Ψηφιακή τηλεόραση, DVB-T – 4G – LTE η μετάβαση και τα προβλήματα της, η ελληνική πραγματικότητα

«ΨΗΦΙΑΚΗΤΗΛΕΟΡΑΣΗ»DVB-T4G - LTEΗ μετάβαση και τα προβλήματα τηςΗ Ελληνική πραγματικότητα…!

ΛΕΥΘΕΡΟΥΔΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΕ 1704 25/4/2014

Εισαγωγήn Η τηλεόραση δεν είχε αλλάξει καθόλου τα πρότυπα τηςαναλογικής μετάδοσης για πάνω από 60 χρόνια. Μικρέςαλλαγές αφορούσαν την προσθήκη μιας φέρουσαςχρώματος για να γίνει έγχρωμη και άλλης μιας φέρουσαςήχου για να γίνει στερεοφωνική. Πάρα πολύ μικρές αλλαγέςαν αναλογιστούμε τις γενικότερες τεχνολογικές εξελίξεις τωντελευταίων δεκαετιών.

n Από την άλλη πλευρά αποδείχτηκε ότι τα πρότυπατυποποίησης της αναλογικής τηλεόρασης (CCIR για τηνΕυρώπη), ήταν πολύ ισχυρά και καλομελετημένα πρότυπα,μια που δούλεψαν απροβλημάτιστα για τόσες δεκαετίες καιστην πραγματικότητα δεν θα υπήρχε λόγος να τα αλλάξουμεαν δεν ήταν ανάγκη να συμπτύξουμε το χώρο συχνοτήτωνπου καλύπτει η τηλεόραση.


Εισαγωγήn Το κύριο πλεονέκτημα που προσφέρει το πρότυπο τηςψηφιακής τηλεόρασης, είναι η εξοικονόμηση εύρουςσυχνοτήτων, μια που 4 προγράμματα χωρούν μέσα σεένα τηλεοπτικό κανάλι, αλλά και γειτονικά κέντραεκπομπής μπορούν να λειτουργούν στις ίδιεςσυχνότητες (SFN).

n Το παράδειγμα της Αθήνας είναι χαρακτηριστικό: Απότον Υμηττό και την Αίγινα εκπέμπουν 34 προγράμματασε SFN, καταλαμβάνοντας 8 μόνο συχνότητες.

n Στην αναλογική εποχή θα έπρεπε να έχουμε 34συχνότητες (συν τις 34 συχνότητες της Πάρνηθας) καιεπειδή δεν τις είχαμε, πολλά κανάλια εξέπεμπαν το έναπάνω στο άλλο με τα γνωστά προβλήματαπαρεμβολών.


Εισαγωγήn Ένα ακόμα πλεονέκτημα της ψηφιακής τηλεόρασηςείναι ότι δεν υποφέρει από παρεμβολές και είδωλα,ενώ η λήψη των σημάτων είναι πολύ καλή ακόμακαι αν οι πομποί εκπέμπουν με ισχύ 100 φορέςμικρότερη από τους αναλογικούς, μια που ηευαισθησία των ψηφιακών δεκτών είναι σχεδόν 20db καλύτερη.

n Μικρά πλεονεκτήματα είναι ο οδηγός προγράμματος(EPG), η δυνατότητα ήχου Dolby Digital, ηδυνατότητα εκπομπής περιεχομένου υψηλήςευκρίνειας κλπ.


Εισαγωγήn Δεν είναι πλεονέκτημα τηςψηφιακής τηλεόρασης ηκαλύτερη ποιότητα εικόναςόπως προσπαθεί να μας πείσειη γνωστή “οικογένεια…”, μιαπου είναι σαφές ότι η καλήλήψη μιας αναλογικήςεκπομπής σε μια καλήςποιότητας τηλεόραση, είναισίγουρα πολύ καλύτερη από τιςσυνηθισμένες ψηφιακέςεκπομπές σε απλή ανάλυση.


Εισαγωγήn Ο λόγος είναι απλός: η αναλογική τηλεόραση εκπέμπειόλες τις πληροφορίες των σημάτων εικόνας και ήχου, ενώ ηψηφιακή τηλεόραση χρησιμοποιεί απωλεστικούςαλγόριθμους για την συμπίεση του σήματος, οι οποίοι πετάνεένα τεράστιο κομμάτι πληροφοριών για να μπορέσουν ναχωρέσουν τα υπόλοιπα μέσα στο διαθέσιμο χώρο.

n Δηλαδή η ψηφιακή τηλεόραση εκπέμπει ένα πολύ μικρόμέρος των πληροφοριών που περιέχει το αρχικό σήμαεικόνας και ήχου – το υπόλοιπο το πετάει! Αυτά που πετάειείναι αυτά που δεν γίνονται εύκολα αντιληπτά από τοανθρώπινο μάτι και αυτί, όμως αν η συμπίεση μεγαλώσειακόμα παραπάνω, η ποιότητα της εικόνας έχει εμφανήεπιδείνωση, αντίστοιχη με αυτή ων δορυφορικών καναλιώνμε χαμηλό bit rate.


Εισαγωγήn Επιπρόσθετα οι εξωτερικοίπρόσθετοι αποκωδικοποιητέςπου πωλούνται σε χαμηλέςτιμές, έχουν μέτριας ποιότηταςεπεξεργαστή και κυκλώματαεικόνας, με αποτέλεσμα παράτις ευκολίες που παρέχουν(PVR κλπ), η ποιότητα τηςεικόνας που δίνουν είναιυποδεέστερη από την εικόναπου δίνει το ενσωματωμένοtuner και τα υψηλής ποιότηταςκυκλώματα μιας καλήςψηφιακής τηλεόρασης.


Το ιστορικό χρήσης των ραδιοσυχνοτήτων καιοι νέες ανάγκες

n Πριν από 100 χρόνια, η χρήση τωνραδιοσυχνοτήτων ήταν πολύ περιορισμένη. Ηεφαρμογές της είχαν να κάνουν κυρίως με τημεταφορά ήχου και οι απαιτήσεις εύρουςσυχνοτήτων ήταν πολύ μικρές.

n Με δεδομένο ότι οι χαμηλές συχνότητεςπροσφέρουν γενικά ευκολότερη διάδοση και δεναπαιτούν οπτική επαφή πομπού-δέκτη, το φάσμασυχνοτήτων που χρησιμοποιήθηκε ευρέως στηναρχή της εξέλιξης των ραδιοεπικοινωνιών, ήταν τοχαμηλότερο μέρος αυτού – τα γνωστά μακρά,μεσαία & βραχέα, δηλαδή οι συχνότητες 0,1 έως 30MHz.


Το ιστορικό χρήσης των ραδιοσυχνοτήτων και οινέες ανάγκες



n Στα μέσα του περασμένου αιώνα, άρχισε να εξαπλώνεταιένα νέο μέσο που είχε πρωτοεμφανιστεί λίγο νωρίτερα. Ήτανη μετάδοση εικόνας, η γνωστή τηλεόραση και η ειδοποιόςδιαφορά με τα προηγούμενα μέσα ήταν ότι η μετάδοση τηςκάθε διαύλου της απαιτούσε πολύ μεγαλύτερο εύρος.

n Στο νέο μέσο αποδόθηκε ένα πολύ μεγάλο μέροςσυχνοτήτων, το οποίο ουσιαστικά ξεκινούσε από τους 47MHz και τελείωνε στους 862 MHz. Το εύρος αυτό χωρίστηκεσε μπάντες συχνοτήτων (VHF-I, VHF-III, UHF κλπ), μεκάποια τμήματα ανάμεσα στις μπάντες να αποδίδονται γιαάλλες χρήσεις, όπως τα FM, τις κρατικές υπηρεσίες, τοστρατό, την αεροναυσιπλοΐα κλπ.


Το ιστορικό χρήσης των ραδιοσυχνοτήτων και οινέες ανάγκες



n Όλες αυτές οι χρήσεις δεναπαιτούσαν μεγάλο εύροςσυχνοτήτων, έτσι δεν υπήρχεπρόβλημα να σπαταληθεί τομεγαλύτερο μέρος τωνσυχνοτήτων κάτω από τον 1GHz για την τηλεόραση, ηοποία τις τελευταίες δεκαετίεςαναπτύχθηκε με μεγάληταχύτητα και σχεδόν σε όλες τιςπεριοχές του πλανήτη κάλυψεπλήρως το χώρο που της είχεαποδοθεί.


