36
แแแแแแแแแแแแแแแแแแแแ แแแแ แแแแแแแแแแแแแแแแแแแแ แแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแ

แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย

Embed Size (px)

DESCRIPTION

หลักพุทธธรรมสำหรับผู้สูงอายุ

Citation preview

Page 1: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย

แนวทางการใช้�หลั�กพุ�ทธธรรมเพุ��อเตร�ยมต�วสู่��ว�ยสู่�งอาย�อย�างม�

ความสู่�ข

Page 2: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย

จากการเปลั��ยนแปลังโครงสู่ร�างประช้ากรอ�นเน��องมาจากความเจร#ญก�าวหน�าทางด้�าน

เทคน#คการแพุทย& เป'นเหต�ให�อ�ตราการเก#ด้ มากกว�าการตาย จ(งท)าให�โครงสู่ร�างประช้ากร

ผู้��สู่�งอาย�ม�จ)านวนสู่�งข(+น การเปลั��ยนแปลังท��เก#ด้ข(+นน�+ก)าลั�งน)าไปสู่��ภาวะ

ท��เร�ยกว�า“ภาวะประช้ากรผู้��สู่�งอาย� ”(Population Aging )

ความเป'นมาแลัะความสู่)าค�ญของป/ญหา

Page 3: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย

ประเทศไทยได้�เข�าสู่��สู่�งคมผู้��สู่�งอาย� เพุราะม� จ)านวนประช้ากรผู้��สู่�งอาย�เก#นกว�า ร�อยลัะ ๑๐

ต�+งแต�ป3 ๒๕๔๘ เป'นต�นมา ประเทศไทยม� ประช้ากรท��ม�อาย� ๖๐ ป3ข(+นไป ร�อยลัะ ๑๐. ๖

แลัะในป3 ๒๕๔๙ ม�ประมาณ ร�อยลัะ ๑๑ คาด้ว�า จะม�ประช้ากร ผู้��สู่�งอาย�ถึ(ง ๑๐. ๗ ลั�านคน หร�อ

ร�อยลัะ ๑๕. ๒๘ ในป3 ๒๕๖๓

ความเป'นมาแลัะความสู่)าค�ญของป/ญหา

Page 4: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย

ผู้��สู่�งอาย�จ)านวนท��เพุ#�มข(+นเหลั�าน�+ก)าลั�งประสู่พุ ป/ญหาหลัายด้�านต�+งแต�ด้�านสู่�ขภาพุ การต�อง

พุลั�ด้พุรากเม��อสู่าม�หร�อภรรยาตายจากก�นแลัะต�องต�อสู่��ก�บความเหงาแลัะสู่ภาพุการอย��

คนเด้�ยว ผู้��สู่�งอาย�บางรายเก#ด้ความท�อแท� สู่#+นหว�งท��ท)าให�ตนเองต�องเป'นภาระก�บลั�กๆ ท��

ม�รายได้�หาเลั�+ยงตนเองก@ย�งไม�พุอเพุ�ยง

ความเป'นมาแลัะความสู่)าค�ญของป/ญหา

Page 5: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย

จากประเด้@นป/ญหา ท)าให�ม�ผู้��หาหนทางแก�ไข ป/ญหาด้�งกลั�าว ว#ธ�การแก�ไขป/ญหาประการ

หน(�งค�อการน)าหลั�กพุ�ทธธรรมอ�นได้�แก�หลั�กค)าสู่อนหร�อแนวค#ด้ทางพุระพุ�ทธศาสู่นามาเป'น

หลั�กในการด้)าเน#นช้�ว#ต เพุราะหลั�กการด้)าเน#น ช้�ว#ตในทางพุระพุ�ทธศาสู่นา ม�หลั�กค)าสู่อนท��

เหมาะสู่มในแต�ลัะช้�วงว�ยของบ�คคลั

ความเป'นมาแลัะความสู่)าค�ญของป/ญหา

Page 6: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย

หลั�กพุ�ทธธรรม จะสู่�งเสู่ร#มให�บ�คคลัร��จ�กช้�วยตนเอง ยอมร�บศ�กยภาพุของมน�ษย&ในการแก�ไขป/ญหา ตลัอด้จนให�ร��จ�กในเง��อนไข เหต�ป/จจ�ยแลัะว#ธ�การซึ่(�งม�ข�+นตอนครบถึ�วน

