Econ Presentation 5

Thai Economy in Global Context 1

ตลาดการผล�ตและตลาดแรงงาน

ดร. รพี�สุ�ภา หวั�งเจร�ญร��ง


หั�วข้�อการบรรยายตลาดแข้�งข้�นสมบ�รณ์�การพิ�จารณ์าหัาเส�นอ�ปทานในตลาดตลาดแข้�งข้�นสมบ�รณ์�ในระยะยาวตลาดผู้��ผู้�กข้าดการเปร"ยบเท"ยบระหัว�างตลาดแข้�งข้�นสมบ�รณ์�และตลาดผู้��ผู้�กข้าด


การแบ�งประเภทข้องตลาดถ้�าพิ�จารณ์าตามว�เคราะหั�การต�ดส�นใจข้องหัน�วยธุ�รก�จท"'เก"'ยวก�บการก(าหันดราคาและปร�มาณ์ข้องส�นค�า น�กเศรษฐศาสตร�พิบว�าสามารถ้แบ�งประเภทข้องตลาดออกได�เป.น

1. ตลาดแข้�งข้�นสมบ�รณ์� ตลาดท"'ม"การแข้�งข้�น–อย�างต/มท"'ในระหัว�างผู้��ซื้12อและผู้��ข้าย ท(าใหั�ราคาและปร�มาณ์ข้องส�นค�าท"'ท(าการซื้12อข้ายอย��ภายในตลาดน�2นไม�ได�อย��ภายใต�อ�ทธุ�พิลข้องผู้��ซื้12อหัร1อผู้��ข้ายฝ่4ายใดฝ่4ายหัน5'ง แต�อย��ภายใต�กลไกตลาด

2. ตลาดแข้�งข้�นไม�สมบ�รณ์�--ตลาดท"'ผู้��ซื้12อหัร1อผู้��ข้ายจะม"อ�ทธุ�พิลในการก(าหันดราคาหัร1อปร�มาณ์ซื้12อข้ายส�นค�าในตลาดมากบ�างน�อยบ�างข้52นอย��ก�บความไม�สมบ�รณ์�ท"'เก�ดข้52น


ตลาดแข้�งข้�นสมบ�รณ์�


ล�กษณ์ะข้องตลาดแข้�งข้�นสมบ�รณ์� (Perfect Competitive Market)

ม"ผู้��ซื้12อและผู้��ข้ายจ(านวนมากอย��ในตลาดส�นค�าท"'ท(าการซื้12อข้ายน�2นเป.นส�นค�าท"'เหัม1อนก�นท�กประการหัร1อม"ล�กษณ์ะคล�ายคล5งก�นอย�างมากการเข้�าและออกจากตลาดเป.นไปอย�างเสร"

ด�งน�2น ม"ผู้ลใหั� ผู้��ซื้12อ-ผู้��ข้าย ไม�ม"อ�ทธุ�พิลเหัน1อตลาดและไม�ม"ผู้ล ต�อราคาผู้��ซื้12อ-ผู้��ข้าย ต�องยอมร�บราคาตลาดท"'ก(าหันดโดยกลไกราคาในตลาด


รายร�บรวมข้องผู้��ผู้ล�ตท"'อย��ในตลาดแข้�งข้�นสมบ�รณ์�

รายร�บรวม (Total revenue) ข้องผู้��ผู้ล�ต เท�าก�บ ราคาข้าย ค�ณ์ด�วย ปร�มาณ์ส�นค�าท"'ข้าย

TR = (P Q)

รายร�บรวม (Total revenue) เป.นส�ดส�วนก�บจ(านวน ผู้ลผู้ล�ต

รายร�บเฉล"'ย (Average revenue) แสดงถ้5งรายร�บต�อหัน�วยท"'ผู้��ผู้ล�ตได�ร�บ

รายร�บเฉล"'ย (Average revenue) มาจากรายร�บรวม(Total revenue) หัารด�วย ปร�มาณ์ส�นค�าท"'ข้าย


รายร�บรวมข้องผู้��ผู้ล�ตท"'อย��ในตลาดแข้�งข้�นสมบ�รณ์�

ในตลาด แข้�งข้�นสมบ�รณ์� (Perfect Competition) รายร�บเฉล"'ยม"ค�า เท�าก�บราคาข้องส�นค�าA v erag e R ev en u e =