Η κινητή τηλεφωνία και οι ανάγκες της

n Πριν από 20 χρόνια άρχισε να αναπτύσσεταιραγδαία σε όλες τις προηγμένες χώρες ένα νέομέσο, που επέτρεπε στους πολίτες να συνομιλούνμεταξύ τους όπου και αν βρίσκονται.

n Ήταν η κινητή τηλεφωνία. Η φύση της μετάδοσης(φωνή – δηλαδή μικρές απαιτήσεις φάσματος) αλλάκαι η πολύ έξυπνη διαχείριση του, της επέτρεψαν νααναπτυχθεί τα πρώτα χρόνια με πολύ καλήαποτελεσματικότητα σε δύο στενές ζώνες τουφάσματος, στις περιοχές των 900 και των 1800MHz.



n Ήρθε όμως η εποχή τηςασύρματης μετάδοσηςδεδομένων με τις όλο καιαυξανόμενες ανάγκεςταχύτητας, που άλλαξε τιςαπαιτήσεις εύρους φάσματος.

n Σε συνάρτηση με την εκθετικήαύξηση των χρηστών σε όλοτον κόσμο, η κινητή τηλεφωνίαάρχισε να ασφυκτιά στιςπεριορισμένες συχνότητες πουείχε στη διάθεση της και ναχρειάζεται περισσότερες.



n Υπήρχαν διαθέσιμα τμήματα του φάσματος στις περιοχέςτων GHz που με μία ανακατανομή θα μπορούσαν ναχρησιμοποιηθούν από την κινητή τηλεφωνία, είναι όμωςγνωστό ότι όσο ανεβαίνουμε σε ψηλότερες περιοχές τουφάσματος, μικραίνει με γρήγορους ρυθμούς η ικανότητα τωνραδιοκυμάτων να διαπεράσουν εμπόδια. (εύκοληςδιείσδυσης σε κτίρια)

n Η κινητή τηλεφωνία θέλει να μπορεί να παρέχει επικοινωνίαχωρίς οπτική επαφή κεραίας-κινητού, ακόμα και μέσα στασπίτια, επομένως η χρήση υψηλότερων συχνοτήτων θααπαιτούσε τη χρήση πολύ μεγαλύτερης ισχύος και στιςκυψέλες και στα κινητά, πράγμα μη αποδεκτό για πολλούςλόγους και πρώτα απ’ όλα για τη δημόσια υγεία.



n Οι συχνότητες κάτω από τους 900 MHzέμοιαζαν ιδανικές για την κινητή τηλεφωνία,όμως εκεί είχε απλωθεί η τηλεόραση και δενήταν καθόλου εύκολο να την μετακινήσουν.

n Όλα αυτά, μαζί με μερικούς ακόμαδευτερεύοντες λόγους, μας οδήγησαν στηνεπίγεια ψηφιακή τηλεόραση και τα DVB-T &DVB-T2.



n Να πάρουμε υπ’ όψημας ότι η κινητήτηλεφωνίααναπτύσσεταιραγδαία σε αριθμόχρηστών, αλλάκυρίως σε απαιτήσειςμεταφοράςδεδομένων μεμεγάλες ταχύτητες,ενώ η τηλεόραση δενέχει πλέον περιθώριονα αναπτυχθεί.



n Αν το συνδυάσουμε με το γεγονός ότι η κινητήτηλεφωνία έχοντας μεγάλα έσοδα πληρώνει στοκάθε κράτος αδρά για το μικρό φάσμα πουχρησιμοποιεί, ενώ η τηλεόραση πληρώνειελάχιστα (στη χώρα μας καθόλου) για τοτεράστιο φάσμα που έχει δεσμεύσει.

n Καταλαβαίνουμε αμέσως ότι σε παγκόσμιο επίπεδοοι κρατικοί φορείς και οι διεθνείς οργανισμοί,ενδιαφέρονται σφόδρα για την μεταφορά τηςχρήσης ενός μέρους του φάσματος από τηντηλεόραση στην κινητή τηλεφωνία.




n Από όλα τα παραπάνω να κρατήσουμε λοιπόν ότι οκύριος λόγος για την εφαρμογή της ψηφιακήςτηλεόρασης σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι η ανάγκηνα μεταφερθεί η χρήση ενός μεγάλου μέρουςτου φάσματος από την τηλεόραση στην κινητήτηλεφωνία.

n Και φυσικά για τους τζίρους της κινητής τηλεφωνίαςκαι τα έσοδα που προσδοκούν τα κράτη απόαυτή τη χρήση.

n Όλα τα άλλα είναι μικρές αλήθειες ή μικρά ψέματαγια να χρυσώσουν το χάπι.


Long Terms Evolutionn Το LTE (Long Terms Evolution) είναι η ονομασίαγια όλα αυτά που είδαμε παραπάνω.

n Είναι όπως λέει και το όνομα της, μια εξέλιξημακράς πνοής που αφορά την ανακατανομή τωνσυχνοτήτων μεταξύ των φορέων που τιςχρησιμοποιούν (τηλεόραση, κινητή τηλεφωνία,πολιτική αεροπορία, στρατός, δημόσιες/ιδιωτικέςυπηρεσίες, κλπ).

n Με στόχο την ορθολογικότερη χρήση τουφάσματος, την καλύτερη εξυπηρέτηση τωναναγκών του πολίτη και κυρίως την εξασφάλισησημαντικών εσόδων στα ταμεία των κρατών απότην επ’ αμοιβή παραχώρηση των συχνοτήτων σεόσους τις χρησιμοποιούν.


Long Terms Evolutionn Η πρώτη φάση του LTE αφορά την απόδοση τωνσυχνοτήτων 790 – 862 MHz (η οποία συνοπτικάονομάζεται μπάντα των 800 MHz), αλλά και τηςμπάντας των 2600 MHz στην κινητή τηλεφωνία, ώστενα μπορέσει να αναπτυχθεί πλήρως η τέταρτη γενιά(4G) της κινητής τηλεφωνίας.

n Θα υπάρξουν φυσικά και άλλες φάσεις (πχ οισυχνότητες 690 – 790 MHz, η οποία συνοπτικάονομάζεται μπάντα των 700 MHz) που θαακολουθήσουν, αλλά δεν έχουν ακόμα οριστικοποιηθείγια την Ευρωπαϊκή Ένωση (αναμένονται οι σχετικέςαποφάσεις), την ώρα που σε άλλες περιοχές τουκόσμου, αυτά τα τμήματα του φάσματος (690 – 790MHz) έχουν ήδη αποδοθεί στην κινητή τηλεφωνία.


Long Terms Evolution






Long Terms Evolutionn Το πρώτο μέρος της απόδοσης συχνοτήτων, δηλαδή τοτμήμα 790 – 862 MHz, έχει θεωρηθεί λανθασμένα απόπολλούς σαν η διαδικασία του LTE συνολικά και φυσικά δενείναι σωστό κάτι τέτοιο, μια που το LTE είναι μια πολύμεγαλύτερη εξέλιξη.

n ‘Εχει ήδη ξεκινήσει στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης ηχρήση αυτού του φάσματος (790 – 862 MHz) από την κινητήτηλεφωνία, αφού τα ASO (Analogue Switch Off) έχουνολοκληρωθεί στις χώρες αυτές.

n Επειδή όλες αυτές οι τεχνολογίες πρέπει να λειτουργήσουνσυγχρονισμένα σε όλο τον κόσμο, ώστε να υπάρχει παντούεκμετάλλευση του φάσματος και συμβατότητα των κινητών,υπάρχει μια ιδιαίτερα μεγάλη πίεση προς την χώρα μας,ώστε να προχωρήσουμε σύντομα στην απελευθέρωσητης χρήσης του φάσματος από την τηλεόραση και τηναπόδοση του στην κινητή τηλεφωνία.






