1

บทความเรอง ขอให ... เหนคณคาในตนเอง

นางสาวพฤกษา สนลอนาม

นสตสาขาวชาการศกษานอกระบบเพอพฒนาสงคม

คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

sln.phruksa@gmail.com

ขอใหเทอมนไดเกรดเอทกวชา ขอใหสอบประมวลความรผาน ขอใหเรยนจบในสามปดวย

เทอญ ... สาธ ทกครงทไหวพระ นสตสวนใหญมกขอพรดวยประโยคทไมตางกนมากนก แตหารไม

วาพรเหลานจะประสบความสาเรจไดอยเพยงแคเออม การทาตนเองใหประสบความสาเรจในดาน

การเรยน และดานอนๆ ของนสตในปจจบนน (อลสา ทองหนนย, 2555) องคประกอบทสาคญ

หลายประการ เชน การมองโลกในแงด มองวกฤตใหเปนโอกาส มความคดรเรมสรางสรรค ซอสตย

มความรบผดชอบสง และทสาคญทสด คอ การรก และการเหนคณคาในตนเอง (Self Esteem)

1. การเหนคณคาในตนเอง (Self Esteem) คออะไร

คาวา “Self Esteem” เปนคา มาจากภาษาตางประเทศ ตามความหมายของ Oxford advanced learner’s dictionary ป 1995 ไดใหความหมายวา A good opinion of one’s own character and ability ซงยงไมมการบญญตเปนภาษาไทยทชดเจน นกวชาการหลายทานใชคาตางกน เชน ความสานกในคณคาตนเอง ความรสกมคณคาในตนเอง การเหนคณคาในตนเอง เกยรตภมแหงตน ความภาคภมใจในตนเอง ความนบถอตนเอง การยอมรบตนเอง หรอภาพลกษณของตนเอง การเหนพองดวยตนเอง เปนตน สาหรบบทความนใชคาวา “การเหนคณคาในตนเอง”

มผใหความหมายของคาวา การเหนคณคาในตนเอง ไวมากมายซงสามารถสรปได 2 กลม ดงน 1. 1 กลมทมแนวคดทเกดจากการประเมนตนเอง โดยเปรยบเทยบกบมาตรฐานทตนเองตงไว ไดแก

Branden (Joshi and Srivastava, 2009 อางถง Branden, 1992) การเหนคณคาในตนเอง หมายถง ความรสกทสามารถทาได และพนฐานของความรสกมคณคา ทสงผลใหการ

2

กระทาประสบความสาเรจอยางมคณคา หรอเปนการประเมนภาวะจตใจ สตสมปชญญะ และความรสกสวนลกภายในจตใจของแตละบคคล

Rosenberg (Joshi and Srivastava, 2009 อางถง Rosenberg, 1990) การเหนคณคาในตนเอง หมายถง ความรสกทเกดขนภายในตนเอง เกยวกบการยอมรบตนเอง นบถอตนเอง เปนการประเมนตนเองทงทางบวก และทางลบ

Wolfolk (Vialle, Heaven, and Ciarrochi, n.d อางถง Wolfolk, 2005) การเหนคณคาในตนเอง หมายถง การประเมนตนเองวามคณคาเพยงใด เปนไปไดทงทางบวก และทางลบ

Sheehan (Khadivi, Adib, and Farhanghpour, 2012 อางถง Sheehan, 2004) การเหนคณคาในตนเอง หมายถง การประเมนคณคาของตนเอง และทศนคตทม

Coopersmith (ชวน บญตน, 2546; Khadivi, Adib, and Farhanghpour, 2012 อางถง Coopersmith, 1967) การเหนคณคาในตนเอง หมายถง การประเมนคณคาของตนเอง และทศนคตทมตอตนเองในดานการยอมรบ หรอไมยอมรบเกยวกบตนเอง ทาใหบคคลนนร สกวาตนเองมความสามารถ ความสาคญ ประสบความสาเรจ และมคณคา

Craig (ชวน บญตน, 2546 อางถง Craig, 1969) การเหนคณคาในตนเอง หมายถง การทบคคลประเมนตนเองวาเปนบคคลทมประสทธภาพ และมคณคา

Pope et al. (Khadivi, Adib, and Farhanghpour, 2012 อางถง Pope et al., 1989) การเหนคณคาในตนเอง หมายถง การประเมนตนเองในดานตางๆ ไดแก สงคม การศกษา ครอบครว ภาพลกษณ และมมมองรวม

ธระ ชยยทธยรรยง (ชวน บญตน, 2546 อางถง ธระ ชยยทธยรรยง, 2542) การเหนคณคาในตนเอง หมายถง ความรสกทบคคลมตอตนเองในทางทด มความเขาใจตนเอง ยอมรบตนเอง มความรสกวาตนเองมความสามารถ มคณคา สามารถทาสงใดสงหนงใหประสบความสาเรจดงทตงเปาหมายไวได

1.2 กลมทมแนวคดทเกดจากการประเมนตนเอง โดยเปรยบเทยบกบคนอน Maslow (จรพฒน ศรสข, 2546 อางถง Maslow, 1970) การเหนคณคาในตนเอง

หมายถง ความนบถอตนเองเกดจากการยอมรบของคนอน โดยดจากการตอบสนองจากคนรอบขาง หรอจากการประเมนคณคาความสามารถ และการประสบความสาเรจ หากการประเมนเปนไปในดานบวกกจะเกดความเชอมนในคณคาแหงตนมความเขมแขงมความสามารถ แตถาการประเมนเปนไปในดานลบจะทาใหรสกวามปมดอย ออนแอ ชวยตวเองไมได

3

สจตรา เผอนอารย (ชวน บญตน, 2546 อางถง สจตรา เผอนอารย, 2533) การเหนคณคาในตนเอง หมายถง การประเมนคณคาของตนเองในเรองของการประสบความสาเรจ การยอมรบตนเอง และยอมรบจากผ อน การมความสามารถเพยงพอในการกระทาสงตางๆ รวมทงการมคณคาและมความสาคญตอสงคม

ศศกานต ธนะโสธร (ชวน บญตน, 2546 อางถง ศศกานต ธนะโสธร, 2529) การเหนคณคาในตนเอง หมายถง เปนความรสกทวาตนเองเปนทยอมรบ และตองการของผ อน มเกยรต มคณคา มศกดศร และมประโยชนตอสงคม

จากความหมายขางตน สามารถสรปไดวา การเหนคณคาในตนเอง หมายถง ความรสกท

บคคลรบรวาตนเองมคณคา นาไปสความเชอมนในตนเอง และการยอมรบนบถอตนเอง ซงเปนผล

จากการประเมนตนเองโดยภาพรวมในดานความสามารถ ความสาคญ และความสาเรจของ

ตนเอง และแสดงออกมาในรปแบบของทศนคตในแงบวกทมตอตนเอง

จงไมนาแปลกใจหากบคคลรสกเหนคณคาในตนเองทางบวกกจะมงมนทาตามเปาหมาย

ทวางไวใหสาเรจได แตในทางกลบกนหากบคคลรสกเหนคณคาตนเองในทางลบโลกทงโลกก

อาจจะดมดมด หดห ดไมนาอย

2. การเหนคณคาในตนเอง ส าคญตอการด าเนนชวตจรงหรอ สงทเลวรายทสดอาจเกดขนกบมนษยเราได คอการคดแตเรองเลวรายเกยวกบตนเอง นน

หมายความวาคนเราควรมความคดดๆ กบตนเอง (สวรรณ พทธศร, ม.ป.ป.) การเหนคณคาของตนเอง ชนชมตนเอง ภาคภมใจในตนเอง โดยทงหมดมาจากการมองตนเองแตในทางดเปนหลก มใชมาจากการตดสนใจหรอการประเมนของผ อนเสยทงหมด ถาเปนไปไดอยางนชวตเราจะมอสระมากขน หลดพนจากพนธนาการของสายตาและความเหนของคนรอบขาง เมอเราสามารถสรางความรสกทดอยางนได เรากพรอมทจะปรบอารมณ ปรบตว เพอใหเขากบสงคมไดอยางด เรากจะมองโลกในแงด เพราะเราฝกมองตนเองในแงดมาจนชานาญแลว และเรากพรอมทจะเผชญกบปญหาขางหนาไดอยางมนคง แกไขปญหาตางๆ ไดดโดยไมมอารมณขนมว หรอประสาทกบเรองไมเปนเรอง การมความสขกบชวตทมอย จะทาใหเรามพลงพอทจะกาวไปสสงทดยงๆ ขนไป ซงสอดคลองกบ (ปยะดา ดาแกว, 2550 อางถง ธระ ชยยทธยรรยง, 2544) การเหนคณคาในตนเองเปนความจาเปนพนฐานสาหรบมนษย ซงสามารถทาใหมนษยมการพฒนา หรอดาเนนชวตอยอยางมคณคา การทมนษยจะประสบความสาเรจหรอลมเหลวขนอยกบการเหนคณคาในตนเอง

4

การเหนคณคาในตนเองมความสาคญยงในการทบคคลจะสามารถดารงชวตไดอยางมความสข แตหากบคคลไมเหนคณคาในตนเอง ไมยอมรบ ไมเขาใจในตนเองแลว บคคลนนกจะไมมความมนใจตอสถานการณตางๆ ทเกดขนในชวตประจาวนของตนและกอใหเกดปญหาสขภาพจตตามมาได

ชนทพย อารสมาน (สธน ลกขะไชย, 2555 อางถง ชนทพย อารสมาน, 2545) การเหนคณคาในตนเอง มความสาคญตอบคคลในการดาเนนชวตไดอยางมความสข สามารถกระทาสงตางๆ ไดอยางประสบผลสาเรจ เนองจากมความเชอมนในความสามารถของตน สามารถเผชญปญหาทยงยาก ซบซอนได มความกระตอรอรนเพอไปใหถงจดหมาย ยอมรบความจรง สามารถพดถงความลมเหลวหรอขอบกพรองตางๆ ของตนเองไดอยางตรงไปตรงมา ยอมรบฟงคาวจารณ คณลกษณะดงกลาวจะสงผลใหบคคลสามารถดารงชวตของตนเองไดอยางมความสข

จากทกลาวมาชใหเหนวาการเหนคณคาในตนเองมความสาคญตอการดาเนนชวต

เนองจากเปนการรบรคณคาของตนเองตามสภาพความเปนจรงของชวต และเปนพนฐานการมอง

ชวตใหดารงอยอยางมคณคา เสรมสรางใหบคคลแสดงออกซงพฤตกรรมทมประสทธภาพ (วรวฒ

เจรญวฒวทยา, 2546 อางถง Coopersmith, 1967) บคคลทเหนคณคาในตนเองจะสามารถเผชญ

อปสรรคทเกดขนไดอยางมนใจ หาแนวทางแกปญหาใหผานไปไดดวยด ดงนนการเหนคณคาใน

ตนเองจะเปนองคประกอบทสาคญททกคนควรจะม

3. แนวคดเกยวกบการเหนคณคาในตนเอง 3.1 แนวคดเกยวกบการเหนคณคาในตนเองของ Coopersmith

Coopersmith (อภญญา อภสทธวณช, 2553 อางถง Coopersmith, 1981) กลาววา การเหนคณคาในตนเองเปนความรสกทบคคลมตอตนเองเปนการแสดงความรสกหรอการประเมนตนเองในการยอมรบหรอไมยอมรบตนเอง ชใหเหนถงขอบเขตของความเชอทบคคลมเกยวกบตนเอง ซงเกณฑในการประเมนความสาเรจทถอเปนแหลงกาเนดของการเหนคณคาในตนเองม 4 ประการ ดงน

1) การมความสาคญ (Significance) เปนความสามารถของบคคลทไดรบการยอมรบ ความสนใจ ความหวงใย การดแล การแสดงออกถงความรกจากบคคลอน และการเปนทชนชอบของบคคลอนตามสภาพทตนเปนอย ตลอดจนไดรบการสนบสนน และกระตนเตอนในยามทตองการความชวยเหลอหรอภาวะวกฤต

5

2) การมอานาจ (Power) เปนความสามารถของบคคลทมอทธพลตอการควบคมการกระทาของตนเองและผ อน ซงในบางสถานการณของอานาจนนอาจแสดงใหเหนโดยการทบคคลไดรบความเคารพนบถอจากบคคลอน และการมอทธพลตอบคคลอนโดยทบคคลสามารถแสดงความคดเหนของตนได

3) การมความสามารถ (Competence) เปนการพจารณาความสามารถในการกระทาสงตางๆ ไดประสบความสาเรจตามความมงหวง ซงแตกตางกนไปในแตละบคคลขนอยกบวย กจกรรมททา ความสามารถ คานยม และความปรารถนาของบคคลนน

