T.1 CRISE DO ANTIGO T.1 CRISE DO ANTIGO RÉXIME (1788-1833)RÉXIME (1788-1833)

T.1 CRISE DO ANTIGO T.1 CRISE DO ANTIGO RÉXIME (1788-1833)RÉXIME (1788-1833)

Introducción

- A. R incapaz de dar cauce os novos problemas do país.- Crise económica por malas colleitas, fames e epidemias.- Crise da Facenda, as arcas do Estado están baleiras- Novas ideas revolucionarias que penetran España

(Rev. Francesa 1789)

Carlos IV

Rei de España dende 1788 ata 1808.

Fillo de Carlos III o seu reinado vese marcado pola Revolución Francesa que se inicia en 1789.

En 1796 polo Pacto de San Ildefonso España convirtese en aliada de Francia na súa loita contra Gran Bretaña.

O 19 de marzo de 1808, tralo motín de Aranjuez, Carlos IV abdica no seu fillo Fernando VII.

Napoleón Napoleón BonaparteBonaparte

Napoleón Bonaparte 1769-1821Napoleón Bonaparte 1769-1821

Primeiro Cónsul da República Primeiro Cónsul da República francesa en 1799; cónsul vitalicio francesa en 1799; cónsul vitalicio dende 1802 e en 1804 foi dende 1802 e en 1804 foi proclamado Emperador dos proclamado Emperador dos franceses .franceses .

En abril de 1814 abdica e é En abril de 1814 abdica e é recluido na illa de Elba, de onde recluido na illa de Elba, de onde escapa e, novamente, se escapa e, novamente, se proclama Emperador, desde proclama Emperador, desde marzo ata xuño de 1815 no que marzo ata xuño de 1815 no que é derrotado en Waterloo e é derrotado en Waterloo e desterrado na illa de Santa desterrado na illa de Santa HelenaHelena

1. O reinado de Carlos IV (1788 - 1808)

Caracterizasepola presencia de

Os principais Feitos históricosDeste periodo son:

“A Gran Guerra”(1793-1795) contra Francia

Tratado de San Ildefonso (1796)Guerra contra Gran Bretaña ederrota de Trafalgar (1805)

Manuel de Godoy (1792 - 1807)

4

desenténdese dos asuntos do Estado e deixaos en mans de

- Crise económica xenera malestar social

- As relacións con Francia:

1. Coalición antifrancesa pola execución de Luís XIV

2. Xira a un acercamento para unirse contra G.Bretaña

Tratado de Fontainebleau ((1807)CONXURA DO ESCORIAL

Tratado de San Ildefonso

- Pacto con Francia que segue revolucionaria pero + moderada.

- Para loitar contra G.B

- Derrota de Trafalgar supuxo o fin do poder no mar de España

Batalla de Batalla de TrafalgarTrafalgar

A A batal la de batal la de TrafalgarTrafalgar tivo lugar o tivo lugar o 21 de outubro de 1805. 21 de outubro de 1805. Enfrontaronse as Enfrontaronse as escuadras aliadas de escuadras aliadas de Francia e España, Francia e España, contra a inglesa.contra a inglesa.

A derrota A derrota francoespañola deu o francoespañola deu o traste coa intención de traste coa intención de invadir, ou bloquear por invadir, ou bloquear por mar a Inglaterra. Supón mar a Inglaterra. Supón o comezo do poderío o comezo do poderío naval inglés, que naval inglés, que ostentará durante un ostentará durante un século.século.

Bloqueo Bloqueo ContinentalContinentalDespois da Despois da batalla de batalla de Trafalgar, Trafalgar, Napoleón Napoleón desarrollou desarrollou unha política unha política de guerra de guerra económica económica contra Gran contra Gran Bretaña Bretaña prohibindo o prohibindo o comercio dos comercio dos seus seus productos.productos.

JCTema 9. La Crisis del Antiguo Régimen

Tratado de Fontaineblau

- Pacto con Francia xa en mans de Napoleón

- A cambio dalgunha contrapartida, España deixaba pasar a Francia por España para ocupar Portugal.

