Click here to load reader
Upload
duncan-shaw
View
165
Download
64
Embed Size (px)
DESCRIPTION
กฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง ภาค 3 อุทธรณ์และฎีกา. อาจารย์ทวีศักดิ์ เอื้ออมรวนิช. เค้าโครงการบรรยาย. ความเบื้องต้น อุทธรณ์ ฎีกา. ความเบื้องต้น. ลำดับชั้นของศาลยุติธรรม แบ่งออกเป็น 3 ชั้น ได้แก่ ศาลชั้นต้น ศาลแขวง ศาลจังหวัด ศาลแพ่ง ศาลแพ่งกรุงเทพใต้ ศาลแพ่งธนบุรี. ความเบื้องต้น. - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
กฎหมายวิ�ธีพิ�จารณาควิามแพิ�ง ภาค 3อุ�ทธีรณ�และฎกา อุาจารย�ทวิศั�กดิ์�� เอุ !อุอุมรวินิ�ช
เค$าโครงการบรรยาย
•ควิามเบ !อุงต้$นิ•อุ�ทธีรณ�•ฎกา
ควิามเบ !อุงต้$นิ
• ล(าดิ์�บช�!นิขอุงศัาลย�ต้�ธีรรม แบ�งอุอุก เป็+นิ 3 ช�!นิ ไดิ์$แก�
• ศัาลช�!นิต้$นิ–ศัาลแขวิง–ศัาลจ�งหวิ�ดิ์– ศัาลแพิ�ง ศัาลแพิ�งกร�งเทพิใต้$ ศัาล
แพิ�งธีนิบ�ร
ควิามเบ !อุงต้$นิ
•ล(าดิ์�บช�!นิขอุงศัาลย�ต้�ธีรรม แบ�งอุอุกเป็+นิ 3 ช�!นิ ไดิ์$แก�
•ศัาลอุ�ทธีรณ�–ศัาลอุ�ทธีรณ�–ศัาลอุ�ทธีรณ�ภาค (มท�!งสิ้�!นิ 9 ภาค)
•ศัาลฎกา
ควิามเบ !อุงต้$นิ
•ศัาลเหล�านิ!เป็+นิสิ้ถานิท0ท0ใช$ในิการพิ�จารณาพิ�พิากษาคดิ์
•โดิ์ยป็กต้�แล$วิการอุ�ทธีรณ�ม�กจะให$ศัาลอุ�ทธีรณ�พิ�จารณา
•อุย�างไรก2ต้ามในิบางกรณการอุ�ทธีรณ�อุาจอุย3�ในิอุ(านิาจการพิ�จารณา ขอุงศัาลฎกา เช�นิ การอุ�ทธีรณ�โดิ์ยต้รงต้�อุศัาลฎกาต้ามมาต้รา 22
3 ทวิ� เป็+นิต้$นิ•สิ้�วินิการฎกาต้$อุงให$ศัาลฎกาพิ�จารณาเสิ้มอุ
ควิามเบ !อุงต้$นิ
•ศัาลสิ้3ง อุาจหมายถ4ง ศัาลอุ�ทธีรณ�หร อุศัาลฎกา ท�!งนิ!ต้$อุงพิ�จารณาเป็+นิกรณ ๆ ไป็ เช�นิ ในิกรณนิ!หมายถ4ง ศัาลอุ�ทธีรณ�และศัาลฎกา เป็+นิต้$นิ
•ศัาลล�าง อุาจหมายถ4ง ศัาลช�!นิต้$นิหร อุศัาลอุ�ทธีรณ� ท�!งนิ!ต้$อุงพิ�จารณาเป็+นิกรณ ๆ ไป็ เช�นิ ในิกรณนิ!หมายถ4ง ศัาลช�!นิต้$นิ เป็+นิต้$นิ
ควิามเบ !อุงต้$นิ
•ต้�วิอุย�างเช�นิ ค(าพิ�พิากษาขอุง“ศัาลล�างอุาจถ3กเป็ล0ยนิแป็ลงไป็ไดิ์$โดิ์ยค(าพิ�พิากษาขอุงศัาลสิ้3ง ”
•ศัาลล�าง หมายถ4ง ศัาลช�!นิต้$นิและศัาลอุ�ทธีรณ� เป็+นิต้$นิ
•ศัาลสิ้3ง หมายถ4ง ศัาลอุ�ทธีรณ�และศัาลฎกา เป็+นิต้$นิ
ควิามเบ !อุงต้$นิ
•อุ�ทธีรณ� เป็+นิการกระท(าท0ฝ่7ายท0ไม�พิอุใจค(าวิ�นิ�จฉั�ยขอุงศัาลช�!นิต้$นิมาร$อุงขอุให$ศัาลสิ้3งทบทวินิดิ์3วิ�าการกระท(าขอุงศัาลช�!นิต้$นินิ�!นิถ3กต้$อุงหร อุ
ไม� หากไม�ถ3กต้$อุงก2ขอุให$ศัาลสิ้3งมค(า สิ้�0งใหม�ต้ามท0เห2นิสิ้มควิร
•การอุ�ทธีรณ�เป็+นิการขอุให$ทบทวินิค(าวิ�นิ�จฉั�ยขอุงศัาลล�างเป็+นิคร�!งแรก
ควิามเบ !อุงต้$นิ
•ฎกา เป็+นิการกระท(าท0ฝ่7ายท0ไม�พิอุใจค(าวิ�นิ�จฉั�ยขอุงศัาลอุ�ทธีรณ�มาร$อุงขอุให$ศัาลฎกาทบทวินิดิ์3วิ�าการกระท(าขอุง
ศัาลอุ�ทธีรณ�นิ�!นิถ3กต้$อุงหร อุไม� หากไม�ถ3กต้$อุงก2ขอุให$ศัาลฎกามค(าสิ้�0งใหม�
ต้ามท0เห2นิสิ้มควิร•การฎกาเป็+นิการขอุให$ทบทวินิค(า
วิ�นิ�จฉั�ยขอุงศัาลล�างเป็+นิคร�!งท0สิ้อุงซึ่40งเป็+นิคร�!งสิ้�ดิ์ท$าย
หล�กท�0วิไป็วิ�าดิ์$วิยกระบวินิพิ�จารณาในิศัาลสิ้3ง
•โจทก� - ผู้3$อุ�ทธีรณ�•จ(าเลย - จ(าเลยอุ�ทธีรณ�•ค(าฟ้=อุง - ค(าฟ้=อุงอุ�ทธีรณ�•ค(าให$การ - ค(าแก$อุ�ทธีรณ�
หล�กท�0วิไป็วิ�าดิ์$วิยกระบวินิพิ�จารณาในิศัาลสิ้3ง
• การดิ์(าเนิ�นิกระบวินิพิ�จารณาในิศัาลสิ้3ง (ศัาลอุ�ทธีรณ�และ/หร อุศัาลฎกา) จะเร�0มต้$นิจากการอุ�ทธีรณ�และ/หร อุการฎกา ซึ่40งเป็+นิการร$อุงขอุควิามเป็+นิธีรรมอุกคร�!ง โดิ์ยผู้3$อุ�ทธีรณ�และ/หร อุฎกาต้$อุงอุ$างเหต้�วิ�าท0ศัาลล�าง (ศัาลช�!นิต้$นิและ/หร อุศัาลอุ�ทธีรณ�) พิ�พิากษาหร อุมค(าสิ้�0งมานิ�!นิไม�ชอุบดิ์$วิยหล�กกฎหมายอุย�างไร ท0ถ3กต้$อุงควิรเป็+นิเช�นิไร
ล�กษณะพิ�เศัษขอุงกระบวินิพิ�จารณาในิศัาลสิ้3ง
1. การพิ�จารณาพิ�พิากษาคดิ์ในิศัาลสิ้3ง ถ อุถ$อุยค(าสิ้(านิวินิต้ามท0ศัาลช�!นิต้$นิสิ้ บมาเป็+นิ
หล�ก• ข$อุยกเวิ$นิ :
> ศัาลสิ้3งอุาจสิ้�0งให$ศัาลช�!นิต้$นิสิ้ บพิยานิเพิ�0มเต้�มหร อุสิ้ บพิยานิใหม�เพิ 0อุให$ไดิ์$ข$อุเท2จจร�งท0
สิ้มบ3รณ�เพิยงพิอุท0จะวิ�นิ�จฉั�ยคดิ์ไดิ์$ > ค3�ควิามจะขอุนิ(าพิยานิมาสิ้ บเพิ�0มเต้�มไดิ์$
หากเข$าข$อุยกเวิ$นิ
ล�กษณะพิ�เศัษขอุงกระบวินิพิ�จารณาในิศัาลสิ้3ง
2. การไม�ย 0นิค(าแก$อุ�ทธีรณ�หร อุค(าแก$ฎกาไม� ถ อุวิ�าขาดิ์นิ�ดิ์ย 0นิค(าให$การ และไม�มการขาดิ์
นิ�ดิ์พิ�จารณา• ไม�ถ อุวิ�าขาดิ์นิ�ดิ์ย 0นิค(าให$การ การอุ�ทธีรณ�
ฎกาเป็+นิการโต้$แย$งค(าพิ�พิากษาขอุงศัาลล�าง ม�ไดิ์$โต้$แย$งค3�ควิามฝ่7ายต้รงข$าม
• ไม�มการขาดิ์นิ�ดิ์พิ�จารณา การพิ�จารณาคดิ์ในิศัาลสิ้3งนิ�!นิไม�ต้$อุงนิ�0งพิ�จารณาคดิ์
เหม อุนิศัาลช�!นิต้$นิ
ล�กษณะพิ�เศัษขอุงกระบวินิพิ�จารณาในิศัาลสิ้3ง
3 . ข$อุท0จะยกข4!นิมาวิ�ากล�าวิก�นิในิศัาลสิ้3งจะต้$อุงเป็+นิข$อุท0ไดิ์$ยกข4!นิ
มาวิ�ากล�าวิก�นิแล$วิโดิ์ยชอุบในิศัาลล�าง
มาต้รา 225 ในิช�!นิอุ�ทธีรณ�มาต้รา 249 ในิช�!นิฎกา
ล�กษณะพิ�เศัษขอุงกระบวินิพิ�จารณาในิศัาลสิ้3ง
4. ศัาลสิ้3งมอุ(านิาจพิ�พิากษาไดิ์$ 5 ป็ระการ( มาต้รา 242 – มาต้รา 243)
ยก ย นิ กล�บ แก$
ย$อุนิสิ้(านิวินิ
การอุ�ทธีรณ�และฎกา
1 . การอุ�ทธีรณ�หร อุฎกาโดิ์ยท(าเป็+นิค(าฟ้=อุงต้$อุงการค�ดิ์ค$านิค(าพิ�พิากษาหร อุค(าสิ้�0ง
ขอุงศัาลล�างท0เป็+นิการช!ขาดิ์ต้�ดิ์สิ้�นิคดิ์ โดิ์ยศัาลอุ�ทธีรณ�จะต้$อุงวิ�นิ�จฉั�ยช!ขาดิ์โดิ์ย
ท(าเป็+นิค(าพิ�พิากษา ศัาลอุ�ทธีรณ�จะอุย3�ในิฐานิะเป็+นิผู้3$พิ�จารณา
คดิ์นิ�!นิใหม�ต้ามป็ระเดิ์2นิท0ป็รากฏในิค(าฟ้=อุงอุ�ทธีรณ�และค(าแก$อุ�ทธีรณ�ดิ์$วิยวิ�ธีการ
ต้รวิจสิ้(านิวินิจากพิยานิหล�กฐานิท0ค3�ควิามนิ(าสิ้ บไวิ$ในิศัาลช�!นิต้$นิ
การอุ�ทธีรณ�และฎกา
1. การอุ�ทธีรณ�หร อุฎกาโดิ์ยท(าเป็+นิค(าฟ้=อุง
ผู้3$ท0ไม�เห2นิดิ์$วิยก�บค(าพิ�พิากษาขอุงศัาลอุ�ทธีรณ�และป็ระสิ้งค�จะให$มการเป็ล0ยนิแป็ลงผู้ลแห�งค(าพิ�พิากษา
ย�อุมมสิ้�ทธี�ฎกาต้�อุไป็เพิ 0อุให$ศัาลฎกาวิ�นิ�จฉั�ยเป็+นิอุย�างอุ 0นิไดิ์$อุกคร�!งหนิ40ง
การอุ�ทธีรณ�และฎกา
2. การอุ�ทธีรณ�หร อุฎกาโดิ์ยท(าเป็+นิค(าร$อุง เป็+นิกรณท0ต้$อุงการค�ดิ์ค$านิค(าสิ้�0งต้ามค(าร$อุงค(าขอุท0ย 0นิต้�อุศัาลล�าง หร อุกรณท0ต้$อุงการค�ดิ์ค$านิค(าสิ้�0งศัาลล�างสิ้�0งเอุง อุ�นิ
ม�ใช�การช!ขาดิ์ต้�ดิ์สิ้�นิคดิ์ ไม�ไดิ์$ท(าให$คดิ์เสิ้ร2จสิ้�!นิไป็จากศัาล (ค(าสิ้�0งระหวิ�าง
พิ�จารณา)กรณอุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งไม�ร�บอุ�ทธีรณ�หร อุฎกา
(มาต้รา 234 และมาต้รา 247)
อุ�ทธีรณ�
1. หล�กท�0วิไป็2. ผู้3$มสิ้�ทธี�อุ�ทธีรณ�
3. วิ�ธีการย 0นิอุ�ทธีรณ�4. การต้รวิจอุ�ทธีรณ�
5. ข$อุจ(าก�ดิ์สิ้�ทธี�อุ�ทธีรณ�6. การห$ามอุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุ
เท2จจร�ง
อุ�ทธีรณ�
7. ป็@ญหาข$อุเท2จจร�งและป็@ญหาข$อุกฎหมาย
8. คดิ์มท�นิทร�พิย�และคดิ์ไม�มท�นิทร�พิย� 9. วิ�ธีการค(านิวิณท�นิทร�พิย�ท0พิ�พิาท
10. คดิ์ท0ยกเวิ$นิให$อุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�งไดิ์$
11. การห$ามอุ�ทธีรณ�ป็@ญหาข$อุเท2จจร�งและป็@ญหาข$อุกฎหมาย
12. การห$ามอุ�ทธีรณ�ในิค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา
อุ�ทธีรณ�
13. การอุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งไม�ร�บอุ�ทธีรณ� 14. การท�เลาการบ�งค�บคดิ์15. กระบวินิพิ�จารณาในิศัาล
อุ�ทธีรณ� 16. การวิ�นิ�จฉั�ยช!ขาดิ์ต้�ดิ์สิ้�นิคดิ์ขอุง
ศัาลอุ�ทธีรณ� 17. ผู้ลแห�งค(าพิ�พิากษาศัาล
อุ�ทธีรณ�
หล�กท�0วิไป็
การอุ�ทธีรณ�เป็+นิการโต้$แย$งค(าพิ�พิากษา ขอุงศัาลช�!นิต้$นิ หากไม�มการอุ�ทธีรณ�จะม
คดิ์ข4!นิสิ้3�การพิ�จารณาขอุงศัาลอุ�ทธีรณ�ม�ไดิ์$ การอุ�ทธีรณ�เป็+นิสิ้�ทธี� หากไม�มกฎหมายห$าม
ย�อุมสิ้ามารถอุ�ทธีรณ�ไดิ์$เสิ้มอุการจ(าก�ดิ์สิ้�ทธี�อุ�ทธีรณ�เป็+นิข$อุยกเวิ$นิต้$อุง
ต้ควิามโดิ์ยเคร�งคร�ดิ์การขอุบ�งค�บต้$อุงระบ�ในิค(าขอุท$ายอุ�ทธีรณ�
ให$ถ3กต้$อุง โดิ์ยจะขอุให$บ�งค�บค3�ควิามฝ่7ายเดิ์ยวิก�นิไม�ไดิ์$
หล�กท�0วิไป็
มาต้รา 223 เป็+นิหล�กท�0วิไป็ในิการอุ�ทธีรณ� ซึ่40งจะใช$บ�งค�บไดิ์$หล�ง
จากท0ไม�เข$าข$อุยกเวิ$นิต้ามกฎหมายพิ�เศัษ
กรณท0ศัาลช�!นิต้$นิมค(าพิ�พิากษากรณท0ศัาลช�!นิต้$นิมค(าสิ้�0ง
กรณท0ศัาลช�!นิต้$นิมค(าพิ�พิากษา
เป็+นิเร 0อุงขอุงคดิ์มข$อุพิ�พิาท ซึ่40งศัาลอุาจพิ�พิากษาไดิ์$ หลายร3ป็แบบ ไดิ์$แก�
• พิ�พิากษาให$โจทก�ชนิะคดิ์ บ�งค�บให$ต้ามค(าฟ้=อุงโจทก�• พิ�พิากษาต้ามท0จ(าเลยยอุมร�บผู้�ดิ์ต้ามมาต้รา 136 –
137• พิ�พิากษาต้ามยอุมต้ามมาต้รา 138
• พิ�พิากษาต้ามค(าช!ขาดิ์ขอุงอุนิ�ญาโต้ต้�ลาการ ต้าม มาต้รา 218
• พิ�พิากษาให$จ(าเลยชนิะคดิ์โดิ์ยการพิ�พิากษายกฟ้=อุง
กรณท0ศัาลช�!นิต้$นิมค(าสิ้�0ง
ค(าสิ้�0งช!ขาดิ์ต้�ดิ์สิ้�นิคดิ์ ค(าสิ้�0งอุ 0นิ ๆ ท0ม�ไดิ์$เป็+นิการช!ขาดิ์
ต้�ดิ์สิ้�นิคดิ์•ค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา
• ค(าสิ้�0งอุ 0นิ ๆ เช�นิ ค(าสิ้�0งจ(าหนิ�ายคดิ์
การอุ�ทธีรณ�โดิ์ยต้รงต้�อุศัาลฎกา
ป็กต้�แล$วิการอุ�ทธีรณ�จะต้$อุงอุ�ทธีรณ�ไป็ย�งศัาลอุ�ทธีรณ�ต้ามล(าดิ์�บช�!นิศัาล จะย 0นิ
อุ�ทธีรณ�ต้�อุศัาลฎกาไม�ไดิ์$ แต้�ในิบางกรณเพิ 0อุให$คดิ์เสิ้ร2จสิ้�!นิไป็ไดิ์$อุย�างรวิดิ์เร2วิ และป็ระหย�ดิ์ค�าใช$จ�ายขอุงค3�ควิาม กฎหมายจ4งเป็Bดิ์โอุกาสิ้ให$มการอุ�ทธีรณ�ต้�อุศัาลฎกาไดิ์$ เช�นิ คดิ์ในิศัาลทร�พิย�สิ้�นิทางป็@ญญาและ
การค$าระหวิ�างป็ระเทศั หากจะอุ�ทธีรณ�ต้$อุงท(าการพิ�จารณาพิ�พิากษาท0ศัาลฎกา เป็+นิต้$นิ
หล�กเกณฑ์�การอุ�ทธีรณ�โดิ์ยต้รงต้�อุศัาลฎกา
มาต้รา 223 ทวิ�1. อุ�ทธีรณ�เฉัพิาะป็@ญหาข$อุกฎหมาย
2. ย 0นิค(าร$อุงพิร$อุมก�บอุ�ทธีรณ�3. ไม�มการอุ�ทธีรณ�ต้ามป็กต้�
4. จ(าเลยอุ�ทธีรณ� (ผู้3$ท0ม�ไดิ์$อุ�ทธีรณ�) ไม�ค�ดิ์ค$านิ
5 . ศัาลสิ้�0งอุนิ�ญาต้
อุ�ทธีรณ�เฉัพิาะป็@ญหาข$อุกฎหมาย
การอุ�ทธีรณ�ข$ามล(าดิ์�บช�!นิศัาลจะท(าไดิ์$ เฉัพิาะป็@ญหาข$อุกฎหมาย หากมท�!งข$อุ
กฎหมายและข$อุเท2จจร�งจะต้$อุงอุ�ทธีรณ�ไป็ย�งศัาลอุ�ทธีรณ�ต้ามป็กต้�หากป็@ญหาข$อุกฎหมายต้$อุงห$ามอุ�ทธีรณ�ก2จะอุ�ทธีรณ�โดิ์ยต้รงต้�อุศัาล
ฎกาไม�ไดิ์$ เช�นิ ต้$อุงห$ามอุ�ทธีรณ�ต้าม มาต้รา 225 หร อุ 226 เป็+นิต้$นิ
อุ�ทธีรณ�เฉัพิาะป็@ญหาข$อุกฎหมาย
ค(าพิ�พิากษาฎกาท0 1007/2537 • หากเป็+นิการอุ�ทธีรณ�ท�!งป็@ญหาข$อุเท2จจร�ง
และป็@ญหาข$อุกฎหมาย แต้�ศัาลช�!นิต้$นิอุนิ�ญาต้ให$อุ�ทธีรณ�โดิ์ยต้รงต้�อุศัาลฎกาไดิ์$ซึ่40งเป็+นิการไม�ชอุบ แต้�ถ$าคดิ์นิ�!นิต้$อุงห$าม
อุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�งซึ่40งเท�าก�บไม�มการอุ�ทธีรณ�ป็@ญหาข$อุเท2จจร�ง ศัาลฎกาย�อุมวิ�นิ�จฉั�ยป็@ญหาข$อุกฎหมายไป็ไดิ์$เลย ไม�ต้$อุง
สิ้�งสิ้(านิวินิไป็ให$ศัาลอุ�ทธีรณ�วิ�นิ�จฉั�ยก�อุนิ
อุ�ทธีรณ�เฉัพิาะป็@ญหาข$อุกฎหมาย
ค(าสิ้�0งค(าร$อุงฎกาท0 1261/2540• หากศัาลช�!นิต้$นิเห2นิวิ�าเป็+นิการอุ�ทธีรณ�ในิ
ป็@ญหาข$อุเท2จจร�งท0ต้$อุงห$ามต้ามมาต้รา 224 จ4งสิ้�0งไม�ร�บอุ�ทธีรณ�และไม�สิ้�0งค(าร$อุงขอุอุนิ�ญาต้อุ�ทธีรณ�ต้รงต้�อุศัาลฎกา เม 0อุผู้3$ร$อุงย 0นิค(าร$อุงอุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งไม�ร�บอุ�ทธีรณ�
ต้ามมาต้รา 234 ศัาลช�!นิต้$นิต้$อุงสิ้�งสิ้(านิวินิไป็ให$ศัาลฎกาสิ้�0งต้ามมาต้รา 223
ทวิ� วิรรค 2
อุ�ทธีรณ�เฉัพิาะป็@ญหาข$อุกฎหมาย
ค(าสิ้�0งค(าร$อุงฎกาท0 1261/2540• ถ$าศัาลฎกาเห2นิวิ�าเป็+นิอุ�ทธีรณ�ป็@ญหา
ข$อุกฎหมาย ต้$อุงมค(าสิ้�0งเพิ�กถอุนิค(าสิ้�0งศัาลช�!นิต้$นิท0ไม�ร�บอุ�ทธีรณ�ให$ศัาล
ช�!นิต้$นิมค(าสิ้�0งเก0ยวิก�บค(าฟ้=อุงอุ�ทธีรณ�ใหม�และดิ์(าเนิ�นิการเก0ยวิก�บค(าร$อุงขอุอุนิ�ญาต้อุ�ทธีรณ�ต้รงต้�อุศัาลฎกาต้าม
มาต้รา 223 ทวิ� วิรรคแรก ต้�อุไป็
การย 0นิค(าร$อุง
ต้$อุงย 0นิค(าร$อุงขอุอุนิ�ญาต้อุ�ทธีรณ�โดิ์ยต้รง ต้�อุศัาลฎกามาพิร$อุมก�บค(าฟ้=อุงอุ�ทธีรณ�
หากไป็ย 0นิค(าฟ้=อุงอุ�ทธีรณ�จนิศัาลช�!นิต้$นิร�บอุ�ทธีรณ�ไวิ$แล$วิจะไป็ย 0นิค(าร$อุงขอุ
อุนิ�ญาต้อุ�ทธีรณ�ต้�อุศัาลฎกาอุกไม�ไดิ์$ผู้3$อุ�ทธีรณ�ท�กคนิต้$อุงย 0นิค(าร$อุงขอุอุนิ�ญาต้
อุ�ทธีรณ�โดิ์ยต้รงต้�อุศัาลฎกา จะมค3�ควิามบางคนิไป็ย 0นิอุ�ทธีรณ�ต้ามป็กต้�ไม�ไดิ์$
การย 0นิค(าร$อุง
เม 0อุศัาลช�!นิต้$นิไดิ์$ร�บค(าร$อุงดิ์�งกล�าวิก2จะดิ์(าเนิ�นิการต้รวิจอุ�ทธีรณ�ก�อุนิวิ�าเป็+นิอุ�ทธีรณ�อุ�นิชอุบท0จะร�บไวิ$ไดิ์$หร อุ
ไม�หากศัาลช�!นิต้$นิสิ้�0งร�บอุ�ทธีรณ�แล$วิจ4ง
จะสิ้�งสิ้(าเนิาค(าร$อุงไป็พิร$อุมก�บสิ้(าเนิาอุ�ทธีรณ�เพิ 0อุให$จ(าเลยอุ�ทธีรณ�ม
โอุกาสิ้ค�ดิ์ค$านิก�อุนิ
ไม�มการอุ�ทธีรณ�ต้ามป็กต้�
•หากมการอุ�ทธีรณ�ต้ามล(าดิ์�บช�!นิ ศัาล ค อุ การอุ�ทธีรณ�ไป็ย�งศัาล
อุ�ทธีรณ�ต้ามป็กต้�แล$วิ จะมการอุ�ทธีรณ�โดิ์ยต้รงไป็ย�งศัาลฎกาไม�ไดิ์$
จ(าเลยอุ�ทธีรณ�ไม�ค�ดิ์ค$านิ
การอุ�ทธีรณ�ต้รงต้�อุศัาลฎกาต้$อุงเป็+นิควิามสิ้ม�ครใจขอุงค3�ควิามท�!งสิ้อุงฝ่7าย หากจ(าเลยอุ�ทธีรณ�แม$เพิยงคนิเดิ์ยวิ
ค�ดิ์ค$านิ ไม�วิ�าจะแสิ้ดิ์งเหต้�ผู้ลหร อุไม� ก2จะอุ�ทธีรณ�ต้�อุศัาลฎกาไม�ไดิ์$
การค�ดิ์ค$านิต้$อุงกระท(าภายในิระยะเวิลาให$ท(าค(าแก$อุ�ทธีรณ� (15 วิ�นิ นิ�บแต้�สิ้�งสิ้(าเนิาค(าฟ้=อุงอุ�ทธีรณ�และสิ้(าเนิาค(าร$อุงขอุอุนิ�ญาต้อุ�ทธีรณ�ต้รงต้�อุศัาลฎกา)
จ(าเลยอุ�ทธีรณ�ไม�ค�ดิ์ค$านิ
เม 0อุค�ดิ์ค$านิแล$วิ ศัาลช�!นิต้$นิต้$อุงมค(าสิ้�0งยกค(าร$อุง แล$วิสิ้�งสิ้(านิวินิไป็ให$ศัาลอุ�ทธีรณ�
พิ�จารณาพิ�พิากษาต้�อุไป็หากโจทก�ร�วิมซึ่40งม�ไดิ์$เป็+นิจ(าเลยอุ�ทธีรณ�มา
ค�ดิ์ค$านิย�อุมไม�มผู้ลเป็+นิการค�ดิ์ค$านิ ศัาลช�!นิต้$นิสิ้ามารถสิ้�งอุ�ทธีรณ�ไป็ให$ศัาลฎกาไดิ์$
จ(าเลยอุ�ทธีรณ�เพิยงไม�ค�ดิ์ค$านิ ไม�ต้$อุงย�นิยอุมก2เพิยงพิอุท0จะอุ�ทธีรณ�โดิ์ยต้รงต้�อุ
ศัาลฎกาไดิ์$
จ(าเลยอุ�ทธีรณ�ไม�ค�ดิ์ค$านิ
หากย 0นิค(าค�ดิ์ค$านิมา แต้�ไม�ป็รากฏในิเนิ !อุหาขอุงค(าค�ดิ์ค$านิวิ�าค�ดิ์ค$านิ ศัาลก2สิ้ามารถ
อุนิ�ญาต้ให$อุ�ทธีรณ�ต้�อุศัาลฎกาไดิ์$ เช�นิ จ(าเลยค�ดิ์ค$านิวิ�าเป็+นิการอุ�ทธีรณ�ป็@ญหาข$อุกฎหมาย
ป็นิก�บข$อุเท2จจร�ง ไม�เข$าหล�กเกณฑ์�ต้ามมาต้รา 223 ทวิ� ขอุให$ยกค(าร$อุง ซึ่40งแป็ลไดิ์$วิ�าหากอุ�ทธีรณ�ขอุงโจทก�เป็+นิอุ�ทธีรณ�เฉัพิาะป็@ญหาข$อุกฎหมายก2ไม�ค�ดิ์ค$านิ เช�นินิ!ถ อุไดิ์$วิ�า
จ(าเลยไม�ค�ดิ์ค$านิ (ฎ. 8486/2538)
การมค(าสิ้�0ง
หากศัาลช�!นิต้$นิพิ�จารณาแล$วิเห2นิวิ�าเข$าหล�ก เกณฑ์�ท0กฎหมายก(าหนิดิ์ ก2ต้$อุงสิ้�0งอุนิ�ญาต้
ให$อุ�ทธีรณ�ต้�อุศัาลฎกาต้�อุไป็เสิ้มอุ จะใช$ดิ์�ลพิ�นิ�จไม�สิ้�งอุ�ทธีรณ�ไป็ย�งศัาลฎกาไม�ไดิ์$
หากศัาลช�!นิต้$นิเห2นิวิ�าไม�เข$าหล�กเกณฑ์�ท0 กฎหมายก(าหนิดิ์ จะใช$ดิ์�ลพิ�นิ�จสิ้�งค(าฟ้=อุง
อุ�ทธีรณ�ไป็ให$ศัาลฎกาพิ�จารณาพิ�พิากษาไม� ไดิ์$ ต้$อุงสิ้�งไป็ให$ศัาลอุ�ทธีรณ�พิ�จารณา หร อุไม�ร�บอุ�ทธีรณ�ในิกรณท0ต้$อุงห$ามม�ให$
อุ�ทธีรณ�
การมค(าสิ้�0ง
ค(าสิ้�0งศัาลช�!นิต้$นิย�อุมเป็+นิท0สิ้�ดิ์ ไม�วิ�าจะอุนิ�ญาต้หร อุยกค(าร$อุง เวิ$นิแต้�กรณยกค(าร$อุงเพิราะเห2นิวิ�าเป็+นิ
อุ�ทธีรณ�ป็@ญหาข$อุเท2จจร�ง ค(าสิ้�0งนิ�!นิย�งไม�เป็+นิท0สิ้�ดิ์สิ้ามารถอุ�ทธีรณ�ต้�อุศัาลฎกาไดิ์$ ภายในิ 15 วิ�นินิ�บ
แต้�ท0มค(าสิ้�0ง:> ศัาลฎกายกค(าร$อุง ศัาลช�!นิต้$นิต้$อุงสิ้�งสิ้(านิวินิไป็ให$
ศัาลอุ�ทธีรณ�พิ�จารณาพิ�พิากษาต้�อุไป็ > ศัาลฎกามค(าสิ้�0งอุนิ�ญาต้ให$อุ�ทธีรณ�ต้�อุศัาลฎกาไดิ์$
ศัาลช�!นิต้$นิต้$อุงสิ้�งสิ้(านิวินิไป็ให$ศัาลฎกาพิ�จารณาพิ�พิากษา
การมค(าสิ้�0ง
การพิ�จารณาอุ�ทธีรณ�ขอุงศัาลฎกาศัาลฎกาจะต้รวิจค(าสิ้�0งขอุงศัาลช�!นิต้$นิ
วิ�าชอุบดิ์$วิยมาต้รา 223 ทวิ� หร อุไม�• หากไม�ชอุบ ศัาลฎกาย�อุมวิ�นิ�จฉั�ยให$
ไม�ไดิ์$ ต้$อุงสิ้�งไป็ให$ศัาลอุ�ทธีรณ� พิ�จารณาพิ�พิากษาต้�อุไป็ต้ามมาต้รา
223 ทวิ� วิรรค 2
ผู้3$มสิ้�ทธี�อุ�ทธีรณ�
บ�คคลผู้3$มสิ้�วินิไดิ์$เสิ้ยจากค(าพิ�พิากษา ค3�ควิาม
ผู้3$ร$อุงขอุเข$ามาเป็+นิค3�ควิามแทนิท0ผู้3$มรณะ
ผู้3$ถ3กกระทบกระเท อุนิสิ้�ทธี�จากค(าพิ�พิากษาหร อุค(าสิ้�0งขอุงศัาลช�!นิต้$นิ ผู้3$มสิ้�วินิไดิ์$เสิ้ยในิการบ�งค�บคดิ์
ผู้3$ถ3กลงโทษฐานิละเม�ดิ์อุ(านิาจศัาล ผู้3$ค(!าป็ระก�นิในิศัาล
ค3�ควิาม
ต้ามมาต้รา 1 (11) ไดิ์$แก� โจทก� จ(าเลย ผู้3$ร$อุงสิ้อุดิ์ท�!งในิระหวิ�างการนิ�0งพิ�จารณาขอุงศัาลช�!นิต้$นิหร อุในิช�!นิบ�งค�บคดิ์ รวิมท�!งผู้3$มอุ(านิาจดิ์(าเนิ�นิการแทนิต้�วิควิาม หากค3�ควิามท�!ง 2 ฝ่7ายไม�พิอุใจค(าพิ�พิากษาหร อุค(าสิ้�0งศัาลช�!นิต้$นิ ต้�างฝ่7ายต้�างก2ต้$อุงท(าค(าฟ้=อุงอุ�ทธีรณ�ขอุงแต้�ละฝ่7ายเอุง ไม�ใช�รวิมก�นิมาในิอุ�ทธีรณ�เดิ์ยวิ
หร อุท(าเป็+นิอุ�ทธีรณ�แย$ง
ค3�ควิาม
หากผู้ลขอุงค(าพิ�พิากษาหร อุค(าสิ้�0งศัาลช�!นิต้$นิสิ้มป็ระโยชนิ� ไม�มควิามเสิ้ยหายเก�ดิ์ข4!นิ
แก�ค3�ควิามใดิ์แล$วิ ค3�ควิามฝ่7ายนิ�!นิก2จะอุ�ทธีรณ�ค(าพิ�พิากษาหร อุค(าสิ้�0งศัาลช�!นิต้$นิ
ไม�ไดิ์$ หากผู้ลขอุงค(าพิ�พิากษาหร อุค(าสิ้�0งกระทบ