4) การมคณความด (Virtue) เปนการยดมนในหลกของศลธรรมจรยธรรม และศาสนาซงบงชถงการปฏบตตวทพงละเวน หรอควรกระทาตามหนาท ซงสอดคลองกบขนบธรรมเนยมประเพณและวฒนธรรมตลอดจนคานยมของสงคม โดยคาดวาผ ทยดมนหรอปฏบตตามจะไดรบการยอมรบ และสงผลตอทศนคตของตนเองในทางบวก

นอกจากน Coopersmith ยงกลาววา การเหนคณคาในตนเองของบคคลเรมจากการมพฒนาการมาตงแตแรกเกดแตไมไดคงอยเชนนนตลอดไป โดยสามารถเปลยนแปลงไดจากประสบการณ การไดมปฏสมพนธกบบคคลอน และสงแวดลอม โดยบคคลจะแสดงระดบการเหนคณคาในตนเองออกมาในลกษณะของการสอสารทงทเปนคาพดและพฤตกรรมอนๆ ทาใหเหนไดอยางชดเจนวาการเหนคณคาในตนเองของบคคลสามารถวดและประเมนไดจากการตดสนใหคณคาตลอดจนพจารณาจากการประเมนตนเองของบคคลแตละคนซงแสดงออกในรปของความรสกของการยอมรบและการไมยอมรบตนเอง และแสดงถงขอบเขตความเชอของบคคลเกยวกบความสาคญ อานาจ ความสามารถ และการมคณความดในตนเอง

Coopersmith (อภญญา อภสทธวณช, 2553 อางถง Coopersmith, 1981) ไดกลาววา ปจจยทมอทธพลตอการเหนคณคาในตนเองสามารถแบงออกเปน 2 องคประกอบ คอ ปจจยภายในตวบคคล และปจจยภายนอกตวบคคล ดงน

1) ปจจยภายในตวบคคล หมายถง ลกษณะเฉพาะของแตละบคคลทมผลใหบคคลมความรสกมคณคาในตนเองดานตางๆ ของบคคลแตกตางกนออกไป ประกอบดวย

1.1) ลกษณะทางกายภาพ (Physical Appearance) เชน ความสง นาหนก ลกษณะรปราง หนาตา ความแขงแรง บคลกภาพ รวมทงเสอผาทสวมใส หรอคณสมบตอนทปรากฏใหเหนได เปนสงทเออตอความสาเรจในการทากจกรรมทบคคลนนใหความสาคญ มสวนชวยสงเสรมใหบคคลมการเหนคณคาในตนเอง ชนชมตนเอง โดยเฉพาะอยางยงไดรบขอมล

6

ยอนกลบจากบคคลอนทกลาวถงตนเอง ขอมลยอนกลบทไดรบเปนทพงพอใจจะทาใหบคคลเกดความรสกทดกบตนเองมากขน

1.2) เพศ (Sex) สงคม และวฒนธรรมสวนใหญมกจะใหความสาคญกบเพศชายมากกวาเพศหญง โดยทเพศชายมกไดรบมอบหมายตาแหนงทมอานาจทางสงคม ซงนาจะเปนสวนททาใหเพศชายมการเหนคณคาในตนเองสงหวาเพศหญง

1.3) ความสามารถ สมรรถภาพ และผลงาน (Capacities, Competences and Performance) การเหนคณคาในตนเองจะเกยวของกบการประสบความสาเรจในหนาทการงาน เชน มตาแหนงหนาทการงานในระดบสง มอานาจ ประกอบอาชพทมเกยรต มรายไดสง เปนตน ความสาเรจในหนาทการงานมความสมพนธกบความรสกทดตอตนเอง กลาวคอ บคคลทจะประสบความสาเรจในการทางานสงจะมองวาตนเองเปนผ มความสามารถ รบรตนเองในดานด มความพอใจในตนเอง มการประเมนคณคาในตนเองสง สวนบคคลทประสบความสาเรจในการทางานตาจะมความรสกตรงขามกบทกลาวมา

1.4) ภาวะอารมณ (Affective States) ความรสก ภาวะอารมณ เปนภาพสะทอนใหเหนถงความรสกพงพอใจ ความวตกกงวล ความรสกเปนสขหรอภาวะอนๆ ท มอยในตวบคคลทงทแสดงออก และไมแสดงออก สวนใหญมผลสบเนองมาจากการมปฏสมพนธกบบคคลอนแลวสงผลตอการประเมนตนเองความรสกของบคคลมความสมพนธกบการเหนคณคาในตนเอง เชน บคคลทคดวาตนเปนคนทมความสามารถ มความชนชมในตนเอง มความพงพอใจในตนเอง บคคลนนจะประเมนตนเองไปในทางทด จะแสดงความรสกและสอความพงพอใจตลอดจนภาวะอารมณทางดานบวกออกมา ในขณะทบคคลทประเมนตนเองไปในทางลบ จะมความรสกไมพงพอใจในภาวะปจจบนของตน มองตนเองไมมความสามารถ ไรสมรรถภาพ มความรสกดอย รสกวตกกงวล และไมสามารถประสบความสาเรจในอนาคตอนใกลได ซงสงผลใหการเหนคณคาในตนเองลดลง

1.5) คานยมสวนบคคล (Self Values) บคคลจะประเมนตนเองจากสงทตนใหคณคา และใหความสาคญ โดยสอดคลองกบอดมคตและคานยมทางสงคม หากคานยมสวนตนมความสอดคลองกบคานยมของสงคมการเหนคณคาในตนเองของบคคลกจะเพมขน ในทางตรงกนขามหากคานยมสวนตนไมสอดคลองกบคานยมของสงคม บคคลกจะมการเหนคณคาในตนเองตาลง และการเหนคณคาในตนเองของแตละบคคลจะผนแปรตามคานยม และการใหคณคาตามความนกคดทบคคลมตอสงตางๆ ซงเขาจะใหความสาคญแตกตางกน เชน บคคลทใหความสาคญตอความสาเรจในการทางานแตกลบลมเหลวเขาจะประเมนการเหนคณคาในตนเองตาลง สวน

7

บคคลทเหนคณคาของการทางาน และประสบความสาเรจในการทางานเขาจะรสกภาคภมใจในตนเอง

1.6) ระดบความมงหวง (Aspirations) การตดสนคณคาของบคคลสวนหนงเกดขนจากการเปรยบเทยบผลการปฏบตงาน และความสามารถของตนกบระดบเกณฑมาตรฐานของตน ประสบการณทไดรบ ความสาเรจจะนาไปสการคาดหวงตอความสาเรจในครงตอไป บคคลทมความสามารถ หรอผลงานตรงตามเกณฑทกาหนดไวจะนาไปสการมองตนเองวามคณคา ในทางตรงกนขามถาบคคลนนมระดบความมงหวงสงเกนไป กจะเกดการเหนคณคาในตนเองตาลง

2) ปจจยภายนอกตวบคคล หมายถง สภาพแวดลอมภายนอกทบคคลมปฏสมพนธดวยซงสงผลใหบคคลเกดการเหนคณคาในตนเองทแตกตางกน ประกอบดวย

2.1) สมพนธภาพระหวางบคคลกบครอบครว (Family Relationship) ภมหลงหรอประสบการณทางครอบครว เปนสงทมสวนในการพฒนาการเหนคณคาในตนเองของบคคล เพราะหากสมพนธภาพในครอบครวเปนไปดวยด พอแมมความรก ความผกพนใหความใกลชด ความอบอน ใหกาลงซงกนและกน เคารพในสทธ และความคดเหนยอมรบในตวลกๆ อยางมเหตผล รวมทงวางกฎเกณฑตางๆ ทชดเจน จะมสวนในการทาใหลกเปนคนยดหยน อารมณมนคง ทาอะไรแนนอน ไมลงเล และเหนคณคาในตนเองสง ในทางตรงกนขามพอแมทไมแสดงออกซงความรก ไมแนะแนวทางใหเดกและนยมการลงโทษจะทาใหเดกเหนคณคาในตนเองตา

2.2) สถานภาพทางสงคมหรอระดบชนทางสงคม (Social Status) หมายถงองคประกอบตางๆ ภายนอกทชบอกระดบทางสงคมของบคคล เมอเปรยบเทยบกบคนอนๆ เชน ตาแหนงหนาทการงาน บทบาททางสงคม วงศตระกล สถานะทางเศรษฐกจ เปนตน โดยทวไปมกเนนทสถานะทางเศรษฐกจของบคคล ซงสวนใหญพจารณาจากอาชพ รายได และทพกอาศย เนองจากเปนสงหนงทบอกไดถงการประสบความสาเรจ และความมเกยรต การมสถานภาพทางสงคมทแตกตางกนจะสงผลใหบคคลไดรบการปฏบตทางสงคมจากคนรอบขางแตกตางกน ในบคคลทมสถานภาพทางสงคมทสงกวาจะไดรบการปฏบตทดกวา ทาใหเกดความรสกเหนคณคาในตนเองสง

2.3) งาน (Job) เปนสงทมนษยสามารถนามาพฒนาความรสกเหนคณคาในตนเองได การทบคคลไดรบประสบการณทดจาก การทางาน เชน มสมพนธภาพทดกบผ บงคบบญชา มเงนเดอนสง มอสระในการทางาน ไดทางานททาทาย จะสงผลใหบคคลมความรสกเหนคณคาในตนเองสง

8

2.4) มตรภาพ และสงคม (Friendship and Social) การเหนคณคาในตนเองสวนหนงเกดขนจากการรบรในการมองตนเองทเปนอย แลวนาไปเปรยบเทยบกบคนอนๆ ทคลายคลงกนกบตนทางดานทกษะ ความสามารถ ความถนด การเหนคณคาในตนเองจงเปนสงทเกดขนจากการเปนสมาชกของกลม บคคลทไมไดรบการยอมรบจากกลมเพอน ไมเปนทประทบใจ หรอไมอยในความสนใจของเพอนจะเกดความรสกวาตนเองไมมคณคาหรอไมนบถอตนเอง 3.2 แนวคดเกยวกบการเหนคณคาในตนเองของ Rosenberg Rosenberg (อภญญา อภสทธวณช, 2553 อางถง Rosenberg, 1979) ถอวาการเหนคณคาในตนเองเปนสวนหนงของโครงสรางอตมโนทศน (Self – Concept) โดยแยกพจารณาเปน 2 มต ดงน

1) การตระหนกรในตนเอง (Cognitive Self) เปนเรองของความรความเขาใจทบคคลมตอตนเอง จากการเปนเจาของตาแหนง สถานภาพภายในสงคมทบคคลนนอาศย หรอเปนสมาชกอย ทาใหแตละบคคลมเอกลกษณเปนของตนเอง เชน พอ แม คร ลก เปนตน เอกลกษณทบคคลไดจากสงคมนสามารถทาใหบคคลรวาตนคอใคร บคคลอนเปนใคร และมความแตกตางกนอยางไร การรบรนนาไปสอตมโนทศนของบคคล โดยความคดเกยวกบตนเองทเกดขนไมเกยวของกบการประเมนของบคคล

2) การประเมนตนเอง (Evaluative Self) เปนการอธบายตนเองของบคคล ซงไดมาจากการทบคคลไดนาตนเองไปประเมนกบสงอน หรอบคคลอน เพอทจะทาใหบคคลรวาเขามคณคา หรอมความภมใจในตนเองสงหรอตาอยางไร การประเมนตนเองของบคคลในแนวสงคมวทยาสวนใหญจะเกยวของกบเรองการเหนคณคาในตนเอง โดยจะพบวาการทบคคลจะรสกตอตนเองในเรองของความรสกเหนคณคาในตนเองอยางไร กจะนาไปสพฤตกรรมเชนนน ตามแนวคดของ Rosenberg สามารถแสดงภาพไดดงน

ภาพท 1 โครงสรางอตมโนทศน และการเหนคณคาในตนเอง ทมา: จารพรรธน จวนสาง (2545) อางถง Rosenberg (1979)

อตมโนทศน (Self Concept)

อตตะในดานความรความเขาใจ

(Cognitive Self)

อตตะในดานการประเมน (Evaluative Self)

การเหนคณคาในตนเอง (Self Esteem)

9

นอกจากน (อภญญา อภสทธวณช, 2553 อางถง Rosenberg, 1979) ไดแยกพจารณาการเหนคณคาในตนเองของบคคล เปน 2 บรบท ดงน

1) การเหนคณคาในตนเองโดยรวม (Global Self Esteem) เปนการทบคคลมทศนคตทบคคลพจารณาตนเองโดยรวม (Self as a Whole) ไมแยกพจารณาในดานใดดานหนงหรอเอกลกษณใดเอกลกษณหนง แตจะมองในลกษณะคนหนง (Whole Person)

