Embed Size (px)
Citation preview
กฎหมายวธพจารณาความแพง : ฟองแยง
เสนอ
อาจารยมธรน พงศกรพาณชย
จดท าโดย
๑. นายอดศกด สรยะ รหสนกศกษา ๕๗๐๐๓๑๒๖๐๐๘
๒. นายชาญณรงค วฒนชย รหสนกศกษา ๕๗๐๐๓๑๒๖๐๑๕
๓. นางสาวยพาพรรณ ปงกระโทก รหสนกศกษา ๕๗๐๐๓๑๒๖๐๔๔
๔. นางสาวสพชชา เทพรกษา รหสนกศกษา ๕๗๐๐๓๑๒๖๐๔๕
๕. นายชยณรงค มะหารกษ รหสนกศกษา ๕๗๐๐๓๑๒๖๐๕๑
๖. นางสาวกรกนก ปานสทธ รหสนกศกษา ๕๗๐๐๓๑๒๖๐๕๒
๗. นางสาวนวพร โฆสตาภา รหสนกศกษา ๕๗๐๐๓๑๒๖๐๕๓
สาขาคอมพวเตอรศกษา รหสกลม ๕๗๐๐๓๑๒๖๐๑
เปนสวนหนงของการศกษาวชากฎหมายเกยวกบชวตประจ าวน (ESC301)
คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร
ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๙
ก
กฎหมายวธพจารณาความแพง : ฟองแยง
เสนอ
อาจารยมธรน พงศกรพาณชย
จดท าโดย
๑. นายอดศกด สรยะ รหสนกศกษา ๕๗๐๐๓๑๒๖๐๐๘
๒. นายชาญณรงค วฒนชย รหสนกศกษา ๕๗๐๐๓๑๒๖๐๑๕
๓. นางสาวยพาพรรณ ปงกระโทก รหสนกศกษา ๕๗๐๐๓๑๒๖๐๔๔
๔. นางสาวสพชชา เทพรกษา รหสนกศกษา ๕๗๐๐๓๑๒๖๐๔๕
๕. นายชยณรงค มะหารกษ รหสนกศกษา ๕๗๐๐๓๑๒๖๐๕๑
๖. นางสาวกรกนก ปานสทธ รหสนกศกษา ๕๗๐๐๓๑๒๖๐๕๒
๗. นางสาวนวพร โฆสตาภา รหสนกศกษา ๕๗๐๐๓๑๒๖๐๕๓
สาขาคอมพวเตอรศกษา รหสกลม ๕๗๐๐๓๑๒๖๐๑
เปนสวนหนงของการศกษาวชากฎหมายเกยวกบชวตประจ าวน (ESC301)
คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร
ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๙
ข
ค าน า
จดท า ขน เพ อประกอบการเ รยนวชากฎหมาย เ กยวกบชวตประจ าว น (ESC301) คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๙ โดยขอบเขตเนอหาของรายงานฉบบนเปนการศกษาเกยวกบกฎหมายวธพจารณาความแพง : ฟองแยง โดยท ฟองแยงนกคอค าฟองอยางหนงนนเอง แตเปนค าฟองทฟองมาในค าใหการ เนองจาก ป.ว.แพง มาตรา ๑๗๗ วรรคสาม ก าหนดวา จ าเลยจะฟองแยงมาในค าใหการกได แตถาฟองแยงนนเปนเรองอนทไมเกยวกบฟองเดม ใหศาลสงใหจ าเลยฟองเปนคดตางหาก คณะผจดท าขอขอบคณอาจารยมธรน พงศกรพาณชย ทใหค าแนะน าการสบคนขอมล อธบายการเขาถงแหลงขอมล ตลอดจนสนบสนนเอกสารใชประกอบการจดท ารายงานฉบบน
คณะผจดท า
ค
สารบญ
หนา
ปก ................................................................................................................................................. ก
ค าน า ............................................................................................................................................. ข
สารบญ ......................................................................................................................................... ค
สวนท ๑ เนอหา ฟองแยง .............................................................................................................. ๑
๑. ผมสทธฟองแยง ............................................................................................................ ๔
๒. ผทอยในฐานะเปนจ าเลยของฟองของแยง .................................................................... ๖
๓. การบรรยายฟองในสวนของฟองแยง ........................................................................... ๘
๔. ฟองแยงทจะรบไวพจารณาได ....................................................................................... ๙
๕. เขตอ านาจศาลในสวนของฟองแยง ........................................................................... ๓๓
๖. คาขนศาลในสวนของฟองแยง ................................................................................... ๓๔
๗. การสงฟองแยง .......................................................................................................... ๓๔
๘. การพจารณาพพากษาคดในสวนของฟองแยง ........................................................... ๓๖
สวนท ๒ สรป ............................................................................................................................ ๔๑
บรรณานกรม ............................................................................................................................ ๔๕
บทท ๓
ฟองแยง
หวขอในบทน
๑. ผมสทธฟองแยง
๒. ผทอยในฐานะเปนจ าเลยของฟองของแยง
๓. การบรรยายฟองในสวนของฟองแยง
๔. ฟองแยงทจะรบไวพจารณาได
๕. เขตอ านาจศาลในสวนของฟองแยง
๖. คาขนศาลในสวนของฟองแยง
๗. การสงฟองแยง
๘. การพจารณาพพากษาคดในสวนของฟองแยง
จ าเลยทถกโจทกฟอง หากจ าเลยมสทธทจะบงคบโจทกใหช าระหนแกจ าเลยจ าเลย
ยอมมสทธฟองโจทกเปนคดตางหากไดอยแลว ซงเปนเรองการฟองกลบและอาจมการขอรวม
พจารณาเขาดวยกนในภายหลงกได แตถาเปนเรองทเกยวของกบฟองเดม จ าเลยกมสทธทจะฟอง
แยงเขามาในค าใหการของตนในคดเดม เพอทจะรวมพจารณาพพากษาไปดวยกนไดอนเปนสทธ
ของจ าเลยทจะเลอกในทางใดทางหนง (ค าพพากษาฎกาท ๒๕๔๘/๒๕๓๒) ตามประมวลกฎหมาย
วธการพจารณาความแพง มาตรา ๑๗๗ วรรคสาม ซงบญญตวา
“จ าเลยจะฟองแยงมาในค าใหการกได แตถาฟองแยงนนเปนเรองอนไมเกยวกบค าฟอง
เดมแลว ใหศาลสงใหจ าเลยฟองเปนคดตางหาก”
ดงนน จงอธบายไดวา ฟองแยง คอ การทจ าเลยเสนอขอหามาในค าใหการเพอบงคบให
โจทกรบผดตอจ าเลยในเรองทเกยวกบของกบฟองเดม ๒๕๔๕/๒๕๔๑,๓๕๐๖/๒๕๔๒,๔๘๙๗/
๒๕๔๒,๔๙๐๖/๒๕๔๒,๕๕๒๐/๒๕๔๒,๘๔๓/๒๕๔๓,๓๗๔๘/๒๕๔๕,๘๕๒๕/๒๕๔๗๑
๑ เปนขอสอบคดเลอกเพอบรรจเปนขาราชการตลาการในต าแหนงผชวยผพพากษา เมอวนท ๙ มถนายน
๒๕๔๕
๒
ค ำพพำกษำฎกำท ๒๑๘๕/๒๒๕๔๐ ในชนรองขดทรพย ศาลทออกหมายบงคบคดจะ
ชขาดไดเพยงวาสมควรปลอยทรพยสนทเขาพนกงานบงคบคดไดยดไวหรอไมเทานน และถาหาก
ไดความจรงวาผรองขดทรพยไดรบโอนทรพยนนมาโดยไมสจรตเปนการหลกเลยงการช าระหนแก
โจทกแลว ศาลกมอ านาจชขาดใหเพกถอนการฉอฉลตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา
๒๓๗ ไดอยแลว ฉะนน โจทกจงไมจ าเปนตองฟองแยงขอใหเพกถอนชอผ รองทงสองออกจาก
หนงสอรบรองการท าประโยชนทดนพพาททเจาพนกงานบงคบคดไดยดไวและชอบทศาลมค าสง
รบฟองแยงของโจทก
ค ำพพำกษำฎกำท ๔๙๐๖/๒๕๔๒ จ าเลยฟองแยงขอใหเพกถอนท าลายสญญาก ยมและ
สญญาจ านองระหวางโจทกและจ าเลย อางวาสญญาเปนโมฆะเนองจากจ าเลยท าสญญาโดยส าคญ
ผดในสงซงเปนสาระส าคญแหงนตกรรมโดยจ าเลยอางเปนค าใหการตอสคดไว ดงนน หาก
ขอเทจจรงไดความวาสญญาก ยมเปนโมฆะตามทจ าเลยยกขนอางศาลกยอมน ามาเปนเหตยกฟอง
โจทกอยแลว จ าเลยหากจ าตองฟองแยงขอใหเพกถอนท าลายสญญาดงกลาวไม
ค ำพพำกษำฎกำท ๓๗๔๘/๒๕๔๕ โจทกฟองขอใหบงคบจ าเลยทงสามช าระเงนตาม
สญญาขายลดตวสญญาใชเงน ค าประกน จ านอง จ าเลยท ๒ และท ๓ ใหการวาไมเคยท าสญญาค า
ประกนกบโจทก โจทกกรอกขอความลงในเอกสารในชองผค าประกนโดยไมไดรบความยนยอม
จากจ าเลยท ๒ และท ๓ จงเปนเอกสารปลอม ขอใหยกฟองและฟองแยงขอใหขอบงคบโจทกคน
หนงสอสญญาค าประกนแกจ าเลยท ๒ และท ๓ หากไมคนกขอใหมค าสงใหท าลายเสย ตาม
ค าใหการทตอสวาสญญาค าประกนเปนเอกสารปลอมนน หากขอเทจจรงฟงไดตามขอตอสแลวศาล
ตองพพากษายกฟอง สญญาค าประกนยอมไมมผลผกพนจ าเลยท ๒ และท ๓ เมอโจทกไมอาจอาศย
สทธตามสญญาค าประกนมาเรยกรองใหจ าเลยท ๒ และท ๓ รบผดตอโจทกไดอกตอไป ยอมไมม
เหตผลจ าเปนทจ าเลยท ๒ และท ๓ จะฟองแยงขอใหบงคบคนหรอท าลายหนงสอสญญาค าประกน
อกศาลจงไมรบฟองแยง
ค ำพพำกษำฎกำท ๘๕๒๕/๒๕๔๗ จ าเลยท ๒ ใหการวาสญญาค าประกนเปนเอกสาร
ปลอม ซงหากคดฟงไดดงทจ าเลยท ๒ ใหการไว ศาลยอมพพากษายกฟองโจทกและเมอเปน
เอกสารปลอมโจทกยอมไมอาจอางองหรอแสวงสทธใดๆ จากเอกสารปลอมไดอย แลว ไม
จ าเปนตองฟองแยงเพอใหโจทกคนเอกสารดงกลาวแกจ าเลยท ๒ สวนการทพพากษาวาสญญาค า
๓
ประกนเปนเอกสารปลอมและพพากษายกฟองจ า เลยท ๒ จงไมอาจเรยกเอกสารคนจาก
บคคลภายนอกได กเปนเรองทบคคลภายนอกโตแยงสทธหรอหนาทของโจทกในคดนจงไม
เกยวกบค าฟองเดม ทศาลชนตนมค าสงไมรบฟองแยงของจ าเลยท ๒ ชอบแลว
ควรสงเกตวาทค าพพากษาฎกาท ๔๙๐๖/๒๕๔๒ และ ๓๗๔๘/๒๕๔๕ วนจฉย
ท านองเดยวกนและมค าพพากษาฎกาท ๘๕๒๕/๒๕๔๗ เดนตามนน แมค าพพากษาฎกาท ๓๗๔๘/
๒๕๔๕ จ าเลยทมค าขอทายฟองแยงใหคนหนงสอสญญาค าประกนดวยกตามกฟองไมได แตตอมา
มค าพพากษาฎกาท ๕๒๖๓/๒๕๔๕ วนจฉยวาจ าเลยฟองแยงได เนองจากจ าเลยไดมอบเชคให
โจทกไวดวย เมอจ าเลยจงฟองแยงขอบงคบใหโจทกคนเชคแกจ าเลยไดและเกยวของกบฟองเดม
เพราะถาเชคยงอยทโจทก โจทกอาจน าไปฟองเปนคดใหมเรยกเงนตามเชคท าใหจ าเลยเดอดรอน
ตองตอสคดอกได
ในกรณทเปนหนตางตอบแทน ถาศาลพพากษาบงคบใหจ าเลยช าระหนแกโจทกศาล
ยอมพพากษาบงคบใหโจทกช าระหนตอบแทนแกจ าเลย เพอประโยชนในการบงคบคดได โดย
จ าเลยไมตองฟองแยง (ค าพพากษาฎกาท ๒๔๐๕/๒๕๑๖)
ค ำพพำกษำฎกำท ๒๔๐๕/๒๕๑๖ โจทกฟองบงคบใหจ าเลยรบเงน ๓,๕๐๐ บาท ท
โจทกกไปจากจ าเลยและใหจ าเลยมอบปนทโจทกจ าน าไวเปนประกนคนใหแกโจทกจ าเลยใหการ
วา โจทกไมไดช าระเงนยมคนภายในก าหนดรวมทงดอกเบย จ าเลยยอมรบช าระหนจากโจทกแตขอ
คดคาดอกเบยดวยดงน ศาลยอมพพากษาตามค าขอของโจทกใหจ าเลยรบช าระเงน ๓,๕๐๐ บาท
รวมทงดอกเบยทโจทกจะตองรบผดดวยได แมจ าเลยจะไมไดฟองแยงขอใหบงคบโจทกใชดอกเบย
กตาม
แตการใชคาทดนทเพมขนเพราะสรางโรงเรอนในทดนผอนโดยสจรตตามประมวล
กฎหมายแพงและพาณชย มาตรา ๑๓๑๐ (ค าพพากษาฎกาท ๑๔๕๐/๒๕๒๐) มใชเปนหนตางตอบ
แทน ศาลจงพพากษาใหโจทกช าระ โดยจ าเลยไมไดฟองแยงไมได
๔
เมอฟองแยงเปนการเสนอขออางตอศาลเพอใหศาลพพากษาบงคบใหตามขอ จงตองม
ค าขอทศาลอาจบงคบใหได หากค าขอนนไมอาจบงคบใหได กไมเปนฟองแยงจะรบไวพจารณา(ค า
พพากษาฎกาท ๑๖๕๖/๒๕๔๗)
ค ำพพำกษำฎกำท ๑๖๕๖/๒๕๔๗ โจทกฟองวาจ าเลยปลกสรางอาคารรกล าเขามาใน
ทดนของโจทก จ าเลยใหการในตอนแรกวา จ าเลยปลกสรางอาคารโดยถกตองตามกฎหมายและ
ตามทโจทกน าชระวงแนวเขตทดน มไดท าละเมดตอโจทกเปนการปฏเสธวาจ าเลยมไดปลกสราง
อาคารรกล าทดนของโจทก แตตอนทายใหการวา หากฟงวาจ าเลยปลกสรางอาคารทดนของโจทก
จรงแลวกเปนการกระท าโดยสจรตและขอฟองแยงใหโจทกขายทดนสวนทรกล าแกจ าเลย ฟองแยง
ของจ าเลยนอกจากจะมเงอนไขและไมเกยวกบการฟองเดมพอทจะพจารณาและชขาดตดสนไป
ดวยกนได ไมชอบดวยประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพง มาตรา ๑๗๗ วรรคสาม และ มาตรา
๑๗๙ วรรคทาย แลวค าขอทายฟองแยงยงเปนค าขอทไมอาจบงคบเพราะขดตอประมวลกฎหมาย
แพงและพาณชย มาตรา ๑๓๑๒
๑. ผทมสทธฟองแยง การฟองแยงจะตองฟองมาในค าใหการ ผทมสทธฟองแยงจงตองเปนผทอยในฐานะ
เปนจ าเลยทมสทธยนค าใหการในคดนน ซงถกโจทกโตแยงสทธตามมาตรา ๕๕ (ค าพพากษาฎกาท
๑๕๓/๒๕๑๒) ถาโจทกไมไดโตแยงสทธของจ าเลย แตโตแยงสทธของบคคลภายนอกซงไมไดถก
ฟองเปนจ าเลย จ าเลยจะเอาสทธของบคคลนนมาฟองแยงไมได(ค าพพากษาฎกาท ๘๐๒/๒๕๑๕,
๑๘๙๗-๑๘๙๘/๒๕๔๗)
ค ำพพำกษำฎกำท ๘๐๒/๒๕๑๕ หางหนสวนจ ากดทจ าเลยเปนหนสวนอย เปนนต
บคคลตางหากจากจ าเลย โจทกฟองจ าเลยในฐานะลกหนใหช าระแกโจทก จ าเลยจะใชสทธเรยกรอง
ของหางหนสวนขนฟองแยงใหโจทกช าระหนแกจ าเลยเปนสวนตวไมไดฟองแยงของจ าเลยเปน
เรองอนไมเกยวกบฟองเดม
ค ำพพำกษำฎกำท ๑๘๙๗-๑๘๙๘/๒๕๔๙ จ าเลยครอบครองทดนพพาทแทนบดา
จ าเลย การทโจทกโตแจงวาทดนพพาทเปนของโจทก จงเปนการโตแยงสทธของบดาจ าเลย จ าเลย
๕
จงฟองแยงไมไดกรณทโจทกฟองบคคลหลายคนเปนจ าเลยรวมกน จ าเลยคนหนงจะเอาสทธของ
จ าเลยอกคนหนงมาฟองแยงไมได (ค าพพากษาฎกาท ๓๙๓๒/๒๕๔๙)
ค ำพพำกษำฎกำท ๓๙๓๒/๒๕๔๙ ฟองแยงของจ าเลยท ๒ อางวาจ าเลยท ๑ ช าระคา
เชาซอครบถวนแลวโจทกมหนาทตองจดทะเบยนใสชอจ าเลยท ๑ เปนผ ถอกรรมสทธ แตเนองจาก
จ าเลยท ๑ ไดถงแกความตายแลวโจทกจงตองจดทะเบยนใหเดกชาย ก. ทายาทของจ าเลยท ๑ และม
ค าขอใหบงคบโจทกจดทะเบยนใสชอเดกชาย ก. เปนผกรรมสทธรถยนตทเชาซอ เปนการกลาวอาง
วาโจทกโตแยงสทธของจ าเลยท ๑ หาใชขอโตแยงสทธของจ าเลยท ๒ จงไมเกยวของกบฟองเดม
ทงการทสญญาค าประกนระบวาจ าเลยท ๒ ตองรบผดรวมกบจ าเลยท ๑ หรอจ าเลยท ๒ คนใดคน
หนงจนสนเชงไดตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา ๒๙๑ และจ าเลยท ๒ ไมอาจใช
สทธดงกลาวไวในมาตรา ๖๘๘, ๖๘๙ และ ๖๙๐ ไดเทานน ไมท าใหจ าเลยท ๒ เกดสทธทจะฟอง
คดแทนจ าเลยท ๑ ดวย จงเปนฟองแยงทไมชอบ
ผทเรยกเขามาเปนจ าเลยรวมหรอผทรองสอดเขามาเปนคความฝายทสามในฐานะเปน
จ าเลยตามาตรา ๕๗ ซงมสทธยนค าใหการ ยอมฟองแยงมาในค าใหการนนไดดวย โดยใชกระดาษ
แบบพมพค ารองนนเอง (ค าพพากษาฎกาท ๑๖๓/๒๕๐๗ ประชมใหญ)
แตผทถกเรยกเขามาเปนจ าเลยรวมตามมาตรา ๕๗ (๒) จะใชสทธอยางอนทจ าเลยเดม
ทอยไมไดตามมาตรา ๕๘ ดงนน ถาจ าเลยเดมไมใชสทธฟองแยง จ าเลยรวมกหามสทธฟองแยงไม
(ค าพพากษาฎกาท ๓๖๖/๒๕๓๘)
ค ำพพำกษำฎกำท ๓๖๕/๒๕๓๘ ตามค ารองขอเขาเปนจ าเลยรวมของจ าเลยรวมอางวา
จ าเลยและ ท. มารดาของจ าเลยรวมไดรวมกนซอทดนพพาทพรอมสงปลกสรางจาก จ. มาตงแตป
๒๔๙๐ แตมไดจดทะเบยนสทธแบะนตกรรม หลงจากท าสญญาซอขายแลว จ. ไดสงมอบทดน
พรอมสงปลกสรางใหแกจ าเลยและ ท. จ าเลยและ ท. ไดครอบครองใชท าประโยชนตลอดมาจนได
กรรมสทธแลวโดยการครอบครองปรปกษ ตอมา ท. ถงแกความตาย จ าเลยรวมผ ทเปนบตรของ ท.