Τι σημαίνει η εφαρμογή του LTE για την τηλεόρασηn Σύντομα θα πρέπει να ξεκινήσει και στην Ελλάδα το πρώτοβήμα για το LTE, δηλαδή η χρήση της μπάντας 790 – 862MHz, από την κινητή τηλεφωνία.

n Είναι γνωστό όμως ότι σε αυτές τις συχνότητες μέχρι καισήμερα εκπέμπουν τηλεοπτικά κανάλια, επομένως αυτό τοφάσμα συχνοτήτων λαμβάνεται κανονικά από όλες τις κεραίεςUHF και φυσικά ενισχύεται πλήρως από όλους τους ενισχυτέςκεραίας (ιστού, κεντρικής, γραμμής), κλπ.

n Με δεδομένο ότι οι κυψέλες κινητής τηλεφωνίας θα εκπέμψουνμε σημαντική ισχύ ενώ βρίσκονται μέσα στον αστικό ιστό -δηλαδή πολύ κοντά σε πολυκατοικίες, αλλά κυρίως από τογεγονός ότι και τα κινητά 4ης γενιάς θα εκπέμπουν επίσηςμέσα σε αυτό το φάσμα αλλά και κοντά στις κεραίες UHF,γίνεται σαφές ότι σχεδόν το σύνολο των ατομικών καικεντρικών εγκαταστάσεων κεραίας που χρησιμοποιούνενισχυτή, θα παρουσιάσουν σοβαρό πρόβλημα υπεροδήγησηςκαι θα τεθούν εκτός λειτουργίας.


Τι σημαίνει η εφαρμογή του LTE για την τηλεόρασηn Καταλαβαίνουμε ότι οι λύσεις που προσφέρει ηαγορά για το LTE δεν μπορούν να εφαρμοστούνάκριτα σήμερα, μια που στις περισσότερεςπεριοχές της χώρας εξακολουθούν να λειτουργούνκανάλια πάνω από το 60.

n Για παράδειγμα στην Αθήνα έχουμε τα streams τωνπεριφερειακών καναλιών στα κανάλια 63 & 65, έτσιαν τοποθετήσουμε μια κεραία για το LTE που έχειόριο λήψης το κανάλι 60, θα χάσουμε αυτά τα δύοstreams που έχουν συνολικά 8 κανάλια τα οποίαπροφανώς θέλουμε να βλέπουμε.

n Από την άλλη πλευρά υπάρχουν λίγες περιοχές στηχώρα μας, όπου όλα τα κανάλια είναι ήδη κάτωαπό το 60 – πχ η πόλη της Θεσσαλονίκης.


Τι σημαίνει η εφαρμογή του LTE για την τηλεόρασηn Αν και αυτές οι περιοχές είναι η εξαίρεση στονκανόνα, θα πρέπει να τις γνωρίζουμε και ναπροτείνουμε από σήμερα τις σωστές λύσεις.

n Για παράδειγμα στη Θεσσαλονίκη, η σωστήεγκατάσταση σήμερα είναι μία κεραία LTE καιόχι μία απλή κεραία, δεδομένου ότι για κάθε νέαεγκατάσταση απλής κεραίας, ο κάτοικος τηςΘεσσαλονίκης θα αναγκαστεί σύντομα νααλλάξει την κεραία του ή να προσθέσει φίλτροαποκοπής μπάντας για να αποφύγει τιςπαρεμβολές της κινητής τηλεφωνίας στο φάσμα790 – 862 MHz.


Τι συμβαίνει σήμερα με το LTEn Θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε το εξής: Δεν υπάρχουνσήμερα εκπομπές LTE στο φάσμα των 790 – 862MHz.

n Οι διαφημίσεις των εταιρειών κινητής τηλεφωνίας πουπροβάλουν την πιλοτική έναρξη του 4G από μερικέςκυψέλες στην Αθήνα και σε άλλες περιοχές, δεναναφέρονται στο φάσμα των 790 – 862 MHz.

n Για τον απλό λόγο ότι δεν μπορούν να τοχρησιμοποιήσουν όσο υπάρχουν τηλεοπτικά κανάλιασε αυτή την περιοχή, αλλά και επειδή δεν υπάρχειακόμα η σχετική νομοθεσία που να ορίζει την έναρξητων εκπομπών, ούτε οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίαςείναι έτοιμες από πλευράς υποδομής για αυτό.


Τι συμβαίνει σήμερα με το LTEn Οι πιλοτικές μεταδόσεις χρησιμοποιούν τις μπάντεςστους 900, 1800 & κυρίως 2600 MHz και είναιπιλοτικές ακριβώς επειδή χωρίς τη χρήση τουφάσματος στους 800 MHz, δεν μπορούν νακαλύψουν τις απαιτήσεις μεγάλου αριθμούχρηστών, ούτε να επιτύχουν υψηλή διείσδυσημέσα στους κλειστούς χώρους των σπιτιών.

n Πρέπει να ξεκινήσουμε από τώρα να αγοράζουμεκαι να εγκαθιστούμε κεραίες LTE και φίλτρα LTE ;


Τι συμβαίνει σήμερα με το LTEn Η απάντηση είναι:n Αν είμαστε σε περιοχή που εξακολουθούν να λειτουργούνψηφιακά ή αναλογικά κανάλια πάνω από το 60, ΔΕΝπρέπει να χρησιμοποιήσουμε σήμερα κεραία ή φίλτρο LTE.

n Αν είμαστε σε μία από τις λίγες περιοχές όπου δεν υπάρχεισήμερα εκπομπή πάνω από το 60, μπορούμε ναχρησιμοποιούμε από σήμερα μόνο κεραία LTE - όχι όμωςφίλτρα.

n Η αλήθεια είναι ότι σήμερα δεν θα υπάρξει καμιά αλλαγήστην απόδοση της εγκατάστασης, αφού το LTE δενλειτουργεί ακόμα και ούτως ή άλλως δεν δημιουργείπροβλήματα – απλά εάν έτσι και αλλιώς απαιτείται νέακεραία ή αντικατάσταση της παλιάς, πρέπει να τοπροβλέψουμε από τώρα ώστε να αποφύγουμεαντικαταστάσεις & πρόσθετα έξοδα σε λίγους μήνες.


n Το τμήμα του φάσματος 791-821 MHz(downlink) θα χρησιμοποιηθεί για τιςεκπομπές του σήματος από τις κυψέλες τηςκινητής τηλεφωνίας προς τα κινητά.


n Το τμήμα του φάσματος 832-862 MHz(uplink) θα χρησιμοποιηθεί για τις εκπομπέςτου σήματος από τα κινητά προς τις κυψέλεςτης κινητής τηλεφωνίας.


n Ένα ενδιάμεσο κομμάτι 11 MHz θαπαραμείνει κενό για να εξασφαλίσει τηναπομόνωση εκπομπής λήψης και στιςκυψέλες και στα κινητά.


n Όπως μπορούμε να παρατηρήσουμε, η κάθε περιοχήσυχνοτήτων περιλαμβάνει 30 MHz, την ώρα που στοσχετικό διαγωνισμό η κάθε μία από τις 3 εταιρείες κινητήςτηλεφωνίας έχει κατοχυρώσει μόνο 5 MHz για το downlinkκαι άλλα 5 MHz για το uplink – σύνολο δηλαδή 15 + 15 MHz.


Μια ιδιομορφία του LTE στην Ελλάδα.n Η κυβερνητική απόφαση του περασμένουΟκτώβρη ορίζει στον πρόσφατο χάρτησυχνοτήτων, ότι οι συχνότητες 58, 59 & 60,δεν θα χρησιμοποιηθούν από την τηλεόρασηστην Ελλάδα, αλλά από το στρατό.

n Αυτό αλλάζει αρκετά τα δεδομένα στιςεπιλογές μας, μια που τα χρήσιμα κανάλιαστα UHF, δεν θα είναι από το 21 μέχρι το 60,αλλά από το 21 μέχρι το 57.


Μια ιδιομορφία του LTE στην Ελλάδα.n Υπάρχουν μερικές ακόμα χώρες που δενχρησιμοποιούν τα κανάλια 59 και 60, έτσι έχουνεμφανιστεί στην αγορά λύσεις LTE που δεναπορρίπτουν τα κανάλια από το 60 και επάνω, αλλάαπό το 58 και επάνω.

n Αυτές οι λύσεις είναι πολύ καλύτερες για εμάς, μιαπου αποφεύγουμε το κρίσιμο κομμάτι συχνοτήτωναπό το όριο του καναλιού 60 (790 MHz) μέχρι τηναρχή του φάσματος LTE στους 791 MHz και έχουμετην άνεση των 17 MHz από το κανάλι 58 (774 MHz)μέχρι την αρχή του φάσματος LTE στους 791 MHz.