ต้�อุสิ้�ทธี�ในิทางสิ้ารบ�ญญ�ต้� อุ�นิอุาจเก�ดิ์ควิามเสิ้ยหายข4!นิแก�ค3�ควิามฝ่7ายนิ�!นิ ค3�ควิามดิ์�งกล�าวิก2ชอุบท0จะอุ�ทธีรณ�ค(า
พิ�พิากษาหร อุค(าสิ้�0งศัาลช�!นิต้$นิไดิ์$
ค3�ควิาม
•นิายดิ์(ามาร$อุงขอุให$ศัาลแสิ้ดิ์งสิ้�ทธี�ในิท0ดิ์�นิท0ต้นิอุ$างวิ�าครอุบครอุงโดิ์ยสิ้งบ เป็Bดิ์เผู้ย ดิ์$วิยเจต้นิาเป็+นิเจ$าขอุงมาต้ลอุดิ์ระยะเวิลา 10 ป็D นิายแดิ์งมาค�ดิ์ค$านิอุ$างวิ�านิายดิ์(าย�งครอุบครอุงไม�ครบ 10 ป็D จ4งขอุให$ศัาลยกค(าร$อุง เช�นินิ!หากศัาลยกค(าร$อุง เพิราะเห2นิวิ�าท0ดิ์�นิเป็+นิขอุงนิายดิ์(าอุย3�แล$วิ นิายดิ์(าจ4งไม�สิ้ามารถครอุบครอุงป็รป็@กษ�ท0ดิ์�นิขอุงต้นิเอุงไดิ์$ ผู้3$ท0ไม�พิอุใจค(าพิ�พิากษาจะสิ้ามารถอุ�ทธีรณ�ไดิ์$หร อุไม�
ค3�ควิาม
•แม$นิายดิ์(าจะแพิ$คดิ์ เพิราะถ3กศัาลยกค(าร$อุง แต้�ผู้ลแห�งค(าพิ�พิากษาย�อุมท(าให$นิายดิ์(าไดิ์$ร�บป็ระโยชนิ� ค อุ ไดิ์$กรรมสิ้�ทธี��ในิท0ดิ์�นิมาต้ามท0ต้$อุงการ นิายดิ์(าจ4งไม�อุ�ทธีรณ�
•ต้รงก�นิข$ามก�บนิายแดิ์งท0ชนิะคดิ์ แต้�กล�บถ3กกระทบกระเท อุนิสิ้�ทธี� จ4งสิ้ามารถอุ�ทธีรณ�ไดิ์$
ค3�ควิาม
•แม$ศัาลจะพิ�พิากษาให$ชนิะคดิ์ แต้�การอุ�ทธีรณ�และการแก$อุ�ทธีรณ�อุาจเป็+นิสิ้�0งท0จ(าเป็+นิท0ต้$อุงมการต้�!งป็ระเดิ์2นิไวิ$ในิช�!นิอุ�ทธีรณ�เพิ 0อุท0จะกล�าวิอุ$างในิช�!นิฎกาไดิ์$
ค3�ควิาม
• โจทก�ฟ้=อุงจ(าเลยให$ช(าระหนิ!เง�นิก3$จ(าเลยให$การวิ�าจ(าเลยช(าระหนิ!ค นิให$
โจทก�แล$วิและคดิ์เอุงก2ขาดิ์อุาย�ควิามหากศัาลช�!นิต้$นิพิ�พิากษาวิ�าจ(าเลยย�งไม�ไดิ์$ช(าระหนิ!ให$แก�โจทก�แต้�คดิ์ก2ขาดิ์
อุาย�ควิาม เช�นินิ!ผู้ลแห�งค(าพิ�พิากษาย�อุมท(าให$จ(าเลยไม�ต้$อุงช(าระหนิ!แก�โจทก�
ค3�ควิาม
•หากโจทก�แต้�เพิยงฝ่7ายเดิ์ยวิอุ�ทธีรณ�วิ�าคดิ์ไม�ขาดิ์อุาย�ควิาม แล$วิศัาลอุ�ทธีรณ�พิ�พิากษาให$โจทก�ชนิะ ป็ระเดิ์2นิเร 0อุงจ(าเลยช(าระหนิ!ให$แก�โจทก�แล$วิหร อุไม�ย�อุมย�ต้�ลงไป็แล$วิต้�!งแต้�ในิศัาลช�!นิต้$นิ จ(าเลยย�อุมไม�อุาจหย�บยกข4!นิมาต้�อุสิ้3$ในิช�!นิฎกาไดิ์$อุก (ค(าพิ�พิากษาฎกาท0 10862509/ )
ค3�ควิาม
หากค3�ควิามหลายคนิไดิ์$ร�บผู้ลกระทบจากค(าพิ�พิากษาหร อุค(าสิ้�0งศัาลช�!นิต้$นิ ค3�ควิามท�กคนิหร อุบางคนิชอุบท0จะอุ�ทธีรณ�เพิ 0อุ
ป็ระโยชนิ�ขอุงต้นิ แต้�จะอุ�ทธีรณ�เพิ 0อุป็ระโยชนิ�แก�ค3�ควิามคนิอุ 0นิ หร อุบ�คคล
ภายนิอุกไม�ไดิ์$ การอุ�ทธีรณ�ขอุงค3�ควิามคนิหนิ40งจะมผู้ลถ4ง
ค3�ควิามอุ 0นิท0ม�ไดิ์$อุ�ทธีรณ�ดิ์$วิยหร อุไม� เป็+นิไป็ต้ามมาต้รา 245
ผู้3$ร$อุงขอุเข$ามาเป็+นิค3�ควิามแทนิท0ผู้3$มรณะ
กรณค3�ควิามมรณะก�อุนิย 0นิอุ�ทธีรณ� : •ผู้3$มสิ้�ทธี�ร�บมรดิ์กควิามต้ามมาต้รา 42 อุาจย 0นิค(าร$อุงขอุร�บมรดิ์กควิามก�อุนิหร อุย 0นิพิร$อุมก�บอุ�ทธีรณ�ก2ไดิ์$
•หากศัาลช�!นิต้$นิไม�อุนิ�ญาต้ให$เข$ามาร�บมรดิ์กควิาม ผู้3$ร$อุงย�อุมสิ้ามารถ
อุ�ทธีรณ�ไดิ์$
ผู้3$ถ3กกระทบกระเท อุนิสิ้�ทธี�จากค(าพิ�พิากษาหร อุค(าสิ้�0งขอุงศัาล
ช�!นิต้$นิ บ�คคลท0ม�ไดิ์$เป็+นิค3�ควิาม แต้�หากไดิ์$ร�บ
ผู้ลกระทบจากค(าพิ�พิากษาหร อุค(าสิ้�0งขอุงศัาลช�!นิต้$นิก2ชอุบท0จะใช$สิ้�ทธี�อุ�ทธีรณ�ไดิ์$
• ฎ . 1886/2505 (ญ) บร�วิารขอุงจ(าเลยท0ถ3กข�บไล�อุอุกจาก
อุสิ้�งหาร�มทร�พิย�ต้ามมาต้รา 142 (1) • ฎ . 1831/2511 ผู้3$ท0ถ3กศัาลช�!นิต้$นิสิ้�0ง
ให$สิ้�งเอุกสิ้ารในิการพิ�จารณาคดิ์ขอุงศัาล
ผู้3$มสิ้�วินิไดิ์$เสิ้ยในิการบ�งค�บคดิ์
ผู้3$มสิ้�วินิไดิ์$เสิ้ยในิการบ�งค�บคดิ์ต้ามมาต้รา 280 สิ้ามารถอุ�ทธีรณ�ในิสิ้�วินิท0เก0ยวิก�บการบ�งค�บคดิ์
ไดิ์$ ผู้3$สิ้3$ราคาในิการขายทอุดิ์ต้ลาดิ์ต้ามค(าสิ้�0งศัาล ม
สิ้�ทธี�ย 0นิค(าร$อุงค(าขอุเก0ยวิก�บการบ�งค�บคดิ์ไดิ์$ เช�นิ การร$อุงก�นิสิ้�วินิทร�พิย�ต้ามมาต้รา 287 การร$อุงข�ดิ์ทร�พิย�ต้ามมาต้รา 288 หร อุการร$อุงขอุเฉัล0ยทร�พิย�ต้ามมาต้รา 290 เป็+นิต้$นิ
เม 0อุศัาลมค(าสิ้�0งอุย�างไรแล$วิจ4งมสิ้�ทธี�อุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งนิ�!นิต้�อุไป็ไดิ์$
ผู้3$มสิ้�วินิไดิ์$เสิ้ยในิการบ�งค�บคดิ์
เจ$าพินิ�กงานิบ�งค�บคดิ์ไม�ใช�ผู้3$มสิ้�วินิไดิ์$เสิ้ยในิการบ�งค�บคดิ์จ4งไม�อุาจอุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งศัาลท0เก0ยวิก�บการบ�งค�บคดิ์ไดิ์$
แต้�หากค(าสิ้�0งศัาลมผู้ลกระทบต้�อุเจ$า พินิ�กงานิบ�งค�บคดิ์ ก2ชอุบท0จะอุ�ทธีรณ�
ค(าสิ้�0งไดิ์$ เช�นิ ค(าสิ้�0งให$เจ$าพินิ�กงานิ บ�งค�บคดิ์ต้$อุงร�บผู้�ดิ์ เพิราะกระท(าการ
บ�งค�บคดิ์ไป็โดิ์ยไม�ชอุบ เป็+นิต้$นิ
ผู้3$มสิ้�วินิไดิ์$เสิ้ยในิการบ�งค�บคดิ์
เจ$าพินิ�กงานิพิ�ท�กษ�ทร�พิย�มสิ้�ทธี�อุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งศัาลช�!นิต้$นิในิเร 0อุงท0เก0ยวิข$อุงก�บทร�พิย�สิ้�นิขอุงผู้3$ล$ม
ละลายไดิ์$บ�คคลภายนิอุกท0ไดิ์$ร�บมอุบหมายจาก
เจ$าพินิ�กงานิพิ�ท�กษ�ทร�พิย�ให$ร�กษาทร�พิย�สิ้ามารถอุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งศัาลช�!นิ
ต้$นิเก0ยวิก�บค�าร�กษาทร�พิย�ไดิ์$
ผู้3$ถ3กลงโทษฐานิละเม�ดิ์อุ(านิาจศัาล
ผู้3$ถ3กลงโทษฐานิละเม�ดิ์อุ(านิาจศัาลสิ้ามารถอุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งศัาลท0ให$
ลงโทษต้นิเอุงไดิ์$ แต้�จะอุ�ทธีรณ�ขอุให$ลงโทษคนิอุ 0นิฐานิ
ละเม�ดิ์อุ(านิาจศัาลไม�ไดิ์$ เพิราะควิามผู้�ดิ์นิ!เป็+นิเร 0อุงขอุงศัาลก�บผู้3$กระท(า
เท�านิ�!นิ และศัาลมอุ(านิาจลงโทษไดิ์$แม$ไม�มผู้3$ใดิ์ร$อุงขอุ
ผู้3$ค(!าป็ระก�นิในิศัาล
หากศัาลมค(าสิ้�0งเก0ยวิก�บการค(!าป็ระก�นิอุย�างใดิ์แล$วิ ผู้3$ค(!าป็ระก�นิในิศัาลชอุบท0จะ
อุ�ทธีรณ�ไดิ์$ ผู้3$ค(!าป็ระก�นิในิศัาล เช�นิ :
• การค(!าป็ระก�นิต้ามสิ้�ญญาป็ระนิป็ระนิอุมยอุมควิามท0ศัาลช�!นิต้$นิพิ�พิากษาต้ามยอุม
ต้ามมาต้รา 138 • การท0บ�คคลภายนิอุกเข$ามาท(าสิ้�ญญาค(!า
ป็ระก�นิต้�อุศัาลต้ามมาต้รา 274
วิ�ธีการย 0นิอุ�ทธีรณ�
ค(าฟ้=อุงอุ�ทธีรณ�ระยะเวิลา
ค�าธีรรมเนิยมศัาลสิ้(าเนิาอุ�ทธีรณ�
ค(าฟ้=อุงอุ�ทธีรณ�
ค(าฟ้=อุงอุ�ทธีรณ�ต้$อุงท(าเป็+นิหนิ�งสิ้ อุ ต้ามแบบพิ�มพิ�ท0ศัาลก(าหนิดิ์
บรรยายค(าฟ้=อุง ค(าให$การ และค(าพิ�พิากษาโดิ์ยย�อุ
ข$อุโต้$แย$งค�ดิ์ค$านิแสิ้ดิ์งควิามไม�เห2นิดิ์$วิยก�บค(าพิ�พิากษาหร อุค(าสิ้�0งขอุงศัาล
ช�!นิต้$นิวิ�าไม�ถ3กต้$อุงอุย�างไร เพิราะเหต้�ใดิ์ ค(าขอุท$ายอุ�ทธีรณ�วิ�าต้$อุงการให$ศัาล
แก$ไขให$ถ3กต้$อุงอุย�างไร เพิราะเหต้�ใดิ์
ล�กษณะค(าฟ้=อุงอุ�ทธีรณ�
ค(าฟ้=อุงอุ�ทธีรณ�ต้$อุงเขยนิอุย3�ในิอุ�ทธีรณ�ฉับ�บเดิ์ยวิมควิามสิ้มบ3รณ�ในิต้�วิเอุง ม�ใช�ขอุถ อุเอุาค(าแถลงการณ�หร อุอุ�ทธีรณ�
ฉับ�บเดิ์�มเป็+นิสิ้�วินิหนิ40งขอุงค(าฟ้=อุงอุ�ทธีรณ�
ข$อุเท2จจร�งหร อุข$อุกฎหมายท0จะยกข4!นิอุ�ทธีรณ�ต้$อุงเคยยกข4!นิมาวิ�ากล�าวิก�นิแล$วิในิศัาลช�!นิต้$นิ และเป็+นิสิ้าระแก�คดิ์อุ�นิควิร
ไดิ์$ร�บการวิ�นิ�จฉั�ย
สิ้ถานิท0ย 0นิค(าฟ้=อุงอุ�ทธีรณ�
การย 0นิอุ�ทธีรณ�ต้$อุงย 0นิต้�อุศัาลช�!นิต้$นิท0มค(าพิ�พิากษาหร อุค(าสิ้�0งวิ�นิ�จฉั�ย
ช!ขาดิ์คดิ์ จะไป็ย 0นิต้�อุศัาลอุ�ทธีรณ�เลย ไม�ไดิ์$
ผู้3$ย 0นิอุ�ทธีรณ�ต้$อุงมอุ(านิาจในิการย 0นิ อุ�ทธีรณ�ดิ์$วิย โดิ์ยอุาจเป็+นิผู้3$อุ�ทธีรณ�
เอุงหร อุผู้3$มอุ(านิาจย 0นิค(าฟ้=อุงอุ�ทธีรณ� แทนิ
ผู้3$มอุ(านิาจย 0นิค(าฟ้=อุงอุ�ทธีรณ�
ผู้3$ย 0นิอุ�ทธีรณ�ต้$อุงมอุ(านิาจในิการ ย 0นิอุ�ทธีรณ�ดิ์$วิย โดิ์ยอุาจเป็+นิผู้3$
อุ�ทธีรณ�เอุงหร อุผู้3$มอุ(านิาจย 0นิ ค(าฟ้=อุงอุ�ทธีรณ�แทนิ
ระยะเวิลา
ระยะเวิลาในิการย 0นิอุ�ทธีรณ�และค(าร$อุงขอุ แก$ไขเพิ�0มเต้�มอุ�ทธีรณ� ต้$อุงย 0นิภายในิ
ก(าหนิดิ์ 1 เดิ์ อุนิ นิ�บแต้�วิ�นิท0อุ�านิค(า พิ�พิากษาหร อุค(าสิ้�0ง
1 เดิ์ อุนินิ!นิ�บต้ามป็Dป็ฏ�ท�นิในิทางสิ้�ร�ยคต้� จ4ง อุาจม 28 – 31 วิ�นิ ม�ใช� 30 วิ�นิเสิ้มอุไป็
ระยะเวิลา 1 เดิ์ อุนิ ต้$อุงใช$การนิ�บระยะเวิลา ต้ามท0ก(าหนิดิ์ไวิ$ในิ ป็.พิ.พิ. ค อุ ให$นิ�บวิ�นิร��ง
ข4!นิเป็+นิวิ�นิแรก ( มาต้รา 193/3 วิรรค 2) และครบก(าหนิดิ์ในิวิ�นิท0เดิ์ยวิก�นิในิเดิ์ อุนิถ�ดิ์
ไป็ ( มาต้รา 193/5 วิรรค 2 ต้อุนิต้$นิ)
ระยะเวิลา
หากไม�มวิ�นิต้รงก�นิ เพิราะเป็+นิวิ�นิสิ้�ดิ์ท$ายขอุงเดิ์ อุนิท0ต้�างก�นิให$ถ อุเอุาวิ�นิสิ้�ดิ์ท$ายแห�งเดิ์ อุนิ
นิ�!นิเป็+นิวิ�นิสิ้�!นิสิ้�ดิ์ระยะเวิลา ( มาต้รา 193/5 วิรรค 2 ต้อุนิท$าย)
หากวิ�นิสิ้�ดิ์ท$ายเป็+นิวิ�นิหย�ดิ์ราชการสิ้ามารถย 0นิ อุ�ทธีรณ�ไดิ์$ในิวิ�นิแรกท0เร�0มท(างานิ ( มาต้รา
193/8) หากวิ�นิแรกท0เร�0มค(านิวิณเป็+นิวิ�นิแรกขอุง
เดิ์ อุนิก2ย�อุมครบก(าหนิดิ์ในิวิ�นิสิ้�ดิ์ท$ายขอุงเดิ์ อุนินิ�!นิ
ระยะเวิลา
อุ�านิค(าพิ�พิากษาวิ�นิท0 16 ธี�นิวิาคม วิ�นิสิ้�ดิ์ท$ายท0สิ้ามารถ
อุ�ทธีรณ�ไดิ์$ค อุวิ�นิใดิ์ วิ�นิท0 16 มกราคม ขอุงป็Dถ�ดิ์ไป็( มาต้รา 193/5 วิรรค 2 ต้อุนิ
ต้$นิ)
ระยะเวิลา
อุ�านิค(าพิ�พิากษาวิ�นิท0 30 มกราคม วิ�นิสิ้�ดิ์ท$ายท0สิ้ามารถ
อุ�ทธีรณ�ไดิ์$ค อุวิ�นิใดิ์ วิ�นิท0 28 หร อุ 29 ก�มภาพิ�นิธี�
อุ�นิเป็+นิวิ�นิสิ้�ดิ์ท$ายขอุงเดิ์ อุนิ ก�มภาพิ�นิธี� ( มาต้รา 193/5
วิรรค 2 ต้อุนิท$าย)
ระยะเวิลา
อุ�านิค(าพิ�พิากษาวิ�นิท0 14 มนิาคม วิ�นิสิ้�ดิ์ท$ายท0สิ้ามารถอุ�ทธีรณ�ไดิ์$ค อุวิ�นิใดิ์
วิ�นิท0 16 เมษายนิ (หากเป็+นิวิ�นิท(างานิป็กต้�) เพิราะวิ�นิท0 14 -15 เมษายนิ
เป็+นิวิ�นิหย�ดิ์ราชการ จ4งต้$อุงขยายไป็เป็+นิวิ�นิแรกท0เร�0มท(างานิหล�งจากวิ�นิ
หย�ดิ์ ( มาต้รา 193/8)
ระยะเวิลา
อุ�านิค(าพิ�พิากษาวิ�นิท0 28 ก�มภาพิ�นิธี� ซึ่40งเป็+นิวิ�นิสิ้�ดิ์ท$ายขอุง
เดิ์ อุนิ วิ�นิสิ้�ดิ์ท$ายท0สิ้ามารถอุ�ทธีรณ�ไดิ์$ค อุวิ�นิใดิ์
วิ�นิท0 31 มนิาคม (ค(าพิ�พิากษา ฎกาท0 2799/2527)
ระยะเวิลา
กรณขอุขยายระยะเวิลาต้ามมาต้รา 23 ระยะเวิลาท0ไดิ์$ร�บ
อุนิ�ญาต้ให$ขยายต้$อุงนิ�บในิวิ�นิถ�ดิ์จากวิ�นิท0ครบก(าหนิดิ์ โดิ์ยไม�ต้$อุงค(านิ4งวิ�าจะต้รงก�บวิ�นิหย�ดิ์ราชการ
หร อุไม�
ระยะเวิลา
ศัาลช�!นิต้$นิอุ�านิค(าพิ�พิากษาวิ�นิท0 12 มนิาคม จ(าเลยขอุขยายระยะเวิลาอุ�ทธีรณ� ไป็อุก 15 วิ�นิ วิ�นิสิ้�ดิ์ท$ายท0สิ้ามารถ
อุ�ทธีรณ�ไดิ์$ค อุวิ�นิใดิ์ 27 เมษายนิ แม$วิ�าวิ�นิท0 13 – 15
เมษายนิ จะเป็+นิวิ�นิหย�ดิ์ราชการ แต้�ก2ต้$อุงนิ�บต้�อุจากวิ�นิสิ้�ดิ์ท$ายเป็+นิวิ�นิเร�0มต้$นิแห�ง
ระยะเวิลาท0ขยาย ( ค(าพิ�พิากษาฎกาท08735/2542)
ค�าธีรรมเนิยมศัาล
• การย 0นิอุ�ทธีรณ�ต้$อุงช(าระค�าธีรรมเนิยมในิการย 0นิอุ�ทธีรณ�ต้ามท�นิทร�พิย�ท0พิ�พิาทในิช�!นิ
อุ�ทธีรณ� • วิางเง�นิค�าธีรรมเนิยมท0ต้$อุงใช$
แก�ค3�ควิามอุกฝ่7ายหนิ40ง รวิมท�!งค�าทนิายควิาม
ค�าธีรรมเนิยมศัาล
• วิางเป็+นิเง�นิสิ้ดิ์หร อุเช2คเง�นิสิ้ดิ์เท�านิ�!นิ จะหาป็ระก�นิมาแทนิการวิาง
เง�นิสิ้ดิ์ หร อุขอุท�เลาการบ�งค�บไม�ไดิ์$ •หากผู้3$อุ�ทธีรณ�ไดิ์$ร�บอุนิ�ญาต้ให$ดิ์(าเนิ�นิ
คดิ์อุย�างคนิอุนิาถาแล$วิย�อุมไม�ต้$อุงวิางเง�นิค�าธีรรมเนิยมท0ต้$อุงช(าระแก�ค3�ควิามอุกฝ่7ายหนิ40งต้ามมาต้รา 157
ค�าธีรรมเนิยมศัาล
• เง�นิวิางศัาล ผู้3$ชนิะคดิ์จะขอุร�บไป็ก�อุนิท0คดิ์จะถ4งท0สิ้�ดิ์ไม�ไดิ์$
• ศัาลอุ�ทธีรณ�พิ�พิากษากล�บหร อุยกให$ผู้3$อุ�ทธีรณ�ชนิะคดิ์ ผู้3$อุ�ทธีรณ�สิ้ามารถขอุเง�นิวิางศัาลค นิไดิ์$ โดิ์ยไม�ต้$อุงรอุให$คดิ์
ถ4งท0สิ้�ดิ์ก�อุนิต้ามมาต้รา 251• ถ$าศัาลช�!นิต้$นิร�บอุ�ทธีรณ�มาโดิ์ยผู้3$อุ�ทธีรณ�ไม�ไดิ์$วิางค�าธีรรมเนิยมย�อุม
เป็+นิค(าสิ้�0งร�บอุ�ทธีรณ�ท0ไม�ชอุบ
ค�าธีรรมเนิยมศัาล
หากไม�วิางเง�นิค�าธีรรมเนิยมท0ต้$อุงช(าระให$แก�ค3�ควิามอุกฝ่7าย :
• ศัาลอุาจไม�ร�บอุ�ทธีรณ�หร อุศัาลอุาจขยายระยะเวิลาให$นิ(าเง�นิมาวิางต้ามมาต้รา 23 หากเห2นิวิ�าผู้3$อุ�ทธีรณ�ไม�จงใจ และเม 0อุนิ(าเง�นิมาวิางศัาลครบถ$วินิแล$วิ แม$ศัาลช�!นิต้$นิจะสิ้�0งร�บอุ�ทธีรณ�
ภายหล�งพิ$นิระยะเวิลาย 0นิอุ�ทธีรณ�ก2ถ อุวิ�าสิ้ามารถร�บอุ�ทธีรณ�ไดิ์$
ถ$าช(าระไม�ครบ ศัาลก2เรยกมาให$ช(าระให$ครบก2ไดิ์$ ต้ามมาต้รา 233
สิ้(าเนิาอุ�ทธีรณ�
ผู้3$อุ�ทธีรณ�ต้$อุงย 0นิสิ้(าเนิาอุ�ทธีรณ�ต้�อุศัาลให$ครบต้ามจ(านิวินิจ(าเลยอุ�ทธีรณ�
เพิ 0อุสิ้�งให$แก�จ(าเลยอุ�ทธีรณ� การสิ้�งสิ้(าเนิาอุ�ทธีรณ� :
• เจ$าพินิ�กงานิศัาลเป็+นิผู้3$สิ้�ง • ผู้3$อุ�ทธีรณ�จะไป็นิ(าสิ้�งหร อุไม�ก2ไดิ์$ เวิ$นิ
แต้�ศัาลสิ้�0งให$ผู้3$อุ�ทธีรณ�มหนิ$าท0จ�ดิ์การนิ(าสิ้�ง
การต้รวิจอุ�ทธีรณ�
เม 0อุมการย 0นิอุ�ทธีรณ�ต้�อุศัาลช�!นิต้$นิศัาลช�!นิต้$นิมหนิ$าท0ต้รวิจอุ�ทธีรณ�ก�อุนิ
สิ้�งไป็ให$ศัาลอุ�ทธีรณ�วิ�นิ�จฉั�ยอุ(านิาจศัาลช�!นิต้$นิในิการต้รวิจร�บอุ�ทธีรณ�ไม�ใช�อุ(านิาจเดิ์2ดิ์ขาดิ์ : หาก
ศัาลอุ�ทธีรณ�เห2นิวิ�าเป็+นิอุ�ทธีรณ�ท0ต้$อุงห$ามอุ�ทธีรณ� แม$ศัาลช�!นิต้$นิจะร�บค(า
ฟ้=อุงอุ�ทธีรณ�ไวิ$ ศัาลอุ�ทธีรณ�ก2มอุ(านิาจยกอุ�ทธีรณ�ไดิ์$
การต้รวิจอุ�ทธีรณ�
หากอุ�ทธีรณ�มควิามเรยบร$อุยสิ้มบ3รณ� ไม�ต้$อุงห$ามม�ให$อุ�ทธีรณ� : ศัาลช�!นิต้$นิต้$อุงมค(าสิ้�0งให$สิ้�ง
อุ�ทธีรณ�ไป็ให$ศัาลอุ�ทธีรณ� โดิ์ยไม�ต้$อุงแสิ้ดิ์งเหต้�ผู้ล
หากอุ�ทธีรณ�มควิามบกพิร�อุงหร อุมเหต้�ต้$อุงห$ามม�ให$อุ�ทธีรณ� : ศัาลช�!นิต้$นิต้$อุงมค(าสิ้�0งไม�สิ้�งอุ�ทธีรณ� โดิ์ยต้$อุงแสิ้ดิ์งเหต้�ท0ไม�สิ้�งไวิ$ในิค(า
สิ้�0ง • หากเสิ้ยค�าฤชาธีรรมเนิยมไม�ครบ สิ้ามารถสิ้�0ง
ให$นิ(ามาช(าระให$ครบไดิ์$
การต้รวิจอุ�ทธีรณ�
การสิ้�0งอุ�ทธีรณ� :•ร�บบางคนิ บางสิ้�วินิ หร อุบาง
ป็ระเดิ์2นิท0สิ้มบ3รณ�ไม�ต้$อุงห$ามอุ�ทธีรณ�
•ไม�ร�บบางคนิ บางสิ้�วินิ หร อุบางป็ระเดิ์2นิท0ไม�สิ้มบ3รณ�ต้$อุงห$าม
อุ�ทธีรณ�ก2ไดิ์$
ข$อุจ(าก�ดิ์สิ้�ทธี�อุ�ทธีรณ�
เหต้�ท0ต้$อุงมการจ(าก�ดิ์สิ้�ทธี�อุ�ทธีรณ�ควิามล�าช$าขอุงคดิ์
ต้�อุค3�ควิามต้�อุกระบวินิการย�ต้�ธีรรม
ค�าใช$จ�ายท0เก�ดิ์ข4!นิ ต้�อุค3�ควิาม
ต้�อุกระบวินิการย�ต้�ธีรรม
ข$อุจ(าก�ดิ์สิ้�ทธี�อุ�ทธีรณ�
ข$อุจ(าก�ดิ์สิ้�ทธี�อุ�ทธีรณ�โดิ์ยผู้ลขอุงกฎหมาย
ข$อุจ(าก�ดิ์สิ้�ทธี�เดิ์2ดิ์ขาดิ์ข$อุจ(าก�ดิ์สิ้�ทธี�ไม�เดิ์2ดิ์ขาดิ์
ข$อุจ(าก�ดิ์สิ้�ทธี�อุ�ทธีรณ�
ข$อุจ(าก�ดิ์สิ้�ทธี�อุ�ทธีรณ�โดิ์ยแนิวิค(าพิ�พิากษากรณค(าสิ้�0งท0เป็+นิอุ(านิาจแต้�ละช�!นิศัาลโดิ์ย
เฉัพิาะ กรณค(าสิ้�0งศัาลช�!นิต้$นิให$ร�บค(าฟ้=อุง
อุ�ทธีรณ� กรณห$ามอุ�ทธีรณ�ค�ดิ์ค$านิค(าสิ้�0งเจ$า
พินิ�กงานิบ�งค�บคดิ์
ข$อุจ(าก�ดิ์สิ้�ทธี�อุ�ทธีรณ�
ข$อุจ(าก�ดิ์สิ้�ทธี�อุ�ทธีรณ�โดิ์ยแนิวิค(าพิ�พิากษา กรณแถลงต้�อุหนิ$าศัาลวิ�าสิ้ละสิ้�ทธี�ไม�
อุ�ทธีรณ�กรณค3�ควิามยอุมร�บการดิ์(าเนิ�นิกระบวินิ
พิ�จารณาในิศัาลช�!นิต้$นิ กรณเสิ้ยสิ้�ทธี�โต้$แย$งท0ศัาลดิ์(าเนิ�นิ
กระบวินิพิ�จารณาไม�ชอุบ
กรณกฎหมายบ�ญญ�ต้�ห$ามอุ�ทธีรณ�
กฎหมายอุาจก(าหนิดิ์ห$ามอุ�ทธีรณ�โดิ์ยเดิ์2ดิ์ขาดิ์ไม�มข$อุ
ยกเวิ$นิ หร อุอุาจก(าหนิดิ์ห$ามโดิ์ย ไม�เดิ์2ดิ์ขาดิ์มข$อุยกเวิ$นิบางกรณ
ข$อุจ(าก�ดิ์สิ้�ทธี�เดิ์2ดิ์ขาดิ์
กรณกฎหมายบ�ญญ�ต้�ให$ค(าพิ�พิากษาหร อุ ค(าสิ้�0งศัาลเป็+นิท0สิ้�ดิ์ หมายควิามวิ�าไม�
สิ้ามารถอุ�ทธีรณ�ต้�อุไป็ไดิ์$ ไม�วิ�าเป็+นิป็@ญหา ข$อุกฎหมายหร อุป็@ญหาข$อุเท2จจร�ง ไม�วิ�าม
ควิามเห2นิแย$งหร อุร�บรอุงหร อุอุนิ�ญาต้ให$อุ�ทธีรณ�ไดิ์$หร อุไม�ก2ต้าม
เพิราะกฎหมายเห2นิควิามจ(าเป็+นิท0ต้$อุงดิ์(าเนิ�นิการให$เป็+นิไป็ต้ามค(าพิ�พิากษาหร อุ
ค(าสิ้�0งนิ�!นิเป็+นิการดิ์�วินิ
ข$อุจ(าก�ดิ์สิ้�ทธี�เดิ์2ดิ์ขาดิ์
ป็ระมวิลกฎหมายวิ�ธีพิ�จารณาควิามแพิ�ง
• ค(าพิ�พิากษาต้ามท0โจทก�ยอุมร�บเง�นิท0จ(าเลยนิ(ามาวิางศัาล จนิเป็+นิท0พิอุใจต้ามท0เรยกร$อุงแล$วิ
ถ4งท0สิ้�ดิ์ต้ามมาต้รา 136
ข$อุจ(าก�ดิ์สิ้�ทธี�เดิ์2ดิ์ขาดิ์
กฎหมายอุ 0นิ ๆ•พิระราชบ�ญญ�ต้�การเล อุกต้�!งสิ้มาช�กสิ้ภา
เทศับาล พิ.ศั. 2482 มาต้รา 58 ค(าสิ้�0งศัาลช�!นิต้$นิเก0ยวิก�บการค�ดิ์ค$านิการเล อุกต้�!งสิ้มาช�กสิ้ภาเทศับาลเป็+นิท0สิ้�ดิ์
• พิระราชบ�ญญ�ต้�ก�กเร อุ พิ.ศั. 2534 มาต้รา 8 และมาต้รา 14 ก(าหนิดิ์ให$ค(า
สิ้�0งศัาลเก0ยวิก�บการก�กเร อุเป็+นิท0สิ้�ดิ์
ข$อุจ(าก�ดิ์สิ้�ทธี�เดิ์2ดิ์ขาดิ์
ป็ระมวิลกฎหมายวิ�ธีพิ�จารณาควิามอุาญา มาต้รา 46 ก(าหนิดิ์ในิป็ระเดิ์2นิคดิ์แพิ�ง
เก0ยวิเนิ 0อุงก�บคดิ์อุาญาไวิ$วิ�า เม 0อุคดิ์ อุาญาพิ�พิากษาคดิ์ถ4งท0สิ้�ดิ์ ข$อุเท2จจร�งในิ
คดิ์อุาญาย�อุมผู้3กพิ�นิคดิ์แพิ�ง หากคดิ์อุาญาถ4งท0สิ้�ดิ์ในิระหวิ�างท0คดิ์แพิ�ง
อุย3�ในิระหวิ�างการพิ�จารณาขอุงศัาลช�!นิ ต้$นิ จะอุ�ทธีรณ�โต้$เถยงให$ศัาลร�บฟ้@งข$อุ
เท2จจร�งเป็+นิอุย�างอุ 0นิไม�ไดิ์$
ข$อุจ(าก�ดิ์สิ้�ทธี�ไม�เดิ์2ดิ์ขาดิ์
•ข$อุจ(าก�ดิ์สิ้�ทธี�การอุ�ทธีรณ�แบบไม�เดิ์2ดิ์ขาดิ์มการยกต้�วิอุย�างร�บรอุงไวิ$ในิ
มาต้รา 223 ซึ่40งโดิ์ยป็กต้�แล$วิจะห$าม อุ�ทธีรณ� เวิ$นิแต้�จะอุ�ทธีรณ�ในิสิ้�วินิท0
กฎหมายเป็Bดิ์ช�อุงให$ท(าไดิ์$ ต้�วิอุย�างกฎหมายท0ห$ามอุ�ทธีรณ� :
• ป็.วิ�.พิ. ภาค 3 มาต้รา 224 – 226• ป็.วิ�.พิ. ภาคอุ 0นิ เช�นิ ข$อุยกเวิ$นิขอุง
มาต้รา 223
ข$อุจ(าก�ดิ์สิ้�ทธี�ไม�เดิ์2ดิ์ขาดิ์
มาต้รา 138 ค(าพิ�พิากษาต้ามยอุมห$ามอุ�ทธีรณ� เวิ$นิแต้�เข$าข$อุยกเวิ$นิ