T o ta l rev en u e

Q u an tity

P rice Q u an tity

Q u an tity

P rice


รายร�บรวมข้องผู้��ผู้ล�ตท"'อย��ในตลาดแข้�งข้�นสมบ�รณ์�รายร�บหัน�วยส�ดท�าย (Marginal revenue : MR)

ค(านวณ์มาจากอ�ตราส�วนการเปล"'ยนแปลงข้องรายร�บ รวม (Total revenue) ต�อการเปล"'ยนแปลงข้อง

ปร�มาณ์ส�นค�าท"'ข้ายMR =TR/ Q

ส(าหัร�บ ผู้��ผู้ล�ตในตลาดแข้�งข้�นสมบ�รณ์� รายร�บหัน�วยส�ดท�ายน"2จะม"ค�าเท�าก�บราคาข้องส�นค�าน�2น โดย


Table 1 Total, Average, and Marginal Revenue for a Competitive Firm

Copyright©2004 South-Western


ก�าไรสุ�งสุ�ด และเสุ�นอุ�ปทานขอุงผ��ผล�ตในตลาดแข�งข�นสุมบู�รณ์&

เป8าหัมายข้องผู้��ผู้ล�ตค1อ ท(าใหั�เก�ด ก(าไรส�งส�ด (Maximized Profit)ด�งน�2น ผู้��ผู้ล�ตต�องการผู้ล�ตใหั�ส�วนต�างระหัว�าง รายร�บรวม

และต�นท�นรวม ม"ข้นาดใหัญ่�ท"'ส�ด ก(าไรส�งส�ด (Profit Maximization) จะเก�ดข้52นท"'ระด�บ

ปร�มาณ์การผู้ล�ตท"' รายร�บหัน�วยส�ดท�าย (Marginal Revenue : MR) เท�าก�บ ต�นท�นหัน�วยส�ดท�าย (Marginal Cost : MC) โดย– เม1'อ MR > MC จะต�อง เพิ�'ม Q– เม1'อ MR < MC จะต�อง ลด Q– เม1'อ MR = MC จะเก�ด ก(าไรส�งส�ด (Maximized

Profit)


Table 2 Profit Maximization: A Numerical Example



Figure 1 ก�าไรสุ�งสุ�ด (Profit Maximization) ขอุงผ��ผล�ตในตลาดแข�งข�นสุมบู�รณ์&

Copyright © 2004 South-Western

Quantity0

Costsand

Revenue

MC

ATC

AVC

MC1

Q1

MC2

Q2

ผู้��ผู้ล�ตจะได�ร�บก(าไรส�งส�ดท"'ปร�มาณ์การผู้ล�ต

ซื้5'งต�นท�นส�วนเพิ�'ม (MC)= รายร�บส�วนเพิ�'ม (MR)

QMAX

P = MR1 = MR2 P = AR = MR


Figure 2 Marginal Cost ซึ่()งเป*นเสุ�น อุ�ปทาน (Supply) ขอุงผ��ผล�ต


Quantity0

Price

MC

ATC

AVC

P1

Q1

P2

Q2

เส�นอ�ปทาน (Supply) เร�'มท"' MC > ATC


เง1'อนไข้ในการต�ดส�นใจในระยะส�2นข้องผู้��ผู้ล�ตในการหัย�ดการผู้ล�ต (Shut Down)การหัย�ดการผู้ล�ต (Shut down) ค1อ การ

ต�ดส�นใจในระยะส�2นซื้5'งผู้��ผู้ล�ตต�ดส�นใจหัย�ดการผู้ล�ตเน1'องจากสภาพิข้องตลาดท"'เปล"'ยนแปลงการออกจากตลาด (Exit) ค1อ การต�ดส�นใจระยะยาวท"'จะออกจากตลาดผู้��ผู้ล�ตจะพิ�จารณ์า Sunk costs ข้องตนเม1'อผู้��ผู้ล�ตต�ดส�นใจออกจากตลาดแต�จะไม�สนใจ Sunk costs เม1'อผู้��ผู้ล�ตต�ดส�นใจหัย�ดการผู้ล�ต –Sunk costs ค1อ ต�นท�นท"'เก�ดข้52นและไม�

สามารถ้ได�ร�บค�าชดเชยใดๆท�2งส�2น


เง1'อนไข้ในการต�ดส�นใจในระยะส�2นข้องผู้��ผู้ล�ตในการหัย�ดการผู้ล�ต ผู้��ผู้ล�ตจะหัย�ดการผู้ล�ต ถ้�ารายร�บท"'ได�ร�บจากการผู้ล�ตน�อยกว�า