Χρόνος εφαρμογής του LTEn Είναι σημαντικό να ξέρουμε και τον χρόνο που όλααυτά θα εφαρμοστούν στην Ελλάδα.

n Σήμερα δεν υπάρχει καμία εκπομπή LTE στη χώραμας, σε κάποιες περιοχές δεν υπάρχουν εκπομπέςπάνω από το 60 (πχ Θεσσαλονίκη) και σε πολλέςάλλες (μεταξύ τους και η Αθήνα) μέσα στους λίγουςεπόμενους μήνες όλες οι εκπομπές της ψηφιακήςτηλεόρασης θα αλλάξουν συχνότητα και θακατέβουν στην οριστική τους θέση που θα είναικάτω από το κανάλι 58.


Χρόνος εφαρμογής του LTEn Ο νέος χάρτης συχνοτήτων έχει δημοσιευτεί στηνΕφημερίδα της Κυβέρνησης από τις 5 Οκτωβρίου2012 και αποτελεί νόμο του κράτους.

n Ορίζει επακριβώς όλες τις συχνότητες που θαχρησιμοποιήσει η ψηφιακή τηλεόραση σε ολόκληρητης επικράτεια.

n Μετά από τον επίσημο διαγωνισμό για τουςπάροχους δικτύου ψηφιακής τηλεόρασης (DIGEA –NERIT). θα ξεκινήσει η διαδικασία της αλλαγήςσυχνοτήτων στις περιοχές όπου έχει γίνει το ASO,μαζί με την συνέχιση της μετάβασης στις περιοχέςπου ακόμα έχουν αναλογική τηλεόραση.




Χρόνος εφαρμογής του LTEn Μια εξέλιξη σε σχέση με το παρελθόν είναι ότι σε κάθεπεριοχή (allotment) που γίνεται ASO, θα ολοκληρώνεταισυμπεριλαμβάνοντας και όλα τα κέντρα εκπομπής πουπροβλέπονται για την περιοχή.

n Εάν ισχύσει το πλάνο που δημοσιεύτηκε, πέρα από τηνΚρήτη όπου το ASO αφορά μόνο τη Ρογδιά και τη Μαλάξα,οι περιοχές που θα ακολουθήσουν με πλήρες ASO θα είναι:

n Α. Κεντρική Μακεδονία & Χαλκιδική.n Β. Αττική, Εύβοια, Φθιώτιδα & Βοιωτία με μεγάλα νέα ΚέντραΕκπομπής την Πάρνηθα και το Χλωμό.

n Γ. Θεσσαλία, Σποράδες κλπ με μεγάλο νέο ΚέντροΕκπομπής το Πήλιο.

n Δ. Νησιά του Ιονίου και ένα μέρος της Δυτικής Ελλάδας μεμεγάλο νέο Κέντρο Εκπομπής τον Αίνο.

n Ε. Μεγάλο μέρος της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης μεμεγάλο νέο Κέντρο Εκπομπής την Θάσο.


Χρόνος εφαρμογής του LTEn Όλες αυτές οι περιοχές αποτελούν την 1ηφάση του τελικού σχεδίου μετάβασης η οποίαθα υλοποιηθεί σε λιγότερο από ένα χρόνο καιστο σύνολο των περιοχών αυτών θααπελευθερωθούν πλήρως όλες οι συχνότητεςαπό το κανάλι 58 και επάνω.

n Με άλλα λόγια η κινητή τηλεφωνία θα έχει τονχώρο να εκπέμψει σε αυτές περιοχές στιςσυχνότητες LTE.


Προβλήματα από τους σταθμούς βάσης(κυψέλες) της κινητής τηλεφωνίαςn Θα εξετάσουμε πρώτα την πρώτηπερίπτωση, δηλαδή το downlink με τηνεκπομπή των σημάτων από τις κυψέλες τηςκινητής τηλεφωνίας.

n Στην μπάντα των 800 MHz η εκπομπή τωνσταθμών βάσης θα γίνεται στην περιοχή791-821 MHz (downlink).

n Η ισχύς με την οποία θα εκπέμπουν αυτές οικυψέλες θα ξεκινάει από λίγες δεκάδεςWattμέχρι λίγες εκατοντάδεςWatt.


Προβλήματα από τους σταθμούς βάσης(κυψέλες) της κινητής τηλεφωνίαςn Αν χρησιμοποιήσουμε ένα υποθετικό νούμερομεσαίας τιμής ισχύος.

n Ας πούμε 50 Watt (17 dbW ή 47 dbm) και ανδεχτούμε ότι το κεραιοσύστημα έχει μια απολαβήτης τάξης των 16 db, η EIRP (εκπεμπόμενη ισχύς)του συστήματος θα είναι 63 dbm (2.000 Watt).

n Θα προσπαθήσουμε να υπολογίσουμε την στάθμητου σήματος που θα λάβει μία κεραία πουτροφοδοτεί την κεντρική εγκατάσταση μιαςπολυκατοικίας σε 1.000 μέτρα από την κυψέλη.


Προβλήματα από τους σταθμούς βάσης(κυψέλες) της κινητής τηλεφωνίας


Προβλήματα από τους σταθμούς βάσης(κυψέλες) της κινητής τηλεφωνίαςn Η απώλεια διάδοσης σε ελεύθερο πεδίο για τα

1.000 μέτρα, υπολογίζεται με την εφαρμογή τουγνωστού τύπου

n Lbo = 82 + 20 * log d/λn Σε 91 db για τους 810 MHz – δηλαδή στο σημείοτης λήψης θα έχουμε σήμα (- 28 dbm).

n Εάν η κεραία λήψης είναι προσανατολισμένη στηνκατεύθυνση της κυψέλης και η απολαβή της είναι15 db θα έχουμε μια ενίσχυση.

n Η απώλεια 10 μέτρων καλωδίου είναι 2 db.n Το σήμα τελικα που θα φτάσει στην είσοδο τουενισχυτή θα είναι (-15 dbm), δηλαδή 94 dbμV/75Ω.


Προβλήματα από τους σταθμούς βάσης(κυψέλες) της κινητής τηλεφωνίαςn Εάν πάρουμε υπ’ όψη μας ότι στις αστικέςπεριοχές τα τηλεοπτικά ψηφιακά σήματα φτάνουνμε μια στάθμη 60-70 dbμV και σε σπάνιεςπεριπτώσεις όπου είμαστε κοντά στους πομπούςμε 70-80 dbμV, είναι φανερό ότι ο ενισχυτής θαυπεροδηγηθεί.

n Τα σήματα θα παραμορφωθούν (φαινόμενοclipping) και θα παρουσιάζει μεγάληενδοδιαμόρφωση, με αποτέλεσμα τον μηδενισμότου MER, την υπερβολή αύξηση των λαθών (BER),την κατάρρευση του συντελεστή C/N


Προβλήματα από τους σταθμούς βάσης(κυψέλες) της κινητής τηλεφωνίαςn Με απλά λόγια πάγωμα της εικόνας ή μαύρο καιαδυναμία συγχρονισμού της τηλεόρασης σεοποιοδήποτε ψηφιακό stream.

n Δεν χρειάζεται να αναφέρουμε τι θα συμβεί αν ηκυψέλη βρίσκεται στα 500 ή στα 200 ή στα 100μέτρα από την πολυκατοικία, ενώ είναι φανερό ότισοβαρό πρόβλημα θα έχουμε στις μικρέςαποστάσεις ακόμα και αν η κυψέλη είναι πίσω ήστα πλάγια σε σχέση με την κατεύθυνση τηςκεραίας λήψης.



n Να δούμε τι θα συμβεί αν είμαστε στην επαρχία, σεαπομακρυσμένη από τους πομπούς της τηλεόρασης θέσηκαι ότι έχουμε να μελετήσουμε τι θα γίνει σε μια απλήατομική εγκατάσταση κεραίας όπου μια κεραία δέχεταιχαμηλό σήμα και για αυτό το λόγο χρησιμοποιεί ενισχυτήιστού για να τροφοδοτήσει μία ή περισσότερες τηλεοράσεις.

n Για να έχουμε χρησιμοποιήσει ενισχυτή ιστού σημαίνει ότιτο καθαρό σήμα στην έξοδο της κεραίας είναι χαμηλότεροαπό 50 dbμV.

n Προφανώς ο ενισχυτής ιστού έχει ρυθμιστεί στη μέγιστηαπολαβή που μπορεί να δώσει, ώστε να καλύψει τιςαπώλειες, λίγο κάτω από το όριο ενδοδιαμόρφωσης πουδίνει ο κατασκευαστής του έτσι ώστε να δώσειικανοποιητικό σήμα στην τηλεόραση.