2) การเหนคณคาในตนเองเฉพาะดาน (Specific Self Esteem) เปนการทบคคลมทศนคตตอตนเองในดานใดดานหนงหรอเอกลกษณใดเอกลกษณหนง โดยปกตแลวเมอบคคลมความรสกเหนคณคาในตนเองในเรองใดเรองหนงแลวจะสงผลใหบคคลนนมองตนเองในภาพรวมวามคณคา ในทางตรงกนขามหากบคคลมองตนเองวาดอยคณคาหรอลดความรสกเหนคณคาในตนเองดานใดดานหนงลง การประเมนคณคาของตนเองในบรบทรวมจะมระดบตาลงดวย

ความสมพนธระหวางการเหนคณคาในตนเองโดยรวม และการเหนคณคาในตนเองเฉพาะดานนน Rosenberg ไดอธบายโดยใชมโนทศนในเรองเอกลกษณของการใหคณคาตนเอง (Psychological Centrality) วาเปนเอกลกษณทใชเกณฑในการตดสนความเปนตวตน เชน หากบคคลหนงคดวาตนเปนคนฉลาด มเสนห และเปนคนทมคณธรรม บคคลนนจะมองตนเองวาเปนคนทมคณคา หรอเหนคณคาในตนเองโดยรวมสง สวนบคคลทมฐานะยากจน ประสบความลมเหลวทางการเรยน มอาการเจบปวย บคคลเหลานจะมการเหนคณคาในตนเองโดยรวมตา การพจารณาเอกลกษณใดเอกลกษณหนงทเปนศนยกลางโดยปกตบคคลมกจะเลอกจากเอกลกษณทสาคญ หรอเดนในสถานการณทางสงคมทบคคลนนเปนสมาชกอย มาเปนหลกในการประเมนคณคาของตน ดงนนการทบคคลมการเหนคณคาในตนเองเฉพาะดานอยมาก มไดหมายความวาการเหนคณคาในตนเองเฉพาะดานทงหมดจะมผลตอการเหนคณคาในตนเองโดยรวม แตจะมเพยงการเหนคณคาในตนเองเฉพาะดานทเปนลกษณะทใชเปนเกณฑในการตดสนความเปนตน (Psychological Centrality) หรอการเหนคณคาในตนเองเฉพาะดานทไดจากเอกลกษณเดน (Salient Identities) เทานนทจะสงผลหรอมอทธพลตอการเหนคณคาในตนเองโดยรวม ดงนนถาบคคลใดบคคลหนงมการเหนคณคาในตนเองเฉพาะดานทไดจากเอกลกษณเดนไปในทศทางใดกยอมทาใหเขามงมนทจะมพฤตกรรมไปในทศทางนน

10

ภาพท 2 ความสมพนธระหวางการเหนคณคาในตนเองกบพฤตกรรมของบคคล ทมา: จารพรรธน จวนสาง (2545) อางถง Rosenberg (1979) แนวคดเกยวกบการเหนคณคาในตนเองขางตน สามารถสรปไดวาแหลงทมาของการรบรการเหนคณคาในตนเองเกยวของกบกระบวนการรบร คอ การรบรตนเองจากการเปรยบเทยบกบสงทมงหวงวาควรจะเปนไปตามมาตรฐานทตนเองตงไว ซงการรบรนจะนาไปสการประเมนคณคาในตนเอง หรอทาใหบคคลมการเหนคณคาในตนเองในระดบทแตกตางกน ทง Coopersmith และ Rosenberg แสดงใหเหนวาการมปฏสมพนธกบผ อนทมความสาคญตอตนเอง จะสงผลใหเกดการรบร การเหนคณคาในตนเอง 4. ส ารวจการเหนคณคาในตนเองวาอยในระดบใด โลกสดใส หรอวาเรมมดมด หลายๆ คนคงเรมอยากรแลววาตนเองมระดบการเหนคณคาในตนเองอยในระดบใด ผ เขยนบทความไดรวบรวมลกษณะการเหนคณคาในตนเองสง และตา จากงานวจยทเกยวของ (อนรกษ บณฑตยชาต, 2542; ชวน บญตน, 2546; ธนารฐ มสวย, ออมเดอน สดมณ และสภาพร ธนะชานนท, 2553; Vialle, Heaven, and Ciarrochi, n.d; Lavoie, 2002; Pelish, 2006; Khadivi, Adib, and Farhanghpour, 2012) โดยในเบองตนสามารถสารวจจากการแสดงออก การคด และความรสกของตนเอง ดงตารางท 1

การเหนคณคาในตนเอง

(Self Esteem)

การเหนคณคาในตนเองโดยรวม

(Global Self Esteem)

การเหนคณคาในตนเองเฉพาะดาน

(Specific Self Esteem)

พฤตกรรม + พฤตกรรม - พฤตกรรม + พฤตกรรม -

11

ตารางท 1 เปรยบเทยบลกษณะการเหนคณคาในตนเองสง และตา

ลกษณะการเหนคณคาในตนเองสง ลกษณะการเหนคณคาในตนเองต า รสกวาความสามารถของตนเองมอทธพลตอการแสดงความเหน หรอพฤตกรรมเชงบวก สามารถแสดงออกทางความรสก อารมณไดในหลายๆ สถานการณ สามารถปฏบตตนในสถานการณใหมๆ ในทางบวก ไดอยางมนใจ

มความอดทนตอความผดหวง มความรบผดชอบ มการสอสารในทางบวกกบตนเอง มสตควบคมสถานการณไดอยางเหมาะสม ไมวาจะเปนสถานการณในทางบวก หรอลบ มความเชอมนในตนเอง รวมกจกรรมตางๆ อยางสมาเสมอ ม ใ บ ห น า ท า ท า ง ว ธ พ ด แ ล ะ ก า รเคลอนไหวแฝงไปดวยความแจมใส ราเรง มชวตชวา สามารถพดถงความสาเรจหรอขอบกพรองของตนเองไดอยางตรงไปตรงมาและมความจรงใจ มสขภาพกายทแขงแรง วางแผนชวต และตง เ ปาหมายในการดาเนนชวต พยายามพสจนความสามารถของตนเมอถกตาหน สามารถประนประนอมเอาความตองการของผ อนและของตนเองไวรวมกนได

มการสอสารกบตนเองในทางลบ แสดงใหเหนถงความหดห หมดหนทางเรยนร มความอดทนตา ไมมความเชอมนในการตดสนใจ

ไม รวม กจกรรมใดๆ ท เ ปนสาธารณะประโยชน มผลสมฤทธทางการเรยนตา คดวาตนเองไมใชคนสาคญ คดวาไมมใคร สนใจตนเอง ไมมความคดรเรมสรางสรรคทาสงใหมๆ หมกมนกบความคดของตนเองไมยอมรบฟงความคดเหนของผ อน ไมกลาแสดงความคดเหน คดวาตนเองไมมความสามารถ ขอาย หลกหนปญหา สบบหร และใชสารเสพตด มพฤตกรรมกาวราว ไมมการวางแผนชวต มปญหาดานสขภาพ

12

จากตารางสรปไดวาบคคลทมลกษณะการเหนคณคาในตนเองสงจะมความเชอมนในตนเอง เหนวาตนเองมคณคา มความสามารถ มความคดรเรมสรางสรรค มลกษณะเปนผ นามากกวาผตาม กลาแสดงออก และสามารถปรบตวไดดกวาผ ทมลกษณะการเหนคณคาในตนเองตา ซงเปนผ ทมพฤตกรรมเบยงเบนไปในทางไมด มความวตกกงวลสง ขาดความเชอมนใจตนเอง ขาดความรบผดชอบ ไมมการวางแผนชวต หลงจากทสารวจการเหนคณคาในตนเองเรยบแลว หลายคนอาจกงวลวาตวเองมระดบการเหนคณคาในตนเองตาไปหรอไม แตนนไมใชปญหาเพราะการเหนคณคาในตนเอง จากภายนอกสามารถเปลยนแปลงได ขนอยกบความคาดหวงตอบทบาททางสงคม และความสามารถในการเผชญหนากบปญหา (สธน ลกขะไชย, 2555 อางถง Taft, 1985) 5. แนวทางการพฒนาการเหนคณคาในตนเอง การเหนคณคาในตนเองของบคคลมรากฐานมาจากการอบรมเลยงดในวยเดก เกดจากประสบการณความตองการเปนทรกของบคคลใกลชดในชวงของวยทารก ลกษณะความคาดหวงบคลกภาพ การแสดงออกซงพฤตกรรมความเขาใจ และการยอมรบในความแตกตางตามธรรมชาตในตวเดกของผ เลยงดเปนพนฐานสาคญททาใหเดกเหนคณคาในตนเองสง หรอตาไดในอนาคต ตอมาการเหนคณคาในตนเองของเดกจะขยายจากความรก ความเอาใจใสของพอแมผเลยงดมาสบคคลอนในครอบครว และขยายกวางออกสเพอน เดกอาย 7 – 8 ป จะมการเหนคณคาในตนเองตามองคประกอบ 3 ดาน คอ (วรวฒ เจรญวฒวทยา, 2546 อางถง Berk, 1994) ดานการศกษา ดานรางกาย และดานสงคม ชวงนการยอมรบในตนเองจะเกดขนจากการไดรบความสาเรจตามเปาหมาย เดกจะปฏบตตนเพอใหพอแมเกดความพอใจ ตอมาเปาหมายจะขยายตวอยบนมาตรฐานของสงคมภายนอกครอบครว โครงสรางทางสงคมของวยเดกตอนกลางจะครอบคลมกลมเพอน สถานะทางสงคม ตวแปรทมอทธพลตอการเหนคณคาในตนเองของเดกวยนคอ (วรวฒ เจรญวฒวทยา, 2546 อางถง Harter, 1993) ลกษณะทางกาย อารมณ ระดบสตปญญา ความสามารถของตนเองตลอดจนทกษะทางสงคม ลกษณะครอบครว ความสมพนธของบคคลในครอบครว สงคมวฒนธรรมและฐานะทางเศรษฐกจ เดกจะมความตองการการเหนคณคาในตนเองตามวถทางทเดกเรยนรเอง เดกเรมพฒนาสตปญญา ทกษะสงคม และสรางความมนใจในตนเองใหสงขน ในชวงของวยรน เปนวยทเชอมตอระหวางวยเดกและวยผ ใหญ มการเปลยนแปลงเกดขนอยางมากทงดานรางกาย และดานจตใจ เปนชวงทไดรบผลกระทบจากการพฒนาการเหนคณคา

13

ในตนเองมากทสด (วรวฒ เจรญวฒวทยา, 2546 อางถง Berk, 1994) Berk พบวาวยรนเกดการรบรลกษณะความเปนตนเอง 2 ประการ คอ

1) รบรวาตนเองเปนศนยกลางของความสนใจ (Imaginary Audience) ความเชอน ทาใหวยรนมความเอาใจใสดแลรปรางหนาตาตนเองใหดอยเสมอ

2) รบรวาตนเองแตกตางจากบคคลอน (Personal Fable) ความเชอนจะทาใหเขารสกวาตนเองมความแตกตางจากบคคลอนโดยสนเชง ทาใหเขาเกดความกลาทจะเสยง ไมเกรงกลว สงใด

วยรนมความตองการในสงใหมเกดขน คอความตองการตาแหนงทางสงคม ซงครอบครวไมสามารถตอบสนองความตองการเหลานได กลมเพอนจงมอทธพลตอตนสง พฤตกรรมของวยรนจะเปลยนไปตามเพอนวยเดยวกน การไดรบการยอมรบ และวพากษวจารณจากเพอนเกยวกบตวเขาจะเปนผลใหวยรนเกดทศนคตตอตนเองขนมา โดยผานกระบวนการรบรของบคคลตอความรสกเหนคณคาในตนเองม 2 ขนตอน คอ (วรวฒ เจรญวฒวทยา, 2546 อางถง Taft, 1985)

1) ความรสกทไดรบจากภายนอกตอการเหนคณคาในตนเอง (Outer Self Esteem) การประเมนทศนคต และการกระทาของสงคมทมตอตน บคคลสามารถรบรความเปนตวตนโดยอาศยการประเมน และการยอมรบของบคคลอน

2) ความรสกภายในตอการเหนคณคาในตนเอง (Inner Self Esteem) เปนความรสกของบคคลทมตอความสามารถในการตอบสนองตอสงแวดลอม และการปฏบตเพอควบคมสงตางๆ ทจะเกดขนกบตนเอง