Conxura do Escorial

- Grupo oposto á política permisiva de Godoy uniráse para intentar botalo do poder

- Contarán coa axuda do príncipe Fernando VII

SUBLEVACIÓN POPULAR

A crise de 1808: A Guerra da Independencia

1. Antecedentes: Motín de Aranjuez

2. A crise de 1808

3. O estalido da guerra

4. As fases da guerra

5. Os contendientes

Familia de Carlos IV

Famoso cadro de Goya.

Carlos IV

María Luisa

Fernando VII

Carlos Mª Isidro

Fernando VII

Fernando VII 1784 – 1833

En 1808 reina dende o motín de Aranjuez (19 de marzo) ata as abdicacións de Baiona (5 de maio)

En decembro 1813 Napoleón devolvelle a coroa no tratado de Valençay.

Durante a guerra da Independencia Fernando VII é coñecido como “O desexado”.

José I Bonaparte

Rei de España dende 1808 ata 1813.

O seu irmá Napoleón Bonaparte cedelle a coroa de rei de España na cadea de sucesos coñecida como as “Abdicacións de Baiona” en maio de 1808.

O tratado de Valençay de 1813 devuelvelle a coroa a Fernando VII.

Durante o seu reinado desarrollase a Guerra da Independencia

MOTÍN DE ARANJUEZ

O 17 de marzo de 1808 tivo lugar o “motín de Aranjuez”, sublevación orquestada polo príncipe Fernando, dirixida contra Godoy e Carlos IV.

Motín de Aranjuez

Godoy cae e Carlos IV fuxe a Francia, Carlos IV viuse obrigado a ceder

a Coroa a Fernando, pero doss días máis tarde pide axuda a Napoleón. Éste, aproveitando as disensions da familia real, convoc a pai e fillo en Baiona (Francia) e forzalle á abdicar proclamando Rei de España o Xosé I Bonaparte.Constitución de Baiona

A marcha da familia real deixa tras de sí un vacío de poder cando se presentaban unhas circunstancias excepcionais, co exército de Murat ocupando realmente Madrid. Esta situación coloca os españois, e moi especialmente ás elites dirixentes, ante a alternativa de acatar la legalidade -a Xunta de Goberno que deixou Fernando VII antes de dirixirse a Baiona colaboraba coas tropas francesas de Murat-, ou atender ao mandato da propia conciencia. O pobo abrazou a causa de Fernando VII, O Desexado

A Xunta de Goberno declarou a guerra a Francia

SUBLEVACIÓN POPULAR MOTÍN DE ARANJUEZ

DESENCADENTANTES DA GUERRA

- Carlos IV se ve obligado a destituir a Godoy e a abdicar no seu fillo Fernando VII.

- Napoleón convence a Carlos IV a ir a Baiona e alí obriganlle a cederlles a coroa.

- Napoleón nomea a seu irmá rei de España XOSÉ I

GUERRA

2 de maioO 2 de maio, cando parte da

familia real abandonaba o Palacio Real para dirixirse a Baiona, os madrileños que contemplaban os preparativos intentaron impedilo e levantaronse contra as tropas francesas. Éstas cargaron contra a multitude a loita xeneralizouse por toda a capital, participando nela todas as clases sociais.

O 2 de maio = símbolo da insurrección popular contra Napoleón en toda España.

2 de maio, A carga dos mamelucos

Os mamelucos eran unha unidade de caballería francesa formada por soldados exipcios .

Despois de coñecer as abdicacións de Baiona, o pobo, ante o vacío de poder, recurre as Xuntas Provinciais xa establecidas como a X. Xeral do Principado de Asturias, a Dwputación do Reino de Galicia, as Cortes de Aragón e outras que se foron creando. Estas asumiron o poder e incitaron o pobo a defender á Patria. Máis adiannte todas ellas delegaron na Xunta Central Gubernativa do Reino. (sede: Aranjuez, Sevilla e Cádiz. Integrada: nobres e burgueses)

ESPAÑA DE 1808- 1814

A vez existirá unha España oficial dirixida por Napoleón e gobernada por Xosé I Bonaparte novo rei de España, tralas abdicacións dos monarcas.