ความเป'นมาแลัะความสู่)าค�ญของป/ญหา

Page 7: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย

“ ท�กคนย�อมอยากจะผู้�านว�ยต�างๆ ไปอย�างม�ความสู่�ขว#ธ�ท��ด้�ท��สู่�ด้

ท��จะม�ความสู่�ขในว�ยต�างๆ น�+นอย��ท��เราเตร�ยมต�ว

”ท��จะผู้�านเข�าสู่��ว�ยต�างๆ เหลั�าน�+น

Page 8: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย

๑) เพุ��อศ(กษาสู่ภาพุการณ&การด้)าเน#นช้�ว#ตของผู้��สู่�งอาย�ในสู่�งคมไทยป/จจ�บ�น

๒) เพุ��อศ(กษาหลั�กพุ�ทธธรรมเพุ��อการด้)าเน#นช้�ว#ตของผู้��สู่�งอาย�

๓) เพุ��อศ(กษาแนวทางการใช้�หลั�กพุ�ทธธรรม เพุ��อเตร�ยมต�วสู่��ว�ยสู่�งอาย�อย�างม�ความสู่�ข ใน

สู่�งคมไทยป/จจ�บ�น

ว�ตถึ�ประสู่งค&ของการว#จ�ย

Page 9: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย

ข�อม�ลัประช้ากรสู่�งอาย�แบ�งตามช้�วงอาย�ท��ได้�ร�บเบ�+ยย�งช้�พุแบบข�+นบ�นได้

56%31%

13%60-69ปี� 70-79ปี� 80ปี�ขึ้��นไปี

60-69ปี� 4,133,163 คน

70-79ปี� 2,403,819 คน

80ปี�ขึ้��นไปี 956,245 คน

รวม 8,170,909 คน

จำ��นวนผู้��สู�งอ�ยุ� ปี� 2555 จำ��นวน 8,170,909 คนแบ่�งเปี�นช่�วงอ�ยุ� ดั�งน �

สูถ�นก�รณ์$ผู้��สู�งอ�ยุ� ปี� 2555

Page 10: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย

ความสู่�มพุ�นธ&ระหว�างสู่มาช้#กในครอบคร�ว ม� ความห�างเห#น เน��องสู่าเหต�จากสู่ภาพุ

เศรษฐก#จแลัะสู่�งคม สู่�งผู้ลัให�ความสู่�มพุ�นธ& ของสู่มาช้#กท��เคยแน�นแฟ้Eน กลัายเป'นความ

สู่�มพุ�นธ&แบบหลัะหลัวม เช้�น บ�ตรหลัานหลั�ง จากแต�งงานแลั�ว ก@แยกออกไปสู่ร�างบ�าน เร�อนอย��ต�างหาก แลัะสู่าเหต�จากความยากจน

ท��ต�องออกไปท)างานอย��ห�างไกลัต�างถึ#�น จ(งไม�ได้�อย��ใกลั�ช้#ด้พุ�อแม�

สู่ภาพุการณ&การด้)าเน#นช้�ว#ตของผู้��สู่�งอาย�ในสู่�งคมไทย

Page 11: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย

คนช้ราถึ�กทอด้ท#+งให�อย��ตามลั)าพุ�ง ปลั�อยให�เป'น ภาระของสู่�งคม จ(งท)าให�ผู้��สู่�งอาย�ม�สู่ภาพุป/ญหาท��

สู่)าค�ญ สู่ร�ปได้�ด้�งน�+ ๑) ด้�านร�างกาย อว�ยวะต�างๆรวมท�+งจ#ตใจของผู้��

สู่�งอาย�เก#ด้ความเสู่��อมถึอยน)ามาซึ่(�งโรคภ�ยไข�เจ@บ ๒) ด้�านจ#ตใจ ความเปลั��ยนแปลังทางด้�านจ#ตใจ

ของผู้��สู่�งอาย�ท��พุบมาก ได้�แก� การแสู่ด้งออกถึ(ง ความว�าเหว� ช้�วยต�วเองไม�ได้� ร��สู่(กว�าต�วเองไม�ม�ค�า