จงไดครอบครองตอซงมลกษณะเปนเจาของรวมมฐานะเดยวกนกบจ าเลย และในตอนทายของค า
รองกเขาเปนจ าเลยรวม จงเปนการรองขอเขาเปนจ าเลยรวมตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความ
แพง มาตรา ๕๗ (๒) ไมใชการเขามาในฐานะทเปนคความฝายทสามตามมาตรา ๕๗ (๑) เมอขอเขา
๖
มาตามมาตรา ๕๗ (๒) จงตองหามมใหใชสทธอยางอนนอกจากสทธทมอยแกจ าเลยซงเปนคความ
ฝายทสามทตนเขารวม เมอจ าเลยใหการโดยมไดฟองแยง จ าเลยรวมจงไมอาจใชสทธฟองแยงโจทก
ได
คดไมมขอพพาทตามาตรา ๑๘๘ ผคดคานยอมอยในฐานะเปนจ าเลยและค าคดคานถอ
เทากบเปนค าใหการ ผคดคานถอเทากบเปนค าใหการ ผคดคานจงฟองแยงเขามาในค าคดคานได
(ค าพพากษาฎกาท ๓๘๕/๒๕๔๔, ๑๘๒๓๐/๒๕๕๕)
อนงกรณทจ าเลยตอสคดโดยมผรบมอบอ านาจเปนผท าการแทนจ าเลย ผรบมอบ
อ านาจจะฟองแยงไดกตอเมอมใบมอบอ านาจเปนตางหากดวย (ค าพพากษาฎกาท ๕๘๘/๒๕๑๓)
๒. ผทอยในฐานะเปนจ าเลยฟองแยง ฟองแยงเปนเรองทจ าเลยกลาวหาโจทก จงเปนการฟองโจทกลงเปนจ าเลยโจทกยอม
อยในฐานะเปนจ าเลยของฟองแยงจง ตองพจารณาดวยงาโจทกฟองจ าเลยในฐานะใดกตองฟองแยง
โจทกในฐานะนน จะฟองแยงใหโจทกรบผดในฐานะอนไมได (ค าพพากษาฎกาท ๕๙๐๕/๒๕๓๓)
ค ำพพำกษำฎกำท ๕๙๐๕/๒๕๓๓ โจทกฟองแยงในฐานะสวนตวขอใหศาลพพากษา
วาการสมรสระหวางจ าเลยกบ พ. สามโจทกเปนโมฆะ จ าเลยฟองแยงโจทกในฐานะทายาทของ พ.
ใหชดใชคาเสยหายทจ าเลยถก พ. ใชกลฉอฉลใหจดทะเบยนสมรสกบใหใชคาเลยงชพทจ าเลยขาด
รายไดและคาเสยหายทโจทกเอารถยนตทจ าเลยกบ พ. เปนเจาของรวมกนไป ดงนเปนฟองแยงใน
เรองอนซงไมเกยวกบฟองเดมของโจทก ไมชอบทจะรบฟองแยงของจ าเลยไวพจารณา
จ าเลยจะฟองแยงบคคลภายนอกหรอฟองแยงโจทกกบบคคลภายนอกลงเปนจ าเลยของ
ฟองแยงไมได กรณเชนนจ าเลยจะตองยนค ารองสอดขอใหเรยกบคคลภายนอกเขามาเปนโจทกรวม
ตามมาตรา ๕๗ (๓) เสยกอน หากศาลอนญาตใหเขามาเปนโจทกรวมแลว จ าเลยจงยนค าใหการ
และฟองแยง หรอยนค ารองแกไขเพมเตมค าใหการและฟองแยงบคคลดงกลาวได
๗
ค ำพพำกษำฎกำท ๖๖๑/๒๕๒๑ ค าฟองเดมของโจทกเปนเรองฟองเรยกใหจ าเลยท ๑ ชดใช
เงนเบกลวงหนาตามเลตเตอรออฟเครดต/สญญาซอขายและใหจ าเลยท ๒ ท ๓ รบผดชดใชในฐานะ
ผค าประกนอนเปนมลกรณฐานผดสญญา แมฟองแยงของจ าเลยจะกลาวอางวาเจาหนาทของโจทก
สมคบกบคนของบรษทจ าเลยท ๑ รวมกนแกไขและปลอมเอกสารสญญาตางๆ ทโจทกน ามาฟอง
ในคดน แตกหาไดมขอบงคบใหเพกถอนท าลายเอกสารสญญาทอางวามการแกไขและปลอมนนเลย
กลบมขอบงคบใหโจทกรบผดตอการกระท าของเจาหนาทของโจทก อนเปนการขอใหโจทกชดใช
คาเสยหายในมลฐานละเมดทบคคลภายนอกคดกระท าตอจ าเลย ฟองแยงของจ า เลยจงเปนเรองอน
ไมเกยวกบค าฟองเดมของโจทก
ค ำพพำกษำฎกำท ๔๓๑๙/๒๕๓๖ โจทกฟองขบไลจ าเลยใหออกไปจากทดนพพาทของ
โจทก จ าเลยใหการและฟองแยงวา โจทกไมมอ านาจฟองขบไลเพราะโจทกยกทดนพพาทใหจ าเลย
เปนการตอบแทนทจ าเลยยกหองแถวใหโจทกโดยมไดมการจดทะเบยน จ าเลยสรางหองแถวเปด
รานคาครอบครองโดยความสงบและโดยเปดเผยดวยเจตนาเปนเจาของทมาเปนเวลา ๑๐ ป จนได
กรรมสทธแลว ตอมา อ. พชายโจทกรองขอแสดงกรรมสทธทดนตอศาลและขอออกโฉนดทดน
ใหมแลวยกทดนตามโฉนดทงแปลงซงมทดนพพาทรวมอย ดวยใหแกโจทกโดยไมสจรต เพราะ
ทราบดอยแลววาจ าเลยครอบครองอย จ าเลยมสทธดกวาโจทกขอใหโจทกไปจดทะเบยนเพกถอน
การจดทะเบยนการใหทดนเฉพาะสวนของจ าเลยระหวาง อ. กบโจทก เปนฟองแยงทมค าขอบงคบ
ใหบคคลภายนอก จงเปนเรองอนไมเกยวกบค าฟองเดม
ค ำพพำกษำฎกำท ๑๘๒๓๐/๒๕๕๕ ผรองยนค ารองขอแสดงกรรมสทธในทดนซงเปนสวน
หนงของทดนในโฉนดตราจอง ผ คดคานยนค าคดคานพรอมฟองแยงขอแสดงสทธในทดนโฉนด
ตราจองทงแปลง ค าคดคานของผ คดคานถอเสมอนเปนค าใหการและค าคดคานในสวนท รองของ
แสดงกรรมสทธในทดนโฉนดตราจองทงแปลง ถอเสมอนเปนฟองแยงตามประมวลกฎหมายวธ
พจารณาความเพง มาตรา ๑๗๗ วรรคสาม การทผ คดคานรองขอแสดงกรรมสทธในทดนแปลง
เดยวกนแตเนอทเกนกวาทผ รองขอ จงตองถอวาคดคานในสวนทของแสดงกรรมสทธทดนโฉนด
ตราจองสวนทเกนจากค ารองขอไมเกยวกบค ารองขอเดมตามมาตรา ๑๗๗ วรรคสาม เพราะผ รอง
มไดโตแยงกรรมสทธในทดนสวนดงกลาว ชอบทศาลชนตนจะสงไมรบตามมาตรา ๑๗๗ วรรคส
๘
คดนทดนสวนทเกนจากค ารองขอของผรองมใชเปนของผรองแตเปนของเจาของโฉนดตรา
จอง ฟองแยงของผคดคานในสวนนจงมไดเอาผรองซงถอวาเปนโจทกลงเปนจ าเลย แตเปนการฟอง
แยงบคคลภายนอกจงไมเกยวกบฟองเดมตามตรา ๑๗๗ วรรคสามแมทดนจะเปนผนเดยวกนกตาม
คดทมจ าเลยหลายคนเปนจ าเลยรวมกน จ าเลยคนหนงจะฟองแยงจ าเลยดวยกนลงเปน
จ าเลยหาไดไม (ค าพพากษาฎกาท ๑๘๗๙/๒๕๑๔, ๓๐๔๕/๒๕๓๐)
ค ำพพำกษำฎกำท ๑๘๗๙/๒๕๑๔ โจทกฟองวา โจทกมอบอ านาจใหจ าเลยท ๑ ไปขายทดน
และจ าเลยท ๑ ไดขายทดนใหจ าเลยท ๒ ซงมสามเปนคนตางดาว ขอใหพพากษาวาสญญาซอขาย
เปนโมฆะ จ าเลยท ๑ จะฟองแยงขอใหศาลสงวากรรมสทธในการทดนเปนของจ าเลยท ๑ มาแตเดม
หาไดไม เพราะมไดเปนการฟองแยงโจทก แตเปนการฟองแยงจ าเลยดวยกน
๓. การบรรยายฟองในสวนของฟองแยง ฟองแยงเปนค าฟอง การบรรยายฟองในสวนของฟองแยงตองอยในบงคบมาตรา ๑๗๒
วรรคสอง ทตองแสดงโดยชดแจงซงสภาพแหงขอหา พรอมดวยขออางอนอาศยเปนหลกแหงขอหา
นน และค าขอบงคบ ฟองแยงทไมชอบดวยกฎหมายดงกลาวกเปนฟองเคลอบคลมในสวนของฟอง
แยงไดเชนกน (ค าพพากษาฎกาท ๑๔๙๙/ ๒๕๑๔)
ฟองแยงเปนค าฟองทกลาวมาในค าใหการ มไดใชแบบพมพค าฟองและค าขอทายฟองเปน
ตางหาก สภาพแหงขอหาและขออางอาศยเปนหลกแหงขอหา และค าขอบงคบจงรวมอยใน
ค าใหการนนเอง (ค าพพากษาฎกาท ๒๔๒๖/๒๕๕๗) ค าใหการกบฟองแยงจงตองสอดคลองกน ถา
ค าใหการยนยนขอเทจจรงเปนอยางใด ฟองแยงจะยกขอเทจจรงเปนอยางอนทขดกนไมได ฟองแยง
ทขดกบค าใหการจงเปนฟองแยงทไมเกยวกบฟองเดม ถอวาเปนฟองแยงทไมชอบดวยกฎหมาย (ค า
พพากษาฎกาท ๑๙๙/๒๕๒๒)
ค ำพพำกษำฎกำท ๑๙๙/๒๕๒๒ โจทกฟองวา โจทกรบประกนวนาศภยรถยนตคนเกดเหต
และรบชวงสทธจากผเอาประกนมาฟองเรยกวาคาเสยหายจากจ าเลยท ๒ ในฐานะนายจางใหรวมรบ
ผดกบจ าเลยท ๑ ซงเปนลกจางขบรถโดยประมาทชนรถทเอาประกนเสยหาย จ าเลยท ๒ ใหการ
ปฏเสธวาโจทกมไดเปนผ รบประกนภยรถยนตคนดงกลาว กรมธรรมประกนภยเปนเอกสารปลอม
ความเสยหายเกดเพราะความประมาทของลกจางผ เอาประกนภย จงฟองแยงเรยกคาเสยหาย และ
๙
ขอใหเรยกผ เอาประกนภยกบลกจางเขามาเปนจ าเลยตามฟองแยงดวย ดงนเมอจ าเลยท ๒ ปฏเสธ
ฟองวา โจทกมใชผ รบประกนภย จงไมมมลทจ าเลยท ๒ จะฟองแยงโจทกตามสญญาประกนภย
เพราะไมเกยวกบฟองเดม
เมอฟองแยงเปนค าฟองทรวมมากบค าใหการ ยอมถอวาไดมการกลาวถงสภาพแหงขอมล
และขออางอนอาศยเปนหลกแหงขอหาไวแลวในค าใหการ จงไมตองกลาวซ าอกเพยงแตระบค าขอ
ทายฟองแยงไวตอทายค าใหการเทานน การทจะพจารณาวาฟองแยงเคลอบคลมหรอไมจงตอง
พจารณาทงค าใหการและฟองแยงประกอบกน
ดงนน ถาขอตอสตามค าใหการของจ าเลยไมเปนขอทจะท าใหจ าเลยชนะคดไดซงถอวาเปน
ค าใหการทไมชอบยอมไมมฐานทจะใชในการฟองแยง ยอมจะฟองแยงไมไดไปดวย จะมแตฟอง
แยงโดยไมมค าใหการไมได
ค ำพพำกษำฎกำท ๕๑๖/๒๕๑๘ ๑ ค าใหการจ าเลยตอสวาไดลงชอเปนผกและค าประกน
ตามสญญาทโจทกฟองซงมไดกรอกขอความและรบเงนไปแลวโจทกกรอกขอความลงโดยจ าเลยไม
รเหนยนยอม เปนสญญาปลอม ดงนไมใชปฏเสธการกและค าประกน ขอนไมท าใหจ าเลยชนะคด
ได ไมมขอทจ าเลยจะน าสบ จงไมมเหตทจะฟองแยง
นอกจากจ าเลยจะฟองแยงมาในค าใหการไดแลว จ าเลยอาจฟองแยงโดยกลาวมาในค ารอง
ขอแกไขค าใหการกได (ค าพพากษาฎกาท ๑๘๐๓/๒๕๓๓) แมค ารองดงกลาวจะไมมค าขอแกไข
ค าใหการเดมในขอใดเลย คงมแตฟองแยงเทานนตาม (ค าพพากษาฎกาท ๖๒๙/๒๕๒๔ ประชม
ใหญ)
๔. ฟองแยงทจะไดรบไวพจารณาได ฟองแยงทศาลจะรบไวพจารณาไดตองเปนฟองแยงทเกยวของกบค าฟองเดมตามมาตรา
๑๗๗ วรรคสาม และพอทจะรวมพจารณาเขาดวยกนไดตามมาตรา ๑๗๙ วรรคทาย (ค าพพากษา
ฎกาท ๓๖๘๘/๒๕๔๗) ซงหมายความวาตองเปนฟองแยงทอาศยฟองเดมเปนมลแหงคดตามฟอง
แยงหรอเปนมลหนของฟองแยงหรอตองมสวนสมพนธกบฟองเดมพอทจะพจารณาและชขาด
ตดสนไปดวยกนได (ค าพพากษาฎกาท ๑๙๑๗/๒๕๑๙) โดยตองพจารณาจากสภาพแหงขอหาและ
ขออางอนอาศยเปนหลกแหงขอหาตามฟองเดมและฟองแยงประกอบกน
๑ เปนขอสอบคดเลอกเพอบรรจเปนขาราชการตลาการในต าแหนงผชวยผพพากษา เมอวนท ๒๕ กรกฎาคม
๒๕๓๕
๑๐
ฟองแยงของจ าเลยตองไมขดกบค าใหการของจ าเลยเอง ถาขดกนยอมพจารณาไปดวยกน
ไมได กถอวาไมเกยวกบฟองเดม (ค าพพากษาฎกาท ๑๙๙/๒๕๒๒, ๒๖๔๘/๒๕๔๑)
ค ำพพำกษำฎกำท ๒๖๔๘/๒๕๔๑ จ าเลยใหการวาสญญาซอขายทโจทกน ามาฟองตกเปน
โมฆะ โจทกกไมมอ านาจบงคบจ าเลยใหปฏบตตามสญญาได ฉะนนทจ าเลยฟองแยงขอใหบงคบ
โจทกช าระเงนใหจ าเลยตามสญญาดงกลาวจงขดกบค าใหการของจ าเลยและหากจ าเลยชนะคดกไม
อาจบงคบตามค าขอได ถอไดวาฟองแยงดงกลาวไมเกยวกบฟองเดมตามประมวลกฎหมายวธ
พจารณาความแพง มาตรา ๑๗๗ วรรคสาม
แตการฟองแยงขอหกกลบลบหนและบงคบใหโจทกช าระหนสวนทเหลอจากการหกกลบ
ลบหนกนแลวแกจ าเลย ถาสามารถหกกลบลบหนกนไดตามประมวลกฎหมายเพงและพานช มาตรา
๓๔๑ และไดมการขอหกกลบลบหนมาดวย ยอมถอวาเกยวของกบฟองเดมเสมอ ไมวาสภาพแหง
ขอหาและขออางอนอาศยเปนหลกแหงขอหาตามค าฟองและฟองแยงจะเกยวของกนหรอไม
(พพากษาฎกาท ๖๐๙/๒๕๒๑, ๔๖๕/๒๕๔๑, ๓๖๘๘/๒๕๔๗)
ค ำพพำกษำฎกำท ๖๐๙/๒๕๒๑๑ ในคดแพงนนเมอจ าเลยถกฟองแยงนอกจากจ าเลยจะให
การปฏเสธแลว จ าเลยยอมมสทธหกลบกลบหนและฟองแยงไดหากหนนนมวตถเปนอยางเดยวกน
และถงก าหนดช าระแลว และเมอฟงวาหนทขอหกกลบลบหนมใชเปนหนทมขอ ตอสอยจ าเลยก
ยอมไดประโยชนและศาลจะตองพพากษาใหในจ านวนทเหลอจากหกกลบลบหนกนแลว
โจทกฟองใหจ าเลยใชเงนตามเชค จ าเลยฟองแยงวาภายหลงออกเชคใหโจทกแลวโจทก
ไดมาซอสนคาจากจ าเลยไป เมอคดหกหนกนแลวโจทกกยงเปนลกหนจ าเลยอยดงน หนสองรายน
ตางเปนหนเงนดวยกน และถงก าหนดช าระแลวทงสองฝาย เมอฟงเปนจรงดวยกนแลวกยอมหก
กลบลบหนกนได และจ านวนเงนทเหลอทโจทกจะตองช าระใหจ าเลยนนกเกดจากน ายอดเงนตาม
เชคทโจทกฟองมาหก จงถอไดวาฟองแยงของจ าเลยเกยวกบฟองเดมของโจทกและเกยวของกน
พอทจะรวมการพจารณาและชขาดตดสนเขาดวยกนไดตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพง
มาตรา ๑๗๗, ๑๗๙ วรรคทายจ าเลยจงมสทธฟองแยง
๑ เปนขอสอบความรชนเนตบณฑต สมยท ๓๕ ปการศกษา ๒๕๒๕
๑๑
ค ำพพำกษำฎกำท ๔๖๕/๒๕๔๑ โจทกฟองเรยกคาเสยหายจากจ าเลยอางวาจ าเลยกระท า
ละเมดโดยกอสรางอาคารสงเปนเหตใหเศษวสดกอสรางตกใสบานของโจทก โจทกและครอบครว
ไมสามารถอย ในบานดงกลาวตองไปเชาบานอย จ าเลยใหการแลวฟองแยงวา โจทกผดสญญา
ประนประนอมยอมความในการเรยกคาเสยหายจากจ าเลยเปนคาชดเชยทตองอพยพครอบครวโจทก
ทงหมดไปอยสถานทอนภายใน ๑ ป โดยโจทกไดเรยกเงนจ าเลยไปแลว ๑๒๐,๐๐๐ บาท แตโจทก
และครอบครวไมไดไปเชาทแหงอนอย จงฟองแยงเรยกเงนดงกลาวคนจากโจทก โดยหกจาก
คาเสยหายทโจทกจะพงม ๕,๐๐๐ บาท ออก คงตองคน ๑๑๕,๐๐๐ บาท แมค าฟองเดมของโจทกจะ
เปนเรองละเมด สวนค าฟองแยงของจ าเลยเปนเรองผดสญญาประนประนอมยอมความ แตเรองผด
สญญาประนประนอมยอมความดงกลาวเปนเรองทเกดจากการทโจทกและครอบครวรบเงน
คาชดเชยจากจ าเลยไป โดยสญญาวาจะอพยพครอบครวไปอย ทอนแตกไมไดปฏบตตาม กลบมา
ฟองจ าเลยเรยกคาเสยหายตางๆ รวมทงคาเสยหายทโจทกและครอบครวไมสามารถอยในบานดวย
ฟองแยงของจ าเลยจงเกยวของกบฟองเดมของโจทกและพอทจะรวมการพจารณาและชขาดตดสน
เขาดวยกนได ตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพงมาตรา ๑๗๗, ๑๗๙ วรรคทาย เพราะใน
คดแพง เมอจ าเลยถกฟอง นอกจากจ าเลยจะใหการปฏเสธแลว จ าเลยยอมมสทธหกลบกลบหนและ
ฟองแยงได หากหนนนมวตถเปนอยางเดยวกนและถงก าหนดช าระแลว
ค ำพพำกษำฎกำท ๓๖๘๘/๒๕๔๗ หนทงสองรายทโจทกและจ าเลยกลาวอางเกดจากการท
จ าเลยซอสนคาจากโจทกอนเปนหนเงนและถงก าหนดช าระแลว ดงน หากฟงไดวาโจทกเปนหน
จ าเลยจรง จ าเลยยอมอาจใชสทธขอหกกลบลบหนได เนองจากหนนนมวตถแหงหนเปนอยาง
เดยวกน จงถอไดวาฟองแยงของจ าเลยเกยวกบค าฟองเดมและเกยวของกนพอทจะรวมการพจารณา
และชขาดตดสนเขาดวยกนไดตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพง มาตรา ๑๗๗ วรรคสาม
และมาตรา ๑๗๙ วรรคสาม
ถาจ าเลยฟองแยงโดยไมขอหกกลบลบหนมาดวย หากเนอหาตามฟองแยงเปนเรองทไม
เกยวกบฟองเดมพอทจะรวมพจารณาเขาดวยกนไดแลว ศาลตองมค าสงไมรบฟองแยงคงรบไว
เฉพาะค าใหการ (ค าพพากษาฎกาท ๓๖๗๗/๒๕๔๕)
ค ำพพำกษำฎกำท ๓๖๗๗/๒๕๔๕ โจทกฟองวา จ าเลยเปนลกคาของบรษท ร. จ าเลยไดท า
สญญาขาดลดตวสญญาใชเงนกบบรษทดงกลาว โดยจ านองทเดนเปนประกน จ าเล ยไมช าระ
๑๒
ดอกเบยและตนเงน โจทกไดรบโอนทรพยและหนสนมาจากบรษท ร. มาฟองจ าเลยใหช าระหนสน
ทงหมด จ าเลยใหการและฟองแยงวา บรษท ร. ใชวธฉอฉลน าหนของจ าเลยมาประมาณสามลานหน
มลคากวาหนงรอยลานบาท ซงจ าน าเปนประกนหนไปขายโดยวธการไมถกตองและไมชอบดวย
กฎหมาย ท าใหจ าเลยไดรบความเสยหายเปนเงนประมาณหกสบลานบาท แตจ าเลยขอเรยก
คาเสยหายเพยงสองลานบาท จงขอใหโจทกชดใชคาเสยหายแกจ าเลยเปนงานสองลานบาทพรอม
ดอกเบยและใหไถถอนทดนจ านองคนจ าเลยดวย ฟองแยงดงกลาวเปนเรองทจ าเลย อางวาบรษท ร.
