Aντιγόνη 1 - 99

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ | Σοφοκλέους « »

1


2


3


4


5


6


7

ΠΡΩΤΟΤΥΠΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΑΠΟΔΟΣΗ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ

Πολυαγαπημένη αδερφή Ισμήνη

άραγε γνωρίζεις (να υπάρχει) κάποια από τις συμφορές που προέρχονται από τον Οιδίποδα και να μην την στέλνει ο Δίας σε εμάς που ζούμε ακόμη;


8

Γιατί ούτε καμία θλίψη, ούτε συμφορά, ούτε αισχύνη, ούτε ατιμία δεν υπάρχει που να μην έχω δει στα δικά μου και στα δικά σου βάσανα. και τώρα τι είναι πάλι αυτό το κήρυγμα που λένε ότι εξέδωσε ο στρατηγός πριν από λίγο σε όλους τους πολίτες; Γνωρίζεις τίποτε και έχεις ακούσει; ή διαφεύγει της προσοχής σου ότι συμφορές από τους εχθρούς προχωρούν απειλητικά στους φίλους;

Ισμ. : Σε μένα τουλάχιστον, Αντιγόνη, καμία είδηση δεν έφθασε για τους αγαπημένους ούτε ευχάριστη, ούτε δυσάρεστη από τότε που (εμείς) οι δυο στερηθήκαμε τα δυο μας αδέρφια που σκοτώθηκαν σε μια μέρα με αμοιβαίο φόνο. Από τότε όμως που τράπηκε σε φυγή ο στρατός των Αργείων τη νύκτα τη τωρινή, δεν γνωρίζω τίποτε περισσότερο, ούτε ότι είμαι πιο ευτυχισμένη ούτε πιο δυστυχισμένη. Αντ. : Ήμουνα σίγουρη, και σένα γι’ αυτό ζήτησα να φέρω έξω από τις πύλες της αυλής, για ν’ ακούσεις μόνη. Ισμ. : Τι συμβαίνει ; Γιατί δείχνεις ότι σε βασανίζει κάποια είδηση.

Αντ.: Γιατί ο Κρέοντας από τα δυο μας αδέρφια τον έναν τον έκρινε άξιο ταφής, ενώ τον άλλο ανάξιο; Τον Ετεοκλή λοιπόν, όπως λένε, αφού του φέρθηκε με δίκαιη κρίση και σύμφωνα με τη θρησκευτική συνήθεια τον έθαψε ώστε να είναι τιμημένος στους νεκρούς του κάτω κόσμου, ενώ τον νεκρό του Πολυνείκη


9

που πέθανε κατά τρόπο οικτρό λένε ότι έχει διακηρυχθεί στους πολίτες κανείς να μην τον θάψει, να μην τον κλάψει, αλλά να τον αφήσουν άκλαυτο, άταφο, γλυκό εύρημα για τα όρνια που λαίμαργα ψάχνουν

για την τροφή τους. Τέτοια λένε ότι έχει κηρύξει δημόσια ο καλός Κρέοντας για σένα και για μένα, λέω και για μένα, και (λένε) ότι έρχεται εδώ για να διακηρύξει δημόσια αυτά σε όσους δεν τα γνωρίζουν ώστε να είναι σαφή, και το πράγμα θεωρεί όχι ασήμαντο, αλλά όποιος κάνει κάτι απ’ αυτά, τον περιμένει θάνατος με δημόσιο λιθοβολισμό μπροστά στους πολίτες. Έτσι έχουν αυτά για σένα, και θα δείξεις σύντομα αν είσαι από ευγενική γενιά, ή τιποτένια από ευγενική γενιά. Αν έχουν έτσι τα πράγματα, τι όφελος, δυστυχισμένη, θα μπορούσα να φέρω με το να χαλαρώνω ή να σφίγγω τι κόμπο;

Aντ. : Σκέψου αν θα με βοηθήσεις και θα συνεργαστείς μαζί μου. Ισμ.: Ποια είναι η επικίνδυνη πράξη; Τι τάχα έχεις στο μυαλό σου ; Αντ.: (Σκέψου) αν τον νεκρό σηκώσεις με αυτό εδώ το χέρι. Ισμ.: Αλήθεια, σκέφτεσαι να θάψεις αυτόν, αν και απαγορεύεται ρητά στους πολίτες;