> ค3�ควิามฝ่7ายหนิ40งฉั$อุฉัล > ค(าพิ�พิากษาต้ามยอุมละเม�ดิ์กฎหมายเก0ยวิก�บควิามสิ้งบเรยบร$อุย> ค(าพิ�พิากษาต้ามยอุมไม�เป็+นิไป็ต้ามท0ค3�กรณต้กลง
ข$อุจ(าก�ดิ์สิ้�ทธี�ไม�เดิ์2ดิ์ขาดิ์
มาต้รา 168 คดิ์ท0อุ�ทธีรณ�เฉัพิาะค�าฤชาธีรรมเนิยมอุย�างเดิ์ยวิ
•ห$ามอุ�ทธีรณ�เฉัพิาะป็ระเดิ์2นิเร 0อุงค�าฤชาธีรรมเนิยมเพิยงอุย�างเดิ์ยวิ
เวิ$นิแต้�มเหต้�อุ$างวิ�าศัาลก(าหนิดิ์ค�าฤชาธีรรมเนิยมไม�ถ3กต้$อุงต้าม
กฎหมาย
ข$อุจ(าก�ดิ์สิ้�ทธี�ไม�เดิ์2ดิ์ขาดิ์
มาต้รา 188 คดิ์ไม�มข$อุพิ�พิาท อุ�ทธีรณ�ไดิ์$เฉัพิาะกรณ :
> ศัาลช�!นิต้$นิสิ้�0งยกค(าร$อุงขอุไม�วิ�าท�!งหมดิ์หร อุบางสิ้�วินิ
> ศัาลช�!นิต้$นิม�ไดิ์$ป็ฏ�บ�ต้�ต้ามกฎหมายวิ�าดิ์$วิยการพิ�จารณาหร อุ
พิ�พิากษาหร อุค(าสิ้�0ง
ข$อุจ(าก�ดิ์สิ้�ทธี�ไม�เดิ์2ดิ์ขาดิ์
• หาก มผู้3$ค�ดิ์ค$านิเข$ามาในิคดิ์ จะกลายเป็+นิ คดิ์มข$อุพิ�พิาท อุ�ทธีรณ�ฎกาต้ามหล�กท�0วิไป็
• ยกเวิ$นิคดิ์เหล�านิ!ย�งถ อุวิ�าเป็+นิคดิ์ไม�มข$อุ พิ�พิาท :
> คดิ์ท0ย 0นิค(าร$อุงให$ศัาลมค(าพิ�พิากษาหร อุค(าสิ้�0งให$อุนิ�ญาต้ท0ผู้3$แทนิโดิ์ยชอุบ
ธีรรมไดิ์$ป็ฏ�เสิ้ธีเสิ้ย> คดิ์ท0ย 0นิค(าร$อุงขอุให$ศัาลมค(าพิ�พิากษาหร อุค(าสิ้�0งถอุนิค นิค(าอุนิ�ญาต้ท0ให$ไวิ$แก�ผู้3$
ไร$ควิามสิ้ามารถ
ข$อุจ(าก�ดิ์สิ้�ทธี�ไม�เดิ์2ดิ์ขาดิ์
มาต้รา 222 คดิ์ท0ศัาลมค(าพิ�พิากษาหร อุค(าสิ้�0งเก0ยวิก�บค(าช!ขาดิ์ขอุงอุนิ�ญาโต้ต้�ลาการในิศัาล
•ห$ามอุ�ทธีรณ� เวิ$นิแต้�เข$าข$อุยกเวิ$นิ> อุนิ�ญาโต้ต้�ลาการหร อุป็ระธีานิม�ไดิ์$กระท(าการโดิ์ยสิ้�จร�ต้ หร อุค3�ควิามฝ่7ายหนิ40งใช$กลฉั$อุฉัล > ค(าสิ้�0งหร อุค(าพิ�พิากษาข�ดิ์ต้�อุกฎหมายเก0ยวิก�บควิามสิ้งบ > ค(าพิ�พิากษาไม�ต้รงก�บค(าช!ขาดิ์ขอุงอุนิ�ญาโต้ต้�ลาการ
กรณค(าสิ้�0งท0เป็+นิอุ(านิาจแต้�ละช�!นิศัาลโดิ์ยเฉัพิาะ
กรณท0เป็+นิดิ์�ลพิ�นิ�จโดิ์ยเฉัพิาะขอุงศัาลแต้�ละช�!นิจะอุ�ทธีรณ�เพิ 0อุ
ให$ทบทวินิดิ์�ลพิ�นิ�จไม�ไดิ์$ เช�นิ ค(าสิ้�0งเก0ยวิก�บค(าร$อุงขอุท�เลาการ
บ�งค�บ ( ค(าพิ�พิากษาฎกาท0246/2495)
กรณค(าสิ้�0งศัาลช�!นิต้$นิให$ร�บค(าฟ้=อุงอุ�ทธีรณ�
ค(าสิ้�0งศัาลช�!นิต้$นิให$ร�บค(าฟ้=อุงอุ�ทธีรณ�ไม�อุาจอุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งดิ์�งกล�าวิไดิ์$ แต้�โต้$แย$งไวิ$ในิค(าแก$อุ�ทธีรณ�ไดิ์$ เพิราะการร�บอุ�ทธีรณ�เป็+นิเร 0อุงระหวิ�างศัาลก�บผู้3$
อุ�ทธีรณ� (ค(าพิ�พิากษาฎกาท0 589/2518)
หากศัาลช�!นิต้$นิสิ้�0งร�บอุ�ทธีรณ�ไวิ$โดิ์ยพิล�!งเผู้ลอุและค3�ควิามอุกฝ่7ายหนิ40งม�ไดิ์$โต้$แย$งค�ดิ์ค$านิ ศัาลอุ�ทธีรณ�สิ้ามารถวิ�นิ�จฉั�ยไดิ์$เอุง เพิราะเป็+นิป็@ญหาข$อุ
กฎหมายท0เก0ยวิก�บควิามสิ้งบเรยบร$อุย
กรณค(าสิ้�0งเจ$าพินิ�กงานิบ�งค�บคดิ์
กรณท0ค(าสิ้�0งขอุงเจ$าพินิ�กงานิบ�งค�บ คดิ์จะไม�ชอุบดิ์$วิยกฎหมาย ก2ไม�
สิ้ามารถอุ�ทธีรณ�ไดิ์$ เนิ 0อุงจากมาต้รา 27 และมาต้รา 296 วิรรค 2 ไดิ์$เป็Bดิ์
ช�อุงเป็+นิทางแก$ไวิ$อุย3�แล$วิ กล�าวิค อุ ให$ ย 0นิค(าร$อุงต้�อุศัาลช�!นิต้$นิภายในิ 8 วิ�นิ
นิ�บแต้�ท0ทราบการฝ่7าฝ่Fนิ (ค(าพิ�พิากษาฎกาท0 11202536/ )
กรณแถลงต้�อุหนิ$าศัาลวิ�าสิ้ละสิ้�ทธี�ไม�อุ�ทธีรณ�
เม 0อุค3�ควิามแถลงต้�อุหนิ$าศัาลแล$วิ วิ�าจะสิ้ละสิ้�ทธี�ไม�อุ�ทธีรณ� เม 0อุศัาล
วิ�นิ�จฉั�ยช!ขาดิ์ต้�ดิ์สิ้�นิคดิ์เรยบร$อุย แล$วิจะมาอุ�ทธีรณ�ไม�ไดิ์$ เพิราะ
ค(าแถลงดิ์�งกล�าวิผู้3กพิ�นิผู้3$แถลงวิ�าจะไม�โต้$แย$งค(าพิ�พิากษาเป็+นิอุย�าง
อุ 0นิ ( ค(าพิ�พิากษาฎกาท02488/2516)
กรณค3�ควิามยอุมร�บการดิ์(าเนิ�นิกระบวินิพิ�จารณาในิศัาลช�!นิ
ต้$นิ ค3�ควิามฝ่7ายใดิ์ยอุมร�บวิ�าจะดิ์(าเนิ�นิกระบวินิพิ�จารณาอุย�างใดิ์ๆ ในิศัาลช�!นิต้$นิ
ค3�ควิามฝ่7ายนิ�!นิจะอุ�ทธีรณ�โต้$เถยงกระบวินิพิ�จารณานิ�!นิต้�อุไป็ไม�ไดิ์$
เช�นิ จ(าเลยร�บวิ�าจะสิ้ บพิยานิก�อุนิโจทก� เม 0อุแพิ$คดิ์ จ(าเลยจะมาอุ�ทธีรณ�อุ$างวิ�า
ศัาลก(าหนิดิ์หนิ$าท0นิ(าสิ้ บก�อุนิหล�งไม�ชอุบไม�ไดิ์$ เป็+นิต้$นิ (ค(าพิ�พิากษาฎกาท0 3522488/ )
กรณเสิ้ยสิ้�ทธี�โต้$แย$งท0ศัาลดิ์(าเนิ�นิกระบวินิพิ�จารณาไม�ชอุบศัาลดิ์(าเนิ�นิกระบวินิพิ�จารณาไม�ชอุบ
แต้�ค3�ควิามไม�ต้�ดิ์ใจค�ดิ์ค$านิภายในิระยะเวิลาท0กฎหมายก(าหนิดิ์ ต้าม
มาต้รา 27 และมการให$สิ้�ต้ยาบ�นิการดิ์(าเนิ�นิกระบวินิพิ�จารณาท0ไม�ชอุบ จ4งยกข4!นิอุ�ทธีรณ�วิ�ากระบวินิพิ�จารณาขอุงศัาลไม�ชอุบไม�ไดิ์$ (ค(าพิ�พิากษาฎกาท0 26422519/ )
การห$ามอุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�ง
มาต้รา 224 ก(าหนิดิ์หล�กเกณฑ์�ห$ามอุ�ทธีรณ� ค อุ :
• คดิ์ท0มท�นิทร�พิย�ท0ราคาทร�พิย�สิ้�นิหร อุท�นิทร�พิย�ท0พิ�พิาทก�นิในิช�!นิอุ�ทธีรณ�ไม�เก�นิกวิ�า
50,000 บาท •คดิ์ฟ้=อุงข�บไล�บ�คคลอุอุกจากอุสิ้�งหาร�มทร�พิย�
อุ�นิมค�าเช�าหร อุอุาจให$เช�าไดิ์$ในิขณะย 0นิค(าฟ้=อุงไม�เก�นิเดิ์ อุนิละ 4,000 บาท
• ห$ามม�ให$อุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�ง
การห$ามอุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�ง
ป็ระเดิ์2นิท0ต้$อุงพิ�จารณา :•ป็@ญหาข$อุเท2จจร�งและป็@ญหาข$อุ
กฎหมาย •คดิ์มท�นิทร�พิย�และคดิ์ไม�มท�นิ
ทร�พิย� •วิ�ธีค(านิวิณราคาทร�พิย�ท�นิทร�พิย�ท0
พิ�พิาทในิแต้�ละช�!นิศัาล
ป็@ญหาข$อุเท2จจร�งและป็@ญหาข$อุกฎหมาย
ป็@ญหาข$อุเท2จจร�งป็@ญหาข$อุกฎหมาย
การพิ�จารณาป็@ญหาข$อุเท2จจร�งและข$อุกฎหมาย
ป็@ญหาข$อุเท2จจร�ง
ควิามหมายต้�วิอุย�างขอุงป็@ญหาข$อุเท2จจร�ง
ควิามหมาย
ข$อุเท2จจร�ง หมายถ4ง ข$อุควิามหร อุพิฤต้�การณ� ใดิ์ๆ ท0เก�ดิ์ข4!นิหร อุมอุย3�ซึ่40งศัาลสิ้ามารถวิ�นิ�จฉั�ย
ไดิ์$จากพิยานิหล�กฐานิ ศัาลจะฟ้@งข$อุเท2จจร�งใดิ์ ค3�ควิามมหนิ$าท0นิ(าสิ้ บพิยานิหล�กฐานิ เพิ 0อุให$
ศัาลวิ�นิ�จฉั�ยหร อุใช$ดิ์�ลพิ�นิ�จช�0งนิ(!าหนิ�กพิยานิหล�กฐานิวิ�าจะเช 0อุถ อุหร อุฟ้@งไดิ์$มากนิ$อุยเพิยง
ใดิ์เวิ$นิแต้�ข$อุเท2จจร�งนิ�!นิ ศัาลร3$เห2นิไดิ์$เอุง เป็+นิท0 ร3$ก�นิอุย3�โดิ์ยท�0วิไป็ หร อุไม�อุาจโต้$เถยงไดิ์$ หร อุค3�
ควิามอุกฝ่7ายหนิ40งไดิ์$ร�บแล$วิ
ควิามหมาย
ป็@ญหาข$อุเท2จจร�ง หมายถ4ง ข$อุเท2จจร�งท0ย�งมการโต้$เถยงไม�ลงรอุยก�นิระหวิ�างค3�ควิาม ท(าให$ศัาลต้$อุงวิ�นิ�จฉั�ยโดิ์ยอุาศั�ย
พิยานิหล�กฐานิ เพิ 0อุให$ศัาลใช$ดิ์�ลพิ�นิ�จในิการร�บฟ้@งพิยานิวิ�าศัาลควิรจะเช 0อุเป็+นิท0
ย�ต้�วิ�าข$อุเท2จจร�งเป็+นิอุย�างไร อุ�นิจะนิ(าไป็สิ้3�การป็ร�บบทกฎหมายต้�อุไป็ (วิ�นิ�จฉั�ย
เหต้�การณ�) เป็+นิป็@ญหาท0วิ�นิ�จฉั�ยไดิ์$ โดิ์ยไม�จ(าต้$อุงพิ�จารณาต้�วิบทกฎหมายป็ระกอุบ
ต้�วิอุย�างขอุงป็@ญหาข$อุเท2จจร�ง
ป็@ญหาท0ต้$อุงวิ�นิ�จฉั�ยพิฤต้�การณ�ท0เก�ดิ์ข4!นิในิคดิ์โดิ์ยอุาศั�ยพิยานิหล�ก
ฐานิ ป็@ญหาดิ์�ลพิ�นิ�จขอุงศัาล
ป็@ญหาการโต้$เถยงข$อุเท2จจร�งท0ศัาล ร3$เห2นิไดิ์$เอุง หร อุการนิ(าสิ้ บห�กล$าง
ข$อุสิ้�นินิ�ษฐานิขอุงกฎหมายป็@ญหาการโต้$เถยงข$อุเท2จจร�งเพิ 0อุ
นิ(าไป็สิ้3�ป็@ญหาข$อุกฎหมาย
ป็@ญหาท0ต้$อุงวิ�นิ�จฉั�ยพิฤต้�การณ�ท0เก�ดิ์ข4!นิในิคดิ์โดิ์ยอุาศั�ยพิยานิหล�ก
ฐานิป็@ญหาวิ�ามการกระท(าเก�ดิ์ข4!นิหร อุ
ไม� เม 0อุใดิ์ เช�นิ •จ(าเลยมการกระท(าอุ�นิเป็+นิละเม�ดิ์
ต้�อุโจทก�หร อุไม� •จ(าเลยก3$เง�นิโจทก�หร อุไม�
•จ(าเลยแย�งการครอุบครอุงไป็เม 0อุไร
ป็@ญหาท0ต้$อุงวิ�นิ�จฉั�ยพิฤต้�การณ�ท0เก�ดิ์ข4!นิในิคดิ์โดิ์ยอุาศั�ยพิยานิหล�ก
ฐานิ มสิ้�0งใดิ์อุย3�หร อุไม�
• มท0งอุกร�มต้ล�0งหร อุไม�•มทางสิ้าธีารณะหร อุไม�
ป็@ญหาท0ต้$อุงวิ�นิ�จฉั�ยพิฤต้�การณ�ท0เก�ดิ์ข4!นิในิคดิ์โดิ์ยอุาศั�ยพิยานิหล�ก
ฐานิจ�ต้ใจขอุงบ�คคล
• ร3$หร อุไม�• สิ้�จร�ต้หร อุไม�•จงใจหร อุไม�
ป็@ญหาดิ์�ลพิ�นิ�จขอุงศัาล
การใช$ดิ์�ลพิ�นิ�จขอุงศัาลจ(าเป็+นิต้$อุงอุาศั�ยข$อุเท2จจร�งในิแต้�ละคดิ์เป็+นิเคร 0อุงวิ�นิ�จฉั�ย
• ดิ์�ลพิ�นิ�จในิการช�0งนิ(!าหนิ�กพิยานิหล�กฐานิ• ดิ์�ลพิ�นิ�จในิการก(าหนิดิ์ค�าทนิายควิามและค�า
สิ้�นิไหมทดิ์แทนิ• ดิ์�ลพิ�นิ�จในิกรณท0ศัาลมค(าสิ้�0งเก0ยวิก�บกระบวินิพิ�จารณาท0มกฎหมายก(าหนิดิ์ให$ใช$
ดิ์�ลพิ�นิ�จไดิ์$ เช�นิ การสิ้�0งเล 0อุนิคดิ์ หร อุการสิ้�0ง ต้�ดิ์พิยานิ เป็+นิต้$นิ
ป็@ญหาการโต้$เถยงข$อุเท2จจร�งท0ศัาล ร3$เห2นิไดิ์$เอุง
หร อุการนิ(าสิ้ บห�กล$างข$อุสิ้�นินิ�ษฐานิขอุงกฎหมายการโต้$เถยงข$อุเท2จจร�งท0ศัาลร3$
เห2นิไดิ์$เอุง แม$ม�ไดิ์$มการนิ(าสิ้ บต้ามมาต้รา 84 วิรรค 2 (1)
การนิ(าสิ้ บห�กล$างข$อุสิ้�นินิ�ษฐานิขอุงกฎหมายท0เป็+นิค�ณแก�ค3�ควิาม
ฝ่7ายต้รงข$าม
ป็@ญหาการโต้$เถยงข$อุเท2จจร�งเพิ 0อุนิ(าไป็สิ้3�ป็@ญหาข$อุกฎหมาย
ผู้3$อุ�ทธีรณ�ยกป็@ญหาข$อุกฎหมายข4!นิอุ$างแต้�ข$อุเท2จจร�งท0จะนิ(ามาป็ร�บก�บข$อุ
กฎหมายท0ยกข4!นิอุ$าง ไม�ไดิ์$เป็+นิไป็ต้ามท0 ศัาลช�!นิต้$นิวิ�นิ�จฉั�ย
ศัาลอุ�ทธีรณ�จะวิ�นิ�จฉั�ยข$อุกฎหมายนิ�!นิ ไดิ์$ ข$อุเท2จจร�งต้$อุงเป็+นิท0ย�ต้�ก�อุนิวิ�าเป็+นิ
ไป็ต้ามอุ�ทธีรณ�หร อุไม�จ4งเป็+นิการอุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�ง
ป็@ญหาข$อุกฎหมาย
ควิามหมายต้�วิอุย�างขอุงป็@ญหาข$อุกฎหมาย
ควิามหมายขอุงป็@ญหาข$อุกฎหมาย
ป็@ญหาข$อุกฎหมาย หมายถ4ง ป็@ญหาท0ต้$อุงนิ(าต้�วิบทกฎหมายมาใช$ในิการ
วิ�นิ�จฉั�ยโดิ์ยมข$อุเท2จจร�งท0ไดิ์$ฟ้@งเป็+นิย�ต้�แล$วิเป็+นิฐานิ
ค3�ควิามไม�ต้$อุงนิ(าสิ้ บพิยานิหล�กฐานิ เป็+นิหนิ$าท0ขอุงศัาลต้$อุงยกต้�วิบท
กฎหมายข4!นิมาวิ�นิ�จฉั�ยเอุง ต้$อุงไดิ์$ข$อุเท2จจร�งเป็+นิท0ย�ต้�ก�อุนิจะ
วิ�นิ�จฉั�ยป็@ญหาข$อุกฎหมาย
ต้�วิอุย�างขอุงป็@ญหาข$อุกฎหมาย
ป็@ญหาควิามมอุย3�และการบ�งค�บใช$ขอุงกฎหมาย ป็@ญหาการวิ�นิ�จฉั�ยโดิ์ยป็ร�บกฎหมายเข$าก�บข$อุเท2จ
จร�งอุ�นิเป็+นิท0ย�ต้� ป็@ญหาการต้ควิาม
ป็@ญหาการช!สิ้อุงสิ้ถานิ การก(าหนิดิ์ป็ระเดิ์2นิข$อุพิ�พิาทและหนิ$าท0นิ(าสิ้ บถ3กต้$อุง
ป็@ญหาวิ�าศัาลฟ้@งข$อุเท2จจร�งฝ่7าฝ่Fนิข$อุห$ามขอุงกฎหมาย
ป็@ญหาวิ�าดิ์(าเนิ�นิกระบวินิพิ�จารณาผู้�ดิ์กฎหมาย
ป็@ญหาควิามมอุย3�และการบ�งค�บใช$ขอุงกฎหมาย
กฎหมายไทย :• ศัาลต้$อุงนิ(ากฎหมายมาป็ร�บใช$ โดิ์ยค3�ควิาม
ไม�ต้$อุงนิ(าสิ้ บ เป็+นิป็@ญหาข$อุกฎหมาย กฎหมายต้�างป็ระเทศั :
• หากเถยงวิ�ามอุย3�หร อุไม� ป็@ญหาข$อุเท2จจร�ง
• หากร�บก�นิแล$วิวิ�ากฎหมายบ�ญญ�ต้�อุย�างไร แต้�เถยงก�นิวิ�าจะต้ควิามอุย�างไร ป็@ญหา
ข$อุกฎหมาย
ป็@ญหาการวิ�นิ�จฉั�ยโดิ์ยป็ร�บกฎหมายเข$าก�บข$อุเท2จจร�งอุ�นิเป็+นิท0ย�ต้� โต้$เถยงวิ�าข$อุเท2จจร�งท0ย�ต้� หาก
นิ(ามาป็ร�บก�บข$อุกฎหมายแล$วิจะให$ผู้ลอุย�างไร
หล�กกฎหมายท0ศัาลนิ(ามาป็ร�บถ3กต้$อุงหร อุไม�
ป็@ญหาการต้ควิาม
ป็@ญหาการต้ควิามซึ่40งเป็+นิหนิ$าท0ขอุงศัาล อุ�นิมหล�กเกณฑ์�การต้ควิามอุย3�ในิกฎหมาย
หลายเร 0อุง เช�นิ :• การต้ควิามกฎหมายต้าม ป็.พิ.พิ . มาต้รา 4 • การต้ควิามค(าค3�ควิามต้าม ป็.วิ�.พิ . มาต้รา
172 มาต้รา 177 เช�นิ > ฟ้=อุงเคล อุบคล�มหร อุไม�
> ค(าฟ้=อุงอุ�ทธีรณ�ต้$อุงห$ามต้ามกฎหมายหร อุไม�
ป็@ญหาการต้ควิาม
• การต้ควิามเอุกสิ้ารต้าม ป็.พิ.พิ .มาต้รา - 10 14
• การต้ควิามการแสิ้ดิ์งเจต้นิาต้าม ป็.พิ.พิ . มาต้รา 171
• การต้ควิามสิ้�ญญาต้าม ป็.พิ.พิ .มาต้รา 368
• การต้ควิามพิ�นิ�ยกรรมต้าม ป็.พิ.พิ .มาต้รา - 1683 1685
ป็@ญหาการช!สิ้อุงสิ้ถานิ การก(าหนิดิ์ป็ระเดิ์2นิข$อุพิ�พิาทและหนิ$าท0นิ(าสิ้ บถ3ก
ต้$อุง ป็@ญหาการช!สิ้อุงสิ้ถานิ การก(าหนิดิ์
ป็ระเดิ์2นิข$อุพิ�พิาทและหนิ$าท0นิ(าสิ้ บถ3กต้$อุงหร อุไม� ต้$อุงพิ�จารณาจาก
ค(าค3�ควิามและค(าแถลงขอุงค3�ควิามท0เสิ้นิอุต้�อุศัาล โดิ์ยอุาศั�ยหล�ก
เกณฑ์� ต้ามมาต้รา 84 และมาต้รา 183 จ4งเป็+นิป็@ญหาข$อุกฎหมาย
ป็@ญหาวิ�าศัาลฟ้@งข$อุเท2จจร�งฝ่7าฝ่Fนิข$อุห$ามขอุงกฎหมาย
ถ$าฟ้@งไดิ์$วิ�ามการดิ์(าเนิ�นิกระบวินิพิ�จารณาไป็อุย�างไรแล$วิ ป็@ญหาวิ�ากระบวินิพิ�จารณาท0ท(าไป็นิ�!นิชอุบหร อุไม�ย�อุมเป็+นิป็@ญหาข$อุกฎหมาย ม�ใช�ควิรเช 0อุฟ้@งหร อุไม�เพิยงใดิ์ ซึ่40งเป็+นิดิ์�ลพิ�นิ�จในิการร�บฟ้@งพิยานิหล�กฐานิขอุงศัาล
เป็+นิป็@ญหาข$อุเท2จจร�ง เช�นิ ร�บฟ้@งพิยานิหล�กฐานินิอุกสิ้(านิวินิหร อุผู้�ดิ์
จากพิยานิหล�กฐานิในิสิ้(านิวินิหร อุไม� เป็+นิต้$นิ
การพิ�จารณาป็@ญหาข$อุเท2จจร�งและข$อุกฎหมาย
ต้$อุงพิ�จารณาท0เหต้�เท�านิ�!นิ ไม�ต้$อุงสิ้นิใจก�บผู้ลต้ามท0 ผู้3$อุ�ทธีรณ�กล�าวิอุ$าง เพิราะการเขยนิค(าฟ้=อุงอุ�ทธีรณ�
มวิ�ธีบ�ดิ์ผู้�นิเพิ 0อุให$เห2นิเป็+นิป็@ญหาข$อุกฎหมาย ผู้3$อุ�ทธีรณ�อุ$างวิ�าร�บฟ้@งข$อุเท2จจร�งนิอุกสิ้(านิวินิ ต้$อุง
พิ�จารณาก�อุนิวิ�าท0อุ$างเป็+นิจร�งหร อุไม�> ถ$าจร�ง เป็+นิการผู้�ดิ์หล�กเกณฑ์� ป็@ญหาข$อุกฎหมาย> ถ$าไม�จร�ง เป็+นิการโต้$แย$งดิ์�ลพิ�นิ�จศัาล ป็@ญหาข$อุเท2จจร�ง
คดิ์มท�นิทร�พิย�และคดิ์ไม�มท�นิทร�พิย�
คดิ์มท�นิทร�พิย�คดิ์ไม�มท�นิทร�พิย�
คดิ์มท�นิทร�พิย�
คดิ์มท�นิทร�พิย�หร อุคดิ์ท0มค(าขอุป็ลดิ์เป็ล !อุงท�กข�ท0อุาจค(านิวิณเป็+นิ
ราคาเง�นิไดิ์$ หมายถ4ง คดิ์ท0มค(าขอุเรยกร$อุงเง�นิหร อุทร�พิย�สิ้�นิให$มา
เป็+นิขอุงโจทก� โดิ์ยพิ�จารณาจาก ค(าฟ้=อุงและค(าให$การ รวิมท�!งค(าร$อุง
ขอุและค(าค�ดิ์ค$านิ เป็+นิท�นิทร�พิย�ในิ การเสิ้ยค�าข4!นิศัาล
ป็ระเภทขอุงคดิ์มท�นิทร�พิย�
คดิ์ท0มค(าขอุเรยกร$อุงเอุาทร�พิย�สิ้�นิมาเป็+นิขอุงโจทก�คดิ์ท0มข$อุพิ�พิาทเก0ยวิก�บ
กรรมสิ้�ทธี��ในิทร�พิย�สิ้�นิ
คดิ์ท0มค(าขอุเรยกร$อุงเอุาทร�พิย�สิ้�นิมาเป็+นิขอุงโจทก�
หมายถ4ง เวิลาย 0นิค(าฟ้=อุง โจทก�ม�ไดิ์$เป็+นิ เจ$าขอุงทร�พิย�สิ้�นิท0เรยกร$อุง แต้�หากศัาล
พิ�พิากษาไป็ต้ามค(าขอุท$ายฟ้=อุงขอุงโจทก� แล$วิ จะท(าให$โจทก�ไดิ์$ร�บทร�พิย�สิ้�นิดิ์�งกล�าวิ
มาเป็+นิขอุงต้นิ ทร�พิย�สิ้�นิท0เรยกร$อุง :
เง�นิ ซึ่40งก(าหนิดิ์จ(านิวินิไดิ์$แนิ�นิอุนิหร อุไม� ก2ไดิ์$
สิ้�งหาร�มทร�พิย�หร อุอุสิ้�งหาร�มทร�พิย�ก2ไดิ์$ทร�พิย�สิ้�นิท0มกรรมสิ้�ทธี��หร อุมเพิยงสิ้�ทธี�
ครอุบครอุงก2ไดิ์$
ต้�วิอุย�างคดิ์ท0มค(าขอุเรยกร$อุงเอุาทร�พิย�สิ้�นิมาเป็+นิขอุงโจทก�การขอุไถ�ทร�พิย�ท0ขายฝ่าก การแบ�งกรรมสิ้�ทธี��รวิม
การเพิ�กถอุนิการให$เพิราะเหต้�เนิรค�ณ
การเรยกเอุกสิ้ารแสิ้ดิ์งสิ้�ทธี�ในิท0ดิ์�นิในิฐานิะท0เป็+นิต้�วิแทนิขอุงกรรมสิ้�ทธี��
หร อุสิ้�ทธี�ครอุบครอุงในิท0ดิ์�นิ
คดิ์ท0มข$อุพิ�พิาทเก0ยวิก�บกรรมสิ้�ทธี��ในิทร�พิย�สิ้�นิ
หมายถ4ง กรณท0มค(าขอุท0หากศัาลพิ�พิากษาจะให$ต้ามค(าขอุนิ�!นิ ศัาลจะต้$อุงวิ�นิ�จฉั�ยป็@ญหาหร อุป็ระเดิ์2นิข$อุใดิ์อุ�นิจะย�งผู้ลให$โจทก�ไดิ์$ทร�พิย�สิ้�นิมาเป็+นิขอุง
โจทก�หร อุไดิ์$ร�บป็ระโยชนิ�เพิ�0มข4!นิในิท0สิ้�ดิ์ แม$จะไม�ไดิ์$มการเรยกร$อุงเอุาทร�พิย�สิ้�นิมาเป็+นิขอุง
โจทก�โดิ์ยต้รงก2ต้าม
คดิ์ท0มข$อุพิ�พิาทเก0ยวิก�บกรรมสิ้�ทธี��ในิทร�พิย�สิ้�นิ
ฎ.929/2510 ฟ้=อุงขอุให$ศัาลพิ�พิากษาวิ�าสิ้�ญญาโอุนิสิ้�ทธี�ครอุบครอุงใช$ไดิ์$ต้าม
กฎหมาย จ(าเลยไม�มสิ้�ทธี�เพิ�กถอุนิ ห$ามม�ให$จ(าเลยข�ดิ์ขวิางการใช$สิ้�ทธี�บนิ
อุสิ้�งหาร�มทร�พิย�ขอุงโจทก� จ(าเลยต้�อุสิ้3$วิ�ากรรมสิ้�ทธี��ในิท0ดิ์�นิย�งคงเป็+นิขอุงจ(าเลย ดิ์�งนิ!ข$อุพิ�พิาทในิคดิ์จ4งมวิ�าท0ดิ์�นิเป็+นิขอุงใคร ถ4งแม$ในิค(าขอุท$ายฟ้=อุงขอุงโจทก�จะม�ไดิ์$บ�งช�ดิ์ให$ศัาลแสิ้ดิ์งกรรมสิ้�ทธี��ในิท0ดิ์�นิก2ต้าม หากศัาลพิ�พิากษาให$โจทก�ชนิะคดิ์
โจทก�ก2จะเป็+นิเจ$าขอุงท0ดิ์�นิ ดิ์�งนิ!จ4งเป็+นิคดิ์มท�นิทร�พิย�
คดิ์ท0มข$อุพิ�พิาทเก0ยวิก�บกรรมสิ้�ทธี��ในิทร�พิย�สิ้�นิ
ฎ. 853/2517 ฟ้=อุงวิ�าโจทก�ต้กลงจ(านิอุงท0ดิ์�นิไวิ$ก�บจ(าเลย แต้�ท(าสิ้�ญญา
ขายฝ่ากและจดิ์ทะเบยนิต้�อุเจ$าพินิ�กงานิท0ดิ์�นิ ก�อุนิสิ้�ญญาถ4งก(าหนิดิ์ โจทก�ขอุไถ� แต้�จ(าเลยไม�ยอุมให$ไถ� โจทก�ขอุให$เพิ�ก
ถอุนิสิ้�ญญาขายฝ่ากและให$จ(าเลยสิ้�งมอุบโฉันิดิ์ให$แก�โจทก� ดิ์�งนิ!เป็+นิการฟ้=อุงเพิ 0อุเรยกเอุาค นิซึ่40งกรรมสิ้�ทธี��จากจ(าเลยโดิ์ยอุ$างวิ�านิ�ต้�กรรมท0ไดิ์$ท(าไวิ$ต้�อุก�นินิ�!นิเสิ้ 0อุมเสิ้ยเพิราะเป็+นินิ�ต้�กรรมอุ(าพิราง จ4งเป็+นิ
คดิ์มท�นิทร�พิย�
คดิ์ท0มข$อุพิ�พิาทเก0ยวิก�บกรรมสิ้�ทธี��ในิทร�พิย�สิ้�นิ
ฎ. 2672/2538 ฟ้=อุงวิ�าโจทก�เป็+นิเจ$าขอุงท0ดิ์�นิพิ�พิาทต้าม นิ.สิ้. 3 โจทก�ไดิ์$นิ(าเจ$า
หนิ$าท0ร�งวิ�ดิ์เพิ 0อุขอุอุอุกโฉันิดิ์ท0ดิ์�นิ จ(าเลยค�ดิ์ค$านิ ขอุให$เพิ�กถอุนิค(าค�ดิ์ค$านิการอุอุกโฉันิดิ์ท0ดิ์�นิ จ(าเลยให$การและฟ้=อุงแย$งวิ�า
นิ.สิ้. 3 อุอุกท�บท0ดิ์�นิมโฉันิดิ์ขอุงจ(าเลย ขอุให$ยกฟ้=อุงและให$เพิ�กถอุนิหนิ�งสิ้ อุร�บรอุง
การท(าป็ระโยชนิ�ขอุงโจทก� คดิ์จ4งมป็ระเดิ์2นิวิ�า นิ.สิ้. 3 ขอุงโจทก�อุอุกท�บท0ดิ์�นิมโฉันิดิ์ขอุงจ(าเลยหร อุไม� ซึ่40งเป็+นิกรณพิ�พิาทก�นิ
วิ�าท0ดิ์�นิพิ�พิาทเป็+นิขอุงใคร จ4งเป็+นิคดิ์มท�นิทร�พิย�
คดิ์ไม�มท�นิทร�พิย�
คดิ์ไม�มท�นิทร�พิย�หร อุคดิ์ท0มค(าขอุป็ลดิ์เป็ล !อุงท�กข�ท0ไม�อุาจค(านิวิณ
เป็+นิราคาเง�นิไดิ์$ หมายถ4ง คดิ์ท0โจทก�ม�ไดิ์$กล�าวิอุ$างหร อุต้�!งข$อุเรยก
ร$อุงเป็+นิจ(านิวินิเง�นิหร อุทร�พิย�สิ้�นิแต้�ขอุให$ศัาลสิ้�0งหร อุบ�งค�บให$จ(าเลย
