Aspiracje i potrzebykulturowe młodzieży gminy Babice –raport z badania jakościowego

Aspiracje i potrzeby kulturowe młodzieży gminy Babice – FGD’s 1

Załącznik nr 2 do raportu:Aspiracje i potrzeby kulturowe młodzieży gminy Babice – raport z badania jakościowego

Czerwiec 2008, Kraków

©FO

TO M

ichałP

rusk

o

Aspiracje i potrzeby kulturowe młodzieży gminy Babice – FGD’s

Informacje o badaniu11111111

Percepcja środowiska szkolnego22222222

Aspiracje edukacyjne i życiowe33333333

Wizerunek miejsca

44444444

Lokalna oferta kulturalno-społeczna – ocena, określenie potrzeb

55555555

66666666

Wnioski i rekomendacje

77777777

Czas wolny

Autorytety, postawa wobec dorosłych

88888888

Spis treści

2


Informacje o badaniuInformacje o badaniu11111111


Cele badania

1. Określenie kapitału kulturowegoUmiejętność operowania wiedzą, konceptualizacja rzeczywistości

Stopień konsumowania rozrywek pozaszkolnych (określenie stopnia korzystania z lokalnej oferty kulturalnej)

Charakter aspiracji życiowych, postawa wobec własnej edukacji

Postrzeganie dostępnych wzorców socjalizacji

2. Percepcja marki „lokalnej ojczyzny” – miejscowości w której mieszkają i sąsiednich (Babice, Mętków oraz Alwernia, Chrzanów)

Postrzeganie miejsca zamieszkania jako „własnego”, stopień identyfikacji

Skala uczestnictwa w życiu społeczności lokalnej – w tym rówieśniczej

3. Postrzeganie świata społecznego – szkoła, życie pozaszkolne

Geografia lokalna – aspekty pozytywne i negatywne

Dorośli jako punkt odniesienia – wzorce i krytyka


Oznaczenia stosowane w tekście: elementy pozytywne elementy negatywne elementy ważne

Informacje o badaniu (1)

Metoda: Pogłębiona Dyskusja Grupowa (Focus Group Discussion)

Miejsce i termin badania: Mętków, Babice – 10 czerwca 2008

Próba: 2 grupy (po 8 osób w każdej grupie)

• uczniowie i uczennice szkół gimnazjalnych (mix w grupie)• wiek: 15-16 lat (I i II klasa gimnazjum)

• osoby korzystające często z posiadanego w gospodarstwie domowym komputera (codziennie lub kilka razy w tygodniu)• więcej niż połowa posiada i korzysta z telefonów komórkowych• osoby wyjeżdżające od czasu do czasu (raz na tydzień/ dwa tygodnie) do Chrzanowa i Alwerni• osoby, które w ciągu ostatniego roku skorzystały z przynajmniej dwóch poniższych form aktywności: udział w festynach, udział w zajęciach w świetlicy, udział w zajęciach w klubie sportowym, udział w zajęciach SKS, uczestnictwo w działaniach OSP, uczestnictwo w ruchu oazowym, korzystanie z zajęć pozalekcyjnych w szkole, korzystanie z biblioteki

CHARAKTERYSTYKA PRÓBY


Informacje o badaniu (2)

6

• Badanie zostało przeprowadzone na podstawie scenariusza dyskusji.

• Scenariusz zawierał techniki projekcyjne dobrane do potrzeb badania:

a) Rysunek – środek wyrazu rzadko używany w życiu codziennym, co pozwala na wyeliminowanie racjonalizacji, zdroworozsądkowych objaśnień, pozwala określić ukryte emocje i nastawienia. Badani rysowali swoją szkołę (każdy miał własny zestaw flamastrów).

b) Ekspresja – kierowana fantazja: badani wyobrażali sobie przyszłość jako inną planetę. Technikę tę zastosowano w celu określenia stosunku badanych do przyszłości, ich oczekiwań oraz obaw.

c) Kolaż – technika konstrukcyjna, badani budowali z zestawu zdjęć (licznych, przypadkowych wycinków prasowych zdjęć) wizerunek i antywizerunek swojej miejscowości: technika posłużyła zidentyfikowaniu charakteru miejscowości, weryfikacji specyfiki lokalnej, zdefiniowaniu stylu życia w miejscowości.

d) Personifikacja – wyobrażenie omawianych miejscowości jako osób, omówienie ich cech a następnie porównanie za pomocą techniki „przyjęcie”, mające na celu wychwycenie różnic między miejscowościami, ich specyfiki, aspiracji lokalnych respondentów. Personifikacja posłużyła określeniu osobowości miejscowości (weryfikacja w stosunku do techniki kolażu), jej pozycji w świecie lokalnym. Pozwoliła na zdefiniowanie relacji między młodymi mieszkańcami a miejscowością.

Techniki projekcyjne to stosowana szeroko w badaniach jakościowych metoda dotarcia do motywacji/ postaw/ przekonań i zachowań respondentów. Stosowane zwłaszcza wówczas, gdy osąd na dany temat może podlegać presji grupy, co jest szczególnie ważne w badaniu nastolatków.


Percepcja Percepcja śśrodowiska rodowiska szkolnegoszkolnego22222222


Szkoła – postrzeganie środowiska

Interpretacja rysunków badanych pozwala stwierdzić, że szkoła odgrywa kluczową rolę w życiu respondentów (zdecydowana większość rysunków przedstawiających szkołę sytuuje ją na pierwszym, głównym planie).

W każdej z grup były postawy zarówno bardziej negatywne, jak i wyrażające pozytywne emocje wobec szkoły. Bagaż doświadczeń wpływający na percepcję szkoły jest na pewno indywidualny, jednak komunikat płynący z rysunków młodzieży pod jednym względem okazał się spójny: w szkole brak spojrzenia na ucznia „jak na człowieka” (świadczy o tym niemal całkowity brak ludzi na rysunkach), to ograniczona, odhumanizowana przestrzeń, nie jest nastawiona na relacje międzyludzkie. Postrzegana jest jako instytucja o mniej lub bardziej – ale jednak – opresyjnym charakterze.

Szkoła oznacza często trudności i przeszkody (świadczą o tym elementy obecne na rysunkach, będące nie tylko naturalistycznym odzwierciedleniem architektury budynku, ale także symbolicznym przedstawieniem odczuć związanych z tym miejscem: schody, piętra, klamki, zamknięte drzwi). Badani postrzegają szkołę jako miejsce zamknięte na świat, to świat sam dla siebie,niedostępny (świadczą o tym takie elementy jak zakratowane okna, pozamykane, małe drzwi).

Obraz szkoły, jaki wyłania się z rysunków młodzieży jest zróżnicowany pod względem lokalizacji: gimnazjaliści z Mętkowa odczuwają większy dystans wobec szkoły niż gimnazjaliści z Babic, postrzegający szkołę bardziej pozytywnie.

Większość rysunków pozbawiona jest kolorów – to element symbolizujący negatywne, pesymistyczne nastawienie badanych. U niewielu z nich kolory stanowią dominantę rysunku.