España neste periodo vivirá dous procesos paralelos emoi ligados:

Unha Guerra de liberación nacional contra os exércitos franceses (independencia).

Unha revolución liberal nas Cortes de Cádiz

As fases da guerra1. Sublevación popular (Maio – Oct.1808)

Batalla de Bailen 2. Reconquista francesa (Nov. 1808 – Dic.1809)

Rendición de MadridBatalla de Ocaña

3. Guerra de guerrillas (Ene. 1810 – Dic. 1811)Cádiz

4. Ofensiva hispano británica (x. 1812 – mar. 1814)Batallas de Arapiles, Vitoria e San MarcialTratado de ValençayEntrada de Fernando VII

3 de maio, Os fusilamentos

Os fusilamientos da montaña do príncipe Pío do 3 de maio

BANDO DEL ALCALDE DE MÓSTOLES

Señores Justicias de los pueblos a quienes se presentase este oficio, de mí el Alcalde de la villa de Móstoles:

Es notorio que los Franceses apostados en las cercanías de Madrid y dentro de la Corte, han tomado la defensa, sobre este pueblo capital

y las tropas españolas; de manera que en Madrid está corriendo a esta hora mucha sangre; como Españoles es necesario que muramos por el Rey y por la Patria, armándonos contra unos pérfidos que so color

de amistad y alianza nos quieren imponer un pesado yugo, después de haberse apoderado de la Augusta persona del Rey.

Procedamos pues, a tomar las activas providencias para escarmentar tanta perfidia, acudiendo al socorro de Madrid y demás pueblos

y alentándonos, pues no hay fuerzas que prevalezcan contra quien es leal y valiente, como los Españoles lo son.

2 de Mayo de 1808

Os desastres da Guerra, Goya

Batalla de Bailén

A batalla de Bailen tivo lugar o 19 de xullo de 1808 entre o xeneral Dupont e ol xeneral Castaños.

Supuxo a primeira derrota do exército napoleónico en España

La Rendición de Bailén. José Casado del Alisal. Museo del Prado.

Cádiz

A cidade de Cádiz é unha península unida ao continente por unha estreita lingua de terra fácilmente defendible.

A presencia e o apoio da flota británica facilitou a resistencia frente ao exército francés.

7

A Guerra de Independencia: Desarrollo

AfrancesadosLeandro Fernández de Moratín

Os afrancesados foron aqueles españoies que colaboraron con José I Bonaparte e o exército francés.

O motivo desta colaboración foi variado, dende o interés persoal, á ambición oos ideais liberais.

A maior parte dos afrancesados saliron de España co derrotado exército francés en 1814, formando o 1ºdos grupos de exiliados españois que se repetirán sucesivamente o longo do s. XIX con motivo dos cambios políticos.

Protagonistas da guerra: Afrancesados

GuerrillerosJuan Martín Díez, O Em p e c ina d o .

as guerrillas E os guerrilleros nacen durante a guerra da independencia e teñen unha variada ideoloxía política.

Basean a súa “pequena guerra” no coñeocemento do terreo, o ataque por sorpresa e a colaboración da poboación.

Non pretenden derrotar ao inimigo, máis ben negarlle o control do terreo e da poboación.

JC

Protagonistas da guerra: guerrilleiros

PatriotasO conde de Floridablanca, Presidente da Xunta Central Suprema.

Os patriotas son aqueles españois que consideran que Fernando VII é o autentico rei de España e que tanto Xosé I Bonaparte como o exército francés son tropas de ocupación que deben ser expulsados da “patria”.

Entre os patriotas hai tanto ilustrados, como liberais ou absolutistas.