ต�นท�นผู้�นแปร (Variable Cost: VC) ข้องการผู้ล�ต ซื้5'งสามารถ้เก�ดได�จากกรณ์"ต�อไปน"2– ถ้�า TR < VC– ถ้�า TR/Q < VC/Q– ถ้�า P < AVC

ส�วนท"'เส�นต�นท�นส�วนเพิ�'ม (MC) อย��เหัน1อเส�นต�นท�นเฉล"'ย (AVC) ค1อ เส�นอ�ปทานข้องผู้��ผู้ล�ตในระยะส�2น (Firm’s short-run supply curve)


Figure 3 The Competitive Firm’s Short Run Supply Curve


MC

Quantity

ATC

AVC

0

Costs

ผู้��ผู้ล�ตจะเล�กก�จการถ้�าP< AVC

Firm’s short-runsupply curve

ถ้�า P >AVC, ผู้��ผู้ล�ตจะผู้ล�ตต�อได�ในระยะส�2น

ถ้�า P >ATC, ผู้��ผู้ล�ตจะย�งผู้ล�ตต�อเน1'องจากได�ร�บก(าไร


การต�ดสุ�นใจขอุงผ��ผล�ตในระยะยาวัในการเข�า-อุอุกจากตลาด

ในระยะยาวผู้��ผู้ล�ตจะออกจากตลาดถ้�ารายร�บรวม (Total Revenue : TR) ท"'ได�ร�บจากการผู้ล�ต น�อยกว�า ต�นท�นรวม (Total Cost : TC)– ออกจากตลาด ถ้�า TR < TC– ออกจากตลาด ถ้�า TR/Q < TC/Q– ออกจากตลาด ถ้�า P < ATC

ผู้��ผู้ล�ตจะเข้�าส��ตลาดถ้�าได�ร�บก(าไร– เข้�าส��ตลาด ถ้�า TR > TC– เข้�าส��ตลาด ถ้�า TR/Q > TC/Q– เข้�าส��ตลาด ถ้�า P > ATC


Figure 4 เส�นอ�ปทานข้องผู้��ผู้ล�ตในระยาว (The Competitive Firm’s Long-Run Supply Curve


MC = long-run S

ผู้��ผู้ล�ตอุอุก ถ้�าP < ATC

Quantity

ATC

0

CostsFirm’s long-runsupply curve

ผู้��ผู้ล�ตเข�า ถ้�าP > ATC


เสุ�นอุ�ปทานในตลาดแข�งข�นสุมบู�รณ์&

เส�นอ�ปทานในระยะยาวข้องผู้��ผู้ล�ตในตลาดแข้�งข้�นสมบ�รณ์�อย��ในระด�บท"'เส�นต�นท�นส�วน

เพิ�'ม (Marginal Cost) อย��เหัน1อเส�นต�นท�น รวมเฉล"'ย (Average Total Cost)


Figure 5 The Competitive Firm’s Long-Run Supply Curve


MC

Quantity

ATC

0

Costs

Firm’s long-runsupply curve


สุร�ป เสุ�นอุ�ปทานในตลาดแข�งข�นสุมบู�รณ์&

เส�นอ�ปทานระยะส�2น (Short-Run Supply Curve)–ณ์ ระด�บท"'เส�นต�นท�นส�วนเพิ�'ม (MC) ส�งกว�า

เส�นต�นท�นผู้�นแปรเฉล"'ย (AVC)เส�นอ�ปทานระยะยาว (Long-Run Supply Curve)– เส�นต�นท�นส�วนเพิ�'ม (MC) อย��เหัน1อจ�ดต('าส�ด

ข้องเส�นต�นท�นรวมเฉล"'ย (AVC)

อ�ปทานข้องตลาดเท�าก�บผู้ลรวมข้องปร�มาณ์ผู้ลผู้ล�ตข้องผู้��ผู้ล�ตแต�ละรายในตลาด


Figure 6 Profit as the Area between Price and Average Total Cost


(a) A Firm with Profits

Quantity0

Price

P = AR = MR

ATCMC

P

ATC

Q(profit-maximizing quantity)

Profit


Figure 6 Profit as the Area between Price and Average Total Cost


(b) A Firm with Losses

Quantity0

Price

ATCMC

(loss-minimizing quantity)

P = AR = MRP

ATC

Q

Loss


ในระยะส�2น: อ�ปทานข้องตลาดท"'จ(านวนผู้��ผู้ล�ตคงท"'

