ﴿: خسىدي، عدذ خع٤لي، زدذ ٤ خاهلل ظقد٦ () إ ار س س خ ال هلل ، ٣، عدذ 7381، ز ﴾خ

إ ز ق٤ي : ، ٣يؾ402٠خصالش، زدذ خعش٢ صالش، ز إ خاهلل سر روغ ف فغ مإي وغ هللد سصغ س هللسإيمإ س خ ٤ س غ هللسإي : ىغ غ خ د غ ، ىغ

إ غ٦ خاهلل س فغ الغ هلل س٤س٤خ»: خ ر إ غ ، ٣غ س الغ هلل ٤غ خ غ ١س هلل خاهلل إ، : بإ هلل يهللدضس اإخعهللمإ

إ ديإ خاهلل سغ غ٦ فإ فغ غد ٣غ ير غ س فغ الغ هلل ، خ دظس٠س غ غ زغ ٣غإ صس خاهلل غ لر غ هللسإي ٣غ د خ غ ؤغي٢غ ير غ س فغ الغ هلل ، خ سغدضس خغهلليمإ ، ٣غ خضس غ٤غ خصهلل ٣غ

٤س٠س س غ س ٣غ س سر خ فغ هلل مغ س هلل س ؤغ ٢غ ؤغشر س، ٣غ غ٠غ بإالهلل خاهلل ر الغ بإ س ؤغ ٢غ ، ؤغشر غ ي إمإ د .«خصهلل

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

119

ل ص٧خظ٣ ي ي د خ٧ أل ؛«٣خعيعد» ص٤خ»: ٣٧٦ م٣، ٥د شد٣، ٦ل يي٣١، دا هلل خعمفيدض ـيك: خعميدض ٦م٩١، ()«ؤصي ؤيع٤ي د

٦خف٧ي، ٦خ٧ق ٦خ٦خ ٦خسدء خمدا، خال٠م١دء ي ٦خعمددا ٤خ ظمسخا، هللخ ىي يف ؤ٦ ،هللخ ىي يك دي لسديش؛ ٢٤

و ١٤٦د ي٦، هللخ وي ؤ يمع ؤ٦ - خمديص هللخ ٠إ - ؤس ش ٤١﴿ ، ٦ل٢ هلل خ٦خ، آو ٦ال ؤ٦، ٥ ي: يم١ي ي٧٦، خف١ص، ؤ٤ ٦ؤد خسدء، صص ٣٦ ٦لبل، ـ ﴾٣خآلو خأل٣ و٧خ د زم خ١د ؤ٤ ٤٦خ ، زم خ٦خ ٥ ي٧ ؼ و٧خ ()[خف١ص] خف١ص ؤ٤ ٦ؤيو زإلد٥، خ١د ؤيو٧خ ؼ لد د٧٠خ

ؤ٤ ل٩ ع٣ هللخ زة ي٦خدا ـيخا، ي٦خدا يخ٧خ زإلد٥،... ٤٦خ - خمديص هللخ ٠إ - خ١د ؤ٤ ي ل٣ ٦ خف١ص،

ي يخوص ٥د ٦خل٧خض خى، خص٧خض ـيك« خص٤خض». هلل ٥د ٦ظ٥د ٥٠د، ٦خصبلش خلدء،

ؤي٢د في خال »٦ل٢ هلل ٣ ٦ل ٧، « هلل ٣خغيسدض» ٦خلص، زدبلص، ١سي خلدء يم١ي ،«٣زدظ٠ هللخ ٣لص خسي

٤خ ،«هللخ ـ يف٦ د ٠ يف٦ ٣خي»: خشيه د ٦خسص، ؟،هللخ ك يل٩ ي معدؾ، ٣ يل٩ خي يم١ي لفي خع١سدغ ؤ ل٩ ي« خصدمي هللخ فسدي ٣ف٦ فيد خال »٤٦خ

.، ٣ظ ظىيف631٠خسىدي، ز ()

.: خشيه دلص ال ىي ي خق٤ىي زي د ()

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 120

يى هللخ ؤ ٥ خلدء يمعدـ٧ أل٥٠ ؛هللخ ك يل٧ ال خصدمي. ؟هللخ ك يل٧ ي ٦يل٥، ٦ي٥، ٥، ش٢ديش ؤش٢« هللخ ٤ م ؤ ٣ؤش٢ ،هللخ بال ب٠ ال ؤ ؤش٢» ٧٤ ٤خ، ٦ل٢ هللخ بال خدء ي ٦ال خألض ي زم مس٧ي ال ؤ٣٠ ل

غ ﴿: ظمد٩ د د خم، إ هلل غ إغ ٤غ هللخ زإ ١س رمغ هلل خ ؤغ د ٣غ غ غ ٤ فس ر ر يغ إ٠إ إ ٣ يس٤غ س ١س دعإ سغ ر ودظ ،هللخ ٧ مخا ؤ خم ش٥ديش ٦ظش٥ ،()﴾خ

خ١سيي، ودظ ؤ٣٠ ؤ٦ دع٣، ؤ٠ ،هللخ ل١ ٧ ٦ؤ٣٠ خأل٠سيدء،هلل٢ »آ٣ ٦ل٩ لي٣، ظصي ؼ، إ خ م ب٩« ...م ف٦ ص

خلص، ٦ي خألل٩، خؤل ي لس٢ ل٩ ؼ١دئ٢ هللخ خصبلش. آو٢ خلص، ي٥د ٦يو ،هللخ خؽ١دء ٤ي خإلؼبل ل١، خأل٦ ٦خص٧خذ

ي د خمسدي، ب٩ خإللد: ٦خلص خؽ١دء،: خصبلش خالعخ ٦ل١غ ﴿: سمد٣٠ ٣٧ غحإ ر ؤس٣ ٢إ ير غ خضب فغ غ٤غ ر صغ ر إ زمإ٢إ صب غ غ لر غ هللخ ؼ١دء ()﴾٣غ

٤غ ﴿: ظمد٩ د ٥، ٣١ ٦لص لي٥، ي ١س إ هلل مإي خ ر يسصغ س ير غ فغعس٠س غ جإ الغ غ خإلؼبل م١ سمد٣٠، ٦يل لي، يؽ١ي: يم١ي ،()﴾٣غ

: خمديص ؤز٧ د د ،هللخ ؼ١دء ي٧ خ ٦ل١ خلص، ي٥د يو. «خألل٩ خؤل ي لس٢ ل٩ ؼ١دئ٢»

خا٧١، زيع٣ ؤ٤ ٤ يي٣١، ل٩ ٦ؤظسدل٣ زيع٣، ؤ٤ ٤« ٣خآل»

.62: ٤ش خمؿ، خآليص ()

.157: ٤ش خسش، خآليص ()

.٤:43ش خأللخذ، خآليص ()

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

121

ؤظسدل٣ وي٤ ٤٦خ ز٣، آ ٦وي٤ ٦خمسد، مي، خآل ل٩ خألصمدذ ٦لؽ، آ٣ ي يخو٧ ٥ خا١ي،

بخ خمد، ل٩ خىدص لؽ ن خآل ٦بخ زدألظسدق، خآل خسيط ؤ٤ أل خىدص؛ ل٩ خمد لؽ ٧٥ خسيط، زإ٤

بخ ٦ؤد خألصمدذ، ؤوضن ن دألصمدذ زدألظسدق، خآل . خمد ل٩ خىدص لؽ ي٧ خألظسدق، ؤوضن

: ظ٧ ٥، ظعى: خبلجص لي٥ ظصي: خالعىد خبلجص ٦٥ ٥ ٥، خو خ ٩ خلدء،: خآلييي ٦ خل٥، خ بل، ل٩ ص. لي٣ يعل٧ يط، يلدء خف١دش صبلش ؽ ٣، يلد: يم١ي :[األعئيخ]

.٠ديدا؟ خف٧ي لد ي ـي٣ ٦ك ف، ٧: 1 س

ؤ٦ ي خألض ل٩ يعم٥د ؤ ز ال ف٧ي، ٣ د :1ج .آو٢ ي ؤ٦ خف٧ي،

.خأل٠؟ ي٦ خفس٥ص ل٩ ف ل د: 2 س

أل خأل٠؛ ل٩ خف٧ي ز ال يفت، ال ؤ٣٠ خص٧خذ :2ج .()ؤ٣٠ ب٩ ؤشد خ١سي

812خسىدي، عدذ خألخ، زدذ خف٤ي ف٦ خألو، ز () د سهلل إ فغ إ خزر غ ب، فغ د غ غ : ، د غهللسإي صإ »: خ ٢غ سر غ٦ خفغ فغ ؾس صإ ؤغفر قغ سر غ غ٦ غ فغ فس ر ر ؤغ ضس ؤغ ر

إ ٠إ «ؤس يإ ر غ٦ ؤغ إ فغ إ يغ غ زإ د ؤغشغ إ »، ٣غ ير غ خيغ ٣غغ قغ خشهلل يغدذغ ٣غ طغ خؽمإ يإ ر غ الغ إ ٣غ ير غ غ غ خهإ خ غ ؤغعر ، ٣غ إ ير عغ سغ ر خ ، ٣، عدذ خصالش، زدذ ؤفضدء «٣غ

: ، ٣يؾ٠(490)-230خف٤ي ٣خ٢ي ف و خشق ٣خؽ٤ذ ٣فض خؤ ىي خصالش، ز د سهلل إ فغ إ خزر غ خاإ بفغ ٤ س غ هلل غ ؤغ د غ صإ »: ٢غ سر رفغ خ ؾس صإ ؤغفر قغ سر غ غ٦ غ فغ فس ر ر ؤغ ضس ؤغ ر

إ إ «ؤس إ يغ غ زإ د ؤغشغ ، ٣غ=

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 122

٦يمي٤د؟ ؤ٣٠، ل٩ يف بخ صميمص وي صبلظ٣ ظ٧: 3 س

د٠ط بخ صبلظ٣ يمي زد، ؤو صميمص، وي صبلظ٣ :3ج خمص يمي ؤ٣٠، ل٩ ي٥د يف ٦خلش مص د٠ط بخ بال يعص،

.خألد زيص ؽ ٥د، خصبلش يمي خص ؼد ٦بخ يسدا، ظ بخ

.؟ ٣ خألوي خعش٥ شيه، يد بي هللخ ؤل: 4 س

خخـك، ل٩ خ١سي ل٩ خصبلش ك خألوي خعش٥ :4ج .١ص: ٦ي ٦خـسص، ب٥٠د: خصبلش ي ٦ي

.خألوي؟ خعش٥ يم : 5 س

زد ٦يإظي يعم، ؤ ز ال :5ج .يعم لع٩ ل

.خأل٦؟ خعش٥ ي خألوي خعش٥ ؤ : 6 س

٦خعم٧ خأل٦ ي خ١سي ل٩ ٦خصبلش خعش٥ ل٩ يعص :6ج .()شيء لي٣ د خأل٦ ي ؤ٣ بخ ٦ خألوي، ي ي٧ ٦خلدء

خألمدذ زمط ي خ٧ق يشس٣ زد خال٠م١دء ل د: 7 س ٦ي يعس٣ خمسص ي خسء س ٦ خدخظي٣، مسص ذ

.٣؟ ظميص ي١م١ي ؼ ع٧يدا

خ٧ق، يشس٣- هللزد ؤل٧ -لفي ١ ٤خ ، يف٧ د: 7ج ، ؤس، ش ٤خ ٣، ظمفيدا ز٥خ بي٣ يعذ .خمديص هللخ ٠إ يم