Protagonistas da guerra: Patriotas

3. Revolución Liberal Xuntas Cortes de Cádiz- Durante a guerra algúns españois non aceptaron o mando dol novo rei

Xosé I e crean as XUNTAS DE GOBERNO

a más importante

XUNTA CENTRAL- Gobernaron en ausencia dos reis españois paralelamente a Xosé I.

- Instalouse en Sevilla e logo en Cádiz.

- Estaba composta por intelectuais liberais que querían poñer fin ao A. R. pero tamén algún absolutista que quería a volta do Absolutismo.Proclama a 1ª CONSTITUCIÓN

nas Cortes de Cádiz de 1812

ESPAÑA DE 1808- 1814

A vez existirá unha España oficial dirixida por Napoleón e gobernada por Xosé I Bonaparte novo rei de España, tralas abdicacións dos monarcas.

España neste periodo vivirá dous procesos paralelos emoi ligados:

Unha Guerra de liberación nacional contra os exércitos franceses (independencia).

Unha revolución liberal nas Cortes de Cádiz

REVOLUCIÓN LIBERAL BURGUESA: AS CORTES DE CÁDIZ

REVOLUCIÓN LIBERAL

• As capitulacións dos monarcas e os infantes en Baiona desprestixiou a Coroa e contribuiu ao desconcerto das autoridades, incapaces de tomar unha decisión (guerra), sen haber recibido as oportunas órdenes

• XUNTA CENTRAL

ABDICACIONES DE BAIONA

•Por eso será o pobo quen se alce contra a influencia francesa, organizándose en " XUNTAS " que declaren a guerra a Francia.

• Se rechaza a actitude Reformista francesa plasmada no " Estatuto de Baiona", intentándose na resistencia española transformar o país según as ideas revolucionarias da burguesía liberal:

•A GUERRA ofrece a coxuntura propicia as innovacións por:

•Protagonismo do pobo.

•Goberno espontáneo das xuntas, ante o vacío de poder:

•rechazo os Bonaparte •ausencia dos Reis

•Descrédito da Xunta de Goberno deixada por Fernando VII, e o Consello de Castela, colaborador cos franceses: (pacifismo) fai que xurdan as XUNTAS PROVINCIAIS.

•Basean a súa autoridade na lexitimidade popular. •Dirixen a guerra contra Napoleón.

•Se forman 1º en Asturias e Sevilla unificándose coas de Aranjuez, Sevilla e Cádiz formándose a XUNTA SUPREMA CENTRAL 1808, presidida por Floridablanca.

•Esta asume

•a SOBERANÍA NACIONAL e

•a CONVOCATORIA DE CORTES (1810)

• Traspasa os seus poderes a unha REXENCIA (Fernando VII)

•Se disolverá en 1810 convocando AS CORTES en Cádiz,

AS CORTES DE CÁDIZ

• Supoñen o tránsito do Antigo Réximen ao Novo, no sentido de que a Constitución de 1812 e as leis aprobadas polas Cortes acabarán con moitas institucións propias do Antigo Réxime.

A CONVOCATORIA DAS CORTES

• Foron convocadas polo "CONSELLO DE REXENCIA", nacido da Xunta Central” que se había disolto en 1810, na cidade de Cádiz (neste momento sitiada), o que explica os nulos contactos co pobo ao que van a representar os deputados, aínda que LEXISLARAN en nome de España.

Reuniránse 1º na illa do León (San Fernando) e despois pasarán a Cádiz en septembro de 1810.

Os liberais, eran partidarios de transformar a estructura doEstado.

Os defensores do Antigo Réxime eran partidarios das Cortes, porque as Cortes víanse como unha institución tradicional que podía facer fronte ao vacío de poder de Carlos IV e Fernando VII.

O desexo de reunión da clase dirixente era UNÁNIME.

A Xunta Central, presidida polo Conde de Floridablanca , estaba dividida por culpa das Cortes. Coa morte de Floridablanca, todo aquel reticente as Cortes era apartado.