กระท(าการหร อุงดิ์เวิ$นิกระท(าการบางป็ระการเพิ 0อุป็ระโยชนิ�แก�โจทก�
คดิ์ไม�มท�นิทร�พิย�
คดิ์ไม�มข$อุพิ�พิาท หร อุคดิ์ท0ไม�เก0ยวิข$อุง ก�บทร�พิย�สิ้�นิ จ4งเป็+นิคดิ์ไม�มท�นิทร�พิย�
•คดิ์ท0ผู้3$ร$อุงขอุให$ศัาลแสิ้ดิ์งสิ้�ทธี�โดิ์ยการครอุบครอุงป็รป็@กษ�ท0ไม�มผู้3$ค�ดิ์ค$านิ เป็+นิการร�บรอุงให$ต้ามสิ้�ทธี�ท0ผู้3$ร$อุงมอุย3�แล$วิ จ4งเป็+นิคดิ์ไม�มท�นิทร�พิย�
•คดิ์ร$อุงขอุเป็+นิผู้3$จ�ดิ์การมรดิ์ก แม$จะมผู้3$ค�ดิ์ค$านิ เพิราะป็ระเดิ์2นิการพิ�จารณาไม�ไดิ์$ท(าให$ผู้3$ร$อุงมทร�พิย�สิ้�นิเพิ�0มมากข4!นิ
ต้�วิอุย�างคดิ์ไม�มท�นิทร�พิย�
ค(าฟ้=อุงขอุให$เพิ�กถอุนิการฉั$อุฉัล :> เม 0อุศัาลพิ�พิากษาต้ามค(าขอุท$ายฟ้=อุงแล$วิ
ทร�พิย�สิ้�นิก2จะกล�บมาอุย3�ในิกอุงทร�พิย�สิ้�นิขอุงล3กหนิ! ไม�มทร�พิย�สิ้�นิท0โจทก�ไดิ์$เพิ�0มข4!นิ
เป็+นิคดิ์ไม�มท�นิทร�พิย�> แต้�หากมค(าขอุให$เป็ล0ยนิแป็ลงช 0อุทาง
ทะเบยนิมาเป็+นิขอุงโจทก� เท�าก�บโจทก�ไดิ์$ร�บทร�พิย�สิ้�นิเพิ�0มข4!นิหากศัาลพิ�พิากษาให$ชนิะ
คดิ์ จ4งเป็+นิคดิ์มท�นิทร�พิย�
ต้�วิอุย�างคดิ์ไม�มท�นิทร�พิย�
โจทก�เรยกร$อุงทร�พิย�สิ้�นิท0เป็+นิ เจ$าขอุงอุย3�แล$วิค นิมา ย�อุมเป็+นิคดิ์
ไม�มท�นิทร�พิย� เพิราะโจทก�ไม�ไดิ์$ร�บ ทร�พิย�สิ้�นิใดิ์เพิ�0มข4!นิ เช�นิ การใช$
สิ้�ทธี�ต้�ดิ์ต้ามเอุาค นิจากบ�คคลผู้3$ ไม�มสิ้�ทธี�จะย4ดิ์ถ อุไวิ$ เป็+นิต้$นิ
คดิ์ล$มละลายไม�ใช�เป็+นิการฟ้=อุงเรยกเอุาทร�พิย�จากจ(าเลยจ4งเป็+นิ
คดิ์ไม�มท�นิทร�พิย�
ต้�วิอุย�างคดิ์ไม�มท�นิทร�พิย�
คดิ์ฟ้=อุงข�บไล�จ(าเลยอุอุกจาก อุสิ้�งหาร�มทร�พิย� ถ$าจ(าเลยไม�ไดิ์$สิ้3$
เร 0อุงกรรมสิ้�ทธี�� ย�อุมม�ใช�การท0โจทก�เรยกทร�พิย�สิ้�นิท0ไม�ใช�ขอุงต้นิมาเป็+นิ
ขอุงต้นิ เป็+นิคดิ์ไม�มท�นิทร�พิย�หากจ(าเลยต้�อุสิ้3$วิ�ากรรมสิ้�ทธี��เป็+นิขอุง
จ(าเลยย�อุมเป็+นิคดิ์มท�นิทร�พิย�ต้าม ราคาทร�พิย�ท0พิ�พิาท เพิราะมข$อุพิ�พิาท
เก0ยวิก�บกรรมสิ้�ทธี��ในิทร�พิย�ท0ต้$อุงวิ�นิ�จฉั�ยวิ�าเป็+นิขอุงโจทก�หร อุจ(าเลย
ต้�วิอุย�างคดิ์ไม�มท�นิทร�พิย�
•ค(าพิ�พิากษาฎกาท0 4827/2539 โจทก�ฟ้=อุงขอุให$เพิ�กถอุนิการจดิ์ทะเบยนิและนิ�ต้�กรรมแบ�งขาย โอุนิขายท0ดิ์�นิระหวิ�างโจทก�ผู้3$ขายก�บจ(าเลยท0 2 ถ4งท0 5 ผู้3$ซึ่ !อุเป็+นิการฟ้=อุงเรยกค นิท0ดิ์�นิให$กล�บค นิมาเป็+นิขอุงโจทก�เป็+นิคดิ์มท�นิทร�พิย� แม$จ(าเลยท0 1 ถ4งท0 4 จะขาดิ์นิ�ดิ์ย 0นิค(าให$การ แต้�จ(าเลยท0 5 ให$การต้�อุสิ้3$กรรมสิ้�ทธี��ก2ต้$อุงถ อุวิ�าเป็+นิคดิ์มท�นิทร�พิย�ท�!งคดิ์ เม 0อุท0ดิ์�นิมราคา50,000 บาท จ4งต้$อุงห$ามม�ให$ค3�ควิามอุ�ทธีรณ�ในิข$อุเท2จจร�งต้ามป็ระมวิลกฎหมายวิ�ธีพิ�จารณาควิามแพิ�ง มาต้รา 224
ต้�วิอุย�างคดิ์ไม�มท�นิทร�พิย�
•ค(าพิ�พิากษาศัาลฎกาท0 2896/2538 โจทก�ฟ้=อุงข�บไล�จ(าเลยอุอุกจากท0ดิ์�นิพิ�พิาทท0เช�าและร !อุถอุนิสิ้�0งป็ล3กสิ้ร$างอุอุกไป็ จ(าเลยให$การวิ�า โจทก�ขายท0ดิ์�นิพิ�พิาทให$ ม.ไป็แล$วิ โจทก�หลอุกลวิงให$ ม.ก�บจ(าเลยลงช 0อุในิสิ้�ญญาเช�าโดิ์ยไม�บรรยายวิ�าจ(าเลยมกรรมสิ้�ทธี��รวิมอุย3�ดิ์$วิย กรณจ4งม�ไดิ์$ต้�อุสิ้3$กรรมสิ้�ทธี��วิ�าท0ดิ์�นิพิ�พิาทเป็+นิขอุงจ(าเลย หากแต้�เป็+นิขอุงบ�คคลอุ 0นิ โจทก�จ(าเลยจ4งม�ไดิ์$พิ�พิาทก�นิในิกรรมสิ้�ทธี��ท0ดิ์�นิ ไม�เป็+นิคดิ์มท�นิทร�พิย� แต้�เป็+นิคดิ์ฟ้=อุงข�บไล�
ท�นิทร�พิย�ท0พิ�พิาท
วิ�ธีการค(านิวิณท�นิทร�พิย�ในิศัาลช�!นิต้$นิ
วิ�ธีการค(านิวิณท�นิทร�พิย�ในิศัาลสิ้3ง
วิ�ธีการค(านิวิณท�นิทร�พิย�ในิศัาลช�!นิต้$นิ
พิ�จารณาจากค(าฟ้=อุงวิ�าโจทก� เรยกร$อุงเท�าใดิ์ ซึ่40งจ(านิวินิท0เรยก
ร$อุงสิ้ามารถพิ�จารณาไดิ์$จากค(าขอุท$ายฟ้=อุง
กรณหนิ!เง�นิจะช�ดิ์เจนิวิ�าโจทก� ต้$อุงการบ�งค�บเท�าไร
วิ�ธีการค(านิวิณท�นิทร�พิย�ในิศัาลช�!นิต้$นิ
กรณเรยกร$อุงทร�พิย�สิ้�นิท0พิ�พิาท จะมวิ�ธีการต้ราคาทร�พิย�สิ้�นิท0
พิ�พิาท : •ถ$าค3�ควิามร�บก�นิวิ�าทร�พิย�สิ้�นิม
ราคาเท�าไรก2ถ อุราคาต้ามนิ�!นิ •ถ$าโต้$แย$งก�นิ ศัาลช�!นิต้$นิต้$อุงสิ้�0ง
ให$ค3�ควิามต้ราคา
วิ�ธีการค(านิวิณท�นิทร�พิย�ในิศัาลช�!นิต้$นิ
• ถ$าค3�ควิามไม�ยอุมหร อุไม�ไดิ์$ต้ราคาต้ามท0ศัาลสิ้�0ง จ4งเป็+นิอุ(านิาจศัาลช�!นิต้$นิท0จะต้
ราคา > ศัาลถ อุราคาท$อุงต้ลาดิ์ต้ามควิามเป็+นิ
จร�ง ท0เป็+นิอุย3�ในิเวิลาย 0นิฟ้=อุง ณ ศัาลท0ย 0นิฟ้=อุง
> ม�ไดิ์$ถ อุต้ามราคาป็ระเม�นิขอุงราชการท0ใช$ป็ระโยชนิ�ในิการเรยกเก2บค�าธีรรมเนิยม
หร อุภาษอุากร > ราคาท0ต้ไวิ$ จะไม�เป็ล0ยนิแป็ลงในิช�!นิ
อุ�ทธีรณ�หร อุฎกา
วิ�ธีการค(านิวิณท�นิทร�พิย�ในิศัาลช�!นิต้$นิ
หากบรรยายฟ้=อุงวิ�าสิ้�ทธี�ขอุงต้นิมอุย3�เท�านิ! แต้�ค(าขอุท$ายฟ้=อุง ขอุเพิยงบางสิ้�วินิ เช�นิ
นิ!ต้$อุงค�ดิ์ท�นิทร�พิย�ต้ามค(าขอุท$ายฟ้=อุง ค(าขอุให$ช(าระหนิ!เป็+นิล(าดิ์�บ เช�นิ หากโอุนิ
หร อุค นิทร�พิย�สิ้�นิไม�ไดิ์$ให$ใช$ราคา ถ$าราคา ทร�พิย�สิ้�นิก�บราคาท0ต้ราคามาไม�เท�าก�นิ
ต้$อุงถ อุราคาท0สิ้3งกวิ�าเป็+นิท�นิทร�พิย� ค(าสิ้�0งศัาลในิช�!นิบ�งค�บคดิ์ พิ�จารณาท�นิ
ทร�พิย�จากม3ลค�าขอุงทร�พิย�ท0ขอุให$ป็ล�อุย
วิ�ธีการค(านิวิณท�นิทร�พิย�ในิศัาลสิ้3ง
ค(านิวิณต้ามจ(านิวินิท0พิ�พิาทก�นิเม 0อุศัาลช�!นิต้$นิมค(าพิ�พิากษา โดิ์ยต้$อุงศั4กษาค(าพิ�พิากษาวิ�าศัาลล�างต้�ดิ์สิ้�นิอุย�างไร ผู้3$
อุ�ทธีรณ�ย�งต้$อุงการอุกเท�าไร จ(านิวินินิ�!นิเอุงเป็+นิท�นิทร�พิย�ท0พิ�พิาทก�นิในิศัาลสิ้3ง
ท�นิทร�พิย�ในิศัาลสิ้3งไม�มทางมากกวิ�าท�นิทร�พิย�ในิศัาลช�!นิต้$นิ เพิราะจะอุ�ทธีรณ�ท�นิทร�พิย�เพิ�0มข4!นิเก�นิกวิ�าท�นิทร�พิย�ในิศัาลช�!นิต้$นิไม�ไดิ์$ เฉัพิาะสิ้�วินิท0ไม�ไดิ์$ร�บก�นิ จ4งจะเป็+นิท�นิทร�พิย�ท0พิ�พิาทในิช�!นิ
อุ�ทธีรณ�
วิ�ธีการค(านิวิณท�นิทร�พิย�ในิศัาลสิ้3ง
โจทก�ฟ้=อุงเรยกหนิ!เง�นิก3$ท0จ(าเลยค$างช(าระจ(านิวินิ100,000 บาท จ(าเลยให$การวิ�าช(าระให$โจทก�ครบถ$วินิ
แล$วิ ศัาลพิ�พิากษายกฟ้=อุง
ศัาลพิ�พิากษาให$จ(าเลยช(าระหนิ!แก�โจทก� 20,000 บาท ศัาลพิ�พิากษาให$จ(าเลยช(าระหนิ!แก�โจทก� 50,000 บาท ศัาลพิ�พิากษาให$จ(าเลยช(าระหนิ!แก�โจทก� 80,000 บาท ศัาลพิ�พิากษาให$จ(าเลยช(าระหนิ!แก�โจทก�เต้2มต้ามฟ้=อุง
วิ�ธีการค(านิวิณท�นิทร�พิย�ในิศัาลสิ้3ง
ดิ์อุกเบ!ย ค�าเช�า หร อุค�าเสิ้ยหาย ต้�!งแต้�วิ�นิผู้�ดิ์นิ�ดิ์จนิถ4งวิ�นิท0ช(าระเสิ้ร2จ ค(านิวิณต้�!งแต้�วิ�นิผู้�ดิ์นิ�ดิ์จนิถ4งวิ�นิฟ้=อุง
สิ้�วินิดิ์อุกเบ!ย ค�าเช�า หร อุค�าเสิ้ยหาย ต้�!งแต้�วิ�นิฟ้=อุงจนิถ4งวิ�นิท0ช(าระเสิ้ร2จ
แม$ขอุไวิ$ในิค(าขอุท$ายฟ้=อุงและศัาลช�!นิ ต้$นิพิ�พิากษาให$ต้ามค(าขอุ ก2ไม�นิ(ามา
ค(านิวิณถ4งวิ�นิย 0นิอุ�ทธีรณ�เป็+นิท�นิ ทร�พิย�ในิช�!นิอุ�ทธีรณ� เพิราะเป็+นิสิ้�วินิ
หนิ40งขอุงดิ์อุกผู้ลในิอุนิาคต้
วิ�ธีการค(านิวิณท�นิทร�พิย�ในิศัาลสิ้3ง
ราคาทร�พิย�ท0พิ�พิาทถ อุราคาท0ต้ก�นิในิศัาลช�!นิต้$นิ จะอุ$างวิ�าราคา
ทร�พิย�สิ้�นิเพิ�0มข4!นิในิช�!นิอุ�ทธีรณ�ไม�ไดิ์$
ท�นิทร�พิย�ท0จะนิ(ามาพิ�จารณาเป็+นิข$อุจ(าก�ดิ์การอุ�ทธีรณ�ต้ามมาต้รา 224 ถ อุต้ามท�นิทร�พิย�ท0พิ�พิาทในิ
ช�!นิอุ�ทธีรณ�
ป็@ญหาการค(านิวิณท�นิทร�พิย�
คดิ์เก0ยวิก�บทร�พิย�สิ้�นิท0มข$อุหาเดิ์ยวิแต้�โจทก�มสิ้�ทธี�เรยกร$อุง
หลายอุย�างโจทก�นิ(าหลายข$อุหาฟ้=อุงรวิมก�นิ
มาในิค(าฟ้=อุงเดิ์ยวิสิ้าขาคดิ์
ค3�ควิามร�วิม
คดิ์เก0ยวิก�บทร�พิย�สิ้�นิท0มข$อุหาเดิ์ยวิแต้�โจทก�มสิ้�ทธี�เรยกร$อุงหลายอุย�าง
คดิ์เก0ยวิก�บทร�พิย�สิ้�นิท0มข$อุหาเดิ์ยวิ แต้�โจทก�มสิ้�ทธี�เรยกร$อุงไดิ์$หลายอุย�างต้$อุงค(านิวิณต้ามค(าเรยกร$อุงแต้�ละอุย�างแล$วินิ(า
มารวิมก�นิเป็+นิท�นิทร�พิย�
ต้�วิอุย�าง
•โจทก�เป็+นิเจ$าขอุงรถยนิต้�ถ3กจ(าเลยข�บรถโดิ์ยป็ระมาทชนิเข$า ท(าให$โจทก�ไดิ์$ร�บบาดิ์เจ2บและรถยนิต้�ไดิ์$ร�บควิามเสิ้ยหาย ขอุค�าร�กษาพิยาบาลจ(านิวินิ 50,000 บาท และค�าซึ่�อุมรถยนิต้�จ(านิวินิ 10,000 บาท และดิ์อุกเบ!ยต้�!งแต้�วิ�นิท(าละเม�ดิ์จนิถ4งวิ�นิช(าระเสิ้ร2จ คดิ์จ4งมท�นิทร�พิย�จ(านิวินิ 60,000 บาท บวิกดิ์อุกเบ!ยจนิถ4งวิ�นิฟ้=อุง
โจทก�นิ(าหลายข$อุหาฟ้=อุงรวิมก�นิมาในิค(าฟ้=อุงเดิ์ยวิ
โจทก�ฟ้=อุงคดิ์โดิ์ยนิ(าหลายข$อุหา ฟ้=อุงรวิมก�นิมาในิค(าฟ้=อุงเดิ์ยวิ
ถ$าเป็+นิคดิ์อุ�นิเก0ยวิดิ์$วิยทร�พิย�สิ้�นิท0มหลายข$อุหาจะต้$อุงแยกค�ดิ์ท�นิ
ทร�พิย�เป็+นิรายข$อุหา หร อุละเม�ดิ์หลายคร�!งต้$อุงค�ดิ์แยกท�นิทร�พิย�ต้ามการกระท(าละเม�ดิ์แต้�ละคร�!ง
ต้�วิอุย�าง
•โจทก�ฟ้=อุงจ(าเลยเรยกเบ!ยป็ร�บต้ามสิ้�ญญาค(!าป็ระก�นิคนิต้�างดิ์$าวิ 5 ราย โดิ์ยจ(าเลยท(าสิ้�ญญาค(!าป็ระก�นิเป็+นิรายฉับ�บรวิม 5 ฉับ�บสิ้(าหร�บล3กป็ระก�นิแต้�ละราย หากจ(าเลยผู้�ดิ์สิ้�ญญายอุมให$ป็ร�บรายละ 20,000 บาท ท�นิทร�พิย�ในิคดิ์จ4งแยกอุอุกมาต้ามสิ้�ญญาค(!าป็ระก�นิแต้�ละฉับ�บ แม$จะป็ร�บรวิมก�นิมาก2ถ อุต้ามค�าป็ร�บภายในิวิงเง�นิต้ามสิ้�ญญาค(!าป็ระก�นิแต้�ละฉับ�บ
สิ้าขาคดิ์
สิ้าขาคดิ์ หมายถ4ง การพิ�พิาทก�นินิอุกเหนิ อุจากเร 0อุงท0ฟ้=อุงร$อุง ท(าให$ศัาลต้$อุงมการพิ�จารณาและมค(าสิ้�0งในิสิ้�วินินิ!ต้�างหาก โดิ์ยอุาจเก�ดิ์ข4!นิก�อุนิหร อุ
หล�งการช!ขาดิ์ต้�ดิ์สิ้�นิคดิ์หล�กก2ไดิ์$ สิ้าขาคดิ์ท0พิ�พิาท :
• ระหวิ�างค3�ควิามเดิ์�ม ถ อุคดิ์เดิ์�มเป็+นิหล�กพิ�จารณาการใช$สิ้�ทธี�อุ�ทธีรณ�
• ระหวิ�างค3�ควิามรายใหม� (บ�คคลภายนิอุกคดิ์เดิ์�ม )พิ�จารณาสิ้�ทธี�อุ�ทธีรณ�ต้ามล�กษณะคดิ์ท0เก�ดิ์ข4!นิ
ใหม�
ค3�ควิามร�วิม
โจทก�ร�วิมจ(าเลยร�วิม
โจทก�ร�วิม
กรณโจทก�ม�ใช�เจ$าหนิ!ร�วิม และสิ้�ทธี�ขอุงโจทก�แต้�ละคนิอุาจแยกจากก�นิไดิ์$ = ต้$อุงค�ดิ์ท�นิทร�พิย�โจทก�แต้�ละคนิแยกจากก�นิ ไม�วิ�า
โจทก�หร อุจ(าเลยจะอุ�ทธีรณ�กรณโจทก�เป็+นิเจ$าหนิ!ร�วิม = ให$
ค�ดิ์ท�นิทร�พิย�รวิมก�นิ ไม�วิ�าโจทก�หร อุจ(าเลยจะอุ�ทธีรณ�
ต้�วิอุย�างโจทก�ร�วิม
โจทก�ท�!งสิ้อุงถ3กท(าละเม�ดิ์โดิ์ยการกระท(าคร�!งเดิ์ยวิก�นิขอุงจ(าเลย โจทก�แต้�ละคนิเรยกร$อุงค�าเสิ้ยหายมาคนิละ 40,000 บาท รวิมเป็+นิ 80,000 บาท หาก
ศัาลยกฟ้=อุงโจทก�ท�!งสิ้อุงจะร�วิมก�นิอุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�งไม�ไดิ์$ เพิราะต้$อุงค�ดิ์ท�นิทร�พิย�แยก
เป็+นิรายบ�คคล โจทก�ท�!ง 2 ร�วิมก�นิฟ้=อุงให$จ(าเลยค นิเง�นิท0ก3$ย มไป็
จ(านิวินิ 80,000 บาท ศัาลช�!นิต้$นิยกฟ้=อุง เช�นินิ!หากโจทก�จะอุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�งย�อุมค(านิวิณ
ท�นิทร�พิย�ในิคดิ์ร�วิมก�นิไป็ท(าให$โจทก�สิ้ามารถอุ�ทธีรณ�ไดิ์$
จ(าเลยร�วิม
หากควิามร�บผู้�ดิ์ขอุงจ(าเลยแต้�ละ คนิสิ้ามารถแยกจากก�นิไดิ์$ ต้$อุง
ค�ดิ์ท�นิทร�พิย�ขอุงจ(าเลยแต้�ละคนิ แยกจากก�นิ ไม�วิ�าโจทก�หร อุ
จ(าเลยจะอุ�ทธีรณ�หากควิามร�บผู้�ดิ์ขอุงจ(าเลยแต้�ละ
คนิไม�สิ้ามารถแยกจากก�นิไดิ์$ ต้$อุง ค�ดิ์ท�นิทร�พิย�ขอุงจ(าเลยรวิมก�นิ
ไม�วิ�าโจทก�หร อุจ(าเลยจะอุ�ทธีรณ�
ต้�วิอุย�างจ(าเลยร�วิม
หากไม�ป็รากฏวิ�าจ(าเลยท�!ง 8 ท(าละเม�ดิ์โดิ์ยการบ�กร�กเข$าไป็ในิท0ดิ์�นิขอุงโจทก�ร�วิมก�นิ เม 0อุ
จ(าเลยแยกก�นิครอุบครอุงท0ดิ์�นิขอุงโจทก�คนิละสิ้�วินิ โจทก�มาฟ้=อุงข�บไล� จ(าเลยโต้$แย$ง
กรรมสิ้�ทธี�� ถ อุเป็+นิคดิ์มท�นิทร�พิย�โดิ์ยค�ดิ์ต้ามราคาท0ดิ์�นิท0จ(าเลยแต้�ละคนิครอุบครอุง ม�ใช�นิ�บ
ท�นิทร�พิย�รวิมก�นิไป็ จ(าเลยท�!งสิ้อุงร�วิมก�นิก3$เง�นิโจทก�ไป็ 80,000
บาท ศัาลช�!นิต้$นิยกฟ้=อุง เช�นินิ!ย�อุมสิ้ามารถค(านิวิณท�นิทร�พิย�ในิคดิ์ร�วิมก�นิไป็ไดิ์$
ข$อุสิ้�งเกต้
ต้$อุงพิ�จารณาวิ�าใครเป็+นิผู้3$อุ�ทธีรณ�และต้$อุงห$ามม� ให$อุ�ทธีรณ�หร อุไม�เป็+นิรายบ�คคลไป็ เช�นิ
โจทก�ฟ้=อุงให$จ(าเลยท�!ง 2 ล3กหนิ!ร�วิม ร�วิมก�นิ ช(าระเง�นิ 100,000 บาท ศัาลช�!นิต้$นิพิ�พิากษา
ให$จ(าเลยท0 1 ช(าระเง�นิ 40,000 บาท สิ้�วินิ จ(าเลยท0 2 ยกฟ้=อุง
> จ(าเลยท0 1 อุ�ทธีรณ�ป็@ญหาข$อุเท2จจร�งไม�ไดิ์$ มท�นิทร�พิย�พิ�พิาทในิช�!นิอุ�ทธีรณ� 40,000 บาท
> โจทก�อุ�ทธีรณ�ไดิ์$ ท�!งจ(าเลยท0 1 มท�นิ ทร�พิย�ในิช�!นิอุ�ทธีรณ� 60,000 บาท และจ(าเลยท0
2 มท�นิทร�พิย�ในิช�!นิอุ�ทธีรณ� 100,000 บาท
ข$อุสิ้�งเกต้
แต้�หากจ(าเลยท0 1 เป็+นิล3กหนิ!ช�!นิต้$นิ จ(าเลยท0 2 เป็+นิผู้3$ค(!าป็ระก�นิ โจทก�จะ
อุ�ทธีรณ�เฉัพิาะจ(าเลยท0 2 ให$ช(าระหนิ!แก�โจทก� 100,000 บาท
> ถ อุวิ�ามท�นิทร�พิย� 40,000 บาท เพิราะศัาลไม�อุาจพิ�พิากษาให$ผู้3$ค(!าป็ระก�นิ
ร�บผู้�ดิ์เก�นิกวิ�าล3กหนิ!ช�!นิต้$นิอุ�นิมค(าพิ�พิากษาถ4งท0สิ้�ดิ์แล$วิให$ร�บผู้�ดิ์เพิยง 4
0000, บาทไดิ์$ > หากเป็+นิผู้3$ค(!าป็ระก�นิแบบจ(าก�ดิ์จ(านิวินิ
= ร�บผู้�ดิ์ไม�เก�นิท0จ(าก�ดิ์
ข$อุสิ้�งเกต้
กรณฟ้=อุงแย$ง• พิ�จารณาข$อุจ(าก�ดิ์สิ้�ทธี�อุ�ทธีรณ�แยกจากฟ้=อุงเดิ์�ม• หากข$อุเท2จจร�งในิฟ้=อุงเดิ์�มและฟ้=อุงแย$งเป็+นิเร 0อุง
เดิ์ยวิก�นิ > หากค(าฟ้=อุงเดิ์�มมท�นิทร�พิย�เก�นิกวิ�า
50000, บาท อุ�ทธีรณ�ป็@ญหาข$อุเท2จจร�งในิฟ้=อุงแย$งไดิ์$ แม$ฟ้=อุงแย$งมท�นิทร�พิย�ไม�เก�นิ
50,000 บาท โดิ์ยพิ�จารณาจากค(าฟ้=อุงเดิ์�มเป็+นิหล�ก
ข$อุเท2จจร�งในิฟ้=อุงเดิ์�มและฟ้=อุงแย$งเป็+นิเร 0อุงเดิ์ยวิก�นิ
• ค(าพิ�พิากษาฎกาท0 7082/2539
•โจทก�ฟ้=อุงวิ�าจ(าเลยท0 1 ข�บรถโดิ์ยป็ระมาทชนิรถโจทก� เรยกร$อุงค�าสิ้�นิไหมทดิ์แทนิ
54000, บาท จ(าเลยฟ้=อุงแย$งวิ�า โจทก�ท0เป็+นิฝ่7ายป็ระมาทและเรยกค�าสิ้�นิไหมทดิ์แทนิ
47000, บาท ศัาลช�!นิต้$นิเห2นิวิ�าโจทก�ป็ระมาทมากกวิ�าจ(าเลยจ4งพิ�พิากษาให$โจทก�ชดิ์ใช$ค�าสิ้�นิไหมทดิ์แทนิแก�จ(าเลย 200,
00 บาท ท�!ง 2 ฝ่7ายอุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�ง
ข$อุเท2จจร�งในิฟ้=อุงเดิ์�มและฟ้=อุงแย$งเป็+นิเร 0อุงเดิ์ยวิก�นิ
•หากแยกพิ�จารณาแล$วิจะเห2นิไดิ์$วิ�าต้ามค(าฟ้=อุงเดิ์�มนิ�!นิโจทก�สิ้ามารถอุ�ทธีรณ�ป็@ญหาข$อุเท2จจร�งไดิ์$ เพิราะท�นิทร�พิย�ท0พิ�พิาทในิช�!นิอุ�ทธีรณ�นิ�!นิค อุ 54000, บาท ซึ่40งเก�นิกวิ�า 50000, บาท
•แต้�ในิสิ้�วินิฟ้=อุงแย$งขอุงจ(าเลยนิ�!นิมท�นิทร�พิย�ท0พิ�พิาทก�นิในิช�!นิอุ�ทธีรณ�เพิยง 27000, บาทเท�านิ�!นิ จ(าเลยจ4งไม�นิ�าจะอุ�ทธีรณ�ป็@ญหาข$อุเท2จจร�งมาไดิ์$
ข$อุเท2จจร�งในิฟ้=อุงเดิ์�มและฟ้=อุงแย$งเป็+นิเร 0อุงเดิ์ยวิก�นิ
•แต้�ข$อุเท2จจร�งในิค(าฟ้=อุงและฟ้=อุงแย$งนิ!เป็+นิเร 0อุงเดิ์ยวิก�นิ หากศัาลอุ�ทธีรณ�ร�บฟ้@งพิยานิและวิ�นิ�จฉั�ยข$อุเท2จจร�งเป็+นิอุย�างอุ 0นิย�อุมสิ้�งผู้ลต้�อุฟ้=อุงแย$งขอุงจ(าเลยดิ์$วิย ดิ์�งนิ�!นิจ(าเลยจ4งสิ้ามารถอุ�ทธีรณ�ป็@ญหาข$อุเท2จจร�งต้�อุศัาลอุ�ทธีรณ�ไดิ์$
มาต้รา 224 วิรรคแรก
ฟ้=อุงบ�งค�บให$ช(าระหนิ!เง�นิ (ท�นิทร�พิย�ไม�เก�นิ 50,000 บาท)
ฟ้=อุงบ�งค�บให$โอุนิกรรมสิ้�ทธี��หร อุสิ้�งมอุบทร�พิย�สิ้�นิพิ�พิาทอุ�นิม�ใช�
หนิ!เง�นิ (ราคาทร�พิย�สิ้�นิพิ�พิาทไม�เก�นิ 50,000 บาท)
ฟ้=อุงบ�งค�บให$ช(าระหนิ!เง�นิ
ศัาลช�!นิต้$นิพิ�พิากษาให$โจทก�ชนิะเต้2มต้ามฟ้=อุง
ศัาลช�!นิต้$นิพิ�พิากษายกฟ้=อุงโจทก�ศัาลช�!นิต้$นิพิ�พิากษาให$ต้ามท0
โจทก�ขอุมาบางสิ้�วินิ
ศัาลช�!นิต้$นิพิ�พิากษาให$โจทก�ชนิะเต้2มต้ามฟ้=อุง
หากจ(าเลยอุ�ทธีรณ�ขอุให$ยกฟ้=อุงจ(านิวินิท�นิทร�พิย�ในิช�!นิอุ�ทธีรณ�
เท�าก�บในิช�!นิต้$นิ หากจ(าเลยยอุมร�บผู้�ดิ์บางสิ้�วินิ
จ(านิวินิท�นิทร�พิย�ในิช�!นิอุ�ทธีรณ�เท�าก�บจ(านิวินิท0จ(าเลยไม�ยอุมร�บ
ผู้�ดิ์
ศัาลช�!นิต้$นิพิ�พิากษายกฟ้=อุงโจทก�
หากโจทก�อุ�ทธีรณ�ขอุให$ชนิะคดิ์ เต้2มต้ามฟ้=อุง จ(านิวินิท�นิทร�พิย�ในิ
ช�!นิอุ�ทธีรณ�เท�าก�บในิช�!นิต้$นิหากโจทก�อุ�ทธีรณ�ขอุเพิยงบาง
สิ้�วินิไม�เต้2มต้ามฟ้=อุง จ(านิวินิท�นิทร�พิย�ในิช�!นิอุ�ทธีรณ�เท�าก�บ
จ(านิวินิท0โจทก�ขอุมา
ศัาลช�!นิต้$นิพิ�พิากษาให$ต้ามท0โจทก�ขอุมาบางสิ้�วินิ
หากโจทก�ขอุให$พิ�พิากษาให$เต้2ม ต้ามฟ้=อุง จ(านิวินิท�นิทร�พิย�ในิช�!นิ
อุ�ทธีรณ�เท�าก�บจ(านิวินิท0โจทก�ถ3ก ยกฟ้=อุง
หากจ(าเลยอุ�ทธีรณ�ขอุให$ยกฟ้=อุง ท�!งหมดิ์ จ(านิวินิท�นิทร�พิย�ในิช�!นิ
อุ�ทธีรณ�เท�าก�บจ(านิวินิท0ศัาลพิ�พิากษาให$จ(าเลยร�บผู้�ดิ์
ศัาลช�!นิต้$นิพิ�พิากษาให$ต้ามท0โจทก�ขอุมาบางสิ้�วินิ
หากอุ�ทธีรณ�ท�!ง 2 ฝ่7าย การค�ดิ์ท�นิทร�พิย�ช�!นิอุ�ทธีรณ�ต้$อุงพิ�จารณาจากผู้3$อุ�ทธีรณ�เป็+นิราย
ไป็• โจทก�ฟ้=อุงเรยกเง�นิก3$ 100,000 บาท ศัาล
พิ�พิากษาให$จ(าเลยช(าระเพิยง 40,000 บาท โจทก�อุ�ทธีรณ�ขอุให$ช(าระเต้2มต้ามฟ้=อุง (อุก 60,000 บาท) สิ้�วินิจ(าเลยอุ�ทธีรณ�ขอุให$
ยกฟ้=อุง จ(านิวินิท�นิทร�พิย�ในิช�!นิอุ�ทธีรณ�ท0โต้$แย$งก�นิจ4งเป็+นิ 100,000 บาท แยกเป็+นิ
สิ้�วินิขอุงโจทก� 60,000 บาท และสิ้�วินิขอุงจ(าเลย 40,000 บาทต้ามท0ศัาลช�!นิต้$นิ
พิ�พิากษาให$จ(าเลยร�บผู้�ดิ์
ศัาลช�!นิต้$นิพิ�พิากษาให$ต้ามท0โจทก�ขอุมาบางสิ้�วินิ
หากวิ�าผู้3$อุ�ทธีรณ� ไม�วิ�าฝ่7ายโจทก�หร อุจ(าเลยเรยกร$อุงบางสิ้�วินิไม�
เต้2มต้ามท0ขอุไวิ$ในิศัาลช�!นิต้$นิ ท�นิทร�พิย�ท0พิ�พิาทก�นิในิช�!นิอุ�ทธีรณ�ก2
จ(าก�ดิ์เพิยงท0ต้$อุงการเท�านิ�!นิ
ฟ้=อุงบ�งค�บให$โอุนิกรรมสิ้�ทธี��หร อุสิ้�งมอุบทร�พิย�สิ้�นิพิ�พิาทอุ�นิม�ใช�หนิ!
