11

ĐỔI MĐỔI MỚI QUẢN LÝ DOANH ỚI QUẢN LÝ DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC NGHIỆP NHÀ NƯỚC

Người trình bày: PGS. TS Ngô Quang MinhNgười trình bày: PGS. TS Ngô Quang Minh

MôcMôc tiªutiªu

• HiÓu ®­îc kh¸i niÖm, vai trß cña DNNN

• N¾m ®­îc qu¸ tr×nh ®æi míi DNNN, thùc tr¹ng, ph­¬ng h­íng tiÕp tôc ®æi míi DNNN

• VËn dông ph©n tÝch thùc tiÔn qu¶n lý cña mçi häc viªn

22

KÕt cÊu cña bµiKÕt cÊu cña bµi

1. Kh i niÖm, vai trß cña DNNN2. Thùc tr¹ng DNNN 3. Ph­¬ng h­íng tiÕp tôc ®æi

míi DNNN

33

4

1. Kh i niÖm, vai trß cña DNNN+ Theo luËt DNNN.1985:Lµ nh÷ng tæ chøc KT do NN

®Çu t­ vèn, thµnh lËp vµ tæ chøc q.lý, ho¹t ®éng KD hoÆc c«ng Ých, thùc hiÖn c¸c môc tiªu KT - XH do NN quy ®Þnh

+ Theo luËt DNNN.2003:lµ c¸c tæ chøc KT, Nhµ n­íc së h÷u 100% vèn ®iÒu lÖ hoÆc cã tû lÖ khèng chÕ; tæ chøc d­íi c¸c h×nh thøc tæng cty, cty, cty cæ phÇn, ctyTNHH…

+Theo luËt DN.2006:Lµ DN mµ NN gi÷ trªn 50% vèn ®iÒu lÖ.(Kh«ng cã ch­¬ng riªng vÒ DNNN)

5

- Cã cÇn ®Ó tån t¹i DNNN? Bao nhiªu?

-Së h÷u lµ môc ®Ých hay lµ ph­

¬ng tiÖn?

- §¶ng ta cã chñ tr­¬ng t­ nh©n ho¸ triÖt ®Ó DNNN?

6

Vai trò của DNNN

- DNNN giữ những vị trí then chốt, chỉ huy, bánh lái của nền kinh tế

- Là lực lượng chủ yếu thu hút vốn, công nghệ của các nước, đẩy mạnh CNH, HĐH

- Bảo đảm những đ.kiện cho nền KT hoạt động,trang bị kỹ thuật,công nghệ,đào tạo cán bộ q.lý,công nhân…cho toàn bộ nền KT

- Thực hiện những trách nhiệm, nghĩa vụ XH, phát triển các vùng kinh tế lạc hậu

- Đóng góp q.trọng vào ngân sách nhà nước- Là lực lượng vật chất quan trọng của nhà

nước để điều tiết nền K.Tế - Lµ ®éi qu©n chñ lùc trong chuyÓn ®æi nÒn kinh

tÕ ???

7

2. thùc tr¹ng dnnn2.1. Nh÷ng thµnh c«ng chñ yÕu- Các DNNN đã có những chuyển biến

lớn, giảm đáng kể về số lượng,(2001 có 6.000 DN,hiện nay còn 1.400 DN); tăng được hiệu quả hoạt động, tăng đóng góp vào ngân sách nhà nước

- Nhiều DNNN đã khảng định được vị trí trên thị trường,chiến thắng trong cạnh tranh

- Một số DNNN đã phát huy được vai trò của mình trong nền kinh tế

8

NHA n­íc

D.Nghi pệ

ThÞ tr­êng

-T o m«i tr ngạ ườ- nh h ngĐị ướ- T.Ch c th c ứ ựhi n, c©n i l nệ đố ớ- i u ti tĐ ề ế- Ki m tra, ki m ể ểsoat, x lý vi ửph mạ

-T.ch c SX, t o ra SP,DVứ ạ-T o ra gi tr m iạ ị ớ- ào t o CB Q.lý, C.nh©Đ ạ n

- nh gi ,Đị- Liªn k tế- Ph.ph i, ốh ng d n ướ ẫSD ng.l cự- i u ti tĐ ề ế- Ch n l c, ọ ọ ào th iđ ả- Th«ng tin

