ΕΝΤΥΠΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΤΗΣ ΑΕΙΦΟΡΟΥ-ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ

ΣΧΟΛΕΙΟ: Δημοτικό Σχολείο Δροσιάς ΚΒ «Μιχαλάκη Παρίδη»

ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2016-2017

Αρ. Μαθητών/τριών: 291

Αρ. Εκπαιδευτικών: 26

Συντονιστής σχολείου: Αδάμος Χριστοφή και Ορθοδοξία

Θέμα ΑΠΕΠ σχολείου: Ενέργεια

Περιγραφή της περιοχής (Κοινότητα, Δήμος) που βρίσκεται το σχολείο και της γενικής

εικόνας του σχολείου (δυνατότητες, προβλήματα, εμπόδια).

Το Δημοτικό Σχολείο Δροσιάς ΚΒ «Μιχαλάκη Παρίδη», βρίσκεται στη Λάρνακα, στην περιοχή

Δροσιάς. Εξαιτίας της κεντρικής του θέσης, προκύπτουν πολλά προβλήματα, όπως

κυκλοφοριακή συμφόρηση, ηχορύπανση, αυξημένα απορρίμματα κλπ.

Το σχολείο ξεκίνησε τη λειτουργία του το 1970. Αποτελείται από δώδεκα αίθουσες διδασκαλίας,

εφτά ειδικές αίθουσες και αίθουσα πολλαπλής χρήσης. Επίσης το σχολείο διαθέτει γήπεδο

καλαθόσφαιρας και γήπεδο ποδοσφαίρου.

Οι υπαίθριοι χώροι είναι πολύ μεγάλοι και σε μεγάλο βαθμό ανεκμετάλλευτοι. Η "περίεργη"

αρχιτεκτονική του προϋποθέτει συχνά προβλήματα ασφάλειας των μαθητών.

Στα νότια βρίσκεται η κύρια οδική αρτηρία της Λεωφόρου Φανερωμένης.

Στο σχολείο φοιτούν μαθητές οι οποίοι προέρχονται κυρίως από οικογένειες μεσαίου προς

ψηλού κοινωνικοοικονομικού επιπέδου.

Η οικονομική κρίση που ταλανίζει την κυπριακή κοινωνία, επιτάσσει έντονα την οικονομική

περισυλλογή. Έτσι, προκύπτει έντονη η ανάγκη του περιορισμού της σπατάλης Ενέργειας.

Το ενεργειακό πρόβλημα, είναι στην εποχή μας ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα της

ανθρωπότητας. Με την επικύρωση του πρωτοκόλλου του Κιότο και την εφαρμογή του σχεδίου

της Ε.Ε. «Energy Efficiency Action Plan», η Ευρωπαϊκή Ένωση δεσμεύτηκε να μειώσει

δραστικά την κατανάλωση ενέργειας κατά 20% ως το έτος 2020και τις εκπομπές του διοξειδίου

του άνθρακα (CO2). Επίσης, η Ευρωπαϊκή Οδηγία (2009/28/EC) υποχρεώνει τις χώρες της Ε.Ε.

στην προώθηση της χρήσης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), με το ποσοστό

συμμετοχής των ΑΠΕ στην συνολική τελική κατανάλωση ενέργειας στην ΕΕ να έχει τεθεί στο

20% μέχρι το έτος 2020. Στην Κύπρο, σύμφωνα με την Eurostat, μόνο το 8% της συνολικής

ενέργειας που καταναλώνεται σήμερα προέρχεται από ΑΠΕ.

Είναι αξιοσημείωτα, ότι η συνεχής αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού, η αστικοποίηση και ο

ενεργοβόρος σύγχρονος τρόπος ζωής, έχουν ως αποτέλεσμα την αλόγιστα μεγάλη κατανάλωση

ενέργειας. Στις σύγχρονες κοινωνίες καταναλώνονται ολοένα και μεγαλύτερες ποσότητες

ενέργειας με αποτέλεσμα τον κίνδυνο εξάντλησης των ενεργειακών αποθεμάτων, αλλά και τη

ρύπανση της ατμόσφαιρας (φαινόμενο του θερμοκηπίου, όξινη βροχή κ.ά.)

