20

BağLaçLar 2

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: BağLaçLar 2
Page 2: BağLaçLar 2

Bağlaçlar, kelimeleri ya da cümleleri birbirine bağlayan kelimelerdir.

Page 3: BağLaçLar 2

Bağladıkları kelimeler ve cümleler arasında yakın bir anlam ilişkisi kurarlar ve bu ilişkiyi açıklarlar. Bunun için genellikle birbirlerinin yerine kullanılmazlar. Bağlaçlara, anlam bakımından yarı anlamlı kelimelerdir denebilir. Çünkü anlamları bağlandıkları kelime ve cümlelere bağlıdır.

Page 4: BağLaçLar 2

Bağlaçlar da edatllar gibi tek başlarına anlam taşımazlar.Bunlar “anlamlı” değil “görevli” kelimelerdir.

Bağlaçladıkları kelime,kelime grupları ve cümlelere anlam ve anlatım yönünden güç katarlar.

Pekiştirme yaparlar. Bağlama işlevlerinden gelen özellik

dolayısıyla, cümleler arasında konu ve anlatım bütünlüğü, sözde süreklilik sağlarlar.

Page 5: BağLaçLar 2

Bağlaçar ad soylu, anlamlı kelimelerde olduğu gibi özne,nesne,tümleç, ve yüklem görevi yapmazlar.

Page 6: BağLaçLar 2

Edatlarla bazı şekil ortaklığı olsa da, kullanılış yerleri ve işlevleri bakımından farklıdırlar.

Başka kelime sınıflarından alınmış şekiller(edatlar, zaman zarfları, zarf fiiller vb.) bazen cümlede bağlaç olarak kullanıldıkları halde, bağlaçlar başka kelime sınıflarına geçmezler.

Page 7: BağLaçLar 2

1. Yapılarına göre 2’ye ayrılırlar;1.1 Tek kelime halindeki bağlaçlar:Bunlar da kendi içinde 2’ye ayrılırlar;d. Yalın olanlar

(yani, meğer,madem,nitekim,lakin,eğer,ama,bile,ile,de gibi).

Ayrıca diğer kelime gruplarından kaymış olanlar da vardır (yalnız,ancak,hoş,demek,anlaşılan gibi).

h. Bileşik olanlar (oysaki,mademki,sanki,halbuki,oysa,neyse,yoksa,kimbilir gibi).

Page 8: BağLaçLar 2

1.2. Birlik Halinde Kullanılan Bağlaçlar:2. Yanyana kullanılarak anlamları

kuvvetlendirebilirler;ya da, hem de, yahut da vb.

4. “ki” bağlacı ile kurulabilirler;demek ki, öyle ki, şöyle ki,farzet ki, kaldı ki,ne var ki, şu var ki gibi.

6. “ise” bağlacı ile kurulabilirler;hiç değilse, hiç olmazsa gibi.

Page 9: BağLaçLar 2

1. Tamlama halinde kurulabilirler;

sözün kısası, buna göre,aksi takdirde,gibi.

3. Kimi kalıplaşmış cümleler de bağlaç olabilir;Ne bileyim, gel gelelim, zorla değil ya gibi.

2. Kimi kelimeler de eş görevli kelimeler arasında tekrarlanarak bağlaç görevi görürler;

ne .... ne, hem ...hem, belki ...belki gibi.

Page 10: BağLaçLar 2

2. Anlamları ve Görevleri Bakımından Bağlaçlar:

Bunlar da kullanılış yerlerindeki görevlerine göre 3’e ayrılır:

2.1 Kelime bağlaçlarıEş görevli kelimeler arasında kullanılırlar (ile

gibi.) Mesela; Ayşe ile Ali gittiler.2.2 Cümle bağlaçları Cümleleri birbirine bağlarlar(çünkü, madem gibi. Mesela; Onu hepimiz çok severiz, çünkü o buna layıktır.2.3.Kelime ve cümle bağlaçları

Page 11: BağLaçLar 2

Ayrıca çeşitli anlamlarda kullanılarak da birbirlerinden ayrılırlar;

Karşıtlık anlamı kazandıran cümle bağlaçları

(ama, lakin, fakat, ancak, yalnız,halbuki)

Mesela;Onu görmem gerekiyordu; ancak oraya gidemezdim.

Adam çok zengin;yalnız cimri.

Page 12: BağLaçLar 2

Sebep anlamı kazandıran cümle bağlaçları(gerçi, çünkü, değil mi ki, gibi)

Mesela;

Babam amcamın yanında ayak ayak üstüne atmazdı çünkü ona karşı saygısı büyüktü.

Değil mi ki bana bunu yaptı artık arkadaşlığımız devam edemez.

Page 13: BağLaçLar 2

Şart anlamı kazandıran cümle bağlaçları

(eğer, şayet gibi)

Mesela;

Eğer sen de genç olsaydın beni anlayabilidin.

Şayet biletim olursa gelir,izlerim.

Page 14: BağLaçLar 2

Özet anlamı kazandıran cümle bağlaçları

(kısacası,yani,şu halde,açıkçası,örneğin,demek oluyor ki gibi)

Mesela;

Sözün kısası bu iş burada biter.

Berbat bir hava yani.

Şu halde sizinle yapılan anlaşma burada biter.

Page 15: BağLaçLar 2

İhtimal anlamı kazandıran cümle bağlaçları

(yoksa,meğer,anlaşılan gibi)

Mesela;

Uslu dur yoksa seni bir daha getirmem.

Meğer o göründüğü gibi değilmiş.

Anlaşılan buraya ilk defa geliyorsunuz.

Page 16: BağLaçLar 2

Anlamı pekiştiren cümle bağlaçları

(hem, üstelik,hatta gibi)

Mesela;

Gidiyor, hem koşarak gidiyor.

İşim çok üstelik çok yorgunum.

Hatta böyle öğretmen ayakta karşılanmalı.

Page 17: BağLaçLar 2

2.3. Kelime ve cümle bağlaçları Beraberlik anlamı verenler

(ve, bile,dahi, de gibi)

Mesela;

Dün buraya geldiler ve aceleyle gittiler

Ne dediğini ben dahi anlamadım.

Benden bile sakladı.

Onu ben de gördüm.

Page 18: BağLaçLar 2

Seçme anlamı verenler

(veya, ya da, veyahut, yahut gibi)

Ahmet veya Ali bu işi yapabilirler.

Kavun ya da karpuz, bana göre ikisi de bir.

Bir şeyin ucuz veyahut pahalı olması onun değerini göstermez.

Gelmiş yahut gelmemiş sizin için ne fark eder.

Page 19: BağLaçLar 2

Karşılaştırma anlamı verenler

(ya...ya, ama ...ama, ne ...ne gibi)

İster gelsin ister gelmesin ne değişir.

Page 20: BağLaçLar 2

Ali yalnız gezer (yapısına göre, yalın bağlaç;cümledeki görevi, zarf) .

Yalnız çocuklarda birtakım ruhsal aksaklıklar görülüyor (yalın,sıfat).

Giderim, yalnız unutma ki bir daha gelmem(yalın, bağlaç)

Bu kalem ancak beş lira eder (yalın,zarf). Bu işe başlıyorum ancak