Szkoła – postrzeganie środowiska – materiał źródłowy

Elementy świadczące o negatywnych emocjach

wobec szkoły:- zakratowane okna/puste otwory- zamknięte na klamki, małe drzwi- liczne schody- piętra- brak kolorów, czerń

MĘTKÓW

Elementy świadczące o pozytywnych emocjach

wobec szkoły:+ użycie kolorów+ słońce, drzewa, trawa+ ozdobione firankami okna

BABICE


Szkoła – interpretacje wybranych rysunków (1)

MĘTKÓW: Szkoła ma zakratowane okna – symbol niedostępnościi zamknięcia. Drzwi są nieobecne, budynek oddzielony od widza drogą i trawą – jednak droga ta nie prowadzi do szkoły, lecz biegnie równolegledo niej. Rysunek komunikuje szkołę jako niedostępną twierdzę(wrażenie wzmacnia fragment czegoś na kształt budki strażniczej), którą należy omijać. Jednak poza nią świat także jest pusty i negatywny (brak kolorów, przyrody, ludzi).

MĘTKÓW: Świat poza dominującą szkołą wydaje się być według autora wesoły i przyjazny (przyroda, kolory, słońce). To jedyny rysunek, na którym są ludzie, jednak proporcje rysunku świadczą o potędze i władzy szkolnej instytucji wobec krążących wokół niej postaci. Uczniowie ci mają wesołe sylwetki, ale są anonimowi (brak twarzy), i nie wyglądają, jakby mieli zamiar do szkoły wejść. Jest to zresztą niemożliwe – szkoła jest niedostępna (brak drzwi).

MĘTKÓW: Szkoła jest bezosobowym molochem bez wyrazu (dziury zamiast okien), znaczna wysokość budynku świadczy o dystansie autora.Obecne są drzwi, choć zamknięte (klamka – symbol zamknięcia), istnieje zatem jakiś potencjalny moment otwarcia ich, kontaktu. Wokół szkoły obecna jest przyroda – to świat poza szkołą, do którego można się odwołać.


Szkoła – interpretacje wybranych rysunków (2)

BABICE: Bryła szkoły nie jest mocno osadzona na podłożu, „fruwa” w zawieszeniu – oznaka niepewności autora, związanej ze światem szkoły. Do drzwi prowadzi prosta i krótka droga – oznaka niewielkiego dystansu, możliwego jednak do pokonania. Z rysunku emanuje brak stabilności, oparcia w szkole (ledwo zaznaczony dach, oddalenie bryły). To sfera odhumanizowana –podobnie do pozostałych omawianych rysunków – pozbawiona ludzi.

BABICE: Autor użył licznych kolorów – komunikując w ten sposób swój pozytywny stosunek do szkoły: czerwony dach, niebieskie szyby, słońce i zieleń trawy. Jednak wejście do szkoły jest zamknięte (choć drzwi mają szyby), poprzedzają je stosunkowo liczne i strome schody. Te elementy mówią o trudnościach jakie ze szkołą wiąże autor.

BABICE: Rysunek wyraża małe zaufanie autora do szkoły (mały, „schowany” w rogu budynek). Szkoła wygląda, jakby skrywała coś w sobie, wrażenie wzmacniają prowadzące do wejścia szerokie schody, zwieńczone bardzo małymi drzwiami z klamką – to sygnał o niedostępności szkoły. Dach posiada komin (choć bez dymu) –oznaka familijności, potencjalnie ciepłych emocji.


Świat szkoły (1)

Sytuacje w życiu szkoły postrzegane pozytywnie:

„LUŹNE LEKCJE” – „gdy się nie uczymy” – oglądanie filmów, rozmawianie z nauczycielami„ULUBIONE PRZEDMIOTY” – możliwość angażowania własnych zainteresowań w naukę„ROZGRYWKI SPORTOWE” – wydarzenia sportowe typu zawody i turnieje, które stwarzają okazję do rywalizacji, pozwalają dać się poznać od innej strony

„AKCJE” – sytuacje, w których szkolna społeczność ma okazję funkcjonować w innych niż szkolne ramy (np. „Sprzątanie świata”, „Święto ziemniaka”), sprzyjają integracji środowiska, lepszemu poznaniu się, nawiązaniu innych niż na co dzień relacji między uczniami, ich rodzinami, a nauczycielami

„WIZYTY” – momenty, gdy szkoła podejmuje gości – uczniów z innych szkół, wymiany międzyszkolne – stwarza to możliwość poczucia więzi z własnym miejscem (w opozycji do gości), daje możliwość szukania pozytywnych elementów – czegoś, czym można się pochwalić

Gimnazjaliści z Babic deklarują bardziej pozytywne nastawienie do swojej szkoły, która ma dla nich także walory towarzyskie („tu czas szybko mija, zawsze coś się dzieje”), w przeciwieństwie do uczniów z Mętkowa, prezentujących często bardzo krytyczną postawę.

Gimnazjaliści czują się w szkole dobrze wtedy, gdy:• dzieją się rzeczy odległe od szkolnej rutyny• brak w nich przymusu i obowiązku• kontakt uczeń – nauczyciel wykracza poza egzekwowanie wiedzy i realizację programu nauczania

sytuacje niecodzienne


Świat szkoły (2)

Dla wszystkich gimnazjalistów deklarowaną uciążliwością są sprawdziany, kartkówki, testy – zwłaszcza w okresie cosemetralnych klasyfikacji.

sytuacje częste

• Nastawienie wobec szkoły jest budowane przez szereg czynników – takich jak m.in. atmosfera czy rodzaj relacji z nauczycielami. O ile w szkole w Babicach zarówno atmosfera jak i kontakt z nauczycielami są dość dobre („nauczyciele na ogół są w porządku, sprawiedliwi”, „czasem mogliby coś dać od siebie”), o tyle w szkole w Mętkowie elementy te są postrzegane bardzo negatywnie, zwłaszcza przez starszych uczestników badania.

SZKOŁA W BABICACH –słabe strony:- nierówne boiskoprzyszkolne, w małym stopniu nadające się do gry w piłkę- za mała sala do gry w siatkówkę/ brak piaskowego boiska do siatki- brak sklepiku(choć prowadzona jest sprzedaż herbaty i drożdżówek)

SZKOŁA W MĘTKOWIE postrzegana jest często jako środowisko konfliktu i niechęci. Zdaniem większości gimnazjalistów panuje w niej raczej nieprzyjazna atmosfera.W relacjach między uczniami a nauczycielami widoczny jest kryzys, który objawia się:- niezrozumieniem- brakiem zaufania (podejrzliwość wobec uczniów, oskarżenia)- brakiem jasnych reguł- niską oceną nauczycieli: postrzegani są jako osoby mało od siebie wymagające, źle nastawione do młodzieży/ uprzedzone („pojawił się uczeń powtarzający rok i cała klasa była na celowniku”), nieporadne, wygodne.Ponadto młodzież krytykowała:- brak sali gimnastycznej („mamy wf na holu w zimie całkiem zabłoconym”)- zakaz korzystania po południu z boiska przyszkolnego- zakaz korzystania poza zajęciami z pracowni komputerowej


Odbiór projektu SUPERSZKOŁA (1)

• Badani spontanicznie wspominali realizację projektu SUPERSZKOŁA w ich gimnazjach. • Każdy z respondentów w mniejszym lub większym stopniu uczestniczył w tych zajęciach.