Δεδομένου ότι η Κύπρος εξαρτάται ενεργειακά από την εισαγωγή πετρελαίου θα πρέπει να

βρεθεί μια λύση στο ενεργειακό ζήτημα. Για να επιτευχθεί αυτό ο στόχος, θα πρέπει να γίνει

δραστηριοποίηση γύρω από τρεις κύριους άξονες:

1. Αποτελεσματική χρήση ενέργειας, π.χ.

Βελτιωμένη μόνωση στα σπίτια για μείωση των απωλειών θερμότητας

Προϊόντα μικρού βάρους που μειώνουν την κατανάλωση καυσίμων και τις

εκπομπές του CO2 κατά τη μεταφορά τους

Χρήση προϊόντων που κάνουν εξοικονόμηση ενέργειας π.χ. λαμπτήρες

οικονομίας.

2. Εξοικονόμηση ενέργειας, π.χ.

Αργή οδήγηση για μειωμένη κατανάλωση καυσίμου

Ντους αντί για μπάνιο

Να μη μένουν οι ηλεκτρικές συσκευές στο standby

Περπάτημα αντί της χρήσης αυτοκινήτου για μικρές διαδρομές

Σβήσιμο των φώτων όταν βγαίνουμε από ένα δωμάτιο

Χρήση μέσων μαζικής μεταφοράς

3. Χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, π.χ.

Ηλιακή ενέργεια: οι ακτίνες του ήλιου συλλέγονται από ηλιακά πάνελ για την

παραγωγή ενέργειας (θερμότητας και ηλεκτρισμού)

Αιολική ενέργεια: η ισχύς του ανέμου μετατρέπεται σε ηλεκτρισμό με

ανεμογεννήτριες

Βιο-ενέργεια: η ενέργεια που δημιουργείται από βιολογικές διεργασίες (φυτά και

υλικά από φυτά, ονομάζεται επίσης και ενέργεια βιομάζας) και μετατρέπεται από

(ειδικά σχεδιασμένες) γεννήτριες σε θερμότητα και ηλεκτρισμό

Υδροηλεκτρική ενέργεια: η ισχύς από την πτώση των υδάτων μετατρέπεται με

υδρογεννήτριες σε ηλεκτρική

Γεωθερμική ενέργεια: η διαθέσιμη ενέργεια στο εσωτερικό της γης που

μετατρέπεται σε θερμική με π.χ. εισαγωγή κρύου νερού.

Ακόμη, θα πρέπει να γίνει η κατάλληλη ενημέρωση των πολιτών και η καλλιέργεια

θετικών στάσεων και συμπεριφορών για το θέμα της ενέργειας και γενικότερα για το

περιβάλλον.

Ζητήματα και προβλήματα που προκύπτουν σε σχέση με το σχολείο και την περιοχή στην

οποία αυτό βρίσκεται (αυτά που έχουν προκύψει από την αρχική διερεύνηση):

Πολλά παιδιά του σχολείου βιώνουν από πρώτο χέρι τις τραγικές συνέπειες της οικονομικής

κρίσης στην Κύπρο (περικοπές μισθών, ανεργία). Έτσι, στα πλαίσια της επιβεβλημένης

οικονομικής περισυλλογής, το ενεργειακό ζήτημα αποτελεί μια αναγκαιότητα.

Η άγνοια των συνεπειών της αυξημένης κατανάλωσης ενέργειας και η λανθασμένη ταύτισή

της με την ποιότητα ζωής (όσο περισσότερα καταναλώνω τόσο καλύτερα ζω).

Στην περιοχή υπάρχουν συνολικά τρία αιολικά πάρκα (Κόσιη, Αλεθρικό, Αγία Άννα), τα

οποία συνεισφέρουν στην εξοικονόμηση χρημάτων από την εισαγωγή πετρελαίου για τους

συμβατικούς σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της ΑΗΚ (Δεκέλεια, Μονή), στη

μείωση παραγωγής ενέργειας από αυτούς και στη μείωση της ρύπανσης της ατμόσφαιρας

από τη λειτουργία τους.