ณ์ ระด�บราคาใดๆ ผู้��ผู้ล�ตแต�ละรายจะผู้ล�ต ณ์ระด�บท"'ซื้5'งต�นท�นหัน�วยส�ดท�าย (Marginal Cost) เท�าก�บราคาเส�นอ�ปทานข้องตลาดเป.นผู้ลกระทบมาจากเส�นต�นท�นหัน�วยส�ดท�าย (Marginal Cost) ข้องผู้��ผู้ล�ตแต�ละราย


Figure 7 Market Supply with a Fixed Number of Firms


(a) Individual Firm Supply

Quantity (firm)0

Price

MC

1.00

100

$2.00

200

(b) Market Supply

Quantity (market)0

Price

Supply

1.00

100,000

$2.00

200,000


ในระยะยาว: อ�ปทานข้องตลาดก�บการเข้�า-ออกจากตลาดข้องผู้��ผู้ล�ต

ผู้��ผู้ล�ตจะเข้�ามาผู้ล�ตในตลาดจนกระท�'งก(าไรท"'ได�ร�บ เท�าก�บ ศ�นย�

ในระยะยาว ราคาเท�าก�บต�นท�นรวมเฉล"'ยต('าส�ดในระยะยาว เส�นอ�ปทานข้องตลาดจะข้นานก�บแกนนอนซื้5'งก/ค1อ ราคาตลาดการเข้�า-ออกจากตลาดจะส�2นส�ดเม1'อผู้��ผู้ล�ตได�ร�บก(าไรทางเศรษฐศาสตร� (Economic Profit) เท�าก�บ ศ�นย�การเข้�า-ออกจากตลาดจะส�2นส�ดเม1'อราคาและต�นท�นรวมเฉล"'ย (Average Total Cost) เท�าก�น ด�ลยภาพิในระยะยาวเป.นระด�บท"'ผู้��ผู้ล�ต ผู้ล�ต ณ์ ระด�บประส�ทธุ�ภาพิ


Figure 8 Market Supply with Entry and Exit


(a) Firm’s Zero-Profit Condition

Quantity (firm)0

Price

(b) Market Supply

Quantity (market)

Price

0

P = minimumATC

Supply

MC

ATC


ท�าไมผ��ผล�ตในตลาดแข�งข�นสุมบู�รณ์&จ(งย�งคงผล�ตแม�วั�าก�าไรจะเท�าก�บูศู�นย& ?

ก(าไร เท�าก�บ รายร�บรวม (Total Revenue) ลบด�วย ต�นท�นรวม (Total Cost)ต�นท�นรวม (Total Cost) ได�รวม ต�นท�นค�าเส"ยโอกาส (Opportunity Costs) ข้องผู้��ผู้ล�ตไว�แล�วก(าไรเท�าก�บศ�นย� ณ์ ด�ลยภาพิ รายร�บข้องผู้��ผู้ล�ตจะถ้�กชดเชยด�วยความเป.นเจ�าข้องข้องระยะเวลาและเง�นท"'ผู้��ผู้ล�ตสามารถ้จะร�กษาธุ�รก�จใหั�ด(าเน�นต�อไปได�


การเปล"'ยนแปลงข้องเส�นอ�ปสงค�(Demand) ในระยะส�2นและระยะยาว

การเพิ�'มข้52นข้องอ�ปสงค�จะผู้ล�กด�นใหั�ราคาและปร�มาณ์การผู้ล�ตเพิ�'มข้52นในระยะส�2นผู้��ผู้ล�ตจะได�ร�บก(าไรเน1'องจากราคาส�งกว�า

ต�นท�นรวมเฉล"'ย (Average Total Cost)


Figure 9 An Increase in Demand in the Short Run and Long Run

Firm

(a) Initial Condition

Quantity (firm)0

Price

Market

Quantity (market)

Price

0

DDemand, 1

SShort-run supply, 1

P1

ATC

Long-runsupply

P1

1Q

A

MC




MarketFirm

(b) Short-Run Response

Quantity (firm)0

Price

MC ATCProfit

P1

Quantity (market)

Long-runsupply

Price

0

D1

D2

P1

S1

P2

Q1

A

Q2

P2

B




P1

Firm

(c) Long-Run Response

Quantity (firm)0

Price

MC ATC

Market

Quantity (market)