Oferta projektu była rozbudowana,jednak w odczuciu niektórych badanych stanowiło to wadę: „za dużo tego wszystkiego było, ciągle, ciągle…”.Kółka zainteresowań, dodatkowe zajęcia sportowe, wyjazdy na basen, wycieczki. O sytuacji obecnej uczniowie mówią: „teraz nam wycofali”, „to się już skończyło, teraz nic nie ma”.Zasady uczestnictwa w projekcie były zmieniane w trakcie jego trwania –zajęcia z dobrowolnych przekształcały się w obowiązkowe – zwłaszcza w Mętkowie („liczyło się, żeby chodzić”, „trzeba było przynosić usprawiedliwienia”, „przed zajęciami z ludźmi różnych zawodów zapowiedziano nam, że jak nie przyjdziemy, to nam obniżą sprawowanie”). Przyczyną dyscyplinowania uczniów była ich absencja.

• Uczniowie mają inne obowiązki• Mają zajęcia dodatkowe indywidualne,na które dojeżdżają do sąsiednich miejscowości• Dojazdy są kłopotliwe dla osób dalej mieszkających („uczniom nie opłacało się wracać do domu, żeby za pół godziny wrócić”, „z Rozkochowa nie mieliśmy już dojazdu”)

⇒⇒⇒⇒ MĘTKÓW: Zbyt długi czas przebywania w szkole (lekcje + zajęcia dodatkowe) bez przerwy: „Było w sumie dziwnie: musieliśmy uczyć się na sprawdziany i zostawać na kółka, w sumie 9 godzin w szkole! Idea była taka, że to zajęcia, na które wracamy po obiedzie, ale nauczyciele poprzekładali sobie godziny na wcześniej, nie pasowało im.”⇒⇒⇒⇒ BABICE: zbyt małe zaangażowanie nauczycieli: „nauczyciel dawał piłkę – macie, możecie grać – ale nic nie wymyślił”, „pan patrzył jak gramy”.

PRZYCZYNY NISKIEJ FREKWENCJI WG UCZNIÓW:


Odbiór projektu SUPERSZKOŁA (2)

BASEN – wyjazdy do Chrzanowa

Niechęć badanych do wyjazdów na basen była podyktowana następującymi czynnikami:

MĘTKÓW: wolny dzień i zbyt wczesna godzina zbiórki –sobota, 7.00• „raz można się wyspać”/ „jakby to było o 11.00”

BABICE: co środa po lekcjach/ sobota „nikt nie miał czasu”, ograniczenie grupy odbiorców do dziewcząt – chłopcy chcieli jeździć• „zimą to całe suszenie, przebieranie…” (dziewczyna)

Nieodpowiednia pora (wczesny sobotni ranek, środa po lekcjach) i dobór grupy (dziewczęta)spowodowały niską frekwencję przy planowanych wyjazdach na basen.

WYCIECZKI

MĘTKÓW – wspominano 3-dniową wycieczkę do Warszawy jako dużą atrakcję. Badanym w pamięci pozostało:• zakwaterowanie w hotelu• Przede wszystkim Park Łazienkowski, Pałac w Wilanowie, Starówka, Zamek Królewski• Przejazd metrem• Spektakl Teatru Ochota („grali aktorzy znani z telewizji w sztucept. Będziesz szczęśliwy”)• Niesmaczny obiad w restauracji w gmachu Muzeum Narodowego

BABICE – wycieczki (także poza projektem) to element zależny od inicjatywy nauczycieli („żeby się przyłożył”), uczniowie skarżyli się, że niektóre klasy w ogóle nie jeżdżą, ponieważ nauczyciel przerzuca organizację na ich barki.

„Marzą nam się

wycieczki za granicę… Do Paryża,

Pragi, Grecji…”

„Chcielibyśmy nad morze,

do Wrocławia,

Zakopanego…”


Aspiracje edukacyjne Aspiracje edukacyjne

i życiowei życiowe33333333


Postawa wobec przyszłości – technika projekcyjna

• W wyobraźni gimnazjalistów z Mętkowa dominują obrazy wielkiego miasta („Dużo samochodów, małe rośliny, nowi ludzie”), rzadko miejscowości podobnej do Mętkowa.• Pojawiają się obrazy zarówno jasnych dni, jak i ciemnych nocy. Jest kolorowo, ale nie do końca:

„Różnie to bywa – nie zawsze wesoło”• Badani na planecie Przyszłość pracują, jest obecny szef.• Relacje międzyludzkie są chłodne: „Ludzie tutaj nie lubią ze sobą przebywać”, „każdy dla siebie”.

• Uczniowie z Babic wyobrażają sobie planetę Przyszłość jako miejsce wakacyjne – widzą opalających się i kąpiących się latem ludzi, którzy są „weseli i szczęśliwi”. Są tam góry i morze, dużo drzew.• Dominuje obraz sielanki, beztroski – pojawiają się jednak sytuacje związane z pracą: ludzie „wydobywają surowce”, „zmywają naczynia”, „wykonują zawód z powołania”.• Dla badanych miejsce nie jest do końca atrakcyjne:„Nie chcę tam być – trochę nudno, cały czas plackiem leżeć…”, „zanudzić się można”.• Badani widzą siebie jako osoby mające jakieś obowiązki, ale także korzystające z atrakcyjnych rozrywek: skate park, deskorolka, szalone przygody.

Młodzież została poproszona o wyobrażenie sobie planety, która się nazywa „PRZYSZŁOŚĆ”. Miała to być planeta, na której pojawiają się za około 5–7 lat, jako dwudziestolatki.

MĘTKÓW BABICE

W zależności od miejsca zamieszkania pojawiają się różnice w postawie wobec przyszłości:• Młodzież z Mętkowa obawia się drapieżnego życia, wymagań, boi się osamotnienia, trudności. Swoją przyszłość badani widzą niezbyt pozytywnie, brak w niej miejsca na przyjemności*.• Tymczasem młodzież z Babic ma wizję bardziej sielankową, beztroską – wyidealizowaną. To marzenia, badani wierzą, że obowiązki jakie będą mieli, pozwolą im wizję tę spełnić. Przy czymobawiają się monotonii.

*Warto zaznaczyć, że młodzież z Mętkowa w większości już pracuje, zarabiając pieniądze: opieka nad dziećmi, zbieranie truskawek, robienie zniczy, praca konsultantki Oriflame, korepetycje, pomoc rodzicom: pszczelarstwo.