٣يي يد»: آي خز ف بخ ي٧ خشيؽد ؤ ؼسط ٤: 8 س خز ؤس

= ٠إ يإ ر غ٦ ؤغ غ «فغ قر الغ خشهلل ، ٣غ يغدذغ طغ خؽمإ يإ ر غ الغ ، ٣غ إ ير غ غ غ ر خهإ خ غ ؤغعر ، ٣غ إ ير غ ـر مإ خ ، ٣غ إ ير غ يغ ر خ .«٣غ

.شيء في٠ ي: ٣خق٦ ()

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

123

.()«؟خد ىي ىإزيط زدف٤ي ٣ؤض خفص، ى٠ ىف، زدف٤ي آي

يخـك، ب١دي٢، لد خآل ؤظ د ٦ ٦ي، ٤خ :8ج ؤزيط ٦ؤ٠د خف١ص، ٣٦ ف آي خز زإ ٦خؽس٧ زد٧ي يل٧ خشيؽد

. خع١ك ٣٠٧٦ آلي خبلجص ف٧ي ب٩ بشدش خ١د، يألول خ ب: ٦د خعيعي، زي بي هللخ ؤل: 9 س

.فرض، والثاكقة سـة

خأل٩٦، خعيص خ ؤ ل٩ خف٧٥ ز٧ـي٣، ي :9ج د خ١سي أل ؛«خعيعد»: خا د د ؽ خألـك

. ()«ؤصي ؤيع٤ي د ص٤خ»: ٦ي٧ ظيعي، ي بي هللخ ؤل: 10 س لي ؤزي زميػ خآل

.() ؟« خ١سي آ»زـ: خدلي

،«م آ »ؽدا ٦ـدء ٦يع٣، ؤ٦خـ٣ ـدء ٤٦خ، ٤خ، ـدء :10ج

ر : ، ٣يؾ82٠، عدذ خإليد، زدذ زيد بعال خي ف٦ ظ خصالش، ز () فغشغ غ ير غ غ ؤغزإي ١س د غ إ : ، س خاهلل ٤ س غ غ د س »: غ غغد ير غ خشهلل غ عغ غ خفر فغ غ شغ ىغ غ فر هلل غ خ س آيغ ؤغ خزر غ غ خ غ بإ س ٤ س إي، يغ يرر : يغسر غ س ؤغزإي

خيغصإ ٣غ إ ىإي ، ٣غ ٠س غ ير ٠س : يغد ٣غ غ ، ىغ غ فغ غ ٤يإ ىغ فس غ زإد س آيغ غ خزرإ إي، ؤس ير يغد ٣غ

س هللد يغ خإ إغزغيرطس ىغ ٤يإ ىغ فس ضس زإد ر

إ ؤس هللصس، ٣غ رفغ .«خ

.، ٣ظ ظىيف631٠خسىدي، ز ()

، ٣، عدذ خصالش، زدذ 3369، ز 10خسىدي، عدذ ؤلدييػ خألسيدء، زدذ ()يمإ : زق خعش٢، ٣يؾ٠خصالش ف٦ خسي إ دفإ هلل خ ير غ دس٤خف ؤغزي لس غ ر هلل٢س غ : ؤغ ٤ س غ يغد

إ س خاهلل ٤ س غ غ د غ ؟ ىغ غ ير غ مإي فغ يروغ سصغ غ ،إ ، »: خاهلل ٠إ ـإ خ ٣غ ر ؤغ ، ٣غ هلل مغ س غ٦ إ فغ م هلل صغ هلل٢س س٤س٤خ خ

رطغ غ د زغد غ غ ، ٠إ يهللعإ مإ س ، ٣غ ٠إ ـإ خ ٣غ ر ؤغ ، ٣غ هلل مغ س غ٦ ر فغ إ زغد ، ٣غ غ ي خ١إ غ زر إ بإ غ٦ آ هلليرطغ فغ د صغ غ غ ، ٠إ يهللعإ مإ س ٣غب ي فإ غ ب ي إ غ لغ هلل ، بإ غ ي خ١إ غ زر إ بإ غ٦ آ .«فغ

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 124

س٤خ﴿: د ٦لبل ـ هلل٦خ وإ غ ؤغير غ آ ٤ر فغ رهلل ىإ خذإ ؤغشغ غ قغ ر . ؤظسدل٣ يم١ي ()﴾خ

،(صبلش ظ٧ف٠٧ي ال): أل٣٤ د شىض ل د: 11 س ٧ي ؤ٣٠ يم ٧٤٦ .خشيء؟ ٤خ ٦ظم ي، زم صبلش يا

ب٩ ٦ي٧ـ٣٠٧٥ ٦ي١صم٣٠٧ ي٧ف٣٠٧ لصيد٣٠، خ٧خـر :11ج : ي٧٧خ خىي ٧ خمصيص، ي يؽيم٣٠٧ ال خصبلش، ب٩ ،هللخ خظ

!. ظؽيم٣؟ ،هللخ ظ ال: ؤ ؤ٦ ؤز٧ د خخـك، ل٩ خ٧ط وؾ لع٩ ظمخا خصبلش ظ ٦بخ

ؤد ،()«خصالش ظ ٣خش خي ٣زي خـ زي»: د ؽد .يعد ٣١٦ خ٧ـ٧ذ، يمع د بخ ي بل خف٧٥ ل١

خ٧١؟ يعيؿ زمد يعي٥د ٤: 12 س

يخ د ٧٦،: 12 ؾ د بخ ي ظ٥د ظم .خ٧ط وؾ لع٩ ظم

: ٠ط د: د لد ز لسص ليػ ؼسط ٤: 13 سسمإكر ﴿ غ إ ىغ ر د غ زإ زمإ إ غ ي ؾإ رقغ ىي خـق١٤د»: هللخ ٧ ١د د ،()﴾خ

.() ؟«٤ف

.46: ٤ش مدى، خآليص ()

: ، ٣يؾ82٠، عدذ خإليد، زدذ زيد بعال خ خي ف٦ ظ خصالش، ز ()غ دزإ د ـغ هللسإيهلل : ف طس خ قر إ س غ ٤ س الغشإ »: يغ غ خصهلل ر إ ظغ سير ر خ ، ٣غ

إرغ خشمإ زغير إ ٣غ ـس هلل غ خ هلل زغير .«بإ

.74: ٤ش خ٤خقص، خآليص ()

،٣خز دـ٠، 869ؤز٤ يخ٣ي، عدذ خصالش، زدذ د ي٤ خـ ىي ٤ف٠ ٣ف٤ي، ز ()، ز 630/ 28، ٣ؤل، 887عدذ خصالش، زدذ خعسيك ىي خ٤ؿ ٣خف٤ي، ز

: ، ٣صمم٠، ٣يؾ225٠/ 1، ٣خمد، 17414 إ د إ فغ صغ زر سغ ر ر فس غ فغ د غ غطر : ، غ غ د هلل غ=

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

125

. ل زة١دي٢، زإ ال :13ج .خدظمص؟ ي ١يص ٥د خدظمص ي خسص بي، هللخ ؤل: 14 س

خ٧، ـيك ٦ال خدظمص، يط ١ص خسص :14ج .خ١ ٧ش آيص زمط ٤٦ي

ود ٢د هللخ ىيشث ىض خفص ىي يس٦»: ليػ: 15 س .ي؟ ال ؤ٣٠ خصبلش ظد إص ي ٠صدا ؤي ،()«خفص ىض ىي٢

خف١ص يو٥ ؤ٧خدا ٥د ي١شث خ١ص، ؤ٤ ز٣ صق ٤خ :15ج ي خإلبل شيه د لع٣، زع: ؤي ٦لص، ٣١ عبلا

. خ٧خؽيص خميشم خ١د ي ٦يس٩»: د خ٦خش زمط وػ ٦ يو٥د، ل ع: خص٧خذ ٦ب٠د وػ، ٤٦خ ،«خ١د يو٥ ؤ٧خدا ٥د هللخ ي١شث

م خف١ص ي يس٩ يو٥ ؤ٧خدا ٥د هللخ ي١شث ،-مص: يم١ي -ع ي ٠صدا خميػ ٦ي. ػ ويخا يم٧خ ٣١ عبلا ، خف١ص

=

إ ﴿ ي ؾإ قغ ر غ خ زمإ غ إ ر د سمإكر زإ غ إ ﴾ىغ س خاهلل ٤ س غ غ د غ :« ر س س٤فإ س د ىإي س١٤غ قغ ـر غطر . «خ غ غ د هلل غ سمإكإ ﴿ىغ غغ٦ غ خألغفر زمإ غ غ ر غ ﴾خ د غ ر » س ٤يإ فس س د ىإي س١٤غ قغ ـر خ م٤ خ، ٣ل٠ خألسدي «خ ، ٤٣م

.879ىي شدش خصدزيك، ز

، عدذ خفص ٣صيص قي٢د ٣ؤ٢١د، زدذ خد يو٢د خفسد٣، ٣خفص يو٢د () : ، ٣يؾ2848٠خضقيدء، ز إ د غ إ إ زر غ ر ؤغ هللسإيمإ فغ إ خ غ ، فغ د غ هلل٠س س »: ؤغ هلل ٢غ ـغ س خ غ الغ ظغ

س ٤ س ظغ د، ٣غ ي٢غ ٦ ىإ غ ر ض : يس غ٦ زغقر د بإ ٢غ ضس ي زغقر ٣إ غ ر يغ ، ىغ ٠س غ غ غ د ي٢غ شإ ىإ هلل قإ ر ذ خ غ ـغ عهلل٦ يغضغ ، لغ ي إ غ ر إ ر ١غس ٤ س ظغ د، : ٣غ ر د وغ غ٢غ س ثغ خاهلل رشإ عهلل٦ يس ب لغ هللصإ ىغضر رفغ س ىإي خ خ غ الغ يغ ، ٣غ غ إ غ غ غ ٣غ

ظإ هلل ، زإقإ غظر غظر هللصإ رفغ غ خ ر ىغضر غ٢س إ ر يس .«ىغ

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 126

د ؤ٧خدا ي١شث شيء، ٤٦خ شيء، ٤خ أل خصبلش؛ ظد إصن٧خ د ٣١، ع ٤خ ؤزخا، شيحدا ل٧خ .