Price

0

P1

P2

Q1 Q2

Long-runsupply

B

D1

D2

S1

A

S2

Q3

C


ตลาดผู้�กข้าด


ตลาดผ�กขาดค1อ สถ้านการณ์�ท"'เก�ดข้52นเม1'อผู้��ผู้ล�ต (ก�จการ) ท(าหัน�าท"'เป.น ผู้��ก(าหันดราคา (price maker) ในข้ณ์ะท"'ผู้��ผู้ล�ตท"'อย��ในตลาดแข้�งข้�นสมบ�รณ์�จะม"สถ้านะเป.นผู้��ต�องด(าเน�นการไปตามราคาท"'กลไกราคาก(าหันด (price taker)


ล�กษณ์ะขอุงตลาดผ�กขาดม"ผู้��ข้ายส�นค�าเพิ"ยงรายเด"ยว (Single Firm)

ไม�ม"ส�นค�าอ1'นทดแทนได� (No Close Substitutes)

ผู้��ผู้ล�ตรายใหัม�จะเข้�ามาแข้�งข้�นไม�ได� หัร1อเข้�ามาได�ด�วยความยากล(าบาก (Entry into the

Market is blocked or very difficult)--เป.นเหัต�ผู้ลท"'ส(าค�ญ่ข้องการเก�ดตลาดผู้�กข้าด


สาเหัต�ท"'เก�ดตลาดผู้�กข้าดส�'งท"'ก"ดก�นไม�ใหั�ผู้��ผู้ล�ตอ1'นเข้�ามาในตลาดเก�ดจาก 3 สาเหัต� ค1อ

– การเป.นเจ�าข้องป<จจ�ยส(าค�ญ่ท"'ใช�ในการผู้ล�ต– ร�ฐบาลใหั�ส�ทธุ�พิ�เศษแก�ผู้��ผู้ล�ตรายหัน5'งในการ

ผู้ล�ตส�นค�าบางอย�าง– ต�นท�นในการผู้ล�ตท(าใหั�ผู้��ผู้ล�ตบางรายม"

ประส�ทธุ�ภาพิเหัน1อกว�าผู้��ผู้ล�ตรายอ1'นๆท(าใหั�เก�ดล�กษณ์ะข้องการผู้�กข้าด 3 ประเภทตาม

สาเหัต�ท"'เก�ดการผู้�กข้าด1. Monopoly Resources ไม�ค�อยเก�ดข้52นในความเป.นจร�ง2. Government-Created Monopolies

3. Natural Monopolies


Government-Created Monopolies

ร�ฐบาลสามารถ้จ(าก�ดการเข้�าส��ตลาดโดยการใหั�ส�ทธุ�พิ�เศษในการข้ายส�นค�าเฉพิาะอย�างในตลาดเฉพิาะอย�างแก�ผู้��ผู้ล�ต (ก�จการ) รายใดรายหัน5'งส�ทธุ�บ�ตร (Patent) และกฎหัมายล�ข้ส�ทธุ�> (copyright

laws) เป.นต�วอย�างท"'ด"ข้องการท"'ร �ฐบาลท(าใหั�เก�ดการผู้�กข้าดเพิ1'อตอบสนองผู้ลประโยชน�ข้องสาธุารณ์ะ


Natural Monopolies

การผู้ล�ตจะเป.น natural monopoly เม1'อผู้��ผู้ล�ต (ก�จการ) หัน5'งสามารถ้เสนอส�นค�าหัร1อบร�การใหั�แก�ตลาดท�2งหัมดได�ท"'ต�นท�นต('าท"'ส�ดกว�าผู้��ผู้ล�ตรายอ1'นเก�ดข้52นเม1'อเก�ดการประหัย�ดต�อข้นาดในปร�มาณ์การผู้ล�ตส�นค�า


Figure 10 Economies of Scale as a Cause of Monopoly


Quantity of Output

Averagetotalcost

0

Cost


การก(าหันดข้นาดข้องการผู้ล�ตและราคาข้องผู้��ผู้�กข้าดการเปร"ยบเท"ยบผู้��ผู้ล�ตท"'อย��ในตลาดแข้�งข้�น

สมบ�รณ์�ก�บตลาดผู้�กข้าด– ตลาดผู้�กข้าด

• Is the sole producer• Faces a downward-sloping demand curve• Is a price maker• Reduces price to increase sales

– ตลาดแข้�งข้�นสมบ�รณ์�• Is one of many producers• Faces a horizontal demand curve• Is a price taker• Sells as much or as little at same price