Στην περιοχή του σχολείου, πολλοί είναι οι δημότες που εγκαθιστούν φωτοβολταϊκά

συστήματα στις στέγες των σπιτιών τους για την εξοικονόμηση χρημάτων από τους

λογαριασμούς της ΑΗΚ.

Από το 2014, έχουν μειωθεί δραστικά οι φόροι και τα τέλη κυκλοφορίας των αυτοκινήτων

με χαμηλή κατανάλωση καυσίμων, για να δοθεί κίνητρο για την αγορά τους.

Τα τελευταία χρόνια έγινε μεγάλη προσπάθεια από το κράτος για τη βελτίωση του τομέα των

μέσων μαζικής μεταφοράς. Η εταιρεία λεωφορείων «Ζήνωνας» Λάρνακας, προσφέρει από

το 2010, ένα ολοκληρωμένο δίκτυο αστικών και περιφερειακών διαδρομών εντός της

Επαρχίας Λάρνακας.

Στα πλαίσια της εκστρατείας εξοικονόμησης ενέργειας μέσω της χρήσης των μέσων μαζικής

μεταφοράς και της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Κινητικότητας, το Υπουργείο Μεταφορών

Επικοινωνιών και Έργων διοργανώσε «Ημέρα Δωρεάν Μεταφοράς» την Τρίτη 22/9/2015.

Ως εκ τούτου, όλοι οι επιβάτες μπορούσαν αυτή την μέρα να ταξιδέψουν εντελώς δωρεάν σε

όλα τα δρομολόγια των εταιρειών Δημοσίων Μεταφορών σε όλη την Κύπρο (Υπεραστικά

Λεωφορεία Κύπρου, Ζήνωνας - Λάρνακας, ΟΣΕΛ - Λευκωσίας, ΕΜΕΛ - Λεμεσού, ΟΣΥΠΑ

- Πάφου).

Τα κτίρια ευθύνονται για το 40% της κατανάλωσης ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο

τομέας αυτός διευρύνεται, πράγμα που μετά βεβαιότητας θα αυξήσει την ενεργειακή του

κατανάλωση. Συνεπώς η μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και η χρήση ανανεώσιμων

πηγών στον κτιριακό τομέα αποτελούν σημαντικά μέτρα. Ως εκ τούτου, με το αναθεωρημένο

διάταγμα του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, που τέθηκε σε

ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2010, περιλαμβάνεται η απαίτηση για συμμόρφωση με το μέγιστο

μέσο συντελεστή θερμοπερατότητας, η τοποθέτηση πρόνοιας για χρήση συστημάτων

παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, η εγκατάσταση ηλιακού για την

παραγωγή ζεστού νερού χρήσης σε κτίρια που χρησιμοποιούνται ως κατοικίες και η έκδοση

Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης με ενεργειακή κατηγορία τουλάχιστον B.

Σύμφωνα με την κυπριακή νομοθεσία, κατά την αγορά των οικιακών συσκευών σημασία

πρέπει επίσης να δίδεται κατά πόσο η συσκευή φέρει τη σήμανση CE, γεγονός που

υποδεικνύει ότι η συγκεκριμένη συσκευή ανταποκρίνεται στις ελάχιστες απαιτήσεις

απόδοσης και ασφάλειας.

Κατά το έτος 2014, για την ενθάρρυνση της υλοποίησης μέτρων στον τομέα της

εξοικονόμησης ενέργειας και για την περαιτέρω ανάπτυξη των ΑΠΕ, το Υπουργείο

Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού εφάρμοσε ειδικό Σχέδιο Χορηγιών για την

εγκατάσταση ΑΠΕ το οποίο μπορούσε να αξιοποιηθεί τόσο από Φυσικά Πρόσωπα (ιδιώτες)

όσο και από Νομικά Πρόσωπα (επιχειρήσεις και εταιρείες). Από το 2015 και έπειτα, το

σχέδιο χορηγιών μπορεί να αξιοποιηθεί μόνο για μεγάλης κλίμακας κτιριακές

εγκαταστάσεις.