: خعسيمدض لي ي خ٥دء ٧ ي ؤي د: 16 س .عسيك؟ خألل٩ خم ٦د ٦خلش، خ٧خـر

ؤظ٩ ب أل٣٠ خألص؛ ٧٤ ٤خ ٦خلش، خ٧خـر ؤ :16ج : ي٧ ؤ٠دا ٦ ؤل٩، ل ٣ ٦د خعسيك، خعؽ ز٧خلش

سمدا، ؤ٦ ودا، سك ةخ ،()ظسيمدض لش ١سي يم د .ؼبلغ ل ي١ض ؤال ٦خألع ٦خك، دأل

ألل، يف ؤ ؤلخ آخ ط ٤»: ليػ لد د: 17 س .؟()«٣ـ٢د ظف ؤ خؤش ألض

، ٣ خدجي، 888 ؤزي يخ٣ي، عدذ خصالش، زدذ خ خ٤ؿ ٣خف٤ي، ز ()، ز 100 / 20، ٣ ؤل، 1137عدذ خعغسي، في خعسيك ىي خف٤ي، ز

د صيط : ي٤ف ؤ ز د : ، ٣يؾ146٠/ 1، ٣خي ىي خىعدش 12661 ز يقي ف- ، ١خ خيع٦ ، ؤشس٠ صالش ز٤ خاهلل ٣خء ؤل زق ٤ خاهلل

ىمد ىي ٤ف٠ فش ظسيمدض، ٣ىي ف٤ي فش ظسيمدض، : د- فس خقي ٠ شيه خإلال خز ظييص، ٣ يضقي٠ ىي خعضدء خصخط خعي، م ٣ل

.414/ ٣1ل٠ خي، ٣خ٣٤ي ىي والصص خأللد، .302/ 1

، ٣خسخ، 292/ 7، ٣خسي٢ي، 19403، ز 245/ 32ؤل ىي خ، ()ي بدي م٤ خ، ٣صمم٠ ، ٢ ف قد 4318، ز 138/ 2 ، ٣ـ٤م

، ٣ؤوـ٠ خعي، عدذ خضدؿ، زدذ د ـدء ىي ل 7/55خألسدي ىي ب٣خء خني، ، ، ف ؤزي ١يش 4162، ز 470/ 9، ٣خز لسد، 1159خ٣ؾ ف٦ خؤش، ز

، ل، ف فدجشص ٣1852خز دـ٠، عدذ خدق، زدذ ل خ٣ؾ ف٦ خؤش، ز ، ٣ل بدي م خز (1895)، خضيدء ىي خىعدش 12614، ز 64/ ٣20ؤل،

=

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

127

. مد ليػ ـدء ز٣، زإ ال :17ج

؟هلل ٦خ٦خ خسدء ي ٣٧: 18 س

٦خسدء ٦لبل، ـ خخج خميت ٧٤ هللخ ٦ص :18ج .هلل خعمفيدض ٦خ٦خ

نه يف٧ ٤: 19 س بل؟ ظميدظي ز

. هلل خي وي خبل ص٢ يم١ي بل، ظميص ٢٤ : 19ج : [: به اىؤىف ]

إيصب د غ سغدضس ؼغ ـإ خ خ٤غ خض :٣غ سي ن يك خع ـ ٧ن ٦ ، خ ش خإللن سي ن ظ : ويي زي خمفي مد سن ٧ن ٧ق، ٦ ت ك خ: خ هلل د ئل ٢ ن ل

ي، ١ن ٦خ ٧ن ٦ ، ن ن ن خم ز١د ٦ ٧ن ٩: ٦ زي خأللن مد سن

٧ن ف٧ي، ٦ ت ،: ي خ ظين فن خ ي زين ن ذن خون خأل٦ ٦خعش٥ت

٣ ٧ .٦خف

د ن ٣، ()دأل ن بلش زع ط خص خا زؽ ن ٧خا، ؤ٦ن ل ٥ن ٥د ١ن ػ د

ػ د سدض ـ ٢ ٦خ٧خ س ـ ٧خا ٥ن ٣، ٦ ن بلش زع ط خص خا، زؽ ن ٥د ل ١ن

ف٧ي ت ٧ خ ٥ن ن هلل٦خ. () ل٩ ي٠د م، ٦ل٩ هلل٦ص٩ خ]. ؤلن

=

، ٣ل٠ خألسدي ىي خعقيدض خمد، 65/ 20لسد، ٣صمم٠ ني م٤ خ، .1940، ز 197/ 2، ٣ىي صميك خعمير ٣خع١ير، 806/ 18

.«٣خألد»: ىي خىص خىغيص خؽديص ()

٣خ٤خـسدض د ظ ٢د ٤٢خ، ـس ف٤ي »: فسدش خىص خىغيص خأل٦٣، ٣خؽديص ()=

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 128

ن ظيدا ؽيخا .()[آ٣ ٦صمس٣، ٦

:: به اىشبسح - 5

ز يد ز خ٤٧دذ لس ز م خشيه: : خشيه ي٧ خ٠ د ٦خفي د٣٠، ي خإلبل شيه : خعيي ٤ديي خؽد٠ي خ١ص ي خمزيص خفيش ٢٤ ي د٣٠ ي خإلبل مد

زمد ،«ؼد٠يص ٦خ٧خـسدض»: : ي٧ لش، خؽد٠ي خ ي ؼد٠يص ٤٦ي خصبلش، ي خ٧خـسدض خألد، ٦ خش٦غ،

: خمدء ٧ي ؤصك ظسيش ؤد خإللخ، ظسيش مي خعسيخض ـيـ: ٢د خأل٣ ظػ، ال ،()ز٥د بال خصبلش ظصك د ٥١د، ز ال ٥ي خإللخ،

٣، صبلش ال خإللخ ظسيش يس ٦ ص٩ ٧ ٧٥خا، ٦ال لخا، ال: ٣٧ خإللخ؛ ظسيش ٥د ٦يد خأل٩٦، خعسيش ز ال ل١ يعص خعسيش ٢٤ ،()«خعي ٣ظمي٢د خعسي، ظمي٢د»

هللخ خم، ؤ٤ ـ٧٥ لي٣ خي ٤خ ؤس، هللخ: ٦ف٥د خفيك،

=

.«زع٠»، ٣ىي خىص خىغيص خؽديص يديش «خ٤٢، ٣فخ زغط خصالش

.د زي خق٤ىي يديش ىي خىص خىغيص خؽديص ()

.ز٢د بال خصالش ظصك ال: ٣خق٦ ()

، ٣خشدىقي، 275، ٣خز دـ٠، ز 3، ٣خعي، ز 618ؤوـ٠ ؤز٤ يخ٣ي، ز ()، ٣صمم٠ ني م٤ 1006، ٣ؤل، ز 2378، ز 1/208، ٣خز ؤزي شيسص، 1/34

.، ٣ظ ظىيف55٠، ٣خألسدي ىي صميك ؤزي يخ٣ي، ز 292/ 2خ،

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

129

هللخ، ؤك هللخ ٦ال ؤلف، هللخ ل٥١د، يفت ال وي٤د، يفت ال ؤس ؤس: ٦خم٩١ خ١ص٧ص، ز٣ ـدءض د خؿ ز٥خ ؤس

. لفي ٦ؤلف سي، خعسيخض ٦زيص خف٧ي، ٦خك ٦خف٧ي، خ٧ق ظسي ؤد

خ٧ أل خألصك؛ ٧٤٦ خم، ؤ٤ زمط ل١ ٦خـسص ٢٤د ،()«ؤصي ؤيع٤ي د ص٤خ»: ٦د لي٥د، لدؿ ظ ٦

ل٩ ، -خ٧٥ فظي - ٣ ف ٧٥خا خأل٦ خعش٥ خصبلش ز٣ ظسؽ ال ٥١د ػ د ١ص، ب٥٠د: خألؽ٦ ٦د خ٧ـ٧ذ،

د ؤد خ، ك ظفر ؤ٥٠د ٦خألـ٥ ٦خألذ، ٧٥خا، ٦ال لخا،: د د ؤ٦ خ٧ق، ل١ س د ٧، زإ بل ـ٥بلا، ؤ٦ ٠يد٠دا، ػ بل ٠ديدا، ؤ٦ ـد٤بلا ،[خ٧ق ] خك ل١ [ل٢ ] هللخ ك ظم يف٧ ال ظ٥د، يعم ٣٠٧ صميمص، صبلظ٣ لي٣، شيء. فظي ٧٥ ف د٤يدا ظ٣ ةخ ،

. خإللخ ظسيش بال ٦خل ٤خ ـيـ خعسيخض ئلد خ٧ق خك زم« ل هللخ ـ»: ٧ :خؽدي. ل٢ هللخ ك: ٦خ١ي ٦خ١ي ئلد، فيك« خم ٣ زد»: ٧ :خؽدػ . ؼبلؼص، ٦خإ٧

.، ٣ظ ظىيف631٠خسىدي، ز ()

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 130

. ؤزمص ٢٤ خ٧ق، ي« خقؾي زي سمد»: ٧. وص خف٧ي ي« خألف٦ زي سمد». عص خفظي زي« ي خمي زي». ؼد٠يص« ٠ خف٤»، سمص« خأل٣ خعش٢»٦

٦خ١يد، خف٥ ٦ك ٦خم، خ ك ٦خـسص ٥د ؼد٠يص، ٢٤ ؤ٦ بددا، د ب ٧٥ ف ٥١د شيحدا ؤ٦ ٠يد٠دا، ظ٥د ٦بخ ظػ، ٦خ١ي ٧٥، يف خإلد خإلد، ظسك خإ٧ ؤد ١يخا،د ٦أل٣٠ ؛()«ؤصي ؤيع٤ي د ص٤خ»: ٣٧ ؛ ن ظ ظ د ٦خألد، ي ؤ س خ٧٥ فظي ٣ ف خأل٦ خعش٥

زع٣، خصبلش ظسؽ ٧٥خا ؤ٦ لخا،: زع٣ خصبلش زؽط لخا ٥١د ؼد[٦] زديص، ظ٣ ٧ ؤد زإ، بل ي: خ٧٥ يع ؤ بال

[] ؤ٦ خمدض، زمط ي يك ٦ ص٩، ؤ٣٠ ٧ يمي، خص زي يف ؤ٦ ٣، صبلش بل خإللخ، ظسيش ز٦ ص٩ ؤ٦ يف،

ز بل يف، ٦ ؤ٣ ك ؤ٦ عش، فش ف زإ خفظي يع ٦ ؤ٣، ك ٧ خ٧ق، ٤٦خ، خفظي زي خفص

د ٦ب زؽط، لخا خألوي خعش٥ يعش٥ ؤ٦ خ٧ق، زم يؽح، خ٧٥ ٦يف زد، يإظي بخ ؤد ، خص ٦ؤؼد ٧٥خا،

٣ ؼ ؽبلا، خألويش خمص ي خ٧ق ظ ٧ يك، ؼ دجدا، يم٧ي ٠سن

.، ٣ظ ظىيف631٠خسىدي، ز ()

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

131

٣ خفخض فش ظ ؤ٦ خ٧٥، ٦يف صبلظ٣، ي ؼ س ٠سن زم بال ي ٦ب يـك دجدا خالععد زم ؤ٦ دجدا، يعع ؤ

. ٧٥ ٦يف ٥١د، زالا زمص يإظي ال لؾ، ال ػ، ـ٥بلا ؤ٦ ٧٥خا، ٥١د ػ د خ٧خـسدض، ؤد د خ١سي م د خ٧٥، زف٧ي يفس ٧٥خا د ٦د ي٣، شيء ي خعسيك ٠ي ٧ ٦، خ٧٥ زف٧ي ـس٢ خأل٦ خعش٥ ظ

٠ي ؤ٦ خفظي، زي« ي خو زي »ؤ٦ خف٧ي، ؤ٦ خ٧ق، ٧٤ ٤خ ي، ؤ س فظي ٧٥ يف ٦د خأل٦، خعش٥

٦ عمسص، ب٥٠د خألؽ٦ ٦د خمع، ٧٤ ٤٦خ خ٧خـر، ؤيع٤ي د ص٤خ»: ٣٧ ؤـ٥؛ زد٧ـ٧ذ د ٧

. ـيمدا ٦ؤل٧غ، ؤـ٥ ()«ؤصي خفيك هللخ ٦

: [األعئيخ]

. خف١دش؟ ظسيخض ل د: 1 س. خف١دش صبلش صمط د ظسي ز٦ ص٩ ٧ ي٥د، :1ج . خمي؟ ظسيخض ل د: 2 س .عمسص ٦خسدي خأل٩٦، بال عمسص :2ج : ز٣٧ ٦يع عمخا، خصبلش ل ي١د خ١د زمط: 3 س

. ظ٧ـي٥؟ د ،«يعيؿ لع٩ خ١دج»

.، ٣ظ ظىيف631٠خسىدي، ز ()

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 132

غ، د د بخ ٤خ: 3ج غ بخ ؤد ن ٦ال خدلص، يعسػ ال يمغ أل٣٠ يإؼ؛ ي٧ف٢٧ ؤ٣٤ . لي٣ هللخ ؤ٦ـر د ؤيخء ي

. خالعخلص؟ ـص ل د: 4 س: د٧خ خم ؤ٤ ٦زمط م٥د، خ٧ أل عمسص؛: 4ج خألـك ٦ ظمس٣، ؤ٦ ؼ٣ ألـ معص أل٥٠د ظعمر؛ ال ب٥٠د