n Εάν έχουμε μια κυψέλη ανάλογη με αυτή τουπροηγούμενου παραδείγματος, η οποία βρίσκεται σεαπόσταση 5.000 μέτρων από το σπίτι που γίνεται η λήψη:

n Η απώλεια διάδοσης σε ελεύθερο πεδίο για τα 5.000 μέτρα,υπολογίζεται σε 107 db για τους 810 MHz.

n Δηλαδή στο σημείο της λήψης θα έχουμε σήμα (- 42 dbm).n Εάν η κεραία λήψης είναι προσανατολισμένη στηνκατεύθυνση της κυψέλης και η απολαβή της είναι 15 db.(ενίσχυση).

n Ενώ η απώλεια είναι σχεδόν μηδενική για ένα μέτροκαλώδιο που συνδέει την κεραία με τον ενισχυτή ιστού

n Το σήμα που θα φτάσει στην είσοδο του ενισχυτή θα είναιn (-27 dbm) , δηλαδή 82 dbμV/75Ω.



n Αυτή η στάθμη είναι 32 db μεγαλύτερη απότην στάθμη στην οποία έχει ρυθμιστεί οενισχυτής και είναι αυτονόητο ότι θα τονοδηγήσει στον κόρο και σε πλήρηενδοδιαμόρφωση.

n Δεν χρειάζεται να αναφέρουμε τι θα συμβείαν η κυψέλη είναι πιο κοντά από τα 5 Km,ακόμα και αν βρίσκεται πλάγια ή πίσω απότην κεραία λήψης.


Προβλήματα από τα κινητά


Προβλήματα από τα κινητάn Ας δούμε τι συμβαίνει όταν λειτουργεί ένα κινητό:n Στην μπάντα των 800 MHz η εκπομπή των κινητώνθα γίνεται στην περιοχή 832-862 MHz (uplink).

n Η ισχύς εκπομπής των κινητών κυμαίνεται από 0.5έως 2 Watt, ανάλογα με την ποιότητα της σύνδεσηςμε την κυψέλη.

n Ας χρησιμοποιήσουμε για το παράδειγμα μας μιαμεσαία ισχύ εκπομπής της τάξης του ενόςWatt,έχουμε ένα μέγεθος (0 dbW ή 30 dbm). Το κινητόδεν έχει σύστημα ακτινοβολίας με ιδιαίτερηαπολαβή, έτσι η EIRP (εκπεμπόμενη ισχύς) τουσυστήματος θα είναι 30 dbm (1 Watt).


Προβλήματα από τα κινητάn Εάν το κινητό που λειτουργεί με αυτή την ισχύβρίσκεται μπροστά από μία κεραία τηλεόρασης καισε απόσταση 100 μέτρων από αυτή, η απώλειαδιάδοσης σε ελεύθερο πεδίο αυτή την απόσταση,υπολογίζεται σε 71 db για τους 845 MHz.

n Επομένως το σήμα του κινητού που θα φτάσει στοσημείο λήψης θα είναι (-41 dbm).

n Εάν η απολαβή της κεραίας λήψης είναι 15 db και ηαπώλεια 10 μέτρων καλωδίου 2 db, το σήμα που θαφτάσει στην είσοδο του ενισχυτή θα είναι (-28 dbm),δηλαδή 81 dbμV/75Ω.


Προβλήματα από τα κινητάn Δηλαδή αν αναφερόμαστε σε ενισχυτή κεντρικής,είμαστε ήδη πάνω από το όριο ενδοδιαμόρφωσηςσύμφωνα με το προηγούμενο παράδειγμα, ενώ ανμιλάμε για ενισχυτή ιστού ατομικής κεραίαςπροορισμένου για να λειτουργεί με αδύναμα σήματατης τάξης των 50 dbμV, είμαστε πολύ επάνω από τοόριο ενδοδιαμόρφωση.

n Επομένως και εδώ έχουμε δραματική επιδείνωσητων τιμών MER, BER, C/N, με άλλα λόγια πάγωματης εικόνας και αδυναμία συγχρονισμού τηςτηλεόρασης σε οποιοδήποτε ψηφιακό stream.


Προβλήματα από τα κινητάn Το παραπάνω μπορεί εύκολα να συμβεί αν είμαστεσε μια πυκνοκατοικημένη περιοχή και κατεβάζουμεένα νέο βίντεο από το YouTube.

n Αν είμαστε στο επίπεδο του δρόμου, θαδημιουργήσουμε άθελα μας πρόβλημα σε 5-10κεραίες.

n Αν είμαστε σε ρετιρέ ή στην ταράτσα, το πρόβλημαθα εμφανιστεί σε πολύ περισσότερες κεραίες.

n Υπολογίσαμε ότι το κινητό θα είναι σε μια απόσταση100 μέτρων από την κεραία λήψης, το κινητό όμως… κινείται. Μπορεί να φτάσει και στα 50 μέτρα,αλλά και στα 10 μέτρα από την κεραία λήψης τηςτηλεόρασης.


Προβλήματα από τα κινητάn Με ανάλογους υπολογισμούς βλέπουμε ότι με τοκινητό στα 50 μέτρα το σήμα στην είσοδο τουενισχυτή θα φτάσει τα 87 dbμV και στα 10 μέτρα θαφτάσει τα… 101 dbμV!!!

n Ακόμα και αν το κινητό βρίσκεται στο πλάι ή πίσωαπό την κεραία λήψης, σε τόσο μικρές αποστάσειςτο “μπούκωμα” του ενισχυτή είναι αναπόφευκτο.

n Είναι φανερό λοιπόν ότι τα κινητά θαπροκαλέσουν περισσότερα προβλήματα απότους σταθμούς βάσης, ακριβώς επειδή κινούνταικαι είναι εύκολο να πλησιάσουν σε μικρήαπόσταση από την κεραία της τηλεόρασης.


Ποιες λύσεις είναι διαθέσιμες ?n Το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμεμε την έλευση των σημάτων της κινητήςτηλεφωνίας, είναι ότι τα όρια της μπάντας τηςτηλεόρασης με την μπάντα των 800 MHz τηςκινητής τηλεφωνίας είναι πάρα πολύ κοντά.

n Η νέα συρρικνωμένη μπάντα της τηλεόρασηςτελειώνει στο κανάλι 60, δηλαδή στους 790MHz και το χαμηλότερο τμήμα της μπάνταςτων 800 MHz της κινητής τηλεφωνίας, ξεκινάαπό τους 791 MHz για το downlink από τουςσταθμούς βάσης.


Ποιες λύσεις είναι διαθέσιμες ?


Ποιες λύσεις είναι διαθέσιμες ?n Δηλαδή το εύρος της συχνοτήτων που χωρίζει τιςδύο γειτονικές μπάντες είναι μόνο 1 MHz.

n Είναι γνωστό σε όλους ότι όλα τα φίλτραπαρουσιάζουν αδυναμίες στην απότομη αποκοπήσυχνοτήτων και ότι για να πετύχουμε μια ισχυρήαπομόνωση, τα φίλτρα θα πρέπει να έχουν ιδιαίτεραπροηγμένο & σύνθετο σχεδιασμό, αλλά και πολύκαλή ποιότητα στην κατασκευή τους.

n Πρόχειρες κατασκευές δεν μπορούν να έχουναποτέλεσμα.


n Τα δύσκολα σημεία που έχουν ιδιαίτερη σημασία είναι τρία:n Α. Η δημιουργία πολύ απότομης κλίσης καμπύλης, αμέσως μετάτους 790 MHz.

n Β. Η εξασφάλιση ελάχιστης απώλειας στους 790 MHz και τηςμέγιστης βύθισης στους 791 MHz

n Γ. Η συγκράτηση των απωλειών του φίλτρου σε πολύ χαμηλάεπίπεδα σε όλο το χρήσιμο φάσμα 47-790 MHz.


Ποιες λύσεις είναι διαθέσιμες ?


Ποιες λύσεις είναι διαθέσιμες ?n 1. Φίλτρα για την αποκοπή των σημάτων

LTEn 2. Κεραίες σχεδιασμένες για την αποκοπήτων σημάτων LTE

n 3. Ενισχυτές σχεδιασμένοι για τηναποκοπή των σημάτων LTE

n 4. HeadEnds για μεγάλες πολυκατοικίες ήμεγαλύτερα δίκτυα.