Plany edukacyjne

Pośród młodzieży widoczne są dwie postawy wobec dalszej edukacji:A) starsi, uczęszczający do drugiej klasy, zaczęli już zastanawiać się nad wyborem szkołyB) młodsi, pierwszoklasiści, na ogół o tym jeszcze nie myślą

Kontynuacja edukacji – preferowane szkołyMĘTKÓW: LO humanistyczne w Chrzanowie, szkoła górnicza w Libiążu, technikum w TrzebiniBABICE: Szkoła policyjna w Oświęcimiu, szkoła sportowa w Oświęcimiu, zawodówka specjalność mechanika, szkoła turystyczna w Jaworznie, ponadto aktorstwo, informatyka, architektura krajobrazuMłodzi babiczanie mają szersze perspektywy jeśli chodzi o planowaną edukację, gimnazjaliści z Mętkowa nie wykraczają poza lokalny horyzont.

• Nauczyciele czasem podejmują temat dalszej edukacji na lekcjach wychowaw-czych, nie zdarza się to jednak w kontakcie pozalekcyjnym, podczas luźnej rozmowy.

Wybór szkoły po gimnazjum to wypadkowa kilku czynników:• dopasowania własnych zainteresowań do lokalnej oferty edukacyjnej,• opinii o poziomie nauczania,• opinii towarzyskich o danej szkole.Badani, wybierając szkołę, przede wszystkim wypytują swoich starszych znajomych, korzystają z ogłoszeń, ulotek, Dni Otwartych szkoły.

Główną obawą związaną z perspektywą dalszej edukacji jest kwestia adaptacji do nowego środowiska, nowych sytuacji towarzyskich:• MĘTKÓW: „można trafić na przygłupawych kolegów”• BABICE: „wszystko zależy od towarzystwa, Chrzanów miasto trzyma się razem, Babice to wieś…”

• Dojazdy młodzież traktuje jako coś normalnego, na ogół nie postrzega ich jako uciążliwości („są busy, czasem ktoś z rodziny podwiezie, to jest blisko”), choć niektórzy nie mają możliwości dojazdu (”trudno się dostać z Rozkochowa do Olkusza”).


Czas wolnyCzas wolny44444444


Sposoby spędzania wolnego czasu

Młodzież w czasie wolnym najczęściej realizuje się poprzez:

• SPACERY („przejść się” do lasu, nad Wisłę, na wał) – czasochłonneBABICE: na plac zabaw, na zamek Lipowiec (rzadko, jak ktoś przyjedzie), pod MętkówMĘTKÓW: do leśniczówki, nad zalew, na stawy

• GRY SPORTOWE (w nogę, w siatkę, w kosza) – brak warunków (miejsca, boiska)

• JAZDA NA MOTORACH, ROLKACH, ROWERACH – zła nawierzchnia dróg, brak odpowiednich miejsc

• INTERNET: fotka.pl, fotograf.pl, fotoblogi, Gadu-Gadu, Nasza Klasa (koledzy ze szkoły/ z klasy, z podstawówki, a nawet z przedszkola), interia.pl, wrzuta.pl, you tube, o2.pl, My space, Strefa Mistrza, Allegro (oglądanie, ale nie uczestnictwo)• GRY KOMPUTEROWE/ SIECIOWE: RPG, sportowe, historyczne, fantasy

Rzadsze aktywności:• Chodzenie na ryby• Straż pożarna (zawody, przygotowanie zabaw, obóz, rozmowy z komendantem)• Oglądanie filmów• Pszczelarstwo (MĘTKÓW)• Bieganie (MĘTKÓW)• Czas spędzany z rodziną: babcie, ciocie, kuzyni (MĘTKÓW)• Zakupy w Chrzanowie (MĘTKÓW)• Spanie w namiotach, chodzenie nocami do piekarni na drożdżówki (MĘTKÓW)• Oaza (BABICE)• Chodzenie na lody do cukierni „na kasprzyku” –stoliki za cukiernią (BABICE, po szkole)

„W dni powszednie siedzi się w domu”• Stopień użytkowania Internetu/komputera był wśród badanych wysoki. • Częstotliwość użytkowania zależy od dostępności/istnienia innych użytkowników(np. konieczność dzielenia się z bratem), pogody (zimna, deszczowa zmusza do pozostania w domu).


Aktywność w czasie wolnym – trudności

PRZYCZYNY MAŁEJ ILOŚCI CZASU WOLNEGO:⇒⇒⇒⇒ duża ilość nauki powoduje, iż czasu wolnego nie mają lub mają go bardzo mało („uczę się do 23.00/ 24.00, no i nic to nie daje”, „uczymy się, uczymy i nic”)⇒⇒⇒⇒ komputer pochłania dużo czasu, z czego zdają sobie sprawę („brakuje czasu na motor: 2 godziny gram, przerwa, i znowu 2 godziny gram”, „komputer chodzi 24 h”)

Badani krytykowali infrastrukturę miejscowości, oraz postawę dorosłych wobec ich aktywności w czasie wolnym:MĘTKÓW• W opinii młodzieży, istniejące boisko jest używane tylko dla działań Klubu Sportowego, osoby spoza niego nie są dopuszczane: „jak wysypują linie, to nie możemy: jakiś facio przyjedzie i poprzeklina na nas i musimy iść”. • Młodzież ma zakaz wstępu w miejsca istniejące (zakaz gry w kosza na boisku przyszkolnym z powodu parkujących obok samochodów, które narażone były na uszkodzenia: „mówią, że obijamy –a to jest dziki parking!”)• „Improwizowane” boiska są likwidowane (zakaz gry w piłkę koło tartaku z powodu wybudowania tuż obok domu mieszkalnego: „boją się, że im szyby polecą”)• Podczas spacerów młodzież jest oceniana, kontrolowana: „mówią nam, że się włóczymy zamiast pracować”, „jak siedziałam na przystanku, to jedna pani nie odpowiedziała mi na dzień dobry”, „nauczycielka potem mówi: widziałam cię, jak jeździłeś na motorze zamiast się uczyć”, „sprzątaczki na nas donoszą, że przychodzimy na boisko po szkole”)BABICE• Młodzież sygnalizowała, że boisko do gry w piłkę jest nierówne, brak w miejscowości boiska do gry w siatkówkę.


Wizerunek miejscaWizerunek miejsca55555555


Wizerunek MĘTKOWA (1) – technika projekcyjna

MĘTKÓW – kolaż wizerunkowy MĘTKÓW – kolaż ANTYwizerunkowy


ANTYwizerunekANTYwizerunek MĘTKOWA (2) – technika projekcyjna

LUKSUS/ URODA/ SŁAWA/ PIENIĄDZE„ludzie są bogato ubrani”,

„taki przystojny chłopak…”,„sławni, bogaci...”