ฉอฉลขายหนจ าเลยโดยไมชอบดวยกฎหมายเปนการละเมนตอจ าเลยซงเปนคนละเรองกบฟองเดม
ทโจทกอางวาจ าเลยผดสญญาขายลดตวสญญาใชเงน ฟองแยงจงไมเกยวกบฟองเดมทจะรวม
พจารณาพพากษาไปในคดเดยวกนได
กรณทฟองแยงมสภาพแหงขอหาหรอขออางอนอาศยเปนหลกแหงขอหาอยหลายสวน
บ า ง ส ว น เ ก ย ว ข อ ง ก บ ฟ อ ง เ ด ม บ า ง ส ว น ไ ม เ ก ย ว ข อ ง ก บ ฟ อ ง เ ด ม ห ร อ ไ ม อ า จ
พพากษาบงคบให ศาลกรบฟองแยงนนได (ค าพพากษาฎกาท ๑๔๗๔/๒๕๕๘)
ค ำพพำกษำฎกำท ๑๔๗๔-๑๔๗๖/๒๕๕๘ โจทกฟองขบไลจ าเลยทงสามและบรวาร จ าเลย
ทงสามใหการและฟองแยงวา จ าเลยทงสามไดรบกรรมสทธทดนพพาทดวยการครอบครองตาม
กฎหมาย ใหยกฟองโจทกทขอใหขบไลจ าเลยทงสามและบรวารกรรมพพากษาวาทดนพพาทเปน
กรรมสทธของจ าเลยทงสามและบรวารหามโจทกยงเกยวกบทดนพพาทฟองแยงสวนนจงเกยวกบ
ฟองเดม ศาลชนตนตองรบฟองแยงสวนนไวพจารณา แมฟองแยงในสวนอนไมเกยวกบฟองเดม
หรอไมอาจบงคบไดตามฟองแยงศาลชนตนชอบทจะสงไมรบฟองแยงหรอพจารณายกค าขอสวน
นนเมอมค าพพากษามใชไมรบฟองแยงของจ าเลยทงสามทงหมด
ปญหาวาฟองแยงเกยวกบฟองเดมพอทจะรวมพจารณาเขาดวยกนไดหรอไมเปนปญหาขอ
กฎหมายเกยวดวยความสงบเรยบรอยของประชาชน ศาลยกขนวนจฉยไดเองตามมาตรา ๑๔๒ (๕)
(ค าพพากษาฎกาท ๗๓๘/๒๕๓๗)
ตอไปนเปนค าพพากษาฎกาทถอวาเปนฟองแยงทไมเกยวกบฟองเดม
๑) ฟองแยงทมเงอนไข ฟองแยงเปนค าฟองอยางหนงทจะตองเขาลกษณะทวไปตาม
ประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพง มาตรา ๕๕ คอ ในสวนของฟองแยงนนไดมขอโตแยง
๑๓
เกดขนเกยวกบสทธและหนาทตามกฎหมายแพงพรอมบรบรณแลว จงจะฟองแยงได ถาจ าเลยให
การตอสคดและฟองแยงวาหากจ าเลยแพคดในสวนของขอตอสนนกขอฟองแยงโจทกอยางใดอยาง
หนง ยอมถอวาเปนฟองแยงทมเงอนไขทขนอยกบผลการตดสนของศาลในสวนของค าฟองวา
จ าเลยจะแพชนะหรอไม ถอวาไมเกยวกบฟองเดมพอทจะพจารณาพรอมกนไปได
ค ำพพำกษำฎกำท ๑๕๓/๒๕๑๒ โจทกฟองวา จ าเลยเชาตกแถวโจทกโจทกบอกเลกสญญา
แลว ขอใหศาลบงคบขบไลจ าเลยและเรยกคาเสยหาย จ าเลยฟองแยงวาจ าเลยซอมแซมหองเชา หาก
จ าเลยตองออกจากหอเชาโจทกตองใชเงนคาซอมใหจ าเลยจงขอฟองแยง ดงนจ าเลยหาไดมสทธ
เปนเจาหนอยพรอมบรบรณในขณะทยนฟองแยง เขามาไมเปนหนทหากจะถอวามไดกเปนหนท
อาจมในภายหนาเทานน ยงไมใชหนทพรอมบรบรณแลวส าหรบยนฟองตอศาลขอใหบงคบคดไ ด
ศาลยอมไมรบฟองแยงจ าเลย
ค ำพพำกษำฎกำท ๒๐๐/๒๕๒๒ โจทกฟองขบไลจ าเลยออกจากตกแถวทเชาจ าเลยใหการ
วา สญญาเชายงไมครบก าหนด การบอกกลาวไมชอบ ขบไลจ าเลยไมไดพรอมกบฟองแยงวา โจทก
รบเงนประกนการเสยหายไวจากจ าเลยจ านวนหนง เมอเลกสญญาเชากน โจทกตองคนเงนประกน
ดงกลาวใหจ าเลย ดงนฟองแยงของจ าเลยเปนเรองอนไมเกยวกบค าฟองเดม แตเปนเรองทจะเกด
ตำมมำภำยหลงเมอจ ำเลยถกขบไลแลว โจทกจงตองคนเงนประกนควำมเสยหำย กลาวคอ ถาจ าเลย
ชนะคดตามค าใหการฟองแยงของจ าเลยกตกไปเพราะยงไมถงเวลาทจะคนเงนประกน ซงเปฯเรอง
ทจะตองเรยกรองกนอกตางหาก เมอปรากฏผลในคดนแลว จงพจารณาฟองแยงของจ าเลยไปพรอม
กบขอตอสในค าใหการไมได
ค ำพพำกษำฎกำท ๒๑๘/๒๕๒๒ โจทกฟองขอใหจ าเลยรอถอนสงปลกสรางออกไปจาก
ทรพยสนทเชาและเรยกคาเสยหายเพราะครบก าหนดการเชาตามสญญาและโจทกบอกกลาวแก
จ าเลยแลวแตจ าเลยเพกเฉยเสยจ าเลยใหการวาโจทกไมใชเจาของกรรมสทธทดนไมมอ านาจฟอง
การบอกเลกการเชาไมชอบ โจทกไมเสยหาย ตอมาจ าเลยออกจากทดน โจทกตองชดใชคาถมทดน
ใหจ าเลยเปนเงน ๕๕,๐๐๐ บาท กบใหโจทกใชเงนทยมจ าเลยไปอก ๕,๐๐๐ บาท ทจ าเลยยนค ารอง
ขอเพมเตมค าใหการกเพอใหศาลสงรบฟองแยงของจ าเลย จ ำเลยฟองแยงขอใหโจทกใชเงนคำถม
ทดนใหจ ำเลยเมอจ ำเลยตองออกไปจำกทดนนนเปนฟองแยงทมเงอนไข สวนทจ าเลยฟองแยงขอให
๑๔
โจทกใชเงนยมใหจ าเลยกเปนเรองอน ค าฟองแยงของจ าเลยจงไมเกยวของกนกบฟองเดมพอทจะ
รวมการพจารณาและชขาดตดสนเขาดวยกนได
ค ำพพำกษำฎกำท ๒๙๗๒/๒๕๒๖ ฟองแยงของจ าเลยเปนค าฟองทขอใหบงคบโจทกช าระ
คาปรบและใชคาเสยหายแกจ าเลยกตอเมอศาลพพากษาขบไลจ าเลยออจากอาคารพพาทแลว การท
จ าเลยจะตองออกไปจากอาคารพพาทหรอไม ยงไมเปนทแนนอน โดยจะตองรอจนศาลพพากษาขบ
ไลจ าเลยตามฟองเดมเสยกอน ฟองแยงของจ าเลยจงเปนฟองแยงทมเงอนไข ไมเกยวกบฟองเดม
พอทจะรวมการพจารณาและชขาดตดสนเขาดวยกนไดตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพง
มาตรา ๑๗๗ วรรคสามและมาตรา ๑๗๙ วรรคสดทาย
ค ำพพำกษำฎกำท ๔๘๓๓/๒๕๔๗ โจทกฟองขอใหบงคบจ าเลยทงสรอถอนสงปลกสรราง
ออกไปจากทดนซงจ าเลยทงสขออาศยปลกบานอย จ าเลยทงสใหการและจ า เลยท ๑ และท ๓ ฟอง
แยงวาไมเคยขออาศยทดน เดมบานเลขท ๑๓ เปนของ อ.ปลกในทดนวางเปลา ตอมา อ. ยกบานให
จ าเลยท ๓ หลงจากท อ. ปลกบานแลวทดนบรเวณดงกลาวยงมทวางป ๒๕๑๕ จ าเลยท ๑ จงปลก
บานเลขท ๓๐ ทางทศตะวนออก จ าเลยท ๑ และท ๓ ครอบครอง โดยความสงบและโดยเปดเผย
ดวยเจตนาเปนเจาของเกนกวา ๑๐ ป แลว หากมสวนหนงสวนใดในทดนทจ าเลยท ๑ และท ๓
ครอบครองรกล าเขาไปในทดนของโจทก ทดนนนกตกเปนกรรมสทธของจ าเลยท ๑ และท ๓ โดย
การครอบครองปรปกษ คดจงมประเดนในเบองตนวา จ าเลยท ๑ และท ๓ ปลกบานรกเขาไปใน
ทดนของโจทกหรอไม หากฟงไมไดวาบานรกล าเขาไปในทดนของโจทก ศาลกตองพพากษายก
ฟองโจทกไปโดยไมตองพจาณาค าฟองแยงของจ าเลยท ๑ และท ๓ การทจ าเลยท ๑และท ๓ ฟอง
แยงวาหากมสวนใดของทดนของโจทก จ าเลยท ๑ และท ๓ กไดกรรมสทธโดยากรครอบครอง
ปรปกษนน จงเปนฟองแยงทมเงอนไขไมเกยวกบฟองเดมพอทจะรวมการพจารณาและชขาดตดสน
เขาดวยกนได ตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพงมาตรา ๑๗๙ วรรคสดทาย
ค ำพพำกษำฎกำท ๓๔/ ๒๕๔๙ ฟองแยงของจ าเลยทเรยกคาเสยหายเปนคารอถอนอาคารท
จ าเลยไดกอสรางบนทดนตามฟองจากโจทก เปนฟองแยงทขนอยกบขออางตามฟองแยงของจ าเลย
ทใหการตอสวา โจทกมสทธฟองขบไลจ าเลยหรอไม หากขอเทจจรงฟงไดตามทจ าเลยใหการ
จ าเลยกไมตองรอถอนอาคารออกไป คาเสยหายตามฟองแยงของจ าเลยยอมไมเกดขน และศาลชอบ
ทจะพพากษายกฟองโจทก หากขอตอสตามค าใหการฟงไมได ศาลกตองพพากษาใหจ าเลยรอถอน
๑๕
อาคารออกไป เมอนนคาเสยหายทจ าเลยฟองแยง กอาจจะเกดมขนได ขออางตามฟองแยงจงเปน
เรองทจะตองฟงผลของคดเปนส าคญ มไดมขอโตแยงสทธหรอหนาทระหวางจ าเลยกบโจทกใน
ขณะทจ าเลยฟองแยง เปนฟองแยงทมเงอนไข ซงถอวาเปนฟองแยงไมเกยวกบฟองเดม
ค ำพพำกษำฎกำ ๖๔/๒๕๕๕ โจทกฟองขบไลจ าเลยโดยอางวาจ าเลยปลกสรางบานรกล า
ในทดนของโจทก สวนจ าเลยอางวาทดนพพาทเปนของจ าเลย หากขอเทจจรงไดความวาทดนของ
โจทก จ าเลยกตองรอถอนบานสวนทบกรกล าออกไปและไมอาจฟองเรยกคาเสยหายจากการอางวา
โจทกขดขวางหามปรามการกอสรางตอเตมบานของจ าเลย หากขอเทจจรงไดความวาทดนเปนของ
จ าเลย จงจะมขอพจารณาตอไปวาการทโจทกขดขวางหามปรามการกอสรางตอเตมบานจ าเลย จะ
เปนละเมดและมความเสยหายตอจ าเลยหรอไมเพยงใด ความเสยหายตามฟองแยงของจ าเลยจะเกดม
ขอไดกโดยอาศยผลคดนเปนส าคญ หากยงไมปรากฏผลคดนขอโตแยงสทธระหวางโจทกกบกบ
จ าเลยจงยงไมเกดขน จ าเลยยงไมอาจน าคดมาฟองได ฟองแยงของจ าเลยเปนฟองแยงทมเงอนไขซง
ไมเกยวกบฟองเดม
คดน นาจะมใชกรณฟองแยงทมเงอนไขซงถอวาไมเกยวกบฟองเดม เนองจากขณะทฟอง
แยง จ าเลยถกโตแยงสทธอยแลว ขออางตามฟองแยงเปนเหตทโจทกน ามาอางในการฟองจ าเลยมา
แตตนนนเอง จงเกยวของกบฟองเดม
แตถาจ าเลยใหการตอสคดและฟองแยงไปพรอมกนโดยมไดถอเอาการแพหรอชนะคด
ตามทยกขนตอสเปนเงอนไข ยอมถอวาเกยวกบฟองเดม
ค ำพพำกษำฎกำท ๒๗๐๐/๒๕๓๕ ๑ โจทกฟองวาจ าเลยผดสญญาเชาซอทดนของโจทก
ขอใหบงคบจ าเลยทงสองรอถอนบานออกไปและชดใชคาเสยหายแกโจทกจ าเลยทงสองใหการและ
ฟองแยงอางวาโจทกเปนฝายผดสญญาเชาซอ ขอใหบงคบโจทกโอนกรรมสทธทดนทเชาซอใหแก
จ าเลยทงสอง โดยจ าเลยทงสองจะช าระคาเชาซอทคางจ านวน ๔๙,๐๐๐ บาทแกโจทก หากโจทกไม
ปฏบตตามใหถอเอาค าพพากษาแทนการแสดงเจตนาของโจทก หากโจทกไมสามารถโอน
กรรมสทธทดนทเพมขน ๓๐๐,๐๐๐ บาท และชดใชคาเสยหายทตองรอถอนบานออกไปอก
๘๐,๐๐๐ บาท รวมเปนเงน ๓๘๐,๐๐๐ บาท และใหโจทกเสยดอกเบยอตรารอยละเจดครงตอป ใน
ตนเงนจ านวนดงกลาวนบแตวนฟองแยงเปนตนไปจนกวาจะช าระเสรจสนเปนค าฟองแยงท
เกยวกบค าฟองเดมพอทจะพจารณาชขาดตดสนไปดวยกนไดตามประมวลกฎหมายวธพจารณา
๑ เปนขอสอบความรชนเนตบณฑต สมยท ๔๖ ปการศกษา ๒๕๓๖
๑๖
ความแพง มาตรา ๑๗๗ วรรคสาม และมาตรา ๑๗๙ วรรคทาย และค าฟองแยงนไมมเงอนไข หาก
เปนแตเพยงค าขอในค าฟองแยงอกขอหนงในเมอบงคบตามค าขอขอแรกไมได ซงแลวแตศาลจะ
พพากษาใหจ าเลยชนะคดไดมากนอยเพยงใดเทานน
นอกจากน ถาจ าเลยไมไดใหการยกขอตอสอนใดเลยคงมแตฟองแยงเทานน กไมถอวาเปน
ฟองแยงทมเงอนไข
ค ำพพำกษำฎกำท ๕๙๒/๒๕๐๖ โจทกฟองขบไลจ าเลยออกจากหองเชาจ าเลยใหการวา
จ าเลยเชาหองของโจทกจรง โดยมไดยกขอตอสวาจ าเลยมสทธจะอยในหองเชาตอไป ทงมไดตอส
วาโจทกฟองขบไลจ าเลยไมได แตจ าเลยฟองแยงขอใหโจทกชดใชเงนคากอสรางเพมเตมหองเชา
ใหจ าเลยในเมอจ าเลยจะตองออกจากหองเชาของโจทกไป ดงน ถอวาฟองแยงของจ าเลยไมม
เงอนไขและสามารถพจารณารวมกบค าฟองเดมได
๒) เหตตามขออางในฟองแยงเกดขนภายหลงเหตตามขออางในฟองเดม กรณน
ในฟองแยงตองท ามาในค าใหการของจ าเลยทยนมาภายหลงจากทโจทกยนฟองกตาม แตเหตตาม
ขออางในฟองแยงตองมอยในขณะทเกดเหตตามขออางในฟองเดมแลวจงจะพจารณาชขาดตดสน
ไปดวยกนได ถาเปนเหตทเกดขนภายหลงยอมฟองแยงไมได
ค ำพพำกษำฎกำท ๕๐๐๗ / ๒๕๓๙ ตามค าฟองและค าใหการคด มประเดนวา จ าเลยผด
สญญาซอขายและมหนาทจะตองช าระคาเครองจกรพรอมอปกรณการผลตซอสน าจมไกและช าระ
คาซอสน าจมไกทสงซอจากโจทกใหแกโจทกหรอไมเพยงใด การทจ าเลยฟองแยงวาโจทก และ ต.