เง�นิ ราคาทร�พิย�สิ้�นิท0พิ�พิาทในิช�!นิอุ�ทธีรณ�เท�าก�บราคาทร�พิย�สิ้�นิท0ไดิ์$ต้ราคาไวิ$อุ�นิเป็+นิท�นิทร�พิย�ในิศัาลช�!นิ
ต้$นิ ถ$าทร�พิย�สิ้�นิท0เรยกร$อุงมหลายสิ้�0ง
และในิช�!นิอุ�ทธีรณ�เรยกร$อุงเพิยงบางสิ้�0ง อุาจมท�นิทร�พิย�นิ$อุยกวิ�าในิ
ช�!นิต้$นิไดิ์$
มาต้รา 224 วิรรคสิ้อุง
คดิ์ฟ้=อุงข�บไล�บ�คคลอุอุกจากอุสิ้�งหาร�มทร�พิย�อุ�นิมค�าเช�าหร อุอุาจให$เช�าไดิ์$ในิขณะย 0นิฟ้=อุงไม�เก�นิเดิ์ อุนิ
ละ 4,000 บาท บ�คคลท0อุย3�ในิอุสิ้�งหาร�มทร�พิย�อุาจจะ
อุาศั�ยสิ้�ทธี�ต้ามสิ้�ญญา ต้ามกฎหมาย หร อุอุย3�โดิ์ยละเม�ดิ์ก2ไดิ์$
บ�คคลดิ์�งกล�าวิไม�ยอุมอุอุกไป็จากอุสิ้�งหาร�มทร�พิย�และไม�ไดิ์$ต้�อุสิ้3$
กรรมสิ้�ทธี��
มาต้รา 224 วิรรคสิ้อุง
คดิ์ฟ้=อุงข�บไล�บ�คคลอุอุกจากอุสิ้�งหาร�มทร�พิย�อุ�นิมค�าเช�าหร อุ
อุาจให$เช�าไดิ์$ในิขณะย 0นิฟ้=อุงไม�เก�นิเดิ์ อุนิละ 4,000 บาท
รวิมถ4ง : •การข�บไล�บร�วิารขอุงบ�คคลดิ์�งกล�าวิ
• การให$ขนิย$ายทร�พิย�สิ้�นิอุอุกไป็ • การร !อุถอุนิสิ้�0งป็ล3กสิ้ร$างอุอุกไป็
ต้�วิอุย�าง คดิ์ฟ้=อุงข�บไล� :
หนิ�วิยงานิราชการฟ้=อุงให$ผู้3$เข$ามาอุย3�ในิท0ดิ์�นิสิ้าธีารณสิ้มบ�ต้�ขอุง
แผู้�นิดิ์�นิอุอุกไป็จากท0ดิ์�นินิ�!นิ หากราษฎรฟ้=อุงก�นิเอุง ผู้3$ท0ท(าป็ระโยชนิ�ในิท0ดิ์�นิสิ้าธีารณสิ้มบ�ต้�
ขอุงแผู้�นิดิ์�นิก�อุนิ ย�อุมมสิ้�ทธี�ดิ์ กวิ�า มสิ้�ทธี�ฟ้=อุงข�บไล�ไดิ์$
ต้�วิอุย�าง คดิ์ท0ไม�ใช�การฟ้=อุงข�บไล�
ฟ้=อุงให$หย�ดิ์รบกวินิการครอุบครอุงอุสิ้�งหาร�มทร�พิย�ต้ามมาต้รา 1337 หร อุมาต้รา 1374 เป็+นิคดิ์ไม�มท�นิทร�พิย� แต้�ไม�ถ อุเป็+นิการฟ้=อุงข�บไล�
เพิราะไม�มการเข$ามาในิท0ดิ์�นิฟ้=อุงร�กล(!าแดิ์นิกรรมสิ้�ทธี�� ไม�ถ อุ
เป็+นิการฟ้=อุงข�บไล�
ข$อุสิ้�งเกต้ มาต้รา 224 วิรรคสิ้อุง
ฟ้=อุงข�บไล�ผู้3$เช�า :• ใช$อุ�ต้ราค�าเช�าในิขณะย 0นิฟ้=อุง ซึ่40งต้กลงก�นิ
แนิ�นิอุนิ• หากค�าเช�าไม�เก�นิเดิ์ อุนิละ 4,000 บาท ห$าม
อุ�ทธีรณ�ป็@ญหาข$อุเท2จจร�งฟ้=อุงข�บไล�ผู้3$อุาศั�ยหร อุผู้3$ท0อุย3�โดิ์ยละเม�ดิ์ : ไม�มค�า
เช�า • ป็ระมาณวิ�าอุสิ้�งหาร�มทร�พิย�อุาจให$เช�าไม�เก�นิ
เดิ์ อุนิละ 4,000 บาท ขณะย 0นิฟ้=อุงหร อุไม� • ศัาลป็ระเม�นิจาก ท0ต้�!ง เนิ !อุท0 และสิ้ภาพิท�0วิไป็ขอุง
อุสิ้�งหาร�มทร�พิย�
ข$อุสิ้�งเกต้ มาต้รา 224 วิรรคสิ้อุง
ค�าแป็GะเจHยะนิ(ามาค�ดิ์ถ�วิเฉัล0ยเป็+นิค�าเช�าดิ์$วิย ฟ้=อุงข�บไล�อุอุกจากอุสิ้�งหาร�มทร�พิย�ต้�างราย แม$ฟ้=อุงในิค(าฟ้=อุงเดิ์ยวิก�นิ ต้$อุงแยกพิ�จารณา
ค�าเช�าขอุงอุสิ้�งหาร�มทร�พิย�แต้�ละแห�ง จ(านิวินิค�าเสิ้ยหายท0โจทก�เรยก ไม�ใช�ค�าเช�า
แต้�ค�าเช�าท0ศัาลจะก(าหนิดิ์จะเก�นิกวิ�าค�าเสิ้ยหายท0โจทก�เรยกไม�ไดิ์$
หากค�าเสิ้ยหายท0ก(าหนิดิ์นิ�!นิ มท�นิทร�พิย�เก�นิกวิ�า 50,000 บาทอุ�ทธีรณ�ป็@ญหาข$อุเท2จจร�ง
ไดิ์$ แม$ค�าเช�าขณะย 0นิฟ้=อุงไม�เก�นิเดิ์ อุนิละ 4,000 บาท
ข$อุสิ้�งเกต้ มาต้รา 224 วิรรคสิ้อุง
การฟ้=อุงข�บไล�ท0จ(าเลยต้�อุสิ้3$วิ�า กรรมสิ้�ทธี��เป็+นิขอุงจ(าเลย :
• เป็+นิคดิ์มท�นิทร�พิย�• การพิ�จารณาการห$ามอุ�ทธีรณ� ต้$อุง
พิ�จารณาวิ�าท0ดิ์�นิพิ�พิาทราคาเก�นิกวิ�า50,000 บาท หร อุไม� ม�ใช�พิ�จารณา
วิ�าค�าเช�าหร อุอุาจให$เช�าไดิ์$เก�นิกวิ�า4,000 บาทหร อุไม�
คดิ์ท0ยกเวิ$นิให$อุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�งไดิ์$
คดิ์เก0ยวิดิ์$วิยสิ้�ทธี�แห�งสิ้ภาพิบ�คคลคดิ์เก0ยวิดิ์$วิยสิ้�ทธี�ในิครอุบคร�วิ
คดิ์ไม�มท�นิทร�พิย�คดิ์ท0ห$ามอุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�ง แต้�มการท(าควิามเห2นิแย$ง หร อุ
ร�บรอุง หร อุอุนิ�ญาต้ให$อุ�ทธีรณ�
คดิ์เก0ยวิดิ์$วิยสิ้�ทธี�แห�งสิ้ภาพิบ�คคล
เป็+นิสิ้�ทธี�ท0บ�คคลมอุย3�ต้าม ป็.พิ.พิ. บรรพิ 1 ท�!งบ�คคลธีรรมดิ์าและ
นิ�ต้�บ�คคล เช�นิ สิ้ภาพิบ�คคล ควิามสิ้ามารถ
ภ3ม�ล(าเนิา สิ้าบสิ้3ญ สิ้�ญชาต้�
ข$อุสิ้�งเกต้ คดิ์เก0ยวิดิ์$วิยสิ้�ทธี�แห�งสิ้ภาพิบ�คคล
อุาจเป็+นิคดิ์มท�นิทร�พิย�หร อุไม�ก2ไดิ์$ แต้�สิ้ามารถอุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�ง
ไดิ์$ • แม$ท�นิทร�พิย�ท0พิ�พิาท ไม�เก�นิ
50,000 บาท • แม$ค(าขอุสิ้�วินิท0ท(าให$สิ้ภาพิแห�งค(าฟ้=อุงเป็+นิคดิ์เก0ยวิดิ์$วิยสิ้�ทธี�แห�งสิ้ภาพิบ�คคลจะย�ต้�ไป็ในิศัาลล�าง
คดิ์เก0ยวิดิ์$วิยสิ้�ทธี�ในิครอุบคร�วิ
•สิ้�ทธี�เหนิ อุควิามสิ้�มพิ�นิธี�แห�งชวิ�ต้ท0กฎหมายก(าหนิดิ์ให$เจ$าขอุงสิ้�ทธี�
มเหนิ อุบ�คคลอุ 0นิโดิ์ยค(านิ4งถ4งหนิ$าท0ทางศัลธีรรมขอุงเขา ซึ่40งป็กต้� ไดิ์$แก� สิ้�ทธี�ต้าม ป็.พิ.พิ.
บรรพิ 5 วิ�าดิ์$วิยครอุบคร�วิ เช�นิ •สิ้�ทธี�ระหวิ�างสิ้ามภร�ยา
•สิ้�ทธี�ระหวิ�างบ�ดิ์ามารดิ์าก�บบ�ต้ร
คดิ์เก0ยวิดิ์$วิยสิ้�ทธี�ในิครอุบคร�วิ
• กรณท0ไม�เป็+นิสิ้�ทธี�ในิครอุบคร�วิ เช�นิ :• การหม�!นิ ค3�กรณย�งไม�มฐานิะเป็+นิค3�สิ้มรสิ้
จ4งไม�เก0ยวิก�บสิ้�ทธี�ในิครอุบคร�วิ • สิ้�ญญาท0ค3�สิ้มรสิ้ท(าข4!นิในิเร 0อุงค�าอุ�ป็การะเล!ยงดิ์3 หร อุค�าเล!ยงชพิ ไม�ถ อุ
เป็+นิคดิ์เก0ยวิดิ์$วิยสิ้�ทธี�ในิครอุบคร�วิ เพิราะเป็+นิเร 0อุงบ�งค�บต้ามสิ้�ญญา
ข$อุสิ้�งเกต้ คดิ์เก0ยวิดิ์$วิยสิ้�ทธี�ในิครอุบคร�วิ
อุาจเป็+นิคดิ์มท�นิทร�พิย�หร อุไม�ก2ไดิ์$ แต้�สิ้ามารถอุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�ง
ไดิ์$ • แม$ท�นิทร�พิย�ท0พิ�พิาท ไม�เก�นิ
50,000 บาท • แม$ค(าขอุสิ้�วินิท0ท(าให$สิ้ภาพิแห�ง
ค(าฟ้=อุงเป็+นิคดิ์เก0ยวิดิ์$วิยสิ้�ทธี�ในิครอุบคร�วิจะย�ต้�ไป็ในิศัาลล�าง
คดิ์ไม�มท�นิทร�พิย�
คดิ์ไม�มท�นิทร�พิย�หร อุคดิ์ฟ้=อุงขอุป็ลดิ์เป็ล !อุงท�กข�อุ�นิม�อุาจค(านิวิณเป็+นิ
ราคาเง�นิไดิ์$ ไม�ต้$อุงห$ามต้ามมาต้รา 224 วิรรคแรก
เนิ 0อุงจากมาต้รานิ!จ(าก�ดิ์การอุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�งท0ท�นิทร�พิย�ไม�เก�นิ 50,000 บาท ฉัะนิ�!นิ กรณไม�มท�นิ
ทร�พิย�จ4งไม�ต้$อุงห$าม เพิราะม�ใช�คดิ์มท�นิทร�พิย�
คดิ์ไม�มท�นิทร�พิย�
กรณฟ้=อุงข�บไล�บ�คคลอุอุกจากอุสิ้�งหาร�มทร�พิย�อุ�นิมค�าเช�าหร อุอุาจให$เช�าไดิ์$ในิขณะย 0นิฟ้=อุงไม�เก�นิเดิ์ อุนิละ 4,000 บาท
• เป็+นิข$อุยกเวิ$นิขอุงข$อุยกเวิ$นิ • ต้$อุงบ�งค�บต้ามมาต้รา 224 วิรรคแรก กล�าวิค อุต้$อุงห$ามอุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุเท2จ
จร�ง เพิราะคดิ์ฟ้=อุงข�บไล�อุาจมการป็ระวิ�งคดิ์
ข$อุสิ้�งเกต้
กรณท0มค(าขอุมท�นิทร�พิย�และค(าขอุท0ไม�มท�นิทร�พิย�รวิมก�นิมาจะ
สิ้ามารถอุ�ทธีรณ�ป็@ญหาข$อุเท2จ จร�งไดิ์$หร อุไม� เพิยงใดิ์
ข$อุสิ้�งเกต้
คดิ์ท0มท�นิทร�พิย�ท0พิ�พิาทก�นิในิช�!นิอุ�ทธีรณ�ไม�เก�นิกวิ�า 50,000 บาท
แต้�มค(าขอุเป็+นิคดิ์ไม�มท�นิทร�พิย� หร อุคดิ์เก0ยวิดิ์$วิยสิ้�ทธี�แห�งสิ้ภาพิบ�คคล หร อุคดิ์เก0ยวิดิ์$วิยสิ้�ทธี�ในิครอุบคร�วิรวิมมาดิ์$วิย ย�อุมสิ้ามารถอุ�ทธีรณ�ในิ
ป็@ญหาข$อุเท2จจร�งไดิ์$ต้ามมาต้รา 224 วิรรค 2 แต้�หากอุ�ทธีรณ�เฉัพิาะในิ
สิ้�วินิท0มท�นิทร�พิย�ย�อุมต้$อุงนิ(ามาต้รา 224 วิรรคแรกมาใช$บ�งค�บ
ข$อุสิ้�งเกต้
คดิ์ท0มท�นิทร�พิย�ท0พิ�พิาทก�นิในิช�!นิอุ�ทธีรณ�เก�นิกวิ�า 50,000 บาท และม
ค(าขอุเป็+นิคดิ์ไม�มท�นิทร�พิย� หร อุคดิ์เก0ยวิดิ์$วิยสิ้�ทธี�แห�งสิ้ภาพิบ�คคล หร อุคดิ์เก0ยวิดิ์$วิยสิ้�ทธี�ในิครอุบคร�วิรวิมมาดิ์$วิย ย�อุมสิ้ามารถอุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�งไดิ์$ต้ามมาต้รา 224 วิรรคแรก โดิ์ยไม�ต้$อุง
นิ(ามาต้รา 224 วิรรค 2 มาพิ�จารณา
ข$อุสิ้�งเกต้
คดิ์ท0มท�นิทร�พิย�ท0พิ�พิาทก�นิในิช�!นิอุ�ทธีรณ�ไม�เก�นิกวิ�า 50,000 บาท และมค(าขอุเป็+นิคดิ์ข�บไล�บ�คคลใดิ์ ๆ อุอุกจากอุสิ้�งหาร�มทร�พิย�ท0มค�าเช�าหร อุอุาจให$เช�าไดิ์$ในิขณะย 0นิฟ้=อุงไม�เก�นิกวิ�า 4,000 บาท รวิมมาดิ์$วิย ต้$อุงห$ามม�ให$อุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุ
เท2จจร�งต้ามมาต้รา 224 วิรรคแรก
ข$อุสิ้�งเกต้
คดิ์ท0มท�นิทร�พิย�ท0พิ�พิาทก�นิในิช�!นิอุ�ทธีรณ�ไม�เก�นิกวิ�า 50,000 บาท และมค(าขอุเป็+นิ
คดิ์ข�บไล�บ�คคลใดิ์ ๆ อุอุกจากอุสิ้�งหาร�มทร�พิย�ท0มค�าเช�าหร อุอุาจให$เช�าไดิ์$ในิขณะย 0นิฟ้=อุงเก�นิกวิ�า 4,000 บาท รวิมมาดิ์$วิย ไม�ต้$อุงห$ามม�ให$อุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�งต้ามมาต้รา 224 วิรรค 2 แต้�ถ$าอุ�ทธีรณ�เฉัพิาะในิสิ้�วินิท0มท�นิทร�พิย�ย�อุมต้$อุงห$ามอุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�งต้าม
มาต้รา 224 วิรรคแรก
ข$อุสิ้�งเกต้
คดิ์ท0มท�นิทร�พิย�ท0พิ�พิาทก�นิในิช�!นิอุ�ทธีรณ�เก�นิกวิ�า 50,000 บาท และมค(าขอุเป็+นิคดิ์ข�บไล�
บ�คคลใดิ์ ๆ อุอุกจากอุสิ้�งหาร�มทร�พิย�ท0มค�าเช�าหร อุอุาจให$เช�าไดิ์$ในิขณะย 0นิฟ้=อุงไม�เก�นิกวิ�า 4,000 บาท รวิมมาดิ์$วิย ไม�ต้$อุงห$ามม�ให$
อุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�งต้ามมาต้รา 224 วิรรคแรก โดิ์ยไม�ต้$อุงนิ(ามาต้รา 224 วิรรค 2 มาพิ�จารณา แต้�ถ$ามการอุ�ทธีรณ�เฉัพิาะในิสิ้�วินิ
ฟ้=อุงข�บไล�ย�อุมต้$อุงห$ามอุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�ง
ข$อุสิ้�งเกต้
คดิ์ท0มท�นิทร�พิย�ท0พิ�พิาทก�นิในิช�!นิอุ�ทธีรณ�เก�นิกวิ�า 50,000 บาท และมค(าขอุเป็+นิ
คดิ์ข�บไล�บ�คคลใดิ์ ๆ อุอุกจากอุสิ้�งหาร�มทร�พิย�ท0มค�าเช�าหร อุอุาจให$เช�าไดิ์$ในิขณะย 0นิฟ้=อุงเก�นิกวิ�า 4,000 บาท รวิมมาดิ์$วิย ไม�ต้$อุงห$ามม�ให$อุ�ทธีรณ�ในิ
ป็@ญหาข$อุเท2จจร�งต้ามมาต้รา 224 วิรรคแรก โดิ์ยไม�ต้$อุงนิ(ามาต้รา 224 วิรรค 2
มาพิ�จารณา
การท(าควิามเห2นิแย$ง ร�บรอุง หร อุอุนิ�ญาต้ให$อุ�ทธีรณ�
คดิ์ต้$อุงห$ามม�ให$อุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�งต้ามมาต้รา 224 อุาจสิ้ามารถอุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�งไดิ์$ หากผู้3$
พิ�พิากษาผู้3$มอุ(านิาจต้ามท0กฎหมายก(าหนิดิ์ :
> ท(าควิามเห2นิแย$ง หร อุ> ร�บรอุงวิ�ามเหต้�อุ�นิควิรอุ�ทธีรณ� หร อุ
> อุนิ�ญาต้ให$อุ�ทธีรณ�
การท(าควิามเห2นิแย$ง ร�บรอุง หร อุอุนิ�ญาต้ให$อุ�ทธีรณ�
แยกพิ�จารณาเป็+นิรายข$อุเท2จจร�ง ค อุ หากท(าควิามเห2นิแย$ง ร�บรอุง หร อุอุนิ�ญาต้ในิข$อุ
เท2จจร�งเพิยงบางข$อุ ข$อุเท2จจร�งอุ 0นิ ก2ไม�สิ้ามารถอุ�ทธีรณ�ไดิ์$ เป็+นิต้$นิ
หากอุ�ทธีรณ�ต้$อุงห$ามอุ�ทธีรณ�ต้ามมาต้ราอุ 0นิ ก2ไม�อุาจอุ�ทธีรณ�ไดิ์$ เพิราะการท(าควิามเห2นิแย$ง การร�บรอุง หร อุการอุนิ�ญาต้ใช$ไดิ์$ก�บ
กรณต้ามมาต้รา 224 เท�านิ�!นิ
การท(าควิามเห2นิแย$ง
กรณผู้3$พิ�พิากษาศัาลช�!นิต้$นิท0นิ�0งเป็+นิอุงค�คณะในิการท(าค(าพิ�พิากษาม
ควิามเห2นิแต้กต้�างจากผู้3$พิ�พิากษาฝ่7ายท0มเสิ้ยงข$างมาก โดิ์ยไม�เห2นิดิ์$วิยในิผู้ลขอุงค(าพิ�พิากษาหร อุไม�เห2นิดิ์$วิยก�บเหต้�ผู้ลในิค(าพิ�พิากษา ไม�วิ�าเพิยงบางสิ้�วินิหร อุท�!งหมดิ์
ขอุงค(าพิ�พิากษา โดิ์ยท(าควิามเห2นิแย$งเป็+นิหนิ�งสิ้ อุต้ามมาต้รา 140
(2)
การท(าควิามเห2นิแย$ง
กรณผู้3$พิ�พิากษาท0เป็+นิผู้3$บร�หารท0ไดิ์$ต้รวิจสิ้(านิวินิท(าค(าพิ�พิากษา ย�อุมมอุ(านิาจในิการท(าควิามเห2นิแย$งไดิ์$ต้ามพิระธีรรมนิ3ญศัาลย�ต้�ธีรรม
มาต้รา 29 • ผู้3$พิ�พิากษาท0เป็+นิผู้3$บร�หาร ไดิ์$แก� อุธี�บดิ์ผู้3$พิ�พิากษาศัาลช�!นิต้$นิ อุธี�บดิ์ผู้3$พิ�พิากษาภาค รอุงอุธี�บดิ์ผู้3$พิ�พิากษาศัาลช�!นิต้$นิ ผู้3$พิ�พิากษาห�วิหนิ$าศัาล
หร อุผู้3$พิ�พิากษาท0ท(าการแทนิ
การท(าควิามเห2นิแย$ง
เป็+นิควิามเห2นิแย$งในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�ง ม�ใช�ในิป็@ญหาข$อุกฎหมาย
ควิามเห2นิแย$งท(าให$ค3�ควิามท�!งสิ้อุงฝ่7ายอุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�งไดิ์$ และผู้3$อุ�ทธีรณ�ไม�จ(าต้$อุงให$เหต้�ผู้ล
เหม อุนิก�บในิควิามเห2นิแย$ง
ร�บรอุงวิ�ามเหต้�อุ�นิควิรอุ�ทธีรณ�
เป็+นิกรณท0ผู้3$อุ�ทธีรณ�ร$อุงขอุให$ :- ผู้3$พิ�พิากษาท0นิ�0งพิ�จารณาคดิ์ในิศัาลช�!นิต้$นิ
> ม�ใช�ต้รวิจอุ�ทธีรณ�หร อุสิ้�0งอุนิ�ญาต้ให$ขยายระยะเวิลาอุ�ทธีรณ�ซึ่40งเป็+นิระยะเวิลาท0ล�วิงเลยการนิ�0ง
พิ�จารณามาแล$วิ> ไม�วิ�าจะนิ�0งก0คร�!ง นิ�0งแทนิ แต้�ไม�รวิมสิ้�งป็ระเดิ์2นิมาสิ้ บ หร อุย$ายไป็ศัาลอุ 0นิ แต้�ต้$อุงย�งไม�พิ$นิจากควิามเป็+นิผู้3$พิ�พิากษา เช�นิ เกษยณอุาย� เป็+นิต้$นิ
- ผู้3$พิ�พิากษาท0เป็+นิผู้3$บร�หารท0มาต้รวิจสิ้(านิวินิลงลายม อุช 0อุในิค(าพิ�พิากษามอุ(านิาจในิการร�บรอุง
ดิ์$วิย
ร�บรอุงวิ�ามเหต้�อุ�นิควิรอุ�ทธีรณ�
•ให$มค(าร�บรอุงให$อุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�ง
•ค(าร$อุงต้$อุงระบ�ช 0อุผู้3$ท0จะให$ร�บรอุง เพิ 0อุให$ศัาลท0ร�บค(าร$อุง
สิ้�งค(าร$อุงดิ์�งกล�าวิไป็ให$ผู้3$พิ�พิากษาผู้3$นิ�!นิพิ�จารณาวิ�าจะ
ร�บรอุงหร อุไม�ร�บรอุง
ร�บรอุงวิ�ามเหต้�อุ�นิควิรอุ�ทธีรณ�
การย 0นิค(าร$อุง :• ย 0นิพิร$อุม ก�อุนิ หร อุหล�งอุ�ทธีรณ�
ก2ไดิ์$ หร อุ• แม$ศัาลช�!นิต้$นิไม�ร�บอุ�ทธีรณ�แล$วิ
หากย�งไม�พิ$นิก(าหนิดิ์ระยะเวิลาท0 อุาจอุ�ทธีรณ�ไดิ์$ ก2สิ้ามารถย 0นิ
ค(าร$อุงให$ร�บรอุงไดิ์$
ร�บรอุงวิ�ามเหต้�อุ�นิควิรอุ�ทธีรณ�
เม 0อุผู้3$พิ�พิากษาผู้3$นิ�0งพิ�จารณาคดิ์ไดิ์$ ร�บค(าร$อุง :
• ต้รวิจวิ�าเป็+นิคดิ์ท0ต้$อุงห$ามอุ�ทธีรณ� ในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�งหร อุไม�
• ไม�ใช� มค(าสิ้�0งร�บรอุงไม�ไดิ์$• ใช� ใช$ดิ์�ลพิ�นิ�จต้�อุไป็วิ�าจะร�บรอุง
หร อุไม�ร�บรอุง > เป็+นิดิ์�ลพิ�นิ�จขอุงผู้3$ พิ�พิากษาคนินิ�!นิโดิ์ยเฉัพิาะ อุ�ทธีรณ�
ฎกาไม�ไดิ์$
ร�บรอุงวิ�ามเหต้�อุ�นิควิรอุ�ทธีรณ�
หากเห2นิวิ�าควิรร�บรอุง มค(าสิ้�0งโดิ์ยช�ดิ์ แจ$ง :
• ไม�ต้$อุงแสิ้ดิ์งเหต้�ผู้ลก2ไดิ์$• แต้�ไม�ใช�เพิยงสิ้�0งวิ�าให$ร�บเป็+นิอุ�ทธีรณ� หร อุร�บ
อุ�ทธีรณ�สิ้(าเนิาให$โจทก� > ไม�ถ อุเป็+นิค(าร�บรอุง หากมการร�บรอุงโดิ์ยช�ดิ์แจ$ง แม$ค(าร�บรอุงมา
ภายหล�งพิ$นิก(าหนิดิ์อุ�ทธีรณ�แล$วิ ท�!งท0ย 0นิไป็ ภายในิก(าหนิดิ์ระยะเวิลาอุ�ทธีรณ� ก2เป็+นิค(า
ร�บรอุงโดิ์ยชอุบดิ์$วิยกฎหมาย แม$ต้�อุมา ผู้3$ร�บ รอุงจะต้ายหร อุพิ$นิจากควิามเป็+นิผู้3$พิ�พิากษา
การร�บรอุงก2ไม�เสิ้ยไป็ และจะถอุนิค(าร�บรอุงไม�ไดิ์$
อุนิ�ญาต้ให$อุ�ทธีรณ�
การอุนิ�ญาต้ให$อุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�งเป็+นิหนิ�งสิ้ อุ เป็+นิกรณไม�มควิามเห2นิแย$งหร อุ
ไม�ไดิ์$ร�บการร�บรอุง โดิ์ยผู้3$อุ�ทธีรณ�ต้$อุงย 0นิค(าร$อุงต้�อุศัาลถ4งอุธี�บดิ์ผู้3$พิ�พิากษาศัาลช�!นิต้$นิ หร อุอุธี�บดิ์ผู้3$พิ�พิากษาภาคท0ดิ์(ารงต้(าแหนิ�งอุย3�ในิขณะท0ขอุอุนิ�ญาต้ เพิ 0อุให$อุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหา
ข$อุเท2จจร�งไดิ์$ โดิ์ยศัาลต้$อุงสิ้�งไป็ให$ผู้3$พิ�พิากษาดิ์�งกล�าวิพิ�จารณาวิ�าจะอุนิ�ญาต้หร อุไม�อุนิ�ญาต้
• ต้$อุงไม�เป็+นิผู้3$พิ�พิากษาท0นิ�0งพิ�จารณาหร อุต้รวิจสิ้(านิวินิลงช 0อุเป็+นิอุงค�คณะในิคดิ์นิ�!นิ
อุนิ�ญาต้ให$อุ�ทธีรณ�
การขอุอุนิ�ญาต้ให$อุ�ทธีรณ�นิ! ต้$อุงใช$เป็+นิล(าดิ์�บสิ้�ดิ์ท$ายเม 0อุไม�มควิามเห2นิแย$งและค(าร�บรอุงให$อุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�ง
ค(าร$อุงต้$อุงย 0นิภายในิ 7 วิ�นิ นิ�บแต้�ศัาลช�!นิต้$นิไม�ร�บอุ�ทธีรณ�
• แต้�ไม�จ(าต้$อุงย 0นิไป็พิร$อุมก�บอุ�ทธีรณ� และอุาจย 0นิก�อุนิศัาลช�!นิต้$นิสิ้�0งไม�ร�บอุ�ทธีรณ�
ก2ไดิ์$ แม$จะพิ$นิก(าหนิดิ์ระยะเวิลาท0อุาจอุ�ทธีรณ�ไดิ์$ต้ามมาต้รา 229 ไป็แล$วิ
ก2ต้าม
อุนิ�ญาต้ให$อุ�ทธีรณ� เม 0อุศัาลช�!นิต้$นิไดิ์$ร�บค(าร$อุงแล$วิ :
• ต้$อุงสิ้�งค(าร$อุงพิร$อุมสิ้(านิวินิไป็ให$อุธี�บดิ์ผู้3$ พิ�พิากษาศัาลช�!นิต้$นิ หร อุอุธี�บดิ์ผู้3$พิ�พิากษาภาค
ต้�อุไป็• เม 0อุอุธี�บดิ์ผู้3$พิ�พิากษาศัาลช�!นิต้$นิ หร อุอุธี�บดิ์ผู้3$
พิ�พิากษาภาคไดิ์$ร�บค(าร$อุง ต้$อุงต้รวิจก�อุนิวิ�าเป็+นิคดิ์ท0ต้$อุงห$ามอุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�ง
หร อุไม�> ไม�ใช� มค(าสิ้�0งอุนิ�ญาต้ไม�ไดิ์$
> ใช� ใช$ดิ์�ลพิ�นิ�จต้�อุไป็วิ�าจะอุนิ�ญาต้หร อุไม� อุนิ�ญาต้ ซึ่40งเป็+นิดิ์�ลพิ�นิ�จขอุงอุธี�บดิ์โดิ์ยเฉัพิาะ
อุ�ทธีรณ�ฎกาไม�ไดิ์$
การห$ามอุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�งและป็@ญหาข$อุ
กฎหมายข$อุท0ม�ไดิ์$ยกข4!นิวิ�ากล�าวิมาแล$วิ
โดิ์ยชอุบในิศัาลช�!นิต้$นิข$อุท0ไม�เป็+นิสิ้าระแก�คดิ์อุ�นิควิรไดิ์$
ร�บการวิ�นิ�จฉั�ย
ข$อุท0ม�ไดิ์$ยกข4!นิวิ�ากล�าวิมาแล$วิโดิ์ยชอุบในิศัาลช�!นิต้$นิ
อุ�ทธีรณ�ไดิ์$เฉัพิาะแต้�ป็@ญหาข$อุเท2จจร�งหร อุป็@ญหาข$อุกฎหมายท0ไดิ์$วิ�ากล�าวิก�นิมาแล$วิโดิ์ยชอุบในิ
ศัาลช�!นิต้$นิ•เนิ 0อุงจากการพิ�จารณาในิช�!นิ
อุ�ทธีรณ�จะมการต้�!งป็ระเดิ์2นิใหม�ไม� ไดิ์$ อุ�นิเป็+นิการเอุาเป็รยบค3�ควิาม
อุกฝ่7ายและท(าให$คดิ์ข4!นิสิ้3�ศัาลสิ้3ง ไม�จบสิ้�!นิ
ข$อุท0ม�ไดิ์$ยกข4!นิวิ�ากล�าวิมาแล$วิโดิ์ยชอุบในิศัาลช�!นิต้$นิ
ข$อุโต้$เถยงในิศัาลช�!นิต้$นิก�บศัาลอุ�ทธีรณ�ต้$อุงเป็+นิอุ�นิเดิ์ยวิก�นิ :
•หากมข$อุโต้$เถยงในิศัาลช�!นิต้$นิเฉัพิาะป็@ญหาข$อุเท2จจร�ง ก2จะ
อุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุกฎหมายไม�ไดิ์$ •หากมข$อุโต้$เถยงในิศัาลช�!นิต้$นิ
เฉัพิาะป็@ญหากฎหมาย ก2จะอุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�งไม�ไดิ์$
ข$อุท0ม�ไดิ์$ยกข4!นิวิ�ากล�าวิมาแล$วิโดิ์ยชอุบในิศัาลช�!นิต้$นิ
ข$อุโต้$เถยงในิศัาลช�!นิต้$นิก�บศัาลอุ�ทธีรณ�ต้$อุงเป็+นิอุ�นิเดิ์ยวิก�นิ :
• หากมข$อุโต้$เถยงก�นิในิศัาลช�!นิต้$นิในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�ง และเป็+นิการอุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�งแต้�เป็+นิป็@ญหาข$อุเท2จ
จร�งอุกอุ�นิหนิ40งซึ่40งม�ไดิ์$มการวิ�ากล�าวิก�นิมาโดิ์ยชอุบในิศัาลช�!นิต้$นิก2จะอุ�ทธีรณ�ป็@ญหา
ข$อุเท2จจร�งนิ�!นิไม�ไดิ์$ • หากโต้$เถยงป็@ญหาข$อุกฎหมายในิศัาลช�!นิ
ต้$นิอุย�างหนิ40งก2จะอุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุกฎหมายอุกอุย�างหนิ40งไม�ไดิ์$
ข$อุท0ม�ไดิ์$ยกข4!นิวิ�ากล�าวิมาแล$วิโดิ์ยชอุบในิศัาลช�!นิต้$นิ
“ ” กฎหมายใช$ค(าวิ�า โดิ์ยชอุบ หมายถ4ง ป็@ญหาข$อุเท2จจร�งหร อุป็@ญหาข$อุกฎหมายนิ�!นิไดิ์$วิ�าก�นิมาแล$วิโดิ์ยถ3กต้$อุงต้ามกระบวินิพิ�จารณาในิศัาลช�!นิ
ต้$นิ ซึ่40งมหล�กเกณฑ์� ดิ์�งนิ!• โจทก�ย 0นิฟ้=อุง• จ(าเลยให$การ