AMBICJA/ CEL/ SUKCES/ SZCZĘŚCIELudzie sukcesu, noszący się nowocześnie,

niezależni, samodzielni, zaradni

• KOBIETA Z SZALEM „jest starsza, a nie ma chusteczki!”• ARBUZ: „szczęście, uśmiech”


ANTYwizerunekANTYwizerunek MĘTKOWA (2) – technika projekcyjna

NOWOCZESNOŚĆ/ INFRASTRUKTURA DROGOWO-

-KOLEJOWA/ INFORMATYZACJA• WIEŻOWIEC: „na pewno nigdy nie będziemy mieć takich budynków”• WĘZEŁ DROGOWY: „zapomnijmy o takich drogach”

SIŁOWNIA „w Mętkowie nie

ma takiego miejsca”

NOWOCZESNY STYL

„za nowoczesny jak na Mętków”

EGZOTYKA


WizerunekWizerunek MĘTKOWA (3) – technika projekcyjna

DUŻA ROLA ŚRODOWISKA KOŚCIELNEGO• KLERYCY obrazują postawę starszych kobiet w kościele w Mętkowie: „te panie tak się prawie zachowują”

• HUŚTAWKI „To koło szkoły, są tam wariacje, zabraniają nam przychodzić, sprzątaczki śledzą, zapisują na kartkach”• BIEGNĄCY NA TLE OGNIA „naćpany pijany gość…”• NIEGRZECZNA KLASA „tak czasem jest…”• PALĄCY PAPIEROSA „dużo osób pali, i to coraz młodsi”

PEŁNA PRZEMOCY I BUNTU RZECZYWISTOŚĆ MŁODZIEŻY


WizerunekWizerunek MĘTKOWA (4) – technika projekcyjna

WIEŚ POŚRÓD LASU NA UBOCZU/ BIEDA„ruiny starej żydowskiej szkoły – nasi rodzice tam chodzili,

a teraz ją rozebrano”

POLICJA –symbol kontroli

i nadzoru „jeżdżą

często, ale bez efektu,

mandat chłopakom, że stali pod szkołą…”

„BUS DO CHRZANOWA”

KOLEJKA „kolejka za chlebem”

PRZYRODA/ „NASZE LASY” –„drzewa są oznaczone w podobny

sposób w lesie”


Wizerunek MĘTKOWA (5) – technika projekcyjna – personifikacja

MĘTKÓW – OSOBA (grupa stworzyła dwa typy, które charakteryzują miejscowość):

A) Stary, pijany mężczyzna. „Luzak, wszystko olewa”, śmieszny, niegroźny pijaczek, przedmiot drwin, nieszkodliwy.

B) Starsza kobieta – dewotka. „Uczęszcza do komunii z nieczystym sumieniem, obgaduje”. Niesympatyczna, nielubiana, zamknięta w gronie podobnych sobie.

PRZYJĘCIE:A) Dużo taniego alkoholu, ciasne pomieszczenie: „wiejskie pieśni, ludzie biją się, śpią w rowie”,

„można popatrzeć z boku i uciec”.B) Na parafii: „same dewotki, zero alkoholu, herbatka, plotki, placki i rosół, schabowe, kapusta, każda

coś przyniesie”, obecny jest ksiądz. Rodzaj przyjęcia, które „nie jest na pewno dla nas”.

KONTROLA SPOŁECZNA

generująca strategięBUNTU

PICIE ALKOHOLU jako jeden z wiodących modeli

adaptacyjnych

DYSTANS –SILNE KONFLIKTY

MIĘDZYPOKOLENIOWE


„Ogólnie – nie jest tu nowocześnie i nie jest wesoło”• W obrazach, jakimi posłużyła się młodzież do pokazania charakteru ich miejscowości, dominuje negatywna percepcja wsi.• Badani mają fatalistyczny stosunek do otaczającej ich rzeczywistości. Żyją w środowisku pełnym agresji (zarówno w grupie rówieśniczej, jak i poza nią – alkoholizm, narkotyki, wandalizm), o dużym natężeniu kontroli społecznej (starsze kobiety, w tym nauczycielki, postrzegane jako opresyjne środowisko związane z parafią; policja, która „łapie chłopaków na skuterach i rowerach, spisują też siedzących na przystanku, ale innym dają spokój” ). • Badani wobec sytuacji we wsi starają się dystansować, nie reagują, gdy widzą niszczenie wspólnego mienia („Czasem widać, ale to nie moja sprawa, niszczą ci, którym się uwidziało, nie mieli zajęcia”) czy leżących pijaków. • Aspiracyjnie traktują świat spoza Mętkowa: to sfera zamożności, nowoczesności, luksusu, a także zaradności, ambicji, celów. W ich codzienności to elementy brakujące. Jednocześnie świat ten jest odrealniony, to rzeczywistość kolorowych czasopism i reklam. Młodzieży brakuje wzorców i autorytetów, punktów odniesienia w ich miejscowości, które – poza rodziną – wpływałyby pozytywnie i motywująco na ich rozwój.• Badani żyją w świecie, którego nie akceptują, który krytykują – ale wobec którego są bezsilni, bierni. W ich postrzeganiu wsi brak beztroski, radości, pozytywnych emocji. Nie odbierają Mętkowa jako „swojego” miejsca – choć są z nim związani.• Jedynym pozytywnym aspektem w ich miejscowości są „nasze lasy” – element, który cenią, traktując jako wartość.

Wizerunek MĘTKOWA (6) – technika projekcyjna – personifikacja


Wizerunek BABIC (1) – technika projekcyjna

BABICE – kolaż wizerunkowy BABICE – kolaż ANTYwizerunkowy


WizerunekWizerunek BABIC (2) – technika projekcyjna

HUŚTAWKI –obecne w

miejscowości, miejsce spotkań

młodzieży

Garncarz symbolizujeSKANSEN

Kopuła symbolizujeKOŚCIÓŁ

Odpoczynek na trawie – zdjęcie mówi o tym, że w Babicach „jest miejsce na odpoczynek”, ale brak infrastruktury

SPACER to częsty sposób spędzania czasu w Babicach: spacer z psem

(samotny), ale także w parach, z rodziną

PIŁKA to jedna

z typowych aktywności młodzieży

SŁONECZNIKI, TRUSKAWKI, KRAJOBRAZ mówią o tym, że

w Babicach jest naturalnie, liczy się przyroda, ale oswojona, rolnicza.


ANTYwizerunekANTYwizerunek BABIC (3) – technika projekcyjna

JACHT, NOSOROŻCE, MIASTO mówią o egzotyce (duże miasto, morze, dzikie

zwierzęta), której w Babicach brak. Zdjęcie z kopułą komunikuje także HOTEL – zaplecze turystyczne nieobecne w Babicach. Nosorożce

to również symbol dzikiej przyrody – której w Babicach nie ma.

ŻOŁNIERZ, ZAMIESZKI, PISTOLETY I WOJNA to obrazy przemocy, która jest nieobecna w Babicach. „Jest tu

spokojnie, luźno”, „nie ma kataklizmów” - ale także „nie ma Murzynów”.

POSTACI Z GIER to świat sztuczny, wirtualny, który nie pasuje do naturalności Babic, ale także

nowoczesny, technologiczny. Zdjęcia ilustrują złość, wrogość – emocje niepasujące do Babic.

PROWIZORYCZNA KUCHNIA pokazuje biedę, „tutaj takiej

biedy nie ma”.