ไดรวมทนกบ ค. ในบรษทจ าเลยแลว โจทกลกลอบน าเอาซอสน าจมไกไปขายใหแกบรษท ซ. ท า
ใหจ าเลยไดรบความเสยหายและโจทกกบคนของโจทกทเปนกรรมการของจ าเลยไดสงใหพนกงาน
ของจ าเลยจายเงนใหโจทกโดยไมชอบ รวมทงโจทกและคนของโจทกไดเบกเงนทดรองจายโดยไม
เปนความจรงท าใหจ าเลยไดรบความเสยหาย ขอใหโจทกช าระคาเสยหาย ใหจ าเลย เปนการกลาว
อางขอเทจจรงขนใหมวาโจทกผดสญญารวมลงทนและละเมดและเรยกคาเสยหายจากโจทกอนเกด
จากมลละเมด ซงเปนเรองการเกยวกบค าฟองเดม จงไมชอบดวยประมวลกฎหมายวธพจารณาความ
แพง มาตรา ๑๗๗ วรรคสาม
๑๗
ค ำพพำกษำฎกำท ๒๖๘๖ / ๒๕๔๓ โจทกฟองวา วนท ๖ และ ๒๑ พฤศจกายน ๒๕๔๑
จ าเลยก เงนจากโจทก ๘๐,๐๐๐ บาท และ ๑๐๔,๐๐๐ บาท ตามล าดบ ขอใหบงคบจ าเลยช าระหนตาม
สญญาก ยมเงนทงสองฉบบ จ าเลยใหการและฟองแยงวา จ าเลยเคยก เงนจากโจทกไปสองครง ครง
แรกประมาณกอนเดอนกรกฎาคม ๒๕๔๐ จ านวน ๕๐,๐๐๐ บาท ซงจ าเลยส าคญผดช าระคนเกนไป
กวาทก ๒๕,๐๐๐ บาท อกครงหนงเมอวนท ๒๑ กรกฎาคม ๒๕๔๐ จ านวน ๘๐,๐๐๐ บาทซงจ าเลย
ช าระหนแกโจทกครบถวนแลว ตอมาเมอโจทกใหจ าเลยท าสญญา ก ยมเงนตามฟอง และทวงถามถง
เงนก ทงสองจ านวนดงกลาว จ าเลยส าคญผดวา ยงช าระใหไมครบ จงช าระเงนไปอกหลายครง รวม
เปนเงน ๒๔,๐๐๐ บาท ขอใหบงคบโจทกคนเงนทจ าเลย ช าระเกนไป ๒๕,๐๐๐ บาท และ ๒๔,๐๐๐
บาท แกจ าเลย ฟองแยงของจ าเลยเกยวกบเงนทงสองจ านวนเปนการกลาวอางขอเทจจรงขนใหม
เกยวกบการช าระหนเงนกครงอนไมเกยวกบสญญาก เงนทโจทกน ามาฟอง จงถอวาเปนฟองแยงใน
เรองอนไมเกยวกบค าฟองเดม ไมชอบดวยประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพง มาตรา ๑๗๗
วรรคสาม
ค ำพพำกษำฎกำท ๗๓๐๐ / ๒๕๔๔ โจทกฟองวา จ าเลยท ๑ เปนตวแทนของจ าเลยท ๒ ได
กระท าละเมดตอโจทกตามค าสงของจ าเลยท ๒ โดยพมพขอความในหนงสอขอเลกจางการเปนคร
ใสความโจทก และปดประกาศโฆษณาท าใหบคคลทวไปเขาใจวา โจทกประพฤตตวไมเหมาะสมท
จะเปนคร ขอใหบงคบจ าเลยทงสองรวมกนชดใชคาเสยหายแกโจทก จ าเลยทงสองใหการวา
ขอความทจ าเลยท ๑ จดท าขนเปนความจรงไมเปนละเมด และฟองแยงวาโจทกน าเอาขอความ
ดงกลาวมาฟองจ าเลยทงสองหลายคดทงคดอาญา คดแรงงาน และคดนเปนการฟองโดยไมสจรต
เพอใหจ าเลยทงสองตองเสอมเสยชอเสยงขอใหชดใชคาเสยหายเปนฟองแยงทอาศยเหตในการฟอง
แตกตางกบค าฟองเดม จงเปนเรองทไมเกยวกบค าฟองเดม ไมอาจรวมพจารณาชขาดตดสนเขา
ดวยกนได
๓) ฟองแยงทยกเหตทโจทกฟองมาเปนขออาง กรณนเปนกรณทโจทกฟองจ าเลยและ
จ าเลยเหนวาการทโจทกฟองจ าเลยท าใหจ าเลยเสยหาย โจทกจะตองชดใชคาเสยหายใหจ าเลย จง
๑๘
ฟองแยงมาในค าใหการ แตตนเหตตามฟองแยงดงกลาวเพงเกดขนมาเมอโจทกฟองจ าเลย มไดมอย
ในขณะทเกดเหตตามขออางทโจทกกลาวมาในฟอง จงไมเกยวกบของเดม
ค ำพพำกษำฎกำท ๔๐๐๒/๒๕๓๓ ฟองแยงของจ าเลยขอใหชดใชคาเสยหายโดยอางวา
การทโจทกฟองขบไลจ าเลย ท าใหจ าเลยเสยชอเสยงและเกยรตคณนน จ าเลยอางเหตมลละเมด
เนองจำกถกโจทกฟอง เปนคนละเรองกบมลคดทโจทกฟองขบไลจ าเลยออกจากตกแถวของโจทกท
จ าเลยเชาอย ฟองแยงเชนนเปนเรองอนซงไมเกยวกบค าฟองเดม จะรบไวพจารณารวมกบค าฟอง
เดมไมได
ค ำพพำกษำฎกำท ๔๔๘๔/๒๕๓๖ โจทกฟองวา จ าเลยผดสญญาจะซอขายทพพาทพรอม
สงปลกสราง ขอใหบงคบจ าเลยโอนทพพาทพรอมสงปลกสรางใหแกโจทกตามสญญาและรบช าระ
เงนจากโจทก จ าเลยฟองแยงวา โจทกแกลงฟองคดนเพอประวงการออกไปจากทพพาทและสงปลก
สรางซงจ าเลยไดใชสทธบงคบคดใหโจทกและบรการออกไปในคดอน การกระท าของโจทกเปน
การละเมดสทธของจ าเลย ท าใหจ าเลยเสยหาย ขอใหบงคบตวใชคาเสยหาย ดงนฟองแยงของจ าเลย
เปนการตงประเดนวาการฟองคดนของโจทกเปนการแกลงฟอง และประวงการบงคบคดในคดอนท
จ าเลยใชสทธบงคบคดเอาแกโจทกเปนการละเมดตอจ าเลยและเรยกคาเสยหายซงเปนคนละเรองไม
เกยวกบฟองโจทกทตงประเดนวา จ าเลยผดสญญาจะซอขาย ขอใหบงคบตามสญญาดงกลาว ฟอง
แยงขอจ าเลย จงไมเกยวกบฟองเดม
ค ำพพำกษำฎกำท ๒๖๘๖/๒๕๔๘ โจทกฟองวาโจทกเปนเจาของทดนพรอมตกแถว จ าเลย
เขามาอยอาศยในตกแถวโดยโจทกไมไดอนญาต เปนการละเมดตอโจทก ขอใหขบไลจ าเลยและให
จ าเลยชดใชคาเสยหายแกโจทก จ าเลยใหการและฟองแยงวา โจทกกบผ มชอไดรวมกนขมขให
จ าเลยออกจากทดนและใหน าเงนไปช าละแกโจทก โจทกน าคดนมาฟองเปนการฝาฝนค าสงตอศาล
ในคดทโจทกกบ ป. ถก ส. ยนฟองเปนจ าเลย และศาลมค าสงหามชวคราวมใหโจทกโอนหนรวมทง
หามท านตกรรมใด ๆ เกยวกบทดนพพาทในคดนซงเปนทรพยมรดกของ จ . การกระท าของโจทก
เปนการละเมดและรอนสทธการเชาของจ าเลย ท าใหจ าเลยไมสามารถครอบครองและใชประโยชน
ในทดนรวมทงตองวาจางทนายความมาด าเนนการแกตาง ขอใหโจทกชดใชคาเสยหายแกจ าเลย
ฟองแยงจ าเลยเปนเรองทจ าเลยกลาวหาวาโจทกกระท าละเมดอนเปนเรองอนซงมไดเกยวของกบค า
๑๙
ฟองเดมไมอาจพจารณาชขาดตดสนเขาดวยกนไดตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพง
มาตรา ๑๗๗ วรรคสาม ประกอบมาตรา ๑๗๙ วรรคสาม
ค ำพพำกษำฎกำท ๘๑๔๓/๒๕๔๙ โจทกฟองขอใหจ าเลยช าระหนตามสญญาจางท าของ
จ าเลยใหการและฟองงแยงวา จ าเลยช าระคาจางแกโจทกครบถวนแลว โจทกน าความอนเปนเทจมา
ฟองท าใหจ าเลยเสยหาย ขอใหบงคบโจทกใชคาเสยหายแกจ าเลยอนเปนเรองละเมด สภาพแหง
ขอหาและขออางทอาศยเปนหลกแหงขอหาตามค าฟองและฟองแยงเปนคนละเรองคนละเหตไม
เกยวของกน ฟองแยงของจ าเลยจงไมเกยวกบฟองเดม
ค ำพพำกษำฎกำท ๔๖๕/๒๕๕๑ ฟองแยงของจ าเลยท ๔ ทกลาวอางใชสทธทางศาลอน
เนองมาจากการทโจทกกระท าละเมดตอจ าเลยท ๔ เพราะโจทกใชสทธโดยไมสจรต เอาความเทจ
มาฟองตอศาล เปนการแยงทอาศยเหตแหงการฟองของโจทกมาเปนขอกลาวอาง ซงเปนคนละเรอง
กบฟองเดม จงเปนเรองอนไมเกยวกบค าฟองเดม (มค าพพากษาฎกาท ๑๑๓๑๗/๒๕๕๓, ๔๖๖/
๒๕๕๗ วนจฉยท านองเดยวกน)
ค ำพพำกษำฎกำท ๒๕๐๔/๒๕๕๔ โจทกฟองหยาจ าเลยท ๑ วาจ าเลยท ๑ เปนชกบจ าเลยท
๒ พรอมเรยกคาทดแทนจากจ าเลยท ๒ ตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา ๑๕๒๓ ซง
เปนเรองการสนสดแหงการสมรส ฟองแยงของจ าเลยท ๒ ทวาโจทกเอาความเทจมาฟองรอง
ด าเนนคดแกจ าเลยท ๒ โดยไมสจรตและการทโจทกไปรองเรยนตอผบงคบบญชาของจ าเลยท ๒
ท าใหจ าเลยท ๒ ถกตงคณะกรรมการสอบสวนทางวนยและหากคณะกรรมการหลงเชอจะท าให
จ าเลยท ๒ ถกออกจากงานและเสอมเสยชอเสยงจงใหโจทกชดใชคาเสยหาย เปนคดอนเกดแตมล
ละเมดซงไมไดอาศยเหตแหงการหยาและการเรยกคาทดแทนตามฟองเดมเปนมลหน แตเปนการ
อางการกระท าอกตอนหนงของโจทกอนเปนคนละเรองคนละประเดนแตกตางกนกบค าฟอง เดม
ฟองแยงของจ าเลยท ๒ จงไมเกยวกบฟองเดมไมชอบดวยประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพง
มาตรา ๑๗๗ วรรคสาม ประกอบพระราชบญญตศาลเยาวชนและครอบครวและวธพจารณาคด
เยาวชนและครอบครว พ.ศ.๒๕๕๓ มาตรา ๖
๔) ฟองแยงทยกเหตทจ าเลยถกบงคบตามค าสงคมครองชวคราวในระหวาง
พจารณาตามค าขอของโจทกมาเปนขออาง กรณนท านองเดยวกบขอ ๓) แตนอกจากโจทก
๒๐
ฟองจ าเลยแลว โจทกไดยนค ารองในเหตฉกเฉนใหศาลชนตนมค าสงคมครองชวคราวกอนพพากษา
ดวย การทศาลชนตนมค าสงคมครองชวคราวกอนพพากษาท าใหจ าเลยเสยหาย จ าเลยจงเอาเหตนมา
เปนขออางในฟองแยง ไมถอวาเกยวกบฟองเดม เพราะเปนเหตทเกดขนภายหลงจากทโจทกฟอง
จ าเลย
ค ำพพำกษำฎกำท ๑๐๐๒/๒๕๒๙ ๑ โจทกฟองวา จ าเลยผดสญญาจะซอจะขาย ขอเงนมดจ า
และเงนคางวดทโจทกจายไปแลวคน พรอมกบโจทกไดยนค ารองในเหตฉกเฉนขอใหศาลชนตนยด
หรออายดทดนของจ าเลยไวชวคราวกอนพพากษาซงศาลชนตนไตสวนแลวสงอนญาต จ าเลยให
การวา โจทกเปนฝายผดสญญากบฟองแยงเรยกคาเสยหายจากโจทกทเกดจากการทศาลสงยดทดน
ของจ าเลยไวชวคราวกอนพพากษาตามค าสงของโจทก ดงนนมลหนตามฟองแยงของจ าเลยเกดจาก
กระบวนพจารณาของศาลชนตนทเรยกวาวธการ ชวคราวกอนพพากษาเกดขนตามบทบญญตของ
กฎหมายคอ ประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพง ซงเปนอกขนตอนหนงตางหากจากค าฟองเดม
ฟองแยงของจ าเลยจงเปนเรองอนไมเกยวกบค าฟองเดม ชอบทจะฟองโจทกเปนคดตางหาก
ค ำพพำกษำฎกำท ๔๙๔๗/๒๕๓๘ ฟองแยงของจ าเลยท ๑ ตงสทธเรยกรองตามมลละเมด
กลาวหาวา โจทกรองขอใหศาลน าวธการชวคราวกอนพพากษามาใชบงคบ โดยจงใจหรอประมาท
เลนเลอกลนแกลงจ าเลยท ๑ ใหไดรบความเสยหาย มไดเกยวของกบค าฟองของโจทกทฟองเรยกคา
สนคาทจ าเลยทงสามซอเชอสนคาไปจากโจทกแลวไมช าระราคา ฟองแยงของจ าเลยท ๑ เชนนจง
เปนคนละเรองกบค าฟองของโจทกไมเกยวของกนพอทจะน ามารวมพจารณาพพากษาเขาดวยกน
ได (ค าพพากษาฎกาท ๓๓๑๙/๒๕๔๒ กวนจฉยท านองเดยวกน)
๕) สญญาทจ าเลยยกขนอางตามฟองแยงเปนคนละสญญากบทโจทกอางในค า
ฟอง กรณนเปนกรณทฟองเดมกบฟองแยงตางเกดจากมลสญญา ถามใชสญญาเดยวกน สภาพแหง
ขอหาทศาลจะพจารณายอมแตกตางกน จงไมเกยวกบฟองเดม
ค ำพพำกษำฎกำท ๒๙๔/๒๕๑๒ โจทกฟองเรยกเงนตามเชคจากจ าเลยท ๑ ผ สงจายและ
จ าเลยท ๒ ผสลกหลก จ าเลยใหการตอสวา โจทกรบจางจ าเลยตอตวถงรถยนตและจ าเลยมอบเชค
ดงกลาวใหโจทกไวเปนประกนสนจาง โจทกผดสญญาท างานลาชา จ าเลยบอกเลกสญญาเรยก
รถยนตและเชคประกนคน โจทกไมมสทธฟองเรยกเงนตามเชค ปรากฏวารถยนตของจ าเลยทจาง
๑ เปนขอสอบความรชนเนตบณฑต สมยท ๔๓ ปการศกษา ๒๕๓๓
๒๑
โจทกตอตวถงอปกรณทหายไปหลายอยาง จ าเลยตองจางบคคลอนตอตงถงรถเสยคาจางเพมขนและ
จ าเลยตองขาดรายไดจากการเสยเวลาไมไดรบจางบรรทกสนคา จงฟองแยงเรยกคาอปกรณทหาย
คาจางทเสยเพมและคาขาดรายไดจากโจทก ดงนนเปนฟองแยงทไมเกยวกบค าฟองเดมเพราะตามค า
ฟองเดมมประเดนเพยงวา จ าเลยตองรบผดชอบตามเชคทออกไปนนเพยงใดตามกฎหมายวาดวย
เรองเชค สวนฟองแยงเปนเรองคาเสยหายตามสญญาหรอเนองมาจากสญญาอกสวนหนงตางหาก
กรณไมเกยวพนกน
ค ำพพำกษำฎกำท ๑๖๑๓/๒๕๑๓ โจทกฟองวาจ าเลยผดสญญาเชา ขอใหขบไล จ าเลยให
การตอสวา ล. โอนขายตกแถวทเชาใหโจทกโดยตกลงกนวาโจทกจะจายคาขนยายใหแกจ าเลยผ เชา
ตอมาโจทกไมยอมจายคาขนยายจ าเลยจงยงมสทธอยในตงแถวพพาทตอไป และฟองแยงของให
บงคบโจทกช าระเงนคาขนยายใหแกจ าเลย ดงน ประเดนคงมเพยงวาจ ำเลยผดสญญำเชำหรอไม
การทจ าเลยอางในฟองแยงวาจ าเลยมสทธไดรบคาขนยายจากโจทกตามขอตกลงดงกลาว จงเปนคน
ละประเดนตางออกไปจากค าฟอง ฟองแยงของจ าเลยจงเปนเรองอนไมเกยวกบค าฟองเดม
ค ำพพำกษำฎกำท ๓๔๙๗/๒๕๓๘ ฟองโจทกกลาวอางวา จ าเลยซอสนคาผาอนามยไปจาก
โจทกแลวไมช าระราคาคาสนคาใหแกโจทกเปนการฟองบงคบตำมสญญำซอขำย สวนฟองแยง
ของจ าเลยกลาวอางวาโจทกท าสญญาตงจ าเลยเปนตวแทนจ าหนายสนคาของโจทกในประเทศไทย
โดยจ าเลยตองด าเนนการโฆษณาสนคาและสงเสรมการขาย จ าเลยไดเสยคาใชจายไปเปนมลคารวม
๓๕๕,๓๑๒ บาท โจทกบอกเลกสญญาไมชอบตองช าระคายกเลกสญญาใหแกจ าเลยจ านวน
๑,๐๐๐,๐๐๐ บาท เปนการฟองบงคบใหโจทกรบผดตำมสญญำตวแทน ซงเปนคนละเรองกบท
โจทกฟอง ฟองแยงของจ าเลยจงไมเกยวกบค าฟองเดม ชอบทจ าเลยจะฟองเปนคดตางหากตาม
ประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพง มาตรา ๑๗๗ วรรคสาม
ค ำพพำกษำฎกำท ๖๓๕๐/๒๕๓๘ ธนาคารโจทกฟองขอบงคบใหจ าเลยช าระหน ตำม
สญญำกและสญญำก เบกเงนเกนบญชทขอบงคบจ ำนอง จ าเลยฟองแยงวา โจทกท างานลาชาไม
เปนไปตำมขอตกลงกบจ ำเลย ท าใหจ าเลยไมสามารถเบกเงนจากโจทกสงไปใหบรษท ก. ซงเปน
คสญญากบบรษท ร. ทจ าเลยเปนกรรมการผ จดการไดทนตามก าหนดโจทกจงแนะน าใหจ าเลยสง
เงนแบบ “สวพท” ซงเปนวธการทรวดเรว จ าเลยไดด าเนนการตาม แตภายหลงไดทราบวาเปนการ
ผดหลกการทางการคา เปนเหตใหบรษททงสองดงกลาวเลกสญญาตอกน ท าใหจ าเลยเสยหาย ดงน
๒๒
ฟองแยงของจ าเลยเปนการตงประเดนวา โจทกกระท าการลาชาอนเปนการผดขอตกลงตอจ าเลยท า
ใหบรษท ก. เลกสญญากบบรษท ร. ทจ าเลยเปนกรรมการผ จดการ ซงเปนคนละเรองกบฟองโจทก