Φίλτρα για την αποκοπή των σημάτων LTE

n Υπάρχουν δύο τύποι παθητικών φίλτρων:n Α. Φίλτρα χαμηλών προδιαγραφών με απώλειαδιέλευσης των επιθυμητών σημάτων 47-790 MHzμεγαλύτερη από 2-3 db, βύθιση των σημάτων LTEκατά 15-20 db και μέτρια κλίση της καμπύλης σταόρια UHF – LTE.

n B. Φίλτρα υψηλών προδιαγραφών σχεδίασης &κατασκευής, με απώλεια διέλευσης των επιθυμητώνσημάτων μικρότερη από 1 db, βύθιση των σημάτωνLTE κατά 45-50 db και πολύ απότομη κλίση τηςκαμπύλης στα όρια UHF – LTE.





Φίλτρα LTE δεν πρέπει να τοποθετήσουμε σε καμία περίπτωση το επόμενοδιάστημα, μια και πριν αρχίσουν οι εκπομπές της κινητής τηλεφωνίας στημπάντα των 800 MHz δεν μπορούμε να ξέρουμε ποιες θα είναι ακριβώς οιπαρεμβολές σε κάθε θέση και ποια λύση θα πρέπει να επιλέξουμε.


Κεραίες σχεδιασμένες για την αποκοπήτων σημάτων LTE

n Είναι η καλύτερη λύση για την παγίδευση τωνσημάτων LTE, μια που δεν χρειάζεται κάποιοπρόσθετο στοιχείο – η ίδια η κεραίααπορρίπτει τις ανεπιθύμητες συχνότητες.

n Και στις κεραίες υπάρχουν δύο διαφορετικοίτύποι, οι οποίοι ακολουθούν πολύδιαφορετικό δρόμο για να πετύχουν τηνεπιθυμητή απόρριψη:



n Α. Κανονικές κεραίες UHF που λαμβάνουνόλη την μπάντα UHF, αλλά ενσωματώνουνμέσα στο δίπολο τους ένα φίλτροαποκοπής των συχνοτήτων πάνω από τοκανάλι 60.

n Το φίλτρο μπορεί να είναι χαμηλώνπροδιαγραφών, επειδή το μέγεθος τουδιπόλου δεν επιτρέπει σοβαρή κατασκευή καιεπειδή σε διαφορετική περίπτωση θαεκτοξευόταν το κόστος της κεραίας LTE.



n Σοβαρό μειονέκτημα αυτού του τύπου κεραιών LTEείναι το γεγονός ότι κάθε φίλτρο δημιουργείαπώλειες στις χρήσιμες συχνότητες, ιδιαίτερα τιςψηλές που βρίσκονται κοντά στις συχνότητες πουθέλουμε να βυθίσουμε.

n Οι απώλειες αυτές είναι για παράδειγμα 3 ή 2 ήέστω 1,5 db στην καλύτερη περίπτωση, πράγμαπου σημαίνει ότι μια κεραία με απολαβή 17 db,εάν ενσωματώσει φίλτρο LTE υποβιβάζει τηναπολαβή της στα 15 db.



n Κάποιοι κατασκευαστές προσπαθούν νααναπληρώσουν αυτή τη μείωση της απολαβής μεενισχυτικές διατάξεις μέσα στο δίπολο, πουπροσφέρουν μεν πρόσθετη απολαβή πουαναπληρώνει τις απώλειες του φίλτρου LTE.

n Eίναι γνωστό σε όλους όμως ότι κάθε ενισχυτικήδιάταξη υποβιβάζει τον τελικό συντελεστή C/Nτουλάχιστον κατά 2-4 db, έτσι η συνολικήεπιβάρυνση του C/N σε μια κεραία που έχει καιφίλτρο και ενισχυτή φθάνει τα 4-6 db.

n Είναι δηλαδή σαν να πληρώνουμε μία καλή κεραίαμε απολαβή 17 db και να παίρνουμε μια φθηνήκεραία με απολαβή 11-13 db.





n Ειδικές κεραίες, σχεδιασμένες από την αρχή, ώστεαποδίδουν την μέγιστη απολαβή τους σε χαμηλότερεςσυχνότητες και να μειώνουν την απολαβή τους στιςσυχνότητες LTE. Είναι η λογική των συντονισμένωνκεραιών που συναντούσαμε παλιότερα σε αρκετές ειδικέςεφαρμογές.

n Μετατοπίζοντας παράλληλα τις θέσεις των παθητικώνστοιχείων (κατευθυντήρων και ανακλαστήρων) με τέτοιοτρόπο, ώστε η μετατόπιση φάσης που δημιουργούν ταπαθητικά στοιχεία να μεταφέρει την κορυφή της απολαβήςσε χαμηλότερα κανάλια (πχ από το 65 στο 55), ενώ στακανάλια από το 60 και επάνω να δημιουργήσει διαφοράφάσης 180ο.



n Με αυτό τον τρόπο η μέγιστη απολαβή μιας κεραίας17 db παραμένει 17 db, μετακινώντας μάλιστα τοκανάλι μέγιστης απολαβής σε χαμηλότερησυχνότητα, δηλαδή αυξάνοντας πρακτικά τηναπολαβή της σε όλες τις άλλες συχνότητες καικατακρημνίζοντας την ίδια στιγμή τα κανάλια επάνωαπό το 60.

n Είναι φανερό ότι οι κεραίες αυτής της τεχνολογίαςπαρέχουν την καλύτερη δυνατή απολαβή, αλλά καιαπόρριψη της μπάντας LTE, εξασφαλίζοντας τονκαλύτερο δυνατό συντελεστή C/N.








Ενισχυτές σχεδιασμένοι για την αποκοπήτων σημάτων LTE

n Είναι ενισχυτές σύγχρονης σχεδίασης πουενσωματώνουν φίλτρα μέτριας ή καλής ποιότητας –ανάλογα με τον κατασκευαστή.

n Επειδή στις περισσότερες περιοχές χρησιμοποιείταιμέχρι σήμερα ολόκληρη η μπάντα UHF (μέχρι τους862 MHz), διαθέτουν ένα jumper με το οποίομπορούμε να επιλέξουμε τη διέλευση της κλασικήςμπάντας συχνοτήτων UHF 470-862 MHz ή μετά τηνεφαρμογή του LTE, μόνο το φάσμα 470-790 MHzπου παραμένει διαθέσιμο για την τηλεόραση.



n Με αυτό τον τρόπο μπορούμε να έχουμεσήμερα ολόκληρη τη μπάντα UHF, ενώαμέσως μετά την ενεργοποίηση του LTEστην περιοχή που είναι εγκατεστημένος, νααλλάξουμε τη θέση του jumper και οενισχυτής μας είναι έτοιμος για την εποχήLTE.




HeadEnds για μεγάλες πολυκατοικίες ήμεγαλύτερα δίκτυα

n mini HeadEnds μεπρογραμματιζόμεναφίλτρα.

n Προσφέρουν διέλευσημόνο στα επιθυμητάκανάλια, έτσι αν τοψηλότερο κανάλι πουχρειάζεται σε κάποιαπεριοχή είναι αρκετάχαμηλότερα από το 60 (πχκανάλι 55), η απομόνωσηαπό την μπάντα LTE είναιπολύ μεγάλη.


HeadEnds για μεγάλες πολυκατοικίες ήμεγαλύτερα δίκτυαn Μονοκάναλοιενισχυτές υψηλήςαπολαβής – ισχυρήςαπόρριψης.

n Είναι λύση ανάλογη μετην προηγούμενη,αλλά διαθέτουν φίλτραυψηλότερου Q πουπροσφέρουν ακόμακαλύτερη απόρριψηστης μπάντας LTE.


HeadEnds για μεγάλες πολυκατοικίες ήμεγαλύτερα δίκτυαn Μεταλλάκτεςψηφιακών streams.

n Αποτελούν κορυφαίαλύση γιαεπαγγελματικάHeadEndsπροσφέρονταςαπομόνωση 70 db σεαπόσταση 1,25 MHzαπό το άκρο τουκαναλιού πουεπεξεργάζονται.


HeadEnds για μεγάλες πολυκατοικίες ήμεγαλύτερα δίκτυαn Αναγεννητές DVB-T.n Αποτελούν κορυφαίαλύση για επαγγελματικάHeadEndsπροσφέροντας πλήρηαπομόνωση από ταγειτονικά κανάλι, ενώταυτόχρονααναδημιουργούν τοstream με άριστες τιμέςMER, BER & C/N.