. عمسص ؤ٥٠د ٦خألذم٤خ»: ز٣٧ لي٥د يع د: 5 س . ()«ؤصي ؤيع٤ي د ص. خألليد زمط يع٥د أل٣٠ ز٧خـسص؛ ٤ي د ال، :5ج

. خإ٧؟ يف٥د ٤ خإلد، يف٥د بخ خالعخلص ـص: 6 س ٧ يي٣ يك ؽد بد٣، يف٥د بخ يف٥د خإ٧ :6ج . خأل٦ خعش٥ خيد ؤ٦ خ٧ق، ؤ٦ خإللخ، ي يي٣ خإلد يك

خألض ل٩ يمع بي هللخ ؤل خالعخلص ـص ؤؼ١دء: 7 س سعي٣؟ ل٩ يمع ؤ٦ زيي٣، د ٦ب ؤع، سعي٣ يعؽيك د بخ لد٣، لر ل٩ :7ج

. يي٣ ل٩ خمف ل١ بال سعي٣ ل٩ خ١ص يي٣، ل٩ يعؽيك د. ؟()«ف٠ لسظ ى خقص صالش ظ »: ليػ م٩١ د: 8 س أل ٢؛ ل٩ ي ٤خ خصميك، ي خسىدي ٦خ٢ :8ج

.، ٣ظ ظىيف631٠خسىدي، ز ()

.553خسىدي، عدذ ٤خيط خصالش، زدذ بؼ ظ خقص، ز ()

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

133

غ٤ر ﴿: هللخ ٧ زد، ظمسػ خأللد س٤خر ٣غ غ سإظغ ؤغشر غمغ ر٢س د فغ هللدس٤خر غ غ س٤ غ خصبلش، ظد زعي د ؤيص ٤٦خ ،()﴾يغقر

٣زي خـ زي»: صميك ي صكن يد ٣٧ ٤٦خ ٣زي٢ زيد خي خق٢»: ٣٧٦ ،()«خصالش ظ ٣خي خش. خألس خ: ظي٢ ؤيص ٢٤ ،()«ي ى ظ٢د ى خصالش

ظ ىإد خقص ىدظع٠ »: ليػ م٩١ د: 9 س . ؟()«٣د٠ ؤ٠١ ٣سظ ىإد خقص صالش ىدظع٠ »:9ج ؤيخ٤د د: ؤي« ٣د٠ ؤ٠١ ٣س

خ٧ط، ي ٦ظ إ٠د »، ؤشس٣ ٦د ل٥١د، ٠د ؤ٦ ل٥١د، شىر : يم١ي« ٦د٣ ؤ٣٤ دظع٣ بخ لفيص صيسص: يم١ي ٦د٣، ؤ٣٤ . خمديص هللخ ٠إ ظ٥د، ظم ٦د ٦ع٥د ي

. ٦زم٢؟ خبل س خ٧٥ ف٧ي ي٥د ي٧ خعي خمدالض د: 10 س

.88: ٤ش خألقد، خآليص ()

.، ٣ظ ظىيف82٠، ز ()

، ٣خز دـ٠، 2621ؤوـ٠ خعي، عدذ خإليد، زدذ د ـدء ىي ظ خصالش، ز ()، ٣خدجي، عدذ خصالش، زدذ 1079عدذ خصالش، زدذ د ـدء ىي ظ خصالش، ز

، ٣خز ؤزي شيسص، 22937، ز 38/20، ٣ؤل، 463خم ىي ظد خصالش، ز : ، ٣د1/48، ٣خمد، 1454، ز 4/305، ٣خز لسد، 30396، ز 6/167، «ليػ صميك: د خقخي»: 4/395، د خد٣ي ىي ىيض خي، «صميك خإلدي»

٥ بدي م٤ خ ، ٣م خز لسد، ٣صمم٠ خألسدي ىي صميك 20/ ٤٣38م .448خز دـ٠، ز

.626، عدذ خدـ ٤٣خضـ خصالش، زدذ خعنيؼ ىي ظي٤يط خقص، ز ()

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 134

: لدعي ي بال خألل٧خ ـيك ي خبل س خ٧٥ ف٧ي :10ج زم دألع إؽ، مص: ٠ض ل بخ :خأل٦٣ خمدص. () خيي ي ميػ خبل؛ خز ليػ ي ٣٧ ـ٣١؛ ودر ل٩ ز٩١ بخ :خؽديص خمدص

م خص٤خذ، ىيعم صالظ٠ ىي ؤل ش بخ»: م٧ي ىيع

ر : ، ٣يؾ482٠خسىدي، عدذ خصالش، زدذ ظشسي خألصدزـ ىي خف ٣مي، ز () فغغ د غ ، شغ غ ير غ إ : ؤغزإي ١س س خاهلل ٤ س غ غد هلل٦ زإ يمإ صغ

شإ الغظغيإ خقغ ٥ صغ غ غ - بإلر ي إ ي إ س غ خزر د د : غ د١غ هلل غغد يطس ؤغ إ غ ر إ غ شغ ٣غ غ ير غ غ - ؤغزس٤ ١س د ص ىإي : غ ٣ضغ س قر غ

ص سغ شغ غ٦ وغ غ بإ د غ ، ىغ غ هلل غ هلل ، ؼس إ ير عغ قغ ر غ غد هلل٦ زإ ىغصغ ، ٠إ دزإقإ غ ؤغصغ غ زغير سهلل شغ ٥، ٣غ غ ر غ٦ خيس غ٦ فغ ر س خيس غ ـغ يغ ضغ ٣غ ، ٣غ س د سغ هلل٠س مغضر إغ غ د ٢غ ير غ إغ فغ غ دظهلل ، ىغ إ فإ ر غ خدس٤خ غ ، ىغ إ فإ ر غ خذإ خ ٤غ ر ؤغزر إ س د فغ غ هلل طإ خ ـغ غ وغ ٥، ٣غ غ ر خيس

٠إ يمإ غ إ غ٦ ؽغ٢ر غ فغ غ س خألغير هلل ـغ وغ ضغ ٣غ : ٣غ٠إ ير غ ب ىإي يغ ـس غ إ ٤ر غ ىإي خ ، ٣غ س د غ مإ غ ر يس دزغد ؤغ ٢غ ، ىغ س غ فس ٣غ ر ؤغزس٤ زغ

إ ٤ر غ ىإي خ الغشس؟ ٣غ ضإ خصهلل غ غصسغ٠س س د غ ، يس ب غ : عس٤ د غ ، إ ير غ غ : س٣ خيغ د غ الغشس؟ ضإ خصهلل غ غصس ر يطغ ؤغ إ غ إ، ؤغ غ خاهلل ٤ س غ غ »: يغد ر ر ؤغ غ

ر صغ ر ر ظس غ غ « ٣غ د غ إ »: ىغ ير غ س٣ خيغ س ٤ س د يغ غ غ دس٤خ« ؤغ غ هلل : ىغ ، ؼس غ هلل غ هلل ، ؼس غ غ د ظغ غ هلل٦ غ ىغصغ هلل غ عغ ، ىغ ر غقغإ ؤغ٣ر ٤يإ فس س غ ؽر إ غ فغ غ غ ٣غ سهلل غ هلل ، ؼس غ سهلل غ ٠س ٣غ غ ؤر غ ـغ ىغ غ هلل ، ؼس غ ؤغ٣ر ؤغعر٤غ

إ ٤يإ فس س غ ؽر إ غ فغ غ غ ٣غ سهلل غس س٤ إغ غ د غ زهلل س ، ىغ غ سهلل غ ٠س ٣غ غ ؤر غ ـغ ىغ غ هلل ، ؼس غ س : ؤغعر٤غ ٤ س يغ ؟ ىغ غ هلل غ هلل غ : ؼس د غ ، ير صغ غ لس غ زر خ غ ر

هلل فإ حرطس ؤغ : سسمإغ هلل غ هلل ، ٣، عدذ خدـ ٤٣خضـ خصالش، زدذ خ٤٢ ىي خصالش ٣خف٤ي ٠، «ؼس، د: ، ٣يؾ573٠ز غ ي إ ي إ إ إ زر هلل مغ س س : ف ٤ س ، يغ شغ غ ير غ طس ؤغزغد ١س قر إ س : غ ٤ س غ غد هلل٦ زإ صغفد ىإي خاإ ر ـإ هلل ؤغظغ٦ ، ؼس إ ير عغ قغ ر غ ي

غ ىإ هلل غ ، ىغ غ صر قغ ر د خ هلل بإ ، ٣غ غ د خؾ٢ر هلل ، بإ يمإشإ قغ ر ظغيإ خ الغ ٥ صغ غ بإلر

ؾغ غ وغ د، ٣غ غ هلل غ عغ ر يغ دزغد ؤغ ٢غ ، ىغ غ غ فس ٣غ ر ؤغزس٤ زغإ ٤ر غ ر ىإي خ سد، ٣غ نرضغ س د ٢غ غير غ بإ غ عغ ر د ، ىغ إ فإ ر غ ر صإ خ غ سر إ

غ د غ ، ىغ إ ير غ يغ ر س٣ خ غ د غ شس، ىغ الغ ضإ خصهلل غسصإ ، إ هللد س خ د فغ غ ر : غ شس ؤغ الغ ضإ خصهلل غ

سصإ غ خاإ ؤغ ٤ س غ يغد هللسإي غ خ غؾغ ؟ ىغ يطغ إ غ غ د غ دال، ىغ غ شإ د ٣غ ي إ ؟»: يغ إ ير غ يغ ر س٣ خ س ٤ س د يغ دس٤خ« غ إ بإالهلل : غ م ر ظسصغ غ ، غ غ صغ

، إ ير عغ قغ ر غ »غ سهلل غ هلل ، ؼس غ فغ غ غ ٣غ سهلل غ هلل ، ؼس ـغ ىغ غ غ ىغ سهلل غ هلل ، ؼس غ فغ غ هلل ، ؼس غ سهلل غ هلل ، ؼس غ هلل غ إ ٣غ ير عغ قغ ر غ هلل٦ ىغصغـغ ىغ غ غ «٣غ د غ غ : ، د غ هلل٠س ؤغ ير صغ إ لس غ زر خ غ ر

ر فإ ضس فغ ر سإ ؤسور غ : ٣غ هلل غ .«٣غ

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

135

زم خف٧ي فم ،()«فظي يف ؼ ي، ؼ في٠،. خبل س لخ٤د ٦د خألع، ٧٤ ٤خ خبل،

يو٥٧د يمعس ٤ خصبلش، ي خؽإ٠ي١ص بي، هللخ ؤل: 11 س. ؟()«ؤصي ؤيع٤ي د ص٤خ»: ٣٧ ي

: د صبلظ٣، ي خيء ز٥د ؤ ٥٦خ ؛ خؽإ٠ي١ص :11ج . ()«ظقع لع٦ ٣خىـ خقد، ظغح لع٦ خـ»

ؤي٥د ف٧ي، خال٠مؽدغ ل١: 12 س ن . خـي؟ ؤ خيي: ي أل خ١ص؛ ٢٤٦ خألع، ٤خ خسعي،: خـي ي :12ج ي ٦خسمي ،()«خسقي يس د ؤل يس ال»: د خ١سي

، ٣، عدذ 401خسىدي، عدذ خصالش، زدذ خع٤ـ٠ م٤ خسص ليػ د، ز () ف فس خاهلل ز 572خدـ ٤٣خضـ خصالش، زدذ خ٤٢ ىي خصالش ٣خف٤ي ٠، ز