Wizerunek BABIC (4) – technika projekcyjna – personifikacja

BABICE – OSOBA:• Badani wyobrażają sobie kobietę, w wieku około 50–60 lat (rzadko „ma na karku sto lat”), nazywana „babcią”.• Jest to osoba szczera i miła – choć „po przejściach”. Ma zmienny charakter, „raz jest spokojna, raz przebojowa”.• Lubi siedzieć na ławce, plewić ogródek, ale także zwiedzać i odpoczywać. Ludzie się przy niej czują dobrze, o wszystkim mogą porozmawiać.

ALE TAKŻE: „Taka stara – nie lubię jej: nie widzi, laskę nosi, brakuje jej odnowienia, zanudza”

PRZYJĘCIE: Zabawa ludowa w skansenie, „same dziadki”, biesiada, młodzież się nudzi. Jedzą żurek, gulasze, kiełbasę, jest alkohol.

TRADYCJA ALE TAKŻE

ZAŚCIANKOWOŚĆ, SKOSTNIAŁOŚĆ

POCZUCIE BEZPIECZEŃSTWA ALE TAKŻE NUDA,

PRZEWIDYWALNOŚĆ

SZACUNEK/ IDENTYFIKACJA

ALE CZĘSTO DYSTANS


• Babice z perspektywy gimnazjalistów emanują ciepłem, „swojskością”, badani mają pozytywne odczucia wobec swojej miejscowości. To tradycja odbierana jako wartość, badani identyfikują się ze swoim miejscem zamieszkania, czują z nim więź, czują się w nim „u siebie” – to jest ich świat. Jednak przeszkadza im brak nowoczesności, atmosfera zasiedzenia, nuda, przestarzałość.• To wieś o dużym potencjale turystycznym, gdzie dominuje naturalność, choć oswojona(brak dzikiej przyrody – zdjęcie z nosorożcami), ludzie żyją spokojnie, mają czas dla siebie nawzajem (spacery), są do siebie dobrze nastawieni.

• Widoczna jest zaznaczona obecność kościoła, a także skansenu – zatem lokalną geografię (także mentalnie) wyznaczają te dwa miejsca, stanowiąc dla wsi punkty odniesienia.• Obecność skansenu wzmacnia wrażenie tradycyjności miejsca, jego „swojskości”, ale także wrażenie braku nowoczesności (wyrażone także w zdjęciach z gier komputerowych, symbolizujących świat technologii). Miejscowość wiedzie nieco nudne, ospałe życie, brak jej spektakularnych atrakcji.

• W młodzieżowej geografii ważne wydają się być także „huśtawki” – jako miejsce życia towarzyskiego oraz „gra w piłkę”, symbolizująca wszelką aktywność sportową gimnazjalistów, realnie obecną w ich życiu.• Spokój, pewien poziom zamożności, brak konfliktów odzwierciedlają zdjęcia komunikujące przemoc w antywizerunku wsi. Wieś wydaje się być rajem, którego brutalność i agresja nie dotyczą. To rodzaj oazy, azylu – badani czują się tu bezpiecznie i beztrosko. To świat poza Babicami wydaje się być nieatrakcyjny, czy nawet przerażający, sztuczny, choć dla niektórych pociągający jako nowa przygoda.

Wizerunek BABIC (5) – technika projekcyjna


Alwernia – technika projekcyjna – personifikacja

ALWERNIA – OSOBA:

MĘTKÓW: Kobieta w wieku 30+ lub 45+, „ma zmarszczki i makijaż, wygląda przyzwoicie jak na swój wiek”. To osoba nowoczesna, przebojowa, „lubi się zabawić i ma kasę”, jest miła. Dama, z którą można wszystko załatwić. Lubiana.

BABICE: 40-latek z brodą i w kapeluszu, „ma dużo kasy, robi co chce”, rozrzutny, obnosi się z pieniędzmi, skąpy cwaniak, egoista.

PRZYJĘCIE:Większość badanych czułaby się dobrze w tym miejscu. To impreza z disco polo, galowa w domu kultury – z frytkami, pizzą, kebabami, ale także „domówka” typu chrzciny/ komunia. „Jest elegancko, ale to normalni ludzie”.

• ALWERNIA to miejscowość będąca przykładem pozytywnej przemiany – jest odnowiona, nowoczesna, nadąża za przemianami na świecie. • Widać w niej pieniądze, wysoki standard życia – do tego młodzież aspiruje, choć gimnazjaliści z Babic odnoszą się z dozą zawiści. Alwernia w ich odbiorze postrzegana jest jako nowobogacka.


Chrzanów – technika projekcyjna – personifikacja

CHRZANÓW – OSOBA:

MĘTKÓW: „Idzie Emo – dziewczyna w moim wieku, mocny makijaż, irokez, czarny strój”. Ma dużo znajomych, ale mało przyjaciół. Nie ma z nią o czym pogadać, ciągle imprezuje.BABICE: Bogate dziecko, rozpuszczone, pyskate, nielubiane, „ma znajomych za pieniądze”.

PRZYJĘCIE:

MĘTKÓW: Koncert rockowy/ hip-hopowy, zamieszanie, piwo, szampan, chipsy i „same ziomy”, np. Dni Chrzanowa; badani dobrze by się tam czuli.BABICE: Nudno, klown, „po dziecięcemu”, „dziko”, „z deczka źle”, fast-foody i oranżada.

• Wobec CHRZANOWA badani mają ambiwalentny stosunek. Przyciąga ich życie towarzyskie –odpychają jego zasady. Widzą miasto jako młodzieżowe, to fragment ich świata, choć młodzież z Babic jest zdystansowana, ich zdaniem to zbyt infantylny świat. To miejsce rozrywki i intensywnego życia towarzyskiego – ale nie miejsce prawdziwego życia. • Liczą się tam pieniądze, moda, prestiż, ale brak w nim miejsca na głębokie relacje.

Gimnazjaliści z Mętkowa, jako że dystansują się od własnej wsi, lepiej postrzegają inne miejscowości, gdy tymczasem młodzież z Babic – czująca się w miarę dobrze u siebie – do innych miejscowości odnosi się z dystansem, niekiedy wyższością lub

nawet zawiścią.


Lokalna oferta kulturalno-społeczna –ocena, określenie potrzeb66666666


Ocena istniejącej oferty kulturalno-społecznej

• Lokalna oferta społeczno-kulturalna jest odbierana jako skromna, oceniana krytycznie. Badani nie znajdują działań dedykowanych dla siebie, szczególnie w Mętkowie. Brak zwłaszcza działań, które mogłyby tworzyć przestrzeń dla młodzieży, zaangażować ją.• Młodzież w obu miejscowościach nie ma własnego miejsca spotkań, gdzie czułaby się bezpiecznie i „u siebie”.

• W Babicach rolę tego typu miejsca spełniają: huśtawki, murki, przystanki, stoliki za cukiernią, plac koło kościoła do jazdy na rolkach, boisko koło szkoły.

• Sytuacja w Mętkowie jest gorsza – boiska są mało dostępne, brak kawiarni/ punktu gastronomicznego, który nie byłby barem z lokalnymi alkoholikami, przystanki są zdewastowane. Młodzież głównie spaceruje: wzdłuż drogi, nad zalew, do lasu, nad Wisłę.