9

C¬ cÊu cæ ®«ng theo vèn ®iÒu lÖ (tÝnh BQ chung 3000 DN)

46.30%

29.60%

24.10%

Nhµ n­ í c Ng­ êi lao ®éng Cæ ®«ng ngoµi DN

Sè DN CP kh«ng cã vèn NN:30% Sè DNNN ®· CPH

10

2.2. Những hạn chế, yếu kém- Cơ cấu chưa hợp lý (ngành,quy mô,trình độ)- Kỹ thuật công nghệ lạc hậu, không đồng bộ- Thiếu vốn và chiếm dụng vốn của nhau- Năng suất,chất lượng,hiệu quả còn thấp, sức

canh tranh yếu- Nhà nước có nguy cơ không kiểm soát được

tài chính của các DNNN

- Quá trình sắp xếp, cổ phần hoá chậm

11

Thực trạng sắp xêp và CPH DNNN (tính đến 31/12/ 2008)

Sắp xếp lại Cổ phần hoá

Cả nước 5414/ 6200 3836

Các Bộ, ngành 1354 1164

Các Tổng Cty 91 554 440

Các địa phương 4506 2232

12

Từ 2001 - 10-2011 sắp xếp 4.757 trong đó: + Cổ phần hóa 3.388 DN,+ Giao 189 DN, bán 135 DN, + Khoán kinh doanh, cho thuê 30 DN, + Sáp nhập 427, hợp nhất 110,+ Giải thể 220 DN, phá sản 56 DN, + Chuyển đơn vị sự nghiệp có thu 114 DN, + Chuyển cơ quan quản lý 88 DN. Nếu tính từ trước năm 2001, đã sắp xếp 5.374 DN, trong đó cổ phần hóa 3.976 DN

13

Từ 2001 đến nay sắp xếp 14 tổng cty, trong đó: + Giải thể cơ quan VP 5 TCTy; + Hợp nhất 8Tc ty, chia tách 1 Tcty, CPH16 Tcty và ngân hàng TM,+Sắp xếp 8 Tcty 91 và 12 Tcty 90, thành 11 tập đoàn + Đã thành lập 1 tổng công ty đặc biệt - TCty Đầu tư và kinh doanh vốn nhà nước (SCIC). + Năm 2000 các TCty giữ 100% vốn ở hầu hết doanh nghiệp thành viên, đến 9-2011 đã giảm rất mạnh. +Có 23 tổng công ty đã cổ phần hóa hết các doanh nghiệp thành viên.

14

KH cua Chinh phủ 2007-2010 sắp xêp 1553 DN, trong đó CPH: 950 DN

KH 2007 sắp xếp 550 DN, thực hiện 271 DN , trong đó CPH: 116 DN

2008. sắp xếp 119 DN, trong đó CPH 74, 25% kế hoạch (KH CPH 262 DN)

2009-2010 phải CPH trên 750 DN

(nhiệm vụ bất khả thi)

* Cho đến nay CPH được 4.000 DNNN, còn khoảng 1.000 DN

* Dự kiến CPH hết trong 2011-2015.

15

Chi phi năng lượng cao, chỉ số cạnh tranh thấp

Để tạo ra một 1 USD của GDP:-Việt Nam tốn lượng điện năng bằng 4,65 lần

Hồng Kông, Gần 2,10 lần Hàn Quốc, 3,12 lần Singapore, và khoảng 1,37 – 1,60 lần so Thái Lan, Malaysia.

- Chỉ số Năng lực cạnh tranh của Việt Nam liên tục giảm : 61/117 -2004/2005; 64/125- 2006/2007; 68/130 - 2007/2008; 70/131- 2008/2009 và 75/133 năm 2009/2010.