إ : ق٤ي س خاهلل ٤ س غ هلل٦ س - صغ ي خ١إ غ زر غ بإ د غضغ : غ غ خيغ ؤغ٣ر غ٠س - غ غ ي إ غ هلل غ د هلل غ غ : ىغ ٤ س غ يغد غ د غ ؟ ءب ير شإ شغ الغ غغ ىإي خصهلل غ ؟»: خاإ ؤغلغ غ خ غ د غ دس٤خ« ٣غ ، : غ ٠إ ير غ ـر إ غ٦ ؽغ خ، ىغ غ غ خ ٣غ غ غ هلليرطغ صغ

غ د غ ٠إ ٢إ ـر غد زإ٤غ ير غ غ فغ سغ ر د ؤغ هلل ، ى غ هلل غ هلل ، ؼس إ ظغير غ فر غ غ فغ غ ، ٣غ صغ غ سر إ ر غ خ سغ ر عغ ر خ غغ ىإي »: ٣غ غ غ٤ر لغ هلل٠س بإإي، ٣ س

مإ غ يطس ىغ إ غ خ غ ةإ ، ىغ غ ٤ر غ ر د ظغ غ غ ٦ غ ر ب ؽ ؤغ غد زغشغ د ؤغ غ هلل ر بإإ غ ، ٣غ ر زإ٠إ س ظس إر سغ ر ءب ؤغ ير شإ شغ الغ خصهلل

إ ظغير غ فر غ ر فس ر هلل يغ م ي، ؼس ، ؼ٠إ ير غ هلل فغ

يسعإ ر ، ىغ خذغ ٤غ هلل خصهلل عغمغ يغ ر ىغظإ٠إ الغ ر ىإي صغ س س هلل ؤغلغ خ شغ غ بإ .«٣غ

.، ٣ظ ظىيف631٠خسىدي، ز ()

.، ٣ظ ظىيف٠ ف ؤزي ١يش 6251خسىدي، ز ()

، ٣خدجي، 840ؤوـ٠ ؤز٤ يخ٣ي، عدذ خصالش، زدذ يو يضـ سعي٠ س يي٠، ز ()، 1091عدذ خعغسي، زدذ ؤ٣ د يص ب٦ خأل خإلد ىي ف٤ي، ز

٥ بدي م٤ خ، 2/99، ٣خسي٢ي، 8954 ، ز ٣14/515ؤل، ، ٤٣م=

: اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 136

هلل٦خ خيي، ي - ()٦ؤشسد٤ي ؽي - لدـخا د بخ بال يي٣،٤خ﴿: ي٧ ٦لبل ـ س دظهلل د هللخ ىغ ر غ عس عغغغقر ر . ()﴾خ

. خم؟ د ٧٥خا، خ٧خـسدض شيحدا خإ٧ ظ بخ: 13 س. شيء لي٣ د إلد٣، ظسك ٧٥ خصبلش ؤ٦ خإلد ك د بخ :13ج خ٧خـسدض؟ شيحدا ظ بخ - بي هللخ ؤل - يعي د بخ لع٩: 14 س

بخ بد٣ ك ٥د ؤ٦ ٧٥، يف عدج٣ ي ظ٣ بخ :14ج بد٣ ك د بخ ؤد لي٣، د يعي زمد ٧٥ يف س٧دا د أل٣٠ شيء؛ لي٣ د ٥د ؤ٦ خ٧خـسدض، زمط ٦ظ خصبلش، ؤ٦ .شيء لي٣ د إلد٣، ظسك

ل٣؟ د خصبلش ؤؼ١دء خف٧ي ٧ظك ب٩ خ١ف: بي يم هللخ: 15 س. ( )()سـة، مستحب: 15ج

=

.789، ز 426/ 3، ٣صمم٠ خألسدي ىي صميك ؤزي يخ٣ي، 516/ 14

ؤؼدء ال٠ ١خ ؼدي فدد ظيسد؛ أل٠ ٣ فد :د ف دلص خشيه خز زد () .١ـ١1410ـ، ١٣خ خشق فد 1330

.16: ٤ش خعندز، خآليص ()

س 283/ 2ؤوؾ خسي٢ي ىي خ خس٥، () ٤ س يهلل يغإر رفغ الغزغصغ خ

إ ر : ، ف ؤغزي إ شب غ شغ ي فغإ ؼغ هلل لغ

إ إ خاهلل ٤ س غ دذإ مغ إ ؤغصر إ خاهلل ٤ س غ الغشإ ر صغ الغشإ فغ ر صغ إ ٤إ غمر إ زإ ٤يإ فس س ٠إ ٣غ س٤فإ س ٠إ ٣غ إ د يغ إ ىإي إ ي إ قغ ر إ خ سر غ فغ غ زر غ ي فس

إ غ يغقر ي إ إ ار س ر إ خ ي إ س ؤغ د غ ير غ س غ د غ س : س غ زغصغ د غ الغظإ٠إ ، ىغ غ ىإي صغ غ طس فس ر غ غ ىغ إ ٤يإ فس س ـإ ضإ ٤ر غ غ٦ يمإ . بإ ٤إ غ ر د غ زإ غير ، ٣غ يػإ إ رمغ يغ خإ غ زغد غ غ ، ٣ف خقالص خألسدي ىي ب٣خء «٣غ

٣ىي خسدذ ف ؤزي »: ف٦ ٣خيص خسي٢ي ىد73/ 2خني ىي ظىيؿ ؤلدييػ د خسي، ىي يد٠ ف صالش ٤ خاهلل لؼي فشش ؤصمدذ ٤ خاهلل : الزص خفي د

=

:اىششح اىزبص ىشيخ اإلعال اىجذد اإلب ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص

137

=

: د يد٤٣ف٠ ٣ف٤ي زم٤ صالش ؤي خاي يقي ف ز فس خقي ؤوـ٠ خسي٢ي . ىط ف ىي صالظ٠ ىد زص ب٦ ٤ضـ ف٤ي ٣ زدي خميػ

عي صص ز فس خاهلل ف يد ز فس خاهلل 2 / 302 / ٣7خز فد ىي ظديى٠، خدج ٤١ ]، ط «٣ي زد٤ي»: ٣د خسي٢ي. . . قط ؤزد الزص : خى٤الي د

، ٣ىي «ضقيو»: ٣فع٠ صص ١خ، ٤١٣ ؤز٤ قد٣يص خي، د خمدىؼ ىي خعير: [خألسدي خقسص ٣د وو زص ٤ضـ ف٤ي يو ٤ خاهلل »: دطلقد ليػ فدجشص

صميك »: ، ٣د خمد158 / 5، ٣ف٠ خسي٢ي، 479 / 1، ؤوـ٠ خمد، «لع٦ وؾ ٢د .«، ٣٣خى٠ خ١سي، ٤١٣ د دال«ف٦ شط خشيىي

دط ـيـ خألحص ف٦ خىص خ٣ ىي ش٣ط خصالش، ٣ؤد٢د، ٣٣خـسدظ٢د عص () .٣سقي اخال ـ ؤـ٤زع٢د

138 اىقشآيخ اآليبد فشط- 1

العــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــامة الفهـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــارس

. اىقشآيخ اآليبد فشط- 1

. اآلصبس اىجيخ األحبديش فشط- 2

. اىضػبد فشط- 3

فشط اآليبد اىقشآيخ -1

139

الكزآنية اآليات فزظ- 1

اىصفحخ س ب اآليخ

البكزة صورةد يغد﴿ -1 س ؤغي٢غ ٣خ خهللد س سس س خفر س زهلل 104 21 ﴾.....................غهلل ﴿ -2 إ هللخ بإ ٣هب زإدهللد ئس غ ب غ ي لإ 103 143 ﴾..................غر ﴿ -3 ٥ غ غ رغ غ غ غ ظغ ٢إ ـر دءإ ىإي ٣غ غ هلل غ خ هلل مإيغ س٤غ غ غص ىغ سر 83 ، 79 144 ﴾ إغ ﴿ -4 غحإ ر ؤس٣ ٢إ ير غ خضب فغ غ٤غ ر صغ ر إ ٢إ زمإ صب غ غ لر غ 119 157 ﴾.....٣غ٤خ﴿ -5 س س٤ غ هلل ٣غ ي إعإ د 98 238 ﴾...............................غدىإؾس٤خر ﴿ -6 غ٦ لغ خضإ فغ غ٤غ الغشإ خصهلل غغ٦ ٣خصهلل ر ر٤س 108 ، 89 238 ﴾ ......خغد﴿ -7 زهلل غد الغ غ ر خوإ ر ظساغ غد بإ ي إ غد ؤغ٣ر غ غغإر 80 286 ﴾............ؤغورمإوس الغ ﴿ -8 غ د هللخ يس الهلل غير بإ

د ٢غ قغ ر ﴾..................٣س286 83

عنزاى آل صورةد﴿ -9 هلل إغ غ ىغ ي إ ر ىي خهلل ٢إ س٤زإ يرلب س غ غ ٤ قس عهللسإ يغ د ىغ دزغ٠غ غ ٠س ظغشغ ر 19 7﴾ إ

الهضاء صورةس ؤغ٣ر ﴿ -10 عس ر غ دءغ الغ غ 68 43 ﴾..............................خمإر ﴿ -11 غ ـإ ٣غ غ هللخ يسغإ ٤ س هلل خ غ ٣غ غحإ إس٣ ـغ ىغ غ غ ي إ غ خهلل قغ ر ؤغ

﴾هللخ69 94 ، 104

هلل ﴿ -12 الغشغ بإ غطر خصهلل غ٦ غد غ فغ ي إ إ ار س عغدزد خ س٤ظد إ ٤ر 78 103 ﴾غ املائدة صورة

ر ﴿ -13 غ ر ٣غ يس ر إ يغ د غ ي إ ر زإدإلر غ سإظغ ىغ س٠س لغ غ 63 5 ﴾فغد يغد﴿ -14 غ ؤغي٢غ ي إ س٤خر خهلل غ خ آ غ ر بإ عس ر غ٦ س الشإ بإ س٤خر خصهلل إ 67، 60 6 ﴾ ..ىدمرد يغد﴿ -15 غ ؤغي٢غ ي إ س٤خر خهلل غ س٤خر الغ آ إغ ر ر ظغ دءغ فغ يغ ؤغشر غ بإ ر ظسسر س 19 101﴾ ....غ

140 اىقشآيخ اآليبد فشط- 1

اىصفحخ س ب اآليخ

األنعام صورةس٠س الغ ﴿ -16 إ ر س ظس د غزرصغ ٤غ خألر ١س س ٣غ إ ر غ يس د غزرصغ ٤غ خألر ١س يوس ٣غ هللغإ 41 103 ﴾..خغ٤ر ﴿ -17 س٤خر ٣غ غ سإظغ ؤغشر غمغ ر٢س د فغ غ غدس٤خر هلل س٤ غ 132 ، 63 88 ﴾.....يغقر

األعزاف صورةإي يغد﴿ -18 غ زغ ٣خ آيغ س ر وس س غعغ ي غ إ ر إ فإ م س فإ ر 87، 77 31 ﴾......غر ﴿ -19 د س غ هلل غ بإ هلل زمإيغ لغ خلإ غ غ ٤غ يغ ر د خ غ غ د ؽغ٢غ ٢غ ر د إ غ غ ٣غ 18 33﴾ زغغغ

التوبة صورةد﴿ -20 غ غ د غ غ ي إ إ شر س ر ر إ ٣خ ؤغ س س غ يغقر ـإ د غ غ هللخ غ ي إ د١إ 63، 58 17 ﴾شغ