Πότε θα δημιουργηθούν σοβαράπροβλήματα από το LTE ?

n Η εξάπλωση της τεχνολογίας LTE και η εμφάνισητων ανάλογων προβλημάτων, θα γίνει με σχετικάχαμηλούς ρυθμούς, για δύο ουσιαστικούς λόγους:

n 1. Χρειάζεται αρκετός χρόνος για να υλοποιηθούν οιαναβαθμίσεις εξοπλισμού σε τεχνολογία 4G σε όλεςτις κυψέλες που είναι εγκατεστημένες στηνεπικράτεια.

n Οι αναβαθμίσεις θα ξεκινήσουν από τα μεγάλααστικά κέντρα, με πιλοτικά δίκτυα επιλεγμένωνσταθμών βάσης.




n Οι κυψέλες αυτές θα πυκνώνουν με την πάροδο τουχρόνου μέσα στον αστικό ιστό, ενώ ταυτόχρονα ταδίκτυα θα εξαπλώνονται αργά αλλά σταθερά,καλύπτοντας σταδιακά μικρότερα αστικά κέντρα καιτις αγροτικές περιοχές.

n Οι τρεις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας δεν θαξεκινήσουν την επέκταση του δικτύου τουςπαράλληλα στις ίδιες περιοχές, ούτε θα απλωθούνμε τον ίδιο ρυθμό – η κάθε μία θα επιλέξει τη δικήτης στρατηγική για να προσελκύσει πελάτες,προβάλλοντας τις δικές της “καλές” περιοχέςκάλυψης.



n 2. Θα χρειαστεί ακόμα μεγαλύτερος χρόνοςγια να γίνει πραγματικά μεγάλος ο αριθμόςτων κινητών που θα ενσωματώνουντεχνολογία 4G. Τα πρώτα κινητά 4G είναιπανάκριβα, ενώ όπως κάθε νέα τεχνολογίαθα γίνει πολύ προσιτή σε 1-2 χρόνια.

n Σημαντικό είναι και το στοιχείο ότι τα κινητάστην μεγάλη πλειοψηφία τους αλλάζονταιόταν έρθει η ώρα της ετήσιας επιδότησης γιατους χρήστες συμβολαίου.



n Τα παραπάνω στοιχεία μας δίνουν την πλήρη εικόνα καιαυτή είναι:

n Οι παρεμβολές στους ενισχυτές κεραίας δεν θαδημιουργηθούν απότομα σε όλη την επικράτεια. Θα είναι μίαδιαδικασία που εκτιμάται ότι θα κρατήσει 2-3 χρόνια.

n Θα αρχίσει από τις αστικές περιοχές που θα ξεκινήσουν ταπιλοτικά προγράμματα εκπομπών 4G από τιςαναβαθμισμένες κυψέλες και θα παρουσιαστούν σεπολυκατοικίες που βρίσκονται σε μικρή απόσταση – λίγωνεκατοντάδων μέτρων.

n Τα προβλήματα αυτά θα πολλαπλασιάζονται με την πάροδοτου χρόνου και τον πολλαπλασιασμό των κινητών 4G, ενώθα επεκτείνονται παράλληλα με την επέκταση του δικτύου.



n Επομένως, δεν πρόκειται για μία διαδικασία παρόμοια μεαυτή των ASO, όπου το 70% των πωλήσεων δεκτώνγίνονται μέσα σε 5 μέρες και η προσαρμογές στα συστήματαλήψης – όπου χρειάζεται - μέσα σε λίγους μήνες

n Δεν πρόκειται επίσης για μια διαδικασία αγοράςκαταναλωτικών προϊόντων - μιας τηλεόρασης ή ενόςεπίγειου δέκτη, όπου το μεγαλύτερο μέρος των πωλήσεωνγίνεται από εμπορικές αλυσίδες ηλεκτρικών ειδών και οχρήστης δεν έχει δυσκολία να αγοράσει και να εγκαταστήσειμόνος του.

n Πρόκειται για μια διαδικασία η οποία θα είναι σταδιακή, θαδιαρκέσει 2-3 χρόνια ή και περισσότερο, ενώ η σωστή λύσητου προβλήματος όταν εμφανιστεί, θα απαιτεί γνώσειςειδικού και πεδιόμετρο.



n Είναι και το γεγονός ότι οι Ελλάδα είναιτουριστική χώρα και είναι αδιανόητο για τουςεπισκέπτες της να μην μπορούν ααπολαύσουν τις υπηρεσίες και τις ταχύτητεςπου απολαμβάνουν στη χώρα τους.

n Φαίνεται ότι αυτή τη φορά θα εφαρμοστούν ταόσα ανακοινώθηκαν πρόσφατα, τα τοπικάASO θα προχωρήσουν γοργά σε όλες τιςπεριοχές της χώρας και θα ανοίξει ο δρόμοςγια την έναρξη και επέκταση του LTE.


Ποια είναι η σωστή λύση για την κάθεπερίπτωση?

n Δεν υπάρχει μία μαγική λύση για όλες τιςπεριπτώσεις.

n Η σωστή λύση εξαρτάται από τις ειδικές ανάγκες τουχώρου όπου πρέπει να γίνει η επέμβαση διόρθωσης.

n Η ιδιαιτερότητα της χώρας μας όπου δεν θαχρησιμοποιήσουμε για την τηλεόραση τις συχνότητες μέχριτο κανάλι 60, αλλά μόνο μέχρι το κανάλι 57, μας δίνει τοπλεονέκτημα να χρησιμοποιήσουμε κεραίες και φίλτραπου εξασθενούν τις συχνότητες από το 58 και επάνω,παρέχοντας ικανοποιητικότερη απομόνωση μεταξύ τηςτηλεόρασης και του LTE, κάνοντας τη δουλειά μας πιοεύκολη.


Ποια είναι η σωστή λύση για την κάθεπερίπτωση ?

n Φαίνεται ότι η πρώτη επιλογή μας θα πρέπει να είναι ηχρήση κεραίας LTE για το κανάλι 58.

n Θα πρέπει η πρώτη επιλογή μας να είναι πάντα η κεραίαLTE, σε όλες τις περιπτώσεις που πρέπει να προχωρήσουμεσε νέα εγκατάσταση κεραίας ή αντικατάσταση της παλιάς.

n Αν η παλιά κεραία είναι σε πολύ καλή κατάσταση, θα πρέπεινα διαλέξουμε τη λύση του πρόσθετου φίλτρου LTE –επιλέγοντας πάντα φίλτρο με μεγάλη απομόνωση UHF/LTE,αλλά και μεγάλη βύθιση (πάνω από 30-40 db) σε όλο τοφάσμα της μπάντας των 800 MHz.

n Αν έχουμε μια εγκατάσταση με παλιά κεραία και ενισχυτήπου διαθέτει διακόπτη LTE, η πρώτη επιλογή μας είναι ηενεργοποίηση του διακόπτη LTE στον ενισχυτή.



n Στις περιπτώσεις που είμαστε πολύ κοντά σεκυψέλη ή ο χώρος συνήθως έχει πολλά κινητά πουλειτουργούν σε μικρή απόσταση από την κεραία –πχ πάνω από πλατείες με καφετέριες, θα είναιμάλλον υποχρεωτικό να χρησιμοποιήσουμε δύολύσεις αθροιστικά: μία κεραία LTE και ένα φίλτροLTE υψηλής επιλεκτικότητας.

n Όλα τα παραπάνω ισχύουν για κεντρικές κεραίες,αλλά σε μεγάλο βαθμό και για ατομικές κεραίες μεενισχυτή.



n Αν έχουμε να κάνουμε με ατομική κεραία που δενχρησιμοποιεί ενισχυτή, συνήθως δεν θααντιμετωπίσουμε πρόβλημα, εκτός από τιςπεριπτώσεις που είμαστε πολύ κοντά σε κυψέλη, τοσήμα είναι πολύ ισχυρό και δημιουργήσει πρόβλημαενδοδιαμόρφωσης στο tuner της τηλεόρασης ή τουαποκωδικοποιητή.

n Αυτές οι ειδικές περιπτώσεις αντιμετωπίζονται μετον ίδιο τρόπο που αντιμετωπίζουμε τα προβλήματαόταν έχουμε ενισχυτή: εγκατάσταση κεραίας LTE 58ή φίλτρο.