หร�อถึ�กร�งเก�ยจทอด้ท#+งจากครอบคร�ว ตลัอด้จนป/ญหาความสู่�มพุ�นธ&ระหว�างผู้��สู่�งอาย�ก�บสู่มาช้#กในครอบคร�ว

สู่ภาพุการณ&การด้)าเน#นช้�ว#ตของผู้��สู่�งอาย�ในสู่�งคมไทย

Page 12: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย

๓) ด้�านสู่�งคมแลัะการอย��ร�วมก�น เช้�น การสู่�ญ เสู่�ยบทบาททางสู่�งคม การเป'นผู้��น)า การต�องออก

จากต)าแหน�งหน�าท��การงาน รายได้�ลัด้ลัง ท)าให�ผู้��สู่�งอาย�ม�การเปลั��ยนแปลังว�ถึ�การด้)าเน#นช้�ว#ตใหม�ท��ใช้�เวลัาในการเตร�ยมต�วแลัะการปร�บต�ว

๔) ด้�านเศรษฐก#จแลัะรายได้� เม��อเกษ�ยณอาย�การ งาน ท)าให�ผู้��สู่�งอาย�ม�รายได้�ลัด้ลังในขณะเด้�ยวก�น

สู่ภาพุร�างกายท��เสู่��อมถึอย ม�โรคภ�ยไข�เจ@บ จะต�อง ใช้�จ�ายเง#นเป'นค�าร�กษาพุยาบาลัเพุ#�มมากข(+น ด้�ง

น�+น ผู้��สู่�งอาย�ควรจะต�องม�วางแผู้นการด้)าเน#น ช้�ว#ต ด้�านเศรษฐก#จให�รอบคอบ เพุ��อท��จะได้�ไม�ม�

ป/ญหาการเง#นมาท)าให�กลั��มใจ

สู่ภาพุการณ&การด้)าเน#นช้�ว#ตของผู้��สู่�งอาย�ในสู่�งคมไทย

Page 13: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย

ป/ญหาคนช้ราถึ�กทอด้ท#+ง

Page 14: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย

หลั�กไตรลั�กษณ& แปลัว�าลั�กษณะท��ท��วไป หร�อเสู่มอเหม�อน ก�นแก�สู่#�งท�+งปวง ได้�แก� อน#จจ�ง ท�กข�ง อน�ตตา

“ สู่�งขารท�+งหลัายไม�เท��ยงหนอ ม�ความเก#ด้ข(+นแลัะเสู่��อม สู่ลัายไปธรรมด้าเก#ด้ข(+นแลั�วย�อมด้�บไป ความสู่งบวาง

” แห�งสู่�งขารเหลั�าน�+นเป'นสู่�ข (ท�.ม. (ไทย) ๑๐/๒๒๑/๑๖๘.)

“ สู่�งขารท�+งหลัายม�ความเสู่��อมสู่ลัายไปเป'นธรรมด้า เธอ ” ท�+งหลัายจงท)าหน�าท�� ให�สู่)าเร@จด้�วยความไม�ประมาทเถึ#ด้

(ท�.ม. (ไทย) ๑๐/๑๘๕/๑๓๑.)

หลั�กพุ�ทธธรรมเพุ��อการด้)าเน#นช้�ว#ตของผู้��สู่�งอาย�

หลั�กธรรมท��สู่�งเสู่ร#มการพุ�ฒนาแลัะแก�ไขป/ญหาด้�านร�างกาย

Page 15: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย
Page 16: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย

หลั�กพุ�ทธธรรมเพุ��อการด้)าเน#นช้�ว#ตของผู้��สู่�งอาย�

ข�นธ& ๕ เป'นสู่�วนประกอบ ๕ อย�างของช้�ว#ต สู่#�งท�+ง หลัายท��มองเห@น ในร�ปของสู่�วนประกอบต�างๆ ท��มา

ประช้�มก�นเข�า ต�วตนแท�ๆของสู่#�งท�+งหลัายไม�ม� ด้�งน�+๑) ร�ป ได้�แก� ร�างกายแลัะพุฤต#กรรมท�+งหมด้ของร�างกาย๒) เวทนา ได้�แก�ความร��สู่(กสู่�ข ท�กข& หร�อเฉยๆ๓) สู่�ญญา ได้�แก� ความก)าหนด้ได้�หร�อหมายร��๔) สู่�งขาร ค�อ เคร��องปร�งของจ#ต เคร��องปร�งของความค#ด้๕) ว#ญญาณ ค�อ ความร��แจ�งอารมณ&ทางประสู่าทท�+ง ๕แลัะทางใจ