يونط صورةغ ﴿ -21 ٣ س سس يغقر ٣غ إ إ ٣ د هللخ يس ر الغ غ ١س الغ يغضس ٣غ

ر ٢س قس ﴾ .يغيغ

18 15 ر ﴿ -22 س س غ س س ر غ يغ دءإ مإ غ هلل ر إ خ خألغ ٣غ هلل س ؤغ إ ر 15 31﴾ ..يغد﴿ -23 غ غ ٣غ د خ غ غ س ١غ آ ر س ر ر خ ٥ ؤغ غ عغ ر يسير إ إ ٣ 41، 37 ﴾...هللخ يسر ﴿ -24 د يغد س س ؤغي٢غ ر خهللد ر بإ عس ر م ىإي س ر شغ ي إ إ ي 24، 104 ﴾..يإ

يوصف صورةد﴿ -25 غ س ٣غ ؽغ ر إ ؤغ غ٤ر خهللد طغ ٣غ صر غ غ لغ ي إ إ ار س 105، 103 ﴾........زإ

اإلصزاء صورةهلل ﴿ -26 خ بإ غ ـ غ ١غ آ ر س ر ي خ إ هللعإي يإ٢ر يغ إ

س ١إ ٤غ ر 14، 9﴾ ..........ؤغإ ﴿ -27 إ الغشغ ؤغ إ خصهلل س٤ س إ إ ر ٦ خشهلل إ بإ غ إ مغ ير هلل 79، 87 ﴾..خ

الكف صورةر ﴿ -28 ر س ر ١غ س حس غسمإ غ س ي إ غ غور دال زإدألر غ غ * ؤغفر ي إ هلل خهلل ر ضغ يس٢س قر 105، 94 104- 103 ﴾غ

احلج صورةغ ﴿ -29 إ هلل غ إغ ٤غ هللخ زإ ١س رمغ هلل خ ؤغ د ٣غ غ غ ٤ فس ر ر يغ إ٠إ إ ٣ ٤غ يس س ١س دعإ سغ ر 119، 102 62 ﴾خ

فشط اآليبد اىقشآيخ -1

141

اىصفحخ س ب اآليخ

د يغد﴿ -30 غ ؤغي٢غ ي إ س٤خ خهلل غ ٤خ آ غقس ر ٣خ خ س فس ر خ 115، 109 77 ﴾..........٣غ املؤمهوى صورة

ر ﴿ -31 غكغ غ غ ؤغىر س٤ إ ار س ر غ * خ ي إ ر خهلل ر ىإي ١س ظإ٢إ الغ غ صغ ٤ قس دشإ 107 2- 1 ﴾وغ الفزقاى صورة

غ ﴿ -32 غ د ي ظغسغ إ غ خهلل هلل غ غ د غ ر يس ر غ٦ى خ إ فغ إ سر غ فغ س٤ غ إيغ ي إ غ د قغ ر خ إ يإ 113 10 ﴾غ

غد﴿ -33 ر إ غ غ٦ ٣غ د بإ س٤خ غ إ ر فغ إ غ س فغ غد ر قغ دء ىغفغ سغ خ ١غ ؽس٤ ر 63، 58 23 ﴾غ العهكبوت صورة

خ﴿ -34 غ ةإ سس٤خ ىغ إ إ ىإي غ ر يس ر خ خ ٤س فغ غ هللخ يغ ي إصإ ىر غ غ٠س س ي مإ 15، 65﴾ ..خ األحشاب صورة

٤غ ﴿ -35 ي ١س إ مإي خهلل ر يسصغ س ير غ عس٠س فغ غ جإ الغ غ 119، 43 ﴾.............٣غخ﴿ -36 غ بإ هلل ٣غ ١٤س س عس ر إغ عغدفد غ هلل غ س١٤س إغ ر د ر ىغ خءإ إ غ دذ ٣غ فغ 85 53 ﴾....لإغ ﴿ -37 د غ غ ٣غ ي إ إ ار س ر د د زإ ي لإ 103، 92 43 ﴾........................غ

صبأ صورةب ﴿ -38 ي إ غ ر ٣غ يغ إ ديإ سغ س فإ س٤ 105 13 ﴾.....................خشهلل

الشمز صورةغ ﴿ -39 ي إ خهلل ٣خ ٣غ س خظهللىغ إ٠إ إ ٣ دءغ يس إيغ د ؤغ٣ر ر غ ١س س سس الم غقر غد بإ زس٤ مإ غ يس

غ٦ إ 15 3﴾ هللخ بإ غافز صورة

س٤خ﴿ -40 وإ غ ؤغير غ آ ٤ر فغ رهلل ىإ خذإ ؤغشغ غ قغ ر 123 6 ﴾......................خ

٤خ﴿ -41 فس غ هللخ ىغدير ي إصإ ىر غ٠س سغ ي مإ ﴾..................خ

14 104 هللد﴿ -42 س بإ غصس غد غ غ س غ س ي إ خهلل س٤خ ٣غ غ يغدشإ ىإي آ رمغ يغد خ ر 14 51﴾ خ

م صورةـر ﴿ -43 إ عغ ر خ غ ٣غ غديإ يغ٤ر غديإ يس س ر ر خ إ د غ ير غ إ 41 41 ﴾......غ

142 اىقشآيخ اآليبد فشط- 1

اىصفحخ س ب اآليخ

الواقعة صورةسمإكر ﴿ -44 غ إ ىغ ر د غ زإ زمإ إ غ ي ؾإ رقغ 124 74 ﴾......................خ

التغابو صورة٤خ﴿ -45 س دظهلل د هللخ ىغ ر غ عس عغغغقر ر 135، 83 16 ﴾..........................خ

اجلو صورةهلل ﴿ -46 ؤغ غ ٣غ ـإ د غ غ ر ٤خ ىغالغ هلل خ فس ر ـغ ظغ هللخ غ

خ ﴾......ؤغلغ18 24

املدثز صورةغ ﴿ -47 دزغ يغ ؼإ ر ٣غ 76 4 ﴾...................................ىغغغ٢مإ

االنفطار صورةد﴿ -48 غ غ ٣غ خ غ د ؤغير س غ إ يغ٤ر ي مإ هلل * خ د ؼس غ غ خ غ د ؤغير س غ إ يغ٤ر ي مإ 103، 93 19- 17 ﴾خ

فشط اآليبد اىقشآيخ -1

143

144 اآلصبس اىجيخ األحبديش فشط- 2

واآلثار الهبوية األحاديث فزظ - 2

ؤ .................................................................................................. -1ؤ د زن ؤ ز 61 ........................................................................، ز٣ هللخ ز

خ .................................................................................................. -2 67، 61 ................................................................، ز٣ هللخ زؤ زد زئ٦خ

خ .................................................................................................. -3 73 .........................................................................، زيد١ زئ٦خ

خ .................................................................................................. -4٤٧د م ن ي ـن ٧ل ،................................................................. 124

ب .................................................................................................. -5 88 ..............................................، خع٧زص بال صبلش بل خصبلش ؤيط خ

ب .................................................................................................. -6ن خص٧خذ، يعم صبلظ٣ ي ؤل ش خ 134 ...، فظي يف ؼ ي، ؼ ل٣، يع

ب .................................................................................................. -7خ ع ين ؛ ص فن ن ة٣٠ خ نطم ٩ ٦ ب ك ؤ يؽن ن ن ، خش 78 ........................ خأل٦

ب .................................................................................................. -8خ ؤ خزن ش آي فن خ ف ع خلن ؽد ين ي، خش يسن ٧ ٣، يد: ي 122 ................ ٦ين

ب .................................................................................................. -9 116 ،115 ،110، 98، 97 .. س خسص خعس ؼ خ٧ظ٧ء إسه خصبلش ب٩ ط خ

ب ............................................................................................... -10خ ط ن بلش ب٩ ، خص ن سن ن ؤن ؼ ن د خ ظي م ، آ ن خ كن ؼ ن 111 ........... خ

ب ............................................................................................... -11

فشط األحبديش اىجيخ اآلصبس -3

145

خ ، ن ع ن خ س ، ٦ب ن إنظ ء٦خ ظ٧ظ دزن ن ١ 73 ............................................، زإيدخ ............................................................................................... -12

كن ـ ن ن إلن 71 ................................................................، ٦ظ٧ءخ ............................................................................................... -13

ن ـك ن ة٠ ص 115، 110، 97..............................................، ظصخ ............................................................................................... -14

135 .......................................، ظمع لع٩ ٦خك خمدا، ظؽح لع٩ كخ ............................................................................................... -15

ط ع ي٧٥ي ن ن ٩ خ ٨ ل ؤ٦ن بلن عين ؼ١ن مي سن ٦ ، صا نط ٨ ٦ظ 96 .............. خ١صد

خ ............................................................................................... -16ط ع ي٧٥ي ن ن ٩ خ ٨ ل بلن مي سن ٦ ، صا ن

شم ٧خل نف١ص، ي خ م٧ سن ي ٦ 96 ...... خ١دخ ............................................................................................... -17

ط ع ٩ خي٧٥ي ن ٨ ل بلن مي سن ٦ ، صق نط ع ن ٨ ٦خ ٩ خ١صد 106 ،95 .... خؼ١عي ل

ؤ ............................................................................................... -18 د خ١سيت زين س ي١ص وين ن ق ؼبلغ ٦خ ٩١ يد ٣ يسن ين يص ل

84 ......................... زصؤ ............................................................................................... -19

٧ ٥ ن خ ١ي زدل زين د وؽديدي ٦زين ض ن زدل زين شن ن ذ خ ىن ن 101 ........... ٦خؤ ............................................................................................... -20

121، 115، 110 ....................................، ؤلف سمص ل٩ ؤف ؤ ضؤ ............................................................................................... -21

٠د نن ؤ ف ن ٩ ٠ مص ل سن ، ق ف ٦ال ؤلن زاد ٠ خ ٦ال ؼ٧ن ا 110 ........................، شم

ؤ ............................................................................................... -22١ي ي سن ـ ط ل١ن سين ن ، خ ظين ٩ زي ص خفت٥ن ط لي خ ن 77 ..........، خش

146 اآلصبس اىجيخ األحبديش فشط- 2

ؤ ............................................................................................... -23١ي ي سن ـ ط ل١ن ، خسين ظين ٩ ص ٩ ي خفت٥ن د خأل٦ ٥ ١ن لي د ء ين 77 ..... خ

ؤ ............................................................................................... -24١ي ي سن ـ ط، ل١ن سين ن ٩ خ زي ص خفت٥ن ط لي خ ، ن د٠طن خش ن ز خ

78 ....، خشنؤ ............................................................................................... -25

19 ................................، شعس٥دض ؤ٧ ٦زي٥١د زين، ٦خمخ زين خمبل ب ............................................................................................... -26

، ٧٤ هللخ بل ن خ ٧خض، ،هلل خعميدض : ٧٧خ ٦ سدض، ٦خص ٦خؽين بل خ ين 117 ..... لب ............................................................................................... -27

12 [٦لؽد ل،] .............................. زدآ يق ال د زدؽد يق هللخ ؤ ............................................................................................... -28

٢ خ١سي ن ؤ ؤ ٧ظ٧ء يمي ن بلش خ 71 ................................................، ٦خصؤ ............................................................................................... -29

٦ي يصي، ـبلا ؤ٨ خ١سي ٣ ـ٥ مصم ، ٤ ن ٥د خ 67 .... خدء يصسنب ............................................................................................... -30

زين ـ خ ، ٦زين ن خشن ن ن ٦خ ن بلش ظ 123 ...................................، خص

ؤ ............................................................................................... -31 49، [فد٤] ...................................................... خ٧ض ل١ ٤خ خبلجص ظ١

ؤ ............................................................................................... -32بلا ـ يو ف ن ن خ ٧ م هللخ ٦ د ٠دليص ي ـ ف ن ن ٩ خ 97 ........... ص