Como estaban divididas as opinións chegouse a un compromiso que consistía en que se reunirían según o Antigo Réxime, é dicir, por estamentos, máis duas Cámaras: ‑ unha para a nobreza e o clero ‑ outra para o Terceiro Estado

Procedese á convocatoria o 22 de maio de 1809.

O final REXÉITASE A REUNIÓN POR ESTAMENTOS e réunese unha soa Cámara con voto individual

COMPOSICIÓN DAS CORTES

• A 1ª convocatoria modificase en xaneiro de 1810 porque a Xunta é forzada a nomear unha Rexencia de tres, en resposta á falta de monarca

Cando se reúnen o 24 de septiembre de 1810 só se presentan 95 deputados dos 240 previstos, porque moitos non puderon chegar polo impedimento francés ou non habían sido elexidos. 42 eran titulares, elexidos polos seus cidadáns; 53 eran suplementarios, persoas que procedían dos territorios que non había ido nadie, e vivían cerca de Cádiz.

•Convocanse as Cortes con outro procedemento, cun sistema de sufraxio universal, pero en vez de ser directo, é sufragio a dous niveis:

•os cidadáns elixen aos compromisarios e estes a súa vez os deputados.

• OS LIBERAIS

Fundamentalmente, era xente da periferia: galegos, cataláns, valencianos, extremeños, asturianos... Houbo unha importante presencia de clérigos en Cádiz, chegaron a reunirse 90 clérigos, o que representaba un 40% dos reunidos nas Cortes de Cádiz. (Ver fotocopia) Os aristócratas eran poucos, 14, algún como o Conde de Toreno, eran aristócratas de tendencia liberal.

A composición profesional dos individuos terá unha maioría da burguesía. Tendo en conta as procesións dominantes pódese falar dunha revolución da burguesía intelectual (avogados, catedráticos, escritores, médicos, comerciantes, militares, funcionarios públicos, etcétera).

IDEOLOXÍA DAS CORTES• Existen tres teorías:

•1. Melchor Fernández ‑ Almagro, entendía que había duas ideoloxías: a liberal con novas ideas para o Estado, e a realista aferrada ao Antigo Réxime con algún retoque.

•2. M. ‑ Artola, cree que hai tantos partidos como compoñentes das Cortes.

3. ‑ Federico Suárez, para o que había Conservadores, Renovadores e Innovadores (que serían os liberais).

TENDENCIAS IDEOLÓXICAS

ABSOLUTISTAS

Innovadores

JOVELLANISTAS (INTERMEDIO)

LIBERAIS “DOCEAÑISTAS

Conservadores

Renovadores

ABSOLUTISTAS• Forman o partido conservador. • Son defensores da soberanía real e da

sociedade estamental. • Defenden o A. R.no que o Rei pode

dispoñer libremente sen necesidade de consultar á nación.

•O Rei no seu trono, os franceses nas fronteiras e o altar no seu antigo esplendor.

JOVELLANISTAS (INTERMEDIO

• Son antigos reformistas e pensan que hai unha necesidade de reformas, pero respetando os elementos do A. R. (son un freno revolucionario)

•Intelectuais opostos a Napoleón recibiron o nome de jovellanistas porque seguiron as doctrinas de Jovellanos, morto en plena guerra .

•Pensaban que unha nación é unha formación histórica, na cal cada xeneración debe ter en conta a labor da anterior e que o país contaba cunha constitución, formada polas leis tradicionais. •Como modelo de sistema político, tomaban o de Gran Bretaña e consideraban a necesidade de independencia poder xudicial, así como a intervención das Cortes (constituidas polos tres estamentos tradicionais),no goberno e na labor lexislativa.

•Coincidían coos afrancesados en proclamar necesidade de reformas sen revolución, pero non aceptaban as renuncias de Bayona y por tanto no admitían a Napoleón y a José I.

LIBERALES “DOCEAÑIST

AS”

• Pretenden un CAMBIO TOTAL REVOLUCIONARIO: – SOBERANÍA NACIONAL, – SOCIEDAD DE CLASES con predominio da burguesía e – A promulgación dunha constitución

•Coincidían cos jovellanistas en loitar contra o “usurpador” Napoleón pero defendían moitas das ideas da Revolución Francesa que o propio Napoleón estaba extendendo por Europa e neste sentido eran partidarios do unicameralismo que os separaba de aqueles .