หากบคคลเกดความรบรเกยวกบตนเองในทางบวก ไดรบการสนบสนนเสรมแรงจากกลมทเขาชนชอบ จะเปนผลใหการเหนคณคาในตนเองของเขาพฒนาเพมมากขน ในขณะเดยวกนอาจพบวาบคคลทอยในกลมอนธพาล แสดงออกซงพฤตกรรมกาวราวมากเพยงใด กลมจะใหความสาคญกบเขามากขน ความตองการการเหนคณคาในตนเองจงสามารถผลกดนใหบคคลแสดงพฤตกรรมตางๆ ออกมา ทงทางบวกและทางลบ (วรวฒ เจรญวฒวทยา , 2546 อางถง Craig, 1976) ดงนนครอบครวและโรงเรยนจงตองใหความสาคญ และเอาใจใสเปนพเศษ

เมอเขาสวยผ ใหญ วฒภาวะทเพมขนทาใหบคคลรบรความเปนตนไดอยางชดเจน ระดบความเพอฝนนอยลงกวาชวงวยรน สามารถรบร และเรยนรทจะเผชญกบสง ทตนขาดไป ขณะเดยวกนกพยายามเพมความเขมแขงใหแกตนเอง การเหนคณคาในตนเองของบคคลวยนมการเปลยนแปลงนอยมาก

14

ในวยผสงอายเปนชวงวยทเกดการสญเสยสงตางๆ ในชวตหลายอยาง เชน ดานสขภาพ ความสามารถพนฐานทางรางกาย การเกษยณอายการทางาน การสญเสยคครอง เปนผลใหการเหนคณคาในตนเองของบคคลในชวงนเกดการเปลยนแปลงในระดบลดลง (วรวฒ เจรญวฒวทยา, 2546 อางถง Driever, 1984)

จากแนวคดขางตนสรปไดวาการพฒนาการเหนคณคาในตนเองมความตอเนองมาจากประสบการณในวยเดก ประสบการณทไดรบมผลตอการเสรมสราง และบนทอนการเหนคณคาในตนเองได Burnside พบวา การเหนคณคาในตนเองจะเพมขนไดเรอยๆ จนกระทงถงวยกลางคนจงจะมความคงทและเสอมถอยลงเมอถงวยผสงอาย ดงนนการเหนคณคาในตนเองของบคคลจงเปลยนแปลงไดตลอดทกชวงวยของชวตเปนสงทไมคงท สามารถเปลยนแปลงไดขนอยกบความรสกของบคคลและประสบการณทไดรบ (พลาสน วงษนช, 2549 อางถง Barry, 1989)

การเหนคณคาในตนเองของบคคลจะมการเปลยนแปลงไปเรอยๆ จนถงวยกลางคนจงคงท (พลาสน วงษนช, 2549 อางถง Burnside, n.d.) ซงสอดคลองกบงานวจยของ Wiggin (พลาสน วงษนช, 2549 อางถง Wiggin and Giles, 1984) ทพบวาการเหนคณคาในตนเองสามารถเปลยนแปลงเพมมากขนได การเสรมสรางการเหนคณคาในตนเองใหเกดกบบคคลจะชวยใหเขาใชชวตอยในสงคมไดอยางมความสข นกจตวทยาหลายไดเสนอแนวทางการเสรมสรางการเหนคณคาในตนเอง ดงตอไปน

Sasse (วรวฒ เจรญวฒวทยา, 2546 อางถง Sasse, 1978) เสนอวธเสรมสรางการเหนคณคาในตนเอง ดงน

1) สรางความมนใจในตนเองโดยคานงถงความสาเรจในวนขางหนาของชวต 2) ใหรางวลตนเองเมอทางานสาเรจ อาจเปนคาชมเชยหรอใหสงของทมความหมาย

ตอตนเอง 3) สะสมบนทกความสาเรจ โดยเขยนลงสมดบนทกถงสงทตนเองทาไดด หรอทา

สาเรจเปนเวลาตดตอกนหลายๆ สปดาหหรอหลายๆ เดอน Johnson (วรวฒ เจรญวฒวทยา, 2546 อางถง Johnson, 1979) เสนอแบบแผนของการ

ปฏสมพนธของการเขารวมกลมทชวยเสรมสรางการเหนคณคาในตนเอง ดงน 1) ใหการยอมรบในตวบคคลอยางไมมเงอนไข 2) ใหการสนบสนนชวยเหลอบคคลทงในดานการเรยน หรอเรองสวนตว 3) เขาใจความรสกของบคคลนน 4) ชวยใหบคคลไดรบความสาเรจในสถานการณทตองการ

15

5) ใหการตอบสนองทางจตใจ 6) ชวยใหบคคลสามารถสรางกาลงใจใหกบตนเองได 7) ใหมองความผดพลาดหรอความลมเหลวเปนตวเรา ทาใหเกดความวตกอยใน

ระดบปานกลางซงจะทาใหเกดความกระตอรอรน Gerdano และ Every (วรวฒ เจรญวฒวทยา, 2546 อางถง Gerdano and Every, 1979)

ไดเสนอกลวธในการพฒนาการเหนคณคาในตนเองอยางไดผล 3 ประการ ดงน 1) การใชภาษาทางบวก (Positive Verbalization) หมายถง กระบวนการทบคคล

เสรมภาพเกยวกบตนเอง (Self Image) โดยชใหเหนถงคณลกษณะทางบวกของตนเองโดยใชภาษาเปนสอ

2) การยอมรบคายกยองชมเชย (Accepting Compliment) เมอมใครมายกยองชมเชยเรา เรากยอมรบโดยปราศจากทาทหรอคาตอบทถอมตน แตใชประโยคแสดงความยนดแทน วธนจะเปนการสงเสรมพฤตกรรมทเหมาะสมซงจะทาใหบคคลประทบใจ และมองตนเองในแงบอกยงขน

3) การฝกพฤตกรรมกลาแสดงออกทเหมาะสม (Assertiveness) เปนวธการทมประสทธภาพททาใหบคคลมพฤตกรรมทางบวก กลาแสดงออกในทางทเหมาะสม และมการรบรทมประสทธภาพ

Coopersmith (พลาสน วงษนช, 2549 อางถง Coopersmith, 1984) ไดสรปองคประกอบของการพฒนาการเหนคณคาในตนเอง ดงน

1) การไดรบการยอมรบนบถอจากบคคลรอบขางทมความสาคญในชวต การสนบสนนใหกาลงใจกน แสดงออกโดยการมปฏสมพนธตอกน การสอสาร การใหขอมลยอนกลบ

2) การประสบความสาเรจตามเปาหมาย การบรรลถงผลสาเรจในงานสงผลตอการเหนคณคาในตนเอง รวมถงการชมเชยตนเอง การสงเสรมความพยายามในการสรางความสาเรจแกตนเอง

3) การไดทาสงทสอดคลองกบคานยม และความปรารถนาของตน ทาใหรสกวาตนเองมคณคา เมอสามารถปฏบตตามแนวทางทตนเองใหคณคาไว

4) การปกปองความรสกเหนคณคาในตนเอง โดยการลดความสนใจตอสงทจะทาใหความรสกเหนคณคาในตนเองตาลง เชน คาวจารณ การตงความหวง

Coopersmith (พลาสน วงษนช, 2549 อางถง Coopersmith, 1984) ยงไดเสนอวธการเสรมสรางการเหนคณคาในตนเองสาหรบนกเรยนวา มหลายวธการทสามารถชวยใหเดกวยรนท

16

เหนคณคาในตนเองตา โดยโรงเรยนควรผสมผสานโปรแกรมการสงเสรมความรสกเหนคณคาในตนเองในทกๆ ชนเรยน เพอเพมความรสกเหนคณคาในตนเองสาหรบนกเรยนบางคน และคงความรสกเหนคณคาในตนเองของนกเรยนทมความรสกเหนคณคาในตนเองระดบสง โดย Coopersmith ไดเสนอวธการ ดงน

1) การสงเสรมสภาพแวดลอมภายในชนเรยน โรงเรยนสามารถชวยใหนกเรยนตระหนกถงพลง และความสามารถทมอยภายในตนเอง รวมถงความสามารถทนอกเหนอจากการทากจวตรประจาวนทวไป ตามท MacAfee and Meier, 1969 (พลาสน วงษนช, 2549 อางถงMacAfee and Meier, 1969) ไดพฒนาการตอบสนองทางสภาพแวดลอมในการสงเสรมความรสกเหนคณคาในตนเอง เชน สภาพแวดลอมชวยใหเดกรบรวา “การรวาตนเองตองการอะไร” เปนสงสาคญทสด สภาพแวดลอมชวยจดเตรยมการใหขอมลยอนกลบ และชวยใหเดกเรยนรวธคนหา และใชขอมลยอนกลบ การสงเสรมความเปนอสระ และการสรางสรรคมพนฐานในการใหขอมล และการตอบสนองทางสภาพแวดลอม ดงน

1.1) ใหเดกมการสารวจสงตางๆ อยางมอสระทามกลางกจกรรมทมความหลากหลาย

1.2) ใหขอมลแกเดกทนททกครงทมการทาพฤตกรรมตางๆ 1.3) ใหเดกประเมนการกระทา และความกาวหนาของตนเอง 1.4) ใหเดกมอสระในการใชวสดอปกรณตางๆ ซงทาใหเดกสามารถคนพบวาสง

ตางๆ มความสมพนธกนอยางไร ในสภาพแวดลอมแบบนเดกจะเรยนรทจะฟงตนเอง รวมถงความรสก และการตดสนใจ มการประเมนความกาวหนาดวยตนเองมากกวาจะมองหาการยนยนจากผ อน

2) ความคาดหวง และความเชอ เมอนกเรยนมแนวโนมทจะแสดงออกอยางมนใจดวยทศนคต และความเชอทเขาไดสมผสเกยวกบตนเอง การฝกฝนในหองเรยน การสนบสนนทางบวก และการกอตวอยางสรางสรรคของความเชอทงหมดนจะชวยใหเกดผลลพธทดตามมา โดยแรงผลกดนทมอทธพลตอความคาดหวง และความเชอของนกเรยนเกยวกบศกยภาพในตนเองนน คอ ความเชอของครทมตอตวเดก การฝกฝนในหองเรยน และความคาดหวงของผปกครอง มหลกฐานยนยนทชดเจนวาหากครมความคาดหวงใหนกเรยนเรยนร และเชอวานกเรยนมศกยภาพในการทางานใหประสบความสาเรจ จะทาใหนกเรยนมการกระทา มการปฏบตสงตางๆ เพมมากขน

17

เทคนคเฉพาะเพอเสรมสรางความรสกเหนคณคาในตนเอง 1) การยอมรบความรสก และสนบสนนการแสดงออกของนกเรยน สงสาคญทคร

ตองคานงถง คอ ความรสกกลว ซงเปนความรสกทมอทธพลมากสาหรบเดก แมจะดเปนเรองเลกนอยหรอผใหญมองวาเปนเรองเหลวไหล แตครสามารถชวยใหเดกตระหนกรในตนเองโดยการยอมรบความรสกทางลบทตนเคยปฏเสธมากอน ผ ใหญสามารถยอมรบความรสกกลว ความคบของใจ และการปฏเสธได สาหรบเดกตองใชวธทงายกวานน เพอชวยใหเดกสามารถแสดงออกเกยวกบตนเองอยางเปดเผย เดกและครสามารถยอมรบความจรงทวาบางครงบคคลกตองเคยมประสบการณเกยวกบความรสกในทานองเดยวกน

2) ตระหนกถงความแตกตางของแตละบคคลในการแกปญหา เดกมวธทแตกตางกนไปในการจดการกบเรองรายๆ ทตนเองประสบ รวมถงระยะเวลา และความถในการจดการ เดกบางคนกมแนวโนมทถอยหนกอน และกลบมาจดการกบปญหาอยางเขมแขง ครและผปกครองควรชวยกนสงเกตวาเดกมธรรมชาต และกระบวนการในการแกไขปญหาอยางไร ถงแมวาเดกจะมวธการแกไขปญหาทไมเหมาะสมเทากบผ ใหญ แตนนกไมไดหมายความวาเดกไมมความสามารถ ความหนกแนน และความมนคงในการจดการกบปญหา นอกจากนครสามารถชวยเดกไดดวยการแนะนา สนบสนน เสนอ และสอนวธการหรอทางเลอกในการแกไขปญหาทมความหลากหลาย อาจเปดโอกาสใหนกเรยนมประสบการณการเผชญหนากบปญหาโดยตรง

3) หลกเลยงการเปลยนแปลงทกะทนหน ทางหนงทจะชวยลดความรสกไมมนคง คอ การจดสภาพแวดลอมทมโครงสรางชดเจน แนนอน ไมเปลยนแปลงไปมา และสามารถคาดเดาได ครสามารถทาไดดวยการประกาศหรอแจงถงการเปลยนแปลงทเกดขนลงในตาราง หรอการแจงใหทราบเปนรายบคคล หรอประกาศในหองเรยนดวยความชดเจน โดยตองแจงใหเรวทสดเทาทจะเปนไปได และทาใหเกดการเปลยนแปลงอยางคอยเปนคอยไป