Page 17: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย
Page 18: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย

อร#ยสู่�จ ๔ เป'นหลั�กธรรมสู่)าค�ญท��ครอบคลั�ม ค)าสู่อนท�+งหมด้ในพุระพุ�ทธศาสู่นา ลั�กษณะ

ของค)าสู่อนในพุระพุ�ทธศาสู่นา เป'นการสู่อน ความจร#งท��เป'นประโยช้น& ด้�งน�+

๑) ท�กข& ค�อ สู่ภาพุท��ทนได้�ยาก ๒) สู่ม�ท�ย แปลัว�า เหต�เก#ด้แห�งท�กข& ๓) น#โรธ แปลัว�าความด้�บท�กข& ๔) มรรค ค�อ ข�อปฏิ#บ�ต#ให�ถึ(งความด้�บท�กข&

หลั�กพุ�ทธธรรมเพุ��อการด้)าเน#นช้�ว#ตของผู้��สู่�งอาย�

Page 19: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย

หลั�กพุ�ทธธรรมเพุ��อการด้)าเน#นช้�ว#ตของผู้��สู่�งอาย�

เบญจศ�ลั (ข�อปฏิ#บ�ต#ท��ไม�เบ�ยด้เบ�ยนตนเอง

แลัะผู้��อ��น)

เบญจธรม(ค�ณธรรมท��เก�+อก�ลัตนเองแลัะผู้��อ��น)

1.ปาณาต#ปาตา เวรณ� 1.เมตตากร�ณา (ความร�กใคร�ปรารถึนาให�ม�ความสู่�ขความเจร#ญแลัะความสู่งสู่ารค#ด้ช้�วยให�พุ�นท�กข&

2. อท#นJนาทานา เวรณ� 2.สู่�มมาอาช้�วะ (การหาเลั�+ยงช้�พุในทางบร#สู่�ทธ#K)

3. กาเมสู่�ม#จJฉารา เวรณ� 3.กามสู่�งวร (การร��จ�กย�บย�+ง ควบค�มตนเองในทางกามารมณ& ไม�ให�หลังใหลัในร�ป เสู่�ยง กลั#�น รสู่ สู่�มผู้�สู่

4. ม�สู่าวาทา เวรณ� 4.สู่�จจะ (ความซึ่��อสู่�ตย& ซึ่��อตรง)

5. สู่�ราเมรยมช้Jช้ปมาทฏฺMฐานา เวรมณ�

5.สู่ต#สู่�มปช้�ญญะ (ฝึOกตนให�ร��จ�กย�+งค#ด้แลัะร��ต�วอย��เสู่มอว�า สู่#�งใครควรท)า สู่#�งใด้ควรท)า เป'นต�น ระว�งตนม#ให�เป'นม�วเมาประมาท

Page 20: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย

อ#ฏิฐารมณ& อน#ฏิฐารมณ&๑. ลัาภ ๒. เสู่��อมลัาภ๓. ยศ ๓. เสู่��อมยศ

๕. สู่รรเสู่ร#ญ ๔. น#นทา๗. สู่�ข ๘. ท�กข&

หลั�กพุ�ทธธรรมเพุ��อการด้)าเน#นช้�ว#ตของผู้��สู่�งอาย�

โลักธรรม ๘

Page 21: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย

บ�ญก#ร#ยาว�ตถึ� เป'นระบบว#ธ�ของมรรค จ�ด้ร�ปข�+น ตอนใหม�เป'นหลั�กท��วไปม� ๓ ประการ

๑) ทาน ค�อ ท)าบ�ญด้�วยการให� การสู่ลัะ การเผู้��อแผู้�แบ�งป/น

๒) ศ�ลั ค�อ ท)าบ�ญด้�วยการร�กษาศ�ลั ประพุฤต#ปฏิ#บ�ต# ด้�งาม แลัะการหาเลั�+ยงช้�พุในทางสู่�จร#ต ความม�

ระเบ�ยบว#น�ยแลัะความม�ก#ร#ยามารยาทงด้งาม๓) ภาวนา ค�อ ท)าบ�ญด้�วยการเจร#ญภาวนา ด้�วย

การฝึOกปร�อจ#ตแลัะป/ญญา การอบรมจ#ตใจให�เจร#ญ ข(+น ด้�วยค�ณธรรมต�างๆ ให�เข�มแข@ง ม��นคงหน�ก

แน�น แลัะให�ม�ป/ญญาร��เท�าท�นสู่�งขาร

หลั�กพุ�ทธธรรมเพุ��อการด้)าเน#นช้�ว#ตของผู้��สู่�งอาย�

Page 22: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย

พุรหมว#หาร ๔ แปลัว�า ธรรมประจ)าใจพุรหม๑) เมตตา ความร�ก ค�อ ความปรารถึนาด้�ม�ไมตร�๒) กร�ณา ความสู่งสู่าร ค�อ อยากช้�วยเหลั�อผู้��อ��นให�

พุ�นจากความท�กข&๓) ม�ท#ตา ความเบ#กบานพุลัอยย#นด้� เม��อเห@นผู้��อ��น

อย��ด้�ม�สู่�ข ก@ม�ใจแช้�มช้��น เบ#กบาน๔) อ� เบกขา ความม�ใจเป'นกลัาง (วางเฉย) ค�อ มอง

ตามจร#ง โด้ยวางตนแลัะปฏิ#บ�ต#ไปตามหลั�กการ เหต�ผู้ลั แลัะความเท��ยงธรรม

หลั�กพุ�ทธธรรมเพุ��อการด้)าเน#นช้�ว#ตของผู้��สู่�งอาย�

Page 23: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย

ข�นต# โสู่ร�จจะ เป'นธรรมะอ�นท)าให�งาม ๒ อย�าง ได้�แก�

๑) ข�นต# ความอด้ทน หมายถึ(ง การร�กษา ภาวะปกต#ของตนไว�ได้� ในเม��อถึ�กกระทบด้�วย

อารมณ&หร�อสู่#�งท��ไม�น�าปรารถึนา๒) โสู่ร�จจะ ความเสู่ง��ยม หมายถึ(ง การ

พุยายามสู่งบใจ ท)าใจให�เย�อกเย@น เป'นอาการ ท��เสู่ร#มข�นต# ความอด้ทน

หลั�กพุ�ทธธรรมเพุ��อการด้)าเน#นช้�ว#ตของผู้��สู่�งอาย�

Page 24: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย

แนวทางการใช้�หลั�กพุ�ทธธรรมเพุ��อเตร�ยมต�วสู่��ว�ยสู่�งอาย�อย�างม�ความสู่�ข

การเตร�ยมความพุร�อมด้�านร�างกาย (กายภาวนา)

การเตร�ยมความพุร�อมด้�านจ#ตใจ (จ#ตภาวนา)

การเตร�ยมความพุร�อมด้�านสู่�งคมในการอย��ร�วมก�น

การเตร�ยมความพุร�อมด้�านเศรษฐก#จแลัะรายได้�

การด้)าเน#นช้�ว#ตประจ)าว�น ด้�วยความไม�ประมาท

Page 25: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย

ในการเตร�ยมความพุร�อมด้�านร�างกาย ด้�วยการพุ�ฒนากายโด้ยการร��เท�าท�นตามกฎไตรลั�กษณ& รวมท�+งม�ความเข�าใจ การประช้�มก�นเข�า ของ ร�ป-นาม ในข�นธ& ๕ ว�าสู่รรพุสู่#�งท�+งหลัายท��เก#ด้ข(+นแลั�ว ต�+งอย�� แลัะจะด้�บไปในท��สู่�ด้ จะท)าให�ผู้��สู่�งอาย�ไม�ย(ด้ม��นถึ�อม��น ไม�เข�าไปเก��ยวข�องก�บสู่#�งท�+งหลัาย ด้�วยการใช้�ต�ณหาอ�ปาทาน แลัะด้)าเน#นช้�ว#ตด้�วยความไม�ประมาท โด้ยม�ข�+นตอนด้�งน�+

การเตร�ยมความพุร�อมด้�านร�างกาย (กายภาวนา)