Figure 11 Demand Curves for Competitive and Monopoly Firms


Quantity of Output

Demand

(a) A Competitive Firm’s Demand Curve (b) A Monopolist’s Demand Curve

0

Price

Quantity of Output0

Price

Demand


รายร�บข้องผู้��ผู้�กข้าด (A Monopoly’s Revenue)

Total Revenue

P Q = TR

Average Revenue

TR/Q = AR = P

Marginal Revenue

DTR/DQ = MR


รายร�บข้องผู้��ผู้�กข้าด (A Monopoly’s Revenue)

รายร�บหัน�วยส�ดท�ายข้องผู้��ผู้�กข้าด (A Monopoly’s

Marginal Revenue)– รายร�บหัน�วยส�ดท�ายข้องผู้��ผู้�กข้าดจะน�อยกว�าราคา

ส�นค�าเสมอ• เส�นอ�ปสงค�เป.นเส�นลาดลง• เม1'อผู้��ผู้�กข้าดลดราคาส�นค�าเพิ1'อท"'จะข้ายส�นค�าได�เพิ�'มข้52น 1

หัน�วย รายร�บท"'จะได�จาก ส�นค�าหัน�วยอ1'นๆท"'ได�ข้ายไปก/จะลดลงด�วย

– เม1'อผู้��ผู้�กข้าดเพิ�'มปร�มาณ์ท"'ข้าย จะเก�ดผู้ลด�งต�อไปน"2ก�บรายร�บรวม (P Q)• The output effect—ข้ายส�นค�าได�มากข้52น(Q is higher)• The price effect—ราคาส�นค�าลดลง (P is lower)


Table 5 A Monopoly’s Total, Average, and Marginal Revenue



Figure 12 Demand and Marginal-Revenue Curves for a Monopoly


Quantity of Water

Price

$1110

9876543210

–1–2–3–4

Demand(averagerevenue)

Marginalrevenue

1 2 3 4 5 6 7 8


การเก�ดก(าไรส�งส�ด (Profit Maximization)

ผู้��ผู้�กข้าดจะท(าใหั�เก�ดก(าไรส�งส�ดโดยการผู้ล�ตส�นค�าท"'ปร�มาณ์ท"'รายร�บหัน�วยส�ดท�ายเท�าก�บต�นท�นหัน�วยส�ดท�ายจากน�2น ผู้��ผู้�กข้าดจะใช�เส�นอ�ปสงค�ในการก(าหันดราคาท"'จะท(าใหั�ผู้��บร�โภคซื้12อส�นค�าท"'ปร�มาณ์น�2น


Figure13 Profit Maximization for a Monopoly


QuantityQ Q0

Costs andRevenue

Demand

Average total cost

Marginal revenue

Marginalcost

Monopolyprice

QMAX

B

1. The intersection of themarginal-revenue curveand the marginal-costcurve determines theprofit-maximizingquantity . . .

A

2. . . . and then the demandcurve shows the priceconsistent with this quantity.


การเก�ดก(าไรส�งส�ด (Profit Maximization)

เปร"ยบเท"ยบตลาดผู้�กข้าดและตลาดแข้�งข้�นสมบ�รณ์� – ส(าหัร�บก�จการท"'เป.นการแข้�งข้�นสมบ�รณ์� ราคา

เท�าก�บต�นท�นหัน�วยส�ดท�ายP = MR = MC

– ส(าหัร�บก�จการท"'เป.นการผู้�กข้าด ราคาจะมากกว�าต�นท�นหัน�วยส�ดท�าย

P > MR = MC


ก(าไรข้องผู้��ผู้�กข้าด (A Monopoly’s Profit)

ก(าไรเท�าก�บรายร�บรวมลบด�วยต�นท�นรวม– Profit = TR - TC– Profit = (TR/Q - TC/Q) Q– Profit = (P - ATC) Q

ผู้��ผู้�กข้าดจะได�ร�บก(าไรทางเศรษฐศาสตร�ตราบท"'ราคาส�งกว�าต�นท�นรวมเฉล"'ย (average total cost)


Figure 14 The Monopolist’s Profit


Monopolyprofit

Averagetotalcost

Quantity

Monopolyprice

QMAX0

Costs andRevenue

Demand

Marginal cost

Marginal revenue

Average total cost

B

C

E

D


ต�นท�นทางด�านสว�สด�การท"'เก�ดจากการผู้�กข้าด

ตรงข้�ามก�บตลาดแข้�งข้�นสมบ�รณ์� ผู้��ผู้�กข้าดจะต�2งราคาท"'ส�งกว�าระด�บต�นท�นหัน�วยส�ดท�าย