ทตงประเดนวาจ าเลยผดสญญาก และสญญาก เบกเงนเกนบญชกบขอใหบงคบจ านอง ฟองแยงของ
จ าเลยจงไมเกยวกบฟองเดม
ค ำพพำกษำฎกำท ๖๔๙๖/๒๕๔๐ โจทกฟองโดยยกขออางทอาศยเปนหลกแหงขอหาวา
จ าเลยซอสนคำและรบสนคาจากโจทกไปครบถวนแลว จ าเลยช าระคาสนคาดงกลาว ดวยเชค ๕
ฉบบ แตเชคไมสามารถเรยกเกบเงนไดเพราะธนาคารปฏเสธการจายเงน ขอใหบงคบจ าเลยช าระคา
สนคาดงกลาวใหโจทก ดงนฟองของโจทกเปนฟองทขอใหช าระหนตามสญญาซอขาย ไมไดขอให
บงคบช าระหนตามเชคโดยเฉพาะ การทจ าเลยฟองแยงขอใหบงคบโจทกคนเชคใหจ าเลย จงไม
เกยวกบฟองเดม ชอบทศาลจะสงไมรบฟองแยง
ค ำพพำกษำฎกำท ๒๘๖๔/๒๕๔๑ โจทกฟองวา จ าเลยรบฝากปยของโจทกไวในคลงสนคา
ของจ าเลยโดยไดรบบ าเหนจ จ าเลยหาไดใชความระมดระวงและฝมอเพอสงวนรกษาปยของโจทก
เหมอนเชนวญญชนพงประพฤต เปนเหตใหปยของโจทกถกน าทวมไดรบความเสยหายไปบางสวน
ซงจ าเลยตองรบผดชดใชคาเสยหาย จ าเลยใหการและฟองแยงวา จ าเลยรบฝากปยองโจทกตามฟอง
ขณะเกดเหตอทกภยจ าเลยไดใชความระมดระวงเชนวญญชนพงประพฤตและใชฝมอพเศษเฉพาะ
การณแลว แตน าไดเพมสงรวดเรวและไหลแรงสดวสยทจะปองกนได จ าเลยจงไมตองรบผด กบ
โจทกไดสลกหลงใบประทวนสนคาและท าสญญาจ าน าสนคาดงกลาวมอบไวกบจ าเลย โจทกรบ
เงนไครบถวนแลว แตโจทกไมช าระตนเงนพรอมดอกเบยบงสวน ดงน แมทรพยทฝากและทรพยท
จ าน าจะเปนทรพยรายเดยวกน แตมลเหตใหใชสทธเรยกรองเพอใหรบผดตามทฟองและฟองแยง
นน โจทกจ าเลยตำงอำศยมลเหตของสญญำตำงกน ฟองแยงเกยวกบเรองโจทกผดสญญำจ ำน ำจง
เปนเรองอนไมเกยวกบฟองเดมซงเปนเรองความรบผดชอบของผ รบฝำกทรพย ทงฟองแยงเกยวกบ
จ าน าเปนเรองทเกดขนภายหลงการฝากทรพยแลวจงไมเกยวพนกน ฟองแยงของจ าเลยจงไม
เกยวกบฟองเดมพอทจะรวมการพจารณาชขาดตดสนเขาดวยกนไดตามประมวลกฎหมายวธ
พจารณาความแพง มาตรา ๑๗๗ วรรคสาม และมาตรา ๑๗๙ วรรคทาย
ค ำพพำกษำฎกำท ๔๑๒๑/๒๕๔๖ โจทกฟองขอใหจ าเลยท ๑ ช าระหนตามสญญาก เบกเงน
เกนบญชโดยอางวาจ าเลยท ๑ ผดสญญาไมช าระหนดงกลาวแกโจทกการทจ าเลยท ๑ ฟองแยงขอให
๒๓
บงคบโจทกใชคาเสยหายและลงโฆษณาขอขมาจ าเลยท ๑ ในหนงสอพมพโดยโจทกผดสญญำไม
ยอมปลอดจ ำนองทดนทไดจ ำนองไวเปนประกนการก เงนใหแกจ าเลยท ๑ ท าใหจ าเลยท ๑ เสยหาย
แตสญญาก เงนทจ าเลยท ๑ อางรวมทงทดนทจ านองตามสญญาดงกลาวเปนคนละสวนกบสญญา
และทดนทโจทกฟอง ฟองแยงของจ าเลยท ๑ จงเปนคนละเรองกบทโจทกฟอง ไมเกยวกบฟองเดม
เปนฟองแยงทไมชอบดวยประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพง มาตรา ๑๗๗ วรรคสาม
ค ำพพำกษำฎกำท ๔๕๒๗/๒๕๕๗๑ โจทกฟองวา จ าเลยยมเครองเรอนไมและสงอน ๆ ซง
เปนของโจทกแลวไมยอมคน ขอใหบงคบจ าเลยคนเครองเรอนไมและสงอน ๆ ใหแกโจทกหรอใช
ราคา จ าเลยใหการปฏเสธวา จ าเลยไมเคยยมเครองเรอนไมและสงอน ๆ จากโจทก กบใหการตอวา
จ าเลยวาจางโจทกใหท าตและกรอบรปและซอมแซมลบแลหรบกนหอง ๒ ชด แลวโจทกผดสญญา
จงฟองแยงขอใหบงคบโจทกคนเงนมดจ าทรบไปและใชราคาลบแลทเสยหาย ประเดนขอพพาท
ตามค าฟองและค าใหการมวา จ าเลยยมเครองเรอนไมและสงอน ๆ จากโจทกหรอไม ซงหาก
ขอเทจจรงฟงไดวา จ าเลยยมเครองเรอนไมและสงอน ๆ จากโจทก กชอบทศาลจะพพากษาบงคบ
ใหจ าเลยคนเครองเรอนไมและสงอน ๆ ใหแกโจทกหรอใชราคา แตหากไดฟงวาจ าเลยไมไดยม
เครองเรอนไมและสงอน ๆ จากโจทก กตองพพากษายกฟองเสย โดยไมจ าเปนตองวนจฉยวาโจทก
ผดสญญาจางท าของตามทจ าเลยกลาวอางและฟองแยงขอใหบงคบโจทกหรอไมประกอบเขาดวย
เลย ฟองแยงของจ าเลยจงเปนฟองแยงทอาศยเหตตางกนกบฟองเดมไปเกยวของกนพอทจะรวมการ
พจารณาและชขาดตดสนเขาดวยกนได ไมเปนฟองแยงทศาลฟงรบไวพจารณา ตามประมวล
กฎหมายวธพจารณาความแพง มาตรา ๑๗๗ วรรคสาม
แตการฟองแยงโดยยกเหตทจ าเลยอยในฐานะเปนผทมสทธจดทะเบยนไดกอนตาม
ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา ยอมอางถงสญญาอนทท าใหตนมสทธดกวาโจทกเปน
ธรรมดา การอางถงสญญาดงกลาวจงถอวาเกยวกบฟองเดม
ค ำพพำกษำฎกำท ๙๐/๒๕๑๖ (ประชมใหญ) โจทกฟองขบไลจ าเลยออกจากบานเชาและ
ทดนทโจทกซอมาจาก ห. จ าเลยใหการและฟองแยงวา ทดนและบานพพาทเดมเปนของ ม. ม. ไดท า
สญญาขายใหจ าเลย และอบใหจ าเลยครอบครองแตยงไมไดโอนโฉนด การท ม . โอนทดนให ห.
และ ห. โอนทดนใหโจทกเปนการฉอโกงหรอฉอฉล จ าเลยอยในฐานะทจะใหจดทะเบยนสทธและ
๒๔
นตกรรมไดกอน ท าใหจ าเลยเสยเปรยบ ขอใหพพากษาเพกถอนนตกรรมซอขายทดนและบานท
โจทกไดมาจาก ห. และท ห. ไดมาจาก ม. เสย ดงน ฟองแยงของจ าเลยเปนการสวาจ าเลยมสทธใน
ทดนทโจทกฟองขบไลจ าเลยดกวาโจทก จงเปนฟองแยงทเกยวกบฟองเดม
จ าเลยท าสญญาจะซอขายทดนและบานพพาทจาก ม . แตยงช าระราคาไมครบ จ าเลยจง
ไมใชบคคลผอยในฐานะอนจะใหจดทะเบยนสทธของตนไดกอนตามประมวลกฎหมายแพงและ
พาณชย มาตรา ๑๓๐๐ คดของจ าเลยตองดวยมาตรา ๒๓๗ แตศาลกไมอาจพพากษาใหเพกถอนนต
กรรมการโอนระหวาง ม. และ ห. และระหวาง ห. กบโจทกได โดยทจ าเลยมไดฟองแยง ม. กบ ห.
เขามาในคดดวย
ค ำพพำกษำฎกำท ๕๑๙/๒๕๒๘ โจทกฟองวาโจทกเปนเจาของทรพยพพาทโดยหาง
หนสวนจ ากด ว. โอนช าระหนจ านองแกโจทก จ าเลยอาศยอยในทรพยพพาทโดยไมมสญญาเชากบ
เจาของเดม โจทกแจงใหจ าเลยและบรวารออกไปจากทรพยพพาทของโจทกแลว จ าเลยเพกเฉย
ขอใหขบไลจ าเลยและบรวารกบใหคาเสยหาย จ าเลยใหการและฟองแยงวา จ าเลยไดซอทรพย
พพาทหางหนสวนจ ากด ว. และไดครอบครองทรพยพพาท ตามสญญาโดยไมตองเสยคาเชามา
กอนทโจทกจะไดรบโอนทรพยพพาทเปนการช าระหนจ านองจากหนสวนจ ากด ว. จ าเลยจงมสทธ
ในทรพยพพาทดกวาโจทกเพราะจ าเลยมสญญาซอขายกบเจาของเดม ฟองแยงของจ าเลยดงกลาวจง
เกยวกบค าฟองเดม
๖) สภาพแหงขอหาตามฟองแยงและตามฟองเดมเปนคนละเรองกน กรณน
พจารณาจากสภาพแหงขอหาตามฟองแยงและฟองเดมวาเปนอยางเดยวกนหรอไม ถาไมเปนอยาง
เดยวกนประเดนทศาลจะตองวนจฉยยอมแตกตางกน จงไมเกยวกบฟองเดม
ค ำพพำกษำฎกำท ๑๑๙๔/๒๕๒๑ โจทกฟองใหจ ำเลยรบผดตำมสญญำประกนตวผตองหา
โจทกไมไดฟองจ าเลยเกยวกบกำรท ำละเมด ฉะนน เรองคาเสยหายฐานละเมดทจ าเลยฟองแยง
ขนมาจงเปนเรองอนไมเกยวกบค าฟองเดมของโจทกจ าเลยจงฟองแยงไมได
ค ำพพำกษำฎกำท ๒๑๔๑/๒๕๒๓ โจทกฟองเรยกคาเสยหายอางวาจ าเลยใชหนงสะตกยง
ถกตาขวาโจทกบอดพการตลอดชวต จ าเลยฟองแยงวาโจทกเขาไปจบปลาในบรเวณบานจ าเลยแลว
รอกอนหนทจ าเลยสรางเปนเขอนกนน าเซาะเสาเรอน ขอเรยกคาเสยหายตองซอกอนหนและจางคน
ซอมเขอน ดงนฟองแยงของจ าเลยเปนเรองอนไมเกยวกบฟองเดม
๒๕
ค าพพากษาฎกาท ๓๔๙/๒๕๒๕ โจทกฟองขบไลจ าเลยและบรวารพรอมกบใหรอถอนสง
ปลกสรางออกไปจากทดนของโจทก จ าเลยใหการตอสเพอขอใหยกฟอง และฟองแยงวาโรงงาน
ของจ าเลยปลกรกล าอยบนทดนของโจทกโดยสจรต จงขอใหโจทกจดทะเบยนสทธในทดนเปน
ภำระจ ำยอมแกจ ำเลย ดงน ฟองแยงของจ าเลยเปนคนละเรองกบโจทกฟองขบไลจ าเลยไมเกยวกบ
ค าฟองเดม จงไมรบ
ค ำพพำกษำฎกำท ๒๔๘/๒๕๓๐ โจทกฟองขอใหจ าเลยแบงแยกทดนกรรมสทธรวม จ าเลย
ใหการและฟองแยงวา ครอบครองทดนกนมาไมตรงตามฟองและยงมทางเดนจากทดนสวนทจ าเลย
ครอบครองออกไปสคลองสาธารระประโยชน ซงเจาของกรรมสทธเดมใชเดนตดตอกนหลายสบป
แลว ขอใหโจทกไปจดทะเบยนทางภาระจ ายอม ดงนการทจ าเลยจะมสทธเดนผานทดนของโจทก
หรอไมเปนอกเรองหนงไมเกยวกบกำรแบงแยกทดนฟองแยงจงไมเกยวกบฟองเดม
ค ำพพำกษำฎกำท ๔๖๓๐/๑๕๓๔ โจทกฟองวา จ าเลยซอเปดไปจากโจทกแลวผดนดไม
ช าระราคา จ าเลยรบวาซอเปดไปจากโจทกจรง แตเปนเปนโรคตายหมด ภายในก าหนดสญญาจงไม
ตองช าระราคา และฟองแยงวาเชอโรคจากเปดโจทกตดตอเปดของจ าเลยตายไปดวย ขอใหโจทก
ช าระคาเสยหาย ดงน ฟองแยงเปนคนละเรองกบทโจทกฟองใหจ าเลยช ำระเงนตำมสญญำซอขำย
ไมเกยวกบฟองเดม
ค ำพพำกษำฎกำท ๓๙๐๓/๒๕๓๕ โจทกฟองขบไลจ าเลยออกจากหองแถวพพาทของโจทก
จ าเลยฟองแยงวา โจทกปลอมเอกสารเกยวกบหองแถวพพาท จ าเลยแจงความด าเนนคดแกโจทก
โจทกท าสญญาประนประนอมยอมความกบจ าเลยโดยตกลงชดใชคาเสยหายแกจ าเลยเปนเงน
๒๐,๒๐๐ บาท เมอถงก าหนดโจทกเพกเฉย จงขอใหศาลบงคบให ดงน ขออำงทอำศยเปนหลกแหง
ขอหำตำมค ำฟองของโจทกและฟองแยงของจ ำเลยเปนคนละเรองกน ฟองแยงของจ าเลยจงเปนเรอง
อนทไมเกยวกบฟองเดมของโจทก ศาลชอบทจะไมรบฟองแยงของจ าเลยไวพจารณา
ค ำพพำกษำฎกำท ๗๓๘/๒๕๓๗ โจทกฟองวาจ าเลยกระท ำละเมดตอโจทกดวยการสราง
ประตเหลก ๒ บาน ปดกนซอยทางเขาออกระหวางซอยกบโกดงเกบสนคาของโจทกขอใหบงคบ
จ าเลยรอถอนประตเหลกทงสองบานและใหจ าเลยชดใชคาเสยหายแกโจทก จ าเลยใหการและฟอง
แยงวา จ าเลยมสทธปดกนประตเหลกทงสองบานตามทโจทกฟอง โจทกเองเปนฝายผดสญญาเชา
ดวยการปลกสรางอาคารในทดนทเชาจากจ าเลยไมตรงตามสญญาขอใหขบไลโจทกและบรวารกบ
๒๖
เรยกคาเสยหายเอาแกโจทก ดงนค าฟองแยงของจ าเลยทวาโจทกประพฤตผดสญญาเชาหรอไม ไม
เกยวกบค าฟองเดม
ค ำพพำกษำฎกำท ๑๓๕๙/๒๕๓๘ โจทกฟองใหจ าเลยท ๒ รวมรบผดกบจ าเลยท ๑ ชดใช
คาเสยหายแกโจทก เพราะจ าเลยท ๑ ผดสญญาซอรถยนตทจ าเลยท ๑ เชาซอไปจากโจทกโดยม
จ าเลยท ๒ เปนผค ำประกน แตฟองแยงของจ าเลยท ๒เปนการฟองใหโจทกรบผดตอจ าเลยท ๒
เพราะโจทกท าละเมดตอจ าเลยท ๒ โดยโจทกน ารถยนตทจ าเลยท ๑ เชาซอจากโจทก ซงเปนของ
จ าเลยท ๒ ไปขายทอดตลาด โดยอางวาจ าเลยท ๒ ไมไดยนยอมท าใหจ าเลยท ๒ ไดรบความ
เสยหาย ฟองแยงของจ าเลยท ๒ เปนคนละเรองกบทโจทกฟองจ าเลยท ๒ จงไมเกยวกบฟองเดม
ของโจทก ตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพง มาตรา ๑๗๗ วรรคสาม
ค ำพพำกษำฎกำท ๔๘๓๔/๒๕๓๘ โจทกฟองวา จ าเลยไดท าการกอสรางหองครว โดยใช
ผนงอาคารพาณชยของโจทกโดยโจทกไมอนญาต ขอใหบงคบจ าเลยรอถอนสงปลกสราง สวนทตด
กบผนงของอาคารพาณชยของโจทก จ าเลยใหการวา จ าเลยไดกอสรางผนงหองครว ขนใหมมไดใช
ผนงอาคารพาณชยของโจทก ประเดนจงมอย วาจ าเลยไดใชผนงอาคารพาณชยของโจทกเปนผนง
หองครวตามโจทกฟองหรอใหม เมอจ าเลยใหการปฎเสธเรองการใชผนงอาคารพาณชยของโจทก
เพราะเหตไดกอผนงหองครวขนใหมแตจ าเลยกลบกลาวหาวาโจทกเจาะผนงอาคารพาณชยของ
โจทกท าเปนชองหนาตางตดกระจกบานเกลดกบเหลกดดฟองแยงขอใหบงคบโจทกรอถอน
เหลกดดทรกล าทดนจ าเลยออกไปเปนการตงประเดนขนใหมอนเปนคนละเรองกบทโจทกฟอง
ฟองแยงของจ าเลยจงเปนเรองอนทไมเกยวกบค าฟองเดมตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความ
แพงมาตรา ๑๗๗ วรรคสาม
ค ำพพำกษำฎกำท ๕๕๗๘/๒๕๔๙ จ าเลยฟองแยงวาจ าเลยไดขอใหเจาพนกงานทดน
ด าเนนการรงวดสอบเขตเพอแกไขรปแบบแผนทในโฉนดทดนของจ าเลยใหถกตองแตโจทกไป
คดคานจงขอใหบงคบโจทกยนยอมรบการสอบเขตทดนของจ าเลย เปนการกลาวอางวา โจทก
กระท ำละเมดตอจ าเลยมลคดทจ าเลยฟองแยงจงเปนเรองอนไมเกยวขบกบขอพพาทตามประเดนใน
ค าฟองเดมของโจทกซงเปน เรองขบไลจ ำเลยผ บกรกทดนของโจทก ไมอาจฟองแยงมาในค า
ค าใหการไดตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพง มาตรา ๑๗๗ วรรคสาม สวนทจ าเลยฟอง
แยงขอใหบงคบเจาพนกงานทดนจงหวดนครราชสมา สาขาประทาย แกไขรปและเนอทดนของ
๒๗
โจทกและจ าเลยใหตรงกบความเปนจรงเปนฟองแยงทกระทบกระเทอนถงสทธของเจาพนกงาน
ทดนจงหวดนครราชสมา สาขาประทาย ซงเปนบคคลภายนอก จงเปนเรองอนไมเกยวกบค าฟอง
เดมศาลจะรบฟองแยงในสวนนของจ าเลยไวพจารณาไมไดเชนเดยวกน
ค ำพพำกษำฎกำท ๘๒๗/๒๕๕๐ โจทกฟองวาจ าเลยท าสญญาก เบกเงนเกนบญชและสญญา
ก ยมเงนจากโจทกพรอมกบสญญาจ านองทดนเปนประกนการช าระหน ขอใหบงคบจ าเลยช าระหน
ดงกลาวกบขอใหบงคบจ านอง สวนฟองแยงจ าเลยอางวาภาระหนของจ าเลยทมตอโจทกตามฟอง
เปนสนทรพยดอยคณภาพ แตโจทกกไมโอนใหแกบรรษทบรหารสนทรพยไทยภายในก าหนดเวลา