Στα πλαίσια της γενικότερης εκστρατείας κρατικών και ιδιωτικών φορέων για το ενεργειακό

ζήτημα, διαφημίζονται σε διάφορα μέσα ενημέρωσης τρόποι αποτελεσματικής χρήσης της

ενέργειας (π.χ. οικονομικοί λαμπτήρες) και της εξοικονόμησης της (π.χ. χρήση μέσων

μαζικής μεταφοράς, προσεκτική χρήση κλιματιστικών).

Ζήτημα/Πρόβλημα στο οποίο θα δοθεί έμφαση κατά την τρέχουσα σχολική χρονιά

Ενέργεια: Η ευαισθητοποίηση των μαθητών στο θέμα της ενέργειας και η υιοθέτηση

στάσεων και πρακτικών που θα εξελιχθούν σε τρόπο ζωής.

Γιατί επιλέγηκε το συγκεκριμένο θέμα και πώς συνδέεται με το τοπικό σας πλαίσιο;

Η σωστή διαχείριση του ενεργειακού ζητήματος και η σύνδεσή του με την ανάπτυξη

καταναλωτικών συνηθειών με γνώμονα το περιβάλλον, είναι ένα ζήτημα που αφορά τα παιδιά

ως αυριανούς ενεργούς πολίτες αλλά και τους γονείς και την ευρύτερη κοινότητα. Μπορεί να

αποτελέσει το πρώτο βήμα σε ένα πολυετές σχέδιο αειφόρου ανάπτυξης του σχολείου.

Συγκεκριμένα, η προτεινόμενη δράση θα στοχεύσει στην:

Εξοικονόμηση ενέργειας

Εξοικονόμηση χρημάτων

Λιγότερους ρύπους

Μείωση της κυκλοφοριακής κίνησης

Άμεση εμπλοκή γονέων και μαθητών

Μαζική συμμετοχή

Γενικοί Στόχοι της ΑΠΕΠ του σχολείου

Οι μαθητές να:

1. Να προτείνουν λύσεις για την εξοικονόμηση Ενέργειας.

2. Να γνωρίσουν τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας

3. Να κατανοήσουν την έννοια και τη σημασία της Ενέργειας στη ζωή μας.

4. Να αντιληφθούν ότι οι συμβατικές πηγές ενέργειας (π.χ. πετρέλαιο, κάρβουνο, φυσικό

αέριο) μολύνουν το περιβάλλον, κοστίζουν ακριβά και είναι εξαντλήσιμες.

5. Να κατανοήσουν ότι οι Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (π.χ. ηλιακή, αιολική, γεωθερμική

κ.ά.) δεν μολύνουν το περιβάλλον, είναι δωρεάν από τη φύση και είναι ανεξάντλητες.

6. Να προτείνουν και να εφαρμόσουν στην τάξη, στο σχολείο, στο σπίτι και στην κοινότητά

τους, πρακτικές αποτελεσματικής χρήσης και εξοικονόμησης ενέργειας.

Επιμέρους επιδιωκόμενοι στόχοι για την Αειφόρο Περιβαλλοντική Εκπαιδευτική Πολιτική

του σχολείου:

Για μαθητές/τριες:

Γνώσεων:

Να κατανοήσουν οι μαθητές την έννοια της ενέργειας καθώς και τις ποικίλες χρήσεις

της από το παρελθόν μέχρι σήμερα.

Να κατανοήσουν τη σημασία της ενέργειας για τη ζωή μας.

Να αντιληφθούν ότι οι συμβατικές πηγές ενέργειας (πετρέλαιο, κάρβουνο) δεν είναι

ανεξάντλητες.

Να διακρίνουν τις πηγές ενέργειας σε ανανεώσιμες και μη ανανεώσιμες και να

εντοπίσουν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της χρήσης των πηγών αυτών.

Να αναγνωρίσουν λάθη στη χρήση της ενέργειας, καθώς και την αλόγιστη χρήση της.