ؤ ............................................................................................... -33بلا ـ إ ٧ إ : هللخ ن ؤؤظ٧ظ ؟ م٧ ى١ ن 72 ................................. خ

ؤ ............................................................................................... -34

فشط األحبديش اىجيخ اآلصبس -3

147

٧ إ دء، هللخ ع٧ظ ،.......................................................... 70 ؤ ............................................................................................... -35

٧ هللخ د ني م ٧٤٦ يص ص لد د ١ر ز١نط ؤ ين ز١نط ٧ ...... 107 هللخ ؤ ............................................................................................... -36

٧ هللخ س ط دج٣، زمن ٠ ؾ ؼ ٩ و بلش، ب ن خص إن ٦ 68 ................. يع٧ظؤ ............................................................................................... -37

ل زن د نىؽدذ، خ ٥ دض ز٥االء يفن ن خ ٧ :ي مد٠ سن خ٥ ن 90 .... ٦زمب ............................................................................................... -38

د ٠ د لن يص، خألند زد١ن تق ٦ب٠ ن د ال ن ٨٧٠، ظ٣ د٠طن ٩ ٤فن ٣ هللخ ب ٧ ٦ 65، 79 ،84

ب ............................................................................................... -39 72 ....................................................................، ١ زعمص ٧٤ ٠د

ب ............................................................................................... -40 72 ......................................................... ـ ؤ٦ ١، زعمص ٧٤ ٠د

ؤ ............................................................................................... -41٣٠ 80 ................... وم٥د ـسخجي ؤؼم٣ د وسػ، ٦ز٥د ٠مي٣، ي ص٩

ؤ ............................................................................................... -42٣٠ 67 ..... ،٦خ٧ظ٧ء خصبلش يمي ؤ ؤ٢ خدء، يصس٣ مص ٣ ي ـبلا ؤ٨ د

ؤ ............................................................................................... -43ؤ٨ د ٣٠ بلا ـ ٣ ي مصا ن ٤ ن ن 61 .......................................... خ

ب ............................................................................................... -44غ ٧ن ٣٠ بلش ي ل ءم خص ن شين ظ سإن ن ز٣، ؤ٠ن د ٦ م ؤ٠د ب٠ ٩ زش د ؤ٠ن ٧ن 134 .... ظ١ن

ؤ ............................................................................................... -45 يت٥د ن خ١د ض هللخ ين ، ل نمؿ ٧خ خ 75 ......................................، مفت

148 اآلصبس اىجيخ األحبديش فشط- 2

ذ ............................................................................................... -46 132، 123 ................................، خصبلش ظ ٦خش خ ٦زي خـ ي

ذ ............................................................................................... -47د ١ ين ٧ ني هللخ مدز٣، يص ن زإصن ك ب ٣ و ين د ٠من ن ٧ظم٥ ٢ ل د 80 ............، ي

ض ............................................................................................... -48٥د ي ، لن سي ن ٥د خع ي ٦ظمن ي ن 128، 98، 89 .......................................، خع

ض ............................................................................................... -49 66 ..............................................................، صبلش ٧ط ٦ظحي

غ ............................................................................................... -50 116 ... ظؽح لع٩ خف ؼ دجدا، ظمع لع٩ خك ؼ خمدا، ظؽح لع٩ خك

غ ............................................................................................... -51 116 ......................................................، هللخ شدء ٦زد خآ، زإ خ

غ ............................................................................................... -52 116، 111، 97.........................................، خآ م ظي د خؤ

ن ............................................................................................... -53زطن ، س خ ب٠د وين ١د ب ن دلص ٠ ق ز دء ٧ن صسدق ي ١ن ن 85 ...........................، خ

ي ............................................................................................... -54 136 ....... ٥١د وؾ لع٩ ف٧ي٢ ٧ظك زص٢ و ٦د خمسص هللخ ٧ و

ي ............................................................................................... -55 82 ..........................................................، ييس ال د ب٩ ييس د ق

56- ............................................................................................... ك ن ن خ ؼبلؼصق ل ل ؿ لع٩ خ١دج عين ن ي ٩ ٦ل ع سن ن ؤ لع٩ خ يسن س٩ن ٦ل لع٩ خص س ن 59 ... ي

57- ...............................................................................................

فشط األحبديش اىجيخ اآلصبس -3

149

ك ن ن خ ؼبلؼصق ل ل ؿ، لع٩ خ١دج عين ن ي سين ٦ل ، لع٩ خص ع 59 ............. يمن58- ...............................................................................................

ك ن خ : ؼبلؼصق ل ؿ، لع٩ خ١دج عين ن ي ٧١ فن لع٩ ٦خ ي 63 ...................... ي59- ...............................................................................................

مد٠ زن ٥ ، خ ن ٦زم ، ٦ظسد ن ٩ خ ، ٦ظمد ٣ ٦ال ـ ب 101، 100، 90. وينص ............................................................................................... -60

98 ........................... ـ١ر م٩ ظعؽك ة دلخا، ظعؽك ة دجدا ص ............................................................................................... -61

٣ ؼ١دئ٢ : هللخ الش ين ل ص، ل١ن بلج ص ٦صبلش خ بلج لدء خ ت 114 [خمديص ؤز٧] ............. خص ............................................................................................... -62

135، 131، 129، 128، 122، 118، 116، 115، 99، 98 . ؤصي ؤيع٠٧ي د ٧خص ............................................................................................... -63

ز١د ٩ ٧ ٨ هللخ ٩ خمشين صبلظي بلن ، ز١د ص معين ن ؼ ........... 133 ص ............................................................................................... -64

٩ ٧ د هللخ ي يد: ٣ ٧ غ هللخ بلش ي ؤل ؟ خص ءم 134 ..... شينخ ............................................................................................... -65

132 ...............................، ظ٥د خصبلش ٦زي٥١ زي١١د خي م٥ي ............................................................................................... -66

ط ن ، صبلظ٣ ي ل د ٢ ٩ زص ظك ب ٧ن ف٧ي٢ 136[خمي لس ز ل] .... 67- ...............................................................................................

70 ..............................................................................، ع٧ظإ خء68- ...............................................................................................

٧٦خ ٥ ن خ ٩ ص ، ل ق م ،٣ ـ ٦خ ن يع٣، ٦ؤ ن د ٦ ط ين ٩ ص ل آ خ٤ي 123 ..... بزن

150 اآلصبس اىجيخ األحبديش فشط- 2

69- ............................................................................................... : ٧٦خ ٥ ن خ ٩ ص ، ل ق م ٩ ٦ل ، آ ق م د ط ين ٩ ص ل خ٤ي 114 ....... بزن

70- ............................................................................................... ي ٠نط ين مص ؤزي ن ؼ ، ي٧ن س ي وين ت ٦ ظ ٧ ، هللخ د ن : ١د٤ إظين ..... 85

خ ............................................................................................... -71 ين ن ٣، يخ ن ٠ د ٦ل ض، زمن ٧ن خ ـ ن ٦خمد سك ٣ ؤظن ن 103، 93 . ٧٤خ٤د ٠

ال ............................................................................................... -72د ب٠ ، م ن ل ين ٦ ، خ زمينطق ة طن س ن ؤ عع لي لين بلش، 66 ................ خص

ال ............................................................................................... -73 خ ظ ١٥ ٩ ـ ن ي٥د، ي ٧ ن : ٦ظ ن ٤ ، ق ي ذت يعك لع٩ ش م ن ي٥د خ ......... 124

ال ............................................................................................... -74٧خ م ن دظمص بال ظ عدذ؛ ز ن ة٣٠ خ ن صبلش ال ن ؤن ن 100 .......................... ز٥د ي

ال ............................................................................................... -75 64 ........................................... يع٧ظإ لع٩ ؤلغ بخ ؤل صبلش ظس

ال ............................................................................................... -76 64 ................................................................. ؼ٧٥ زىي صبلش ظس

ال ............................................................................................... -77٧٧خ : ظ بل ٩ خ ن هللخ ل لسدي٢، ة ، ٧٤ هللخ بل ن خ 112، 111 ....... ٧٧خ ٦

ال ............................................................................................... -78 116، 99، 91 .....................................، خعدذ زدظمص يؤ صبلش

ال ............................................................................................... -79 135 ......................................................، خسمي يس د ؤل يس

ال ............................................................................................... -80

فشط األحبديش اىجيخ اآلصبس -3

151

124 ..................، خف١ص ع ي٥١ ودا ٥د هللخ ي١شث ع خف١ص ي يس٩ ال ............................................................................................... -81

ني ن يص ذ ي ؤل خؽ٧ن ٧خل ن خ ٩ ين ٣ ل ءم ٣١ لدظ 86 .......................، شين82- ...............................................................................................

ظعسم ١ ي ن خ ن سن خ ا ، شسن ق د زشسن خلا ٦ ، خقق ٧خ ٧ن لع٩ ز يو من 95 ...... ـ83- ...............................................................................................

ظعسم ١ ن سن ٦ ن ش ل ش خ ٧خ ٧ن لع٩ زد يو من ٢٧ ظرنق ـ ع ن و 95 ،105 84- ...............................................................................................

سم ظعن ١ ن د ن سن خ ا خ شسن ا د شسن خلا خقق ٦ ٧خ ٧ن لع٩ ز يو من 95 ........... ـ85- ...............................................................................................

100 .......................................................، بد و ظئ٦ ل86- ...............................................................................................

ن ن ؤ٠ن ن ٦ ص ن 134 ...................................................................، ظخ ............................................................................................... -87

٥ 101 ............... ٦خىذ خش زي زدلض د وؽديدي، ٦زي زي١ي زدل 88- ...............................................................................................

126 ............، ٦ـ٥د ظف ؤ خؤش ألض ألل، يف ؤ ؤلخا آخا ١ط ٦89- ...............................................................................................

ظي ٩ يإن عي ل د ؤ ٩ ؤظ٩ ز١ي ل خجي ن ٦ ب ن ل خ١من 96 ........................ زد١من90- ...............................................................................................

ي خ ز زد١د ١ني، ؤلن ن ٧٤ ىدزص، ؤؼن ن ٣ خ م ل 108، [م ز ٥] ......... بل91- ...............................................................................................

125، [د ز ؤ٠] هللخ ز٧ صبلش ،ؤشس٣ هللخ ٧ زم ؤل ٦خء صيط خ

152 اآلصبس اىجيخ األحبديش فشط- 2

خ ............................................................................................... -92 81 ............................................................................، ل٧ش ؤش

93- ............................................................................................... ١دء لشن ن ؤزن ٥د، ٤٦ ين ن ل ز٤٧ ، ٦خظن ١ي ك سن ١دء ن ؤزن بلش ٤٦ ن زدص الي ٦خ ؤ٦ن .... 59

94- ............................................................................................... ٦خ ن ١دء بلش ؤزن ك زدص سن ، ١ي ن ز٤٧ ٥د ٦خظن ين ل ، مشن ١ي .................. ،59

95- ............................................................................................... ٦خ ن ١دء بلش ؤزن ، زدص كق سن ن ز٤٧ ٥د ٦خظن ين ق ل ٧خ مشن ن ن ٦ ٥١ ك ي زين ـ عد 59 ..... خ

96- ............................................................................................... ٦خ ن يد٠ بلش، صسن خ زدص ى٧خ ب د، ز ما سن ن ز٤٧ ٥د، ٦خظن ين خ ل ى٧خ ب خ ز ا 59 ........... لشن

97- ............................................................................................... عدق بلش ن ، خص ٥د خؽت٧٥ ي ، ٦ظمن سي ن ٥د خع ي ٦ظمن ي ن 90 .........................، خع

98- ...............................................................................................

82 ..........................................، ٦لظ٣ ي٣١ خعسؤ خشس٥دض خظ٩ 99- ...............................................................................................