ทบรรษทบรหารสนทรพยไทยก าหนดโจทกตองรบผดจายคาชดเชยตามพระราชก าหนดบรรษท
บรหารสนทรพยไทย พ.ศ. ๒๕๔๔ ขอใหบงคบโจทกน าเงนคาชดเชยมาหกช าระหนของจ าเลย
ดงกลาว แมขออางของจ าเลยตามฟองแยงจะเกยวกบหนทจ าเลยมตอโจทกตามฟอง แตการกระท า
ของโจทกดงกลาวจะเปนการฝาฝนตอกฎหมายและตองรบผดจายคาชดเชยหรอไมนน เปนคนละ
สวนกบมลหนทจ าเลยจะตองรบผดตอโจทกตามฟอง ฟองแยงของจ าเลยจงไมเกยวกบฟองคดเดมท
จะรวมพจารณาพพากษาไปในคดเดยวกน ชอบทจะน าไปฟองเปนตางหาก
ค ำพพำกษำฎกำท ๔๖๕/๒๕๕๑ โจทกฟองวาจ าเลยท ๔ รวมกบจ าเลยอนละเมดลขสทธ
งานแพรเสยงแพรภาพของโจทกดวยการรวมกนน าอปกรณชดเครองรบสญญาณอปกรณถอดรหส
และแปลงรหส อปกรณกระจายสญญาณของโจทกทงสองไปตดตงไวในอาคารแลวแพรเสยงแพร
ภาพซ าโดยการกระจายสญญาณเสยงและภาพทางโทรทศนในระบบของโจทกไปตามสญญาณหรอ
สายอากาศทตอเขาไปในหองเชาในอาคารจ านวน ๒๕๕ หอง ไปพรอมกบระบบการใหบรการ
สญญาณทางโทรทศนของจ าเลยท ๔ ซงเปนผประกอบกจการเคเบลทวแบบบอกรบสมาชก เพอให
ผเชาหองไดรบฟงและรบชมรายการโทรทศนของโจทกโดยมเครองหมายบรการของโจทกปรากฏ
ในรายการโทรทศนนนดวย ขอใหจ าเลยท ๔ ชดใชคาเสยหายและหยดการกระทะละเมด ฟองแยง
ของจ าเลยท ๔ ทอางวา ตวแทนหรอพนกงานของโจทกพวงตอสญญาณโทรทศนของโจทกเขามา
ในเครองรบสญญาณของจ าเลยท ๔ ท าใหจ าเลยท ๔ ไดรบความเสยหาย แมเปนการฟองในมล
ละเมดเชนกน แตเปนการละเมดตางครงตางคราวกนและมลเหตคนละเรองกนไมเกยวกบฟองเดม
ค ำพพำกษำฎกำท ๙๑๗๔/๒๕๕๒ เทศบาลต าบลโจทกฟองใหจ าเลยทงสองรบผดในมล
หนคาภาษตามกฎหมายส าหรบโรงเรอนและทดน สวนฟองแยงของจ าเลยท ๑ เปนการฟองเรยกคา
๒๘
เชาจากโจทกตามมลหนสญญาเชาอาคารพพาท ซงการทโจทกเปนผ เชาจะผดสญญาเชาทท าไวกบ
จ าเลยท ๑ หรอไมกไมไดสงผลตอความรบผดในมลหนคาภาษโรงเรอนและทดนของจ าเลยท ๑ จง
เปนคนละสวนและมาจากคนละมลหนไมเกยวของกนฟองแยงของจ าเลยท ๑ จงไมเกยวกบฟองเดม
พอทจะรวมการพจารณาและชขาดตดสนเขาดวยกนได
๗) ทรพยพพาทตามฟองเดมและตามฟองแยงตางรายกน
ค ำพพำกษำฎกำท ๒๕๑๗/๒๕๑๙ โจทกฟองขบไลจ าเลยออกจากหองพพาทซงจ าเลยเชา
จากโจทก จ าเลยฟองแยงวา จ าเลยไดปลกสรางหองขนอก ๑หลงหลงหองแถวพพาทซงโจทกทราบ
และยนยอมใหปลก ขอใหพพากษาวาอาคารหองแถวทปลกขนใหมเปนของจ าเลยใหจ าเลยมสทธ
อยในอาคารนนหรอใหจ าเลยรอถอนอาคารนนไปไดฟองแยงจงเปนกรณตางเรองตางประเดนกบค า
ฟองเดม ศาลยอมไมรบฟองแยงดงกลาว
ค ำพพำกษำฎกำท ๑๑๐๙/๒๕๓๙ โจทกฟองขบไลจ าเลยทงสองใหออกจากทดนแปลง
หมายเลข ๓๓๗ ซงโจทกเชามาจากโจทกรวม จ าเลยทงสองฟองแยงวา อาคารทจ าเลยทงสอง
ครอบครองอยปลกอยบนทดนแปลงหมายเลย ๓๓๘ ซงเปนทดนคนละแปลงกน จงเปนฟองแยงท
ไมเกยวกบค าฟองเดม ไมชอบดวยประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพง มาตรา ๑๗๗ วรรคสาม
ค ำพพำกษำฎกำท ๑๘๒๓๐/๒๕๕๕ ผรองยนค ารองขอแสดงกรรมสทธในทดนซงเปนสวน
หนงของทดนโฉนดตราจอง ผคดคานยนค าคดคานพรอมฟองแยงขอแสดงกรรมสทธในทดนโฉนด
ตราจองทงสองแปลง จงเปนคดขอพพาทตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพง มาตรา ๑๘๘
(๔) และมทนทรพย ค าคดคานของผ คดคานถอเสมอนเปนค าใหการและค าคดคานในสวนทรองขอ
แสดงกรรมสทธในทดนโฉนดตราจองทงแปลงถอเสมอนเปนฟองแยงตามมาตรา ๑๗๗ วรรคสาม
การทผ คดคานรองขอแสดงกรรมสทธในทดนแปลงเดยวกนแตเนอทเกนกวาทผ รองขอ จงตองถอ
วาค าคดคานในสวนทขอแสดงกรรมสทธทดนโฉนดตราจองสวนทเกนจากค ารองขอไมเกยวกบค า
รองขอเดมตามมาตรา ๑๗๗ วรรคสาม เพราะผรองมไดโตแยงกรรมสทธในทดนสวนดงกลาว ชอบ
ทศาลชนตนจะสงไมรบตามมาตรา ๑๗๗ วรรคส
๒๙
ตอไปนเปนค าพพากษาฎกาทถอวาเปนฟองแยงทเกยวกบฟองเดม
๑) สญญาทเปนประเดนตามขออางในฟองแยงและฟองเดมเปนอนเดยวกนหรอ
เกยวของกน
ค ำพพำกษำฎกำท ๘๕๗/๒๕๑๘ โจทกฟองขอใหจ าเลยช าระเงนตามตวแลกเงน ๔ ฉบบซง
จ าเลยเปนผ รบรองโดยกลาวในฟองวา มลคาของตวแตละฉบบคอมลคาสนคา ซงจ าเลยสงซอและ
รบไปจากโจทกแลว จ าเลยใหการและฟองแยงวามลหนตามตวทโจทกฟองเกดจากสญญาซอขาย
เหลกเสนทจ าเลยซอจากโจทก โจทกเปนฝายผดสญญา จ าเลยจงจ าตองยบยงการจายเงนตามตว และ
การผดสญญาซงเปนมลหนของตวเหลานเปนเหตใหจ าเลยเสยหายจงฟองแยงเรยกคาเสยหาย ดงน
ฟองแยงเปนเรองทเกยวกบค าฟองเดม
ค ำพพำกษำฎกำท ๑๙๑๗/๒๕๑๙ โจทกฟองวา โจทกท ๒ เชาตกพพาทจากโจทกท ๑ แลว
ใหจ าเลยเขาอยอาศยโดยใหจ าเลยช าระคาเชาแทน โจทกท ๒ ตองการตกพพาทคน จ าเลยไมคนให
ขอใหขบไล จ าเลยฟองแยงวา โจทกท ๒ ใหจ าเลยเชาเพอท ากจการคาขายหนงสอแลวแบงสวนให
จ าเลยเปนเปอรเซนต โดยโจทกท ๒ ใหจ าเลยเปนผออกเงน คาตบแตงตกพพาทเปนการตางตอบ
แทน เมอโจทกจะใหจ าเลยออกจากตกพพาททเชาเพอโจทกท ๒ จะท าการคาเสยเอง โจทกท ๒ จง
ตองชดใชคาตบแตงตกพพาทให ฟองแยงของจ าเลยจงอาศยสทธตามสญญาเชาหรอนยหนงอาศย
ฟองเดมของโจทกเปนมลหนนนเอง จงเปนฟองแยงทเกยวกบฟองเดมพอจะพจารณาและชขาด
ตดสนไปดวยกนได
ค ำพพำกษำฎกำท ๓๕๗๔/๒๕๓๗๑ โจทกฟองวา โจทกและจ าเลยท ๑ ตกลงเปนหนสวน
กน โดยโจทกและจ าเลยท ๑ ตางน าเครองมอเครองใชมาลงทนรวมกนใหจ าเลยท ๑ เปนผด าเนน
กจการ ในชวงเดอนแรกของการประกอบกจการโจทกกไดรบสวนแบงผลก าไรมา ๔๔๘,๑๐๐ บาท
แตหลงจากนนโจทกไดรบสวนแบงผลก าไรลดลงทงบางเดอนกไมไดรบสวนแบงผลก าไรเลย
เพราะจ าเลยท ๑ น าเครองมอเครองใชทจ าเลยท ๑ น ามาลงทนรวมกบโจทกไปใชหาผลประโยชน
ในสถานทอนโดยพลการ อนเปนการผดขอตกลง โจทกแจงใหจ าเลยท ๑ น าเครองมอดงกลาวมา
คนกไมน ามา ใหแถลงบญชของหางกไมปฏบต ขอใหศาลสงเลกหางหนสวนและตงผช าระบญช
และใหจ าเลยทงสองใชเงนก าไรทโจทยควรจะได จ าเลยท ๑ ฟองแยงวาโจทกน าเครองโมหนทม
สภาพเกาและทรดโทรมมาลงทนตองเสยเวลาซอมทกเดอน เปนเหตใหไดผลตผลไมมากเทาทควร
๑ เปนขอสอบคดเลอกเพอบรรจขาราชการตลาการในต าแหนงผชวยพพากษา เมอวนท ๒๙ เมษายน ๒๕๔๓
๓๐
ท าใหจ าเลยท ๑ ไดรบสวนแบงก าไรนอยลงจากทเคยไดรบ ขอใหศาลบงคบใหโจทกใชเงนสวน
ก าไรทจ าเลยท ๑ ไดรบนอยลงเชนน ฟองเดมกบฟองแยงเปนเรองการเขาหนสวนรายเดยวกน
มลกรณเดยวกนฟองแยงจงเกยวกบฟองเดมอนชอบทจะไดรบไวพจารณา
ค ำพพำกษำฎกำท ๒๘๒๒/๒๕๓๙ โจทกจ าเลยไดท าสญญาจะซอจะขายทดน พพาทและม
ขอสญญาวาจ าเลยยอมใหโจทกเขาท าประโยชนในทดนพพาทนบแตวนท าสญญา การทโจทกไถ
หนาดนของจ าเลยออกไปถมทดนของโจทกเปนการละเมดตอจ าเลยตามฟองแยงอนเปนผลสบ
เนองมาจากสญญาจะซอจะขายและการทจ าเลยยอมใหโจทกเขาไปท าประโยชนในทดน ถอวาฟอง
แยงของจ าเลยเปนเรองทเกยวกบค าฟองเดม ทโจทกฟองจ าเลยเรยกเงนมดจ าคนและคาเสยหาย
เพราะจ าเลยไมปฏบตตามสญญาจะซอจะขาย
คดนแมฟองแยงจะเปนเรองละเมดกตาม แตกมประเดนเกยวของกบสญญาจะซอจะขาย
ทดนทจะตองวนจฉยวามขอตกลงใหโจทกเขาท าประโยชนในทดนหรอไม หากมขอตกลงเชนนน
จรงยอมมปญหาตอไปตามฟองแยงวาการทโจทกไดเอาหนาดนของจ าเลยออกไปจะเปนการละเมด
หรอไม ฟองแยงของจ าเลยจงเกยวของกบฟองเดม
ค ำพพำกษำฎกำท ๑๗๘๕/๒๕๔๘ โจทกฟองวาโจทกเปนลกจางจ าเลย จ าเลยเลกจางโจทก
โดยโจทกไมมความผดเปนการเลกจางโดยไมเปนธรรม ขอใหจ าเลยจายคาชดเชย คาเสยหายและ
เงนอนๆ จ าเลยใหการวา จ าเลยเลกจางเพราะโจทกฝาฝนไมปฏบตตามระเบยบการท างานของจ าเลย
เปนกรณรายแรง และยงประมาทเลนเลอ ท าใหเงนของจ าเลยสญหายไปจงมใชการเลกจางทไมเปน
ธรรม และฟองแยงเรยกเอาเงนจ านวนทสญหายไป เงนทโจทกเรยกรองตามฟองแยงจงเปนเงนท
โจทกท าสญหายไป เพราะโจทกประมาทเลนเลอไมปฏบตตามระเบยบของจ าเลยในขณะทโจทก
เปนลกจางจ าเลย ซงจ าเลยยกขนตอสไวในค าใหการเพอไมตองจายคาชดเชย คาเสยหายและเงนอน
มใชเปนการเรยกรองเอาเงนอนทไมเกยวของกบการท างานของโจทกตามสญญาจางเปนอกสวน
หนงตางหาก ฟองแยงจงเกยวของกบฟองเดมพอทจะรวมพจารณาและชขาดตดสนเขาดวยกนได
ค ำพพำกษำฎกำท ๒๔๙๔/๒๕๕๓ โจทกฟองวาจ าเลยท ๑ เชาทดนจากโจทก มจ าเลยท ๒
เปนผค าประกน จ าเลยท ๑ ผดสญญาเชา โจทกจงบอกเลกสญญา ขอใหบงคบจ าเลยทงสองรวมกน
ช าระคาเชาทดนและคาเสยหายแกโจทก เมอตามสญญาเชาระหวางโจทกกบจ าเลยท ๑ ก าหนด
๓๑
ขอตกลงวา กรณผ เชาผดสญญา ผใหเชามสทธบอกเลกสญญาไดทนทและผ เชายอมใหผใหเชาทรง
ไวซงสทธจะเขายดถอครอบครองทเชาไดโดยพลน แมการทโจทกเขารอถอนตนมะพราวของจ าเลย
ท ๑ ออกจากทดนทเชาจะเปนการละเมดตอจ าเลยท ๑ แตเปนผลสบเนองจากขอตกลงในสญญาเชา
ทใหสทธโจทกเขายดถอครอบครองทดนทเชา ถอวาฟองแยงของจ าเลยท ๑ ทขอใหบงคบโจทก
ชดใชคาตนมะพราวทจ าเลยท ๑ ปลกไวแกจ าเลยท ๑ เปนเรองเกยวกบค าฟองเดม
๒) ทรพยพพาทตามฟองเดมและฟองแยงเปนอนเดยวกน
ค ำพพำกษำฎกำท ๕๗/๒๕๑๘ โจทกฟองวา หลกเขตระหวางทดนของโจทกกบจ าเลยได
เคลอนทรกล าเขามาในทดนของโจทก และจ าเลยกนรวครอบครองตามหลกเขตนน ไมยอมยายหลก
เขตไปไวทเดม ท าใหโจทกรงวดแบงแยกทดนของโจทกไมได จ าเลยใหการและฟองแยงวา จ าเลย
มไดลอมรวรกล าทดนของโจทก แตโจทกรกล าขดขวางไมใหจ าเลยลอมรวตามเขตทดนของจ าเลย
และโจทกไดปลกตกแถวมกนสาดเขามาใกลชดกบทดนและรวบานจ าเลย ท าใหจ าเลยเดอดรอน
เสยหายเพราะน าและสงตางๆ ตกลงมาถกบานและรวของจ าเลยขอใหโจทกรอกนสาดดวย เรอง
น าฝนตกถกกนสาดและกระเซนลงสทดนและบานเรอนของจ าเลยนน เปนปญหาเกยวดนกบทดน
แปลงทโจทกและจ าเลยพพาทเรองเขตแดนตามฟองเดม ฟองแยงของจ าเลยเรองกนสาดจงเกยวกบ
ฟองเดม
ค ำพพำกษำฎกำท ๕๗๔๑/๒๕๓๔ โจทกฟองจ าเลยเรองแยงกรรมสทธในทดนพพาท
จ าเลยใหการวา ทดนพพาทเปนของจ าเลยโดยการครอบครองปรปกษและศาลมค าสงวาจ าเลยได
กรรมสทธในทดนพพาทแลว การทโจทกเขาไปขดรองน าและท าถนนในทดนพพาทเปนการละเมด
จงฟองแยงใหโจทกท าการถมรองน าและรอถอนถนนในทดนพพาทใหอยในสภาพเดม ดงนฟอง
แยงดงกลาวเปนปญหาเกยวพนกบทดนพพาทจงเกยวกบค าฟองเดม
ค ำพพำกษำฎกำท ๑๓๓๒/๒๕๓๕ โจทกฟองวา โจทกซอทดนพพาทมาจากเจาของเดม
จ าเลยอาศยสทธเจาของเดมปลกบานในทดนพพาทบางสวน โจทกแจงใหจ าเลยรอถอนออกไปแลว
จ าเลยเพกเฉย ขอใหขบไล จ าเลยใหการและฟองแยงวา จ าเลยครอบครองทดนพพาทตอจากบดา
มารดา ดวยความสงบเรยบรอย และดวยเจตนาเปนเขาของตดตอกนมาเกนสบปยอมไดกรรมสทธ
ทดนพพาทโดยการครอบครอง ขอใหยกฟองและพพากษาวาทดนพพาทเปนกรรมสทธของจ าเลย
๓๒
ดงน ฟองแยงของจ าเลยเปนการโตเถยงเกยวกบกรรมสทธในทดนพพาทจงเปนเรองเกยวกบฟอง
เดมโดยตรง มใชเปนเรองอนทไมเกยวกบฟองเดม จ าเลยยอมมสทธฟองแยงได
ค ำพพำกษำฎกำท ๑๒๗๒/๒๕๓๙ ๑ โจทกฟองวา ทดนสขาภบาลจ าเลยใชสรางสะพาน
ทางเดนพพาทเปนของโจทก ของใหบงคบจ าเลยรอถอน จ าเลยใหการวาเจาของทดนเดมอทศให
เปนทางสาธารณะ ประเดนแหงคดจงมวา ทดนทจ าเลยใชสรางสะพานทางเดนพพาทเปนของโจทก
หรอเปนสาธารณสมบตของแผนดน ดงนน ทจ าเลยฟองแยงขอใหศาลพพากษาวาทดนทสราง
สะพานทางเดนพพาทเปนสาธารณสมบตของแผนดน จงเกยวกบทรพยสนพพาทเดยวกนกบฟอง
เดมยอมเกยวกบฟองเดม และฟองแยงในสวนทเกยวกบทดนทงสองดานของทดนทใชสรางทางเดน
พพาทในฟองเดมนน กเปนทดนตดเปนผนเดยวกนกบทางเดนพพาท เทากบจ าเลยอางวาทดน
พพาทกวางยาวกวาทโจทกระบมาในฟองเดม ถอไดวาฟองแยงในสวนนมสวนสมพนธกบฟองเดม
พอทจะพจารณาและชขาดตดสนเขาดวยกนได จงเกยวกบฟองเดมเชนเดยวกน
ค ำพพำกษำฎกำท ๔๖๕๐/๒๕๔๕ ๒ ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา ๑๕๓๒
ก าหนดใหจดการแบงทรพยสนระหวางสามภรยาเมอมการหยาไมวาจะเปนการหยา โดยความ
ยนยอมของทงสองฝายหรอหยาโดยค าพพากษาของศาล ฉะนนเมอโจทกฟองหยา จ าเลยและขอ
แบงสนสมรสระหวางโจทกและจ าเลยดวยแลว จ าเลยกยอมม สทธฟองแยงของแบงสนสมรส
ระหวางโจทกจ าเลยเชนเดยวกน แมสนสมรสทจ าเลยฟองแยงจะเปนสนสมรสอนนอกจากทโจทก
ระบในค าฟองกตาม ทงนเพอใหปญหาการแบงสนสมรสเปนอนยตไปพรอมกบการสนสดแหงการ