Να προτείνουν λύσεις για την αποτελεσματική χρήση και την εξοικονόμηση της

ενέργειας.

Να εξοικειωθούν με την επιστημονική μέθοδο, μέσα από μελέτη βιβλιογραφίας, τη

διεξαγωγή έρευνας και τη συνεργασία με ειδικούς επιστήμονες.

Ευαισθητοποίησης-συνειδητοποίησης:

Να αντιληφθούν ότι οι συμβατικές πηγές ενέργειας μολύνουν το περιβάλλον, είναι

ακριβές και δεν είναι ανεξάντλητες.

Να συνειδητοποιήσουν ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας δε μολύνουν το περιβάλλον

και είναι ανεξάντλητες.

Να διασυνδέσουν τις καταναλωτικές τους συνήθειες με το ενεργειακό πρόβλημα (ψηλό

κόστος και μόλυνση του περιβάλλοντος).

Να συνειδητοποιήσουν ότι η αποτελεσματική χρήση και η εξοικονόμηση της ενέργειας,

μπορούν να περιορίσουν το ενεργειακό ζήτημα και να συμβάλουν στη βελτίωση της

ποιότητας ζωής των ανθρώπων και των άλλων ζωντανών οργανισμών τόσο στο παρόν

όσο και στο μέλλον (αειφορία) σε τοπικό και παγκόσμιο επίπεδο.

Να ευαισθητοποιηθούν σε θέματα διαφύλαξης των φυσικών πόρων και της προστασίας

του περιβάλλοντος.

Να κατανοήσουν ότι η αλλαγή στις καταναλωτικές τους συνήθειες μπορεί να συμβάλει

στην προστασία του περιβάλλοντος σε πολλά επίπεδα (απορρίμματα, ενέργεια, κ.α.) και

να επηρεάσει τη ζωή των ανθρώπων στον τόπο τους και σε άλλες χώρες.

Δεξιοτήτων:

Να αντλούν πληροφορίες από διάφορες πηγές (πρόσωπα, τοπικές αρχές, διαδίκτυο,

έντυπα, συσκευασίες προϊόντων κ.ά)

Να αποκτήσουν δεξιότητες πειραματικής διερεύνησης, καταγραφής δεδομένων,

ανάλυσης και διατύπωσης συμπερασμάτων.

Να συζητούν με επιχειρήματα, να σέβονται την άποψη τους άλλους και να είναι ανοικτοί

στο ενδεχόμενο διαφοροποίησης της γνώμης τους.

Να αξιοποιήσουν το διαδίκτυο με στόχο την συλλογή πληροφοριών σχετικών με το υπό

μελέτη θέμα.

Στάσεων:

Να διαμορφώσουν καταναλωτικές συμπεριφορές για την αποτελεσματική χρήση και την

εξοικονόμηση της ενέργειας, που διασφαλίζουν τη διατήρηση των φυσικών πόρων, τη

διασφάλιση αειφόρων μοντέλων παραγωγής και κατανάλωσης και τη βελτίωση της

ποιότητας ζωής στον πλανήτη.

Να εκτιμήσουν την οικολογική και οικονομική αξία των Ανανεώσιμων Πηγών

Ενέργειας.

Να καλλιεργήσουν την επιθυμία και τη θέληση για να δημιουργήσουν μια σύγχρονη και

οικολογική ενεργειακή πολιτική στην τάξη, στο σχολείο, στο σπίτι και στην περιοχή τους

γενικότερα.

Συμμετοχής και δράσης:

Να προτείνουν ένα μοντέλο αποτελεσματικής χρήσης και εξοικονόμησης ενέργειας για

το σχολείο τους και να το εφαρμόσουν.

Να προωθήσουν την εφαρμογή του μοντέλου και στο σπίτι τους.

Να διεξάγουν εκστρατεία ενημέρωσης στην κοινότητά τους για την αναγκαιότητα της

αποτελεσματικής χρήσης και εξοικονόμησης ενέργειας.

Να συμβάλουν στην καλλιέργεια ενεργειακής συνείδησης των συμμαθητών τους, των

μελών της οικογένειάς τους και των συνδημοτών τους.