Page 26: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย

๑) การเตร�ยมใจไว�ลั�วงหน�า ยอมร�บความจร#งตามหลั�กไตรลั�กษณ&ว�า ท�กช้�ว#ตจะต�องพุบก�บความตายอย�างแน�นอน ป'นไปตามกฎแห�งธรรมช้าต#ไม�สู่ามารถึหลั�กเลั��ยงได้�

๒) การออกก)าลั�งกายสู่ม)�าเสู่มอให�เหมาะสู่มก�บว�ย ม�งานอด้#เรกท)าหร�อการช้�วยเหลั�องานสู่�วนรวม

๓) การร�บประทานท��ม�ประโยช้น&ต�อร�างกาย แลัะให�ถึ�กหลั�กอนาม�ย

๔) การพุ�กผู้�อนให�เพุ�ยงพุอ ด้�วยการเข�านอนแต�ห�วค)�า ต�� นแต�เช้�า ไม�นอนด้(กโด้ยไม�จ)าเป'น

การเตร�ยมความพุร�อมด้�านร�างกาย (กายภาวนา)

Page 27: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย

การเตร�ยมความพุร�อมด้�านจ#ตใจของผู้��สู่�งอาย� ด้�วยการร�กษาศ�ลั ปฏิ#บ�ต#ธรรม เพุ��อควบค�มความประพุฤต#อ�นด้�งาม สู่�จร#ตท�+งกาย วาจา การประกอบอาช้�พุในทางสู่�จร#ตด้�วย รวมท�+งการฝึOกฝึนอบรมด้�านศ�ลั สู่มาธ# ป/ญญา การท)าความด้�ด้�วยการบ)าเพุ@ญบ�ญก#ร#ยาว�ตถึ� แลัะการปฏิ#บ�ต#ว#ป/สู่สู่นากรรมฐานเพุ��อช้�วยแก�ไขป/ญหาความท�กข&ด้�านจ#ตใจของ ผู้��สู่�งอาย�ได้�อย�างด้�ย#�ง โด้ยม�ข�+นตอนปฏิ#บ�ต# ด้�งน�+

การเตร�ยมความพุร�อมด้�านจ#ตใจ (จ#ตภาวนา)

Page 28: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย

๑) การบ)าเพุ@ญบ�ญก#ร#ยาว�ตถึ�อย��เป'นน#จ แลัะไม�ปลั�อยใจให�ฟ้� Eงซึ่�าน ไปก�บอด้�ตท��ท)าให�เก#ด้ท�กข& ไม�ฟ้� Eงซึ่�านไปก�บอนาคตท��ย�งมาไม�ถึ(ง ให�เพุ�งเลั@งอย��ก�บป/จจ�บ�น แลัะท)าป/จจ�บ�นให�ด้�ท��สู่�ด้

๒) เจร#ญสู่ต#อย��เสู่มอด้�วยการปฏิ#บ�ต#กรรมฐาน ให�ม�สู่ต#ควบค�มการกระท)าก#จการต�างๆ ท�กอ#ร#ยาบถึ ท�+งทางกาย วาจาแลัะใจ เพุ��อการม�ช้�ว#ตท��อย��อย�างย�นยาวด้�วยความไม�ประมาท

การเตร�ยมความพุร�อมด้�านจ#ตใจ (จ#ตภาวนา)

Page 29: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย

การเตร�ยมความพุร�อมในด้�านการอย��ร�วมก�นใน สู่�งคมของผู้��สู่�งอาย� ด้�วยการร��เท�าท�นโลักธรรมอย��

ร�วมด้�วยความร�ก ความเมตตา สู่งเคราะห&เก�+ อก�ลั เคารพุในความเป'นมน�ษย&แลัะใช้�ความอด้ทน โด้ย

ย(ด้หลั�ก โลักธรรม๘ พุรหมว#หาร๔ สู่�งคหว�ตถึ�๔ คารวะธรรม เว�นอคต# ๔ แลัะม�ข�นต# โสู่ร�จจะ ซึ่(�งจะ

เป'นแนวทางในการด้)าเน#นช้�ว#ต การอย��ร�วมก�นในสู่�งคมก�บหม��คณะได้�อย�างปกต#สู่�ข