•Como os jovellanistas, los liberales pertenecían á intelectualidade e a burguesía media, e ainda que non marxinaban totalmente as tradicións políticas hispánicas, consideraban imprescindible recoller as bases da reforma nunha CONSTITUCIÓN ESCRITA.

•As ideas liberais ( hai quen di que o termo “liberalismo” é de orixe español), habían penetrado en España procedentes de Francia, pese á censura oficial “Cordón sanitario de Floridablanca”).

• O longo das discusións nas diferentes sesións das Cortes, IMPORÁSE A MAIORÍA LIBERAL.

• A todos os une a defensa da patria e os dereitos de Fernandom VII.

OBRA DAS CORTES

• Estudiaron a situación do país e trataron de organizar o goberno da nación partiendo da liquidación das institucións do antigo réxime.

• Para elo elaboraron unha CONSTITUCIÓN que complementaron cunha serie de MEDIDAS LExISLATIVAS.

É técnicamente perfecta, pero inadecuada para as condicións do pobo español a principios do s. XIX, de ahí o seu fracaso.

CONSTITUCIÓN DE 1812:19 de Marzo “A PEPA”

Soberanía popular frente a soberanía nacional, que se interpretaba dunha forma restrictiva como a soberanía residente en la nación, sufragio censitario; mentras que o principio da soberanía popular fai residir a soberanía no pobo.

A Soberanía popular sostiña a participación de todos os cidadáns varons na vida política mediante o sufraxio universal.

A soberanía nacional traducese nun régimen representativo, porque a nación non pode gobernarse a sí mesma directamente

• Dende un punto de vista formal contene unha

•LIBERDADE DE IMPRENTA

•IGUALDADE ANTE A LEI

•DEREITO Á PROPIEDADE

•DECLARACIÓN DE DEREITOS DO CIUDADÁN:

OUTROS ARTIGOS

GARÁNTESE:

•IMPOSTOS e TRIBUTOS PARA TODOS.

•ENSiNANZA UNIFORME: 1ª letras en todos os pobos: alfabetización.

•Organización unificada de todo o reino: CENTRALISMO borbónico:

•CONCELLOS •DEPUTACIÓNS.

•SERVICIO MILITAR: milicias nacionais para defender a Constitución

•CATOLICISMO COMO RELIXIÓN DO ESTADO: O artigo 12 define a relixión católica como única e verdadeira

OUTROS ARTIGOS

GARANTÍAS PENAIS E PROCESAIS

OBRA LEXISLATIVA (SEP.1810 XUÑO 1812)‑

• Son un CONXUNTO DE DECRETOS E DISPOSICIÓNS elaborados polas Cortes co fin de poñer os cementos dunha nova sociedade e vida económica.

•Baséanse nos principios liberais de:

• IGUALDADE•LIBERTADE•DEREITO Á PROPIEDADE.

•AS MEDIDAS LEXISLATIVAS SE CONCRETAN EN:

a) REFORMAS DE TIPO POLÍTICO

•SOBERANÍA NACIONAL, e DIVISIÓN DE PODERES.

•Os máis liberais souberon presentar esto moi ben aos conservadores, no lugar de presentar a soberanía do pobo frente ao rei, plantexan a soberanía do pobo frente ao invasor. Trazan a seguinte división:

•1. Cortes de carácter lexislativo‑ •2. Rexencia ‑•3. Tribunais de Xusticia ‑

MEDIDAS LEXISLATIVAS

•En 1810 aprobase a LEI DE IMPRENTA que proclama por 1ª vez en España a libertade de expresión dos cidadáns. (SUPRESIÓN DE CENSURA)

•Son ideas derivadas da Revolución francesa.

b) A reforma administrativa

Suprímense os Consellos do A. R. definitivamente e son sustituidos por MINISTERIOS que asesoran ao Goberno nas propostas lexislativas.