Επιδιωκόμενα αποτελέσματα

Παιδαγωγικό πλαίσιο:

Ανάπτυξη του περιβαλλοντικού γραμματισμού των παιδιών μέσα από ποικίλες

παιδαγωγικές μεθόδους όπως διερεύνηση, υπόδυση ρόλων, αντιπαράθεση, εννοιολογικός

χάρτης.

Προώθηση του περιβαλλοντικού γραμματισμού όσων εμπλέκονται στις λειτουργίες του

σχολείου: εκπαιδευτικοί, γονείς, βοηθητικό προσωπικό, υπάλληλοι κυλικείου,

γραμματειακό προσωπικό.

Ενίσχυση του αισθήματος ευθύνης, δημοκρατικής συνείδησης και του ενεργού πολίτη, σ΄

όλους τους εμπλεκόμενους.

Αναδιοργάνωση της μαθησιακής πορείας, ώστε να βασίζεται στις ανάγκες και τα

ενδιαφέροντα των μαθητών.

Οργανωσιακό/τεχνητό πλαίσιο

Οργάνωση μοντέλου αποτελεσματικής χρήσης και εξοικονόμησης ενέργειας, ώστε να

αποτελέσει πρότυπο για την κοινότητα.

Κατανομή ρόλων και αρμοδιοτήτων ώστε ο χώρος του σχολείου να αναβαθμιστεί

περιβαλλοντικά (τοποθέτηση πινακίδων αποτελεσματικής χρήσης και εξοικονόμησης

ενέργειας στο χώρο του σχολείου, οργάνωση μαθητών-επιτηρητών για θέματα ενέργειας

στο σχολικό χώρο την ώρα των διαλειμμάτων, ενίσχυση της Αίθουσας Φιλαναγνωσίας

του σχολείου και της βιβλιοθήκης του δασκάλου με βιβλία σε σχέση με περιβαλλοντικά

θέματα και θέματα ενέργειας κ.ά.)

Κοινωνικό πλαίσιο

Aμφίδρομη και παραγωγική επικοινωνία με τους γονείς και τις τοπικές αρχές σε θέματα

αποτελεσματικής χρήσης και εξοικονόμησης ενέργειας.

Αξιοποίηση διαφόρων φορέων, ειδικοτήτων και οργανώσεων όπως Δημοτικό Συμβούλιο

Αραδίππου, Περιβαλλοντικό Κίνημα Λάρνακας, CYMEPA, Γραφείο Ενέργειας Κύπρου,

Υπουργείο Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού και άλλα.

Κοινότητα:

Λήψη από κοινού μέτρων για βελτίωση της ενεργειακής συνείδησης των κατοίκων της

κοινότητας. π.χ. ενημέρωση του κοινού για την αποτελεσματική χρήση και

εξοικονόμηση ενέργειας, τοποθέτηση διαφημιστικών πινακίδων για το ενεργειακό

ζήτημα κ.ά.

Διοργάνωση κοινών δραστηριοτήτων που θα βελτιώσουν την ενεργειακή συνείδηση της

κοινότητας (συνεπιβατισμός, οργανωμένη επίσκεψη της κοινότητας στο αιολικό πάρκο

Αλεθρικό ή Κόσιης, ενημέρωση οδηγών για απλούς τρόπους αποτελεσματική χρήση και

εξοικονόμηση ενέργειας, κ.ά.).

Θεματική ενότητα/ες του Αναλυτικού Προγράμματος στην οποία εμπίπτει το

πρόβλημα/ζήτημα διερεύνησης:

Ενέργεια

Μορφές Ενέργειας

Οικονομική Ανάπτυξη της Κύπρου

Μέσα Μεταφοράς

Επιπλέον, πέρα από τις βασικές θεματικές ενότητες που μπορούν να αξιοποιηθούν, μπορούν να

αξιοποιηθούν και διασυνδεόμενοι στόχοι και από άλλες θεματικές ενότητες που εξυπηρετούν

την επίτευξη της πολιτικής του σχολείου:

Φτώχια

Ερημοποίηση