• ศัาลช�!นิต้$นิไดิ์$ก(าหนิดิ์ป็@ญหานิ�!นิเป็+นิป็ระเดิ์2นิในิคดิ์ ศัาลช�!นิต้$นิจะไดิ์$วิ�นิ�จฉั�ยป็@ญหานิ�!นิหร อุไม� ไม�
สิ้(าค�ญ เพิราะถ$าศัาลไม�ไดิ์$วิ�นิ�จฉั�ยท�!งหมดิ์ท�กข$อุค3�ควิามก2สิ้ามารถยกข$อุท0ศัาลไม�ไดิ์$วิ�นิ�จฉั�ยข4!นิ
อุ�ทธีรณ�ไดิ์$
ข$อุยกเวิ$นิ
•ป็@ญหาเก0ยวิดิ์$วิยควิามสิ้งบเรยบร$อุยขอุงป็ระชาชนิ
•ป็@ญหาข$อุกฎหมายท0ม�ไดิ์$ยกข4!นิวิ�ากล�าวิในิศัาลช�!นิต้$นิเนิ 0อุงจาก
พิฤต้�การณ�ไม�เป็Bดิ์ช�อุงให$กระท(าไดิ์$
ป็@ญหาเก0ยวิดิ์$วิยควิามสิ้งบเรยบร$อุยขอุงป็ระชาชนิ
หมายถ4ง ป็@ญหาท0ไม�เก0ยวิเฉัพิาะต้�วิโจทก�และจ(าเลย แต้�เป็+นิเร 0อุงป็ระโยชนิ�โดิ์ยท�0วิไป็ขอุง
สิ้าธีารณชนิ ป็ระเทศัชาต้�และสิ้�งคม มาต้รา 142 (5) ก(าหนิดิ์ให$ศัาลสิ้ามารถยกไดิ์$
ข4!นิเอุงซึ่40งป็@ญหาข$อุกฎหมายอุ�นิเก0ยวิก�บควิามสิ้งบเรยบร$อุยขอุงป็ระชาชนิเม 0อุศัาลเห2นิ
สิ้มควิร มาต้รา 225 วิรรค 2 เป็+นิกรณท0ค3�ควิามยก
ข4!นิอุ$างซึ่40งป็@ญหาข$อุเท2จจร�งหร อุป็@ญหาข$อุกฎหมายอุ�นิเก0ยวิก�บควิามสิ้งบเรยบร$อุยขอุง
ป็ระชาชนิข4!นิมาอุ$างไดิ์$ เพิ 0อุให$ศัาลวิ�นิ�จฉั�ยช!ขาดิ์คดิ์ให$ ซึ่40งศัาลจะต้$อุงวิ�นิ�จฉั�ยช!ขาดิ์ให$เสิ้มอุ
ป็@ญหาเก0ยวิดิ์$วิยควิามสิ้งบเรยบร$อุยขอุงป็ระชาชนิ
ต้�วิอุย�าง ป็@ญหาอุ�นิเก0ยวิดิ์$วิยควิามสิ้งบเรยบร$อุย • อุ(านิาจฟ้=อุงท0แก$ไขไม�ไดิ์$
• เขต้อุ(านิาจศัาล • การดิ์(าเนิ�นิกระบวินิพิ�จารณาขอุงศัาลหร อุการ
พิ�พิากษาชอุบหร อุไม�• การป็Bดิ์อุากรแสิ้ต้มป็Iบร�บ3รณ�หร อุไม�
ต้�วิอุย�าง ท0ไม�เป็+นิป็@ญหาอุ�นิเก0ยวิดิ์$วิยควิามสิ้งบเรยบร$อุย
• ฟ้=อุงเคล อุบคล�มหร อุไม� • คดิ์ขาดิ์อุาย�ควิามหร อุไม�
ป็@ญหาข$อุกฎหมายท0ม�ไดิ์$ยกข4!นิวิ�ากล�าวิในิศัาลช�!นิต้$นิเนิ 0อุงจาก
พิฤต้�การณ�ไม�เป็Bดิ์ช�อุงให$กระท(าไดิ์$ ท�!งนิ! อุาจเนิ 0อุงจาก :
• ค3�ควิามเพิ�0งทราบเม 0อุศัาลมค(าพิ�พิากษาไป็แล$วิ• ป็@ญหาเพิ�0งเก�ดิ์ข4!นิในิช�!นิอุ�ทธีรณ� เช�นิ อุ(านิาจฟ้=อุง
เป็+นิป็@ญหาข$อุกฎหมายท0เก0ยวิก�บควิามสิ้งบเรยบร$อุยท0ศัาลยกข4!นิมาวิ�ากล�าวิเอุง เป็+นิต้$นิ
• เป็+นิเร 0อุงท0ไม�ป็ฏ�บ�ต้�ต้ามบทบ�ญญ�ต้�วิ�าดิ์$วิยกระบวินิพิ�จารณาช�!นิอุ�ทธีรณ� เช�นิ ผู้3$อุ�ทธีรณ�ไม�วิาง
เง�นิค�าธีรรมเนิยมท0ต้$อุงใช$แทนิค3�ควิามอุกฝ่7ายหนิ40ง เป็+นิต้$นิ
ข$อุท0ไม�เป็+นิสิ้าระแก�คดิ์อุ�นิควิรไดิ์$ร�บการวิ�นิ�จฉั�ย
ป็@ญหาข$อุเท2จจร�งหร อุป็@ญหาข$อุกฎหมายท0จะยกข4!นิอุ�ทธีรณ�ไดิ์$ต้$อุง
เป็+นิสิ้าระแก�คดิ์ ค อุ อุาจท(าให$ เป็ล0ยนิแป็ลงผู้ลขอุงค(าพิ�พิากษาไดิ์$
ม�ใช�ไม�เป็+นิสิ้าระแก�คดิ์อุ�นิควิรไดิ์$ร�บ การวิ�นิ�จฉั�ย ซึ่40งหมายถ4ง ป็@ญหาข$อุ
เท2จจร�งหร อุป็@ญหาข$อุกฎหมายท0ไม�เป็+นิข$อุแพิ$ชนิะหร อุไม�เป็+นิป็ระโยชนิ�
แก�คดิ์
ข$อุท0ไม�เป็+นิสิ้าระแก�คดิ์อุ�นิควิรไดิ์$ร�บการวิ�นิ�จฉั�ย
ต้�วิอุย�าง : • จ(าเลยป็ฏ�บ�ต้�ต้ามค(าพิ�พิากษาและค(าบ�งค�บ
ขอุงศัาลจนิครบถ$วินิ ป็@ญหาวิ�าศัาลช�!นิต้$นิมอุ(านิาจสิ้�0งบ�งค�บคดิ์ไดิ์$หร อุไม� และการอุอุกหมายบ�งค�บคดิ์เป็+นิไป็โดิ์ยชอุบหร อุไม�จ4งไม�
เป็+นิสิ้าระแก�คดิ์ • เม 0อุจ(าเลยไม�ต้$อุงร�บผู้�ดิ์ใช$ค นิเง�นิทดิ์รอุง
จ�าย ป็@ญหาข$อุกฎหมายท0วิ�าสิ้�ทธี�เรยกร$อุงเง�นิทดิ์รอุงจ�ายค นิขาดิ์อุาย�ควิามหร อุไม�
ย�อุมไม�เป็+นิสิ้าระแก�คดิ์
ข$อุท0ไม�เป็+นิสิ้าระแก�คดิ์อุ�นิควิรไดิ์$ร�บการวิ�นิ�จฉั�ยต้�วิอุย�าง :
•หนิ�งสิ้ อุมอุบอุ(านิาจป็Bดิ์แสิ้ต้มป็Iหร อุไม� ไม�เป็+นิสิ้าระสิ้(าค�ญในิคดิ์ท0เจ$าขอุงรวิมคนิหนิ40งฟ้=อุงคดิ์แทนิ
เจ$าขอุงรวิมคนิอุ 0นิ เพิราะการฟ้=อุงคดิ์นิ!เป็+นิการฟ้=อุงคดิ์แทนิ
เจ$าขอุงรวิมคนิอุ 0นิดิ์$วิย
การห$ามอุ�ทธีรณ�ในิค(าสิ้�0งระหวิ�าง พิ�จารณา
ควิามหมายขอุงค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา
หล�กเกณฑ์�การอุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา
ข$อุยกเวิ$นิ : กรณท0ไม�เป็+นิค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา
ควิามหมายขอุงค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา
ค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา (มาต้รา 226) หมายถ4ง ค(าสิ้�0งขอุงศัาลท0ไดิ์$สิ้�0งไป็ต้�!งแต้�ท0มการย 0นิค(าฟ้=อุงจนิถ4งเวิลาก�อุนิจะมค(าพิ�พิากษาหร อุค(าสิ้�0งช!ขาดิ์ต้�ดิ์สิ้�นิคดิ์ โดิ์ย
เม 0อุศัาลสิ้�0งไป็แล$วิย�งคงมกระบวินิพิ�จารณาท0ศัาลจะต้$อุงดิ์(าเนิ�นิการต้�อุไป็ และค(าสิ้�0งนิ�!นิไม�ใช�ค(าสิ้�0งต้ามท0ระบ�ไวิ$ในิมาต้รา 227 และ มาต้รา 228 โดิ์ยจะต้$อุงพิ�จารณาไป็แต้�ละช�!นิศัาลเท�านิ�!นิ
ควิามหมายขอุงค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา
หล�กเกณฑ์�การพิ�จารณาค(าสิ้�0ง ระหวิ�างพิ�จารณาป็ระกอุบไป็ดิ์$วิย
หล�กเกณฑ์�ในิดิ์$านิขอุงเวิลาท0 ศัาลมค(าสิ้�0ง และ
หล�กเกณฑ์�ในิดิ์$านิขอุงเนิ !อุหาขอุงค(าสิ้�0ง
ควิามหมายขอุงค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา
หล�กเกณฑ์�ในิดิ์$านิขอุงเวิลาท0ศัาลมค(าสิ้�0ง ไดิ์$แก� ค(าสิ้�0งขอุงศัาลท0ไดิ์$สิ้�0งไป็ในิระหวิ�าง
วิ�นิท0ย 0นิค(าฟ้=อุง ไม�วิ�าศัาลจะมค(าสิ้�0งร�บฟ้=อุงไวิ$แล$วิหร อุไม� และก�อุนิจะมค(าพิ�พิากษาหร อุค(าสิ้�0งช!ขาดิ์ต้�ดิ์สิ้�นิคดิ์
มาต้รา 226 วิรรค 2 ให$ถ อุวิ�าคดิ์อุย3�ในิ ระหวิ�างการพิ�จารณาขอุงศัาล นิ�บแต้�ย 0นิ
ค(าฟ้=อุง ไม�วิ�าศัาลจะมค(าสิ้�0งร�บฟ้=อุงหร อุไม�
ควิามหมายขอุงค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา
• หากเป็+นิค(าสิ้�0งท0ศัาลไดิ์$อุอุกภายหล�งจากท0ไดิ์$พิ�พิากษาคดิ์ไป็แล$วิ ย�อุมไม�ถ อุเป็+นิค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณาจ4งไม�ต้$อุงห$ามอุ�ทธีรณ�ต้ามมาต้รา 226
เช�นิ ค(าสิ้�0งศัาลเก0ยวิก�บวิ�ธีการช�0วิคราวิก�อุนิพิ�พิากษาท0ศัาลไดิ์$มค(าสิ้�0งภายหล�งจากท0วิ�นิ�จฉั�ย
ช!ขาดิ์คดิ์ไป็แล$วิ หร อุค(าสิ้�0งศัาลช�!นิต้$นิให$เพิ�กถอุนิค(าสิ้�0งจ(าหนิ�ายคดิ์อุอุกจากสิ้ารบบควิาม (ฎ.
1692/2516 (ญ)) หร อุค(าสิ้�0งในิช�!นิบ�งค�บคดิ์ซึ่40งมผู้ลท(าให$คดิ์นิ�!นิเสิ้ร2จสิ้�!นิไป็ย�อุมไม�ถ อุเป็+นิค(า
สิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา (ฎ. 6/2518) หร อุค(าสิ้�0งให$พิ�จารณาคดิ์ใหม�เม 0อุศัาลมค(าพิ�พิากษาไป็แล$วิ
(ฎ. 411/2504 (ญ)) เป็+นิต้$นิ
ควิามหมายขอุงค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา
หล�กเกณฑ์�ในิดิ์$านิขอุงเนิ !อุหาขอุง ค(าสิ้�0ง กล�าวิค อุ เม 0อุศัาลสิ้�0งไป็แล$วิ
ย�งคงมกระบวินิพิ�จารณาท0ศัาลจะต้$อุงดิ์(าเนิ�นิการต้�อุไป็
ควิามหมายขอุงค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา
•ศัาลอุ�ทธีรณ�สิ้�0งให$ศัาลช�!นิต้$นิสิ้ บพิยานิเพิ�0มเต้�มแล$วิสิ้�งสิ้(านิวินิค นิให$ศัาลอุ�ทธีรณ� ดิ์�งนิ!ไม�ท(าให$คดิ์เสิ้ร2จไป็จากศัาลอุ�ทธีรณ� เพิราะศัาลอุ�ทธีรณ�จะต้$อุงพิ�จารณาพิ�พิากษาเม 0อุศัาลช�!นิต้$นิสิ้ บพิยานิเพิ�0มเต้�มมาให$ต้ามค(า
สิ้�0งศัาลอุ�ทธีรณ�แล$วิ• ค(าสิ้�0งไม�อุนิ�ญาต้ให$ถอุนิฟ้=อุง เป็+นิค(าสิ้�0ง
ระหวิ�างพิ�จารณา (คร. 268/2516) เช�นิเดิ์ยวิก�บค(าสิ้�0งอุนิ�ญาต้ให$ถอุนิค(าร$อุงขอุถอุนิฟ้=อุง เพิราะไม�ท(าให$คดิ์เสิ้ร2จสิ้�!นิไป็
จากศัาล
ควิามหมายขอุงค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา
• ค(าร$อุงขอุเรยกบ�คคลภายนิอุกเข$ามาเป็+นิค3�ควิามในิคดิ์ต้ามมาต้รา 57 (3) นิ�!นิไม�วิ�าศัาลจะสิ้�0งอุนิ�ญาต้หร อุไม�ก2ย�อุมเป็+นิค(าสิ้�0ง
ระหวิ�างพิ�จารณา เพิราะค(าร$อุงดิ์�งกล�าวิม�ไดิ์$ต้�!งป็ระเดิ์2นิระหวิ�างค3�ควิาม (ฎ.
1226/2510 (ญ), ฎ. 5682/2534) • ค(าร$อุงสิ้อุดิ์ขอุเข$ามาเป็+นิค3�ควิามร�วิมต้าม
มาต้รา 57 (2) นิ�!นิหากศัาลอุนิ�ญาต้ย�อุมเป็+นิค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา แต้�หากศัาลไม�
อุนิ�ญาต้ย�อุมเป็+นิค(าสิ้�0งไม�ร�บค(าค3�ควิามซึ่40งไม�ถ อุเป็+นิค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณาต้ามมาต้รา
227
ควิามหมายขอุงค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา
• ค(าสิ้�0งอุนิ�ญาต้ให$แก$ไขเพิ�0มเต้�มค(าฟ้=อุงหร อุค(าให$การย�อุมเป็+นิค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา เพิราะ
เป็+นิค(าสิ้�0งท0ศัาลอุอุกไป็ในิขณะท0ย�งม�ไดิ์$วิ�นิ�จฉั�ยช!ขาดิ์คดิ์และม�ไดิ์$ท(าให$คดิ์เสิ้ร2จสิ้�!นิไป็
จากศัาล (ฎ. 536/2536) • ค(าสิ้�0งไม�อุนิ�ญาต้ให$แก$ไขเพิ�0มเต้�มค(าฟ้=อุงหร อุ
ค(าให$การนิ�!นิย�อุมเป็+นิค(าสิ้�0งไม�ร�บค(าค3�ควิามต้ามมาต้รา 18 ท0ท(าให$คดิ์เสิ้ร2จสิ้�!นิไป็จากศัาลในิบางป็ระเดิ์2นิ (ป็ระเดิ์2นิท0ไม�ร�บ) จ4งไม�เป็+นิ
ค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณาต้ามมาต้รา 228 (3)
ควิามหมายขอุงค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา
• ค(าสิ้�0งอุนิ�ญาต้ให$เข$ามาแทนิท0ค3�ควิามผู้3$มรณะต้ามมาต้รา 42 เป็+นิค(าสิ้�0งระหวิ�าง
พิ�จารณา (ฎ. 4053/2533) • ค(าสิ้�0งไม�อุนิ�ญาต้ให$เข$ามาแทนิท0ค3�ควิามผู้3$
มรณะต้ามมาต้รา 42 ไม�เป็+นิค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา เพิราะเป็+นิการจ(าก�ดิ์ไม�ให$ผู้3$ท0ป็ระสิ้งค�จะเข$ามาในิคดิ์เข$ามาในิคดิ์ไดิ์$ จ4งถ อุเป็+นิค(าสิ้�0งไม�ร�บค(าค3�ควิามอุย�างหนิ40งจ4งสิ้ามารถอุ�ทธีรณ�ไดิ์$ท�นิทโดิ์ยไม�
ต้$อุงโต้$แย$งค�ดิ์ค$านิไวิ$ก�อุนิ (ฎ. 1423/2536)
ควิามหมายขอุงค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา
• ถ$าศัาลงดิ์สิ้ บพิยานิและวิ�นิ�จฉั�ยคดิ์โดิ์ยอุาศั�ยข$อุกฎหมายย�อุมเป็+นิการวิ�นิ�จฉั�ยเบ !อุงต้$นิในิป็@ญหาข$อุ
กฎหมายซึ่40งท(าให$คดิ์เสิ้ร2จสิ้�!นิไป็จากศัาลไม�วิ�าท�!งหมดิ์หร อุแต้�บางสิ้�วินิต้ามมาต้รา 24 เช�นิ ในิคดิ์แพิ�งเก0ยวิเนิ 0อุงคดิ์อุาญา ป็.วิ�.อุ. มาต้รา 46 ก(าหนิดิ์ให$ศัาลในิสิ้�วินิแพิ�งฟ้@งข$อุเท2จจร�งต้ามท0
ศัาลในิสิ้�วินิอุาญาไดิ์$วิ�นิ�จฉั�ยมา ศัาลในิสิ้�วินิแพิ�งจ4งงดิ์สิ้ บพิยานิ เท�าก�บเป็+นิการวิ�นิ�จฉั�ยเบ !อุงต้$นิในิ
ป็@ญหาข$อุกฎหมายต้ามมาต้รา 24 จ4งไม�เป็+นิค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา สิ้ามารถอุ�ทธีรณ�ไดิ์$ท�นิทโดิ์ยไม�
ต้$อุงโต้$แย$งค�ดิ์ค$านิค(าสิ้�0งนิ�!นิไวิ$ก�อุนิ (ฎ. 782/2536, ฎ. 539/2541)
ควิามหมายขอุงค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา
•หากศัาลงดิ์สิ้ บพิยานิเพิราะเห2นิวิ�าข$อุเท2จจร�งต้ามค(าฟ้=อุงและค(า
ให$การสิ้ามารถวิ�นิ�จฉั�ยคดิ์ไดิ์$แล$วิ หร อุข$อุเท2จจร�งท0สิ้ บมาเพิยงพิอุท0จะวิ�นิ�จฉั�ยคดิ์ไดิ์$แล$วิ ย�อุมเป็+นิการสิ้�0งโดิ์ยใช$ดิ์�ลพิ�นิ�จวิ�าข$อุเท2จจร�งท0ไดิ์$มานิ�!นิเพิยงพิอุท0จะใช$ต้�ดิ์สิ้�นิคดิ์
ไดิ์$แล$วิ จ4งเป็+นิค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา (ฎ. 2012/2542)
ควิามหมายขอุงค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา
•กรณท0เม 0อุศัาลมค(าสิ้�0งไป็แล$วิท(าให$คดิ์พิ$นิไป็จากศัาลเพิยงบาง
สิ้�วินิก2ไม�ถ อุเป็+นิค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา เช�นิ ค(าสิ้�0งจ(าหนิ�ายคดิ์ขอุงจ(าเลยท0 2 เป็+นิเหต้�ให$คดิ์
เก0ยวิก�บจ(าเลยท0 2 เสิ้ร2จสิ้�!นิไป็ ไม�ถ อุเป็+นิค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา
(ฎ. 1365/2530)
หล�กเกณฑ์�การอุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา
มาต้รา 226 ห$ามอุ�ทธีรณ�เพิยง ช�0วิคราวิ ค(าสิ้�0งขอุงศัาลท0อุอุก
มาในิระหวิ�างพิ�จารณาขอุงศัาลนิ�!นิห$ามอุ�ทธีรณ�ท�นิทแต้�ให$โต้$แย$ง
ค�ดิ์ค$านิค(าสิ้�0งนิ�!นิไวิ$ก�อุนิ และให$ อุ�ทธีรณ�ไดิ์$ภายในิ 1 เดิ์ อุนิ นิ�บแต้�
ศัาลไดิ์$พิ�พิากษาคดิ์หล�กไป็แล$วิ หล�กเกณฑ์�มาต้รา 226 ใช$ในิช�!นิ
ฎกาดิ์$วิย
หล�กเกณฑ์�การอุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา
การโต้$แย$งค�ดิ์ค$านิค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา
ระยะเวิลาการอุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา
การโต้$แย$งค�ดิ์ค$านิค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา
ผู้3$ป็ระสิ้งค�จะอุ�ทธีรณ�ต้$อุงโต้$แย$งค�ดิ์ค$านิค(าสิ้�0ง ระหวิ�างพิ�จารณาไวิ$ต้ามมาต้รา 26 ดิ์�งนิ!
• แถลงดิ์$วิยวิาจาให$ศัาลจดิ์ข$อุโต้$แย$งไวิ$ในิกระบวินิพิ�จารณา
• ย 0นิค(าแถลงเป็+นิหนิ�งสิ้ อุต้�อุศัาลให$รวิมไวิ$ในิสิ้(านิวินิควิาม
• หากโต้$แย$งโดิ์ยไม�ไดิ์$อุย3�ต้�อุหนิ$าศัาล หร อุศัาลไม� ยอุมจดิ์ข$อุโต้$แย$ง หร อุศัาลไม�จดิ์ข$อุโต้$แย$งเพิราะ
ใช$ถ$อุยค(าไม�สิ้มควิรจ4งให$ท(ามาใหม� แต้�ไม�ไดิ์$ท(า ถ อุวิ�าม�ไดิ์$มการโต้$แย$ง เพิราะไม�ป็รากฏในิสิ้(านิวินิ
• ศัาลมค(าสิ้�0งหลายเร 0อุง ต้$อุงโต้$แย$งท�กเร 0อุง
การโต้$แย$งค�ดิ์ค$านิค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา
วิ�ธีการโต้$แย$งค�ดิ์ค$านิ = กระท(าโดิ์ยช�ดิ์แจ$งหร อุโดิ์ยป็ร�ยายก2ไดิ์$ ขอุให$ร3$วิ�า
เป็+นิการไม�เห2นิดิ์$วิยก�บค(าสิ้�0งขอุงศัาลก2เพิยงพิอุ เช�นิ
• ใช$สิ้�ทธี�อุ�ทธีรณ�ท�นิทซึ่40งแม$จะเป็+นิการไม�ชอุบต้ามมาต้รา 226 แต้�ก2แสิ้ดิ์งให$เห2นิวิ�าผู้3$อุ�ทธีรณ�ไม�เห2นิดิ์$วิยก�บค(าสิ้�0งขอุงศัาล
• ย 0นิขอุแล$วิถ3กยกค(าขอุ จ4งมาขอุอุกโดิ์ยอุ$างเหต้�ผู้ลท0แต้กต้�างไป็ แต้�ถ$าหากอุ$างเหต้�ผู้ลเดิ์�ม ถ อุวิ�าไม�ไดิ์$โต้$แย$งค�ดิ์ค$านิ
การโต้$แย$งค�ดิ์ค$านิค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา
ศัาลต้$อุงให$โอุกาสิ้และเวิลาแก�ผู้3$ป็ระสิ้งค�จะอุ�ทธีรณ�ในิการโต้$แย$งค�ดิ์ค$านิ เช�นิ
ศัาลสิ้�0งวิ�าจะไม�ยอุมร�บค(าแถลงใดิ์ขอุงผู้3$ร$อุง เท�าก�บศัาลป็Bดิ์โอุกาสิ้การโต้$แย$ง
เป็+นิต้$นิ หากไม�มเวิลาเพิยงพิอุท0จะโต้$แย$งค�ดิ์ค$านิ
ถ อุวิ�ามสิ้�ทธี�อุ�ทธีรณ�ไดิ์$โดิ์ยไม�ต้$อุงโต้$แย$งค�ดิ์ค$านิไวิ$ก�อุนิ เช�นิ ศัาลงดิ์สิ้ บพิยานิและนิ�ดิ์ฟ้@งค(าพิ�พิากษาในิวิ�นิเดิ์ยวิก�นิ ถ อุวิ�าค3�
ควิามไม�มเวิลาท0จะโต้$แย$งค�ดิ์ค$านิ เป็+นิต้$นิ
การโต้$แย$งค�ดิ์ค$านิค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา
หากนิ�ดิ์ฟ้@งค(าพิ�พิากษาวิ�นิร��งข4!นิ หล�งจากมค(าสิ้�0งงดิ์สิ้ บพิยานิซึ่40งต้�วิควิามหร อุทนิายควิามก2อุย3�ในิศัาล ย�อุมเพิยงพิอุท0จะโต้$แย$ง
หากต้�วิควิามหร อุทนิายควิามม�ไดิ์$อุย3�ในิศัาลดิ์$วิย ระยะเวิลาเพิยง 1 วิ�นิถ อุวิ�าไม�เพิยงพิอุท0จะโต้$แย$งค�ดิ์ค$านิไดิ์$ท�นิ อุย�างนิ$อุย 2 วิ�นิ
ข$อุสิ้�งเกต้การโต้$แย$งค�ดิ์ค$านิค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา
การโต้$แย$งท(าไดิ์$เม 0อุศัาลมค(าสิ้�0งแล$วิจนิถ4งเวิลาก�อุนิศัาลจะพิ�พิากษาเท�านิ�!นิ > จะโต้$แย$งก�อุนิศัาล
มค(าสิ้�0งไม�ไดิ์$ • เวิ$นิแต้� มกฎหมายเร 0อุงการค�ดิ์ค$านิเป็+นิพิ�เศัษ
เช�นิ มาต้รา 183 วิรรค 4 ต้$อุงค�ดิ์ค$านิต้�อุศัาลขณะก(าหนิดิ์ป็ระเดิ์2นิข$อุพิ�พิาทหร อุภายในิ 7 วิ�นินิ�บแต้�ศัาลสิ้�0งก(าหนิดิ์ป็ระเดิ์2นิข$อุพิ�พิาท หากศัาล
ย นิต้ามเดิ์�ม ผู้3$ป็ระสิ้งค�จะอุ�ทธีรณ�ต้$อุงโต้$แย$งค�ดิ์ค$านิต้ามวิ�ธีการป็กต้�แล$วิมาอุ�ทธีรณ�ต้าม
มาต้รา 226 > ค�ดิ์ค$านิ 2 รอุบ คร�!งท0 1 ต้ามมาต้รา 183 วิรรค 3 คร�!งท0 2 ต้ามมาต้รา 226
(1) เป็+นิต้$นิ
ข$อุสิ้�งเกต้การโต้$แย$งค�ดิ์ค$านิค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา
หากต้�อุมาถอุนิค(าโต้$แย$งค�ดิ์ค$านิ = ไม�ถ อุวิ�ามการโต้$แย$งค�ดิ์ค$านิ
ค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณาขอุงศัาลอุ�ทธีรณ� โต้$แย$งค�ดิ์ค$านิไดิ์$เม 0อุศัาลช�!นิต้$นิอุ�านิค(าสิ้�0งขอุงศัาล
อุ�ทธีรณ�
ระยะเวิลาการอุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา
การอุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณาต้$อุงกระท(าภายในิ 1
เดิ์ อุนิ นิ�บแต้�ท0ศัาลมค(าพิ�พิากษาหร อุค(าสิ้�0งช!ขาดิ์ต้�ดิ์สิ้�นิคดิ์
ข$อุยกเวิ$นิ : กรณท0ไม�เป็+นิค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา
ไม�เป็+นิค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา = สิ้ามารถอุ�ทธีรณ�ไดิ์$ท�นิทภายในิระยะเวิลา 1 เดิ์ อุนิ นิ�บแต้�ศัาลมค(าสิ้�0ง โดิ์ยไม�ต้$อุงโต้$แย$งค�ดิ์ค$านิ
ค(าสิ้�0งขอุงศัาล
ข$อุยกเวิ$นิ : กรณท0ไม�เป็+นิค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณามาต้รา 227 มาต้รา 228
มาต้รา 227
แยกเป็+นิค(าสิ้�0งไม�ร�บหร อุค นิค(าค3�ควิามต้ามมาต้รา 18 ก�บค(าสิ้�0งวิ�นิ�จฉั�ยช!ขาดิ์เบ !อุงต้$นิในิป็@ญหา
ข$อุกฎหมายต้ามมาต้รา 24 โดิ์ยต้$อุงเป็+นิค(าสิ้�0งท0ศัาลสิ้�0งแล$วิจะท(าให$คดิ์เสิ้ร2จสิ้�!นิไป็จากศัาล
ท�!งหมดิ์
มาต้รา 227
มาต้รา 18 :• ค(าค3�ควิาม หมายควิามวิ�า บรรดิ์าค(าฟ้=อุง ค(า
ให$การ หร อุค(าร$อุงท�!งหลายท0ย 0นิต้�อุศัาลเพิ 0อุต้�!ง ป็ระเดิ์2นิระหวิ�างค3�ควิาม
• หากศัาลมค(าสิ้�0งไม�ร�บหร อุค นิค(าค3�ควิามต้าม มาต้รา 18 ม�ใช�ค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา
เพิราะท(าให$คดิ์เสิ้ร2จสิ้�!นิไป็จากศัาลท�!งหมดิ์• หากศัาลมค(าสิ้�0งให$ร�บค(าค3�ควิาม ค(าสิ้�0ง
ระหวิ�างพิ�จารณา เพิราะไม�ท(าให$คดิ์เสิ้ร2จสิ้�!นิไป็จากศัาล
มาต้รา 227
มาต้รา 24 = ค(าสิ้�0งวิ�นิ�จฉั�ยช!ขาดิ์เบ !อุงต้$นิในิป็@ญหาข$อุกฎหมายท0เป็+นิค�ณแก�ผู้3$
ขอุท(าให$คดิ์เสิ้ร2จไป็ท�!งเร 0อุง (หากเสิ้ร2จ ไป็บางสิ้�วินิเป็+นิกรณต้ามมาต้รา 228)
• หากวิ�นิ�จฉั�ยแล$วิเป็+นิค�ณแก�ผู้3$ขอุ ไม� เป็+นิค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา
• หากวิ�นิ�จฉั�ยแล$วิไม�เป็+นิค�ณแก�ผู้3$ขอุ เป็+นิค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา
มาต้รา 228
แม$วิ�าเป็+นิค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณา เพิราะผู้ลขอุงค(าสิ้�0งศัาลไม�ท(าให$คดิ์เสิ้ร2จสิ้�!นิ
ท�!งหมดิ์ แต้�ผู้ลขอุงค(าสิ้�0งก2ท(าให$ค3�ควิามฝ่7ายใดิ์ฝ่7ายหนิ40งต้$อุงป็ฏ�บ�ต้�หร อุถ3กกระท(าให$เสิ้ยสิ้�ทธี�เสิ้รภาพิไป็ในิท�นิทท0มค(าสิ้�0งจ4ง
ไม�อุาจรรอุไดิ์$ ไดิ์$แก�ค(าสิ้�0งต้�อุไป็นิ!• ค(าสิ้�0งให$ก�กข�งหร อุป็ร�บไหมหร อุให$จ(าข�งผู้3$
ใดิ์ต้ามป็ระมวิลกฎหมายนิ! เช�นิ กรณท0ศัาลลงโทษฐานิละเม�ดิ์อุ(านิาจศัาลต้ามมาต้รา 30 - 33 หร อุลงโทษพิยานิท0
ข�ดิ์ข นิหมายเรยกพิยานิ เป็+นิต้$นิ
มาต้รา 228
