Bjelančevine

Opšte

• Veliki organski biomakromolekuli sastavljeni od amino kiselina

• Poređane u linearne lance i spojene međusobno peptidnim vezama između ugljenikovog atoma i amino grupe dve aminokiseline

Građa

• Linearni polimeri izgrađeni od 20 različitih L-α amino kiselina

• Sve amino kiseline dijele zajedničke strukturne karakteristike uključujudi α-ugljenik za koji su amino grupa, COO- grupa i bočni lanac vezani

• Jedino se prolin razlikuje

u bočnoj strukturi

Struktura

• Nastaju formiranjem lanaca u čiji sastav ulazi 20 aminokiselina koje se nazivaju proteinogenične ili standardne aminokiseline

• Oni su veliki molekuli čija masa može dostidi i vrijednosti od nekoliko miliona daltona a struktura može obuhvatiti i neproteinske molekule

Podjela

• Mogu biti svrstani u tri klase: globularni proteini, fibrilarni proteini, membranski proteini

• Skoro svi globularni proteini su rastvorljivi, a mnogi od njih su i enzimi

• Fibrilarni proteini su veoma izduženi molekuli, čija sekundarna struktura čini dominantan strukturni motiv

Funkcija

• U zavisnosti od svoje građe, provode čitav niz različitih aktivnosti unutar organizma

• Prvi i osnovni zadatak proteina je njihova neophodnost u procesu rasta i razvoja

• Proteini zamijenjuju izumrle delije

Bjelančevine u ishrani

• Nalaze se u raznim vrstama prehrambenih namirnica

• Može se redi da su u vedim ili manjim količinama zastupljeni u svoj hrani osim u rafiniranim šederima i mastima

• Prezentaciju napravio Saša Lekid

Bar, Crna Gora