n Ένα ακόμα πρόβλημα που μπορεί να παρουσιαστεί σεπολυκατοικίες που είναι πολύ κοντά σε κυψέλη ή ακόμα καιμόνο από τα κινητά μέσα στο δωμάτιο, είναι ηενδοδιαμόρφωση στο tuner της τηλεόρασης ή τουαποκωδικοποιητή από το σήμα που μαζεύει ένα κακόκαλώδιο από την πρίζα TV μέχρι την τηλεόραση.

n Κάτι τέτοιο δεν θα έπρεπε να συμβεί, αλλά έχουμε όλοι δειέτοιμα καλώδια με πολύ κακή ποιότητα κατασκευής &ανύπαρκτη θωράκιση, τα οποία μπορεί να δημιουργήσουναυτό το πρόβλημα.

n Η λύση εδώ είναι απλή: ένα καλό θωρακισμένο καλώδιο μεσωστά φισάκια TV και το πρόβλημα θα εξαφανιστεί.



n Αν έχουμε να κάνουμε με ένα επαγγελματικόHeadEnd, συνήθως δεν χρειάζεται να προσθέσουμεεξοπλισμό – αρκεί η σωστή ρύθμιση τωνπαραμέτρων στις μονάδες.

n Στις περιπτώσεις που είμαστε πολύ κοντά σεκυψέλη κινητής τηλεφωνίας, είναι καλό νααλλάζουμε προληπτικά την παλιά κεραία με μία νέακεραία LTE 58 που θα μας προστατέψει ακόμα καισε μελλοντική αύξηση της ισχύος της κυψέλης ήπολλαπλασιασμού των κινητών 4G στο χώρο.


Πως μπορούμε να μετρήσουμε τηνεπίδραση του LTE σε μια εγκατάσταση ?

n Θα ήταν ιδανικό να ξέραμε ποιο είναι το μέγεθος τουπροβλήματος και τι πρέπει να κάνουμε, ΠΡΙΝ αγοράσουμεκαι εγκαταστήσουμε τον εξοπλισμό LTE.

n Ευτυχώς, μερικά από τα σύγχρονα πεδιόμετρα διαθέτουν μιαποικιλία εργαλείων που μας επιτρέπει να συγκρίνουμε τιςμετρήσεις της ποιότητας του σήματος λήψης σε ψηφιακάτηλεοπτικά κανάλια, με και χωρίς το φίλτρο LTE, πριν τοτοποθετήσουμε.

n Στην πραγματικότητα έχουν ενσωματωμένο φίλτρο LTE, τοοποίο μπορούμε να ενεργοποιήσουμε από το μενού, μεαποτέλεσμα να μπορούμε από πριν να ξέρουμε πόση θαείναι η βελτίωση των παραμέτρων MER, BER & C/N, εάνμειώσουμε τη στάθμη των σημάτων LTE.



Πως μπορούμε να μετρήσουμε τηνεπίδραση του LTE σε μια εγκατάσταση ?

n Τέτοια σύγχρονα πεδιόμετρα έχουν ειδικέςλειτουργίες, για να βοηθήσουν τους εγκαταστάτες νακαθορίζουν το επίπεδο της δραστηριότητας σεαυτές τις ζώνες συχνοτήτων και επομένως είναι σεθέση να προβλέψουν τα πιθανά προβλήματαπαρεμβολών.

n Είναι δηλαδή δυνατό να προβλεφθεί η βελτίωση τωνεπιδόσεων που θα περιμένουμε για το σύστημαδιανομής της τηλεόρασής, πριν κάνουμε αλλαγέςστην εγκατάσταση.



Η εξέλιξηn Στην Ευρώπη υπάρχει και λειτουργεί το σύστημαεκπομπής ψηφιακής εκπομπής DVB-T2.

n Το σύστημα αυτό απαιτεί νέες τηλεοράσεις καισυστήματα εκπομπής συμβατά με αυτό το σύστημα.

n Το πρόσφατα υιοθετημένο πρότυπο DVB-T2προσφέρει τη δυνατότητα αύξησης τηςχωρητικότητας του καναλιού έως και 50% χωρίς ναχρειάζεται αλλαγή του αρχικού σχεδιασμού.

n Η συγκεκριμένη τεχνολογία έχει σχεδιαστεί εξ' αρχήςνα λαμβάνεται από τα ήδη υπάρχοντα οικιακάσυστήματα κεραιών DVB-T και να συνυπάρχει με τιςυπάρχουσες εκπομπές DVB-T.


Η εξέλιξηn Τα προϊόντα κι οι υπηρεσίες οι οποίεςχρησιμοποιούν το DVB-T2 έχουν ήδη γίνειεμπορικά διαθέσιμα στην αγορά και έναπιθανό σενάριο θα ήταν η παροχήυπηρεσιών τηλεόρασης υψηλής ευκρίνειας μετο DVB-T2 σε νέες συχνότητες μαζί μευπηρεσίες τηλεόρασης περιορισμένηςευκρίνειας που χρησιμοποιούν το DVB-T,όταν τελειώσει η αναλογική μετάδοση.


Η εξέλιξηn Όσον αφορά την Ελλάδα, υπάρχουν σίγουραορισμένες ανησυχίες σχετικά με την ύπαρξηκατάλληλου εξοπλισμού εκπομπής και λήψης καισχετικά με την καθυστέρηση για τη μετάβαση στηνψηφιακή εποχή, αλλά τα οφέλη στην απόδοσηφάσματος στο DVB-T2 φαίνονται να είναι τόσοσημαντικά που θα ήταν άστοχο να επιμείνουμε στοπαλαιότερο πρότυπο σε αυτό το στάδιο.

n Το Ηνωμένο Βασίλειο, έχοντας ένα μεγάλο αριθμόκαταναλωτών με εξοπλισμό μη συμβατό με το DVB-T2, πρόκειται να αντιμετωπίσει σημαντικάπροβλήματα για να καταφέρει την μετάβαση στο νέοπρότυπο, το οποίο αναπόφευκτα θα πάρει αρκετάχρόνια.


Η εξέλιξηn Η Ελλάδα είναι στην ευχάριστη θέση να έχει τηνευκαιρία να το αποφύγει και να εγκαταστήσει έναδίκτυο DTT υψηλής απόδοσης.

n Δεν απαιτούνται αλλαγές στο παρόν σχέδιοσυχνοτήτων DTT για να μπορέσει να χρησιμοποιήσειτο DVB-T2.

n Η απελευθέρωση επιπρόσθετου φάσματος κάτω απότο 1 GΗz για κινητές υπηρεσίες είναι πιθανό να έχειμεγαλύτερη επίδραση σε χώρες που στηρίζονταιπερισσότερο στην κινητή τεχνολογία για την παροχήευρυζωνικών υπηρεσιών.

n Η Ελλάδα αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε πολύ χαμηλάεπίπεδα σταθερής ευρυζωνικότητας ενώ σε αντίθεσηέχει πολύ υψηλά επίπεδα κινητής ευρυζωνικότητας.


Η εξέλιξηn Το σχέδιο του κράτους για τις ηλεκτρονικέςεπικοινωνίες για την περίοδο 2008-2013 είναιπροφανές ότι δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην ασύρματηπρόσβαση παρά στο xDSL σε αγροτικές περιοχές.

n Η απουσία μίας ενσύρματης ευρυζωνικής επιλογήςστην Ελλάδα σημαίνει ότι η κινητή ευρυζωνικήσύνδεση αναμένεται να παίξει πολύ πιο σημαντικόρόλο παρέχοντας μία συμφέρουσα εναλλακτική λύσηαπό το xDSL απ' ότι στις άλλες χώρες όπου υπάρχειη δυνατότητας ενσύρματης σύνδεσης.

n Όλοι αυτοί οι παράγοντες αποτελούν ισχυρό κίνητρογια την απελευθέρωση του εναρμονισμένου ψηφιακούμερίσματος.


Σχετική Βιβλιογραφία

n www.Doriforikanea.grn www.ikusi.grn www.promax.comn http://el.wikipedia.org/wiki/LTEn http://artemis.cslab.ntua.gr/el_thesis/artem

is.ntua.ece/DT2011-0117/DT2011-0117.pdf

http://www.doriforikanea.gr/

http://www.ikusi.gr/

http://www.promax.com/

http://el.wikipedia.org/wiki/LTE

http://artemis.cslab.ntua.gr/el_thesis/artemis.ntua.ece/DT2011-0117/DT2011-0117.pdf

Education

Ψηφιακή τηλεόραση, DVB-T – 4G – LTE η μετάβαση και τα προβλήματα της, η ελληνική πραγματικότητα