•ค(าสิ้�0งเก0ยวิดิ์$วิยค(าขอุเพิ 0อุค�$มครอุงป็ระโยชนิ�ขอุงค3�ควิามในิระหวิ�างพิ�จารณา ไดิ์$แก� กรณต้ามมาต้รา 253 และ 254 หร อุค(าสิ้�0งเก0ยวิดิ์$วิยค(าขอุเพิ 0อุจะบ�งค�บคดิ์ต้ามค(าพิ�พิากษาต้�อุไป็ ไดิ์$แก�กรณต้ามมาต้รา 264 ไม�วิ�าจะอุนิ�ญาต้หร อุยกค(าขอุก2ต้าม แต้�
ม�ใช�รอุสิ้�0งค(าร$อุงไวิ$ก�อุนิ
มาต้รา 228
•ค(าสิ้�0งไม�ร�บหร อุค นิค(าค3�ควิามต้ามมาต้รา 18 หร อุค(าสิ้�0งวิ�นิ�จฉั�ยช!ขาดิ์เบ !อุงต้$นิในิป็@ญหาข$อุกฎหมายต้ามมาต้รา 24 ท0ไม�ท(าให$คดิ์เสิ้ร2จไป็ท�!งเร 0อุง หากแต้�เสิ้ร2จไป็เฉัพิาะบางข$อุบางป็ระเดิ์2นิ เช�นิ ค(าสิ้�0งไม�ร�บฟ้=อุง
เฉัพิาะบางข$อุหร อุเฉัพิาะจ(าเลยบางคนิ หร อุค(าสิ้�0งไม�อุนิ�ญาต้ให$แก$ไข
เพิ�0มเต้�มค(าค3�ควิาม เป็+นิต้$นิ
มาต้รา 228
กฎหมายอุนิ�ญาต้ให$อุ�ทธีรณ�ไดิ์$ท�นิทภายในิก(าหนิดิ์ 1 เดิ์ อุนิ นิ�บแต้�ท0ศัาลมค(า
สิ้�0ง โดิ์ยไม�ต้$อุงโต้$แย$งค�ดิ์ค$านิค(าสิ้�0งไวิ$ก�อุนิ หร อุจะรอุไวิ$อุ�ทธีรณ�ในิภายหล�งจาก
ท0ศัาลมค(าพิ�พิากษาหร อุค(าสิ้�0งช!ขาดิ์ต้�ดิ์สิ้�นิคดิ์แล$วิก2ไดิ์$ โดิ์ยไม�ต้$อุงโต้$แย$ง
ค�ดิ์ค$านิค(าสิ้�0งนิ�!นิไวิ$ก�อุนิ หากใช$สิ้�ทธี�อุ�ทธีรณ�ท�นิทเม 0อุศัาลมค(าสิ้�0ง
แล$วิ แต้�อุ�ทธีรณ�เก�นิ 1 เดิ์ อุนิ นิ�บแต้�ท0ศัาลมค(าสิ้�0ง จะมาใช$สิ้�ทธี�อุ�ทธีรณ�ต้าม
ป็กต้�อุกในิภายหล�งไม�ไดิ์$
มาต้รา 228
เม 0อุศัาลช�!นิต้$นิร�บอุ�ทธีรณ�ในิระหวิ�างพิ�จารณา ศัาลต้$อุงดิ์(าเนิ�นิกระบวินิพิ�จารณาต้�อุไป็แล$วิมค(าพิ�พิากษาหร อุค(าสิ้�0งช!ขาดิ์คดิ์
• แต้�ถ$าระหวิ�างพิ�จารณา ค3�ควิามอุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งต้ามมาต้รา 228 (3) ซึ่40งศัาลเห2นิวิ�าการ
กล�บหร อุแก$ไขค(าสิ้�0งท0ค3�ควิามอุ�ทธีรณ�จะเป็+นิการวิ�นิ�จฉั�ยช!ขาดิ์คดิ์หร อุป็ระเดิ์2นิข$อุใดิ์ท0ศัาลช�!นิต้$นิม�ไดิ์$วิ�นิ�จฉั�ยไวิ$ ให$ศัาลอุ�ทธีรณ�มค(าสิ้�0งให$ศัาลล�างงดิ์การพิ�จารณาคดิ์ไวิ$ในิระหวิ�างอุ�ทธีรณ� หร อุงดิ์การวิ�นิ�จฉั�ยคดิ์ไวิ$
จนิกวิ�าศัาลอุ�ทธีรณ�จะไดิ์$วิ�นิ�จฉั�ยช!ขาดิ์อุ�ทธีรณ�นิ�!นิ
มาต้รา 228
หากอุ�ทธีรณ�ดิ์�งกล�าวิเป็+นิอุ�ทธีรณ�ท0เม 0อุพิ�จารณาไป็แล$วิก2ไม�ม
ป็ระโยชนิ�ศัาลอุ�ทธีรณ�อุาจไม�ร�บไวิ$พิ�จารณาก2ไดิ์$
การอุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งไม�ร�บอุ�ทธีรณ�
ศัาลช�!นิต้$นิต้รวิจอุ�ทธีรณ�แล$วิเห2นิวิ�าเป็+นิอุ�ทธีรณ�ท0สิ้มบ3รณ�ไม�ต้$อุง
ห$าม ก2สิ้�0งร�บอุ�ทธีรณ�และสิ้�งต้�อุไป็ ย�งศัาลอุ�ทธีรณ�
• ค(าสิ้�0งร�บอุ�ทธีรณ� ไม�สิ้ามารถ อุ�ทธีรณ�ไดิ์$ แต้�สิ้ามารถแก$ในิค(า
แก$อุ�ทธีรณ�ไดิ์$
การอุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งไม�ร�บอุ�ทธีรณ�
หากค(าฟ้=อุงอุ�ทธีรณ�ต้$อุงห$าม ศัาลช�!นิต้$นิท0ต้รวิจค(าฟ้=อุงอุ�ทธีรณ�ต้$อุงสิ้�0งไม�ร�บอุ�ทธีรณ�
• ผู้3$อุ�ทธีรณ�สิ้ามารถอุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งศัาลช�!นิต้$นิท0สิ้�0งไม�ร�บอุ�ทธีรณ�ต้�อุศัาลอุ�ทธีรณ�ต้�อุไป็ไดิ์$ โดิ์ยย 0นิเป็+นิค(าร$อุงภายในิ 15 วิ�นินิ�บแต้�ศัาลช�!นิต้$นิมค(าสิ้�0งไม�ร�บอุ�ทธีรณ� > หมายถ4ง วิ�นิท0ค3�ควิามทราบโดิ์ยชอุบแล$วิ ดิ์�งนิ�!นิ
หากศัาลม�ไดิ์$มค(าสิ้�0งในิวิ�นิท0ย 0นิอุ�ทธีรณ� ย�อุมถ อุเป็+นิหนิ$าท0ศัาลท0ต้$อุงแจ$งให$แก�ผู้3$
อุ�ทธีรณ�ทราบวิ�าไม�ร�บอุ�ทธีรณ�
การอุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งไม�ร�บอุ�ทธีรณ�
ผู้3$อุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งไม�ร�บอุ�ทธีรณ�จะต้$อุงนิ(าเง�นิท0ต้$อุงช(าระต้ามค(าพิ�พิากษาหร อุหล�ก
ป็ระก�นิมาวิางศัาลดิ์$วิย•หากวิางไม�ครบศัาลสิ้�0งยกค(าร$อุงอุ�ทธีรณ�
ไดิ์$เลย โดิ์ยไม�ต้$อุงให$เวิลาต้ามมาต้รา 18 • จะขอุท�เลาการนิ(าเง�นิมาช(าระม�ไดิ์$
• แต้�ขอุขยายระยะเวิลาการนิ(าเง�นิหร อุ หล�กป็ระก�นิมาวิางต้�อุศัาลไดิ์$ต้ามมาต้รา
23
การอุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งไม�ร�บอุ�ทธีรณ�กรณท0ผู้3$อุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งไม�ร�บอุ�ทธีรณ�ไม�ต้$อุงนิ(าเง�นิ
หร อุหล�กป็ระก�นิมาวิางศัาล :• หากมค(าสิ้�0งไม�ร�บอุ�ทธีรณ�บางสิ้�วินิ บางข$อุ ไม�ต้$อุง
วิางเง�นิหร อุหล�กป็ระก�นิ เพิราะคดิ์สิ้ามารถข4!นิสิ้3�ศัาลอุ�ทธีรณ�อุ�นิสิ้ามารถใช$วิ�ธีการท�เลาการบ�งค�บคดิ์
• หากต้�างฝ่7ายต้�างมหนิ!ท0ต้$อุงช(าระแก�ก�นิต้ามค(าพิ�พิากษา แล$วิสิ้ามารถห�กกลบลบหนิ!ก�นิไดิ์$ ย�อุม
ไม�มหนิ!ท0ต้$อุงนิ(าเง�นิมาวิางเป็+นิป็ระก�นิ • หากมหล�กป็ระก�นิหนิ!เพิยงพิอุอุย3�แล$วิก2ไม�ต้$อุงวิาง • หากหนิ!ต้ามค(าพิ�พิากษาขอุงล3กหนิ!ย�งไม�ต้$อุงช(าระ
ก2ไม�ต้$อุงวิาง
การอุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งไม�ร�บอุ�ทธีรณ�
ค(าสิ้�0งศัาลท0ไม�อุนิ�ญาต้ให$ย 0นิอุ�ทธีรณ�ภายหล�งก(าหนิดิ์ระยะเวิลาอุ�ทธีรณ�ไม�ใช�ค(าสิ้�0งไม�ร�บอุ�ทธีรณ�
•สิ้ามารถอุ�ทธีรณ�ไดิ์$โดิ์ยไม�ต้$อุงวิาง เง�นิต้ามมาต้รา 234 และ
•ค(าสิ้�0งขอุงศัาลอุ�ทธีรณ�ไม�เป็+นิท0สิ้�ดิ์เพิราะม�ไดิ์$วิ�นิ�จฉั�ยในิเนิ !อุหาขอุง
ค(าร$อุง สิ้ามารถฎกาไดิ์$
การอุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งไม�ร�บอุ�ทธีรณ�
ศัาลช�!นิต้$นิสิ้�0งไม�ร�บอุ�ทธีรณ� แล$วิผู้3$อุ�ทธีรณ�เล อุกอุ�ทธีรณ�เพิยงบางข$อุ > ข$อุท0ม�ไดิ์$ย 0นิอุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งไม�ร�บอุ�ทธีรณ�เป็+นิอุ�นิย�ต้�ไป็ในิศัาล
ช�!นิต้$นิ
การอุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งไม�ร�บอุ�ทธีรณ�
ศัาลท0เป็+นิผู้3$ร�บอุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งไม�ร�บ อุ�ทธีรณ� = ศัาลช�!นิต้$นิท0มค(าสิ้�0ง
• เม 0อุศัาลช�!นิต้$นิไดิ์$ร�บค(าร$อุงอุ�ทธีรณ� ค(าสิ้�0งไม�ร�บอุ�ทธีรณ�แล$วิ ต้$อุงสิ้�งไป็ย�ง ศัาลอุ�ทธีรณ�โดิ์ยเร2วิ พิร$อุมค(า
พิ�พิากษาหร อุค(าสิ้�0งขอุงศัาลช�!นิต้$นิ และค(าฟ้=อุงอุ�ทธีรณ� หากศัาลอุ�ทธีรณ�
ต้$อุงการต้รวิจสิ้(านิวินิก2ต้$อุงสิ้�ง สิ้(านิวินิไป็ดิ์$วิย นิอุกจากนิ! ย�งต้$อุงสิ้�ง
สิ้(าเนิาให$ค3�ควิามอุกฝ่7ายค�ดิ์ค$านิดิ์$วิย
การอุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งไม�ร�บอุ�ทธีรณ�
•ศัาลช�!นิต้$นิไม�มอุ(านิาจต้รวิจ ค(าร$อุงอุ�ทธีรณ�นิ! หากศัาลช�!นิต้$นิ
ป็ฏ�เสิ้ธีท0จะสิ้�งค(าร$อุงอุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งไม�ร�บอุ�ทธีรณ�ไป็ย�งศัาล
อุ�ทธีรณ�ย�อุมไม�ชอุบ ผู้3$อุ�ทธีรณ�จ(าต้$อุงย 0นิค(าร$อุงอุ�ทธีรณ�
ค(าสิ้�0งไม�ร�บอุ�ทธีรณ�ต้�อุศัาล อุ�ทธีรณ�โดิ์ยต้รงไดิ์$ ต้ามมาต้รา
234
การอุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งไม�ร�บอุ�ทธีรณ�
ค(าสิ้�0งขอุงศัาลอุ�ทธีรณ�ไม�วิ�าสิ้�0งย นิต้ามศัาลช�!นิต้$นิวิ�าไม�ร�บอุ�ทธีรณ�หร อุสิ้�0งกล�บให$
ศัาลช�!นิต้$นิร�บอุ�ทธีรณ�ย�อุมเป็+นิท0สิ้�ดิ์ (มาต้รา 236)
• ต้$อุงเป็+นิค(าสิ้�0งในิเนิ !อุหาขอุงค(าฟ้=อุงอุ�ทธีรณ�ดิ์$วิย จ4งจะเป็+นิท0สิ้�ดิ์ แต้�ถ$า
เป็+นิการสิ้�0งในิเนิ !อุหาเฉัพิาะศัาลช�!นิต้$นิ ไม�เป็+นิท0สิ้�ดิ์
• แม$วิ�าศัาลช�!นิต้$นิและศัาลอุ�ทธีรณ�จะไม�ร�บอุ�ทธีรณ�โดิ์ยอุาศั�ยเหต้�ท0แต้กต้�างก�นิ
ก2ต้าม
การอุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งไม�ร�บอุ�ทธีรณ�
ศัาลอุ�ทธีรณ�สิ้�0งไดิ์$เพิยงวิ�าย นิหร อุยกค(าสิ้�0งขอุงศัาลช�!นิต้$นิเท�านิ�!นิไม�อุาจก$าวิล�วิงไป็สิ้�0งในิเนิ !อุหาขอุง
อุ�ทธีรณ�ไดิ์$ เพิราะย�งไม�ไดิ์$ร�บอุ�ทธีรณ�ไวิ$พิ�จารณา
การท�เลาการบ�งค�บคดิ์
แม$ย 0นิอุ�ทธีรณ� แต้�ต้ราบใดิ์ท0ย�งไม�มค(าพิ�พิากษาขอุงศัาลสิ้3งกวิ�าอุอุกมากล�บค(า
พิ�พิากษาศัาลช�!นิต้$นิ ค(าพิ�พิากษาดิ์�ง กล�าวิก2ย�งไม�สิ้�!นิผู้ล ท(าให$อุาจต้$อุงมการ
บ�งค�บคดิ์ ดิ์�งนิ�!นิ จ4งมบทบ�ญญ�ต้�เก0ยวิก�บเร 0อุงท�เลาการบ�งค�บต้ามค(าพิ�พิากษา
ข4!นิมา ค(าพิ�พิากษาศัาลช�!นิต้$นิ จะต้$อุงมการ
บ�งค�บจ4งจะขอุท�เลาการบ�งค�บไดิ์$ หากค(า พิ�พิากษาไม�ต้$อุงมการบ�งค�บแล$วิ ย�อุม ไม�มสิ้�0งใดิ์ให$ท�เลาการบ�งค�บ
การท�เลาการบ�งค�บคดิ์
หากไม�มการอุ�ทธีรณ�หร อุฎกาจะมาขอุท�เลาการบ�งค�บไม�ไดิ์$
• หากค(าฟ้=อุงอุ�ทธีรณ�หร อุค(าฟ้=อุงฎกาต้กไป็ ค(าสิ้�0งอุนิ�ญาต้ให$ท�เลาการบ�งค�บคดิ์ก2สิ้�!นิผู้ล
ไป็ดิ์$วิย การย 0นิอุ�ทธีรณ�อุย�างเดิ์ยวิ ไม�เป็+นิเหต้�ให$
ท�เลาการบ�งค�บคดิ์ ต้$อุงย 0นิค(าร$อุงขอุท�เลา การบ�งค�บแยกต้�างหาก
• มผู้ลเฉัพิาะผู้3$ย 0นิ ไม�มผู้ลถ4งผู้3$อุ 0นิ แม$อุย3�ฝ่7าย เดิ์ยวิก�นิและแม$เป็+นิล3กหนิ!ร�วิม เวิ$นิแต้�
เป็+นิการบ�งค�บเหนิ อุทร�พิย�ท0แบ�งแยกไม�ไดิ์$
การท�เลาการบ�งค�บคดิ์
การขอุท�เลาการบ�งค�บคดิ์ ต้$อุงท(าเป็+นิค(าร$อุงย 0นิ ต้�อุศัาลช�!นิต้$นิ หร อุศัาลอุ�ทธีรณ�ในิกรณท0มการร�บ
อุ�ทธีรณ�ไวิ$แล$วิ• หากย 0นิต้�อุศัาลช�!นิต้$นิ ต้$อุงรบสิ้�งย�งศัาลอุ�ทธีรณ�
ต้�อุไป็• ย 0นิพิร$อุมหร อุหล�งจากย 0นิอุ�ทธีรณ�แล$วิก2ไดิ์$
• แม$ศัาลช�!นิต้$นิย�งไม�อุอุกค(าบ�งค�บก2ขอุท�เลาการ บ�งค�บไดิ์$ แต้�ต้$อุงขอุก�อุนิบ�งค�บคดิ์ หากบ�งค�บ
คดิ์ไป็แล$วิมาขอุ เป็+นิการขอุงดิ์การบ�งค�บคดิ์
การท�เลาการบ�งค�บคดิ์
เนิ !อุหาค(าร$อุงต้$อุงแสิ้ดิ์งเหต้�ผู้ลสิ้มควิร เพิ 0อุให$เห2นิวิ�าผู้3$อุ�ทธีรณ�มทางชนิะคดิ์ การบ�งค�บคดิ์จะมผู้ลเสิ้ยแก�ผู้3$อุ�ทธีรณ�อุย�างไร และหากไม�บ�งค�บคดิ์ผู้3$
ชนิะคดิ์จะไม�เสิ้ยหายอุย�างไร • ม�ใช�อุ$างเพิยงวิ�าไดิ์$ย 0นิอุ�ทธีรณ�แล$วิมทางชนิะคดิ์โดิ์ยไม�มเหต้�ผู้ลป็ระกอุบ > แต้�หากอุ$างมาเช�นินิ! แล$วิเจ$าหนิ!ต้ามค(าพิ�พิากษาไม�ค�ดิ์ค$านิ ศัาลย�อุมมอุ(านิาจ
ในิการอุนิ�ญาต้ให$ท�เลาการบ�งค�บ
การท�เลาการบ�งค�บคดิ์
ศัาลช�!นิต้$นิจะสิ้�งสิ้(าเนิาการขอุท�เลาให$ค3�ควิามอุกฝ่7ายเพิ 0อุให$ค�ดิ์ค$านิภายในิระยะ
เวิลาท0ก(าหนิดิ์ ก�อุนิศัาลมค(าสิ้�0งเก0ยวิก�บค(าร$อุงขอุท�เลา
การบ�งค�บ อุาจมการบ�งค�บคดิ์ไป็พิลาง > เวิ$นิแต้� ฉั�กเฉั�นิอุย�างย�0ง ศัาลช�!นิต้$นิ
อุาจมค(าสิ้�0งท�เลาการบ�งค�บไวิ$ระหวิ�างรอุค(าสิ้�0งศัาลอุ�ทธีรณ� แต้�เป็+นิเพิยงค(าสิ้�0ง
ช�0วิคราวิ และสิ้ามารถก(าหนิดิ์เง 0อุนิไขม�ให$เก�ดิ์ควิามเสิ้ยหายแก�ฝ่7ายใดิ์ก2ไดิ์$
การท�เลาการบ�งค�บคดิ์
หากผู้3$อุ�ทธีรณ�วิางเง�นิหร อุหาป็ระก�นิสิ้(าหร�บจ(านิวินิหนิ!ท0ต้$อุงช(าระต้ามค(า
พิ�พิากษา และค�าฤชาธีรรมเนิยมท0ต้$อุงช(าระแทนิค3�ควิามอุกฝ่7ายต้�อุศัาล
ช�!นิต้$นิแล$วิ ต้$อุงงดิ์การบ�งค�บคดิ์• แม$ไม�มค(าร$อุงขอุท�เลาการบ�งค�บ
ก2ต้ามแม$ไดิ์$ร�บอุนิ�ญาต้ให$ดิ์(าเนิ�นิคดิ์อุย�าง
คนิอุนิาถา ก2จะไม�วิางเง�นิหร อุไม�หาก ป็ระก�นิไม�ไดิ์$
การท�เลาการบ�งค�บคดิ์
กรณฉั�กเฉั�นิ ศัาลอุ�ทธีรณ�อุาจสิ้�0งอุนิ�ญาต้ให$ท�เลาการบ�งค�บโดิ์ยไม�
ฟ้@งค3�ควิามอุกฝ่7ายก2ไดิ์$ เป็+นิการสิ้�0งอุนิ�ญาต้เพิยงช�0วิคราวิ
เพิ 0อุรอุฟ้@งค3�ควิามอุกฝ่7ายและมค(า สิ้�0งถาวิรต้�อุไป็
•แต้�หากม�ใช�กรณฉั�กเฉั�นิต้$อุงฟ้@งค3�ควิามอุกฝ่7ายก�อุนิ
การท�เลาการบ�งค�บคดิ์
ศัาลอุ�ทธีรณ�อุาจสิ้�0งอุนิ�ญาต้ให$ท�เลาการ บ�งค�บโดิ์ยมเง 0อุนิไขหร อุไม�ก2ไดิ์$
• หากก(าหนิดิ์เง 0อุนิไขแล$วิผู้3$ร$อุงไม�ท(าต้าม ถ อุวิ�าไม�ป็ระสิ้งค�จะท�เลาการบ�งค�บคดิ์
ศัาลอุ�ทธีรณ�อุาจสิ้�0งย4ดิ์หร อุอุาย�ดิ์ทร�พิย�สิ้�นิ ขอุงผู้3$อุ�ทธีรณ�ก2ไดิ์$
• หากเป็+นิสิ้�งหาร�มทร�พิย�อุ�นิเป็+นิขอุงเสิ้ยง�าย หร อุการเก2บร�กษาต้$อุงย��งยากหร อุสิ้�!นิเป็ล อุง
ศัาลอุาจนิ(าอุอุกขายทอุดิ์ต้ลาดิ์เพิ 0อุเก2บแต้�เง�นิไวิ$ก2ไดิ์$
การท�เลาการบ�งค�บคดิ์
ค(าสิ้�0งอุนิ�ญาต้หร อุไม�อุนิ�ญาต้ให$ ท�เลาการบ�งค�บ และค(าสิ้�0งต้�อุเนิ 0อุง
ก�บการขอุท�เลาการบ�งค�บ เป็+นิ อุ(านิาจขอุงแต้�ละช�!นิศัาล
อุ�ทธีรณ�ต้�อุไป็ไม�ไดิ์$ แต้�หากม�ไดิ์$เป็+นิการสิ้�0งในิเนิ !อุหาขอุงค(าร$อุงขอุ
ท�เลาการบ�งค�บแล$วิ สิ้ามารถอุ�ทธีรณ�หร อุฎกาต้�อุไป็ไดิ์$
กระบวินิพิ�จารณาในิศัาลอุ�ทธีรณ�
การ สิ้�งสิ้(าเนิาอุ�ทธีรณ� : ศัาลช�!นิต้$นิ หร อุศัาลอุ�ทธีรณ�ในิกรณท0
มการอุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งไม�ร�บอุ�ทธีรณ� สิ้�0ง ร�บอุ�ทธีรณ� ต้$อุงสิ้�งสิ้(าเนิาอุ�ทธีรณ�
ให$แก�จ(าเลยอุ�ทธีรณ�ท�กคนิ รวิมถ4งผู้3$มสิ้�วินิไดิ์$เสิ้ยท0อุาจไดิ์$ร�บผู้ลกระทบจาก
ค(าพิ�พิากษาขอุงศัาลอุ�ทธีรณ� แม$จะ เป็+นิค3�ควิามผู้�ายเดิ์ยวิก�นิ แต้�หาก
ค(าฟ้=อุงในิช�!นิอุ�ทธีรณ�เป็+นิป็ฏ�ป็@กษ�ต้�อุ ก�นิก2ต้$อุงสิ้�งสิ้(าเนิาอุ�ทธีรณ�ให$
กระบวินิพิ�จารณาในิศัาลอุ�ทธีรณ�
การ สิ้�งสิ้(าเนิาอุ�ทธีรณ� :• หากไม�สิ้�งสิ้(าเนิาให$ เป็+นิการ
ดิ์(าเนิ�นิกระบวินิพิ�จารณาท0ไม�ชอุบ•หากค(าฟ้=อุงอุ�ทธีรณ�ไม�มผู้ลกระ
ทบถ4งค3�ควิามคนิใดิ์ ก2ไม�ต้$อุงสิ้�งสิ้(าเนิาค(าฟ้=อุงอุ�ทธีรณ�ให$
กระบวินิพิ�จารณาในิศัาลอุ�ทธีรณ�
การนิ(าสิ้�งสิ้(าเนิาอุ�ทธีรณ� :หากศัาลช�!นิต้$นิสิ้�0งให$ผู้3$อุ�ทธีรณ�นิ(าสิ้�งสิ้(าเนิา
อุ�ทธีรณ� เป็+นิหนิ$าท0ผู้3$อุ�ทธีรณ�ท0ต้$อุงนิ(า สิ้�งสิ้(าเนิาอุ�ทธีรณ�ให$จ(าเลยอุ�ทธีรณ�
• หากไม�ป็ฏ�บ�ต้�ต้ามเป็+นิการท�!งค(าฟ้=อุง อุ�ทธีรณ�
• ศัาลอุ�ทธีรณ�มอุ(านิาจสิ้�0งจ(าหนิ�ายคดิ์ > เพิราะคดิ์ไดิ์$เข$ามาอุย3�ในิการพิ�จารณาขอุง
ศัาลอุ�ทธีรณ�แล$วิ ต้�!งแต้�ร�บค(าฟ้=อุงอุ�ทธีรณ�ไวิ$พิ�จารณา
กระบวินิพิ�จารณาในิศัาลอุ�ทธีรณ�
การนิ(าสิ้�งสิ้(าเนิาอุ�ทธีรณ� : หากศัาลม�ไดิ์$สิ้�0งให$นิ(าสิ้�ง เป็+นิหนิ$าท0ศัาลเอุงท0ต้$อุงดิ์(าเนิ�นิการสิ้�งสิ้(าเนิาอุ�ทธีรณ�ให$จ(าเลยอุ�ทธีรณ�
•กฎหมายม�ไดิ์$ก(าหนิดิ์หนิ$าท0ให$ผู้3$ย 0นิฟ้=อุงอุ�ทธีรณ�เหม อุนิก�บในิศัาลช�!นิ
ต้$นิ จ4งไม�อุาจนิ(าหล�กเกณฑ์�หนิ$าท0ในิการสิ้�งสิ้(าเนิาค(าฟ้=อุงในิศัาลช�!นิ
ต้$นิไป็ใช$ในิช�!นิอุ�ทธีรณ�ไดิ์$
กระบวินิพิ�จารณาในิศัาลอุ�ทธีรณ�
ค(า แก$อุ�ทธีรณ� : • หากมค(าแก$อุ�ทธีรณ�หร อุจ(าเลยอุ�ทธีรณ�ไม�
ย 0นิค(าแก$อุ�ทธีรณ�มาต้ามก(าหนิดิ์ 15 วิ�นินิ�บแต้�วิ�นิสิ้�งสิ้(าเนิาอุ�ทธีรณ�ให$จ(าเลย
อุ�ทธีรณ� ศัาลช�!นิต้$นิต้$อุงสิ้�งอุ�ทธีรณ�พิร$อุมสิ้(านิวินิไป็ให$ศัาลอุ�ทธีรณ�พิ�จารณา
ภายในิก(าหนิดิ์ 7 วิ�นิ• หล�งจากร�บค(าแก$อุ�ทธีรณ�หร อุหล�งจากท0
พิ$นิก(าหนิดิ์นิ�!นิ และเม 0อุศัาลอุ�ทธีรณ�ไดิ์$ร�บแล$วิต้$อุงลงสิ้ารบบควิามขอุงศัาลอุ�ทธีรณ�
โดิ์ยพิล�นิ จากนิ�!นิก2พิ�จารณาอุ�ทธีรณ�ท0ร�บมา
กระบวินิพิ�จารณาในิศัาลอุ�ทธีรณ�
การร�บฟ้@งข$อุเท2จจร�ง :• กรณอุ�ทธีรณ�ไดิ์$แต้�เฉัพิาะป็@ญหาข$อุกฎหมายเพิราะต้$อุงห$ามอุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�งต้าม
มาต้รา 224 • ศัาลอุ�ทธีรณ�ต้$อุงฟ้@งข$อุเท2จจร�งท0ศัาลช�!นิต้$นิสิ้ บ
มาเท�านิ�!นิ เพิราะข$อุเท2จจร�งท0ต้$อุงห$ามอุ�ทธีรณ� นิ�!นิ ย�ต้�ไป็ต้ามค(าพิ�พิากษาศัาลช�!นิต้$นิ >แม$เป็+นิ
ป็@ญหาข$อุกฎหมายเก0ยวิดิ์$วิยควิามสิ้งบเรยบร$อุย• กรณไม�ต้$อุงห$ามอุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�ง แต้�
อุ�ทธีรณ�เฉัพิาะป็@ญหาข$อุกฎหมาย ศัาลอุ�ทธีรณ�สิ้ามารถฟ้@งข$อุเท2จจร�งใหม�ไดิ์$
กระบวินิพิ�จารณาในิศัาลอุ�ทธีรณ�• ข$อุยกเวิ$นิต้ามมาต้รา 2433 :> ศัาลช�!นิต้$นิฟ้@งข$อุเท2จจร�งโดิ์ยผู้�ดิ์กฎหมาย หร อุวิ�นิ�จฉั�ยข$อุเท2จจร�งผู้�ดิ์จากพิยานิหล�กฐานิในิสิ้(านิวินิ ศัาลอุ�ทธีรณ�สิ้ามารถฟ้@งข$อุเท2จจร�ง
ใหม� แล$วิต้�ดิ์สิ้�นิไป็ต้ามท0ร�บฟ้@งใหม�ไดิ์$ > หากข$อุเท2จจร�งท0ศัาลช�!นิต้$นิฟ้@งมาไม�เพิยง
พิอุแก�การวิ�นิ�จฉั�ยป็@ญหาข$อุกฎหมาย ศัาลอุ�ทธีรณ�ต้$อุงพิ�พิากษาย$อุนิสิ้(านิวินิให$ศัาลช�!นิต้$นิพิ�จารณาคดิ์ใหม� ศัาลอุ�ทธีรณ�จะวิ�นิ�จฉั�ยข$อุเท2จจร�งเอุงไม�ไดิ์$ เวิ$นิแต้�ศัาลช�!นิต้$นิสิ้ บพิยานิจนิ
เสิ้ร2จสิ้�!นิกระบวินิควิามแล$วิ แต้�ไม�ไดิ์$วิ�นิ�จฉั�ยข$อุเท2จจร�งให$เพิยงพิอุ
กระบวินิพิ�จารณาในิศัาลอุ�ทธีรณ�
กรณอุ�ทธีรณ�ท�!งค(าพิ�พิากษาและค(าสิ้�0ง > ศัาลอุ�ทธีรณ�ต้$อุงพิ�จารณาอุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งก�อุนิอุ�ทธีรณ�ค(าพิ�พิากษา แม$อุ�ทธีรณ�
ค(าพิ�พิากษาจะลงสิ้ารบบควิามก�อุนิ • กระบวินิพิ�จารณาช�!นิอุ�ทธีรณ� หากกฎหมายไม�ไดิ์$ก(าหนิดิ์ไวิ$เป็+นิอุย�างอุ 0นิ
ต้$อุงนิ(าบทบ�ญญ�ต้�วิ�าดิ์$วิยการพิ�จารณาและการช!ขาดิ์ต้�ดิ์สิ้�นิคดิ์ในิศัาลช�!นิต้$นิเท�าท0ไม�ข�ดิ์ก�บบทบ�ญญ�ต้�ในิสิ้�วินิอุ�ทธีรณ�มา
บ�งค�บใช$โดิ์ยอุนิ�โลม
กระบวินิพิ�จารณาในิศัาลอุ�ทธีรณ�
• การพิ�จารณาคดิ์ในิศัาลอุ�ทธีรณ�นิ! โดิ์ยป็กต้�ศัาลอุ�ทธีรณ�ก2จะร�บฟ้@งข$อุเท2จจร�งท0
ไดิ์$นิ(าสิ้ บก�นิมาแล$วิในิศัาลช�!นิต้$นิ โดิ์ยการต้รวิจสิ้(านิวินิควิามท0ศัาลช�!นิต้$นิสิ้�งข4!นิมา
เท�านิ�!นิ โดิ์ยหล�กก2จะไม�มการสิ้ บพิยานิก�นิ ใหม�แต้�ป็ระการใดิ์
• ศัาลอุ�ทธีรณ�ถ3กจ(าก�ดิ์อุ(านิาจในิการวิ�นิ�จฉั�ยเฉัพิาะป็ระเดิ์2นิท0ค3�ควิามอุ�ทธีรณ�
และแก$อุ�ทธีรณ�เท�านิ�!นิ เวิ$นิแต้�จะยกป็@ญหาข$อุกฎหมายอุ�นิเก0ยวิก�บควิามสิ้งบ
เรยบร$อุยข4!นิมาวิ�นิ�จฉั�ยเอุง
ข$อุยกเวิ$นิให$ศัาลอุ�ทธีรณ�ร�บฟ้@งสิ้�0งอุ 0นิป็ระกอุบการต้รวิจสิ้(านิวินิควิาม
การแถลงการณ�เพิ 0อุอุธี�บายขยายควิามในิค(าค3�ควิามเพิ 0อุให$
ศัาลอุ�ทธีรณ�ใช$เป็+นิข$อุม3ลป็ระกอุบ ศัาลอุ�ทธีรณ�สิ้ บพิยานิเพิ�0มหร อุให$
ศัาลช�!นิต้$นิสิ้ บพิยานิต้�อุ การให$ศัาลช�!นิต้$นิพิ�จารณาข$อุเท2จ
จร�งบางข$อุ
การแถลงการณ� ท(าค(าแถลงการณ�ดิ์$วิยวิาจาหร อุหนิ�งสิ้ อุก2ไดิ์$ :• ค(าแถงการณ�ดิ์$วิยหนิ�งสิ้ อุ สิ้ามารถท(า
ค(าแถลงการณ�ย 0นิไดิ์$ต้ลอุดิ์เวิลาก�อุนิศัาล อุ�ทธีรณ�จะพิ�พิากษา
• ค(าแถลงการณ�ดิ์$วิยวิาจา ต้$อุงขอุมาในิ ท$ายค(าฟ้=อุงอุ�ทธีรณ�หร อุท$ายค(าแก$อุ�ทธีรณ�
ม�ใช�ค(าขอุแก$ไขเพิ�0มเต้�มค(าฟ้=อุงอุ�ทธีรณ�> ศัาลอุ�ทธีรณ�มอุ(านิาจงดิ์ไม�ฟ้@งการ
แถลงการณ�ดิ์$วิยวิาจาไดิ์$หากเห2นิวิ�าไม�จ(าเป็+นิ แก�คดิ์
ค(าแถลงการณ�ดิ์$วิยวิาจา
> หากศัาลอุนิ�ญาต้ให$แถลงการณ�ดิ์$วิย วิาจา ต้$อุงให$ค3�ควิามอุกฝ่7ายแถลงแก$
แม$ไม�ไดิ์$แสิ้ดิ์งควิามป็ระสิ้งค� ผู้3$ขอุ แถลง ไดิ์$แถลงก�อุนิ จากนิ�!นิอุกฝ่7าย
แถลงแก$ และผู้3$ขอุแถลงไดิ์$แถลงป็Bดิ์อุกคร�!ง
> หากค3�ควิามท�!ง 2 ฝ่7ายขอุแถลง ให$ผู้3$ อุ�ทธีรณ�ไดิ์$แถลงก�อุนิ หากย 0นิอุ�ทธีรณ�
ท�!ง 2 ฝ่7าย ให$ศัาลอุ�ทธีรณ�พิ�จารณาสิ้�0ง
ค(าแถลงการณ�ดิ์$วิยวิาจา
> ยกเอุาเอุกสิ้ารมาป็ระกอุบการ แถลงการณ�ดิ์$วิยวิาจาไม�ไดิ์$ เพิราะ