• W obu miejscowościach działają punkty gminne – biblioteka (Mętków) i świetlica GOK (Babice). Jednak stanowią przystań albo dla małych dzieci, albo dla młodzieży w wieku licealnym, która okupuje te miejsca, traktując je jako przestrzeń imprez i „libacji”, nie dzieje się tam nic konstruktywnego, a młodsza młodzież (gimnazjaliści) nie są dopuszczani („oni tam wcale nie grają w ping-ponga”).

Charakterystyka „centrum wsi” w Mętkowie – odbiór koncepcji (spontanicznie wzmiankowane):

„To coś takiego… miejsce takiej jakby kultury… Będą sklepy i siłownia. Gmina planuje być ’gminą weekendową’, żeby przyciągnąć turystów. To ma być dla turystów i dla nas. Zwiedzą u nas zabytkowy

kościół, ale nie mają się gdzie podziać”.Zdaniem młodzieży w centrum wsi powinny być: mini-Empik, przedszkole, kawiarnia, salon gier.


Ocena bieżącej oferty kulturalno-społecznej

CHARAKTER OBECNEJ SYTUACJI:• Dyskoteki, festyny, odpusty, w Babicach: „imprezy folklorowe” – dla dorosłych, często z alkoholem• Murki, mostki, przystanki• Zajęcia pozalekcyjne – po projekcie „Super szkoła” ograniczona oferta, brak zajęć sportowych, brak kółek, brak zajęć artystycznych (np. kursu tańca)• W Babicach jest oaza: chodzi się kilka razy w tygodniu, przygotowuje do mszy i są rozmowy różne, o problemach, konkursy, zawody, „Pogodne wieczorki”• W obu miejscowościach działa straż pożarna, ale więcej działań dla młodzieży jest w Babicach• W Babicach funkcjonuje skansen ale jako „zabytek martwy”, „jest, a jakby go nie było”; „ciekawe, co robili chłopi 100 lat temu, żeby był quiz – żeby się wciągnąć, żeby to zainteresowało”, „teraz –przyjdzie się raz i nie ma co tam robić”GŁÓWNE SŁABE STRONY OBECNEJ SYTUACJI:• Brak młodzieżowego miejsca spotkań, w którym „coś by się fajnego działo” (szczególnie odczuwalne w Mętkowie)• Brak warunków do rekreacji i sportu (zwłaszcza w Mętkowie)• Brak kontaktów z inną młodzieżą (wymiany, wycieczki – np. zagraniczne)

POTRZEBY:MĘTKÓW: pomysły, aby zrobić „klubokawiarnię” w „starej szkole” – miejsce „żeby usiąść i żeby nas nikt stamtąd nie przeganiał”. Miejsce z zajęciami dla młodzieży. Młodzież spontanicznie wymieniała potrzebę ścieżek rowerowych: „zielone miejsca przez lasy i wsie, gdzie nie ma aut”BABICE: SKS dla chłopców, zajęcia artystyczne dla dziewcząt, wycieczki


„WŁASNE MIEJSCE” – charakterystyka potrzeb

• Miejsce zlokalizowane w centrum w otoczeniu zieleni – „więcej naturalnej zieleni, a nie farbowanejCzęsto pojawia się potrzeba ukrycia się wśród drzew przed wzrokiem dorosłych – silna potrzeba w Mętkowie („Takie miejsce, gdzie nie będzie nas widać, bo się wyjdzie i nauczyciel nas potem oskarży, że się nie uczymy”). Istnieje potrzeba wyodrębnienia własnej przestrzeni. Badani chcieliby, aby istniała możliwość spędzenia wspólnie czasu na świeżym powietrzu – widzą to miejsce jako park, z ławkami i stolikami, nieopodal punkt gastronomiczny/ sklep. Chcą, aby było to miejsce do „posiedzenia, porozmawiania, wyciszenia się”.

• Kawiarnia – klubWażne jest, aby istniał jakiś bufet z ciepłymi napojami, słodyczami, przekąskami – to pasuje do wyobrażanej sytuacji towarzyskiej, niezobowiązujących pogawędek, budowania wspólnoty.

„Knajpki jak w Alwerni”, „Cukiernia jak w Babicach”

Badani nie mają inicjatywy ani pomysłu, co w takim miejscu mogliby robić – oprócz spotkań we własnym gronie i ogólnie pomysłu „na jakieś zajęcia dla młodzieży”.

Inicjatywy, które obecnie mają miejsce w Mętkowie: powstawanie drużyny juniorów piłki nożnej, perspektywa powołania „teamu motocyklowego” („jak by nas było dużo, to sponsorów by mieli, jest jakiś facet z Zagórza…”), istnieje w Mętkowie zespół rockowy Kid Eye (występujący w programie 5-10-15 i programie Kuby Wojewódzkiego), jeden z chłopców zrobił film amatorski dla gminy partnerskiej z Austrii na temat gminy Babice.


Autorytety, postawa wobec dorosłych77777777


Autorytety i postawa wobec dorosłych

• W odczuciu młodzieży AUTORYTET to przykład do naśladowania, wzór. • Osoba wiarygodna, konsekwentna, przewidywalna. Zachowuje się odpowiedzialnie i jest mądra. Wie, co robi, ma kontrolę nad swoim życiem, innych traktuje poważnie. Budzi zaufanie.• Nauczyciel, który jest autorytetem to osoba na luzie, opanowana, spokojna, mądra.

Badani poproszeni o wskazanie osób, które nazwą ‘autorytetem’, wskazywały najczęściej na osoby z rodziny: babcię, rodziców, kuzyna. Często kolegów i koleżanki (dobrze się uczą, są fajni). W Babicach wskazywano także na nauczycieli.

• Dorośli z najbliższego otoczenia są odbierani jako osoby wyrozumiałe, sprzyjające poczynaniom młodzieży. Jednak w Mętkowie badani częściej krytycznie odnoszą się do dorosłych: nie są mili (przeklinają, są nieuprzejmi, zwracają się bez szacunku, liczy się dla nich to, z jakiego domu się pochodzi, ile pieniędzy mają rodzice, są to ludzie zawistni).

• Dla badanych W ŻYCIU JEST WAŻNE przede wszystkim ciepło rodzinne, relacje w rodzinie, wysoko wartościują przyjaźń, szacunek. Co godne podkreślenia, dla młodych babiczanważna w życiu jest także szkoła, to, aby mieć w życiu cel, coś osiągnąć, przyszłość. W Mętkowie młodzież tego nie wskazywała. Dla nich liczyło się, aby „żyć pełnią życia”.


Wnioski i rekomendacje88888888


Wnioski i rekomendacje (1)

1. Potencjał, jakim dysponują młodzi ludzie z Babic i Mętkowa stanowi szansę, która odpowiednio wykorzystana może zaowocować korzyściami dla lokalnej społeczności.