ด�งน�2น จากจ�ดย1นข้องผู้��บร�โภค การท"'ราคาส�งการเก�ดการผู้�กข้าดไม�เป.นท"'ต�องการ

อย�างไรก/ตาม จากจ�ดย1นข้องเจ�าข้องก�จการ ราคาส�งท(าใหั�การเก�ดการผู้�กข้าดเป.นท"'ต�องการ


The Deadweight Loss

เน1'องจากผู้��ผู้�กข้าดก(าหันดราคาส�งกว�าต�นท�นหัน�วยส�ดท�าย ท(าใหั�เก�ดส�วนต�างระหัว�าง the consumer’s willingness to pay และต�นท�นข้องผู้��ผู้ล�ต– ส�วนต�างน"2ท(าใหั�ปร�มาณ์ท"'ข้ายน�อยกว�าปร�มาณ์ท"'

เหัมาะสมทางส�งคม (the social optimum)


The Deadweight Loss

ความไม�ม"ประส�ทธุ�ภาพิข้องการผู้�กข้าด (The Inefficiency of Monopoly)– ผู้��ผู้�กข้าดผู้ล�ตน�อยกว�าปร�มาณ์ส�นค�าท"'ม"

ประส�ทธุ�ภาพิทางส�งคมThe deadweight loss ท"'เก�ดข้52นโดยผู้��ผู้�กข้าดจะม"ความคล�ายคล5งก�บ deadweight loss ท"'เก�ดข้52นโดยภาษ"ความแตกต�างระหัว�างสองกรณ์"น"2 ค1อ การท"'ร �ฐบาลจะได�รายร�บจากภาษ" ในข้ณ์ะท"'ก�จการเอกชนจะได�ก(าไรจากการผู้�กข้าด


Figure 15 The Inefficiency of Monopoly


Quantity0

Price

Deadweightloss

DemandMarginalrevenue

Marginal cost

Efficientquantity

Monopolyprice

Monopolyquantity


นโยบูายขอุงร�ฐบูาลในการจ�ดการก�บูการผ�กขาด

ร�ฐบาลจะตอบสนองก�บป<ญ่หัาการผู้�กข้าดด�วยหัน5'งในส"'แนวทางต�อไปน"2– ท(าใหั�อ�ตสาหักรรมท"'ม"การผู้�กข้าดม"การแข้�งข้�นมาก

ข้52น– ก(าหันดควบค�มพิฤต�กรรมข้องผู้��ผู้�กข้าด– ท(าใหั�ก�จการผู้�กข้าดภาคเอกชนกลายเป.น

ร�ฐว�สาหัก�จ– ไม�ท(าอะไรเลย


การเพิ�'มการแข้�งข้�นด�วยกฎหัมายการป8องก�นการผู้�กข้าด (Increasing Competition with Antitrust Laws)

Antitrust laws ค1อ การรวบรวมระเบ"ยบท"'ม"เป8าหัมายในการลดอ(านาจข้องการผู้�กข้าดAntitrust laws ใหั�โอกาสแก�ร�ฐบาลในหัลายๆด�านในการท(าใหั�เก�ดการแข้�งข้�น– ป8องก�น mergers

– อน�ญ่าตใหั�ท(าการแยกบร�ษ�ท– ป8องก�นบร�ษ�ทจากการด(าเน�นก�จกรรมท"'ท(าใหั�เก�ด

การแข้�งข้�นลดลง


การก(าหันดกฎระเบ"ยบ (Regulation)

ร�ฐบาลอาจจะควบค�มราคาท"'ผู้��ผู้�กข้าดจะต�2ง– การจ�ดสรรทร�พิยากรจะม"ประส�ทธุ�ภาพิถ้�าราคาถ้�ก

ก(าหันดใหั�เท�าก�บต�นท�นหัน�วยส�ดท�าย– ในความเป.นจร�ง ผู้��ควบค�มระเบ"ยบจะอน�ญ่าตใหั�ผู้��

ผู้�กข้าดม"ก(าไรบางส�วนจากการลดต�นท�นในร�ปข้องการได�ก(าไรท"'ส�งข้52น ซื้5'งเป.นการด(าเน�นการท"'ต�างจากการก(าหันดราคาท"'ระด�บต�นท�นหัน�วยส�ดท�าย


การท(าใหั�เก�ด Public Ownership

นอกเหัน1อจากการควบค�มการเก�ด natural monopoly ท"'ด(าเน�นการโดยก�จการเอกชน ร�ฐบาลสามารถ้ท(าการด(าเน�นการก�จการผู้�กข้าดด�วยตนเอง(e.g. in the United States, the government runs the Postal Service).