โด้ยม�ข�+นตอนการปฏิ#บ�ต#ด้�งน�+

การเตร�ยมความพุร�อมด้�านสู่�งคมในการอย��ร�วมก�น

Page 30: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย

๑ ) ให�มองโลักในแง�ด้�เสู่มอ การอย��ร�วมก�นเป'นหม�� คณะท��ม�ความแตกต�างก�นต�อง เข�าใจก�นเห@นใจก�น

แลัะให�อภ�ยในความผู้#ด้พุลัาด้ของผู้��อ��น ให�เก�ยรต# ไม� ให�ร�ายใคร แลัะไม�คอยจ�บผู้#ด้ใคร

๒) ด้)าเน#นช้�ว#ตด้�วยการให�ทาน การบร#จาคช้�วย เหลั�อเอ�+อ เฟ้Q+ อเจ�อจ�นผู้��อ��นท��ด้�อยโอกาสู่แลัะด้�อย ฐานะกว�า แลัะแผู้�เมตตาให�เป'นน#จ

๓) การปลั�อยวางภาระต�างๆไม�แบกภาระเอาไว�แต� เพุ�ยงลั)าพุ�งคนเด้�ยว แลัะการยอมร�บฟ้/งความค#ด้

เห@นของผู้��อ��น๔) หลั�กเลั��ยงสู่#�งม��จะก�อให�เก#ด้ป/ญหาท�+งปวง เช้�น

ไม�ก�อความข�ด้แย�งก�บผู้��อ��นหร�อก�บหม��คณะ แลัะอย��ร�วมก�นด้�วยการร��ร�กสู่าม�คค�

การเตร�ยมความพุร�อมด้�านสู่�งคมในการอย��ร�วมก�น

Page 31: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย

การเตร�ยมความพุร�อมด้�านเศรษฐก#จแลัะรายได้�ของผู้��สู่�งอาย� โด้ยจะต�องม��งม��นในการงานให�สู่)าเร@จตาม หลั�กธรรมอ#ทธ#บาท ๔ แลัะม�จ�ด้ม��งหมายแน�ช้�ด้ของช้�ว#ตในบ�+นปลัาย จะเก#ด้อาน#สู่งสู่&ท)าให�ม�อาย�ย�นยาว ด้�วยกายแลัะจ#ตท��แข@งแรงอ�กด้�วย รวมท�+งการลัะเว�นจากอบายม�ข ๖ ทางแห�งความเสู่��อมท�กช้น#ด้

การด้)าเน#นช้�ว#ตอย�างไม�ประมาท แลัะปฏิ#บ�ต#ตนตามหลั�กธรรมท#ฏิฐธ�มม#ก�ตถึประโยช้น& เพุ��อให�บรรลั�จ�ด้หมายท��เป'นประโยช้น&ป/จจ�บ�น ด้�วยการหม��นแสู่วงหาทร�พุย& ร��จ�กว#ธ�ร�กษาทร�พุย& ร��จ�กหาคบก�ลัยาณม#ตรแลัะร��จ�กใช้�จ�ายทร�พุย&อย�างช้าญฉลัาด้ เพุ��อให�สู่ามารถึด้)าเน#นช้�ว#ตอย��ได้�ในสู่ภาวะท��ค�อนข�างจ)าก�ด้

การเตร�ยมความพุร�อมด้�านเศรษฐก#จแลัะรายได้�

Page 32: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย

โด้ยม�ข�+นตอนปฏิ#บ�ต#ด้�งน�+๑) การใช้�ช้�ว#ตอย�างประหย�ด้ ด้�วยการไม�ก�อหน�+สู่#น

อ�นไม�จ)าเป'น ให�พุอใจก�บสู่#�งท��ตนม�อย��อย�างพุอเหมาะ พุอสู่มก�บอ�ตภาพุ หร�ออย��อย�างสู่�นโด้ษ

๒) ควรท)าตนให�เป'นคนเลั�+ยงง�าย อย��ง�าย ก#นง�าย ไม�เร��องมาก ไม�จ� �จ�+จ�กจ#ก ท)าแต�สู่#�งง�ายๆ ไม�ท)าเร��อง

ง�ายให�เป'นเร��องยาก ควรท)าอะไรด้�วยตนเอง โด้ย พุ(�งพุาผู้��อ��นให�น�อยท��สู่�ด้ ด้�วยการไม�เป'นภาระของผู้��

อ��น๓) ร��จ�กประมาณตน เช้�น ร��จ�กประมาณในการร�บ

ประทาน ท��เร�ยกว�า ก#นเพุ��อให�ช้�ว#ตด้)ารงอย��ได้� แลัะการใช้�จ�ายทร�พุย&เท�าท��จ)าเป'น

การเตร�ยมความพุร�อมด้�านเศรษฐก#จแลัะรายได้�

Page 33: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย

๑) ไม�ประมาทด้�วยการเจร#ญไตรลั�กษณ& เพุ��อพุ�ฒนา ด้�านป/ญญาให�ร��เท�าท�น ต�อสู่ภาวะความจร#งของสู่รรพุ

สู่#�งท�+งปวง๒) ไม�ประมาทในโลักธรรม ๘ ท�+งท��เป'นฝึRายด้� น�า

ปรารถึนา น�าพุอใจ ค�อ ความม�ลัาภยศ สู่รรเสู่ร#ญ แลัะความสู่�ข ในขณะเด้�ยวก�นพุ(งระม�ด้ระว�ง ม#ให�

เสู่�ยใจไปตามฝึRายท��ไม�ปรารถึนาหร�อฝึRายเก#ด้ท�กข&๓) ไม�ประมาทในสู่�งขารร�างกาย เพุราะร�างกายเป'น

ร�งของโรค ท)าให�เก#ด้ความท�กข&๔) ไม�ประมาทในสู่�ขแลัะท�กข& ความสู่�ขแลัะท�กข&เป'น

ธรรมด้าของโลัก ให�ปลั�อยวางท)าจ#ตใจให�ปลัอด้โปร�ง โลั�ง ไม�ย(ด้ต#ด้ ไม�ก�งวลั แลั�วปฏิ#บ�ต#ตนให�พุ�นท�กข& อย��

ด้�วยธรรมะ ค�อ การปฏิ#บ�ต#ธรรม จะมองเห@น สู่ภาพุแห�งกฎธรรมด้า หร�อกฎธรรมช้าต#

การด้)าเน#นช้�ว#ตประจ)าว�น ด้�วยความไม�ประมาท

Page 34: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย

ผู้��สู่�งอาย�เป'นว�ยท��ม�การเปลั��ยนแปลังหลัาย อย�างท�+งทางกาย แลัะทางจ#ตใจ การ

เปลั��ยนแปลังท�+งในแง�ด้� แลัะแง�ร�าย การร��ท�น แลัะการแก�ไขท�นท�วงท� เป'นสู่#�งสู่)าค�ญ โด้ยน)า

หลั�กพุ�ทธธรรมมาเป'นหลั�กย(ด้ภายในจ#ตใจ พุร�อมก�บการปฏิ#บ�ต#ธรรม เพุ��อเป'นการเตร�ยม

ความพุร�อมก�อนเข�าสู่��ว�ยสู่�งอาย� เม��อความแก�ช้รามาถึ(ง การเตร�ยมต�วท��ด้�ย�อม

ท)าให�เราม�ความสู่�ขในการด้)าเน#นช้�ว#ต แลัะลัด้การเป'นภาระต�อคนในครอบคร�วแลัะสู่�งคมได้�

บทสู่ร�ป

Page 35: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย

ด้�ให�ด้� ท��จะเห@น ว�าความแก� เป'นเพุ�� อนแท� ของความตาย ไม�หน�ายหน�เม��อความแก� ลั�วงกาลั มานานป3 ก@มอบเวน หน�าท�� ให�ความตายไม�ยกเว�น ใครๆ ไม�ลั)าเอ�ยง ม�ให�ใคร หลั�กเลั��ยง หร�อเถึ�ยงได้�เพุราะฉะน�+น เราท�าน ท�+งหญ#งช้าย ร�บท)าด้� ก�อนตาย ให�เคยม�อ.

(พุ�ทธทาสู่ภ#กข�)

จบการน)าเสู่นอสู่ว�สู่ด้�คร�บ/ค�ะ

Page 36: แนวทางการใช้หลักพุทธธรรมของผู้สูงวัย

ติ&ดัติ�มผู้ลง�นอ()นๆขึ้องเร�ไดั�ที่ )www.padvee.com