ع٩ ن ن ٢ ؤ ٩ زي ٢، ب ، ي٣٠٦ ين م عنن ر ـ ٣ ٦ ين ن٧ظ٧ء ل 69 .................، خ

100- ..............................................................................................

69 .....................................................، يع٧ظإ ـ٣ ب٩ زي٢ ؤع٩ 101- ..............................................................................................

ع٩ ن ن ٢ ؤ ٩ زي ٣ ب ـ ن ، ي٥٠٦د ين ن لفدذم ر ـ ٣ ٦ ين بلش ٦ظ٧ء ل 69 ......، خص102- ..............................................................................................

132 ...............................................، ل٣ لسػ خمص صبلش ظ 103- ..............................................................................................

فشط األحبديش اىجيخ اآلصبس -3

153

٩ ن ن صبلشا ص ؤن ن ي٥د ي ن زإ آ ن ن ٥ي خ خؾم ٥ي ، و خؾم و ق وين د 99 ..........، ظ104- ..............................................................................................

74 ....................................................، ي ٧٥ ؤ٠د لي٣ ي لبلا ل 105- ..............................................................................................

133 ..............................................، ٦د٣ ؤ٣٤ ٦ظ إ٠د خمص دظع٣ 106- ..............................................................................................

133 .......................................، ٦د٣ ؤ٣٤ ٦ظ إ٠د خمص صبلش دظع٣ 107- ..............................................................................................

ن 69 .................................................................، يع٧ظإ ٢ 108- ..............................................................................................

ن ٣ ـ ن إن يع٧ظ ن ،................................................................ 68 109- ..............................................................................................

109 ...................................................، م٣ يصي ٤خ ل٩ يعص 110- ..............................................................................................

، ن إن ل ع٧ظ ن م٧ 72 ..........................................................، خإلز111- .............................................................................................. ٦

18 .................................................................، خ ـ٧خك ؤلؽيط112- .............................................................................................. ٦

19 ...................................، ل٥١د ظإ٧خ بل ٠يد وي ز لصا ؤشيدء ل ط113- .............................................................................................. ٦

ين ، ل بل كن خ ـ ن ، خ ن ص ة٠ ن ن 97 .........................................، ظص114- .............................................................................................. ٦

75 ...............................................................، دـع١س٢٧ ل٣١ ٥٠يع د

154 اآلصبس اىجيخ األحبديش فشط- 2

115- .............................................................................................. ٦ن مصم بال ٧٤ ٤ ١ن؟ زعن ،.............................................................. 73

116- .............................................................................................. ٦ن ىصم بال ٧٤ ٤ عن ، ١ن مصم ؤ٦ن زعن ١ن ،.............................................. 72

ي .............................................................................................. -117 خ م بلش خص زين ين ٤ عين ن 77 ...................................................، خ٧

فشط اىضػبد -4

155

املوضوعات فزظ- 3

5 ............................................................................. احملكل مكدمة 8 ....... : دػر إى اىزحيذ:جزح يغيشح ػ حيبح اإلب حذ ث ػجذ اىبة

8 ......................................... :خقيص ٣شإظ٠ ٣لالظ٠، ٤٣، س٠،: ؤ٣ال غ خفيش ىي خي لدص: ؼديد ي 8 .......................................... :يف٤ظ٠ سسغ 10 ................ خش ٣بزغد خؾال، ٣ظسي خألص بصالق ىي خميص وغ٤خظ٠: ؼدؽد

10 ......................................................... :٣ظغسي٠ زدع٤لي فديع٠ - 1 10 .......................................................... :فشيظ٠ ىي زف٤ظ٠ زؤ - 2 11 ............................................. .:زدغد خف٤ش ٤ش يف ف زمؽ٠ - 3س – 4 ر 11 ........................... .:فيظ٢ ٣ظصميك خد ٤ذ ىي خع٤لي مغ 14 .......................... :٣خص خعدذ ب٦ زدد خـ٤ؿ ىي خميص وغ٤خظ٠ - 5

14 ............................................................ :خآلظيص خد 14 ............... خمسديش ظ٧لي ز٥د خعي خألزك خ٧خل ـم: خأل٦ خ

14 . خإلبل ي يو٥ ٦ خز٧زيص زع٧لي ي٦ دظ٥ خي خد :خأل٩٦ خدلش 15 ............. ٦خشدلص خزص ؽر بال يل٠٧د٤ د: ي٧٧ ؤ٥٠ :خؽد٠يص خدلش 15 .. زي٥١ ي ٦ لسديخظ٥ ي ع٧ دظ٥ خي خد: خؽدؽص خدلش 15 .......... خأل٦ي خشي شدا ؤوؿ خشيه د ش٧ :خخزمص خدلش

16 ............... ٦خ١فدق، خبلق ز٣ د ب٩ ٦ؤش٤ ١د زي: خؽد٠ي خ 16 ............................................................. خم،: خأل٩٦ خإص 16 ..................................................... .زدم خم: خؽد٠يص خإص 16 ....................................................... .بي٣ خل٧ش: خؽدؽص خإص 16 ................. ل٩ خأليص ٦د ي٣، خأل٨ ل٩ خصس: خخزمص خإص

156 اىضػبد فشط- 3

16 .... ٦ص ل٩ ظفر دج ؼبلغ ب٩ خ١د، ؤش: خؽدػ خ 16 ... ٧الا بي٥ ؤ ز ٤بلا يع٥ ٦ ٥٦، خمسدي و هللخ ؤ: خأل٩٦ خإص 16 .................. لسديظ٣، ي ؤل م٣ يش ؤ يظ٩ ال هللخ ؤ: خؽد٠يص خإص .... 17 ٣٧٦ هللخ لدين ٧خالش ٣ يف٧ ال هللخ ٦٦ل خ٧ ؤؼدق ؤ: خؽدؽص خإص

.......... 17 ٠٦سي٣ ٦يي٣١، ز٣، خمس مص: خؽبلؼص خألص٧ زين: خخزك خ 17 ........ خ٥يص خأللد ـيك لي٥د ظ٦ ٧خل ؤزك ٦ظك: خىد خ 18 ................................ ل زبل هللخ ل٩ خ٧ ظمي :خأل٩٦ خدلش 18 ............................. ل٧ ٧٥ خشق ل٣١ ط شيء : خؽد٠يص خدلش 19 .... خيه ؤ٤ ؼي زدعشدز٣ ٦خالعال خ٧خظك، خي ظ :خؽدؽص خدلش 19 ...................... شعس٥دض ٦زي٥١د زين ٦خمخ زين خمبل: خخزمص خدلش

20 ............................. مي١د ؤؽ بي٢د ٣يفد خشيه ؤليد خعي خألص٤- 6 20 .......... خأل٦ خص لي٣ د د ب٩ ٦ؤ٣٤ زدإلبل خـ٧ق: خأل٦ خألص 20 ............................ خش شدز٣ د خع٧لي ظىيض: خؽد٠ي خألص 20 .................................... شلدا خ٧١ق خع٧ ب٠د: خؽدػ خألص 20 ................... ٦خ١خض ٦خشم٧ش ٦خىخدض خسق ؼق: خخزك خألص

23 ................................................................ :٣دج٠ ايدظ٠ :خزقد 25 ..................................................................... :: ٣ىدظ٠: ودد

27 ........... :: جزح يغيشح ػ حيبح عبحخ اىشيخ ػجذ اىؼضيض ث ػجذ للا ث ثبص 27 ........................................................ :ي٠ ف دلع٠ د د: ؤ٣ال 36 ............................................... :خيد يص ىي خقيص ي٠٣: ؼديد 45 .................................... :هلل ٣٣ىدظ٠ ٣ض٠، ليدظ٠، خألويش خأليد: ؼدؽد

55 ................................................................... خىغ٤عدض ص٤ش 57 .................................................................... باس البو املنتاس الغزح

فشط اىضػبد -4

157

58 ........................................................................ :: به اىؤىفبلش ٦غ خص مصم ش ن 58 ............................................................... :ظ

غ ن خش 58 ............................................................. خإلبل: خأل٦غ ن 58 ................................................................ خم :خؽد٠ي خشػ خشغ : خؽد يي ن 59 .............................................................. خعغ ن خزك خش 60 .........................................................: خمغ ك: خ٦غ شم خ٧ظ٧ء ش 60 ..............................................................:لش٦ض عصم خ٧ظ٧ء : ............................................................... 60 ط د٠يصم خ٧ظ٧ء ٧٠خ 61 ............................................................. :ؼ

62 .................................................................. :: به اىشبسح - 1 62 .............................................................. [ظمص خصبلش ش٦غ]

64 ..............................................................لشش، خ٧ظ٧ء ش٦غ 67 ............................................................: ؼد٠يص خ٧ظ٧ء ٧٠خط

70 ........................................................... :[اخال فش ؼديص] خألحص 76 ...................................................................... :: به اىؤىف

76 ................................................................... [خصالش ش٣ط زيص]غ ن خش 76 ..................................................... خ١فدص بخص: خىدغ ن خش دي 77 ....................................................... خم٧ش ع: خغ ن دزك خش 77 ....................................................... خ٧ط يو٧: خغ ن خش 78 ...................................................... خسص خعسدذ :خؽدغ ن ك خش 79 ................................................................. خ١يص :خعد

79 .................................................................. :: به اىشبسح- 2 79 ................................................................... [خصالش ش٣ط زيص]

158 اىضػبد فشط- 3

79 ..................................................... خ١فدص بخص :خىد خشغ 81 ....................................................... خم٧ش ع :خدي خشغغ ن دزك خش 82 ....................................................... خ٧ط يو٧ :خغ ن خش 82 ....................................................... خسص خعسد :خؽدغ ن ك خش 83 ................................................................. خ١يص :خعد 84 ........................................................... :[اخال فش ؤزقص] خألحص

89 ...................................................................... :: به اىؤىفس ] د غ ر الغشإ ؤغ 89 ............................................................. [فش ؤزقص خصهلل

ن ت خ 89 ...................................................... خش ك خيد :خأل٦ 89 ....................................................... خإللخ ظسيش: خؽد٠ي خ 90 ...................................................................: خالععدق ظي 91 ....................................................... خدظمص خءش: خؽدػ خ 91 ...................................................................... خدظمص ظي

96 .................................................................. :: به اىشبسح- 3 96 ........................................................................ [فش ؤزقص خصالش ؤد]

98 ................................................................ خش ك خيد: ؤ٥٦د 98 ........................................................ خإللخ ظسيش:خؽد٠ي خ 99 ....................................................... خدظمص؛ خءش: خؽدػ خ 101 ................................................................. خالععدق ظي 102 ..................................................................... خدظمص ظي 106 ............................................................... :[ؤحص فشش] خألحص

109 .................................................................... :: به اىؤىف

فشط اىضػبد -4

159

109 ................................................................ خصبلش ؤد زيص 111 .................................................................... خعميدض ظي

115 ................................................................ :: به اىشبسح- 4 115 ................................................................. [خصالش ؤد زيص]

120 ......................................................... :[اخال فش ظقص] خألحص 126 .................................................................... :: به اىؤىف

سدض ـ د٠يصم خصبلش ٦خ 126 .............................................................. :ؼ 127 ................................................................ :: به اىشبسح- 5

سدض ـ د٠يصم خصبلش ٦خ 128 ........................................................... :ؼ 129 .............................................. خإللخ ظسيش بال خعسيخض ـيك 131 ........................................................ :[اخال فش وص] خألحص

137 ....................................................................... العامة الفـارظ 138 ................................................ فــــــشط اآليبد اىقـــــــــشآيخ- 1 142 ............................................... فشط األحبديش اىجيخ اآلصبس - 2 148 ................................................. املوضــــــــــــــــــوعات فـــــــــــــــــــزظ-3