Doing Nothing

ร�ฐบาลสามารถ้เล1อกท"'จะไม�ท(าอะไรเลยถ้�าความล�มเหัลวข้องตลาดจะม"ข้นาดเล/กเม1'อเปร"ยบเท"ยบก�บความไม�เหัมาะสมข้องนโยบายการคล�ง


การแบ�งแยกราคา (PRICE

DISCRIMINATION)Price discrimination ค1อ ว�ธุ"การทางธุ�รก�จในการข้ายส�นค�าอย�างเด"ยวก�นท"'ราคาท"'แตกต�างก�นใหั�ก�บล�กค�าต�างก�น แม�ว�าต�นท�นในการผู้ล�ตส�นค�าส(าหัร�บล�กค�าท�2งสองน�2นเท�าก�นการแบ�งแยกราคาจะเป.นไปไม�ได� เม1'อส�นค�าถ้�กจ(าหัน�ายในตลาดแข้�งข้�นสมบ�รณ์� เน1'องจากม"ก�จการอย��มากท"'ม"การข้ายด�วยราคาตลาดท�2งหัมด ในการท"'จะท(าการข้ายในร�ปแบบข้องการแบ�งแยกราคาน�2น ก�จการจะต�องม"อ(านาจทางการตลาด (market power) พิอสมควรการแบ�งแยกราคาท"'สมบ�รณ์� (Perfect Price Discrimination)

– Perfect price discrimination หัมายถ้5ง สถ้านการณ์�เม1'อผู้��ผู้�กข้าดร� �อย�างช�ดเจนว�าความต�องการจ�ายข้องล�กค�าแต�ละคน และสามารถ้ต�2งราคาล�กค�าแต�ละคนท"'ราคาท"'แตกต�างก�น


การแบ�งแยกราคา (PRICE

DISCRIMINATION)

ผู้ลท"'ส(าค�ญ่ 2 ประการท"'เก�ดจากการแบ�งแยกราคา:– เพิ�'มก(าไรข้องผู้��ผู้�กข้าด– ลดdeadweight loss


Figure 16 Welfare with and without Price Discrimination


Profit

(a) Monopolist with Single Price

Price

0 Quantity

Deadweightloss

DemandMarginalrevenue

Consumersurplus

Quantity sold

Monopolyprice

Marginal cost


Figure 16 Welfare with and without Price Discrimination


Profit

(b) Monopolist with Perfect Price Discrimination

Price

0 Quantity

Demand

Marginal cost

Quantity sold


PRICE DISCRIMINATION

ต�วอย�างข้องการแบ�งแยกราคา– Movie tickets– Airline prices– Discount coupons– Financial aid– Quantity discounts


สร�ป: การม"ตลาดผู้�กข้าดอย��ท�'วไป เน1'องมาจากเหัต�ผู้ลด�งน"2

การผู้�กข้าดเป.นเร1'องปกต� ผู้��ผู้ล�ตส�วนใหัญ่�ม"ความสามารถ้ในการควบค�มราคาอย��เน1'องจากส�นค�าม"ความแตกต�างก�นอย�างไรก/ตาม ผู้��ผู้ล�ต (ผู้��ข้าย) ท"'ม"อ(านาจในการผู้�กข้าดอย�างแท�จร�งม"อย��น�อยมากม"ส�นค�าน�อยมากท"'ม"ความเหัม1อนก�นอย�างแท�จร�ง


เอกสารอ�างอ�งPrinciples of Economics, 3rd Edition by N. Gregory Mankiw, Chapter 13, 14, and 15

หัล�กเศรษฐศาสตร� 1: จ�ลเศรษฐศาสตร� โดย นราท�พิย� ช�ต�วงศ� บทท"' 6-8

เศรษฐศาสตร�เพิ1'อการจ�ดการ โดย ร�ตนา สายคณ์�ต บทท"' 5-8

เศรษฐศาสตร�การจ�ดการ โดย นราท�พิย� ช�ต�วงศ� บทท"' 5 และ 9

Education

Econ Presentation 5