4) การมตวแบบ หากครมลกษณะหรอบคลกภาพทไมมนคง หวนไหว มความรสกกลว สงเหลานจะสอไปถงเดกในหองเรยนได ในทางกลบกนหากครมลกษณะหรอบคลกภาพทมความมนใจในความสามารถของตนเอง และสามารถจดการกบเรองราวตางๆ ในชวตไดเปนอยางด สงเหลานจะชวยเสรมความมนใจใหกบนกเรยน และชวยใหนกเรยนตระหนกวาปญหาทกปญหามทางแก และในทสดจะคลคลายลง นอกจากนการทครแสดงถงการหาทางแกไขปญหา มากกวาการยอมโดยทไมไดลงมอทาอะไรเลย จะเปนตวอยางทดใหกบนกเรยน และชวยใหนกเรยนนาพลงทมอยในตวเองออกมาใช

18

5) การชวยพฒนาวธการจดการกบเรองยงยากตางๆ นกเรยนหรอแมแตผ ใหญตางมกระบวนการ และวธแกปญหาทจากด สงสาคญทชวยนกเรยนไดคอการขยายขอบเขตของกระบวนการในการแกปญหาใหกวางขน รวมถงเพมความหนกแนนเพอใหนกเรยนสามารถอดทนตอปญหาได ครสามารถใหคาแนะนานกเรยนได เชน การใหปลดปลอยความรสก ความตงเครยดออกมา อาจเลาใหคนใกลชดฟง หรอการใหนกเรยนแสดงบทบาทสมมต จาลองสถานการณเพอใหนกเรยนมประสบการณในการจดการกบปญหา

6) การคงความรสกเหนคณคาในตนเอง และเพมความหนกแนนในการแกไขปญหา ครและผปกครองควรระลกไวเสมอวาเดกไดพยายามแกไขปญหาเตมความสามารถของตนเองแลว ถงแมจะไมเปนไปตามทคร และผ ปกครองคาดหวง หากคร และผปกครองอยากชวยเหลอใหคาแนะนาเดกควรจะทาเปนการสวนตว เพอเสรมความมนใจใหไดมากทสดเทาทจะเปนไปได

7) การใหความรแกผปกครอง บางครงผปกครองมความดาดหวงในตวเดกสงเกนไป และขาดการสนบสนนกาลงใจ ทาใหเดกเกดความตงเครยด และบางครงเดกไมไดรบคาแนะนาในการจดการกบปญหาทโรงเรยน จงตองมการจดอบรมใหแกผปกครองชวยสนบสนนและใหกาลงใจในการแกไขปญหาทงทางตรงและทางออม เพอใหงายตอการทาความเขาใจในการพฒนาการเหนคณคาในตนเอง ผ เขยนจงแบงหลกการเสรมสรางการเหนคณคาในตนเองเปน 3 กลมไดแก

5.1 การเสรมสรางการเหนคณคาในตนเองของผเรยน การเสรมสรางการเหนคณคาในตนเองควรเรมตนจากตวเราเองกอน หากตนเองไมเหน

คณคาแลว ตอใหคนอนอกเปนรอยเปนพนคนมาชนาเรากไมเหนคณคาในตนเอง (อลสา ทองหนนย, 2555; พรทพย วชรดลก, ม.ป.ป.) ไดแนะนาวธการเสรมสรางการเหนคณคาในตนเอง ดงน

1) คดแกปญหาในทางบวก สรางความตระหนกในตนเอง รทนความคดทมผลใหเรารสกดขน หรอทาใหเรารสกแยลง เลอกความคดทชวยสรางพลงใจ เชน เมอตองทางาน หรอเรยนในวชาทเราไมชอบ แตเรากจาเปนตองทาในสงนน หากเราคดทางลบวา “แยจง ฉนทาไมไดหรอก” เรากยงรสกทอแท ไมมกาลงใจทจะพยายามทาสงนน แตหากเราคดวา “ฉนจะพยายาม ถาคนอนเขาเรยนไดฉนกตองทาได” เลอกคาพดบอกตวเองในการสรางพลงเสมอๆ เชน “ฉนทาได” “ไมมอะไรยากเกนไปหรอก ถาเรามความพยายามเรยนร” เรากจะมกาลงใจทจะสามารถฟนฝาอปสรรคตางๆ ทตองเผชญได บางครงเมอรสกวางานชนใดเปนเรองยาก ใหคอยๆ คด แกปญหา ใหนกถงความสาเรจไปทละขนตอน มากกวากงวลแตผลลพธทตองสาเรจปลายทาง แตใหทาอยางตอเนอง ทกสงกจะสาเรจได เชน ทารายงานใหเสรจทละบท จากบทท 1 ไปบทท 2 และ 3 ทาไป

19

เรอยๆ ตามแผนเวลาทเรากาหนดไว งานทกอยางกสาเรจไดเอง โดยไมตองเสยเวลามาคดกงวล ทอแทใจ หรอคดวาตวเองทาไมไดไปเสยกอน

2) มองโลกในแงด มองตนเอง และคนอนในแงดไวกอน เชน วนนโดนแมวาแตเชาตร กใหคดวาแมวาเราแสดงวาแมยงรกและหวงใยเราอย หรอวนหยดครใหการบานเยอะ กคดวาสบายมากคณครกาลงทาทายความสามารถของเรา (อกแลว) ฝกตวเองใหเปนคนสงานหนก ถาเราสไมถอย อนาคตไปโลดแน หรอถาเพอนนนทากไมโกรธใหคดวาเพราะเพอนๆ สนใจเรา

3) วเคราะห และยอมรบขอดขอเสยของตวเอง ไมคดเปรยบเทยบกบคนอน ซงจะทาใหเรารสกดอยกวา คอยๆ ทบทวนตวเอง แลวเขยนวาเรามขอดและขอเสยอะไรบาง หรอลองเปดใจพดคยกบเพอนสนททเราไววางใจ ชวยกนมองวาแตละคนมขอดขอเสยอะไรบาง จากนนพจารณาวา ขอเสยใดทเราแกไขไดแลว จะทาใหเราไดรบสงดๆ หรอจาเปนตองแกไข เพราะหากไมแกไขจะทาใหชวตเราประสบปญหาได เชน นสยขโมโห ทาใหมเรองทะเลาะกบเพอนบอยๆ หรอนสยชอบผลดวนประกนพรง ทาใหผลการเรยนไมดเทาทควร การชอบตามใจปาก ทาใหรปรางอวน เปนตน และขอเสยใดทเราแกไขไมได แลวเราเกบมาคดเปนปมดอย เชน เราเปนคนไมสวย ไมหลอ บานเราฐานะไมดเทาเพอนๆ เปนตน การคดเปรยบเทยบเชนนน ยงทาใหเราทอแทใจ แตควรคดถงขอดของเราทดแทน เชน ถงบานเราไมรวย แตพอแมเรากเปนคนด ใหความรกเรา ถงเราจะไมหลอไมสวย แตเรากเปนนกกฬาทแขงแรง ขอใหยอมรบสงดๆ ทเรามเราเปน และคอยๆ แกไขขอเสยทควรจะแกไขกจะทาใหเรามการพฒนาตนเองใหเปนคนทมความสข และประสบความสาเรจในชวต

4) ตงเปาหมายในชวต คนหาความสนใจ ความถนด จดมงหมาย และจดเดนของตนเอง (Ahmad et al., 2013) แลวบมเพาะใหเกดเปนผลสาเรจทภาคภมใจ การทเราจะคนพบความถนดของตนเองนน แนะนาใหเราเปดโอกาสตวเองในการเรยนร ดวยการเขารวมกจกรรมสรางสรรคตางๆทหลากหลาย เชน กจกรรมชมรม การเขาคายกจกรรม กจกรรมอาสาสมครตางๆ แลวคอยๆ เรยนรวามกจกรรมอะไรทเราทาแลวเราชอบ เรามความสข ความสนก หรอมความกระตอรอรนทจะทาสงนน หรอเราทาไดด หรอมคนชมเชยวาเราทาสงนนไดด เชน เราอาจพบวาเรามจดเดนท เปนคนสนกสนานเปนผ นาในการทากจกรรมนนทนาการไดด เราเปนนกจดการทด ชอบการประสานงานตดตอกบผ อน เราเปนผ ฟงทด และมความสามารถในการเขาใจผ อน เราเปนนกพดทสามารถจงใจคนอนไดด เรามความสขกบการทากจกรรมเกยวกบธรรมชาต เราชอบงานดานศลปะ ชอบกฬา ฯลฯ เปนตน เมอคนหาความถนด ความสนใจ และจดเดนของตนเองไดแลว เรากจะสามารถตงเปาหมายในชวตวาเราตองการเปนอยางไรในอนาคต และเรมลงมอพฒนาในสงดทเราคนพบดวยการหมนฝกฝน และเรยนรในสงนนๆ อยางตอเนอง คอยๆ พฒนากจกรรม

20

นนๆ จนกลายเปนความสามารถ ความถนดพเศษ จะทาใหเรามความภาคภมใจในตนเอง และยงเปนการวางราก ฐานสความสาเรจในอนาคตอกดวย นอกจากนเราอาจหาคนทจะเปนตนแบบเพอเปนแนวทางการดาเนนชวต เชน เราอยากประสบความสาเรจเหมอนรชนก อนทนนท (นกกฬาแบดมนตน) ทอายนอย และประสบความสาเรจ กควรตงใจฝกซอม มความตรงตอเวลา พยายามดขอดของเขา และนามาปฏบตตาม

5) ใหเวลา และโอกาสกบตวเองในการเรมตนใหม ควรจาไววาบางครงเรากอาจทาผดได ซงไมไดหมายความวาจะเปนความลมเหลวตลอดไป เมอพบความลมเหลวใหคดวาคนเราทาอะไรแรกๆ ยอมมการผดพลาดไดเปนธรรมดา คนทประสบความสาเรจได ลวนแลวแตตองเคยผดพลาดหรอลมเหลวมากอน แตเราจะลกขนมาใหมดวยบทเรยนจากความผดพลาดนน ดงนนไมควรจมอยกบความรสกลมเหลว แตใหคดทบทวนวาเราผดพลาดอะไร หรออาจปรกษาพอแมหรอคนทเราไวใจไดใหชวยทบทวนวาเราผดพลาดอะไรบาง แลวเรมตนทาใหมสรางกาลงใจใหตวเอง เชน บอกตวเองวา “ ปญหาอปสรรคอยขางหนาพรอมกบชยชนะกอยขางหนาเชนกน ”

6) ดแลรางกาย และจตใจใหสดชน แขงแรงอยเสมอ การทเราจะรสกดตอตวเองไดนน เราตองเรมตนดวยความรกตวเอง ดแลตวเองใหมสขภาพกายทแขงแรง และมอารมณทราเรงเราจงจะมกาลงทจะทาสงตางๆ ดวยความกระตอรอรน และกระฉบกระเฉง เราจงควรฝกตวเอง ใหมวนยในการดแลสขภาพกายและใจของตวเองในแตละวน ไมควรปลอยเวลาอยกบสงบนเทงทไมจาเปนมากเกนไป เชน การดทว การเลนเกม สงสาคญในการดแลตวเอง ไดแก การสรางนสยใหมการเลนกฬาหรอออกกาลงกาย การเลอกทานอาหารทเปนประโยชนตอสขภาพ ไมทานอาหารทเปนโทษตอรางกาย เชน ไมควรดมนาอดลม หรออาหารขยะตางๆ มากเกนไป การพกผอนนอนหลบใหพอเพยง และมกจกรรมผอนคลายความเครยด เชน การเลนกฬา การเลนดนตร ปลกตนไม เปนตน

7) เลอกรบสอทด ไมวาจะเปนทว หนงสอพมพ วทย โฆษณา เพลง ฯลฯ รเทาทนวาสอสวนใหญ คอ ความบนเทงและการตลาดไมใชความเปนจรงของชวตทงหมด ควรระวงไมใหสอมอทธพลทางลบกบตวเรา เมอดสอตางๆ ลองทบทวนวาสอนนทาใหเราคดและรสกอยางไร เชน สอโฆษณามกจะจงใจวา ผหญงทมเสนหตองมผวหนาขาวใส ตองมรปรางผอมเพรยว อาจทาใหวยรนทไมมภาพลกษณเชนนน รสกวาตวเองเปนปมดอย เราจงควรเลอกรบสอทหลากหลาย และสอทสรางสรรค ไมดแตสอดานบนเทงมากเกนไป หมนพดคยแลกเปลยนความคด เหนกบเพอนๆ หลายๆ กลม จะทาใหเรามความคดทกวางขวางมากขน