MEDIDAS LEXISLATIVAS

Discutiuse a división entre provincias e rexións.

c) reformas sociais

•1811 da Lei de Señoríos. ABOLICIÓN de todos os PRIVILEXIOS SEÑORIAIS

MEDIDAS LEXISLATIVAS

•SUPRESIÓN DE "PROBAS DE NOBREZA" para o ingreso nas academias militares

Liberalización social frente as trabas do sistema feudal do Antigo Réxime

d) reformas económicas•LIBERTADE DE TRABALLO (industria) e de exercer oficios sen ningún permiso (fin dos gremios e comezo da libre contratación de traballo)

MEDIDAS LEXISLATIVAS

•LIBERTADE PARA OS PROPIETARIOS libertade económica. Libre utilización de fincas e arrendamentos

•REFORMA AGRARIA: DESAMORTIZACIÓN (reforma agraria): venta polo Estado dunha serie de propiedades dos afrancesados, Inquisición, ordes militares, terras comunais de municipios, terreos do clero "mans mortas” e terreos vinculados da nobreza: etc. para resolver o pago da deuda pública adquirida no reinado de Carlos IV.

•LIBERTADE DE COMERCIO: eliminación de trabas (extinción de aduanas interiores)

• ABOLICIÓN DO TRIBUNAL DA INQUISICIÓN

MEDIDAS LEXISLATIVAS

Abolición da Inquisición

O 22 de feb de 1813, a Inquisición foi declarada "Incompatible coa constitución política da monarquía". Ao día seguinte o Tribunal era suprimido. Está situación non evitou que as antigas funcións inquisitoriais foran asumidas por Xuntas de Fe ou Tribunais da Fe que funcionaban por conta propia nas diferentes diócesis eclesiásticas. Estos tribunais conseguían superar ao poder civil do Estado co apoio das autoridades locais. O conde de Toreno consideraría que a abolición do Santo Oficio foi un dos grandes logros das Cortes de Cádiz :

"Inmarcesible gloria adquirieron por haber derribado a éste las Cortes extraordinarias congregadas en Cádiz. Paso previo era su abolición a toda reforma fundamental en España, adelantar en la civilización moderna”

• A elaboración da Constitución plantexa o problema de saber quén foi o redactor principal. Crese que foi Sanz Romanillos coa particularidade de que traduxo ou redactou a Constitución de Baiona de 1808.

•O artigo 1 da Constitución ao definir España di que é a reunión de todos os españois de ambos hemisferios. Esto significaba que España non era o patrimonio da coroa senon dos españois, e que España se entendía tamén cos representantes americanos nas Cortes.

•Destaca tamén que os españois deben ser xustos e benéficos;

•A Constitución debe ser válida ata as últimas xeneracións de españois; e que a partir de 1830 todos os españois deberán saber leer e escribir.

•É o 1º intento serio de racionalizar o Estado e o exercicio de poder, sobre a base dos principios do LIBERALISMO.

•Foi un exemplo para o constitucionalismo do s. XIX

PUNTOS BÁSICOS :• Declaración de SOBERANÍA NACIONAL (dereito exclusivo a elaborar leis fundamentales).

•LEXISLATIVO: cámara única (deputados) será a depositaria da soberanía nacional. (CORTES)

•Sistema electoral:Sufraxio universal masculino indirecto. (Un deputado maior de 25 anos por setenta mil habitantes, durante dous anos). •Elabora as leis•Aproba os presupostos•Mandan sobre o executivo

DIVISIÓN DE PODERES:•EXECUTIVO: Monarquía Limitada:

• Fixación das atribucións concretas que corresponden ao Rei (facer aplicar as leis)

• O monarca dirixe o goberno (ministros) e interven na elaboración de LEIS, mediante la INICIATIVA e a SANCIÓN •Posee o VETO SUSPENSIVO durante dos años•O seu poder é controlado polas CORTES.

•O goberno é responsable ante as Cortes.