เท�าก�บสิ้ บพิยานิเพิ�0มเต้�ม> ศัาลนิ�ดิ์แล$วิไม�มา ไม�ถ อุวิ�าขาดิ์
นิ�ดิ์พิ�จารณา> ขอุเล 0อุนิการแถลงการณ�ดิ์$วิย
วิาจาไดิ์$
ศัาลอุ�ทธีรณ�สิ้ บพิยานิเพิ�0มหร อุให$ศัาลช�!นิต้$นิสิ้ บพิยานิต้�อุ
ศัาลอุ�ทธีรณ�เห2นิวิ�า :• พิยานิหล�กฐานิในิสิ้(านิวินิไม�เพิยงพิอุท0จะ
สิ้ามารถวิ�นิ�จฉั�ยป็@ญหาในิช�!นิอุ�ทธีรณ� หร อุ• ศัาลช�!นิต้$นิสิ้ บพิยานิหร อุพิ�จารณาบกพิร�อุง
ทางแก$ขอุงศัาลอุ�ทธีรณ� :• สิ้ บพิยานิเพิ�0มเต้�มเอุง หร อุ
• สิ้�0งให$ศัาลช�!นิต้$นิสิ้ บพิยานิเพิ�0มเต้�ม แล$วิสิ้�งกล�บมาให$พิ�จารณาพิ�พิากษา
การให$ศัาลช�!นิต้$นิพิ�จารณาข$อุเท2จจร�งบางข$อุ
คดิ์ท0อุ�ทธีรณ�ในิป็@ญหาข$อุกฎหมาย ศัาลอุ�ทธีรณ�เห2นิวิ�าศัาลช�!นิต้$นิย�งไม�ไดิ์$
วิ�นิ�จฉั�ยข$อุเท2จจร�งท0เป็+นิสิ้าระสิ้(าค�ญท0จะนิ(ามาใช$วิ�นิ�จฉั�ยข$อุกฎหมายท0อุ�ทธีรณ�
ศัาลอุ�ทธีรณ�อุาจ (1) มค(าสิ้�0งให$ศัาลช�!นิต้$นิพิ�จารณาป็@ญหาข$อุเท2จจร�ง แล$วิ
พิ�พิากษาไป็ต้ามร3ป็ควิาม หร อุ (2 )ศัาลอุ�ทธีรณ�วิ�นิ�จฉั�ยข$อุเท2จจร�งเอุง แล$วิ
พิ�พิากษาในิข$อุกฎหมาย
การวิ�นิ�จฉั�ยช!ขาดิ์ต้�ดิ์สิ้�นิคดิ์ขอุงศัาล อุ�ทธีรณ�
ยกอุ�ทธีรณ� เม 0อุเป็+นิอุ�ทธีรณ�ต้$อุงห$ามต้ามกฎหมาย
ย นิ เม 0อุเห2นิวิ�าผู้ลแห�งค(าพิ�พิากษาศัาลช�!นิต้$นิถ3กต้$อุง
กล�บ เม 0อุเห2นิวิ�าผู้ลแห�งค(าพิ�พิากษาศัาลช�!นิต้$นิไม�ถ3กต้$อุงท�!งหมดิ์
แก$ เม 0อุเห2นิวิ�าผู้ลแห�งค(าพิ�พิากษาศัาลช�!นิต้$นิถ3กบางสิ้�วินิและผู้�ดิ์บางสิ้�วินิ
อุ 0นิๆ
พิ�พิากษายกอุ�ทธีรณ�
แม$ศัาลช�!นิต้$นิร�บอุ�ทธีรณ�มา ก2ต้าม
โดิ์ยไม�ต้$อุงวิ�นิ�จฉั�ยเนิ !อุหา อุ�ทธีรณ�เลย
อุาจยกบางสิ้�วินิหร อุท�!งหมดิ์
พิ�พิากษาย นิ
เหต้�ท0ใช$ในิการวิ�นิ�จฉั�ยอุาจแต้ก ต้�างก�นิก2ไดิ์$
ศัาลจะใช$ค(าวิ�าเห2นิพิ$อุงดิ์$วิยในิผู้ลแล$วิพิ�พิากษาย นิ
พิ�พิากษากล�บ
ค(าพิ�พิากษาขอุงศัาลอุ�ทธีรณ�ต้$อุงระบ�ดิ์$วิยวิ�าผู้ลท0ถ3กต้$อุงเป็+นิ
อุย�างไร
พิ�พิากษาแก$
กรณเห2นิวิ�าผู้ลแห�งค(าพิ�พิากษาขอุงศัาลช�!นิต้$นิถ3กบางสิ้�วินิและ
ผู้�ดิ์บางสิ้�วินิ ศัาลอุ�ทธีรณ�ต้$อุงพิ�พิากษาแก$ในิสิ้�วินิท0ผู้�ดิ์ให$
ถ3กต้$อุง นิอุกจากท0แก$ให$เป็+นิไป็ต้ามค(าพิ�พิากษาขอุงศัาลช�!นิต้$นิ
อุ 0นิๆ
ย$อุนิสิ้(านิวินิ กรณศัาลช�!นิต้$นิไม�ป็ฏ�บ�ต้�ต้ามบทบ�ญญ�ต้�
วิ�าดิ์$วิยค(าพิ�พิากษาและค(าสิ้�0ง กรณศัาลช�!นิต้$นิไม�ป็ฏ�บ�ต้�ต้ามบทบ�ญญ�ต้�
วิ�าดิ์$วิยวิ�ธีพิ�จารณาหร อุไม�สิ้ บพิยานิ จ(าหนิ�ายคดิ์หร อุพิ�พิากษาต้ามยอุม
การอุ�านิค(าพิ�พิากษา
กรณศัาลช�!นิต้$นิไม�ป็ฏ�บ�ต้�ต้ามบทบ�ญญ�ต้�วิ�าดิ์$วิยค(าพิ�พิากษาและ
ค(าสิ้�0ง ศัาลอุ�ทธีรณ�มอุ(านิาจก(าหนิดิ์ให$ศัาลช�!นิต้$นิ
แห�งเดิ์�มพิ�พิากษาใหม�ไดิ์$หากศัาลช�!นิต้$นิไม�ป็ฏ�บ�ต้�ต้ามบทบ�ญญ�ต้�วิ�าดิ์$วิยค(าพิ�พิากษา
และค(าสิ้�0ง• พิ�พิากษายกค(าพิ�พิากษาศัาลช�!นิต้$นิ แล$วิ
ให$ศัาลช�!นิต้$นิท(าค(าพิ�พิากษาใหม�ในิป็ระเดิ์2นิท0ย�งม�ไดิ์$วิ�นิ�จฉั�ยต้ามป็ระเดิ์2นิท0
ศัาลอุ�ทธีรณ�ก(าหนิดิ์ โดิ์ยไม�จ(าต้$อุงมผู้ล เหม อุนิเดิ์�ม
• ค(าพิ�พิากษาใหม�ขอุงศัาลช�!นิต้$นิสิ้ามารถอุ�ทธีรณ�ต้ามล(าดิ์�บช�!นิศัาล
กรณศัาลช�!นิต้$นิไม�ป็ฏ�บ�ต้�ต้ามบทบ�ญญ�ต้�วิ�าดิ์$วิยค(าพิ�พิากษาและ
ค(าสิ้�0ง• ศัาลช�!นิต้$นิไม�ต้$อุงพิ�จารณาคดิ์ใหม� แต้�ต้$อุง
อุาศั�ยข$อุเท2จจร�งเดิ์�ม และสิ้ บพิยานิเพิ�0มเต้�ม หร อุสิ้ บพิยานิใหม�ไม�ไดิ์$ เพิราะควิามผู้�ดิ์
พิลาดิ์เก�ดิ์ข4!นิในิช�วิงขอุงการพิ�พิากษาเท�านิ�!นิ
• ผู้3$พิ�พิากษาท0พิ�พิากษาใหม� จะเป็+นิผู้3$พิ�พิากษา คนิเดิ์�ม คณะเดิ์�มหร อุคนิใหม� คณะใหม�ก2ไดิ์$
• หากเห2นิวิ�าป็ฏ�บ�ต้�ถ3กต้$อุงแล$วิ แต้�ข$อุวิ�นิ�จฉั�ย ไม�ถ3กต้$อุง ต้$อุงใช$ ค(าพิ�พิากษากล�บหร อุแก$
ม�ใช�ย$อุนิสิ้(านิวินิ
กรณศัาลช�!นิต้$นิไม�ป็ฏ�บ�ต้�ต้ามบทบ�ญญ�ต้�วิ�าดิ์$วิยวิ�ธีพิ�จารณาหร อุ
ไม�สิ้ บพิยานิศัาลอุ�ทธีรณ�อุาจก(าหนิดิ์ให$ศัาลช�!นิ
ต้$นิพิ�จารณาพิ�พิากษาใหม�หากศัาลช�!นิต้$นิไม�ป็ฏ�บ�ต้�ต้ามบทบ�ญญ�ต้�วิ�าดิ์$วิยวิ�ธีพิ�จารณาหร อุศัาลช�!นิต้$นิไม�
สิ้ บพิยานิต้ามท0ผู้3$อุ�ทธีรณ�ร$อุงขอุ• พิ�พิากษายกค(าพิ�พิากษาศัาลช�!นิต้$นิ
แล$วิให$ศัาลช�!นิต้$นิวิ�นิ�จฉั�ยใหม�แล$วิ พิ�พิากษาใหม�ต้ามร3ป็คดิ์
• ยกเพิยงบางสิ้�วินิบางข$อุก2ไดิ์$
กรณศัาลช�!นิต้$นิไม�ป็ฏ�บ�ต้�ต้ามบทบ�ญญ�ต้�วิ�าดิ์$วิยวิ�ธีพิ�จารณาหร อุ
ไม�สิ้ บพิยานิ•ผู้3$พิ�พิากษาท0พิ�จารณาพิ�พิากษา
คดิ์ใหม� จะเป็+นิศัาลช�!นิต้$นิแห�งเดิ์�ม ผู้3$พิ�พิากษาคนิเดิ์�ม คณะเดิ์�ม หร อุ ศัาลช�!นิต้$นิแห�งใหม� คนิใหม� คณะ ใหม�ก2ไดิ์$
• หากเห2นิวิ�าป็ฏ�บ�ต้�ถ3กต้$อุง แต้�ข$อุ วิ�นิ�จฉั�ยไม�ถ3กต้$อุง ต้$อุงใช$ค(า
พิ�พิากษากล�บหร อุแก$ ม�ใช�ย$อุนิสิ้(านิวินิ
การอุ�านิค(าพิ�พิากษา
ศัาลอุ�ทธีรณ�อุ�านิเอุง หร อุสิ้�งค(าพิ�พิากษาพิร$อุมสิ้(านิวินิค นิไป็ท0ศัาลช�!นิ
ต้$นิเพิ 0อุให$อุ�านิค(าพิ�พิากษาศัาลอุ�ทธีรณ�ให$ค3� ควิามฟ้@งก2ไดิ์$
ต้$อุงนิ�ดิ์วิ�นิอุ�านิให$ค3�ควิามอุ�ทธีรณ�ท�กฝ่7าย ทราบ
นิ�ดิ์แล$วิไม�มาศัาลงดิ์การอุ�านิไดิ์$ และถ อุวิ�าไดิ์$มการอุ�านิค(าพิ�พิากษาศัาลอุ�ทธีรณ�โดิ์ยชอุบ
แล$วิ
ผู้ลแห�งค(าพิ�พิากษาศัาลอุ�ทธีรณ�
ต้ามป็กต้� ค(าพิ�พิากษาศัาลช�!นิใดิ์มผู้ลผู้3กพิ�นิเฉัพิาะบ�คคลท0เป็+นิค3�
ควิามในิศัาลช�!นินิ�!นิ ไม�มผู้ลผู้3กพิ�นิ บ�คคลภายนิอุกคดิ์ แม$วิ�าจะเคย
เป็+นิค3�ควิามก�นิมาในิศัาลล�าง
ข$อุยกเวิ$นิท0ผู้ลแห�งค(าพิ�พิากษา ผู้3กพิ�นิบ�คคลภายนิอุก
กรณมการร$อุงสิ้อุดิ์เข$ามาแทนิท0ค3�ควิามฝ่7ายใดิ์ :
•ค(าพิ�พิากษาขอุงศัาลอุ�ทธีรณ�ย�อุมมผู้ลไป็ถ4งค3�ควิามฝ่7ายนิ�!นิดิ์$วิย ไม�วิ�า
จะเป็+นิป็ระโยชนิ�หร อุเป็+นิโทษก2ต้าม •แม$วิ�าศัาลไม�ไดิ์$กล�าวิในิค(าพิ�พิากษา
ศัาลอุ�ทธีรณ�ให$มผู้ลไป็ถ4งดิ์$วิย เพิราะฐานิะขอุงค3�ควิามเดิ์�มย�งคงม
อุย3�ในิศัาลอุ�ทธีรณ�
ข$อุยกเวิ$นิท0ผู้ลแห�งค(าพิ�พิากษาผู้3กพิ�นิบ�คคลภายนิอุก
กรณการช(าระหนิ!ท0ม�อุาจแบ�งแยกไดิ์$ :
•ศัาลอุ�ทธีรณ�มอุ(านิาจใช$ดิ์�ลพิ�นิ�จพิ�พิากษาหร อุมค(าสิ้�0งไป็ถ4งบ�คคลภายนิอุกคดิ์ท0มผู้ลป็ระโยชนิ�ร�วิม
ก�นิในิม3ลควิามแห�งคดิ์ •เป็+นิกรณศัาลพิ�พิากษาให$มผู้ลถ4ง
ค3�ควิามร�วิมต้ามมาต้รา 59
ข$อุยกเวิ$นิท0ผู้ลแห�งค(าพิ�พิากษาผู้3กพิ�นิบ�คคลภายนิอุก
•พิ�พิากษาเป็+นิโทษแก�บ�คคล ภายนิอุกม�ไดิ์$
•พิ�พิากษาเป็+นิค�ณแก�บ�คคล ภายนิอุกไดิ์$
•ต้$อุงเขยนิในิค(าพิ�พิากษาเสิ้มอุวิ�าให$มผู้ลถ4งบ�คคลภายนิอุกคดิ์
•เหต้�ท0ศัาลยกข4!นิมาวิ�นิ�จฉั�ยต้$อุงเป็+นิเหต้�ล�กษณะคดิ์ดิ์$วิย
สิ้ร�ป็หล�กขอุงมาต้รา 245 (1)
มค3�ควิามร�วิมคนิหนิ40งคนิใดิ์ต้ามมาต้รา 59 ท0ม�ไดิ์$ เป็+นิค3�ควิามในิช�!นิอุ�ทธีรณ� เป็+นิค3�ควิามฝ่7าย
เดิ์ยวิก�นิ ควิามร�บผู้�ดิ์ต้ามค(าพิ�พิากษาศัาลช�!นิต้$นิถ3ก
เป็ล0ยนิแป็ลงโดิ์ยค(าพิ�พิากษาศัาลอุ�ทธีรณ�> เป็+นิค�ณแก�ผู้3$อุ�ทธีรณ�
> เป็+นิการช(าระหนิ!ท0ไม�อุาจแบ�งแยกไดิ์$ เหต้�แห�งการเป็ล0ยนิแป็ลงควิามร�บผู้�ดิ์ ไม�ใช�เหต้�
เฉัพิาะต้�วิขอุงค3�ควิามคนิใดิ์โดิ์ยเฉัพิาะศัาลอุ�ทธีรณ�ใช$ดิ์�ลพิ�นิ�จให$ค(าพิ�พิากษามผู้ลไป็ถ4ง
ค3�ควิามร�วิมในิศัาลช�!นิต้$นิท0ม�ไดิ์$อุ�ทธีรณ�ดิ์$วิย
สิ้ร�ป็หล�กขอุงมาต้รา 245 (1)
ค(าพิ�พิากษาศัาลอุ�ทธีรณ�มผู้ลถ4งค3� ควิามร�วิมในิศัาลช�!นิต้$นิ โดิ์ยกล�าวิ
ไวิ$ในิค(าพิ�พิากษาอุย�างช�ดิ์เจนิ> หากเป็+นิการระง�บหนิ! มผู้ล
ถ4งค3�ควิามท�กคนิ> หากไม�ใช�การระง�บแห�งหนิ!
ไม�ควิรมผู้ลถ4งท�กคนิ เช�นิ อุาย�ควิาม
ฎกา
วิ�ธีการย 0นิฎกาข$อุจ(าก�ดิ์สิ้�ทธี�ในิการฎกา
การอุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งไม�ร�บฎกาการขอุถอุนิการย4ดิ์หร อุอุาย�ดิ์ทร�พิย�สิ้�นิหร อุขอุเง�นิวิางศัาลค นิ
วิ�ธีการย 0นิฎกา
คดิ์ท0ฎกาไดิ์$บ�คคลท0มสิ้�ทธี�ฎกาไดิ์$
เนิ !อุหาขอุงค(าฟ้=อุงฎการะยะเวิลาในิการย 0นิฎกา
คดิ์ท0ฎกาไดิ์$
หล�ก :• ต้$อุงผู้�านิการอุ�ทธีรณ�มาก�อุนิ
• คดิ์ท0ย�งไม�ไดิ์$ร�บการพิ�จารณาในิศัาล อุ�ทธีรณ�จะฎกาไม�ไดิ์$ เช�นิ
> ศัาลอุ�ทธีรณ�วิ�นิ�จฉั�ยวิ�าจ(าเลยท�!งฟ้=อุงอุ�ทธีรณ�และมค(าสิ้�0งให$จ(าหนิ�ายคดิ์
อุอุกจากสิ้ารบบควิาม จ(าเลยฎกาไดิ์$เฉัพิาะข$อุท0วิ�าจ(าเลยไม�ไดิ์$ท�!งฟ้=อุง
อุ�ทธีรณ� จ(าเลยฎกาในิเนิ !อุหาแห�งคดิ์ขอุให$พิ�พิากษายกฟ้=อุงโจทก�ไม�ไดิ์$
คดิ์ท0ฎกาไดิ์$
ข$อุยกเวิ$นิ :• บางกรณศัาลฎกาอุาจพิ�จารณาพิ�พิากษาคดิ์ท0ไม�ไดิ์$มา
จากการฎกาก2ไดิ์$ เช�นิ> คดิ์ควิามผู้�ดิ์อุาญาขอุงผู้3$ดิ์(ารงต้(าแหนิ�งทางการ
เม อุง> คดิ์ท0มการอุ�ทธีรณ�ข4!นิมาสิ้3�ศัาลฎกาต้ามมาต้รา
223 ทวิ�หร อุต้ามพิ.ร.บ. จ�ดิ์ต้�!งศัาลช(านิ�ญพิ�เศัษต้�าง ๆ
• คดิ์เหล�านิ! เม 0อุศัาลฎกามค(าพิ�พิากษาหร อุค(าสิ้�0งช!ขาดิ์ต้�ดิ์สิ้�นิคดิ์ เป็+นิท0สิ้�ดิ์ ไม�อุาจอุ�ทธีรณ�หร อุฎกาต้�อุไป็ไดิ์$
บ�คคลท0มสิ้�ทธี�ฎกาไดิ์$
หากไม�มกฎหมายจ(าก�ดิ์สิ้�ทธี�ฎกา บ�คคลผู้3$ท0อุาจไดิ์$ร�บผู้ลกระทบจากค(าพิ�พิากษาหร อุค(าสิ้�0งช!ขาดิ์ต้�ดิ์สิ้�นิคดิ์ขอุงศัาลล�างมสิ้�ทธี�ฎกา
ไดิ์$เสิ้มอุ แม$ไม�ใช�ค3�ควิาม ผู้3$ชนิะคดิ์อุาจฎกาก2ไดิ์$ หากไดิ์$ร�บผู้ลกระทบ
จากค(าพิ�พิากษาหร อุค(าสิ้�0งช!ขาดิ์ต้�ดิ์สิ้�นิคดิ์ ขอุงศัาลอุ�ทธีรณ�
ผู้3$มสิ้�วินิไดิ์$เสิ้ยสิ้ามารถฎกา เฉัพิาะป็ระเดิ์2นิท0เก0ยวิข$อุงก�บสิ้�วินิไดิ์$เสิ้ยขอุงต้นิเท�านิ�!นิ
บ�คคลท0มสิ้�ทธี�ฎกา อุาจสิ้ละสิ้�ทธี�ในิการฎกาไดิ์$
เนิ !อุหาขอุงค(าฟ้=อุงฎกา
ต้$อุงระบ�ถ4งข$อุเท2จจร�งหร อุข$อุ กฎหมายท0ยกข4!นิอุ$างโดิ์ยละเอุยดิ์
โต้$แย$งค(าพิ�พิากษาหร อุค(าสิ้�0งขอุงศัาลอุ�ทธีรณ�วิ�าไม�ถ3กต้$อุงในิสิ้�วินิ
ใดิ์ อุย�างไร พิร$อุมแสิ้ดิ์งเหต้�ผู้ลวิ�าไม�เห2นิดิ์$วิยเพิราะเหต้�ใดิ์
ระยะเวิลาในิการย 0นิฎกา
มาต้รา 247 ก(าหนิดิ์ให$นิ(ามาต้รา229 มาใช$บ�งค�บโดิ์ยอุนิ�โลม
• ผู้3$ฎกาต้$อุงย 0นิฎกาภายในิก(าหนิดิ์ 1 เดิ์ อุนินิ�บแต้�วิ�นิท0ศัาลอุ�ทธีรณ�มค(าพิ�พิากษาหร อุค(าสิ้�0งวิ�นิ�จฉั�ยช!ขาดิ์
ต้�ดิ์สิ้�นิคดิ์และสิ้�งไป็ให$ศัาลช�!นิต้$นิอุ�านิ• มหล�กเกณฑ์�การนิ�บระยะเวิลาต้าม
ป็ระมวิลกฎหมายแพิ�งและพิาณ�ชย� เช�นิเดิ์ยวิก�บมาต้รา 229
ระยะเวิลาในิการย 0นิฎกา
การย 0นิฟ้=อุงฎกาใหม�เพิราะศัาล ช�!นิต้$นิสิ้�0งไม�ร�บฎกา ภายในิระยะ
เวิลา 1 เดิ์ อุนินิ�บแต้�ศัาลช�!นิต้$นิอุ�านิค(าพิ�พิากษาขอุงศัาลอุ�ทธีรณ�
ชอุบท0จะร�บไวิ$ไดิ์$•การท0ศัาลช�!นิต้$นิเคยสิ้�0งไม�ร�บฎกา
ฉับ�บแรกไม�ท(าให$ผู้3$ฎกาหมดิ์สิ้�ทธี� ย 0นิฎกาฉับ�บท0 2 ภายในิระยะเวิลาเดิ์�ม
ระยะเวิลาในิการย 0นิฎกา
การแก$ไขเพิ�0มเต้�มค(าฟ้=อุงฎกา :• ต้$อุงเสิ้นิอุภายในิระยะเวิลา 1
เดิ์ อุนิดิ์$วิย• พิ$นิก(าหนิดิ์ไป็แล$วิ ศัาลอุาจร�บไวิ$ในิ
ฐานิะค(าแถลงการณ�•การแก$ไขเพิ�0มเต้�มค(าฟ้=อุงฎกาในิ
ถ$อุยค(าท0พิ�มพิ�ผู้�ดิ์พิลาดิ์เล2กนิ$อุยสิ้ามารถอุนิ�ญาต้ให$แก$ไขไดิ์$แม$ล�วิง
เลยระยะเวิลาย 0นิฎกา
ระยะเวิลาในิการย 0นิฎกา
การขยายระยะเวิลาในิการย นิ ฎกา :
•กรณขอุก�อุนิระยะเวิลาในิการย 0นิ ฎกาต้ามป็กต้�จะหมดิ์ลง ม พิฤต้�การณ�พิ�เศัษ
•กรณขอุภายหล�งจากระยะเวิลาในิ การย 0นิฎกาล�วิงพิ$นิไป็แล$วิ ม
เหต้�สิ้�ดิ์วิ�สิ้�ยท0ท(าให$ไม�อุาจขอุก�อุนิระยะเวิลาดิ์�งกล�าวิไดิ์$
ระยะเวิลาในิการย 0นิฎกา
นิ(าบทบ�ญญ�ต้�ในิสิ้�วินิอุ 0นิมาใช$บ�งค�บโดิ์ยอุนิ�โลมก�บช�!นิฎกา :
• กฎหมายท0นิ(ามาใช$ในิช�!นิฎกา นิอุกจากท0ก(าหนิดิ์ไวิ$โดิ์ยเฉัพิาะในิสิ้�วินิฎกาแล$วิ
ต้$อุงนิ(าบทบ�ญญ�ต้�ในิสิ้�วินิขอุงการอุ�ทธีรณ�มาใช$บ�งค�บโดิ์ยอุนิ�โลมดิ์$วิย
• หากไม�มการบ�ญญ�ต้�ไวิ$ในิสิ้�วินิการอุ�ทธีรณ�อุก ต้$อุงนิ(าเอุาบทบ�ญญ�ต้�วิ�า
ดิ์$วิยการพิ�จารณาและการช!ขาดิ์ต้�ดิ์สิ้�นิคดิ์ในิศัาลช�!นิต้$นิมาใช$บ�งค�บ
ข$อุจ(าก�ดิ์สิ้�ทธี�ในิการฎกา
กฎหมายก(าหนิดิ์วิ�าค(าพิ�พิากษาหร อุค(าสิ้�0งศัาลอุ�ทธีรณ�เป็+นิท0สิ้�ดิ์กฎหมายก(าหนิดิ์ห$ามฎกาในิ
ป็@ญหาข$อุเท2จจร�ง กฎหมายก(าหนิดิ์ห$ามฎกาในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�งและป็@ญหาข$อุ
กฎหมาย
กฎหมายก(าหนิดิ์วิ�าค(าพิ�พิากษาหร อุค(าสิ้�0งศัาลอุ�ทธีรณ�เป็+นิท0สิ้�ดิ์
เช�นิ : การอุอุกค(าสิ้�0งเร 0อุงการขอุโอุนิคดิ์ต้ามมาต้รา 6,
8 และ 28
• การอุอุกค(าสิ้�0งเร 0อุงค(าพิ�พิากษาข�ดิ์ก�นิต้ามมาต้รา 146
• การอุอุกค(าสิ้�0งเร 0อุงขาดิ์นิ�ดิ์ต้ามมาต้รา 199
เบญจ • การอุอุกค(าสิ้�0งเร 0อุงค(าร$อุงอุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งไม�ร�บอุ�ทธีรณ�ต้ามมาต้รา 234 ป็ระกอุบมาต้รา 23
6
กฎหมายก(าหนิดิ์ห$ามฎกาในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�ง
คดิ์มท�นิทร�พิย�ท0พิ�พิาทก�นิในิช�!นิ ฎกาไม�เก�นิ 200,000 บาท
• การค(านิวิณท�นิทร�พิย�ท0พิ�พิาท ค(านิวิณในิช�!นิฎกาเท�านิ�!นิ
กฎหมายก(าหนิดิ์ห$ามฎกาในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�ง
คดิ์ฟ้=อุงข�บไล�บ�คคลอุอุกจากอุสิ้�งหาร�มทร�พิย�อุ�นิมค�าเช�าหร อุอุาจให$เช�าไดิ์$ในิขณะย 0นิฟ้=อุงไม�เก�นิเดิ์ อุนิ
ละ 10,000 บาท• ข$อุห$ามนิ!มผู้ลถ4งวิงศั�ญาต้�หร อุ
บร�วิารขอุงผู้3$ถ3กฟ้=อุงข�บไล�ดิ์$วิย เวิ$นิแต้�บ�คคลดิ์�งกล�าวิสิ้ามารถแสิ้ดิ์ง
อุ(านิาจพิ�เศัษให$ศัาลเห2นิไดิ์$
กฎหมายก(าหนิดิ์ห$ามฎกาในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�ง
คดิ์ฟ้=อุงข�บไล�บ�คคลอุอุกจากอุสิ้�งหาร�มทร�พิย�อุ�นิมค�าเช�าหร อุอุาจให$เช�าไดิ์$ในิขณะย 0นิฟ้=อุง
ไม�เก�นิเดิ์ อุนิละ 10,000 บาท• หากศัาลอุ�ทธีรณ�ต้�ดิ์สิ้�นิย นิหร อุแก$ไขเพิยง
เล2กนิ$อุยต้ามค(าพิ�พิากษาศัาลช�!นิต้$นิ วิงศั�ญาต้�หร อุบร�วิารขอุงผู้3$ถ3กฟ้=อุงข�บไล�ไม�
สิ้ามารถฎกาป็@ญหาข$อุเท2จจร�งไดิ์$ ไม�วิ�าจะสิ้ามารถแสิ้ดิ์งอุ(านิาจพิ�เศัษให$ศัาลเห2นิไดิ์$หร อุ
ไม�ก2ต้าม
ข$อุยกเวิ$นิให$สิ้ามารถฎกาในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�งไดิ์$
คดิ์เก0ยวิดิ์$วิยสิ้�ทธี�แห�งสิ้ภาพิบ�คคลคดิ์เก0ยวิดิ์$วิยสิ้�ทธี�ในิครอุบคร�วิคดิ์ฟ้=อุงขอุป็ลดิ์เป็ล !อุงท�กข�อุ�นิม�
อุาจค(านิวิณเป็+นิราคาเง�นิไดิ์$ (คดิ์ไม�มท�นิทร�พิย�)
ผู้3$พิ�พิากษาท0นิ�0งพิ�จารณาคดิ์นิ�!นิในิศัาลอุ�ทธีรณ�ไดิ์$มควิามเห2นิแย$ง
ข$อุยกเวิ$นิให$สิ้ามารถฎกาในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�งไดิ์$
ผู้3$พิ�พิากษาท0นิ�0งพิ�จารณาคดิ์ในิศัาลช�!นิต้$นิหร อุศัาลอุ�ทธีรณ�ไดิ์$ร�บรอุงวิ�ามเหต้�สิ้มควิรท0จะฎกาในิป็@ญหาข$อุเท2จ
จร�งไดิ์$อุธี�บดิ์ผู้3$พิ�พิากษาศัาลอุ�ทธีรณ�และ
อุธี�บดิ์ผู้3$พิ�พิากษาศัาลอุ�ทธีรณ�ภาคอุนิ�ญาต้เป็+นิหนิ�งสิ้ อุให$ฎกาในิป็@ญหา
ข$อุเท2จจร�งไดิ์$
กฎหมายก(าหนิดิ์ห$ามฎกาในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�งและป็@ญหาข$อุกฎหมาย
ข$อุเท2จจร�งหร อุข$อุกฎหมายท0จะ ยกข4!นิอุ$างในิช�!นิฎกา
ต้$อุงเป็+นิข$อุท0ไดิ์$วิ�ากล�าวิก�นิมาแล$วิโดิ์ยชอุบในิศัาลช�!นิต้$นิและ
ศัาลอุ�ทธีรณ� ต้$อุงเป็+นิสิ้าระแก�คดิ์อุ�นิควิรไดิ์$
ร�บการวิ�นิ�จฉั�ยดิ์$วิย
กฎหมายก(าหนิดิ์ห$ามฎกาในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�งและป็@ญหาข$อุกฎหมายแม$เป็+นิสิ้าระแก�คดิ์ ศัาลฎกามอุ(านิาจไม�ร�บ
ฎกาไวิ$วิ�นิ�จฉั�ยไดิ์$ > รอุงป็ระธีานิศัาลฎกาท0ไดิ์$ร�บมอุบหมายจากป็ระธีานิศัาลฎกาเห2นิวิ�าไม�มเหต้�ท0จะพิ�พิากษาแก$หร อุกล�บค(าพิ�พิากษาหร อุค(า
สิ้�0งศัาลอุ�ทธีรณ� > ทางป็ฏ�บ�ต้� อุงค�คณะในิศัาลฎกาจะต้รวิจพิ�จารณาพิยานิหล�กฐานิ แล$วิเสิ้นิอุร�างค(า
พิ�พิากษาให$รอุงป็ระธีานิศัาลฎกาต้รวิจสิ้(านิวินิ หากเห2นิดิ์$วิย จะอุอุกค(าพิ�พิากษาวิ�า
ไม�ควิรไดิ์$ร�บการวิ�นิ�จฉั�ยจากศัาลฎกา
กฎหมายก(าหนิดิ์ห$ามฎกาในิป็@ญหาข$อุเท2จจร�งและป็@ญหาข$อุกฎหมาย
> ม�กใช$กรณมแนิวิค(าพิ�พิากษาฎกาเดิ์�นิต้ามก�นิมาอุย�างม�0นิคง > ต้$อุงค นิค�าข4!นิศัาลช�!นิฎกา
ท�!งหมดิ์ให$แก�ผู้3$ฎกานิ(าหล�กกฎหมายวิ�าดิ์$วิยการ
อุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งระหวิ�างพิ�จารณาในิมาต้รา - 226 228 มาใช$บ�งค�บในิช�!นิฎกาโดิ์ยอุนิ�โลม
ข$อุยกเวิ$นิ
ป็@ญหาอุ�นิเก0ยวิดิ์$วิยควิามสิ้งบเรยบร$อุยขอุงป็ระชาชนิท0ค3�ควิามม�ไดิ์$ยกข4!นิอุ$างในิศัาลช�!นิต้$นิ
หร อุศัาลอุ�ทธีรณ�ป็@ญหาข$อุกฎหมายท0ค3�ควิามม�ไดิ์$ยกข4!นิอุ$างในิศัาล
ช�!นิต้$นิหร อุศัาลอุ�ทธีรณ� เพิราะพิฤต้�การณ�ไม�เป็Bดิ์ ช�อุงให$กระท(าไดิ์$
ป็@ญหาข$อุกฎหมายท0ค3�ควิามม�ไดิ์$ยกข4!นิอุ$างในิศัาล ช�!นิต้$นิหร อุศัาลอุ�ทธีรณ� เพิราะไม�ป็ฏ�บ�ต้�ต้าม
บทบ�ญญ�ต้�วิ�าดิ์$วิยกระบวินิพิ�จารณาในิช�!นิฎกา
การอุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งไม�ร�บฎกา
ต้$อุงท(าเป็+นิค(าร$อุง โดิ์ยเสิ้ยค�า ค(าร$อุงในิช�!นิฎกา 40 บาท
ไม�ต้$อุงเสิ้ยค�าข4!นิศัาลต้$อุงนิ(าเง�นิท0แพิ$คดิ์ช�!นิอุ�ทธีรณ�มา
วิางศัาล ( อุนิ�โลมต้าม ม. 234)
การอุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งไม�ร�บฎกา
ย 0นิค(าร$อุงต้�อุศัาลช�!นิต้$นิเพิ 0อุสิ้�งให$ศัาลฎกาวิ�นิ�จฉั�ย
• ศัาลอุ�ทธีรณ�ไม�มอุ(านิาจในิการสิ้�0งค(าร$อุงนิ! • แต้�หากไม�ใช�ค(าสิ้�0งไม�ร�บฎกา เม 0อุมการอุ�ทธีรณ�อุย3�ในิอุ(านิาจศัาลอุ�ทธีรณ�ท0จะวิ�นิ�จฉั�ย
ต้ามล(าดิ์�บช�!นิศัาล เช�นิ อุ�ทธีรณ�ค(าสิ้�0งไม�อุนิ�ญาต้ให$ขยายระยะเวิลาในิการย 0นิฎกาหร อุการวิางค�าธีรรมเนิยมในิการย 0นิฎกา เป็+นิต้$นิ
การขอุถอุนิการบ�งค�บคดิ์
หากไม�มการขอุท�เลาการบ�งค�บคดิ์การบ�งค�บคดิ์ต้ามค(าพิ�พิากษาศัาล
ช�!นิต้$นิต้$อุงมอุย3� แม$มการอุ�ทธีรณ�ก2ต้าม
ต้�อุมาหากศัาลอุ�ทธีรณ�พิ�พิากษา เป็ล0ยนิแป็ลงผู้ลคดิ์ ผู้3$อุ�ทธีรณ�ท0ชนิะ
คดิ์ในิศัาลอุ�ทธีรณ�สิ้ามารถขอุเพิ�ก ถอุนิก�จการต้�างๆ ท0ต้$อุงถ3กบ�งค�บ
เพิราะค(าพิ�พิากษาศัาลช�!นิต้$นิหร อุการย 0นิอุ�ทธีรณ�ไดิ์$
การขอุถอุนิการบ�งค�บคดิ์
การชนิะคดิ์ช�!นิอุ�ทธีรณ� :• ไม�ต้$อุงชนิะอุย�างสิ้�!นิเช�ง เพิยงชนิะ
ในิสิ้าระสิ้(าค�ญบางอุย�างก2ไดิ์$ • ไม�ต้$อุงรอุให$คดิ์ถ4งท0สิ้�ดิ์ เพิราะควิามจ(าเป็+นิหร อุเหต้�แห�งการวิางเง�นิ ย�อุมหมดิ์ไป็เม 0อุค(าพิ�พิากษาศัาลอุ�ทธีรณ�กล�บค(าพิ�พิากษาศัาล
ช�!นิต้$นิ
การขอุถอุนิการบ�งค�บคดิ์
การย 0นิค(าร$อุงขอุถอุนิการย4ดิ์หร อุ อุาย�ดิ์ หร อุขอุเง�นิวิางศัาลค นิต้$อุง
ย 0นิต้�อุศัาลช�!นิต้$นิ เพิราะอุ(านิาจในิ การบ�งค�บคดิ์เป็+นิขอุงศัาลช�!นิต้$นิ
•ย 0นิต้�อุศัาลฎกาไม�ไดิ์$