21

8) มองดานดของตนเอง และใชคาพดทดๆ กบตนเองอยางสมาเสมอทกวน เชน ฉนเปนคนมความสามารถ ฉนเปนคนมความรบผดชอบ ฉนเปนคนมเสนหนารก เปนตน 5.2 บทบาทของพอแม ผปกครองในการเสรมสรางการเหนคณคาในตนเองใหกบบตรหลาน พอแม ผปกครองมสวนในการเสรมสรางการเหนคณคาในตนเองใหกบบตรหลาน เรมตงแตวยเดก (Pelish,2006; ธนารฐ มสวย และคณะ, 2553; สวรรณ พทธศร, ม.ป.ป.) แนะนาไว ดงน

1) พอแมควรเปนแบบอยางทด ในการสรางการเหนคณคาในตนเองใหลกเหน เดกจะเกดการเรยนร เลยนแบบ และมการเหนคณคาในสงนนๆ เชน พอแมทยากจนแตเหนคณคาในตนเองเกยวกบความซอสตยของตน ทาใหลกอยากเปนคนซอสตย แมไมสวย แตมความบากบนมานะพยายามในเรองงาน ทาใหลกอยากเปนคนขยน เดกจะเกดความรสกทดตอพอแม และถายทอดแบบอยางเหลานโดยไมรตว เกดการเหนคณคาในตนเอง และไมรสกวามปมดอย

2) พอแมควรอบรมเอาใจใสลกดวยความเอออาทร การทจะรวาลกสามารถเหนคณคาของตนเองหรอไม พอแมสามารถทาไดงายๆ โดยการสรางโอกาสใหไดพดคยกบลกบอยๆ หดฟงสงทลกพด ฟงความคดความรสก สงเกตพฤตกรรมในสถานการณตางๆ ทลกไปเจอมา สงคาถามงายๆ เชน “หนชอบสงทหนทาไหม” “หนอยากใหเปนอยางไร” “หนวาดพอหรอยง” คาตอบทไดกพอจะทาใหเราเหนไดวาลกคดอยางไรกบตนเอง และพอแมกจะเปนคนทชวยชแนะแนวทางทถกตองใหแกลก

3) พอแมควรสงเสรมใหลกเกด “ปมเดน” ตามความชอบ ความถนดของเขา เปดโอกาสใหเขาแสดงออก และเปนทยอมรบชนชมในสงนน อาจเปนการเรยน กฬา ดนตร หรอกจกรรมอนๆ บางคนมจดเดนหลายดาน เปนคนเกงรอบตว บางคนอาจมดานเดยว ทสาคญไมควรเปรยบเทยบกบเดกอน แตเปรยบเทยบกบตนเองทาใหเขาชนชมภาคภมใจเชอมนในตวเอง ควรสงเสรมกจกรรมสรางสรรคตางๆ เชน รวมกลมชวยเหลอเดกดอยโอกาสตามศนยตางๆ เพอชวยใหเดกรจกใชเวลาวาง และพลงงานสวนเกนอยางมประโยชน ควรสงเสรมใหลกมเอกลกษณของตน โดยมกจกรรมสรางสรรคตางๆ เดกทมกจกรรเชนนมกมสขภาพจตด แมเกดความลมเหลวในบางเรอง แตกยงมกจกรรมดๆ คอยประคบประคองใหเขามความรสกวาถงอยางไรเขากไมลมเหลวไปเสยหมด ยงมองตนเองในแงดได

4) พอแมควรปรบปรงความสามารถในแตละดานในแกลก เพราะการเพมศกยภาพของคน นน บางครงเราเองทผานมาอาจจะยงไมไดพยายามเตมท ไมขยนพอ สวนเดกนนอาจจะยงไมรวาตองทาอยางไร พอแมเองกชวยเหลอลกได เชน ชวยจดตารางเวลาใหชดเจน ชวย

22

สอนชวยตงเปาหมายทงายๆ ใหลกลองพยายามทาด หรอแมแตหาเทคนคเลกๆ นอยๆ ตางๆ เมอเขาทาได กอยาลมชม เพราะความรสกถงความสาเรจในงานแมแตชนเลกๆ กเปนความรสกทสาคญมาก เพราะเปนการสรางพลงใหเดกทางานยากๆ ชนตอๆ ไป และคาชมของพอแมนนเปนนาหลอเลยงใหลกสามารถทางานตอไปไดอยางมความสข

5) พอแมควรพดคย รบฟงสงทลกพด ทงหมดทกลาวมาไมสามารถเกดขนได หากพอแมไมไมพดคย ไมรบฟงสงทลกพดเรากจะไมสามารถรไดวาลกมทศนคตอยางไรตอการดาเนนชวต และไมสามารถใหคาแนะนา นอกจากนการพดคย การรบฟงสงทลกพดยงชวยเสรมสรางบรรยากาศทดในครอบครวอกทางหนง

5.3 บทบาทของครในการเสรมสรางการเหนคณคาในตนเองใหกบนกเรยน โรงเรยนเปนเหมอนบานหลงทสองของเดกๆ ทกคนคงคนเคยกบคากลาวน ดงนนเดกจะ

เหนคณคาในตนเองมากหรอนอยสวนหนงกเปนผลมาจากครผสอน (ชวน บญตน, 2546; Khadivi, Adib, and Farhanghpour, 2012; Ahmad et al., 2013) แนะนาไว ดงน

1) ครควรจดสภาพแวดลอม และบรรยากาศทผอนคลาย เขาใจ ยอมรบ ความสามารถของนกเรยนแตละคน

2) ครควรเปดโอกาสใหนกเรยนแสดงความคดเหน 3) ครควรกระตนใหนกเรยนแสดงออกในทางทเหมาะสม โดยครสามารถทาไดใน

กจกรรมแนะแนว หรอสอดแทรกระหวางกจกรรมการเรยนการสอนในหองเรยน หรอพานกเรยนไปทศนะศกษาตามแหลงเรยนรตาง ๆ เชน สถานบาบดยาเสพตด แหลงอนรกษทรพยากรธรรมชาต การดาเนนชวตตามแนวเศรษฐกจพอเพยง เพอใหนกเรยนไดเรยนรในสถานทจรง หรอขอความรวมมอจากหนวยงานอน เขามาใหความรในโรงเรยน เชน เรอง ยาเสพตด โรคเอดส สญญาณกฎจราจร ปญหาวยรน เพอปองกนและแกปญหาใหกบนกเรยนกลมเสยงทอาจดาเนนชวตไปในทางทผด

4) ครควรเปนแบบอยางทดใหนกเรยนไดเหน และปฏบตตาม เชน พฤตกรรมการพดด ปฏบตด

5) ครควรจดวชากลมสนใจไวในหลกสตรการเรยนการสอน เพอใหนกเรยนไดเลอกเรยนในสงทตนเองชอบ และถนดเพอเปนการคลายเครยด และสรางความสขในการเรยน

6) ครสรางจตสานกใหนกเรยนมความรบผดชอบตอสงคม เชน การทาความสะอาดบาน สถานศกษา ชมชน ฝกการประหยดนา ประหยดไฟ ประหยดพลงงาน อนรกษสงแวดลอมรอบตว

23

7) ครควรใหกาลงใจ สาหรบนกเรยนททาความด โดยการยกยอง มอบรางวล มอบเกยรตบตร และควรชกชวนใหนกเรยนคนอนๆ ทาตามแบบอยางเพอนทด

8) ครควรรวมมอกบผปกครองในการแกปญหาของนกเรยน เชน ปญหานกเรยนหนเรยน ผลการเรยนตา ตดยา ตดเกม ตดการพนน ชสาว เบยงเบนทางเพศ แตงกายผดระเบยบ ทะเลาะววาท

9) ครเปนผคอยชแนะ กระตนใหเดกเกดการเรยนร และเหนคณคาในตนเอง ใชเทคโนโลยทเหมาะสมกบการเรยนรของเดก ครควรจดรปแบบการเรยนการสอนทเหมาะสมใหกบผ เรยน นอกจากนครตองควบคมการใชสอทไมเปนประโยชนสาหรบนกเรยน เชน สอลามก อนาจาร ผดกฎหมาย สงเสรมการใชเทคโนโลยอยางสรางสรรค จากคาแนะนาในการเสรมสรางการเหนคณคาในตนเองนนสามารถพฒนาทตวบคคลได โดยการเรยนรทจะยอมรบตนเอง การใหรางวลตนเองเมอประสบความสาเรจ การเลกความคดทไมมเหตผล และลดการฟงคาวพากษวจารณทไมสรางสรรคจากผ อน ขณะเดยวกนยงตองคานงถงสภาพแวดลอมทเกยวของ เชน พอแม ผ ปกครอง คร สามารถรวมมอกนเสรมสรางใหเกดบรรยากาศการเรยนรทสรางสรรคเปนแบบอยางทด โดยองคประกอบเหลานจะชวยพฒนา และเสรมสรางการเหนคณคาในตนเองใหสงขน แตอยางไรกตามจดเรมตนทสาคญทสดกคอ “ตนเอง” 6. งานวจยทเกยวของ ปจจบนมงานวจยเกยวกบการเหนคณคาในตนเองจานวนมาก โดยผ เขยนแบงเปนปจจย

ตางๆ ทมผลตอการเหนคณคาในตนเอง ดงน

6.1 ดานผลสมฤทธทางการเรยน

Vialle, Heaven, and Ciarrochi (n.d) จากงานวจยเรองความสมพนธระหวางการเหน

คณคาในตนเอง และผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทมความสามารถสง กรณศกษา

Wollongong Youth Study ซงศกษาความสมพนธระหวางการเหนคณคาในตนเอง และ

ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนมธยมศกษาทมความอจฉรยะ งานวจยแสดงใหเหนวาไมม

ความแตกตางในเรองการเหนคณคาในตนเองระหวางนกเรยนทมความอจฉรยะและนกเรยนปกต

ซงขดแยงกบงานวจยฉบบอนๆ ทงนอาจเกดจากกลมตวอยางทเกบขอมลมจานวนนอยเกนไป และ

อาจมปจจยอนๆ เขามาเกยวของ เชน เชอชาต

24

Joshi and Srivastava (2009) งานวจยเรองการเหนคณคาในตนเอง และผลสมฤทธ

ทางการศกษาของวยรน งานวจยฉบบนมวตถประสงคเพอตรวจสอบการเหนคณคาในตนเอง และ

ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนในชนบท และในเมองของประเทศอนเดย พบวาเดกในเมองม

ผลสมฤทธทางการเรยนสงกวาเดกในชนบท ทงนอาจเนองจากการเรยนการสอนของเดกชนบท

ลาสมย ซงในอนาคตอาจนาไปสการเหนคณคาในตนเองทลดลงของเดกในชนบท ระดบการเหน

คณคาในตนเองของเดกในเมองเหนคณคาในตนเองสงกวาเดกในชนบท เดกผ ชายมการเหน

คณคาในตนเองสงกวาเดกผหญง และเพศทแตกตางกนมผลตอผลสมฤทธทางการเรยนทแตกตาง

กน โดยเพศหญงมผลสมฤทธทางการเรยนสงกวาเพศชาย (Joshi and Srivastava, 2009 อางถง

Tinku, Biswas, and Dornbusch, 1994)

