Počeci moderne arhitekture• Moderna arhitektura počinje sredinom 19. veka izgradnjom robnih kuča,

administrativnih zgrada, železničkih stanica, metroa, mostova direktno je povezana sa industralizacijom i urbanizacijom modernih gradova. Moderna arhitektura zasnivala se na upotrebi novih materijala pre svega gvožđa i armiranog betona. Masovna proizvodnja čelika od kamenog uglja omogućila je revoluciju u upotrebi materijala, njenu ekonomičnost i otpornost matrijala. Upotreba gvožđa, čelika i armiranog betona omogućila je izgradnju visokih građevina, premošćenje ogromnih prostora i slobodno postavljenje zidova nezavisno od skeleta građevine.

• Upotreba gvožđa u arhitekturi prvi put se primenjuje u čitaonici biblioteke Sv. Ženevjev u Parizu, a svoj trijumf imaće u paviljonima za velike svetske izložbe: Kristalna Palata u Londonu 1851 i Ajfelova kula u Parizu 1889.

• Upotreba novih materijala gvožđa i armiranog betona biće masovno upotrebljena u obnovi Čikaga nakon velikog požara.

Počeci moderne arhitektureČitaonica biblioteke Sv. Ženevjev u Parizu Ajfelova kula, Pariz

Art Nouveau (Secesija)• Pokret koji se javlja na prelazu dva

veka u Evropi obeležiće epohu koju možemo nazvati Belle Epoque imaće različite nazive u zemljama u kojima se razvijao. U Francuskoj i Engleskoj zvaće se Art Nouveau, u Austriji –Secesija (odvajanje), a u Nemačkoj Jugendstil po časopisu “Jugend”. Karakteristika ovog pokreta u arhitekturi ogledala se u linearnoj ornamentici istočnjačke i srednjevekovne umetnosti, ali i prirodnim oranementima, naročito i dizajnu enterijera, nameštaju, predmetima od stakla i keramike

Oto Vagner, Zgrada Secesije, Beč

Art Nouveau u Francuskoj i Velikoj Britaniji

Hektor Gimar, Metro u ParizuMakitoš, Glazgovska umetnička škola

Antonio Gaudi• Antonio Gaudi tvorac je

katalonskog modernizma u arhitekturi primenjujući eksperimente u organskoj arhitekturi. Na spomenicim Casa Mila, Sagrada Familia, park Guelj u Barseloni, on komponuje neogotiku, organske oblike rastinja sa iskustvima kovanog gvožđa, svesno izbegavajući prave linije, ravne površine i simetriju.

Antonio GaudiCasa Mila Park Guelj

Internacionalni stil u arhitekturi• Arhitektura u 20. veku izražavala je industrijski i tehnološki napredak i

svoj međunarodni karakter. Arhitekte su bile povezane međunarodnim izložbama, stručnim časopisima, radom u eksperimentalnim centrima. Osobenosti internacionalnog stila u arhitekturi su: funkcionalnost građevine, upotreba novih građevinskih materijala pre svega upotreba čelika i armiranog betona koji diktiraju geometrijske oblike i društveni karakter umetnosti

• Jedan od osnovnih oblika internacionalnog stila je odstranjivanje nosećih zidova, Spoljašnji zid postaje prozirna obloga od stakla ili neprozirna od cigle i betona, s’obzirom da ova obloga nema noseću funkciju, otvara se mogućnost za više prozora i vrata. Verikalni nosači građevine uslovljavaju njenu pravougaonu ili kvadratnu pravilost, bez naglašavanja centralne ose koja je postojala u arhitekturi istorijskih stilova. Estetska vrednost nove arhitekture ne zasniva se više na dodatnoj dekoraciji, većna rasporedu površina-punih i praznih, prozirnih ili neprozirnih, sjajnih i mat. U socijalnom smislu, moderna arhitektura se pokazuje pogodna za masovnu i brzu stambenu izgradnju u velikim gradovima, jer koristi standardne, a samim tim i jeftine elemente.

Frank Lojd Rajt• Jedan od prvih arhitekata

internacionalnog stila u arhitekturi je Frank Lojd Rajt. Njegova kuća Robi u Čikagu u “prerijskom stilu”koji je svojim horizontalnim linijama trebalo da odgovara ravnici koja je okružuje i da se stope sa njom. Otvoreni i zatvoreni blokovi, raspoređeni oko središnjeg dimljaka, ostvaruju stalno prožimanje unutrašnjeg i spoljašnjeg prostora.

Frank Lojd Rajt, kuća Folinvoter

Valter Gropijus• Valter Gropijus projektovao je

čuvenu zgradu sa radionicama škole “Bauhaus” u Desau, čiji je on bio direktor. Krilo sa radionicama pokazuje pravougaonu pravilnost građevine. Umesto nosećeg zida, tanki čelični nosači omogućili su stakleni zaštitni zid iza kojeg se nalazi neprekidni enterijer

Eduar Žaner-Le Korbizje• Najpoznatiji arhitekta 20. veka, slikaar, teoretičar i pedagog zaslužan za

nastanak internacionalnog stila u arhitekturi. Projektovao je mnoge stambene zgrade, stadione, muzeje i deo urbanističkih rešenja za mnoge gradove u svim delovima sveta. Njegovo ime vezano je za Indiju-grad Čandigar i za Brazi, gde je radio na izgradnji nove prestonice Brazilije. Stvorio je mnoge tekovine moderne arhitekture. Bavio se problemima savremenog stanovanja i za njega se vezuje ideja da stanovi treba da budu dostojni čoveka tzv “mašina za stanovanje”. Šest vitkih stubova postavljenih na horizontalnoj širini nose dva sprata koja su povezana. Struktura se završava ravnim krovom. Na ovome se zasniva filozofija kuće za stanovanje. Na ovom principu izgrađene su Vila Savoje. Švajcarski studentski paviljon u Parizu i Jedinstvo stanovanja u Marseju. Njegova najpoznatija građevina je hodočasnička crkva u Ronšamu.

Le KorbizjeMarsej, Jedinstvo stanovanja Pariz, Vila Savoje

Urbanistička rešenjaČandigar-Indija Brazilija-Brazil

Hodočasnička crkva u Ronšanu