•XUDICIAL: unificación (aínda se conservan tribunais militares e eclesiásticos)

A CONSTITUCIÓN 1812

Propon un Estado basaedo na división de poderes

- O monarca sería o encargado do goberno e a adminisración

- A potestade da creación das leis recaería nas Cortes, aínda que o Rei debía sancionalas e podía vetarlas ata dous anos.

- Os Tribunais de Xustiza serían os responsables de aplicar a Lei.

Este sistema resultó tan avanzado e eficaz para a época, que se tomaría como modelo para posteriores costitucións europeas e americanas.

A redacción do artículo 1 constitue un claro exemplo da importancia que para a Constitución tivo América. Foi o primeiro, e por elo, o máis importante:

Art. 1 "La nación española es la reunión de los españoles de ambos hemisferios."

Outros artigos a destacar pola súa claridade e importancia :

Art. 2 "La Nación Española es libre e independiente , y no es ni puede ser patrimonio de ninguna familia ni persona."

Art. 3 "La Soberanía reside esencialmente en la Nación, y pertenece a ésta exclusivamente el derecho de establecer sus leyes fundamentales."

Art. 6 "El amor de la Patria es una de las principales obligaciones de todos los españoles, y asimismo el ser justos y benéficos."

Art. 15 "La potestad de hacer las leyes reside en las Cortes con el Rey"

Art. 168 "La persona del Rey es sagrada e inviolable y no está sujeta a responsabilidad."

Art. 172 "No puede el Rey privar a ningún individuo de su libertad ni imponerle pena alguna."

Art. 247 " Ningún español podrá ser juzgado en causas civiles ni criminales por ninguna Comisión, sino por el tribunal competente determinado por la ley."

Para perpetuar nol recordo aqueles días nos que se creou a Constitución, acuñaronse medallas e houbo multitude de publicacións.

• Todas estas medidas supoñen un gran ataque as bases do A.R e a vontade de crear con elas un novo sistema e sociedade liberais e burguesas, que xunto coa CONSTITUCIÓN serán o IDEARIO dos liberais no século XIX

• As leis inspiraronse no programa de reformas económicas proposto por Jovellanos.

•Todas as medidas propostas tiveron pouca eficacia porque as Cortes estaban ailladas, non tiñan capacidade operativa e foi restaurada a Monarquía en 1814;• Fernando VII olvidase dos principios das Cortes de Cádiz. •En 1833, vanse a convertir no programa esencial do Liberalismo.

O triunfo dos liberais nas Cortes non foi definitivo:

• Frente a súa ideoloxía revolucionaria, existía un sentimento absolutista do pobo dirixido polo clero provinciano.

• Falta de entidade da burguesía para facerse cargo co movemento reformista.

• Falta de contacto entre os intelectuais e o pobo. • A maioría do pobo español, que había loitado na guerra e que

aclamou o regreso de Fernando VII non tiña coñecemento do proceso revolucionario desarrollado en Cádiz.

CO FIN DA GUERRA E A CHEGADA DE

FERNANDO VII, “O DESEXADO”, SE

RETORNA O ABSOLUTISMO

AO ANTIGO RÉXIME

Cando Fernando VII voltou a España e firmou en Valencia un decreto no que non só non aceptaba nin recoñecía a Constitución senón que a declaraba nula e todos os seus decretos nulos tamén e sen ningún efecto, Decreto de Valencia de Fernando VII fragmento :

"...declaro que mi Real ánimo es, no solamente no jurar ni acceder a dicha Constitución, ni a decreto alguno de las Cortes generales y extraordinarias ni de las ordinarias actualmente abiertas (...), sino el de declarar aquella Constitución y aquellos decretos nulos y de ningún valor ni efecto, (...) como si no hubiesen pasado jamás tales actos y se quitasen de en medio del tiempo, y sin obligación en mis pueblos y súbditos de cualquier clase y condición a cumplirlos y guardarlos.

Dado en Valencia a 4 de Mayo 1814. - Yo el Rey."