Ahmad et al. (2013) งานวจยเรองความสมพนธระหวางการเหนคณคาในตนเอง และ

ความสาเรจทางการศกษาของนกเรยน กรณศกษาโรงเรยนมธยมในรฐ Swabi ประเทศปากสถาน

การวจยอยในรปแบบของการใหครซงเปนผ เกยวของกบนกเรยน เปนผประเมนการเหนคณคาใน

ตนเองของนกเรยนซงสามารถสรปไดวานกเรยนทประสบความสาเรจในดานการศกษามกเปนผ ทม

การเหนคณคาในตนเองสง ซงมลกษณะดงน มการวางแผนในเรองการเรยน สามารถเรยนรได

อยางรวดเรว มความชดเจนในการตอบคาถาม กลาตอบคาถาม แสดงความคดเหน แลกเปลยน

ขอมลการเรยนกบเพอน และสนใจรวมกจกรรมตางๆ ในชนเรยน งานวจยฉบบนยงแนะนาใหคร

เสรมสรางการเหนคณคาในตนเองใหกบนกเรยน

Khadivi, Adib, and Farhanghpour (2012) งานวจยเรองความสมพนธระหวางความ

ฉลาดทางจตวญญาณ และการเหนคณคาในตนเองในตนเองกบการพฒนาการศกษาของนกเรยน

เปนงานวจยเชงสารวจ ผลของงานวจยชใหเหนความสมพนธอยางมนยสาคญระหวางความฉลาด

ทางจตวญญาณ และการเหนคณคาในตนเอง นอกจากนยงพบความสมพนธอยางไมมนยสาคญ

ระหวางความฉลาดทางจตวญญาณ และการพฒนาการศกษา แสดงใหเหนวาความฉลาดทางจต

วญญาณของเพศชาย และเพศหญงไมมความแตกตางกน เพศหญงมการเหนคณคาในตนเองดาน

ภาพรวมดกวาเพศชาย แตเพศชายมพฒนาการดานการศกษาดกวาเพศหญง โดยมงานวจยของ

(Khadivi, Adib, and Farhanghpour, 2012 อางถง Weggleswort, 2002) สนบสนนวาความ

ฉลาดทางจตวญญาณเปนฐานทสาคญของมนษยทจะนาไปสการเพมการเหนคณคาในตนเอง

25

และ (Khadivi, Adib, and Farhanghpour, 2012 อางถง Vojdaparast, 1988) กลาววาการเหน

คณคาในตนเองมาจากความคด ความรสก ประสบการณในชวงชวตทพบเจอมา

Tamini and Valibeygi (2011) งานวจยเรองผลกระทบของเพศ อาย และสาขาวชาท

ศกษา กบการเหนคณคาในตนเองของนกศกษา ผลการศกษาแสดงใหเหนวาการเหนคณคาใน

ตนเองของเพศชาย มากกวาเพศหญง ซงสอดคลองกบงานวจยของ (Tamini and Valibeygi,

2011 อางถง McMullin and Cairney ,2004) นอกจากนเพศชายยงมการเตรยมความพรอม

ยอมรบการเปลยนแปลงตางๆ ในทางบวก ในขณะทเพศหญงมแนวโนมการยอมรบความ

เปลยนแปลงตางๆ ในทางลบ ดงนนจงจาเปนตองมการเสรมสรางการเหนคณคาในตนเองใหกบ

เพศหญง ผลการเรยนเปนอกหนงตวชวดทเชอมโยงระหวางการเหนคณคาในตนเองซงไมปรากฏ

ความแตกตางระหวางผลการเรยน การประเมนดานสงคม และคะแนนรวมของการเหนคณคาใน

ตนเอง และพบวาสาขาวชาทศกษา ไมวาจะเปนดานศลปกรรมศาสตร วศวกรรมศาสตร หรอ

วทยาศาสตร ไมมผลตอการเหนคณคาในตนเองของนกศกษา ซงขดแยงกบงานวจยของ

(Tamini and Valibeygi, 2011 อางถง O’ Hare, 1995) ทพบวานกศกษาเพศหญงทศกษาใน

สาขาวศวกรรมศาสตรจะมการเหนคณคาในตนเองอยในระดบสง ดงนนงานวจยฉบบนจง

เสนอแนะใหมการเลอกกลมตวอยางทศกษาในสาขาวชาอนๆ มาเปรยบเทยบดวย

6.2 ดานการมสวนรวมตอสงคม

Andam et al (2013) งานวจยเรองการศกษาการเหนคณคาในตนเองระหวางผ ทเปน

อาสาสมคร และไมเปนอาสาสมครดานกฬา งานวจยฉบบนมวตถประสงคเพอศกษาการเหน

คณคาในตนเองระหวางผ ทเปนอาสาสมคร และไมเปนอาสาสมครดานกฬา เปนงานวจยเชง

พรรณนา ผลการวจยแสดงใหเหนวาผ ทเปนอาสาสมครดานกฬามระดบการเหนคณคาในตนเอง

สงกวาผ ทไมไดเปนอาสาสมครดานกฬา เนองจากคนทเปนอาสาสมครจะใหความสาคญกบ

ตนเอง และเหนวาตนเองมความสามารถ ซงเปนหนงในเหตผลวาทาไมพวกเขาจงเปนอาสาสมคร

และเขารวมกจกรรมตางๆ ดวยความสมครใจ และอกเหตผลหนงคอพวกเขาเชอวาการเขารวม

กจกรรมตางๆ จะทาใหพวกเขามประสบการณเพมขน และสามารถนาประสบการณเหลานมาใช

ในอนาคตไดซงจะเปนสวนหนงทชวยสงเสรมใหพวกเขาประสบความสาเรจ

26

6.3 ดานรปแบบการเรยนการสอน

ทกษณา เครอหงส (2553) งานวจยเรองการจดประสบการณการเรยนรรายวชา

คณตศาสตรเพอเสรมสรางการเหนคณคาในตนเองของนกเรยนมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล

สวรรณภม ผลการวจยพบวานกศกษามระดบการเหนคณคาในตนเองกอนและหลงการจด

ประสบการณการเรยนรรายวชาคณตศาสตรทง 5 ดาน คอ ดานสงคม ดานการศกษา ดาน

ครอบครว ดานภาพลกษณ และดานมมมองรวม ไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต ทงน

อาจเนองจากผ เรยนยงขาดความรพนฐานคณตศาสตรเดม ดงนนการนามาใชในเนอหา

คณตศาสตรปจจบนตามแผนการจดการเรยนการสอนแบบชแนะการรคดจงถอวายงไมประสบ

ความสาเรจ ผวจยจงแนะนาวาควรเนนการทากจกรรมกลมมาใชในระยะเวลาทเหมาะสมจะทาให

มโอกาสพฒนาผ เรยนใหประสบผลในการเรยนรทดขน และสงผลตอความเปลยนแปลงของผ เรยน

ในดานการเหนคณคาในตนเอง ซงสอดคลองกบงานวจย (ทกษณา เครอหงส, 2553 อางถง

นภาลกษณ รงสวรรณ, 2547 และเฉลมพล สวสดพงษ, 2551)

ชวน บญตน (2546) งานวจยเรองการใชกลวธการเรยนแบบเพอนชวยเพอนเพอเพมพน

ความเขาใจในการอานภาษาองกฤษ และการมองเหนคณคาในตนเองของนกเรยนชนมธยมศกษา

ปท 4 โดยมวตถประสงคเพอเปรยบเทยบความเขาใจในการอานภาษาองกฤษ และการมองเหน

คณคาในตนเองของผ เรยนกอน และหลงการใชกลวธการเรยนแบบเพอนชวยเพอน ซงพบวา

นกเรยนทใชกลวธการเรยนแบบเพอนชวยเพอน มความเขาใจในการอานภาษาองกฤษหลงทดลอง

สงกวากอนทดลอง และนกเรยนกเหนคณคาในตนเองหลงทดลองสงกวากอนทดลองเชนกน

สอดคลองกบงานวจยของ (ชวน บญตน, 2546 อางถง Connelly and Dimeff, 1989) ทกลาววา

วธการเรยนแบบเพอนชวยเพอนเปนการเรยนทใหผ เรยนสอนกนเอง บรรยากาศในชนเรยนจงเปน

แบบชวยเหลอกน มความเปนกนเอง ไมเครงเครยด ผ เรยนมความสนกสนานในการเรยน ไมตอง

รสกกงวลในการใชภาษากบเพอนทอยในวยเดยวกน กลาพด กลาแสดงออกมากขน เนองจาก

บรรยากาศในชนเรยนมอทธพลตอการเรยนรของผ เรยน บรรยากาศในชนเรยนทดจะชวยสงเสรม

ใหผ เรยนมสขภาพจตทด มความสนใจ และตงใจศกษาเลาเรยนไดอยางมประสทธภาพ

27

6.4 ดานความแตกตางระหวางเชอชาต

Demo and Parker (1987) งานวจยเรองผลสมฤทธทางการเรยน และการเหนคณคาใน

ตนเองของนกเรยนผวดา และนกเรยนผวขาวในวทยาลย ชใหเหนความแตกตางระหวางสผว ซง

อาจสงผลตอการเหนคณคาในตนเองของนกเรยน แตจากการศกษาพบวาระดบการเหนคณคาใน

ตนเองของนกเรยนผวดา และนกเรยนผวขาวในวทยาลยไมมความแตกตางกน แมวาผลสมฤทธ

ทางการเรยนของนกเรยนผวดาจะตากวานกเรยนผวขาวกตามแสดงใหเหนวาคนผวดามระดบการ

เหนคณคาในตนเองเทากบ หรอมากกวาคนผวขาวเพราะปจจบนยคสมยเปลยนไป นกเรยนผวดา

เรมเหนคณคาในตนเองเพมขน และมองขามขอดอยทจะบนทอนความรสกเหนคณคาในตนเอง

Brouillard and Hartlaub (2005) งานวจยเรองอตลกษณทางชาตพนธ ผลสมฤทธ

ทางการเรยน และการเหนคณคาในตนเองของนกศกษาชาวแมกซกน – อเมรกน จากการศกษา

พบวาการเหนคณคาในตนเองทสงมความสมพนธกบอตลกษณทางชาตพนธ และการเหนคณคา

ในตนเองทตาอาจมนยสาคญตอการคาดการในการสาเรจการศกษา

จากการศกษางานวจยทเกยวของกบการเหนคณคาในตนเองทเกยวของสมพนธกบดาน

ตางๆ สามารถสรปไดวา การเหนคณคาในตนเองมผลตอผลสมฤทธทางการเรยน ผ ทมระดบการ

เหนคณคาในตนเองสงจะมผลสมฤทธทางการเรยนดกวาผ ทมระดบการเหนคณคาในตนเองตา

ทงนเนองจากผ ทมระดบการเหนคณคาในตนเองสงจะตงใจเรยน กลาซกถามเมอเกดขอสงสย รวม

กจกรรมในชนเรยน ฯลฯ นอกจากนผ ทมระดบการเหนคณคาในตนเองสงจะมสวนรวมในการทา

กจกรรมเพอสงคมอยเสมอเพราะพวกเขาเชอวาจะทาใหมประสบการณชวตเพมขน และสามารถ

นาประสบการณเหลานมาใชในอนาคตไดและนนจะเปนสวนหนงทชวยใหพวกเขาประสบ

ความสาเรจ สาหรบประเดนในดานรปแบบการเรยนการสอนสามารถสรปไดวา มผลตอการเพม

ระดบการเหนคณคาในตนเองของผ เรยนใหสงขนได เชน รปแบบการเรยนแบบเพอนชวยเพอนซง

นกเรยนมโอกาสเปนผ สอนกนเอง บรรยากาศในชนเรยนจงเปนแบบชวยเหลอกน มความเปน

กนเอง ไมเครงเครยด นกเรยนมความสนกสนานในการเรยน ไมตองรสกกงวล เพอนทอยในวย

เดยวกน กลาพด กลาแสดงออกมากขนทาใหผ เรยนมสขภาพจตทด มความสนใจ และตงใจศกษา

ไดอยางมประสทธภาพ เมอผลสมฤทธทางการเรยนดจงทาใหผ เรยนมระดบการเหนคณคาใน

ตนเองเพมมากขน ประเดนสดทายในเรองของความแตกตางระหวางชาตพนธซงปจจบนพบวา ไม

28

มผลตอการเหนคณคาในตนเอง ทงนเนองปจจบนจากแตละชาตพนธกรสกภาคภมใจในความเปน

ชาตพนธของตนเอง และเชอในแนวคดเรองศกดศรความเปนมนษยวามนษยทกคนในโลกลวนม

ศกดศรเทากนไมวาชนชาตใดกตาม

จากบทความขางตนชใหเหนวาการเหนคณคาในตนเอง รวาตนเองมคณคานนมประโยชน

เชนไร ในทางพระพทธศาสนาไดสอนวา “คนเราตองเขาใจตนเอง รจกตนเองกอน แลวเราจงจะ

สามารถเขาใจคนอนได” นอกจากนทานปญญานนทภกขกสอนวา “ รอะไรรอยแปด แตยงไมรจก

ตนเอง นเรยกวายงไมร: Knowing everything is useless knowing one self ”

ดงนนถาบคคลเหนคณคาในตนเองแลวกสามารถนาไปสเปาหมายของชวตไดอยางม

ความสข และเรากคงไมตองขอพรจากสงศกดสทธเพอใหไดในสงทตนเองปรารถนา เพราะสง

ศกดสทธทสามารถดลบนดาลทกอยางใหชวตของเราประสบความสาเรจไดกคอ “ตวเรา” เพยงแต

ขอให ... (เรา)เหนคณคาในตนเอง

29

บทสรป

การเหนคณคาในตนเอง (Self Esteem) หมายถง ความรสกทบคคลรบรวาตนเองม

คณคา นาไปสความเชอมนในตนเอง และการยอมรบนบถอตนเอง ซงเปนผลจากการประเมน

ตนเองโดยภาพรวมในดานความสามารถ ความสาคญ และความสาเรจของตนเอง และแสดง

ออกมาในรปแบบของทศนคตในแงบวกทมตอตนเอง

การเหนคณคาในตนเองมความสาคญยงในการทบคคลจะสามารถดารงชวตไดอยางม

ความสข ดงททานปญญานนทภกขกสอนวา “ รอะไรรอยแปด แตยงไมรจกตนเอง นเรยกวายงไมร:

Knowing everything is useless knowing one self” แสดงใหเหนวาการเหนคณคาในตนเองม

ความสาคญตอการดาเนนชวต เนองจากเปนการรบรคณคาของตนเองตามสภาพความเปนจรง

ของชวต และเปนพนฐานการมองชวตใหดารงอยอยางมคณคา เสรมสรางใหบคคลแสดงออกซง

พฤตกรรมทมประสทธภาพ บคคลทเหนคณคาในตนเองจะสามารถเผชญอปสรรคทเกดขนไดอยาง

มนใจ หาแนวทางแกปญหาใหผานไปไดดวยด ดงนนการเหนคณคาในตนเองจะเปนองคประกอบ

ทสาคญททกคนควรจะม แตหากบคคลไมเหนคณคาในตนเอง ไมยอมรบ ไมเขาใจในตนเองแลว

บคคลนนกจะไมมความมนใจตอสถานการณตางๆ ทเกดขนในชวตประจาวนของตนและกอใหเกด

ปญหาสขภาพจตตามมาได

ลกษณะของผ ทเหนคณคาในตนเอง เชน มความเชอมนในตนเอง เหนวาตนเองมคณคา ม

ความสามารถ มความคดรเรมสรางสรรค มลกษณะเปนผ นามากกวาผตาม กลาแสดงออก และ

สามารถปรบตวไดด มสขภาพกาย และสขภาพใจทแขงแรง ฯลฯ

ลกษณะของผ ทเหนคณคาในตนเองตา เชน ผ ทมพฤตกรรมเบยงเบนไปในทางไมด ม

ความวตกกงวลสง ขาดความเชอมนใจตนเอง ขาดความรบผดชอบ ไมมการวางแผนชวต ไมเขา

รวมกจกรรมตางๆ หมกมนกบความคดของตนเองไมยอมรบฟงความคดเหนของผ อน ฯลฯ

แนวทางการเสรมสรางการเหนคณคาในตนเองนนสามารถพฒนาทตวบคคลได โดยการเรยนรทจะยอมรบตนเอง การใหรางวลตนเองเมอประสบความสาเรจ การเลกความคดทไมมเหตผล และลดการฟงคาวพากษวจารณทไมสรางสรรคจากผ อน ขณะเดยวกนยงตองคานงถงสภาพแวดลอมทเกยวของ เชน พอแม ผ ปกครอง คร สามารถรวมมอกนเสรมสรางใหเกด

30

บรรยากาศการเรยนรทสรางสรรคเปนแบบอยางทด โดยองคประกอบเหลานจะชวยพฒนา และเสรมสรางการเหนคณคาในตนเองใหสงขน แตอยางไรกตามจดเรมตนทสาคญทสดกคอ “ตนเอง” เพอใหงายตอการทาความเขาใจในการพฒนาการเหนคณคาในตนเอง ผ เขยนจงแบงหลกการเสรมสรางการเหนคณคาในตนเองเปน 3 กลมไดแก

1. การเสรมสรางการเหนคณคาในตนเองของผเรยน 1) คดแกปญหาในทางบวก 2) มองโลกในแงด 3) วเคราะห และยอมรบขอดขอเสยของตวเอง ไมคดเปรยบเทยบกบคนอน 4) ตงเปาหมายในชวต 5) ใหเวลา และใหโอกาสกบตนเองในการเรมตนใหม 6) ดแลรางกาย และจตใจใหสดชน แขงแรงอยเสมอ 7) เลอกรบสอทด 8) มองดานดของตวเอง และใชคาพดทดๆ กบตนเองอยางสมาเสมอทกวน

2. บทบาทของพอแม ผปกครองในการเสรมสรางการเหนคณคาในตนเองใหกบบตรหลาน

1) แมควรเปนแบบอยางทด ในการสรางการเหนคณคาในตนเองใหลกเหน 2) พอแมควรอบรมเอาใจใสบตรหลานดวยความเอออาทร 3) พอแมควรสงเสรมใหลกเกด “ปมเดน” ตามความชอบ ความถนดของเขา เปด

โอกาสใหลกแสดงออก 4) พอแมควรปรบปรงความสามารถในแตละดานใหแกลก 5) พอแมควรพดคย รบฟงสงทลกพด

3. บทบาทของครในการเสรมสรางการเหนคณคาในตนเองใหกบนกเรยน 1) ครควรจดสภาพแวดลอม และบรรยากาศทผอนคลาย เ ขาใจ ยอมรบ

ความสามารถของนกเรยนแตละคน 2) ครควรเปดโอกาสใหนกเรยนแสดงความคดเหน 3) ครควรกระตนใหนกเรยนแสดงออกในทางทเหมาะสม 4) ครควรเปนแบบอยางทดใหนกเรยนไดเหน และปฏบตตาม 5) ครควรจดวชากลมสนใจไวในหลกสตรการเรยนการสอน เพอใหนกเรยนไดเลอก

เรยนในสงทตนเองชอบ 6) ครสรางจตสานกใหนกเรยนมความรบผดชอบตอสงคม

31

7) ครควรใหกาลงใจ สาหรบนกเรยนททาความด 8) ครควรรวมมอกบผปกครองในการแกปญหาของนกเรยน 9) ครเปนผคอยชแนะ กระตนใหเดกเกดการเรยนร และเหนคณคาในตนเอง

จากบทความขางตนชใหเหนวาการเหนคณคาในตนเอง รวาตนเองมคณคานนมประโยชน

เชนไร ในทางพระพทธศาสนาไดสอนวา “คนเราตองเขาใจตนเอง รจกตนเองกอน แลวเราจงจะ

สามารถเขาใจคนอนได” ดงนนถาบคคลเหนคณคาในตนเองแลวกสามารถนาไปสเปาหมายของ

ชวตไดอยางมความสข

32

บรรณานกรม

จารพรรธน จวนสาง. 2545. ความสมพนธระหวางความรสกเหนคณคาในตนเององคประกอบ

ทางบคลกภาพกบผลการปฏบตงาน: กรณศกษาพนกงานระดบปฏบตการ สงกด

ภาคนครหลวง 6 ธนาคารกรงเทพ จ ากด (มหาชน). วทยานพนธวทยาศาสตร

มหาบณฑต สาขาจตวทยาอตสาหกรรม, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

จรพฒน ศรสข. 2546. ความสมพนธระหวางความนบถอตนเองกบความมงมนในงานของ

ต ารวจปราบปรามยาเสพตด กองบงคบการต ารวจปราบปรามยาเสพตด 2.

ว ท ย า น พ น ธ ว ท ย า ศ า ส ต ร ม ห า บ ณ ฑ ต ส า ข า จ ต ว ท ย า อ ต ส า ห ก ร ร ม ,

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

ชวน บญตน. 2546. การใชกลวธการเรยนแบบเพอนชวยเพอนเพอเพมพนความเขาใจใน

การอานภาษาองกฤษ และการมองเหนคณคาในตนเองของนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 4. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการสอน

ภาษาองกฤษ, มหาวทยาลยเชยงใหม

ทกษณา เครอหงส. 2553. การจดประสบการณการเรยนรรายวชาคณตศาสตรเพอเสรมสราง

การเหนคณคาในตนเองของนกศกษามหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลสวรรณภม

(Online).http://research.rmu.ac.th/files/fullpaper/FULLPAPERNCSSS2010.pdf,

3 กรกฎาคม 2556.

ธนารฐ มสวย และคณะ. 2553. “การศกษาการเหนคณคาแทในตนเองของนกศกษามหาวทยาลย

เทคโนโลยราชมงคล: กรณศกษาวทยาลยการแพทยแผนไทย มหาวทยาลยเทคโนโลยราช

มงคลธญบร.” วารสารพฤตกรรมศาสตรเพอการพฒนา 2 (1): 65 – 77.

ปยะดา ดาแกว. 2550. ปจจยทสงผลตอความภาคภมใจในตนเองของนกเรยนระดบชวงชน

ท 4 โรงเรยนนาทววทยาคม อ าเภอนาทว จงหวดสงขลา. สารนพนธศกษาศาสตร

มหาบณฑต สาขาจตวทยาการแนะแนว, มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

พรทพย วชรดล. ม.ป.ป. วธเสรมสรางความภมใจใหตนเองในวยรน (How to build self

esteem for teenagers) (Online). http://haamor.com/th, 4 กนยายน 2556.

33

บรรณานกรม (ตอ)

พลาสน วงษนช. 2549. ผลการผสมผสานศลปะกบการปรกษาเชงจตวทยาแบบกลมตอ

ความรสกเหนคณคาในตนเองต า และภาวะซมเศราของนกเรยนชนมธยมศกษา

ตอนตน . วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาจตวทยาการปรกษา,

มหาวทยาลยเชยงใหม

วรวฒ เจรญวฒวทยา. 2546. การวเคราะหองคประกอบเชงยนยนความภมใจในตนเองของ

นกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ สาขาชางอตสาหกรรม . วทยานพนธวทยา

ศาสตรมหาบณฑต สาขาเทคโนโลยวจยการศกษา, มหาวทยาลยบรพา

สธน ลกขะไชย. 2555. ผลของการใชโปรแกรมตอการเหนคณคาในตนเองของนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1 – 3 โรงเรยนลอยสายอนสรณ ส านกงานเขตลาดพราว

กรงเทพมหานคร. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาจตวทยาการแนะแนว,

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

สวรรณ พทธศร. ม.ป.ป. “การพฒนาความนบถอตนเองในเดกและเยาวชน (self - esteem).” ใน

กระบวนทศนใหมเพอพฒนาศกยภาพเดกไทยในทศวรรษหนา . กรงเทพมหานคร:

สถาบนแหงชาตเพอการพฒนาเดกและครอบครว, 59 – 61

อภญญา อภสทธวณช. 2553. บคลกภาพ มตรภาพ การเหนคณคาในตนเอง และความสข

ของนสตระดบปรญญาตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตบางเขน .

วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาจตวทยาชมชน, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

อลสา ทองหนนย. 2555. การเสรมสรางการเหนคณคาในตนเองของนกเรยนกลมเสยง

(Online). http://www.t2sadao.ac.th/?name=research&file=readresearch&id=2,

15 มถนายน 2556.

อนรกษ บณฑตยชาต. 2542. “ความตระหนกในคณคาของตนเองของนกเรยนชนมธยมศกษาตอน

ปลาย.” วารสารสขภาพจตแหงประเทศไทย 7(2): 77 – 84.

Asadolah Khadivi et al. 2012. “Relationship between spiritual intelligence and self –

esteem with student education improvement.” Pelagia Research Library

2(6): 2408 – 2414.

34

บรรณานกรม (ตอ)

Bahman Kord Tamini and Roya Valibeygi. 2011. “The Impact of Gender, Age and

Academic Branch on Self – Esteem of Students.” Journal of Basic and Applied

Scientific Research 1(9): 1065 – 1069.

David K. Demo and Keith D. Parker. 1987. Academic achievement and self-esteem

among black and white college students (Online).

D_Demo_Academic_1987.pdf, August 23, 2013

Delgas P. Pelish. 2006. Does a group based self esteem enhancement program

improve student’ self esteem as they transition into middle school? (Online).

http://www.umass.edu/schoolcounseling/uploads/ResearchBrief7.1.pdf,

June 28, 2013

Iqbal Ahmad et al. 2013. “Relationship between Self – Esteem an Academic

Achievements of Students: A Case of Government Secondary Schools in District

Swabi, KPK, Pakistan.” International J. Soc. Sci. & Education 3(2): 361 – 369.

Pamela Brouillard and Mark G. Hartlaub. 2005. “Ethnic identity, academic achievement,

and self esteem among Mexican – American university students.” Review of

Psychology 12(2): 155 – 160.

Reza Andam et al. 2013. “The study of self esteem among volunteer and non volunteer

in sport.” International Research Journal of Applied and Basic Sciences

4(2): 286 – 289.

Richard D.Lavoie. 2002. Self – esteem: The Cause and Effect of Success for the Child

with Learning Differences (Online). http://www.ricklavoie.com/Self-esteem.pdf,

June 15, 2013

http://libres.uncg.edu/ir/uncg/f/

35

บรรณานกรม (ตอ)

Shobhna Joshi and Rekha Srivastava. 2009. Self – esteem and Academic Achievement

of Adolescents (Online). http://medind.nic.in/jak/t09/s1/jakt09s1p33.pdf, August 23,

2013

Wilma Vialle et al. n.d. The relationship between self – esteem and academic academics

achievement in high ability students: Evidence from the Wollongong Youth Study

(Online). http://www.acceptandchange.com/wp-content/uploads/2011/08/vialle-

heaven-ciarrochi-2005-jagu-relat-between-self-esteem-and-acad-achieve.pdf,

June 15, 2013