10

Αντ.: Τον δικό μου βέβαια και τον δικό σου αδερφό, αν εσύ δεν θέλεις. Γιατί δεν θα κατηγορηθώ ότι τον πρόδωσα. Ισμ.: Δύστυχη, ενώ το έχει απαγορεύσει ο Κρέων ; Αντ.: Αλλά κανένα δικαίωμα δεν έχει αυτός να με εμποδίσει να θάψω τους δικούς μου. Ισμ. : Αλίμονο σκέψου, αδερφή μου, πόσο μισητός και ντροπιασμένος μας χάθηκε ο πατέρας μας, αφού κτύπησε δυνατά τα δυο του μάτια ο ίδιος με το ίδιο του το χέρι για τα αμαρτήματα που μόνος του έφερε στο φως. Ισμ.: Έπειτα η μητέρα και σύζυγος , διπλό όνομα, με πλεκτή θηλειά πεθαίνει ντροπιασμένη. Και τρίτο, σε μια μέρα, τα δυο μας αδέρφια που αλληλοσκοτώθηκαν οι δυστυχισμένοι, βρήκαν αμοιβαίο θάνατο με χέρια που σήκωσαν ο ένας στον άλλο. Και τώρα πάλι που έχουμε μείνει ολομόναχες σκέψου πόσο ατιμωτικά θα χαθούμε, αν παραβούμε την απόφαση ή την βασιλική εξουσία παραβιάζοντας τον νόμο. Αλλά πρέπει να σκεφθείς το εξής, δηλαδή ότι γεννηθήκαμε γυναίκες και από την άλλη δεν μπορούμε να τα βάζουμε με τους άνδρες. Και έπειτα ότι εξουσιαζόμαστε από ισχυρότερους, ώστε να υπακούμε σ’ αυτά και σε ακόμη πικρότερα απ’ αυτά.

Ισμ.: Εγώ λοιπόν, αφού ζητήσω από τους θεούς του κάτω κόσμου να με συγχωρέσουν, επειδή κάνω χωρίς τη θέλησή μου αυτά εδώ, θα υπακούσω στους άρχοντες. Γιατί το να ενεργώ πάνω από τις δυνάμεις μου


11

δεν έχει κανένα νόημα. Αντ.: Ούτε θα σε παρακαλούσα, ούτε, αν θέλεις ακόμη να βοηθήσεις, με ευχαρίστηση θα δεχόμουν τη σύμπραξή σου. Μα έχε όποια γνώμη θέλεις, εγώ όμως εκείνον θα θάψω. Θα είναι ωραίο γι μένα να κάνω αυτό και να πεθάνω. Μαζί του αγαπημένη θα αναπαύομαι, πλάι σε αγαπημένο, αφού διαπράξω μια ιερή παρανομία. Επειδή (θα είναι) περισσότερος ο καιρός στον οποίο πρέπει να είμαι αρεστή στους νεκρούς του κάτω κόσμου

παρά στους ζωντανούς. Αντ.: Γιατί εκεί θα βρίσκομαι αιώνια. Αν το κρίνεις εσύ σωστό, περιφρόνησε όσα είναι τίμια για τους θεούς. Ισμ.: Εγώ δεν περιφρονώ, αλλά στο να ενεργώ με βία κατά των πολιτών έχω γεννηθεί αδύναμη. Αντ.: Εσύ αυτά να προφασίζεσαι. Εγώ, αφού θάψω τον πολυαγαπημένο αδερφό, θα προχωρήσω. Ισμ.: Αλίμονο δυστυχισμένη, πόσο φοβάμαι για σένα. Αντ.: Μη φοβάσαι για μένα. Για την δική σου μοίρα φρόντιζε. Ισμ.: Αλλά βέβαια μην αποκαλύψεις σε κανένα αυτή τη πράξη, κράτησέ το μυστικό, παρομοίως και εγώ. Αντ.: Αλίμονο, διακήρυξέ το σε όλους. Πολύ πιο μισητή θα είσαι αν σιωπήσεις, αν δεν αποκαλύψεις σε όλους αυτά εδώ. Ισμ.: Έχεις ζεστή καρδιά για ψυχρά πράγματα. Αντ.: Αλλά γνωρίζω να είμαι αρεστή σε εκείνους που πρέπει να αρέσω περισσότερο.

Ισμ.: Αν θα έχεις και τη δύναμη. Αλλά κυνηγάς τα αδύνατα (πράγματα). Αντ.: Βέβαια, όταν πια δεν έχω δύναμη θα έχω σταματήσει. Ισμ.: Καθόλου λοιπόν δεν πρέπει να κυνηγάς


12

τα αδύνατα. Αντ.: Αν αυτά συνεχίσεις να λες, θα μισηθείς από εμένα και δίκαια ο νεκρός θα σε μισεί για πάντα. Αλλά άφησε εμένα και την αφροσύνη μου να πάθουν αυτή τη συμφορά. Γιατί δεν θα πάθω τίποτε τόσο φοβερό ώστε να μην πεθάνω έντιμα. Ισμ. : Αν έτσι κρίνεις, προχώρησε. Να ξέρεις όμως αυτό, ότι δηλαδή προχωράς ασυλλόγιστη αλλά αληθινά αγαπημένη από αγαπημένους.

© Θάνος Σταυρόπουλος – φιλόλογος, MSc [email protected]

Education

Aντιγόνη 1 - 99