16

Để sản xuất 1 tấn thép:DN VN cần 800-1000kwh điện; Thế giới: 300- 500kwh

Phế phẩm ngành cơ khí nội địa:VN. 20-30%; Thế giới. 5%

Để sản xuất 1kwh điện(Chạy than): VN tiêu hao 2700kCal;Các nước.1900kCal

Trong CN nhẹ: Tiêu hao vật chất của DN VN cao hơn của TG 20-30%,Nhiều SP như:Thép, Phân bón, Xi măng, Kính XD của VN có giá cao hơn SP cùng loại nhập khẩu 20-40%

Chi phí đổi mới công nghệ của DN VN Chiếm 0,2-0,3% doanh thu, TG là 5-10% doanh thu

17

Năng suất lao động rất thấpĐơn vi: USD

Quốc gia 2000-2002 2003-2005 2006-2007

Việt Nam 1 1 1

Ấn Độ 1,5 1,5 1,6

Indonesia 2,2 2,3 2,5

Trung Quốc 2,2 2,4 2,6

Philippines 2,9 2,4 2,5

Thái Lan 4,4 4,3 4,2

Malaysia 11,3 10,3 10,3

Hàn Quốc 27,5 27,2 26,2

Năm 2011, tổng nợ phải trả của 91 tập đoàn, TCty là 1.292.400 tỷ đ, tăng 18,9% so với năm 2010. Số nợ phải trả / vốn sở hữu bình quân 2011 là 1,77 lần.

(Năm 2013 là 1,5 triệu tỷ đồng, nợ phải thu khó đòi là 10.329 tỷ) Có 30 đơn vị tỷ lệ nợ phải trả/vốn chủ sở hữu >3 lần,

trong đó có 8 đơn vị >10 lần, 10 đơn vị > từ 5-10 lần, có 12 đơn vị từ 3-5 lần.

Những tập đoàn đứng đầu danh sách nợ lớn gồm: + Tập đoàn dầu khí,nợ gần 287.000 tỷ đồng; + Tập đoàn Điện lực nợ hơn 257.000 tỷ đồng; + Tập đoàn công nghiệp xây dựng nợ 69.500 tỷ đồng; + TCty Hàng hải VN nợ sấp xỉ 62.000 tỷ đồng, + Tập đoàn Than – Khoáng sản nợ 71.000 tỷ đồng; + T.đoàn Đ.tư phát triển nhà và đô thị nợ 40.000 tỷ đ…

19

Chúng ta là ai ?Chúng ta đang ở đâu ?Xung quanh chúng ta là ai ?

Năm Xếp hạng Năm Xếp hạng

2005 98/ 175 2009 93/ 183

2006 104/ 175 2010 78/ 183

2007 91/ 178 2011 98/ 183

2008 92/ 181 2012 99/ 183

Môi tr ng kinh doanh c a Vi t Namườ ủ ệ

(Nguồn: Wo rld Ba nk)

21

22

Điện khí hoá đô thị

23

Giao Thông Thủ đô

Quảng Châu- Trung Quốc

25

Thoát nước ở Thủ đô

Giao thông đô thị, nông thôn

27

VÖ sinh, an toµn

thùc phÈm

29NghÌo khæ và ph©n hãa giÇu nghÌo

30

3. Ph­¬ng h­íng tiÕp tôc ®æi míi DNNN

Tiếp tục chọn lọc, sắp xếp DNNN, trọng tâm là các Tập đoàn, Tổng Cty nhà nước

Xây dựng và hoàn thiện môi trường KD

Lành mạnh hoá tài chính DN, thực hiện công khai, minh bạch

Thực hiện thoái vốn đầu tư ngoài ngành và thoái vốn nhà nước tại các DN

Đẩy mạnh cổ phần hoá DNNN,thực hiện đa dạng hoá sở hữu DNNN

Sắp xếp, cơ cấu lại, củng cố các tổng công ty, các tập đoàn kinh tế

Xây dựng đội ngũ cán bộ KD nhà nghềđổi mới bản thân các DN (ch.lược KD; tổ

chức SX; kỹ thuật,công nghệ; bộ máy quản lý, quản trị DN…)

31

3232

Tài l iệu học tâpTài l iệu học tâp

• Giáo trình QLNN về KT, Nxb LLCT HN.2011, Hệ cử nhân CT hoặc cao cấp lý luận, chương DN và DNNN

• NQTƯ 3 ( Khoá 9 ), Nxb CTQG HN 2002• Luật DN năm 2006• Đề án tái cơ cấu DNNN

Kho Giáo trình Cao cấp Lý luận: http://ebookfree247.blogspot.com