สมรส
ค ำพพำกษำฎกำท ๖๘๖๘/๒๕๔๖ โจทกฟองขอใหก าจดจ าเลยมใหไดรบมรดกทดนพพาท
เพราะปดบงพนยกรรม จ าเลยใหการและฟองแยงวา มไดปดบงพนยกรรม โจทกและจ าเลยรวมทง
ทายาทอนตกลงแบงมรดกโดยจ าเลยไดทดนพพาทและจ าเลยเขาครอบครองเปนสวนสดแลวโจทก
ไมมสวนในทดนพพาทอก คดโจทกขาดอายความ ขอใหยกฟองและหามโจทกเกยวของกบทดน
พพาท ดงนเปนเรองพพาทกนเกยวกบการรบมรดกทดนพพาทนนเอง ค าฟองโจทกทขอใหก าจด
จ าเลยมใหรบมรดก จงเปนการฟองเรยกรองเอามรดกทดนพาทเปนของตนแตฝายเดยว สวนฟอง
๑ เปนขอสอบความรชนเนตบณฑต สมยท ๔๙ ปการศกษา ๒๕๓๙ ๒ เปนขอสอบคดเลอกเพอบรรจเปนขาราชการตลาการในต าแหนงผชวยผพพากษา เมอวนท ๑๑ มถนายน
๒๕๕๙
๓๓
แยงจ าเลยทวามการตกลงแบงมรดกและจ าเลยเขาครอบครองมรดกทดนพพาทเปนสวนสดแลวทง
คดโจทกขาดอายความ หากเปนจรงโจทกกสนความเปนทายาทไมมสทธเรยกรองเอามรดกทดน
พพาท จงเปนเรองเดยวกบฟองเดม พอทจะพจารณาพพากษารวมกนไดตามประมวลกฎหมายวธ
พจารณาความแพง มาตรา ๑๗๗ วรรคสาม
๕. เขตอ านาจศาลในสวนของฟองแยง ฟองแยงเปนค าฟองทกฎหมายใหจ าเลยฟองมาในค าใหการไดและเปนค าฟองทเสนอ
ภายหลงเกยวเนองกบคดทคางพจารณาอยในศาลนน จงอยในเขตอ านาจของศาลดงกลาว ตาม
มาตรา ๗(๑) เชนน ท าใหโจทกซงเปนจ าเลยของฟองแยงจะมไดเปนบคคลทอยในเขตอ านาจของ
ศาลนนตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพง มาตรา ๓ ถง มาตรา ๔ ตร กตาม (ค า
พพากษาฎกาท ๕๑๔๙/๒๕๔๙)
การทใหจ าเลยฟองแยงไดตามมาตรา ๗ (๑) เชนน ท าใหโจทกซงเปนบคคลทไมอยใน
เขตอ านาจของศาลไทย ตกเปนจ าเลยของฟองแยงในศาลไทยได แมจะไมสามารถฟองบคคลนน
ไดหากเรมคดโดยยนค าฟองมาแตตนกตาม (ค าพพากษาฎกาท๓๐๑๕/๒๕๒๔ ๑)
แตฟองแยงถอวาเปนคดตางหากจากฟองเดมทกฎหมายใหน ามาพจารณาดวยกนได โดย
ฟองมาในค าใหการเทานน ดงนน ถาเปนคดทโจทกยนฟองตอศาลแขวง ซงเปนศาลทมอ านาจ
พจารณาพพากษาคดแพงทมทนทรพยไมเกน ๓๐๐,๐๐๐ บาท ตามพระธรรมนญศาลยตธรรม
มาตรา ๑๗ ประกอบมาตรา ๒๕(๔) และจ าเลยฟองแยงขอบงคบโจทกโดยมค าขอเปนคดมทน
ทรพยเกน ๓๐๐,๐๐๐ บาท ศาลแขวงยอมรบฟองแยงไวพจารณาไมไดเพราะขดกบประมวลผล
กฎหมายวธพจารณาความแพง มาตรา ๒(๑) จ าเลยตองไปยนฟองตอศาลแพง ศาลแพงกรงเทพ
ใต ศาลแพงธนบร หรอศาลจงหวดทมเขตอ านาจ (ค าพพากษาฎกาท ๒๔๘๓/๒๕๑๖)
ในท านองเดยวกนถาโจทกฟองจ าเลยตอศาลอนทมใชศาลเยาวชนและครอบครวถาฟอง
แยงของจ าเลยเปนคดครอบครว ศาลดงกลาวกรบฟองแยงไวพจารณาไมได (ค าพพากษาฎกาท
๓๑๔๑/๒๕๑๖)
๑ เปนขอสอบคดเลอกเพอบรรจเปนขาราชการตลาการในต าแหนงผชวยผพพากษา เมอวนท ๑๐ สงหาคม
๒๕๒๗
๓๔
๖. คาขนศาลในสวนของฟองแยง ฟองแยงแมจะฟองมาในค าใหการในคดและรวมพจารณาไปดวยกนตามมาตรา ๗(๑) ก
ตาม กถอวาเปนคดตางหากจากฟองเดม จ าเลยจงตองเสยคาขนศาลในสวนของฟองแยงเปน
ตางหากจากฟองเดมดวย ถาฟองแยงเปนคดมทนทรพยกตองเสยคาขนศาลตามทนทรพยของฟอง
แยงตามมาตรา ๑๕๐ วรรคสาม ในอตราตามตาราง ๑ ทายประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพง
ในกรณทโจทกฟองขบไลจ าเลยออกจากทดน จ าเลยใหการตอสกรรมสทธวาเปนของ
จ าเลยและขอใหยกฟอง โจทกตองเสยคาขนศาลเปนคดมทนทรพยตามราคาทดนพพาท ถาจ าเลย
ฟองแยงขอใหโจทกจดทะเบยนโอนกรรมสทธเปนของจ าเลยดวยคดในสวนของฟองกเปนคดมทน
ทรพย จ าเลยจงตองเสยคาขนศาลตามราคาทดนพพาทอกตางหาก (ค าพพากษาฎกาท ๑๐๒๗/
๒๕๑๓ ประชมใหญ, ๘๕๗๖/๒๕๔๒) แมทรพยพพาทเปนอนเดยวกน และโจทกไดเสยคา
ขนศาลในสวนของฟองเดมไว แลวกตาม
ค าพพากษาฎกาท ๑๐๒๗/๒๕๑๓ (ประชมใหญ) โจทกฟองวาตกพพาทเปนของโจทก
ขอใหขบไลจ าเลย จ าเลยใหการและฟองแยงวาตกพพาทเปนของจ าเลยไมใชของโจทกและขอให
หามโจทกเขาเกยวของ ดงน ความในฟองแยงแสดงอยในตววาจ าเลยขอใหศาลชกรรมสทธวาตก
เปนของจ าเลยดวย ฟองแยงของจ าเลยจงเปนคดมทนทรพย ตองเสยคาขนศาลตามราคาตกพพาท
ดวย
๗. การฟองแยง เมอจ าเลยยนค าใหการและฟองแยงตอศาล ศาลตองตรวจวาจะรบฟองแยงหรอใหคนไป
หรอไมรบตามมาตรา ๑๘, ๑๗๒, ๑๗๗ วรรคสาม วรรคส มาตรา ๑๗๘ วรรคสอง และมาตรา ๑๗๙
วรรคทาย
ถาเปนการฟองแยงทไมชอบ กสงรบเฉพาะค าใหการ สวนฟองแยงตองสงไมรบและคนคา
ขนศาลในสวนของฟองแยงทเสยมาใหจ าเลยไปทงหมดตามมาตรา ๑๕๑ (ค าพพากษาฎกาท
๔๗๙๓/๒๕๓๖) แตถาฟองแยงทเกยวกบฟองเดมพอทจะรวมพจารณาเขาดวยกนได กตองรบไว
แมตามค าขอทายฟองแยงจะพพากษาบงคบใหไมไดกตาม (ค าพพากษาฎกาท ๒๙๕๘/๒๕๓๘) แต
ถาฟองแยงของจ าเลยไมมทางชนะได ศาลชนตนกยกฟองแยงไดทนท (ค าพพากษาฎกาท ๘๘๖/
๓๕
๒๕๑๐, ๕๑๖/๒๕๑๘) ไมตองรบไวพจารณาและพพากษาพรอมกบฟองเดมเมอเสรจการพจารณา
กได
ในกรณทฟองแยงไมเกยวกบฟองเดม พอทจะรวมการพจารณาและชขาดตดสนเขาดวยกน
ไดมาตรา ๑๗๗ วรรคสาม ใหศาลสงใหจ าเลยฟองเปนคดตางหาก แตศาลจะสงไมรบฟองแยงกได
เพราะฟองแยงกเปนค าฟองซงเปนค าคความทศาลตองตรวจตามมาตรา ๑๘
ถาศาลตรวจฟองแยงแลวเหนวา เปนฟองแยงทถกตองตามหลกเกณฑทกลาวไปขางตน
เมอศาลสงรบค าใหการและฟองแยงไวพจารณาแลวจะตองออกหมายเรยกและสงส าเนาค าใหการ
และฟองแยงใหโจทกยนค าใหการแกฟองแยงตามมาตรา ๑๗๘ โดยจ าเลยมหนาทมาตดตอใหสง
หมายดงกลาวภายใน ๗ วน นบแตวนรบค าใหการและฟองแยง ตามมาตรา ๑๗๓ วรรคหนง
มฉะนนจะถอวาจ าเลยทงฟองแยงตามมาตรา ๑๗๔ (๑) มใชรอใหโจทกมารบส าเนาค าใหการและ
ฟองแยงทศาลเอง ตามมาตรา ๗๑ ซงใชบงคบกรณทจ าเลยยนค าใหการโดยไมมฟองแยง
เมอโจทกไดรบหมายเรยกและส าเนาค าใหการและฟองแยงแลว โจทกตองท าค าใหการแก
ฟองแยงยนตอศาลภายใน ๑๕ วน นบแตวนทไดสงค าใหการและฟองแยงถงโจทกตามมาตรา ๑๗๘
วรรคหนง มฉะนนตองถอวาโจทกขาดนดยนค าใหการแกฟองแยงทศาลจะตองด าเนนคดในสวน
ของฟองแยงตามบทบญญตวาดวยการพจารณาโดยขาดนดซงเปนวธพจารณาแบบวสามญตาม
มาตรา ๑๙๙ ฉ ตอไป
กรณทโจทกมอบอ านาจใหฟองคดแทน ผรบมอบอ านาจใหฟองคดแทนโจทกยอมมอ านาจ
ท าค าใหการแกฟองแยงไดโดยไมตองมอบอ านาจอก (ค าพพากษาฎกาท ๒๓๔๖/๒๕๓๑, ๔๙๓๘/
๒๕๓๙)
ส าหรบกรณทขออางตามฟองแยงเกดจากสญญาซงมกฎหมายบงคบวาตองมหลกฐานเปน
หนงสอจงจะฟองรองไดนน ถาไมมหลกฐานเปนหนงสอยอมจะฟองแยงไมได ศาลตองสงไมรบ
ฟองแยง มใชพพากษายกฟองแยง (ค าพพากษาฎกาท ๙๔๕/๒๕๑๓) เนองจากหลงฐานเปน
หนงสออาจท าขนภายหลงและน ามาฟองใหมได
ค ำพพำกษำฎกำท ๙๔๕/๒๔๑๓ โจทกฟองขบไลจ าเลย ออกจากหองพพาททโจทกให
จ าเลยอยอาศยและเรยกคาเสยหาย จ าเลยฟองแยงวาโจทกตกลงใหจ าเลยเชาหองพพาทมก าหนด
๑๕ ป คาเชาเดอนละ ๖๐ บาท เพราะจ าเลยยอมหกหนใหโจทก ๒๐,๐๐๐ บาท ดงน เงนจ านวน
๓๖
ดงกลาวทจ าเลยยอมหกใหโจทกเปนเงนคาแปะเจยะหรอเงนกนเปลา ทจ าเลยยอมใหโจทกในการ
เขาหองพพาท เทากบเปนการเชาโดยมเงนแปะเจยะหรอมเงนกนเปลา ซงเปนการเชาธรรมดาไมใช
สญญาตางตอบแทนชนดพเศษเพอการเขาไดท าเปนหนงสอและจดทะเบยนตอพนกงานเจาหนาท
ยอมขดกบประมวลกฎหมายแพงและพาณชยมาตรา ๕๓๘ ไมรบฟองแยง
ค ำพพำกษำฎกำท ๕๑๘/๒๕๑๘ โจทกฟองวาจ าเลยท ๑ ก เงนโจทกไป ๑๐,๓๐๐ บาท คด
ดอกเบยรอยละเจดครงตอป มจ าเลยท ๒ เปนผค าประกน ตงแตก เงนไปไมเคยช าระดอกเบย ขอให
ศาลบงคบจ าเลยทงสองรวมกนช าระตนเงนและดอกเบย จ าเลยใหการรบฟองแยงวาจ าเลยท ๑ เปนผ
ก และจ าเลยท ๒ลงชอเปนผค าประกนจรง จ าเลยท ๑ ไดรบเงนตามสญญาไปแลว แตขณะก เงนยง
มไดกรอกรายการใดๆ ตกลงกนใหดอกเบยรอยละ ๑.๒๕ บาทตอเดอน จ าเลยไดช าระเงนตนและ
ดอกเบยแลวแตโจทกไมออกใบรบให สญญากและสญญาค าประกนเปนสญญาปลอม ขอใหยกฟอง
และท ำลำยสญญำทโจทกน ำมำฟอง ดงน ตามค าใหการของจ าเลยมไดโตแยงวามไดก ยมเงนจาก
โจทกและจ าเลยท ๑ ท ๒ รบวาไดลงชอในสญญากและสญญาค าประกนจรง โดยมไดถกหลอกลวง
หรอหลงผด เงนดอกเบยกมไดโตเถยงวาเกนทตกลงกน แมโจทกจะกรอกขอความลงในสญญาก
และสญญาค าประกนโดยล าพง มไดรบความยนยอมจากจ าเลยทงสองจรงกไมท าใหจ าเลยทงสอง
ชนะคดได และทจ าเลยทงสองตอสวาไดช าระหนรายนหมดแลวกไมมหลกฐานเปนหนงสออยาง
หนงอยางใดลงลายมอชอผใหยมมาแสดง หรอเอกสารอนเปนหลกฐานแหงการก ยมนนไดเวนคน
หรอความเพกถอนลงในเอกสารนนแลว จ าเลยจงน าสบถงการใชเงนไมได เมอจ า เลยทงสองน าสบ
ตามค าใหการดงกลาวไมไดจงไมมเหตทจะฟองแยง
๘. การพจารณาพพากษาคดในสวนของฟองแยง เมอโจทกยนค าใหการแกฟองแยงแลว การพจารณาคดในสวนของฟองแยงจะรวมกนไป
กบของเดม เพราะเปนเรองทเกยวของกน
สวนการพพากษาคดกรวมกนโดยศาลตองกลาวในค าพพากษาใหชดเจนวาในสวนของ
ฟองเดมพพากษาอยางไรในสวนของฟองแยงพพากษาอยางไร (ค าพพากษาฎกาท ๕๔๓๔/๒๕๓๗)
ซงการพพากษาในสวนของฟองแยงตองเปนการบงคบเอาแกโจทกไมบงคบเอาแกจ าเลยหรอม
๓๗
ผลกระทบตอจ าเลยดวยกน (ค าพพากษาฎกาท ๓๐๔๕/๒๕๓๐) คาฤชาธรรมเนยมกตองสงแยกกน
บางคดศาลอาจพพากษายกฟองทงในสวนของของเดมและฟองแยงกไดแลวแตรปคด
ฟองแยงแมตามมาตรา ๑(๓) จะถอวาเปนค าฟอง แตไมใชฟองเรมตนคดและตองฟองแยง
มาในค าใหการ ซงการทจะยนค าใหการตอศาลไดกเพราะโจทกยนฟองจ าเลยทงฟองแยงจะตอง
เกยวกบฟองเดม ดงนนถาฟองเดมศาลรบไวพจารณาไมไดเสยแลว เชน โจทกไมมอ านาจฟอง (ค า
พพากษาฎกาท ๗๓๖/๒๕๐๓, ๒๔๐๐/๒๕๒๓, ๒๑๕๒/๒๕๕๗) หรอเปนฟองซอน (ค าพพากษา
ฎกาท ๗๒๖๕/๒๕๔๔ ๑ ) จ าเลยยอมฟองแยงไมได หรอเปนกรณทไดรบฟองแยงไวพจารณาแลว
หากศาลพพากษายกฟองเดมดวยเหตผลดงกลาวฟองแยงยอมตกไปดวย
ค าพพากษาฎกาท ๗๓๖/๒๕๐๓ (ประชมใหญ) บดาโดยไมชอบดวยกฎหมายเปนโจทยฟอง
แทนบตรผเยาวขอใหแสดงกรรมสทธ และหามจ าเลยเกยวของกบทรพยพพาทจ าเลยใหการวาบดา
ไมมอ านาจฟองแทนบตรนอกกฎหมายและฟองแยงขอแบงทรพยพพาทเปนมรดก เมอศาลสงวา
บดาไมมอ านาจฟองตามขอตอส ฟองเดมและตวโจทกเดมกไมมฟองแยงกตองตกไปดวย
คดนเมอโจทกไมใชบดาทชอบดวยกฎหมายของผเยาวยอมไมเปนผแทนโดยชอบธรรมท
จะด าเนนคดไมวาในฐานะเปนโจทกหรอเปนจ าเลยของฟองแยงได ฟองแยงจงตกไป
ค าพพากษาฎกาท ๒๔๐๐/๒๕๒๓ โจทกฟองวา ล. ท าพนยกรรมจงบตรเจดคนรวมทง
โจทกจ าเลยเปนผจดการมรดกและยกทพพาทใหแกบตรทงเจดคนละสวน โจทย จ าเลยและบตรผ
ไดรบมรดกยนค ารองตอเจาพนกงานทดนรงวดออกโฉนดทดนส าหรบทพพาท ตอมาจ าเลยยนค า
รองขอถอนค าขอรงวดทดนท าใหไมอาจรงวดได จงขอใหศาลบงคบจ าเลยยอมใหเจาพนกงานทดน
รงวดเพอออกโฉนดทดน ดงน ค าฟองของโจทกมใชเปนการพรอมเพอขอแบงมรดกคอเปนความ
ฟองในเปนผจดการมรดกทมหนาทจะตองแบงทรพยมรดกของทายาทตามพนยกรรม แตเปนเรองท
โจทกฟองจ าเลยในฐานะสวนตว การกระท าของจ าเลยดงกลาวยงไมพอหรอวาเปนการโตแยงสทธ
ของโจทก โจทกไมมอ านาจฟอง เมอโจทกไมมอ านาจฟองกไมมฟองของโจทกและตวโจทกท
จ าเลยจะฟองแยง
๑ เปนขอสอบความรชนเนตบณฑต สมยท ๕๖ ปการศกษา ๒๕๔๖
๓๘
ค ำพพำกษำฎกำท ๗๒๖๕/๒๕๔๔ โจทกถอนฟองคดกอนและศาลชนตนมค าสงอนญาต
ใหโจทกถอนฟอง โดยจ าเลยยงอทธรณและฎกาตอวาคดอยในระหวางพจารณาของศาลอทธรณ
ศาลฎกา แตคดดงกลาวเปนเรองของโจทกฟองขบไลจ าเลยออกจากตกแถวของโจทกและเรยก
คาเสยหายภายหลงตามบนทกการตออายสญญาเชาตงแตวนท ๑ มกราคม ๒๕๓๐ ถง วนท ๓๐
ธนวาคม ๒๕๓๐ ซงโจทกไดมหนงสอบอกเลกสญญาเชาของจ าเลยแลวตามหนงสอบอกเลกสญญา
ลงวนท ๓๐ ตลาคม ๒๕๓๕ คดนโจทกฟองในขณะทคดกอนอยในระหวางพจารณาของศาลฎกา
เตมเรองโจทกฟองขบไลจ าเลยออกจากตกแถวดงกลาว และเรยกคาเสยหาย แตอาศยสญญาเชาตาม
บนทกการตออายสญญาเชาตงแตวนท ๑ มกราคม ๒๕๓๓ ตามหนงสอบอกเลกสญญาเชาลงวนท
๑๐ พฤศจกายน ๒๕๓๖ แมสญญาเชาตางฉบบกน แตสญญาเชาทโจทกอาศยเปนผฟองคดไดมอย
แลวในขณะทโจทกฟองคดกอน โจทกสามารถอางเหตทเปนมลฟองในคดนเปนมลฟองในคดกอน
ไดแตโจทกกมไดกระท า ค าฟองคดนจงเปนเรองเดยวกบคดกอน สวนการถอนค าฟองทมผลลบลาง
ผลแหงการยนค าฟองและท าใหคความกลบคนเขาสฐานะเดม เสมอนหนงมไดมการยนฟองเลย
ตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพงมาตรา ๑๗๖นน หมายถงการถอนค าฟองนนไดถงทสด
แลว ไมมคดคางพจารณาอยในสารใดสารหนง ฟองโจทกคดนจงตองหามตามมาตรา ๑๗๓ วรรค
สอง (๑) เมอโจทกไมมอ านาจฟองจ าเลย กไมมฟองของโจทกและตวโจทกทจ าเลยจะฟองแยง
จ าเลยจงไมมสทธฟองแยง
ค ำพพำกษำฎกำท ๑๗๒๓/๒๕๕๑ บานพพาทอยในทดนท ท.จดทะเบยนยกกรรมสทธ
ให ด. บตรจ าเลยโดยมไดระบวายกใหแตทดนมไดยกบานพพาทใหดวย ด. ซงเปนเจาของทดนจงม
กรรมสทธในบานพพาทตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชยมาตรา ๑๔๔ แมจ าเลยจะมชออยใน
ส าเนาทะเบยนบานผดพลาดในฐานะเจาบานกมใชผ มกรรมสทธในบานพพาทตามกฎหมาย การท
โจทกใหจ าเลยรอถอนบานทภาพสวยทรกล าออกไป แตจ าเลยมไดปฏบตตาม โจทกจงฟองจ าเลย
ไมไดเนองจากจ าเลยไมไดเปนเจาของกรรมสทธบานพพาท แมจ าเลยจะอยในบานพพาทดวยกถอ
วาอยในฐานะบรวารของ ด. จ าเลยไมไดเปนผโตแยงสทธโจทก โจทยไมมอ านาจฟองจ าเลยจ าเลยก
ไมมอ านาจฟองโจทก
ค ำพพำกษำฎกำท ๘๓๘๗/๒๕๕๓๑ ธ. ไมมอ านาจฟองแทนโจทกเนองจากหนงสอมอบ
อ านาจใหฟองคดของโจทกตดอากรแสตมปไมครบถวนตามกฎหมายรบฟงเปนพยานหลกฐาน
๓๙
ไมได ผลจงเทากบวาไมมตวโปรดเขามาฟองคด ฟองแยงของจ าเลยท ๑ ท ๒ ท ๓ ท ๔ ท ๕ และท
๖ ยองตกไป เพราะการด าเนนกระบวนการพจารณาตามฟองแยงนนตองมตวจดเดมทจะเปนจ าเลย
ตามฟองแยงอยดวย
ค ำพพำกษำฎกำท ๑๕๗๐/๒๕๕๖ เมอโจทยไมมอ านาจฟองขบไลจ าเลยท ๑ และท ๒
ออกจากทดนและอาคารพพาท กไมมโจทกและตวโจทกทจ าเลยท ๑ และท ๒ จงไมมอ านาจฟอง
แยงใหตรวจปฏบตตามสญญาทจะซอขายทดนและอาคารพพาทได
แตถามของเดมทชอบดวยกฎหมายทศาลจะรบไวพจารณาไดแลว และตอมาฟองเดมจะตก
ไปเนองจากศาลมค าสงจ าหนายคดจากสารบบความในสวนของฟองเดม ไมวาจะเรองมาจากโจทก
ทงฟอง (ค าพพากษาฎกาท ๓๔๖๐/๒๕๔๑) โสดขอถอนฟอง (ค าพพากษาฎกาท ๒๒๒๓/๒๕๓๔,
๖๙๐๙/๒๕๔๓) โจทกขาดนดพจารณา (ค าพพากษาฎกาท ๓๒๙๑/ ๒๕๓๕) กตาม กหาท าใหฟอง
แยงตกไปดวยไม ศาลชนตนพจารณาคดในสวนของฟองแยงตอไปได
ค าพพำกษำฎกำท ๓๔๖๐/๒๕๔๑๒ โจทกฟองขอใหศาลพพากษาหยาขาดจากการเปนสาม
ภรยากบจ าเลยและใหแบงทรพยสนตามกฎหมายรวมทงใหโจทกเปนผมอ านาจปกครองเลยงดบตร
จ าเลยใหการและฟองแยงวาโจทกไมมเหตฟองหยา ขอใหถอนอ านาจปกครองบตรของโจทกโดย
ใหจ าเลยเปนผ มอ านาจปกครองบตรแตเพยงผ เดยว ใหโจทกช าระคาอปการะเลยงดบตรกลบให
ช าระคาเลยงชพแกจ าเลยดวย ซงเปนเรองเกยวกบความเดมทจะรวมการพจารณาและชขาดตดสน
เขาดวยกนไปตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพง มาตรา ๑๗๗ วรรคทาย แลวตอมาโจทก
จะทงฟองเปนเหตใหศาลชนตนมค าสงจ าหนายคดโจทกกคงมผลเฉพาะคดโจทกไมมฟองเดมทจะ
ด าเนนกระบวนการพจารณาตอไปเทานน หามผลใหฟองแยงของจ าเลยตกไปดวยไม เพราะยงม
ตวตนซงเปนจ าเลยของฟองแยงอยจงมคความครบถวนทจะด าเนนกระบวนการพจารณาตอไปได
ค าพพากษาฎกาท ๖๗๐๙/๒๕๔๓๓ เมอจ าเลยฟองแยงเขามาในค าใหการโจทกกคอจ าเลยใน
ฟองแยง คดตามฟองแยงจงมคความครบถวนทจะด าเนนกระบวนการพจารณาตอไป การทศาล
ชนตนอนญาตใหโจทกฟองเดมศาลชนตนอนญาตกคงมผลเฉพาะคดโจทกวาไมมของเดมทจะ
ด าเนนการกระบวนพจารณาตอไปเทานน หามผลใหฟองแยงของจ าเลยตกไปดวยหรอไม
๑ เปนขอสอบความรชนเนตบณฑต สมนท ๖๕ ปการศกษา ๒๕๕๕ ๒ เปนขอสอบความรชนเนตบณฑต สมนท ๕๑ ปการศกษา ๒๕๔๑
๓ เปนขอสอบความรชนเนตบณฑต สมนท ๕๔ ปการศกษา ๒๕๔๔
๔๐
ดงนนถาศาลชนตนรบฟองไวแลว จ าเลยใหการและฟองแยง ศาลไดท าการสบพยานทง ๒
ฝายจนเสรจการพจารณาแลว จงปรากฏวาโจทกไมมอ านาจฟองเนองจากโจทกไมใชผทถกโตแยง
สทธ โจทกยอมไมอยในฐานะเปนผโตแยงสทธจ าเลยตามฟองแยงดวยสารกตองยกฟองทงในสวน
ของฟองเดมและฟองแยง
ค ำพพำกษำฎกำท ๖๔๗/๒๕๒๑ โจทกฟองขอใหจ าเลยไปใหความยนยอมจดทะเบยนวา
เดกชาย อ. เปนบตรชอบดวยกฎหมายของโจทกซงเปนบดา จ าเลยใหการและฟองแยงขอใหโจทก
มอบคนเดกชาย อ. แกจ าเลย แมศาลจะพพากษายกฟองโจทกเพราะเหนวาโจทกไมมอ านาจฟอง
เนองจากสนไมไดไปรบรองขอจดทะเบยนเดกเปนบตรชอบดวยกฎหมายตอส านกทะเบยนกอน
ฟอง ศาลกพพากษาใหโจทกมอบเดกชาย อ. คนใหกบจ าเลยตามฟองแยงได
คดนแมจะยกฟองในสวนของการจดทะเบยนเปนบตรชอบดวยกฎหมาย เพราะไมมอ านาจ
ฟองกตาม แตโจทกเปนผดเดกอยยอมบงคบตามฟองแยงได ฟองแยงจงไมตกไป
ในกรณทศาลชนตนสงรบฟองซงไมอยในเขตอ านาจของศาลตนไวพจารณาจ าเลยใหการ
และฟองแยงแลว แตศาลพบวาคดดงกลาวไมอยในเขตอ านาจของศาลตนจงสงจ าหนายคดจาก
สารบบความ ฟองแยงยอมตกไปดวย จงตองสงจ าหนายคดในสวนของฟองแยงดวย เพราะไมมคด
เดมทจะเปนหลกฐานของฟองแยงไดตามมาตรา ๗ (๑) ซงตางกบเรองฟองเดมตกไปดงทกลาว
ขางตน
ฟองแยงเปนธรรมฟองจงอาจเปนค าฟองซ าตามมาตรา ๑๔๘ ( ค าพพากษาฎกาท ๑๓๔๓/
๒๕๓๕) หรอฟองซอนตามมาตรา ๑๗๓ (๑) (ค าพพากษาฎกาท ๑๖๗๓/๒๕๑๗,๒๔๗๑/๒๕๓๕)
ได จงตองค านงถงเรองนดวย
๔๑
สรป
การฟองแยงหากเปนเรองทเกยวของกบคดฟองเดมจ าเลยกมสทธทจะฟองแยงเขามา
ในค าใหการของตนในคดเดมได เพอทจะรวมพจารณาพพากษาไปดวยกนไดอนเปนสทธของจ าเลย
ทจะเลอกในทางใดทางหนงซงการฟองแยงจะตองฟองมาในค าใหการผทมสทธฟองแยงจงตองเปน
ผทอยในฐานะเปนจ าเลยทมสทธยนค าใหการในคดนน แตถาหากกรณทจ าเลยตอสคดโดยมผรบ
มอบอ านาจเปนผท าการแทนจ าเลย ผรบมอบอ านาจจะฟองแยงไดกตอเมอมใบมอบอ านาจเปน
ตางหากเทานน
คดทมจ าเลยหลายคนเปนจ าเลยรวมกน จ าเลยคนหนงจะฟองแยงจ าเลยดวยกนลงเปน
จ าเลยหาไดไม ฟองแยงตองอยในบงคบมาตรา ๑๗๒ วรรคสอง ทตองแสดงโดยชดแจงซงสภาพ
แหงขอหา พรอมดวยขออางอนอาศยเปนหลกแหงขอหานน และค าขอบงคบ
ค าใหการกบฟองแยงจงตองสอดคลองกน ถาค าใหการยนยนขอเทจจรงเปนอยางใด
ฟองแยงจะยกขอเทจจรงเปนอยางอนทขดกนไมได ฟองแยงทขดกบค าใหการจงเปนฟองแยงทไม
เกยวกบฟองเดม ถอวาเปนฟองแยงทไมชอบดวยกฎหมาย
ค าพพากษาฎกาทถอวาเปนฟองแยงทไมเกยวกบฟองเดม
๑) ฟองแยงทมเงอนไข ฟองแยงเปนค าฟองอยางหนงทจะตองเขาลกษณะทวไป
ตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพง มาตรา ๕๕ คอ ในสวนของฟองแยงนนไดมขอโตแยง
เกดขนเกยวกบสทธและหนาทตามกฎหมายแพงพรอมบรบรณแลว จงจะฟองแยงได
๒) เหตตามขออางในฟองแยงเกดขนภายหลงเหตตามขออางในฟองเดม กรณนใน
ฟองแยงตองท ามาในค าใหการของจ าเลยทยนมาภายหลงจากทโจทกยนฟองกตาม แตเหตตาม
ขออางในฟองแยงตองมอยในขณะทเกดเหตตามขออางในฟองเดมแลว
๓) ฟองแยงทยกเหตทโจทกฟองมาเปนขออาง กรณนเปนกรณทโจทกฟองจ าเลย
และจ าเลยเหนวาการทโจทกฟองจ าเลยท าใหจ าเลยเสยหาย โจทกจะตองชดใชคาเสยหายใหจ าเลย
จงฟองแยงมาในค าใหการ แตตนเหตตามฟองแยงดงกลาวเพงเกดขนมาเมอโจทกฟองจ าเลย มไดม
อยในขณะทเกดเหตตามขออางทโจทกกลาวมาในฟอง จงไมเกยวกบของเดม
๔๒
การทโจทกมการฟองจ าเลยในการละเมดตางๆ แลวใหจ าเลยชดใชคาเสยหายหรอ
อนๆ ถาจ าเลยมการฟองแยง วาโจทกมการละเมด แลวสงใหศาลมค าสงหามชวคราวมโจทกให
กระท าการตางๆ และใหโจทกใชคาเสยหาย การฟองแยงของจ าเลยเปนการฟองทไมเกยวกบฟอง
เดมไมอาจพจารณาชขาดตดสนเขาดวยกนได
๔) ฟองแยงทยกเหตทจ าเลยถกบงคบตามค าสงคมครองชวคราวในระหวาง
พจารณาตามค าขอของโจทกมาเปนขออาง กรณนโจทกฟองจ าเลยแลว โจทกไดยนค ารองในเหต
ฉกเฉนใหศาลชนตนมค าสงคมครองชวคราวกอนพพากษาดวย การทศาลชนตนมค าสงคมครอง
ชวคราวกอนพพากษาท าใหจ าเลยเสยหาย จ าเลยจงเอาเหตนมาเปนขออางในฟองแยง ไมถอวา
เกยวกบฟองเดม เพราะเปนเหตทเกดขนภายหลงจากทโจทกฟองจ าเลย และจ าเลยสามารถทจะฟอง
โจทกเปนคดตางหากได
๕) ฟองแยงทยกเหตทจ าเลยถกบงคบตามค าสงค มครองชวคราวในระหวาง
พจารณาตามค าขอของโจทกมาเปนขออาง กรณนเปนกรณทฟองเดมกบฟองแยงตางเกดจากมล
สญญา ถามใชสญญาเดยวกน สภาพแหงขอหาทศาลจะพจารณายอมแตกตางกน จงไมเกยวกบฟอง
เดม ชอบทศาลจะสงไมรบฟองแยง
๖) สภาพแหงขอหาตามฟองแยงและตามฟองเดมเปนคนละเรองกน กรณน
พจารณาจากสภาพแหงขอหาตามฟองแยงและฟองเดมวาเปนอยางเดยวกนหรอไม ถาไมเปนอยาง
เดยวกนประเดนทศาลจะตองวนจฉยยอมแตกตางกน จงไมเกยวกบฟองเดม
๗) ทรพยพพาทตามฟองเดมและตามฟองแยงตางรายกน กรณตางเรองตาง
ประเดนกบค าฟองเดม ศาลยอมไมรบฟองแยง เปนฟองแยงทไมเกยวกบค าฟองเดม
ค าพพากษาฎกาทถอวาเปนฟองแยงทเกยวกบฟองเดม
๑) สญญาทเปนประเดนตามขออางในฟองแยงและฟองเดมเปนอนเดยวกนหรอ
เกยวของกน เปนเรองทเกดมาจากมลเหตเดยวกนสามารถทจะฟองแยงเปนค าฟองเดมได
๒) ทรพยพพาทตามฟองเดมและฟองแยงเปนอนเดยวกน ฟองแยงทรพยทพพาท
อาจเปนสงของมคาหรอทดน จ าเลยเปนการโตเถยงเกยวกบกรรมสทธในทดนในสวนทพพาทจง
เปนเรองเกยวกบฟองเดมโดยตรง มใชเปนเรองอนทไมเกยวกบฟองเดม จ าเลยยอมมสทธทจะ
ฟองแยงได
๔๓
อ านาจของศาลในสวนของฟองแยงเปนค าฟองทกฎหมายใหจ าเลยฟองมาในค าใหการ
ไดและเปนค าฟองทเสนอภายหลงเกยวเนองกบคดทคางพจารณาอยในศาลนน จงอยในเขตอ านาจ
ของศาลดงกลาว ท าใหโจทกซงเปนจ าเลยของฟองแยงจะไมไดเปนบคคลทอยในเขตอ านาจของ
ศาลนนตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพง มาตรา ๓ ถง มาตรา ๔
แตฟองแยงถอวาเปนคดตางหากจากฟองเดมทกฎหมายใหน ามาพจารณาดวยกนได
โดยฟองมาในค าใหการเทานน ดงนน ถาเปนคดทโจทกยนฟองตอศาลแขวง ซงเปนศาลทม
อ านาจพจารณาพพากษาคดแพงทมทนทรพยไมเกน ๓๐๐,๐๐๐ บาท ตามพระธรรมนญศาล
ยตธรรม มาตรา ๑๗ และจ าเลยฟองแยงขอบงคบโจทกโดยมค าขอเปนคดมทนทรพยเกน
๓๐๐,๐๐๐ บาท ศาลแขวงยอมรบฟองแยงไวพจารณาไมไดเพราะขดกบประมวลผลกฎหมายวธ
พจารณาความแพง
คาขนศาลในสวนของฟองแยงนนแมจะฟองมาในค าใหการในคดและรวมพจารณาไป
ดวยกนตามมาตรา ๗(๑) กถอวาเปนคดตางหากจากฟองเดม จ าเลยจงตองเสยคาขนศาลในสวน
ของฟองแยงเปนตางหากจากฟองเดมดวย ถาฟองแยงเปนคดมทนทรพยกตองเสยคาขนศาลตามทน
ทรพยของฟองแยงตามมาตรา ๑๕๐ วรรคสาม ในอตราตามตาราง ๑ ทายประมวลกฎหมายวธ
พจารณาความแพง
ในกรณทโจทกฟองขบไลจ าเลยออกจากทดน จ าเลยใหการตอสกรรมสทธวาเปนของ
จ าเลยและขอใหยกฟอง โจทกตองเสยคาขนศาลเปนคดมทนทรพยตามราคาทดนพพาท ถาจ าเลย
ฟองแยงขอใหโจทกจดทะเบยนโอนกรรมสทธเปนของจ าเลยดวยคดในสวนของฟองกเปนคดมทน
ทรพย จ าเลยจงตองเสยคาขนศาลตามราคาทดนพพาทอกตางหาก แมทรพยพพาทเปนอนเดยวกน
และโจทกไดเสยคาขนศาลในสวนของฟองเดมไวแลวกตาม
การฟองแยงจะกระท ากตอเมอจ าเลยยนค าใหการและฟองแยงตอศาล ศาลตองตรวจวา
จะรบฟองแยงหรอใหคนไปหรอไมรบตามมาตรา ๑๘, ๑๗๒, ๑๗๗ วรรคสาม วรรคส มาตรา
๑๗๘ วรรคสอง และมาตรา ๑๗๙ วรรคทาย ถาเปนการฟองแยงทไมชอบ กสงรบเฉพาะค าใหการ
สวนฟองแยงตองสงไมรบและคนคาขนศาลในสวนของฟองแยงทเสยมาใหจ าเลยไปทงหมดตาม
มาตรา ๑๕๑ แตถาฟองแยงทเกยวกบฟองเดมพอทจะรวมพจารณาเขาดวยกนได กตองรบไว แม
๔๔
ตามค าขอทายฟองแยงจะพพากษาบงคบใหไมไดกตาม แตถาฟองแยงของจ าเลยไมมทางชนะได
ศาลชนตนกยกฟองแยงไดทนท ไมตองรบไวพจารณาและพพากษาพรอมกบฟองเดม
ในกรณทฟองแยงไมเกยวกบฟองเดม พอทจะรวมการพจารณาและชขาดตดสนเขา
ดวยกนไดมาตรา ๑๗๗ วรรคสาม ใหศาลสงใหจ าเลยฟองเปนคดตางหาก แตศาลจะสงไมรบฟอง
แยงกได เพราะฟองแยงกเปนค าฟองซงเปนค าคความทศาลตองตรวจตามมาตรา ๑๘ กรณทโจทก
มอบอ านาจใหฟองคดแทน ผรบมอบอ านาจใหฟองคดแทนโจทกยอมมอ านาจท าค าใหการแกฟอง
แยงไดโดยไมตองมอบอ านาจ ส าหรบกรณทขออางตามฟองแยงเกดจากสญญาซงมกฎหมายบงคบ
วาตองมหลกฐานเปนหนงสอจงจะฟองรองได
การพจารณาพพากษาคดในสวนของฟองแยงเมอโจทกยนค าใหการแกฟองแยงแลว
การพจารณาคดในสวนของฟองแยงจะรวมกนไปกบของเดมเพราะเปนเรองทเกยวของกน
๔๕
บรรณานกรม
ไพโรจน วายภาพ. กฎหมายวธพจารณาความแพง : ฟองแยง. ,๒๕๕๙. หนา ๘๙-๑๓๒.