2. Młodzież sprawnie operuje wiedzą, ma swoje zdanie i potrafi je wyrażać. Jej postawa jest z jednej strony typowa dla wieku (bunt nastolatków, silnie artykułowany w Mętkowie), z drugiej stanowi konsekwencję lokalnych warunków życia.

3. Badanie wykazało istnienie znaczących różnic w jakości życia młodzieży w Babicach (wyższa) i w Mętkowie (niższa).

4. Aspiracje życiowe i edukacyjne młodzieży różnią się w zależności od miejsca zamieszkania. Młodzież z Babic ma szersze horyzonty, mierzy wyżej, jest bardziej ambitna, bardziej pewna siebie – wynika to z większego oparcia w dorosłych, innej jakości życia szkolnego. Młodzież z Mętkowa tymczasem koncentruje się na bieżących konfliktach ze światem dorosłych (problemy w szkole), przyszłość przysłania im przygnębiająca rzeczywistość życia codziennego.

5. Badana młodzież w nikłym stopniu korzysta z lokalnej oferty kulturalnej, rozrywek pozaszkolnych, krytycznie się do nich odnosząc. Korzysta z infrastruktury sportowej w takim stopniu, w jakim jest to możliwe (lepsze warunki w Babicach, gorsze w Mętkowie), natomiast bieżąca oferta placówek gminnych nie jest dopasowana do jej potrzeb, w odbiorze młodzieży oferta ta jest skierowana głównie do młodszych mieszkańców miejscowości.



6. Percepcja marki „lokalnej ojczyzny” jest zróżnicowana lokalnie.

BABICE: badani czują się dobrze w swojej miejscowości, identyfikują się z nią, mają wobec niej pozytywne emocje. Uważają jednak swoją miejscowość za mało nowoczesną, o niewykorzystanym potencjale.

MĘTKÓW: badani mają ambiwalentny stosunek do swojej miejscowości, krytyczne wobec niej nastawienie, więź jest osłabiona. Elementy społecznej kontroli oraz negatywnych wzorców dominują w percepcji wsi. Badani są znacznie bardziej otwarci na inne miejscowości, porównują swoje życie w Mętkowie – porównanie to nie wypada satysfakcjonująco.

7. Skala uczestnictwa w życiu społeczności lokalnej jest zależna od całokształtu postawy młodzieży. W Babicach młodzież jest w większym stopniu skłonna do wspólnych działań (oaza, aktywność straży pożarnej, spontaniczne działania sportowe), także z dorosłymi, do współdziałania. W Mętkowie młodzież wiedzie ukryte, wyizolowane życie – stawiając się w opozycji do dorosłych.

Postawa wobec grupy rówieśniczej na ogół jest otwarta. Badani w konfrontacji ze starszymi uczniami, którzy opuścili już gimnazjum, czują się często zdominowani. Starsi chłopcy (niekiedy to grupy mieszane) stanowią istotny element w lokalnym świecie młodzieżowym – to grupy o silnej hierarchii, wartościujące często zachowania agresywne. Młodzież gimnazjalna czuje się często poddawana presji z ich strony.

8. Świat społeczny, w jakim partycypują badani, to głównie szkoła i świat domu (rodzina i komputer), w mniejszym stopniu aktywności towarzyskie. W obu miejscowościach brak działań integrujących środowisko młodzieżowe wokół wspólnych celów, co jest konieczne, zważywszy na duży potencjał potrzeb społecznych badanej młodzieży.



• Badanie pokazało, że kluczowym działaniem skierowanym do młodzieży powinno być stworzenie miejsca – zarówno fizycznie, jak i w przestrzeni mentalnej – w którym młodzież będzie mogła poczuć się u siebie, traktować je jako własne miejsce; miejsce to powinno być tworzone specjalnie z myślą o tej grupie mieszkańców gminy, powinno ono być przez młodych ludzi współtworzone.

• Obecnie życie młodzieży toczy się w miejscach przypadkowych (spacery wzdłuż szosy, mostki, przystanki) oraz w Internecie, na portalach społecznościowych. Powoduje to brak warunków do realnego wspólnego działania oraz inicjatyw. Jednak należy pamiętać, że nowe miejsce powinno różnić się od już istniejących rozwiązań:

• Inne godziny otwarcia – dłuższe, dopasowane do potrzeb

• Oddzielenie sfery dziecięcej i młodzieżowej

• Oferta warsztatów, rozmaitych aktywności wspólnie ustalanych, w których organizacji bierze udział młodzież

• Odpowiednia kadra – osoby potrafiące zbudować autorytet wokół siebie i przyciągnąć młodzież, przygotowane do pracy w podobnych warunkach

• Odpowiednia przestrzeń, w której nie będzie miejsca na agresywne grupki starszej młodzieży (młodzież tę warto również zaangażować – jednak powinny być to sprawdzone programy o profilu wychowawczym vide programy krakowskiego Stowarzyszenia „U Siemachy”)



• Elementy, które mogłyby wpisać się dobrze w oczekiwania i potrzeby badanych to:

Forma WARSZTATÓW: psychologiczne (np. rozwoju osobistego, autoprezentacji itp.), fotograficzne (analiza zainteresowań badanych pozwala sądzić, że kultura wizualna jest dla nich bardzo atrakcyjna). Forma warsztatów zachęca do aktywności i ma ceniony element jakim jest przyjazd „ciekawych osób ze świata” – młodzież jest pozytywnie nastawiona (zwłaszcza w Mętkowie) do osób z zewnątrz.

Bazując na atrakcyjności kultury wizualnej – przeglądy filmowe (np. kino letnie w skansenie itp.), które mogłyby zaowocować pogłębianiem zainteresowań kulturą i sztuką.

Wzmacnianie tożsamości lokalnej można realizować za pomocą „archeologii pamięci” –poszukiwania starych zdjęć w rodzinie, sprzętów, wspomnień starszych osób z rodziny – dodając im przez to wartości – zwłaszcza, że rodzina stanowi największą wartość w życiu badanych.

Warto wykorzystać zasoby przyrodnicze, które także stanowią wartość dla młodych mieszkańców gminy (zwłaszcza w Mętkowie) – zaangażować ich np. w tworzenie ścieżek turystycznych(rowerowych, rzemieślniczych – ginące zawody).

Warto także częściej konfrontować młodzież z inną młodzieżą, z innych części regionu, Polski (program wymiany międzyszkolnej, miejscowości partnerskie) – dla badanych to aspiracyjna atrakcja.

Badanie pokazuje, że sfera aktywności sportowej także jest zaniedbana – zajęcia z dojeżdżającym instruktorem, np. ze sztuk walki, regularne treningi, więcej rozgrywek sportowych, a przede wszystkim zadbanie o odpowiednią infrastrukturę byłyby dla badanych ważne (począwszy od sali gimnastycznej w Mętkowie i wyrównania boiska w Babicach)

Wsparcie zainteresowań motoryzacyjnych (motocykle, organizacja imprez motoryzacyjnych)


Opracowanie załącznika nr 2: Magdalena Zych – badacz, specjalista ds. projektów jakościowych

Education

Aspiracje i potrzebykulturowe młodzieży gminy Babice –raport z badania jakościowego